Б.Лувсандамба

1

Òîäîðõîéëîëò:

Àðõàã, äààìæðàõ ÿâöòàé îëîí ÿíçûí øàëòãààíû

óëìààñ ýëýãíèé öóëëàã áîëîí ñóäàñíû òîãòîëöîî

ò¿ãìýëýýð ãýìòýí ¿éë àæèëëàãàà á¿õèé ýñèéí

òîî ýðñ öººðч ýëýãíèé õýâèéí á¿òýö áàéãóóëàìæ

ýâäðýí õîëáîãч ýäèéí õàòóóðàë, çàíãèëààò

á¿ðäýë ¿¿ñч, ýëýãíèé äóòìàãøèë, ¿¿äýí

õóðààãóóðûí äàðàëòûí èõñýëòýíä õ¿ðãýäýã

ýìãýãèéã ýëýãíèé öèððîç ãýíý.

2

Øàëòãààí:

Ýëýãíèé öèððîçûã ¿¿ñãýõ øàëòãààí ìàø îëîí ÿíç.

Àðõè áà ýëãýíä íºëºº á¿õèé áóñàä õîðò áîäèñóóä, дөрвөн òºðëèéí õîðò áîäèñ áàéäàã.

1. Õëîðò í¿¿ðñòºðºã÷èéí á¿ëãèéí áîäèñóóä. ¯¿íä õëîðò

ìåòèë, õëîðôîðì, äºðâºí õëîðò í¿¿ðñòºðºã÷, ýòèëõëîðèä,

äèõëîðýòàí, òåòðàõëîðýòàí, ýòèëõëîðõèäðàò çýðýã îíãîö

áà àâòîìàøèíû ¿éëäâýðëýë, çàñâàð, ãóòëûí ¿éëäâýð,

õèìèéí öýâýðëýãýý, õîðòîí øàâüæ óñòãàõàä õýðýãëýäýã

áîäèñóóä îðíî.

2. Õëîðò íàôòàëèí áà äèôåíèëèéí á¿ëãèéí áîäèñóóä.

3. Áåíçîë áà ò¿¿íèé á¿ëãèéí áîäèñóóä. ¯¿íä íèòðîáåíçîë,

äèíèòðîáåíçîë, òðèíèòðîáåíçîë, äèíèòðîôåíîë, àíèëèí çýðýã

õîðò áîäèñ õàìààðàãäàíà.

3

4. Çàðèì õ¿íä ìåòàëü îðîëöñîí õîðò áîäèñóóä. ¯¿íä õàð

òóãàëãà, ìºíãºí óñ, õ¿íöýë, ôîñôîð çýðãèéã àãóóëñàí

áîäèñóóä áàãòàíà.

2. Âèð¿ñ áà áóñàä õàëäâàðò íÿí. Îð÷èí ¿åä ýëãèéã

ñîíãîìîëîîð ãýìòýýäýã A, B, C, D, E, F, G, TT, SEN çýðýã 9

òºðëèéí âèð¿ñ íýýãäýýä áàéíà. ̺í öèòîìåãàëîâèð¿ñ,

Ýïøòåéí-Áàððûí âèð¿ñ, àäåíîâèð¿ñ, ýêõîâèð¿ñ, áóñàä

òºðëèéí íÿí òóõàéëáàë ñ¿ðüåýãèéí ñàâõàíöàð, ëÿìáèë¸ç,

îïèñòðèõîç çýðýã õàëäâàðûí óëìààñ ýëýãíèé öèððîç ¿¿ñ÷

áîëíî.

3. Çàðèì ýìèéí áîäèñ. Ýìèéí áîëîí êñåíîáèîòèê áîäèñûí 65-

70% ýëãýíä çàäàð÷ íýãäýí ººðèéí ¿éë÷ëýëèéã ¿ç¿¿ëíý.

4

4. Áîäèñûí ñîëèëöîîíû ººð÷ëºëò. Ýëýãíèé ººõæèëò, ïîðôèðèíû ñîëèëöîîíû õÿìàðëûí óëìààñ ýëýãíèé öèððîç ¿¿ñýõ ÿâäàë ìàíàé îðîíä õîâîð áóñ òîõèîëäîæ áàéíà.

