View
0
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
ปญญาของแผนดน
งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท
ครงท
ศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทยเกษม วฒนชย
พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา
มหาวทยาลยมหดลปญญาของแผนดน
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10 งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดลเรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
พมพครงท 1 กรกฎาคม2561ISBN : 978-616-443-181-2
คณะผจดท�ำหนงสอทปรกษำศาสตราจารยเกยรตคณนายแพทยเกษมวฒนชย อดตนายกสภามหาวทยาลยมหดลศาสตราจารยนายแพทยบรรจงมไหสวรยะ รกษาการแทนอธการบดมหาวทยาลยมหดลศาสตราจารยดร.แพทยหญงรวงผงสทเธนทร รกษาการแทนรองอธการบดฝายวจย
บรรณำธกำร นางรตนาเพชรอไร ทปรกษามหาวทยาลยดานการบรหารงานวจยนางสาวมณรตนจอมพก ผอ�านวยการกองบรหารงานวจยนางสาวตรระกากจเนตร กองบรหารงานวจย
ปกและรปเลม กองบรหารงานวจย จดท�ำโดย กองบรหารงานวจยมหาวทยาลยมหดล โทรศพท0-2849-6241-2โทรสาร0-2849-6247 http://www.op.mahidol.ac.th/orra/
เอกสำรกองบรหำรงำนวจยหมายเลข109/2561
ค�าน�า
มหาวทยาลยมหดลไดรบเกยรตจากศาสตราจารยเกยรตคณนายแพทยเกษม
วฒนชยมาแสดงปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนท
ครงท10เรอง“พชตควำมทำทำยยคใหม ดวยธรรมะและปญญำ”
มหาวทยาลยมหดลจงไดจดท�าหนงสอเลมนขน เพอเปนทระลกในงานแสดง
ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทและหวงเปนอยางยง
ทผอานจะไดน�าความรและแนวคดไปปฏบตซงในหนงสอเลมนศาสตราจารยเกยรตคณ
นายแพทยเกษมวฒนชยไดกลาวไววาความทาทายยคใหม เราจะชนะยคใหมตอง
ใชธรรมะและปญญา ใชธรรมะอยางเดยวกไมได ใชปญญาอยางเดยวกไมได ตองใช
ทงสองอยาง ซงน�ามาเปนหลกคดในการด�าเนนงานแกไขปญหาและพฒนาระบบบรหารงาน
ขององคกรทงในปจจบนและอนาคตได
ศำสตรำจำรย นำยแพทยบรรจง มไหสวรยะ
รกษาการแทนอธการบดมหาวทยาลยมหดล
กรกฎาคม2561
สารบญ
ค�ากลาวรายงาน................................................................................6
ค�ากลาวเปดงานแสดงปาฐกถาและประวตองคปาฐก.........................8
โดยศาสตราจารยนายแพทยบรรจงมไหสวรยะ
รกษาการแทนอธการบดมหาวทยาลยมหดล
ประวตองคปาฐก.............................................................................10
“พชตความทาทายยคใหมดวยธรรมะและปญญา”.........................14
ภาคผนวก
ความเปนมาในการจดแสดงปาฐกถาเกยรตยศฯ...............................37
เนองในวนพระราชทานนามมหาวทยาลยมหดล
(พ.ศ.2542-2561)
ประวตศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนท......................43
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
6
ค�ากลาวรายงาน
ศาสตราจารย ดร. แพทยหญงรวงผง สทเธนทรรกษาการแทนรองอธการบดฝายวจย
ประธานกรรมการฝายจดปาฐกถาเกยรตยศฯ
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
7
กราบเรยน ศาสตราจารยเกยรตคณนายแพทยเกษมวฒนชยองคมนตร
และทานผมเกยรตทกทาน
ดวยพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชมหตลาธเบศรรามาธบด
จกรนฤบดนทรสยามนทราธราชบรมนาถบพตร ไดทรงพระกรณาโปรดเกลา
โปรดกระหมอมพระราชทานนาม“มหดล”ใหเปนนามของมหาวทยาลย ตงแต
วนท2มนาคมพทธศกราช2512ปจจบนไดเวยนมาบรรจบเปนปท 49ของวน
พระราชทานนามและ130ปมหาวทยาลยมหดลจงจดใหมการแสดงปาฐกถา
เกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทเปนครงท10โดยมวตถประสงค
เพอเปนการเฉลมฉลองถงความส�าคญของวนคลายวนพระราชทานนาม“มหาวทยาลย
มหดล”และไดรวมร�าลกถงศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทอดตอธการบด
มหาวทยาลยมหดล
ในโอกาสนขอกราบเรยนเชญทานอธการบดมหาวทยาลยมหดลกลาวเปดงาน
แสดงปาฐกถาและกลาวแนะน�าองคปาฐกตอไป
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
8
ค�ากลาวเปดงานแสดงปาฐกถาและประวตองคปาฐก
โดย ศาสตราจารย นายแพทยบรรจง มไหสวรยะ รกษาการแทนอธการบดมหาวทยาลยมหดล
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
9
กราบเรยน ศาสตราจารยเกยรตคณนายแพทยเกษมวฒนชย
และทานผมเกยรตทกทาน
ตลอดระยะเวลา49ปทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช
มหตลาธเบศรรามาธบดจกรนฤบดนทรสยามนทราธราชบรมนาถบพตรไดทรงพระกรณา
โปรดเกลาโปรดกระหมอมพระราชทานนาม
นบจากนนมามหาวทยาลยมหดลได มการพฒนาในหลากหลายรปแบบ
เพอประโยชนตอแผนดนตามทเราชาวมหดลไดตงจตปณธานวา“เราจะสบสาน
พระราชบดาสปญญาของแผนดน”
บดนวนท2 มนาคมพ.ศ.2561มหาวทยาลยมหดลไดจดแสดงปาฐกถา
เกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาล โอสถานนท เพอเปนการระลกถง
คณงามความดของทานทไดเคยด�ารงต�าแหนงเปนอธการบดและในปนผมในนามของ
มหาวทยาลยมหดลรสกมความยนดเปนอยางยงทศาสตราจารยเกยรตคณนายแพทย
เกษมวฒนชยเปนองคปาฐกไดใหเกยรตมาแสดงปาฐกถาเกยรตยศฯในหวขอเรอง
“พชตควำมทำทำยยคใหม ดวยธรรมะและปญญำ”
ประวตศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทยเกษม วฒนชย
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
11
วนเกด 28เมษายนพ.ศ.2484
ภมล�าเนา จงหวดพจตร
ครอบครว สมรสกบคณหญงรชนวรรณวฒนชย
ต�าแหนงทางวชาการ ศาสตราจารยเกยรตคณ
ประวตการศกษา
พ.ศ.2510 แพทยศาสตรบณฑตเกยรตนยมอนดบ1มหาวทยาลยเชยงใหม
พ.ศ.2512 ประกาศนยบตรชนสงทางวทยาศาสตรการแพทยคลนก
คณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม
พ.ศ.2517 Diplomate, American Boardof Subspecialty in
CardiovascularDiseases,UniversityofChicago,U.S.A.
(ทนอานนทมหดล)
พ.ศ.2537 ปรญญาบตรวทยาลยปองกนราชอาณาจกรรนท36
ประสบการณการท�างาน
พ.ศ.2511 รบราชการในต�าแหนงอาจารยโทประจ�าคณะแพทยศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม
พ.ศ.2520-2532 หวหนาภาควชาโรคหวใจคณะแพทยศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม
พ.ศ.2521 ผชวยคณบดฝายกจการนกศกษาคณะแพทยศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม
พ.ศ.2528 รองอธการบดฝายกจการนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
12
พ.ศ.2530 รองอธการบดฝายวชาการมหาวทยาลยเชยงใหม
พ.ศ.2532-2535 อธการบดมหาวทยาลยเชยงใหม
พ.ศ.2535 ปลดทบวงมหาวทยาลย
พ.ศ.2539 สมาชกวฒสภา
พ.ศ.2544 รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการและองคมนตร
พ.ศ.2559-2560 นายกสภามหาวทยาลยมหดล
รางวลและเกยรตคณทไดรบ
พ.ศ.2538 - ปรญญาดษฎบณฑตกตตมศกดมหาวทยาลยมหดล
พ.ศ.2544 - การศกษาดษฎบณฑตกตตมศกด(วชาการบรหารการศกษา)
มหาวทยาลยมหาสารคาม
- ศกษาศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด(การบรหารการศกษา)
มหาวทยาลยเชยงใหม
- ปรญญาศลปศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด(พฒนศาสตร)
มหาวทยาลยขอนแกน
พ.ศ.2545 - ปรญญาครศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด(บรหารการศกษา)
สถาบนราชภฏเชยงใหม
พ.ศ.2546 - ปรญญาการศกษาดษฎบณฑตกตตมศกด(พฒนศกษาศาสตร)
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
พ.ศ.2548 - รฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด
มหาวทยาลยเกษมบณฑต
- ศกษาศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด
มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย
พ.ศ.2549 - ไดรบรางวลมหาวทยาลยมหดล-บบราวนเพอการแพทย
และสาธารณสขไทย
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
13
พ.ศ.2551 - ปรญญาแพทยศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด
มหาวทยาลยนเรศวร
พ.ศ.2553 - ปรญญาปรชญาดษฎบณฑตกตตมศกด(วชาการจดการ)
มหาวทยาลยวลยลกษณ
- ปรญญาสาธารณสขศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด
มหาวทยาลยธรรมศาสตร
- ปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด (การบรหาร
การศกษา)มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร
พ.ศ.2555 - ศลปศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด(การบรหารการศกษา)
มหาวทยาลยครสเตยน
- ปรญญาครศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด
จฬาลงกรณมหาวทยาลย
เครองราชอสรยาภรณ
พ.ศ.2534 เหรยญรตนาภรณรชกาลท9(ภ.ป.ร.3)
พ.ศ.2537 เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย
ชนมหาวชรมงกฎ(ม.ว.ม.)
