WALUTY CYFROWE– POLSKA SPECJALIZACJA FIN-TECH

W POTRZEBIE SANDBOXA

prof. dr hab. Krzysztof PiechUczelnia Łazarskiego

Strumień „Blockchain i Kryptowaluty” programu „Od papierowej do cyfrowej Polski”

„Piaskownica regulacyjna jako element budowy Regionalnego Centrum Innowacji Finansowej w Polsce”Ministerstwo Rozwoju, 13 grudnia 2016 r.

STRUKTURA PREZENTACJI

• Definicje: • waluty wirtualne i cyfrowe, • Blockchain i kryptowaluty, • fin-tech,• sandbox i „piaskownica”

• Rynek fin-tech (w tym kryptowalut) na świecie i w Polsce• Potrzeby startupów kryptowalutowych i blockchainowych

(nie tylko fin-tech)• Możliwości rozwiązań instytucjonalnych w Polsce

DEFINICJE

PIENIĄDZ CYFROWY / WALUTA CYFROWA

• Pieniądz cyfrowy / waluta cyfrowa (digital money / digital currency) – cyfrowy środek wymiany. • Może mieć charakter nieograniczony (kryptowaluty) lub przeznaczony

do specyficznych zastosowań (np. w grach czy sieciach społecznościowych – waluty wirtualne).

• Nie jest emitowany przez bank centralny lub inną władzę publiczną. • Nie jest to pieniądz elektroniczny (zgodnie z polskim prawem).

KRYPTOWALUTY

• Ang. cryptocurrency – rodzaj tokena cyfrowego opierającego się na kryptografii użytej do cyfrowego podpisywania transakcji.

• Kryptowaluty są to nośniki wartości. Niektóre z nich spełniają wszystkie lub niektóre funkcje pieniądza takie jak podzielność, zachowanie wartości, wymienialność. 

• Kryptowaluty oparte są na zdecentralizowanej sieci peer-to-peer działającej w oparciu o technologię blockchain. Niektórych z nich nikt nie jest w stanie kontrolować.

• Najbardziej znaną kryptowalutą, jest bitcoin. • Istnieją tzw. altcony (lub też próbujące je naśladować piramidy finansowe),

które powstały wyłącznie w celu oszukania klientów co do ich przyszłej wartości. Nazywane są one też „scamcoinami”.

CO TO JEST FINTECH?

• Najprostsza definicja:

Financial Technology = Startupy technologiczne działające w sferze finansów

• albo krócej:FinTech = Finance + Tech

ZABAWKI A POWAŻNY BIZNES

• Piaskownica – skojarzenie z miejscem zabaw dzieci…• Sandbox – każdy informatyk zna to pojęcie.• Fin-tech = financial technology.

• Najczęściej jest to technologia IT (informatyka)• Każdy informatyk w dziedzinie fin-tech kojarzy, czym jest sandbox i czym może

być regulatory sandbox

SANDBOX PO POLSKU

• Sandbox w informatyce (Wikipedia): security mechanism for separating running programs. It is often used to execute untested or untrusted programs or code, possibly from unverified or untrusted third parties, suppliers, users or websites, without risking harm to the host machine or operating system. A sandbox typically provides a tightly controlled set of resources for guest programs to run in, such as scratch space on disk and memory. 

• Prawidłowe tłumaczenie sensu słów „regulatory sandbox”: dedykowane środowisko regulacyjne, izolowane środowisko testowe.

RYNEK FINTECH, BITCOIN I BLOCKCHAIN NA ŚWIECIE I W POLSCE

– finansowanie startupówświat:

FinTech = $50+ mld bitcoin/blockchain = $1,7 mld

MIEJSCE POLSKI W ŚWIECIE KRYPTO…

• Jeden z nielicznych na świecie projektantów i producentów układów scalonych• $50mln – wartość środków na „polskich” giełdach kryptowalutowych• Najsprawniejsza współpraca giełd kryptowalutowych i banków w EU• Najwięcej instrumentów finansowych na giełdach kryptowalutowych w EU• Największa w EU sieć bankomatów obsługujących bitcoiny• Polski złoty – 5. najczęściej używana na świecie waluta na giełdach kryptowalutowych

• Źródło: Szacunki własne na podstawie wolumenu obrotów na przełomie czerwca i lipca 2016 r. (30 dni): CNY 10,8m, USD 3,1m, EUR 460k, JPY 250k, PLN 100k

MIEJSCE POLSKI W ŚWIECIE KRYPTO…

• Polacy – jedna z najaktywniejszych nacji na giełdach kryptowalutowych na świecie• 1. na świecie licytacja dzieł sztuki za bitcoiny (SDA 2014)• 1. na świecie wpisanie prawa własności dzieła sztuki do blockchain• Pierwsza na świecie, w pełni legalna sprzedaż akcji w spółce za bitcoiny (InPay

