ĐỒ ÁN CƠ CẤU PHÂN PHỐI KHÍ

N MN HC : C CU PHN PHI KH

LI NI U t l mt phng tin vn ti quan trng ca h thng giao thng ng b. Trong hot ng ca cng ng, t c s dng ht sc a dng v linh hot chuyn ch ngi hng ha vi cc khong cch khc nhau, trn nhiu a hnh. Ngnh cng nghip t ngy cng pht trin vi nhiu ng dng mi, cng ngh mi v ngy cng thn thin vi mi trng. Nhiu loi nhin liu c dng cho t,nhng Xng v du Diesel vn c dng ph bin.Mt c cu khng th thiu trn t l c cu phi kh : s dng cung cp nhin liu cho ng c,gip ng c lm vic tt cc ti trng v iu kin khc nhau. Nghin cu v c cu phi kh l rt quan trng, gip mi ngi hiu c s hot ng ca ng c nhiu ch lm vic, gip tit kim nhin liu ng thi lm gim cc cht c hi gy nhim mi trng. Ni dung ca n gm 3 chng : Chng I. Tng quan v t v c cu phi kh Chng II. S cu to v nguyn l lm vic ca c cu phi kh dng xupap Chng III. c im kt cu ca c cu phn phi kh dng xupap Do kin thc l lun v thc tin cn hn ch, bi lm ca em khng th trnh khi s thiu st. Em rt mong s nhn c nhng kin ng gp, cng nh nhng ch bo tn tnh ca thy c.

Trang-1-


Chng I : TNG QUAN V T V C CU PHN PHI KH1.1 TNG QUAN V T Sut th k XIX, ngnh vn ti tin hnh cc cuc cch mng. u tin l ngnh ng st, l cc u my c kh nng vn chuyn nhng khi hng khng l. Cui th k XIX, s vn chuyn bng ng b cng bt u tin b vi s pht trin ca xe hi. Vn chuyn hng khng, bng hnh thc kh cu cng bt u. Nhng bc t ph l chic phi c vn hnh ng lc u tin do hai anh em nh Wright Hoa K sng ch. S vn chuyn ng thu c khuynh hng chm hn, bi s ma st vi nc. Tc ca tu thuyn khng ci thin c nhiu so vi trc y, nhng loi tu hin i ch p ng vn ti trn cc on ng ngn ( tu cnh ngm, tu m khng kh ). 1.1.1 Cc loi phng tin vn ti. C th phn loi phng tin vn ti theo nhng loi chnh sau: - Phng tin vn ti ng b. - Phng tin vn ti ng st. - Phng tin vn ti ng thu. - Phng tin vn ti hng khng. t l phng tin c gii ng b dng ch ngi, hng ho hoc phc v thc hin mt nhim v c bit. 1.1.2 Lch s pht trin phng tin vn ti t. Nm 1650 chic xe c bn bnh vn chuyn bng cc l xo tch nng c thit k bi ngh s, nh pht minh ngi Leonardo da Vinci. Sau l s pht trin ca ngun ng lc cho t : ng c gi, ng c khng kh nn. Nm 1769 nh du s ra i ca ng c my hi nc ( khi en, n , kh vn hnh.. ) v vo thi k ny chic t ti u tin ra i. Nm 1860 ng c bn k chy ga ra i nh du cho s ra i ca t con ( loi xe ny dng cho gii thng lu ngi Php). Nm 1864 ng c bn k chy xng ra i v sau 10 nm loi xe vi ng c ny Trang-2-

N MN HC : C CU PHN PHI KH t c cng sut 20 kw v c th t vn tc 40 km/h. Nm 1885, Karl Benz ch to mt chic xe c mt my xng nh l chic t u tin. Nm 1891 t in ra i M do hng Morris et Salon Philadel sn xut. Sau khi lp kh nn ra i, 1892 Rudolf Diesel cho ra i ng c Diesel v cho ch to hng lot. Vo thi gian ny, hnh thnh tng th t con, t ti, t ch ngi vi lp kh nn. Cuc cch mng xe hi ch bt u vo 1896 do Henry Ford hon thin v bt u lp rp hng lot ln. Vo nhng nm tip theo l s ra i cc loi xe hi ca cc hng Renault v Mercedes (1901). Peugeot (1911). Ngy nay chic t khng ngng pht trin v hin i, cng nghip xe hi tr thnh ngnh cng nghip a ngnh. Xe hi c hp s t ng ra i vo nm 1934 Nm 1967 xe hi c h thng phun xng c kh. t pht trin i cng vi tnh nng an ton: 1971 ABS: Anti-lock Brake System (h thng trng b cng bnh xe khi phanh),1979 (k k thut s ), EBD: Electronic Brake Distrition (phn phi lc phanh in t), TRC: Traction Control (iu khin lc ko), iu khin thn xe:Active Body Control (ABC).... Tc ca xe cng c ci thin khng ngng: Nm 1993 vn tc ca xe t 320 km/h v n nm 1998, V = 378 km/h. Cho n nay t c th t tc ln hnMax

