گمرک

1

تعریف گمرک

: شوراي همکاري گمرکی ، گمرك را چنین تعریف نموده است

ت واردات،ترانزیهمچنین و صدوري وصول حقوق و عوارض ورودي و و اجراي قانون گمرك که مسئول دولتی سازمانی استگمرك »«باشد می کاال و صادرات

•Customs(انگلیسی)•Douane(فرانسه)•Commercium(التین)•Cummex(ریشه یونانی)•Kumruk یاGumruk(ترکی)

2

نقش و وظایف گمرک

واردات؛وصادراتمقرراتاجراي1.

بازرگانی؛سودوگمرکیعوارضوحقوقاخذوتشخیص2.

قاچاق؛بامبارزه3.

ترانزیت؛برنظارت4.

خارجی؛بازرگانیآمارانتشاروپردازش5.

هوایی؛ودریاییزمینی،طریقازمسافريوصادراتیوارداتی،کاالهايگرفتنتحویل6.

گمرکی؛اماکنوانبارهادرمزبورکاالهايحفاظتونگهداري7.

وي؛نیقانونمایندهیاکاالصاحبتوسطآنترخیصوقانونیتشریفاتانجامتامزبورکاالهايتحولوتحویلبرنظارت8.

استاندارد؛وبهداشتقرنطینه،مقرراتاعمالطریقازخروجیووروديکاالهايسالمتبرنظارت9.

.استملیشئونوفرهنگباتعارضدرکهکاالهاییوقانونیشرعی،ممنوعهکاالهايورودازممانعت10.

3

اصطالحات بازرگانی بازرگانیکارت

بنامشهرستانهایاتهراندرایرانمعادنوصنایعوبازرگانیاتاقشعبتوسطونمودکاالوارداتوصادراتبهاقداممیتوانآنموجببهکهاستسندي.باشدمیمعتبربازرگانیکارتصدورواحدتوسطتاییدصورتدروصادر،حقوقیاشخاص،(غیرایرانیوایرانی)حقیقیاشخاصازاعممتقاضیان

:اشخاص و کاال هاي ذیل نیاز به ارائه کارت بازرگانی ندارند

شرکتهاي تعاونی مرزنشینان –1

. در تردد هستند ملوانان ایرانی شاغل در شناورهائی که بین سواحل ایران و سایر کشورها–2

بازرگانیادارهازورودمجوزووريپیلهکارتاخذصورتدرجوارهماستانهايوخوداستاننیازورودقابلکاال هايورودبرايورانپیله–3.مربوطهاستانیاشهر

. اجتماعی از وزارت کار و امور کارگران ایرانی شاغل در خارج از کشور در صورت داشتن کارنامه شغل –4

. کاال هائی که ورود آنها به تشخیص گمرک براي فروش نمی باشد –5

. کاال هاي مسافري –6

. کاال هاي هدیه و سوغات که از طریق پست وارد می شوند –7 4

ترخیص یا پروانه گمرکی سند

.می کندرصادگمرکیاماکنازآنخروججهت،صادراتییاوارداتیکااليمورددرگمرکیالزمتشریفاتکلیۀانجامازپسگمركکهاستسندي.غیرتجاريکاال هايبرايپتهوتجاريکاال هايبرايگمرکیپروانهمانند

یا(داخلییتترانزوخارجیترانزیت،مرجوعی،موقتورود،قطعیورود)وارداتیکااليترخیصبرايگمرکیتشریفاتکلیۀانجاممبینسنداین.استشدهدریافتموقتیاقطعیبه طور،آنهاستوصولمسئولگمركکهوجوهیازقسمتییاتمامکهمی دهدنشانواستصادراتیکاالي

وخارجگمرکیاماکنازراخودکااليکهمی یابداجازهترخیصسندداشتندستدربا(می شوداظهاراونامبهکاالکسی کهیعنی)کاالصاحب.کندحمل

