Kontrakty terminowe na waluty Dział Rozwoju Rynku GPWBogdan Kornacki

1

Kontrakty terminowe na waluty

Dział Rozwoju Rynku GPW Bogdan Kornacki

2

Rynek walutowy• Największy rynek finansowy świata

• Rynek bez granic

• Rynek bez centralnego miejsca ustalania kursów

Świat:Średnie dzienne obroty w kwietniu 2007 roku to 3,2 biliona USD (3.200

miliardów USD) Polska: Średnie dzienne obroty w kwietniu 2007 r. to 8.813

milionów USD (8,8 mld USD)

3

Rynek walutowy• Rynek zdecentralizowany – ceny (kursy walut) powstają

praktycznie w każdej chwili w tysiącach miejsc na świecie.

• Dzięki przekazywaniu informacji o kursach między

uczestnikami tego rynku – powstaje kurs w okolicach którego w

danej chwili zawierane są wszędzie na świecie transakcje.

• Wniosek: musimy mieć dostęp do jak najbardziej wiarygodnych

źródeł informacji

4

Rynek walutowyUczestnicy handlu walutami:

1. Największe instytucje finansowe (największe banki inwestycyjne i komercyjne)

2. Rządy państw, banki centralne

3. Brokerzy (hurtowi)

4. Pozostałe instytucje finansowe (ubezpieczyciele, fundusze inwestycyjne, banki komercyjne, brokerzy detaliczni…)

5. Przedsiębiorstwa (głównie zabezpieczenie kursów), fundusze hegdingowe, spekulanci (inwestorzy)

5

Rynek walutowy

Udział obrotu polskim złotym w światowych obrotach walutami w

kwietniu 2007 to 0,8% (17 miejsce pośród wszystkich walut,

wspólnie z rosyjskim rublem) – wzrost udziału o 100% w ciągu

3 lat (z 0,4% w kwietniu 2003 roku).

Rynek walutowy w Polsce koncentruje się na parach z PLN (74%

obrotu). Główną walutą wymiany handlowej i służącą do pomiaru siły

PLN jest EURO (od 2004 roku).

Wystarczy obserwować kurs EUR/PLN, żeby wiedzieć, czy złoty się

umacnia czy słabnie (już nie koszyk i parytet).

6

Rynek walutowy w Polsce - tendencje

• Wydłuża się termin zapadalności instrumentów

pochodnych – coraz więcej firm zabezpiecza się przed

ryzykiem walutowym.

• Rośnie znaczenie tego rynku jako miejsca spekulacji

• Wzrost udziału w obrocie funduszy hedgingowych

i transakcji algorithmic trading.

7

EUR/PLN

3,0000

3,2000

3,4000

3,6000

3,8000

4,0000

4,2000

4,4000

4,6000

4,8000

5,0000

sty-

99

maj

-99

wrz-

99

sty-

00

maj

-00

wrz-

00

sty-

01

maj

-01

wrz-

01

sty-

02

maj

-02

wrz-

02

sty-

03

maj

-03

wrz-

03

sty-

04

maj

-04

wrz-

04

sty-

05

maj

-05

wrz-

05

sty-

06

maj

-06

wrz-

06

sty-

07

maj

-07

wrz-

07

46%25%18%

9%

8

USD/PLN

2,0000

2,5000

3,0000

3,5000

4,0000

4,5000

5,0000

sty-

99m

aj-9

9

wrz-

99st

y-00

maj

-00

wrz-

00

sty-

01m

aj-0

1wr

z-01

sty-

02m

aj-0

2wr

z-02

sty-

03

maj

-03

wrz-

03st

y-04

maj

-04

wrz-

04st

y-05

maj

-05

wrz-

05st

y-06

maj

-06

wrz-

06st

y-07

maj

-07

wrz-

07

49%

15%

25%

30%

9

Kontrakt terminowy• Umowa między 2 stronami : nabywca i sprzedawcą

• Nabywca zobowiązuje się do kupna instrumentu bazowego w przyszłości po określonej cenie