400km/h. 1.1.3. Logo ca mt s hng sn xut

Trang-3-


1.2. TNG QUAN V C CU PHN PHI KH1.2.1 Nhim v , yu cu v iu kin lm vic : a. Nhim v : H thng phn phi kh c nhim v dng thc hin qu trnh thay i kh. Thi sch kh thi ra khi xylanh v np y hn hp hoc kh mi vo xylanh ng c lm vic lin tc. b. Yu cu : - m bo thi sch v np y - Cc xupap phi ng m ng thi im quy nh - m phi ln dng kh d lu thng - Cc xupap phi kn kht, trnh lt kh trong qu trnh nn v gin n. - H thng phi lm vic m du, tin cy, cng chi ph thp. c. iu kin lm vic : Trong qu trnh lm vic, mt nm xupap chu ph ti ng v ph ti nhit rt ln. Lc kh th tc dng trn din tch mt nm xupap c th ln n 10.000 n 20.000 N,trong ng c cng ha v tng p, lc ny c th tng n 30.000 N. Hn na mt nm xupap lun lun va p mnh vi xupap nn rt d bin dng. Do xupap trc tip tip xc vi kh chy nn xupap cn phi chu nhit rt cao. Nhit ca xupap thi trong ng c xng thng t 800-850 0C, trong ng c diezel l 500-600 0C. Nht l trong k thi, nm v thn xupap phi tip xc vi dng kh thi c nhit rt cao, vo khong 700-900 0C i vi ng c diezel cn ng c xng th cao hn 1100-1200 0C. Hn na tc dng kh thi rt ln, mi bt u thi c th t c 400-600 m/s nn khin cho xupap nht l xupap x thng d b qu nng v b dng kh n mn. Ngoi ra trong nhin liu c lu hunh nn khi chy to axit n mn mt nm xupap. V vy vt liu dng ch to xupap phi c sc bn c hc cao, chu nhit tt, chng c n mn ha hc v hin tng xm thc ca dng kh thi c nhit cao. 1.2.2 Cng dng v phn loi : 1.2.2.1. Cng dng : C cu phi kh hay cn gi l h thng phn phi kh c cng dng iu khin qu trnh trao i kh trong xylanh. Thc hin cc cng vic ng m cc ca np v Trang-4-

N MN HC : C CU PHN PHI KH ca x vi mc ch np y khng kh, hn hp chy (hn hp chy gm xng khng kh i vi ng c xng) v thi sch kh chy ra khi xylanh. 1.2.2.2. Phn loi : 1.2.2.2.1. C cu phn phi kh dng xupap treo : C cu phn phi kh c xupap treo ( Hnh 1.1), cc xupap c b tr pha trn ca np my. H thng np x ny c dng hu ht trong ng c diesel v ng c c xng c t s nn cao. C cu xupap treo gm: trc cam, con i, a y, n gnh, l xo, ng n hng v xupap. i vi c cu xupap treo c trc cam t pha trn np my. Th c th khng c a y m thay vo l xch hoc bnh rng. V c th c hoc khng c n gnh. Khi trc cam quay, cam s truyn chuyn ng tnh tin cho con i lm cho a y chuyn ng tnh tin do lm cho n gnh quay quanh trc n gnh. u n gnh s ln ui xupap lm cho xupap chuyn ng tnh tin i xung m ca np v x thc hin qu trnh trao i kh. Vo lc cam khng i con i th l xo xupap s gin ra, lm cho xupap chuyn ng i ln ng ca np v x li thc hin qu trnh nn, chy, gin n v sinh cng. t th ny, lc my cn ngui, gia u n gnh v ui xupap s c khe h, gi l khe h nhit. Nh n, khi my lm vic, do nng ln, xupap c gin n, bung t cng khng b, h nhit.

