Νότης A. Μηταράκης

Αν. Υπεύθσνος Τομέα Πολιτικής Εσθύνης της Οικονομίας

Περιφερειακός Σύμβοσλος Αττικής

Εργοτίμοσ 3Β, Αθήνα 11634 ● Τηλ.: 210 7242750, Fax: 210 7242752 ● email: mitarakis@nd.gr, web:www.mitarakis.gr

ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ

2 Μαρτίου 2011

Αξιότιμοι Κακθγθτζσ,

Εκλεκτοί προςκεκλθμζνοι,

Κυρίεσ & Κφριοι,

Είναι πραγματικά μεγάλθ τιμι να παραβρίςκομαι για δεφτερθ ςυνεχόμενθ χρονιά ωσ ομιλθτισ ςε αυτιν

τθν θμερίδα.

Θα ικελα να ευχαριςτιςω το Πανεπιςτιμιο Πειραιά για τθν πρόςκλθςθ που μου απεφκυνε και να

ςυγχαρϊ τουσ διοργανωτζσ για τθν πρωτοβουλία τουσ.

Σζτοιεσ ενζργειεσ από Ελλθνικά Ακαδθμαϊκά Ιδρφματα ςε μια ιδιαίτερα κρίςιμθ ςυγκυρία όχι μόνο για

τθν Ελλάδα αλλά για τθν Ενωμζνθ Ευρϊπθ, είναι αξιοςθμείωτεσ.

Εφχομαι να ςτο μζλλον να είναι και περιςςότερεσ.

Θα ικελα να αναγερκϊ ςιμερα ςε τρία-ςυγκεκριμζνα κζματα:

1. Αν το Μνημόνιο ήταν Μονόδρομοσ;

2. Αν το Μνημόνιο ήταν Λφςη;

3. Προοπτικζσ τησ Ελληνικήσ Οικονομίασ

Α. ΜΝΗΜΟΝΙΟ / ΜΟΝΟΔΡΟΜΟ

Σο 2010 αποτζλεςε μια κρίςιμθ χρονιά για τθν χϊρα μασ.

Πλθρϊςαμε λάκθ δεκαετιϊν αλλά και λάκοσ χειριςμοφσ τθσ Κυβζρνθςθσ.

Ήταν δφςκολο αν προβλεφκοφν αυτά που ςυνζβθςαν πζρυςι.

Ναι ιταν γνωςτό ςε όλουσ, ότι θ χϊρασ μασ ςτερείτο δθμοςιονομικισ πεικαρχίασ για μία 30ετια: αν

χϊρα, ξοδεφαμε περιςςότερα από όςα παραγάγαμε.

Ναι ιταν γνωςτό ςε όλουσ, ότι το κράτοσ δεν λειτουργοφςε αποδοτικά υπζρ των πολιτϊν: ξοδεφαμε

πολλά-προςφζραμε λίγα.

2

Ναι ιταν γνωςτό ςε όλουσ, ότι θ χϊρασ μασ ςτερείτο ανταγωνιςτικότθτασ, με εμφανζσ αποτζλεςμα

τθν αφξθςθ τθσ ανεργίασ. Παραγάγαμε ακριβά, όχι λόγω υψθλϊν αμοιβϊν, αλλά λόγω του

πολφπλοκου και αντιπαραγωγικοφ ρυκμιςτικοφ πλαιςίου κακϊσ και των αγκυλϊςεων τθσ οικονομίασ.

Η πρόςφατθ βελτίωςθ του ιςοηυγίου τρεχουςϊν ςυναλλαγϊν είναι αποτζλεςμα φφεςθσ όχι

βελτίωςθσ τθσ ανταγωνιςτικότθτασ.

Όλα αυτά δεν είναι καινοφργια. Αυτό όμωσ που άλλαξε το 2010 ήταν η αξιοπιςτία και φερεγγυότητα τησ

χϊρασ.

τθν Ελλάδα μια ςειρά τραγικϊν χειριςμϊν οδιγθςε μερικοφσ ςτθ χϊρα να κεωροφν τθν προςφυγι ςτο

μθχανιςμό ςτιριξθσ, των χωρϊν μελϊν τθσ Ευρωηϊνθσ και του Διεκνοφσ Νομιςματικοφ Σαμείου, ωσ τθ

μόνθ ορκι λφςθ.

