SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT

SESSION DE 2010-2011 ZITTING 2010-2011

28 JUIN 2011 28 JUNI 2011

Projet de loi modifiant le Coded'instruction criminelle et la loi du20 juillet 1990 relative à la détentionpréventive afin de conférer des droits,dont celui de consulter un avocat etd'être assistée par lui, à toutepersonne auditionnée et à toutepersonne privée de liberté

Wetsontwerp tot wijziging van het Wet-boek van strafvordering en van de wetvan 20 juli 1990 betreffende de voor-lopige hechtenis, om aan eenieder diewordt verhoord en aan eenieder dievan zijn vrijheid is beroofd rechten teverlenen, waaronder het recht om eenadvocaat te raadplegen en door hemte worden bijgestaan

TEXTE ADOPTÉPAR LA COMMISSION

DE LA JUSTICE

TEKST AANGENOMENDOOR DE COMMISSIEVOOR DE JUSTITIE

Chapitre 1er Hoofdstuk 1

Disposition générale Algemene bepaling

Article 1er Artikel 1

La présente loi règle une matière visée à l'article 78de la Constitution.

Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld inartikel 78 van de Grondwet.

Chapitre 2 Hoofdstuk 2

Modifications du Code d'instruction criminelle Wijzigingen van het Wetboek van strafvordering

Art. 2 Art. 2

À l'article 47bis du Code d'instruction criminelle,inséré par la loi du 12 mars 1998, les modificationssuivantes sont apportées :

In artikel 47bis van het Wetboek van strafvordering,ingevoegd bij de wet van 12 maart 1998, worden devolgende wijzigingen aangebracht :

Voir : Zie :

Documents du Sénat : Stukken van de Senaat :

5-663 - 2010/2011 : 5-663 - 2010/2011 :

No 8 : Projet amendé par la Chambre des représentants et renvoyé auSénat.

Nr. 8 : Ontwerp geamendeerd door de Kamer van volksvertegenwoordi-gers en teruggezonden naar de Senaat.

No 9 : Amendements. Nr. 9 : Amendementen.No 10 : Rapport. Nr. 10 : Verslag.

5 - 663/11 5 - 663/11

1o La phrase liminaire et le point 1. sont remplacéspar ce qui suit :

1o De inleidende zin en punt 1. worden vervangendoor wat volgt :

« § 1er. Lors de l'audition de personnes, entenduesen quelque qualité que ce soit, il y a lieu de respecterau moins les règles suivantes :

« § 1. Bij het verhoren van personen, ongeacht inwelke hoedanigheid zij worden verhoord, wordentenminste de volgende regels in acht genomen :

1. Au début de toute audition, la personne inter-rogée est informée succinctement des faits sur lesquelselle sera entendue et il lui est communiqué :

1. Ieder verhoor begint met de beknopte medede-ling van de feiten waarover de ondervraagde persoonzal worden verhoord en de mededeling aan deondervraagde persoon dat :

a) qu'elle peut demander que toutes les questionsqui lui sont posées et les réponses qu'elle donne soientactées dans les termes utilisés;

a) hij kan vragen dat alle vragen die hem wordengesteld en alle antwoorden die hij geeft, wordengenoteerd in de gebruikte bewoordingen;

b) qu'elle peut demander qu'il soit procédé à unacte d'information ou une audition déterminés;

b) hij kan vragen dat een bepaalde opsporings-handeling wordt verricht of een bepaald verhoor wordtafgenomen;

c) que ses déclarations peuvent être utiliséescomme preuve en justice;

c) zijn verklaringen als bewijs in rechte kunnenworden gebruikt;

d) qu'elle ne peut être contrainte de s'accuser elle-même.

d) hij niet verplicht kan worden zichzelf te be-schuldigen.

Tous ces éléments sont consignés avec précisiondans le procès-verbal d'audition. »;

Al deze elementen worden nauwkeurig in hetproces-verbaal van verhoor opgenomen. »;

2o L'article est complété par les §§ 2 à 7 rédigéscomme suit :

2o Het artikel wordt aangevuld met de §§ 2 tot 7,luidende :

« § 2. Sans préjudice du § 1er, avant qu'il ne soitprocédé à l'audition d'une personne sur des infractionsqui peuvent lui être imputées, la personne à interrogerest informée succinctement des faits sur lesquels ellesera entendue et il lui est communiqué :

« § 2. Onverminderd § 1, wordt, vooraleer wordtovergegaan tot het verhoor van een persoon aangaandemisdrijven die hem ten laste kunnen worden gelegd,aan de te ondervragen persoon op beknopte wijzekennis gegeven van de feiten waarover hij zal wordenverhoord en wordt hem meegedeeld dat :

1o qu'elle ne peut être contrainte de s'accuser elle-même;

1o hij niet verplicht kan worden zichzelf te be-schuldigen;

2o qu'elle a le choix, après avoir décliné sonidentité, de faire une déclaration, de répondre auxquestions qui lui sont posées ou de se taire;

2o hij de keuze heeft na bekendmaking van zijnidentiteit om een verklaring af te leggen, te antwoor-den op de hem gestelde vragen of te zwijgen;

3o qu'elle a le droit, avant la première audition, dese concerter confidentiellement avec un avocat de sonchoix ou avec un avocat qui lui est désigné, pourautant que les faits qui peuvent lui être imputésconcernent une infraction dont la sanction peut donnerlieu à la délivrance d'un mandat d'arrêt, à l'exceptiondes délits visés à l'article 138, 6o, 6obis et 6oter.

3o hij het recht heeft om vóór het eerste verhooreen vertrouwelijk overleg te hebben met een advocaatnaar keuze of een hem toegewezen advocaat, inzoverre de feiten die hem ten laste kunnen wordengelegd een misdrijf betreffen waarvan de straf aanlei-ding kan geven tot het verlenen van een bevel totaanhouding, met uitzondering van de in artikel 138,6o, 6obis en 6oter, bedoelde wanbedrijven.

Si la personne à interroger dispose de ressourcesinsuffisantes, les articles 508/13 à 508/18 du Codejudiciaire relatifs au bénéfice de la gratuité complèteou partielle de l'aide juridique de deuxième ligne sontintégralement applicables.

Indien de te ondervragen persoon over onvoldoendeinkomsten beschikt, zijn de artikelen 508/13 tot 508/18 van het Gerechtelijk Wetboek betreffende detoekenning van de gedeeltelijke of volledige koste-loosheid van de juridische tweedelijnsbijstand onver-minderd van toepassing.

Seule la personne majeure à interroger peut renon-cer volontairement et de manière réfléchie au droit

Alleen de meerderjarige te ondervragen persoonkan vrijwillig en weloverwogen afstand doen van het

5-663/11 - 2010/2011 ( 2 )

visé à l'alinéa 1er, 3o. Elle doit procéder à larenonciation par écrit, dans un document daté et signépar elle.

in het eerste lid, 3o, bedoelde recht. Hij moet deafstand schriftelijk doen, in een door hem gedateerd enondertekend document.

Si la première audition a lieu sur convocation écrite,les droits énoncés à l'alinéa 1er, 1o, 2o et 3o, ainsi quela communication succincte des faits sur lesquels lapersonne à interroger sera entendue, peuvent déjà êtrenotifiés dans cette convocation, laquelle est jointe encopie au procès-verbal d'audition. En pareil cas, lapersonne concernée est présumée avoir consulté unavocat avant de se présenter à l'audition.

Indien het eerste verhoor op schriftelijke uitnodiginggeschiedt, kunnen de in het eerste lid, 1o, 2o en 3o

vermelde rechten, evenals de beknopte mededeling vande feiten waarover de te ondervragen persoon zalworden verhoord, reeds ter kennis gebracht worden indeze uitnodiging waarvan een kopie gevoegd wordt bijhet proces-verbaal van verhoor. In dat geval wordt debetrokkene geacht een advocaat te hebben geraad-pleegd alvorens zich aan te bieden voor het verhoor.

Si l'audition n'a pas lieu sur convocation ou si laconvocation ne mentionne pas les éléments repris àl'alinéa 4, l'audition peut être reportée une seule fois àla demande de la personne à interroger, afin de luidonner la possibilité de consulter un avocat.

Indien het verhoor niet op uitnodiging geschiedt ofindien bij de uitnodiging de in het vierde lid bepaaldeelementen niet zijn vermeld, kan het verhoor opverzoek van de te ondervragen persoon eenmaligworden uitgesteld, teneinde hem de gelegenheid tegeven een advocaat te raadplegen.

