44
G G Ö Ö ME ME Ç Ç Geleneksel Evleri Geleneksel Evleri 2012 2012 29 Haziran 2010 Fotolar : Metin A. KANSU, 201 Fotolar : Metin A. KANSU, 201 2 2

Gömeç Evleri-2012

Embed Size (px)

Citation preview

GGÖÖMEMEÇÇ Geleneksel EvleriGeleneksel Evleri

20122012

29 Haziran 2010

Fotolar : Metin A. KANSU, 201Fotolar : Metin A. KANSU, 20122

TarihTarihççee

16601660--1700 y1700 yııllarllarıında kurulan Gnda kurulan Göömemeçç

civarcivarıında 4nda 4--5 k5 kööyyüün n birlebirleşşmesiyle bmesiyle büüyyüümmüüşş

ve 150 yve 150 yııl l öönce yapnce yapıılan Ballan Balııkesir kesir

AyvalAyvalıık karayolunun ilk karayolunun ilççe ie iççinden geinden geççirilmiirilmişş

olmasolmasıı

ililççeye eye ekonomik ekonomik üüststüünlnlüük sak sağğlamlamışışttıır.r.

1864 tarihli vilayet nizamnamesine g1864 tarihli vilayet nizamnamesine gööre idari taksimat re idari taksimat nizamnamesi gerenizamnamesi gereğğince Hince Hüüdavendigar Vilayeti Karasi Sancadavendigar Vilayeti Karasi Sancağığı

Edremit kazasEdremit kazasıına bana bağğllıı

NahiyeNahiye--i Emri Emrüültabat (Armut diyarltabat (Armut diyarıı) ) olarak ismi geolarak ismi geççmektedir.mektedir.

GGöömemeçç

6 Eyl6 Eylüül 1922 tarihinde dl 1922 tarihinde düüşşman iman işşgalinden galinden kurtulukurtuluşşundan 1956 yundan 1956 yııllıına kadar bucak mna kadar bucak müüddüürlrlüüğğüü

ve ve

muhtarlmuhtarlııkla ykla yöönetilminetilmişştir. 1956 Mart aytir. 1956 Mart ayıında belediye tenda belediye teşşkilatkilatıı kurulmukurulmuşş

ve 9 Mayve 9 Mayııs 1990 tarihinde Gs 1990 tarihinde Göömemeçç

ililççe state statüüssüüne ne

kavukavuşşmumuşştur.tur.

GGöömemeçç MeydanMeydanıı ve ve ÇÇararşışı CamiiCamii

OsmanlOsmanlıı

DDööneminden kalma ilneminden kalma ilççeye girieye girişş

KKööprprüüssüü (yeni k(yeni kööprprüünnüün altn altıında kalmnda kalmışış))

GGöömemeç’ç’e Burhaniye kave Burhaniye kavşşaağığından girildindan girildiğğinde, Mehmet Akif Ersoy Caddesi inde, Mehmet Akif Ersoy Caddesi üüzerinde yer alan tek kemer gzerinde yer alan tek kemer göözlzlüü

bir kbir kööprprüüye ulaye ulaşışıllıır . r . Kitabesinden 1324/1908 yKitabesinden 1324/1908 yııllıında, Sultan Il. Abdnda, Sultan Il. Abdüülhamid dlhamid dööneminde inneminde inşşa edildia edildiğği anlai anlaşışılan bu klan bu kööprprüü, , üüzerine yapzerine yapıılan genilan genişşletme amaletme amaççllıı

ilaveler nedeniyle bugilaveler nedeniyle bugüün gn güçüçllüük le algk le algıılanabilmektedir.lanabilmektedir.

Tarihi KTarihi Kööprprüüden bir detayden bir detay

GGöömemeç’ç’te Evlerte Evler

GGöömemeç’ç’teki sivil mimarlteki sivil mimarlıık k öörneklerinde tarneklerinde taşş, , tutuğğla ve kerpila ve kerpiçç

gibi gibi ççeeşşitli initli inşşa malzemelerine a malzemelerine

rastlanabilmektedir. Turastlanabilmektedir. Tuğğlanlanıın tek ban tek başışına inna inşşa a malzemesi olarak kullanmalzemesi olarak kullanııldldığıığı

sivil ve ticari sivil ve ticari

yapyapıılarlarıın n ççokluokluğğu, bu, böölgede glgede güçüçllüü

bir tubir tuğğla la sektsektöörrüünnüün varln varlığıığınnıı

akla getirmektedir. akla getirmektedir.

