ilia II-s gavriil, cigni.pdf · viTarca wami gardasuli maradisobis. 9 III Хаоса...

Preview:

Citation preview

1

winamdebare qarTuli Targmani

eZRvneba

sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriarqs,

mis uwmindesobasa da unetaresobas,

ilia II-s

misi dabadebis 80 da aRsaydrebidan 35 wlis

aRsaniSnavad

2012

2

gavriil derJavini

oda

RmerTi

3

macxovris xati, XV saukune. andrei rubliovi

4

2012 wlis gazafxuli idga. mis uwmindesobasa da unetaresobas,

sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriarqs vestumre. visaubreT galaktionze, sakuTriv, leqsze “saRamo” da masSi moqceul simbolikaze.

im saRamos misma uwmindesobam SemomTavaza, sagangebod gavcnobodi gavriil derJavinis RmerTisadmi miZRvnil odas, raTa is qarTulad meTargmna.

14 aprils, aRdgomis wina Rames, patriarqs gadaveci Cems mier Sesrulebuli Targmani am uaRresad mniSvnelovani poeturi qmnilebisa.

rogorc patriarqi brZanebs, ukeTesi poeturi sityva RmerTisadmi jer aravis aRuvlenia. man isic dasZina, rom sanam poetma uRran tyes ar miaSura, da iq patara qoxSi ar ganmartovda, oda ver daasrula, miTumetes, rom oTxi wlis manZilze muSaobda am nawarmoebze.

odaze muSaoba g. derJavinma Turme 1780 wlis aRdgomis dRes daiwyo da is pirvelad 1784 wlis 23 aprils gamoqveynda. am periodSi sasuliero poezia gavrcelebuli yofila mTels evropaSi. RmerTis sadidebeli striqonebi axalgazrda volteris kalamsac ekuTvnis. derJavini gansakuTrebiT kargad icnobda am Janris germanel avtorebs. ruseTSi am mimdinareobas dasabami lomonosovma misca.

bunebrivia, rom gavriil derJavini, rogorc rusuli romantizmis wina periodis didi poeti Tavis sityvas ityoda. g. derJavinis mier Seqmnilma odam “RmerTi” imTaviTve gamorCeuli da gansakuTrebuli adgili daimkvidra. amas evropuli aRiarebac mohyva, radgan is iTargmna germanul, frangul, inglisur, italiur, espanur da sxva mraval enaze. am process gansakuTrebiT uwyobdnen xels Tavad rusi mTargmnelebi da inteleqtualebi. swored am gziT gaxda cnobili oda iaponiasa da CineTSi 19-e saukunis dasawyisSive. derJavinis odis pirveli Targmani frangul enaze ki ekuTvnis iseT cnobil rus mTargmnels, rogoric gaxldaT Jukovski, da es Targmani 18-e saukunis miwuruls, 1799 wels gamoqveynda. gasul saukuneSi oda qarTuladac Targmnes. aRsaniSnavia esma onianis Targmani, romelic niWierma poetma 70-ian wlebSi Seasrula.

madlobas vwirav ufals, rom marguna bedniereba am didebul teqstze muSaobisa, da rom es moxda misi uwmindesobisa da unetaresobis, ilia II-s kurTxeviT.

inesa merabiSvili 25.12.12

5

Гавриил Романович Державин

Ода

Бог

I

О Ты, пространством бесконечный,

Живый в движеньи вещества,

Теченьем времени превечный,

Без лиц, в трех лицах Божества!

Дух, всюду сущий и единый,

Кому нет места и причины,

Кого никто постичь не мог,

Кто всё собою наполняет,

Обьемлет, зиждет, сохраняет,

Кого мы называем – Бог!

6

gavriil derJavini

oda

RmerTi

I

Sen, vinc sivrciT xar usasrulo samaradisod,

nivTierebis moZraoba SeniT ar qreba,

drois dinebiT samudamo da maradiso,

usaxov, magram movlenilo RvTiur samebad!

suli, romelic yvelgan sufevs, aris iseTi,

rom arc adgili gaaCnia da arc mizezi,

mas verasodes vervin Caswvda, is aris erTi,

visiT aRvsila yvelaferi, da TviT yoveli,

yovlismomcveli, yovlis mcveli da Semomqmedi,

visac rom mudam Cven vaxsenebT saxeliT _ RmerTi.

7

II

Измерить океан глубокий,

Сочесть пески, лучи планет

Хотя и мог бы ум высокий,

Тебе числа и меры нет!

Не могут духи просвещенны,

От света Твоего рожденны,

Исследовать судеб Твоих;

Лишь мысль к Тебе взнестись дерзает, –

В Твоем величьи исчезает,

Как в вечности прошедший миг.