Tous ces éléments sont consignés avec précisiondans un procès-verbal.

Al deze elementen worden nauwkeurig opgenomenin een proces-verbaal.

§ 3. Sans préjudice des §§ 1er et 2, alinéa 1er, 1o et2o, toute personne privée de sa liberté conformémentaux articles 1er, 2, 3, 15bis et 16 de la loi du 20 juillet1990 relative à la détention préventive est informéequ'elle jouit des droits énoncés aux articles 2bis, 15biset 16 de la même loi.

§ 3. Onverminderd de §§ 1 en 2, eerste lid, 1o en 2o,wordt aan eenieder die van zijn vrijheid beroofd isovereenkomstig de artikelen 1, 2, 3, 15bis en 16 vande wet van 20 juli 1990 betreffende de voorlopigehechtenis meegedeeld dat hij de rechten geniet dieworen opgesomd in de artikelen 2bis, 15bis en 16 vandezelfde wet.

§ 4. Une déclaration écrite des droits prévus aux§§ 2 et 3 est remise à la personne visée aux §§ 2 et 3avant la première audition.

§ 4. Aan de in §§ 2 en 3 bedoelde personen wordtvoor het eerste verhoor een schriftelijke verklaring vande in de §§ 2 en 3 bedoelde rechten overhandigd.

La forme et le contenu de cette déclaration desdroits sont fixés par le Roi.

De vorm en inhoud van deze verklaring van rechtenworden door de Koning bepaald.

§ 5. Si, au cours de l'audition d'une personne quin'était pas considérée initialement comme un suspect,il s'avère que certains éléments laissent présumer quedes faits peuvent lui être imputés, cette personne estinformée des droits dont elle jouit en vertu du § 2 et, lecas échéant du § 3, et la déclaration écrite visée au § 4lui est remise.

§ 5. Indien tijdens het verhoor van een persoon, dieaanvankelijk niet als verdachte werd beschouwd, blijktdat er elementen zijn die laten vermoeden dat hemfeiten ten laste kunnen worden gelegd, dan wordt hijingelicht over de rechten die hij heeft ingevolge § 2 en,in voorkomend geval, § 3 en wordt hem de in § 4bedoelde schriftelijke verklaring overhandigd.

§ 6. Aucune condamnation ne peut être prononcéecontre une personne sur le seul fondement dedéclarations qu'elle a faites en violation des §§ 2, 3et 5 à l'exclusion du § 4, en ce qui concerne laconcertation confidentielle préalable ou l'assistanced'un avocat au cours de l'audition.

§ 6. Tegen een persoon kan geen veroordelingworden uitgesproken die enkel gegrond is op verkla-ringen die hij heeft afgelegd in strijd met de §§ 2, 3 en5 met uitsluiting van § 4, wat betreft het voorafgaan-delijk vertrouwelijk overleg of de bijstand door eenadvocaat tijdens het verhoor.

§ 7. Sans préjudice des droits de la défense, l'avocatest tenu de garder secrètes les informations dont ilacquiert la connaissance en apportant son assistancependant les auditions conformément aux articles 2bis,§ 2, et 16, § 2, de la loi du 20 juillet 1990 relaitve à ladétention préventive. Celui qui viole ce secret est punides peines prévues à l'article 458 du Codé pénal. ».

§ 7. Onverminderd de rechten van verdediging isde advocaat verplicht tot geheimhouding van deinformatie waarvan hij kennis krijgt door het verlenenvan bijstand tijdens de verhoren zoals bepaald in deartikelen 2bis, § 2, en 16, § 2, van de wet van 20 juli1990 betreffende de voorlopige hechtenis. Hij die degeheimhoudingsplicht schendt, wordt gestraft met debij artikel 458 van het Strafwetboek bepaalde straf-fen. ».

( 3 ) 5-663/11 - 2010/2011

Art. 3 Art. 3

L'article 62 du même Code, est complété par deuxalinéas rédigés comme suit :

Artikel 62 van hetzelfde Wetboek, wordt aangevuldmet twee leden, luidende :

« Lorsque la descente sur les lieux est organisée envue de la reconstitution des faits, le juge d'instructionse fait également accompagner par le suspect, la partiecivile et leurs avocats.

«Wanneer het plaatsbezoek georganiseerd wordtmet het oog op de reconstructie van de feiten, laat deonderzoeksrechter zich eveneens vergezellen door deverdachte, de burgerlijke partij en hun advocaten.

Sans préjudice des droits de la défense, l'avocat esttenu de garder secrètes les informations dont ilacquiert la connaissance en assistant à la descentesur les lieux organisée en vue de la reconstitution desfaits. Celui qui viole ce secret est puni des peinesprévues à l'article 458 du Code pénal. ».

Onverminderd de rechten van verdediging, is deadvocaat verplicht tot geheimhouding van de infor-matie waarvan hij kennis krijgt door het bijwonen vanhet plaatsbezoek met het oog op de reconstructie vande feiten. Hij die de geheimhoudingsplicht schendt,wordt gestraft met de bij artikel 458 van het Straf-wetboek bepaalde straffen. ».

Chapitre 3 Hoofdstuk 3

Modifications de la loi du 20 juillet 1990relative à la détention préventive

Wijzigingen van de wet van 20 juli 1990betreffende de voorlopige hechtenis

Art. 4 Art. 4

Le titre Ier, chapitre Ier, de la loi du 20 juillet 1990relative à la détention préventive, est complété par unarticle 2bis rédigé comme suit :

Titel I, hoofdstuk I van de wet van 20 juli 1990betreffende de voorlopige hechtenis wordt aangevuldmet een artikel 2bis, luidende :

«Art. 2bis. § 1er. Quiconque est privé de sa libertéconformément aux articles 1er ou 2, ou en exécutiond'un mandat d'amener visé à l'article 3, a le droit, dèsce moment et préalablement au premier interrogatoiresuivant par les services de police ou, à défaut, par leprocureur du Roi ou le juge d'instruction, de seconcerter confidentiellement avec un avocat de sonchoix. S'il n'a pas choisi d'avocat ou si celui-ci estempêché, contact est pris avec la permanence organi-sée par l'Ordre des barreaux francophones et germa-nophone, et l'Orde van Vlaamse balies ou, à défaut,par le bâtonnier de l'Ordre ou son délégué.

«Art. 2bis. § 1. Eenieder die van zijn vrijheid isberoofd overeenkomstig de artikelen 1 of 2 of teruitvoering van een in artikel 3 bedoeld bevel totmedebrenging heeft vanaf dat ogenblik en vóór heteerstvolgende verhoor door de politiediensten, of bijgebrek hieraan door de procureur des Konings of deonderzoeksrechter, het recht om vertrouwelijk overlegte plegen met een advocaat naar keuze. Indien hij geenadvocaat gekozen heeft of indien de advocaat verhin-derd is, wordt contact opgenomen met de permanen-tiedienst die wordt georganiseerd door de Orde vanVlaamse balies en de Ordre des barreaux francopho-nes et germanophone, of bij gebrek hieraan door destafhouder van de Orde of zijn gemachtigde.

Si la personne à interroger ne dispose pas deressources suffisantes, les articles 508/13 à 508/18 duCode judiciaire relatifs au bénéfice de la gratuitécomplète ou partielle de l'aide juridique de deuxièmeligne sont intégralement applicables.

Indien de te ondervragen persoon over onvoldoendeinkomsten beschikt, zijn de artikelen 508/13 tot 508/18 van het Gerechtelijk Wetboek betreffende detoekenning van de gedeeltelijke of volledige koste-loosheid van de juridische tweedelijnsbijstand onver-minderd van toepassing.

Dès l'instant où contact est pris avec l'avocat choisiou la permanence, la concertation confidentielle avecl'avocat doit avoir lieu dans les deux heures. À l'issuede la concertation confidentielle, d'une durée maxi-male de trente minutes, l'audition peut commencer.

Vanaf het contact met de gekozen advocaat of depermanentiedienst, dient het vertrouwelijk overleg metde advocaat binnen twee uren plaats te vinden. Na hetvertrouwelijk overleg, dat maximaal dertig minutenduurt, kan het verhoor aanvangen.

Si la concertation confidentielle prévue n'a pas eulieu dans les deux heures, une concertation confiden-

Indien het geplande vertrouwelijke overleg nietbinnen twee uren heeft plaatsgevonden, vindt alsnog

5-663/11 - 2010/2011 ( 4 )

tielle par téléphone a néanmoins encore lieu avec lapermanence, après quoi l'audition peut débuter.

een telefonisch vertrouwelijk overleg met de perma-nentiedienst plaats, waarna het verhoor kan aanvangen.