5. Àóòîèìì¿ííèé õåïàòèò ýëýãíèé öèððîçîä øèëæèõ òîõèîëäîë ÿëàíãóÿà çàëóó íàñíû ýìýãòýé÷¿¿äýä ýëáýã áºãººä õ¿íä ÿâöòàé, òàâèëàí ìóóòàé áàéäàã.

6. Öºñíèé çàìûí ºâ÷í¿¿ä.

7. Ýëãýíä óäààí õóãàöààãààð öóñ çîãñîíãèøèõ.

8. Õîîë õ¿íñèéã áóðóó õýðýãëýõ.

9. Óäàìøèë. Ýëýãíèé öèððîçûí øàëòãààíû 40 õ¿ðòýë õóâèéã, àíàãààõ óõààí áóóðàé õºãæñºí çàðèì óëñ îðíóóäàä ò¿¿íýýñ ÷ èë¿¿ õóâèéã á¿ðýí íàéäâàðòàé òîãòîîæ ÷àäàõã¿é áàéíà.

5

Ýìãýã æàì.

Ýëýãíèé öèððîçûí ýìãýã æàì ¿¿ñãýæ áàéãàà øàëòãààíûõàà îíöëîãîîð òîäîðõîéëîãäîõ áîëîâ÷ öààøèä äààìæðàõäàà íýãýí ÿíçûí õýëáýðýýð ÿâàãäàíà.

Âèð¿ñèéí øàëòãààíòàé ýëýãíèé öèððîçûí ¿åä òóõàéí âèð¿ñ ýëýãíèé ýñèéí äîòîð óäààí õóãàöààãààð õàäãàëàãäàí, íºõöºë á¿ðäñýí ¿åä ºñ÷ ¿ðæèí äàðõëààíû òîãòîëöîîã õÿìðóóëæ, ýëýãíèé ýä ýñýä õîðäëîãûí íºëººëºë ¿ç¿¿ëæ, ýëýãíèé ýñèéí ñºíºðºë áà ¿õæèëèéã äààìæðóóëíà.

Àðõèíû øàëòãààíòàé ýëýãíèé öèððîçûí ¿åä àðõè áîëîí ò¿¿íèé äóòóó çàäðàëûí á¿òýýãäýõ¿¿í áîëîõ àöåòàëüäåõèäûí íºëººãººð ýëãýíä àóòîèìì¿ííèé ¿ðýâñýë ÿâàãäàæ, õèàëèíûã ¿¿ñãýí õîëáîã÷ ýäèéí õàòóóðàëòûã äààìæðóóëíà.

6

Àóòîèìì¿ííèé øàëòãààíòàé ýëýãíèé öèððîçûí ¿åä ýëýãíèé

ýä ýñèéí äîòîð àóòîèìì¿ííèé óðâàë ÿâàãäàæ, äàðõëààíû

òîãòîëöîîã õÿìðàëä îðóóëæ, ¿ðýâñëèéã ¿¿ñãýí ýëýãíèé

ýñèйí ¿õæèëèéã äààìæðóóëíà.

Ýëãýí äîòîðõè öóñ çîãñîíãèéí øàëòãààíòàé ýëýãíèé

öèððîçûí ¿åä ýëýãíèé ýñèéí öóñàí õàíãàìæ áàãàñ÷,

õàòàíãèøðàë áà ¿õæèëä õ¿ðãýíý.

Ýëýãíèé öèððîç ¿¿ñýõ ýìãýã æàìä ººõíèé õýò èñýëäýëòèéí

èäýâõæèë ÷óõàë ¿¿ðýã ã¿éöýòãýíý. ªºõíèé õýò èñýëäýëò

èäýâõèæñýíèé óëìààñ ÷ºëººò ÿçãóóðóóä ¿¿ñ÷ ýëýãíèé ýä

ýñèéã ãýìòýýí, ò¿¿íèé ¿õæèë ¿¿ñýõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëíý.

