30
Preeklampsi Prediksiyonu Prof. Dr. Acar Koç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD

Preeklampsi Prediksiyonu

Embed Size (px)

Citation preview

Preeklampsi Prediksiyonu

Prof. Dr. Acar Koç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Kadın Hastalıkları ve Doğum AD

Mackay, Obstet Gynecol 2001;97:533– 8

Maternal Mortalite

• Plasenta dekolmanı

• Plasental hipoperfüzyon

• Preterm doğum

Neonata l Mor ta l i te Sık l ığ ı Gebelik Haftası

Neonatal Mortalite

Xiong. Paediatr Perinat Epidemiol. 2004;18(3):186-91

Kontrol PE Kontrol

PE

PRETERM TERM

Preeklampsi-Düşük Doğum Ağırlığı

Moldenhauer.Am J Obstet Gynecol. 2003;189:1173-7

Egbor. BJOG. 2006;113: 580-9

Preeklampsi İle sonuçlanan gebelikler

Preeklampsi-Plasental Patoloji

Rutin gebe takibi

Daha sıkı takip Koruyucu Önlemler

Komplikasyonların takibi

Preeklampsi Öngörüsü Hikaye

Fizik Muayene

Uterin Arter Doppler

Biyokimyasal Belirteçler

PROFLAKSİ ?

TEDAVİ ??

İdeal bir tarama testi; • Basit

• Hızlı sonuç veren

• Non-invaziv

• Ucuz

• Uygulaması kolay

• Hastada herhangi bir

rahatsızlık veya risk

oluşturmayan

• Pozitif sonuçlar için yüksek

likelihood ratio (>15)

• Negatif sonuçlar için düşük

likelihood ratio (<0.1)

Maternal

Risk Faktörü

Normotansif

(n=8061)

Erken PE

(n=37)

Geç PE

(n=128)

Nulliparite %47 %56,8 %60,9

Yaş≥40 %5,8 %8,1 %4,7

Ailede PE varlığı %5,5 %13,5 %12,5

Geçirilmiş PE varlığı %2,5 %21,6 %15,6

BMI≥30 Kg/m2 %14,7 %32,4 %35,9

Vasküler Hastalık %2 %16,2 %5,5

Ez az bir faktör %64,1 %82,2 %93

%5 YP ile Tespit Oranı %37 %28,9

Poon. J Hum Hypertens;2010 24(2):104-10

↑ Yanlış Pozitiflik ↑

Maternal Risk Faktörleri

POON, Ultrasound Obstet Gynecol. 2009;34(5):497-502

Ortalama Kan Basıncı

Diyastolik KB+(Sistolik KB- Diyastolik KB) / 3

İlk Trimester Ortalama Kan Basıncı

• Pulsatilite

İndeksi

• Çentik (Notch)

• Rezistivite

İndeksi

• D/S oranı

• Notch İndeksi

• S/D oranı

• A/C oranı

22 Hafta Uterin Arter Doppler

Cnossen JS. CMAJ;2008 178(6):701-11

22 Hafta Uterin Arter Doppler

PI = S-D / mean velocity

22 Hafta Uterin Arter Doppler - PI

Yu CK.Ultrasound Obstet Gynecol. 2008 ;31(3):310-3

Erken PE Geç PE

Hafta < 34 hafta ≥34 hafta

Yüksek

PI % 78 % 28

Etiyoloji

Yetersiz

trofoblast

invazyonu

Metabolik

sendrom?

UA

PI

Gebelik haftası

Erken ortaya çıkan

preeklampsi

öngörüsünde etkin

22 Hafta Uterin Arter Doppler - PI

Normal Erken PE Geç PE

Ute

rin

Art

er

PI

(Lo

g M

oM

)

Plasencia W, Ultrasound Obstet Gynecol. 2008;32(2):138-46

22 Hafta Uterin Arter Doppler - PI

Papageorghıou,Ultrasound Obstet Gynecol. 2001;18:441–449

Erken Diyastolik Çentik

22 Hafta Uterin Arter Doppler - Notch

Cnossen JS. CMAJ;2008 178(6):701-11

22 Hafta Uterin Arter Doppler

• Sagittal planda servikal kanal ve

internal os tespit edilir

• Color mapping açılır

• Uterin arter serviks boyunca,

internal os düzeyinde belirgin

• Pulsed Doppler, sampling gate

2mm

• İnsonation açısı 30 dereceden

az olmalı

• Arterda 3 benzer dalga ile ölçüm

• Sağ ve sol arterlerden PI ölçümü

• İlk trimesterda daha erken takip

ve proflaksi (?) imkanı

11-13 Hafta Uterin Arter Doppler

Normal PI değeri??

MoM değerleri

11-13 Hafta Uterin Arter Doppler

Martin, Ultrasound Obstet Gynecol 2001;18:583-6

• 11-14 hft

daha erken

tanı

• 22-24 hft

daha yüksek

sensitivite

• PI ölçümleri

Erken PE için

daha duyarlı

İlk ve İkinci Trimester Uterin Arter Doppler

Erk

en

PE

Te

sp

it O

ran

ı (%

)

FPR

Plasencia W, Ultrasound Obstet Gynecol. 2008;32(2):138-46

İlk trimester PI

Maternal faktörler

+ İlk trimester PI

Maternal faktörler

+ İlk trimester PI

+ ikinci trimester PI

Tespit oranı FPR

%90,9 %15

%90,9 %5

• İlk trimesterde yüksek

olan PI 16-18 hf (2.dalga)

trofoblast invazyonu ile

22 haftada düşmeli!!

