View
0
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Llawlyfr Adolygu TGAU
ar gyfer 2015
Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu
Llyfryn y Myfyriwr 1: Cyflwyniad
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 2 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Cynnwys
Llyfryn y Myfyriwr 1: Cyflwyniad ........................................................................................................................ 1
Croeso .......................................................................................................................................................... 4
Mynd ati i Adolygu .................................................................................................................................... 6
Yn yr Arholiad ............................................................................................................................................ 8
Eich Arholiad .............................................................................................................................................. 9
Cyngor i’r Arholiad .................................................................................................................................. 11
Beth yw fy Nod? ....................................................................................................................................... 12
Gwefannau Defnyddiol ........................................................................................................................... 14
Fframwaith Astudio’r Cyfryngau .......................................................................................................... 15
Llyfryn y Myfyriwr 2: Hysbysebu ..................................................................................................................... 16
Hysbysebu ................................................................................................................................................. 17
Beth yw Swyddogaeth Hysbysebu ? ..................................................................................................... 18
Mathau o Hysbysebu ............................................................................................................................... 18
Rheoliadau Hysbysebu ............................................................................................................................ 20
Cwynion Hysbysebu ............................................................................................................................... 21
Categoreiddio’r Gynulleidfa ................................................................................................................... 23
Hysbysebu ac Anghenion ....................................................................................................................... 27
Rhyngdestuniaeth o fewn Hysbysebion ............................................................................................... 31
Rhyngdestuniaeth o fewn Hysbysebion Print ..................................................................................... 34
Cynrychioliad o Ryw Person o fewn Hysbysebu ................................................................................ 36
Atgyffwrdd â Lluniau mewn Hysbysebu ............................................................................................. 39
Termau Allweddol: Hysbysebu ............................................................................................................. 43
Cyfateb 1: Termau Cynulleidfa .............................................................................................................. 44
Dadansoddi Hysbysebu: Croesair Termau Allweddol ...................................................................... 44
Cyfateb 2: Mathau o Dechnegau Hysbysebu ....................................................................................... 44
Technegau ac Iaith Hysbysebu ............................................................................................................... 48
Geiriau Slec ............................................................................................................................................... 49
Rhestr Wirio Edrych ar, a Dadansoddi Hysbysebion ......................................................................... 52
Llyfryn y Myfyriwr 3: Adran A: Hysbysebu mewn Print ............................................................................. 55
Theori ................................................................................................................................................................. 55
Gweithgareddau Termau Allweddol .................................................................................................... 56
Pŵer Penawdau mewn Hysbysebu ....................................................................................................... 60
Dynodiad ac Arwyddocâd mewn Hysbysebion Print ........................................................................ 64
Damcaniaethau Cynulleidfa ................................................................................................................... 66
Damcaniaethwyr a Damcaniaethau ...................................................................................................... 67
Gweithio tuag at yr Arholiad ......................................................................................................................... 69
Hysbyseb mewn Print Enghraifft 1 – Nike ........................................................................................... 70
Genre .......................................................................................................................................................... 72
Ateb Enghreifftiol 1 .................................................................................................................................. 73
Cynrychioliad ........................................................................................................................................... 76
Ateb Enghreifftiol 2 .................................................................................................................................. 77
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 3 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Hysbyseb mewn Print Enghraifft 2 – L’Oreal ..................................................................................... 80
Genre .......................................................................................................................................................... 81
Ateb Enghreifftiol 3 .................................................................................................................................. 83
Cynrychioliad ........................................................................................................................................... 86
Ateb Enghreifftiol 4 .................................................................................................................................. 87
Tasgau Estynedig ..................................................................................................................................... 92
Cymharu Hysbysebion mewn Print ...................................................................................................... 93
Cwestiynau Math Arholiad .................................................................................................................... 96
Llyfryn y Myfyriwr 4: Adran B: Hysbysebu ar y Teledu .............................................................................. 99
Theori ................................................................................................................................................................. 99
Gweithgareddau Termau Allweddol .................................................................................................. 100
Hysbysebu ar y Teledu .......................................................................................................................... 102
Rhyngweithioldeb mewn Hysbysebion Teledu ................................................................................ 104
Prynu Amser Awyr ................................................................................................................................ 104
Sefydliadau Hysbysebu: Cwestiynau Cyflym ................................................................................... 108
Astudiaeth Achos Cydgyfeiriant Cyfryngol: Kit Kat Senses ........................................................... 110
Rhestr Wirio Hysbyseb Deledu ............................................................................................................ 113
Gweithio tuag at yr Arholiad ....................................................................................................................... 115
Adran B: Tasgau Arholiad Enghreifftiol ............................................................................................. 119
Tasg 5: Cwestiynau Math Arholiad ..................................................................................................... 133
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 4 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Croeso
Canllaw adolygu ydy’r adnodd hwn ar eich cyfer chi - y myfyrwyr TGAU
sy’n sefyll arholiad Astudio’r Cyfryngau CBAC yn 2015 – eich rhieni a’ch
athrawon.
Eich testunau arholiad yw Hysbysebu mewn Print a Hysbysebu ar y Teledu.
