สถานการณการเผยแพรผลงานทางวชาการในยค OA (บรการสารสนเทศเพอการวจย: จะสนบสนนและมสวนรวมไดอยางไร)

องสนา ธงไชย การประชมวชาการ STKS ประจ าป 2556

สารสนเทศเพอการวจยในยค Open Access

27 มถนายน 2556

Trend - e-Publishing

• Commercial publishing models have adopted online distribution - and are changing . . .

• Repository use is growing

• Wide support for open access

• Benefits for research - and researchers

• Opportunities for different dissemination routes in future

Hubbard, B. & SHERPA. (2005). E-Publishing. www.sherpa.ac.uk/.../CompSci%20information%20June2010.ppt

Digital library

• The fundamental reason for building digital libraries is a belief that they will provide better delivery of information than was possible in the past.

• Traditional libraries are a fundamental part of society, but they are not perfect.

Can we do better?

แนวคด ประโยชน OA สงคม (Public good)

• ความร มน าไปใชเชงพาณชย นกวชาการเขยน ลขสทธขาย/โอนส านกพมพ หองสมดซอมาบรการ เปลยน = ไมมคาใชจาย

• เปนดจทล เขาถงไดทนท เพอประโยชนสาธารณะตอยอดความร รวดเรวขน

• ยงยน เจาของผลงาน

• ไดรบการยอมรบทางวชาการ ไดรบการน าไปอางถง • อางองขอทนวจย • เลอนวทยฐานะ ตอสญญา

มหาวทยาลย/สถาบน/หนวยงาน • สงเสรมการศกษาคนควา วจย ชอเสยง การจดอนดบ

Southampton University 92 World ranking

การจดท า Open Access

• วารสารแบบเปด (Open Access Journal) GoldGold • Self archive เวบเพจผแตง GreenGreen คลงจดเกบเอกสาร (Repository)

70% of journal authors are working researchers based in

universities บทความวชาการ บทความวจย รายงานวจย เอกสารการประชม

http://uksg.metapress.com/content/3cvjfqplkkemj3w0/fulltext.pdf

สญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนส

สญญาอนญาตเอกสารเสรของกน

สญญาอนญาต FreeBSD Documentation License

สญญาอนญาต Open Content License

สญญาอนญาต Open Audio

License

สญญาอนญาต Open Publication

License

สญญาอนญาต Free Art License

สญญาอนญาต

Apple's Common Documentation

สญญาอนญาตตางๆ (License)

Mandate & Policy - ตอ

• 2013 48% growth

378 Funding agency

วารสารแบบเปด

• 2011 มวารสาร 6,694 รายชอ • 2013 มวารสาร 9,695 รายชอ วารสารไทย • 2005 Songklanakarin Journal of Science and Technology • 2013 16 รายชอ

Library and Information Science = 147 http://www.doaj.org/doaj?func=byCountry&uiLanguage=en

การจดท า OAJ ในปจจบน

An optional open access

Fully open access

****************************************

Journals that converted from TA to OA • American Libraries

• Singapore Journal of Library & Information Management

Journals that converted from OA to TA (toll access) • Journal of Clinical Investigation.

• Journal of High Energy Physics

Pseudo journal/Predatory Journal ??? Beall’s List

Springer Hybrid journal & SpringerOpen Journal

• Journal of Modern Power and Clean Energy

• Friction

• Journal of Modern Transportation

• International Transactions on Systems Science and Applications

• Functional Linguistics

• Empirical Research in Vocational Education and Training

• Zoological Studies

• Asia Pacific Journal on Computational Engineering

• Geoscience Letters

OJS – วารสารประเทศไทย

• วารสารมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (OA) ไมไดลงทะเบยน • วารสารมหาวทยาลยสงขลานครนทรฉบบสงคมศาสตรและ

มนษยศาสตร (OA) ไมไดลงทะเบยน • วารสารมหาวทยาลยสงขลานครนทรฉบบวทยาศาสตรและเทคโนโลย

(OA) • วารสารมหาวทยาลยศลปากร (OA) • วารสารวศวกรรมศาสตร (จฬา) (OA) ไมไดลงทะเบยน • วารสารมนษยศาสตรสาร (OA) ไมไดลงทะเบยน • วารสารบรรณทศน สาขาวชาบรรณรกษศาสตร (OA) CMU ฉบบ

นกศกษา

คลงจดเกบเอกสาร (Repository)

http://www.opendoar.org/find.php?format=charts

= 8

= 2,313

DOAB - Directory of open access books

Open Access Mega Journal

ปจจบน • มส านกพมพจดท าวารสารวชาการ 10,000 ส านกพมพ • มวารสารวชาการทงหมด 25,000 รายชอ • ตพมพบทความประมาณ 1.5 ลาน บทความ/ป