• Düşmemesi invazyon

defektli için prediktif!!!

• 3107 gebe

• 22 erken preeklampsi

11-13 Hafta + 22 Hafta Uterin Arter Doppler

Yetersiz Trofoblast İnvazyonu

Plasental Hipoksi

İnflamatuar Sitokinlerin Salınımı

Platelet ve Endotelial Hücre Aktivasyonu-Hasarı

Preeklampsi Klinik Semptomları

Preeklampsi Patofizyolojisi

Yetersiz

Trofoblast

İnvazyonu

Preeklampsi

Poon, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

Placental Growth Factor

Pregnancy Associated Plasma Protein-A

Placental Protein 13

Khalil, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Preeklampsi

Foidart, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

Antianjiogenik

Faktörler

(-)

Anjiogenik

faktörler

(PLGF, VEGF)

s FMS Like Tirozin Kinaz-1

s Endoglin

Akolekar, Prenat Diagn. 2010 Mar;30(3):191-7

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Anjiogenik - Antianjiogenik Faktörler

Serum marker Düzey Sensitivite (%5 YP) OR (%95 CI)

PlGF (27 çalışma) ↓ %32 9.0 (95% CI 5.6–14.5)

sFLT1 (19 çalışma) ↑ %26 6.6 (95% CI 3.1–13.7)

sENG (10 çalışma) ↑ %18 4.2 (95% CI 2.4–7.2)

PlGF, VEGF, sFLT1 ve sENG’nin PE prediksiyonunu değerlendiren

32 çalışmalık Meta-analiz;

Ancak; tarama amacı ile kullanımı uygun değil !

Kleinrouweler CE, BJOG. 2012

Poon, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

Yetersiz

Trofoblast

İnvazyonu

Plasental Hipoksi

İnflamatuar

Sitokinlerin

Salınımı

Tümör Nekrozis Faktör R-1

Matrix Metalloproteinaz-9

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Poon, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

Yetersiz

Trofoblast

İnvazyonu

Plasental Hipoksi

Platelet

aktivasyonu,

Endotel hasarı

P-Selektin

Pentraxin 3

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Sifakis, Am J Obstet Gynecol. 2009

Yetersiz

Trofoblast

İnvazyonu

Plasental Hipoksi

Nekrotik plasental

fragmanların

salınımı ↑ Maternal Dolaşımda Hücre Dışı Serbest Fetal DNA Artışı

İlk Trimester Marker

Renal

Disfonksiyon

• Mikroalbuminuri

• Serum Urikasit

• Uriner Ca atılımı

Fetoplasental Ünit

Endokrin

Disfonksiyonu

• hCG

• AFP

• İnhibin-A

• Aktivin-A

• PAPP-A

• İnsulin Rezistansı

• Sex-Hormon Bağlayıcı

Protein

• Adiponektin

Plasental

perfüzyon ve

vasküler direnç

disfonksiyonu

• Kan basıncı

• Doppler US

• Renin

• Platelet Anjiotensin II

bağlanması

• Arginin vazopressine

platelet Ca cevabı

Endotelial

Disfonksiyon,

Büyüme Faktörleri

ve Oksidatif Stress

• APL antikorlerı

• AT III

• Plazminojen Aktivatör

İnhibitörü

• Lipidler

• APO3

• Endotelin

• PGI2

• TBx

• Sitokinler

• PLGF

• VEGF

• S-FMS-like TK

• sEndoglin

Proteomiks-Genomiks

PREEKLAMPSİ

PAPP-A

PLGF

Poon, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Prediksiyon için Kullanılmayan Testler

• Provokatif Biyofizik Testler;

– Anjiotensin II challenge test

– Roll-over test

– İzometrik egzersiz testi.

• Serum ürik asit düzeyi.

• Trombofililerin taranması;

– Faktor V Leiden mutasyonu

– Protein C veya S eksikliği

– Antitrombin eksikliği

• Antifosfolipid antikor taraması

• Preeklampsi gelişiminde tanımlanmış çok sayıda risk

faktörü bulunmaktadır, ancak bu risk faktörlerinin

prediktif değerleri düşüktür.

• Preeklampsi öngörüsü yüksek klinik olarak kullanılabilen

bir test yoktur

• Anjiogenik faktörlerin ölçümü (VEGF, PlGF, sFlt-1, sEng)

en fazla umut veren test olarak görünmektedir. Özellikle

sFlt-1/VEGF veya sFlt-1/PlGF oranları daha prediktiftir. Ancak henüz

klinik kullanımı yoktur.

• Tüm gebeler preeklampsinin klinik bulguları ve belirtileri

açısından bilgilendirilmeli ve dikkatli değerlendirilmelidir

Sonuç olarak…

Teşekkürler