• Sprzedawca/wystawca zobowiązuje się do sprzedaży instrumentu bazowego w przyszłości po określonej cenie

• Kontrakty są rozliczane pieniężnie (z wyjątkiem kontraktów na obligacje)

Kontrakt terminowy to inaczej zakład o to jaka będzie cena instrumentu bazowego w terminie rozliczenia kontraktu terminowego

10

Profil wypłaty – pozycja długa (zakup kontraktu)

zysk zysk

stratstrataa

T=0 Kurs kontraktu/instrumentu

bazowego

Kupujący (zajmujący pozycję długą) liczy na wzrost kursu instrumentu bazowego i wzrost kursu kontraktu

11

Profil wypłaty – pozycja krótka (sprzedaż/wystawienie kontraktu)

zyskzysk

strastratata

T=0Kurs

kontraktu/instrumentu bazowego

Sprzedający (zajmujący pozycję krótką ) liczy na spadek kursu instrumentu bazowego i

spadek kursu kontraktu

12

-5000

-4000

-3000

-2000

-1000

0

1000

2000

3000

4000

5000

40 45 50 55 60 65 70

zysk

/str

ata

w z

ł

nabywca

wystawca

Porównanie zysków/strat – gra o sumie zerowej

zysk

strata

13

Standard kontraktów walutowych na GPW

Instrumenty bazowe

*notowanie zawieszone

USD/PLN

EUR/PLN

GBP/PLN*

CHF/PLN

14

Standard kontraktów walutowych na GPW

Nazwa

skrócona

• FXYZkrr• gdzie:• F – rodzaj instrumentu (futures),• XYZ – skrót nazwy instrumentu bazowego (np. USD dla kursu USD/PLN, EUR dla

kursu EUR/PLN, CHF dla kursu CHF/PLN)• k – kod określający miesiąc wykonania• 3 najbliższe miesiące kalendarzowe + 3 kolejne miesiące z marcowego

cyklu kwartalnego (marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień). • rr – dwie ostatnie cyfry roku wygaśnięcia

Miesiąc wygasania Kodstyczeń Fluty Gmarzec Hkwiecień Jmaj Kczerwiec Mlipiec Nsierpień Qwrzesień Upaździernik Vlistopad Xgrudzień Z

15

Standard kontraktów walutowych na GPW

Wartośćkontraktu

• 10.000 USD• 10.000 EUR • 10.000 GBP• 10.000 CHFNp. przy kursie EUR/PLN na poziomie 3,6520 – wartośćkontraktu EUR to 36.520 PLN

16

Standard kontraktów walutowych na GPW

• Jednostka notowania oraz krok notowania

Kontrakty są notowane w

złotych za 100 jednostek

danej waluty (czyli 100

USD, EUR lub CHF) z

dokładnością do 0,01 zł

17

Standard kontraktów walutowych na GPW

Dla kontraktu EUR kurs giełdowy np. 365,20 - to wartość 100 EUR w PLN

Natomiast wartość kontraktu to 36.520 PLN – równowartość 10.000 EUR w PLN

Oznacza to także, że 1 EUR warte jest 3,6520 PLN

18

Standard kontraktów walutowych na GPW

Miesiącewygaśnięcia

• Zawsze w obrocie znajdują się serie wygasające w:

3 najbliższych miesiącach kalendarzowych i

3 w kolejnych miesiącach z marcowego cyklu kwartalnego (marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień).

19

Standard kontraktów walutowych na GPW

Dzień wygaśnięcia

Kontrakty wygasają w trzecipiątek miesiąca wygaśnięcia.Obrót kończy się o godzinie10:30 w dniu wygaśnięciakontraktów. Po 11.00 odbywa się fixing NBP. Na jegopodstawie określane sąostateczne kursy rozliczeniowe.

20

Standard kontraktów walutowych na GPW

Pierwszy dzień

obrotu nowych

serii

Pierwszy dzień sesyjny po dniu

wygaśnięcia poprzedniej serii

kontraktów.