พ.ศ.2539 เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก
ชนมหาปรมาภรณชางเผอก(ม.ป.ช.)
พ.ศ.2550 เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลาชนปฐมจลจอมเกลา(ป.จ.)
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
14
ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
วนท 2 มนาคม 2561เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
ศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทยเกษม วฒนชยอดตนายกสภามหาวทยาลยมหดล
ขอกราบนมสการพระคณเจาทเคารพอาจารยไกรสทธอาจารยบรรจงและ
อาจารยอาวโสหลายทานทไดกรณามาในงานวนนตองขอขอบพระคณทใหผมมาแสดง
ความเหนในปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท10
อาจารยหมอชชฯเปนครแพทยผยงใหญในสายตาของพวกเราเปนนกบรหารทหาคน
เทยบเคยงไดยากและเปนผสรางประวตศาสตรทางการแพทยและอดมศกษาอยาง
มากมายดวยความทผมเองเคยเรยนเตรยมแพทยมากบลกชายของทานเพราะฉะนน
ความรสกผมตออาจารยหมอชชฯจะอยในระนาบของระดบพอแมนนเองเพราะฉะนน
ขอกราบเรยนวาถาการบรรยายของผมจะมประโยชนมากหรอนอยกตามกขอใหเปน
เครองบชาใหกบอาจารยหมอชชฯในฐานะทเปนคณพอของเพอนของผม
หวขอททางมหาวทยาลยขอใหพดกคอความทาทายยคใหมแสดงวาเคยมความ
ทาทายยคเกามาแลวและเรากเอาชนะมาแลวคราวนอยากจะใหออกความเหนวา
จะชนะยคใหมตองใชธรรมะและปญญาใชธรรมะอยางเดยวกไมไดใชปญญาอยางเดยว
กไมไดตองใชทงสองอยางนคอการใหความหมายเมอผมเหนหวขอ
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
15
ผมขอน�าเสนอการทาทายในชวง200กวาปทผานมาประวตศาสตรมนยาวนาน
เหลอเกนและประวตศาสตรของอารยธรรมใดกตามถาเราศกษาใหถองแทสกนด
เราจะเหนวากวาจะมาถงวนนไดอารยธรรมนนๆไดเผชญกบความทาทายแตละยค
แตละสมยมาโดยตลอดถาสไมได สการทาทายไมไดอารยธรรมนนๆกจะลมหาย
ตายจากไปดงทเรามตวอยางอารยธรรมซงขาดตอนอาจจะ interruptedหรอ
disrupted เพราะฉะนนถามองประวตศาสตรลกๆและหลายๆพนท เรากจะได
ประโยชนตรงนมาเตอนใจเราวาจรงๆการทาทายตงแตอดตถงปจจบนมนสามารถจะ
disruptedอารยธรรมใดๆกไดอารยธรรมอยปตกตามเมโสโปเตเมยกตามฮารป
ปาสนธกตามเรากตองไปคนสงทมนอยใตดนเทานนถงจะบอกไดทอยบนดนมนหาย
ไปหมดแลวถกดนกลบไปหมดแลวเพราะฉะนนถาเอาเฉพาะประวตสนๆ200กวาป
ชวงรตนโกสนทรเรากยงเหนการทาทายมากมายเลยยกตวอยางเชนในชวงรชกาลท1
ทานเพงจะสรางเมองหลวงใหมทางฝงตะวนออกของแมน�าเจาพระยาก�าแพงเมองกยง
ไมทนสรางอยๆพมากยกศกใหญทสดคอสงคราม9ทพมาแลวกแบงยอยเลย9ทพ
ไมใหตงตวเลยจ�านวนพลรบกมากกวาเรา2เทาตรงนนเปนการทาทายทใหญมาก
เพราะวาพมาตงใจเลยวาจะเอาสยามเปนเมองขนอก เหมอนตอนตอยธยาครงท2
แตวายทธศาสตรในการไปรบมอชายแดนโดยทหารเพยงครงเดยวแลวกชนะทง9ทพ
ประวตศาสตรยครตนโกสนทร
1.การฟนฟและบรณะบานเมอง(ร.1-2-3)2.การเปดความสมพนธกบตางประเทศ(ร.3-4-5)3.การรกษาเอกราชใหพนภยจกรวรรดนยม(ร.4-5-6)4.การเขาสประชาคมโลกบนความเสมอภาค(ร.6)5.การเปลยนแปลงระบอบการปกครองประเทศ(ร.7)6.การกชาตในสมยสงครามโลกครงท2(ร.8)7.การพฒนาประเทศภายใตทนนยมโลกาภวตน(ร.9)
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
16
แลวหลงจากนนไมมสงครามใหญกบพมาอกเลยผมคดวาตรงนนแหละเปนการรกษา
เอกราชใหรอดไดจากการทาทายทส�าคญเหลอเกนพอชนะศกพมาศกทางตะวนออก
กมบางแตวาไมใหญไมโตเหมอนพมาทจรงในSoutheastAsiaมหาอ�านาจกมแคน
มพมามสยามหลงๆกมญวน3แหงนตกนไปตกนมา
รชกาลท1ทานพบกบความทาทายภายในคอการทระบบยอยตางๆของการ
ปกครองบานเมองมนสญสลายไปกบการเสยกรงตองฟนใหมอกครงหนงไมวาจะเปน
ระบบกฎหมายจนกระทงเราไดกฎหมายตราสามดวงขนมาชวยกนฟนใครรเรอง
กฎหมายกมาความสามคคเทานนแหละทจะท�าใหเราฟนจากความเละเทะไดอนน
กเปนบทเรยนทางดานการบรหารบานเมองตางๆทานกฟ นจนกระทงเขมแขง
ทางทหารทางอะไรตางๆและทานตองตงหลกทกเรองเลยทางศาสนากเหมอนกน
ทานกตองสถาปนาพระสงฆราชใหม และในแวดวงของสงฆกมอลชช (นอกรต)
ปนปลอมเขามาเยอะแยะตองพยายามปรบใหมหมดจนกระทงพระศาสนาเขมแขงได
เมอเขมแขงไดบานเมองกคอนขางสงบ
พอมาถงรชกาลท2ทานกจะมองในการสรางความเขมแขงอกดานหนงขนมา
ในความเปนวฒนธรรมไทยสงทเปนสญลกษณและเปนอตลกษณของไทยๆกไดรบการ
ฟนฟจนกระทงถายทอดกนมาจนถงทกวนนใหเราไดภาคภมใจใหเราไดชนชมวานคอ
มรดกของเรานเองรชกาลท2ทานท�าไวเยอะมากสมยรชกาลท3ทานเกงเพราะทาน
ฝกงานตงแตยงหนมพอใหรบผดชอบดแลบานเมองทงการคาการขายการตางประเทศ
การคลงตางๆทานกดแลอยางดเลยเพราะฉะนนตอนททานขนมาครองราชยบานเมอง
คอนขางสงบสขปลายรชกาลกมฝรงเขามาทางครสตจกรกมทงคาทอลกโปรเตสแตนต
และกไดน�าสงดๆเขามาอก2เรองดวยกนคอการแพทยแผนตะวนตกและการศกษา
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
17
แผนตะวนตก ไดน�าเขามาในชวงนนอกจากนนกยงมกงสลฝรงตางๆ เขามาท�า
สนธสญญาตางๆขอลดภาษรวมทงเรองการศาลการยตธรรมตางๆรชกาลท3ทานเกงมาก
ทานมองโลกperspectiveมมมองทานไมไดอยแคในแผนดนสยามทานมองขาม
ไปเลยแลวทานมองไกลดวยไมใชมองขามชายแดนเฉยๆนะกอนทานเสดจสวรรคต
ทานเตอนบอกใหระวงนะศกเสอเหนอใตแถวนจะเบาไปแลวแตวาใหระวงทาง
ตะวนตกเคาเขามาแลวนะอะไรทของเคาดกเรยนรดวยกนแตกตองใหระวงตวเหมอนกน
ตอนชวงรชกาลท3รชกาลท4รชกาลท5ความสมพนธระหวางประเทศเขามา
เตมท รชกาลท4ทานเกงครบทานบวชพระอย ทวดราชาธวาสขางๆ โรงเรยน
เซนตคาเบรยลแลวกไดพยายามทกวถทางเมอขนครองราชยแลวท�าอยางไรใหยก
ฐานะของสยามใหขนมาไมใชเมองปาเมองเถอนทเขาจะอางมาเอาเปนอาณานคมได
งายๆทานเรยนภาษาองกฤษทานอานหนงสอวทยาศาสตรอานหนงสอดาราศาสตร
ทานเขยนจดหมายเปนภาษาองกฤษใหควนวคตอเรยกไดใหอบราฮมลนคอลนกได
ตอนนเรากยกทานเปนพระบดาแหงดาราศาสตรไทยพระบดาแหงวทยาศาสตรไทย
กไดจากการททานเปดโลกทศนของทานโดยการเปดไปสภาษาใหมอกภาษาหนงซง
เปนการทาทายในขณะนนคอภาษาองกฤษตอนนเรายงมะงมมะงาหรากนเลยอยากให
