اخبار هفتگی نجوم

باشگاه علمی پژوهشی جوان یزد-جلسات هفتگی انجمن نجوم پرن

1393/11/7: تاریخ

برای‌ایماهوارهسیستمیکساختهدفباراجدیدیپروژهاخیراایکساسپیس‌وموتورزتسالشرکتهایمیلیاردرموسسماسکالون

.استکردهعنوانفضابهاینترنتارسالرا،آننهاییهدفوکردهارائهزمینسیارهسراسردرسرعتپراینترنتارائه

مدارازنزدیکتربسیارکهکردآشکارزمینمدارکیلومتری۱۲۰۷ارتفاعبهماهوارهصدهاارسالبرایراشرکتاینجدیدبرنامه‌های

اینترنتانتقالودادهجریانتسریعطرح،اینازهدف.بودخواهندکیلومتری۴۰۵وهزار۳۵ارتفاعدرارتباطیماهواره‌هایکنونی

.دارنداینترنتبهنامطلوبیدسترسیکهاستزمینرویانسانمیلیاردسهازبیشبهپرسرعت

‌هایبالنتولیدحالدرهم‌اکنونگوگل.استدادهخبرجاه‌طلبانهطرحایندرسرمایه‌گذاریبرایخودبرنامه‌هایازنیزگوگلشرکت

.استدورافتادهمناطقبهاینترنتبهآساندسترسیارائهبرایباالارتفاع

افت سفینه اروپایی گمشده، پس از سال ها، بر روی مریخ ی

شد

ی ، پس از گذشت بیش از یک دهه از گم شدن سفینه اروپای

ر روی دانشمندان بریتانیایی سفینه گمشده کوچک خود را ب

.مریخ یافتند

بود 2003در ماه جون سال Beagle 2)2گلیمریخ نورد ب

هسپار که برای تحقیقاتی در رابطه با حیات بر روی مریخ، ر

از سفینه خود جدا و 2003دسامبر 19در . سیاره سرخ شد

.در روز کریسمس آن سال، وارد اتمسفر مریخ شد

گرفتند این آخرین باری بود که دانشمندان انگلیسی از آن خبر

ر و در تمام این مدت آنها می پنداشتند که در مسیر فرود ب

ین روی سطح احتماال بایستی با سطح برخورد کرده و از ب

. رفته باشد

اما امروز آژانس فضایی انگلیس اعالم کرده که در

.تصاویری ارسالی از ناسا، گمشده خود را یافته است

فته و حال دانشمندان در تالش اند تا بتوانند با آن ارتباط گر

.دوباره آن را احیا کنند

زحل، تایتان، شاید این تصویر به نظر شبیه به چشم خزنده یا حیوانی بیاید اما درواقع درحال نگاه کردن به نمایی از قمر(.فیش آی)هستید آن هم نمایی با لنز چشم ماهی

اوش گر هویگنس ک. این تصویِر تایتان متعلق به کاوش گر هویگنس است که پیش از فرود بر این قمر از آن گرفته استست که بر نخستین مأموریتی بود که برای فرود بر یکی اجرام منظومه ی شمسی طراحی شد و هنوز هم تنها فضاپیمایی ا

۱۴)دی ۲۴سال پیش در روز ۱۰هویگنس . فرود آمده است( نسبت به زمین)یکی از دورترین قمرهای منظومه . کیلومتر با سطح این قمر فاصله دارد۵بر تایتان فرود آمد و در این تصویر فقط ( ژانویه

رق شده یا محل فرود کاوش گر شبیه به خطوط ساحلی بود و دانشمندان مطمئن نبودند که هویگنس در دریایی از مایعات غخ آب در اصل کاوش گر بر دریایی از یخِ ماسه مانند فرود آمد که از هیدروکربن و ی. بر سطحی خشک فرود آمده است

مایع را بر تایتان، فضاپیمای روبوتیک کاسینی با تصاویر بسیار دقیق وجود صدها دریای هیدروکربن. شکل گرفته است, ۱۳۹۳, ۲۲دی . مخصوصاً در قطب ها، تأیید کرده است

