20
TUMOR MARKER TUMOR MARKER

Tumor Marker

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Tumor Marker

TUMOR MARKER TUMOR MARKER

Page 2: Tumor Marker

Tumor marker Tumor marker คื�อคื�อเซลล�ร่างกายมี�คืวามีผิ�ดปกติ� เซลล�ร่างกายมี�คืวามีผิ�ดปกติ� เปล��ยนแปลงเป�นมีะเร่�งเปล��ยนแปลงเป�นมีะเร่�ง

↓↓

กลไกคืวบคื�มีการ่แบงติ ว การ่เพิ่��มีจำ#านวนเซลล�เสี�ยไปกลไกคืวบคื�มีการ่แบงติ ว การ่เพิ่��มีจำ#านวนเซลล�เสี�ยไป ↓↓

เซลล�แบงติ วอยางคืวบคื�มีไมีได%เซลล�แบงติ วอยางคืวบคื�มีไมีได% ↓↓

เก�ดการ่เปล��ยนแปลงของสีาร่พิ่ นธุ�กร่ร่มีในเซลล� เก�ดการ่เปล��ยนแปลงของสีาร่พิ่ นธุ�กร่ร่มีในเซลล� ↓↓

สีร่%างสีาร่สีร่%างสีาร่AntigenAntigen//MacromoleculeMacromolecule อ��นๆ เช่นฮอร่�โมีน เอ�นอ��นๆ เช่นฮอร่�โมีน เอ�นไซด�ที่��ไมีเหมี�อนเซลล�ปกติ�ไซด�ที่��ไมีเหมี�อนเซลล�ปกติ�

Page 3: Tumor Marker

สีาร่สีาร่ Antigen Antigen อย/ที่��ไหน อย/ที่��ไหน ????

ภายในเซลล�ภายในเซลล� ** * ** * * *

บนผิ�วเซลล�บนผิ�วเซลล� ** * * * *

กร่ะแสีเล�อดกร่ะแสีเล�อด ** ** ** **

สีาร่คื ดหล �งสีาร่คื ดหล �ง ((Biological fluidBiological fluid ) ) ** * * * *

เช่น เช่น Ascitic fluidAscitic fluid ,Pleural fluid,Pleural fluid**

** **

** ** * ** *

CellCell

* * * * * * * * * *

**

Page 4: Tumor Marker

สารต่�าง ๆ ที่�เกิ�ดจากิเซลล�เหล�านี้� รวมกิ�นี้สารต่�าง ๆ ที่�เกิ�ดจากิเซลล�เหล�านี้� รวมกิ�นี้เรยกิว�าเรยกิว�า

““Tumor markerTumor marker หร่�อสีาร่บงช่�1หร่�อสีาร่บงช่�1มีะเร่�งมีะเร่�ง””

Page 5: Tumor Marker

แอนติ�เจำนหร่�อสีาร่ที่��สีร่%างแอนติ�เจำนหร่�อสีาร่ที่��สีร่%างโดยเซลล�มีะเร่�งน�1โดยเซลล�มีะเร่�งน�1อาจแบ่�งออกิได�เป็!นี้ อาจแบ่�งออกิได�เป็!นี้ 2 2 กิล"�มใหญ่�ๆ คื&อกิล"�มใหญ่�ๆ คื&อ

1.1. Tumor-specific antigen (TSA):Tumor-specific antigen (TSA): แอนี้ต่�เจนี้แอนี้ต่�เจนี้เฉพาะกิ�บ่มะเร*ง พบ่เฉพาะในี้เซลล�มะเร*งเที่�านี้��นี้ ไม�พบ่ในี้เฉพาะกิ�บ่มะเร*ง พบ่เฉพาะในี้เซลล�มะเร*งเที่�านี้��นี้ ไม�พบ่ในี้เซลล�ป็กิต่� เซลล�ป็กิต่� แต่�ม�กิเป็!นี้สารที่�มคื"ณสมบ่�ต่�ในี้กิารต่อบ่สนี้องและแต่�ม�กิเป็!นี้สารที่�มคื"ณสมบ่�ต่�ในี้กิารต่อบ่สนี้องและกิระต่"�นี้ระบ่บ่ภู-ม�คื"�มกิ�นี้ต่.�า ที่.าให�ต่รวจหาที่างห�องป็ฏิ�บ่�ต่�กิารได�ยากิกิระต่"�นี้ระบ่บ่ภู-ม�คื"�มกิ�นี้ต่.�า ที่.าให�ต่รวจหาที่างห�องป็ฏิ�บ่�ต่�กิารได�ยากิมากิ มากิ

