Giáo trình cơ khí 3D Creo 4.0

Nguyễn Phước Hải Giáo trình thiết kế 3D cơ bản Creo 4.0

1

www.advancecad.edu.vn

Lời nói đầu

Giáo trình Creo 4.0 này nhằm giúp cập nhật những kiến thức về cách sử dụng phiên

bản Creo mới cho công việc thiết kế cơ khí, và để tiết kiệm thời gian, phần này chỉ

hướng dẫn về 3D mà không hướng dẫn lại phác thảo 2D, phác thảo 2D khá dễ, chỉ cần

biết Autocad là có thể tự học nhanh, hoặc có thể đọc qua những giáo trình Creo 2.0 cơ

bản mà Advance CAD đã chia sẻ.

Tài liệu này được dịch lại từ nội dung sách Creo Parametric 4.0 Black Book của các

tác giả Gaurav Verma và Matt Weber. Do đó kiến thức sẽ hệ thống hơn, cách trình bày

sư phạm dễ hiểu, đặc biệt là tài liệu được dịch nên chúng tôi chia sẻ nó miễn phí cho

những ai có nhu cầu tự học thiết kế 3D trên Creo 4.0.

Chúng tôi sẽ cố gắng hoàn thiện thêm các giáo trình nâng cao của Creo để giúp người

học có thể tự nâng cao kiến thức hoặc áp dụng được tối đa lợi ích của phần mềm cho

công việc như thiết kế mặt, thiết kế kim loại tấm, các kiến thức về gia công phay, gia

công tiện trên phần mềm Creo 4.0

Tài liệu được chia sẻ công khai và không dùng với mục đích thương mại. Và được tài

trợ bởi Người dịch ( Nguyễn Phước Hải). Trung tâm Advance CAD giữ mọi bản

quyền về tài liệu, mọi đóng góp ý kiến, kinh nghiệm xin gởi về [email protected]

HCM Tháng 08 năm 2017

mailto:[email protected]


2


Nôi dung Phần 1: 3D cơ bản ........................................................................................................ 3

1. Giới thiệu ........................................................................................................... 4

2. Các mặt trong 3D ................................................................................................ 6

3. Đối tượng chuẩn ................................................................................................. 6

4. Tạo phác thảo trên mặt phẳng ......................................................................... 22

5. Tạo các đối tượng 3D ...................................................................................... 25

6. Đùn ................................................................................................................... 25

7. IMPORT SKETCHES ...................................................................................... 31

8. REVOLVE ....................................................................................................... 32

9. SWEEP ............................................................................................................. 35

10. HELICAL SWEEP ......................................................................................... 38

11. BLEND ......................................................................................................... 44

12. ROTATIONAL BLEND ............................................................................... 51

13. SWEPT BLEND ............................................................................................ 54

Phần 2: Thực hành thiết kế mô hình 3D ............................................................. 58

Bài tập 1 .................................................................................................................. 65

Bài tập 2 ................................................................................................................. 74

Bài tập 3 .................................................................................................................. 80

Bài tập 4 .................................................................................................................. 83

Bài tập 5 .................................................................................................................. 91

Bài tập 6 .................................................................................................................. 98

Phần bài tập tự luyện ................................................................................................. 106


3


Phần 1: 3D cơ bản Phần này sẽ hướng dẫn bạn về các nội dung:

• Môi trường Part Modeling

• Cơ bản về mặt phẳng

• Các mặt chuẩn • Đường và phác thảo

• Nhập phác thảo • Các công cụ 3D Modeling


4


1. Giới thiệu

Bạn cũng đã tự học nhanh về phác thảo 2D. Nhưng bạn cần biết là chúng ta tạo 2D chỉ là một

bước để từ đó dựng lên mô hình 3D và các thành phần như trên một mô hình ngoài thực

tế . Các công cụ tạo 3D có trong môi trường Part của Creo Parametric. Cách bắt đầu vào

môi trường Part sẽ được hướng dẫn dưới.

Vào chế độ môi trường Part

Đây là bước đầu tiên trong 3D Modeling với Creo Parametric. Các bước vào chế độ

Part được thể hiện dưới. • Khởi động Creo Parametric từ biểu tượng ở

desktop.

• Click New từ bảng Data trên Ribbon hoặc Quick Access Toolbar.

Hộp thoại New hiện ra; như Hình 1.

Hình 1. Hộp thoại New

• Chọn Part từ mục Type và Chọn Solid từ Sub-type của hộp thoại.

• Nhấp vào Name và nhập tên mà bạn mong muốn.

• Bỏ tick chọn Use default template nếu bạn làm việc với đơn vị khác .

• Click OK từ hộp thoại. Hộp thoại New File Options hiện ra; như Hình 2.

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


5


Hình 2. Hộp thoại New File Options

• Chọn mẫu mong muốn từ list danh sách (chúng ta chọn mmns part solid). Ý

nghĩa của các tùy chọn đã được giải thích trong các tài liệu trước.

• Click OK từ hộp thoại. Chế độ Part của Creo Parametric sẽ được hiển thị; như

Hình 3.

Hình 3. Chế độ Part của Creo Parametric


6


Chú ý là có 3 mặt phẳng mặc định được hiển thị trong chế độ Part của Creo Parametric.

