DIABETES INSIPIDUS

Mungesë e ADH përshkak çrregullimit apo dëmtimit të hipotalamusit.

Sindrom i poliurisë dhe polidipsisë (përshkak mosresorpcionit të ujit në tubule) dhe

çrregullimit të koncentrimit të urinës.

Përveç formës hipotalamike, eksiston dhe forma nefrore përshkak resistencës së

ADH në kanalet veshkore. Paraqitet rrallë , posaçarisht te gratë nga mosha 20 deri

4 vjet.

Pasqyra klinike: poliurija, polidipsija, ndjenjë kompenzatore e etjes, pacientët

janë të plogësht gjatë gjithë kohës, të etur dhe të përgjumshëm. Urina është e

pakoncentruar , e kthjellët , 4-15 L/ditë.

DG: kontrollimi i funksionit të hipotalamusit (niveli i ADH tek pacientët 8 orë të

etur) dhe funskioni i veshkëve ( me vazopresin).

TH: supstuticionale – DESMOPRESIN ( s.c. ose aerosol).

HIPERTIREOZA

Roli i gjëndrës tiroide është të prodhojë T3 (trijodtironin) dhe T4 (tiroxin)

mjaftueshëm.

Hipertireoza është sëmundje metabolike endokrine përshkak të çrregullimit të

nivelit të T3 më saktësisht T4 përshkak të dëmtimit apo dissfunksionit të gjëndrës

tiroide. Gjithmonë manifestohet me hipertension.

Morbus Graves – forma më e shpeshtë klinike e hipertirozës përshkak të

hipertajimit dhe hiperprodhimit të hormoneve tiroide nga gjëndra.

P.klinike : struma difuze, hiperfunksioni i simpatikusit , egzoftalmus, humbje

peshe.

DG: në bazë të trijasit karakteristik klinik TAHIKARDI + EGZOFTALMUS +

STRUMA. ; niveli i T3 dhe T4 në serum, scintigrafija (me J131),

TH: inhibitorë të sintezës së T3 dhe T4, β-blokatorë, kirurgjikale.

HIPOTIREOZA

Nënkupton mungesën e hormoneve tiroide dhe pamundësisë së organitmit për ti

shfrytëzuar me simptome bazë të hipotensionit, rritje peshe, hiperlipidemi, apo

rrallë dhe hipertension përshkak të oligurisë.

TH: L-tiroxin gjatë gjithë jetës.

NEFROLOGJI

POLIURIJA: më shumë se 2l/ ditë

OLIGURIJA: tajitja e urinës më pak se 500ml/ditë

ANURIJA: më pak se 100 ml / ditë

DIZURIJA: urinim i vështirësuar

INKONTINENCIJA : mosmundësija e mbajtjes së urinës në beshikë

ENEUREZA : urinim i padëshiruar/pavetdishëm gjatë natës.

SINDROMA NEFROTIKE

Ndodh përshkak të hipertolerancës së kapilareve veshkoreve dhe glomeruleve.

1. Proteinuria më shumë se 3,5 g/ditë

2. Hipoproteinemi me hipoalbuminemi

3. Edeme

4. Hiperlipidemi

TH: ushqim i pasur me proteina , ushqime të kufzuar me kripë, diuretikë.

IAV – INSUFICIENCA AKUTE VESHKORE

Definohet si rritje e menjëhershme e kreatininës në serum tek njerëz të shëndoshë

apo tek pacienta me induficiencë kronike stabile të veshkëve. Gjithmonë është

pasojë e ndonjë sëmundje apo çrregullimi tjeter nefror .

Pasqyra klinike:

1. Ndërpritje të cirkulacionit nëpër veshkë

2. Zvogëlimi i funksionit ekskretor të veshkëve

3. Rritje e materieve azotike në gjak dhe çrregullim i balansit elektrolitar dhe të

ujit.

4. Ndërpritje e menjëhershme e funnksioneve të veshkëve

5. Rritje e koncentrimit të uresë dhe kreatininës në serum

6. Oligurija / anurija

TH: balans i ujit, kripës, materieve azotike , kreatininës dhe ureasë , tensionit,

cirkulacionit veshkor, etj.

IKV – INSUFICIENCA KRONIKE E VESHKËVE

Është sindrom që ndodh përsshkak zvogëlimit të madh të filtracionit glomerular në

veshkë , me shka dëmtohet funskioni endokrin dhe tubular i veshkëve. Veshka më

nuk është në gjendje të mirmbajë homeostazën e mbrendshme të organizmit

( balansin acido-bazik, të tajit ujë dhe kripë, e humb funskionin endokrin dhe

detoksikativ), kshtuqë klirensi i kreatininit (element bazë që tregon funskionin e

veshkës) bie në 30ml/L. (klirensi kreatininit normal duhet të jetë te meshkujt 100-

150ml/L ndërsa te femrat 85-125ml/L).

Karakteristikat e IKV : retencion të metabolikëve uremik , çrregullim i

volumenit të ujit ekstracelular, çrregullim i përmbajtjes elektrolitare të ujit

ekstracelular, çrregullime hormonale. Nga aspekti patogjenetik ndodh zvogëimi i

numrit të nefroneve , përshkak të insuficiencës së gjatë, inflamacionit të nefroneve

apo tubuleve dhe glomeruleve.

Etiologjia: anomali të veshkëve, hipertension kronik (malinj) arterial, Giht,

nefropatija dijabetike, nefropatije opstruktive (nefrolitijaza), sëmundja policistike e

veshkëve, SLE , etj.

P.Klinike: Në fillim është asimptomatike, simptomet e para fillojnë të paraqiten

atëherë kur funskioni i veshkëve bie në ekstrem duke dëmtuar dhe funskionin e

sistemeve tjera ( komplikime prezente të dukshme) si : nga sistemi endokrin ulje të

dukshme të estrogjenit; në gjak zvogëlimin e tajitjes së hormonit eritropoetin me

anemi të dukshme, uremia, albuminemia ; në lëkurë : hiperpigmentim, kalcifikate,

humbje të turgorit; osteomielit (ulje të vit D); KVS : HTA, dispnea,

kardiomegalija; sy: humbje të të pamurit, retinopati, kataraktë, edem të palpebrave;

SNQ : konfuzione , humbje të senzoriumit, humbje ramnotezhës , etj. Srespirator:

edem pulmonal, hemoptiza, kalcifikate.

DG: pasqyra klinike, EHO, KT, arteriografija renale, analiza laboratorike ( nivelin

e uresë dhe klirensit të kreatininit, acidoza metabolike, proteinuria, RTG

(urografia, pielografi retrograde ) etj.

TH: terapia ka për qëllim të mbajë funksionin e nefroneve tjera funskionale,

preventivë nga komplikime tjera, përmirësim të balansit acido-bazik, përmirësim të

hipertensionit malinj, dijaliza, hemodijaliza dhe transplantim.

NEFROLITIJAZA: prezencë të kalcifikateve / gurëve në kaliksat renal dhe pelvis

ureteri, përshkak hiperkalciemisë, hiperparatiroidizmit , etj.