Adran A: Adran B:
Hysbysebu mewn Print Hysbysebu ar y Teledu
Mae yna lawer o weithgareddau i chi eu gwneud gartref yn ogystal ag yn y
dosbarth! Mae yna gyfleoedd i chi wneud eich gwaith ymchwil eich hun a
gweithio ar gwestiynau enghreifftiol y gellir eu defnyddio ar gyfer unrhyw
enghreifftiau o Hysbysebu mewn Print neu ar y Teledu yr ydych am eu
defnyddio wrth fynd ati i adolygu.
Gallwch ysgrifennu eich atebion yn y llyfryn adolygu hwn os dymunwch,
neu ddefnyddio papur neu lyfr nodiadau – beth bynnag sydd orau i chi.
Pan fyddwch wedi ateb cwestiwn, mae yna gynllun marcio i’r ddwy adran i
chi hunanasesu eich atebion, a gallwch edrych ar atebion enghreifftiol i
weld sut mae eich gwaith yn cymharu.
Mae gweithgareddau wedi’u marcio gyda’r symbol hwn.
Mae holl weithgareddau sydd ag atebion wedi’u darparu iddynt
wedi’u marcio gyda’r symbol hwn.
Os ydych yn gweld y symbol hwn wrth ymyl gweithgaredd, yna
bydd angen i chi ddefnyddio’r Rhyngrwyd i’ch helpu.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 5 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Dyddiad arholiad Astudio’r
Cyfryngau yw:
___________________________
_
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 6 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Mynd ati i Adolygu
Cyn i chi ateb unrhyw rai o’r cwestiynau, beth am i chi nodi syniadau ar
ddarn o bapur a gwirio gyda’ch athro eich bod ar y trywydd iawn.
Defnyddiwch ben aroleuo i farcio’r geiriau allweddol yn y cwestiynau –
bydd hynny yn eich helpu i ganolbwyntio.
Gwnewch gardiau fflach gyda’r termau allweddol ar y blaen a’u
diffiniadau ar y cefn, a dysgwch nhw! Ond cofiwch, dydy gwybod y
term ddim yn ddigon – mae’n rhaid i chi ei gymhwyso i’ch atebion!
Ceisiwch gynnwys cymaint o dermau’r cyfryngau ag y gallwch yn eich
gwaith.
Mae’r un peth yn wir am y damcaniaethwyr cyfryngau. Dydy gwybod eu
henwau a deall eu syniadau ddim yn
ddigon. Dylech gymhwyso’r
damcaniaethau i’ch enghreifftiau chi,
a’r enghreifftiau a geir yn y llawlyfr
hwn.
Adolygwch gyda phartneriaid astudio,
dechreuwch mewn da bryd a
gwobrwywch eich hun ar ôl diwrnod da o adolygu trylwyr.
Mae eich athro yno i’ch helpu, ond mae’n rhaid i chi helpu eich hun
hefyd. Pan fyddwch wedi gorffen cwestiwn neu dasg, gwiriwch gyda’ch
athro Cyfryngau eich bod yn ateb yn gywir. Byddwch yn gwybod eich
bod ar y trywydd iawn, a bydd yr holl waith caled yn creu argraff dda!
Ceisiwch adnabod eich dull dysgu eich hun. Mae gwahanol bobl yn
gweithio fwyaf effeithiol dan amodau gwahanol. Mae rhai yn hoffi
cwmni, a rhai yn hoffi cerddoriaeth yn y cefndir. Mae hynny’n tynnu
sylw rhai eraill. Mae ar rai angen clywed gwybodaeth (os ydych chi’n
un, recordiwch eich adolygu!), ac mae ar rai angen gweld gwybodaeth
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 7 o 133 © ZigZag Education - Atebol
(os ydych chi’n un, gwnewch gardiau adolygu gan ddefnyddio llawer o
liwiau). Mae eraill yn hoffi gwneud er mwyn dysgu (os ydych chi’n un,
gosodwch dermau a damcaniaethau allweddol o amgylch eich ystafell –
crewch gemau o snap neu fingo gyda’ch cardiau adolygu). Byddwch yn
gyfrifol, a cheisiwch ganfod yr amodau sydd fwyaf addas i chi.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 8 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Yn yr Arholiad
Ewch â’ch eiddo i’r ystafell arholiad mewn cas pensiliau neu fag plastig
clir.
Cofiwch ddod â phen sbâr, pensiliau, rhwbiwr, miniwr, pren mesur, pen
llinellu mân a phensiliau lliwio.
Gadewch y lliwio a’r gwaith llinellu mân hyd y diwedd, a dim ond os
oes gennych amser! Ni fyddwch o reidrwydd yn cael mwy o farciau am
hynny, ond fe fydd yn gwneud i’ch gwaith creadigol edrych yn fwy
deniadol i’r arholwr.
Ceisiwch sicrhau bod eich llawysgrifen yn daclus ac yn ddarllenadwy.
Mae’n gas gan arholwyr orfod pori dros ysgrifen flêr, aneglur, ac os
nad ydynt yn gallu’i darllen, fe fyddwch yn colli marciau.
Darllenwch y cwestiynau yn drylwyr a gwnewch yn siŵr eich bod yn
deall beth mae’r arholwyr eisiau gennych.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 9 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Eich Arholiad
Mae eich arholiad yn 2 awr a 15 munud ac wedi’i rannu’n Adran A:
Hysbysebu mewn Print ac Adran B: Hysbysebu ar y Teledu.
