SISTEM ORGANA ZA IZLUČIVANJESISTEM ORGANA ZA IZLUČIVANJE

Damnjanović Ivana

Evolucija organa za izlučivanjeEvolucija organa za izlučivanje

Sunđeri i dupljari izlučuju površinom čitavog površinom čitavog telatela

Pljosnati crvi poseduju sistem kanalićasistem kanalića (prvi put u životinjskom svetu)

Člankoviti crvi poseduju par cevčica par cevčica u svakom segmentu

Rakovi-antenalne žlezdeantenalne žlezde Insekti-Malpigijeve cevčiceMalpigijeve cevčice

Kičmenjaci- bubrezibubrezi, plućapluća, kožakoža, jetrajetra, crevacreva

Sistem organa za izlučivanje kod Sistem organa za izlučivanje kod čoveka (urinarni sistem)čoveka (urinarni sistem)

Reguliše zapreminu i sastav telesnih tečnosti Posredstvom urinarnog sistema iz krvne

plazme se eliminišu sve štetne materije (krajnji produkti metabolizma, toksini i sl.) kao i višak vode i soli, i pri tome nastaje mokraća (urin)

Krajnji produkti izlučivanja su urea i mokraćna kiselina sa njenim solima

Bubrezi

Mokrovodi

Mokraćna bešika

Mokraćna cev

BubreziBubrezi Parni organi Nalaze se ispod dijafragme sa obe strane

kičme

Oblika pasulja Dužine oko 12 cm, i težine oko 150 g

Građa bubrega

Spolja se nalazi omotačomotač od vezivnog i masnog tkiva

KoraKora se nalazi ispod omotača

SržSrž se nalazi u centru

Srž ima oblik obrnutih piramida koje se nastavljaju na bubrežne čašice

Bubrežne čašice se nastavljaju na bubrežnu karlicu koja se dalje nastavlja na mokrovod koji se uliva u mokraćnu bešiku

Jedinica građe bubrega je NEFRON On se nalazi u bubrežnoj kori i srži i postoji

oko milion nefrona

Građa nefrona

Počinje Malpigijevim telašcem koje se sastoji od omotača i spleta kapilara i polazi iz kore

Omotač se nastavlja u bubrežni kanalić koji se u kori nekoliko puta uvija a potom prelazi u srž

Omotač

Splet kapilara

Bubrežni

kanalić

Završni deo bubrežnog kanalića se (zajedno sa kanalićima ostalih nefrona) uliva u sabirni kanalić koji se nalazi u srži

Kora

Srž

Splet krvnih sudova

Bubrežni kanalić

Sabirni kanalić

Sadržaj sabirnih kanalića uliva se u bubrežnu čašicu (oko 20 bubrežnih čašica), a iz nje u bubrežnu karlicu

Formiranje mokraće

Iz aorteaorte polazi bubrežna arterijabubrežna arterija i ulazi u Malpigijevo telašce

Grana se na veliki broj kapilarkapilara (mreža) U kapilarima nastaje visok pritisak

U kapilarima se krvna plazmakrvna plazma filtrira i nastaje primarna mokraća primarna mokraća (99% vode, soli, šećeri, štetne materije)

Za razliku od krvne plazme, ne sadrži ne sadrži belančevine belančevine

Primarna mokraća odlazi u bubreže kanaliće, potom u sabirne kanaliće

Mokraća se koncentruje i nastaje sekundarna sekundarna (definitivna) mokraća(definitivna) mokraća

Iz primarne mokraće se u krvotok vraća velika količina vode i soli

Tokom 24h kroz bubrege se filtrira oko 1500l krvi, a izluči se oko 1.5l mokraće

Konačna mokraća je žute boje, sadrži 95% vode, soli, kiseline, štetne materije

Mokraćna bešikaMokraćna bešika Sa udubljenih strana bubrega polaze parni

kanali izgrađeni iz glatkih mišića-mokrovodimokrovodi Dugi su oko 25 cm Odvode mokraću do mokraćne bešikemokraćne bešike

Mokraćna bešika je neparni organneparni organ Nalazi se na dnu trbušne duplje Njeni zidovi su izgrađeni iz glatkih mišićaglatkih mišića

U zidovima se nalaze receptorireceptori koji obaveštavaju CNS da je bešika puna i da je treba isprazniti

Pri dnu bešike se nalazi mišićmišić koji sprečava izlivanje mokraće i deluje pod dejstvom naše volje

Da se podsetimo...

BUBREZI

MOKROVODI

MOKRAĆNA BEŠIKA

MOKRAĆNA CEV

OMOTAČ BUBREGA

SRŽ

KORA

BUBREŽNA KARLICA

BUBREŽNE ČAŠICE