View
212
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
1/49
Visuele Cultuur
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
2/49
Revolutie versus Continuteit
Wetenschappers die werken vanuit
technologische perspectief zien
revolutionaire veranderingen
Wetenschappers die werken vanuit
sociale perspectief zien meestal
geleidelijke veranderingen
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
3/49
Uitgangspunt:
Jonathan Crary: met de komst van nieuwe
media ontstaat er een nieuwe visuelecultuur
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
4/49
Structuur hoorcollege:
1. Van Middeleeuwen naar Renaissance
2. Een nieuwe visuele cultuur?
3. Kanttekeningen4. Surveillance
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
5/49
Ontwikkeling Perspectief
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
6/49
Psalter (prayerbook)
Normandy, ca. 1180
Diepte
door
overlappen
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
7/49
Voorgrond = groot
Achtergrond = klein
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
8/49
Perspectief
Afbeelding wordt een venster waardoor wij
in een ruimte kijken
Materile oppervlak heeft geen betekenis
= enkel vlak van afbeelding
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
9/49
Leon Battista Alberti (1404-
1472)
SchreefDe Pictura (1435)
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
10/49
Formele principes van perspectief
1. Menselijke visie = piramide van stralen
met als centrum het oog
2. Schilderij = vlak dat piramide doorkruist
3. Het schilderij = venster
4. Ruimte achter vlak = ruimte in schilderij
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
11/49
First of all, on the surface on which I am going to paint,I draw a rectangle...which I regard as an open window
through which the subject to be painted is seen
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
12/49
Formele principes van perspectief
1. Menselijke visie = piramide van stralen met alscentrum het oog
2. Schilderij = vlak dat piramide doorkruist
3. Het schilderij = venster4. Ruimte achter vlak = ruimte in schilderij
5. Personen en objecten in schilderij wordengezien vanuit het oog
6. Oog heeft locatie in werkelijke wereld
7. Ruimte werkelijke wereld is continue metwereld schilderij
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
13/49
Albertis grid
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
14/49
Twee vooronderstellingen
1. We kijken met n immobiel oog
3. De doorsnede van piramide is adequatereproductie van ons optische beeld
Probleem: zijn abstracties van werkelijkeoptische impressies
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
15/49
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
16/49
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
17/49
Lister e.a. 2003, 2.0-2.3
Perspectiefmachine Drer (1471-1521)
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
18/49
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
19/49
Nieuwe visuele cultuur?
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
20/49
Lister e.a. 2003, 2.6
Immersive Virtual Reality:
a dream come true?
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
21/49
VR extreme vorm van Transparent
Immediacy
Transparent Immediacy = een stijl van
visuele representatie, waarvan het doel is
om de kijker/gebruiker de aanwezigheid
van het medium (canvas, film, cinema) telaten vergeten en hem te laten geloven
dat hij in de nabijheid is van het object dat
wordt gepresenteerd.
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
22/49
Jonathan Crary
Schilderkunst, film, foto en televisie
bootsen ruimtes na
In virtual reality worden ruimtes gecreerd.
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
23/49
Jonathan Crary
The formalization and diffusion of
computer generated imagery heralds the
ubiquitous implantation of fabricated visual
spaces radically different from the mimeticcapacities of film, photography, and
television.
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
24/49
Gevolg verschuiving visuele cultuur
Functies van het oog als referent worden
vervangen
Visuele beelden refereren niet meer aan
de positie van de observant
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
25/49
Jonathan Crary
The rapid development in little more than
a decade of a vast array of computer
graphics techniques is part of a sweeping
reconfiguration of relations between anobserving subject and modes of
representation that effectively nullifies
most of the culturally establishedmeanings of the terms observer and
representation.
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
26/49
Praktische Kanttekeningen
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
27/49
Brian Winston
Verzet zich tegen idee van mediarevolutie,
zoals o.a. geponeerd door Rheingold
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
28/49
Rheingold:At the heart of VR is an
experience of being in a virtual world or
remote location
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
29/49
Rheingold:At the heart of VR is an
experience of being in a virtual world or
remote location
Lanier: You can visit the world of the
dinosaur, then become a Tyrannosaurus.