Adran A
Bydd gofyn i chi ymateb i ddeunydd seiliedig ar brint a byddwch yn cael
PEDWAR cwestiwn, gyda chyfanswm o 40 marc. Bydd eich gwybodaeth o’r
canlynol yn cael ei phrofi yn Adran A:
Dadansoddiad testunol
Genre
Cynrychioliad
Naratif
Sefydliadau/diwydiant
Cynulleidfaoedd
**Astudiwch y Deunydd Adnoddau printiedig i Adran A yn ofalus cyn i chi
ddechrau ysgrifennu **
Adran B
Bydd gofyn i chi ddangos eich dealltwriaeth o Hysbysebu ar y Teledu trwy
gyfres o dasgau creadigol. Mae cyfanswm o 40 marc yn yr adran hon.
Bydd eich gwybodaeth o’r canlynol yn cael ei phrofi yn Adran B:
Genre
Cynulleidfaoedd
Sêr
Sefydliadau/diwydiant
Cynrychioliad
Dadansoddiad testunol
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 10 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Bydd arholwyr yn gwobrwyo’n gadarnhaol am:
i. Ddefnyddio iaith a damcaniaethau’r cyfryngau
ii. Tynnu ar enghreifftiau o’ch dysgu eich hun
iii. Dangos dealltwriaeth o dargedu cynulleidfa ac
ymatebion
iv. Dadansoddi yn hytrach na disgrifio
v. Ymatebion manwl sy’n dangos eich dealltwriaeth yn glir
Dylech gadw mewn cof yr amcanion asesu, sef:
AO1 Cofio, dethol a chyfathrebu eich gwybodaeth a’ch dealltwriaeth o
gynnyrch y cyfryngau a’r cyd-destunau y cânt eu cynhyrchu a’u
defnyddio ynddynt
AO2 Dadansoddi ac ymateb i destunau/pynciau’r cyfryngau gan
ddefnyddio cysyniadau allweddol a therminoleg briodol
AO3 Dangos sgiliau ymchwil, cynllunio a chyflwyno.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 11 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Cyngor i’r Arholiad
Paratowch i’r arholiad trwy wneud y canlynol:
Ymarfer trwy edrych ar gyn-bapurau (cyfarwyddo gyda diwyg yr
arholiad) ac ateb cwestiynau math arholiad. Darllenwch y cwestiynau yn
drylwyr a gwneud yn siŵr eich bod yn deall beth mae’r arholwyr eisiau
gennych.
Dangos dealltwriaeth ehangach o hysbysebu mewn print a hysbysebu
ar y teledu trwy gyfeirio at ystod o enghreifftiau priodol o fewn eich
atebion.
Defnyddio terminoleg y cyfryngau o fewn eich ateb. Byddwch yn
hyderus wrth ddefnyddio iaith y cyfryngau!
I’ch tasg ddylunio yn Adran B, dangoswch wreiddioldeb a
chreadigrwydd.
Defnyddio sillafu, atalnodi a gramadeg eglur a chywir.
Dangos eich dealltwriaeth a chymhwyso eich gwybodaeth a’ch
enghreifftiau i’r cysyniadau allweddol: iaith y cyfryngau, sefydliadau,
cynulleidfa a chynrychioliad.
Dangos tystiolaeth o adolygu annibynnol – nid beth rydych wedi’i
ddysgu yn y dosbarth yn unig.
Nodi ac esbonio o fewn eich atebion.
Cadw eich llawysgrifen yn daclus a darllenadwy. Mae’n bosibl i chi golli
marciau yn ddiangen os yw eich llawysgrifen yn aneglur.
Defnyddio damcaniaethau a dadleuon perthnasol, a’u cymhwyso i
enghreifftiau perthnasol o fewn eich atebion.
Pob Lwc
Luck!
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 12 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Beth yw fy Nod?
Rydych yn awyddus i gael y marciau gorau posibl. Erbyn hyn, mae’n siŵr y
bydd eich athro wedi rhoi amcan i chi o’r radd yr ydych yn anelu ati. Maen
nhw’n debygol o fod wedi rhagfynegi gradd y gallwch chi ei chyflawni os
rydych yn gweithio’n galed a gwneud eich gorau. Dim ond ychydig iawn o
ymgeiswyr all gyflawni eu potensial heb fawr ddim ymdrech. Mae’n rhaid
i’r mwyafrif ohonom weithio’n galed i gyrraedd y nod!
Ffordd dda o weithio allan beth yw eich nod i’r arholiad yw edrych ar farc
eich gwaith cwrs.
Mae eich gwaith cwrs werth 60% o’r radd derfynol, a byddwch wedi derbyn
marc allan o 120. Mae’n rhaid i chi haneru eich marc cyffredinol i gael
eich sgôr gyfartalog. Ysgrifennwch eich marc gwaith cwrs allan o 60 a
marc eich ffug arholiad allan o 40.
Marciau ar hyn o bryd
Marciau gwaith cwrs am ffolder
gyflawn o ddau ymchwiliad
testunol ac un cynhyrchiad
/120 /60
Canlyniad y ffug arholiad /80 /40
Os mai dyma oedd fy TGAU terfynol, fy ngradd derfynol fyddai:
Gradd Marc % Tic
A* 90
A 80
B 70
C 60
D 50
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 13 o 133 © ZigZag Education - Atebol
E 40
F 30
G 20
U 0
I godi fy ngradd derfynol,
mae’n rhaid i mi godi fy sgôr arholiad o ____ marc.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 14 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Gwefannau Defnyddiol
Wrth i chi adolygu, fe fydd yn hynod o ddefnyddiol i chi edrych ar gymaint
o enghreifftiau ag y gallwch o hysbysebu mewn print a hysbysebu ar y
teledu er mwyn ymestyn eich gwybodaeth a’ch dealltwriaeth yn barod i’r
arholiad. Isod, ceir rhestr o wefannau defnyddiol all eich helpu wrth i chi
adolygu. Os ydych yn anelu at radd B neu uwch, dylech fwrw golwg ar y
gwefannau hyn.