Hnh 1.1. C cu phn phi kh xupap treo 1- C m. 2- a y. 3- Xupap. 4- Con i. 5- Trc cam. Trang-5-

N MN HC : C CU PHN PHI KH 1.2.2.2.2. C cu phn phi kh c xupap ng (xupap t): C cu phn phi kh c xupap ng trnh by trn hnh 1.2, loi ny thng dng my xng.

Hnh 1.2. C cu phn phi kh c xupap ng. 1 xupap; 2 xupap; 3- ng dn hung xupap; 4 l xo xupap;5 mng hm hnh cn; 6 a chn l xo; 7 bulng iu chnh;; 8 con i; 9 trc cam. y khng c a y, n gnh, con i 8 trc tip truyn ng cho xupap 2. Thay i chiu cao tuyt i ca con i bng bu lng 7 v c hm s iu chnh c khe h nhit. Loi h thng np x c xupap ng ny lm tng din tch bung t nhng t chi tit hn so vi loi xupap treo do tin cy khi lm vic ca loi ny cao hn h thng np x c xupap treo. V an ton hn loi xupap treo, v gi s mng hm xupap c tut ra, xupap cng khng ri vo xylanh, khng gy h hng cho piston, xylanh c bit khi khi ng c ang lm vic. 1.2.2.2.3. C cu phn phi kh c trc cam truyn ng trc tip cho xupap: ( Hnh 1.3) C cu phn phi kh c trc cam truyn ng trc tip cho xupap th hin trn hnh v (hnh 1.3). Khi trc cam t trn np xylanh, v cam trc tip iu khin vic ng, m xupap, khng qua con i, a y, n gnh Tuy nhin h trc v hai cp bnh rng cn c phc tp, ch to kh, nhng n c u im l lm vic m hn, t gy ting n. Bi v c cu ny khng c chi tit lm vic theo chuyn Trang-6-

N MN HC : C CU PHN PHI KH ng tnh tin c im dng nh trng hp c n gnh v a y. Loi ny c xupap rng, ghp. Bulng 5 gip ta iu chnh chiu di xupap, s cho php iu chnh khe h nhit (gi mt ta ca cam v ui xupap). Tuy nhin, i vi xupap x thng lm vic nhit ti (300 400)0C. v vy cc ng ren d b kt do han r, iu chnh bu lng 5 rt kh. L xo xupap y c hai chic c cng khc nhau, chiu qun nguc nhau v c chiu di bng nhau. Nh vy trnh c s cng hng nn bn lu hn. Vi my nh i khi ngi ta c lin mt khi, nh vy khng iu chnh c khe h nhit. Trong trng hp ny, nh ch to khe h nhit ln mt cht, khi mn cng ln hn, nn c th c ting g khi my lm vic, nhng cu to n gin, lm vic an ton.

Hnh 1.3. C cu phn phi kh c xupap c dn ng trc tip bng cam 1xupap x; 2l xo xupap; 3trc cam; 4a ta; 5bulng iu chnh; 6thn xupap rng; 7vnh ta; 8mt tr; 1.2.2.2.4. C cu phn phi kh c trc cam t trn np xylanh nhng vn c n gnh : ( hnh 1.4) C cu phn phi kh c trc cam t trn np xylanh nhng vn c n gnh c th hin trn hnh v (Hnh 1.4). Trc cam t trn np xylanh, nhng cam khng trc tip t vo xupap m thng qua n gnh. Chuyn ng t trc khuu cho trc cam bng xch. iu chnh khe h nhit c thc hin nh vt iu chnh v c hm u n gnh. Trang-7-


Hnh1.4. S c cu phn phi kh c trc cam t trn np xylanh nhng vn c n gnh. 1.2.2.2.5. C cu phn phi kh iu khin in t: a. S nguyn l tng qut:

Hnh 1.5. S cu trc ca h thng iu khin lp trnh H thng iu khin ng c theo chng trnh bao gm cc cm bin kim sot lin tc tnh trng hot ng ca ng c, mt b ECU tip nhn tn hiu t cm bin, x l tn hiu v a ra tn hiu iu khin n c cu chp hnh. C cu chp hnh lun m bo tha lnh ECU v p ng cc tn hiu phn hi t cc c bin. Trang-8-

N MN HC : C CU PHN PHI KH Hot ng ca h thng iu khin ng c em li s chnh xc v thch ng cn thit gim ti a cht c hi trong kh thi cng nh lng tiu hao nhin liu. ECU cng m bo cng sut ti u cc ch hot ng ca ng c, gip chn on khi c s c xy ra. iu khin ng c bao gm iu khin phun nhin liu, iu khin nh la, iu khin gc phi cam, iu khin ra t ng. b. S cu to: (hnh 1.6)