Βζβαια, δεν πρζπει ξεχνάμε ότι θ γενιά μασ βιϊνει μια από τισ μεγαλφτερεσ χρθματοοικονομικζσ κρίςεισ.

Ιςτορικά τζτοιασ μορφισ χρθματοοικονομικζσ κρίςεισ οδθγοφν ςε αναταραχζσ τισ εκάςτοτε κυβερνιςεισ.

Ενϊ θ νζα κυβζρνθςθ ενθμζρωςε τισ διεκνείσ αγορζσ για το μζγεκοσ των οικονομικϊν μασ προβλθμάτων,

δεν παρουςιάςαμε παράλλθλα ζνα αξιόπιςτο - ςτακερό ςχζδιο αντιμετϊπιςθσ τθσ κρίςθσ.

Σο Μνθμόνιο δεν ιταν μονόδρομοσ, όπωσ ικελε να μασ πείςει ο Πρωκυπουργόσ ςτο διάγγελμα του από

το Καςτελόριηο.

Φυςικά θ Ελλάδα ζπρεπε να πάρει μζτρα δθμοςιονομικισ πεικαρχίασ και βελτίωςθσ τθσ

ανταγωνιςτικότθτασ τθσ χϊρασ.

Αλλά το ΠΑΟΚ δεν ιταν ςε κζςθ να προχωριςει ςτα απαραίτθτα βιματα, παρά τισ προτροπζσ τότε τθσ

Νζασ Δθμοκρατίασ.

Η Ελλάδα μποροφςε να κινθκεί ταχφτερα, λαμβάνοντασ δραςτικά μζτρα για τθν αντιμετϊπιςθ του

δθμοςιονομικοφ ελλείμματοσ. Αντί αυτοφ κατζκεςε ζνα προχπολογιςμό για το 2010 πολφ κατϊτερο των

περιςτάςεων.

Ο οποίοσ προχπολογιςμόσ ςυνοδεφτθκε από μθ κατανόθςθ του οικονομικοφ περιβάλλοντοσ από τουσ

κυβερνϊντεσ, οι οποίοι όχι μόνο δε κινικθκαν γριγορα και αποφαςιςτικά, αλλά παράλλθλα με πράξεισ

και παραλιψεισ διόγκωςαν το ζλλειμμα του 2009.

Αυτό δεν το λζμε φυςικά μόνο εμείσ. Αναφζρω χαρακτθριςτικά τθν διλωςθ του Lorenzo Bini Smaghi,

μζλουσ τθσ Εκτελεςτικισ Επιτροπισ τθσ Ευρωπαϊκισ Κεντρικισ Σράπεηασ, ότι αν θ Ελλθνικι Κυβζρνθςθ

3

είχε παρζμβει το φκινόπωρο του 2009 κα είχε αποφφγει τθν κρίςθ χρζουσ και το δραςτικό πρόγραμμα

προςαρμογισ.

Β. ΜΝΗΜΟΝΙΟ / ΛΤΗ

Σο χειρότερο, όμωσ, είναι πωσ το Μνημόνιο δεν ήταν λφςη. Διότι αν ιταν λφςθ δεν κα ςυηθτοφςαμε

ςιμερα για το κίνδυνο ξεπουλιματοσ τθσ Δθμόςιασ Περιουςίασ.

Αν το Μνθμόνιο ιταν λφςθ, δεν κα ςυηθτοφςαμε τον κίνδυνο αναδιάρκρωςθσ του χρζουσ τθσ χϊρασ, τθν

επιμικυνςθ του προγράμματοσ, τθν ανάγκθ επιβολισ νζων δθμοςιονομικϊν μζτρων.

Οφτε κα παρακολουκοφςαμε τθν φφεςθ, τον πλθκωριςμό τα λουκζτα των επιχειριςεων και τθν ανεργία

να αυξάνονται πζραν των προβλζψεων.

Δεν είναι λφςθ, διότι παρά το μεγάλο κοινωνικό κόςτοσ, το πρόγραμμα δεν επιτυγχάνει τουσ ςτόχουσ του,

ενϊ ταυτόχρονα δεν οδθγεί ςε μείωςθ του Δθμοςίου χρζουσ, αφοφ διατθρεί υψθλά και επίμονα

ελλείμματα που οδθγοφν τθν οικονομία ςε μεγαλφτερθ φφεςθ. ε ζναν φαφλο κφκλο δθλαδι.

