WYBRANE KWESTIE

ZWIĄZANE Z TZW BIAŁYM WYWIADEM

dr Wojciech Filipkowski

Wydział Prawa Uniwersytet w Białymstoku

Dziewięćdziesiąt procent informacji wywiadowczych pochodzi z

otwartych źroacutedeł

Pozostałe dziesięć ktoacutere uzyskuje się w sposoacuteb bardziej

widowiskowy z utajnionych

Prawdziwym bohaterem pracy wywiadowczej jest Sherlock Holmes

a nie James Bond

gen S Wilson ndash były Dyrektor Defence Intelligence Agency (USA)

2

I ZAGADNIENIA WPROWADZAJĄCE

3

TRUDNOŚCI W ROZPOZNANIU ZJAWISKA

TERRORYZMU

Struktura organizacyjna grup pozostająca w utajnieniu

mocna więź emocjonalna

fanatyzm jej członkoacutew

procedury uszczelniania wewnątrz grupy

stosowanie konspiracji oraz

przedkładanie bezpieczeństwa grupy nad jej efektywną działalnością

Taktyka podejmowanych działań

4

KONSEKWENCJE

podejmowane konwencjonalnych działania przez wyspecjalizowane agendy państwowe okazują się nieskuteczne

brak jest informacji o zależnościach między podstawowymi elementami jego struktury wewnętrznej organizacji

brak zrozumienia kontekstu społeczno-ekonomicznego w ktoacuterym funkcjonuje zjawisko

problem wyboru przygotowania i zastosowania skutecznych środkoacutew przeciwdziałania i zwalczania przejawoacutew zjawiska

zapewnienie bezpieczeństwa zaroacutewno uczestnikom operacji antyterrorystycznych jak i osobom postronnym ktoacutere znalazły się w ich zasięgu

W przypadku terroryzmu łatwiejsza do prowadzenia jest walka z poszczegoacutelnymi osobami grupami i organizacjami

terrorystycznymi niż z samym zjawiskiem

Taki jest też kierunek działań podejmowanych przez służby powołane do ochrony bezpieczeństwa państwa i obywateli

5

MOŻLIWE ROZWIĄZANIE PROBLEMU

ogrom informacji ktoacutere w coraz większym zakresie są rozpowszechniane codziennie przez środki masowego przekazu

źroacutedła Internet ale także stacje radiowe telewizyjne gazety lokalne czasopisma religijne i narodowościowe odezwy apele ulotki itp

środowiska generujące terroryzm wciąż nasilając swoje działania propagandowe

ale rozpowszechnianie tych informacji ma na celu manipulowanie ludźmi i sterowanie ich postawami

fakt ten wymaga angażowania do pracy analitycznej przygotowanych fachowcoacutew i doskonałego warsztatu pracy

6

II KWESTIE DEFINICYJNE

7

RELACJA POMIĘDZY DANYMI A INFORMACJAMI

Dane jawne otwarte (open source data) oznaczają bdquosurowe danerdquo w postaci drukowanej przekazu telewizyjnego i radiowego wystąpienia strony internetowe itd

Jawne (otwarte) informacje (open source information) są to dane wstępnie opracowane zebrane w jeden dokument poddane pewnym zabiegom edytorskim Mogą to być roacuteżnego rodzaju publikacje prasowe książki dzienne raporty wyciągi itd

Biały wywiad (open source intelligence ndash OSINT) to w zasadzie jest wynik przeprowadzenia pewnych czynności w stosunku do informacji Są one specjalnie poszukiwane poroacutewnywane ze sobą co do treści wybieranesą te najważniejsze dla odbiorcy procesu a następnie przekazywane mu w odpowiedniej formie W tej mierze istnieje opracowana odpowiednia metodologia postępowania z danymi i informacjami wypracowana przez każdą służbę samodzielnie (min właśnie to jest określane mianem bdquokuchni służbrdquo)

Zweryfikowany biały wywiad (validated open source intelligence ndashOSINT-V) jest wynikiem pracy wykonywanej przez wyszkolonego analityka (lub ich grupy) mającego dostęp roacutewnież do innych informacji (w tym objętych tajemnicą) lub rządowych baz danych

8

POCHODZENIE INFORMACJI

HUMINT (human intelligence) ndash tradycyjny wywiad z osobistym zaangażowaniem funkcjonariuszy służb (agentoacutew szpiegoacutew) i tajnych osobowych źroacutedeł informacji

SIGINT (signals intelligence) ndash analiza przechwytywanych sygnałoacutew pochodzących od ludzi (communications intelligence ndash COMINT) lub urządzenia elektroniczne (electronic intelligence ndash ELINT) lub z obu źroacutedeł jednocześnie (np podsłuchy)

IMINT (imagery intelligence) ndash jest to rozpoznawanie środkami obrazującymi innymi słowy chodzi tu o analizę zdjęć wykonywanych z samolotoacutew szpiegowskich lub satelitoacutew

MASINT (measurment and signature intelligence) ndash dotyczy informacji zebranych w wyniku analizy ilościowej i jakościowej danych pochodzących z odpowiednich sensoroacutew w celu identyfikacji i opisu źroacutedła emitera lub nadawcy sygnału Stosuje się tutaj takie urządzenia jak radary sensory elektrooptyczne w podczerwieni nuklearne akustyczne sejsmiczne materiałowe itp

CI (counter intelligence) ndash informacje pochodzące z kontrwywiadu działania wymierzone w obcy HUMINT

OPSEC (operations security) ndash są to działania mające na celu pozbawienie przeciwnika dostępu do informacji ndash głoacutewnie jawnych ndash dotyczących zamierzeń i możliwości ich realizacji przez organa państwowe poprzez identyfikację kontrolę i ochronę informacji związanych z planowaniem i wykonywaniem operacji

9

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

Dziewięćdziesiąt procent informacji wywiadowczych pochodzi z

otwartych źroacutedeł

Pozostałe dziesięć ktoacutere uzyskuje się w sposoacuteb bardziej

widowiskowy z utajnionych

Prawdziwym bohaterem pracy wywiadowczej jest Sherlock Holmes

a nie James Bond

gen S Wilson ndash były Dyrektor Defence Intelligence Agency (USA)