Hnh1.6. S cu to h thng iu khin kiu Valvetronic. 1:M t bc; 2:B truyn trc vt bnh vt; 3:Cn dn hng; 4:Trc np cn dn hng; 5: n gnh; 6:L xo xupap; 7: Xupap. H thng cung cp nhin liu kim sot s lng khng kh i qua c hng bm ga v quyt nh s lng nhin liu tng ng m ng c yu cu. Bm ga m cng rng th lng khng kh i vo bung t cng nhiu. Ti vng hng bm ga, bm ga ng mt phn thm ch gn nh ng, nhng nhng piston vn cn hot ng, khng kh c ly vo t mt phn ca ng thng ca ng ng phn phi u vo, ng thng nm gia v tr bm ga v bung t c chn khng thp ngn cn tc ng ca s ht vo v bm vo ca nhng piston, lm lng ph nng lng.Cc k s t ni n hin tng ny nh s b ph nng lng khi c s bm. ng c hot ng cng chm th cc bm ga ng cng nhiu, v s lng ph nng lng cng ln. Valvetronic gim ti thiu mt mt khi bm bng s gim bt s tng ln ca trc van v s lng khng kh i vo bung chy. So vi nhng ng c cam i kiu c vi s xut hin ca bnh con ln c b phn nh Trang-9-

N MN HC : C CU PHN PHI KH hng, valvetronic s dng thm mt trc lch tm, mt m t in v mt s cn y (n gnh) trung gian, m ln lt dn ng s ng v m ca cc xupap. Nu n gnh y xung su, nhng van np s b y xung v tr m xupap ln nht v lm cho tit din lu thng qua cc van l ln nht. Nh vy, valvetronic c kh nng np nhiu, thi gian np di (hnh trnh van ln) v qu trnh np c y hon ton, tit din lu thng nh (hnh trnh van ngn) tu thuc vo v tr nh trc trn ng c.

Trang-10-


Chng II : S CU TO NGUYN L LM VIC CA C CU PHN PHI KH2.1. S CU TO V NGUYN L LM VIC

Hnh 2.1.C cu phi kh dng xupap 1 - ai dn ng ; 2 - con di ; 3,5 - n gnh ; 4 - a y ; 6 - c trc cam

Trang-11-

N MN HC : C CU PHN PHI KH 2.1.1. C cu phn phi kh dng xupap treo :

Hnh 2.2 C cu phi kh dng xupap treo 2.1.1.1. Loi dn ng gin tip: a. S cu to ( Hnh 2.3)

Hnh 2.3. C cu phn phi kh c xupap treo dn ng gin tip 1 - Trc cam. 2 - Con i. 3 - a y. 4 - Vt iu chnh. 5 - ai c hm. 6 - n gnh. 7 - Trc n gnh.8 - Mng hm. 9- L xo xupap. 10- Xupap. 11- Bc dn hng xupap. b. Nguyn l lm vic: Trang-12-

N MN HC : C CU PHN PHI KH Khi ng c hot ng, trc khuu quay s lm bnh rng trc khuu lai bnh rng trc cam quay theo. Bnh rng trc cam lin kt vi trc cam quay ngc chiu vi trc khuu. Khi trc cam 1 quay, qu o truyn chuyn ng tnh tin cho con i 2 v a y 3 lm n gnh 6 quay quanh trc n gnh 7, u n gnh xupap 10 xung m ca xylanh, khi vu cam v tr cao nht th xupap m hon ton. Trc cam tip tc quay lm vu cam i xung, lc ny cam khng cn i con i na, di tc dng ca lc l xo 9 gin ra lm xupap y kn b xupap, ng thi a y i xung theo chiu ngc li. Bc dn hng 11 c nhim v nh hng cho xupap 10 chuyn ng tnh tin. Mng hm 8, a ta l xo c tc dng c nh cn xupap vi a p l xo, khng cho xupap ri xung bung t. L xo 9 c tc dng lun lun y xupap ng kn b xupap. Vt iu chnh 4 c tc dng iu chnh khe h nhit ca xupap. Ty loi xupap np hay x m ta c th iu chnh khe h nhit ca cc xupap ny. S d cn phi c khe h nhit l v khi ng c hot ng, di tc dng ca nhit v p sut ca mi cht cng tc trong bung t rt cao, xupap tip xc trc tip vi nhit n cao nn gin n, lm tng chiu di xupap, bung t b h, ng c hot ng vi cng sut khng t yu cu, hiu sut khng cao. Ngoi ra h thng cn c trc gim p dng ng hoc m h xupap thc hin vic gim p cho xylanh khi cn. Thng thng khe h nhit ca xupap x nm trong khong 0,3 - 1,5 mm, cn xupap np nm trong khong 0,1 0.2 mm. S xupap trn np xylanh, t s kt cu ca xupap c b tr v chn sao cho ph hp. ng c diesel 4 k b tr t 2 n 4 xupap trn np xylanh. Gc cn ca a xupap thng chn = 30 45 . u nhc im ca loi c cu ny : c nhiu chi tit hn v c b tr thn my v np xylanh nn lm tng chiu cao ng c. Lc qun tnh ca cc chi tit tc dng ln b mt cam v con i ln hn. Np my ca ng c phc tp hn nn kh khn khi ch to. Tuy nhin, do xupap b tr trong phn khng gian ca xylanh dng treo nn bung chy rt gn. y l iu kin tin quyt c t s nn cao. Mt khc, dng kh lu ng t b ngot nn tn tht nh, to iu kin thi sch v np y hn. Trang-13-