21

Standard kontraktów walutowych na GPW

Ostateczny

Kurs

Rozliczeniowy

Ostateczny kurs rozliczeniowy

stanowi kurs średni USD/PLN,

EUR/PLN lub CHF/PLN

ustalony przez NBP na fixingu w dniu

wygaśnięcia Kontraktu,

przemnożony przez 100.

Określany jest z dokładnością do

0,01 PLN (za 100 USD lub EUR).

22

Notowania w systemie notowań ciągłych dla instrumentów pochodnych godz. 8. 00 – 8.30 Faza przed otwarciem (przyjmowanie zleceń na otwarcie)

godz. 8:30 Otwarcie (określanie kursu na otwarciu)

godz. 8.30 – 17.20 Faza notowań ciągłych

godz. 17.20 – 17.30 Faza przed zamknięciem (przyjmowanie zleceń na zamknięcie)

godz. 17.30 Zamknięcie (określanie kursu na zamknięciu)

godz. 17.30 -17.35 Dogrywka

23

OGRANICZENIA WAHAŃ KURSÓW

Widełki statyczne• Kontrakty terminowe na kursy walut

= +/- 3%

Widełki dynamiczne• Kontrakty terminowe na kursy walut

= 4 zł

24

OGRANICZENIE WIELKOŚCI ZLECEŃ

Maksymalny wolumen zlecenia składanego do arkusza zleceń

= 100 kontraktów

Transakcje pakietowe

Minimalny wolumen zlecenia = 200 kontraktówMaksymalny wolumen zlecenia = 1600 kontraktów

25

Kurs odniesienia („kurs terminowy”)Kursem odniesienia dla kursu otwarcia w systemie notowań ciągłych jest ostatni dziennykurs rozliczeniowy dla danej serii kontraktów, a w przypadku jego braku, kurs teoretycznywyznaczony zgodnie z następującymi wzorami:

dla kontraktu terminowego na kurs USD

dla kontraktu terminowego na kurs EURO

n/360LIBOR(USD)+1

n/3651 S=F

)(PLNWIBOR

n/360LIBOR(EUR)1

n/3651 S=F

)(PLNWIBOR

26

Kurs odniesienia („kurs terminowy”)– dla kontraktu terminowego na kurs GBP

– dla kontraktu terminowego na kurs CHFn/365LIBOR(GBP)1+

n/3651 S=F

)(PLNWIBOR

n/360LIBOR(CHF)+1

n/3651 S=F

)(PLNWIBOR

27

OBLICZANIE KURSU ODNIESIENIA („kursu terminowego”)

F - kurs odniesienia

S - przemnożony przez 100 kurs średni waluty której kurs

jest instrumentem bazowym wyznaczony na fixingu NBP w dniu

roboczym poprzedzającym sesję, na którą jest wyznaczany kurs

odniesienia

n - liczba dni od dnia ostatniej sesji poprzedzającej sesję, na którą

wyznaczany jest kurs odniesienia do dnia wygaśnięcia kontraktu

WIBOR, LIBOR, EURIBOR

Szczegóły w SZOG (Szczegółowe Zasady Obrotu Giełdowego)

28

OBLICZANIE KURSU ODNIESIENIA

(„kursu terminowego” – do obliczania widełek na następną

sesję)

Obliczmy kurs odniesienia dla kontraktów wygasających za

3 miesiące, dane (12 X 2007):

KURSY Średnie NBP

EUR=3,7310, USD=2,6285

STOPY PROCENTOWE 3M:

WIBOR3M PLN=5,09%, LIBOR3M USD=5,2238%

EURIBOR3M EUR=4,6910%

29

OBLICZANIE KURSU ODNIESIENIA (kursu terminowego)

• USD/PLN za 3 miesiące

76,262360/9005224,01

365/900509,0185,262

)(

n/360LIBOR(USD)+1

n/3651 S=F

PLNWIBOR

30

OBLICZANIE KURSU ODNIESIENIA (kursu terminowego)

• EUR/PLN (za 3 miesiące)

46,373360/90046910,01

365/900509,0110,373

)(

n/360R)EURIBOR(EU+1

n/3651 S=F

PLNWIBOR

31

KURSY TERMINOWE I KURSY SPOT (3M) (dane z X 2007)

PARA WALUT KURS SPOT KURS TERMINOWY

EUR/PLN

F>Spot

373,10 373,46

USD/PLN

F<Spot

262,85 262,76

Czy to dużo?

