Stresi eshte nje gjendje e pakendeshme e zgjimit emocional dhe fiziologjik qe njerezit provojne ne situata qe ata I perceptojne si te rrezikshme apo kercenuese per mireqenien e tyre.Fjala “stres” do te thote gjera te ndryshme per njerez te ndryshem.Disa njerez e percaktojne stresin si ngjarje apo situata qe shkaktojne tek ata ndjenjen e tensionit ,presionit apo emocionet negative te tilla si ankthi dhe zemerimi.Te tjeret e shohin stresin si reagim ndaj ketyre situatave.Kjo pergjigje perfshin ndryshimet fiziologjike te tilla si:rritjen e rrahjave te zemres dhe tensionin muskulor ,si dhe ndryshimet emocionale dhe te sjelljes.Megjithate,shumica e psikologeve e konsiderojne stresin si nje proces qe perfshin interpretimi dhe pergjigje e nje personi ndaj nje ngjarje kercenuese

Stresi

Shkaktaret e stresit

Ngjarjet me te veshtira per te rriturit te perfshira tek ndryshimet e medha jetesore ,jane ato te tilla si: vdekja e nje e nje anetari familjar,divorci,burgimi,humbja e punes dhe paaftesia personale apo semundja. Per adoleshentet ,ngjarjet me te veshtira jane vdekja e nje prindi ose nje anetari te ngushte te familjes,divorci I prinderve te tyre,burgimi I babai ose I nenes,dhe kufizimi I aftesive fizike ose semundjet. Ndonjehere,ngjarjet ne dukje pozitivemund te kene komponente te veshtire.

Si ta perballojme stresin? Te perballesh me stresin do te thote te perdoresh mendimet dhe te veprosh per te luftuar me situatat stresuese dhe per te ulurnivelin e stresit tone. Shume njerez kane nje menyre karakteristike per ta perballuar stresin bazuar ne personalitetin e tyre. Njerezit qe e perballojne mire stresin kane tendence te besojne se mund te influentojne mbi ate cka I ndodh atyre. Ata zakonisht kane nje vetebesim te larte,I rezistojne zhgenjimeve ,qendrojne optimist dhe kembengulin edhe ne rrethana jo te favorshme. Me e rendesishmja ,ata zgjedhin strategjine e duhur per te perballuar stresoretme te cilet perballen. Ne te kundert ,njerezit qe perballojne dobet stresin kane tendence te kene pak a shume karakteristika te ndryshme te personalitetit , si vetebesim te ulet dhe nje veshtrim pesimist mbi jeten.

TIPI A :Njerezit kane prirjen te jene individe,konkurues,agresive te paduruar dhe gjaknxehte te cilet vazhdimisht jane nen stres.Njerezit e ketij tipi jane te padurueshem me te tjeret,te cilet nuk ndjekin nje ritem me te.Ata jane tipa qe kerkojne vetem te konkurojne duke u futur ne gare me vete kohen.Personi i tipit A kerkon me cdo kusht te arrije me sukses qellimet e tij,por qe shpesh deshtojne nga mungesa e padurimit te tyre.Aktiviteti i sistemit nervor simpatik dhe sekretimi i neropirefina eshte me i larte te njerezit e tipit A.Neroprinefina eshte hormoni qe se bashku me sistemin nervor simpatik e pergatisin trupin per situata urgjente.Tipat A jane me te afte dhe efektive ne nje atmosfere ku shperqendron vemendjen.Ata jane teper te afte te perballojne punen qe kane ne dore ashtu edhe ngacmuesit perqendrues.

TIPI B :Pershkruan nje tip te ndryshem te sjelljes.Njerezit reagojne qetesisht ndaj kerkesave te mjedist.Nuk jane agresive nuk jane konkurues,nuk karakterizohen si tipa urgjente.Jane te prekoupueshem dhe dine te zgjidhin situatat me qetesi dhe durim.Per kete arsye nuk perjetojne stres te vazhdueshem si tipi i sjelljes A.

Tipet e njerezve ne perballimin e stresit

Reagimi dhe mbrojtja ndaj stresit Per te parandaluar stresin,dhe duke u perpjekur sa me shume per ta

parandaluar ate ka disa metoda te tjera shume decizive si p.sh: terapia aromantike,lehtesim i shpirtit,e qeshura,muzika,meditimi kunder stresit,terapia fizikale-masazhi dhe gjimnastika,hipnoza si mjet efikas kunder stres.

E QESHURA :Receta me e mire ndaj stresit.Te gjithe studiuesit pajtohen se e qeshura ka efekte shume te dobishme,si fizik ashtu dhe mental per shendetin.Ajo krijon disponim te mire,atmosfere me te kendshme dhe kthen serish humorin.E qeshura eshte me te vertete nje vrases apsolut i stresit.Sipas vertetimeve dhe hulumtimeve shkencore kur ne qeshim ne organizmin tone krijohet nje gjendje shtendosjeje fizike e shpirterore .E qeshura frenon prodhimin e hormoneve te stresit-adrenalines dhe cortisolin,dhe ne vend te tyre,rrite prodhimin e « hormonit te lumturise » endropinen.Pra,e qeshura eshte menyra me e mire per ta menjanuar stresin,se paku perkohesisht,ne cdo situate.

Muzika :Provokon efekte stimuluese te cilat,duke vene ne perdorim disa pjese te trupit,e spostojne vemendjen tone nga problemet,ngarkesat e shqetesimet e perditshme,qe sot nuk jane te pakta,dhe krijojne nje atmosfere me te kendshme e disponuese,duke e shtendosur keshtu gjendjen tone fizike e shpirterore,dhe ne kete kontekst edhe duke reduktuar dukshem nivelin e stresit.Duket se sasia e tepruar e hormoneve ne gjak si pasoje e faktoreve te ndryshem,shkakton stresin dhe kjo mund te balancohet pervec menyrave te tjera,edhe permes degjimit te muzikes.Me cilesite e veta te jashtezakonshme,pasi asimilohet shume shpejt dhe lehte nga truri,muzika,jo vetem qe terheq,por edhe perqendron vemendjen kah harmonizimit te ritmit te brendshem mental,dhe ne kete forme,rrite endrophinen « hormonin e lumturise » , e cila si produkt provokon edhe ndjenje e kenaqesise.

Keshilla per te mundur stresin

Terapite e relaksimit

PJESEMARRESIT NE PROJEKT

Koralda Basha Aleksander Elezi Lavdie Lici Rifka Kamberi Demir Lici Xhuljo Terbishta

Koralda Basha Aleksander Elezi

Grupi : Punuan: