ภญ.โมเรศ ศรบ้�านไผ่�กลุ่��มงานเภสั�ชกรรม โรงพยาบ้าลุ่จุ�ฬาลุ่งกรณ์�

ประเภทของยาพระราชบ้�ญญ�ติ$ยาฉบ้�บ้ท&    3

พ�ทธศ�กราช   2522 ได้�จุ*าแนกประเภทของยา ด้�งน,

  1) ยาแผ่นป-จุจุ�บ้�น  หมายถึ0ง ยาท&ใช�ร�กษาโรคแผ่นป-จุจุ�บ้�นท�,งในคนแลุ่ะสั�ติว์� เช�น ยาลุ่ด้ไข� ยาปฏิ$ชว์นะ ยาแก�ปว์ด้ ยาแก�แพ� เป6นติ�น

  2) ยาแผ่นโบ้ราณ์  หมายถึ0ง  ยาท&ใช�ร�กษาโรคแผ่นโบ้ราณ์ท�,งในคนแลุ่ะสั�ติว์� ยาชน$ด้น,จุะติ�องข0,นทะเบ้ยนเป6นติ*าร�บ้ยาแผ่นโบ้ราณ์อย�างถึ7กติ�อง เช�น ยาธาติ�บ้รรจุบ้ ยาเทพมงคลุ่ ยาเขยว์หอม เป6นติ�น

ประเภทของยา  3) ยาอ�นติราย  หมายถึ0ง  ยาท&ติ�องจุ*าหน�ายเฉพาะในร�าน

ขายยาแผ่นป-จุจุ�บ้�น ภายใติ�การคว์บ้ค�มของเภสั�ชกร เพราะหากใช�ยาประเภทน,ไม�ถึ7กติ�อง อาจุมอ�นติรายถึ0งแก�ชว์$ติได้� เช�น ยาปฏิ$ชว์นะชน$ด้ติ�างๆ ยาลุ่ด้คว์ามด้�นเลุ่9อด้ เป6นติ�น

ยาคว์บ้ค�มพ$เศษ เป6นยาท&เภสั�ชกรจุ�ายได้�เฉพาะเม9&อมการน*าใบ้สั�&งยาจุากแพทย�มาซื้9,อ ยากลุ่��มน,เป6นยาท&มคว์ามเป6นพ$ษภ�ยสั7งหร9ออาจุก�ออ�นติรายติ�อสั�ขภาพได้�ง�าย จุ0งเป6นยาท&ถึ7กจุ*าก�ด้การใช� ติ�องอย7�ในคว์ามคว์บ้ค�มของแพทย� แลุ่ะแพทย�จุะใช�ยาประเภทน,ก;ติ�อเม9&อมคว์ามจุ*าเป6นจุร$งๆ เท�าน�,น

ว์�ติถึ�ออกฤทธ$= (Psychotropic substances) หมายถึ0ง ว์�ติถึ�ท&ออกฤทธ$=ติ�อจุ$ติประสัาท อาจุเป6นสั$&ง/สัารจุากธรรมชาติ$ หร9อท&เป6นว์�ติถึ�สั�งเคราะห� หร9ออกน�ยหน0&ง หมายถึ0ง สัารเคมหร9อว์�ติถึ�ใด้ๆซื้0&งมผ่ลุ่ติ�อระบ้บ้ประสัาทสั�ว์นกลุ่างท&ท*าให�เก$ด้การเปลุ่&ยนแปลุ่งสัภาพจุ$ติใจุของผ่7�ได้�ร�บ้สัารเหลุ่�าน,

ว์�ติถึ�ออกฤทธ$=แบ้�งเป6น 2 ชน$ด้ ค9อว์�ติถึ�ออกฤทธ$=ติ�อจุ$ติแลุ่ะประสัาท แลุ่ะ ยาเสัพติ$ด้ให�โทษ

ว์�ติถึ�ออกฤทธ$=ติ�อจุ$ติแลุ่ะประสัาทว์�ติถึ�ออกฤทธ$=ติ�อจุ$ติแลุ่ะประสัาท (Psychotropic drug) เป6นยาท&ออกฤทธ$=ติ�อระบ้บ้ประสัาทสั�ว์นกลุ่าง ซื้0&งในระบ้บ้ประสัาทสั�ว์นกลุ่าง มสัารเคมท&คว์บ้ค�มการท*างานของร�างกายหลุ่ายระบ้บ้ เช�น ว์�ติถึ�ออกฤทธ$=ท&มผ่ลุ่ท*าให�ไม�อยากก$นอาหารท&ใช�ประโยชน�ในการลุ่ด้คว์ามอ�ว์น หร9อบ้างชน$ด้ออกฤทธ$=ช�ว์ยให�นอนหลุ่�บ้

ว์�ติถึ�ออกฤทธ$=ติ�อจุ$ติแลุ่ะประสัาท แบ้�งออกได้�เป6น 4 ประเภท ด้�งน,

ประเภทท& 1 มอ�นติรายร�ายแรง มประโยชน�ด้�านการแพทย�น�อยหร9อไม�มเลุ่ย ซื้0&งห�ามม$ให�ผ่7�ใด้ผ่ลุ่$ติ ขาย น*าเข�า หร9อสั�งออก การน*าผ่�านติ�องมใบ้อน�ญาติเช�น เติติราไฮโด้รแคนนาบ้$นอลุ่ (Tetrahydrocannabinol: มอย7�ในพ9ชพว์กก�ญชา)

ประเภทท& 2 มอ�นติรายมาก มประโยชน�น�อยในด้�านการแพทย� ห�ามม$ให�ผ่7�ใด้ผ่ลุ่$ติ ขาย น*าเข�า หร9อสั�งออก เว์�นแติ�การผ่ลุ่$ติเพ9&อสั�งออกบ้างชน$ด้ท&ร�ฐมนติรประกาศระบ้�ช9&ออน�ญาติ การน*าผ่�านติ�องมใบ้อน�ญาติ เช�นกลุ่��มยาลุ่ด้คว์ามอ�ว์น เช�น เฟนเติอร�มน (Phentermine)

กลุ่��มยานอนหลุ่�บ้ เช�น ม$ด้าโซื้แลุ่ม (Midazolam) โซื้ปAเด้ม (Zopidem)

กลุ่��มว์�ติถึ�ด้$บ้ เช�น ซื้7โด้อ$ฟAด้น (Pseudoephedine: ยาแก�ค�ด้จุม7ก  ยาลุ่ด้น*,าม7ก ) ท&เป6นสัารติ�,งติ�นในการผ่ลุ่$ติยาบ้�า แติ�ปกติ$เป6นสั�ว์นผ่สัมในการผ่ลุ่$ติยาบ้รรเทาอาการโรคหว์�ด้

ประเภทท& 3 มอ�นติรายมาก แติ�ก;มประโยชน�ด้�านการแพทย�มากเช�นก�น ห�ามม$ให�ผ่7�ใด้ผ่ลุ่$ติ ขาย น*าเข�า สั�งออก หร9อน*าผ่�าน เว์�นแติ�ได้�ร�บ้ใบ้อน�ญาติ การน*าเข�า-สั�งออก ติ�องมใบ้แจุ�ง ยาประเภทท& 3 น,มโอกาสัเสัพติ$ด้น�อยกว์�าประเภท

2 สัามารถึขายติามร�านขายยาได้� แติ�ติ�องขายติามใบ้สั�&งแพทย� เช�น บ้7พรนอร�ฟCน (Buprenorphine)

ประเภทท& 4 มอ�นติรายน�อย มประโยชน�มากด้�านการแพทย� ห�ามม$ให�ผ่7�ใด้ผ่ลุ่$ติ ขาย น*าเข�า สั�งออก หร9อน*าผ่�าน เว์�นแติ�ได้�ร�บ้ใบ้อน�ญาติ การน*าเข�า สั�งออก ติ�องมใบ้แจุ�ง ยาประเภทท& 4น,มโอกาสัเสัพติ$ด้น�อยกว์�าประเภท 3ได้�แก� กลุ่��มใช�ท*ายาสังบ้ประสัาท เช�น ได้อะซื้แพม (Diazepam), คลุ่อร�ได้อาซื้พอกไซื้ด้� (Chlordiazepoxide)

ยาเสัพติ$ด้ให�โทษ (Narcotic drug)ยาเสัพติ$ด้ให�โทษ (Narcotic drug) ออกฤทธ$=ติ�อ

จุ$ติแลุ่ะประสัาทสั�ว์นกลุ่าง เช�นก�น แติ�ออกฤทธ$=เฉพาะแห�ง เช�น เฉพาะสั�ว์นท&ท*าให�เก$ด้อาการปว์ด้ จุ0งใช�แก�ปว์ด้ท&ร�นแรงได้�ผ่ลุ่ด้ แติ�เสัพติ$ด้ได้�ง�าย ท*าให�เก$ด้อาการประสัาทหลุ่อน เม9&อหย�ด้ใช�ยาจุะเก$ด้อาการถึอนยา

ยาเสัพติ$ด้ให�โทษ ติามพระราชบ้�ญญ�ติ$ยาเสัพติ$ด้ให�โทษ พ.ศ . 2522 แบ้�งเป6น 5 ประเภท ได้�แก�

ยาเสัพติ$ด้ให�โทษประเภท 1 ไม�มประโยชน�ทางการแพทย� ห�ามผ่ลุ่$ติ จุ*าหน�าย น*าเข�า สั�งออก หร9อมไว์�ครอบ้ครอง เว์�นแติ�การมไว์�ในครอบ้ครองกรณ์จุ*าเป6นเพ9&อประโยชน�ของทางราชการติามท&ร�ฐมนติรจุะอน�ญาติเช�น เฮโรอน ยาบ้�า

ยาเสัพติ$ด้ให�โทษในประเภท 2 มประโยชน�ทางการแพทย� ผ่ลุ่$ติหร9อน*าเข�า โด้ยกระทรว์งสัาธารณ์สั�ข แลุ่ะจุ*าหน�ายให�แก�ผ่7�มใบ้อน�ญาติจุ*าหน�ายหร9อครอบ้ครองยาเสัพติ$ด้ให�โทษในประเภท 2 ได้�แก� ผ่7�ประกอบ้อาชพเว์ชกรรม เภสั�ชกรรม ท�นติกรรม แลุ่ะสั�ติว์แพทย�

กลุ่��มยาท&ใช�ในการแก�ปว์ด้ เช�น เฟนติาน$ลุ่(Fentanyl), โคเคน (Cocaine)

กลุ่��มยาท&ใช�ในการร�กษาผ่7�ท&ติ$ด้ยาเสัพติ$ด้ เช�น โอเปC& ยมท$งเจุอร� (Opium tincture), เมทาโด้น (Methadone)

กลุ่��มยาท&ใช�ในการผ่�าติ�ด้ เช�น  มอร�ฟAน (Morphine), เฟนติาน$ลุ่ (Fentanyl)

กลุ่��มยาท&ใช�เป6นว์�ติถึ�ด้$บ้ (สั*าหร�บ้ใช�ในการผ่ลุ่$ติว์�ติถึ�เสัพติ$ด้ในประเภท 3) เช�น โคเด้อน (Codeine), ฝิ่A& น

ยาเสัพติ$ด้ให�โทษในประเภท 3 เป6นผ่ลุ่$ติภ�ณ์ฑ์�ท&น*ายาเสัพติ$ด้ให�โทษในประเภท 2 ผ่สัมก�บ้ยาชน$ด้อ9&น ได้�ผ่ลุ่$ติภ�ณ์ฑ์�ยาสั*าเร;จุร7ป

เช�น ยาแก�ไอ หร9อยาแก�ปว์ด้ (มโคเด้อน เป6นสั�ว์นผ่สัม)