نمایی فیش آی از بزرگ ترین قمر زحل

ارانفجبرنظارتابزارازاستفادهبااخیراشناسانستارهانفجاریکازشواهدیفرمیتلسکوپ(GBM)گاماپرتوSGRنوترونیستارهسطحدرقوی J1550−۵۴۱۸مشاهده

وهاپالسکهبودقدرتمندآنقدرایستارهیلرزهاینکردند،آنسطحاززیادیبسیارانرژیشدباعثشدید،هایلرزش

نوریسال۱۰فاصلهدررویدادایناگر.شودآزادفضادروزدمیصدمهزمینجوبهشدتبهبود،دادهرویزمین

.شدمیانبوهانقراضیکباعثاحتماال

دردورترنوریسالهزار۱۵فاصلهدرستارهاینهزاراندقیقه۲۰مدتدر(Norma)گونیافلکیصورت

ساله۲۰فعالیتمعادلانفجارهاشدیدترینکهکردتولیدانفجارمیدانداراینوترونیستاره هایکهحالیدر.بودخورشید

فورانیفعالیتهستند،زمینازقویتربرابرهزارانمغناطیسیربرابهزاریکمغناطیسیمیدان هایبهستارهاینشدهرصدرونینوتستارهیکجامدپوستهکهآنجااز.داشتنیازقویتر

اختاللیکبروزشده،قفلآنشدیدمغناطیسیمیداندرباعثتغییراتاین.می گذارداثرستارگاندیگربربسرعت

انفجارهاییکطریقازشدهذخیرهانرژیناگهانیانتشارژیانراینمی آورد؛در لرزشبهراپوستهکهمی شودقدرتمند

زمینرویبرریشتری۹٫۵زمین لرزهیکمعادلتقریباعظیم.است

.گرمترین سال در رکوردها بوده است2014ناسا اعالم کرده که سال

. تا به حال، در رکوردها مبدل ساخت1880رکوردها را شکست و این سال را به گرمترین سال از سال 2014دمای جهانی در سال

مولی این اقیانوس عرد ثبت شد و همچنین علیرغم اینکه ال نینویی هم در اقیانوس آرام مشاهده نشد ولی، به طور غیرموبرای تمامی قاره ها این رک.به ثبت رسیده بود را شکست2010و 2005این گرما بر روی خشکی ها و دریاها، رکود قبلی که در سال . گرم بود

14ام 20باالتر از میانگین دمای جهانی در قرن ( درجه سانتی گراد69/0)درجه فارنهایت1.24، میانگین دمای جهانی 2014در سال گذشته.درجه سانتی گراد بود

آخرین باری که زمین رکورد سرمایی این در حالی است که . ماه می جون، آگوست، سپتامبر و دسامبر، رکوردهای جدید دمایی به ثبت رسید5در .بوده است1916جدیدی را به جای گذاشته در سال

درکهگرمیسال10از

آنتای9تهفشدثبترکوردها

بعدبه2009سالبهمربوط

انتشارخاطربهاینکهبوده،

دربیرحمانهافزایشودایمی

یدتولاییگلخانهگازهایمیزان

.استانسانتوسطشده

انمیزگذشتهسالدرمتاسفانه

یننخستبرایکربناکسیددی

درسهم400مقداربهبار

تاریخدرکهرسیدمیلیون

مقداربیشتریناینبشریت

1393/10/28.است

منتخب مسابقه (دانه) SEEDپروژه ایی به نام

طرح پیشنهادی 35است که از میان مارس وان

ت که توسط گروه های دانشجویی برای این رقاب

فینالیست، 10از میان ثبت نام کردند و مهایتا

ی ل گلخانه ایااین طرح در واقع ارس. انتخاب شد

نها و اینک آ. نهاد می کندشکوچک به مریخ را پی

ش خود را برای ارسال آن المی خواهند همه ی ت

. ، انجام دهند2018به سمت مریخ تا سال

ا یکی از اعضای تیم این پروژه خشنودی خود ر

هی از انتخاب این پروژه از میان تعداد قابل توج

زو ایده خوب ابراز میدارد و می گوید که اطرح

اما این حیات، گیاهان خواهند بود و نه انسان . شکلی از حیات ممکن است از زمین راهی سیاره سرخ شود و تا چند سال دیگر بر سطح مریخ فرود آید

