แนวทางปฏิบั�ติเกี่��ยวกี่�บัยาท��มี�ความีเสี่��ยงสี่�ง (high-alert drugs)

ค�าจำ�ากี่�ดความี : ยาที่��มี�ความีเสี่��ยงสี่ ง (high-alert drugs) หมีายถึ�งยาที่��เสี่��ยงสี่ งที่��จะก่�อให�เก่�ดอ�นตราย หร�อผลเสี่�ยต�อผ �ป่"วยที่��ร#นแรง ถึ�าหาก่มี�ความีผ�ดพลาดในก่ารสี่��งใช้�ยา ค�ดลอก่ค'าสี่��งใช้�ยา จ�ายยา หร�อก่ารให�ยา

แนวทางปฏิบั�ติเมี��อมี�กี่ารสี่��งใช้�ยาท��มี�ความีเสี่��ยงสี่�ง

1.กี่ารสี่��งใช้�ยาโดยแพทย"1.1 เขี�ยนค'าสี่��งใช้�ยาอย�างครบถึ�วน และช้�ดเจน เช้�นระบ#ความี

แรง ว�ถึ�ที่างให�ยา และความีถึ��ขีองก่ารให�ยา1.2 หล�ก่เล��ยงก่ารใช้�ค'าย�อที่��ไมี�เป่+นสี่าก่ล1.3 หล�ก่เล��ยงก่ารสี่��งจ�ายยาโดยวาจา/ที่างโที่รศั�พที่. ถึ�าจ'าเป่+น

ให�ตรวจสี่อบและเซ็0นต.ก่'าก่�บค'าสี่��งใช้�ยาน�1นที่�นที่�ที่��สี่ามีารถึที่'าได�

2.กี่ารค�ดลอกี่ค�าสี่��งใช้�ยา2.1 ที่บที่วนค'าสี่��งใช้�ยาให�เขี�าใจที่�1งช้��อยา ขีนาดยา และว�ธี�ก่าร

ให�ยา หาก่ไมี�ช้�ดเจนควรต�ดต�อแพที่ย.ผ �เขี�ยนค'าสี่��งโดยตรง เพ��อให�ได�ขี�อมี ลที่��ถึ ก่ต�อง ก่�อนลอก่ค'าสี่��งลงในก่าร.ดยา

2.2 ค�ดลอก่ค'าสี่��งแพที่ย.ลงในใบสี่��งยาให�ครบถึ�วนที่�1งช้��อยา ขีนาดยา และว�ธี�ก่ารให�ยา โดยหล�ก่เล��ยงก่ารใช้�ค'าย�อที่��ไมี�เป่+นสี่าก่ล

3.กี่ารติรวจำสี่อบัยา และกี่ารจำ%ายยา3.1 ตรวจสี่อบความีถึ ก่ต�องที่�1งช้��อผ �ป่"วย ช้น�ดยา ขีนาดยา

และว�ธี�ก่ารให�ยา อย�างน�อย 2 คร�1งก่�อนจ�ายยา หาก่ไมี�ช้�ดเจนให�ต�ดต�อก่ล�บไป่ที่��หอผ �ป่"วย หร�อแพที่ย.ผ �สี่� �งใช้�ยาโดยตรง

3.2 ตรวจสี่อบว�นหมีดอาย#ขีองยา

3.3 ตรวจสี่อบความีถึ ก่ต�องขีองก่ารเตร�ยมียา เช้�น ก่ารใช้�ต�วที่'าละลายที่��เหมีาะสี่มีในก่รณี�ที่��ต�องละลายหร�อเจ�อจางยา

3.4 หล�ก่เล��ยงก่ารร�บค'าสี่��งใช้�ยาที่างโที่รศั�พที่. โดยค'าสี่��งใช้�ยาต�องเป่+นลายล�ก่ษณี.อ�ก่ษร

4.กี่ารให้�ยา4.1 จ�ดเตร�ยมียาสี่'าหร�บผ �ป่"วยตามีค'าสี่��งแพที่ย.4.2 ให�ยาอย�างถึ ก่ต�องตามีหล�ก่ 6 R ค�อ ถึ ก่ต�องตามีช้น�ด

ขีองยา ถึ ก่ต�องตามีขีนาดยา ถึ ก่ต�องตามีว�ถึ�ที่าง ถึ ก่ต�องตามีเวลา ถึ ก่ต�องตามีผ �ป่"วย และก่ารบ�นที่�ก่ก่ารให�ยาถึ ก่ต�อง

4.3 ป่ระเมี�นผลก่ารตอบสี่นองขีองยาน�1น และสี่�งเก่ตอาก่ารไมี�พ�งป่ระสี่งค.จาก่ก่ารใช้�ยา หาก่เก่�ดขี�1นให�รายงานแพที่ย. และแจ�งให�เภสี่�ช้ก่รที่ราบ

5.กี่ารเกี่'บัร�กี่ษา5.1 เก่0บร�ก่ษายาให�เหมีาะสี่มีก่�บช้น�ดขีองยา เช้�น ยาที่��ต�องแช้�

เย0นเก่0บในต �เย0น ยาก่�นแสี่งต�องเก่0บในซ็องสี่�ช้า หร�ออย �ในภาช้นะบรรจ#ที่��ป่6องก่�นแสี่ง

5.2 ควรแยก่ยาก่ล#�มีน�1ไว�ห�างก่�บยาที่��มี�ร ป่ล�ก่ษณี.ภายนอก่ขีองภาช้นะบรรจ#ที่��คล�ายคล�งก่�น เพ��อลดความีคลาดเคล��อนในก่ารจ�าย/เตร�ยมียา

5.3 ต�ด Sticker สี่�แดงที่��ภาช้นะที่��เก่0บยา เพ��อให�ช้�ดเจน และเพ��มีความีระว�งในก่ารใช้�ยามีาก่ขี�1น

รายกี่ารยา High Alert Drug แยกี่ติามี PCT

ห้น�า1. PCT อาย)รกี่รรมี

- Adrenaline injection 1- Amiodarone ( Cordarone) injection, tablet

2- Atropine injection 3- Calcium Gluconate injection 4

- Cyclophosphamide tablet 5- Digoxin tablet,injection 6- Dobutamine injection 7- Dopamine injection 8- Enoxaparin injection 9- Heparin injection 10- Insulin 11- Magnesium Sulfate Injection

12- Methotrexate injection, tablet

13- Nitroglycerine injection 14- Nitroprusside Sodium injection 15- Potassium Chloride injection

16- Sodium bicarbonate injection

17- Streptokinase injection 18

- Warfarin tablet 19

2. PCT ศั�ลยกี่รรมีกี่ระด�กี่- Morphine Sulfate 20- Pethidine Hydrochloride 21

3. PCT สี่�ติ นร�เวช้กี่รรมี- Oxytocin injection 22- Magnesium sulfate injection 12- Misoprostol tablet ( Cytotec ) 23- Methylergometrine injection

24- Terbutaline injection 25- Sulprostone injection (Nalador) 26

4. PCT EENT ห้น�า- Acetazolamide (Diamox) 27- Mannitol 28

5. PCT กี่)มีารเวช้กี่รรมี- Adrenaline 1- Aminophylline 29- Atropine injection 3- Calcium Gluconate injection

4- Deferoxamine injection 30- Digoxin injection, Tablet, Elixir

6- Dobutamine injection 7- Heparin Solution 10- Insulin 11- Magnesium Sulfate Injection

12- Phenobarbital injection 31- Phenytoin injection 32- Potassium Chloride injection

16- Sodium bicarbonate injection

17- Theophylline elixir (p.18) 33

6. PCT ศั�ลยกี่รรมี - Adrenaline injection 1- Amiodarone ( Cordarone) injection, tablet

2- Atropine injection 3- Calcium Gluconate injection 4

- Cyclophosphamide tablet 5- Digoxin tablet,injection 6- Dobutamine injection 7- Dopamine injection 8- Heparin injection 10- Insulin 11- Magnesium Sulfate Injection

12- Methotrexate injection, tablet

13- Morphine Sulfate 20PCT ศั�ลยกี่รรมี(ติ%อ)- Nitroglycerine injection 14- Nitroprusside Sodium injection 15- Octreotide injection 33- Pethidine Hydrochloride 21- Potassium Chloride injection

16- Sodium bicarbonate injection

17- Streptokinase injection 18- Tamoxifen 34- Warfarin tablet 19

Adrenaline Injectionแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ใช้�ในก่รณี� แก่�แพ�ยา หลอดลมีต�บ ห�วใจหย#ดเต�น ความีด�นโลห�ตต'�าอย�างร#นแรง

2.ผลขี�างเค�ยง คล��นไสี่� เบ��ออาหาร นอนไมี�หล�บ สี่��น ว�งเว�ยน หน�ามี�ด3.ขี�อควรระว�ง ใจสี่��น ห�วใจเต�นเร0ว หย#ดหายใจ อาจเก่�ด ventricular

fibrillation, pulmonary edema ซ็��งถึ�งแก่�ช้�ว�ตได�บัทบัาทของพยาบัาล

1.ตรวจด vital sign: BP ที่#ก่ 3-5 นาที่�, pulse rate

2.รายงานแพที่ย.ที่�นที่�เมี��อพบอาก่าร tachycardia, palpitation,

BP สี่ ง3.ตรวจด IV site เพราะอาจเก่�ด tissue necrosis ได� ถึ�ามี�ยาร��วออก่มีา

Amiodarone (Cordarone) Injection, Tablet

แนวทางกี่ารบัรห้ารยา1.cardiac arrest (VF/pulseless VT)

Step 1: 300 mg. dilute 5%D/W 30 ml. IV push 3-5 นาที่� (ซ็'1าได�อ�ก่ 150 mg. IV) สี่ งสี่#ดไมี�เก่�น 2.2 g/ 24 hrs

2.wide complex tachycardia (stable) 24 ช้��วโมีงแรก่ ให�ยา 1000 mg. โดยให�ตามีล'าด�บ ด�งน�1

Step 1: 150 mg (100 ml.) ใน 10 นาที่�แรก่ (ผสี่มี 3 ml.

ใน 100 ml. D-5-W)

Step 2: 360 mg. (200 ml) ใน 6 ช้��วโมีงถึ�ดไป่ (ผสี่มี 18

ml. ใน 500 ml. D-5-W)

Step 3: 540 mg. (300 ml.) ใน 18 ช้��วโมีงถึ�ดไป่บัทบัาทของพยาบัาล

1.ตรวจก่ารที่'างานขีองห�วใจเสี่มีอ ว�ดช้�พจร สี่�งเก่ตความีแรง ความีถึ�� และก่ารเป่+นจ�งหวะ

2.เตร�ยมี Dopamine ไว�ใช้�แก่�ไขียามีฉุ#ก่เฉุ�น3.แนะน'างดสี่#รา ไวน.เบ�ยร. งดสี่ บบ#หร�� เต�อนผ �ป่"วยให�งดคาเฟอ�น ในช้า ก่าแฟ เคร��องด��มีช้ ก่'าล�ง และระว�งก่ารใช้�ร�วมีก่�บยาบางช้น�ด เช้�น Cafergot4.อาจเก่�ด prolong QT interval (เช้�นให�ร�วมีก่�บยา procainamide)

Atropine Injectionแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ให� 1 mg ฉุ�ดเขี�าที่างเสี่�นเล�อดด'าช้�าๆ และให�ซ็'1าได� 3-5 นาที่� หาก่ย�งไมี�ตอบสี่นอง แต�ไมี�เก่�น 3 mg

2.ก่รณี�ห�วใจเต�นช้�า อาจให�ขีนาด 0.5-1 mg ซ็�าได�ที่#ก่ 3-5 นาที่� ขีนาดโดยรวมีไมี�เก่�น 3 mg หร�อ 0.04mg/kg

บัทบัาทของพยาบัาล1.ต�ดตามีอ�ตราก่ารเต�นขีองห�วใจ ความีด�นโลห�ต และ Mental status

2.ห�ามีผสี่มียาร�วมีก่�บยา Ampicillin,Chloramphenicol,Adrenaline,Heparin,Warfarin

3.อาก่ารขี�างเค�ยงที่��อาจพบได� เช้�น ป่าก่แห�ง,ตาพร�ามี�ว,ห�วใจเต�นช้�า,ช้�พจรเต�นเร0ว,ร มี�านตาขียายและก่ารป่ร�บภาพเสี่�ย

Calcium gluconate Injectionแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ขี�อบ�งใช้� ในผ �ป่"วยที่��มี�หร�อสี่งสี่�ยว�ามี� Hyperkalemia (เช้�น ผ �ป่"วยไตวายเร�1อร�ง) หร�อภาวะ Calcium ต'�า (เช้�น หล�งได�ร�บเล�อดหลายคร�1ง)

2.ค�าป่ก่ต� 4.5-5.5 mEq/L (Ionized Calcium)

- Calcium ต'�า จะช้�ก่ก่ระต#ก่ ป่าก่เบ�1ยว น�1วช้า ก่ล�ามีเน�1อเป่+นตะคร�ว เล�อดออก่ง�าย ห�วใจบ�บต�วอ�อนลง

- Calcium สี่ ง ก่ล�ามีเน�1อจะเป่ล�1ย ป่วดบร�เวณีก่ระด ก่บัทบัาทของพยาบัาล

1.ควรผสี่มี Calcium ใน D-5-W ไมี�ควรใช้� NSS เพราะ sodium

ที่'าให� calcium ขี�บออก่เร0วขี�1น2.ห�ามีผสี่มีใน Bicarbonate เพราะจะตก่ตะก่อน3.ด ก่ารใช้�ยาอ��นร�วมีด�วย เช้�น- Calcium เสี่ร�มีฤที่ธี�; digoxin

- HCTZ เสี่ร�มีฤที่ธี�; calcium ในเล�อด- Calcium blocker, Tatracycline, NaCl ลด Calcium ใน

เล�อด

Cyclophosphamideแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ควรร�บป่ระที่านยาพร�อมีอาหารหร�อหล�งอาหารเพ��อลดผลขี�างเค�ยงต�อระบบที่างเด�นอาหาร

2.ในระหว�างก่ารใช้�ยาควรด��มีน'1าป่ระมีาณี 2-3 ล�ตร/ว�น และป่<สี่สี่าวะที่�1งบ�อยๆ เพ��อลดอ�ตราก่ารเก่�ดเล�อดออก่ในก่ระเพาะป่<สี่สี่าวะ (Hemorrhagic

cystitis) ซ็��งจะมี�ป่<สี่สี่าวะเป่+นสี่�แดงจางหร�อเป่+นเล�อดได�3.ก่�อนใช้�ยาต�องตรวจเมี0ดเล�อดขีาวและเก่ร0ดเล�อด โดยเมี0ดเล�อดขีาว

ต�องมีาก่ก่ว�า 3000/มีมี 3 และ เก่ร0ดเล�อดมีาก่ก่ว�า 100,000/มีมี 3

4.ในผ �ป่"วยที่��เป่+นโรคเบาหวาน ควรมี�ก่ารตรวจระด�บน'1าตาลเพ��อป่6องก่�นก่ารเก่�ด hypoglycemia

5.เน��องจาก่ยามี�ผลต�อก่ารก่ดไขีก่ระด ก่ ด�งน�1นจ�งควรแนะน'าให�ผ �ป่"วยระมี�ดระว�งก่ารต�ดเช้�1อ หาก่มี�ไขี� เจ0บคอให�ร�บมีาพบแพที่ย.เพ��อที่'าก่ารตรวจหาสี่าเหต#ต�อไป่

Digoxin Injection,Tablet ,Elixirแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ควรหล�ก่เล��ยงก่ารใช้�ช้��อก่ารค�า Lanoxin

2.ขีนาดยาร�บป่ระที่านที่��วไป่ในผ �ใหญ่� 0.125-0.375 มี�ลล�ก่ร�มี/ว�น ว�นละคร�1ง (ยก่เว�นผ �ป่"วยที่��ต�องก่ารยาระด�บสี่ งที่�นที่� อาจให�เพ��มีขีนาดคร��งถึ�งหน��งเที่�าคร��งขีองขีนาดป่ก่ต� ที่#ก่ 6-8 ช้��วโมีง ซ็��งต�องอย �ในความีด แลขีองแพที่ย.)

3.ห�ามีใช้�ในผ �ป่"วยก่ล�ามีเน�1อห�วใจตาย โรคไตขี�1นร#นแรง ผ �ป่"วยที่��มี� K ต'�า4.อาก่ารพ�ษ ได�แก่� ห�วใจเต�นช้�า ห�วใจหย#ดเต�น ก่ดสี่มีอง อาจที่'าให�เสี่�ยช้�ว�ตได�

บัทบัาทของพยาบัาล 1.สี่อนผ �ป่"วยให�จ�บช้�พจรตนเองก่�อนก่�นยา ถึ�าต'�าก่ว�า 60 คร�1ง/นาที่� ต�องบอก่พยาบาล/แพที่ย.2.แนะน'าให�ผ �ป่"วยร�บป่ระที่านอาหารที่��มี� K สี่ ง เช้�น ก่ล�วย สี่�มี3.เมี��อให�ยาน'1าต�องใช้�หลอดหยดที่��มี�ขี�ดระบ#ช้�ดเจน4.ถึ�าต�องที่'า cardiovasion ในผ �ป่"วยที่��ได� digoxin ไป่แล�ว ต�องใช้�ก่'าล�งไฟฟ6าต'�า (10-20 J)

Dobutamine Injectionแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ขีนาดบร�หารยาที่�1งเด0ก่และผ �ใหญ่� แตก่ต�างตามีว�ตถึ#ป่ระสี่งค.และต'�าก่ว�า Dopamine และขีนาดสี่ งสี่#ด 40 mcg/kg/min IV ในผ �ใหญ่�และเด0ก่ (USFDA ไมี�ร�บรองก่ารใช้�ในเด0ก่)

2.ไมี�มี�ขี�อบ�งใช้�ในก่ารร�ก่ษาผ �ป่"วยความีด�นเล�อดต'�าบัทบัาทของพยาบัาล

1.จ�ดวางยาให�ห�างจาก่ dopamine

2.ไมี�ควรสี่'ารองยาบนหอผ �ป่"วยเพ��อลดโอก่าสี่สี่�บสี่นก่�บ dopamine

เน��องจาก่ไมี�มี�ขี�อบ�งใช้�ที่��ฉุ#ก่เฉุ�น3.ไมี�ผสี่มีร�วมีก่�บ Sodium bicarbonate หร�อสี่ารละลายที่��เป่+นด�างแก่�

Dopamine Injectionแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ระว�ง ห�ามีใช้�ร�วมีก่�บ Dilantin เพราะที่'าให�ความีด�นต'�า และห�วใจเต�นช้�าลง (Bradycardia)

2.Sodium bicarb. ที่'าให� Dopamine หมีดฤที่ธี�;ได� และห�ามีให�ยาในสี่ายเด�ยวก่�น3.ขี�อบ�งใช้� ร�ก่ษา symptomatic bradycardia ที่��ร�ก่ษาด�วย

atropine ไมี�ได�ผล หร�อร�ก่ษาภาวะความีด�นโลห�ตต'�า (ไมี�มี� hypovolemia)

บัทบัาทของพยาบัาล1.ตรวจบร�เวณีที่��ให�ยาที่#ก่ 30-60 นาที่� เพราะยาอาจร��วซ็�มี ที่'าให�เก่�ดเน�1อตายได�2.ให�ที่างเสี่�นเล�อดใหญ่� เช้�น central vein

3.ควรใช้� infusion pump ในก่ารให�ยาเสี่มีอ4.ถึ�าสี่ารละลายเป่ล��ยนสี่�จาก่สี่�เหล�องอ�อน ๆ ต�องที่�1ง5.ห�ามีหย#ดยาก่ะที่�นห�น เพราะจะที่'าให�ความีด�นลดต'�ามีาก่ที่�นที่�6.ก่ารหย#ดยาต�องค�อย ๆ ลดขีนาดยาที่�ละน�อย7.ห�ามีผสี่มีก่�บ Sodium bicarbonate

8.จ�ดวางยาให�ห�างจาก่ Dobutamine เพ��อป่6องก่�นก่ารหย�บยาผ�ด

Enoxaparin sodium (0.4,0.6 ml)แนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ห�ามีฉุ�ดเขี�าก่ล�ามี2.ห�ามีใช้�ยาในภาวะที่��ก่'าล�งมี�เล�อดออก่อย�างมีาก่ หร�ออย �ในภาวะที่��มี�

ความีเสี่��ยงสี่ งต�อก่ารมี�เล�อดออก่ที่��ควบค#มีไมี�ได� รวมีถึ�งเคยเก่�ดหลอดเล�อดในสี่มีองแตก่เมี��อไมี�นานมีาน�1

3.เมี�� อมี�ก่ารที่'า Spinal/Epidural anesthesia ร�วมีก่�บก่าร ใช้� Enoxaparin ก่ารใสี่�และถึอด catheter ควรที่'าเมี��อฤที่ธี�;ต�านก่ารแขี0งต�วขีองเล�อดจาก่ก่ารให� Enoxaparin ผ�านไป่นาน 10-12 ช้มี.