2.2. Tumor-associated antigen (TAA):Tumor-associated antigen (TAA): แอนี้ต่�เจนี้ที่�เกิ�ยวกิ�บ่มะเร*ง อาจพบ่ได�ที่��งในี้เซลล�มะเร*งและแอนี้ต่�เจนี้ที่�เกิ�ยวกิ�บ่มะเร*ง อาจพบ่ได�ที่��งในี้เซลล�มะเร*งและเซลล�ป็กิต่�เซลล�ป็กิต่�

** ** ที่างคืล�น�กในป2จำจำ�บ น เป�นสีาร่ในกล�มี ที่างคืล�น�กในป2จำจำ�บ น เป�นสีาร่ในกล�มี TAATAA ที่ 1งสี�1นที่ 1งสี�1น

Page 6: Tumor Marker

ใช่%ในที่างคืล�น�กเพิ่��อใช่%ในที่างคืล�น�กเพิ่��อ Early Diagnosis ว�น�จำฉั ย Pt.ที่�สงส�ยว�าเป็!นี้มะเร*งต่��งแต่�ระยะต่�นี้

Screening คื ดกร่อง:หามะเร*งระยะเร��มแรกิต่��งแต่�ย�งไม�มอากิารแสดง

Prognosis & Staging ใช้�ในี้การ่พิ่ยากร่ณ์�โร่คื

Monitoring treatment ใช่%ในการ่ติ�ดติามีผิลการ่ร่ กษา**

Detecting relapse ติ�ดติามีการ่เป�นซ#1าของโร่คื**

Page 7: Tumor Marker

Tumor marker Tumor marker ไม�มคืวามจ.าเพาะไม�มคืวามจ.าเพาะต่�อมะเร*งต่�อมะเร*ง

Not CA :Not CA : ระด�บ่ ระด�บ่ tumor markertumor marker ในี้ป็ร�มาณต่.�าๆ ได�ในี้ป็ร�มาณต่.�าๆ ได�ในี้คืนี้ป็กิต่� และในี้คืนี้ป็กิต่� และ//หร&อ ผู้-�ป็2วยที่�มกิารอ�กิเสบ่ และหร&อ ผู้-�ป็2วยที่�มกิารอ�กิเสบ่ และ//หร&อ มหร&อ มพยาธิ�สภูาพอ&�นี้ๆ ที่�ไม�ใช้�มะเร*ง พยาธิ�สภูาพอ&�นี้ๆ ที่�ไม�ใช้�มะเร*ง ((benign disease)benign disease) ของของอว�ยวะที่�เป็!นี้แหล�งสร�าง อว�ยวะที่�เป็!นี้แหล�งสร�าง tumor markertumor marker

CA :CA :Tumor marker 1 Tumor marker 1 ช่น�ดสีามีาร่ถสีร่%างได%จำาก ช่น�ดสีามีาร่ถสีร่%างได%จำาก มีะเร่�งหลายช่น�ด มีะเร่�งหลายช่น�ด

**** Tumor markers Tumor markers ช้�วยในี้กิารต่รวจว�นี้�จฉ�ยช้�วยในี้กิารต่รวจว�นี้�จฉ�ยร�วม ย�งม�ได�ต่�ดส�นี้ว�าถ้�าพบ่ว�าคื�าสารนี้�ส-ง จะเป็!นี้ มะเร*งร�วม ย�งม�ได�ต่�ดส�นี้ว�าถ้�าพบ่ว�าคื�าสารนี้�ส-ง จะเป็!นี้ มะเร*งของอว�ยวะนี้��นี้ ๆ ต่�องต่รวจร�วมกิ�บ่กิารต่รวจว�ธิอ&�นี้ๆ เพ&�อของอว�ยวะนี้��นี้ ๆ ต่�องต่รวจร�วมกิ�บ่กิารต่รวจว�ธิอ&�นี้ๆ เพ&�อย&นี้ย�นี้ต่�อว�าเป็!นี้เนี้&�องอกิมะเร*งหร&อไม� และเป็!นี้มะเร*งของย&นี้ย�นี้ต่�อว�าเป็!นี้เนี้&�องอกิมะเร*งหร&อไม� และเป็!นี้มะเร*งของอว�ยวะใดอว�ยวะใด