N MN HC : C CU PHN PHI KH 2.1.1.2. Loi dn ng trc tip: (hnh 2.4)

Hnh 2.4. Trc cam dn ng trc tip xupap a. S cu to: ( hnh 2.5)

Hnh 2.5. C cu phn phi kh c xupap treo dn ng gian tip - trc cam t trn np xylanh. 1-Xupap x. 2-L xo xupap. 3-trc cam. 4-a ta. 5-m iu chnh. 6-Thn xupap rng

Trang-14-

N MN HC : C CU PHN PHI KH b. Nguyn l lm vic: Khi ng c lm vic, trc cam 3 quay th qu o trn trc cam quay s truyn chuyn ng tnh tin trc tip cho xupap1, khi trc cam trc tip iu khin qu trnh lm vic ca cc xupap, khng cn thng qua con i, a y, n gnh m trc cam quay do truyn ng ca h bnh rng cn. H thng phn phi kh ny tuy h trc v 2 cp bnh rng cn c phc tp, ch to kh, nhng c cu lm vic du m hn. Bi v khng c chi tit my chuyn ng tnh tin qua li c im dng. Loi ny c xupap rng, ghp. Bulng 6 gip ta iu chnh chiu di xupap, s cho php iu chnh khe h nhit (gia mt ta ca cam v ui xupap). Tuy nhin khi lm vic, xupap x thng nng ti 300 400 0C, v vy cc ng ren d b kt do han r, lm cho vic iu chnh m iu chnh 6 kh khn. L xo xupap y gm hai ci khc nhau, chiu xon ngc nhau, chiu di bng nhau, c tc dng trnh cng hng nn tng bn. Vi cc my nh i khi ngi ta c lin thnh mt khi, nh vy khng iu chnh c khe h nhit. Trong trng hp ny ngi ta khe h nhit ln mt cht, khi mn cng ln ta c th nghe ting g khi my lm vic. Nhng h hng ny cu to n gin, lm vic an ton. 2. 1.2. Xupap t : a. S h thng phn phi kh c xupap t c th hin trn hnh 2.6: b. Nguyn l hot ng : Khi ng c lm vic, trc cam quay, qu cam truyn chuyn ng cho con i, con i y xupap ln m ca cho kh i vo xylanh m khng cn thng qua a y, n gnh Vo lc cam khng cn i con i na th l xo 6 gin ra y np xupap li. H thng phn phi kh ny hot ng thng qua con i 2 trc tip truyn chuyn ng cho xupap 7. Thay i chiu cao tuyt i ca con i bng bulng 3 v c hm 4 s iu chnh c khe h nhit (gia ui xupap 7 v u bulng 3) H thng thay i kh c xupap t lm tng din tch bung t nhng t chi tit v lm vic an ton hn h thng thay i kh c xupap treo. V gi s mng Trang-15-

N MN HC : C CU PHN PHI KH hm xupap c tut ra, xupap cng khng ri vo trong bung t, khng gy h hng cho nhm xylanh-piston.

Hnh 2.6. H thng phn phi kh xupap t 1-Trc cam. 2-Con i. 3- Bulng iu chnh. 4- c hm. 5-a ta. 6-L xo xupap. 7-Xupap. 8-Bc dn hng xupap.

