Upload
wojciech-filipkowski
View
8.516
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Konferencja Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa
ELSA Białystok„Terroryzm – czy jesteśmy bezpieczni?”
7.-9. kwietnia 2006 r. Białystok
SPOSOBY FINANSOWANIA TERRORYZMU
dr Wojciech FilipkowskiWydział Prawa
Uniwersytet w Białymstoku
2
Plan wykładu:I.I. Kwestie definicyjne – regulacje prawne:Kwestie definicyjne – regulacje prawne:
1. Konwencja Nowojorska ONZ – 1999 r.2. Prawo polskie
II.II. Typologia metod finansowania terroryzmu:Typologia metod finansowania terroryzmu:1. Źródła finansowania terroryzmu2. „Lista wydatków”3. Rola organizacji pozarządowych (NGO)4. Jak fundusze są zbierane?5. Jak fundusze są przemieszczane?
III.III.Wybrane przykłady:Wybrane przykłady:1. Skimming2. Szkółka przyświątynna3. Palestyński Islamski Dżihad (PIJ)4. System Hawala
3
I.1 Konwencja Nowojorska ONZ – 1999 r.Finansowanie terroryzmuFinansowanie terroryzmu jest to zachowanie polegające na
tym, iż sprawca jakimikolwiek środkami (sposobami), sprawca jakimikolwiek środkami (sposobami), pośrednio lub bezpośredniopośrednio lub bezpośrednio, bezprawnie i umyślnie, , bezprawnie i umyślnie, udostępniaudostępnia lub lub gromadzigromadzi funduszefundusze z z zamiarem ich zamiarem ich wykorzystaniawykorzystania, lub też , lub też mając świadomośćmając świadomość, że , że zostaną one zostaną one wykorzystanewykorzystane, w całości lub części, do dokonania , w całości lub części, do dokonania enumeratywnie wymienionych tam przestępstwenumeratywnie wymienionych tam przestępstw
FunduszamiFunduszami będącymi przedmiotem tego czynu są wszelkiego rodzaju aktywa, materialne i niematerialne, będące ruchomościami lub nieruchomościami, uzyskane w dowolny sposób, oraz prawne dokumenty w dowolnej formie, w tym elektronicznej i cyfrowej, potwierdzające tytuł prawny do takich aktywów lub korzyści z nich płynące - kredyty bankowe, czeki podróżne, czeki bankowe, przekazy pieniężne, akcje, papiery wartościowe, obligacje, weksle oraz akredytywy
4
I.2 Prawo polskie1.1. brak jest odrębnego typu czynu zabronionegobrak jest odrębnego typu czynu zabronionego dotyczącego dotyczącego
finansowania terroryzmu!finansowania terroryzmu!2. 2. z „terroryzmu” mamy zdefiniowane jedynie pojęcia
przestępstwo o charakterze terrorystycznym (art. 115 §20 KK) oraz akt terrorystyczny (art. 2 pkt 7 ustawy z 16. listopada 2000 r.) →→ ale tylko częściowo się pokrywająale tylko częściowo się pokrywają
3.3. można próbować wykorzystać następujące można próbować wykorzystać następujące instytucje instytucje prawa karnegoprawa karnego::a). pomocnictwo pomocnictwo do czynu innych osób np. udział w
zorganizowanej grupie bądź związku terrorystycznym (art. 258 §2 KK) ?
b). przygotowanieprzygotowanie do własnego czynu (o ile jest karalne) ?c). branie udziału w zorganizowanej grupie bądź związku branie udziału w zorganizowanej grupie bądź związku
mających na celu popełnienie przestępstwa o mających na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznymcharakterze terrorystycznym (art. 258 §2 KK) – wg podziału zadań osoba zapewnia finanse ?
5
II.1 Źródła finansowanie - legalnelegalne1. 1. Legalna działalność gospodarcza:Legalna działalność gospodarcza:
➢ darowizny na rzecz organizacji lub bezpośrednio OT,➢ datki z firm należących do sympatyków lub osób
aktywnie wspierających OT,➢ od sympatyków zasiadający w radach nadzorczych firm,➢ sympatycy jako managerowie lub „cisi wspólnicy”.
2. 2. Działalność organizacji pozarządowych:Działalność organizacji pozarządowych:➢ religijnych, społecznych, filantropijnych, charytatywnych
– sympatycy są ich członkami.
3. 3. Sponsoring państwowy:Sponsoring państwowy:➢ ukrywanie, szkolenie, pomoc logistyczna, materialna,➢ wykorzystywanie służb wywiadowczych i
dyplomatycznychOT – organizacja terrorystyczna
6
II.1 Źródła finansowanie - nielegalnenielegalneUżywają przemocy (popełniają przestępstwa) w celu
zdobycia funduszyjako środek do osiągania „wyższych celów”.
