Mobil Oyunun Kısa Tarihi - Bölüm 1

MOBIL OYUNUN

KISA TARIHIBilmediklerimizUnuttuklarımız

ve “Biz daha oraya gelmedik”lerimiz

Tuesday, May 1, 2012

• Mobil Oyun sektörünün gelişip serpildiği şu dönemde Mobil Oyun Pazarındaki gelişim ve değişimleri anlayabilmek için 90‘ların sonu ile 2000‘lerin başı arasındaki kısa ancak etkili döneme göz gezdirmek ister misiniz?

• Dijital içeriğin yumuşak karnı oldukça kolay yok olup gitmesi olduğundan başlangıç dönemindeki mobil oyunların birçoğuna maalesef ulaşılamıyor.

• Neyse ki internet ve video oyunlarla doğmuş “Oyun Jenerasyonu” için mobil oyun piyasasının temel taşı olan bu kayıp oyunlar değersiz, ilkel birer örnekten fazlası sayılmıyor.

• Mobil oyunun 20 yıllık kısa tarihini incelememiz, oyun üreticilerinin yaşam mücadelelerini anlamamız bize mobil oyunun nereden geldiğini ve nereye doğru geliştiğini gösterecek. Hadi başlayalım!


THERE WAS A SNAKE...• Nokia 1997 yılında 6110

telefonu ile ilk defa mobil telefonlara dahil olabilen bir oyunu hayatımıza soktu: Yılan!

• Yaklaşık 400 milyon kopyasının dünyanın her yerinde 8 farklı versiyonuyla yayıldığını bildiğimiz bu oyunun bir pikselin yeşil ekran üzerinde koşturmasından ibaret olması şaşırtıcı değil mi?


WAP? WHAT?• WAP, Wireless Application Protocol, yani

kablosuz uygulama protokolü olarak bilinen teknoloji basitçe cep telefonlarına internet sağlıyor ve onları mobil cihazlara uygun bir tarayıcı sayesinde (microbrowser) internetteki herhangi bir içeriğe ulaşabilir kılıyordu. Bu içerik oyun da olabiliyordu.

• Bu teknoloji başlarda Nokia, sonra Ericsson, Samsung, Motorola gibi markalar tarafından sahiplenildi. Tabi 90‘larda Facebook, Twitter, Youtube gibi internet

fenomenleri ve şimdi olduğu kadar internet kullanıcı yoktu. Cep telefonunda surf yapmak zaman ötesi bir teknolojiydi.


• Ne yazık ki dönem teknolojisinin kısıtlılığı oyun üreticilerine siyah bir noktanın yeşil ekran üzerinde hareketinden fazlasına izin vermiyordu.

• 90‘ların sonunda telefonlar için kullanılan internetin bedeli telefonun kendisi kadar yüksekti. Nokia 7110’da Yılan 2’yi oynamak pahalı bir eğlenceydi.

• Oyun tasarımcıları internet ve WAP teknolojisini telefonla birleştirince neler yapabileceklerini düşündüler ve ilk akıllarına multiplayer mobile game yapmak geldi.


EASY TIMES...• Bunu basitçe yapabilecekleri xox ve “make it 4”

oyunları zamanın infra-red denilen tv kumandasından bildiğiniz etkileşim sistemi ile mümkündü. WAP üzerinden oynanan versiyonunda ise turnbase sistem mümkündü.

• Bu durumda oyun üreticileri yarattıkları basit WAP tabanlı oyunlarını kullanıcılara ulaştırabilmek için bir GSM operatörünün marketine girmeye çalışıyordu. Kullanıcılar operatörlerin yönlendirmesine göre internet bedeli dahilinde oyun indirip oynayabiliyorlardı.

• Oyun üretmek için şimdiki gibi yüksek bütçeli yatırımlara, ulaşılmamış fikirlere, güçlü server’lara ihityaç yoktu.


BRAVE NEW WORLD• 2000‘lerin başında dot.com patlamasının ardından

oyun üreticileri pes edip yok olmak yerine daha güçlü bir şekilde yapılanmaya devam ettiler. Hatta gelmiş geçiş en iyi iki oyun firması temellerini bu tarihte attı.

• Bunlardan biri 2005’de EA games tarafından satın alınan JAMDAT oyun firmasıydı. Amerika bu dönemde oyun firmasının geleceğini oldukça parlak görüp ilerlerken Avrupa firmaları yavaşça yapılanmaya başladılar.

• Fransa’da Ludigames, 2002’de Lubisoft’la birleşerek Gameloft adını aldı. Almanya’da Handygames, İngiltere’de IOMO, İsveç’te Picofun ve Finlandiya’da Riot-E firmaları kuruldu.


GAMES OF THE YEAR...• Yapılan oyunlardan biri fantezi romanları yazarı

Steve Jackson’ın Sorcery oyunuydu. Monochrome görselli bu oyunda kullanıcı kendini interactive bir RPG oyunu içinde bulunuyordu. Turnbase gameplay’e sahip text temelli bu oyun kolay çözümlü üretimlerden biriydi.

• Bir diğeri İngiliz nGame firmasının Tomogochi benzeri ürettiği Alien Fish Exchange oyunuydu. Bu oyun günümüz sosyal oyunlarından sevilen Fish Tank Aquarium’un atası sayılabilir.

• Oyunda amaç uzaylı balık türlerini beslemek, akvaryumunuzu geliştirmek ve gerekli malzemeleri diğer oyuncularla takas etmekti.


MOBILE ODYSSEY• Mobil cihazların gelişimi ve tüketici

alışkanlıklarının oluşması oyun piyasasını kalıcı olması ve yatırımlarını arttırması konusunda teşvik etti. Büyük oyun firmaları çalışanları kendi mobil oyun firmalarını açmaya başladılar.

• Mobil oyun sektörü halen ilkel yapıda olsa da yen fikirlerin, tasarımcıların, yazılımcıların bu alana kayması bu alanda gelişme yaşanılacağının habercisiydi.

• Ancak piyasadaki en temel sorun hali hazırda oyuncu ve oyun üreticisi sayısı artsa da halen bu işten para kazanan tek tarafın

GSM operatörleri ve internet sağlayıcıları olmasıydı.


• Başlangıçta mobil oyunlarda üreticilerin kazancı kullanıcının ortalama harcaması üzerinden üreticilerin kazanç yüzdesi alaması olarak planlanmıştı.

• Ancak oyun üreticilerinin aksine ağ yöneticileri buna karşı çıktılar. Onlar oyunların kullanılan data üzerinden ücretlendirilmesini istiyorlardı.

• Operatörlerin kazançtan bu denli büyük pay almaları oyun üreticilerini operatörlere çalışan işçiler haline getirmişti. Yaratıcılık baskı altında artmıyordu.

• Avrupalı oyun üreticileri kurtarılmayı beklerken boş durmadılar ve dönemin halen konuşulan oyunlarını ürettiler.


GAME OF THE YEAR...• Picofun firması Lifestyler adında Tamagotchi

turnbase oynanan MMO oyunu piyasaya çıkardı.

• Oyunda göreviniz etrafınızı keşfetmek, diğer oyuncularla sohbet etmek ve karakterinizin özelliğine göre içinde bulunduğunuz çıkmazdan kurtulmaya çalışmaktı.

• Aynı firma Championship Manager gibi turnbase futbol oyunu da üretmiş olmasına rağmen 2002’de Aspiro adında bir servis sağlayıcı tarafından satın alınıp üretime son verdi.


Technology

Mobil Oyunun Kısa Tarihi - Bölüm 1