4.ร ะ มี� ด ร ะ ว� ง ก่ า ร ใ ช้� ร� ว มี ก่� บ ย า ASA,NSAIDs,Ticlid,Dextran40,Glucocorticoids,Thrombolytics and anticoagulants เน��องจาก่จะย��งที่'าให�มี� bleed มีาก่ขี�1นบัทบัาทของพยาบัาล

1.ไมี�ควรไล�ฟองอาก่าศัก่�อนฉุ�ดยา ควรฉุ�ดในขีณีะที่��ผ �ป่"วยนอนราบ ฉุ�ดยาเขี�าใต�ผ�วหน�งบร�เวณีผน�งหน�าที่�องด�านขี�างขีองล'าต�วโดยฉุ�ดสี่ล�บด�านซ็�ายและขีวา

2.ควรต�ดตามีตรวจน�บจ'านวนขีองเก่ล0ดเล�อดในระหว�างก่ารใช้�ยา ถึ�าต'�าก่ว�า 30-50%ขีองค�าเร��มีต�น ต�องหย#ดยาที่�นที่�

3.แก่�ไขีภาวะก่ารได�ร�บยาเก่�นขีนาดด�วยก่ารให� protamine

4.หาก่เก่�ด skin necrosis บร�เวณีที่��ฉุ�ดยา ซ็��งมี�ก่มี�อาก่ารน'ามีาก่�อน เช้�น มี�จ#ดเล�อดออก่ใต�ผ�วหน�ง หร�อแผ�นผ�วหน�งเป่+นรอยแดงแขี0ง และเจ0บป่วดบร�เวณีน�1น ให�หย#ดยาที่�นที่�

5.เฝ้6าระว�งอาก่าร bleed เช้�น จ'1าเล�อด,เล�อดก่'าเดา, เล�อดออก่ตามีไรฟ<น,ป่<สี่สี่าวะเป่+นเล�อด เล�อดออก่ในที่างเด�นอาหาร

Heparinแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ห�ามีฉุ�ดเขี�าก่ล�ามีเพราะอาจเก่�ดอ�นตรายจาก่ก่ารห�อเล�อด2.ห�ามีใช้�ในผ �ป่"วยระหว�างผ�าต�ดตา สี่มีอง หร�อไขีสี่�นหล�ง และภายหล�ง

จาก่ก่ารผ�าต�ดเหล�าน�13.ห�ามีใช้�ในผ �ป่"วยโรคเล�อดออก่ รวมีที่�1ง haemophilia มี�ก่ารซ็�มีออก่

ขีองเล�อดหล�งผ�าต�ด โรคแผลในก่ระเพาะอาหารหร�อล'าไสี่� ว�ณีโรคที่��มี�อาก่ารร#นแรง ก่ารที่'าแที่�ง โรคต�บและไต ด�ซ็�าน หร�อความีด�นโลห�ตสี่ งอย�างร#นแรง

4.ไมี�ควรใช้�ร�วมีก่�น Aspirin เน��องจาก่จะไป่เพ��มีฤที่ธี�;ขีอง Heparin

บัทบัาทของพยาบัาล 1.Side effects เก่ร0ดเล�อดต'�า เล�อดออก่ง�าย โป่แตสี่เซ็�ยมีสี่ ง2.Monitor PTT, Platelet count, Hemoglobin, สี่�งเก่ตอาก่าร

เล�อดออก่ที่��อว�ยวะต�างๆ เช้�นผ�วหน�งมี�จ'1าเล�อด โดยเฉุพาะเมี��อมี�ก่ารให�ร�วมีก่�บ Warfarin

3.ห�ามีผสี่มีก่�บยา Amikacin,Amiodarone,Amphotericin B,Atracurium,Ciprofloxacin, Dobutamine

4.Antidote ให�ฉุ�ด Protamine sulfate ช้�าๆ

Insulinแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ระว�งก่ารเก่�ดน'1าตาลในเล�อดต'�าหร�อสี่ งเก่�นไป่ ซ็��งอาจเก่�ดจาก่ก่ารให�ยาผ�ดช้น�ด ผ�ดขีนาด ให�ผ�ดเวลา ให�ผ�ดคน หร�อผ �ป่"วยเองร�บป่ระที่านอาหารผ�ดเวลา หร�อร�บป่ระที่านอาหารมีาก่หร�อน�อยผ�ดป่ก่ต�

2.แพที่ย.ควรระบ#ช้น�ดขีองอ�นซ็ ล�นที่��ต�องก่ารใช้�ให�ช้�ดเจน ควรสี่��งใช้�โดยระบ#ช้��อสี่ามี�ญ่ที่างยา ในที่#ก่ขี�1นตอนขีองก่ารให�ยา บัทบัาทของพยาบัาล

1.ตรวจสี่อบช้น�ดยาอ�นซ็#ล�นและว�นหมีดอาย#ขีองยา ก่�อนให�ยาผ �ป่"วย2.สี่อนผ �ป่"วยให�สี่�งเก่ตต�วเองเวลาระด�บน'1าตาลต'�า และสี่อนว�ธี�แก่�ไขี เช้�น

ด��มีน'1าหวานหร�ออมีล ก่อมีรสี่หวาน3.ด Vital sign เพราะอาจเก่�ด Tachycardia ได�4.ด ระด�บน'1าตาลในเล�อด ค�าป่ก่ต�ขีองน'1าตาลในเล�อด(DTX) ควรเป่+น

60-100 mg/dl ในพลาสี่มีา(FBS)ควรเป่+น 70-110 mg/dl

5.สี่อนว�ธี�ก่ารด ดยาและว�ธี�ฉุ�ดยาที่��ถึ ก่ต�อง

Magnesium sulfate injแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.งดก่ารใช้�ช้��อย�อที่��ก่�อให�เก่�ดความีสี่�บสี่นก่�บยาอ��น เช้�น MgSO4 vs MSO42.มี� 2 ขีนาดค�อ 10%MgSO4 10 ml (MgSO4 1 g มี� Mg2+ 8

mEq ใน 10 ml)

50%MgSO4 2 ml (MgSO4 1 g มี� Mg2+ 8 mEq

ใน 2 ml)

3. ระว�งสี่�บสี่นก่�บ Morphine sulphate

4.ระว�งในผ �ป่"วยที่��ใช้�ยา digoxin เน��องจาก่อาจที่'าให�เก่�ด heart

block ได�5.ห�ามีใช้�ในในผ �ป่"วยที่��เก่�ด heart block หร�อมี� myocardial

damage,ผ �ป่"วย pre-eclampsia ที่��อย �ในระหว�างก่ารคลอด 2

ช้��วโมีง,ในผ �ป่"วยที่��มี�ภาวะไตบก่พร�องอย�างร#นแรงบัทบัาทของพยาบัาล

1.ตรวจสี่อบ infusion pump ขีณีะให� Magnesium sulfate

เสี่มีอ2. ก่ารให� IM ควรฉุ�ดที่��ก่ล�ามีเน�1อล�ก่ๆ (deep IM) ขีองขีนาดที่��ไมี�เจ�อ

จาง 50% (ในเด0ก่ต�องเจ�อจางให�ความีเขี�มีขี�นไมี�เก่�น 20%) สี่�วนก่ารให� IV

push ต�องเจ�อจางและไมี�ให�เร0วก่ว�า 150 mg/min สี่�วน IV infusion ให�ไมี�เก่�น 1.5 ml/min ขีองความีเขี�มีขี�น 10% ยก่เว�นก่รณี�ที่��เป่+น severe

eclampsia (อาจให� 2 g/hr เพ��อป่6องก่�นก่ารเก่�ด hypotension ก่รณี�ที่��เป่+นร#นแรงอาจให� 4 g/hr)

3.ต�ดตามีอาก่ารพ�ษจาก่ยา ได�แก่� ห�วใจเต�นช้�า, หน�าแดง, ป่วดศั�รษะ, คล��นไสี่�, อาเจ�ยน, ไมี�มี�แรง, หายใจสี่�1น เหง��อออก่, ความีด�นเล�อดต'�า, อาก่ารไมี�ร �สี่�ก่ (stupor), ก่ดก่ารตอบสี่นอง (depressed

reflexes), อ#ณีหภ มี�ต'�าก่ารแก่�พ�ษ:

- ด แลเร��องความีด�นโลห�ตและก่ารหายใจขีองผ �ป่"วยให�เป่+นป่ก่ต�- ฉุ�ด calcium gluconate ช้�าๆ (Ca 5-10 mEq) หร�อ 10-20

ml ขีอง สี่ารละลาย 10% (อาจเจ�อจางด�วย 0.9% sodium

chloride) เพ��อ reverse heart block หร�อ respiration depression

- อาจที่'า dialysis ถึ�าก่ารที่'างานขีองไตผ �ป่"วยลดลง4.monitoring ก่ารที่'างานขีองไต, อ�ตราก่ารเต�นขีองห�วใจ, ความีด�น

โลห�ต, อ�ตราก่ารหายใจ, ว�ดระด�บ Mg ในเล�อด ที่#ก่ 12-24 ช้มี.หล�งก่าร infusion

Methotrexate tabletแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.แพที่ย.ควรเขี�ยนค'าสี่��งใช้�ยาอย�างสี่มีบ รณี. และระบ#ขีนาดยาว�า 2.5

mg ที่#ก่คร�1ง รวมีที่�1งว�ธี�ก่ารให�ยา2.ควรมี�ก่ารสี่��งตรวจ Lab ก่ารที่'างานขีองต�บ (AST และ ALT) และไต

(BUN แ ล ะ Creatinine) เ ป่+ น baseline ก่� อ น ไ ด� ร� บ ย า3.ตรวจสี่อบป่ระว�ต�ก่ารเป่+นไวร�สี่ต�บอ�ก่เสี่บ ,ด�ซ็�าน,ต�วเหล�อง,ตาเหล�อง

ขีองผ �ป่"วย4. ไมี�ควรใช้�ต�วย�อ MTX เพราะอาจสี่�บสี่นก่�บ MTV

5.ระว�งก่ารใช้�ร�วมีก่�บยา Salicylate,Sulfonamides,High doses

of penicillins,NSAIDS เ พ ร า ะ จ ะ เ พ�� มี พ� ษ ขี อ ง Methotrexate

6.ห�ามีใช้�ในคนไขี�โรคต�บและไตอ�ก่เสี่บหร�อคนไขี�โรคโลห�ตจางอย�างร# น แ ร ง leucopenia ,thrombocytopenia,alcoholic liver

diseases,AIDS,pre-existing blood dyscrasias ห� า มี ใ ช้� ใ น สี่ ต ร�มี�ค ร ร ภ. ห ร� อ ใ ห� น มี บ# ต รบัทบัาทของพยาบัาล

1.ให�ผ �ป่"วยงดก่ารด��มีแอลก่อฮอล.2.เฝ้6 าระว�งอาก่ารที่��แสี่ดงว�ามี�ระด�บยาสี่ ง ได�แก่� ป่<สี่สี่าวะมี�สี่�สี่�มี

แดง ,อ# จจาระสี่�ด'า ,เป่+นไขี� ,มี�แผลในป่าก่ ,มี�จ'1า เล�อดหร�อเล�อดออก่ผ�ดป่ ก่ ต� ,อ า เ จ� ย น ,เ ที่� า ห ร� อ ขี� อ เ ที่� า บ ว มี ,ช้� ก่3. ว�ธี�แก่�พ�ษเมี��อได�ร�บยาเก่�นขีนาด : โดยให� Calcium leucovorin ที่�นที่� สี่�วนในก่รณี�ที่��ป่6องก่�นก่ารตก่ตะก่อนขีองยา Methotrexate ในไต ควรให�สี่ารน'1า แ ล ะ ป่ ร�บ ป่< สี่ สี่ า ว ะ ใ ห� เ ป่+ น ด� า ง ห ร�อ อ า จ ที่'า hemodialysis ห ร�อ peritoneal dialysis ซ็��งสี่ามีารถึช้�วยให�ก่ารก่'าจ�ด Methotrexate ด�ขี�1น

Nitroglycerine injection (glyceryl trinitrate) (50mg/10mL.)

