2013-148 Закон За Правда На Децата

Preview:

DESCRIPTION

Закони РМ

Citation preview

  • . 26 - . 148 29 2013

    Mjetet e fituara nga shfrytzimi i objekteve sportive dhe dhnia me qira me rndsi lokale n pronsi t komunave, komunave n qytetin e Shkupit dhe qytetit t Shkupit jan t hyra t komunave, komunave n qytetin e Shkupit dhe qytetit t Shkupit.

    Mjetet nga paragrafi 3 i ktij neni shfrytzohen pr mirmbajtje rrjedhse dhe investuese t objekteve sportive dhe prparim dhe zhvillim t sportit n pajtim me Programin pr mirmbajtje rrjedhse dhe investuese t objekteve sportive dhe prparim dhe zhvillim t sportit.

    Programin nga paragrafi 2 i ktij neni, organi i administrats shtetrore kompetent pr punt nga sfera e sportit e miraton n tremujorin e fundit t vitit rrjedhs pr vitin e ardhshm.

    Programin nga paragrafi 4 i ktij neni, kshilli i komuns, kshillat e komunave n qytetin e Shkupit prkatsisht kshilli i qytetit t Shkupit, e miraton n tremujorin e fundit t vitit rrjedhs pr vitin e ardhshm."

    Neni 11

    Neni 67 shlyhet.

    Neni 12 Pas nenit 73-a shtohet titull i ri dhe nen i ri 73-b, si

    vijojn: "Rrnimi, ridedikimi ose tjetrsimi kundrligjor i

    objekteve sportive

    Neni 73-b Ai q n kundrshtim me ligjin do t rrnoj, ridedikoj

    pr veprimtari tjetr prve veprimtaris sportive ose tjetrsoj personave t tret objektet sportive n pronsi t Republiks s Maqedonis, n pronsi t komunave, komunave n qytetin e Shkupit dhe qytetit t Shkupit, do t dnohet me burg prej nj deri tri vite."

    DISPOZITA KALIMTARE DHE T FUNDIT

    Neni 13

    Dispozitat nnligjore t nenit 63 paragraft 2 dhe 3 t ktij ligji do t miratohen m s voni deri n ditn e fillimit t zbatimit t ktij ligji.

    Neni 14 Me ditn e fillimit t zbatimit t ktij ligji, objektet

    sportive me rndsi lokale n pronsi t Republiks s Maqedonis, barten n pronsi t komunave, komunave t qytetit t Shkupit dhe Qytetit t Shkupit n pajtim me dispozitat e ktij ligji.

    Qeveria e Republiks s Maqedonis miraton vendim pr bartjen e t drejts s pronsis s objekteve sportive t klasifikuara me rndsi lokale komunave, komunave t qytetit t Shkupit dhe Qytetit t Shkupit, n pajtim me Dekretin nga neni 63 paragrafi 2 t ktij ligji.

    Me ditn e fillimit t zbatimit t ktij ligji, pajisja, arkivi dhe mjetet tjera pr pun si dhe t punsuarit n drejtorin e Ndrmarrjes Publike pr Ekonomizim me Objekte Sportive n Pronsi t Republiks s Maqedonis dhe t punsuarit q i kan kryer detyrat e puns t lidhura me objektet sportive me rndsi nacionale n pronsi t Republiks s Maqedonis, merren n organin e administrats shtetrore kompetent pr punt nga sfera e sportit.

    Me ditn e fillimit t zbatimit t ktij ligji, pajisja, arkivi dhe mjetet tjera pr pun si dhe t punsuarit q i kan kryer detyrat e puns lidhur me objektet sportive me rndsi lokale merren n komunn prkatse n t ciln bartet e drejta e pronsis s objektit sportiv ku t punsuarit n mnyr t drejtprdrejt i kan kryer detyrat e puns.

    Me ditn e fillimit t zbatimit t ktij ligji, t gjitha t drejtat dhe obligimet lidhur me objektet sportive me rndsi lokale n pronsi t Republiks s Maqedonis, si dhe t drejtat dhe obligimet lidhur me ndrmarrjen publike pr ekonomizim me objektet sportive n pronsi t Republiks s Maqedonis, i merr organi i administrats shtetrore kompetent pr punt nga sfera e sportit.

