1

Dr. Vural Yiğit

8.05.2016

Milletlerin masallaşmış, tarih öncesi söylenlerinin tümüdür.

Çoğunlukla, doğaüstü olay ve insanüstü kişilerden oluşur.

Toplumların ve Ulusların kültürel eseridir.

Çeşitli mitolojiler arasında ortak olaylara rastlanır.

Büyük bölümü Anadolu topraklarında geçen klasik mitoloji, Tanrılar, kişilikler, olaylar ve kahramanlar bakımından en zengin ve renkli olanıdır.

Olaylar genellikle insan ilişkileri ve karakterleri üzerine tasarlanmıştır.

Olağandışı yaratıklar her zaman öykülerde yer alır. 2

Mitopya, mitolojinin bilinçli olarak yeniden yaratılmasıdır.

Okuyucu veya izleyici için, Fantastik dünyalar veya kurgusal Evrenler, benzetim ve gerçekdışı (Sanal) dünya mitolojisi yaratmak amacını gütmektedir.

Sanal mitoloji günümüzde bilgisayar oyunları, çizgi film ve animasyonlar ile gerçekleştirilmektedir..

Ütopya ise, gerçekleşmesi imkânsız toplum ve ülke tasarımlarıdır. 3

Mitolojik olaylar, resim heykel ve müzik gibi sanat dallarında yoğun olarak işlenmiştir.

Bu eserleri, birçok müze ve sanat galerisinde görmek mümkün.

Anadolu antik kentlerinde ortaya çıkan mozaiklerin çoğunda mitolojik olay ve kahramanlara rastlanır.

Sanatçı, Selana Amelia’nın düzenlediği sanal bir video tasarımında, mitolojik olay ve kahramanları animasyon olarak nasıl canlandırıldığını göreceğiz.

4

Sanatçı fon müziği olarak Vivaldi’nin, «Nisi Dominus, RV 608 - IV. Cum dederit» adlı esrini kullanmış.

Selena Amelie’nin, Animasyon mitolojik canlandırmasını, aşağıda siteden tıklayarak izleyebilirsiniz:

https://www.youtube.com/watch?v=i5tioS3lYPM

Viedeoyu kapatın, bakalım aklınızda neler kaldı? İzleyin.

5

Mitolojik kaynakların başında Hesiodos’un, «Theogonia»sı ile Homeros’un, « Ilyada ve Odysseia» destanları gelir.

Hesiodos Theogoniası (Teogoni/Tanrıların Doğumu), ve soy ağacı üzerinde yoğunlaşır.

Buna göre, her şeyin başlangıcında, Kaos-hiçlik vardı.

Bu hiçlikten yeryüzü (Gaia), Tartaros (Yer altı), Nyx (gece) ve Erebos (karanlık) varoldu.

Gaia'nın, Uranos ile birleşmesinden altı erkek, altı dişi olmak üzere, ilk 12 Titan meydana geldi.

Titanları içinde en akıllısı ve en genci, Kronos (zaman) idi.

6

Rhea'dan doğma çocuklarının, başına bir felaket getireceğinden korkan Kronos, doğan çocuklarını bir bir yemeye başladı.

Buna kızan Rhea, oğlu Zeus doğduğunda onu saklar.

Gizlice büyüyen Zeus, babasına meydan okuyarak savaş açtı.

Nihayet kardeşlerinin ve Tartaros'dan kurtardığı Kiklopların yardımıyla, «Titanlar Savaşı» adı verilen bu büyük çarpışmada babasını alt etmeyi başarır ve baştanrı olur.

7

Roma mitolojisindeki karşılığı Venüs olan Afrodit, “Aşk ve Güzellik Tanrıçası”dır.

Afrodit, Tanrı Zeüs ile eşi Dione’nin kızıdır ve denizin köpüklerinden doğar.

Venüs, doğum sonrası bir midye kabuğu üzerinde, Kıbrıs kıyılarında ortaya çıkar.

Andro Botticelli’�nin (1446-1510), «Venüs�ün doğuşu» adlı tablosu güzellik ve aşk tanrıçasının doğuşunu betimler.

8

9

10

11

Akıllı Prometheus, ateşi çalıp insanlara verdi.

Baştanrı Zeus ona bir ceza vermek için oğlu Hephaistos’tan yardım istedi.

Hephaistos, karısı Afrodit’i model alarak çamurdan güzel bir kadın heykeli yaptı.

Heykelin gözleri açıldı, hareket etmeye başladı.

Tüm tanrı ve tanrıçalar ona Pandora adını taktılar.