2.2. B TR XUPAP V DN NG C CU PHN PHI KH2.2.1. S xupap : Thng thng mi xi lanh c 1 xupap np v 1 xupap thi. ng knh xupap np thng ln hn xupap thi u tin np y cho ng c. tng tit kim thng qua cho cc dng kh np v thi, nht l i vi ng c c ng knh xylanh ln s xupap c th bng 3 (2 np, 1 thi) hoc 4 ( 2 np v 2 thi). Hin nay, hu ht cc ng c u c thit k vi 4 xupap. Ngoi vic tng tit din thng qua cho dng kh lu ng, ngi ta cn to ra c chuyn ng xoy do ng m cc xupap cng tn trong xylanh lch nhau, do hon thin qu trnh hnh thnh kh hn hp v chy ci thin tnh nng lm vic ca ng c. Hin nay c mt s ng c dng 5 (hay nhiu hn) xupap cho 1 xylanh, trong 3 xupap np v 2 xupap thi.

Trang-16-

N MN HC : C CU PHN PHI KH 2.2.2. B tr xupap :

Hnh 2.7 tn dng nhit ca kh thi sy nng kh np mi,nh tng cng qu trnh bay hi v ha trn nhin liu vi khng kh trn ng np i vi ng c xng, ngi ta b tr cc xupap thi v np xen k nhau nn cc ng thi v np nm cng mt pha ng c. Nhng c nhng trng hp, nhm hn ch nh hng tng nhit ca kh np,ng np thi c b tr v hai pha ca ng c. Hu ht ng c diesel v mt s ng c xng b tr ng np thi theo phng n ny. Xupap thng c b tr song song vi ng tm xylanh nhng c mt s trng hp ph thuc vo kt cu bung chy, xupap c b tr nghing i bung chy gn. 2.2.3. Dn ng xupap : Xupap c dn ng gin tip thng qua cc chi tit trung gian nh con i, a y, n gnh, c m.... Ngoi ra, gim bt cc chi tit dn ng trung gian, xupap c dn ng trc tip t cam hoc dn ng qua mt s chi tit trung gian nh n by khuych i hnh trnh xupap. Tuy vy phi gii quyt vn dn ng trc cam vi khong cch xa. 2.2.4. Dn ng trc cam : Cc phng php dn ng trc cam bao gm: Truyn ng bng bnh rng,Truyn ng bng ai,Truyn ng xch

Trang-17-

N MN HC : C CU PHN PHI KH 2.2.4.1. Truyn ng bng bnh rng: (hnh 2.8) Phng php ny dng cho nhng ng c c trc cam t thn my, khong cch gia cc trc khng ln. C hai kiu dn ng bng bnh rng :

Hnh 2.8. Truyn ng bnh rng 1 Bnh rng trc cam; 2 Du t trc cam; 3 Bnh rng trc khuu; 4 C m; 5 Cht bi;6 L xo;7 Xupap;8 a y; 9 Con i; 10 Vu cam; 11 Trc cam: 12 Cam. - Kiu n khp trc tip: Loi ny bnh rng trc khuu v bnh rng trc cam n khp trc tip vi nhau, khi hai trc quay ngc chiu nhau. - Kiu c bnh rng trung gian: Bnh rng trc khuu v trc cam khng n khp trc tip m thng qua mt bnh rng trung gian, khi hai trc quay cng chiu vi nhau. 2.2.4.2. Truyn ng bng ai: ( hnh 2.9) Loi ny thng dng cho cc ng c c trc cam t np my, khong cch gia cc trc ln. Phng php dn ng ny c c im: - Qu trnh truyn ng m, t ting n - Khng cn phi bi trn. - D ch to, gi thnh gim - Phi nh k thay dy ai dn ng Trang-18-


Hnh 2.9. Dn ng bng ai 1 Bnh ai trc cam; 2 Cng ai; 3 Bm nc; 4 Bnh ai trc khuu; 5 ai dn ng; 6 Trc cam x; 7 Trc cam np; 8 Pu ly trung gian. 2.2.4.3. Truyn ng xch: ( hnh 2.10) Loi ny thng s dng trn cc ng c c khong cch gia hai trc kh ln. Trc cam c th t thn my hoc np my. Loi ny c c im: - Qu trnh truyn ng gy ting n - Phi bi trn thng xuyn cho xch v bnh xch - Phi chm sc thng xuyn b truyn ng

Trang-19-


Hnh 2.10. Truyn ng xch 1 Xch cam; 2 B cng xch; 3 Thanh chng trt; 4 Thanh bo v; 5 Trc cam x; 6 Trc cam np; 7 m; 8 Xupap np; 9 Xupap x; 10 Bnh xch cam; 11 Du t cam; 12 Bnh xch trc khuu.