Μια αναποτελεςματικότθτα που επιςθμαίνεται και ςτθν πρόςφατθ ζκκεςθ του διοικθτοφ τθσ Σραπζηθσ

Ελλάδοσ, κ. Προβόπουλου.

Γ. ΠΡΟΟΠΣΙΚΕ

Σο κρίςιμο ερϊτημα είναι τι κάνουμε τϊρα.

Καταρχιν θ όποια λφςθ πρζπει να ςτοχεφει ςτθν ςυγχρονιςμζνθ αντιμετϊπιςθ τριϊν προβλθμάτων: και

του ελλείμματοσ, και τθσ φφεςθσ, και του χρζουσ.

Διότι δεν πετυχαίνουμε πολλά αν ςτθν προςπάκεια αντιμετϊπιςθσ του ελλείμματοσ αυξάνουμε τθν

φφεςθ και το χρζοσ. Οφτε μποροφμε να πετφχουμε ανόρκωςθ τθσ χϊρασ αν διαςπάςουμε τθν κοινωνικι

ςυνοχι.

Ζχουμε ιδθ πάρει ςθμαντικότατα μζτρα για τθν μείωςθ του δθμοςιονομικοφ ελλείμματοσ, μζτρα τα

οποία όμωσ ζχουν χαμθλι αποτελεςματικότθτα, λόγω το ζντονου υφεςιακοφ τουσ χαρακτιρα. Ο

τόχοσ ο ιςοςκελιςμζνοσ προχπολογιςμόσ.

Η αντιμετϊπιςθ τθσ φφεςθσ απαιτεί μζτρα ανάταξθσ, μζτρα ενίςχυςθσ τθσ ρευςτότθτασ, ενίςχυςθ των

ιδιωτικϊν επενδφςεων κακϊσ και διαρκρωτικζσ αλλαγζσ.

Η αντιμετϊπιςθ του χρζουσ απαιτεί τθν αξιοποίθςθ τθσ δθμόςιασ περιουςίασ.

Σζλοσ, θ διατιρθςθ τθσ κοινωνικισ ςυνοχισ απαιτεί… ευαιςκθςία.

ιμερα λοιπόν πρζπει να κινθκοφμε γφρω από τρεισ βαςικοφσ άξονεσ δράςθσ:

4

Πρϊτον αναδιάρκρωςθ του δθμόςιου τομζα, με ζμφαςθ ςτθν απόδοςθ των πόρων που θ κοινωνία

επενδφει (return on capital employed). Πρζπει επιτζλουσ να εςτιάςουμε ςτο «Πόςα» ξοδεφουμε ςαν

Ζκνοσ, «Γιατί» τα ξοδεφουμε και τι απόδοςθ ζχουμε από αυτά. Η εποχι τθσ ανεξζλεγκτθσ ςπατάλθσ και

τθσ κακοδιαχείριςθσ πρζπει επιτζλουσ να ζλκει εισ πζρασ.

Η αναδιοργάνωςθ του Κράτουσ είναι πλζον κεμελιϊδθσ ανάγκθ τθσ χϊρασ και απαίτθςθ τθσ κοινωνίασ.

Σο Κράτοσ μεγάλωςε χωρίσ ςχεδιαςμό. Σϊρα πρζπει να επαναςχεδιαςκεί από μθδενικι βάςθ,

επιτρζποντασ προχπολογιςμό μθδενικισ βάςθσ (zero based budget).

Ο οποίοσ προχπολογιςμόσ κα καλφπτει τθν κφριεσ ανάγκεσ τθσ κοινωνίασ και κα ςτθρίηεται ςτθν

οικονομικι ικανότθτα τθσ κοινωνίασ να τον υποςτθρίξει.

Να προχωριςουμε ςε επαναςχεδιαςμό διαδικαςιϊν και ενίςχυςθ τθσ θλεκτρονικισ διακυβζρνθςθσ.

Διότι μιλάμε ςιμερα για μείωςθ δθμοςίων υπαλλιλων χωρίσ να ζχουμε διαμορφϊςει ζνα διαφορετικό

πλαίςιο λειτουργίασ.

Δθλαδι κα βιϊςουμε περεταίρω μείωςθ τθσ αποδοτικότθτασ των υπθρεςιϊν όταν λιγότεροι άνκρωποι

κα πρζπει να ακολουκιςουν τισ ίδιεσ διαδικαςίεσ και να εκπλθρϊςουν τουσ ίδιουσ ςτόχουσ που μζχρι

χκεσ εκπλιρωναν περιςςότεροι υπάλλθλοι.