มหาวทยาลยเกงเรองEnglishSkill,DigitalSkillทจรงทานท�ามานานแลวและท�าให
เรารอดตายไดไมใหใครเขาดถกเราไดและกปพนไวส�าหรบรชกาลท5ทจะมารบตอใน
การเปดความสมพนธระหวางประเทศทงใกลดวยและยโรปดวยตอนนนทงรชกาลท5
และรชกาลท6ท�าอยางไรจะท�าใหสยามพนจากการลาเมองขนซงรชกาลท5ท�าหลาย
เรองเหลอเกนหนาทของทานตองModernizeSiamใหไดแลวทานท�าทกเรองเลย
เรองททกคนจะตองกลบไปสนใจอกนะคอการเลกทาสและเลกไพรโดยสนตวธใชเวลา
30กวาปบางประเทศเขาเลกทาสเลกไพรเขาตองทะเลาะกนเกดสงครามกลางเมอง
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
18
อยางทเรารกนแตของสยามไมใชทานใชวธทนมนวลมากทงนตศาสตรทงรฐศาสตร
ฯลฯอนนกอกเหมอนกนกเปนการทาทายทผมคดวาในยคนนาจะไปศกษาและดวา
ยทธวธของรชกาลท5ท�าไมทานถงผานพนอปสรรคเหลานไปได
อกเรองหนงคอเมอพลเมองของทานเลกเปนทาสเปนไพรแลวทานจะท�าอยางไร
ใหพลเมองของทานอานออกโดยเรวทสดเพราะตอนนนไมมนะครบเดกผชายเทานน
ทบางครอบครวทสงลกไปเรยนอกขรวธกบพระในวดเดกผหญงไมมสทธนะครบกอย
บานท�ากบขาวไปทานเอาระบบการศกษาของตะวนตกเขามาสยามภายในไมกปเดวด
ไวแอทเปนชาวตางชาตทสนใจประเทศไทยเปนนกสยามวทยาศกษาละเอยดมากวา
รชกาลท5ท�าอยางไรถงเอาModernEducationเขามาใหคนในประเทศไดทงในกรง
และในมณฑลตางๆดวยเกงมากจรงๆทจรงทานกทรงกลมพระทยนะเพราะวาจะเอา
งบประมาณทไหนมาสรางโรงเรยนพรบเดยวเอาครทไหนมาสอนเพราะวาครศาสตรก
ยงไมมศกษาศาสตรกยงไมมหรอแมแตโรงเรยนกยงไมมอยาวาแตมหาวทยาลยหรอ
แมแตวทยาลยทจะผลตครสมเดจพระสงฆราชสมยนนอยางทรกนกทรงปลอบพระทย
ทานมหาบพตรอยากลมพระทยไปเลยระยะแรกนยมทวดสอนกอนวชาไหนพระสอน
ไดกนมนตทานสอนส วชาไหนทพระสอนไมไดกหาฆราวาสมาสอนคอยๆสรางไป
เราเลยไปขอทวดเปนโรงเรยนเยอะแยะเลย โรงเรยนวดมหรรณพเปนโรงเรยนวด
แหงแรกทไปขอทวดสรางแมสมยนกนอยใจอายเขาเปนโรงเรยนวดตดค�าวาวดออก
ไปแลวหรอไมกสรางก�าแพงแบงเลยระหวางวดกบโรงเรยนทงๆทเปนทของวดปญหา
ไมไดอยตรงนนปญหาอยทรชกาลท5ทรงเปนหวงวาเดกชนหลงจะหางศาสนาแลว
กลายเปนคนไมมธรรมะในใจและทานรบสงวาถาไมมธรรมะในใจคงจะทจรตซะ
โดยมาก รบสงว าถ าร น อยกโกงไม ค อยคลองถ าร มากกคงจะโกงพสดารขน
เปนพระราชหตถเลขานะประโยคเหลานรชกาลท5ทานทรงเหนอยมากนอกจากจะ
ตองสรางโรงเรยน2ระบบทจรงค�าวาโรงเรยนตอนแรกเรยกโรงสคลคอทบศพทแลวก
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
19
มาเถยงกนวาจะเอาโรงสอนหรอโรงเรยนสอนเสรจออกจากหองเลยเดกจะรไมรชางมน
แตตอนนตองเปนโรงเรยนเดกตองรสอนแลวเดกตองเรยนรครถงจะออกจากหองได
หลงจากนนรชกาลท6กมวทยาลยมหาวทยาลยกตามมาแตตอนแรกเรยกโรงเรยน
หมด เปนโรงเรยนทวไปสามญและกโรงเรยนชนสง รวมทงมหาวทยาลยมหดล
ตอนแรกดวยกเปนโรงเรยนชนสงเรมตนตอนนนทานเกงมาก
ตอนรชกาลท6มภยใหมเกดขนสงครามโลกครงท1แตทานประกาศเขาขาง
ฝายททานเชอวาชนะและกชนะดวยทานเลยมโอกาสแกสนธสญญาททานเชอวา
เสยเปรยบในรชกาลกอนๆสยามกเลยเขาสประชาคมโลกบนความเสมอภาค
ตอนรชกาลท7เรามการทาทายใหมทแรงมากคอการเปลยนแปลงการปกครอง
จากสมบรณาญาสทธราชยมาเปนประชาธปไตย
แลวเรากเจอสงครามโลกครงท2ในชวงรชกาลท8แตทานยงไมไดบรหาร
ประเทศเพราะทานยงทรงพระเยาวอยรฐบาลสมยนนกประกาศเขากบญปนแตแพ
สงครามโชคดเรามเสรไทยชวยกสถานการณไวได
พอมาถงรชกาลท 9 เราอย ในหวงของการพฒนาประเทศภายใตทนนยม
โลกาภวตนประเทศคอมมวนสตตอนหลงจบหมดแลวหลงจากค.ศ.1989-1990
สงครามเยนยตลงประเทศตางๆทเคยใชระบบคอมมวนตสกจบปายชอยงบอกวา
สงคมนยมแตตวเศรษฐกจเปนทนนยมหมดแลวแลวโลกทงโลกกไปมาหาสกนมากขน
เปนการทาทายอกครงหนงตอนหลงสงครามเยนนะครบ เมอ20กวาปทผานมา
ยงไมถง30ปเลยเปนการทาทายทรนแรงมากแลวกมผลกระทบแรงมาก
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
20
ทจรงมหาวทยาลยมหดลกอยในวงวนของเหตการณตอนชวงรชกาลท5ถง
รชกาลท9นนแตสมยลนเกลาฯรชกาลท5ตงโรงเรยนชนสงกมทงโรงเรยนขาราชการ
พลเรอนซงตอนหลงรชกาลท6กยกเปนจฬาลงกรณมหาวทยาลยมโรงเรยนเกษตร
โรงเรยนปาไมโรงเรยนเหมองแรดบกโรงเรยนชางทอผาฯลฯมทกอาชพและรวมทง
ทางเราดวยกคอโรงเรยนแพทยากรและตอนหลงเปนโรงเรยนราชแพทยาลยเปนการ
เรมตนRoyalAcademyและกเปลยนสถานภาพออกมาเปนโรงเรยนราชแพทยาลย
มค�าวา“ราช”เขามาทจรงค�าวา“ราชะ”หรอ“ราชา”รากมาจากภาษาอนเดย
โบราณคอ“รชะ”สมยอนเดยโบราณพทธกาลกจะเปนแวนแควนตางๆตางกมกษตรย
ปกครองแลวถาแวนแควนไหนกษตรยปกครองดวยธรรมะประชาชนกพอใจเวลา
กษตรยเสดจไปเยยมเยยนราษฎรราษฎรกจะเปลงเสยงค�าวา“รชะ”“รชะ”พอใจพอใจ
พอใจสดทายศพทค�านกเลยขอยมมามาใชเรยกผปกครองทสรางความพอใจใหกบ
พสกนกรเพราะฉะนนค�าวา“ราช”ถาเรานกถงค�าวา“ราช”ของมนเรานาจะตอง
ภาคภมใจมากๆเลยค�าวา“รชะ”“รชะ”“ราช”หรอ“ราชา”ความหมายคอพอใจยนด
ไมใชผบรหารพอใจนะแตผถกบรหารพอใจไมใชผใหบรการพอใจนะแตผรบบรการ
พอใจไมใชอาจารยพอใจนะนกศกษาพอใจนกศกษายนดและกพอใจอาจารยเขาไป
ในหองบรรยายเดกขนมายนแทนทจะเคารพพด“รชะๆๆ”พอใจกบอาจารยคนน
ประวตศาสตรมหาวทยาลยมหดล
1.สมยลนเกลาฯร.5 โรงเรยนแพทยากร(2432)โรงเรยนราชแพทยาลย2.สมยลนเกลาฯร.8 มหาวทยาลยแพทยศาสตร(พ.ศ.2486)3.สมยลนเกลาฯร.9 มหาวทยาลยมหดล(2มนาคมพ.ศ.2521)
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
21
รชกาลท6ทานกตงมหาวทยาลยรชกาลท6ทานกลบมาทานกตงพระราช
ปณธานวาทานจะไมสรางวดแลวปยาตายายของทานสรางไวเยอะพอแลวทานจะท�า
2อยางคอสรางโรงเรยนกบสรางโรงพยาบาลสรางวชรพยาบาลสรางโรงพยาบาลจฬาฯ
จฬาลงกรณมหาวทยาลยวชราวธวทยาลยพอถงรชกาลท8ตอนนนกมมหาวทยาลย
เกดขน2-3แหงธรรมศาสตรตามมาแพทยศาสตรตามมาศลปากรและกเกษตรตกลง
ม5มหาวทยาลยและก1วทยาลยคอวทยาลยวชาการศกษาซงตอมากคอมหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ(มศว.)แต5มหาวทยาลยในกรงเทพฯมอยนานจนกระทงพ.ศ.
2507ไปเกดมหาวทยาลยตางจงหวดทเชยงใหมขอนแกนแลวกสงขลาขณะนกมอย
ประมาณเกอบ200แหง
พ.ศ.2512เราเปลยนตวเองจากมหาวทยาลยแพทยศาสตรมาเปนมหาวทยาลย
มหดลแตโชคดtransitionการเปลยนแปลงตรงนแลวกchallengeตรงนเผอญไป
อยภายใตการน�าของอาจารยหมอชชฯ
อาจารยหมอชชฯเปนอธการบดพ.ศ.2507-2512แลวกไดรบสนองพระราชด�าร
ของรชกาลท9วามหาวทยาลยมหดลกใหญโตพอแลวนะจะเนนเฉพาะวทยาศาสตร
การแพทยและสาธารณสขเทานนหรอหรอวาศกยภาพนาจะโตพอทจะขยายใหญไป
สาขาอนใหเปนcomprehensiveuniversityและเพอไมใหมองแลวคลายๆเปน
monodisciplinaryแตวาไดรบอะไรสงไปกวานนอกคอรบพระราชทานราชสกลของ
ทานนาม“มหดล”มาเปนชอของมหาวทยาลยอาจารยหมอชชฯท�างานหนกมากทจะ
สงตอจากมหาวทยาลยแพทยศาสตรมาเปนมหาวทยาลยมหดลและทานกท�าไดส�าเรจ
และจรงๆทานเปนคนมองไกลดวยอยางทในวดทศนเมอสกครทานเปนผน�าทานหนงท
จดหาท1,200ไรทศาลายาและกจดตงคณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตรและอนๆ
อกมากมายท�าใหมหาวทยาลยแหงนมplatformของความเปนmultidisciplinary
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
22
ทจะใหคนรนพฒนาขนมาจากplatformทวางไวอยางดทงกวางและไกลดวย
และพวกเราลกหลานทานมาชวยกนตอเตมผมวาตรงนเปนสงททานไดใหกบมหดล
สมยนเราใชค�าวา“platform”เพราะวาอธบายวาอะไรกตามทเปนของใหมๆทม
ความทาทายทเปนสงทจะเปนsolution มนตองมเวทใหกคอplatformอนน
อาจารยหมอชชฯสรางเวทใหอยางด
ทจรงมหาวทยาลยมหดลกวาจะถงวนนไดตงแตพ.ศ.2512มาจนถงพ.ศ.
2561วนนได49ปถาเรามองยอนไปและรวมไปถงตอนทตงโรงเรยนราชแพทยาลย
กดมหาวทยาลยแพทยศาสตรกด เราไดรบพระเมตตาจากลนเกลาฯทกพระองคเลย
ตงแตรชกาลท5รชกาลท6ตามมาหมดและกสมเดจพระบรมราชชนกอยางทเรารกน
มอกพระองคหนงทผมคดวาอยากจะใหพวกเราศกษาพระประวตของทานใหละเอยด
เพราะทานรกการแพทยและการสาธารณสขมากทานไมไดเปนหมอหรอเปนอะไร
ทงนนแตทานไดรบพระบญชาจากพระมหากษตรยใหมาดแลการแพทยและสาธารณสข
ของประเทศไทยคอสมเดจพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยาชยนาทนเรนทรผมไปอาน
ปาฐกถาของทานการบรรยายของทานวธคดของทานลกซงเหลอเกนตอนทจะเรม
ตงสาธารณสขทานไปศกษาจากไหนกไมรแลวกมาบรรยายใหคนไทยยคนนแยกใหได
วาการแพทยกบการสาธารณสขไมเหมอนกนค�าวา“สาธารณสข”PublicHealthกบ
มหาวทยาลยมหดล : กวาจะมาถงวนน
1. ไดรบพระเมตตาจากลนเกลาฯทกพระองครวมทงสมาชก ในพระราชวงศอกมาก “พลเอกสมเดจพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยาชยนาทนเรนทร”
2. การสนบสนนจากอาจารยชาวตางประเทศโดยเฉพาะในยคบกเบก3. ธรรมะและปญญาของบรพาจารยและพนองชาวมหดลทกรน
ทกสาขาวชา
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
23
การแพทยMedicineไมเหมอนกนและทานอธบายดมากมค�าปาฐกถาของทาน
ในหองสมดของเรากคงจะมแนนอนผมอยากใหเอาไปอานดความลกซงความรอบคอบ
ในการททานรบผดชอบแลวทานท�าเตมทสงแรกทจะตองท�าคอสรางความเขาใจให
ถกตองกบทงสองฝายทงสายการแพทยกบการสาธารณสขจะไดไมเขาใจผดกนจะได
ชวยเหลอกนรชกาลท9ทานรบสงวาจะท�างานอะไรขอ2อยางนะหนงรวาเรา
จะท�าอะไรสองขอบเขตแคไหนวาจะตงสาธารณสขตองรวามนคออะไรมนตางกบ
การแพทยอยางไรแลวขอบเขตระหวางการแพทยกบการสาธารณสขมนคออะไร
มนอยตรงไหนเสนแบงอยตรงไหนจะไดตางคนตางท�างานแลวกท�างานเออกนได
เอาความเกงของทงสองฝายมาเออกนได
กวาจะถงวนนมหดลไดรบการสนบสนนจากอาจารยชาวตางประเทศโดยเฉพาะ
ในยคบกเบกอนนกเปนอกอนหนงทจรงอนนเปนพระอจฉรยภาพของรชกาลท5ตอนท
ทรงตงกระทรวงฯตอนนนทานเลกระบบการปกครองทใชมา400กวาปตงแตสมเดจ
พระบรมไตรโลกนาถคอเวยงวงคลงนาและกมอครเสนาบดฝายพลเรอนฝายทหาร
และกตงกระทรวงขนมา12กระทรวงและกตงโรงเรยนชนสงทางทหารดวยคอโรงเรยน
ชนสงทตงสมยรชกาลท5ทยงไมยอมเปลยนเปนมหาวทยาลยกยงมอยคอโรงเรยน
นายรอยจปร. เขายงใชค�าวาโรงเรยนอยตงมาตงแตรชกาลท5ในยคบกเบกทาง
ฝายแพทยของเรากมโรงเรยนราชแพทยาลยหรอโรงเรยนปาไมกดโรงเรยนกฎหมายกด
ระบบการศกษาเรายงไมไดเรมท�าทานขอใหกรมพระยาด�ารงราชานภาพไปสบเสาะ
หาวาในยโรปมใครเกงทางไหนบางพอใจจะมาท�างานใหสยามแลวเชญมาตงระบบ
โรงเรยนกฎหมายกระทรวงยตธรรมมาตงระบบโรงเรยนราชแพทยาลยภายหลงกเปน
กระทรวงสาธารณสขดานอนๆตกลงเอาฝรงมากอน
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
24
ตอมาทานสงเดกไทยไปเรยนทยโรปจะไดมารบชวงเปนชวงท2ตอจากฝรง
และเตอนเดกไทยทรบทนเลาเรยนหลวงปจจบนนเรากยงมทนเลาเรยนหลวงวาทให
มาเรยนไมไดใหมาเพอจะเปนฝรงนะใหมาเรยนเพอจะเปนคนไทยทมความรเสมอดวย
ฝรงอนนกเปนพระราชหตถเลขาผมยงคดเลนๆนะก.พ.นาจะท�าศลาจารกแลวตดไว
ทหนาก.พ.ใครรบทนเลาเรยนหลวงไปเรยนสวเดนไปเรยนญปนไปเรยนจนฯลฯ
จะไดตระหนกวาเราเปนคนไทยนะและเราไปเรยนเพอไมไดแปลงตวเพอเปนญป น
หรออะไรตออะไรอนนผมวาส�าคญกฝากไวดวย
หลงจากทสงเดกไทยไปเรยนยโรปแลวทานกตงโรงเรยนชนสงขนมาเพอจะสรางเอง
จะไดไมตองสงไปยโรปตลอดนคอยทธศาสตรของรชกาลท5ในการสรางคนเพอจะ
ตอสกบสงทาทายซงส�าคญมากในตอนนนวาท�าอยางไรสยามจงจะทนสมยจงจะชวย
ตวเองไดมความเขมแขงพอไมถกเขากลนกนนเปนความขมขนพระราชหฤทยอยางมาก
เลยทโดนฝรงเศสองกฤษเขามาเรยกดนแดนจนกระทงเราเสยดนแดนไปหลายครง
มหาวทยาลยมหดลมาถงวนนไดอกอยางกคอบรพาจารยของพวกเรานแหละ
และกพนองเราชาวมหดลทกรนทกสาขาผมคดวาตรงนการทจะระลกถงบญคณของ
คนรนเกาแลวกสบทอดเจตนาของคนรนเกาแลวท�าใหมหดลดขนกวาเกาผมคดวาเปน
พนธะของคนรนปจจบนคนมหดลรนปจจบนจะตองศกษาประวตใหละเอยดและดวา
คนรนกอนเขาสรางมหดลอยางไรเขาเสยสละแคไหนเขาทมเทอยางไรเขาผานการ
ทาทายมาทงเกาทงใหมมาตลอดแลวท�าไมเขาสงตอมหดลใหพวกเราในวนนในฐานะ
มหาวทยาลยทดทสดเกงทสดในแผนดนแลวเมอเรารบมรดกอนนมาเรากมพนธะท
จะตองท�าใหมหดลดขนไปอกอนนเปนพนธะจรงๆถาเรามาฉลองวนครบรอบ49แลว
เรามามองยอนไปถงสงทอาจารยหมอชชฯ ไดท�าใหกบมหดลอยากใหตรงนเปน
ก�าลงใจใหพวกเราชวยกนท�าใหมหดลเขมแขงและแกรงขนไปอก
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
25
มนมอะไรทาทายอย ตอนนหรอค�านเราเหนอย ทกวนกวาไดDisruption
แปลวาจบเลยInterruptแปลวาจบเปนตอนๆDisruptionแปลวาจบสนDisruption
Technologyหมายถงเทคโนโลยใหมๆถาเราไมใสใจมนจะท�าใหจบธรกจของเราจบ
งานของเราจบน�าไปสDisruptiveeconomyและDisruptivesociety
Disruptiveeconomyคนพดกนเยอะและกมตวอยางใหเหนเยอะแยะเลย
บรษทฟลมทยบเลกการผลตไปเลยซงใหญมากสาขาธนาคารซงตองปดอกไมรกรอยสาขา
ศนยการคาในอเมรกาซงทยอยปดอยางนเปนตนเปนDisruptiveeconomyปจจบนน
แทบจะไมเหลอเปนตน
แตอนหนงทจะตองสนใจกคอDisruptivesocietyครอบครวโดนกระท�าให
สญสนหรอไมจากNewtechnologyชมชนองคกรถกกระทบอยางไรนกวชาการ
จากคณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตรชวยท�าวจยไดหรอไมวา impactของ
DisruptiveTechnologyตอชวตคนไทยทงในเมองทงในชนบทเปนอยางไรทงลก
คนรวยลกคนจนเปนอยางไร ทงระบบการศกษาทมและไมมdigitaltechnology
มนจะตางกนอยางไรชวยเตอนสตประเทศไทยในฐานะทเราเปนมหาวทยาลย
ชนหนงของประเทศชวยกนท�าวจยเยอะๆเราก�าลงอยในชวงturningpointทส�าคญ
21st Century
DisruptionTechnology
1)Disruptiveeconomy2)Disruptivesociety
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
26
มากๆแลวถาจฬามหดลมหาวทยาลยอนๆไมใชพลงปญญาของตวเองมาท�าวจย
และชใหเหนทางรอดเราจะดงลงเหวไปเรอยๆเรากจะมคดหวย30ลานทก�าลงเปน
ขาวใหญมนแสดงใหเหนsignของโรคเปนDisruptivesocietyจรงๆและขาวแม
คนหนงจงลก2ขวบแลวกผลกลงคลองมนเปนไปไดอยางไรท�าไมครอบครวถงได
เปราะบางขนาดนนหรอคออนนนาสนใจมากๆแลวท�าไมคนเปนถงนายพลแลวตอง
ฆาตวตายคอDisruptiveeconomyมคนสนใจเยอะแตอนหนงทนาสนใจมากๆ
Disruptivesocietyแลวเราจะหาทางแกไขอยางไร
แรง4แรงทท�าใหเกดDisruptionมนมาจาก
1)Globalization
2)Digitalization
3)Dis-intermediation
4)Terrorism-wars
นเปนของประชมเศรษฐกจโลกประจ�าป“WORLDECONOMICFORUM”
ทDavosประเทศสวตเซอรแลนด เมอปทแลว ไมใชปน เขาสรปมาผมเคยพด
บางครงแลวม4ตวทท�าใหโลกใบนตองถกกระทบกระเทอนอยางแรง1)Globalization
2)Digitalization3)Dis-intermediationหรอวาปรากฏการณตดคนกลาง
4)Terrorism-wars
4 Disruptive Forces :
1)Globalization2)Digitalization3)Dis-intermediation4)Terrorism-Wars
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
27
เขาบอกวาGlobalization1.0เรมตนเมอครสตศตวรรษท15ตอนนนมขบวน
เรอ2ขบวนขบวนหนงเจงเหอ(JengHe)เอาขบวนเรอจากจนตอนใตผานมะละกา
มหาสมทรอนเดยและไปถงแอฟรกาตะวนออกอกขบวนหนงมงตะวนตกเหมอนกนคอ
โคลมบสจากสเปนและผานมหาสมทรแอตแลนตกไปถงแครบเบยนแลวหลงจากนนก
เดนเรอกนสนกสนานเลยหลงจากศตวรรษท15หลงจากเดนเรอเกงแลวกสงกองทพ
ไปยดทโนนทนดวยการลาอาณานคมกเกดตามมาหลงจากมindustrialrevolution
มการผลตมหาศาลกตองการทงทรพยากรธรรมชาตและตลาดตองการกระบวนการ
ลาอาณานคมอยางทผมเรยนไปกกระทบมาทเราดวย
สมยราชวงศถงจะมเสนทางสายไหมเกาและเสนทางสายไหมนไมใชเสนทาง
ทสงไหมไปขายยโรปนะแลวกซอมาจากอาหรบกลบมาประเทศจนเทานนมนไมใช
ครบมนไดน�าสงอนๆไปและกลบบนเสนทางนแลวท�าใหการเผยแพรการผสมผสาน
อารยธรรมความคดเหนอะไรตออะไรเยอะแยะไปหมดจนเจรญไปอก800ปจาก
เสนทางสายไหมวนนส จนผงบอกไมเอาละจะเอาBelt-RoadInitiativesมทง
landดวยmaritimeดวยผมก�าลงดวามนจะไปอยางไรผมอาจจะไมไดอยดวามน
มผลมากมายอยางไรเพราะเรากอายมากแลวแตหนมๆสาวๆในหองนจะตองอย
Globalization
1)In15thCentury:JengHe/Columbus2)TheOldSilkRoad:TangDynasty3)Maritime-Railway-Road-Air4)Now:-Low-costairlines -RapidTrain -Belt-RoadInitiatives
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
28
ไปอก50ปลองดสวามนจะเกดอะไรขนBelt-RoadInitiativesอนนนะแตมาแรง
มากเรองLowCostAirlinesสมยกอนตองคนโคตรรวยถงจะนงเครองบนไดแลวเวลา
ขนไปนงบนเครองบนมsilvertrayวางไวขางหนาเรยบรอยเลยสมยนขอน�ากนเขายง
ไมใหเลยเพราะมนlowcostไปแลวเพราะฉะนนมจ�านวนผโดยสารมหาศาลเลย
ใครจะไปไหนกไดตอนนมเงนไมตองมากกไปไดหมดRapidTrainก�าลงจะมาถาRapid
Trainมาแลวและโยงไปสถานทตางๆสงเหลานไมใชน�าคนไปเทยวนะน�าสนคาไป
ดวยน�าความคดไปดวยน�าอะไรตออะไรไปแลกเปลยนซงกนและกนและเกดimpact
มหาศาลเลยมหดลกตองเฝาสงเกตเหมอนกนวาGlobalizationเราจะท�าอยางไรถง
จะอยกบมนไดประเทศไทยท�าอยางไรถงจะอยไดและกไดเปรยบไมเสยเปรยบกบ
กระบวนการGlobalizationอนนเผอญของเรามนอยในเขตUpperASEANซงม5
ประเทศเมยนมาไทยลาวเวยดนามเขมรไทยของเราอยตรงศนยกลางของupper
ASEANและอยในขอบเขตของBelt-RoadInitiativesอยในพนทนและประเทศจน
เขามนโยบายชดเจนการลงทนของประเทศจน60เปอรเซนตตองอยสองขางทาง
Belt-RoadInitiativesเพราะฉะนนมนจะมการลงทนจากจนเพมขนในบรเวณรอบๆ
อนนแรงมากDigitalizationม2ค�าDigitalskillsกบDigitalliteracy
Digitalization
1)DigitalskillsDigitalLiteracy2)Digitalteachnologyintegratedinalldisciplines andprofessions3)Digitalapplications4)Datamanagementsciences
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
29
DigitalskillsเรามHardwareใหเดกมSoftwareใหและเดกกสรางทกษะ
ใชเครองใหเปนอยากจะหาความสขหาความรเชญเลยอนนนเรยกวาDigitalskills
แตDigitalliteracyน ไมใชสอนเดกเพยงskillsเปนการเอาskillsมาหาความร
มาประมวลความร และมาน�าเสนอความรหรอเอาความรนนมาท�า innovation
DigitalskillsนเปนเพยงทกษะแตวาDigitalliteracyนเปนการหาความรประมวล
ความรน�าเสนอความรและเอาความรมาท�านวตกรรมงานวจยชนใหญมากใน150กวา
ประเทศบอกไวชดเจนถาเราจะปดชองวางระหวางคนจนกบคนรวยมากๆตองเนนตรง
นคอDigitalliteracy(ไมใชบอกวาขณะนโรงเรยน3หมนโรงมหองคอมพวเตอรแลว
2หมนเดยวเราจะหายจนไมใชครบยงไปไมถง)อยางมากเพยงแตอยางมากนะให
เดกไดใชDigitalskillsแตกระทรวงหรอครจะตองท�ามากกวานนในมหดลกเหมอนกน
บางมหาวทยาลยแจกTabletเลยเขามหาวทยาลยไดมนไปเนนตรงนDigitalskillsแตวาท
มความส�าคญกคอท�าอยางไรจะเอาDigitalskillsมาสรางDigitalliteracyสงเหลาน
ไดท�าใหเกดประโยชนไดอนท2Digitaltechnologyintegratedinalldisciplines
andprofessionsไมมdisciplinesไหนทไมไดใชDigitaltechnologyไมมครบ
และอนนโดยเฉพาะAI(ArtificialIntelligence)ซงประเทศตางๆก�าลงแขงกนอยนะ
ถาAIขนไปถงจดหนงนะครบเขาจะเอาAIเขามารวมกบDigitaltechnologyและ
สามารถใสเขาไปในทกๆวงการเลยท�าใหความไดเปรยบยงยกระดบยกเพดานขนไป
อกเยอะเลยมหดลจะท�าอยางไรเพอจะตามทนกบสงเหลาน
อนท3DigitalApplicationการธนาคารBankingกดพาณชยcommerce
กดการซอขายTransactionการผลตserviceกด
และอนสดทายคอDatamanagementsciencesอนนส�าคญทสดตอนน
เราขาดคนมากเลยตอนนในประเทศไทยแตเราจ�าเปนตองมถาเราไมมอนนเหมอนกบ
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
30
เรานอนอยในหองเกบแทงทองเปนแทงๆแลวไมร วาอนนนคอทองไมมประโยชน
เพราะฉะนนDatamanagementsciencesส�าคญทสด
เรองท3Dis-intermediationอยางทผมบอกระหวางproducersกบ
consumersปกตจะมยปวซาปวตอนนไมเหลอเลยเพราะวาconsumersใชโทรศพท
มอถอตรงไปทproducersและขอซอสนคาและเขากเอามาสงจะขอซอขาวสาร1ถง
จากชาวนาทจงหวดสพรรณบรเดยวเขากเอามาสงเลยไมตองไปซอทรานขายขาวสาร
อกแลวเจงหมดเลยนะครบตรงกลางนเจงหมดเลยเขาเรยกDis-intermediation
mediateแปลวากลางmediatorแปลวาคนกลางไกลเกลยDis-intermediation
แปลวาตดคนกลางตรงนบณฑตของมหดลจะตองรบรสมยกอนทจะมาถงตรงนนะ
เราไปสอนlogisticschainตางๆยาวเลยตอนนมนหดหดหดเขามาหมดเขาบอก
วาตอไปหมอจะตกงานนะไมจ�าเปนตองมหมอไมทราบจะจรงหรอเปลา
Dis-intermediation