Mae’n bosibl cyrchu’r holl wefannau isod trwy fynd i zzed.co.uk/5225.
Gwefannau Cyffredinol
www.mediawatchuk.org.uk
www.creativeskillset.org/advertising
www.asa.org.uk
www.ipa.co.uk
www.adassoc.org.uk/Home
www.interbrand.com
www.mediaknowall.com/gcse/advertising/advertising.php
www.adcracker.com
www.adweek.com
www.warc.com
Penodol i Hysbysebu mewn Print
www.advertisingarchives.co.uk
www.stillad.com
Penodol i Hysbysebu ar y Teledu
www.tellyads.com
www.advertisingarchives.co.uk
www.bestadsontv.com/best/tv
www.thinkbox.tv/server/show/nav.973
www.tvadmusic.co.uk
www.tvadvertising.co.uk/
www.tellyads.com/
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 15 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Fframwaith Astudio’r Cyfryngau
Testunau
Genre – nodweddion cyffredinol
(confensiynau), eiconograffeg ac
egwyddorion ailadrodd, croesrywedd
(hybridity), rhyngdestuniaeth, y berthynas
rhwng genre ac anghenion y gynulleidfa.
Naratif – lluniad, rôl golygu, strwythurau
naratif, swyddogaethau cymeriadau,
gosodiadau a lleoliadau.
Cynrychioliad – beth sy’n gwneud
cynrychioliad, fersiynau wedi’u cyfryngu o’r
byd go iawn, stereoteipiau, y modd y caiff
pobl/grwpiau eu cynrychioli yn y cyfryngau,
y modd y caiff digwyddiadau a materion eu
cynrychioli yn y cyfryngau.
Sefydliadau/Diwydiant
Marchnata a hyrwyddo – y ffyrdd y mae
sefydliadau’r cyfryngau yn marchnata,
hyrwyddo ac yn brandio eu hunain mewn
amgylchedd sy’n fasnachol gystadleuol,
cydgyfeiriant.
Rheoleiddio a rheoli – sut mae gwahanol
fathau o gyfryngau’n cael eu rheoleiddio
a’u rheoli, y rhesymau dros reoleiddio a
rheoli, a phroblemau rheoleiddio a rheoli,
y modd y gall unigolion reoli eu cyfryngau
eu hunain.
Agweddau personol, cymdeithasol a
moesegol – y gwrthdaro rhwng rhyddid
unigol a chyrff cyfryngol; agweddau
personol, cymdeithasol a moesegol ar
amgylcheddau ar-lein.
Cynulleidfa
Cynulleidfaoedd y cyfryngau – materion sy’n cael eu codi gan y cyfryngau ar gyfer amrediad
o gynulleidfaoedd (gan gynnwys cefnogwyr), o ran ymgysylltu â chynulleidfaoedd, ac
ymateb a dehongli.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 16 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Llawlyfr Adolygu TGAU 2015
Llyfryn y Myfyriwr 2:
Hysbysebu
Hysbysebu .................................................................................................................................................................17
Beth yw swyddogaeth Hysbysebu? .......................................................................................................................18
Mathau o Hysbysebu................................................................................................................................................18
Rheoliadau Hysbysebu ............................................................................................................................................20
Cwynion Hysbysebu ................................................................................................................................................21
Categoreiddio’r Gynulleidfa ...................................................................................................................................23
Hysbysebu ac Anghenion ........................................................................................................................................27
Rhyngdestuniaeth o fewn Hysbysebion ................................................................................................................31
Rhyngdestuniaeth o fewn Hysbysebion Print ......................................................................................................34
Cynrychioliad o Ryw Person o fewn Hysbysebu .................................................................................................36
Atgyffwrdd â Lluniau mewn Hysbysebu .............................................................................................................39
Termau Allweddol: Hysbysebu ..............................................................................................................................43
Cyfateb 1: Termau Cynulleidfa ...............................................................................................................................44
Dadansoddi Hysbysebu: Croesair Termau Allweddol .......................................................................................45
Cyfateb 2: Mathau o Dechnegau Hysbysebu ......................................................................................................46
Technegau ac Iaith Hysbysebu ...............................................................................................................................48
Geiriau Slec ................................................................................................................................................................49
Rhestr wirio Edrych ar, a Dadansoddi Hysbysebion ...........................................................................................52
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 17 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hysbysebu
Beth yw hysbysebu? O fewn amgylchedd sy’n gynyddol fasnachol a chystadleuol, mae hysbysebion yn dylanwadu ar ein bywydau o ddydd i ddydd. Fel un o’r tair prif strategaeth farchnata ar gyfer gwerthu cynhyrchion neu wasanaethau, mae hysbysebion yn dod yn bwysicach nag erioed i gyfleu negeseuon a pherswadio’r cwsmer i brynu’r cynnyrch neu’r gwasanaeth dan sylw. Mae hysbysebu yn dibynnu ar dair prif gydran fel y gwelir yn y diagram isod:
Esboniwch pam mae pwrpas, cynulleidfa a delwedd brand yn gydrannau pwysig wrth hysbysebu cynnyrch neu wasanaeth.