    Me ditn e fillimit t zbatimit t ktij ligji, t gjitha t drejtat dhe obligimet lidhur me objektet sportive n nivel lokal, i merr komuna prkatse n t ciln sht bartur e drejta e pronsis s objektit sportiv n nivel lokal.

    Neni 15

    Me ditn e fillimit t zbatimit t ktij ligji shfuqizohet Vendimi pr themelimin e Ndrmarrjes Publike pr Ekonomizim me Objekte Sportive n Pronsi t Republiks s Maqedonis ("Gazeta Zyrtare e Republiks s Maqedonis" numr 8/2000).

    Neni 16

    Autorizohet Komisioni Juridik Ligjvns i kuvendit t Republiks s Maqedonis q t prcaktoj tekst t spastruar t Ligjit pr sport.

    Neni 17

    Ky ligj hyn n fuqi ditn e tet nga dita e botimit n "Gazetn Zyrtare t Republiks s Maqedonis", e do t filloj t zbatohet nga 1 qershori 2014.

    __________ 3539.

    75 1 2 , -

    , -

    24 2013 . . 07 4101/1

    24 2013 , , ..

    , , ..

    ,

    1.

    1 (1) -

    - , , , , , - .

  • 29 2013 . 148 - . 27

    (2) , - .

    2.

    2

    - , - , , , - , - , - , .

    3.

    3

    (1) - .

    (2) 20% - - .

    (3) - , , .

    4

    (1) , - , .

    (2) -.

    (3) , .

    5

    14 - .

    6

    (1) - , , - .

    (2) - , - ,

    .

    7

    (1) 14 - , - , , , - , - .

    (2) -.

    (3) - , - .

    8

    (1) - , , , , , - , , , , , , , -, , - , -, , , - , - , //, - // .

    (2) - - - (1) .

    9

    (1) - .

    (2) - .

    10

    - .

    11

    - , .

    12

    , , .

  • . 28 - . 148 29 2013

    13

    , , - .

    14

    (1) - , , .

    (2) - 14 - - .

    15

    - , - , .

    16

    14 , , , , - , .

    17

    (1) 14 - -, .

    (2) -, 14 - , - -.

    18

    (1) .

    (2) .

    4.

    19

    :

    - 18 , - ,

    18 , , - ,

    - -//, //, -, , -, - , - - ,

    - 14 - , - 14 ,

    - 14 18 - 14, - 18 ,

    - 14 16 14, - 16 ,

    - 16 - - 16 , 18 ,

    - 18 , - , , - ,

    - 18, 21 -,

    - - - , -, //, // - ,

    - , - 14 18 , ,

    - , -

    , , -

    - //, -// , , , , - .

  • 29 2013 . 148 - . 29

    1.

    20

    -, , 14 , .

    21

    14 14 , .

    22

    (1) 14 - 14 - .

    (2) (1) //, -// - - , .

    23

    - , -, , .

    2.

    24

    (1) 14 , , - , a - - 14 , , ( : ) . , - , //, // .

    (2) - - //, - //, - . , , - .

    (3) - , -, o -//, //, , .

    (4) , o, - , - .

    (5) .

    (6) (2) - . - - , , , - //, //, -, - -.

    (7) - , - , .

    25

    (1) 15 - , , , 36 , , //, // - - -. - //, //, - -.

    (2) , -, , . - .

    (3) 14 , - , - .

    (4) - 14 , , , -.

    (5) (3) (4) //, // - , , - -.

    (6) -//, // , , - - .

  • . 30 - . 148 29 2013

    (7) //, -// - , , . //, // .

    (8) , - .

    (9) - - .

    26

    (1) .

    (2) (1) , , - .

    (3) - (1) , 14 , - - .

    (4) - (1) , - .

    (5) , - , 23 .

    27

    (1) , - //, -// , - 25 (2) , 30 - //, -// ( : ) . - , . - .

    (2) , - , .

    28

    (1) , 25 (2) //, - // -

    //, // - - .

    (2) -//, // , - - - . -//, // .