ยาเสัพติ$ด้ให�โทษในประเภท 4 ใช�เป6นว์�ติถึ�ด้$บ้ในทางอ�ติสัาหกรรมหร9อว์$ทยาศาสัติร� น*าเข�าโด้ยกระทรว์งสัาธารณ์สั�ข ขายให�แก�ผ่7�มใบ้อน�ญาติจุากสั*าน�กคณ์ะกรรมการอาหารแลุ่ะยา ไม�ใช�ยาเสัพติ$ด้ให�โทษโด้ยติรง แติ�เป6นสัารติ�,งติ�นท&น*าไปผ่ลุ่$ติเป6นยาเสัพติ$ด้ให�โทษได้�

เช�น อะเซื้ติ$กแอนไฮได้ร� (Acetic anhydride: ผ่ลุ่$ติเฮโรอน )มประโยชน�ทางอ�ติสัาหกรรมในการผ่ลุ่$ติแปFง ค�ณ์สัมบ้�ติ$ท&เหมาะสัมก�บ้คว์ามติ�องการของผ่7�ใช�กระบ้ว์นการผ่ลุ่$ติสัทาติ�างๆ หร9อประโยชน�ทางด้�านว์$ทยาศาสัติร�เป6นสั�ว์นผ่สัมในการผ่ลุ่$ติยาบ้างชน$ด้ เช�น ยาร�กษาไมเกรน

ยาเสัพติ$ด้ให�โทษในประเภท 5 สั�ว์นใหญ�เป6นพ9ชท&ท*าให�เก$ด้การเสัพติ$ด้ได้�  ห�ามผ่ลุ่$ติ จุ*าหน�าย น*าเข�าสั�งออก

เช�น กระท�อม ติ�นฝิ่A& น เห;ด้ข,คว์าย ก�ญชา

ประเภทของยา  4) ยาสัม�นไพร  หมายถึ0ง ยาท&ได้�จุากพ9ช สั�ติว์�

หร9อแร� ซื้0&งย�งไม�ได้�น*ามาผ่สัม หร9อเปลุ่&ยนสัภาพ เช�น ว์�านหางจุระเข� กระเทยม มะขาม มะเกลุ่9อ ด้ง7เหลุ่9อม ด้เกลุ่9อ สัารสั�ม เป6นติ�น

5 ) ยาท&ใช�ภายนอก สั*าหร�บ้ใช�ภายนอก 6 ) ยาใช�เฉพาะท& สั*าหร�บ้ใช�เฉพาะท&ก�บ้ผ่$ว์หน�ง

ห7 ติา จุม7ก ปาก ทว์ารหน�ก ช�องคลุ่อด้ หร9อท�อป-สัสัาว์ะ

ยาสัาม�ญประจุ*าบ้�านHousehold Remedy 7) ยาสัาม�ญประจุ*าบ้�าน หมายถึ0ง ยาท�,งท&เป6น

แผ่นป-จุจุ�บ้�น แลุ่ะแผ่นโบ้ราณ์ ซื้0&งก*าหนด้ไว์�ในพระราชบ้�ญญ�ติ$ยาว์�าเป6นยาสัาม�ญประจุ*าบ้�าน เช�น ยาธาติ�น*,าแด้ง ยาข�บ้ลุ่ม ยาระบ้ายแมกนเซื้ย ยาเม;ด้พาราเซื้ติามอลุ่ เป6นติ�น

ยาสัาม�ญประจุ*าบ้�าน ค9ออะไร ยาท&กระทรว์งสัาธารณ์สั�ขได้�พ$จุารณ์าค�ด้เลุ่9อกว์�าเป6นยา

ท&เหมาะสัมท&จุะให�ประชาชนหาซื้9,อมาใช�ได้�ด้�ว์ยตินเอง เพ9&อการด้7แลุ่ร�กษาอาการเจุ;บ้ปGว์ยเลุ่;กๆ น�อยๆ ท&ม�กจุะเก$ด้ข0,นได้� ประกอบ้ก�บ้ยาด้�งกลุ่�าว์มราคาย�อมเยา