Products/servicesproducers
Intermediary(คนกลาง)
Consumersofproductservices
Terrorism-Wars
1.PromotionofPeace - Valueeducation - Zerotolerance - Religionandjusticesystem
2.Preventionofviolence3.Minimizingdamages4.Rehabilitation
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
31
Terrorism-Wars ทพดกนมากตอนนคอPromotionofPeace เฉพาะ
มหาวทยาลยและโดยเฉพาะตรงนครบValueeducationท�าอยางไรใหบณฑต
นกศกษามหดลบณฑตทกคนใหความส�าคญกบความเปนมนษยทกเชอชาตทกศาสนา
ท�าอยางไรจะใหเขาเหนวาเขาควรจะตองชวยคนทเสยเปรยบคนทด อยโอกาส
ซงตรงนเปนเรองใหญมากValueeducation,ZeroTolerance,Religionand
justicesystemซงตรงนในมหดลเรากมองคกรมสถาบนทดแลตรงนอยแตคงจะตอง
มานงคยกนแลววามาตรการตางๆทเราก�าลงท�าอยงานวจยการผลตบณฑตสดทาย
มนจะมงไปทนไดหรอไมPromotionofPeaceและอนท2PreventionofViolence
และถาเกดViolenceท�าอยางไรจะMinimizingdamagesกบRehabilitationดวย
อนสดทาย เราเรยกตวเองวาเปน“ปญญาของแผนดน”แตว านอกจาก
บรพาจารยของเราแลวคนยคใหมจะไปเนนปญญาทางโลกสวนปญญาทางธรรมนอย
เกนไปมค�าหนงซงใชมาตงแตสมยพระพทธเจาคอธมมวจยะ(วจยะกคอวจยนนเอง)
ธมมวจยะคอการวจยหรอการเลอกใชธรรมในสถานการณตางๆในหนาทตางๆ
เราสามารถหยบเอาธรรมะเขามาใชไดหมดนะลกเอยพอ-แมเอยครเอยนกศกษาเอย
ผบรหารเอยแตละหนาทจะใชธรรมะชดไหนในสถานการณแตละสถานการณ
มหาวทยาลยมหดล : ปญญาแหงแผนดน
ก.ปญญาทางโลกข.ปญญาทางธรรม (ธมมวจยะ=การวจยหรอการเลอกธรรม)
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
32
แตโดยทสดแลวจะมธรรมะ2ชดชดแรกหวใจของเรากบธรรมะในการปรบ
หวใจของเรากบธรรมะในการทเราจะแสดงออกมาใหคนอนรอบตวไดเหนในการปรบ
หวใจทานใหใชพรหมวหารธรรมวหารแปลวาทอยพรหมธรรมะซงเปนทอยของ
พรหมไมไดแปลวาพรหมบนสวรรคเทานนแปลวาใจเหมอนพรหมคอมเมตตากรณา
มทตาอเบกขาผมขอฝากไวนะอนนอยทการท�าใจเลยการท�าใจของครตอนกศกษา
ของหมอตอคนไขพรหมวหารธรรมเพอนตอเพอนมพรหมวหารธรรมซงกนและกน
ธรรมะ 4+4
ก. ฝกใจใหสมบรณในพรหมวหำรธรรม 4 1) เมตตา:ในสภาวะปกต-ใจมความรกความเมตตาตอทกคน 2) กรณา:ในสภาวะทผอนมทกขมโรคภย-ใจพรอมทจะชวย บรรเทาทกข-บรรเทาโรคภยใหเขา 3) มทตา:ในสภาวะทผอนไดดไดลาภ-ใจเปยมไปดวยความ ยนดมอบแกเขา 4) อเบกขา:ในสภาวะทผอนท�าผดกฎหมาย-กฎเกณฑ-ใจตอง เปนกลางละวางอคตทงปวงเพอใหกระบวนการยตธรรม ศกดสทธสงคมจงจะอยได
ธรรมะ 4+4
ข. เนนปฏบตตอกนดวยสงคหวตถ 4 1)ทาน:ใหเกยรตแกกนใหก�าลงใจซงกนและกนพรอมทจะ ใหอภย 2)ปยวาจา:พดด-พดใหสามคคปรองดอง 3)อตถจรยา:ท�าแตสงทจะเปนประโยชนตอกนและตอสวนรวม 4) สมานตตตา :ท�าตนเสมอตนเสมอปลายและท�าตนเสมอ ดวยบคคลอน
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
33
อนท2พรหมวหารธรรมมนอยขางในแตทแสดงออกมาคอสงคหวตถ4คอ
ทานปยวาจาอตถจรยาสมานตตตา
อกอนหนงทจะเตอนสตพวกเราคอพละ5ในการท�าอะไรกตามพละ5ม5ตว
ตรงกลางคอสตเปนแกนกลางของพละ5สตคออะไรคอก�าลงควบคมความประมาท
เกดความระลกไดอยเสมอรวมกบศรทธา+ปญญาและวรยะ+สมาธหมายความวา
อยางไรมอก2ชดสตนจะคมอก2ชดชดแรกคอศรทธากบปญญาชดท2คอวรยะ
กบสมาธ โดยมสตอย ตรงกลางคอยคมศรทธาคออะไรก�าลงควบคมความสงสย
เกดความเชอศรทธาพรอมกบปญญาคอตวท5ปญญาคอควบคมไมใหหลงงมงาย
เกดปญญาทพรอมกบศรทธาควบคมไมใหหลงงมงาย เกดปญญาทเกดพรอมกบ
ศรทธาเพราะฉะนนศรทธากบปญญาตองไปดวยกน
มศรทธาแลวขาดปญญาโดนเขาหลอกหมดคอมแตศรทธาแตขาดปญญา
มวรยะแตขาดสมาธอนนกเตลดเปดเปงเหมอนกนหรอมสมาธแตขาดวรยะ
วนๆกนงหลบตาไมไดเกดอะไรขนมาเลยตองมสมาธก�ากบวรยะ
พละ 5
1.ศรทธาพละ:ก�าลงควบคมความสงสยเกดความเชอศรทธาดวย ปญญา2.วรยะพละ:ก�าลงควบคมความเกยจครานเกดความเพยรพรอม สมาธ3.สตพละ:ก�าลงควบคมความประมาทเกดความระลกไดอยเสมอ รวมกบศรทธา+ปญญาและวรยะ+สมาธ4.สมาธพละ :ก�าลงควบคมอาการฟ งซาน เกดความตงใจมน พรอมความเพยรในสงทท�า5.ปญญาพละ:ก�าลงควบคมไมใหหลงงมงายเกดปญญาทพรอม ดวยศรทธา
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
34
ในมหาวทยาลยมหดลของเรานผมคดวาระบบธรรมาภบาลตองน�าเขามาใช
อยางจรงจงตงแตระบบใหญระบบกลางระบบเลกและตองท�าใหมหาวทยาลยมหดล
มทงคณภาพและคณธรรมและถาจะใหยงยนตองลองไปศกษา“ปรชญาเศรษฐกจ
พอเพยง”ซงทางUNรบรองวาถาน�าอนนมาใชองคกรนนจะยงยนอกอนหนงกคอท�า
อยางไรมหดลไดทหนงอยแลวรมณยสถานรมรนและรนรมยสบายกายและสบายใจ
จรงๆเราท�าครงเดยวสบายกายเขามาแลวรมรนมากเลยประกวดกชนะแตสบายใจ
หรอไมอกเรองหนงตองมทงรมรนและรนรมยรมรนคอphysicallyรนรมยคอ
Mentallyเขามาท�างานในมหดลสบายอกสบายใจทกอยางทกคนเปนกลยาณมตร
ซงกนและกนไมมใครคอยจะแทงหนาแทงหลงฟองศาลโนนฟองศาลนใหวนวายไปหมด
อนนนแหละถงจะรมณยจรงๆอนนเปนค�าของพระพทธเจานะครบพระพทธเจาทาน
ทรงสอนสาวกตอนทจะแยกกนไปเผยแผศาสนาบอกวาไปอย ทไหนกขอใหเลอก
สถานททงรมรนและรนรมย
ธรรมะและปญญา
แนวคดในการบรหารหนวยงาน
หนวยงำน
ระบบธรรมาภบาล
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
รมณยสถาน
หนวยงานคณภาพ หนวยงานคณธรรม
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
35
สดทายเมอพ.ศ.2542เรามพ.ร.บ.การศกษาแลวเรากมงตวเดกวาเดกตองเกง
ตองดและมสขมสขคอตวเองมสขเดกมสขแตมนไปโกงใหคนอนมทกขบานเมอง
มทกข เราไมไดนกจรงๆ เราไดเดกเกงเยอะเลยแตบางคนเกงโกงแตตอนนตอง
เปลยนแลวเปาหมายการศกษาตองดมากอนและกเกงและเปนจตอาสาท�าเพอบานเมอง
และเพอคนอนขอเปลยนวธคดนดหนงวาบณฑตทเราผลตออกไปรบใชประชาชน
เปนพลงของแผนดนจะตองดตองเกงและส�าคญทสดจะตองมจตอาสาเพอสวนรวม
เพอมนษยชาตเพอบานเพอเมองถาท�าแบบนไดผมคดวามหดลจะสามารถด�าเนนการ
ตามพนธกจทก�าหนดไวอยางนาชนชมขอจบเพยงแคนและขอขอบคณอกครงและกดวย
ความคารวะอาจารยหมอชชฯผมขอใหพวกเราร�าลกถงสงททานไดสรางเวทอน
ใหญหลวงไวใหกบมหดลท�าใหเราเตบใหญขนมาไดทกวชาชพและกเปนพลงของแผนดน
จนวนนนะครบขอบคณมากครบ
ธรรมะและปญญา
เปำหมำยกำรศกษำในอดตเกง-ด-(ตวเอง)มสข
เปำหมำยกำรศกษำในปจจบนด-เกง-จตอาสา
ท�ำเพอบำนเมองและประชำชน
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
36
ภาคผนวก
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
37
ความเปนมาในการจดแสดงปาฐกถาเกยรตยศฯ เนองในวนพระราชทานนาม “มหาวทยาลยมหดล”
“มหดล”เปนพระนามของสมเดจพระมหตลาธเบศรอดลยเดชวกรมพระบรม
ราชชนกทรงมพระมหากรณาธคณตอประเทศชาตอยางใหญหลวง โดยเฉพาะการ
แพทยและการสาธารณสขทรงไดรบการยกยองวาเปนพระบดาแหงการแพทยแผน
ปจจบนของไทยและพระบดาแหงการสาธารณสขไทยพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหา
ภมพลอดลยเดชบรมนาถบพตรไดทรงพระกรณาโปรดเกลาโปรดกระหมอมพระราชทานนาม
“มหดล”ใหเปนนามของมหาวทยาลยทไดตราพระราชบญญตมผลใชอยางเปนทางการ
เมอวนท2มนาคม2512ซงนบวาเปนวนเรมตนของการใชชอมหาวทยาลยมหดล
นบจากวาระนนจนถงวนท2มนาคม2561ซงเวยนมาบรรจบครบ49ปทไดรบ
พระราชทานนามใหเปน“มหาวทยาลยมหดล”การไดรบพระราชทานพระมหากรณาธคณ
ครงนยงความปตยนดเปนอยางยงใหแกบรรดาอาจารยนกศกษาและเจาหนาททกระดบ
ตลอดจนศษยเกาและนกศกษาปจจบนของมหาวทยาลยมหดล
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
38
นบตงแตพ.ศ.2543จนถงปพ.ศ.2561อธการบดมหาวทยาลยมหดลไดมด�าร
ใหมการจดปาฐกถาเกยรตยศฯเนองในวนพระราชทานนาม“มหาวทยาลยมหดล”
ตดตอกนมาทกปโดยไดเชญผทรงคณวฒจากสาขาตางๆมาแสดงปาฐกถาในหวขอ
ตอไปน
พ.ศ. 2543 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท1
โดย ศาสตราจารยคลนกเกยรตคณประดษฐเจรญไทยทว
พ.ศ. 2544 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยกษานจาตกวนชครงท1
โดย ศาสตราจารยเกยรตคณประเวศวะส
พ.ศ. 2545 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท2
เรอง “สขภำพสงคม”
โดย ศาสตราจารยเกยรตคณประเวศวะส
พ.ศ. 2546 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยกษานจาตกวนชครงท2
เรอง “พระพทธศำสนำกบกำรเตมปญญำใหสงคม”
โดย พระเทพโสภณ(ประยรธมมจตโตป.ธ.๙)
อธการบดมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย
พ.ศ. 2547 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท3
เรอง “เศรษฐกจกำรเงนโลกกบกำรปรบตวของอดมศกษำไทย”
โดย ดร.โอฬารไชยประวต
ทปรกษารองนายกรฐมนตรและทปรกษากตตมศกด
มลนธสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลง
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
39
พ.ศ. 2548 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยกษานจาตกวนชครงท3
เรอง “โครงกำรพฒนำดอยตง”
โดย ม.ร.ว.ดศนดดาดศกล
เลขาธการมลนธแมฟาหลวงในพระบรมราชปถมภ
พ.ศ. 2549 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท4
เรอง “กำรปฏรปกำรเมองกบสภำพสงคมไทย”
โดย ศาสตราจารยดร.อมรจนทรสมบรณ
ประธานคณะกรรมการพฒนากฎหมาย
ส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา
พ.ศ. 2550 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยกษานจาตกวนชครงท4
เรอง “สหกจศกษำกบกำรพฒนำคณภำพบณฑต”
โดย ศาสตราจารยดร.วจตรศรสอาน
รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ
พ.ศ. 2551 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท5
เรอง “ประสบกำรณกำรบรหำรมหำวทยำลยออกนอกระบบเปน
มหำวทยำลยในก�ำกบของรฐ”
โดย ดร.กฤษณพงศกรตกร
ทปรกษามหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
40
พ.ศ. 2552 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยกษานจาตกวนชครงท5
เรอง ควำมอยรอดของมนษยศำสตรไทย
โดย ศาสตราจารยเกยรตคณเจตนานาควชระ
กรรมการผทรงคณวฒสภามหาวทยาลยมหดล
พ.ศ. 2553 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท6
เรอง Current Global Health Issues
โดย ศาสตราจารยเกยรตคณดร.นายแพทยไกรสทธตนตศรนทร
ประธานกรรมการนโยบายกองทนสนบสนนการวจย
พ.ศ. 2554 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยกษานจาตกวนชครงท6
เรอง กำรสรำงควำมเขมแขงใหแกชมชน โดยกำรปฏวตกำรศกษำ
และพฒนำชนบท
โดย คณมชยวระไวทยะ
นายกสมาคมพฒนาประชากรและชมชน
พ.ศ. 2555 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท7
เรอง แนวทำงกำรบรหำรจดกำรองคกรสควำมยงยน
โดย ดร.ไพรนทรชโชตถาวร
ประธานเจาหนาทบรหารและกรรมการผจดการใหญ
บรษทปตท.จ�ากด(มหาชน)
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
41
พ.ศ. 2556 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยกษานจาตกวนชครงท7
เรอง กำรพฒนำประเทศไทยเพอรองรบกำรกำวสประชำคมอำเซยน
(AEC)
โดย คณกานตตระกลฮน
กรรมการผจดการใหญบรษทปนซเมนตไทยจ�ากด(มหาชน)
พ.ศ. 2557 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท8
เรอง ประเทศไทยบนเสนทำงเปลยนผำน
โดย ดร.สมคดจาตศรพทกษ
พ.ศ. 2558 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยกษานจาตกวนชครงท8
เรอง มหำวทยำลยมหดลกบควำมทำทำยในอนำคต
โดย ดร.จรายอศรางกรณอยธยา
อดตรฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม
และรฐมนตรประจ�าส�านกนายกรฐมนตร
ผอ�านวยการส�านกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย
และรองเลขาธการส�านกพระราชวง
รองประธานมลนธมนพฒนา
และประธานคณะอนกรรมการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
42
พ.ศ. 2559 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท9
เรอง มหำวทยำลยอดมคตในศตวรรษท 21
โดย ดร.ศภชยพานชภกด
กรรมการบรหารการทตวฒนธรรมกรงเบอรลน
และผเชยวชาญระดบสง
ส�านกเลขาธการใหญองคการสหประชาชาต
อดตรองนายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการกระทรวงพาณชย
พ.ศ. 2560 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยกษานจาตกวนชครงท9
เรอง กำรแพทยและสำธำรณสข 4.0
โดย ศาสตราจารยคลนกเกยรตคณนายแพทยปยะสกลสกลสตยาทร
รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข
พ.ศ. 2561 ปาฐกถาเกยรตยศศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทครงท10
เรอง พชตควำมทำทำยยคใหม ดวยธรรมะและปญญำ
โดย ศาสตราจารยเกยรตคณนายแพทยเกษมวฒนชย
อดตนายกสภามหาวทยาลยมหดล
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
43
ประวตศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
44
ศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนท เปนบตรคนท4ของพระยา
ประชากจกรจกร(ชบโอสถานนท)และคณหญงนลประชากจกรจกรเกดเมอวนท5
กมภาพนธพ.ศ.2451ณบานถนนบ�ารงเมองรมคลองผดงกรงเกษมมพนองรวมบดา
มารดาซงปจจบนถงแกกรรมแลวดงน
1.พ.ต.วลาสโอสถานนท 6.นายทวลาภโอสถานนท
2.นางระยบสพล 7.นางช�านญสขม
3.ด.ช.ศรโอสถานนท 8.นายชาลโอสถานนท
4.ศ.นพ.ชชวาลโอสถานนท 9.นางอนทรานาคะเสถยร
5.นายปชาโอสถานนท
สมรสกบนางสาวดษฎปนยารชนธดาพระยาปรชานสาสน(เสรญปนยารชน)
และคณหญงปฤกษปรชานสาสนเมอวนท29ธนวาคม2484มบตรธดา2คนไดแก
1.รองศาสตราจารยนายแพทยรพนทรโอสถานนท
2.นางทพสดาสวรรณรกษสมรสกบรองศาสตราจารยนายแพทยรนดา
สวรรณรกษมธดา1คนคอนางสาวไรรตนสวรรณรกษ
ผทไดรจกกบศาสตราจารยนายแพทยชชวาลโอสถานนทเรยกทานสนๆวา
“คณหมอชช”
พ.ศ.2474 ส�าเรจปรญญาแพทยศาสตรบณฑตจากมหาวทยาลยแพทยศาสตร
พ.ศ.2476 บรรจเปนอาจารยในแผนกสต-นรเวชวทยาโรงพยาบาลศรราช
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
45
พ.ศ.2478 ไดทนอเลกซานเดอรฟอนฮมโบลดไปศกษาเพอท�าปรญญาเอก
(Dr.Med)ณประเทศเยอรมนพรอมกบไดรบทน“สมเดจ
พระราชบดา”ศกษาคนควาวจยภาคใตProf.SchoederและProf.