Page 8: Tumor Marker

TUMOR MARKER TUMOR MARKER ที่��ติร่วจำก นบอยๆที่��ติร่วจำก นบอยๆ

Carcinoembryonic Antigen (CEA) Carcinoembryonic Antigen (CEA) Alpha Feto Protein (AFP) Alpha Feto Protein (AFP) - Prostate Specific Antigen (PSA) - Prostate Specific Antigen (PSA) Carbohydrate antigen Carbohydrate antigen 1 2 5 ( CA 1 2 5 ( CA

125 125 ) ) Carbohydrate antigen Carbohydrate antigen - (199- (199 CA CA

- 199 )- 199 ) Cancer Antigen 15-3Cancer Antigen 15-3 ((CACA

15-3 15-3)) ß-ß-HCGHCG Neuron-specific enolase Neuron-specific enolase ((NSENSE))

Page 9: Tumor Marker

หน%าที่��ของหน%าที่��ของTumorTumor markermarker ฮอร�โมนี้ ฮอร�โมนี้ : : HCGHCG เอนี้ไซม� เอนี้ไซม� : LDH ,PSA : LDH ,PSA Adhesion molecule : Adhesion molecule :

CEA CEA Transport protein : AFP Transport protein : AFP UU nknown : CA 125, CA nknown : CA 125, CA

- 199- 199

Page 10: Tumor Marker

Carcinoembryonic Antigen Carcinoembryonic Antigen (CEA) (CEA)

เป�นเป�น::GlycoproteinGlycoproteinแอนติ�เจำนในกล�มีแอนติ�เจำนในกล�มี oncofetal antige oncofetal antigenn

คืาปกติ� คืาปกติ� :: < 5 ng/ml < 5 ng/ml ภาวะที่��พิ่บได%ภาวะที่��พิ่บได%

Non CANon CA ((ไม�ได�เป็!นี้มะเร*งใดๆเลยไม�ได�เป็!นี้มะเร*งใดๆเลย ) ) ได�แกิ� ได�แกิ� คืนี้ส-บ่บ่"หร�คืนี้ส-บ่บ่"หร� สต่รมคืรรภู�ที่�มอาย"คืรรภู�ไม�เกิ�นี้ สต่รมคืรรภู�ที่�มอาย"คืรรภู�ไม�เกิ�นี้ 6 6 เด&อนี้ เด&อนี้ CEA CEA ส-งได�ส-งได� คืนี้ที่�มอากิารอ�กิเสบ่ของระบ่บ่ที่างเด�นี้อาหาร คืนี้ที่�มอากิารอ�กิเสบ่ของระบ่บ่ที่างเด�นี้อาหาร / / ป็อด ป็อด / / ต่�บ่ ต่�บ่ / / ต่�บ่ต่�บ่

อ�อนี้ อ�อนี้ //ม�าม ม�าม **แต่�ถ้�าคื�าส-งกิว�า แต่�ถ้�าคื�าส-งกิว�า 20 20 ng/ml ng/ml ให�คื�ดถ้9งมะเร*งให�คื�ดถ้9งมะเร*ง CACA : : พบ่ได�ในี้มะเร*งของล.าไส�ใหญ่�พบ่ได�ในี้มะเร*งของล.าไส�ใหญ่�--ไส�ต่รง ไส�ต่รง / / เต่�านี้ม เต่�านี้ม / / ป็อด ป็อด / /

ต่�บ่ ต่�บ่ //  ต่�บ่อ�อนี้ ต่�บ่อ�อนี้ / / มะเร*งไฝ มะเร*งไฝ //มะเร*งกิระเพาะอาหาร มะเร*งกิระเพาะอาหาร **พิ่บบอยและคืาพิ่บบอยและคืาสี/งคื�อมีะเร่�งสี#าไสี%ใหญ่สี/งคื�อมีะเร่�งสี#าไสี%ใหญ่