7

Ýëýãíèé öèððîçûí ýìãýã æàìûã òîéìëîí ¿ç¿¿ëáýë:

8

Ýëýãíèé ýä ýñèéí

¿õæèë

Õîëáîã÷ ýäèéí íºõºí

óðãàëòûí çàíãèëàà

¯ðýâñëèéí ÿâö èäýâõæèõ

Õàòóóðñàí õîëáîã÷ ýäèéí

òàñëàâ÷ààð õ¿ðýýëýãäñýí õóóðàì÷

äýëáýíöýð

Ýëýãíèé äîòîðõè ñóäàñíû

òîãòîëöîî ýâäðýõ

Ýëýãíèé öóëëàãèéí öóñàí

õàíãàìæ áàãàñàõ

Ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä ýëýãíèé öèððîç ¿¿ñ÷ õºãæèõ ýìãýãæàìä á¿õèé ë ýä ýñèéí äîòîð àãóóëàãäàæ áàéäàãòóõàéí ýäýä ºâºðìºö áîëîâ÷ òºðëèéí õóâüä ºâºðìºö áóñêåéëîí õýìýýõ ïåïòèä áóþó ãëèêîïåïòèäèéí ¿¿äýë áîäèñíºëººëäºã òóõàé ìýäýýëýë ãàð÷ áàéíà. Ýíýõ¿¿ áîäèñýñèéí õóâààãäëûã äàðàíãóéëæ, ýä ýñèéí ºñºëòõºãæèëòèéã õÿíàí çîõèöóóëäàã àòàë, õàðèí Ýëýãíèéöèððîçûí ¿åä ýëýãíèé ¿íäñýí ýñèéí õóâààãäëûãèäýâõæ¿¿ëæ, õîëáîã÷ ýäèéí íºõºí óðãàëòûí çàíãèëààòá¿ðäýë áóé áîëîõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëæ áàéãààãèëð¿¿ëñýí áàéíà.

9

Àíãèëàë.

Ýëýãíèé öèððîçûí øàëòãààíààð:

Ýìãýã á¿òýö ç¿éí øèíæýýð:

1. Æèæèã çàíãèëààò

2. Òîì çàíãèëààò

3. Õîëèìîã çàíãèëààò

¯¿äýí õóðààãóóðûí äàðàëò èõñýëòèéí ¿å øàòààð:

1. Ýýíýãøëýý àëäààã¿é

2. Ýýíýãøëýý àëäñàí ýõýí ¿åèéí

3. Ýýíýãøëýý á¿ðýí àëäñàí

10

Ýëýãíèé äóòìàãøëûí çýðãýýð:

1. Ýýíýãøèëòýé

2. Õàãàñ ýýíýãøèëòýé

3. Ýýíýãøèëã¿é

Èäýâõèéí çýðãýýð:

1.Èäýâõòýé áóþó ñýäðýëèéí ¿å ( áàãà çýðãèéí, äóíä çýðãèéí, èõ èäýâõòýé ãýñýí 3 çýðýãò õóâààãäàíà )

2. Èäýâõã¿é áóþó íàìæèëòûí ¿å

Ýëýãíèé öèððîçûí äààìæèðëûí ÿâöààð:

1. Ààæèì äààìæðàëòàé

2. Ò¿ðãýí äààìæðàëòàé

3. Òîãòîíãè ÿâöòàé

11

Эмнэлзүй:

1. Ìýäðýë ñóëüäëûí õàìøèíæ áîëîõ àìàðõàí ÿäðàõ, ñóëüäàõ, õºäºëìºðèéí ÷àäâàð áóóðàõ, íîéð õóëüæèõ, ñýòãýë òàâã¿é, óóð óöààðòàé, àãàäóó ñàíäðóó áîëîõ çýðýã øèíæ¿¿ä õàìãèéí ò¿ð¿¿íä èëýðäýã ¿íäñýí õàìøèíæ þì

2. Áèæèéí õàìøèíæ. Ýëýãíèé öèððîçûí ¿åä àì õàòàæ ãàøóó îðãèõ, õîîëíû äóðøèë, øèíãýö áàãàñàõ, ãýäýñ ä¿¿ðýõ, ºòãºí õàòàõ, ººõ òîñòîé õóðö õîîë èäñýíèé äàðàà ñóóëãàõ çýðýã øèíæ¿¿äýýð èëýðíý. ªâ÷èí õ¿íäýðñýí ¿åä îãèóëàõ, Ẻëæèñ öóòãàõ, Ẻëæèõ øèíæ¿¿ä àæèãëàãäàíà.¯¿äýí õóðààãóóðûí äàðàëò èõñýæ óëààí õîîëîé, õîäîîäíû õóðààãóóð ñóäàñ ºðãºñºí òýíäýýñ öóñ àëäàõ ¿åä öóñààð Ẻëæèíº.

12

3. ªâäºëòèéí õàìøèíæ. Ýëýãíèé öèððîçûí ¿åä ºâäºëòèéí õàìøèíæ õîæóó èëýðíý.. Ýëýãíèé öèððîçûã äàãàëäàí ¿¿ññýí öºñ, õîäîîä, íîéð áóë÷èðõàéí ýìãýã ººð÷ëºëòèéí óëìààñ ºâäºõ øèíæ èëýðíý.

4. Øàðëàëòûí õàìøèíæ: Ñîíæèõ ¿çëýãýýð àðüñ áà ¿çýãäýõ

ñàëñò øàð ºíãºòýé áîëëîî, àðüñ çàãàòíàæ ìààæóóëäàã

ãýñýí çîâóóðèàð èëðýõ áà ãîëäóó ýëýãíèé öèððîçûí

õ¿íäðýëèéí ¿åä òîõèîëäîíî.

5. Öóñàðõàãøëûí õàìøèíæ: Çîâóóðèéí õóâüä öóñ ãîîæèìòãîé

áîëîõ, õàìðààñ öóñ ãàðàõ, àðüñíû ºí㺠öàéæ àìàðõàí

ÿäðàõ, ñóëüäàõ, áèå äýýã¿¿ð õºõ òîëáî ãàðàõ çýðýã

øèíæ¿¿äýýð èëðýõ áà èõýíõ òîõèîëäîëä ýëýãíèé

öèððîçûí õ¿íäðýë áîëîí õóðäàí äààìæðàõ õ¿íä õýëáýðèéí

¿åä òîõèîëäîíî.

13

Õ¿ðýëöýõ ìýäðýõ¿éí ( èëýõ, äàðàí áàðèõ ) ¿çëýã ýëýãíèé öèððîçûí îíîøëîãîîíä ÷óõàë à÷ õîëáîãäîëòîé. Ýëýãíèé öèððîçûí óëìààñ ýëýã òîìîðñîí ¿åä áàðóóí õàâèðãàíû íóìàí äîîãóóð èëæ ¿çýõýä çàðèìäàà áàðçãàð ãàäàðãóóòàé òýãø áóñ èðìýãòýé òîìîðñîí ýëýã ìýäðýãäýæ áîëîõ áà ýëãèéã äàðàí áàðüæ ¿çýõýä äýýðõ øèíæ óëàì òîä ìýäðýãäýíý. Õýâëèéä øèíãýí õóðàëäñàí ¿åä öàëãèóëàí äàðàí áàðüæ ¿çýõ ( balloting palpation)-ýä øèíãýíèé öàëãèëò òîäîðõîéëîãäîíî.

Òîãøèëòîîð ýëýã áà äýë¿¿íèé òîìðîëò, õýâëèéä õóðàëäñàí øèíãýíèé áàéäàë, õýìæýýã íàðèéâ÷ëàí òîäîðõîéëíî.