Powiązania pomiędzy zorganizowanymi grupamiprzestępczymi i organizacjami terrorystycznymi.
1. Porwania lub wymuszenia – okazjonalne lub stałe źródło dochodu
2. Przemyt ludzi i towarów3. Oszustwa – np. z kartami kredytowymi, wyłudzenia
świadczeń socjalnych, itp.4. Wykorzystywanie organizacji pozarządowych5. Narkotyki – produkcja, przemyt, sprzedaż6. Fałszerstwa pieniędzy, towarów, dokumentów (ważne z
punktu widzenia ochrony członków ugrupowań i przemieszczania się ich)
7
II.2 „Lista wydatków”1. Realizowanie „zasadniczych” działań terrorystycznych2. Działania logistyczne – wynajem mieszkań,
pomieszczeń, jedzenie, ubrania, szkolenie, fałszywe dokumenty, itp.
3. Werbunek nowych członków, sympatyków, osób wspierających
4. Działania propagandowe w mediach – dostarczanie opinii publicznej zdjęć, filmów, oświadczeń – kreowanie poczucia lęku, werbunek, uzasadnianie swojego istnienia → osiąganie celów bez użycia siły militarnej.
Każda strona robi użytek z propagandy!Każda strona robi użytek z propagandy!5. Zdobywanie poparcia politycznego – korupcja, nielegalne
finansowanie partii politycznych i wyborów → w celu zalegalizowania swojego istnienia w przyszłości
6. Działalność pro-społeczna – zakładanie i finansowanie szkół, świątyń, innych wydarzeń społecznych, żeby sobie ich zjednać
8
II.3 Rola organizacji pozarządowychPowód: organizacje te cieszą się szczególnym statusemstatusem
prawnym nadanym mu przez państwo ze względu na szczytne celeszczytne cele ich funkcjonowania → terroryści to terroryści to wykorzystują!wykorzystują!
1. Tworzenie NGO (NPO) – od początku jej podstawowym celem jest zbieranie i zarządzanie funduszami terrorystów
2. Przejmowanie kontroli nad istniejącymi NGO (NPO) – poprzez infiltrację organizacji przez członków, sympatyków, osoby wspierające grupy terrorystyczne → wykorzystanie dobrego imienia, sponsorów, defraudowanie datków, kanałów finansowych i logistycznych podmiotu
3. Współpraca pomiędzy terrorystami a NGO (NPO) – za wynagrodzenie, prowizję albo osiąganie wspólnego celu. NGO wykorzystuje swoją działalność do maskowania operacji finansowych terrorystów.
NGO – organizacja pozarządowa NPO – organizacja non-profit
9
II.4 Jak fundusze są zbierane?1. Zbiórki w ramach stowarzyszeń, partii, NGO – składki
członkowskie2. Subskrypcja lub sprzedaż gazet, czasopism, zinów,
książek, płyt CD, nagrań, etc.3. Opłaty za organizowane wycieczki, pielgrzymki,
wydarzenia społeczne i kulturalne4. Zbiórki publiczne, kwesty, chodzenie pod domach – od
drzwi do drzwi5. Zwracanie się z prośbą do bogatych członków
wspólnoty, społeczności, diaspory, etc. o datki6. Darowizna pewnego kwoty będącej pewnym procentem
od miesięcznych (tygodniowych) dochodów, wynagrodzenia – metoda bardzo popularna w społecznościach etnicznych czy religijnych, służy zwiększaniu poczucie jej wewnętrznej solidarności
10
II.5 Jak fundusze są przemieszczane?1. Gotówka – zapewnia anonimowość, dużą płynność, brak
śladu audytorskiego, w przypadku dolarów amerykańskich (tzw. twarda waluta) – akceptowana wszędzie na świecie (podobnie – kamienie szlachetne, diamenty, złoto + łatwo je przemycić)
2. Tradycyjne instytucje finansowe – banki, banki inwestycyjne, domy maklerskie, fundusze inwestycyjne, venture capital – ze względu na ilość operacji i zakres oferowanych usług
3. Banki Islamskie – funkcjonujące na podstawie prawa islamskiego (np. bez pobierania odsetek od kapitału)
4. Kantory wymiany walut – ważne w sytuacji, gdy lokalna waluta nie jest wymienialna, a należy ją przemycić do innego kraju
5. Nieformalne Systemy Transferu Wartości Majątkowych – alternatywne systemy transferu, bankowość równoległa, podziemna – Hawala, Hundi, Black Market Peso Exchange – zaufanie, efektywność, dostępność i poufność
II.5 Jak fundusze są przemieszczane?