Pwrpas: ..............................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Cynulleidfa: ........................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Delwedd brand: .................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Hysbysebu
Cynulleidfa
Pwrpas Delwedd Brand
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 18 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
1. I werthu rhywbeth i chi 2. I’ch perswadio i newid brandiau 3. I newid eich ymddygiad 4. I’ch hysbysu am rywbeth
Dewiswch bedair hysbyseb i’w hastudio ac atebwch y cwestiynau canlynol:
1. Pa fath o hysbysebu y mae’r hysbyseb yn perthyn iddo?
2. Beth yw prif swyddogaeth yr hysbyseb? 3. Pa neges/gwerthoedd sy’n cael eu cyfleu o
fewn yr hysbyseb? 4. Ydy’r hysbyseb yn berswadiol? Pa
dechnegau hysbysebu sy’n cael eu defnyddio i wneud i’r hysbyseb apelio at y gynulleidfa darged?
Beth yw swyddogaeth Hysbysebu?
Mathau o Hysbysebu
Hysbysebion Naratif
Diffiniad: ................................................
................................................................
................................................................
Enghraifft: ..............................................
................................................................
Mae nifer o hysbysebion yn defnyddio
ffeithiau a ffigurau i roi hygrededd i’r
cynhyrchion neu’r gwasanaethau sy’n cael eu
hysbysebu. Allwch chi feddwl am o leiaf dair
hysbyseb sy’n defnyddio ffeithiau a ffigurau?
Pa mor berswadiol yw hysbysebion sy’n cynnwys ffeithiau a ffigurau?
Hysbysebion Parodi
Diffiniad: .................................................
.................................................................
.................................................................
Enghraifft: ...............................................
.................................................................
Cynnig Gwybodaeth
Diffiniad: .................................................
.................................................................
.................................................................
Enghraifft: ...............................................
.................................................................
Gwaedd 30-Eiliad
Diffiniad: ................................................
................................................................
................................................................
Enghraifft: ..............................................
................................................................
Cyfres
Diffiniad: .................................................
.................................................................
.................................................................
Enghraifft: ...............................................
.................................................................
I bob math o hysbyseb a restrwyd, rhowch un diffiniad ac o leiaf un enghraifft.
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 19 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Yn eich barn chi, pam yr ystyrir mai’r tair rheol gyffredinol hysbysebu hyn yw’r rhai pwysicaf? Rhowch resymau dros eich ateb.
Edrychwch ar dair hysbyseb; ydych chi’n credu bod hysbysebu yn angenrheidiol? Rhowch resymau dros eich ateb.
Ni ddylai
hysbysebu DDIGIO
Rheolau
Cyffredinol Hysbysebu
Mae’n rhaid i
hysbysebu fod yn GYFRIFOL
Ni ddylai
hysbysebu GAMARWAIN
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 20 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Rheoliadau Hysbysebu
Yn y DU, yr ASA (Awdurdod Safonau Hysbysebu) yw’r corff annibynnol sy’n rheoleiddio hysbysebu ar draws yr holl gyfryngau. Mae’r ASA yn cynnal y safonau hysbysebu trwy godau hysbysebu sydd wedi’u hysgrifennu gan y Pwyllgor Arferion Hysbysebu (CAP) a’r Pwyllgor Darlledu Arferion Hysbysebu (BCAP); mae’n rhaid i bob hysbysebwr eu dilyn. Mae’r ASA yn penderfynu a yw hysbysebion wedi torri’r codau hysbysebu hyn.
Pa wybodaeth arall allwch chi ganfod am yr ASA a fydd yn eich helpu i adolygu? Defnyddiwch y gofod isod i ysgrifennu eich canfyddiadau.
Rhowch dair mantais a thair anfantais o reoleiddio hysbysebion.
Manteision Anfanteision
1. Gwella cydymffurfiaeth gyda safonau hysbysebu – nid yw hysbysebion yn niweidiol/yn digio nac yn gamarweiniol
1. Gallu teimlo’n rhy gyfyng, rhyddid barn yn cael ei reoli
2. Tryloyw ac agored – mae’r broses o ymdrin â chwynion yn digwydd yn gyhoeddus
2. Gallai hysbysebion gael eu dehongli’n wahanol i’r ystyr a fwriadwyd, a gallent felly ddigio’r gynulleidfa yn anfwriadol.
3. Effeithiolrwydd – mae’r broses o ymdrin â chwynion yn gyflym a hyblyg
3. Tebygolrwydd o ‘niwed i’r brand’ pe byddai cwynion am hysbyseb yn cyrraedd yr ASA.
© ASA
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 21 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Edrychwch ar wefan ASA (www.asa.org.uk). Gwnewch restr o beth sy’n cael ei ystyried yn briodol o fewn hysbysebion a beth sydd ddim yn cael ei ganiatáu. Cofiwch gynnwys hysbysebion mewn print ac ar y teledu.
1. ......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
2. ......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
3. ......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
4. ......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
5. ......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Cwynion Hysbysebu
Edrychwch ar yr astudiaethau achos canlynol. Rhowch resymau pam mae’r hysbysebion hyn yn cyfiawnhau’r cwynion a dderbyniwyd amdanynt. Ydych chi’n cytuno neu’n anghytuno gyda’r cwynion? Pam?