Page 11: Tumor Marker

เป�น เป�น ::GGlycoprotein lycoprotein  แอนี้ต่�เจนี้ในี้กิล"�ม แอนี้ต่�เจนี้ในี้กิล"�ม oncofetal antigen oncofetal antigen

ในี้ซร� �มของที่ารกิในี้คืรรภู� ในี้ซร� �มของที่ารกิในี้คืรรภู� คืาปกติ� คืาปกติ� : : < 20 ng/ml< 20 ng/ml ภาวะที่��พิ่บได%ภาวะที่��พิ่บได%  

Non CANon CA : : คื�า คื�า AFP AFP ส-งได�คื&อต่��งคืรรภู�ต่��งแต่� ส-งได�คื&อต่��งคืรรภู�ต่��งแต่� 2 2 เด&อนี้ข9�นี้ไป็ เด&อนี้ข9�นี้ไป็ / / ที่ารกิที่ารกิในี้คืรรภู� ในี้คืรรภู� //ที่ารกิแรกิคืลอดที่ารกิแรกิคืลอด / / ต่�บ่แข*งหร&อต่�บ่อ�กิเสบ่ ต่�บ่แข*งหร&อต่�บ่อ�กิเสบ่

CACA : :มะเร*งต่�บ่มะเร*งต่�บ่,,ร�งไข�ร�งไข� / / อ�ณฑะอ�ณฑะ / / ป็อดป็อด / / ที่างเด�นี้อาหารและโรคืต่�บ่อ&�นี้ๆที่างเด�นี้อาหารและโรคืต่�บ่อ&�นี้ๆ  

**คื�าข9�นี้ส-งมากิและพบ่ได�คื�าข9�นี้ส-งมากิและพบ่ได�บอยในมีะเร่�งของติ บบอยในมีะเร่�งของติ บ((HCC/hepatoma)HCC/hepatoma) AFP AFP ในป2จำจำ�บ นใช่%เป�นในป2จำจำ�บ นใช่%เป�นtumor markers tumor markers ติร่วจำหาผิ/%ป:วยมีะเร่�งติร่วจำหาผิ/%ป:วยมีะเร่�ง

ติ บติ บ((hepatoma) hepatoma) ในี้ผู้-�ที่�มอ�ต่ราเส�ยงต่�อกิารเกิ�ดมะเร*งต่�บ่ส-ง เช้�นี้ผู้-�ที่�ในี้ผู้-�ที่�มอ�ต่ราเส�ยงต่�อกิารเกิ�ดมะเร*งต่�บ่ส-ง เช้�นี้ผู้-�ที่�เป็!นี้พาหะของไวร�สต่�บ่อ�กิเสบ่ บ่ เป็!นี้พาหะของไวร�สต่�บ่อ�กิเสบ่ บ่ / / ต่�บ่อ�กิเสบ่เร&�อร�ง ต่�บ่อ�กิเสบ่เร&�อร�ง / / ต่�บ่แข*งต่�บ่แข*ง

Alpha Feto Protein Alpha Feto Protein (AFP) (AFP)

Page 12: Tumor Marker

- Prostate Specific Antigen - Prostate Specific Antigen (PSA) (PSA)

เป�นเป�น:: เอ*นี้ซ�ยม� เอ*นี้ซ�ยม� protease protease สร�างจากิเซลล�เย&�อสร�างจากิเซลล�เย&�อบ่"ผู้�วบ่"ผู้�ว((epithelial cell)epithelial cell) ของต่�อมล-กิหมากิเป็!นี้หล�กิ รวมของต่�อมล-กิหมากิเป็!นี้หล�กิ รวมที่��งสร�างได�ในี้เซลล�เย&�อบ่"ที่�อป็=สสาวะที่��งสร�างได�ในี้เซลล�เย&�อบ่"ที่�อป็=สสาวะ((para-urethral para-urethral gland)gland)

คืาปกติ�คืาปกติ� :: 10< ng/ml. 10< ng/ml. ภาวะที่��พิ่บได%ภาวะที่��พิ่บได%

Non CA :Non CA : ต่�อมล-กิหมากิโต่ต่�อมล-กิหมากิโต่ / /ต่�อมล-กิหมากิอ�กิเสบ่ ต่�อมล-กิหมากิอ�กิเสบ่ / / ผู้-�ส-งอาย"ผู้-�ส-งอาย"

CA :CA : มะเร*งต่�อมล-กิหมากิมะเร*งต่�อมล-กิหมากิ * * PSA PSA คือนข%างมี�คืวามีจำ#าเพิ่าะติอมีะเร่�งติอมีล/กคือนข%างมี�คืวามีจำ#าเพิ่าะติอมีะเร่�งติอมีล/ก

หมีากหมีาก

Page 13: Tumor Marker

Carbohydrate antigen Carbohydrate antigen -199-199

(( - CA 19 9 ) - CA 19 9 ) เป�น เป�น : : carcinoma cell surface antigen carcinoma cell surface antigen พบ่ได�ในี้พบ่ได�ในี้fetal fetal

epithelium epithelium ของล.าไส�ใหญ่� ของล.าไส�ใหญ่� / / ล.าไส�เล*กิ ล.าไส�เล*กิ / / กิระเพาะอาหาร กิระเพาะอาหาร / / ต่�บ่ ต่�บ่ / / ต่�บ่ต่�บ่อ�อนี้อ�อนี้

คืาปกติ� คืาปกติ� < 35 U/ml< 35 U/ml ภาวะที่��พิ่บได%ภาวะที่��พิ่บได%

Non CANon CA : : ต่�บ่อ�อนี้อ�กิเสบ่ ต่�บ่แข*ง นี้��วในี้ถ้"งนี้.�าด ถ้"งนี้.�าดอ�กิเสบ่ต่�บ่อ�อนี้อ�กิเสบ่ ต่�บ่แข*ง นี้��วในี้ถ้"งนี้.�าด ถ้"งนี้.�าดอ�กิเสบ่ CA :CA : มะเร*งต่�บ่อ�อนี้มะเร*งต่�บ่อ�อนี้,,กิระเพาะอาหารกิระเพาะอาหาร , , ถ้"งนี้.�าดถ้"งนี้.�าด,,ระยะหล�งของระยะหล�งของ

มะเร*งล.าไส�ใหญ่� มะเร*งล.าไส�ใหญ่� ,,มะเร*งต่�บ่มะเร*งต่�บ่ , , มะเร*งป็อดมะเร*งป็อด  , , มะเร*งเต่�านี้ม ฯลฯ มะเร*งเต่�านี้ม ฯลฯ มป็ระโยช้นี้�ในี้กิารแยกิมะเร*งต่�บ่อ�อนี้ ออกิจากิโรคืต่�บ่อ�อนี้อ�กิเสบ่มป็ระโยช้นี้�ในี้กิารแยกิมะเร*งต่�บ่อ�อนี้ ออกิจากิโรคืต่�บ่อ�อนี้อ�กิเสบ่

เร&�อร�ง เร&�อร�ง ****พิ่บมี�คืาสี/งในพิ่บมี�คืาสี/งในมีะเร่�งติ บออนมีะเร่�งติ บออน

Page 14: Tumor Marker

Carbohydrate antigenCarbohydrate antigen

( CA 125 ) ( CA 125 ) เป�น เป�น ::สารโป็รต่นี้ สารโป็รต่นี้ glycoprotein glycoprotein ซ9�งพบ่อย-�บ่นี้ผู้�วของเซลล�ที่�มต่�นี้กิ.าเนี้�ดซ9�งพบ่อย-�บ่นี้ผู้�วของเซลล�ที่�มต่�นี้กิ.าเนี้�ด

มาจากิเซลล�ต่�วอ�อนี้ที่ารกิช้นี้�ด มาจากิเซลล�ต่�วอ�อนี้ที่ารกิช้นี้�ด embryonic coelomic epithelium embryonic coelomic epithelium คืาปกติ� คืาปกติ� :: - 035u/ml- 035u/ml ภาวะที่��พิ่บภาวะที่��พิ่บ