Ba mặt này được dùng làm chuẩn để tạo các đối tượng khác. Trước khi vào 3D

Modeling, bạn cần hiểu về Planes và sau đó Datum Features. ( mặt phẳng (tham

chiếu) và mặt chuẩn)

2. Các mặt trong 3D

Như đã nói các mặt này dùng làm chuẩn để tạo các mô hình 3D . Trong Creo Parametric,

chúng ta có 3 mặt được đặt tên RIGHT, TOP, và FRONT. Việc lựa chọn các mặt

cho việc tạo đối tượng tùy thuộc vào hướng mà bạn muốn tạo mô hình. Bạn có thể hiểu

vị trí mặt định của các mặt như Hình 4. Hình 4. Các mặt Chú ý là khối này hiển thị đúng như hiện thị của phần mềm Creo

. Bạn có thể chọn mặt bất kỳ trên Model Tree.

3. Đối tượng chuẩn

Chuẩn là phần tham chiếu để tạo hình các đối tượng tương quan. Các đối tượng chuẩn

thường gặp nhất như hình dưới: • Mặt

• Trục

• Điểm

• Hệ tọa độ

• Đường

• Phác thảo


7


Phần phác thảo bạn đã được học qua các giáo trình creo trước. Giờ, chúng ta sẽ làm

việc với các thành phần chuẩn khác. Tất cả các công cụ cho thành phần chuẩn có trên bảng

Datum; như Hình 5.

Hình 5. Bảng Datum Các công cụ trên bảng hiển thị như hình ở trên. Trước tiên ta sẽ học về cách tạo trục chuẩn, điểm chuẩn và Coordinate System.

Sau đó sẽ học về các công cụ của Plane.

Datum Axis

Công cụ Axis dùng để tạo các trục chuẩn trên mô hình, trục này có thể được dùng để tạo

tham chiếu cho mặt hoặc làm trục xoay cho phác thảo. Các bước tạo trục chuẩn như cho ở

dưới . • Click Axis từ Datum panel. Hộp thoại Datum Axis hiện ra; như Hình 6 và bạn

được yêu cầu chọn đối tượng để tạo trục chuẩn. Hình 6. Hộp thoại Datum Axis


8


• Chọn một mặt phẳng vuông góc mà bạn muốn tạo trục. Một trục vuông góc với mặt

phẳng được chọn sẽ được hiển thị như Hình 7.

Hình 7. Trục vuông góc

• Các núm màu xanh được dùng để chọn tham chiếu cho vị trí của trục tương ứng với

các mặt khác..

• Kéo núm màu xanh này tới mặt hoặc đối tượng mà bạn muốn nó tham chiếu với trục .

Bạn cũng có thể chọn ô Offset references trong hộp thoại để lựa chọn tham chiếu.

Để thực hiện, Nhấp vào Offset references và Chọn hai mặt /đối tượng trong khi giữ

phím CTRL; như Hình 8. Hình 8. Trục hiển thị sau khi chọn tham chiếu


9


Bây giờ ta sẽ dùng các điểm chuẩn để tạo trục. Bạn sẽ học về các điểm chuẩn ở bài tiếp

theo. Bạn có thể tới bài trước rồi sau đó quay lại phần này.. Chọn mặt và điểm

• Nếu bạn chọn một mặt và một điểm trong khi giữ phím CTRl, thì một trục vuông góc với

mặt sẽ được tạo và trục qua điểm được chọn ; như Hình 9. Hình 9. Trục qua mặt và điểm Chọn điểm và trục

• Nếu bạn chọn một điểm và một trục trong khi giữ phím CTRL thì một trục qua điểm này và

vuông góc/ song song với đường được chọn sẽ được tạo. như Hình 10. Tương tự khi bạn

chon một cạnh của mô hình thì trục được tạo tương tự.

Hình 10. Trục song song với trục khác

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


10


• Để tạo trục song song với trục khác, Click tùy chọn Parallel kế bên trục trong References

vùng hộp thoại của Datum Axis. Phần sổ xuống được hiển thị.

• Click tùy chọn Normal từ sổ xuống. Trục sẽ vuông góc với đường được chọn; như

Hình 11. Hình 11. Trục vuông góc với đường được chọn

Chọn 2 điểm

• Nếu bạn chọn 2 điểm và giữ phím CTRL, thì một trục nối hai điểm này sẽ được tạo

ra; như Hình 12.

Hình 12. Trục thông qua 2 điểm

Điểm chuẩn

Công cụ Point được dùng để tạo điểm chuẩn trên mô hình. Điểm có thể được dùng để

tạo tham chiếu cho mặt, trục, đường và v.v. Các bước tạo điểm chuẩn được cho ở dưới.


11


• Click Point từ Datum panel. Hộp thoại Datum Point được hiển thị; như Hình

13 Và bạn được yêu cầu chọn tham chiếu cho điểm. Hình 13. Hộp thoại Datum Point • Nhấp vào một mặt phẳng. Điểm này sẽ được đặt lên và bạn được yêu cầu xác định

tham chiếu cho điểm; như Hình 14. Hình 14. Datum Point được đặt • Kéo núm hoặc dùng Offset để chọn vị trí cho điểm.


12


• Bạn cũng có thể chọn đỉnh của mô hình . Điểm chuẩn được tạo chính là đỉnh của mô

hình. Mặt phẳng

Mặt phẳng làm việc như một mặt đáy trong suốt của đối tượng bất kỳ. Mọi phác thảo

mà bạn được tạo ở các bài trước được tạo trên mặt Trên (TOP). Theo mặc định thì các

mặt mà ta làm việc trong môi trường Part là; TOP, FRONT, và RIGHT. Những mặt này

cũng hoạt động như các mặt phẳng mà bạn sẽ thấy ở phần dưới: • Click Plane từ Datum trên Model tab của Ribbon. Hộp thoại Datum Plane hiện

ra; như Hình 15. Tương tự , bạn cũng được yêu cầu chọn các đối tượng.