RobertKesslerและท�าวทยานพนธเรองCysticGlandula
HyperplasiaofEndometiumหลงจากส�าเรจปรญญาเอกแลว
ยงไดไปศกษาวชาโรคเมองรอนเพมเตมทมหาวทยาลยHamburg
และไดประกาศนยบตรวชาโรคเมองรอน(DTM)
พ.ศ.2481 เดนทางกลบประเทศไทยและท�างานทโรงพยาบาลศรราชเชนเดม
เมอกลบมาท�างานทแผนกสต-นรวทยาทศรราชศาสตราจารย
นายแพทยประจกษทองประเสรฐผอ�านวยการโรงพยาบาลศรราช
ขณะนนไดขอใหคณหมอชชวาลรบต�าแหนงผ ชวยผอ�านวยการ
เมอคณหมอประจกษลาออกในป2491คณหมอชชวาลไดรบเลอก
เอกฉนทใหด�ารงต�าแหนงผอ�านวยการโรงพยาบาลศรราชตงแต
บดนนเปนตนมาคณหมอชชวาลจงเปนคลนเชยนอาจารยและ
นกบรหารพรอมกนไปทานด�ารงต�าแหนงผอ�านวยการศรราชจนถง
ปพ.ศ.2501 เปนคณบดคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล
ระหว างป พ .ศ . 2501- 2506 ด� ารงต� าแหน งอธการบด
มหาวทยาลยแพทยศาสตรระหวางปพ.ศ.2507-2512ด�ารง
ต�าแหนงอธการบดคนแรกของมหาวทยาลยมหดล ระหวางป
พ.ศ.2512-2514เปนผเดยวทเปนทงอธการบดมหาวทยาลย
แพทยศาสตร และมหาวทยาลยมหดล และยงรบต�าแหน ง
รกษาการคณบดคณะสงคมศาสตรมหาวทยาลยมหดลระหวางป
พ.ศ.2514-2522
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
46
พ.ศ.2493 เมอศรราชกอตงมาครบ60ป ในฐานะเปนผ อ�านวยการไดจด
งานใหญไดกราบบงคมทลเชญพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหา
ภมพลอดลยเดชบรมนาถบพตรและสมเดจพระนางเจาฯพระบรม
ราชนนาถในรชกาลท9เสดจพระราชด�าเนนไปทรงเปนประธาน
ในพธเปดพระราชานสาวรยของสมเดจพระมหตลาธเบศรอดลยเดช
วกรมพระบรมราชชนกหรอทวงการแพทยเรยกวาสมเดจพระราชบดา
“องคพระบดาแหงการแพทยไทย”ณศนยกลางคณะแพทยศาสตร
ศรราชพยาบาลจากผลการจดงานในครงนนศาสตราจารยนายแพทย
กษานจาตกวนชไดเขยนไวในหนงสอเจดรอบนกษตร ชชวาล
โอสถานนทวากอใหเกดผลส�าเรจตามมาอก2ประการคอ
1.สรางหอประชมราชแพทยาลย
2.สรางเขอนคอนกรตรมแมน�าเจาพระยา
ปพ.ศ.2505 เมอศรราชกอตงมาครบ72ปคณหมอชชวาลเปนแมงานใหญอก
ครงหนงการจดงานครงนกอใหเกดตก72ปศรราชซงเปนอาคาร
12ชนตงอยใจกลางโรงพยาบาลศรราชเบองหลงพระราชานสาวรย
สมเดจพระมหตลาธเบศรอดลยเดชวกรมพระบรมราชชนก
เมอปพ.ศ.2512ไดกราบบงคมทลขอพระราชทานนามใหมใหแกมหาวทยาลย
แพทยศาสตรพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชบรมนาถบพตร
พระราชทานนามวา“มหาวทยาลยมหดล”ยงความภาคภมใจและความซาบซงใน
พระมหากรณาธคณมรคลาย
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
47
นอกจากนนไดรวมกราบบงคมทลพระกรณาจากสมเดจพระศรนครนทรา
บรมราชชนนใหทรงชวยเจรจาซอทดน1,200ไรซงเปนทดนของส�านกงานทรพยสน
สวนพระมหากษตรยในราคาถกมากใชเปนทตงของมหาวทยาลยมหดลวทยาเขต
ศาลายาในปจจบน
ในขนแรกทพระราชทานนามมหาวทยาลยมหดลนนคณหมอเลาวาพระบาท
สมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชบรมนาถบพตรทรงตงมาวามหาวทยาลย
แพทยศาสตรยงไมใชมหาวทยาลยทสมบรณพรอมทกสาขาวชาดงนนในสมยทคณหมอ
ชชวาลเปนอธการบดจงไดมการจดตงคณะสงคมศาสตรมนษยศาสตรและศกษา
ศาสตรขนและเมอไดก อตงแลวคณหมอยงด�ารงต�าแหนงรกษาการคณบดของ
คณะสงคมศาสตรมหาวทยาลยมหดลอกเกอบ10ปกวาจะไดคณบดคนใหมขนมาแทน
หลงจากพระราชทานนามมหาวทยาลยมหดลแลวพระบาทสมเดจพระ
ปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชบรมนาถบพตรไดเสดจฯมาทรงดนตรทหอประชม
ราชแพทยาลยโรงพยาบาลศรราชและมพระราชกระแสรบสงตอนหนงกบนกศกษา
มหาวทยาลยมหดลวา“เราเปนลกพอเดยวกนแลวนะ”ยงความปลาบปลมและซาบซง
ในพระมหากรณาธคณเปนลนพนแกคณหมอชชวาลและผเขาเฝาทลละอองธลพระบาท
โดยทวหนากน
งานอนๆนอกมหาวทยาลยยงมอกหลายอยางเชนเปนกรรมการสภาพฒนา
เศรษฐกจและสงคมแหงชาต เปนกรรมการฝายการแพทยของมลนธอานนทมหดล
กรรมการสภาวจยแหงชาตกรรมการพลงงานปรมาณเพอสนตเปนตน
หนงสอ ปาฐกถาเกยรตยศ ศาสตราจารย นายแพทยชชวาล โอสถานนท ครงท 10งานครบรอบ 49 ป วนพระราชทานนาม 130 ป มหาวทยาลยมหดล
48
คณหมอชชวาลมความจงรกภกดในสมเดจพระราชบดาอยางลกซง เคยเลาให
ลกหลานฟงวาเมอเรยนแพทยปท1 ทศรราชเรยนหนงสอดจงไดขอเขาเฝาสมเดจ
พระบดาเพอกราบบงคมทลขอทนไปศกษาแพทยในตางประเทศสมเดจพระราชบดาโปรด
ใหมหาดเลกน�ากระดาษดนสอมาทรงคดคาใชจายในการเรยนใหดและทรงแสดง
ใหเหนวาการจะไปเรยนตางประเทศนนตองใชเวลาอก8ปคาใชจายสนเปลองมาก
ขณะนเรยนทศรราชกดแลวอก3ปกจะเรยนจบจงขอใหเรยนตอไปเมอเรยนจบแลว
จะไปเรยนทไหนจะใหการสนบสนนแตจะตองกลบมาท�างานทศรราชเพราะศรราช
ยงตองการคนอกมากแตหลงจากนนไมกเดอนสมเดจพระราชบดาเสดจสวรรคต
ยงความเศราสลดใจแกคณหมอชชวาลเปนอยางยงคณหมอชชวาลคดวาจะสนองพระเดช
พระคณครงสดทายไดอยางไรขณะนนผ ทมโอกาสเขารวมในขบวนอญเชญพาน
เครองราชอสรยยศของสมเดจพระราชบดาจากพระบรมมหาราชวงไปยงพระเมรมาศตอง
เปนนกศกษาแพทยปท4แตคณหมอชชวาลขอรองกบอาจารยและไดเขารวมในขบวน
ในทสดคณหมอชชวาลไดของทระลกพระราชทานคอดนสอแหนบกระเปายหอParker
ลงยาสวนบนสวนลางเปนทองตอนบนโดยรอบจารกวาพ.ศ.2472ซงคณหมอชชวาล
เกบสมบตชนนไวตราบจนชวตหาไมคณหมอชชวาลเคยกลาวหลายครงในหลายวาระวา
การทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชบรมนาถบพตรทรงพระ
กรณาโปรดเกลาฯพระราชทานนามมหาวทยาลยมหดลในสมยททานเปนอธการบด
มหาวทยาลยแพทยศาสตรและการททานไดเปนอธการบดมหาวทยาลยมหดลเปนสง
ททานภาคภมใจมากและเปนเกยรตทจะตองเทดทนพระนามมหดลอยางเตมสตก�าลง
ในชวตการเปนแพทยและการกระท�าใดๆกดคณหมอชชวาลเทดทนยดถอสมเดจ
พระราชบดาเปนแบบอยางมนคงเสมอมา
เรอง “พชตความทาทายยคใหม ดวยธรรมะและปญญา”
49
คณหมอชชวาลมสขภาพดพอสมควรมาโดยตลอดไมมอาการหลงและมความ
หวงใยคนรอบขางเสมอจนบนปลายของชวต เมอประมาณ3ปทผานมาคณหมอ
ชชวาลเรมปวยเปนโรคมะเรงปอดแตกยงมสขภาพทแขงแรงไมมอาการของมะเรง
แตในชวง3เดอนสดทายเรมมอาการไอและออนเพลยในวนพธท24พฤศจกายน
พ.ศ.2542เขารบการรกษาณศนยการแพทยสรกต โรงพยาบาลรามาธบดและ
ถงแกกรรมอยางสงบในวนศกรท3ธนวาคมพ.ศ.2542เวลา7นาฬกา52นาท
สรอายได91ป8เดอน27วน
มหาวทยาลยมหดลปญญาของแผนดน
กองบรหำรงำนวจย มหำวทยำลยมหดลโทรศพท 0-2849-6241-2 โทรสำร 0-2849-6247
http://www.op.mahidol.ac.th/orra/
กองบรหารงานวจย มหาวทยาลยมหดล999 ถนนพทธมณฑล สาย 4 ต�าบลศาลายาอ�าเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม 73170
โทรศพท 0-2849-6240-6 โทรสาร 0-2849-6247เวบไซต http://www.op.mahidol.ac.th/orra/
Recommended