สัามารถึหาซื้9,อได้�ท�&ว์ไปติามร�านขายยา มขายท�,งในเม9องแลุ่ะติามชนบ้ท เพราะกระทรว์งสัาธารณ์สั�ขมคว์ามติ�องการให�ยาสัาม�ญประจุ*าบ้�านได้�กระจุายไปถึ0งประชาชนท�&ว์ประเทศ ท*าให�ประชาชนด้7แลุ่ตินเองได้�อย�างท�&ว์ถึ0ง

เป6นยาท&มคว์ามปลุ่อด้ภ�ยอย�างสั7ง หากประชาชนใช�ยาได้�อย�างถึ7กติ�องก;จุะไม�มอ�นติรายเก$ด้ข0,น

จุะร7�ได้�อย�างไรว์�าเป6นยาสัาม�ญประจุ*าบ้�านยาแผ่นป-จุจุ�บ้�นมท�,งหมด้ 53 ชน$ด้ น*ามาใช�

ก�บ้โรคหร9ออาการของโรคได้� 16 กลุ่��ม ยาสัาม�ญประจุ*าบ้�านอาจุมช9&อทางการค�า หร9อย&ห�อแติกติ�างก�น ข0,นอย7�ก�บ้ผ่7�ผ่ลุ่$ติแติ�ลุ่ะราย แติ�คว์บ้ค7�ไปก�บ้ช9&อการค�าจุะติ�องมช9&อยาติามประกาศกระทรว์งสัาธารณ์สั�ข แลุ่ะ ฉลุ่ากของยาสัาม�ญประจุ*าบ้�านจุะติ�องมค*าว์�า "ยาสัาม�ญประจุ*าบ้�าน" อย7�ในกรอบ้สัเขยว์

ยาสัาม�ญประจุ*าบ้�าน 16 กลุ่��ม 1 ยาบ้รรเทาปว์ด้ลุ่ด้ไข�

ได้�แก� ยาเม;ด้บ้รรเทาปว์ด้ ลุ่ด้ไข� แอสัไพร$น 2. ยาแก�แพ� ลุ่ด้น*,าม7ก

ได้�แก� ยาเม;ด้แก�แพ�ลุ่ด้น*,าม7ก คลุ่อร�เฟน$รามน 3. ยาแก�ไอ ข�บ้เสัมหะ

ได้�แก� ยาน*,าแก�ไอ ข�บ้เสัมหะสั*าหร�บ้เด้;ก

4.ยาด้มหร9อยาทาแก�ว์$งเว์ยน หน�าม9ด้ ค�ด้จุม7กได้�แก� ยาด้มแก�ว์$งเว์ยน เหลุ่�าแอมโมเนยหอม

5. ยาแก�เมารถึ เมาเร9อได้�แก� ยาแก�เมารถึ เมาเร9อ

6. ยาสั*าหร�บ้โรคปาก แลุ่ะลุ่*าคอได้�แก� ยากว์าด้คอ

7. ยาแก�ปว์ด้ท�อง ท�องอ9ด้ ท�องข0,น ท�องเฟFอได้�แก� ยาแก�ท�องอ9ด้ ท�องเฟFอ ยาธาติ�น*,าแด้ง

8. ยาแก�ท�องเสัยได้�แก� ยาแก�ท�องเสัย ผ่งน*,าติาลุ่เกลุ่9อแร�

9. ยาระบ้ายได้�แก� ยาระบ้ายกลุ่เซื้อรน ชน$ด้เหน;บ้ทว์ารหน�กสั*าหร�บ้

เด้;ก แลุ่ะผ่7�ใหญ� 10. ยาถึ�ายพยาธ$ลุ่*าไสั�

ได้�แก� ยาถึ�ายพยาธ$ติ�ว์กลุ่ม มเบ้นด้าโซื้ลุ่ 11. ยาบ้รรเทาอาการปว์ด้กลุ่�ามเน9,อ แมลุ่งก�ด้ติ�อย

ได้�แก� ยาหม�องชน$ด้ข,ผ่0,ง

12 ยาสั*าหร�บ้โรคติาได้�แก� ยาลุ่�างติา

13. ยาสั*าหร�บ้โรคผ่$ว์หน�งได้�แก� ยาร�กษาห$ด้เหา เบ้นซื้$ลุ่เบ้นโซื้เอติ ยา

ร�กษาห$ด้ ข0,ผ่0,งก*ามะถึ�น14.ยาร�กษาแผ่ลุ่ติ$ด้เช9,อไฟไหม� น*,าร�อนลุ่ว์ก

ได้�แก� ยาร�กษาแผ่ลุ่น*,าร�อนลุ่ว์กฟCนอลุ่

15. ยาใสั�แผ่ลุ่ ยาลุ่�างแผ่ลุ่ได้�แก� ยาเอทธ$ลุ่แอลุ่กอฮอลุ่� น*,าเกลุ่9อลุ่�างแผ่ลุ่

16.ยาบ้*าร�งร�างกายได้�แก� ยาเม;ด้ว์$ติาม$นบ้รว์ม ยาเม;ด้ว์$ติาม$นซื้

ยาช�ด้

ยาท&ผ่7�ขายจุ�ด้รว์มไว์�เป6นช�ด้ให�ก�บ้ผ่7�ซื้9,อ สั*าหร�บ้ให�ก$นคร�,งลุ่ะ 1 ช�ด้รว์มก�นหมด้ โด้ยไม�แยกว์�าเป6นยาชน$ด้ใด้ คว์รจุะก$นเว์ลุ่าไหน โด้ยท�&ว์ไปม�กจุะมยาติ�,งแติ� - 3 5 เม;ด้ หร9ออาจุมากกว์�า แลุ่ะอาจุจุ�ด้รว์มยาช�ด้ไว์�ในซื้องพลุ่าสัติ$กเลุ่;กๆ พ$มพ�ฉลุ่ากบ้�งบ้อกสัรรพค�ณ์ไว์�ด้�ว์ย

ยาช�ด้บ้างชน$ด้มการเพ$&มสัารบ้างอย�างเข�าไปจุนกลุ่ายเป6นอ�นติราย เช�น สัเติยรอยด้� เพ9&อให�ยาเหลุ่�าน�,นแรงข0,นแลุ่ะท*าให�หายปGว์ยไว์ หากร�บ้ประทานบ้�อย ๆ ก;อาจุจุะท*าให�เก$ด้อ�นติรายติ�อสั�ขภาพได้�

ยาช�ด้

การร�บ้ประทานยาเพยงชน$ด้เด้ยว์สัามารถึร�กษาให�หายปGว์ยได้�เช�นก�นแลุ่ะปลุ่อด้ภ�ยมากกว์�า

ไม�ใช�ยาติามค*าโฆษณ์าโด้ยไม�ศ0กษา

เพราะโฆษณ์าม�กพ7ด้แติ�สัรรพค�ณ์ด้�านด้ติ�างๆ นานา ท*าให�ไม�ได้�ร�บ้ข�อม7ลุ่ท&แท�จุร$ง

ใช�แลุ่�ว์อาจุไม�ได้�ผ่ลุ่ สั$,นเปลุ่9องเง$นทองแลุ่ะอาจุเก$ด้โรคอ9&นๆ ติามมาอกด้�ว์ย

เอกสัารก*าก�บ้ยา (leaflet)เป6นเอกสัารท&ติ$ด้มาก�บ้ภาชนะบ้รรจุ� โด้ยระบ้�ข�อม7ลุ่เช$ง

ว์$ชาการ เช�น สั�ว์นประกอบ้ของยา ร7ปแบ้บ้ผ่ลุ่$ติภ�ณ์ฑ์� ข�อบ้�งใช� ขนาด้แลุ่ะว์$ธร�บ้ประทาน หร9อว์$ธการใช�ยา/ว์$ธก$นยาของผ่7�ใหญ� เด้;ก หร9อระบ้�ขนาด้การใช�ติามอาย�แลุ่ะน*,าหน�ก นอกจุากน, จุะมค*าเติ9อนติ�างๆในการใช�ยา รว์มถึ0งข�อคว์รระว์�งแลุ่ะข�อห�ามใช� ค�ณ์สัมบ้�ติ$ทางเภสั�ชศาสัติร� ปฏิ$ก$ร$ยาก�บ้ยาอ9&น คว์ามเป6นพ$ษของยา สัภาพการเก;บ้ร�กษา แลุ่ะขนาด้บ้รรจุ� เป6นติ�น