Χϊρια που κα μεγαλϊςει ο μζςοσ όροσ θλικίασ των υπαλλιλων, δθλαδι δεν κα υπάρχει θ πάντα

απαραίτθτθ για όλουσ τουσ οργανιςμοφσ ανανζωςθ.

Δεφτερον, θ προςταςία τθσ κοινωνίασ αποτελεί πρωταρχικι ευκφνθ του πολιτικοφ κόςμου. ιμερα

βιϊνουμε μι απότομθ ανατροπι κεκτθμζνων δεκαετιϊν και κυρίωσ οι μεγαλφτεροι ςε θλικία δεν είναι ςε

κζςθ να αντιδράςουν για να αυξιςουν τα ειςοδιματα τουσ.

Οι δυνατότθτεσ του κράτουσ είναι βζβαια πλζον περιοριςμζνεσ, παρόλα αυτά θ εξαςφάλιςθ τθσ

κοινωνικισ ευθμερίασ είναι υποχρζωςθ όλων μασ.

Σζλοσ, και ιδιαίτερα κρίςιμο ςτόχο αποτελεί θ ανάπτυξθ τθσ οικονομίασ. Σο μεγάλο ςτοίχθμα θ

προςζλκυςθ επενδφςεων και θ αφξθςθ τθσ παραγωγικότθτασ και τθσ ανταγωνιςτικότθτασ.

Ζμφαςθ πρζπει επιτζλουσ να δοκεί ςτθν προςζλκυςθ ιδιωτικϊν επενδφςεων, τισ οποίεσ θ χϊρα μασ ποτζ

δεν καλωςόριςε. Αντίκετα ζχουμε δαιμονοποιιςει τθν επιχειρθματικότθτα και το κζρδοσ.

Διότι λφςθ ςτα προβλιματα τθσ Ελλθνικισ Οικονομίασ δεν μπορεί να επιτευχτεί με ζλλειψθ αναπτυξιακισ

πολιτικισ.

5

Χωρίσ ανάπτυξθ τα ελλείμματα δεν μποροφν να μθδενιςτοφν, το χρζοσ δεν μπορεί να μειωκεί, οι

υποχρεϊςεισ μασ δεν μποροφν να καλυφτοφν, οι επιχειριςεισ κα αδυνατοφν να παράγουν και οι

εργαηόμενοι δεν κα μποροφν να εργαςτοφν.

ε ζνα τζτοιο περιβάλλον, θ οικονομία μασ δεν μπορεί να ανκίςει!

Μονόδρομοσ τελικά είναι η ανάπτυξη! Δεδομζνου του δθμογραφικοφ προβλιματοσ τθσ χϊρασ, τθσ γιρανςθσ του πλθκυςμοφ, το οποίο δεν

ςυηθτάμε αρκετά, θ ανάπτυξθ τθσ οικονομίασ κα πρζπει να προζλκει από τθν αφξθςθ τθσ

ανταγωνιςτικότθτασ και τθσ παραγωγικότθτασ.

Μεγάλη ελπίδα τησ χϊρασ είναι ο ιδιωτικόσ τομζασ. Η εποχι τθσ χαμθλισ ανταγωνιςτικότθτασ και τθσ

δαιμονοποίθςθσ τθσ επιχειρθματικότθτασ, πρζπει να ζλκει εισ πζρασ. Η Ελλάδα δεν ζχει άλλθ επιλογι

οικονομικισ επιβίωςθσ από τον να ςταματιςει να προβάλλει εμπόδια ςτθν ιδιωτικι πρωτοβουλία. Οι

εταιρείεσ φεφγουν από τθν Ελλάδα ςιμερα, δεν ζρχονται!

Και ςκεφτείτε απλά….. Ποιόσ και με ποιά λογικι κα επενδφςει ςιμερα ςτθν Ελλάδα; Σι κα τον

προςελκφςει; οι φόροι; θ γραφειοκρατία; ι θ διαφκορά;

Ωσ χϊρα είμαςτε μθ ανταγωνιςτικι.