.ها

فر مطمئنا سال حیات به سمت مریخ نخستین هستیم بسیار خرسندیم؛ این سراینکه در ا

.سفر بزرگی خواهد بود

Arabidopsis thalianaوچک گل دهنده به نام کاین پروژه قصد ارسال بذر گیاه ظه ، گیاه متداول در آزمایش های فضایی، به مریخ را درون محف( رشادی گوش موشی)

.هایی دارد

نیزجوانهشانسآنهابهوگیرندمیقرارکشتمحیطوگرمامعرضدربذرهافرودازپس

بهیبترتبدینوشدخواهندارسالزمینبهفرآیندهااینتصاویرتمامی.شودمیدادهرشدو

.دهدیمرافرآیندهااینانجامچگونگیبررسیوکردنمونیتوراجازهپروژهاینتیماعضای

سیستمفتپیشربهکهمریخدرگیاهرشدپتانسیلازمحققانبهتردرکمنظوربهSEEDپروژه

.استشدهطراحیکرد،خواهدکمکسرخسیارهرویبرحیاتکنندهحمایتهای

وعظیمتصویریدارندقصددانشمندان،BBCازنقلبهبنگبیگگزارشبهیاردهامیلوهستیجهانکردنرصدبرایبرایوکنندخلقکیهانازبعدیسه

رکیلومتیکآرایه»بهموسومتلسکوپرادیومجموعهیکازآن،کهکشانSquare)«مربع Kilometre Array)آنتنهزارانکهکردخواهنداستفاده

علت.شدخواهندنصبجنوبیآفریقایواسترالیامختلفمناطقدرآنبشقابییکمعادلمساحتیمجموعهدربشقابیآنتن هایاینکهاستایننامگذاریاین

عادییتلسکوپ هامثلتلسکوپیمجموعهاین.گیرندمیجایمربعکیلومتررانهیدروژضعیفپرتوهایآنجایبهبلکهنمی کنددنبالرانورپرتوهای

بودواهدخقادرتلسکوپاینمی گوینددانشمنداندلیلهمینبه.می کنندردیابییدهدتاکنونکهکندفراهمهستیجهانازتصویریوببیندراعالمجایهمه.استنشده

،BBCازنقلبهبنگبیگگزارشبه

یمعظتصویریدارندقصددانشمندان

رایبوکنندخلقکیهانازبعدیسه و

وهستیجهانکردنرصدبرای

مجموعهیکازآن،کهکشانمیلیاردها

یکآرایه»بهموسومتلسکوپرادیو

Square)«مربعکیلومترKilometre Array)استفاده

آنبشقابیآنتنهزارانکهکردخواهند

ایآفریقواسترالیامختلفمناطقدر

.شدخواهندنصبجنوبی

محققان دانشگاه استرالیا با مطالعه روی نمونه

رسوبات به دست آمده از بخشی از بستر

اقیانوس آرام و بررسی میزان پلوتونیوم

، رادیوایزوتوپی که در اثر ابرنواختر ۲۴۴

ایجاد می شود، متوجه نکته ای عجیب شدند،

برابر کمتر از ۱۰۰میزان این ایزوتوپ

این ایزوتوپ . میزانی بود که انتظار می رفت

میلیون سال است ۸۱دارای نیمه عمری برابر

از این رو یکی از بهترین شاخص ها برای

ه تعیین تعداد ابرنواخترانی به شمار می رود ک

. در همین اواخر تاریخ کیهانی منفجر شده اند

که روی زمین ۲۴۴از این رو هر پلوتونیوم

کشف شود، در اثر رویدادی انفجاری ایجاد

شده که به تازگی، یعنی چند صد میلیون سال

.پیش، رخ داده است

پس از بررسی دقیق رسوبات کف اقیانوس موفق به کشف ذرات کوچکی شدند که منشا آنها

اعماق فضا است، ذراتی که حاوی مواد شیمیایی هستند که در فرایند انفجار ابرنواختری ایجاد