ทราบ้ช9&อผ่7�ผ่ลุ่$ติ แลุ่ะท&ติ�,งของผ่7�ผ่ลุ่$ติ เม9&อเก$ด้ป-ญหาในการใช�ยา สัามารถึร�องเรยนให�เจุ�าของร�บ้ผ่$ด้ชอบ้ได้�

อ�านฉลุ่ากยาช9&อผ่7�ปGว์ย

ช9&อผ่7�ปGว์ยท*าไมเภสั�ชกรติ�องถึามช9&อ - นามสัก�ลุ่

ประว์�ติ$แพ�ยา

สัม�ด้ประจุ*าติ�ว์

โรค. . . . . . . . . .. . .

อ�านฉลุ่ากยาช9&อผ่7�ปGว์ยช9&อยา

ช9&อยาช9&อสัาม�ญทางยา

ช9&อการค�า

คว์ามแรงยา

(ลุ่�กษณ์ะยา)

3 mg

Orfarin

Warfarin

สัฟFา

อ�านฉลุ่ากยาช9&อผ่7�ปGว์ยช9&อยาว์$ธใช�จุ*านว์นค*าแนะน*าพ$เศษ

ยาก�อนอาหาร

ยาหลุ่�งอาหารท�นท

ยาพร�อมอาหาร

GlucosamineNSAIDs

Acarbose

ติ�ว์อย�างค*าแนะน*าพ$เศษ

ติ�ว์อย�างฉลุ่ากยาช9&อสัาม�ญ

ทางยาช9&อการค�า

คว์ามแรงยา

ลุ่�กษณ์ะยา

จุ*านว์นยาค*าแนะน*า

พ$เศษ

ลุ่9มร�บ้ประทานยาหากลุ่9มทานยาคว์รร�บ้ประทานท�นทท&น0กได้� แติ�

หากใกลุ่�ม9,อถึ�ด้ไป แนะน*าให�ข�ามม9,อน�,นไปไม�คว์รเพ$&มยาเป6น 2 เท�าในคร�,งติ�อไป เพราะ

อาจุจุะท*าให�ได้�ร�บ้ยาเก$นขนาด้จุนเป6นอ�นติรายได้�

การเก;บ้ร�กษายาไม�สั�มผ่�สัคว์ามร�อน

ไม�สั�มผ่�สัคว์ามช9,น ติ7�ยาคว์รติ�,งอย7�ในท&ท&อากาศถึ�ายเทได้�สัะด้ว์ก คว์รเก;บ้ยาให�ห�างจุาก ห�องคร�ว์ ห�องน*,า แลุ่ะติ�นไม�

การเก;บ้ร�กษายา

ไม�โด้นแสัง เพราะยาบ้างชน$ด้หากถึ7กแสังจุะเสั9&อมค�ณ์ภาพ จุ0งติ�องเก;บ้ในขว์ด้ท0บ้แสัง ม�กเป6นขว์ด้สัชา หร9อ ซื้องสัชา

การเก;บ้ร�กษายา

คว์รติ�,งให�พ�นจุากม9อเด้;ก คว์รจุ�ด้ติ7�ยาให�เป6นระเบ้ยบ้ เก;บ้ยาให�เป6นท& ไม�ว์างปนก�บ้อาหารหร9อ

ของใช�อ9&นๆ โด้ยแยก ยาใช�ภายนอก ยาใช�ภายใน แลุ่ะเว์ชภ�ณ์ฑ์� เพ9&อปFองก�นอ�นติรายจุากการหย$บ้ยาผ่$ด้ 