2

I ZAGADNIENIA WPROWADZAJĄCE

3

TRUDNOŚCI W ROZPOZNANIU ZJAWISKA

TERRORYZMU

Struktura organizacyjna grup pozostająca w utajnieniu

mocna więź emocjonalna

fanatyzm jej członkoacutew

procedury uszczelniania wewnątrz grupy

stosowanie konspiracji oraz

przedkładanie bezpieczeństwa grupy nad jej efektywną działalnością

Taktyka podejmowanych działań

4

KONSEKWENCJE

podejmowane konwencjonalnych działania przez wyspecjalizowane agendy państwowe okazują się nieskuteczne

brak jest informacji o zależnościach między podstawowymi elementami jego struktury wewnętrznej organizacji

brak zrozumienia kontekstu społeczno-ekonomicznego w ktoacuterym funkcjonuje zjawisko

problem wyboru przygotowania i zastosowania skutecznych środkoacutew przeciwdziałania i zwalczania przejawoacutew zjawiska

zapewnienie bezpieczeństwa zaroacutewno uczestnikom operacji antyterrorystycznych jak i osobom postronnym ktoacutere znalazły się w ich zasięgu

W przypadku terroryzmu łatwiejsza do prowadzenia jest walka z poszczegoacutelnymi osobami grupami i organizacjami

terrorystycznymi niż z samym zjawiskiem

Taki jest też kierunek działań podejmowanych przez służby powołane do ochrony bezpieczeństwa państwa i obywateli

5

MOŻLIWE ROZWIĄZANIE PROBLEMU

ogrom informacji ktoacutere w coraz większym zakresie są rozpowszechniane codziennie przez środki masowego przekazu

źroacutedła Internet ale także stacje radiowe telewizyjne gazety lokalne czasopisma religijne i narodowościowe odezwy apele ulotki itp

środowiska generujące terroryzm wciąż nasilając swoje działania propagandowe

ale rozpowszechnianie tych informacji ma na celu manipulowanie ludźmi i sterowanie ich postawami

fakt ten wymaga angażowania do pracy analitycznej przygotowanych fachowcoacutew i doskonałego warsztatu pracy

6

II KWESTIE DEFINICYJNE

7

RELACJA POMIĘDZY DANYMI A INFORMACJAMI

Dane jawne otwarte (open source data) oznaczają bdquosurowe danerdquo w postaci drukowanej przekazu telewizyjnego i radiowego wystąpienia strony internetowe itd

Jawne (otwarte) informacje (open source information) są to dane wstępnie opracowane zebrane w jeden dokument poddane pewnym zabiegom edytorskim Mogą to być roacuteżnego rodzaju publikacje prasowe książki dzienne raporty wyciągi itd

Biały wywiad (open source intelligence ndash OSINT) to w zasadzie jest wynik przeprowadzenia pewnych czynności w stosunku do informacji Są one specjalnie poszukiwane poroacutewnywane ze sobą co do treści wybieranesą te najważniejsze dla odbiorcy procesu a następnie przekazywane mu w odpowiedniej formie W tej mierze istnieje opracowana odpowiednia metodologia postępowania z danymi i informacjami wypracowana przez każdą służbę samodzielnie (min właśnie to jest określane mianem bdquokuchni służbrdquo)

Zweryfikowany biały wywiad (validated open source intelligence ndashOSINT-V) jest wynikiem pracy wykonywanej przez wyszkolonego analityka (lub ich grupy) mającego dostęp roacutewnież do innych informacji (w tym objętych tajemnicą) lub rządowych baz danych

8

POCHODZENIE INFORMACJI

HUMINT (human intelligence) ndash tradycyjny wywiad z osobistym zaangażowaniem funkcjonariuszy służb (agentoacutew szpiegoacutew) i tajnych osobowych źroacutedeł informacji

SIGINT (signals intelligence) ndash analiza przechwytywanych sygnałoacutew pochodzących od ludzi (communications intelligence ndash COMINT) lub urządzenia elektroniczne (electronic intelligence ndash ELINT) lub z obu źroacutedeł jednocześnie (np podsłuchy)

IMINT (imagery intelligence) ndash jest to rozpoznawanie środkami obrazującymi innymi słowy chodzi tu o analizę zdjęć wykonywanych z samolotoacutew szpiegowskich lub satelitoacutew

MASINT (measurment and signature intelligence) ndash dotyczy informacji zebranych w wyniku analizy ilościowej i jakościowej danych pochodzących z odpowiednich sensoroacutew w celu identyfikacji i opisu źroacutedła emitera lub nadawcy sygnału Stosuje się tutaj takie urządzenia jak radary sensory elektrooptyczne w podczerwieni nuklearne akustyczne sejsmiczne materiałowe itp

CI (counter intelligence) ndash informacje pochodzące z kontrwywiadu działania wymierzone w obcy HUMINT

OPSEC (operations security) ndash są to działania mające na celu pozbawienie przeciwnika dostępu do informacji ndash głoacutewnie jawnych ndash dotyczących zamierzeń i możliwości ich realizacji przez organa państwowe poprzez identyfikację kontrolę i ochronę informacji związanych z planowaniem i wykonywaniem operacji

9

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

I ZAGADNIENIA WPROWADZAJĄCE

3

TRUDNOŚCI W ROZPOZNANIU ZJAWISKA

TERRORYZMU

Struktura organizacyjna grup pozostająca w utajnieniu

mocna więź emocjonalna

fanatyzm jej członkoacutew

procedury uszczelniania wewnątrz grupy

stosowanie konspiracji oraz

przedkładanie bezpieczeństwa grupy nad jej efektywną działalnością

Taktyka podejmowanych działań

4

KONSEKWENCJE

podejmowane konwencjonalnych działania przez wyspecjalizowane agendy państwowe okazują się nieskuteczne

brak jest informacji o zależnościach między podstawowymi elementami jego struktury wewnętrznej organizacji

brak zrozumienia kontekstu społeczno-ekonomicznego w ktoacuterym funkcjonuje zjawisko

problem wyboru przygotowania i zastosowania skutecznych środkoacutew przeciwdziałania i zwalczania przejawoacutew zjawiska

zapewnienie bezpieczeństwa zaroacutewno uczestnikom operacji antyterrorystycznych jak i osobom postronnym ktoacutere znalazły się w ich zasięgu

W przypadku terroryzmu łatwiejsza do prowadzenia jest walka z poszczegoacutelnymi osobami grupami i organizacjami

terrorystycznymi niż z samym zjawiskiem

Taki jest też kierunek działań podejmowanych przez służby powołane do ochrony bezpieczeństwa państwa i obywateli

5

MOŻLIWE ROZWIĄZANIE PROBLEMU

ogrom informacji ktoacutere w coraz większym zakresie są rozpowszechniane codziennie przez środki masowego przekazu

źroacutedła Internet ale także stacje radiowe telewizyjne gazety lokalne czasopisma religijne i narodowościowe odezwy apele ulotki itp

środowiska generujące terroryzm wciąż nasilając swoje działania propagandowe

ale rozpowszechnianie tych informacji ma na celu manipulowanie ludźmi i sterowanie ich postawami

fakt ten wymaga angażowania do pracy analitycznej przygotowanych fachowcoacutew i doskonałego warsztatu pracy

6

II KWESTIE DEFINICYJNE

7

RELACJA POMIĘDZY DANYMI A INFORMACJAMI

Dane jawne otwarte (open source data) oznaczają bdquosurowe danerdquo w postaci drukowanej przekazu telewizyjnego i radiowego wystąpienia strony internetowe itd

Jawne (otwarte) informacje (open source information) są to dane wstępnie opracowane zebrane w jeden dokument poddane pewnym zabiegom edytorskim Mogą to być roacuteżnego rodzaju publikacje prasowe książki dzienne raporty wyciągi itd

Biały wywiad (open source intelligence ndash OSINT) to w zasadzie jest wynik przeprowadzenia pewnych czynności w stosunku do informacji Są one specjalnie poszukiwane poroacutewnywane ze sobą co do treści wybieranesą te najważniejsze dla odbiorcy procesu a następnie przekazywane mu w odpowiedniej formie W tej mierze istnieje opracowana odpowiednia metodologia postępowania z danymi i informacjami wypracowana przez każdą służbę samodzielnie (min właśnie to jest określane mianem bdquokuchni służbrdquo)

Zweryfikowany biały wywiad (validated open source intelligence ndashOSINT-V) jest wynikiem pracy wykonywanej przez wyszkolonego analityka (lub ich grupy) mającego dostęp roacutewnież do innych informacji (w tym objętych tajemnicą) lub rządowych baz danych

8

POCHODZENIE INFORMACJI

HUMINT (human intelligence) ndash tradycyjny wywiad z osobistym zaangażowaniem funkcjonariuszy służb (agentoacutew szpiegoacutew) i tajnych osobowych źroacutedeł informacji

SIGINT (signals intelligence) ndash analiza przechwytywanych sygnałoacutew pochodzących od ludzi (communications intelligence ndash COMINT) lub urządzenia elektroniczne (electronic intelligence ndash ELINT) lub z obu źroacutedeł jednocześnie (np podsłuchy)

IMINT (imagery intelligence) ndash jest to rozpoznawanie środkami obrazującymi innymi słowy chodzi tu o analizę zdjęć wykonywanych z samolotoacutew szpiegowskich lub satelitoacutew

MASINT (measurment and signature intelligence) ndash dotyczy informacji zebranych w wyniku analizy ilościowej i jakościowej danych pochodzących z odpowiednich sensoroacutew w celu identyfikacji i opisu źroacutedła emitera lub nadawcy sygnału Stosuje się tutaj takie urządzenia jak radary sensory elektrooptyczne w podczerwieni nuklearne akustyczne sejsmiczne materiałowe itp

CI (counter intelligence) ndash informacje pochodzące z kontrwywiadu działania wymierzone w obcy HUMINT

OPSEC (operations security) ndash są to działania mające na celu pozbawienie przeciwnika dostępu do informacji ndash głoacutewnie jawnych ndash dotyczących zamierzeń i możliwości ich realizacji przez organa państwowe poprzez identyfikację kontrolę i ochronę informacji związanych z planowaniem i wykonywaniem operacji

9

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

TRUDNOŚCI W ROZPOZNANIU ZJAWISKA

TERRORYZMU

Struktura organizacyjna grup pozostająca w utajnieniu

mocna więź emocjonalna

fanatyzm jej członkoacutew

procedury uszczelniania wewnątrz grupy

stosowanie konspiracji oraz

przedkładanie bezpieczeństwa grupy nad jej efektywną działalnością

Taktyka podejmowanych działań

4

KONSEKWENCJE

podejmowane konwencjonalnych działania przez wyspecjalizowane agendy państwowe okazują się nieskuteczne

brak jest informacji o zależnościach między podstawowymi elementami jego struktury wewnętrznej organizacji

brak zrozumienia kontekstu społeczno-ekonomicznego w ktoacuterym funkcjonuje zjawisko

problem wyboru przygotowania i zastosowania skutecznych środkoacutew przeciwdziałania i zwalczania przejawoacutew zjawiska

zapewnienie bezpieczeństwa zaroacutewno uczestnikom operacji antyterrorystycznych jak i osobom postronnym ktoacutere znalazły się w ich zasięgu

W przypadku terroryzmu łatwiejsza do prowadzenia jest walka z poszczegoacutelnymi osobami grupami i organizacjami

terrorystycznymi niż z samym zjawiskiem

Taki jest też kierunek działań podejmowanych przez służby powołane do ochrony bezpieczeństwa państwa i obywateli

5

MOŻLIWE ROZWIĄZANIE PROBLEMU

ogrom informacji ktoacutere w coraz większym zakresie są rozpowszechniane codziennie przez środki masowego przekazu

źroacutedła Internet ale także stacje radiowe telewizyjne gazety lokalne czasopisma religijne i narodowościowe odezwy apele ulotki itp

środowiska generujące terroryzm wciąż nasilając swoje działania propagandowe

ale rozpowszechnianie tych informacji ma na celu manipulowanie ludźmi i sterowanie ich postawami

fakt ten wymaga angażowania do pracy analitycznej przygotowanych fachowcoacutew i doskonałego warsztatu pracy

6

II KWESTIE DEFINICYJNE

7

RELACJA POMIĘDZY DANYMI A INFORMACJAMI

Dane jawne otwarte (open source data) oznaczają bdquosurowe danerdquo w postaci drukowanej przekazu telewizyjnego i radiowego wystąpienia strony internetowe itd

Jawne (otwarte) informacje (open source information) są to dane wstępnie opracowane zebrane w jeden dokument poddane pewnym zabiegom edytorskim Mogą to być roacuteżnego rodzaju publikacje prasowe książki dzienne raporty wyciągi itd

Biały wywiad (open source intelligence ndash OSINT) to w zasadzie jest wynik przeprowadzenia pewnych czynności w stosunku do informacji Są one specjalnie poszukiwane poroacutewnywane ze sobą co do treści wybieranesą te najważniejsze dla odbiorcy procesu a następnie przekazywane mu w odpowiedniej formie W tej mierze istnieje opracowana odpowiednia metodologia postępowania z danymi i informacjami wypracowana przez każdą służbę samodzielnie (min właśnie to jest określane mianem bdquokuchni służbrdquo)