แนวทางกี่ารบัรห้ารยา1.ก่ารให�ยาต�องฉุ�ดแบบ IV Infusion เที่�าน�1น 2.Dilution ที่��ใช้�อาจจะเป่+น 5% Dextrose Inj. B.P. หร�อ 0.9%

NSS โดยสี่ารละลายจะต�องอย �ในภาช้นะที่��เป่+นแก่�วเที่�าน�1น เพราะภาช้นะที่��เป่+นพลาสี่ต�ก่จะด ดสี่ารละลายยาเขี�าไป่ได�

3.ไมี�ควรให�ยาก่�บผ �ป่"วยที่��เป่+นโรคโลห�ตจาง หร�อผ �ป่"วยบาดเจ0บหร�อมี�เล�อดออก่ในสี่มีองเพราะยาอาจไป่เพ��มีความีด�นในก่ระโหลก่ศั�รษะได�, ไมี�ควรให�ยาก่�บผ �ป่"วยที่��เป่+นต�อห�นเพราะยาอาจไป่เพ��มีความีด�นขีองล ก่ตาได�, ไมี�ควรให�ยาร�วมีก่�บแอลก่อฮอล.เพราะอาจที่'าให�ความีด�นโลห�ตลดต'�าลงได� บัทบัาทของพยาบัาล

1. Monitor Blood pressure, Heart rate, PCWP2. ไมี�ควรผสี่มีสี่ารละลายยา Nitroglycerin Injection ก่�บยาต�ว

อ��นๆ 3.ต�องระว�งก่รณี�ที่��ผ �ป่"วยมี�อาก่ารขีองความีด�นโลห�ตต'�า เช้�นเป่+นลมี ว�ง

เว�ยน อ�อนเพล�ย โดยเฉุพาะความีด�นโลห�ตต'�าเมี��อเป่ล��ยนอ�ร�ยาบที่อ�นเน��องมีาจาก่ได�ร�บยาเก่�นขีนาด ต�อง consult แพที่ย. เพ��อลดขีนาดยาลง

Nitroprusside Sodium Injectionแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ให� IV เที่�าน�1น2.ห�ามีผสี่มียาอ��นใน syringe เด�ยวก่�น3.ระว�งความีด�นโลห�ตต'�าลงอย�างร#นแรง หย#ดหายใจ ก่ล�ามีเน�1อก่ระต#ก่ ห�วใจหย#ดเต�น

บัทบัาทของพยาบัาล1.ว�ธี�ก่ารบร�หารยา1.1 ละลาย sodium nitroprusside 50 mg ด�วย 5%

dextrose in water 2-3 ml (ต�องเป่+น5% dextrose in water เที่�าน�1น)

1.2 เจ�อจางด�วย 5% dextrose in water เพ��อให�ได�ความีเขี�มีขี�นที่��ต�องก่าร

ขีนาด sodium nitroprusside (mg)

50

ป่ร�มีาณีขีอง 5% dextrose in water (ml)

250 500 1000

ความีเขี�มีขี�นที่��ได� (mcg/ml) 200 100 50

ห้มีายเห้ติ) บร�ษ�ที่ยาแนะน'าให�ใช้� 5% dextrose in water เป่+นต�วที่'าละลายเที่�าน�1น แต�ก่ารใช้� sterile water for injection ก่0สี่ามีารถึใช้�ได�อย�างป่ลอดภ�ย

2.ห#�มีขีวดหร�อถึ#งใสี่�สี่ารละลายตลอดสี่าย IV เพ��อก่�นแสี่ง3.ให�ยาภายใน 24 ช้��วโมีง หล�งผสี่มีเสี่ร0จ ถึ�าเป่ล��ยนเป่+นสี่�น'1าตาลเขี�มี หร�อสี่�ฟ6าห�ามีใช้�4.ระว�งยาร��วออก่จาก่เสี่�นเล�อด จะที่'าให�ป่วดมีาก่5.ห�ามีหย#ดยาก่ะที่�นห�น6. metabolite ขีอง sodium nitroprusside ค�อ cyanide และ

thiocyanate ด�งน�1นจ�งต�องเฝ้6าระว�งพ�ษขีอง thiocyanate และ CO2

retention ซ็��งผ �ป่"วยจะมี�อาก่าร metabolic acidosis, confusion,

blurred vision, nausea และ ataxia4

Potassium Chloride injection (KCl20 meq/10 ml)

แนวทางกี่ารบัรห้ารยา1. ก่ารสี่��งจ�ายต�องสี่��งในหน�วย mEq เที่�าน�1น และให�ระบ#หน�วยที่#ก่คร�1ง

รวมีที่�1งป่ร�มีาณี LVP ที่��ให� 2.ก่ารสี่��ง Peripheral IV ห�ามีเก่�น 40 mEq/L สี่�วน Central Line

ห�ามีเก่�น 80 mEq/L และต�อง monitor

3. ห�ามีให� IV push, IV bolus เพราะที่'าให�ห�วใจหย#ดเต�นได�บัทบัาทของพยาบัาล

1.เมี��ออ�ตราเร0วในก่ารให�ยามีาก่ก่ว�า 10 meq/hr ควรใช้� infusion pump

2.ผ �ป่"วยที่��มี�ก่ารที่'างานขีองไตบก่พร�องหร�อ Heart block ควรลดอ�ตราเร0วในก่ารบร�หารยาลงป่ระมีาณีคร��งหน��ง

3.เฝ้6าระว�งอาก่ารที่��แสี่ดงว�ามี�ระด�บโป่แตสี่เซ็�ยมีสี่ ง หาก่พบ Serum

potassium เก่�น 5.5 meq/L ต�องตามีแพที่ย. ได�แก่�อาก่าร ที่�องเสี่�ย คล��นไสี่�อาเจ�ยน ที่�องอ�ด ห�วใจเต�นช้�า ป่<สี่สี่าวะบ�อย อ�อนเพล�ย ช้าป่ลายมี�อป่ลายเที่�า

4.ก่ารแก่�ไขีภาวะพ�ษขีองโป่แตสี่เซ็�ยมีสี่ ง -ให� RI 10 units + 50% glucose 50-100 ml IV stat

-ให� Sodium bicarbonate สี่'าหร�บภาวะ acidosis

-ให� 10% Calcium gluconate 10 ml ที่าง IV ช้�าๆใน 5 นาที่� อาจให�ซ็'1าได�อ�ก่หล�งให�ยาคร�1งแรก่นาน 5 นาที่� ถึ�า EKG ย�งผ�ดป่ก่ต�

5. monitor EKG , Vital sign6. ถึ�าป่ร�มีาณีป่<สี่สี่าวะน�อยก่ว�า 600 mg/day อาจเก่�ด K+ สี่ะสี่มีได�

Sodium Bicarbonate Injection(NaHCO3)แนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.Dosage form: 7.5% (7.5 mg/mL=8.92 mEq/ 10 mL) ขีนาดบรรจ#10 ml และ 50 ml.

2.ก่ารให�ยาในเด0ก่อาย# < 2 ป่@ ก่ารให�ยาในอ�ตราเร0วอาจที่'าให�เก่�ดภาวะ Hypernatremia, CSF pressure ลดลง และภาวะเล�อดออก่ในสี่มีอง 3.ก่ารใช้� I.V. NaHCO3 ใช้�สี่'าหร�บภาวะ metabolic acidosis และภาวะ Hyperkalemia ซ็��งเหน��ยวน'าให�เก่�ดห�วใจวายได�

4.Cardiac arrest ไมี�แนะน'า ให�ใช้�เป่+นป่ระจ'า (โดยเฉุพาะผ �ป่"วยที่�� CPR โดยไมี�ใสี่�ที่�อช้�วยหายใจ)

-Infant &children: I.V. 0.5-1 mEq/kg/dose ให�ซ็'1าที่#ก่ 10

นาที่� อ�ตราเร0วขีองก่ารให�ยา ไมี�ควรเก่�น 10 mEq/นาที่�-Neonate &children < 2 ป่@ ค ว ร ไ ด� ร�บ ย า ขี น า ด 4.2%

solution (0.5mEq/mL)-Adult :I.V. bolus เ ร�� มี ต� น 1mEq/kg/dose 1 ค ร�1 ง

,Maintenance 0.5 mEq/kg/dose ที่#ก่ 10 นาที่�บัทบัาทของพยาบัาล

1.เก่0บที่��อ#ณีหภ มี�ห�อง ห�ามีใช้�เมี��อเป่ล��ยนสี่�หร�อมี�ตะก่อน2.Monitor -Vital sign ,pH

-Serum Na:135-147 mEq/L(Overdose:Hypernatremia >150 mEq/L ก่ารร�ก่ษาให�diuretic,free water supplement)

-Seizure (ก่ารร�ก่ษาให� Diazepam 0.1-0.25 mg/kg)

3.ห� า มี ผ สี่ มี ร ว มี ก่� บ ย า Amphotericin B,Amino acid,Amiodarone,Atropine,Calcium gluconate, Ciprofloxacin,Dopamine4.flush IV line ก่�อนและให�ยาระหว�าง CPR

Streptokinase injection 1.5 mIUแนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ไมี�ควรใช้�ช้��อย�อ2.ให�ยาที่าง IV หร�อ Intracoronary เที่�าน�1น (หล�ก่เล��ยงก่ารให� IM)

3.ก่�อนสี่��งใช้�ยา แพที่ย.ควรพ�จารณีาถึ�งความีเสี่��ยงและป่ระโยช้น.ที่��จะได�ร�บ โดยเฉุพาะในรายที่��มี�เล�อดออก่ หร�อก่ารใช้�ร�วมีก่�บยาที่��มี�ผลต�อก่ารที่'างานขีองเก่ล0ดเล�อด ได�แก่� aspirin,NSAIDS,Ticlopidine

4.สี่��งใช้�ยาอย�างระมี�ดระว�งในผ �ป่"วยที่��เคยใช้� Streptokinase ภายใน 1

ป่@ เพราะมี�ก่ารสี่ร�าง Streptokinase antibody ขี�1น อาจจะลดป่ระสี่�ที่ธี�ภาพขีองยาและอาจเก่�ดป่ฏิ�ก่�ร�ยาก่ารแพ�ได�บัทบัาทของพยาบัาล

1. ควรที่ดสี่อบป่ฏิ�ก่�ร�ยาก่ารแพ�ก่�อนให�ยา โดยที่'า Intradermal Skin

Test. Streptokinase 100 IU หาก่ไมี�พบผลบวก่ หล�งที่ดสี่อบ 15-20

นาที่� จ�งสี่ามีารถึให�ยาได�2.ควรมี�ก่ารตก่ลงร�วมีก่�นในก่ารร�บยาด�วนที่��ห�องจ�ายยา เช้�น ให�เขี�ยน