ยาหยอด้ติา หลุ่�งเปAด้ใช�แลุ่�ว์ จุะเก;บ้ไว์�ได้�ไม�เก$น 1 เด้9อน โด้ยท�&ว์ไปจุะเก;บ้ในติ7�เย;นช�,นใติ�ช�องแข;งลุ่งมา ห�ามเก;บ้ในช�องแช�แข;ง 

ยาปFายติา หลุ่�งเปAด้ใช�แลุ่�ว์จุะเก;บ้ไว์�ได้�ไม�เก$น 1 เด้9อน ในอ�ณ์หภ7ม$ห�องปกติ$ 

 

 

การเก;บ้ร�กษายา

insulin (vial)

insulin (pen-filled)

เก;บ้อ�ณ์หภ7ม$ - 28 องศาเซื้ลุ่เซื้ยสั หร9อช�,นใติ�ช�องแข;งลุ่งมา

ห�ามเก;บ้ในช�องแช�แข;ง ไม�คว์รเก;บ้ในช�องผ่�กไม�คว์รเก;บ้บ้ร$เว์ณ์ฝิ่าติ7�เย;น

ยาเก;บ้ในติ7�เย;น

ยาท&ห�กแบ้�งไว์�คว์รแยกเก;บ้ใสั�ภาชนะท&ปAด้สัน$ท ก�นคว์ามช9,นไม�คว์รแบ้�งยาไว์�ลุ่�ว์งหน�าคร�,งลุ่ะมากๆ

ว์�นหมด้อาย�ยาท�&ว์ไปไม�คว์รเก;บ้ไว์�ใช�เก$น - 35 ปC ข0,นก�บ้ว์�น

หมด้อาย�ท&ระบ้�ไว์�ติ�ว์ย�อค9อ อเอกพ (Exp, Expiration date)ม�กระบ้�เป6นปC ค.ศ .สัามารถึแปลุ่งเป6น พ.ศ . โด้ย

ปC พ.ศ .= ปC ค.ศ . + 5 4 3ไม�คว์รใช�ยาหลุ่�งว์�นหมด้อาย� ติ�องท$,งไป ไม�น*ามา

ใช�อก เพราะนอกจุากร�กษาโรคไม�หายแลุ่�ว์ ย�งอาจุก�อให�เก$ด้พ$ษภ�ยแก�ร�างกายอกด้�ว์ย

ว์$ธสั�งเกติ�ยาหมด้อาย� 1. ยาเม;ด้ ลุ่�กษณ์ะแติกกร�อน กะเทาะ เปลุ่&ยนสัห

ร9อสัซื้ด้  2. ยาเม;ด้เคลุ่9อบ้ ลุ่�กษณ์ะเย$,มเหนยว์  3. ยาแคปซื้7ลุ่ ลุ่�กษณ์ะบ้ว์มโปGงพองหร9อผ่งยา

ภายในจุ�บ้ก�นเป6นก�อนเปลุ่&ยนสั  4. ยาน*,าเช9&อม ลุ่�กษณ์ะข��น มติะกอน เปลุ่&ยนสั ม

กลุ่$&นบ้7ด้หร9อเหม;นเปร,ยว์ 

5. ยาน*,าแขว์นติะกอน ลุ่�กษณ์ะติะกอนจุ�บ้ติ�ว์เป6นก�อนแข;ง เขย�าแรงๆก;ไม�กระจุาย 

6. ยาน*,าอม�ลุ่ช�&น ลุ่�กษณ์ะเขย�าแลุ่�ว์ไม�รว์มติ�ว์เป6นเน9,อเด้ยว์ก�น

7. ยาครม-ยาข,ผ่0,ง มการแยกติ�ว์แบ้�งช�,น เย$,มเหลุ่ว์ผ่$ด้ปกติ$

8 . ยาหยอด้ติา จุะมลุ่�กษณ์ะข��น หร9อติกติะกอนของติ�ว์ยา เปลุ่&ยนสั 

ว์$ธสั�งเกติ�ยาหมด้อาย