Astudiaeth Achos 1: KFC (2005). Hysbyseb Zinger. Derbyniwyd: 1,671 o gŵynion Gwyliwch yr hysbyseb ar-lein yn: http://www.youtube.com/watch?v=28Enrrh9XOA&feature=related neu ewch i zzed.co.uk/5225.
Rhesymau o blaid hysbyseb KFC Rhesymau yn erbyn hysbyseb KFC
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 22 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Astudiaeth Achos 2: Adran Ynni a Newid Hinsawdd (DECC) (2009). Hysbyseb codi ymwybyddiaeth am newid hinsawdd (gan gynnwys hysbysebion teledu a phrint). Derbyniwyd: 939 o gŵynion
Estyniad: Chwiliwch am hysbyseb npower sy’n dangos teulu gyda gwallt coch ac yna edrychwch ar y dolenni canlynol.
http://gingerism.com/2008/12/npower-advertisement-banned-by.html http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/719663.stm Cwestiwn 1: Pam gredwch chi fod yr hysbyseb hon wedi denu cymaint o gyhoeddusrwydd? Cwestiwn 2: Pa agweddau ar gynrychioliad y mae’r hysbyseb yn eu codi?
Rhesymau o blaid hysbyseb DECC Rhesymau yn erbyn hysbyseb DECC
Hysbyseb Brint 1 Hysbyseb Brint 2
© DECC
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 23 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Categoreiddio’r Gynulleidfa
Rhowch ddiffiniad i bob un o’r canlynol:
Grwpiau economaidd-gymdeithasol: ................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Categorïau ffordd o fyw: ....................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Demograffeg: .....................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Categorïau ffordd o fyw
Gellir
categoreiddio
cynulleidfaoedd gan ddefnyddio:
Grwpiau
economaidd- gymdeithasol
Categorïau gwerthiant ITV
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 24 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Grwpiau economaidd-gymdeithasol: Cysylltwch y categori gyda’r diffiniad cywir
Cwestiwn Pa anfantais sy’n wynebu hysbysebwyr os ydyn nhw’n defnyddio grwpiau economaidd-gymdeithasol yn unig i hysbysebu eu cynhyrchion?
A
E
D
C2
C1
B
Gweithwyr llaw di-grefft
Rheolwyr iau neu
oruchwylwyr mewn
diwydiant neu
wasanaeth cyhoeddus,
gweithwyr proffesiynol
addysgiedig, h.y. athrawon
Rheolwyr canol mewn
cwmnïau neu
wasanaethau cyhoeddus fel addysg
Gweithwyr llaw crefftus
Y di-waith neu’r sawl
sydd ar incwm isel iawn o waith achlysurol
Uwch-reolwyr mewn
diwydiant neu
broffesiynau fel y gyfraith neu feddygaeth
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 25 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Categorïau gwerthiant ITV: Llenwch y grid gyda’r cod neu’r esboniad cywir.
CH
Oedolion
HW
Oedolion yn y categori dosbarth cymdeithasol ABC1
A3
Dynion
HC
Dynion yn y categori dosbarth cymdeithasol ABC1
WO
Gwragedd tŷ yn y categori dosbarth cymdeithasol ABC1
M3
Benywod yn y categori dosbarth cymdeithasol ABC1
W3
Cwestiynau Sut mae categorïau gwerthiant ITV yn targedu marchnadoedd arbenigol yn well na’r grwpiau economaidd-gymdeithasol? Esboniwch bwrpas demograffeg o fewn hysbysebu. Pa mor bwysig ydyn nhw?
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 26 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Rhowch ddiffiniad i bob un o’r categorïau rydych yn eu canfod trwy lenwi’r grid:
Categorïau Diffiniad
Cowbois
Siniciaid
Pobl ddiamcan
Gwrthgilwyr
Egoistiaid
Grŵpis
Arloeswyr
Piwritaniaid
Gwrthryfelwyr
Traddodiadwyr
Trendis
Iwtopwyr
Cwestiwn Allwch chi ganfod enghreifftiau o hysbysebion sy’n targedu pob un o’r categorïau ffordd o fyw?
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 27 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Hysbysebu ac Anghenion
Llenwch y grid gyda’r angen cywir i bob un o’r diffiniadau a roddir yn y tabl isod.
Meithrin neu ofalu Amlygrwydd Goroesi
Sylw Teimlo’n ddiogel Ymlyniad/cyfeillgarwch
Goruchafu Ystyr mewn bywyd Cyflawni
Diffiniad Angen am
Hysbysebion sy’n chwarae ar angen pobl i gael eu parchu a chael statws cymdeithasol uchel, e.e. hysbysebion am emwaith a dodrefn drud.
Hysbysebion sy’n addo diogelwch, e.e. hysbysebion am fanciau, benthyciadau ac yswiriant.
Hysbysebion sy’n chwarae ar angen pobl i fod mewn rheolaeth, e.e. hysbysebion am geir cyflym.
Hysbysebion sy’n chwarae ar yr angen i eraill sylwi arnoch chi a’ch edmygu, e.e. hysbysebion am gynhyrchion harddwch.
Hysbysebion sy’n chwarae ar anghenion sylfaenol, e.e. hysbysebion am fwyd.