Trang-20-


Chng III : C IM KT CU CC CHI TIT CHNH CA C CU PHN PHI KH

Hnh 3.1.kt cu np xilanh 1-rong xupap; 2-ng lt vi phun; 3- bulng p lc; 4- vi phun; 5- rong vi phun; 6-a l xo; 7-mng hm; 8-l xo ln xupap; 9- l xo nh xupap; 10-b phn lm xoay xupap; 11- xupap x; 12-xupap x; 13-ng dn hng xupap; 14-ng bo v vi phun; 15-Xupap np; 16- xupap np ; a- nc lm mt ng c ln; b-ng du bi trn; c- Kh x; d- kh np.

Trang-21-


3.1. TRC CAM: ( hnh 3.2)3. 1.1. Vai tr : Trc cam mang cc cam dn ng c cu phi kh. Trong mt s trng hp, trn trc cam cn c cc b phn ca h thng khc nh : cam ca bm chuyn nhin liu, bnh rng dn ng bm du, dn ng chia in nh la. 3. 1.2. iu kin lm vic : V mt ti trng, trc cam khng phi chu nhiu iu kin lm vic nng nhc. Cc b mt lm vic ca cam tip xc thng l dng trt nn dng hng ch yu ca trc cam l mi mn. 3.1.3. Vt liu : ch to trc cam, ngi ta s dng thp t cacbon nh thp C30, thp cacbon trung bnh nh thp C40, C45 hoc thp hp kim nh 15Cr, 15Mn, 12CrNi. Cc b mt lm vic ca cam v cc c trc c thm than v ti cng vi thm ti khong 0,7 2 mm t HRC 52 65. Nhng b mt cn li c cng t HRC 30 40. 3.1.4. Kt cu : Cu to trc cam c th hin trn hnh 3.2 . Trc cam mang cc cam dn ng c cu phn phi kh. Trong mt s trng hp, trn trc cam cn c cc b phn ca h thng khc nh : cam ca bm chuyn nhin liu, hay bnh rng dn ng bm du Thng thng mi on trc cam tng ng vi mt xylanh, t trn 2 trt c bc trn lin nh v trn thn my. Cc ny thng l loi ghp, bn trong c mt lp hp kim chng ma st. Cng c th dng loi khng tho c vi cc bc lt bng ng thanh.

Hnh 3.2. Kt cu trc cam 1- u trc cam, 2- C trc cam, 3- Cam np v cam thi Trang-22-

N MN HC : C CU PHN PHI KH ng knh c trc phi ln, sao cho khi a trc qua cc , mu cam c th i qua c. thun li cho vic lp rp, ng knh cc c trc nn nh dn tnh t pha bnh rng 8 tr li, v cc c hi cn cng theo chiu y (u to pha bnh rng). trnh b kt, dch dc ca trc thng c gii hn bng mt vai ta t vo thn my. Ti y c m iu chnh. Chiu di cc c chn trong khong : l (1,0 1,5) dpp

a)Hnh 3.3. Cam ghp

b)

a)Ghp bng ai c c rnh cn ; b)Ghp cam bng then My ln, tc chm, trc cam di ngi ta c th ghp t 2 on li. tin cho vic lp ghp, cc qu cam c th ch to ring ri ghp vo trc bng ai c (hnh 3.3).

Hnh 3.4. Cam ri lp trn trc i khi ngi ta ch to qu cam ri ( hnh 3.4), cc na cam c lp vo trc phn phi nh cc ai c c bit c rnh tin hnh cn. Trang-23-

N MN HC : C CU PHN PHI KH C trng hp khc, cam l loi lin nhng c lp ghp vo mt bc lt c ai c hm mt bn (hnh 3.5). Nhng loi kt cu ny cho php ta thay i c gc lch gia cc cam . Hnh dng ca qu cam c xc nh bi qui lut chuyn ng chn ca xupap v cc thi im phn phi kh.