Böylece Zeus, Pandora’nın kötülüklerle dolu kutusunu açtırıp, hem insanları hem de Prometheus’u kötü bir şekilde cezalandırdı.

12

13

14

Girit’li mimar Daidalus (Daedalus) ve oğlu İkarus, Kral Minos'un emriyle bir kuleye kapatılır.

Daidalus kendisi ve oğlunu buradan kaçmak için balmumu ve kuşların tüyleriyle bir çift kanat yapar.

Babası; Ikarus'a, uçmanın coşkusuyla güneşe yaklaşmamasını söyler.

İkarus uçabilme özgürlüğü ile babasını dinlemez ve güneşe fazla yaklaşınca balmumu erir ve Ege Denizi'ne düşerek hayatını kaybeder. 15

16

Eros, bazı kaynaklara göre Ares ile Afrodit'in oğludur ve kanatlıdır.

Aşkın ve sonsuza dek sürecek olan üremenin simgesidir.

Attığı oklarla, insanları birbirine aşık eder ama attığı okun kendisine hiçbir zaman yararı olmaz.

Sevgilisi olan Psyche ile olan öyküleri ünlüdür..

17

Psyke (Ruh)'u kanatlandıran Aşk tanrısı Eros

18

Hareketli sunumdaki, sere serpe uzanan kişi, uyku tanrısı Hypnos'un (hipnotize etmek) oğlu düşler tanrısı Morpheus'tur.

Mitolojiye göre,insanların gördüğü fantastik rüyalar, Morpheus ve kardeşlerinin eseri.

Bulutların arasından çıkıp gelen kişi ise iris'tir.

Gökkuşağı ile sembolize edilen İris, gök ile yer arasında haberleşmeyi sağlar.

Zeus'un mutlu ve güzel haberlerini hep İris taşımaktadır.

19

20

21

Medusa, mitolojide gözlerine bakanı, taşa çevirdiğine inanılan yılan saçlı, keskin dişli, dişi canavardır.

Gorgon kardeşlerden tek ölümlü olandır.

Bu yüzden insanların kahramanı Perseus tarafından öldürülmüştü.

Perseus bu eylemi, Hermes'in (Merkür) ona verdiği orak ve Athena'nın verdiği ayna ya da kalkan ile başarmıştır.

Medusa’nın başı kesildikten sonra denize düşen iki damla kandan, Chrisaor ve Pegasus doğmuştur.

22

23

Sisyphus’un oğlu Glaukos maceraları babasının yanında pek sönük kalır.

Söylenceye göre Glaukos, çok at meraklısıydı. En iyi cins atlardan ibaret muazzam bir sürüsü vardı.

O atın adeta aşığıydı. Neşesini, zevkini, kederini, üzüntüsünü ata borçluydu.

24

SUNUDA YER

ALAN MİTOLOJİK

TABLO VE

RESSAMLARIN

ÖYKÜSÜ

25

Rokoko akımının önemli temsilcisi Boucher, 18. yüzyıl Batı resim ve dekoratif sanatının en tanınmış ressamıdır.

Patronu Fransa Kralı XV. Louis'in gözdesi Madam Pompadour’un birçok portresini yapmıştır.

Boucher tablolarının konuları, genellikle antik klasik temalar , dekoratif alegoriler ve pastoral peyzajlardır .

Erotik nü Venüs tabloları ile de tanınmıştır.

26

27

28

29

30

Fransız akademik ressam.

Picot’nun stüdyosuna ve ardından da Paris’in Güzel Sanatlarına kabul edildi.

Erken resimlerinin çoğu klasik tarih ya da mitolojiden alınan çıplak figürler ve dinsel konular üzerineydi.

Özellikle, Çocuk portrelerindeki sıcaklığı, klasiklere olan bağlılığı ve usta renk kullanımı Bouguereau‘un resimlerinin en dikkat çekici yanlarıdır.

31

32

33

34

35

Klasik mitolojiside 5 ırmak vardır:

Acheron (Cehennem)

Cocytus (iniltiler),

Styx (nefret),

Pyriphlegethon (ateş) ve

Lethe (unutma)

Acheron bir cehennem (Hades) acı ve Keder ırmağıdır.

Kayıkçı Kharon, ölülerin ruhunu, Acheron'un çamurlu akıntısı üzerinden diğer kıyıya ulaştırır.

Bu ırmağın diğer tarafına canlı olarak geçen yalnızca Herakles ve Orpheus olmuştur.

36

37

38

39

40

41