GGöömemeçç

girigirişşinde metruk bir evinde metruk bir ev

GGöömemeçç

girigirişşinde eski bir han olduinde eski bir han olduğğu tahmin u tahmin edilen yapedilen yapıı

GGöömemeçç girigirişşinde bir bainde bir başşka evka ev

GGöömemeç’ç’in yaklain yaklaşışık 2 km. kadar batk 2 km. kadar batııssıında, denize hakim bir tepe nda, denize hakim bir tepe üüzerinde yer zerinde yer alan ve halk arasalan ve halk arasıında Knda Kıız z ÇÇiftliiftliğği adi adııyla bilinen yapyla bilinen yapıı

Antik dAntik dööneme ait bir neme ait bir

yerleyerleşşimin izlerini taimin izlerini taşışıddığıığı

da anlada anlaşışılan tepenin lan tepenin üüzerindedirzerindedir

GGöömemeççte son kalan yte son kalan yııkkıık zeytinyak zeytinyağığı fabrikasfabrikasıınnıın bacasn bacasıı

6 Eyl6 Eylüül Caddesil Caddesi’’nin devamnin devamıı

niteliniteliğğindeki kesimde, tuindeki kesimde, tuğğlayla inlayla inşşa edilmia edilmişş, , üçüçgen algen alıınlnlııklklıı

ticari yapticari yapıılar dikkati lar dikkati ççekmektedir. Onceleri Meyhane Boekmektedir. Onceleri Meyhane Boğğazazıı

adadııyla bilinen bu byla bilinen bu böölge, olaslge, olasııllııkla kente XIX. ykla kente XIX. yüüzyzyııl ortalarl ortalarıında gnda göçöç

ettikleri bilinen Rumlarettikleri bilinen Rumlarıın yan yaşşadadığıığı

bböölgeydilgeydi

ÇÇararşışıda Tuda Tuğğla Dla Düükkanlarkkanlar

Yaya mahallesinde yenilenmiYaya mahallesinde yenilenmişş tutuğğla la bir yapbir yapıı

Ara sokaklarda tuAra sokaklarda tuğğla bir konutla bir konut

TaTaşş

temelli, kerpitemelli, kerpiçç

bir kbir kööy evi ve tuy evi ve tuğğla la ssüüslemeli pencere detayslemeli pencere detayıı

GGöömemeç’ç’te konutlarte konutlarıın arasn arasıında nda ‘‘mamağğazaaza’’

tabir tabir edilen taedilen taşş

ve tuve tuğğla ila işşççiliiliğğini iini iççeren depolareren depolar

GGöömemeç’ç’te konutlarte konutlarıın arasn arasıında nda ‘‘mamağğazaaza’’

tabir edilen tabir edilen öözenli tazenli taşş

ve tuve tuğğla ila işşççiliiliğğini iini iççeren depolardan daha eren depolardan daha

bbüüyyüükkççe bir e bir öörnek daharnek daha

YenilenmiYenilenmişş tataşş ve tuve tuğğla malzemeli la malzemeli kkööy eviy evi

GGöömemeç’ç’in kin küçüüçük sanayi alank sanayi alanıında kalmnda kalmışış

metruk metruk ddöörtgen tabanlrtgen tabanlıı

ggüüzel bir konutzel bir konut

GGöömemeçç

merkezinde gmerkezinde güüzel tuzel tuğğla ila işşççilikli ilikli konutlardan bir konutlardan bir öörnekrnek

GGöömemeç’ç’te bir sokakte bir sokak

GGöömemeç’ç’te bir sokakte bir sokak

Yaya Mahallesinde bir evYaya Mahallesinde bir ev

AynAynıı

evin yan gevin yan göörrüünnüüşşüü

Yaya Mahallesinde bir baYaya Mahallesinde bir başşka evka ev

Evin Evin ÖÖn Yn Yüüzzüü

Evin Perspektifi ve kapEvin Perspektifi ve kapıı

detaydetayıı

Yaya Mahallesinden bir baYaya Mahallesinden bir başşka evka ev

Merkezde GMerkezde Güüzel bir Tuzel bir Tuğğla Ev la Ev ÖÖrnerneğğii

TuTuğğla la İşİşççiliiliğğinden Ginden Güüzel bir zel bir ÖÖrnekrnek (K(Kıısmen Harap Olmusmen Harap Olmuşş))