Απαιτοφνται αλλαγζσ του φορολογικοφ, αςφαλιςτικοφ και ρυθμιςτικοφ καθεςτϊτοσ. Δράςεισ όπωσ

χαμθλι εταιρικι φορολογία, χαμθλότερεσ αςφαλιςτικζσ ειςφορζσ, κατάργθςθ των ςυναρμοδιοτιτων,

απλοφςτευςθ διαδικαςιϊν. τακερότερο φορολογικό κακεςτϊσ. Σο παράδειγμα τθσ Ιρλανδίασ μασ ζδειξε

ότι το φορολογικό κακεςτϊσ δεν είναι αδιαπραγμάτευτο ωσ μζροσ προγραμμάτων ςτιριξθσ.

Σο κράτοσ πρζπει να άρει τα εμπόδια που περιορίηουν τθσ επενδφςεισ και να δθμιουργιςει ζνα

ςυγκεκριμζνο φορολογικό πλαίςιο. ε ζνα τζτοιο περιβάλλον κα ιταν δυνατι θ ταχφτερθ επάνοδοσ μασ

ςτισ διεκνείσ αγορζσ.

Ζχω πει ςε παλαιότερεσ ομιλίεσ μου, ότι τα κφρια προβλιματα τθσ χϊρα είναι μικρό-οικονομικά και όχι

μάκρο-οικονομικά. Οι εκατοντάδεσ μπλοκαριςμζνεσ επενδφςεισ αποδεικνφουν αυτι τθ κζςθ.

Οι αλλαγζσ ςτο ρυκμιςτικό κακεςτϊσ κα απαιτιςουν ανακεϊρθςθ του υντάγματοσ, εμείσ δουλεφουμε

τθν πρόταςθ μασ.

Πρζπει οι επενδφςεισ να ελζγχονται νομικά και δικαςτικά ςτα αρχικά ςτάδια, ϊςτε να μθν ςταματάμε

ϊριμεσ επενδφςεισ ςτο ςτάδιο τθσ εκτζλεςθσ.

6

Γενικά το ρυκμιςτικό κακεςτϊσ πρζπει να απλοποιθκεί ςθμαντικότθτα. Όχι οπωςδιποτε ςτθν αςυδοςία

αλλά όχι και ςτθν πολυνομία. Να προτάξουμε αυτά που είναι ςθμαντικά, όπωσ κυρίωσ το περιβάλλον και

θ ιςτορία μασ και να περιορίςουμε τισ λιγότερο αποδοτικζσ διαδικαςίεσ και κανόνεσ. τόχοσ πρζπει να

είναι να αδειοδοτοφνται ταχφτατα οι επενδφςεισ, κυρίωσ τϊρα που θ ανεργία αποτελεί εφιάλτθ για

όλουσ.

Για την προςζλκυςη επενδφςεων απαιτείται αρχικά…. αλλαγή Νοοτροπίασ από όλουσ.

Και βζβαια επιχειρθματικότθτα για όλουσ. Όχι μόνο για τισ μεγάλεσ εταιρείεσ.

Εμείσ πιςτεφουμε ςτισ μικρό-μεςαίεσ και ςτισ πολφ μικρζσ επιχειριςεισ.

Δεν είναι απλά ςθμαντικζσ αλλά αποτελοφν τον κορμό τθσ Ελλθνικισ οικονομίασ. Fast – Track για όλεσ

τισ επενδφςεισ, όχι ςτθν οικονομία των δφο ταχυτιτων.

Βζβαια, επιτρζψατε μου να χρθςιμοποιιςω τθν λζξθ επιχειρθματικότθτα τόςο για τον ιδιωτικό όςο και

για τον δθμόςιο Σομζα. Πρζπει επιτζλουσ να εγκαταλείψουμε τον κρατιςμό και να υιοθετήςουμε την

ζννοια του Κράτουσ-Επενδυτή. Ενόσ κράτουσ που κα διαχειρίηεται και το ενεργθτικό και το πακθτικό του,

με κριτιριο τθν μεγιςτοποίθςθ τθσ δθμόςιασ ωφζλειασ.

τθν ςυνζχεια απαιτοφνται μζτρα ανάταξησ τησ οικονομίασ. Ώςτε να δθμιουργιςουν κλίμα προςζλκυςθσ

επενδφςεων. Προτείναμε ςυγκεκριμζνα μζτρα ανάταξθσ τθσ Ελλθνικισ Οικονομίασ, φψουσ 7,2% του ΑΕΠ

τον Ιοφλιο του 2010 και τον άλλο μινα κα παρουςιάςουμε τθν επικαιροποίθςθ.