Non CA :Non CA : พบ่ได�ในี้เย&�อบ่"ช้�องที่�องอ�กิเสบ่พบ่ได�ในี้เย&�อบ่"ช้�องที่�องอ�กิเสบ่ , ,ต่�บ่อ�อนี้อ�กิเสบ่ต่�บ่อ�อนี้อ�กิเสบ่,,โรคืต่�บ่และเย&�อห"�มป็อดอ�กิเสบ่โรคืต่�บ่และเย&�อห"�มป็อดอ�กิเสบ่,,กิารต่��งคืรรภู� กิารต่��งคืรรภู� ,,ผู้-�ป็2วยที่�มผู้-�ป็2วยที่�มกิารอ�กิเสบ่ของช้�องที่�อง กิารอ�กิเสบ่ของช้�องที่�อง ((peritonitis)peritonitis) และอว�ยวะภูายในี้ช้�องที่�องและอว�ยวะภูายในี้ช้�องที่�อง,,ต่�บ่ต่�บ่แข*งแข*ง,, กิารอ�กิเสบ่ของอว�ยวะภูายในี้ช้�องเช้�งกิรานี้กิารอ�กิเสบ่ของอว�ยวะภูายในี้ช้�องเช้�งกิรานี้

CA :CA : พบ่ได�ส-งในี้มะเร*งร�งไข� มะเร*งมดล-กิ ป็ากิมดล-กิ ต่�บ่อ�อนี้ ล.าไส�ใหญ่� พบ่ได�ส-งในี้มะเร*งร�งไข� มะเร*งมดล-กิ ป็ากิมดล-กิ ต่�บ่อ�อนี้ ล.าไส�ใหญ่� เต่�านี้มและป็อด เต่�านี้มและป็อด มะเร*งเย&�อบ่"มดล-กิ มะเร*งเย&�อบ่"มดล-กิ ,,มะเร*งของระบ่บ่ที่างเด�นี้อาหาร มะเร*งของระบ่บ่ที่างเด�นี้อาหาร

**การ่มี�ร่ะด บสี/งในซ�ร่ �มีมี กพิ่บในการ่มี�ร่ะด บสี/งในซ�ร่ �มีมี กพิ่บในผิ/%ป:วยมีะเร่�งร่ งไขผิ/%ป:วยมีะเร่�งร่ งไข ปร่ะมีาณ์ ปร่ะมีาณ์ 75% 75%

Page 15: Tumor Marker

Cancer Antigen 15-3Cancer Antigen 15-3 ((CA 15-3CA 15-3))

เป็!นี้สารโป็รต่นี้ เป็!นี้สารโป็รต่นี้ glycoprotein glycoprotein

สารนี้�เป็!นี้ต่�วที่�ต่�ดต่ามโรคืมะเร*งเต่�านี้มสารนี้�เป็!นี้ต่�วที่�ต่�ดต่ามโรคืมะเร*งเต่�านี้มได�ดที่�ส"ดโดยเฉพาะมะเร*งเต่�านี้มที่�แพร�กิระจายแล�ว ได�ดที่�ส"ดโดยเฉพาะมะเร*งเต่�านี้มที่�แพร�กิระจายแล�ว และกิารกิล�บ่เป็!นี้ใหม�ของโรคืหล�งกิารร�กิษาและกิารกิล�บ่เป็!นี้ใหม�ของโรคืหล�งกิารร�กิษา ไม� ไม�นี้�ยมใช้�ในี้กิารว�นี้�จฉ�ยมะเร*งเต่�านี้มระยะแรกิเร��มนี้�ยมใช้�ในี้กิารว�นี้�จฉ�ยมะเร*งเต่�านี้มระยะแรกิเร��มเพราะมะเร*งในี้ระยะเร��มแรกิคื�าสารนี้�จะไม�ส-ง เพราะมะเร*งในี้ระยะเร��มแรกิคื�าสารนี้�จะไม�ส-ง

CA: CA: มะเร*งเต่�านี้มมะเร*งเต่�านี้ม,,มะเร*งของระบ่บ่ที่างเด�นี้มะเร*งของระบ่บ่ที่างเด�นี้อาหารอาหาร

,,มะเร*งต่�บ่มะเร*งต่�บ่,,มะเร*งต่�บ่อ�อนี้มะเร*งต่�บ่อ�อนี้,,มะเร*งป็อดมะเร*งป็อด,,มะเร*งร�งไข� มะเร*งร�งไข� เป็!นี้ต่�นี้เป็!นี้ต่�นี้