به گفته محققان، مقادیر ناچیزی از رسوبات ایجاد شده از این انفجارهای دورافتاده از . می شوند

محققان با بررسی غبارهای کیهانی . میان کهکشان عبور کرده و روی زمین سقوط می کنند

میلیون سال پیش که در بستر اقیانوس ها جا خوش کرده اند دریافتند میزان عناصر ۲۵متعلق به

.کمتر از حد انتظار استدر این رسوبات سنگینی مانند پلوتونیوم و اورانیوم

تیمی بین المللی از منجمان با همکاری یک محقق ایرانی، شبیه سازی ای از جهان خلق کرده اند که از لحاظ اندازه و سن به

.جهان مملو از کهکشا ن های واقعی شباهت دارد

به گزارش سرویس علمی ایسنا، این موضوع امکان انجام تحقیقات بیشتر درباره چگونگی تکامل یافتن جهان به شکل کنونی اش طی

.میلیارد سال را فراهم می کند14

از دانشگاه الیدن « جوب شایه»این محققان، به رهبری پروفسور هلند و با همکاری علیرضا رحمتی، محقق ایرانی و دانش آموخته دانشگاه های شریف، امیرکبیر و الیدن، از ابررایانه های دانشگاه

دورهام و نیز ابررایانه های موجود در پاریس برای خلق شبیه سازی (« تکامل و مونتاژ کهکشان ها و محیط ها»موسوم به EAGLE)

.استفاده کردند

تیم علمی توانست انعکاسی دقیق از کهکشان های واقعی را با این . واردکردن بادهای قوی کهکشانی در این شبیه سازی وارد کند

بادها از ستارگان، انفجارات ابرنواختری و سیاهچاله های فوق عظیم ناشی می شوند و منبع گازی الزم برای شکل گیری ستاره ها و

.کهکشان هایی سبک تر و جوان تر را ارائه می دهند

در شبیه سازی های پیشین، بادهای کهکشانی ضعیف تر بودند و منجر به شکل گیری زودهنگام کهکشان ها در این مدل، در مقایسه با

.جهان مشاهده شده دقیق می شد

از دانشگاه دورهام، جهان خلق شده با « ریچارد باور»به گفته .استفاده از رایانه در این تحقیق درست مانند جهان واقعی است

در مدل شبیه سازی شده، کهکشان ها با تمامی شکل ها، اندازه ها و رنگ همه جا هستند و این درست مانند آن چیزی است که در این . دانشمندان با استفاده از تلسکوپ های عظیم مشاهده کرده اند

.جا، حتی می توان با فشاردادن دگمه ای، زمان را به عقب بازگرداند

با داشتن مدلی که کهکشان ها را درست مانند جهان واقعی تولید می کند، محققان امیدوارند بتوانند از آن به عنوان ابزاری برای کنکاش چگونگی به وجودآمدن جهان پس از انفجار بیگ بنگ

.استفاده کرد 1393/11/06

دگی و با توجه به درخشن. خواهد گذشت( سه برابر فاصله ی زمین تا ماه)میلیون کیلومتری زمین ۱/۲، از فاصله ی ۲۰۰۴BL86شش بهمن سیارک

هیچ ۲۰۲۷/۱۴۰۶تا سال (. تقریباً به بزرگی یک کشتی تفریحی)کیلومتر باشد ۰/۵فاصله ی این سیارک اخترشناسان تخمین می زنند که به اندازه ی

.سیارک دیگری به این بزرگی و به این نزدیکی از کنار زمین عبور نخواهد کرد

خواهد بود و نمی توان آن را با چشم غیرمسلح دید، ولی ستاره شناسان آماتور می توانند با تلسکوپ های کوچک ۹در بهترین حالت قدر سیارک

تلسکوپ خود را به ۱۹:۵۰بهمن حوالی ساعت ۶شب دوشنبه، . و دوربین های دوچشمی قوی به شکار این سیارک بروند( اینچ به باال۴تقریباً )