Ce n'est qu'après avoir eu un contact confidentielpar téléphone avec la permanence que la personnemajeure concernée peut, après une privation de liberté,renoncer volontairement et de manière réfléchie audroit à une concertation confidentielle avec un avocat.La personne à interroger procède à la renonciation parécrit dans un document daté et signé par elle. Lesmineurs ne peuvent pas renoncer à ce droit.

Enkel na vertrouwelijk telefonisch contact met depermanentiedienst, kan de betrokken meerderjarige navrijheidsbeneming vrijwillig en weloverwogen afstanddoen van het recht op vertrouwelijk overleg met eenadvocaat. De te ondervragen persoon doet schriftelijkafstand in een door hem gedateerd en ondertekenddocument. Minderjarigen kunnen geen afstand doenvan dit recht.

Tous ces éléments sont consignés avec précisiondans un procès-verbal.

Al deze elementen worden nauwkeurig opgenomenin een proces-verbaal.

§ 2. La personne concernée a le droit à être assistéede son avocat lors des auditions qui ont lieu dans ledélai visé aux articles 1er, 1o, 2, 12 ou 15bis.

§ 2. De betrokken persoon heeft recht op bijstanddoor zijn advocaat tijdens de verhoren die plaats-vinden binnen de bij de artikelen 1, 1o, 2, 12 of 15bisbedoelde termijnen.

L'avocat peut assister à l'audition, laquelle peutcependant déjà avoir débuté conformément au § 1er,alinéas 3 et 4.

De advocaat kan aanwezig zijn tijdens het verhoor,dat evenwel reeds een aanvang genomen kan hebbenovereenkomstig de bepalingen van § 1, derde envierde lid.

L'assistance de l'avocat a exclusivement pour objetde permettre un contrôle :

De bijstand van de advocaat heeft uitsluitend totdoel toezicht mogelijk te maken op :

1o du respect du droit de la personne interrogée dene pas s'accuser elle-même, ainsi que de sa liberté dechoisir de faire une déclaration, de répondre auxquestions qui lui sont posées ou de se taire;

1o de eerbiediging van het recht zichzelf niet tebeschuldigen en de keuzevrijheid om een verklaring afte leggen, te antwoorden op de gestelde vragen of tezwijgen;

2o du traitement réservé à la personne interrogéedurant l'audition, en particulier de l'exercice manifestede pressions ou contraintes illicites;

2o de wijze waarop de ondervraagde persoontijdens het verhoor wordt behandeld, inzonderheidop het al dan niet kennelijk uitoefenen van ongeoor-loofde druk of dwang;

3o de la notification des droits de la défense visés àl'article 47bis du Code d'Instruction criminelle et de larégularité de l'audition.

3o de kennisgeving van de in artikel 47bis van hetWetboek van strafvordering bedoelde rechten vanverdediging en de regelmatigheid van het verhoor.

L'avocat peut, sans délai, faire mentionner dans leprocès-verbal d'audition les violations des droits visésà l'alinéa 3, 1o, 2o et 3o, qu'il estime avoir observées.

De advocaat kan onmiddellijk in het proces-verbaalvan het verhoor melding laten maken van de schen-dingen van de in het derde lid, 1o, 2o en 3o vermelderechten die hij meent te hebben vastgesteld.

L'audition sera interrompue pendant quinze minutesau maximum en vue d'une concertation confidentiellesupplémentaire, soit une seule fois à la demande de lapersonne interrogée elle-même ou à la demande de sonavocat, soit en cas de révélation de nouvellesinfractions qui ne sont pas en relation avec les faitsqui ont été portés à sa connaissance conformément àl'article 47bis, § 2, alinéa 1er, du Code d'Instructioncriminelle.

Het verhoor wordt gedurende maximaal vijftienminuten onderbroken met het oog op bijkomendvertrouwelijk overleg, hetzij eenmalig op verzoek vande ondervraagde persoon zelf of op verzoek van zijnadvocaat, hetzij bij het aan het licht komen van nieuwestrafbare feiten die niet in verband staan met de feitendie hem overeenkomstig artikel 47bis, § 2, eerste lid,van het Wetboek van strafvordering ter kennis werdengebracht.