Zmiana kursu o 1 pips to zysk lub strata 1 PLN na 1 kontrakcie

32

WALUTA BAZOWA I WALUTA KWOTOWANAEUR/PLN

- waluta bazowa EUR

- waluta kwotowana PLN

GBP/PLN

- waluta bazowa GBP

- waluta kwotowana PLN

EUR/USD

- waluta bazowa EUR

- waluta kwotowana USD

33

KURSY TERMINOWE

Pytania:- Dlaczego kurs terminowy USD/PLN jest niższy od kursu spot USD/PLN (kursu natychmiastowego) a kurs terminowy EUR/PLN jest wyższy od kursu spot EUR/PLN (natychmiastowego)?

- Czy można określić regułę dla wszystkich par walut?

34

KURSY TERMINOWE WALUT (wzór ogólny)

Odpowiedź:Jeżeli oprocentowanie waluty bazowej jest wyższeod oprocentowania waluty kwotowanej to kursterminowy jest niższy niż kurs spot (np.USD/PLN)Jeżeli oprocentowanie waluty bazowej jest niższe odoprocentowania waluty kwotowanej to kursterminowy jest wyższy niż kurs spot (np.EUR/PLN)

n/360WA)ST%(W_BAZO+1

n/3651 S=F

)_%( KWOTOWANAWST

35

KURS TERMINOWY I KURS SPOT

Kursy terminowe wyznaczane są przez rynek na podstawie

kursów spot oraz oprocentowania walut wchodzących w

skład pary. Kursy spot zmieniają się a wraz z nimi zmieniają

się kursy terminowe.

Zmiany rynkowych stóp procentowych nie mają tak dużego

(w krótkim terminie) wpływu na kurs terminowy, jak zmiany

kursów spot.

36

KURS TERMINOWY I KURS SPOT

Rynek walutowy nie pozwala na długie istnienie zleceń z kursem

odbiegającym od teoretycznych kursów terminowych (po

niekorzystnej stronie – za wysokie kupno lub za niska sprzedaż) –

zostanie to wykorzystane przez rynek (ta zasada dotyczy również

animatora – czyli animator nie może składać nierynkowych zleceń).

RYNEK EFEKTYWNY

37

KURS TERMINOWY I KURS SPOT

• Jeżeli limity zleceń odbiegają od prawidłowej wyceny – zostanie to natychmiast wykorzystane przez rynek.

• Najlepszą gwarancją, że oferty są prawidłowe (rynkowe) – jest liczba animatorów, wysoka wartość zleceń w arkuszu oraz nieograniczony dostęp inwestorów do rynku.

38

Arbitraż Wykorzystywanie różnicy pomiędzy rynkowym

a teoretycznym kursem kontraktu terminowego

Efekty arbitrażu:pewna kwota zyskuminimum ryzykabrak wstępnych nakładów finansowych

39

Arbitraż

Możliwości dokonania arbitrażu:Kontrakty przewartościowane - cena rynkowa powyżej teoretycznej

• Sprzedaż kontraktów + kupno walut spot (lub innej serii kontraktów)

Kontrakty niedowartościowane - cena rynkowa poniżej teoretycznej

• Kupno kontraktów + sprzedaż walut spot (lub innej serii kontraktów)

40

Depozyty zabezpieczające• Służą zabezpieczeniu zobowiązań kupującego/sprzedającego -

zabezpieczeniu ryzyka dziennej zmiany ceny kontraktu

• Stanowią tylko część wartości kontraktu – określony % wartości

• Wartość depozytu liczona jest od ostatniego kursu rozliczeniowego

• Wysokość depozytu wyznaczana jest przez KDPW

• Wnoszone (wpłacane) na rachunek inwestora w DM

• Depozyty określane przez biura maklerskie nie mogą być niższe niż te określone przez KDPW:http://www.kdpw.pl/pl/serwisy/IRtools/fullKM_ZAR.xls