Απαιτοφνται επίςησ μζτρα ςτήριξησ τησ ρευςτότητασ. Προτείναμε τθ δθμιουργία μθχανιςμοφ μθνιαίασ

ςυγκζντρωςθσ όλων των οφειλϊν των νομικϊν προςϊπων προσ και από το Δθμόςιο (τριμθνιαία για τα

φυςικά πρόςωπα) και τθν δθμιουργία αυτόματου ςυμψθφιςμοφ.

ε αυτό το μθχανιςμό κα ςυγκεντρϊςουμε όλεσ τισ επιδοτιςεισ και επιςτροφζσ φόρων από τθν μία και

όλεσ τισ πλθρωμζσ φόρων, ΦΠΑ, ΕΣΑΚ, Αςφαλιςτικζσ ειςφορζσ κτλ από τθν άλλθ. Μζτρο που κα δϊςει

ανάςα ςτθν αγορά.

Αναπτυξιακή ϊθηςη θα δϊςει και η αξιοποίηςησ τησ δημόςιασ περιουςίασ, εκτόσ του ότι αποτελεί

αντίβαρο ςτο διαρκϊσ διευρυνόμενο δθμόςιο χρζοσ.

Δ. ΕΤΡΩΠΗ

Όμωσ, Κυρίεσ και Κφριοι, ςε αυτό τον δρόμο δεν είμαςτε μόνοι μασ, κακϊσ και άλλεσ χϊρεσ- μζλθ τθσ

Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ και τθσ Ευρωηϊνθσ αντιμετωπίηουν ςιμερα προβλιματα δανειςμοφ.

Η Ευρωηϊνθ αντιμετωπίηει δθμοςιονομικά προβλιματα τα οποία πλιττουν το κοινό μασ νόμιςμα. Λφςεισ

μόνο μακροχρόνιασ λιτότθτασ δεν κα φζρουν αποτζλεςμα, αντίκετα ςε ζνα περιβάλλον ταχφτατθσ

7

ανάπτυξθσ των αναδυόμενων αγορϊν κα οδθγιςουν ςε ςχετικι ςυρρίκνωςθ τθσ Ευρωηϊνθσ ςτο

παγκόςμιο οικονομικό ςτερζωμα.

Όταν θ Κίνα, θ Βραηιλία και θ γειτονικι Σουρκία, αναπτφςςονται ταχφτατα, εμείσ δεν μποροφμε να

μείνουμε ςτάςιμοι.

τοίχθμα θ αφξθςθ τθσ Ευρωπαϊκισ ανταγωνιςτικότθτασ, ςε περιβάλλον όμωσ δθμοςιονομικισ

πεικαρχίασ.

Θα ςυηθτάμε περιςςότερο το προςεχζσ διάςτθμα τθν ζκδοςθ Ευρϊ-ομολόγων, κοινϊν ομολόγων για τισ

χϊρεσ-μζλθ τθσ Ευρωηϊνθσ, ϊςτε να εκμεταλλευτοφμε το μζγεκοσ τθσ.

Τποκζτω, ότι για τθν αντιμετϊπιςθ των ςυςςωρευμζνων χρεϊν, τα επόμενα χρόνια κα πλθκφνουν οι

φωνζσ, οι οποίεσ κα προτείνουν τθ μείωςθ των χρεϊν με ζκδοςθ νζου χριματοσ από τισ Κεντρικζσ

Σράπεηεσ (monetisation of debt). Πριν χρόνια, τζτοιεσ ςκζψεισ κα ιταν “οικονομικά αιρετικζσ”, αλλά

ςιμερα ςυηθτοφνται.

Όςο αφορά τθν χϊρα μασ, Η Ελλάδα πρζπει βζβαια να κινθκεί ταχφτερα ςτο δρόμο τθσ ανάπτυξθσ από

τθν Ευρωηϊνθ για να καλφψει τθν απόςταςθ που τϊρα ζχει.

Όςο για το ςφνολο των χωρϊν μελϊν, είναι μοναδικι ευκαιρία ςαν ζνωςθ να επιτφχουμε τθν πολιτικι

ενότθτα και πραγματικά ουςιαςτικι ενιαία οικονομικι πολιτικι.

Να επιςτρζψουμε δθλαδι ςτο Ευρωπαϊκό όραμα, που είχαν επιδείξει οι Ευρωπαίοι θγζτεσ τισ

προθγοφμενεσ δεκαετίεσ.

ασ ευχαριςτϊ πολφ για τθν προςοχι ςασ.