Hysbysebion sy’n chwarae ar yr angen i lwyddo ac ennill, yn enwedig mewn tasgau anodd, e.e. hysbysebion sy’n aml yn cael eu hyrwyddo gan enwogion o’r byd chwaraeon.
Hysbysebion sy’n chwarae ar angen pobl i ffitio i mewn, i eraill eu hoffi a’u hystyried yn boblogaidd, e.e. hysbysebion am ddillad.
Hysbysebion sy’n chwarae ar angen pobl am foddhad, e.e. hysbysebion gan gwmnïau gwyliau.
Hysbysebion sy’n chwarae ar angen pobl i amddiffyn y sawl sy’n agored i niwed, e.e. hysbysebion sy’n defnyddio plant ifanc – Llaeth Cow & Gate.
Mae hierarchaeth anghenion
Maslow yn chwarae rhan bwysig
wrth hysbysebu cynhyrchion a
gwasanaethau. Mae hysbysebion
yn chwarae ar anghenion y
gynulleidfa er mwyn gwerthu cynhyrchion a gwasanaethau.
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 28 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Chwiliwch am hysbyseb brint/teledu gwahanol sy’n chwarae ar bob un o’r anghenion penodol. Byddwch angen chwilio am naw o hysbysebion gwahanol i lenwi’r grid isod:
Angen Hysbyseb enghreifftiol Sut mae’r angen yn cael ei gyfleu ynddi
Angen goroesi
Angen teimlo’n ddiogel
Angen am ymlyniad neu gyfeillgarwch
Angen meithrin neu ofalu am rywbeth
Angen cyflawni
Angen cael sylw
Angen cael amlygrwydd
Angen goruchafu
Angen canfod ystyr mewn bywyd
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 29 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Chwiliwch am dair hysbyseb (cymysgedd o brint a theledu) sy’n targedu gwahanol gynulleidfaoedd. Enwch y gynulleidfa darged i bob un o’r hysbysebion. Sut mae’r hysbysebion yn apelio at gynulleidfa darged arbennig?
Hysbyseb 1
Pwy:
Sut:
Hysbyseb 2
Pwy:
Sut:
Hysbyseb 3
Pwy:
Sut:
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 30 o 133 © ZigZag Education - Atebol
Edrychwch ar yr hysbyseb brint isod ac atebwch y cwestiynau canlynol:
Pa gynnyrch neu wasanaeth sy’n cael ei hysbysebu?
.............................................................................
Beth yw pwrpas yr hysbyseb hon?
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
Pa neges sy’n gysylltiedig â’r cynnyrch neu’r gwasanaeth hwn?
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
Beth mae’r hysbyseb yn ei ddweud wrth y gynulleidfa? Pa ffyrdd o fyw a gwerthoedd sy’n cael eu cynrychioli?
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
Pa gynulleidfa a fwriadwyd i’r hysbyseb hon?
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Sut byddech chi’n disgrifio ffordd o fyw’r gynulleidfa y bwriadwyd i’r hysbyseb hon apelio atynt?
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Pa anghenion y mae’r hysbyseb hon yn chwarae arnynt?
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Defnyddir symbolaeth yn eang o fewn
hysbysebion. Mae nifer o hysbysebion
yn cyfeirio at ystyron symbolaidd y
cynnyrch neu’r gwasanaeth er mwyn
denu’r gynulleidfa i brynu’r
cynhyrchion neu wasanaethau. Wrth
edrych ar hysbysebion, cadwch mewn
cof bob amser beth mae’r delweddau
yn symboleiddio a pha ystyron sy’n cael eu cyflwyno.
i
© David Beckham
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 31 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Rhyngdestuniaeth o fewn Hysbysebion
Edrychwch ar y tair hysbyseb deledu gan ddefnyddio’r dolenni a ddangosir isod a llenwch y tabl sy’n dilyn:
Hysbyseb Deledu 1: ‘The British Gas Team Home Services’ (2012): http://www.youtube.com/watch?v=7qEIiF0K7nA neu zzed.co.uk/5225
A yw’r hysbyseb hon yn defnyddio rhyngdestuniaeth? Pa mor amlwg yw’r rhyngdestuniaeth?
Os felly, at beth y mae’r hysbyseb yn cyfeirio?
Pa werth y mae’r rhyngdestuniaeth yn ychwanegu at yr hysbyseb?
Sut ydych chi’n gwybod hyn? Pa gliwiau gweledol/ clywedol sy’n awgrymu hyn?
Wrth wylio’r hysbyseb, wnaethoch chi adnabod y rhyngdestuniaeth yn syth? Gawsoch chi bleser o adnabod hynny?
Rhyngdestuniaeth yw pan fydd un testun cyfryngol yn cyfeirio at destun cyfryngol arall yn y fath fodd fel bydd y
gynulleidfa yn adnabod y cyfeiriad, sy’n aml yn arwain at bleser o adnabod hynny. Mae rhyngdestuniaeth yn dibynnu ar y gynulleidfa eisoes yn deall y testun cyfryngol y cyfeirir ato.
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 32 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hysbyseb Deledu 2: Cadbury Fingers ‘Fabulous Fingers’ (2011): http://www.youtube.com/watch?v=A20yeq-FrwQ&feature=plcp neu zzed.co.uk/5225
A yw’r hysbyseb hon yn defnyddio rhyngdestuniaeth? Pa mor amlwg yw’r rhyngdestuniaeth?