41

Depozyty zabezpieczające- Wartość kontraktu EUR/PLN przy kursie 3,7310 (kurs na

giełdzie 373,10), wartość kontraktu 37.310 PLN.- Depozyt wstępny (przy założeniu, że depozyt jest równy

2% a BM nie wymaga wyższego niż KDPW)

= 0,02*37.310= 747 PLN

- Właściwy depozyt zabezpieczający= 0,014*37310= 523PLN

- Zmiana o krok notowania (np. z 373,10 na 373,11) to zysk

lub strata 1 PLN.

42

Depozyty zabezpieczające

• Zmiana o 100 pipsów to zysk lub strata 100 PLN.

100PLN/747PLN (depozyt zabezpieczający) to ponad 13%

zysku lub straty od zainwestowanych środków.

• Zmiana kursu przy którym BM zażąda uzupełnienia depozytu

= 0,006*37.310= zmiana o 224PLN= 2,24 grosza=224 pipsy

Przy założeniu zmiany niekorzystnej – spadku, kiedy mamy

pozycję długą lub wzrostu, kiedy mamy pozycję krótką.

Zmiana korzystna – zysk inwestora

43

Dźwignia finansowa

Mała zmiana kursu kontraktu

Duża procentowa zmiana środków na rachunku

44

Dźwignia finansowa

• Wartość kontraktu na EUR (kurs kontraktu terminowego 373,10 (PLN za 100EUR)*100) = 37.310 zł

• Depozyt 2% = 747 zł (2% * 37.310 zł)• Dźwignia finansowa 50 krotna (100%/2%)= 50

• Zmiana kursu kontraktu o 1% to 3,73 PLN/100EUR = 373 PLN/10.000EUR (zysk/strata dla inwestora)

• Stosunek zysku/straty do depozytu zabezpieczającego 373 zł/747 zł= 50%

45

Marking to market (równanie do rynku)dzień D D+1 D+2

Transakcja po kursie 373,10    

depozyt wstępny 747 zł 747 zł 751 zł

depozyt własciwy 523 zł 523 zł 524 zł

dzienny kurs rozliczeniowy 373,50 zł 375,50 zł 374 zł

kwota rozliczenia

(373,50 zł – 373,10 zł) * 100 = 40 zł

(375,5zł – 373,5 zł) * 100 = 200 zł

(374 zł – 375,50 zł ) * 100 = -150 zł

depozyt nabywcy po rozliczeniu 787 zł 987 zł 837 zł

depozyt wystawcy po rozliczeniu 707 zł

507 zł (to mniej niż

depozyt właściwy!) 897 zł

uzupełnienie o 240 zł do kwoty 747 zł

837+897=2x747+240

46

Ryzyko• RYZYKO RYNKOWE

– wynika ze zmian kursu kontraktu, która zależy od zmian ceny instrumentu bazowego

– jest potęgowane przez efekt dźwigni - małe wahania kursów na rynku kasowym mają proporcjonalnie większy wpływ na wartość depozytu zabezpieczającego

– może doprowadzić do poniesienia strat przekraczających wielkość pierwotnej inwestycji – straty mogą być wyższe niż pierwotnie wpłacony depozyt zabezpieczający