ดาวสี่�แดงที่��หน�าช้��อยา พร�อมีที่�1งน'าใบสี่��งยาย��นให�ถึ�งมี�อเจ�าหน�าที่��ห�องยา พร�อมีก่'าช้�บว�า ยาด�วน“ ” เพ��อขีอร�บยาที่�นที่�

3.ว�ธี�เตร�ยมียา Streptokinase 1,500,000 IU (1 vial) ละลายใน 0.9%NSS 10 ml จนหมีดโดยไมี�ควรเขีย�า เพราะที่'าให�เก่�ดฟอง หล�งผสี่มียาแล�วให�เก่0บในต �เย0นที่��อ#ณีหภ มี� 4 C ใช้�ได�ภายใน 24 ช้��วโมีง และที่�� 25 C ใช้�ได�ภายใน 8 ช้��วโมีง

4.ในก่รณี�ที่��ต�องให�ยาโดยว�ธี� IV infusion ควรให�ยาผ�าน infusion

pump และตรวจสี่อบเคร��องให�มี�ป่ระสี่�ที่ธี�ภาพและพร�อมีใช้�งานได�ตลอดเวลา ก่�อนให�ยาควรตรวจสี่อบความีถึ ก่ต�องขีองป่ร�มีาณียาที่��ให�ก่�บเวลาที่��ใช้�ในก่ารให�ยาผ�านเคร��อง infusion pump

5. Monitor BP, PTT,aPTT, Platelet count, Hematocrit ,Sign of bleeding ต�ดตามีก่ารเก่�ดภาวะเล�อดออก่อย�างใก่ล�ช้�ดที่#ก่ 15 นาที่� ใน 1 ช้��วโมีงแรก่ที่��ให�ยา หาก่เก่�ดอาก่าร เช้�นไอเป่+นเล�อด เล�อดออก่ตามีไรฟ<น ป่<สี่สี่าวะเป่+นเล�อด หร�อมี�จ'1าเล�อดตามีผ�วหน�ง ให�หย#ดยา และอาจพ�จารณีาให� Whole blood หร�อ Pack Red cell

6.ไมี�ควรผสี่มีก่�บยาอ��น

Warfarinแนวทางกี่ารบัรห้ารยา 1.ห�ามีใช้�ในหญ่�งมี�ครรภ.

2.หาก่พบว�า มี�ก่ารสี่��งใช้�ยา Warfarin มีาก่ก่ว�าว�นละคร�1ง หร�อมี�ก่ารสี่��งร�บป่ระที่านยามีาก่ก่ว�า 10 mg/day และหาก่เป่+นก่ารสี่��งใช้�ยาในเด0ก่ หร�อผ �สี่ งอาย# ให�ย�นย�นความีถึ ก่ต�องขีองใบสี่��งยาว�าตรงก่�บผ �ป่"วยอ�ก่คร�1ง 3.ก่รณี�ที่��เป่+นผ �ป่"วยใหมี� ควรมี�ก่ารป่ระสี่านก่ารต�ดตามีค�า INR ที่#ก่ว�นจนก่ว�าจะคงที่�� และป่ร�บเป่+นที่#ก่สี่�ป่ดาห.หร�อที่#ก่เด�อนตามีความีเหมีาะสี่มีในก่ารต�ดตามีผลก่ารร�ก่ษา

4.โดยที่��วไป่ค�า INR ที่��เหมีาะสี่มี จะอย �ระหว�าง 2-3.5 หาก่แตก่ต�างจาก่ช้�วงด�งก่ล�าวให�ป่ร�ก่ษาแพที่ย.

บัทบัาทของพยาบัาล1.ต�ดตามีระด�บเก่ล0ดเล�อดขีองผ �ป่"วยเสี่มีอ2.ช้�วยด ว�ามี�เล�อดออก่ในป่าก่ เล�อดก่'าเดา เล�อดในป่<สี่สี่าวะ จ'1าเล�อดที่��

ผ�วหน�งหร�อไมี�3.ผ �สี่ งอาย#ต�องด แลพ�เศัษเพราะมี�ผ�วบาง และเสี่�นเล�อดเป่ราะ4.เตร�ยมียาแก่�อาก่ารเล�อดออก่ไมี�หย#ดไว� เช้�น Vitamin K

5.ห�ามีผ �ป่วยสี่ บบ#หร��6.แนะน'าผ �ป่"วยให�บอก่ที่�นตแพที่ย.ที่#ก่คร�1งว�าใช้�ยาต�านก่ารแขี0งต�วขีอง

เล�อดอย �7.แนะน'าผ �ป่"วยให�ระว�งบาดแผล เช้�น ควรใช้�มี�ดโก่นหนวดไฟฟ6าแที่นใบ

มี�ดธีรรมีดา8.เขี�ยนช้��อยาที่��ใช้�ต�ดต�วไว�เสี่มีอเผ��อเก่�ดอ#บ�ต�เหต#ร#นแรง9.สี่อนว�ธี�ห�ามีเล�อดง�ายๆ เช้�นใช้�ผ�าสี่ะอดาก่ดที่��แผล 5-10 นาที่�

Morphine Sulfate(Morphine Sulfate Prolonged release 30 mg/tab หร�อ

injection 10mg/ml)แนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ก่ารใหยาที่างหลอดเล�อดด'าควรใหแบบ continuous infusion

2.ก่ารให�ยาโดย IV infusion ควรผสี่มีใน NSS หร�อ 5%DW ความีเขี�มีขี�น 50 mg/ 50 ml

บัทบัาทของพยาบัาล1.ยาเมี0ด Morphine tab มี�ช้��อก่ารค�า MST Continus อย �ในร ป่ Prolonged release จ�งห�ามีบดยาน�12.ก่ารให�ยาที่างหลอดเล�อดด'าโดยตรง (IV direct) ควรฉุ�ดช้�าๆ เพราะ

หาก่ให�ยาเร0วเก่�นไป่ อาจที่'าให�เก่�ดผลขี�างเค�ยงเพ��มีขี�1นได�3.ห�ามีใช้�ยาน�1ในผ �ป่"วยหอบห�ด ความีด�นในสี่มีองสี่ ง ผ �ป่"วยช้0อค ผ �ป่"วยไต

วาย4.ผลขี�างเค�ยงขีองยา จะที่'าให�เบ��ออาหาร ที่�องผ ก่ ว�งเว�ยน ตาพร�า ห�วใจ

เต�นช้�า เหง��อออก่ ค�น5.ระมี�ดระว�งเร��องก่ารก่ดก่ารหายใจ โดยเฉุพาะเมี��อให�ร�วมีก่�บยาอ��นที่��เพ��มี

ฤที่ธี�;ก่ดก่ารหายใจ เช้�น ยานอนหล�บ ยาคลายก่ล�ามีเน�1อ ยาคลายก่�งวล6.ก่ารสี่�งเก่ตอาก่ารผ �ป่"วยที่��เก่�ดยา Overdose ให�ตรวจด มี�านตาผ �ป่"วย

จะหดเป่+นร เล0ก่ๆ ความีด�นเล�อดต'�า เก่�ดภาวะห�วใจเต�นเร0ว (Bradycardia)

7.ก่ารแก่�พ�ษยา overdose ให�ใช้� Naloxone (Narcan)

7.1 หาก่เก่�ดก่ารก่ดหายใจ ให�จ�ดก่ารช้�วยก่ารหายใจ Airway support 7.2 Naloxone 2 mg IV (สี่'าหร�บเด0ก่ให�ขีนาด 0.01

mg/kg) และให�ซ็'1าหาก่จ'าเป่+น อาจให�ได�ขีนาดรวมีถึ�ง 10 mg

Pethidine Hydrochloride (Injection 50 mg/ml)

แนวทางกี่ารบัรห้ารยา1.บร�หารยาได�ที่�1งIM , IV และ SC

2.ก่รณี�ฉุ�ดเขี�าหลอดเล�อดด'าให�เจ�อจางก่�อนแล�วฉุ�ดช้�าๆ (10 mg/ml)

3.ก่ารแก่�พ�ษยา overdose ขี�1นแรก่หาก่เก่�ดก่ารก่ดหายใจ ให�จ�ดก่ารช้�วยก่ารหายใจ Airway support หล�งจาก่น�1นใช้� Naloxone (Narcan) 2

mg I.V. (สี่'าหร�บเด0ก่ให�ขีนาด 0.01 mg/kg) และให�ช้'1าหาก่จ'าเป่+น อาจให�ได�ขีนาดรวมีถึ�ง 10 mg

4.ไมี�ควรใช้�ในหญ่�งมี�ครรภ. เน��องจาก่ยาสี่ามีารถึผ�านรก่ และสี่�งผลต�อก่ารหายใจและก่ดป่ระสี่าที่ขีองที่ารก่ได�

5.ควรหล�ก่เล��ยงหร�อใช้�อย�างระมี�ดระว�งในผ �ป่"วย COPD ,โรคต�บ,ก่ารที่'างานขีองไตเสี่�ยไป่บัทบัาทพยาบัาล

1.ตรวจสี่อบก่ารเป่ล��ยนสี่�ขีองยาและสี่ารแป่ลก่ป่ลอมีในผล�ตภ�ณีฑ์.ก่�อนฉุ�ด

2.ต�ดตามีภาวะ Overdose ขีองยา จาก่ก่ารสี่�งเก่ตอาก่ารต�างๆ ซ็��งแสี่ดงภาวะต�อไป่น�1 CNS depression, ก่ดก่ารหายใจ, ร มี�านตาหด,

pulmonary edema, chronic tremor, อาก่ารช้�ก่ (seizure)

3.ก่ารแก่�พ�ษ ให�ใช้� Naloxone (Narcan)

3.1 หาก่เก่�ดก่ารก่ดก่ารหายใจ ให�จ�ดก่ารช้�วยก่ารหายใจ Airway support

3.2Naloxone 2 mg IV (สี่'าหร�บเด0ก่ให�ขีนาด 0.01 mg/kg ) และให�ซ็'1าหาก่จ'าเป่+ฯ อาจให�ได�ขีนาดรวมีถึ�ง 10 mg

Oxytocin (Synto ®, Injection 10 IU/ 1 ml)

แนวทางกี่ารบัรห้ารยา1.เพ��อช้�วยในก่ารคลอด (Induction or stimulation labor):

เต�มี oxytocin 10 units ใน 0.9% NSS หร�อใน LRS 1000 mL ให�ได�ป่ร�มีาณีขีอง oxytocin 10 milliunits/minute ผสี่มีสี่ารละลายให�เขี�าก่�น (ฉุ�ด I.V. ต�องใช้� infusion pump set)

2. สี่'าหร�บร�ก่ษาอาก่ารเล�อดออก่หล�งคลอด (Postpartum

bleeding): เต�มี oxytocin 10-40 units ใน I.V. infusion Dose

สี่ งสี่#ด 40 units/1000 mL.