8

II

SeZlos, gazomos siRrmeebi okeaneTa,

qviSa daTvalos, planetebis aRricxos sxivni,

maRali goni kacis amas ki miaRwevda, _

Sen arc sazomi gagaCnia da arca ricxvi!

arodes ZaluZT diad sulebs ganaTlebulebs,

Senive SuqiT qveyanaze dabadebulebs,

Sens bedisweras rom moargon niWi Secnobis:

es mxolod fiqri, fiqri bedavs Sensken iltvodes, _

Sens didebaSi rom gaqreba, de, es icodes,

viTarca wami gardasuli maradisobis.

9

III

Хаоса бытность довременну

Из бездн Ты вечности воззвал,

А вечность, прежде век рожденну,

В себе самом Ты основал.

Себя собою составляя,

Собою из себя сияя,

Ты свет, откуда свет истек.

Создавый всё единым словом,

В твореньи простираясь новом,

Ты был, Ты есть, Ты будешь ввек!

10

III

ros amozide ufskrulidan maradiulis

yofna qaosis, gauswari droTa dinebas,

TviT sicocxlemde gaCenili maradiuli

SenSiv rom iqmen, samudamod SenSi iqneba.

SeniT Seavse, Seadgine Seniv arseba,

SeniT aSuqebs Seneuli isev naTeba.

moimoqmede Sen yoveli myis erTi sityviT,

ganfenili xar usasrulod axali sivrciT,

Sen xar sinaTle, saidanac Suqi iRvreba,

Senze amboben: iyo, aris, marad iqneba!

11

IV

Ты цепь существ в себе вмещаешь,

Ее содержишь и живишь,

Конец с началом сопрягаешь

И смертию живот даришь.

Как искры сыплются, стремятся,

Так солнцы от Тебя родятся;

Как в мразный, ясный день зимой

Пылинки инея сверкают,

Вратятся, зыблются, сияют,

Так звезды в безднах под Тобой.

12

IV

arsTa jaWvisa saukunod xar damteveli,

mas xom SeniTve asuldgmuleb, SeniT acocxleb,

sawyiss dasasruls SeauRleb, arsT gamgebeli,

sicocxles sikvdils usaxsovreb, da kacs acxoneb.

viT naperwklebis cecxlovani qrolva da cvena,

es Sengan xdeba moelvare mzeTa gaCena,

rogorc rom zamTris mziani dRiT susxiT cxebulni,

TrTvilis namcecni dafrinaven da Tan bzinaven,

xan livliveben, xan qrebian, mainc brwyinaven,

ise Sens qvemoT varskvlavebis dakrTis krebuli.

13

V

Светил возженных миллионы

В неизмеримости текут;

Твои они творят законы,

Лучи животворящи льют.

Но огненны сии лампады,

Иль рдяных кристалей громады,

Иль волн златых кипящий сонм,

Или горящие эфиры,

Иль вкупе все светящи миры –

Перед Тобой, как нощь пред днем.

14

V

milionobiT anTebulan SeniT mnaTobni,

ganuzomlobas rom erTvian dinebiT TvisiT,

SeniTve Seqmnes, daamkvidres wesi, kanoni,

cxovelmyofeli rom afrqvion elvare sxivni.

ragind cecxliviT anaTebdes gundi lamparTa,

grova kristalTa gizgizebdes miusafarTa,

oqros talRebis mduRareba uxvad diodes,

Tundac eTeri wiTel alSi gaexveodes,

mnaTob sferoTa mTeli dasi Sens win cviodes _

viT Rame dResTan Tavsa xrides, aras sCiodes.

15

VI

Как капля в море опущенна,

Вся твердь перед Тобой сия;

Но что мной зримая вселенна?

И что перед Тобою я?

В воздушном океане оном

Миры умножа миллионом

Стократ других миров, и то,

Когда дерзну сравнить с Тобою,

Лишь будет точкою одною,

А я перед Тобой – ничто.

16

VI

viT zRvaSi wveTi, yvela erTad mosCans simyare,

es yovelive fermkrTaldeba xom Sens winaSe,

maSin raRaa es xiluli Cveni samyaro?

maS me vinRa var, me, romelic var Sens winaSe?

haeris vrceli okeane sferoT simravliT,

Tvisi dinebiT, samyaroTa mTeli simZlavriT,

milionobiT sxva sferoze Tuki gamravlda,

mainc gavbedav, Sen Segadri, Sen erTs, metwilad,

Sens win darCeba yovelive momcro wertilad,

me ki viqnebi Sens winaSe mxolod _ arara.

17

VII

Ничто! – Но Ты во мне сияешь

Величеством Твоих доброт,

Во мне себя изображаешь,

Как солнце в малой капле вод.

Ничто! – Но жизнь я ощущаю,

Несытым некаким летаю

Всегда пареньем в высоты;

Тебя душа моя быть чает,

Вникает, мыслит, рассуждает:

Я есмь – конечно есть и Ты!