47

EUR/PLN

3,7000

3,9000

4,1000

4,3000

4,5000

4,7000

4,9000

gru

03

mar

04

cze

04

wrz

04

gru

04

mar

05

cze

05

wrz

05

gru

05

mar

06

cze

06

wrz

06

gru

06

mar

07

cze

07

Kursy średnie NBP

48

Ryzyko rynkowe (kontrakt EUR/PLN czerwiec – grudzień 2006)

dzień D D+90 D+180

KURS transakcji i zamknięcia w kolejnych dniach 410,30 395,20  385,20 Zysk/strata w groszach (i pipsach) - narastajaco 0 (0) 15,1 (1510) 25,1 (2510)

depozyt wstępny 821 zł 749 zł 748 zł

depozyt własciwy 574 zł 525 zł 524 zł

Zysk/strata posiadacza pozycji długiej w PLN (i w %) 0

-1510 zł (można stracić więcej

niż początkowa inwestycja)*

-2510 zł (można stracić więcej niż

początkowa inwestycja)*

Zysk/strata posiadacza pozycji krótkiej 0 1510 zł (184%) 2510 zł (305%)

* Jeżeli inwestor utrzyma pozycję mimo strat, dopłacając depozyt

49

Dźwignia finansowa c.d. Inwestycja w FEURH08 (depozyt 2%)

Inwestor A Inwestor B

Początkowy stan rachunku (PLN)

10.000 10.000

Zakładany poziom stop loss (w % początkowego kapitału i w PLN)

5%500 PLN

5%500 PLN

Liczba kupionych kontraktów (kurs 358,20)

2 10

Depozyt początkowy (717 PLN za jeden kontrakt)

1.434 PLN 7.170 PLN

50

Dźwignia finansowa c.d.Inwestycja w FEURH08 (depozyt 2%)

Inwestor A Inwestor B

Zmiana w pipsach powodująca zadziałanie stop lossa

2*X1*1PLN=500PLN

X1=250 PIPS

10*X2*1PLN=500 PLN

X2=50 PIPS

Procentowa zmiana kursu powodująca zadziałanie stop lossa (jest to także zmiana kursu powodująca zysk w wysokości 5%)

0,7% 0,14%

Dźwignia finansowa (wartość inwestycji/kapitał początkowy)

(2*35.820)/ 10.000=7,2

(10*35.820)/ 10.000=35,8

51

Ryzyko• Ryzyko braku płynności

– wynika z małej aktywności inwestorów i animatorów na rynku – brak płynności

– płynność może być różna na różnych seriach

kontraktów terminowych

– zawarcie transakcji może być utrudnione lub

będzie pociągać za sobą dużą zmianę kursu

52

Ryzyko

• Ryzyko makroekonomiczne – np. zmiany stóp procentowych

• Ryzyko polityczne – niestabilna sytuacja gospodarcza i polityczna w państwie

• Ryzyko zamachu terrorystycznego (mocniej reaguje np. USD – osłabienie, kurs CHF się umacnia – waluta na trudne czasy)

53

Ryzyko

Publikacja danych makroekonomicznych –

• USA: np. zatrudnienie w sektorze pozarolniczym, inflacja, deficyt obrotów, stopy procentowe

• Polska: np. deficyt obrotów bieżących, inflacja, stopy procentowe

54

• EUR/PLN 5 lat

55

Złoto – 5 lat

170%

Źródło – www.stooq.com

56

USD/PLN – 5 lat

40%

57

Kupno 1 uncji złota – początek 2003 roku, cena

340 USD

Sprzedaż złota – początek 2008 roku, cena

920 USD

Zysk % w USD 170%

Kurs USD/PLN – początek 2003 roku

4,0500

Kurs USD/PLN – początek 2008 roku

2,4500

Zysk na inwestycji w złoto w PLN (920x2,45-340x4,05)/340x4,05= 0,64 64%

Inwestycja w złoto

58

Kupno 1 uncji złota – połowa 2006 roku, cena

630 USD

Sprzedaż 1 uncji złota – początek 2008 roku, cena

920 USD

Zysk % w USD 46%

Kurs USD/PLN – połowa 2006 roku

3,2500

Kurs USD/PLN – początek 2008 roku

2,4500

Zysk na inwestycji w złoto w PLN (920x2,45-630x3,25)/630x3,25= 0,10 10%

Inwestycja w złoto

59

Podpisanie kontraktu w USD eksportowego, początek 2007 roku, kurs USD/PLN = 3,0000