GGüüzel bir Kzel bir Kööşşe Ev e Ev ÖÖrnerneğğii

KapKapıı

DetayDetayıı

GGöömemeç’ç’te bir sokakte bir sokak

Kentin Kentin şşüüphesiz en gphesiz en göösteristerişşli yapli yapııssıı, Atat, Atatüürk rk Caddesi Caddesi üüzerindeki Okul Binaszerindeki Okul Binasıı’’ddıır. Olasr. Olasııllııkla kla XX. yXX. yüüzyzyııl bal başşlarlarıında innda inşşa edilmia edilmişş, bir bodrum , bir bodrum üüzerinde yzerinde yüükselen tek kattan olukselen tek kattan oluşşan bu yapan bu yapıı, , öözellikle caddeye bakan girizellikle caddeye bakan girişş

cephesindeki barok, cephesindeki barok,

rokoko ve ampir gibi batrokoko ve ampir gibi batııllıı

akakıımlarmlarıın etkilerinin n etkilerinin ttüümmüünnüün bir arada gn bir arada göörrüüldldüüğğüü

eklektik eklektik üüsluptaki sluptaki

ssüüslemeleriyle dikkati slemeleriyle dikkati ççekmektedir. Dalgalekmektedir. Dalgalıı hatlarla yumuhatlarla yumuşşatatıılmlmışış

üçüçgen algen alıınlnlıık, tak, taşş

ssööveli ve veli ve

basbasıık kemerli kapk kemerli kapıı

ve pencereler ve kve pencereler ve kööşşelerde elerde bulunan iyon tarzlbulunan iyon tarzlıı

babaşşllııklara sahip pilasterlerle klara sahip pilasterlerle

oldukoldukçça hareketli ve ga hareketli ve göörkemli bir cephe rkemli bir cephe kompozisyonu yaratkompozisyonu yaratıılmlmışışttıırr

GGöömemeç’ç’te Tarihi te Tarihi İİlkokullkokul--ŞŞimdi Belediye Binasimdi Belediye Binasıı

GGöömemeç’ç’te Tarihi te Tarihi İİlkokullkokul--ŞŞimdi Belediye Binasimdi Belediye Binasıı

GGöömemeç’ç’te te İİlkokullkokul--ŞŞimdi Belediye Binasimdi Belediye Binasıı (Arka Cephe)(Arka Cephe)

BurhaniyeBurhaniye--GGöömemeçç

yolunda yyolunda yığığma tama taşş

kkööy eviy evi

GGöömemeç’ç’in Tarihi Dokusuin Tarihi DokusuIzmirIzmir--ÇÇanakkale karayolu anakkale karayolu üüzerinde yer alan Gzerinde yer alan Göömemeçç, Bal, Balııkesirkesir’’e bae bağğllıı

kküçüüçük bir ilk bir ilççedir. Tarihine iliedir. Tarihine ilişşkin yeterli belge bulunmamaskin yeterli belge bulunmamasıına karna karşışıllıık, gk, güünnüümmüüze ze ulaulaşşabilmiabilmişş

ççeeşşitli yapitli yapıılar, kentin gelilar, kentin gelişşimi hakkimi hakkıında ciddi ipunda ciddi ipuççlarlarıı

sunmaktadsunmaktadıır. 1324/1908r. 1324/1908--9 ve 1325/19099 ve 1325/1909--10 tarihli H10 tarihli Hüüdavendigar Vilayeti Salnamelerine gdavendigar Vilayeti Salnamelerine gööre, Gre, Göömemeç’ç’te 1 cami, te 1 cami, 1 medrese, 1 s1 medrese, 1 sııbyan mektebi ve 3 han vardbyan mektebi ve 3 han vardıı. Salnamelerde bahsi ge. Salnamelerde bahsi geççen cami, olasen cami, olasııllııkla bugkla bugüün kent merkezinde bulunan ve n kent merkezinde bulunan ve ÇÇararşışı