14

Øèíæèëãýýíèé àðãóóä

Õýìæèëòèéí øèíæèëãýýíèé àðãóóäààñ ýëýãíèé öèððîçûí ¿åä ºâ÷òºíèé áèåèéí æèíã õýìæèæ òóðàëòûí çýðãèéã òîãòîîõ,

Ëàáîðàòîðèéí øèíæèëãýýãýýð öóñíû èéëäñýíä äàðààõ áîäèñóóäûã òîäîðõîéëíî. ¯¿íä:

Ýëýãíèé ¿éë àæèëëàãààíû áàéäëûã òîãòîîõ çîðèëãîîð íèéò áà õîëáîîò áèëèð¿áèí, ÀëÀÒ, ÀñÀÒ, ø¿ëòëýã ôîñôîòàç, íèéò óóðàã, àëüáóìèí

Äàðõëàà òîãòîëöîîíû áàéäëûã òîãòîîõ çîðèëãîîð Â, Ñ, D âèð¿ñèéí àíòèãåí áà àíòèáèåò¿¿д

Õàâäàðøèëòûí áàéäëûã òîãòîîõ çîðèëãîîð àëüôà-ôåòîïðîòåèí ( AFP )

15

̺í öóñ áà øýýñíèé åðºíõèé øèíæèëãýý, öóñíû áүëэãíэëò ( ïðîòðîìáèíû õóãàöàà ) ýëýãíèé öèððîçûí îíîøèéã áàòëàí òîãòîîõîä çîõèõ ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýíý.

Ä¿ðñëýë îíîøëîãîîíû àðãóóäààñ

õýò àâèàãààð õàðàõ ( ultrasonography-USG ) þì. Ò¿¿íýýñ ãàäíà çîõèõ çààëò, øààðäëàãûí äàãóó êîìïüþòåðûí òîìîãðàôè ( computed tomography-CT ), ñîðîíçîí ðåçîíàíñûí òîìîãðàôè ( magnetic resonance tomography-MRT ) çýðýã øèíæèëãýý õèéíý.

Äóðàíäàõ àðãóóäààñ óëààí õîîëîé, õîäîîäíû óÿí äóðàíãèéí øèíæèëãýý ( fibroesophagogastroscopy )

Ýëýãíèé áèîïñè ( liver biopsy ) çºâõºí ýëýãíèé öèððîç òºäèéã¿é ýëãèéã ò¿ãìýëýýð ãýìòýýäýã áóñàä ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä îíîøëîãîîíû áîëîí ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿íã õÿíàõàä ÷óõàë à÷õîëáîãäîëòîé

16

Õ¿íäðýëÝëýãíèé öèððîçûí ¿åä ºâ÷òºíèé àìü íàñàíä àþóëòàé îëîí õ¿íäðýë òîõèîëäîõ áà äàðààõ ¿íäñýí 4 á¿ëýãò õóâààíà.

¯¿íä:

1. Ýëýãíèé ýä ýñ ( öóëëàã )-èéí ¿éë àæèëëàãààíû

ººð÷ëºëòòýé õîëáîîòîé õ¿íäðýë ( Hepatic

parenchymal dysfunction )

à/. Øàðëàëò ( Jaundice )

á/. Öóñíû áºëºãíºëò ººð÷ëºãäºõ ( Impaired

coagulation )

â/. Öóñàí äàõü àëüáóìèí áàãàñàõ

( Hypoalbuminemia )

2. ¯¿äýí õóðààãóóðûí äàðàëò èõýññýíòýé

õîëáîîòîé õ¿íäðýë ( Vascular compensation/

due to complications of portal hypertension )

17

à/. ªðãºññºí ¿¿äýí õóðààãóóðààñ öóñ àëäàõ

( Variceal bleeding )

á/. Õýâëèéä øèíãýí õóðàëäàõ ( Ascites )

â/. Õýâëèéí ãÿëòàíãèéí àÿíäàà ¿¿ñýõ èäýýò

¿ðýâñýë ( Spontaneous bacterial peritonitis )

3. Áóñàä ýðõòýí òîãòîëöîîíû ¿éë àæèëëàãààíä

íºëººëñíèé óëìààñ ¿¿ñýõ õ¿íäðýë

( Associated organ dysfunction )

à/. Ýëýã òàðõèíû õàìøèíæ ( Portal-systemic

encephalopathy )

á/. Ýëýã Ẻðíèé õàìøèíæ ( Hepatorenal

syndrome )