S.A.)• Jedna z najbardziej zaawansowanych procesów (samo)„regulacji” sektora

kryptowalutowego na świecie• Jedna z najbardziej zaawansowanych kooperacji rządu ze środowiskiem

startupowym w zakresie kryptowalut i technologii blockchain

EKOSYSTEM STARTUPOWYRola instytucji

KONKURENCJA REGULACYJNA

• Prawo zwykle nie nadąża za zmianami technicznymi• Konkurencja regulacyjna pomiędzy krajami w zakresie ułatwień w prawie

(regulacjach) dla startupów• Kilka krajów – udane pozyskiwanie startupów z całego świata• Polskie startupy fintech w większości przeniosły się już za granicę – ze

względów niepewności regulacyjnej, a nie z powodów podatkowych• Utrzymanie tego stanu doprowadzi o „drenażu mózgów” – dalszej ucieczki

polskich startupów za granicę (W. Brytania, Szwajcaria, Gibraltar, nawet Azja Pd.-Wsch.)

OPINIA MIĘDZYNARODOWEGO STARTUPU FINTECH / BLOCKCHAIN NT. UE / PL

• Warsaw Stock Exchange incubator; can do a lot under regulatory regime for it - startups can host parts of their services under it.

• Clarifications on tokens vs securities - that blockchain tokens should not be considered securities (vide Szwajcaria)

• Tax reliefs for automatically auditable companies through blockchain; reducing administration requirements/tax checks

• Standardized audit formats / accounting / taxation; moving away from traditional 9-5 employment. Creating and acting as a company should be as easy as to installing an app

• Open-minded regulators; approachable by startups, sandboxes. • Able to deal with foreigners, to attract foreign companies.

• Data protection is mentioned in Polish constitution, it should be clarified in the blockchain age, where you can't practically be forgotten – jedna z największych barier dla posiadania startupu blockchainowego w UE

• Open source governmental systems for collaboration by independent contractors / talents to make best systems

KONSULTACJE MIĘDZYRESORTOWE I SPOŁECZNE

na temat przeglądu prawa w zakresie barier stosowania technologii blockchain i kryptowalut przygotowanego przez

Strumień „Blockchain i kryptowaluty”

WNIOSKI STRUMIENIA

• …potrzebne jest podjęcie prac nad unormowaniem pojęcia kryptowalut w kontekście prawnych środków płatniczych czy pieniądza elektronicznego, a także prac nad zastąpieniem przypadków wymaganej przez prawo trzeciej strony przez technologię blockchain.

• …z punktu widzenia tworzenia warunków do szybkiego rozwoju technologicznego, w tym rozwoju rynków na nich opartych, doświadczenie międzynarodowe wskazuje, że warto kierować się rozwiązaniami krajów anglosaskich.

• Postulat: Objęcie ochroną sektora nowoczesnych technologii (w szczególności startupów blockchainowych i kryptowalutowych) w postaci tzw. piaskownicy regulacyjnej (ang. regulatory sandbox) zastosowanej już w kilku krajach na świecie.

OPINIE NT. PRZEGLĄDU PRAWA

• MC, MF, MR, MNiSW i in: nie prowadzą prac legislacyjnych i nie zamierzają ich podjąć.• GIODO: „ustawodawca będzie musiał aktywnie przeciwdziałać negatywnym skutkom

stosowania takich technologii…” [blokchain]• Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji: „Postulat utworzenia polskiego DSR

oceniamy bardzo pozytywnie. Polska dysponuje dużym potencjałem w zakresie technologii IT oraz nowoczesnych usług finansowych. Proponowane w dokumencie rozwiązania legislacyjne mogą przyczynić się do znaczącego usunięcia barier wejścia na rynek usług finansowych oraz do zwiększenia pewności prawa, której brak jest jedną z podstawowych bolączek polskiej gospodarki. Połączenie obu tych elementów bez wątpienia zwiększy konkurencyjność polskiego sektora FinTech oraz atrakcyjność Polski, jako miejsca dla realizacji kolejnych nowatorskich rozwiązań.”

DECYZJA KOMITETU STERUJĄCEGO

12 grudnia 2016 r. – decyzja Pani Minister Anny Streżyńskiej i Komitetu Sterującego programu „Od papierowej do cyfrowej Polski”:• A) jak najszybsze (tj. na początku 2016 r.) powołanie sandboxu regulacyjnego• B) gotowość objęcia sandboxu nadzorem międzyresortowym Ministerstwa

Cyfryzacji (oraz Ministerstwa Rozwoju i Ministerstwa Finansów)

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Krzysztof@bitcoin.org.pl