Camii adCamii adııyla bilinen yapyla bilinen yapııddıır. Medrese, sr. Medrese, sııbyan byan mektebi ve hanlar da bu cami mektebi ve hanlar da bu cami ççevresinde yer alevresinde yer alııyor olmalyor olmalııydydıı. Ancak bu g. Ancak bu güün medrese ve sn medrese ve sııbyan mektebine dair her hangi bir iz kalmambyan mektebine dair her hangi bir iz kalmamışışttıır. Hanlardan sadece biri kr. Hanlardan sadece biri kıısmen smen ayaktadayaktadıır. Br. Bööylelikle Gylelikle Göömemeç’ç’te, hemen her Tte, hemen her Tüürk kentinde oldurk kentinde olduğğu gibi, merkezini caminin oluu gibi, merkezini caminin oluşşturduturduğğu bir u bir ççararşışı

dokusunun varldokusunun varlığıığından bahsetmek mndan bahsetmek müümkmküün olabilmektedir. n olabilmektedir. Hatta bugHatta bugüün oldukn oldukçça ka küçüüçük bir yerlek bir yerleşşim merkezi niteliim merkezi niteliğği tai taşışıyan bu kentte, XX. yyan bu kentte, XX. yüüzyzyııl bal başşlarlarıında 3 han bulunmasnda 3 han bulunmasıı, canl, canlıı

bir ticari yabir ticari yaşşamamıın varln varlığıığınnıı

da kanda kanııtlamaktadtlamaktadıır.r.

GGöömemeç’ç’e Burhaniye kave Burhaniye kavşşaağığından girildindan girildiğğinde, Mehmet Akif Ersoy Caddesi inde, Mehmet Akif Ersoy Caddesi üüzerinde yer alan tek kemer gzerinde yer alan tek kemer göözlzlüü

bir kbir kööprprüüye ulaye ulaşışıllıır . Kitabesinden 1324/1908 yr . Kitabesinden 1324/1908 yııllıında, nda, Sultan Il. AbdSultan Il. Abdüülhamid dlhamid dööneminde inneminde inşşa edildia edildiğği anlai anlaşışılan bu klan bu kööprprüü, , üüzerine yapzerine yapıılan genilan genişşletme amaletme amaççllıı

ilaveler nedeniyle bugilaveler nedeniyle bugüün gn güçüçllüük le algk le algıılanabilmektedir. Kent merkezine lanabilmektedir. Kent merkezine dodoğğru uzanan aynru uzanan aynıı

cadde cadde üüzerinde, Rum Meyhanesi adzerinde, Rum Meyhanesi adııyla bilinen yapyla bilinen yapıı

ve ilk inve ilk inşşaatta iki katlaatta iki katlıı

olduolduğğu anlau anlaşışılmakla birlikte sadece bir katlmakla birlikte sadece bir katıı

kalabilmikalabilmişş

mmüütevaztevazıı

bir han bir han bulunmaktadbulunmaktadıır. Bu han, olasr. Bu han, olasııllııkla salnamelerde bahsi gekla salnamelerde bahsi geççen hanlardan biridir. Camiye olan yaken hanlardan biridir. Camiye olan yakıınlnlığıığı, bu olas, bu olasııllığıığı

daha da gdaha da güçüçlendirmektedir. Bu han dlendirmektedir. Bu han dışıışında, nda, ççararşışı

dokusundan dokusundan bugbugüüne kalabilen dine kalabilen diğğer yaper yapıılar, lar, ÇÇararşışı

Camii ile batCamii ile batııssıındaki Nahiye Mndaki Nahiye Müüddüürlrlüüğğüü

BinasBinasıı’’ddıır. Cami enine dikdr. Cami enine dikdöörtgen planlrtgen planlıı, d, düüz ahz ahşşap tavanla ap tavanla öörtrtüüllüü

sade bir yapsade bir yapııddıır . XX. yr . XX. yüüzyzyıılda lda gegeççirdiirdiğği bi büüyyüük onark onarıımlarla mlarla öözgzgüün n şşeklini yitirmieklini yitirmişştir. XIX. ytir. XIX. yüüzyzyııl sonlarl sonlarıına ait olduna ait olduğğu anlau anlaşışılan ve buglan ve bugüün kahvehane olarak kullann kahvehane olarak kullanıılan Nahiye Mlan Nahiye Müüddüürlrlüüğğüü