(มบทความกวา1 ลาน บทความ เผยแพรใน PubMed)

OA Mega Journal (PLOS) • วารสารขนาดใหญตพมพบทความวชาการประมาณ 1,000 บทความในแต

ละป • คาดวาในป 2016 บทความดาน STM กวา รอยละ 50 จะตพมพ ในวารสาร

OA mega จ านวน 100 ฉบบ

OA ในประเทศไทย

• ยงมจ านวนนอย • มความเปนไปไดสงในการจดท า • ความรวมมอ

• รฐ หนวยงาน • แหลงทนวจย • ระหวางสถาบน

ปญหา ? หองสมดจะเปนผบกเบกหรอไม

http://giftedperspective.typepad.com/ingeniosus/2009/07/gifted-education-and-twitter-how-social-networking-can-propel-advocacy-learning---part-iii.html

มความเปนไปไดสงในการจดท า

• คาใชจาย วารสารวชาการในประเทศไทย มกมเงนสนบสนนการจดท าจากหนวยงานและองคกร มวตถประสงคเพอสงเสรมการแพรกระจายความร ไมไดหวงท าการคา โดยเฉพาะในกลมมหาวทยาลย

• ผทรงคณวฒ 500-1,000 บาท คาจดการ ??

• PLOS Biology US$2900 X 30 = 87,000 บาท • PLOS Medicine US$2900

online subscription £1057 ($2114, €1586) ลด 10+%

ความรวมมอ - PLOS to PLOT

ศ.นพ.วจารณ พานช

โครงการน ารองเพอพฒนาแหลงสารสนเทศเพอการเผยแพรผลงานวชาการสายรบใชสงคม- Plot ใหอยในรปแบบออนไลน ทคนทวไปสามารถเปดอาน (Open access)

Disciplinary Repository Mega Openjournal

Elsevier boycott

Evolutionary biologist Michael Eisen made this t-shirt design in support of the Elsevier boycott

8,209 คน

รฐ

ผลงานวชาการรบใชสงคม (Open access)

ราชกจจานเบกษา เลมท 130 8 มนา 2556 หนา 38

• ใหเพมเตม “ผลงานวชาการรบใชสงคม” เปนผลงานอกประเภทหนง ซงเทยบเทากบผลงานวจยหรอผลงานวชาการในลกษณะอน ไวในหลกเกณฑและวธการเขาสต าแหนงทางวชาการในปจจบน

TROVE & Koreascience

---------------------------------------

การสงเสรมโดยหองสมด – Peter Suber

1. ศกษาเกยวกบ OA

2. พยายามปฏเสธขอเสนอตางๆ ทเกยวของกบผลประโยชนทางดานฐานขอมล รวมถงวารสารทมราคาสง

3. แจงใหประชาคมทราบเกยวกบเหตผลทเลกบอกรบ และชถงเหตผลทควรจะน า OA มาเปนแนวทางในการแกไข ปญหาและอปสรรคเหลานน

4. จดท ารายการ OAJ, OAR, OJB ใน OPAC หองสมด DOAJ เปดใหบรการดาวนโหลดเมทาดาทาของวารสาร

5. จดท า OAJ ในสาขาวชาตางๆ และน าไปเผยแพรในคลงจดเกบเอกสารเฉพาะสาขาวชา (Disciplinary Repositories) อาท SOAR3

ดานฟสกส BioMed Central ดานการแพทย

6. สรางฐานขอมลดรรชน ชแหลงของ OA แตละสาขาวชา

7. จดท า Repository และชวยเหลออาจารย/นกวชาการในการน าผลงานวจยหรอบทความจดเกบไวในคลงจดเกบเอกสารของสถาบน

8. เผยแพรแนวคด OAพรอมทงชใหเหนถงประโยชนขอดของ OA เชน OA week

ขอบคณคะ

Start doing now,

because it is the right thing to do

Picture credit

http://lib.asu.edu/librarychannel/wp-content/uploads/2012/10/ OpenAccessRepositoryPoster_SM.png

http://www.koreascience.or.kr/MainPage.jsp

http://www.michaeleisen.org/blog/?p=937

http://happy.fm/no-you-cant-yes-you-can/

http://www.lib.umich.edu/copyright/using-cc-licensed-material

http://www.opendoar.org/find.php?format=charts

http://roarmap.eprints.org/

http://homer.gsu.edu/blogs/library/2011/10/page/2/