Seule la personne majeure interrogée peut volontai-rement et de manière réfléchie renoncer à l'assistanced'un avocat pendant l'audition. Il en est fait mentiondans le document visé au § 1er, alinéa 5, ou dans leprocès-verbal d'audition.

Alleen de meerderjarige ondervraagde persoon kanvrijwillig en weloverwogen afstand doen van debijstand van een advocaat tijdens het verhoor. Hiervanwordt melding gemaakt in het document bedoeld inhet in § 1, vijfde lid, bedoelde document of in hetproces-verbaal van het verhoor.

( 5 ) 5-663/11 - 2010/2011

§ 3. Quiconque est privé de sa liberté conformé-ment aux articles 1er, 2 ou 3 a droit à ce qu'unepersonne de confiance soit informée de son arresta-tion, par la personne qui interroge ou une personnedésignée par elle, par le moyen de communication leplus approprié.

§ 3. Eenieder die van zijn vrijheid is beroofdovereenkomstig de artikelen 1, 2 of 3, heeft het rechtdat een vertrouwenspersoon over zijn aanhoudingwordt ingelicht door de ondervrager of een door hemaangewezen persoon, via het meest geschikte com-municatiemiddel.

S'il existe, en raison de la communication de cetteinformation, de sérieuses raisons de craindre que l'ontente de faire disparaître des preuves, qu'il y ait unecollusion entre l'intéressé et des tiers ou que celui-ci sesoustraie à l'action de la justice, le procureur du Roi oule juge d'instruction en charge du dossier peut, pardécision motivée, différer cette communication pour ladurée nécessaire à la protection des intérêts del'enquête.

Als er ernstige redenen bestaan om te vrezen datmen door deze inlichting zou pogen bewijzen te latenverdwijnen, dat de betrokkene zich zou verstaan metderden of zich aan het optreden van het gerecht zouonttrekken, kan de procureur des Konings of de methet dossier belaste onderzoeksrechter bij een metredenen omklede beslissing deze inlichting uitstellenvoor de duur die noodzakelijk is om de belangen vanhet onderzoek te beschermen.

§ 4. Quiconque est privé de sa liberté conformé-ment aux articles 1er, 2 ou 3 a droit à une assistancemédicale.

§ 4. Eenieder die van zijn vrijheid is beroofdovereenkomstig de artikelen 1, 2 of 3, heeft recht opmedische bijstand.

Sans préjudice du droit prévu à l'alinéa 1er, cettepersonne a subsidiairement le droit de demander à êtreexaminée par un médecin de son choix. Le coût de cetexamen est à sa charge.

Onverminderd het in het eerste lid bepaald recht,heeft deze persoon subsidiair het recht een onderzoekdoor een arts naar keuze te vragen. De kosten voor ditlaatste onderzoek vallen te zijnen laste.

§ 5. À la lumière des circonstances particulières del'espèce, et pour autant qu'il existe des raisonsimpérieuses, le procureur du Roi ou le juge d'instruc-tion en charge peut exceptionnellement, par unedécision motivée, déroger aux droits prévus aux§§ 1er et 2. ».

§ 5. In het licht van de bijzondere omstandighedenvan de zaak en voor zover er dwingende redenen zijn,kan de procureur des Konings of de gelaste onder-zoeksrechter uitzonderlijk, bij een met redenen om-klede beslissing, afwijken van de in de §§ 1 en 2bepaalde rechten. ».

Art. 5 Art. 5

Dans la même loi, il est inséré, dans le titre Ier, unchapitre II/1 intitulé :

In dezelfde wet wordt in titel I een hoofdstuk II/1ingevoegd, luidende :

«De l'ordonnance de prolongation ». «Het bevel tot verlenging ».

Art. 6 Art. 6

Dans le chapitre II/1, inséré par l'article 5, il estinséré un article 15bis rédigé comme suit :

In hoofdstuk II/1, ingevoegd bij artikel 5, wordt eenartikel 15bis ingevoegd, luidende :

«Art. 15bis. Agissant sur réquisition du procureurdu Roi ou intervenant d'office, le juge d'instructionpeut prendre une ordonnance visant à prolonger ledélai visé à l'article 1er, 1o, ou à l'article 2.