Hình 15. hộp thoại Datum Plane

Chọn một mặt phẳng

• Sau khi chọn công cụ Plane, click vào một mặt phẳng đang có. Một mặt offset sẽ

được tạo; như Hình 16.

• Nhập khoảng cách offset bạn muốn trong ô edit của hộp thoại Datum Plane.

• Sau khi xác định khoảng cách mong muốn, Click OK từ hộp thoại để tạo mặt phẳng.


13


Hình 16. Mặt phẳng offset được tạo

Chọn trục và mặt phẳng

• Sau khi chọn công cụ Plane từ Datum panel, chọn một trục và một mặt phẳng song

song với trục được chọn, vẫn giữ phím CTRL. Mặt phẳng sẽ được hiển thị như hình 17.

• Nhấp đúp vào giá trị góc để thay đổi nó. Hình 17. Mặt chuẩn và trục được chọn

• Bạn cũng có thể tạo một mặt phẳng bằng cách chọn 2 trục song song; như Hình 18.


14


Hình 18. Mặt chuẩn tạo bởi 2 trục • Tương tự, bạn có thể tạo mặt phẳng bằng cách chọn một trục và một điểm; như Hình 19.

Hình 19. Mặt được tạo bởi trục và điểm Chọn điểm

• Sau khi chọn công cụ Plane, Lần lượt Chọn điểm chuẩn và giữ Ctrl để tạo mặt

phẳng. mặt phẳng được tạo sẽ đi qua các điểm; như Hình 20.

Hình 20. Mặt chuẩn được chọn thông qua các điểm

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


15


Hệ tọa độ

Coordinate System cũng được dùng tham chiếu cho các đối tượng khác . Nhất là

khi bạn làm việc với các công cụ như Toroidal Bend và Spine Bend, và chúng ta sẽ cần

một hệ tọa độ. Việc tạo hệ tọa độ được cho như dưới. • Click Coordinate System từ Datum trên Ribbon. Bạn được yêu cầu xác định vị trí

của hệ tọa độ. Also, Coordinate System

Hộp thoại hiện ra; như Hình 21.

Hình 21. Hộp thoại Coordinate System

• Nhấp mặt phẳng, trục hoặc điểm để xác định vị trí của hệ tọa độ. Nếu chọn một mặt

phẳng thì bạn được yêu cầu xác định vị trí của hệ tọa độ tương ứng với hai tham chiếu.

Nếu chọn một trục thì tiếp theo phải chọn thêm một trục tham chiếu khác. Nếu chọn một

điểm thì hệ tọa độ sẽ nằm tại điểm này. Để xác định hướng của hệ tọa độ bạn cần phải

chọn các cạnh. Bạn sẽ học thêm về nó thông qua mục bài tập.

Đường (Curve)

Curves được dùng làm đối tượng tham chiếu khi cần các đường dẫn như sweep,

swept blend, v.v. Có 3 công cụ để tạo đường chuẩn; như: 1. Curve Through Points ( đường qua các điểm)


16


2. Curve From Equation ( đường theo công thức)

3. Curve From Cross Section ( đường từ các mặt tiết diện)

Hình 22. Các lệnh của Datum Curves Curve Through Points

Công cụ Curve Through Points, như tên của nó được dùng để tạo đường đi qua các

điểm được chọn. Quá trình tạo như dưới. • Chọn Curve Through Points từ menu Curve trên phần mở rộng Datum trên Ribbon;

như Hình 22. Bảng Curve: Through Points sẽ được hiển thị trên Ribbon; như

Hình 23.

Hình 23. Curve Through Points dashboard • Chọn các điểm chuẩn lần lượt trong khi giữ phím CTRL. Đường chuẩn sẽ được tạo

ra; như Hình 24.


17


Hình 24. Datum curve through points

• Bạn có thể thay đổi độ cong của curve bằng cách chọn 2 núm sáng trong ô như

Hình 24 sau khi chọn mỗi điểm của đường.

• Sau khi chọn điểm, Click Ends Condition tab trên Ribbon. Các tùy chọn sẽ được hiển

thị như Hình 25. Hình 25. Ends Condition tab

• Sử dụng tùy chọn, bạn có thể thay đổi các điều kiện của điểm đâu và điểm cuối của

đường curve; ví dụ như tạo đường tiếp xúc với mặt phẳng, cạnh,trục tại điểm đầu

hoặc điểm cuối.


18


• Ví dụ, để tạo đường tiếp tuyến với đường tại điểm cuối, Click End condition drop-

down và Chọn Tangent; như Hình 26. Bạn sẽ được yêu cầu chọn đối tượng mà

đường sẽ tiếp tuyến

Hình 26. Tùy chọn Tangent cho End condition • Chọn axis/edge/plane làm tham chiếu. Phần xem trước của curve sẽ được hiển thị;

như Hình 27. Hình 27. Xem trước phần tiếp tuyến của đường

• Tương tự bạn có thể chọn các tùy chọn khác từ phần sổ xuống.

Curve From Equation


19


Công cụ Curve From Equation tool, dùng để tạo các đường chuẩn, thông qua hàm

toán học. Cách tạo sẽ được xem dưới đây. . • Chọn Curve From Equation từ Curve menu ở phần mở rộng Datum panel của

Ribbon; như Hình 22. Curve: From Equation dashboard sẽ được hiển thị trên

Ribbon; như Hình 28. Khi đó, bạn được yêu cầu chọn một hệ tọa độ tham chiếu.