BinasBinasıı, k, kıısmen smen bozulmubozulmuşş

olmakla birlikte, taolmakla birlikte, taşş

ssööveli ve yuvarlak kemerli kapveli ve yuvarlak kemerli kapıı

ve pencereleri ile kent merkezinin tarihi kimlive pencereleri ile kent merkezinin tarihi kimliğğ ini destekleyen en ini destekleyen en öönemli yapnemli yapıı

durumundaddurumundadıırr

ÇÇararşışı

CamiiCamii’’nin kuzeydonin kuzeydoğğusunda bulunan usunda bulunan ççooğğu tek katlu tek katlıı

sade konutlarla donatsade konutlarla donatıılmlmışış

dar sokaklar (dar sokaklar (ÇÇakmak, Bahar, Hafakmak, Bahar, Hafıız Necip, Tulumba vb. sokaklar) tipik Tz Necip, Tulumba vb. sokaklar) tipik Tüürk rk sokak dokusunun halen yasokak dokusunun halen yaşşadadığıığı

alanlardalanlardıır. Bu doku, XIX. yr. Bu doku, XIX. yüüzyzyıılda, hatta belki daha eski tarihlerden bu yana, Tlda, hatta belki daha eski tarihlerden bu yana, Tüürklerin bu brklerin bu böölgede yalgede yaşşadadııklarklarıınnıı

ddüüşşüündndüürmektedir.rmektedir.

Caminin gCaminin güüneydoneydoğğusunda, bugusunda, bugüünknküü

6 Eyl6 Eylüül Caddesil Caddesi’’nin devamnin devamıı

niteliniteliğğindeki kesimde, tuindeki kesimde, tuğğlayla inlayla inşşa edilmia edilmişş, , üçüçgen algen alıınlnlııklklıı

ticari yapticari yapıılar dikkati lar dikkati ççekmektedir. Onceleri ekmektedir. Onceleri Meyhane BoMeyhane Boğğazazıı

adadııyla bilinen bu byla bilinen bu böölge, olaslge, olasııllııkla kente XIX. ykla kente XIX. yüüzyzyııl ortalarl ortalarıında gnda göçöç

ettikleri bilinen Rumlarettikleri bilinen Rumlarıın yan yaşşadadığıığı

bböölgeydilgeydi

Kentin ana arteri durumundaki AtatKentin ana arteri durumundaki Atatüürk Caddesi, Yaya Mahallesine kadar uzanmaktadrk Caddesi, Yaya Mahallesine kadar uzanmaktadıır. r. ÖÖnceleri Yaya Knceleri Yaya Kööy ady adııyla ayryla ayrıı

bir yerlebir yerleşşim niteliim niteliğği tai taşışıyan, ancak yan, ancak sonradan Gsonradan Göömemeççle birlele birleşşen bu mahalleye ulaen bu mahalleye ulaşışıldldığıığında sanda sağğllıı

sollu gsollu göörkemli konutlar dikkati rkemli konutlar dikkati ççekmektedir. Tekmektedir. Tüümmüü

tataşşla inla inşşa edilmia edilmişş

bu tek ya da iki katlbu tek ya da iki katlıı

konutlar, bugkonutlar, bugüün ne yazn ne yazıık k ki bakki bakıımsmsıız durumdadz durumdadıırlar. Mahallenin merkezinde yer alan uzunlamasrlar. Mahallenin merkezinde yer alan uzunlamasıına dikdna dikdöörtgen planlrtgen planlıı, d, düüz ahz ahşşap tavanla ap tavanla öörtrtüüllüü

cami, cami, ÇÇararşışı

Camii gibi, XX. yCamii gibi, XX. yüüzyzyıılda yaplda yapıılan lan mmüüdahalelerle dahalelerle öözgzgüünlnlüüğğüünnüü

yitirmiyitirmişştir. Ancak haziresindeki XIX. ytir. Ancak haziresindeki XIX. yüüzyzyııla ait mezar tala ait mezar taşşlarlarıı, yap, yapıınnıın en azn en azıından XIX. yndan XIX. yüüzyzyıılda da ayakta oldulda da ayakta olduğğunu kanunu kanııtlamaktadtlamaktadıır. Caminin r. Caminin kuzeybatkuzeybatııssıında yer alan geninda yer alan genişş

bir bahbir bahççe ie iççine inine inşşa edilmia edilmişş, ta, taşş

ssööveli kapveli kapıı

ve pencerelere sahip tek katlve pencerelere sahip tek katlıı

konutun sahibi olan 80 yakonutun sahibi olan 80 yaşışındaki sayndaki sayıın Necati Durmun Necati Durmuşş, verdi, verdiğği i korumackorumacııllıık dersi ile incelemelerimiz sk dersi ile incelemelerimiz sıırasrasıında anlamlnda anlamlıı

