X quang thùc qu¶nX quang thùc qu¶n

Bs. Phạm Quốc ThànhBM CĐHA ĐH Y Dược Hải Phòng

Thực quản chia lµm 3 ®o¹n chÝnh : Cæ, Thực quản chia lµm 3 ®o¹n chÝnh : Cæ, ngùc, bôngngùc, bông

Cã bèn chç Ên lâm : Sôn nhÉn, quai §MC, Cã bèn chç Ên lâm : Sôn nhÉn, quai §MC, phÕ qu¶n gèc tr¸i vµ ®o¹n chui qua hoµnhphÕ qu¶n gèc tr¸i vµ ®o¹n chui qua hoµnh

Nèi víi d¹ dµy bëi t©m vÞNèi víi d¹ dµy bëi t©m vÞGãc t¹o bëi thùc qu¶n vµ t©m vÞ lµ gãc Gãc t¹o bëi thùc qu¶n vµ t©m vÞ lµ gãc

HisHis§o¹n bông ng¾n, ®i trư íc §MCB§o¹n bông ng¾n, ®i trư íc §MCBL L ưưu th«ng trong thùc qu¶n: nhê träng lùc, u th«ng trong thùc qu¶n: nhê träng lùc,

nhu ®éngnhu ®éng

Gi¶i phÉu vµ sinh lýGi¶i phÉu vµ sinh lý

X quang thùc qu¶nX quang thùc qu¶nBÖnh lý thùc qu¶n Ýt gÆpBÖnh lý thùc qu¶n Ýt gÆpChÈn ®o¸n dùa vµo néi soi, sinh thiÕtChÈn ®o¸n dùa vµo néi soi, sinh thiÕtTrư íc kia chÈn ®o¸n dùa vµo X quangTrư íc kia chÈn ®o¸n dùa vµo X quangX quang vÉn ® ưîc sö dôngX quang vÉn ® ưîc sö dông

§¸nh gi¸ tæng kª tæn th ư¬ng§¸nh gi¸ tæng kª tæn th ư¬ngL ưu th«ng thuèc c¶n quang trong thùc L ưu th«ng thuèc c¶n quang trong thùc

qu¶nqu¶n§¸nh gi¸ ® ưêng rߧ¸nh gi¸ ® ưêng rߧ¸nh gi¸ trµo ng ưîc§¸nh gi¸ trµo ng ưîc

X quang thùc qu¶nX quang thùc qu¶nC¸c ph ư¬ng ph¸p th¨m kh¸mC¸c ph ư¬ng ph¸p th¨m kh¸m

Chôp X quang thùc qu¶n cã c¶n quangChôp X quang thùc qu¶n cã c¶n quangSiªu ©m néi soi víi ®Çu dß thùc qu¶nSiªu ©m néi soi víi ®Çu dß thùc qu¶nChôp CT : ®¸nh gi¸ tæng kª tæn th ư¬ngChôp CT : ®¸nh gi¸ tæng kª tæn th ư¬ngNéi soi èng mÒmNéi soi èng mÒm

X quang thùc qu¶nX quang thùc qu¶nTh¨m kh¸m thùc qu¶n b»ng X quangTh¨m kh¸m thùc qu¶n b»ng X quang§èi quang ®¬n:§èi quang ®¬n:

Cho bÖnh nh©n uèng BaryteCho bÖnh nh©n uèng BaryteChôp ë c¸c t ư thÕ ®øng th¼ng, chÕch, Chôp ë c¸c t ư thÕ ®øng th¼ng, chÕch,

n»m ngöan»m ngöaCÇn thiÕt : trén lßng ®á trøng gµ víi CÇn thiÕt : trén lßng ®á trøng gµ víi

BaryteBaryteDïng thuèc c¶n quang tan trong n ưíc Dïng thuèc c¶n quang tan trong n ưíc

trong tr ưêng hîp t×m ® ưêng rßtrong tr ưêng hîp t×m ® ưêng rß

Co th¾t t©m vÞ (Achalasia)Co th¾t t©m vÞ (Achalasia)Hay gÆp ë ng ưêi nhiÒu tuæiHay gÆp ë ng ưêi nhiÒu tuæiCßn gäi lµ ph×nh to thùc qu¶nCßn gäi lµ ph×nh to thùc qu¶nL©m sµng: nghÑn ®ÆcL©m sµng: nghÑn ®ÆcDo rèi lo¹n ®¸m rèi d ưíi niªm m¹cDo rèi lo¹n ®¸m rèi d ưíi niªm m¹c§iÒu trÞ triÖt ®Ó b»ng phÉu thuËt§iÒu trÞ triÖt ®Ó b»ng phÉu thuËtX quang:X quang:

Trªn phim chôp phæi th êng quy : h×nh ¶nh Trªn phim chôp phæi th êng quy : h×nh ¶nh ®ưêng thùc qu¶n bÞ lÖch, møc n ưíc h¬i ®ưêng thùc qu¶n bÞ lÖch, møc n ưíc h¬i trong trung thÊttrong trung thÊt

H×nh ¶nh bãng mê trong trung thÊtH×nh ¶nh bãng mê trong trung thÊt

Co th¾t t©m vÞ (Achalasia)Co th¾t t©m vÞ (Achalasia)Chôp thùc qu¶n cã c¶n quangChôp thùc qu¶n cã c¶n quang

Thùc qu¶n gi·n to tuú møc ®é : gi·n nhÑ, Thùc qu¶n gi·n to tuú møc ®é : gi·n nhÑ, gi·n to h×nh bÝt tÊtgi·n to h×nh bÝt tÊt

Cã thøc ¨n trong thùc qu¶nCã thøc ¨n trong thùc qu¶nThùc qu¶n th¼ng trôc, bê mÒm m¹iThùc qu¶n th¼ng trôc, bê mÒm m¹iKh«ng thÊy h×nh ¶nh hÑp cña thùc Kh«ng thÊy h×nh ¶nh hÑp cña thùc

qu¶nqu¶nThuèc c¶n quang l ưu th«ng xuèng d¹ dµy Thuèc c¶n quang l ưu th«ng xuèng d¹ dµy

tõng ®îttõng ®ît

Co th¾t t©m vÞ (Achalasia)Co th¾t t©m vÞ (Achalasia)Chôp thùc qu¶n cã c¶n quangChôp thùc qu¶n cã c¶n quang

HÑp t¹i vÞ trÝ t©m vÞ : thùc qu¶n thu«n HÑp t¹i vÞ trÝ t©m vÞ : thùc qu¶n thu«n nhá, cã h×nh ¶nh ®u«i cñ c¶i, mòi kiÕmnhá, cã h×nh ¶nh ®u«i cñ c¶i, mòi kiÕm

Bãng h¬i d¹ dµy cßn Ýt hoÆc kh«ng cßnBãng h¬i d¹ dµy cßn Ýt hoÆc kh«ng cßn

BáNG THùC QU¶NBáNG THùC QU¶NNguyªn nh©n:Nguyªn nh©n:

Do uèng ph¶i c¸c chÊt ¨n mßn như acid, Do uèng ph¶i c¸c chÊt ¨n mßn như acid, xót, mét sè chÊt kh¸c như Javel…. Hay xót, mét sè chÊt kh¸c như Javel…. Hay gÆp ë ®o¹n thÊp cña thùc qu¶n.gÆp ë ®o¹n thÊp cña thùc qu¶n.

Do nguyªn nh©n tia x¹ : cã thÓ gÆp bÊt Do nguyªn nh©n tia x¹ : cã thÓ gÆp bÊt kú ®o¹n nµo.kú ®o¹n nµo.

Do trµo ng ưîc dÞch vÞ d¹ dµy.Do trµo ng ưîc dÞch vÞ d¹ dµy.

BáNG THùC QU¶NBáNG THùC QU¶NX quang c¶n quang:X quang c¶n quang:

H×nh ¶nh thùc qu¶n hÑp tõng ®o¹nH×nh ¶nh thùc qu¶n hÑp tõng ®o¹nHÑp trªn mét ®o¹n dµiHÑp trªn mét ®o¹n dµiTrôc c©n ®èiTrôc c©n ®èiLư u th«ng thuèc trong thùc qu¶n liªn tôcLư u th«ng thuèc trong thùc qu¶n liªn tôc§o¹n trªn hÑp gi·n Ýt hoÆc nhiÒu tuú theo §o¹n trªn hÑp gi·n Ýt hoÆc nhiÒu tuú theo

møc ®é hÑp vµ thêi gian bÞ bÖnhmøc ®é hÑp vµ thêi gian bÞ bÖnh

Gi·N TÜNH M¹CH THùC QU¶NGi·N TÜNH M¹CH THùC QU¶N Nguyªn nh©n:Nguyªn nh©n: GÆp trong trư êng hîp t¨ng ¸p lùc TMC, hay gÆp GÆp trong trư êng hîp t¨ng ¸p lùc TMC, hay gÆp

nhÊt trong x¬ gannhÊt trong x¬ gan Cã thÓ bÈm sinh Cã thÓ bÈm sinh ThThưư êng gÆp ë mét phÇn ba d ưíi thùc qu¶n êng gÆp ë mét phÇn ba d ưíi thùc qu¶n X quang:X quang:

H×nh ¶nh nh÷ng h×nh s¸ng trßn tËp trung như H×nh ¶nh nh÷ng h×nh s¸ng trßn tËp trung như chïm nho, chuçi h¹tchïm nho, chuçi h¹t

C¸c vÖt s¸ng dµi ngo»n ngoÌoC¸c vÖt s¸ng dµi ngo»n ngoÌoC¸c h×nh gi¶ u.C¸c h×nh gi¶ u.

TóI THõA THùC QU¶NTóI THõA THùC QU¶N Lµ mét bÊt thư êng bÈm sinhLµ mét bÊt thư êng bÈm sinhCã thÓ gÆp ë bÊt kú vÞ trÝ nµo cña thùc qu¶nCã thÓ gÆp ë bÊt kú vÞ trÝ nµo cña thùc qu¶nCã thÓ nhá hoÆc rÊt to, ®Õn vµi cmCã thÓ nhá hoÆc rÊt to, ®Õn vµi cmTói thõa thùc qu¶n ®o¹n cæ: tói thõa ZenkerTói thõa thùc qu¶n ®o¹n cæ: tói thõa Zenker

Hay gÆp s¸t lç trªn thùc qu¶nHay gÆp s¸t lç trªn thùc qu¶nN»m ë phÝa sau, bªn tr¸iN»m ë phÝa sau, bªn tr¸iPhim th¼ng: h×nh b¸n nguyÖt cã møc ngangPhim th¼ng: h×nh b¸n nguyÖt cã møc ngangNghiªng: h×nh tói cã cuèng ®Èy thùc qu¶n ra Nghiªng: h×nh tói cã cuèng ®Èy thùc qu¶n ra

trưíctrưíc

TóI THõA THùC QU¶NTóI THõA THùC QU¶NTói thõa ë mét Tói thõa ë mét

phÇn ba gi÷a vµ d phÇn ba gi÷a vµ d íiíi Cã cuèngCã cuèng Cæ cã khi réng kh«ng Cæ cã khi réng kh«ng

gi÷ ® îc thuèc c¶n gi÷ ® îc thuèc c¶n quangquang

Cã khi chôp n»m míi Cã khi chôp n»m míi thÊythÊy

Tho¸t vÞ hoµnhTho¸t vÞ hoµnh Lµ hiÖn tư îng c¸c t¹ng trong æ bông tho¸t Lµ hiÖn tư îng c¸c t¹ng trong æ bông tho¸t

vÞ lªn trªn khoang lång ngùcvÞ lªn trªn khoang lång ngùc Cã nhiÒu lo¹i tho¸t vÞ hoµnh:Cã nhiÒu lo¹i tho¸t vÞ hoµnh:

Tho¸t vÞ khe hoµnhTho¸t vÞ khe hoµnh Tho¸t vÞ do khiÕm khuyÕt c¬ hoµnhTho¸t vÞ do khiÕm khuyÕt c¬ hoµnh

Tho¸t vÞ hoµnh cã thÓ do c¸c nguyªn Tho¸t vÞ hoµnh cã thÓ do c¸c nguyªn nh©n kh¸c nhau : bÈm sinh, chÊn th ư¬ng, nh©n kh¸c nhau : bÈm sinh, chÊn th ư¬ng, kh«ng râ nguyªn nh©n, do phÉu thuËtkh«ng râ nguyªn nh©n, do phÉu thuËt

ChØ ®Ò cËp ®Õn tho¸t vÞ khe hoµnhChØ ®Ò cËp ®Õn tho¸t vÞ khe hoµnh

Tho¸t vÞ khe hoµnhTho¸t vÞ khe hoµnhTho¸t vÞ tr ưît : hay gÆp.Tho¸t vÞ tr ưît : hay gÆp.

H×nh ¶nh ph×nh vÞ vµ t©m vÞ d¹ dµy cïng H×nh ¶nh ph×nh vÞ vµ t©m vÞ d¹ dµy cïng chui lªn khoang lång ngùcchui lªn khoang lång ngùc

Tho¸t vÞ cuén : Ýt gÆp h¬nTho¸t vÞ cuén : Ýt gÆp h¬nChØ cã ph×nh vÞ bÞ l«i lªn trªn lång ngùcChØ cã ph×nh vÞ bÞ l«i lªn trªn lång ngùcT©m vÞ vÉn ë d íi æ bôngT©m vÞ vÉn ë d íi æ bông

Tho¸t vÞ thÓ hçn hîpTho¸t vÞ thÓ hçn hîpTho¸t vÞ do thùc qu¶n ng¾nTho¸t vÞ do thùc qu¶n ng¾n

Hay kÌm viªm thùc qu¶n, loÐtHay kÌm viªm thùc qu¶n, loÐt

C¬ C¬ hoµnhhoµnh

C¬ th¾t d C¬ th¾t d íiíi

T©m vÞT©m vÞ

Khèi Khèi tho¸t vÞtho¸t vÞ

D¹ dµy ®· phÉu thuËt (nèi D¹ dµy ®· phÉu thuËt (nèi Pean), cã K vµ tho¸t vÞ Pean), cã K vµ tho¸t vÞ hoµnhhoµnh

Ung thƯ thùc qu¶n Ung thƯ thùc qu¶n Lµ mét bÖnh th ưêng gÆp ë thùc qu¶nLµ mét bÖnh th ưêng gÆp ë thùc qu¶n ChiÕm kho¶ng 2% c¸c ung th ưChiÕm kho¶ng 2% c¸c ung th ư GÆp ë ng ưêi nhiÒu tuæiGÆp ë ng ưêi nhiÒu tuæi Nam nhiÒu h¬n n÷Nam nhiÒu h¬n n÷ L©m sµng chñ yÕu lµ nuèt nghÑnL©m sµng chñ yÕu lµ nuèt nghÑn ChÈn ®o¸n b»ng néi soi vµ sinh thiÕtChÈn ®o¸n b»ng néi soi vµ sinh thiÕt §Ó tiªn l îng cho ®iÒu trÞ : kÕt hîp víi chÈn §Ó tiªn l îng cho ®iÒu trÞ : kÕt hîp víi chÈn

®o¸n h×nh ¶nh gåm : X quang quy ưíc, siªu ®o¸n h×nh ¶nh gåm : X quang quy ưíc, siªu ©m néi soi, chôp CT©m néi soi, chôp CT

Cã ba thÓ : thÓ loÐt, thÓ sïi vµ nhiÔm cøng.Cã ba thÓ : thÓ loÐt, thÓ sïi vµ nhiÔm cøng.

Ung thƯ thùc qu¶n Ung thƯ thùc qu¶n H×nh ¶nh X quang trong ung thư thùc H×nh ¶nh X quang trong ung thư thùc

qu¶nqu¶nLµ h×nh khuyÕt thuèc kÝn ®¸o khi cßn Lµ h×nh khuyÕt thuèc kÝn ®¸o khi cßn

nhá==>Chôp ®èi quang kÐp, siªu ©m néi nhá==>Chôp ®èi quang kÐp, siªu ©m néi soisoi

Lµ h×nh hÑp lÖch trôc, khóc khuûu, kh«ng Lµ h×nh hÑp lÖch trôc, khóc khuûu, kh«ng nhu ®éngnhu ®éng

Thuèc c¶n quang vÉn ®i qua ®o¹n hÑpThuèc c¶n quang vÉn ®i qua ®o¹n hÑpThùc qu¶n ®o¹n trªn gi·nThùc qu¶n ®o¹n trªn gi·n

Ung thƯ thùc qu¶n Ung thƯ thùc qu¶n

Ph©n biÖt trªn X Ph©n biÖt trªn X quangquang U lµnh tÝnhU lµnh tÝnh Thùc qu¶n bÞ ®Ì tõ Thùc qu¶n bÞ ®Ì tõ

ngoµi vµongoµi vµo Báng thùc qu¶nBáng thùc qu¶n

T¹i thùc T¹i thùc qu¶nqu¶n Tõ ngoµi ®Ì Tõ ngoµi ®Ì

vµovµo

cc

pp