Hình 28. Curve From Equation dashboard • Chọn hệ tọa độ từ vùng mô hình.

• Click Equation từ dashboard. Hộp thoại Equation hiện ra; như Hình 29. Hình 29. Hộp thoại Equation

• Nhập công thức mong muốn vào hộp thoại, ví dụ:

X=t*2+t^2+cos(t)

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


20


Y=sin(t)

Z=50*sin(t/2) • Click OK từ hộp thoại rồi Click Done từ dashboard. Đường sẽ được tạo ra; như Hình

30.

Hình 30. Curve by equation

Curve From Cross-section

Công cụ Curve From Cross-section được dùng để tạo đường chuẩn bằng cách dùng

tiết diện của một khối 3d. Chú ý là để dùng công cụ này thì bạn phải có một mô hình khối

hoặc mặt trong môi trường vẽ như Hình 31. Cách sử dụng công cụ này được thể hiện

dưới. Hình 31. Mặt cắt được tạo


21


• Click Curve From Cross-section từ Curve menu in ở phần mở rộng Datum panel

của Ribbon. Nếu có nhiều hơn một tiết diện ở phần vẽ, thì CURVE contextual tab sẽ

được hiển thị trên Ribbon; như Hình 32. Nếu chỉ có duy nhất một tiết diện ở phần vẽ

thì khi đó đường curve sẽ được tạo tại biên của tiết diện.

Hình 32. CURVE contextual tab

• Nếu bạn có 2 hoặc nhiều hơn tiết diện được chọn thì Nhấp vào Cross-section drop-

down trên Ribbon và chọn tiết diện mong muốn. Preview ( Xem trước) của curve

sẽ được hiển thị; như Hình 33. Hình 33. Phần xem trước của đường tiết diện

• Click OK từ Ribbon để tạo đường.


22


Bạn sẽ được học về công cụ khác trên Datum panel ở chương sau của sách.

4. Tạo phác thảo trên mặt phẳng

Tạo phác thảo trên mặt như dưới.• Click Sketch từ Datum trên Ribbon. Hộp thoại

Sketch hiện ra; như Hình 34. Bạn sẽ được yêu cầu chọn một mặt phác thảo. Hình 34. Hộp thoại Sketch

• Chọn Mặt phẳng mong muốn từ các mặt phẳng đang có. Phác thảo sẽ được chọn

trên mặt phẳng đã chọn.

• Các tham chiếu sẽ được hiển thị mặc định trên ô chọn Reference; như Hình 35. Hình 35. Ô chọn tham chiếu trên hộp thoại Sketch


23


• Chú ý là hướng của mô hình trong môi trường 3D sẽ tùy thuộc vào mặt phẳng và

cách tùy chọn tham chiếu. Nếu không xác định tham chiếu, bạn sẽ không thể tạo phác

thảo.

• Sau khi chọn mặt phẳng mong muốn, Click Sketch từ hộp thoại. mặt phác thảo sẽ

được hiển thị như Hình 36. Cùng lúc thì các công cụ sẽ được hiển thị trê Sketch tab ở

Ribbon.

• Click Sketch View từ In-Graphics toolbar; như Hình 37. Hình 36. Mặt phác thảo

Hình 37. Các hướng nhìn phác thảo

• Tạo phác thảo bằng cách sử dụng các công cụ trên Sketch tab. Các công cụ phác thảo

trên Sketch đã được hướng dẫn ở các tài liệu trước.


24


Các phác thảo trên Hình 38 cho thấy ảnh hưởng của việc chọn các hướng khác nhau

cho cùng phác thảo, khi mặt phác thảo và tham chiếu là giống nhau .

Hình 38. Ảnh hướng của hướng trên phác thảo

Sau khi tạo xong phác thảo ta thoát khỏi môi trường Sketch thông qua nút OK và bạn

có thể thấy là hướng của màn hình vẫn song song với mặt phác thảo. Để thay đổi hướng nhìn,

bạn cần Chọn Standard Orientation từ Saved Orientation drop-down trên In-

Graphics toolbar; như Hình 39. Bạn có thể chọn bất kỳ hướng mong muốn từ

drop-down như, FRONT, TOP, RIGHT, v.v.

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


25


Hình 39. Các hướng được lưu

5. Tạo các đối tượng 3D

. Mỗi công cụ 3D đều có khả năng kết hợp và ràng buộc lẫn nhau để tạo ra các mô hình

3D từ cơ bản nhất tới phức tạp nhất. Các công cụ tạo đối tượng 3D có trên Shapes

panel của Model tab trên Ribbon; như Hình 40. Ta sẽ học về các công cụ này.

Hình 40. Shapes panel

6. Đùn

Công cụ Extrude được dùng để tạo một khối thông qua quét một phác thảo kín theo một

hướng vuông góc. Khoảng cách quét này được gọi là chiều cao đùn.

• Click Extrude từ Shapes panel trên Ribbon. Số liệu Extrude tab sẽ được

hiển thị; như Hình 41.


26


Hình 41. Extrude contextual tab • Click Placement tab từ contextual tab. Tùy chọn Placement sẽ được hiển thị; như

Hình 42.

Hình 42. Các tùy chọn Placement

• Nếu bạn đã có sẵn phác thảo thì chỉ cần chọn Chọn sketch. Nếu chưa thì Click Define

từ Placement options. Hộp thoại Sketch hiện ra.