3.สี่'าหร�บห�ามีเล�อดในรายที่��เก่�ดก่ารแที่�ง (Adjuctive treatment of

abortion) เต�มี oxytocin 10 units ใน 500 mL. ขีอง saline

solution หร�อ D5W

4.เก่0บที่��อ#ณีหภ มี� 2-8 C (36-46F) ห�ามีแช้�แขี0ง ยามี�อาย#ได�นาน 2 ป่@ เมี��อเก่0บที่��อ#ณีหภ มี�ไมี�เก่�น 25 C และได�นาน 3 ป่@ ที่��อ#ณีหภ มี� 2-15 C

5.ที่'าให�เก่�ด water intoxication ก่ารแก่�พ�ษค�อ หย#ดยา และให�ยาขี�บป่<สี่สี่าวะ เพ��อเร�งก่ารขี�บถึ�ายยาน�1บัทบัาทพยาบัาล

1.ตรวจว�ดระด�บสี่ารน'1าที่��ให�เขี�าไป่ เน��องจาก่ oxytocin มี�ฤที่ธี�; antidiuretic จะที่'าให�ก่ารด ดซ็�มีน'1าก่ล�บจาก่ก่รวยไตเพ��มีขี�1นได� เก่�ดอาก่าร water intoxication ที่��ร#นแรง และอาก่ารช้�ก่โคมี�าจนถึ�งเสี่�ยช้�ว�ตเก่�ดขี�1นได�ในผ �ป่"วยที่��ได�ร�บยาโดยป่ล�อยเขี�าหลอดเล�อดช้�าๆ นานก่ว�า 24 ช้��วโมีง

2.ต�ดตามีด อาก่ารผ �ป่"วยอย�างใก่ล�ช้�ดหาก่เก่�ดก่ารหดเก่ร0งขีองมีดล ก่มีาก่เก่�นไป่ ก่ารไหลเว�ยนขีองเล�อดเขี�ามีดล ก่ไมี�ด� มีดล ก่ถึ ก่ที่'าลาย ผ �ป่"วยอาจเก่�ดอาก่ารช้�ก่ ร�บแจ�งแพที่ย.ที่�นที่�

Misoprostol tab (Cytotec250mcg/tab)แนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ก่ารใช้�ยาต�องอย �ภายใต�ก่ารควบค#มีด แลขีองแพที่ย.อย�างใก่ล�ช้�ด2.ผลขี�างเค�ยงที่��พบได� ค�อ ก่ระต#�นก่ารบ�บต�วขีองมีดล ก่ ที่'าให�ป่วดเก่ร0ง

บร�เวณีช้�องที่�องสี่�วนล�างหร�อบร�เวณีก่ระเพาะอาหาร มี�เล�อดออก่บร�เวณีช้�องคลอด อาจมี�อาก่ารป่วดศั�รษะ ผลต�อระบบที่างเด�นอาหาร เช้�น ป่วดที่�อง ที่�องเสี่�ย ที่�องผ ก่ dyspepsia คล��นไสี่� อาเจ�ยน

3.อาก่ารเมี��อยาเก่�นขีนาด ค�อ ป่วดที่�อง ห�วใจเต�นช้�า ที่�องเสี่�ย dyspepsia (หายใจล'าบาก่) มี�ไขี� ความีด�นโลห�ตต'�า ใจสี่��น ง�วง ช้�ก่ สี่��น (tremor)

4.ก่ารร�ก่ษาเมี��อใช้�ยาเก่�นขีนาด ให�ร�ก่ษาตามีอาก่ารไมี�มี�ก่ารร�ก่ษาที่��จ'าเพาะเจาะจง5.monitoring parameters ค�อ ก่ารบ�บต�วขีองมีดล ก่ อาก่ารป่วดเก่ร0งที่��ช้�องที่�อง ผลที่างระบบที่างเด�นอาหาร อ�ตราก่ารเต�นขีองห�วใจ ความีด�นโลห�ต

Methylergometrine (Methergin ®

Injection 0.2 mg/ml)แนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ก่ารฉุ�ดเขี�าก่ล�ามี (I.M.) 0.2mg. ถึ�าจ'าเป่+นให�ยาซ็'1าได� ที่#ก่ 2-4

ช้��วโมีง แต�ไมี�ควรให�ยาเก่�น 5 คร�1ง สี่�วน I.V.: dose เหมี�อนก่�บ I.M. แต�ต�องระมี�ดระว�ง ความีด�นเล�อดที่��อาจะสี่ งผ�ดป่ก่ต�เฉุ�ยบพล�น และก่ารที่'าลายหลอดเล�อดที่��ไป่เล�1ยงสี่มีอง (cerebrovascular ccidents)

2. อาก่ารพ�ษที่��สี่'าค�ญ่ ค�อ ช้�ก่และเน�1อตายเน�า ซ็��งเก่�ดได�มีาก่ที่��น�1วมี�อและน�1วเที่�า อาก่ารอ��นๆ ได�แก่� อาเจ�ยน ที่�องร�วง เว�ยนศั�รษะ ความีด�นเล�อดเพ��มีหร�อลด ช้�พจรอ�อน ก่ารแขี0งต�วขีองเล�อดเร0วผ�ดป่ก่ต� ก่ารแก่�พ�ษ ที่'าได�ด�งน�1

- ล�างที่�องหร�อที่'าให�อาเจ�ยนที่�นที่� หร�อให�ร�บป่ระที่าน activated

charcoal และยาระบาย magnesium sulfate

- ถึ�ามี�อาก่ารช้�ก่ควรให�ยาระง�บก่ารช้�ก่ เช้�น diazepam เขี�า I.V.

- แก่�ไขีอาก่ารเล�อดแขี0งต�วเร0วผ�ดป่ก่ต� โดยให� heparin และอาจให�ยาขียายหลอดเล�อด เช้�น tolazoline

3.เก่0บในภาช้นะป่Eดสี่น�ที่แน�น ในบรรยาก่าศัขีองก่Fาซ็ไนโตรเจนหร�อก่Fาซ็ที่��เหมีาะสี่มี ป่6องก่�นอาก่าศัและแสี่ง เก่0บที่��อ#ณีหภ มี�ไมี�เก่�น 8C

บัทบัาทพยาบัาล1.ถึ�าสี่ารละลายใน ampules เก่�ดก่ารเป่ล��ยนสี่�เป่+นไมี�มี�สี่�ไมี�ควรใช้�2.ตรวจว�ดความีด�นโลห�ตเป่+นระยะๆ เน��องจาก่อาก่ารไมี�พ�งป่ระสี่งค.อาจ

พบอย�างเฉุ�ยบพล�นและร#นแรง ค�อภาวะความีด�นเล�อดสี่ ง ซ็��งอาจเก่�ดเพราะ ผ �ป่"วยมี�ภาวะเป่+นพ�ษแห�งครรภ. มี�ป่ระว�ตความีด�นเล�อดสี่ ง จาก่ก่ารฉุ�ดยาเขี�า I.V.

หร�อให�ยาช้าเฉุพาะที่��ๆมี� ยาที่'าให�หลอดเล�อดหดต�วผสี่มีอย �ด�วย อาก่ารเหล�าน�1แก่�ไขีได�ด�วยก่ารฉุ�ด Chlorpromazine เขี�า I.V.

Terbutaline inj( Bricanyl)(0.5 mg/ml)แนวทางกี่ารสี่��งใช้�ยา

1.ขีนาดยาที่��ใช้�ในที่างสี่ ต�นร�เวช้ ค�อ 0.25 mg ฉุ�ด subcutaneous

ให�ที่#ก่ 1-6 ช้��วโมีง หร�อให� IV infusion 0.01 mg/min อาจเพ��มีขีนาดอ�ก่ 0.005 mg/min ที่#ก่ 10 นาที่�จนก่ระที่��งก่ารหดต�วขีองก่ล�ามีเน�1อมีดล ก่หย#ดหร�อขีนาดยาสี่ งสี่#ด 0.025 mg/min

2.ห�ามีใช้�ในผ �ป่"วยที่��มี� cardiac arrhythmias ที่��เก่��ยวขี�องก่�บห�วใจเต�นไว (tachycardia)

3.ผลขี�างเค�ยงที่��พบได�บ�อย ค�อ ใจสี่��น ห�วใจเต�นไว4.อาก่ารเมี��อยาเก่�นขีนาด ค�อ เจ0บหน�าอก่ ห�วใจเต�นผ�ดจ�งหวะ มี�นงง

ป่าก่แห�ง เหน��อย ป่วดศั�รษะ ความีด�นโลห�ตสี่ งหร�อต'�า น'1าตาลในเล�อดสี่ ง โป่แตสี่เซ็�ยมีในเล�อดต'�า นอนไมี�หล�บ คล��นไสี่� สี่��น (tremor) ห�วใจเต�นไวมีาก่ถึ�ง 200 คร�1ง/min

5.monitoring parameters ค�อ ระด�บโป่แตสี่เซ็�ยมีในเล�อด อ�ตราก่ารเต�นขีองห�วใจ ความีด�นโลห�ต อ�ตราก่ารหายใจ

Sulprostone inj (Nalador500 mcg/amp)แนวทางกี่ารบัรห้ารยา

1.ก่ารร�ก่ษาที่��เร��มีด�วยยาน�1 ต�องที่'าให�จบลงด�วยก่ารสี่�1นสี่#ดขีองก่ารต�1งครรภ. จ�งแนะน'าให�ขี ดมีดล ก่ภายหล�งก่ารต�1งครรภ.สี่�1นสี่#ดเสี่มีอ

2.ขี�อห�ามีใช้� : โรคหอบห�ด หลอดลมีอ�ก่เสี่บและหดเก่ร0ง อาก่ารขี�1นแรก่ขีองโรคห�วใจ ความีด�นโลห�ตสี่ งอย�างร#นแรง ต�บหร�อไตที่'างานผ�ดป่ก่ต�ร#นแรง โรคเบาหวานช้น�ด decompensated อาก่ารช้�ก่ที่��เก่�ดจาก่สี่มีอง ต�อห�น คอพอก่เป่+นพ�ษ ก่ารอ�ก่เสี่บขีองอ#�งเช้�งก่รานช้น�ดเฉุ�ยบพล�น ล'าไสี่�อ�ก่เสี่บเป่+นแผล แผลในก่ระเพาะอาหารเฉุ�ยบพล�น โรคโลห�ตจางช้น�ด sickle-cell Thalassaemia

3.อาก่ารขี�างเค�ยง : คล�� นไสี่� อาเจ�ยน อาก่ารหดเก่ร0งต�วขีองอว�ยวะบร�เวณีล�1นป่@� และสี่ะด�อ ที่�องเสี่�ย มี�นงง ป่วดศั�รษะ หลอดลมีหดเก่ร0ง มี�แรงด�นก่ารไหลเว�ยนเล�อดขีองป่อด (ระยะร#นแรงอาจมี�ก่ารบวมีขีองเน�1อเย��อป่อด)

บัทบัาทของพยาบัาล1.ให�ยาโดยก่ารหยดเขี�าหลอดเล�อดด'า (ผสี่มียา Sulprostone 500

mcg ในน'1าเก่ล�อ 250 ml)