می توانید موقعیت دقیق این سیارک را در )سوی صورت فلکی خرچنگ نشانه بروید و در جست وجوی ستاره ای متحرک و بسیار کم نور باشید

و Starrynightنرم افزارهایی مانند Stellarium در قیاس با شهاب ها، حرکت این جرم سنگی بسیار کند به نظر خواهد رسید ولی از (. بیابید

آن طور که اخترشناسان تخمین زده اند این سیارک پهنایی به . سوی دیگر نسبت به حرکت ماه و عبور آن از جلوی ستاره ها سریع تر خواهد بود

.دقیقه خواهد پیمود۱۱اندازه ی پهنای ماه کامل را در

خصوصدراسالمیشورایمجلس1382آذر22مورخ68159مصوبه9و8مادهبراساسایرانفضاییسازماناست،گفتنی

برآنریاستکهاستفضاییعالیشورایدبیرایران،فضاییسازمانرییسآنبراساسکهشدتاسیسفضاییعالیشورایتشکیل

زمینهدرفعالپژوهشکدهوپژوهشگاهچندینایمصوبهطی1389مهرماههفتماداریعالیشورای.استجمهوررییسعهده

استرینهاددرآنازپستاکردمنتزعارتباطاتوزارتازراسازماناینوادغامایرانفضاییسازماندررافضاییتحقیقات

رجمهورییسارشدمشاورترکان،اکبرریاستبهکارگروهیدولت،تغییربا.شودادارهجمهوررییسمستقیمنظرزیرجمهوری

سالماهمهردرایابالغیهطیروحانیدکترکارگروه،هایبررسیبراساسکهشدایرانفضاییسازمانوضعیتتعیینمسوول

معاونتظرنزیریکپارچگیحفظبابودهرییس جمهورمستقیمنظرزیراینازپیشکهایرانفضاییسازمانکردمقررگذشته

رییساجراییمعاونشریعتمداری،محمدبهایرانفضاییسازمانسرپرستیترتیب،بدین.دهدفعالیتادامهریاست جمهوریاجرایی

.شدمحولجمهور

ناسا در (New Horizons)اوشگر نیوهورایزنزک

ماموریتی که آن را آخرین کاوش بزرگ در اکتشافات

رد سیاره ای لقب داده اند، پس از نه سال و طی پنج میلیا

ه و از کیلومتر به نزدیکی سیاره کوتوله پلوتو رسید

عکسبرداری از آن را ( ژانویه۲۵ن، میکشنبه، پنجم به)

.شروع می کند

شیریراهکهکشاندر(شکلپیچیحالت)کرمچالهوجوداحتمالبهاشارهضمنایتالیاتریستدرپیشرفتهتحقیقاتبین المللیدانشکدهازسالوسیپائولو

عقیدهبه.تاسپذیرامکان کرمچالهاینوجودموجودشواهدطبقامانیست،ممکنکنونیعلمباکهکشانمرکزدرکرمچالهکاملتاییدمتاسفانه:گفت

ازنهاتونبودهمشاهدهقابلتاریکماده.کردسفرآندرونازتوانمی کهباشدکرمچاله ایحاویاستممکنشیریراهمرکزدرتاریکمادهمحققان،

.استتشخیصقابلگرانشیاثرطریق

اینشتینامعنسبیتقانونبهتوجهباکهمعتقدنددانشمندان

عظیمتونل هایهمانیاکرمچاله هاوجوداحتمالکه

تونلیکوجوداحتمالاست،ساختهممکنرافضایی

شواهدباراه شیریکهکشانمرکزدرفضاییعظیم

.استپذیرامکان تاریکمادهحضوریعنیموجود

درتاریکمادهنقشه مااگر:افزودادامهدرسالوسی

م،کنیترکیببنگبیگجدیدمدل هایباراکهکشان

مانز-فضاتونل هایتاییدصورتدرکهفهمیدمی توان

رگبززمان-فضاتونلیکداراینیزماکهکشانقطعا

.باشدکهکشانکلاندازهبهشایدوبوده