ترخیصسندصدورتاریخ

،اومقامقائمیاکاالترخیصمحلگمركرئیسکهاستروزي

راترخیصاجازهوامضارا(پته،گمرکیسبزپروانه)سند

.استنمودهصادر

5

کاال ي متروکهگمركبهآنترخیصجهتدلیلهربهآنصاحبکهاستکاال هایی،گمرکیامورقانون22مادهمطابقمتروکهکاال ي

هارائعدمعلتبهیاوباشدکردهتاخیراستال زمکهمدارکیواسنادارائهدرنمودهمراجعهاگریاوباشدنکردهمراجعه.باشدشدهمتروکهکاال،موردنیازخاصمجوزهاي

6

زمان در گمرك مرور

ازاستعبارتگمرکیامورقانون16مادهموضوع

رفطازچهغیرهومحاسبهاشتباهاثردرچنانچهاینکه

شتربییاکمترمبالغیکاالصاحبطرفازچهوگمرك

مدتدرطرفدوهرباشدشدهپرداختیاودریافت

افتیدریکسرمطالبهبهنسبتتوانندمیماههشتزمان

.ایندنماقدامپرداختیاضافهمطالبهیاوگمركطریقاز

.استترخیصسندصدورتاریخزمانمرورمبدا

7

ارزش کاال در گمرك

بهاي)(CIF)سیفبهايازاستعبارتمواردهمهدرگمركدروروديکاال يارزش

ه هايهزینکلیهو(باربنديونقلوحمل،بیمههزینهاضافهبهمبدادرکاالخرید

بهرودومرزتاکاالآنبهکههاهزینهسایروبرواتواریزیااعتبارافتتاحبهمربوط

لیمیتساسنادسایریاخریدسیاههرويازکهمی گیردتعلقگمرکیدفتراولین

انکبطرفازشدهاعالمبرابریهايوارزنرخبراساسوتعیینگمركبهکاالصاحب

.شدخواهدمحاسبه(اظهارنامهتسلیم)اظهارروزدرایرانمرکزي

8

گمركالعملكار حق CUSTOMS BROKER

ودشمیاطالق(حقوقییاحقیقیازاعم)شخصیبهگمركدرالعملکارحقآنرفطازوکالتبهرادیگريشخصبهمتعلقکاال يگمرکیتشریفاتکه

.می دهدانجامگمركدرشخص

ینامخصوصپروانهمربوطهمقرراتطبققبالبایستمیمنظوراینبراي.باشدنمودهدریافتایرانگمركازراشغل

9

ترانزیت

ترانزیت گمرکی

.ودشمیاستفاده(مقصد)دیگرخانهگمركبه(مبدأ)خانهگمركیکازنشدهگمركکااليانتقالبرايکهگمرکیرویهیک

قطهنازترانزیتپروانهاعتبارمدتدروواردمرزيمنطقهدرگمركیکازایرانخاكازعبوربرايکهخارجیکاالي:خارجیترانزیت.گرددتهیهنسخه2دربایداظهارنامهدلیلهمینبه.گرددمیخارجدیگرمرزي

10

مانیفستMANIFESTمیفارسیرد.دارندبارنامهیكازبیشترکهگویندمیراهاییکامیونازکاروانیکیاقطاریککشتی،یکمحموالتفهرست

شودمیعرضهزمانیکلفهرستاین.استمحمولهبهمربوطهايبارنامهکلیهریزحاويکهخواندکاالکلفهرستراآنتوان.رسدمیمقصدگمركبهتجاريمحمولهکه

میزانوکاالفرستندهوگیرندهآدرسوناموکاالمشخصاتوصادرنقلوحملموسسهطرفازکهاستبهادارياوراق"بارنامه".میگرددقیدآندرکاالوزنوتعدادمشخصاتوکرایه