Hnh 3.5. Qu cam rn lin vi trc cc ng c c tc quay cao, vi ng knh xylanh di 200 mm, qu cam thng c rn hoc dp lin vi trc cam (hnh 3.3a). Trc cam thng c truyn ng bng bnh rng t trc khuu. Cch b tr cam s xc nh th t n ca ng c. Chu vi ca mi cam s quyt nh thi gian v tc m ca mi xupap. Trc cam thng c lm bng thp hp kim c hm lng cacbon thp, b mt cam v ngng trc c thm cacbon trc khi mi r. Mt s ng c tc cao s dng trc cam bng gang hp kim hoc thp hp kim xmentit ho , vi cam v ngng trc c ti cng. Vt liu lm trc cam thng l thp 15, 25, 35 rn hoc thp hp kim Crm, Niken. C trc v mt cam c ti mt ngoi. tng kh nng chng mi mn, cc c ca trc cn c xmentit ho, chiu su ca lp xmentit thng vo khong : (1,5 - 2,0) mm. cc ng c ang dng hin nay, ng knh ca trc cam thng vo khong : dpp (0,20,26)D. cc ng c loi nh, ngi ta thng lm trc rng, ng knh ca l khong trong trng hp ny vo khong : do (0,50,7) dpp ng knh ca qu cam c xc nh theo cc thng s cu to: Trang-24-

N MN HC : C CU PHN PHI KH d1 (1,32,0)dpp Chiu rng ca qu cam : b1 (0,150,4) d1 Bin dng cam l mt dn m trn cam trnh s chm tr trong c cu truyn ng xupap. N gm c phn nh m xupap v phn lng ng xupap.

Hnh 3.6.Bin dng cam a)Cam c gc xa nh ; b)Cam c gc xa rng ; c)Cam c gc xa rng v gc i xa nh Cam (hnh 3.6 a) c bin dng cong khin cam m nhanh hn lc u v c m rng nh vy cho n khi mt ng ca cam chu tc ng ca m y xupap. Cam (hnh 3.6b) khin xupap ng v m nhanh vi khong thi gian m rng ko di. Cam hnh 3.6c) c s dng ng c tc cao to ra thi gian m lu ti a cho xupap. C cc dng qu cam thng gp sau : cam li, cam tip tuyn v cam lm c th hin trn hnh 3.7 .

Hnh 3.7. Cc dng cam thng gp a, b Cam ni; c Cam tip tuyn; d Cam lm Trang-25-


3.2. XUPAP : 3.2.1. Vai tr : Cc xupap c vai tr ng m ca np v ca thi thc hin qu trnh trao i kh. Vic thi sch v np y mi cht s gip tit kim nhin liu v tng cng sut lm vic ca ng c. 3.2.2. iu kin lm vic : Do tip xc trc tip vi kh chy nn cc xupap chu p lc rt ln v nhit cao, nht l i vi xupap thi. V d, ng c xng, nhit xupap thi c th n 800 8500C, cn ng c diesel c th ti 500 6000C. Ngoi ra, xupap cn b n mn ha hc do cc hi axit trong kh chy, c bit l i vi xupap thi. Kh xupap ng m, nm xupap va p vi nn nm d b bin dng cong vnh v mn r b mt nm. Vn tc lu ng ca mi cht qua xupap rt ln. i vi xupap thi, vn tc ny c th t 400 600 m/s gy ra mn c hc b mt nm v . 3.2.3. Vt liu i vi xupap thi, thng s dng thp hp kim chu nhit c cc thnh phn nh silic, crm, mng gan. tit kim vt liu c th ch ch to nm bng hp kim chu nhit ri hn vi thn xupap bng thp thng thng. chng mn v chng g, ngi ta m ln b mt lm vic ca xupap mt lp mng hp kim cban. i vi xupap np, ngi ta cng s dng thp hp kim crm, mng gan hoc hp kim chu nhit c thm thnh phn ca silic. Tuy nhin kh nng chu nhit khng cn cao nh i vi vt liu ca xupap thi. 3.2.4. Kt cu : Theo kt cu, ngi ta chia xupap ra lm 3 phn : Nm, Thn, ui. (hnh 3.8).

Trang-26-


Hnh 3.8. Kt cu xupap 1 ui xupap, 2 Thn xupap, 3 Nm xupap. 3.2.4.1. Kt cu nm xupap Phn quan trng nht ca nm l b mt lm vic vi gc vt . Gc cng nh, tit din thng qua ca xupap cng ln nhng dng khi cng b ngot lm tng sc cn lu ng ca dng kh: mt khc khi chiu dy ca nm nh nh hng n sc bn ca nm. Do hu ht xupap thi c = 450 cn i vi xupap np thng thng 300

Documents

ĐỒ ÁN CƠ CẤU PHÂN PHỐI KHÍ