Zweryfikowany biały wywiad (validated open source intelligence ndashOSINT-V) jest wynikiem pracy wykonywanej przez wyszkolonego analityka (lub ich grupy) mającego dostęp roacutewnież do innych informacji (w tym objętych tajemnicą) lub rządowych baz danych

8

POCHODZENIE INFORMACJI

HUMINT (human intelligence) ndash tradycyjny wywiad z osobistym zaangażowaniem funkcjonariuszy służb (agentoacutew szpiegoacutew) i tajnych osobowych źroacutedeł informacji

SIGINT (signals intelligence) ndash analiza przechwytywanych sygnałoacutew pochodzących od ludzi (communications intelligence ndash COMINT) lub urządzenia elektroniczne (electronic intelligence ndash ELINT) lub z obu źroacutedeł jednocześnie (np podsłuchy)

IMINT (imagery intelligence) ndash jest to rozpoznawanie środkami obrazującymi innymi słowy chodzi tu o analizę zdjęć wykonywanych z samolotoacutew szpiegowskich lub satelitoacutew

MASINT (measurment and signature intelligence) ndash dotyczy informacji zebranych w wyniku analizy ilościowej i jakościowej danych pochodzących z odpowiednich sensoroacutew w celu identyfikacji i opisu źroacutedła emitera lub nadawcy sygnału Stosuje się tutaj takie urządzenia jak radary sensory elektrooptyczne w podczerwieni nuklearne akustyczne sejsmiczne materiałowe itp

CI (counter intelligence) ndash informacje pochodzące z kontrwywiadu działania wymierzone w obcy HUMINT

OPSEC (operations security) ndash są to działania mające na celu pozbawienie przeciwnika dostępu do informacji ndash głoacutewnie jawnych ndash dotyczących zamierzeń i możliwości ich realizacji przez organa państwowe poprzez identyfikację kontrolę i ochronę informacji związanych z planowaniem i wykonywaniem operacji

9

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

KONSEKWENCJE

podejmowane konwencjonalnych działania przez wyspecjalizowane agendy państwowe okazują się nieskuteczne

brak jest informacji o zależnościach między podstawowymi elementami jego struktury wewnętrznej organizacji

brak zrozumienia kontekstu społeczno-ekonomicznego w ktoacuterym funkcjonuje zjawisko

problem wyboru przygotowania i zastosowania skutecznych środkoacutew przeciwdziałania i zwalczania przejawoacutew zjawiska

zapewnienie bezpieczeństwa zaroacutewno uczestnikom operacji antyterrorystycznych jak i osobom postronnym ktoacutere znalazły się w ich zasięgu

W przypadku terroryzmu łatwiejsza do prowadzenia jest walka z poszczegoacutelnymi osobami grupami i organizacjami

terrorystycznymi niż z samym zjawiskiem

Taki jest też kierunek działań podejmowanych przez służby powołane do ochrony bezpieczeństwa państwa i obywateli

5

MOŻLIWE ROZWIĄZANIE PROBLEMU

ogrom informacji ktoacutere w coraz większym zakresie są rozpowszechniane codziennie przez środki masowego przekazu

źroacutedła Internet ale także stacje radiowe telewizyjne gazety lokalne czasopisma religijne i narodowościowe odezwy apele ulotki itp

środowiska generujące terroryzm wciąż nasilając swoje działania propagandowe

ale rozpowszechnianie tych informacji ma na celu manipulowanie ludźmi i sterowanie ich postawami

fakt ten wymaga angażowania do pracy analitycznej przygotowanych fachowcoacutew i doskonałego warsztatu pracy

6

II KWESTIE DEFINICYJNE

7

RELACJA POMIĘDZY DANYMI A INFORMACJAMI

Dane jawne otwarte (open source data) oznaczają bdquosurowe danerdquo w postaci drukowanej przekazu telewizyjnego i radiowego wystąpienia strony internetowe itd

Jawne (otwarte) informacje (open source information) są to dane wstępnie opracowane zebrane w jeden dokument poddane pewnym zabiegom edytorskim Mogą to być roacuteżnego rodzaju publikacje prasowe książki dzienne raporty wyciągi itd

Biały wywiad (open source intelligence ndash OSINT) to w zasadzie jest wynik przeprowadzenia pewnych czynności w stosunku do informacji Są one specjalnie poszukiwane poroacutewnywane ze sobą co do treści wybieranesą te najważniejsze dla odbiorcy procesu a następnie przekazywane mu w odpowiedniej formie W tej mierze istnieje opracowana odpowiednia metodologia postępowania z danymi i informacjami wypracowana przez każdą służbę samodzielnie (min właśnie to jest określane mianem bdquokuchni służbrdquo)

Zweryfikowany biały wywiad (validated open source intelligence ndashOSINT-V) jest wynikiem pracy wykonywanej przez wyszkolonego analityka (lub ich grupy) mającego dostęp roacutewnież do innych informacji (w tym objętych tajemnicą) lub rządowych baz danych

8

POCHODZENIE INFORMACJI

HUMINT (human intelligence) ndash tradycyjny wywiad z osobistym zaangażowaniem funkcjonariuszy służb (agentoacutew szpiegoacutew) i tajnych osobowych źroacutedeł informacji

SIGINT (signals intelligence) ndash analiza przechwytywanych sygnałoacutew pochodzących od ludzi (communications intelligence ndash COMINT) lub urządzenia elektroniczne (electronic intelligence ndash ELINT) lub z obu źroacutedeł jednocześnie (np podsłuchy)

IMINT (imagery intelligence) ndash jest to rozpoznawanie środkami obrazującymi innymi słowy chodzi tu o analizę zdjęć wykonywanych z samolotoacutew szpiegowskich lub satelitoacutew

MASINT (measurment and signature intelligence) ndash dotyczy informacji zebranych w wyniku analizy ilościowej i jakościowej danych pochodzących z odpowiednich sensoroacutew w celu identyfikacji i opisu źroacutedła emitera lub nadawcy sygnału Stosuje się tutaj takie urządzenia jak radary sensory elektrooptyczne w podczerwieni nuklearne akustyczne sejsmiczne materiałowe itp

CI (counter intelligence) ndash informacje pochodzące z kontrwywiadu działania wymierzone w obcy HUMINT

OPSEC (operations security) ndash są to działania mające na celu pozbawienie przeciwnika dostępu do informacji ndash głoacutewnie jawnych ndash dotyczących zamierzeń i możliwości ich realizacji przez organa państwowe poprzez identyfikację kontrolę i ochronę informacji związanych z planowaniem i wykonywaniem operacji

9

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

MOŻLIWE ROZWIĄZANIE PROBLEMU

ogrom informacji ktoacutere w coraz większym zakresie są rozpowszechniane codziennie przez środki masowego przekazu

źroacutedła Internet ale także stacje radiowe telewizyjne gazety lokalne czasopisma religijne i narodowościowe odezwy apele ulotki itp

środowiska generujące terroryzm wciąż nasilając swoje działania propagandowe

ale rozpowszechnianie tych informacji ma na celu manipulowanie ludźmi i sterowanie ich postawami

fakt ten wymaga angażowania do pracy analitycznej przygotowanych fachowcoacutew i doskonałego warsztatu pracy

6

II KWESTIE DEFINICYJNE

7

RELACJA POMIĘDZY DANYMI A INFORMACJAMI

Dane jawne otwarte (open source data) oznaczają bdquosurowe danerdquo w postaci drukowanej przekazu telewizyjnego i radiowego wystąpienia strony internetowe itd

Jawne (otwarte) informacje (open source information) są to dane wstępnie opracowane zebrane w jeden dokument poddane pewnym zabiegom edytorskim Mogą to być roacuteżnego rodzaju publikacje prasowe książki dzienne raporty wyciągi itd

Biały wywiad (open source intelligence ndash OSINT) to w zasadzie jest wynik przeprowadzenia pewnych czynności w stosunku do informacji Są one specjalnie poszukiwane poroacutewnywane ze sobą co do treści wybieranesą te najważniejsze dla odbiorcy procesu a następnie przekazywane mu w odpowiedniej formie W tej mierze istnieje opracowana odpowiednia metodologia postępowania z danymi i informacjami wypracowana przez każdą służbę samodzielnie (min właśnie to jest określane mianem bdquokuchni służbrdquo)

Zweryfikowany biały wywiad (validated open source intelligence ndashOSINT-V) jest wynikiem pracy wykonywanej przez wyszkolonego analityka (lub ich grupy) mającego dostęp roacutewnież do innych informacji (w tym objętych tajemnicą) lub rządowych baz danych

8

POCHODZENIE INFORMACJI

HUMINT (human intelligence) ndash tradycyjny wywiad z osobistym zaangażowaniem funkcjonariuszy służb (agentoacutew szpiegoacutew) i tajnych osobowych źroacutedeł informacji

SIGINT (signals intelligence) ndash analiza przechwytywanych sygnałoacutew pochodzących od ludzi (communications intelligence ndash COMINT) lub urządzenia elektroniczne (electronic intelligence ndash ELINT) lub z obu źroacutedeł jednocześnie (np podsłuchy)

IMINT (imagery intelligence) ndash jest to rozpoznawanie środkami obrazującymi innymi słowy chodzi tu o analizę zdjęć wykonywanych z samolotoacutew szpiegowskich lub satelitoacutew

MASINT (measurment and signature intelligence) ndash dotyczy informacji zebranych w wyniku analizy ilościowej i jakościowej danych pochodzących z odpowiednich sensoroacutew w celu identyfikacji i opisu źroacutedła emitera lub nadawcy sygnału Stosuje się tutaj takie urządzenia jak radary sensory elektrooptyczne w podczerwieni nuklearne akustyczne sejsmiczne materiałowe itp

CI (counter intelligence) ndash informacje pochodzące z kontrwywiadu działania wymierzone w obcy HUMINT

OPSEC (operations security) ndash są to działania mające na celu pozbawienie przeciwnika dostępu do informacji ndash głoacutewnie jawnych ndash dotyczących zamierzeń i możliwości ich realizacji przez organa państwowe poprzez identyfikację kontrolę i ochronę informacji związanych z planowaniem i wykonywaniem operacji

9

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

II KWESTIE DEFINICYJNE

7

RELACJA POMIĘDZY DANYMI A INFORMACJAMI

Dane jawne otwarte (open source data) oznaczają bdquosurowe danerdquo w postaci drukowanej przekazu telewizyjnego i radiowego wystąpienia strony internetowe itd

Jawne (otwarte) informacje (open source information) są to dane wstępnie opracowane zebrane w jeden dokument poddane pewnym zabiegom edytorskim Mogą to być roacuteżnego rodzaju publikacje prasowe książki dzienne raporty wyciągi itd

Biały wywiad (open source intelligence ndash OSINT) to w zasadzie jest wynik przeprowadzenia pewnych czynności w stosunku do informacji Są one specjalnie poszukiwane poroacutewnywane ze sobą co do treści wybieranesą te najważniejsze dla odbiorcy procesu a następnie przekazywane mu w odpowiedniej formie W tej mierze istnieje opracowana odpowiednia metodologia postępowania z danymi i informacjami wypracowana przez każdą służbę samodzielnie (min właśnie to jest określane mianem bdquokuchni służbrdquo)

Zweryfikowany biały wywiad (validated open source intelligence ndashOSINT-V) jest wynikiem pracy wykonywanej przez wyszkolonego analityka (lub ich grupy) mającego dostęp roacutewnież do innych informacji (w tym objętych tajemnicą) lub rządowych baz danych

8

POCHODZENIE INFORMACJI

HUMINT (human intelligence) ndash tradycyjny wywiad z osobistym zaangażowaniem funkcjonariuszy służb (agentoacutew szpiegoacutew) i tajnych osobowych źroacutedeł informacji

SIGINT (signals intelligence) ndash analiza przechwytywanych sygnałoacutew pochodzących od ludzi (communications intelligence ndash COMINT) lub urządzenia elektroniczne (electronic intelligence ndash ELINT) lub z obu źroacutedeł jednocześnie (np podsłuchy)

IMINT (imagery intelligence) ndash jest to rozpoznawanie środkami obrazującymi innymi słowy chodzi tu o analizę zdjęć wykonywanych z samolotoacutew szpiegowskich lub satelitoacutew

MASINT (measurment and signature intelligence) ndash dotyczy informacji zebranych w wyniku analizy ilościowej i jakościowej danych pochodzących z odpowiednich sensoroacutew w celu identyfikacji i opisu źroacutedła emitera lub nadawcy sygnału Stosuje się tutaj takie urządzenia jak radary sensory elektrooptyczne w podczerwieni nuklearne akustyczne sejsmiczne materiałowe itp

CI (counter intelligence) ndash informacje pochodzące z kontrwywiadu działania wymierzone w obcy HUMINT

OPSEC (operations security) ndash są to działania mające na celu pozbawienie przeciwnika dostępu do informacji ndash głoacutewnie jawnych ndash dotyczących zamierzeń i możliwości ich realizacji przez organa państwowe poprzez identyfikację kontrolę i ochronę informacji związanych z planowaniem i wykonywaniem operacji

9

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

RELACJA POMIĘDZY DANYMI A INFORMACJAMI

Dane jawne otwarte (open source data) oznaczają bdquosurowe danerdquo w postaci drukowanej przekazu telewizyjnego i radiowego wystąpienia strony internetowe itd

Jawne (otwarte) informacje (open source information) są to dane wstępnie opracowane zebrane w jeden dokument poddane pewnym zabiegom edytorskim Mogą to być roacuteżnego rodzaju publikacje prasowe książki dzienne raporty wyciągi itd

Biały wywiad (open source intelligence ndash OSINT) to w zasadzie jest wynik przeprowadzenia pewnych czynności w stosunku do informacji Są one specjalnie poszukiwane poroacutewnywane ze sobą co do treści wybieranesą te najważniejsze dla odbiorcy procesu a następnie przekazywane mu w odpowiedniej formie W tej mierze istnieje opracowana odpowiednia metodologia postępowania z danymi i informacjami wypracowana przez każdą służbę samodzielnie (min właśnie to jest określane mianem bdquokuchni służbrdquo)

Zweryfikowany biały wywiad (validated open source intelligence ndashOSINT-V) jest wynikiem pracy wykonywanej przez wyszkolonego analityka (lub ich grupy) mającego dostęp roacutewnież do innych informacji (w tym objętych tajemnicą) lub rządowych baz danych

8

POCHODZENIE INFORMACJI

HUMINT (human intelligence) ndash tradycyjny wywiad z osobistym zaangażowaniem funkcjonariuszy służb (agentoacutew szpiegoacutew) i tajnych osobowych źroacutedeł informacji

SIGINT (signals intelligence) ndash analiza przechwytywanych sygnałoacutew pochodzących od ludzi (communications intelligence ndash COMINT) lub urządzenia elektroniczne (electronic intelligence ndash ELINT) lub z obu źroacutedeł jednocześnie (np podsłuchy)

IMINT (imagery intelligence) ndash jest to rozpoznawanie środkami obrazującymi innymi słowy chodzi tu o analizę zdjęć wykonywanych z samolotoacutew szpiegowskich lub satelitoacutew

MASINT (measurment and signature intelligence) ndash dotyczy informacji zebranych w wyniku analizy ilościowej i jakościowej danych pochodzących z odpowiednich sensoroacutew w celu identyfikacji i opisu źroacutedła emitera lub nadawcy sygnału Stosuje się tutaj takie urządzenia jak radary sensory elektrooptyczne w podczerwieni nuklearne akustyczne sejsmiczne materiałowe itp

CI (counter intelligence) ndash informacje pochodzące z kontrwywiadu działania wymierzone w obcy HUMINT

OPSEC (operations security) ndash są to działania mające na celu pozbawienie przeciwnika dostępu do informacji ndash głoacutewnie jawnych ndash dotyczących zamierzeń i możliwości ich realizacji przez organa państwowe poprzez identyfikację kontrolę i ochronę informacji związanych z planowaniem i wykonywaniem operacji

9

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

POCHODZENIE INFORMACJI

HUMINT (human intelligence) ndash tradycyjny wywiad z osobistym zaangażowaniem funkcjonariuszy służb (agentoacutew szpiegoacutew) i tajnych osobowych źroacutedeł informacji

SIGINT (signals intelligence) ndash analiza przechwytywanych sygnałoacutew pochodzących od ludzi (communications intelligence ndash COMINT) lub urządzenia elektroniczne (electronic intelligence ndash ELINT) lub z obu źroacutedeł jednocześnie (np podsłuchy)

IMINT (imagery intelligence) ndash jest to rozpoznawanie środkami obrazującymi innymi słowy chodzi tu o analizę zdjęć wykonywanych z samolotoacutew szpiegowskich lub satelitoacutew

MASINT (measurment and signature intelligence) ndash dotyczy informacji zebranych w wyniku analizy ilościowej i jakościowej danych pochodzących z odpowiednich sensoroacutew w celu identyfikacji i opisu źroacutedła emitera lub nadawcy sygnału Stosuje się tutaj takie urządzenia jak radary sensory elektrooptyczne w podczerwieni nuklearne akustyczne sejsmiczne materiałowe itp

CI (counter intelligence) ndash informacje pochodzące z kontrwywiadu działania wymierzone w obcy HUMINT

OPSEC (operations security) ndash są to działania mające na celu pozbawienie przeciwnika dostępu do informacji ndash głoacutewnie jawnych ndash dotyczących zamierzeń i możliwości ich realizacji przez organa państwowe poprzez identyfikację kontrolę i ochronę informacji związanych z planowaniem i wykonywaniem operacji

9

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

ANALIZY W RAMACH BIAŁEGO WYWIADU

Własna inicjatywa analityka Dobrze wykwalifikowany analityk potrafi sam poszukiwać nowych tematoacutew do analizy wraz z napływem nowych danych Jest to zależne od jego wykształcenia i doświadczenia zawodowego Służy to roacutewnież sygnalizowaniu problemoacutew wyprzedzaniu rozwoju wypadkoacutew lub wstępnej ocenie zdarzenia jako interesującego organy państwowe lub jako potencjalnie niebezpieczne

Analiza ad hoc Proces może też zostać zapoczątkowany w wyniku pojawiających się wydarzeń gdy powstaje konieczność dokonania szybkiej oceny sytuacji i zapewnienia decydentom odpowiedniej informacji celem podjęcia przez nich stosownych decyzji

Systematyczne gromadzenie danych w bazie Zalecane jest aby powiększać zawartość baz danych poprzez regularne monitorowanieinformacji o wybranych obszarach geograficznych zjawiskach organizacjach osobach Niektoacutere procesy od razu nie manifestują swojej obecność a są widoczne dopiero po analizie trendoacutew Odpowiednia baza danych pozwala także na szybsze prowadzenie analiz ad hoc gdyż nie trzeba szukać wszystkiego od początku ale sięgnąć do istniejącej bazy

10

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

III PRACA Z OTWARTYMI ŹROacuteDŁAMI

11

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (1)

Media tradycyjne ndash agencje prasowe gazety i czasopisma (dzienniki tygodniki miesięczniki) książki radio (krajowe i lokalne) przekazy telewizyjne (międzynarodowe regionalne narodowe i lokalne) Oproacutecz podawania samych faktoacutew (danych) źroacutedło to zawiera publicystykę analizy i śledztwa dziennikarskie wywiady ze specjalistami lub decydentami politycznymi czyli autorski komentarz do tych danych

Internet (media elektroniczne) ndash źroacutedłami otwartymi są min portale agencji informacyjnych międzynarodowych i regionalnych czy krajowych strony czasopism i gazet zawierające wiadomość ktoacutere często znajdą się w kolejnym wydaniu blogi osoacuteb prywatnych i politykoacutew (w tym fotoblogi) powszechne i specjalistyczne fora dyskusyjne portale społecznościowe i specjalistyczne strony internetowe osoacuteb fizycznych osoacuteb prawnych (państwowych i prywatnych) i organizacji pozarządowych

12

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (2)

Usługi komercyjne w zakresie dostarczana danych i informacji W chwili obecnej istnieją podmioty gospodarcze ktoacutere za wynagrodzeniem (lub w ramach abonamentu) przygotowują sprofilowanie raporty dla swoich użytkownikoacutew przeprowadzają analizy zbierają literaturę itp Dotyczy to czasami także dostępu do prowadzonych przez nie baz danych

Inne usługi w zakresie dostarczania danych i informacji Niektoacutere organizacje stowarzyszenia instytuty naukowe lub agencje prasowe oferują dostęp do swoich serwisoacutew i baz danych za darmo lub wymagają rejestracji

13

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

TYPOLOGIA OTWARTYCH ŹROacuteDEŁ (3)

Literatura niszowa (grey literature) Są to opracowania dostępne ale tylko poprzez jakieś wyspecjalizowane kanały poprzez lokalne źroacutedła lub kontakty osobiste Do tej grupy należą dokumenty opracowania i rejestry prowadzone przez organizacje państwowe samorządowe i pozarządowe materiały edukacyjne wewnętrzne dokumenty podmiotoacutew gospodarczych (raporty wyniki audytu) dysertacje ziny ulotki itp

Eksperci naukowcy lub uczestnicy wydarzeń Informacje i osądy mogą zostać zebrane na podstawie rozmowy wywiadu Problemem jest jedynie ich znalezienie i wyłuskanie z całego społeczeństwa lub grupy osoacuteb

Komercyjne usługi w zakresie zdjęć lotniczych i satelitarnych

14

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

PRZEDMIOT I KRYTERIA OCENY

Czas ukazania się informacji dane a informacja następowanie po sobie okoliczności ukazania się

Miejsce ukazania się informacji odległość od zdarzenia kontekst geopolityczny kulturowy

Publikator dotychczasowa działalność stronniczość prawdziwośćrzetelność

informacji

Autor dotychczasowa działalność sympatie polityczne

prawdziwośćrzetelność informacji

Źroacutedło informacji na ktoacutere powołuje się Autor oficjalnenieoficjalne dotychczasowa rzetelność źroacutedła

pierwotnośćwtoacuterność danychinformacji

Treść informacji używane pojęcia terminy zwroty regionalizmy sposoacuteb

formułowania tez kompletność tez argumentacja weryfikowalność danych

15

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Co zawiera

Gdzie się znajduje serwer

Kiedy

Jaki jest jej cel funkcjonowania

16

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Kto ją prowadzi

Jaki to jest rodzaj domeny (mil gov com edu)

Czy zawartość odpowiada domenie

Czy jest to strona osobistaprywatna Kto to jest Czy jest cytowany przez innych

Kto jest autorem strony (szaty graficznej)

Kto jest właścicielem serwera

Czy te dane są zbieżnezgodnekomplementarne

Co inni piszą o autorze stronie internetowej hoście

17

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Co zawiera

Czy materiał ktoacutery jest publikowany może być

wiarygodny

Czy zawiera źroacutedło cytowania danychinformacji

Linki

Daty

Czy zawartość strony zmieniała się w czasie

Kto dokonywał zmian

Kto ma takie uprawnienia

18

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Gdzie się znajduje serwer

Skąd pochodziła informacja

Jaki jest kraj wg domeny (pl)

Czy w tym samym kraju gdzie mieszka autor

informacji Dlaczego nie

19

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

KiedyCzas

Kiedy strona została umieszczona w sieci

Jak świeże są wiadomości zawarte na stronie

Czy informacje były aktualizowane

20

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

KRYTERIA OCENY STRONY INTERNETOWEJ

Jaki jest jej cel funkcjonowania

Cel głoacutewny i poboczne

Dlaczego strona została umieszczona w sieci

W jaki sposoacuteb jest ona sponsorowana Kto ją

sponsoruje

21

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

IV PRZYKŁADOWE OTWARTE ŹROacuteDŁA W

INTERNECIE

22

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

SERWISY RSS I STRONY (1)

CFRorg ndash Terrorism httpfeedscfrorgissueterrorism

Daniel Pipes Columns httpwwwdanielpipesorgpipes_articles_rss_20xml

The Jamestown Foundation httpjamestownorgterrorismnewsrssphp

Greg McNeal httpwwwlawandterrorismcomrssxml

Homeland Security National Terror Alert httpwwwnationalterroralertcomupdateswp-rssphp

Homeland Security Watch httpwwwhlswatchcomfeedatom

23

SERWISY RSS I STRONY (2)

Indian Muslims - CrimeTerrorism httpwwwindianmuslimsinfotaxonomyterm160feed

IntelWatch httpwwwintelwatchorgrssxml

Investigative Project on Terrorism httpwwwinvestigativeprojectorgarticles_rss_20xml

ISN Security Watch Daily News httpwwwisnethzchnewsswsw_daily_rss_publicxml

JCB BLOG httpjcbblogscomjcb_blogrssxml

MSNBCcom International Terrorism httprssmsnbcmsncomid8885164devicerssrssxml

24

SERWISY RSS I STRONY (3)

New Zealand Herald ndash Terrorism httpsyndicationapnconzrssnzhrsscid_000000340xml

New Zealand Herald - War against terrorism httpsyndicationapnconzrssnzhrsscid_000000632xml

Northeast Intelligence Network httpwwwhomelandsecurityuscomrssxml

osint at Yahoo Groups httprssgroupsyahoocomgrouposintrss

Custom Release Wire httpwwwresponsesourcecomrssfeedsfeedphpcusto

m=gXE

The Terror Finance Blog httpfeedsfeedburnercomTerrorFinanceBlog

25

SERWISY RSS I STRONY (4)

terrorist financing- Google News httpnewsgooglecomnewssvnum=10ampampas_scoring=rampamph

l=enampampned=usampampas_drrb=qampampas_qdr=ampampas_mind=24ampampas_minm=3ampampas_maxd=23ampampas_maxm=4ampampq=22terrorist+financing22ampampie=UTF-8ampampoutput=rss

The Fourth Rail httpfeedsfeedburnercomTheFourthRail

ThreatsWatch httpthreatswatchorgfeedsthreatswatchxml

UPI - International Intelligence httpwwwupicomrssfeedhomeupi_InternationalIntelligencerss

UPI - Security amp Terrorism httpwwwupicomrssfeedhomeupi_SecurityTerrorismrss

VaGlapl Prawo i Internet ndash terroryzm httpprawovaglapltaxonomyterm970feed

26

SERWISY RSS I STRONY (5)

openDemocracy - global security httpwwwopendemocracynetxmlrsscolumns2xml

Newsweek Terror Watch httpfeedsnewsweekcomnewsweekcolumnistsTerror

Watch

Debka File httpwwwdebkacom

Znet httpwwwzmagorg

csmonitorcom httprsscsmonitorcomterrorismSecurity

Terroryzmcom News httpwwwterroryzmcom

27

SERWISY RSS I STRONY (6)

Middle East Quarterly httpwwwmeforumorgarticles_rss_20xml

the truth forum terrorist update httpwwwamericastruthforumcom

Memri Latest Reports httpmemriblog2netstrategiescomlatest_reports_iwm_rss

MultiNationalForces httpwwwmnf-

iraqcomindexphpoption=com_rd_rssampampid=4

ISRIAinfo httpwwwisriainforssxml

intellnet httpwwwintellnetorg

28

SERWISY RSS I STRONY (7)

GovExeccom

httpwwwgovexeccomrssdefensehsrssxml

CSO - Security Feed

httpfeedsfeedburnercomcsonews

StrategyPagecom

httpwwwstrategypagecomindexxml

Silobreaker Feed for Terrorism

httpwwwsilobreakercomAtomFeedaspxItem=11_304672

wiadomosci24pl

httpwwwwiadomosci24plrsstag_Terroryzmxml29

SERWISY RSS I STRONY (8)

Live Search httpsearchlivecomresultsaspxq=22terrorist+financing

22+22supporting+terrorism22+22supporting+terrorism22ampampformat=rss

TerrorismResearch httpwwwterrorism-researchcom

TRC httpfeedsfeedburnercomRealNewsFeedformat=xml

Yahoo News Terrorism httprssnewsyahoocomrssterrorism

Terrorism News httpwwwtopixnetrssnewsterrorism

The Intelligence Summit httpintelligence-summitblogspotcomfeedspostsdefault

30

SERWISY RSS I STRONY (9)

NEWScomau httpfeedsnewscomaupublicrss20news_federal_election

_security_426xml

eurocrim httpwwwjurauni-

tuebingendeeinrichtungeneurocrimnewsRSS

NATO httpwwwnatointxmlnato-rssxml

Perspectives on Terrorism httpwwwterrorismanalystscomptindexphpformat=feedamp

amptype=rss

Law amp Security Studies httpwwwlawandsecurityorgpodcastsindexxml

RAND Research httprandorgresearch_areasterrorismfindingsxml

31

SERWISY RSS I STRONY (10)

RAND Projects httprandorgresearch_areasterrorismprojectsxml

RAND Privacy Security Surveillance httprandorghot_topicsprivacyindexxml

RAND Books amp Reports httprandorgpubsonlineterrorismindexxml

OSI httpopen-source-intelligenceorgfeed

WebIntel httpwebintelwordpresscomfeed

CSIS httpfeedsfeedburnercomCSIS

32

SERWISY RSS I STRONY (11)

Intelwire httpintelwireegoplexcomcontentxml

worldtribune httpwwwworldtribunecomworldtribuneRSSxml

Secret News httpwwwfasorgblogsecrecyfeed

RAMANS TERRORISM ANALYSIS httpramansterrorismanalysisblogspotcomfeedspostsdefa

ultstart-index=26ampampampmax-results=25

Technorati on terrorist financing httpfeedstechnoraticomsearch22terrorist+financing22

Newsvine on terrorist financing httpwwwnewsvinecom_feedsrss2tagid=22terrorist+fin

ancing22

33

SERWISY RSS I STRONY (12)

Live Search on terrorist financing httpsearchlivecomresultsaspxq=22terrorist+financing

22ampampformat=rss

CounterterrorismBlog httpcounterterrorismblogorgindexxml

Chatham House - International Security httpwwwchathamhouseorgukrss13

Silobreaker Feed for Terrorist Financing httpwwwsilobreakercomAtomFeedaspxItem=11_512389

Silobreaker Feed for Anti-Terrorism httpwwwsilobreakercomAtomFeedaspxItem=11_316776

Silobreaker Feed for Counter-Terrorism httpwwwsilobreakercomAtomFeedaspxItem=11_374084

34

SERWISY RSS I STRONY (13)

Silobreaker Feed for War On Terror httpwwwsilobreakercomAtomFeedaspxItem=11_343

233

EurActivcom Security httpwwweuractivcomensecurityRSS

Defense Tech httpfeedsfeedburnercomDefenseTech

Human Rights Watch httphrworgrsst=ct_rss

Yahoo News Sept 11 httprssnewsyahoocomrsssept11

UN News Centre - Peace and Security httpwww0unorgappsnewsrssrss_peacesecurityasp

35

SERWISY RSS I STRONY (14)

ICT httpwwwictorgilxmlarticlesphpsid=119ampamplang

=enampampcat=1915

WSI Brussels Blog httpfeedsfeedburnercomwsibrusselsblogoJuGforma

t=xml

HSDL httpswwwhsdlorghslogq=nodefeed

EuropeNews httpeuropenewsdkentaxonomyterm1690feed

TheTerrorWonk httpterrorwonkblogspotcomfeedspostsdefaultalt=

rss

36

NEWSLETTER

37

The Jamestown Foundation httpwwwjamestownorg

Homeland Security Institute httpwwwhsiorg

CNN Alerts Terroryzm httpwwwcnncom

Stratfor httpwwwstratforcom

moneylaunderingcom

NetSprint Donosiciel httpwwwnetsprintpl

e-Politykapl

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

dr Wojciech Filipkowski

fwojtekuwbedupl