• Chọn mặt phẳng mong muốn và tạo phác thảo. Chú ý là phác thảo để đùn cần phải

đảm bảo một số yêu cầu. Bạn có thể kiểm tra các yêu cầu của đối tượng, bằng cách nhấp

vào Feature Requirements từ Inspect trên contextual Sketch tab. Khi chọn nó,

Hộp thoại Feature Requirements hiện ra với các yêu cầu; như Hình 43.


27


Hình 43. Các yêu cầu của đối tượng • Vì vậy, đảm bảo bạn có các hình học trên phác thảo. Sau khi tạo hình học bạn lại

check lại yêu cầu. bạn sẽ thấy thêm các yêu cầu khác. Hoàn tất tất cả chúng. Tóm

lại, bạn cần một phác thảo sao cho các hình học của nó được ạo từ các đường kín, và

các đường này không chồng lấn nhau.

• Chọn đường kín, phần đùn xem trước sẽ hiển thị trên đồ họa vẽ; như Hình 44.

• Nhấp vào Extrude Height edit box trên contextual tab hoặc nhấp đúp vào kích

thước Extrude Height trong vùng đồ họa. Nhập giá trị chiều cao đùn mong muốn.

• Để đổi hướng đùn, Click Flip trên contextual tab.

Hình 44. Xem trước của khối đùn

• Click Depth drop-down để hiệu chỉnh giới hạn chiều sâu; như Hình 45.

Hình 45. Depth drop-down

• Chọn giới hạn mong muốn từ phần sổ xuống. Nếu bạn chọn. Blind option thì

bạn cần xác định giá trị đùn cho một bên. Còn nếu chọn Both side , thì phần đùn sẽ

theo hai hướng từ mặt chuẩn được chọn với giá trị đùn đã cho như Hình 46. Nếu


28


Chọn Up to entity , thì bạn sẽ được yêu cầu xác định điểm, đường hoặc mặt mà

muốn khối được đùn tới.

Hình 46. Extrusion both side ( đùn theo 2 hướng)

•Bạn cũng có thể tạo một đối tượng thành mỏng bằng lệnh đùn. Để thực hiện, Click

Thicken Sketch từ contextual tab. Các tùy chọn của tab sẽ được hiệu chỉnh;

như Hình 47. Hình 47. Tùy chọn độ dày phác thảo

• Xác định chiều dày mong muốn cho tiết diện. Xem trước của chiều dày được hiển thị

như Hình 48.


29


Hình 48. Xem trước đối tượng thành mỏng

• Phần mũi tên đổi hướng dùng để thay đổi hướng của chiều dày, bên trong hoặc bên

ngoài tiết diện.

• Để hiệu chỉnh đối tượng đùn bạn có thể thao tác trên contextual tab hoặc theo các

Options tab; như Hình 49.

Hình 49. Options tab • Lệnh Remove material được dùng để cắt vật liệu từ khối được tạo trước đó.

Lệnh này chỉ được kích hoạt khi có một khối trên vùng đồ họa. Thêm nữa là khối

đùn phải giao với khối này để có thể cắt vật liệu từ nó; như Hình 50.

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


30


Hình 50. Cắt bỏ vật liệu

• Còn có thêm một lệnh Extrude as surface . Lệnh này được dùng để tạo các

mặt đùn. Ta sẽ học về lệnh này trong hướng dẫn về Mặt

Trước khi đi sâu hơn vào phần mô hình hóa, ta sẽ thảo luận thêm về phác thảo để bạn có

thể thực hành công cụ đùn Extrude bằng cách sử dụng các phác thảo đã tạo


31


7. IMPORT SKETCHES

• Click Sketch từ Datum panel. Hộp thoại Sketch hiện ra.

• Chọn mặt mà bạn muốn đặt phác thảo được chọn. Click Sketch từ hộp thoại. Môi

trường phác thảo sẽ được hiển thị.

• Click File System từ Get Data trên Ribbon; như Hình 51. Hộp thoại Open hiện

ra; như Hình 52.

Hình 51. File System Hình 52. Hộp thoại Open

• Chọn phác thảo mong muốn và Click Open từ hộp thoại. Biểu tượng dấu cộng sẽ

đính kèm lên con trỏ.

• Click vào vị trí muốn đặt phác thảo. Import Section contextual tab sẽ được hiển

thị cùng với vị trí phác thảo; như Hình 53.


32


Hình 53. Import Section contextual tab • Các tùy chọn của contextual tab giống Rotate Resize tab.

Xác định tỉ lệ, góc xoay, và vị trí của phác thảo rồi Click OK từ tab. Phác thảo sẽ

được đặt.

8. REVOLVE

Revolve được dùng để tạo các đối tượng tròn xoay. Bạn cũng có thể sử dụng công cụ

Revolve để loại bỏ vật liệu trong một khối. Với những mô hình, như tạo hình bút, trục, và

vv. Ta sẽ sử dụng lệnh này để tiết kiệm thời gian. Các công cụ cho như dưới. • Click Revolve từ Shapes trên Model tab của Ribbon.

Revolve contextual tab sẽ được hiển thị; như Hình 54. Hình 54. Revolve contextual tab


33


• Click Placement tab trong contextual tab và nhấp lệnh Define. Hộp thoại Sketch

hiện ra.

• Chọn mặt phẳng mong muốn từ vùng đồ họa và Click Sketch từ hộp thoại. môi

trường phác thảo sẽ hiện ra.

• Tạo một phác thảo kín với một đường tâm không cắt nó; như Hình 55. Chú ý rằng

bạn cần phải Chọn Centerline tool từ Datum trên phác thảo để tạo.