Page 16: Tumor Marker

Human chorionic Human chorionic gonadotropingonadotropin

((ß-ß-HCG)HCG) เป�น เป�น : : ฮอร�โมนี้ที่�พบ่ว�าส�มพ�นี้ธิ�กิ�บ่ ฮอร�โมนี้ที่�พบ่ว�าส�มพ�นี้ธิ�กิ�บ่ tumor markerstumor markers สร�างจากิสร�างจากิ

รกิรกิ คืาปกติ� คืาปกติ� :: ในี้ผู้-�ช้ายและสต่รกิ�อนี้ว�ยหมดป็ระจ.าเด&อนี้ มคื�าในี้ผู้-�ช้ายและสต่รกิ�อนี้ว�ยหมดป็ระจ.าเด&อนี้ มคื�า <5 <5

IU/ml. IU/ml. ส.าหร�บ่สต่รว�ยหมดป็ระจ.าเดอนี้มคื�าป็กิต่�ส.าหร�บ่สต่รว�ยหมดป็ระจ.าเดอนี้มคื�าป็กิต่� <10 IU/ml.<10 IU/ml.

ภาวะที่��พิ่บภาวะที่��พิ่บ Non CA :Non CA : กิารต่��งคืรรภู�แต่�จะส-งมากิในี้ผู้-�ป็2วยคืรรภู�ไข�ป็ลาอ"กิ กิารต่��งคืรรภู�แต่�จะส-งมากิในี้ผู้-�ป็2วยคืรรภู�ไข�ป็ลาอ"กิ

((molar pregnancy),molar pregnancy),กิารส-บ่ฝ@� นี้ กิารส-บ่ฝ@� นี้ CA :CA : มีะเร่�งที่��ที่#าให%คืาติ วน�1สี/งได%แกมีะเร่�งมีดล/กมีะเร่�งที่��ที่#าให%คืาติ วน�1สี/งได%แกมีะเร่�งมีดล/ก

แต่�กิ*อาจะพบ่ส-งในี้มะเร*งต่�บ่ กิระเพาะอาหาร แต่�กิ*อาจะพบ่ส-งในี้มะเร*งต่�บ่ กิระเพาะอาหาร ต่�บ่อ�อนี้ ป็อด ต่�บ่อ�อนี้ ป็อด

Page 17: Tumor Marker

- Neuron specific enolase- Neuron specific enolase(NSE)(NSE)

เป�น เป�น :: เอ*นี้ซ�ยม� เอ*นี้ซ�ยม� glycolytic enzyme glycolytic enzyme ช้นี้�ดหนี้9�ง เป็!นี้ ช้นี้�ดหนี้9�ง เป็!นี้ tumor marker tumor marker ที่�ดที่�ส"ดในี้กิารช้�วยว�นี้�จฉ�ยและต่�ดต่ามที่�ดที่�ส"ดในี้กิารช้�วยว�นี้�จฉ�ยและต่�ดต่าม

ผู้ลกิารร�กิษา มะเร*งป็อดช้นี้�ด ผู้ลกิารร�กิษา มะเร*งป็อดช้นี้�ด small cell lung canc small cell lung canc er er ซ9�งเป็!นี้มะเร*งป็อดที่�มกิารพยากิรณ�โรคืร"นี้แรง ซ9�งเป็!นี้มะเร*งป็อดที่�มกิารพยากิรณ�โรคืร"นี้แรง

คื�าป็กิต่�คื�าป็กิต่� < 13 ng/ml< 13 ng/ml CA :CA : คื�าส-งกิว�าป็กิต่�ในี้มะเร*งที่�มกิ.าเนี้�ดมาจากิเซลล�ในี้คื�าส-งกิว�าป็กิต่�ในี้มะเร*งที่�มกิ.าเนี้�ดมาจากิเซลล�ในี้

