Πλάτωνος Πολιτεία, βιβλίο Ζ ΄

λληγορία το ΣπηλαίουἩ Ἀ ῦ514a - 520a

Ενδεικτική διδακτική προσέγγιση με τη χρήση νέων τεχνολογιών

16/08/13 1ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

λληγορία Ἀ στί φράσις ἐ τερον μέν τι δηλο σα, ἕ ῦ

τέρου δέ ννοιαν παριστ σαἑ ἔ ῶ

ρισμός το τεχνογράφου ΤρύφωνοςὉ ῦ 16/08/13 2

ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

Οι μύθοι του Πλάτωνα

είναι έντεχνα προϊόντα συνειδητής τέχνης

έχουν άρρηκτη σχέση με τη φιλοσοφία

παρουσιάζουν παραστατικά τη σκέψη του

16/08/13 3ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

Ο Πλάτων στην «αλληγορία του σπηλαίου»

αναλύει τα θέματα :

Ρόλος της παιδείας

Ευθύνη των φιλοσόφων απέναντι στην κοινωνία

Αμεροληψία και απροσωποληψία του νόμου

Διαφορά ανάμεσα στον αισθητό και νοητό κόσμο

16/08/13 5ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

Παιδεία και άνθρωπος « νθρωπος παιδείας μέν ρθ ς τυχών καίἄ ὀ ῆ

φύσεως ε τυχο ς θειότατον μερώτατόν τεὐ ῦ ἡ

ζ ον γίγνεσθαι φιλε , μή καν ς δέ ῷ ῖ ἱ ῶ

μή καλ ς τραφέν γριώτατον ἤ ῶ ἀ

πόσα φύει γ »ὁ ῆ Πλάτωνος Νόμοι 766

16/08/13 6ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

Παιδεία είναι : η καθοδήγηση του θείου στοιχείου που ενυπάρχει στον

άνθρωπο προς την αληθινή περιοχή του « ντος»ὄ και προϋποθέτει την «αποκάθαρση» της ψυχής από τις

γήινες επιθυμίες

Το έργο της «αποκάθαρσης» και της «καθοδήγησης» μόνο ο φιλόσοφος μπορεί να αναλάβει

Ο φιλόσοφος θα μεταδώσει την « λήθεια» :ἀ «άρση της λήθης»

16/08/13ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ7

Ο Σωκράτης στην αλληγορία του σπηλαίου περιγράφει :

τη γνωσιολογική κατάσταση των ανθρώπων

που αρκούνται στην εμπειρία του αισθητού κόσμου

την οποία θεωρούν ως αληθινή πραγματικότητα

16/08/13 8ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

Η εικόνα του σπηλαίου :

δεν είναι για τον Πλάτωνα απλή μεταφορική εξεικόνιση για την ανθρώπινη γνώση

αλλά συνδέεται με τις γεωγραφικές του αντιλήψεις :

Ο Πλάτων πίστευε ότι το μέρος της γης που κατοικούσαν οι άνθρωποι δεν είναι η πραγματική της επιφάνεια

Κωνσταντίνος Γεωργούλης

16/08/13 10ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

«ο απελευθερωμένος δεσμώτης»

είναι ο άνθρωπος που με την κατάλληλη εκπαίδευση βλέπει

την αλήθεια του νοητού κόσμου και

αναλαμβάνει να οδηγήσει τους υπόλοιπους :

από την πλάνη στην αλήθειααπό την προσήλωση στις αισθήσεις στην

αναγνώριση της υπεροχής της νόησης16/08/13

ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

11

Χρέος του «απελευθερωμένου δεσμώτη» :

να γίνει «απελευθερωτής» των άλλων

Αρκετά επικίνδυνο τόλμημα,

αφού ο φιλόσοφος έχει δει με τα ίδια του τα μάτια την άδικη καταδίκη του Σωκράτη

16/08/13ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ12

Όργανο του «απελευθερωμένου δεσμώτη - φιλοσόφου : η παιδεία όχι όπως την εννοούν οι σοφιστές : [εμφύτευση στην ψυχή του ανθρώπου καινούργιων δυνάμεων] αλλά ως «στροφή των οφθαλμών της ψυχής προς τη γνώση και το «ε ναι»ἶ

Τρόπος επίτευξης του στόχου : δεν ορίζεται με σαφήνεια

Είναι όμως συνδυασμός Βίας και Πειθούς.16/08/13

ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

13

Σ υ μ β ο λ ι σ μ ο ί Η εικόνα του σπηλαίου συμβολίζει τον αισθητό

κόσμο, τα αισθητά αντικείμενα που είναι «απεικονίσεις» των ιδεών

Η διαμονή των δεσμωτών στο υπόγειο σπήλαιο συμβολίζει την καθημερινή ζωή των ανθρώπων που

αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα με τις αισθήσεις, που όμως τους οδηγούν στην πλάνη,γιατί παρουσιάζουν τη σκιώδη πραγματικότητα

16/08/13ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ15

16/08/13 ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ16

Ο Σωκράτης χρησιμοποιεί την εικόνα του σπηλαίου και των δεσμωτών, για να καταστήσει σαφέστερη την έννοια του

« γαθο »ἀ ῦ• ο ορατός κόσμος των αισθήσεων

• τα αντικείμενα που φωτίζονται από τον ήλιο

• ο ήλιος

• ο απελευθερωμένος δεσμώτης

• το πέρασμα της ψυχής από το σπήλαιο στην εξωτερική πραγματικό τητα

• παρομοιάζεται με το σπήλαιο

• συμβολίζουν το νοητό κόσμο

• συμβολίζει το « γαθόν»ἀ

• παραλληλίζεται με τον φιλόσοφο

• παραλληλίζεται με το «ανέβασμα» της ψυχής από τον «ορατό» στο «νοητό» κόσμο

16/08/13 ΕΥΘ. ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ17

ΓΕΝΙΚΑ Η εικόνα του σπηλαίου είναι φανταστική

Ο «κόσμος των αισθήσεων» είναι : περιορισμένος φτωχός μίζερος

Η πορεία για την ανακάλυψη του «νοητού» κόσμου είναι ανοδική και δύσκολη

Οι σκιές είναι «φενάκη» : απάτη, άσχετα αν εκλαμβάνονται ως πραγματικός κόσμος

Ο «πραγματικός κόσμος» κατά τον Πλάτωνα είναι « κόσμος τὁ ῶν ἰδε ν»ῶ

16/08/13 ΕΥΘ ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ18

Η Ακαδημία του Πλάτωνος

Μωσαϊκό από την

Πομπηία

16/08/13 ΕΥΘ ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ19

ΕΘΝΙΚΗ ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ ΜΟΝΑΧΟΥ

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΠΛΑΤΩΝ

16/08/13 ΕΥΘ ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ22

Το Φως της γνώσης, «το Αγαθόν» και η κοπιώδης πορεία για την κατάκτησή του

16/08/13 ΕΥΘ ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ23

16/08/13 ΕΥΘ ΦΛΑΡΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ 1ο ΓΕΛ ΑΓ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ30