PowerPoint Sunusu
YANSITICI RETMReflective TeachingRecep NDER
Bu sunumda;Yanstc retim tanmnYanstc retim AmacnYanstc retim
eleri ve Yanstma AlanlarYanstc retim DzeyleriniYanstc retimde retim
StratejileriYanstc retmen zellikleriYanstc retimin Baz Temel
zellikleriniYanstc retimde Kullanlan Aralar
ile ilgili tanm ve kavramlar ileyeceiz.
Yanstc retim
Yanstc retim; bakalarna nem vermeyi n plana karan, retimde
yaplandrmacl esas alan bir sorgulama yaklam ve yaratc sorun zme
etkinlikleri btndr (Henderson, 1996 akt. Blkba, 2004). Yanstc
retim
Yanstc retim aratrmaya dayaldr ve sistematik olarak deneyimlerin
sorgulanmasyla balar. Buna bal olarak da renme-retme srecinde
ortamn ve alma koullarnn gz nne alnp retmenin bu srele ilgili etkin
dnmesi ve gerekli kararlar almasyla devam eder (Pollard et al,
2008).
Yanstc retim
Schn(1983), bu yntemi bir problem zme yaklam olarak
aklamaktadr.Yanstc retim
Dewey ve Schone (1983) gre eer bir kii yanstma faaliyetleri
ierisindeyse, uygulamac bir aratrmac olma yolunda adm atm, kalplam
teori ve tekniklerden uzaklam demektir. Bu tip dnen kiiler, yeni
fikir ve tekniklere daima aktrlar ve fikirlerinin sonu
yoktur.Yanstc retim
Yanstc retimde gsterilen tm abalar, tamamlanm bir almay deil,
daha iyiye doru gitme arayn temsil etmektedir. Gelitirilen ve
uygulanan tm rnlerin her yl gzden geirilerek daha iyiye doru gitme
yolunda nasl gelitirilebileceini tartmak ve bunlar yenilemek yanstc
retimin bir parasdr.Yanstc retim
Yanstc retim, snf etkileimi, kk dersler ve ksa dev almalarn
ieren; dnme yeteneklerini deerlendiren, evirip yarglayabilen ve
snfa ayn dzende zen ve itinam gsteren bir yntemdir (Ellen, 1996).
Yanstc retim
Yanstc retimin Amac
Dewey (1933), yanstc retim ynteminin amacnn retmenin snf
ierisindeki hareketleri ve uygulamalar deitirmek olduunu
belirtmitir.
Yanstc retim, retimin genel niteliini ykseltmeyi hedefler.
Bilisel geliimin yan sra, duyusal ve psiko-motor gelimede rahatlk
salayarak; sorunlarn, problemlerin ve paradokslarn zmn sadeletirip
kolaylatrr. Yanstc retimde, birinin pratiini dier birinin
gzlerinden izlemek, yanstmay uygulayan zmsel birisi iin gl bir
tetikleyicidir (Gney, 2008).Yanstc retimin Amac
Yanstc retimde, dnme eitimin nemli bir paras olarak, bilimsel
bir program modeli gelitirmeyi salayan, tantc safhalaryla sonuca
gtren bir yntemdir (Gney, 2008).
Yanstc retimin Amac
Derslerde profesyonel eitim olarak dzenlenmeksizin, be mhim soru
etrafnda odaklanr. Ellen (1996) bu sorular yle sralamtr: renmeyi
sorgulama Ben retebilecek miyim?Akademik n-hazrlk Neleri reteceim?
renmenin ierii renciler nasl renecek? renmeyi rgtleme Ben nasl ve
ne ekilde reteceim?Okul ve kltrel anlamda Niin biz reteceiz?.
Yanstc retimin Amac
Yukardaki sorulardan da anlalaca gibi yanstc retimde, kardakinin
dncelerine sayg duyma, sorumluluklar yerine getirme, sorgulama,
eitimdeki farklar gzetme, retimsel rgtlenme ve renme heveslerini
lmek nemlidir. Yanstc retimin Amac
Yanstc retimin Amac
Yukardaki ekil Ellen tarafndan tanmlanan bir yntemdir. Ellen
(1996), yanstc retimi, gnlkler, iletiimsel ve yaplandrmac faktrler
ve duygulardan oluan bir btnlemi disiplin olarak tanmlamaktadr.
Yanstc retim Srecinin eleri ve Yanstma Alanlar
Yanstc retim Srecinin eleri ve Yanstma Alanlarnceleme:
retmen-renci olarak neler yapmaktaym? Yaplanlarn farknda mym?Yanstc
retim periyodunun ilk safhas olan inceleme, retmenin ve rencinin,
retim durumunda kendi kiisel retme-renme yntemleriyle ilgili gzlem
yapmalarn ve veri toplamalarn kapsamaktadr.
Yanstc retim Srecinin eleri ve Yanstma AlanlarBilgilenme:
retim-renim yntemim neyi aklyor? retim durumlarndaki
aktivitelerimle neyi hedefledim? st taraftaki safhada (inceleme)
toplanan veriler, bu ksmda bir nevi analiz edilip, yorumlanmaktadr.
Ders esnasnda, ders plan dnda beklenen ve beklenmeyen ne gibi
eylerin vuku bulduu sorusuna cevaplar aranarak gelecek plan yeni
bulgular dorultusunda tasarlanmakta ve yazlmaktadr.
Yanstc retim Srecinin eleri ve Yanstma AlanlarBilgileri
Karlatrma: Bu tip bir retim metoduna nasl vardm? Mevcut
retmenlik-rencilik felsefemin meydana gelmesi nasl oldu? Bu aamada,
deer yarglar, inan, tutum, toplumsal yap gibi retimle alakal
fikirler ve bunlarn zerinde oluturulan yaplar irdelenmektedir. Bu
aktivitenin etkin uygulanmas, renciler, dier grup meslektalar,
veliler, okul idarecileri ve okul ortamn etkileyen
Yanstc retim Srecinin eleri ve Yanstma AlanlarDeerlendirme: Baka
trl nasl retebilirim/ Nasl farkl renebilirim?retim uygulamalar
esnasnda elde edilen verileri mantk erevesinde tartmak ve analiz
etmek, olas faaliyet kollar aramaya sebebiyet verir ki, bu olayda
bireyin kendisini gelitirmesi iin yneldii nemli bir basamaktr.
Deerlendirme basamanda, en etkili ve kolay yol,
retmenin/rencinin, Baz eyleri deitirsem, renme sonular ne olur?
sorusunu yneltmesidir.
Yanstc retim Srecinin eleri ve Yanstma AlanlarFaaliyete Geirme:
imdi nasl reteceim, nerden balayacam?/ imdinasl reneceim? gibi
sorular bu ksmda n plandadr.
Freire (1972), faaliyete geirilmeyen yanstmann sadece lafta
kaldn, yanstlmayan faaliyetin ise sadece yaplm olmak iin yapldn
ifade etmektedir.
Yanstc retimde yanstma dzeyi bulunmaktadr (Van Manen, 1977);
Teknik dzeyBalamsal dzeyDiyalektik (eletirel) yanstmaYanstc
retimim Dzeyleri
Teknik dzeyYanstc dnmenin temel basamadr. Teknik dzeyde yanstma
yapan retmenler, uygun dersleri seip onlar yrtmeye ve derslerin
belirlenen amalara ulamasna odaklanrlar. Becerilerin kazanm ve
teknik bilgi ok nemli grld iin, retmen yntemlerin farkndalna ve
nceden belirlenmi bir dersi yrtme becerisine sahiptir. Yanstc
retimim Dzeyleri
Teknik Dzey
Balamsal DzeyBu dzey, varsaymlarn altnda yatanlar ortaya
karmaya, ayrntl hale getirmeye ve birtakm stratejiler kullanarak
snfta uygulama yapmaya ilikin yanstmalar ierir. Uygulama dzeyindeki
balamsal yanstma, bu uygulamay gerekletiren retmenlerin inanlarn,
eylemlerinin anlamlarn ve sonularn deerlendirmelerine olanak
salarYanstc retimim Dzeyleri
Diyalektik (eletirel) Yanstma
Uygulamalaryla dorudan ya da dolayl olarak ahlaki ve etik
konular sorgulama eylemlerini ierir. Eletirel yanstma yapan
retmenler, retimin planlanmasna ve uygulanmasna ynelik srece ilikin
tm ileri tasarlarlar (Taggart & Wilson, 1998). Yanstc retimim
Dzeyleri
Bu alanlar, nver (2003) tarafndan aadaki gibi
ekillendirilmitir:Yanstc retimim Dzeyleri
TEKNKBALAMSALELETREL
Deweye (1933) gre, eer yanstma aktiviteleri harekete dnmemise,
bu tip faaliyetler zaman kaybndan teye gememi demektir. Burada
nemli olan, yanstc retimin ve uygulamalarn sonucunda hem retmen hem
de renciler tarafndan farkl yorumlar yaplmas, farkl sonular ve
fikirler ortaya atlmasdr. Yanstma, devaml olarak aksiyonla balantl
olmaldr; duraan olduu vakit yanstma olmaktan uzaklamaktadr. Byle
bir durgun ortamda, retmenler, retimsel uygulamay yeni kavram ve
anlaylarla kaynatramamaktadrlar. Yanstc retimim Dzeyleri
Yanstc retimde retim Stratejileri
Yanstc retimde retim Stratejileribirlii Stratejileri: Yeni
kavranlan bir bilgiyi idrak etmede bilgilerin gei vermesine olanak
vermekte ve ak fikirli olmaya yardmc olmaktadr.
Yanstc retimde retim StratejileriHafza Stratejileri: Bu
stratejide, bilgiyi tekrar gzden geirmede ve renci problemlerine
yardm eder ve bu stratejide, hipotez, sentez ve test etme gibi
aamalar bulunmaktadr.
Yanstc retimde retim StratejileriSosyal Stratejiler: Farkl
gruplardaki insanlarn renmede interaktif bir ekilde birbirlerini
etkilemelerine olanak tanmakta ve bakalarnn fikirlerine de deer
vermektedir.
Yanstc retimde retim StratejileriOrganize Stratejiler:
Deerlendirme, programlama ve planlama gibi durumlarda bavurulan
strateji trleridir ve bu stratejiler ayn zamanda sonular gzden
geirmek iin de kullanlmaktadr.
Yanstc retimde retim StratejileriDuygusal Stratejiler: Duygu,
motivasyon ve tevik gibi farkl ekillerdeki davran modellerinin
hakimiyetini salamakta, kyaslamakta ve deiik perspektiflerden gzlem
yapmaya imkan salamaktadr.
Yanstc retimde retim StratejileriKarlama Stratejileri:
rencilerin aksayan ynlerinden haberdar olunmasna yardmc olmaktadr.
Karlama stratejileri bu aksayan ynleri aratrr, tanmlar ve sonunda
da zme kavuturmaktadr.
Yanstc retmen zellikleriretim srecini srekli deerlendirir,
kullandklar yntem ve ara-gereleri gzden geirerek uygun kararlar
alr.
Ak fikirlidir. Kendi grlerine ve snf uygulamalarna yaplan
eletirilere kar aktr. Yaplan eletirileri dnr ve alternatif zmler
retir.
ten-samimidir. rencilerin zihinsel, duygusal ve fiziksel kaynakl
sorunlarna kendisini adar ve zmlemek iin aba harcar.
Yanstc retmen zellikleriEntelektel sorumlulua sahiptir. Alnan
kararlarn ksa ya da uzun vadede dourabilecei her trl sonucu gz nnde
bulundurup, planlamalarn ona gre yapar.
Yanstmay nemser. Yaptklar yanstma kendisini gdler ve bundan
mutluluk duyar.
Gelecei grr. rencilerini de d dnyaya hazrlar ve onlarn da
gelecei grmeleri iin urar.
Yanstc retimin Baz Temel zellikleri
Yanstc retim, uygulamann teknik yeterliliine olduu kadar ama ve
sonularna da dikkat edilmesini gerektirir. Yanstc retim, dngsel bir
srete oluur ve retmenlerin kendi uygulamalarn srekli izlemelerini,
deerlendirmelerini ve dzeltmelerini gerektirir.
Yanstc retim, retimde yksek standartlar ve srekli geliimi
desteklemek iin, kanta dayal aratrma yntemlerinde yeterli olmay
gerektirir.
Yanstc retim, ak fikirlilik, sorumluluk ve itenlii gerektirir.
Yanstc retimin Baz Temel zellikleri
Yanstc retimde retmenin aratrma yntemleri konusunda bildikleri
de nemlidir.
Yanstc retim, mesleki geliimi salamak iin srekli renmeyi,
meslektalarla diyalog kurmay ve ibirliini artrr. Yanstc retim,
retmenlerin renme ve retme etkinliklerini yaratc bir biimde
dzenlemesini gerektirir. Yanstc retimin Baz Temel zellikleri
Yanstc retimde Kullanlan Aralar
Yanstc retim ynteminde kullanlan baz materyallere aada yer
verilmitir; yanstc retmen adaylarn yetitirirken uygulanan yanstma
pratii ierisinde birok yntem ve ara mevcuttur.
Yanstc retimde Kullanlan Aralar
retmen Gnlkleri: Dersin retmeni, yaad deneyimleri ve olaylar not
etmektedir.
renci Gnlkleri: renciler o gnk derste rendikleri ve kendilerine
ilgin gelen konular hakkndaki kiisel dncelerini yazmaktadrlar.
Ders Raporlar: retmene dersin temel zelliklerini hatrlatmaya
yarayan listeler yada izelgelerdir.
Anket ve Gzlem Formlar: Herhangi bir eitim-retim periyodunda bir
anket ya da almann tasarlanp, uygulanmas. Yanstc retimde Kullanlan
Aralar
Gzlem: retmen ve rencinin snf ierisindeki ibirlikli ve karlkl
hareketidir.
Eylem Aratrmas: retmenin snftaki renme-retme etkinliklerini
incelemesi ve bu incelemelerden yola karak uygulamalarnda bir takm
deiikliklere gitmesidir.
Ses ve Video Kaytlar: rencilerin ders atmosferinde konu
anlatlrken tutulan ve ekilen somut kaynaklardr. Yanstc retimde
Kullanlan Aralar
KAYNAKABlkba, F. ( 2004). Yanstc retim ile Yabanc Dil olarak
Trke retimi, Dnyada Trke retimi 6. Sempozyum, (1516 Nisan 2004).
Ankara.Dewey, J. (1933). How We Think. A Restatement of Reflective
Teaching To The Educative Process. Boston: Heath. Ellen,L.K.(1996).
Reflective Teaching Practices.Gney, K. (2008). Mikro-yanstc retim
ynteminin retmen adaylarnn sunu performans ve yanstc dnmesine
etkisi. Yaynlanmam Doktora Tezi. Elaz:Frat niversitesiPollard, A.,
Anderson, J., Maddock, M., Swaffield, S., Warin, J. & Warwick,
P. (2008). Reflective Teaching. Evidence-informed Professional
Practice. 3rd edition. London: Continuum. Schon, D. A. (1983). The
Reflective Practiti-oner. How Professionals Think In Action. New
York. Basic Books.Taggart, G. L. ve Wilson, A. P. (1998). Promoting
Reflective Thinking In Teachers 44 Action Strategies. California:
Corwin Press.nver, G. (2003). Yanstc Dnme. Ankara: Pegem A
YaynclkVan Manen, M. (1977). Linking Ways of Knowing With Ways of
Being Practical. Curriculum Inquiry, 6(3), 205228.