18

VII

me arara var! _ magram Sen xom CemSi elvareb,

Seni sikeTis sidiadiT Cems yofnas erTvi,

CemSi asaxav imas, rac xar, riTic mRelvareb,

viTarca mze rom CaiRvreba wylis wveTSi erTSi.

me arara var! _ Tumc sicocxles vgrZnob da ganvicdi,

msurs yovelive Sevimecno, vCqarob, ar vicdi,

Sen erTs gsasoeb, odes vfiqrob, odes vazrovneb,

minda bevrs Cavwvde, bevri vigrZno, Tuki madroveb,

meocnebe var, cisken viltvi, maRla davfrinav,

da Tu varsebob me am qveynad _ Senc xar namdvilad!

19

VIII

Ты есть! – Природы чин вещает,

Гласит мое мне сердце то,

Меня мой разум уверяет:

Ты есть – и я уж не ничто!

Частица целой я вселенной,

Поставлен, мнится мне, в почтенной

Средине естества я той,

Где кончил тварей Ты телесных,

Где начал Ты духов небесных

И цепь существ связал всех мной.

20

VIII

Sen rom qveynad xar _ amas mowmobs Zala bunebis,

gulic idumal CamCurCulebs amas maradJams,

gonic igives meubneba, kvlav darwmunebiT:

da radgan Sen xar _ me aRar var ukve arara!

mTeli samyaros, vgoneb, rom var, me is nawili,

vis sapatio ufro metad ergo adgili,

sadac bunebis SuagulSi, cocxal sxeulTa

qmna daasrule da qmna iwye sulTa ciurTa,

visken maradis miviswrafviT, guliT SevxariT,

da mere arsTa mZlavri jaWvi CemiT Sekari.

21

IX

Я связь миров, повсюду сущих,

Я крайня степень вещества,

Я средоточие живущих,

Черта начальна Божества.

Я телом в прахе истлеваю,

Умом громам повелеваю,

Я царь – я раб, я червь – я Бог!

Но будучи я столь чудесен,

Отколе происшел? – безвестен,

А сам собой я быть не мог.

22

IX

rom var kavSiri samyaroTa, Tavadve vaskvni,

nivTierebiT _ umaRlesi, yvela pirobiT,

qveynad sicocxlis umTavresi maqvs Sno da madli,

TviT dasabami Tviseba var RvTaebriobis.

sxeuliT CemiT, vici, neStad gardaviqmnebi,

Cemi gonebiT _ mbrZanebeli mudam viqnebi,

mefe var! mona! matlica var! var Tavad RmerTi!

am qveynad mosvliT saocari var ram arseba,

arc warmoSoba vici Cemi, arc daarseba,

vici, verasdros viqnebodi me Cemad erTi.

23

X

Твое созданье я, Создатель!

Твоей премудрости я тварь,

Источник жизни, благ податель,

Душа души моей и царь!

Твоей то правде нужно было,

Чтоб смертну бездну преходило

Мое бессмертно бытие,

Чтоб дух мой в смертность облачился

И чтоб чрез смерть я возвратился,

Отец! в бессмертие Твое.

24

X

SeniT Seqmnili qmnileba var, me, Semomqmedo!

vici, mokvdavi arseba var Seniv sibrZnisa,

wyarov sicocxlis da sikeTis, msurs Semogbedo,

Tavad ufali da suli xar Cemi sulisa!

vxedav, dasWirda ueWvelad es Sens simarTles,

Cemi ukvdavi arseboba karze miadges

sikvdilis qvesknels, sulma icvas mkvdreTis samosi,

Tumca Seni xma momixmobdes, sikvdilgamovlils,

am gziT davbrunde samudamod, naTelis mfeno,

Sens ukvdavebas SevuerTde, mamao Cveno!

25

XI

Неизъяснимый, Непостижный!

Я знаю, что души моей

Воображения бессильны

И тени начертать Твоей;

Но если славословить должно,

То слабым смертным невозможно

Тебя ничем иным почтить,

Как им к Тебе лишь возвышаться,

В безмерной разности теряться

И благодарны слезы лить.

1784

26

XI

eniT uTqmelo, samudamod miuwvdomelo!

mwams, uZluria warmosaxva Cemi sulisa,

mogiaxlovdes Tvisi xedviT, raTa agRweros,

an monaxazi gaakeTos Seni Crdilisa,

Tu mainc unda sityviT gaqo da gangadido,

mokvdavT saxeliT amas getyvi, da gTxov, gamigo,

ragind indomon Sens pativSi dReni galion,

mxolod es ZaluZT _ Sensken swrafviT ar daiRalon,

usazRvrobaSi sxvaobaTa, de, Caikargon,

magram, cremlebi madlieri marad afrqvion.

Targmani inesa merabiSvilisa

Tbilisi,

14 aprili, 2012 weli

Recommended