Hình 55. Sketch cho đối tượng xoay

• Sau khi chọn phác thảo, Click OK từ Close trên Sketch contextual tab. Xem trước

của đối tượng xoay sẽ hiện ra; như Hình 56. Chú ý là phần khoảng cách từ phác

thảo tới tâm quay tạo thành phần rỗng.

Hình 56. Xem trước của đối tượng xoay


34


• Nhấp đúp vào giá trị 360 và xác định góc xoay mong muốn cho phác thảo. Hình 57

là phần xoay khi quay góc 90 độ.

Hình 57. Đối tượng được xoay với góc 90 độ • Nếu bạn muốn chọn trục tâm khác (axis) trước khi tạo phần xoay thì Click Placement

tab và Click Internal CL từ tab options. Bạn sẽ được yêu cầu chọn trục từ đồ họa.

• Click trục mong muốn, như trục Z của hệ tọa độ chẳng hạn; như Hình 58. Hình 58. Đối tượng xoay quanh trục Z

• Phần còn lại của tùy chọn trên contextual tab làm việc tương tự như các tùy chọn

của Extrude contextual tab.

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


35


9. SWEEP

Sweep được dùng để tạo khối/mặt bằng cách quét phác thảo kín dọc theo một biên

dạng được chọn. Công cụ này thường được dùng khi bạn cần tạo ống/ thanh theo

đường cong. Quy trình thực hiện như dưới.

• Click Sweep từ Sweep drop-down trên Shapes panel. Sweep contextual tab sẽ

hiện ra ở Ribbon; như Hình 59. Cùng lúc, bạn sẽ được yêu cầu chọn một đường dẫn. Hình 59. Sweep contextual tab

• Click vào đường dẫn phác thảo mà bạn muốn phác thảo sẽ được quét; như Hình 60.

Hình 60. Phác thảo đường dẫn của đối tượng quét

• Click Create or edit sweep section để tạo đường kín hoặc tiết diện quét. M ôi

trường phác thảo được kích hoạt như Hình 61.


36


Hình 61. Môi trường phác thảo sweep section

• Tạo một đường kín như đường tròn, chữ nhật, đa giác,.. rồi Click OK từ Sketch

contextual tab. Xem trước của Sweep sẽ được hiển thị; như Hình 62.

Hình 62. Xem trước của đối tượng quét

Quét đối tượng với nhiều đường dẫn


37


• Bạn cũng có thể tạo đối tượng quét với nhiều hơn một đường dẫn như Hình 63. Để

thực hiện chọn hết cacsd dường dẫn lần lượt trong khi giữ phím CTRL, khi chọn

công cụ Sweep.

Hình 63. Các đường dẫn cho đối tượng quét

• Tạo một phác thảo trùng điểm với mọi đường dẫn ; như Hình 64. Có thể dùng

ràng buộc Coincident từ Constrain trên Ribbon để tạo.

Hình 64. Tiết diện trung điểm


38


• Sau khi tạo tiết điện, Click OK từ Sketch contextual tab.

Xem trước của đối tượng quét sẽ hiện ra; như Hình 65.

Hình 65. Phần quét với nhiều đường dẫn

• Chú ý rằng các phần còn lại của option sẽ giống như lệnh Thin feature, Surface và

cũng giống với Extrude và Revolve.

10. HELICAL SWEEP

Helical Sweep được dùng để quét phác thảo kín theo dường dẫn xoắn ốc. Bạn có thể

dùng công cụ này để tạo lò xo, hoặc có thể tạo ren trên khối. quá trình thực hiện

như dưới. • Click Helical Sweep từ Sweep drop-down trong Shapes panel của Ribbon.

Helical Sweep contextual tab sẽ hiện ra in Ribbon; như Hình 66.


39


Hình 66. Helical Sweep tab ở Ribbon

• Click References tab ở Ribbon. Các tùy chọn của References tab sẽ hiện ra

như Hình 67.

Hình 67. References options

• Click Define từ tab. Hộp thoại Sketch hiện ra .

• Chọn mặt phẳng mong muốn (RIGHT) và Click Sketch để vào môi trường phác

thảo.

• tạo phác thảo của đường dẫn ( bạn có thể sử dụng line, arc, và spline để tạo phác thảo

mở) và một đường tâm; như Hình 68.

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


40


Hình 68. Phác thảo cho đường dẫn helical sweep

• Sau khi tạo phác thảo, Click OK từ Sketch contextual tab. Đường dẫn helical

sweep sẽ hiện ra với giá trị bước tiến (pitch) ; như Hình 69.

Hình 69. Đường dẫn của helical sweep

• Click Create or edit sweep section để tạo biên dạng của tiết diện cho việc quét.

Bạn sẽ vào môi trường phác thảo. Chú ý là giao của hai đường tâm sẽ là điểm bắt

đầu của đường dẫn; như Hình 70.


41


Hình 70. Điểm bắt đầu của đường dẫn

• Tạo phác thảo kín của tiết diện; như Hình 71. Chú ý là phần kéo lớn nhất phải nhỏ

hơn bước tiến. nếu không helical sweep sẽ không được tạo do bị chồng lấn lẫn

nhau.

Hình 71. Phác thảo cho tiết diện

• Click OK từ Sketch contextual tab. Xem trước của đối tượng helical sweep sẽ

hiện ra; như Hình 72.


42


Hình 72. Preview của helical sweep

• Để thay đổi hướng quét bạn chọn 1 trong 2 biểu tượng như hình dưới . Hình 73.

Hình 73. Cách quét

• Thay đổi bước tiến từ ô hiệu chỉnh Pitch trên Ribbon.

• Nếu bạn cần nhiều bước tiến cho helical sweep hoặc lò xo, Click Pitch tab ở Ribbon.

Các tùy chọn sẽ hiện ra như Hình 74.


43


Hình 74. Pitch options • Click Add Pitch từ bảng. Một bước tiến mới sẽ được thêm vào điểm cuối của

đường dẫn. Xác định giá trị mới tương ứng vào ô edit.

• Click lại vào Add Pitch và bạn lại xác định giá trị bước tiến tại điểm trên đường

dẫn. Như Hình 75. Hình 75. Helical sweep với bước tiến thay đổi


44


• Để tạo một ống từ khối helical sweep, Click Thin feature và xác định chiều

dày mong muốn của ống

• Click OK từ Ribbon để tạo đối tượng.

11. BLEND

Blend được dùng để tạo đối tượng bằng cách kéo hai hoặc nhiều tiết diện khác nhau. Ví

dụ thường thấy của đối tượng tạo bằng lệnh này là lọ bình hoa. Vì vậy ta sẽ thực hiện vẽ lọ

hoa để học lệnh này. Cách làm xem bên dưới. • Click Blend từ phần mở rộng Shapes panel; như Hình 76.

Blend contextual tab sẽ hiện ra trong Ribbon; như Hình 77.

Hình 76. Blend tool Hình 77. Blend contextual tab • Click Sections tab. Các tùy chọn để chọn và tạo tiết diện sẽ hiện ra; như Hình 78.

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


45


Hình 78. Options trên Sections tab

• Nếu có tiết diện rồi thì chỉ cần chọn thông qua Selectied Section, còn nếu chưa có thì tạo

mới tiết diện thông qua Define .

• Tạo một đường kín và chú ý tới mũi tên hiển thị trên phác thảo; như Hình 79.

Trong đối tượng này ta sẽ có 4 đỉnh, vì vậy . Sẽ có một mũi tên gắn trên một đỉnh. Đây là

điểm bắt đầu của Blending. Hình 79. Phác thảo blend

• Click OK từ Sketch contextual tab để thoát. Bạn sẽ quay lại các tùy chọn Sections

options; như Hình 80.


46


Hình 80. Chiều cao blend giữa hai tiết diện

• Xác định kích thước mong muốn thông qua ô kích thước hoặc Offset edit box trong

Sections tab.

• Click Sketch từ Sections tab. môi trường phác thảo sẽ hiện ra với một mặt

hypothetical được chọn; như Hình 81.

Hình 81. Mặt Hypothetical để blend • Tạo một đường kín mà bạn muốn. Chú ý là số cạnh phải bằng nhau cho mọi tiết diện


47


• Trong trường hợp của chúng ta, chúng ta đã tạo một đường tròn làm tiết diện, như Hình

82. Nhưng từ đó, đường tròn này không đáp ứng được việc bằng số cạn, vì vậy ta sẽ

dùng công cụ Divide từ Editing panel của Sketch để chia làm 4 đoạn.

Hình 82. Tiết diện để blend

• Click Divide và chia đường tròn tại các điểm như Hình 83. Giờ thì kiểm tra hướng của

các mũi tên trên đường tròn. Nếu mũi tên ngược hướng với các hình chữ nhật, bạn đổi

hướng cho nó.

• Chọn điểm tại đỉnh trên đường tròn và nhấp chuột phải. Shortcut menu sẽ hiện ra;

như Hình 84. Hình 83. Chia đường tròn


48


Hình 84. Shortcut menu của đỉnh

• Click Start Point từ shortcut menu, hướng sẽ được đảo ngược; như Hình 85.

Hình 85. Mũi tên đảo hướng

• Click OK từ Sketch contextual tab. Xem trước của đối tượng Blend sẽ hiện ra;

như Hình 86.


49


Hình 86. Xem trước của đối tượng blend

• Nếu bạn muốn thêm một hoặc nhiều tiết diện cho đối tượng blend, Click Insert từ

Sections tab. Một tiết diện mới sẽ được thêm vào và bạn sẽ được đưa tới ô khoảng

cách offset tính từ tiết diện trước; như Hình 87. Hình 87. Thêm tiết diện cho đối tượng blend

• Xác định khoảng cách Osfset mong muốn và Click Sketch từ tab để tạo tiết diện.

• Tạo tiết diện với cùng số cạnh và sau đó click OK từ Sketch contextual tab. Xem

trước của đối tượng sẽ hiện ra; như Hình 88. Chú ý là theo mặc định, smooth blend

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


50


sẽ được tạo còn nếu bạn muốn tạo một Blend thẳng đuột thì Click Straight từ

Options tab ở Ribbon; như Hình 89. Hình 88. Xem trước của đối tượng được Blend

Hình 89. Xem trước của đối tượng Blend với tùy chọn Thẳng- straight


51


• Nếu bạn chọn Smooth từ Options tab thì tùy chọn Tangency tab được kích hoạt.

Dùng tùy chọn này để xác định phần tiếp tuyến của các tiết diện. Ví dụ, khi chọn tùy chọn Normal từ

phần bắt đầu và kết thúc, ta sẽ có blend như Hình 90.

Hình 90. Blend với Tangent là vuông góc ( Normal) • Phần còn lại trên Ribbon sẽ giống với các bài trước.

12. ROTATIONAL BLEND

Rotational Blend được dùng để tạo blend tròn xoay. Với công cụ trước ta xác định

khoảng cách offset, nhưng nếu ta cần xác định góc offset, thì bạn phải cần tới công

cụ Rotational Blend. Cách thực hiện như bên dưới. • Click Rotational Blend từ phần mở rộng Shapes trên Ribbon. Rotational Blend

contextual tab sẽ hiện ra; như Hình 91.