    (3) - . - 18 .

    (4) - .

    29

    (1) //, -// , 14 , , -, , -.

    (2) (1) , //, //.

    (3) //, -// , .

    (4) //, -//, .

    (5) - (4) .

    30

    (1) , - , - , - //, // - .

    (2) - 30 - . -.

    (3) , - 30 - , - - - .

    31

    (1) , , - , .

  • 29 2013 . 148 - . 31

    (2) , -.

    (3) 18 - .

    (4) - .

    32

    (1) - , .

    (2) (1) , - .

    1.

    33 (1) , -

    , , .

    (2) - - - , .

    2.

    34

    (1) 14 16 .

    (2) 16 18 , .

    (3) 16 18 .

    (4) - .

    (5) .

    (6) - - - .

    35 , , -

    , - -, .

    36

    (1) , - , - , , , - .

    (2) , - - .

    (3) , - , .

    (4) - , - - .

    1.

    37 (1) 14

    :

    - , - -

    //, //,

    - - .

    (2) , .

    (3) -, , .

    (4) , - . - , 23 .

    38

    , - , , -, , - , , , .

  • . 32 - . 148 29 2013

    1.1.

    39 (1) -

    . (2)

    .

    40

    (1) - .

    (2) - :

    - ,

    - ,

    - , 20 .

    (3) .

    (4) , .

    (5) , - , .

    1.2.

    //,

    //

    41 (1)

    //, -// //, -// , .

    (2) //, // , - , .

    (3) .

    42

    (1) //, -// - - , .

    (2) - //, // - - .

    43 (1) //, -

    // , - - , -.

    (2) -, - . - // -, -.

    (3) , - -, , - .

    44

    (1) - , - .

    (2) -, :

    - , - -

    , - , -

    15 , - -

    , - 15 ,

    - 15 , - ,

    , -

    , - , -

    , - -

    15 ,

    - ,

    - -, , -,

    - , -- -

    - - //, // 22,00 5,00 .

    (3) , , - .

    (4) (2) , //, // , - .

  • 29 2013 . 148 - . 33

    (5) , - //, -// .

    1.3.

    45

    (1) ( - ) , - .

    (2) - , . - 47 (2) .

    -

    46

    (1) - - -, - .

    (2) - .

    (3) - - , , 23 . , .

    (4) - , - , - .

    2. ,

    47 (1) -

    , , - .

    (2) (1) , , - , - , , -:

    - , - -

    - - .

    48 -

    -e , , -. , , .

    49 (1) -

    , - , , //, // - .

    (2) , , //, // , - , .

    (3) (1) (2) - .

    (4) - .

    1. 16

    50 (1)

    16 - - - .

    (2) , - 16 - :

    - , - , - -

    - .

    1.1.

    51 (1) -

    . (2) -

    16 - , - - .

    (3) , .

  • . 34 - . 148 29 2013

    (4) , - .

    52

    , - , , .

    53

    (1) , - . .

    (2) - , - . - , - 21 .

    (3) - - .

    (4) - - , , , -, - .

    (5) 58 , - .

    (6) - .

    1.2.

    54

    (1) .

    (2) , - .

    (3) . - 120 .

    (4) .

    55 (1) -

    . , 100 .

    (2) , , .

    56 (1)

    - .

    (2) - - .

    2.

    57

    - .

    3.

    58

    (1) - , .

    (2) (1) , .

    (3) 16 - , - , - .

    (4) (3) .

    4.

    59 (1) -

    , .

    (2) , - .

  • 29 2013 . 148 - . 35

    (3) 30 - .

    1.

    60 (1) 16

    - - :

    - , - -

    - . (2) -

    16 , .

    61

    16 - - , , .

    2.

    62 (1)

    - .

    (2) .

    (3) , .

    (4) - .

    (5) 44 -.

    (6) , - - , //, -// , , - .

    (7) - 44 - - -, .

    63 -

    16 -, , , - , , .

    64

    (1) 16 - 100 - .

    (2) - -, , .

    (3) - , - , - , - .

    65 (1)

    .

    (2) - - - .

    (3) - , - .

    (4) (3) - , .

    (5) . - , .

    66

    (1) 14 16 :

    - - -

    //, // - .

  • . 36 - . 148 29 2013

    (2) . - 30 , - 44 65 (3) .

    (3) 16 (1) , 16 .

    67

    (1) 16 , , .

    (2) 15 - 800 .

    (3) , (2) .

    (4) , , 15 - , - 40 , - .

    (5) , , - - , .

    68 (1)

    - - .

    (2) 65 (3) .

    69

    (1) 21 - 14 16 .

    (2) 21 14 16 - . .

    , , - , , .

    (3) 16 - - , . , , - , - , , .

    (4) (3) , - 21 , - . - , - -, .

    70 (1)

    , - 21 , , - - , - .

    (2) - , , .

    (3) - 23 -.

    ,

    1.

    71

    69 70 .

    2.

    72

    (1) o 69 70 .

    (2) (1) - -, I .

    (3) - (1) -

  • 29 2013 . 148 - . 37

    - .

    (4) , , - - .

    73

    (1) , - , - .

    (2) - - , - - .

    (3) , - - , - .

    (4) , , - .

    (5) - (1) (4) - , - .

    3.

    74 (1) -

    : -

    , -

    - -

    . (2)

    - .

    (3) - , , - , - .

    (4) , .

    (5) - - , - - .

    (6) - - , .

    (7) - , - - .

    1.

    75

    (1) - 14 -, , :

    - - , - -, , ,

    - - - -

    - - - , - -.

    (2) (1) - , - , , .

    (3) - (2) . .

    (4) - - - - (1) .

    (5) .

    (6) .

  • . 38 - . 148 29 2013

    76 (1) , 75

    , - , 30 - - , - - , - .

    (2) (1) - //, -// , , -. (1) - .

    (3) (1) -, , , , - .

    (4) , - - , , , .

    (5) - (1) (4) - , . .

    77

    (1) 75 . - .

    (2) .

    2.

    78

    .

    79 (1) -

    - , ,

    , .

    (2) , - , -, , - .

    (3) (1) (2) - . , .

    (4) - , - .

    80

    (1) , - , - .

    (2) , - .

    81

    45 - . - , , - .

    82

    (1) , , , -, , , - , , .

    (2) , - - , , -, - :

    - VII/1 300 - (),

    - ,

    - -, ,

  • 29 2013 . 148 - . 39

    - -

    - .

    83 (1)

    . (2) -

    . (3) ,

    -, .

    (4) -, -, -, - .

    (5) .

    (6) - , , .

    (7) , , - .

    (8) (7) -.

    84 (1) : - c

    -,

    - - , -

    - .

    (2) . - .

    (3) - - .

    (4) -, .

    (5) , - , , .

    85

    (1) .

    (2) , T , , - -.

    1.

    86 (1)

    -, , .

    (2) , , - 21 , 14 21 , - .

    87

    - 14 -, -, 24 32 .

    88

    (1) , -, - , .

    (2) - - - , , - , .

    (3) - . (2) - , 27 .

    (4) .

    89 -

    - .

    90

    (1) .

    (2) , - , //, - // , - .

  • . 40 - . 148 29 2013

    (3) //, -// - , -, - - . //, // //, -// .

    (4) - , (3) .

    (5) -, - (2) (3) .

    91

    (1) - - .

    (2) .

    92

    (1) - .

    (2) // , -// - , - .

    (3) , - .

    (4) , , , , .

    93

    (1) . , .

    (2) - , , - - , , -, .

    (3) , - .

    94

    - , - .

    95 (1)

    - , - .

    (2) - - . - , .

    (3) (2) .

    (4) , , .

    96

    , , - .

    97

    (1) , - - , .

    (2) - .

    98

    (1) //, //, .

    (2) //, , - -, - .

    (3) , - .

    (4) , //, -//.

    99

    (1) , .

    (2) , -, - .

    100

    -, - , - , 20 .

  • 29 2013 . 148 - . 41

    2.

    101 (1) -

    , , .

    (2) , 86 , .

    (3) , , - .

    102

    (1) - . .

    (2) - , , , - .

    (3) .

    (4) - , .

    (5) (4) - .

    (6) , , - , .

    103

    (1) .

    (2) .

    104

    (1) , - , - -, .

    (2) , (1) .

    (3) (1) , - , - - .

    105

    (1) , , , , .

    (2) - - , - .

    1.

    106

    (1) 14 - .

    (2) , , .

    (3) - , . -, - .

    107

    (1) - -//, // , - .

    (2) //, // , - - .

    (3) , - //, - // , //, // - , .

    (4) //, -// - , -, - . -//, // //, - // .

    108

    (1) - 14 50 56 , , , , -//, // - .

  • . 42 - . 148 29 2013

    - - , - .

    (2) - - .

    (3) , - , , , . - , - .

    (4) -, . - .

    (5) , - .

    (6) - -.

    2.

    109

    (1) - - .

    (2) - , - .

    (3) - .

    110

    (1) - , -, - . -.

    (2) -, - .

    111

    (1) 75 , - , - - , - - .

    (2) -

    , . - 15 .

    (3) -.

    (4) , - 109 (2) . . - , .

    (5) - - .

    112

    (1) 109, 110 111 - . .

    (2) - . - .

    (3) - , .

    113

    (1) , - , -.

    (2) (1) // -, // . , - , .

    (3) , , 30 .

    (4) , , - , , - .

    (5) 30 .

    114

    (1) - - , , , - .

  • 29 2013 . 148 - . 43

    (2) - .

    (3) , , , .

    (4) - //, // . , , .

    115

    (1) - , , - , - , -, .

    (2) .

    (3) - (1) - .

    116

    (1) - , - - , - .

    (2) - .

    (3) //, .

    (4) - .

    (5) - , , - . , , , .

    (6) 12 .

    (7) , , . - 12 .

    (8) , - , - , , , -//, //, - . , 24 .

    (9) .

    (10) //, // , - .

    (11) -//, // . - , //, -// .

    (12) //, -// - , - - , -, - . -//, // - //, // .

    (13) - - -, - .

    (14) , , , - , , , - . //, - //, .

    (15) 6 .

    (16) , 12 , - .

    (17) , , .

    (18) .

    117

    (1) - -, .

    (2) - . - . - , , .

  • . 44 - . 148 29 2013

    (3) , 115 (1) - -, - .

    (4) 116 (15) , , . - 24 . - , .

    (5) -, - 24 .

    (6) - - .

    118

    (1) 30 .

    (2) , , 60 .

    (3) - , - .

    (4) - -//, // , - .

    (5) . - - , , .

    119

    , .

    120

    (1) .

    (2) - - .

    (3) - , - , .

    (4) - -

    , , .

    121

    (1) - - , , -, - , , . - - , - .

    (2) , - , . - .

    (3) - .

    122

    (1) - , - - -, - .

    (2) -, . - .

    (3) , .

    123

    - , - , , , - .

    124

    - - . - .

    3.

    125

    (1) -, , - .

  • 29 2013 . 148 - . 45

    (2) .

    (3) - . .

    (4) , - , - //, -//.

    (5) - -.

    126

    (1) -, , , - , - , -.

    (2) -, , , - //, // , .

    (3) //, // - . //, //, .

    (4) - , - .

    127

    - 115 , - 117 .

    128

    (1) - - . - .

    (2) . - - , .

    129

    (1) - .

    (2) -

    - , .

    (3) - , - . - - .

    (4) - .

    130

    (1) - - , .

    (2) , , 44 (2) 2 .

    (3) - (1) (2) //, // . -//, // - , - .

    (4) //, -// , - - , -, - - . // // //, -// .

    131

    , 15 , 30 - .

    4.

    132

    (1) , , - 129 (2) , , -. - .

    (2) , , , - , , , - .

  • . 46 - . 148 29 2013

    (3) - , - //, -// .

    (4) - .

    133

    (1) , .

    (2) - , , - . - .

    134

    - , .

    135

    - .

    136

    - .

    137 (1)

    - , -.

    (2) - -.

    (3) , - .

    138

    //, - //, , , - , - .

    139 (1) -

    14 - //, // .

    (2) , - -, , - .

    (3) (2) - .

    140

    (1) -. , //, -//, .

    (2) - , e - - , - . , //, //, .

    (3) (2) .

    141

    (1) , //, -//.

    (2) - .

    142

    (1) , -, - 139 .

    (2) - .

    (3) - - .

    143

    (1) , - .

  • 29 2013 . 148 - . 47

    (2) , , - , //, -//, , -. .

    (3) - , - .

    144

    - .

    145 (1)

    : - -

    , - , - -

    , - ,

    - //, // - , ,

    - , //, -// ,

    - , ,

    - -

    - , .

    (2) (1) , - (1) 4 5 .

    (3) , - - (1) - .

    (4) , - :

    - -, ,

    - 151 - 152 ,

    - , - .

    (5) - - . - .

    146

    (1) .

    (2) - (1) , :

    -

    - , , - .

    (3) (2) - , . , , .

    (4) , (1) , .

    (5) (2), (3) (4) .

    a

    147

    - , :

    - - ,

    - , - , - , - , -

    , -

    , - , - -

    -

    .

    148 -

    , -

  • . 48 - . 148 29 2013

    -- .

    149 (1) -

    - - - .

    (2) (1) , , .

    (3) - - - .

    (4) - .

    (5) - , - .

    150

    , , , , -, -, , .

    151 (1)

    o o - , .

    (2) , , (1) .

    (3) - - (1) .

    152

    (1) - , - , - 151 (1) , - - - .

    (2) (1) , -, //, //.

    (3) , - . , - . .

    (4) - .

    (5) - .

    (6) 151 (1) , - . , - .

    153 (1) -

    , .

    (2) -.

    154

    (1) ( : - ).

    (2) .

    (3) 15 , :

    - - - , - , , , , -

    - , - .

    (4) - - , .

    (5) .

  • 29 2013 . 148 - . 49

    (6) .

    (7) , - , .

    (8) - :

    - , - , - -

    - - -, -

    - .

    (9) (8) - .

    (10) , - (8) , , .

    155 , ,

    , , - -.

    156 : -

    , - -

    , - , -

    ,

    - ,

    - - , -, , , - - ,

    - ,

    - , - ,

    - - , -, , - ,

    - 151 (2) .

    157 (1)

    . (2) ,

    - .

    (3) - , .

    (4) 20 .

    158

    (1) , - ( : ).

    (2) o - - , , , // - , -, -, , - - .

    (3) , - , -, , .

    (4) , .

    (5) , .

    159

    (1) - , , -, - - .

    (2) , - .

    (3) (1) , .

    160 300 500 -

    -//, // - - 44 (2) .

  • . 50 - . 148 29 2013

    161

    .

    162

    - 158 - .

    163

    - , - .

    164

    - ( - 87/2007, 103/2008, 161/2008 145/10).

    165

    ( 87/2007, 103/2008, 161/2008 145/10).

    166

    -, 1 2013 .

    __________

    LIGJ PR DREJTSI PR FMIJ

    Pjesa e par

    DISPOZITA T PRGJITHSHME

    Kapitulli i par Prmbajtja, qllime dhe parime themelore

    1. Prmbajtja e Ligjit

    Neni 1 (1) Me ket ligj rregullohen veprimi me fmijt n

    rrezik dhe me fmijt kryers t veprave q me ligj jan parapar si vepra penale dhe kundrvajtje, prcaktohen kushtet pr zbatimin e masave pr ndihm, kujdes dhe mbrojtje, masave edukuese dhe masave alternative dhe pr dnimin e fmijve dhe personave m t rinj t moshs madhore, pozita, roli dhe kompetenca e organeve q marrin pjes gjat veprimit me fmijt dhe zbatimi i masave t edukimit dhe masave alternative dhe dnimeve.

    (2) Me kt ligj rregullohen masat pr mbrojtjen e fmijve viktima t veprave, q me ligj jan parapar si vepra penale, dhe t fmijve dshmitar, dhe masat pr preventivn e delikuencs s t miturve.