â/. Ýëýã äýë¿¿íèé õàìøèíæ ( Hepatolienal

syndrome or hypersplenism )

18

ã/. Ýëýã ç¿ðõíèé õàìøèíæ ( Hepatocardial

syndrome )

ä/. Ýëýã óóøèãíû õàìøèíæ ( Hepatopulminale

syndrome )

4. Õàâäàðøèõ ( Hepatocellular carcinoma – HCC )

Ýëýãíèé öèððîçûí îíîøëîãîî, ýì÷èëãýý áîëîí

õ¿íäðýëèéí çýðãèéã òîãòîîõîä ×àéëä, Ïüþ íàðûí

áîëîâñðóóëàí ãàðãàñàí àíãèëàë ( Child-Pugh

classification )-ûã ºíºº ¿åä íèéòýýð áàðèìòàëæ

áàéíà.

19

Ýëýãíèé äóòìàãøëûí îíîøëîãîî

Óõàíìñàðò

óõààí

Ñýòãýõ¿é Çàí ¿éë Ìýäðýë

I Íîéðìîãëîõ

íîéðã¿éäýë

Óäààí, áóðóó

ñýòãýí áîäîõ

Õººðºë áà

ãóíèã

×è÷ðýõ –

Tremor

II Ýìãýã

íîéðñîëò

Öàã õóãàöàà (-

), ìàðòàõ

Óóð óöààð Hyperre-

flexia

ataxia

III Áóäëèó

Sopor

Îðîí çàé (-)

ðåòðîãðàä

Äýìèéðýë,

ñîëèîðîë

Nistagma

IV (-) Coma (-) (-) Coma,

opisto

tonus20

Óõàìñàðò óõààíû äàðàíãóéëàãäñàíû çýðãèéã

¿íýëýõ (Øêàëà Ãëàçãî)

21

Í¿äýý

íýýõ,

àíèõ:

׺뺺

-òýé-

4

¯ãíèé õàðèóä-3 ªâòãºõ öî÷-

ðîëä-2

(-)-1

Õºäºë

-

㺺íèé

èäýâõ

׺뺺

-òýé-

6

ªâòãºõ öî÷ðîëä

÷èãëýë çîðèëãî-

òîé-5

¿ã¿é áîë-4 ýìãýã

íóãàëàõ

õºäºë-

㺺í-3

òýíèé

ëãýõ-

2

(

-

)

-

1

Àñóóë

-òàíä

õàðèó

-ëàõ

׺뺺

-òýé-

5

óäààí-4 áóäëèó,

áóðóó-3

Îéë-ãîìæ

ìóóòàé-2

Õàðèó-

ëàõã¿é

-1

I – 14-13, II – 12-11, III – 10-9, IV - >8

Элэгний циррозûн үед хийх

суурь эмчилгээ:

Үндсэн 2 бүлэг эмчилгээ хийдэг.

Элэгний эс хамгаалах, бодисын солилцоо сайжруулах суурь эмчилгээ

Элэгний циррозûн үед тохиолдох хүндрэлийн эмчилгээ (Шарлах хам шинж, хэвлийн хөндийд чөлөөт шингэн хурах хамшинж, улаан хоолой болон шулуун гэдэсний цус алдалт, элэгний үйл ажиллагааны дутагдал )

22

Элэгний циррозûн хүндрэлийн үед хийх

эмчилгээ, ò¿¿íýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ:

1. Шарлах хамшинж :

Цөсний ялгаралтыг дэмжих ба цөс хөөх, цөсний хүчлийг холбогч эмүүдийг холестирамин 4 г тунгаар өдөрт 3 - 4 удаа 60 - 80 мл усанд найруулан уух,

карболен 1,0-3,0 гр тунгаар

өдөрт ууна. 10 - 28 хоног хэрэглэнэ.

Урсофалüк 250 мг-аар өдөрт 2 удаа 1 сар ууна.

23

2. Хэвлийн хөндийд чөлөөт шингэн хураххамшинж:

Хоол унданд хэрэглэх шингэн болон давсныхэмжээг багасгана.

Хэвлийн шингэнèéг багасгах эмчилгээг шээс хөөхэмээр хийнэ. Энэ бүлгийн эмийг сонгохдоо хэвлийдхурсан шингэний хэмжээ ба биеийн хавангхаргалздаг. Бөөрний түүдгэнцэрт үйлчилдэгверошпирон 25 мг, 1 - 2 шахмалыг өдөрт 1 - 3 удааууна.

Хэрэв эмнэлзүйн сайжрал мэдэгдэхгүй бол /Генлийнгогцоонд үйлчилдэг/ фурîсемид40-120 мг-ààð уух болон тариагаар хэрэглэнэ.

24

Шээс хөөх энэ 2 бүлгийн эмэнд хэвлийн шингэншимэгдэхгүй үед гуравдах сонголтын эм болгон/бөөрний дистал сувганцарт нөлөөлөх/ гипотиазид 25 мг, өдөрт 1 - 3 удаа уухаар нэмж өгнө. Биеийн жин буурахболон шээсний гарц нэмэгдэх нь эмчилгээний шалгуурболдог.

өвчтөнг шээлгэх эмэнд мэдрэг бус гэж үнэлвэл хэвлийншингэнийг суллах арга хэмжээг авна /хэвлийд хатгалтхийж, шингэнг авах, мэс заслын аргаар шунт тавих г.м/.

Сийвэн дэх онкотик даралтыг дэмжих, үүдэн венийндаралт буулгах эмчилгээ:

альбумин 10мл/кг 5-10-20%-ийн уусмал,

бетта-адренорецепторыг хориглогч эм

бэлдмэл, питуитрин 2 мл уусмалыг булчинд тарихзэргийг хийнэ.

25

Õîäîîä, óлаан хоолой áîëîí шулуун гэдэсний ºðãºññºí

ñóäàñíààñ цус алдаõ ¿åèéí эмчилгээ, ò¿¿íýýñ

óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ

Үүдэн тогтолцооны даралтыг буулгах эмчилгээг бета адренохориглогч пропронолол 10 - 20 мг тунгаар уух, изосорбид 10 мг-аар өдөрт 2 удаа тогтмол уулгана.

Цус бүлэгнэлт сайжруулах эмчилгээ /К, Саминдэм болон аминокапроны хүчил 5%-ийн 10 мл уусмал судсаар, äèöèíîí 2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ áà

óóõààð, кальци глюконат 10%-ийн 10 мл уусмал судсаар тарина/.

Хамраас цус алдах үед хамрын чихээс хийж өгнө.

26

Дурангийн эмчилгээ хийх боломжгүй

их хэмжээний улан хоолой, хураагуур судасны цус алдалтын үед Блекморын болон Нахлассын зонд 48-72 цаг тавина.

Шулуун гэдэсний цус алдалтын үед проктолог эмчийнзөвлөгөөг авч, оёдол тавих, судас хатаах тариа хийнэ.

Цус алдалтыг зогсоох, цус төлжилтийг дэмжихзорилгоор угаасан улаан бөөмийн цул,даршилсан улаанбөөм 100 - 200 мл, хөлдөөсөн сийвэн 200-400 млсудсаар дуслаар явуулна.

өвчтөнг шээлгэх эмэнд мэдрэг бус гэж үнэлвэл хэвлийншингэнийг суллах арга хэмжээг авна /хэвлийд хатгалтхийж, шингэнг авах,

мэс заслын аргаар шунт тавих г.м/.

27

28

•Сийвэн дэх онкотик даралтыг дэмжих, үүдэн венийн даралт буулгах эмчилгээ: альбумин 10мл/кг 5-10-20%-ийн уусмал, бетта-адренорецепторыг хориглогч эм бэлдмэл, питуитрин 2 мл уусмалыг булчинд тарих зэргийг хийнэ.

•Цус шүүрэлтийн үед дицинон 0,25 гр-аар өдөрт 3 удаа

уулгана, 2 мл-ээр булчинд, судсаар тарьж хэрэглэнэ.

Курсын тунг коагулограммын үзүүлэлтийг харгалзан

тогтооно.

29