Darowizny od osób fizycznych i prawnych Darowizny od osób fizycznych i prawnych
TerroryściTerroryści
Organizacje terrorystyczne (np. sympatycy lub osoby je wspierające)Organizacje terrorystyczne (np. sympatycy lub osoby je wspierające)
Lokalne, „małe” NGO bądź oddziały, filie dużych NGOLokalne, „małe” NGO bądź oddziały, filie dużych NGO
„„Wielkie” NGO, akcje humanitarne, etc.Wielkie” NGO, akcje humanitarne, etc.
Depozyty gotówkowe lub czekami na rachunkach bankowych
SWIFT, transfery elektroniczne
System Hawala
Przemyt gotówki - kurierzy
II.5* Związki z praniem pieniędzy (a)
ŹródłaŹródła MetodyMetody
gotówka, operacje bankowe, nieformalne systemtransferu wartości
majątkowych, przekazy SWIFT,raje podatkowe,fałszywe dane,
mieszanie dochodów, spółki krzaki, NGOs
Czarnaskrzynka
? ? ?
Czarnaskrzynka
? ? ?
CelCel
II.5* Związki z praniem pieniędzy (b)
legalnelegalne
nielegalnenielegalne
Przestępcy i terroryściwykorzystują
te same lub zbliżoneinstrumenty finansowe
i metody przemieszczania funduszy
FinansowanieFinansowanieterroryzmuterroryzmu
PrzestępczośćPrzestępczośćzorganizowanazorganizowana
ŹródłaŹródła MetodyMetody CelCel
III.1 Skimming
Sklep 1Sklep 1
Sklep 3Sklep 3
Sklep 2Sklep 2
OgranizacjaOgranizacjaTerrorystycznaTerrorystyczna
Skim
min
gSk
imm
ing
Bankomat 1Bankomat 1
Bankomat 2Bankomat 2
Bankomat 1Bankomat 1
kopiowaniekopiowaniedanychdanychz kartz kart
podrobionepodrobionekartykarty
gotówkagotówka
Kraj AKraj A Kraj BKraj B
przemytprzemytgotówkigotówki
ExchangeExchangeofficeoffice OTOT
gotówkagotówka
gotówkagotówka
III.2 Szkółka przyświątynna (a)
Społeczność lokalna
Organizacja religijna
Świątynia
Kraj BKraj B
Kraj CKraj C
Kraj AKraj A
III.2 Szkółka przyświątynna (b)
Społeczność lokalna
Organizacja religijna
Fundacja 1Fundacja 1
Świątynia
StowarzyszenieStowarzyszenie
Fundacja 3Fundacja 3
OTOT
FundacjaFundacja 2 2 rachunekrachunek
BANKBANK
Kraj AKraj A
Kraj CKraj C
Kraj BKraj B
III.3 Palestyński Islamski Dżihad (PIJ)
Bliski WschódPalestyna
USALiban
Palestyński Islamski Dżihad (PIJ)Palestyński Islamski Dżihad (PIJ)
BANK
rachunek
Państwa -Państwa -SponsorzySponsorzy
Firmy należąceFirmy należącedo sympatykówdo sympatyków
ZbiórkiZbiórkiw meczetachw meczetach
AmbasadaAmbasada
gotówkagotówka
sympatycy PIJsympatycy PIJterroryści z PIJterroryści z PIJ
przemyt gotówkiprzemyt gotówkiprzekazyprzekazy
telegraficznetelegraficzne
BANK
rachunek
BANK
rachunek
BANK
rachunek
III.4 System Hawala (a1)
III.4 System Hawala (a2)
III.4 System Hawala (a3)
III.4 System Hawala (b1)
Sklep CSklep C
Sklep BSklep B
Sklep ASklep A
Kody transakcjiKody transakcji
HawaladarHawaladar
Kraj AKraj A Kraj BKraj B
gotówkagotówka
HawaladarHawaladar
III.4 System Hawala (b2)
Sklep CSklep C
Sklep BSklep B
Sklep ASklep A
Kody transakcjiKody transakcji
HawaladarHawaladar
Kraj AKraj A Kraj BKraj B
gotówkagotówka
““Zbieracz”Zbieracz”
InstytucjaInstytucja finansowa 2finansowa 2
InstytucjaInstytucja finansowa 3finansowa 3
InstytucjaInstytucja finansowa 1finansowa 1
instrumentyinstrumentyfinansowefinansowe
gotówkagotówka
SmurfySmurfy KurierzyKurierzy
HawaladarHawaladar
Dziękuję za uwagę ...
dr W o j c i e c h F i l i p k o w s k i f w o j t e k @ u w b . e d u . p l
h t t p : / / p r a w o . u w b . e d u . p l