«Art. 15bis. De onderzoeksrechter, die handelt opvordering van de procureur des Konings of ambts-halve optreedt, kan een bevel verlenen tot verlengingvan de in artikel 1, 1o of artikel 2 bedoelde termijnen.

La privation de liberté qui résulte de cette ordon-nance ne peut, en aucun cas, excéder vingt-quatreheures, à compter de la signification de l'ordonnance.

De vrijheidsbeneming die het gevolg is van datbevel mag in geen geval langer duren dan vieren-twintig uur te rekenen vanaf de betekening van hetbevel.

L'ordonnance est motivée et ne peut être prisequ'une seule fois. Elle mentionne les éléments quijustifient l'ouverture d'un nouveau délai, à savoir :

Het bevel is met redenen omkleed en kan slechtseenmaal verleend worden. Het vermeldt de gegevensdie het ingaan van een nieuwe termijn verantwoorden,te weten :

5-663/11 - 2010/2011 ( 6 )

1o les indices sérieux de culpabilité relatifs à uncrime ou à un délit;

1o de ernstige aanwijzingen van schuld aan eenmisdaad of een wanbedrijf;

2o les circonstances particulières de l'espèce. 2o de bijzondere omstandigheden van het voorlig-gende geval.

Elle est signifiée à la personne concernée dans undélai de vingt-quatre heures. Celui-ci commence àcourir au moment déterminé par l'article 1er, 2o ou 3o,ou par l'article 2, 5o. À défaut de significationrégulière dans le délai prescrit par la loi, la personneest libérée.

Het wordt aan de betrokkene betekend binnen eentermijn van vierentwintig uren. Die termijn gaat in ophet tijdstip dat wordt bepaald door artikel 1, 2o of 3o,of door artikel 2, 5o. Bij gebrek aan een regelmatigebetekening binnen de termijn die de wet bepaalt,wordt de persoon vrijgelaten.

L'ordonnance de prolongation est communiquéeimmédiatement au procureur du Roi. Elle n'estsusceptible d'aucun recours.

Het bevel tot verlenging wordt onmiddellijk mee-gedeeld aan de procureur des Konings. Er kan geenrechtsmiddel tegen worden ingesteld.

Durant la nouvelle période de vingt-quatre heures,la personne a le droit de se concerter confidentielle-ment, pendant trente minutes, avec son avocat. ».

Tijdens de nieuwe periode van vierentwintig uurheeft de persoon het recht gedurende dertig minutenvertrouwelijk overleg te plegen met zijn advocaat. ».

Art. 7 Art. 7

À l'article 16 de la même loi, modifié par les loisdes 23 janvier et 10 avril 2003, 31 mai 2005 et20 juillet 2006, les modifications suivantes sontapportées :

In artikel 16 van dezelfde wet, gewijzigd bij dewetten van 23 januari en 10 april 2003, 31 mei 2005en 20 juli 2006, worden de volgende wijzigingenaangebracht :

1o Dans le § 2, trois alinéas rédigés comme suitsont insérés entre les alinéas 1er et 2 :

1o In § 2 worden tussen het eerste en het tweede lid,drie leden ingevoegd, luidende :

« L'inculpé a le droit à être assisté de son avocat lorsde l'interrogatoire. Seul l'inculpé majeur peut renoncervolontairement et de manière réfléchie à ce droit. Lejuge d'instruction fait mention de cette renonciationdans le procès-verbal d'audition.

«De verdachte heeft recht op bijstand van zijnadvocaat tijdens de ondervraging. Alleen de meer-derjarige verdachte kan hiervan vrijwillig en wel-overwogen afstand doen. De onderzoeksrechter maaktmelding van deze afstand in het proces-verbaal van hetverhoor.

L'avocat peut formuler des observations conformé-ment à l'article 2bis, § 2, alinéa 4.

De advocaat mag opmerkingen formuleren over-eenkomstig artikel 2bis, § 2, vierde lid.