    2. Qllime t Ligjit

    Neni 2

    Qllimet e ligjit dhe t zbatimit t tij jan realizimi i interesit prioritar dhe mbrojtja e fmijve nga kriminaliteti, dhuna dhe nga cilado form e rrezikimit t lirive dhe t

    drejtave t tyre dhe zhvillimit t tyre t drejt, mbrojtja e fmijve kryers t veprave t cilat me ligj jan parapar si vepra penale dhe kundrvajtje dhe nga prsritja e atyre veprave, socializimi i tyre, edukimi dhe riedukimi, ndihma dhe kujdesi pr fmijt dhe mbrojtja n procedur para gjykats dhe organeve tjera, t lirive dhe t drejtave t tyre t garantuara me Kushtetutn e Republiks s Maqedonis, me Konventn pr t drejtat e fmijs dhe me marrveshjet tjera ndrkombtare pr pozitn e fmijve, t ratifikuara n pajtim me Kushtetutn e Republiks s Maqedonis.

    3. Parime themelore

    Neni 3

    (1) N procedur me fmij, gjuh zyrtare sht gjuha maqedonase dhe alfabeti i saj cirilik.

    (2) Dispozitat e Ligjit pr prdorimin e gjuhs q e flasin s paku 20% t qytetarve n Republikn e Maqedonis dhe n njsit e vetadministrimit lokal n mnyr adekuate zbatohen n procedur me fmij.

    (3) Fmija-shtetas i huaj i privuar nga liria ose n paraburgim, parashtresat n procedur mund t'i parashtroj n gjuhn e vet, ndrsa n raste tjera n kushte t reciprocitetit.

    Neni 4

    (1) Fmija ka t drejt t informohet nga t gjitha institucionet, q jan n lidhje me t, pr t drejtat e tij, t cilat prfshijn obligime dhe prgjegjsi me Konventn pr t drejtat e fmijs dhe dokumentet tjera ndrkombtare pr t drejtat e fmijs, me kt ligj dhe me ligje tjera.

    (2) Fmija ka t drejt t merret n pyetje dhe t dgjohet dhe t kshillohet pr t drejtat n at procedur dhe pr vet procedurn.

    (3) N do procedur gjyqsore dhe jashtgjyqsore n t ciln merr pjes, fmija ka t drejt n mnyr aktive t marr pjes n marrjen e vendimeve n jetn e tij dhe ta jap mendimin e vet.

    Neni 5

    Fmijs mbi moshn 14 vjet nuk mund t'i shqiptohet sanksion pr veprn e cila para se t jet kryer nuk ka qen e parapar me ligj si vepr penale ose si kundrvajtje dhe pr t ciln nuk sht prcaktuar sanksion me ligj ose me marrveshje t ratifikuar ndrkombtare.

    Neni 6

    (1) Fmijt viktima t veprave q me ligj jan parapar si vepra penale i kan t drejtat e njjta q i kan edhe personat viktima t moshs madhore, para, gjat kohs dhe pas prfundimit t procedurs penale, si dhe t drejtat e veanta t pranuara me Konventn pr t drejtat e fmijs dhe marrveshjet tjera t ratifikuara.

    (2) Fmijt viktima t veprave, t cilat me ligj jan parapar si vepra penale dhe fmijt dshmitar gzojn mbrojte t prforcuar dhe prkrahje nga t gjitha institucionet, organet dhe individt n sistemin pr drejtsi pr fmij, me qllim q t zvoglohen pasojat negative mbi ta nga vepra penale dhe t pengohet ndikimi negativ i veprimit t institucioneve mbi zhvillimin e drejt t fmijs dhe t nxiten t krkojn mbrojtje para gjykats kompetente.

    Neni 7

    (1) Fmijs mbi moshn 14 vjet n veprimin joformal t organeve dhe shrbimeve kompetente, si dhe n procedurn gjyqsore, i garantohen t drejtat e njjta q i kan personat e moshs madhore t akuzuar n procedur penale, ose kundrvajtse, si dhe t drejtat e veanta t pranuara me Konventn pr t drejtat e fmijs dhe marrveshjet tjera t ratifikuara, n t gjitha fazat e procedurs dhe n shqiptimin dhe n kryerjen e cilitdo sanksioni ose mase t parapar me kt ligj.

Recommended