11

:مانیفست

فهرست کل بار یا محموله

کاالانواع

.نباشدشرطانجامبهنیازآنهاورودیاصدورکهکاال هاییازعبارتند:مجازکاال هاي–الف

.استامکان پذیرمجوزکسبباآنورودیاصدورکهاستکاالیی:مشروطکاال هاي–ب

دریاواسالمیشورايمجلستصویبوخاصقوانینموجببهآنهاورودیاصدورکهباشندمیکاال هایی:ممنوعکاال هاي–ج.باشدگردیدهمنعاسالممقدسشرعقانونچارچوب

:الصدورممنوعکاالهايـ126ماده

این . از کشور ممنوع است اشیاء عتیقه و هنري صدور هرگونه 22/10/58مصوبه قانون شوراي انقالب مصوب 1موجب بند به . 1.نمیشود( مربوط به پنجاه سال اخیر)ممنوعیت شامل تابلو و آثار هنرهاي تجسمی معاصر

.ممنوع استهیزم وذغال چوب صدور . 2

که با الیاف مصنوعی یا مخلوطی از استاندارد و آنهایی که تار و پودشان از قالی و قالیچه صدور انواع . 3

.مصنوعی باشد ممنوع استالیاف

12

ـ ورود قطعي كاالهاي مشروحه زیر ۱۲۲ماده :ممنوع است

الف ـ کاالهاي ممنوعه براساس شرع مقدس اسالم و به موجب قانون•

ب ـ کاالهاي ممنوع شده به موجب جدول تعرفه گمرکی یا تصویب نامه هاي متکی به قانون•

نیروهاي اع و پشتیبانیدفپ ـ اسلحه از هر قبیل، باروت، چاشنی، فشنگ، گلوله و سایر مهمات جنگی، دینامیت و مواد محترقه و منفجره مگر با اعالم و موافقت وزارت•مسلح

ت ـ مواد مخدر و روانگردان از هر قبیل و پیش سازهاي آنها مگر با موافقت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در هر مورد•

ث ـ دستگاههاي فرستنده از هر نوع و قطعات متعلق به آنها مگر با موافقت وزارت ارتباطات و فناوري اطالعات در هر مورد•

ج ـ دستگاه مخصوص عکاسی و فیلمبرداري هوایی مگر با موافقت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهاي مسلح•

و پوششی باهاي استراق سمع، فرستنده ها و ضبط کننده هاي کوچک اعم از ریزدوربینها و ریزمیکروفونها با قابلیت جاسوسی و فرستنده هاي خاص(سیستم )چ ـ سامانه •ه در راستاي اهداف هاي رمزکننده ک( سیستم )و سامانه ( مونیتورینگ)هاي با قابلیت کنترل و شنود ارتباطات با سیم و بیسیم ( سیستم)سرعت باال، انواع کاال یا سامانه

.موردجاسوسی کاربرد دارند مگر با موافقت وزارت اطالعات در هر 13

کنندهصادرات

رکننده کاال نماید صادصدور هر شخص حقیقی و یا حقوقی که داراي کارت بازرگانی و یا مجوز وزارت بازرگانی بوده و اقدام به به . اطالق میشود

14

:مراحل صادرات در گمرک

گمركبهکاالمعرفی1.

الزماسنادواظهارنامهتسلیم2.

کاالارزیابی3.

ترخیصسندصدور4.

کشورازکاالخروج5.

15

: ت مراجعه به گمرک ال زم اسبراي که اسنادي . استبراي صدور کاال از کشور قبل از هر چیز تهیه مدارك و اخذ مجوزهایی ال زم

کارت بازرگانی صادرکننده . 1

( حسب مورد)مجوز صدور . 2

به گمرك ضروري زمانی که تنوع بسته بندي ویا اینکه محتویات بسته ها مغایر و یا مختلف باشند، ارائه لیست عدل بندي)عدل بندي صورت . 3.(در غیراینصورت گمرك مکلف است کلیه بسته ها را باز نموده و بازرسی نماید. می باشد

( حسب مورد درخواست خریداران)گواهی بهداشت . 4

( حسب مورد درخواست خریداران)گواهی قرنطینه دامی و نباتی . 5

( حسب مورد)گواهی استاندارد . 6

یا وکالتنامه اظهارکننده کاال به گمرك معرفی نامه . 7

بضقصدورازپسوحملصدورمحلگمركبهراکاالبایستمیال زم،مداركتهیهازپسکاالصادرکنندهروانهپمنزلهبهآننسخهیککهنمایدگمركتسلیموتنظیمچهارنسخهدرراصادراتیاظهارنامهانبار،

.گرددمیمحسوبصادرات

16

: اطالعاتی به شرح ذیل است متضمن

مشخصات صادرکننده کاال . 1مشخصات اظهارکننده کاال . 2مشخصات خریدار . 3کشور محل صدور . 4کشور مبدأ . 5شرایط معامله . 6مشخصات وسیله حمل و مبدأ بارگیري . 7صادراتیمشخصات کاال از نظر نوع، تعرفه ، وزن ، تعداد یامقدار و ارزش . 8( بسته ها ، نوع بسته ،مقدار، عالمت ، وزن با ظرف)مشخصات محموله . 9

ریز اقالم هزینه هاي گمرك . 10نام گمرك محل تسلیم اظهارنامه و شماره و مشخصات ثبت اظهرانامه در دفتر گمرك . 11محل براي مهر و امضاء و تأیید گمرك و مقامات گمرك . 12

. گرددتسلیم می احراز هویت گمرك پس از تکمیل اظهارنامه، اظهارنامه و مدارك ضمیمه آن به قسمت 17

فهرست انواع اظهارنامه و رویه هاي گمرکی بر اساس شرحکدشرح

9ناانتقالی7ختخارجیترانزیت6دتداخلیترانزیت

0000شدهرزرو1قصقطعیصادرات2مصموقتصادرات8آكکاپوتاژ

3رممرجوعی4قوقطعیواردات5موموقتواردات

18

احرازهویت،دفتر ژورنال و ارزیابی

:نمایدمیرسیدگیذیلمواردبههویتاحرازدایره

تسلیمیمداركواسنادصحت.1

اسنادباشدهاظهارارزشوکاالتعرفهونوعلحاظازمندرجاتصحت.2

کنندهصادرصالحیت.3

علقهمتوجوهبایستیمیکاالصادرکننده،هویتاحرازدایرهرسیدگیازبعدقسمتبهمربوطهقبضواخذبانکبهواریزازپسرا(گمرکیهايهزینه)

.نمایدارائهژورنال

ارزیابنتعییازبعدوارسالارزیابیدایرهبهاظهارنامه،متعلقهوجوهواریزازبعدازآنقتطبیوهابستهمحتویاتبازدیدازبعد.گیردمیقرارارزیابیموردکاال

د،نشومشاهدهایراديچنانچهموردنیازاطالعاتسایروارزشتعداد،،نوعلحاظبهصادراتیپروانهبعنواناظهارنامهازاينسخهوشدهومهرامضاءاظهارنامه

.نمایداقدامکاالصدوربهنسبتتامیشودتحویلکاالصاحب19

ارسال نمونه کاال

م تجاری حجارسال کاال اعم از ساخت داخل یا خارج به عنوان نمونه تجاری یا برای آزمایش، تجزیه یا تعمیر در صورتیکه

.می تواند بدون مطالبه کارت بازرگانی و مجوز صدور ارسال گرددنداشته باشد و از انواع ممنوع الصدور نباشد

20

:کاالوارد کننده

ازمیبایستومینمایداقداممربوطهمجوزهايطبقکشورداخلدرمصرفموردکاال هايورودبهنسبتکهمیباشدحقوقییاحقیقیشخصی

.باشدمطلعنیزفروشندهکشورتجارتقانونومقرراتازوکاملبطورخودکشورتجارتوقانونمقررات

.استالزامیتولیدپروانهیابرداريبهرهپروانهداشتن،باشدتولیديواحدچنانچهواقتصاديکد،بازرگانیکارتداشتنواردات،براي

21

ثبت سفارش مراحل

:ازاستعبارتکاالوارداتجهتسفارشثبتانجاممراحل

ردیانداندراخودکاال يصحیحتعرفهچنانچهکاالورودازقبلکاالصاحب).سفارشثبتموردکاال يتعرفهازآگاهی-1(.نمایداستعالمراخودکاال يصحیحتعرفهایرانگمركازمیتواند،باشدداشتهتردیدآنتشخیص

.کاالفروشندهاز*پروفرمااخذ-2

.سفارشثبتفرمتکمیلجهتخارجیبازرگانیمعاونتبهمراجعه-3

.ذیربطسازمانهايازوارداتوصادراتمقرراتجدولطبقکاالورودمجوزاخذ-4

نامهبیمهاخذوبیمهشرکتبهمراجعه-5

بانضماماعتبارگشایشبرايتقاضافرمتکمیلازپس)کاالسفارشثبتبمنظورمعاملهواسطهبانکدرسفارشثبتبهاقدام-6(.گردداقدامسفارشثبتحقپرداختبهنسبتنامهاجازهنامهبیمهوپروفرماوبانکیفرم

سفارشثبتحق

اال هايکبعضیبهومی گرددتعیینسالهربودجهقانونموجببهکهاستمبلغیومیزانازعبارتسفارشثبتحق

.گیردمیقتعل،باشندگردیدهسفارشبانکیازسیستمخارجییابانکیسیستمطریقازاینکهازاعمکشوربهوارده

22

پروفرما چیست ؟ر د. این صورتحساب قیمت به وسیله صادرکننده به مشتري بالقوه خود در خارج داده می شوددر ( Proforma-Invoice) پیش فاکتور

:پیش فاكتور چنداستفاده دارد . این مرحله قرار دادي براي خرید یا فروش کاال وجود ندارد

هبفاكتورپیشارائهبهنیازاستممكنخارجيخریدار(الف

ارزیاوارداتمجوزتحصیلمنظوربهكشورشدردولتمقامات

.باشدداشتهكاالپرداختبرايخارجي

رافروششرایطاستممكنودهدميبدستراقیمتمظنه(ب

اردادقریككندقبولراقیمتمظنهخریداراگر.باشدبرداشتهدر

يتجارتصورتحسابخریدارجهتوشودميبستهفروشمحكم

.شدخواهدارسالفاكتورپیشازبعد

دراتصاقراردادیكمزایدهبرايفاكتورپیشطریق،همینبه(ج

.گیردميقراراستفادهمورد

نندهكصادركهشودمياستفادهوقتيدرصورتحسابيچنین(د

دارخریوقتي.خواهدميسفارشباهمراهرا(كاالقیمت)نقدپول

همراههبراكاالصادركنندهكند،ميپرداختفاكتورپیشبامطابق

.فرستادخواهداوبرايرسید 23

تشریفات ترخیص کاال از گمرك : ترخیص کاال از گمرك مراحل زیرانجام می گیرد براي

. صاحب کاال یا نماینده قانونی وي همر اه با کلیه اسناد و مدارك و مجوزها در صورت لزوم توسط * تنظیم اظهارنامه -1

. احراز هویت بررسی اظهارنامه توسط قسمت -2

. جهت پرداخت مبلغ تعیین شده بابت حقوق و عوارض و هزینه هاي گمرکی در اظهارنامه مراجعه به بانک -3

. گمرك دفتر ژورنال ارائه فیش بانک به -4

. گمرکیصدور پروانه سبز مراجعه به قسمت پروانه جهت -5

. جهت ثبت اظهارنامه کوتاژ مراجعه به دفتر -6

. تعیین ارزیاب مراجعه به سرویس ارزیابی جهت -7

. در معیت ارزیاب مربوطه جهت ارزیابی کاال مراجعه به انبار -8

. ، در این مرحله چنانچه نیاز به ارسال نمونه به آزمایشگاه باشد ، می باید به آزمایشگاه مراجعه شود ارزیابی کاال ي اظهار شده -9