Le juge d'instruction informe l'avocat à temps deslieu et heure de l'interrogatoire, auquel il peut assister.L'interrogatoire peut commencer à l'heure prévue,même si l'avocat n'est pas encore présent. À sonarrivée, l'avocat se joint à l'audition. »;

De onderzoeksrechter verwittigt de advocaat tijdigvan de plaats en het uur van de ondervraging die hijkan bijwonen. De ondervraging kan op het voorzieneuur aanvangen, zelfs indien de advocaat nog nietaanwezig is. Als de advocaat ter plaatse komt, woonthij het verhoor bij. »;

2o Dans le § 2, dans l'alinéa 2 devenant l'alinéa 5, lapremière phrase est remplacée par la phrase suivante :

2o In § 2 wordt in het tweede lid, dat het vijfde lidwordt, de eerste zin vervangen door de volgende zin :

« Le juge d'instruction doit également informerl'inculpé de la possibilité qu'un mandat d'arrêt soitdécerné à son encontre, et l'entendre en ses observa-tions à ce sujet et, le cas échéant, en celles de sonavocat. »;

«De onderzoeksrechter moet de verdachte eveneensmeedelen dat tegen hem een aanhoudingsbevel kanworden uitgevaardigd en hij moet zijn opmerkingenen, in voorkomend geval, die van zijn advocaat terzake horen. »;

3o Le § 4 est remplacé par ce qui suit : 3o Paragraaf 4 wordt vervangen door wat volgt :

« § 4. Si l'inculpé n'a pas encore d'avocat, le juged'instruction lui rappelle qu'il a le droit de choisir unavocat et il en informe le bâtonnier de l'Ordre ou son

« § 4. Indien de verdachte nog geen advocaat heeft,herinnert de onderzoeksrechter hem eraan dat hij hetrecht heeft een advocaat te kiezen en verwittigt hij de

( 7 ) 5-663/11 - 2010/2011

délégué. Il est fait mention de ces formalités dans leprocès-verbal d'audition. ».

stafhouder van de Orde of diens gemachtigde. Van dieformaliteiten wordt melding gemaakt in het proces-verbaal van verhoor. ».

Art. 8 Art. 8

Dans l'article 18 de la même loi, le § 1er, alinéa 1er,est remplacé par ce qui suit :

In artikel 18 van dezelfde wet wordt § 1, eerste lid,vervangen door wat volgt :

« § 1er. Le mandat d'arrêt est signifié à l'inculpé dansun délai de vingt-quatre heures. Celui-ci commence àcourir soit au moment déterminé par l'article 1er, 2o ou3o, ou par l'article 2, 5o, soit, lorsque le mandat d'arrêtest décerné à charge d'un inculpé détenu sur lefondement d'un mandat d'amener ou sur le fondementd'une ordonnance de prolongation, au moment de lasignification de ce mandat ou de cette ordonnance. ».

« § 1. Het bevel tot aanhouding wordt aan deverdachte betekend binnen een termijn van vieren-twintig uur. Deze termijn gaat in hetzij op het tijdstipdat wordt bepaald door artikel 1, 2o, of 3o, of doorartikel 2, 5o, hetzij, wanneer het bevel tot aanhoudingis uitgevaardigd tegen een verdachte die van zijnvrijheid is beroofd op grond van een bevel totmedebrenging of op grond van een bevel tot verlen-ging, op het tijdstip van de betekening van dit bevel. ».

Art. 9 Art. 9

Dans l'article 20 de la même loi, le § 1er, modifié parla loi du 12 janvier 2005, est remplacé par ce qui suit :

In artikel 20 van dezelfde wet wordt § 1, gewijzigddoor de wet van 12 januari 2005, vervangen door watvolgt :

« § 1er. Sans préjudice des dispositions desarticles 2bis, 15bis et 16, l'inculpé peut communiquerlibrement avec son avocat immédiatement après sapremière audition par le juge d'instruction. ».

« § 1. Onverminderd het bepaalde in deartikelen 2bis, 15bis en 16, kan de verdachte on-middellijk na zijn eerste verhoor door de onderzoeks-rechter vrij verkeer hebben met zijn advocaat. ».

Chapitre 4 Hoofdstuk 4

Entrée en vigueur Inwerkingtreding

Art. 10 Art. 10

La présente loi entre en vigueur le 1er octobre 2011. Deze wet treedt in werking op 1 oktober 2011.

Le Roi peut fixer une date d'entrée en vigueurantérieure à celle mentionnée à l'alinéa 1er.

De Koning kan een datum van inwerkingtredingbepalen voorafgaand aan de in het eerste lid vermeldedatum.

112573 - I.P.M.

5-663/11 - 2010/2011 ( 8 )