saatler yasaatler yaşşamamamamıızzıı

sasağğladlad ıı. Evine inan. Evine inanıılmaz boyutlarda bir hayranllmaz boyutlarda bir hayranlıık ve sevgi besleyen bu sevimli insank ve sevgi besleyen bu sevimli insanıın, evin girin, evin girişşi i öönnüüne gene geççtitiğğimiz yimiz yııllarda yakllarda yakıınlarnlarıı

taraftarafıından yapndan yapıılan sundurmanlan sundurmanıın yarattn yarattığıığı

ççirkinlikten duyduirkinlikten duyduğğu u üüzzüüntntüü

bizi oldukbizi oldukçça etkiledia etkiledi

Son olarak, GSon olarak, Göömemeç’ç’in yaklain yaklaşışık 2 km. kadar batk 2 km. kadar batııssıında, denize hakim bir tepe nda, denize hakim bir tepe üüzerinde yer alan ve halk araszerinde yer alan ve halk arasıında Knda Kıız z ÇÇiftliiftliğği adi adııyla bilinen yapyla bilinen yapıı

toplulutopluluğğundan undan bahsedecebahsedeceğğiz . Antik diz . Antik dööneme ait bir yerleneme ait bir yerleşşimin izlerini taimin izlerini taşışıddığıığı

da anlada anlaşışılan tepenin glan tepenin güüney yamacney yamacıı, bug, bugüün ne yazn ne yazııkki ikinci konutlarla donatkki ikinci konutlarla donatıılmlmışış

durumdaddurumdadıır. Toprak kaymasr. Toprak kaymasıınnıı

öönlemek amacnlemek amacııyla yamayla yamaççlarlarıına na ççok sayok sayııda teras inda teras inşşa edilmia edilmişş

olan tepe olan tepe üüzerindeki zerindeki ççiftlik, bugiftlik, bugüün bn büüyyüük kk kıısmsmıı

yyııkkıılmlmışış

yyüüksek taksek taşş

duvarlarla duvarlarla ççevrilimievrilimişş

bir bahbir bahççe ie iççinde yer inde yer almaktadalmaktadıır. r. ÇÇiftlik, katliftlik, katlıı

sade bir konut ile bu konutun dosade bir konut ile bu konutun doğğusundaki depo ve atusundaki depo ve atöölye binalarlye binalarıı

ve kuzeyinde mutfak ve fve kuzeyinde mutfak ve fıırrıın kaln kalııntntıılarlarıından olundan oluşşan kapsamlan kapsamlıı

bir top Atbir top Atöölye ve lye ve depolar, bura gdepolar, bura güünlnlüük yak yaşşamamıın yann yanıı

ssııra bazra bazıı

ticari faaliyetlerin yticari faaliyetlerin yüürrüüttüüldldüüğğüünnüü

de akla getirmektedir. de akla getirmektedir. ÇÇiftliiftliğğin ana binasin ana binasıı

durumundaki iki katldurumundaki iki katlıı

konut sadelikonut sadeliğğine karine karşışıllıık, k, tamamen denize hakim yeri tamamen denize hakim yeri öözenle sezenle seççilmiilmişş

bir yapbir yapııddıır. Yapr. Yapıılarlarıın tn tüümmüünde innde inşşa malzemesi taa malzemesi taşşttıır. XIX. yr. XIX. yüüzyzyııl sonlarl sonlarıı

ya da XX. yya da XX. yüüzyzyııl bal başşlarlarıına ait olduna ait olduğğunu dunu düüşşüündndüüğğüümmüüz bu z bu yapyapıı

toplulutopluluğğunun kuzeyindeki dunun kuzeyindeki düüzlzlüük k üüzerinde, kent merkezinde gzerinde, kent merkezinde göördrdğğüümmüüz kuyu ve havuzdan oluz kuyu ve havuzdan oluşşan sulama suyu teminin bir benzerine rastlanmaktadan sulama suyu teminin bir benzerine rastlanmaktadıırr

Burada kBurada kıısaca tansaca tanııtmaya tmaya ççalalışışttığıığımmıız z ÇÇararşışı