52


Hình 91. Rotational Blend contextual tab

• Click Sections tab rồi Click Define từ tab. Hộp thoại Sketch hiện ra .

• Chọn mặt phắc thảo mong muốn và tạo một phác thảo kín.

• Tạo một đường tâm chuẩn tại khoảng cách mong muốn từ phác thảo được tạo; như

Hình

92.

• Click OK từ Sketch contextual tab để thoát môi trường phác thảo.

• Mở lại Sections tab rồi Click Insert từ tab. Các tùy chọn trong tab sẽ hiện ra

như Hình 93.

Hình 92. Phác thảo cho rotational blend


53


Hình 93. Thêm tiết diện trong rotational blend

• Xác định giá trị góc mong muốn và Click Sketch .

• Tạo một phác thảo kín với cùng điểm bắt đầu và hướng.

• Click OK từ Ribbon để thoát môi trường phác thảo. Preview của rotational blend sẽ

hiện ra; như Hình 94. Hình 94. Preview của rotational blend

• Bạn cũng có thể tạo thêm nhiều tiết diện như cách đã làm với Blend tool.

• Các tùy chọn khác trong Ribbon tương tự như các lệnh trước.


54


13. SWEPT BLEND

Swept Blend được dùng để tạo đối tượng với nhiều tiết diện theo một đường dẫn. Hay

có thể hiểu là cách kết hợp giữa lệnh Sweep và Blend. • Click Swept Blend từ Shapes trên Ribbon. Swept Blend contextual tab sẽ hiện ra;

như Hình 95. Hình 95. Swept Blend contextual tab

• Chọn một đường dẫn với các điểm nằm trên nó theo đúng số tiết diện được vẽ lên.

Ví dụ, Như đường dẫn trên Hình 96, có 4 điểm, và ta sẽ đặt 4 tiết diện lên đó Hình 96. Các điểm trên đường dẫn

• Click Sections tab trong Ribbon. Các tùy chọn sẽ hiện ra như Hình 97.

www.adv

ance

cad.

edu.

vn


55


Hình 97. Sections tab

• Chú ý là trong ô chọn Section Location, Start đã được chọn. Start có nghĩa là

điểm bắt đầu của đường được chọn, Click Sketch từ tab để tạo tiết diện đầu tiên.

• Click Sketch View từ In-Graphics toolbar để tạo mặt phác thảo song song với màn

hình. Tạo một phác thảo và chú ý số đường trên tiết diện. Click OK từ Sketch

contextual tab để thoát.

• Click Insert từ tab để thêm một tiết diện mới.Chú ý là điểm cuối End point sẽ được

chọn một cách tự động trên ô chọn Section Location.

• Click Sketch và Tạo một tiết diện phác thảo tại điểm cuối của đường dẫn như

Hình 98. Hình 98. Các tiết diện cho swept blend


56


• Click lại Insert và chọn một trong các điểm của đường để tạo tiết diện; như Hình

99.

Hình 99. Điểm được chọn • Click Sketch và Tạo một tiết diện kín với số đường bằng với tiết diện

trước đó và cùng hường của điểm bắt đầu . Chú ý là nếu điểm bắt đầu của tiết diện không canh chỉnh thì khi quét sẽ tạo ra dạng xoắn;

như Hình 100. Sau khi thay đổi điểm bắt đầu tại khúc giữa, đối tượng mới sẽ được tạo

như Hình 101. Hình 100. Swept blend bị xoắn do vị trí của

điểm bắt đầu


57


Hình 101. Đối tượng Swept

• Click Insert từ Sections tab và tạo tiết diện kín tại điểm còn lại. Xem trước của

swept blend được hiển thị như Hình 102. Hình 102. Preview của swept blend

• Sử dụng các tùy chọn trong Tangency tab, bạn có thể xác định điều kiện tangency cho đối

tượng tại điểm đầu và điểm cuối.

• Click Options tab cho hình dạng mịn hơn của đối tượng và xác định tham số mong

muốn. Phần còn lại của tùy chọn trong Swept Blend contextual tab tương tự như bài

trước


58


Phần 2: Thực hành thiết kế mô hình 3D Phần này sẽ học về

• Cơ bản về bản vẽ.

• Bài thực hành từ 1 tới 6. • Cách làm.


59


Cơ bản về bản vẽ

Tới đây bạn đã học về các tạo phác thảo, tạo mô hình thông qua lệnh đùn, extrude, blend.. Nhưng

trong điều kiện thực tế, chúng ta không có sẵn phác thảo. Chúng ta sẽ tìm phác thảo từ các bản vẽ kỹ

thuật. Để trở thành kỹ sư, bạn nên biết về vẽ cơ khí và tôi vẫn muốn tóm tắt trong phần này.

Bản vẽ cơ khí là thông tin về các thông số kỹ thuật nằm trên một tờ giấy, có vài yếu tố

liên quan tới chất lượng bản vẽ này như dưới. • Nó phải rõ ràng và không gây hiểu nhầm với thành phần trên đó.

• Nó phải thể hiện được tất cả kích thước và hình dạng của đối tượng.

• Sau khi đọc xong bản vẽ bạn phải nắm được và không còn thắc mắc gì về ó Bản vẽ kỹ thuật được chia làm 4 loại:

www.adv

ance

cad.

edu.

vn

Engineering

Giáo trình cơ khí 3D Creo 4.0