กิล"�มระบ่บ่ป็ระสาที่และต่�อมไร�ที่�อ กิล"�มระบ่บ่ป็ระสาที่และต่�อมไร�ที่�อ (neuroendocrine)(neuroendocrine) เช้�นี้ มะเร*งป็อดช้นี้�ด เช้�นี้ มะเร*งป็อดช้นี้�ด small cell lung cancer, neu small cell lung cancer, neu

roblastoma roblastoma และ และ pheochromocytoma ( pheochromocytoma (เนี้&�อเนี้&�องอกิต่�อมหมวกิไต่งอกิต่�อมหมวกิไต่ ) )

Page 18: Tumor Marker

ภายหล งการ่ผิาติ ดภายหล งการ่ผิาติ ด คืวรต่รวจว�ด คืวรต่รวจว�ด  tumor markers tumor markers ในี้ช้�วงระยะเวลาด�งต่�อไป็นี้�ในี้ช้�วงระยะเวลาด�งต่�อไป็นี้�   ป<ที่�� ป<ที่�� 1 1 และ และ 22      คืวร่ติร่วจำที่�กเด�อนในร่ะยะติ%น จำนคืวร่ติร่วจำที่�กเด�อนในร่ะยะติ%น จำน

กร่ะที่ �งคืาลดลงมีา มีากแล%ว จำ=งเปล��ยนมีาติร่วจำที่�ก กร่ะที่ �งคืาลดลงมีา มีากแล%ว จำ=งเปล��ยนมีาติร่วจำที่�ก 3 3เด�อน เด�อน 

ป<ที่�� ป<ที่�� - 3 5 - 3 5        คืวร่ติร่วจำป<ละ คืวร่ติร่วจำป<ละ - 1 2 - 1 2 คืร่ 1ง คืร่ 1ง  ติ 1งแติป<ที่�� ติ 1งแติป<ที่�� 66 ข=1นไป  ติร่วจำที่�กป< ป<ละคืร่ 1งข=1นไป  ติร่วจำที่�กป< ป<ละคืร่ 1ง

เวลาข�างต่�นี้เป็!นี้เพยงข�อแนี้ะนี้.าที่��วๆไป็ เนี้&�องจากิระยะเวลาข�างต่�นี้เป็!นี้เพยงข�อแนี้ะนี้.าที่��วๆไป็ เนี้&�องจากิระยะเวลาของกิารเกิ�ดโรคืมะเร*งแต่�ละช้นี้�ดไม�เที่�ากิ�นี้ แต่�กิารหม��นี้เวลาของกิารเกิ�ดโรคืมะเร*งแต่�ละช้นี้�ดไม�เที่�ากิ�นี้ แต่�กิารหม��นี้ต่รวจเป็!นี้ระยะกิ*จะช้�วยต่�ดต่ามผู้ลกิารร�กิษา และกิารต่รวจต่รวจเป็!นี้ระยะกิ*จะช้�วยต่�ดต่ามผู้ลกิารร�กิษา และกิารต่รวจพบ่กิารกิล�บ่มาเป็!นี้ใหม�ได�รวดเร*วช้�วยให�กิารป็Aองกิ�นี้ร�กิษาพบ่กิารกิล�บ่มาเป็!นี้ใหม�ได�รวดเร*วช้�วยให�กิารป็Aองกิ�นี้ร�กิษาได�ผู้ลดย��งข9�นี้ได�ผู้ลดย��งข9�นี้

Page 19: Tumor Marker

Chart showing tumor markers in Chart showing tumor markers in association with cancers. association with cancers.

-199CA NSE CEA 242CAFerriti

n( (G

AFP -F PSA ( (( 12

5

HGH

((1

-53

Liver ** **

*

*

*

* * *

Lung*

*

*

** ** * * * * ** *

*

Stomach

***

*

* * *

*

Esophagus

** * * * *

*

Prostate

* *

*

*

*

*

*

*

Colorectal

**

*

****

*

*

*

Page 20: Tumor Marker

ติอจำากติอจำากหน%าแร่กหน%าแร่ก

-199CA NSE CEA24CA2

Ferritin H HH AFP -F PSA HHH 12

5

HGH

-153

Colorectal

**

*

*

*

**

**

*

Breast *

*** * **

**

*

Ovary ** *

*

*

*

**

Pancreas

* **

*

*

*

*

** * * * * *

*

Testicle * *

Bladder *

Thyroid * *

Endometrium

**

*

*

*

*

*

*

*

*

**