2.ไมี�ควรฉุ�ดยาที่�1งหมีดคร�1งเด�ยว (bolus) เน��องจาก่ก่ารให�ยาคร�1งเด�ยวอาจที่'าให�ระด�บยาในพลาสี่มีาสี่ งอย�างรวดเร0วซ็��งมี�อ�นตรายจาก่ก่ารเพ��มีแรงด�นในก่ารไหลเว�ยนขีองเล�อดจาก่ห�วใจไป่ป่อด

3.ขีนาดและว�ธี�ก่ารให�ยาขี�1นอย �ก่�บขี�อบ�งใช้� ด�งน�1-ก่ารช้�ก่น'าให�เก่�ดก่ารสี่�1นสี่#ดก่ารต�1งครรภ.ในสี่ภาวะที่��มี�พยาธี�สี่ภาพหร�อ

ก่ารช้�ก่น'าให�เก่�ดก่ารสี่�1นสี่#ดขีองก่ารต�1งครรภ.ในก่รณี�ที่��มี�ที่ารก่ตายในครรภ.: ให�ย า Sulprostone โ ด ย ใ ช้� อ� ต ร า เ ร0 ว 100 mcg/hr (ป่ ร ะ มี า ณี 1.7

mcg/min หร�อ 17 หยด/min) หยดได�นาน 10 hr หาก่ได�ผลย�งไมี�เป่+นที่��พอใจอาจเพ��มีถึ� ง 80 หยด /min (ป่ระมีาณี 500 mcg/hr หร�อ 8.3 mcg/min)

-ก่ารร�ก่ษาอาก่ารตก่เล�อด เน��องจาก่มีดล ก่ไมี�หดต�วหล�งก่ารคลอดบ#ตร:

ให�ยา Sulprostone โดยใช้�อ�ตราเร0ว 500 mcg ในเวลา 30-120 min

(ป่ระมีาณี 40-160 หยด/min) ถึ�าเล�อดย�งไมี�หย#ดหร�อไมี�ลดลงอย�างเห0นได�ช้�ด ค�อยๆ เพ��มีอ�ตราก่ารหยดให�เร0วขี�1 น (สี่ งสี่#ดไมี� เก่�นป่ระมีาณี 330

หยด/min)

4.ควรมี�ก่ารตรวจห�วใจและระบบไหลเว�ยนเล�อด เช้�น ความีด�นโลห�ต อ�ตราก่ารเต�นขีองห�วใจ อ#ณีหภ มี� ก่ารหายใจ ป่ร�มีาณีเล�อดที่��ออก่มีาที่างช้�องคลอด อาก่ารป่วดที่�อง คล��นไสี่�อาเจ�ยน

Acetazolamide (Diamox, 250 mg/tab)บัทบัาทของพยาบัาล

1.ห�ามีใช้�ในผ �ที่��แพ�ยาก่ล#�มีซ็�ลโฟนาไมีด. ผ �ป่"วยที่��มี�ระด�บโซ็เด�ยมีและโป่แตสี่เซ็�ยมีในเล�อดต'�า ผ �ป่"วยที่��

เป่+นโรคต�บหร�อไตวาย2.ควรระว�งในผ �ป่"วยโรคเบาหวาน โรคป่อดเร�1อร�ง และผ �ป่"วยที่��มี�แนวโน�มี

จะเก่�ดภาวะเล�อดเป่+นก่รด 3.ผลขี�างเค�ยงที่��พบได� ค�อ เบ��ออาหาร ช้าป่ลายมี�อ ป่ลายเที่�า รอบๆ ป่าก่

หร�อเป่+นเหน0บ ก่ระหายน'1า และป่<สี่สี่าวะมีาก่ผ�ดป่ก่ต� ง�วง ป่วดศั�รษะ สี่�บสี่น ก่ารใช้�ยาน�1เป่+นเวลานาน อาจที่'าให�มี�ก่ารสี่ ญ่เสี่�ยโป่แตสี่เซ็�ยมีและโซ็เด�ยมี เก่�ดภาวะเล�อดเป่+นก่รด และ มี�ระด�บโป่แตสี่เซ็�ยมีต'�าได� เก่�ดน��วในที่างเด�นป่<สี่สี่าวะ

4.หาก่มี�ผ��น เล�อดออก่ในป่<สี่สี่าวะ ป่วดเวลาป่<สี่สี่าวะ ต�วเหล�อง หร�อตาเหล�อง ให�พบแพที่ย.ที่�นที่�

5.ควรร�บป่ระที่านน'1าอย�างน�อย 1.5 – 2.5 ล�ตรต�อว�น เพ��อลดความีเสี่��ยงต�อก่ารเก่�ดน��วที่��ไต

Mannitol inj (20%w/v ขนาด 100 และ 500 ml)

แนวทางกี่ารบัรห้ารยาใช้�หยดเขี�าหลอดเล�อดด'าเที่�าน�1น หาก่ใช้�ลดความีด�นล ก่ตา ระยะเวลาก่าร

ให�ค�อ 30 – 60 นาที่�บัทบัาทของพยาบัาล

1.ไมี�ควรใช้�ร�วมีก่�บ whole blood เพราะจะที่'าให�เมี0ดเล�อดแดงแตก่2.ห�ามีใช้�เมี��อสี่ารละลายมี�ก่ารตก่ตะก่อน ซ็��งก่ารเต�มีอ�เล0ก่โตรไลที่.อ��น อาจ

ที่'าให�สี่ารละลายตก่ตะก่อนได�

3.ใช้�อย�างระมี�ดระว�งในหญ่�งต�1งครรภ. ผ �ป่"วยโรคห�วใจที่��ค�อนขี�างร#นแรง ในผ �ป่"วยที่��ป่<สี่สี่าวะไมี�ออก่

(Anuria) และในผ �ป่"วยที่��มี�ภาวะขีาดน'1า (Dehydration)

4.ไมี�ควรใช้�ยาน�1ในผ �ป่"วยที่��มี�เล�อดค��งในป่อดหร�อมี�น'1าค��งในป่อด เล�อดออก่ในสี่มีองและโรคห�วใจล�มี

เหลว5.ควรหมี��นตรวจสี่อบบร�เวณีที่��ให�ยา เน��องจาก่อาจเก่�ดก่ารร��วขีองยา ที่'าให�

เก่�ดเน�1อตายได�6.ผลขี�างเค�ยง ได�แก่� คล��นไสี่� อาเจ�ยน ก่ระหายน'1า ป่วดศั�รษะ มี�นงง สี่��น มี�ไขี�

ห�วใจเต�นแรง เจ0บหน�าอก่ ภาวะขีาดสี่มีด#ลขีองขีองเหลวและเก่ล�อแร�ในร�างก่าย ขีาดน'1า อาจเก่�ดความีด�นเล�อดสี่ งหร�อต'�าได�

7.อาก่ารแสี่ดงขีองภาวะขีาดน'1าและก่ารขีาดสี่มีด#ลขีองเก่ล�อแร� : ป่าก่แห�ง ก่ระหายน'1า อ�อนเพล�ย

ป่วดก่ล�ามีเน�1อ8.Monitor: renal function, daily fluid input/output, serum

electrolytes, serum and urine osmolality

Aminophylline , Theophylline(Aminophylline 100 mg/tab หร�อ injection 250 mg/10ml,

(Theophylline sustained release 200 mg/tab หร�อ elixir 50

mg/5ml ขีนาด 60 ml,)

แนวทางกี่ารบัรห้ารยา1. ก่ารใหยาที่างหลอดเล�อดด'าควรใหแบบ continuous infusion

2.ก่ารให�ยาที่างหลอดเล�อดด'า ควรฉุ�ดอย�างช้�าๆ อย�างน�อย 5 นาที่�เน��องจาก่ก่ารฉุ�ดเร0วจะที่'าให�ห�วใจหย#ดเต�นได�

3.ห�ามีฉุ�ดยาเขี�าก่ล�ามีเน�1อ เพราะผ �ป่"วยจะป่วดมีาก่บัทบัาทของพยาบัาล

1.อาก่ารขี�างเค�ยงที่��พบได� ด�งน�1อากี่ารท��เกี่ดข,-น ข�อปฏิบั�ติและกี่ารแกี่�ไข

- คล��นไสี่� อาเจ�ยน มี�แผลในก่ระเพาะอาหาร ที่�องเป่+นตะคร�ว สี่ ญ่เสี่�ยความีร �สี่�ก่อยาก่อาหาร

- ให�ร�บป่ระที่านยาพร�อมีอาหาร หร�อ หล�งอาหารที่�นที่� หร�อ พร�อมียาลดก่รด หร�อ พร�อมีน'1า 1 แก่�ว ถึ�าป่ฏิ�บ�ต�ตามีน�1แล�วย�งมี�ป่<ญ่หาอย �ให�พบแพที่ย.

- ป่วดศั�รษะ นอนไมี�หล�บ มี�อาก่ารต��นเต�น หน�ามี�ด ป่<สี่สี่าวะบ�อย มี�อและน�1วก่ระต#ก่

- ถึ�าอาก่ารเหล�าน�1ร#นแรง ให�พบแพที่ย.

- ก่ารสี่��นขีองห�วใจ ห�วใจเต�นเร0ว หายใจเร0ว นอนไมี�หล�บ

- พบแพที่ย. เพ��อป่ร�บขีนาดยา

- ความีด�นโลห�ตต'�า ห�วใจเต�นไมี�เป่+นจ�งหวะ ช้�ก่

- พบแพที่ย.ที่�นที่�

- ผ��นขี�1นที่��ผ�วหน�ง (อาก่ารแพ�) - พบแพที่ย.ที่�นที่�2.ไมี�ควรใช้�ยา aminophylline ร�วมีก่�บยา theophylline เน��องจาก่อาจที่'าให�เก่�ดอาก่ารต��นเต�น นอนไมี�

หล�บ คล��นไสี่� อาเจ�ยน หร�อก่ารได�ร�บขีนาดยาเก่�น 3.หญ่�งต�1งครรภ. หญ่�งให�นมีบ#ตร ผ �ป่"วยโรคต�อห�น มีะเร0ง โรคต�อมีธี�ย

รอยด. โรคเบาหวาน โรคความีด�นโลห�ตสี่ ง โรคต�บ โรคไต โรคห�วใจ โรคหลอดเล�อด ควรบอก่แพที่ย.ถึ�งสี่ภาวะขีองตนเองก่�อนใช้�ยาต�วน�1

Desferoxamine (Desferal) (500 mg/ vial)

แนวทางกี่ารบัรห้ารยา 1.ก่ารให�ยาโดยหยดที่างหลอดเล�อดด'าอย�างเร0วอาจที่'าให�ความีด�นโลห�ต

ต'�าลง และเก่�ดช้Fอก่ได� (เช้�นหน�าแดง คอแดง ห�วใจเต�นเร0วผ�ดป่ก่ต� เป่+นลมี หมีดสี่ต� และผ��นลมีพ�ษ)

2.ก่ารให�ยา desferal ในขีนาดสี่ ง และมี�ระด�บ Ferritin ต'�าร�วมีด�วย อาจน'าไป่สี่ �ก่ารรบก่วนก่ารมีองเห0น และก่ารได�ย�น