Camii, Nahiye MCamii, Nahiye Müüddüürlrlüüğğüü

BinasBinasıı, han kal, han kalııntntııssıı

ve konut ve konut öörnekleri gibi yaprnekleri gibi yapıılar, Glar, Göömemeç’ç’in tarihi kent dokusu hakkin tarihi kent dokusu hakkıında nda öönemli bilgiler sunmaktadnemli bilgiler sunmaktadıır. XIX. yr. XIX. yüüzyzyııl ortalarl ortalarıına kadar sade Tna kadar sade Tüürklerden olurklerden oluşşan bir nan bir nüüfusa sahip oldufusa sahip olduğğu bilinen Gu bilinen Göömemeçç, bu tarihlerde olas, bu tarihlerde olasııllııkla cami, medrese, skla cami, medrese, sııbyan byan mektebi, nahiye mmektebi, nahiye müüddüürlrlüü

binasbinasıı

ve hanlar gibi resmi binalarve hanlar gibi resmi binalarıın yeraldn yeraldığıığı

bugbugüünknküü

ççararşışı

ile ile ççararşışınnıın kuzeydon kuzeydoğğusun bugusun bugüün halen izleri gn halen izleri göörrüülebilen dar sokaklar bulundulebilen dar sokaklar bulunduğğu u alandan ibaretti. XIX. yalandan ibaretti. XIX. yüüzyzyııl ortalarl ortalarıında gernda gerççekleekleşşen gen göçöçlerle birlikte, lerle birlikte, ççararşışınnıın gn güüneydoneydoğğusunda Rumlarusunda Rumlarıın yan yaşşadadığıığı

yeni bir mahallenin oluyeni bir mahallenin oluşştutuğğu anlau anlaşışılmaktadlmaktadıır. Okul binasr. Okul binasıı, , konutlar ve Zeytinyakonutlar ve Zeytinyağığı

FabrikasFabrikasıı

gibi yapgibi yapıılar da, kentin XX. ylar da, kentin XX. yüüzyzyııl bal başşlarlarıında gnda güüneybatneybatııya doya doğğru geniru genişşlemeye balemeye başşladladığıığınnıı

ggööstermektedir. Onceleri ayrstermektedir. Onceleri ayrıı

bir kbir kööy durumunda olan y durumunda olan Yaya MahallesiYaya Mahallesi’’nde yer alan cami konutlardan, bu mahallenin, sadece Tnde yer alan cami konutlardan, bu mahallenin, sadece Tüürklerin yarklerin yaşşadadığıığı

bir kbir kööy durumunda iken, ayny durumunda iken, aynıı

ggöçöçlerle birlikte hem Tlerle birlikte hem Tüürk hem de Rum nrk hem de Rum nüüfusu fusu barbarıındndııran bir kran bir kööye dye döönnüüşşttüüğğüünnüü

anlamak manlamak müümkmküün olabilmektedir.n olabilmektedir.

BaBaşşta Atatta Atatüürk Caddesi rk Caddesi üüzerindeki gzerindeki göörkemli Okul Binasrkemli Okul Binasıı

olmak olmak üüzere, tarihi kent dokusu hakkzere, tarihi kent dokusu hakkıında fikir veren bu gnda fikir veren bu güüzel yapzel yapıılarlarıın bir n bir öönce koruma altnce koruma altıına alna alıınarak narak yayaşşatatıılmaslmasıı

gerektigerektiğği di düüşşüüncesindeyiz. Gncesindeyiz. Göömemeççlilerin, kentlerinin son 20 ylilerin, kentlerinin son 20 yıılda lda üülkemizi esir alan rant olgusuna dayallkemizi esir alan rant olgusuna dayalıı

ççirkin yapirkin yapıılalaşşmadan nasibini almmadan nasibini almışış

kentlerden birine kentlerden birine ddöönnüüşşmesine izin vermeyecemesine izin vermeyeceğğine inanine inanııyoruz.yoruz.

Yard. DoYard. Doçç. Dr. . Dr. ŞŞakir akir ÇÇakmak akmak --

Ege Ege ÜÜniversitesi Edebiyat Fakniversitesi Edebiyat Faküültesiltesi

Sunumdaki yazSunumdaki yazıılar Glar Göömemeçç

İİnternet sitesinden (nternet sitesinden (www.gomec.infowww.gomec.info) al) alıınmnmışışttıır.r.

GGöömemeçç ZeytiniZeytini

GGöömemeçç meydanmeydanıında arkeolojik nda arkeolojik tataşşlarlarıın sergisi ?n sergisi ?

GGöömemeç’ç’te tarihi doku dte tarihi doku dışıışında nda ççok hok hıızla gelizla gelişşen en modern yapmodern yapıılalaşşmama