100.000 USD = 300.000 PLN (przewidywane przychody)

Marża producenta 15% - przewidywany zyskKoszty produkcji

15.000 USD=45.000 PLN

255.000 PLN

Realizacja kontraktu, dostawa, zapłata – koniec 2007 roku, kurs USD/PLN = 2,4500, otrzymana kwota w USD

100.000 USD

Sprzedaż 100.000 USD w banku po kursie 2,4400,

244.000 PLN

Strata na kontrakcie 11.000 PLN = 4,3%

Koszt zabezpieczenia – futures USD/PLN

Koszty utrzymania depozytu zabezpieczającego w biurze

maklerskim

Kontrakt handlowy

60

Instrumenty pochodne nie są bardziej

ryzykowne od instrumentów bazowych

(indeksy, kursy akcji, kursy walut …).

Ryzyko zależy od wielkości

używanej dźwigni finansowej!!!

61

Instrumenty pochodne nie są bardziej

ryzykowne od instrumentów bazowych

(indeksy, kursy akcji, kursy walut …).

Dla niektórych są jedyną

możliwością uniknięcia ryzyka

rynkowego!!!

62

Instrumenty pochodne nie są bardziej

ryzykowne od instrumentów bazowych

(indeksy, kursy akcji, kursy walut …).

Najbardziej ryzykują ci, którzy nie zdająsobie sprawy z tego, jakim ryzykiem sąobarczone ich inwestycje w instrumenty bazowe, lub z tego, że ponoszą ryzykokursowe związane z prowadzonądziałalnością gospodarczą.

63

Firmy, których zyski zależą w znaczącymstopniu od kursów walut lub cen surowców,jeżeli nie zabezpieczają swoich kosztówprzed wzrostem lub przychodów przedspadkiem – stają się (świadomie lubnieświadomie) spekulantem na rynkuwalutowym lub surowcowym.

Niezabezpieczony eksporter maotwartą pozycję długą nawalutowych kontraktachterminowych, importer – pozycję krótką.

64

Firmy, otwierając pozycję przeciwstawną, wstosunku do ponoszonego w działalnościgospodarczej ryzyka rynkowego, stają się obojętne na ryzyko zmiany kursów walut lub cen surowców.

Eksporter powinien otworzyć pozycję krótką

Importer powinien otworzyć pozycję długą

Straty wynikające ze zmian kursów walut są wten sposób rekompensowane przez zyski nakontraktach terminowych (i odwrotnie).

65

Bezpieczeństwo obrotu

• Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. – rozliczanie i bezpieczeństwo transakcji

• Fundusz gwarancyjny – możliwość odzyskania środków

• Marking to Market – kontrola ryzyka

• Przejrzystość arkuszy zleceń

66

ANIMATOR OBROTU(czyli jak zmniejszyć ryzyko braku płynności)

• Zdaniem animatora jest ciągłe składanie zleceń kupna i sprzedaży w celu umożliwienia zawierania transakcji inwestorom (poprawa płynności).

• Parametry tych zleceń są określone w umowie animatora z Giełdą

67

ANIMATOR OBROTU

Warunki określone w umowie z animatorem to:

• stałe utrzymywanie spreadu na poziomie 60 pipsów (dla dwóch najbliższych terminów wygasania i 90 pipsów dla dwóch kolejnych)

• Stałe utrzymywanie zleceń o wielkości 50 kontraktów (500.000 EUR lub USD) po stronie kupna i sprzedaży

• Wielkości te umożliwią bezpieczne zawieranie transakcji dla małych i dużych inwestorów

68

Regulacje prawne

• Standardy kontraktów terminowych na EURO i USD

Szczegóły dotyczące zasad obrotu opisane są w: Regulaminie Giełdy Warunkach obrotu dla kontraktów walutowych Szczegółowych Zasadach Obrotu Giełdowego

Dokumenty są dostępne na stronie internetowej Giełdy www.gpw.pl

69

Pytania ?pochodne@gpw.pl

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa

tel. (022) 628 32 32, fax (022) 628 17 54, 537 77 90pochodne@gpw.pl