31
Persistente URI’s Hoe maak je objecten duurzaam vindbaar op het web? #digimus2016 16/12/2016 Alina Saenko

Alina Saenko: Persistente URI's

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Alina Saenko: Persistente URI's

Persistente URI’s

Hoe maak je objecten duurzaam vindbaar op het web?

#digimus2016

16/12/2016Alina Saenko

Page 2: Alina Saenko: Persistente URI's

Museum als een betrouwbare online kennisbron

- toegang bieden tot betrouwbare en actuele informatie

- via een permanent beschikbaar en stabiel kanaal online

Page 3: Alina Saenko: Persistente URI's

Probleem 1: Linkrothttp://www.kunstenenerfgoed.be/nl/wat-doen-we-beschermen-cultuurgoederen/topstukkenlijst/portret-van-margareta-van-eyck

Page 4: Alina Saenko: Persistente URI's

Probleem 2: Identificatie van dingen online

Mona LisaMonna LisaLa JocondeLa GiocondaPortrait de Mona Lisa,

(1479-1528); diteLa Joconde

Inv . nr. 799...

???

Page 5: Alina Saenko: Persistente URI's

Oplossing: betere links!

> let op: niet gewoon een ‘technische kwestie’

> het gaat eigenlijk over het beheer van - ‘online inventarisnummers’ van je objecten- een stabiel kanaal dat je gebruikt om data en beelden over

die objecten te publiceren

Page 6: Alina Saenko: Persistente URI's

Oplossing: betere link = persistente URI

- een webadres - opgesteld volgens bepaalde regels - stabiel - toegekend en beheerd door de instelling zelf

- biedt mogelijkheden voor interne en externe gebruikers om duurzaam naar objecten in je collectie te verwijzen

Page 7: Alina Saenko: Persistente URI's

Wat moet je doen?

1. Formaat kiezen

http://verplicht

[domein]/ verplicht

[type object]/ optioneel

[type document]/ optioneel

[identificatienummer]/ verplicht

[parameter] optioneel

http://verplicht

mijn-museum-is-een-kennisbron/ verplicht

work/ optioneel

representation/ optioneel

ABC-3546/ verplicht

1280x720optioneel

Page 8: Alina Saenko: Persistente URI's

https://joinup.ec.europa.eu/sites/default/files/c0/7d/10/D7.1.3%20-%20Study%20on%20persistent%20URIs.pdf

Page 9: Alina Saenko: Persistente URI's

Wat moet je doen?2. Een tool beheren

Page 10: Alina Saenko: Persistente URI's

Resolver

Page 11: Alina Saenko: Persistente URI's

Beheer

reso

lver

management

IT-verantwoordelijke data uitgever

machine applicatie

Page 12: Alina Saenko: Persistente URI's

2014 http://smak.be/collectie_kunstenaar.php?kunstwerk_id=1461&l=a&kunstenaar_id=41

Page 13: Alina Saenko: Persistente URI's

2016 http://smak.be/collectie_kunstenaar.php?kunstwerk_id=1461&l=a&kunstenaar_id=41

Page 14: Alina Saenko: Persistente URI's

2016 http://smak.be/nl/kunstwerk/7587

2018 opnieuw ‘Pagina niet gevonden’? > geen betrouwbare bron online

Page 15: Alina Saenko: Persistente URI's

Resolver

Persistente URI: 2016 - ... http://resolver.smak.be/collection/work/data/3385

http://smak.be/nl/kunstwerk/75872016

http://smak.be/3542018

http://toekomst.be/borremans-journey/must-see2030

Page 16: Alina Saenko: Persistente URI's
Page 17: Alina Saenko: Persistente URI's

‘Persistente identificatie’ projecten (2013-2016)

- Situatie: verschillende organisaties publiceren data en beelden van dezelfde kunstwerken online

- Probleem: data verandert op verschillende platformen, men werkt met exports > niemand weet nog waar de laatste versie is en wie welke data over welke kunstwerken online publiceert

- Actieplan: orde in deze chaos brengen m.b.v. persistente URI’s

KMSKA

Vlaamse Kunstcollectie

Groeningemuseum

MSKGent

Collectie Vlaamse Gemeenschap

Lukaswebbeelden

Page 18: Alina Saenko: Persistente URI's

Actie 1: Persistente identificatie van kunstwerken, data en beelden

https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Project_Persistente_identificatie

Beeld # 001004001

(Lukasweb)

Data #78654(VKC)

Beeld #35(MSKGent)

Kunstwerk #BK-123(CVG)

Data #1907-H

(MSKGent)

Data #001004 (Lukasweb)

Beeld #K-0001

(VKC)

Beeld #2(CVG)

Data #BK-123

(CVG)

Page 19: Alina Saenko: Persistente URI's

https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Project_Persistente_identificatie

http://lukasweb.be/beeld

/001004

http://vkc.be/data/78654

http://msk.be/beeld/1907-

H

http://CVG.be/id/BK-123

http://msk.be/data/1907-H

http://lukasweb.be/data/001

004http://vkc.be/beeld/78

654

http://CVG.be/beeld/B

K-123

http://CVG.be/data/BK-123

Actie 1: Persistente identificatie van kunstwerken, data en beelden

Page 20: Alina Saenko: Persistente URI's
Page 21: Alina Saenko: Persistente URI's

RESOLVEROpen source tool

https://github.com/PACKED-vzw/resolver

Page 22: Alina Saenko: Persistente URI's

Actie 2: Normalisering en verrijking van data

Externe betrouwbare kennisbronnen:RKDartists, Getty AAT, Iconclass, Wikidata, VIAF, ODIS, Geonames ...

Page 23: Alina Saenko: Persistente URI's

Actie 3: ‘Data uitgever’ functie in een instelling

> Handboek: https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Hoe_word_ik_data-uitgever%3F

Page 24: Alina Saenko: Persistente URI's

Actie 4: Persistente URI’s online gepubliceerd via Wikidata

https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Linked_Open_Data_publicatie_met_Wikidata

https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Flemish_art_collections,_Wikidata_and_Linked_Open_Data

Page 25: Alina Saenko: Persistente URI's

Actie 5: Duurzame koppelingen tussen verschillende collecties

https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Duurzame_koppelingen_tussen_kunstwerken,_archieven_en_publicaties

Page 26: Alina Saenko: Persistente URI's

http://balat.kikirpa.be/object/24605

Pilootproject: KIK-IPRA - Groeningemuseum - KMSKA

Page 27: Alina Saenko: Persistente URI's

Actie 6: Best Practice Gids voor persistente URI’s in de culturele erfgoed sector

https://www.projectcest.be/wiki/Publicatie:Best_practice_gids_voor_persistente_URI%E2%80%99s_in_cultureel_erfgoedsector

Page 28: Alina Saenko: Persistente URI's

Conclusie: Waarom heb je persistente URI’s nodig?

- dé online referentie worden voor je eigen objecten (advies van CIDOC voor musea) http://network.icom.museum/fileadmin/user_upload/minisites/cidoc/PDF/StatementOnLinkedDataIdentifiersForMuseumObjects.pdf

- doorverwijzing naar de juiste pagina en een afbeelding van ieder object op het web voorzien

- betrouwbare informatie over objecten- voor lange termijn online toegankelijk houden- verspreiden op het web- eenvoudig uitwisselbaar maken

- verrijking van je eigen data m.b.v. externe bronnen

Page 29: Alina Saenko: Persistente URI's

Lessons learned:

- Materie lijkt op het eerste zicht ‘te technisch’ > mensen haken af…- het gaat eigenlijk over beheer van je ‘online’ inventarisnummers

- Geen ‘digitale mindset’ in de instellingen - besef ontbreekt dat digitale infrastructuur van groot belang is voor de werking

van musea (alles werkt via digitale platformen maar er is niemand in huis die er een algemeen beheer over uitwerkt en opvolgt)

- aanpak IT: vaak extern en enkel standaard pakket (mail, server), maar als je meer wilt (zoals persistente URI’s) dan is er vaak geen tijd voor...

Page 30: Alina Saenko: Persistente URI's

Lessons learned:

- Project is gerealiseerd, maar de resultaten zijn nog niet opgenomen in de structurele werking van de organisaties

- Packed vzw volgt dit verder op, maar die opvolging is afhankelijk van projectsubsidies >> niet duurzaam (probleem van ‘projectmatig’ werken)

- De culturele sector is afhankelijk van de leveranciers van collectiebeheersystemen en zijn niet in staat om iets te vragen:

- reeds drie jaar overleg met Adlib om velden voor persistente URI’s bij te maken voor alle gebruikers...

- Resolver-tool voor persistente URI’s: open source vs. een leverancier betalen- moeilijkheid van ‘open source’: er is een community voor nodig > niet genoeg

IT-kennis in de sector om onafhankelijk te kunnen zijn

Page 31: Alina Saenko: Persistente URI's

Bedankt!

[email protected]