. تایید ارزش اظهار شده مراجعه به دایره ارزش جهت -10

.10و 9مربوطه پس از انجام مراحل مراجعه مجدد به ارزیاب -11

. و سپس مسئول سرویس ارزیابی مراجعه به کارشناس پس از امضاي ارزیاب ، -12

. مراجعه به دفتر کل انبارها پس از مهر رئیس سرویس ارزیابی ، -13

( . در این مرحله اظهارنامه مجددا بررسی و سپس اجازه بارگیري صادر می شود)اخذ مجوز بارگیري مراجعه به درب خروج جهت -14

. تحویل کاالمراجعه به انبار جهت -15

.می گردد اقدام به خارج نمودن کاال مراجعه به درب خروج و پس از امضاي دفتر درب خروج ، -1624

اسناد و ضمائم اظهارنامه

قبض انبار -1

ترخیصیه -2

(Bill.of.lading) بارنامه حمل -3

از محتویات بسته ها و نوع فهرستی )( Packing.List) عدلبندي -4

(بسته ها

بیمه نامه -5

گواهی مبدا -6

گواهی بازرسی -7

( فاکتور)سیاهه خرید -8

( پروفرما)پیش فاکتور -9

( حسب مورد)گواهینامه مربوط به بهداشت -10

( حسب مورد)گواهینامه استاندارد -11

فتوکپی کارت بازرگانی -12

فتوکپی کد اقتصادي -13

( واحد تولیدي)فتوکپی پروانه بهر ه برداري -14

خیص فتوکپی وکالتنامه رسمی و ثبتی براي نماینده تر-15

( براي حق العملکار)فتوکپی کارت حق العملکاري -16

( حسب مورد)مجوزهاي ورود -17

اعالمیه فروش ارز -18

( حسب مورد)کاتالوگ ، بروشور -19

25

گمرک قرمزو زردو سبزیكانالهااستفاده از سبز كانال •

:مسافراني مي توانند از مسیر كانال سبز عبور نمایند كه

:هیچیک از کاالهاي زیر را همراه نداشته باشند ( الف

اسلحه و مهمات، مواد منفجره و محترقه-۱

(دیسكت و نوار اعم از صوتي و تصویري ) صفحه -۲

كتب و نشریات مخالف نظم و عفت عمومي و شئون ملي و مذهبي كشور-۳

دستگاههاي فرستنده و تلفن بي سیم-۴

بذر و قلمه، پیاز گل و اجراء نباتي-۵

آالت قمار-۶

مشروبات الكلي-۷

مخدرمواد -۸

. اولین سفر در سال جاري بوده و یا در سفرهاي قبلی از معافیت مسافري هیچگونه استفاده ننموده باشد( ب

دالر براي 80آن بیش از ( غیر مستعمل)کاالي همراه مسافر جنبه تجاري نداشته باشد و ارزش اقالم نو ( ج

. نفر نباشدهر

قرمزکانال•

:هکمی نمایندعبورقرمزکانالمسیرازکسانی

کشورازخارجبهسالدرباریکازبیش-1.باشدنمودهمسافرت

ازیاوداشتهتجاريجنبهآنهاهمراهکاالي-2.باشدبیشترقانونیارزشسقف

انههشتگردیفهايدرمندرجاقالمازیکییاو-3.باشدداشتهراسبزکانالدرمندرج

26

کاالها، بدون سبز مسیر در بررسی فیزیکی و اسنادي

ترخیص می شود و در مسیر تنها به بررسی اسنادي زرد

اکتفا خواهد شد، اما در مسیر هم بررسی فیزیکی قرمز

صورت خواهد گرفت و هم .بررسی اسنادي

ر ک ش ت ا با م ش ی ه ا ر م ه ز ا

1 3 9 5

27