Not only can you see DNA, you can
experience what its like to be a molecule
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
30/49
Brian Winston
Verzet zich tegen idee van media
revolutie, zoals o.a. geponeerd door
Rheingold
Media maken lange ontwikkeling door, die
niet rechtlijnig of logisch is.
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
31/49
Fases in ontwikkeling media
Competentiefase wetenschappelijkecompetentie voor VR is aanwezig
Ideationfase (bouwen van prototypes)VR heeft inmiddels ook dit punt bereikt
Technologische uitvindfase (socialeacceptatie technologie) VR heeft dezefase volgens Winston nog niet bereikt
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
32/49
Foucault
Gaat niet uit van
revolutie, maar vanlange-
termijnontwikkeling
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
33/49
Stappen
1. Klassieke kijk op visualiteit
3. Foucaults kritiek op klassieke visie
5. Foucaults visie op visuele cultuur
7. Nieuwe Media en surveillance
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
34/49
Klassieke visie
Macht wordt van bovenaf uitgeoefend
Kan van onderaf ter discussie wordengesteld door burgers, die een publieke
sfeer vormen
Opkomst publieke sfeer leidt tot
democratiseren van visuele cultuur
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
35/49
Instorten publieke sfeer
Leidt tot
gedeeltelijk herstelfeodale vorm van
visualiteit
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
36/49
Dominante interpretatie
Macht wordt van bovenaf uitgeoefend
laat alleen mooie buitenkant zien.
Tegenwicht kan geboden worden door
macht en corruptie ter discussie te stellen
en te onthullen
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
37/49
Disciplinaire macht
Macht die circuleert in tal van moderne
instituties: gevangenis, school, ziekenhuis,
universiteit, werkplek, etc.
Vormen ons handelen en denken door
gedragsregels, die worden opgesteld op
basis van continue stroom informatie
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
38/49
Scholen stellen gedragsregels
op en verzamelen informatie
over leerlingen
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
39/49
Vrijheid
Wij worden niet enkel in onze fysieke
vrijheid beperkt, maar vooral ook in onze
geestelijke vrijheid.
Disciplinaire macht kon ontstaan doordat
soevereine macht was gevestigd.
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
40/49
Discipline en visualiteit
Net als Habermas stelt Foucault dat
feodale samenlevingen waren gebaseerd
op zichtbaarheid hooggeplaatste
personen
Met opkomst disciplinaire samenleving
wordt massa zichtbaar voor weinigen
onze gedragingen worden geobserveerd
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
41/49
Panopticon = model moderne
visuele cultuur
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
42/49
Nieuwe media & de
panoptische samenleving
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
43/49
Nationale staten en bedrijven,
maar ook individuele burgers zetten steeds
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
44/49
maar ook individuele burgers zetten steeds
meer surveillancecameras in.
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
45/49
Surveillancecameras
Nationale staten, bedrijven, maar ook
individuele burgers zetten steeds meer
surveillancecameras in.
Beeldmateriaal wordt in toenemende mate
door computers geanalyseerd.
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
46/49
Andere vormen van surveillance
Surveillance door cameras maakt minder dan
1% van totale surveillance uit.
Belangrijke surveillancemethoden zijn: Koppelen van databases met persoonlijke informatie
Filteren van websites op werkplekken en scholen
Gebruik van kortingskaarten
Opkomst van Radio-frequency identification (RFID)
tags
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
47/49
Amerikaanse regering
Echelon analyseert naar schatting 3
miljard communicatiehandelingen per dag.
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
48/49
Amerikaanse regering
Echelon analyseert naar schatting 3
miljard communicatiehandelingen per dag.
In reactie op 9/11 worden grote databases
opgezet met informatie over burgers in en
buiten de VS. (Total Information
Awareness Program)
8/14/2019 GTNM 2008 HC6
49/49
Panoptische samenleving
Surveillance vindt niet enkel meer plaats
in disciplinaire instituties, maar overal
Panopticon Effect: mensen veranderen
hun gedrag doordat zij weten dat zij in de
gaten worden gehouden.
Recommended