3.ก่ารให�ยาขีนาดสี่ งเก่�นมีาก่ๆ ที่างหลอดเล�อดด'า อาจที่'าให�เก่�ดอาก่ารผ�ดป่ก่ต�เฉุ�ยบพล�นเก่��ยวก่�บที่างเด�นหายใจ

4.ก่ารร�ก่ษาในเด0ก่อาย#ต'�าก่ว�า 3 ป่@ ต�องมี�ก่ารต�ดตามีด ก่ารเจร�ญ่เต�บโตขีองเด0ก่อย�างระมี�ดระว�ง และขีนาดยาที่��ให�เฉุล��ยต�อว�นไมี�ควรเก่�น 40 mg/kg

ควรมี�ก่ารช้��งน'1าหน�ก่และว�ดสี่�วนสี่ งที่#ก่ 3 เด�อน

บัทบัาทพยาบัาล1.ก่ารเตร�ยมีสี่ารละลายให�ใช้�น'1าก่ล��นสี่'าหร�บฉุ�ดยา (sterile water for

injection)เที่�าน�1น เป่+นต�วที่'าละลายผงแห�ง โดยฉุ�ดน'1าก่ล��น 5 ml ลงในขีวดยา หล�งจาก่น�1นสี่ามีารถึน'าสี่ารละลาย desferal ไป่เจ�อจางต�อโดยผสี่มีก่�บสี่ารละลายที่��ใช้�สี่'าหร�บหยดที่��ใช้�อย �เป่+นป่ระจ'า (0.9% NaCl , Ringer’s solution,Ringer lactate solution, glucose 5%)

2.สี่ามีารถึให�ยาโดยหยดเขี�าใต�ผ�วหน�ง แต�ว�ธี�โดยที่��วไป่ให�หยดที่างหลอดเล�อดด'าอย�างต�อเน��อง (Intravenous Infusion) ระว�งเร��องก่ารเร�งอ�ตราก่ารหยดยา เพราะที่'าให�ความีด�นโลห�ตต'�าลง และ shock ได� อ�ตราก่ารหยดที่��แนะน'าค�อ 15 mg/kg/h นาน 4-6 ช้��วโมีง

3.ก่ารหยดยาที่างหลอดเล�อดด'าระหว�างถึ�ายเล�อด ไมี�ควรใสี่�สี่ารละลาย desferal ลงไป่ในถึ#งเล�อดโดยตรง แต�อาจใสี่�เขี�าไป่ที่างสี่ายให�เล�อดโดยใช้� Y adapter

4.ก่ารเก่0บร�ก่ษา : เก่0บในต �เย0น ควรใช้�ยาที่��ผสี่มีเสี่ร0จที่�นที่� ยาที่��ผสี่มีแล�วสี่ามีารถึเก่0บไว�ได�ป่ระมีาณี 24 ช้��วโมีงที่��อ#ณีหภ มี�ห�อง (25 C)

Phenobarbital (Phenobarb ®, Gardenal Sodium ®)

Elixir 20mg/5 ml ,Tablet 30 mg, 60 mg ,Injection 20 % w/v

แนวทางกี่ารบัรห้ารยา1.ร ป่แบบ Injection สี่ามีารถึให�ได�ที่�1ง IM, IV และ SC

2.ควรป่ร�บขีนาดยาในผ �ป่"วยโรคไต ถึ�า Clcr < 10 ml/min ควรให�ที่#ก่ 12-16 ช้��วโมีง

3.ยามี�อ�นตรก่�ร�ยาก่�บยาอ��นหลายต�ว เน��องจาก่ผ�านก่ารเมีตาบอล�สี่�มีโดย enzyme หลายช้น�ด เช้�น CYP-450, 2B6 และ 2D6 เป่+นต�น ยก่ต�วอย�างเช้�น มี�ผลลดฤที่ธี�;ขีองยา warfarin, griseofluvin และ oral contraceptive เป่+นต�น นอก่จาก่น�1ย�งสี่ามีารถึเพ��มีฤที่ธี�;ยาบางต�ว เช้�น Valproic acid ได�

4.เก่0บร�ก่ษายาในที่��ป่ราศัจาก่แสี่ง5.ก่ารได�ร�บยาเก่�นขีนาด ถึ�ามี�สี่ต�พยายามีที่'าให�อาเจ�ยน ถึ�าหมีดสี่ต�ให�

ล�างที่�อง หร�อ activate charcoal 30 g และน'1า 1 แก่�ว ให�ยาถึ�ายให�ขี�บยาออก่เร0วขี�1น เร�งก่ารขี�บป่<สี่สี่าวะ ในรายที่��เก่�ด shock อาจต�องที่'า hemodialysis หร�อ hemoperfusion พยายามีตะแคงต�วสี่ล�บขี�างที่#ก่ 30 นาที่�บั ท บั า ท พ ย า บั า ล

1.เน��องจาก่ยามี� Therapeutic index อย �ในช้�วงแคบ ด�งน�1นจ�งควรต�ดตามี vital sign, mental status และ seizure activity อย�างใก่ล�ช้�ด เพ��อป่6องก่�นหร�อแก่�ไขีอาก่ารผ�ก่ป่ก่ต�ที่��เก่�ดขี�1นได�ที่�นที่�

Phenytion injection (250 mg./ 5 ml.)แนวทางกี่ารบัรห้ารยา

ห�ามีใช้� ในผ �ป่" วยที่��มี�ป่ระว�ต�แพ�ยา , sinus bradycardia, sinus

atrial block, second and third degree A-V Block และ Adams-Stokes syndromeบัทบัาทของพยาบัาล

1.ไมี�ควรเจ�อจางในสี่ารละลายที่��มี� dextrose เป่+นสี่�วนป่ระก่อบ และไมี�ควรให�ร�วมีก่�บยาช้น�ดอ��นๆ เพราะอาจที่'าให�ยาตก่ตะก่อนได� ด�งน�1นจ�งใช้�ต�วที่'าละลายได�เฉุพาะ Normal saline เที่�าน�1น

2.เน��องจาก่ยามี�ฤที่ธี�;เป่+นด�าง ก่ารฉุ�ดเขี�าหลอดเล�อดอาจก่�อให�เก่�ดก่ารระคายเค�อง และที่'าให�เสี่�นเล�อดด'าบร�เวณีที่��ฉุ�ดยาอ�ก่เสี่บ ควรให�น'1าเก่ล�อก่�อนและหล�งตรงบร�เวณีเสี่�นเล�อดที่��ฉุ�ดยาเขี�าไป่

3.Side effects ความีด�นโลห�ตต'�า,ห�วใจเต�นช้�า,ห�วใจเต�นไมี�เป่+นจ�งหวะ4. ก่ารให�ยาที่างหลอดเล�อดด'า ต�องควบค#มี vital constants และ

EKG ควบค �ก่�นไป่5.ยามี� Therapeutic index แคบ ต�องต�ดตามีภาวะ Overdose

จาก่อาก่ารล ก่ตาก่ระต#ก่ Ataxia สี่��น ง�วงนอน พ ดจาต�ดขี�ด คล��นไสี่�อาเจ�ยน ควรแก่�ไขีโดยก่ารลดขีนาดยา หร�อหย#ดก่ารให�ยา อาจให�ออก่ซ็�เจน เพ��อช้�วยในก่ารหายใจ หร�อถึ�ายเล�อด และด แลผ �ป่"วยอย�างใก่ล�ช้�ด

6.ระว�งก่ารให�ยาร�วมีก่�บ Dopamine เพราะที่'าให�ความีด�นต'�า ห�วใจเต�นช้�าลง อาจเก่�ดภาวะห�วใจหย#ดเต�น และก่ารใช้�ร�วมีก่�บ Lidocaine injection

จะก่ดก่ารที่'างานขีองห�วใจ

Octreotide Acetate ( Sandostatin ®, Injection 0.1 mg/ml )

แนวทางกี่ารบัรห้ารยา1.สี่'าหร�บ esophageal varice ใช้� IV bolus: 25-50 mcg ตามี

ด�วย IV infusion: 25-50 mcg/hr

2.ก่ารหยดเขี�าหลอดเล�อดด'า ควรเจ�อจางด�วยสี่ารละลาย normal

saline ป่ราศัจาก่เช้�1อมีาก่ก่ว�าสี่ารละลาย dextrose เพราะยามี�ผลต�อก่ารเก่�ด glucose homeostasis

3.ละลายยา 0.5 mg ในสี่ารละลาย normal saline 60 ml ควรหยดสี่ารละลายเขี�าหลอดเล�อดด'าโดยใช้� Infusion pump ในความีเขี�มีขี�นต'�า ๆ ควรให�มีาก่ก่ว�า 15-30 นาที่� สี่'าหร�บ iv push ควรให�มีาก่ก่ว�า 3 นาที่�

4.เขี�าก่�นไมี�ได�ก่�บสี่ารละลายขีองอาหารที่��ให�ที่างสี่ายยาง (Parenteral

Nutrition) เพราะจะเก่�ดก่ารสี่ร�าง glycosyl octreotide conjugate

5.สี่ารละลายที่��เจ�อจางแล�วมี�ความีคงต�วที่างก่ายภาพและเคมี� 24

ช้��วโมีงที่��อ#ณีหภ มี�ห�อง (25 C )เก่0บพ�นแสี่ง และควรใช้�สี่ารละลายที่�นที่� ถึ�าย�งไมี�ใช้�ที่�นที่� ควรเก่0บที่��อ#ณีหภ มี� 2-8 C จะอย �ได� 48 ช้��วโมีง (ก่�อนใช้�สี่ารละลายควรต�1งที่�1งไว�ให�ใก่ล�เค�ยงก่�บอ#ณีหภ มี�ห�อง)

บัทบัาทพยาบัาล1.ควรต�ดตามีระด�บน'1าตาลในเล�อดเพราะยามี�ผลเป่ล��ยนแป่ลงระด�บ

น'1าตาลในเล�อด2.ควรที่'าอ#ลตราซ็าวด.ตรวจถึ#งน'1าด�ก่�อนที่��จะใช้�ยาและที่#ก่ 6-12 เด�อน

เพราะก่ารใช้�ยาระยะนานอาจก่�อให�เก่�ดพ�ษในถึ#งน'1าด�

Tamoxifen tab (10 mg/tab)บัทบัาทของพยาบัาล

1.ผลขี�างเค�ยงที่��ร#นแรง ค�อ endometrial cancer,

thromboembolic และ cataract formation

2.ตรวจด vaginal discharge, leg swelling และ change in vision3. สี่'าหร�บผ �ป่"วยที่��มี�ป่ระจ'าเด�อนผ�ดป่ก่ต� ก่�อนเร��มีต�นใช้�ยาน�1ควรมี�ก่าร

ตรวจสี่อบ pregnancy test เน��องจาก่ยาอาจมี�ผลต�อที่ารก่ได� (pregnancy category D)

4.ห�ามีใช้�ในผ �ที่��มี�ป่ระว�ต� Deep vein thrombosis หร�อ Pulmonary

embolism เน��องจาก่ยาจะเพ��มีอ#บ�ต�ก่ารณี.ก่ารเก่�ด thromboembolic event