Os felly, at beth y mae’r hysbyseb yn cyfeirio?
Pa werth y mae’r rhyngdestuniaeth yn ychwanegu at yr hysbyseb?
Sut ydych chi’n gwybod hyn? Pa gliwiau gweledol/ clywedol sy’n awgrymu hyn?
Wrth wylio’r hysbyseb, wnaethoch chi adnabod y rhyngdestuniaeth yn syth? Gawsoch chi bleser o adnabod hynny?
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 33 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hysbyseb Deledu 3: Kellogg’s Crunchy Nut ‘Dinosaur’ (2012): http://www.youtube.com/watch?v=thd6sBJUjkE neu zzed.co.uk/5225
A yw’r hysbyseb hon yn defnyddio rhyngdestuniaeth? Pa mor amlwg yw’r rhyngdestuniaeth?
Os felly, at beth y mae’r hysbyseb yn cyfeirio?
Pa werth y mae’r rhyngdestuniaeth yn ychwanegu at yr hysbyseb?
Sut ydych chi’n gwybod hyn? Pa gliwiau gweledol/ clywedol sy’n awgrymu hyn?
Wrth wylio’r hysbyseb, wnaethoch chi adnabod y rhyngdestuniaeth yn syth? Gawsoch chi bleser o adnabod hynny?
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 34 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Rhyngdestuniaeth o fewn Hysbysebion Print
Dadansoddiad 1: Volvo
Sut mae rhyngdestuniaeth yn cael ei defnyddio o fewn hysbyseb Volvo? Sut mae hyn yn creu ystyr o fewn yr hysbyseb? Pa wybodaeth flaenorol y mae’n rhaid i’r gynulleidfa ei chael er mwyn deall yn llawn y cyfeiriad a wneir o fewn yr hysbyseb?
© Volvo
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 35 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Dadansoddiad 2: Harvey Nichols
a) Beth mae’r cymeriadau yn cymeradwyo o fewn yr hysbyseb? Ydych chi’n credu bod eu statws fel enwogion yn helpu i gymeradwyo’r cynnyrch? Cymeradwyo dillad yn Harvey Nichols. Ydw, yn enwedig gan mai Bryste yw man geni Wallace a Gromit, ac maen nhw’n gymeriadau enwog.
b) Sut mae rhyngdestuniaeth yn cael ei defnyddio o fewn hysbyseb Harvey Nichols? Sut mae hyn yn cyfrannu at yr ystyron sy’n cael
eu creu o fewn yr hysbyseb? Parodi chwareus, cysylltiadau â’r cymeriadau hyn yn creu ystyr bod dillad Harvey Nichols yn gallu bod i’r dyn cyffredin ac nid i’r cefnog yn unig (mae brand Harvey Nichols yn awgrymu cysylltiad â chynhyrchion moethus/ecscliwsif). Unwaith eto, mae cysylltiad Wallace a Gromit gyda Bryste yn creu teimlad cartrefol, dymunol i’r hysbyseb.
c) Pa wybodaeth flaenorol y mae’n rhaid i’r gynulleidfa ei chael er mwyn deall yn llawn y cyfeiriad a wneir o fewn yr hysbyseb?
Angen gwybod pwy yw Wallace a Gromit, a’u bod wedi’u creu yn stiwdios Aardman sydd â’u cartref ym Mryste.
© Harvey Nichols
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 36 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cynrychioliad o Ryw Person o fewn Hysbysebu
Edrychwch ar nifer o hysbysebion print a theledu. Pa ddelweddau o wrywdod a benyweidd-dra sy’n cael eu cyfleu o fewn yr hysbysebion? Edrychwch ar yr arddull, tôn, dulliau cyfarch, lliwiau a’r delweddau sy’n cael eu defnyddio, yn ogystal â’r cynnyrch neu wasanaeth sy’n cael ei hysbysebu! Defnyddiwch y gofod uchod i nodi eich canfyddiadau; mae enghraifft o gynrychioliad gwrywdod wedi’i gwneud i chi.
Mae’r arsylliad gwrywaidd yn gysyniad a fathwyd gan Laura Mulvey yn 1978. Mae
cysyniad yr arsylliad yn awgrymu sut mae cynulleidfa yn edrych ar y bobl a gyflwynir –
mewn hysbyseb, rhaglen deledu neu ffilm ayyb. Mae’r arsylliad gwrywaidd yn cyfeirio at
y modd y mae corff benyw wedi’i rywioli a’i ddefnyddio yn aml o fewn hysbysebu i werthu cynhyrchion a gwasanaethau, e.e. hysbysebion Lynx.
i
Annibyniaeth
Gwrywdod
mewn Hysbysebu
Benyweidd-dra
mewn Hysbysebu
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 37 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Rhestrwch y pum prif stereoteip benywol sy’n cael eu defnyddio mewn hysbysebu. Rhowch resymau dros eich atebion.
Stereoteip benywol Esboniad byr i ddisgrifio sut mae’r cysylltiadau o fewn hysbysebion
yn awgrymu’r stereoteip hwn
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 38 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Rhestrwch y pum prif stereoteip gwrywol sy’n cael eu defnyddio mewn hysbysebu. Rhowch resymau dros eich atebion.
Stereoteip gwrywol Esboniad byr i ddisgrifio sut mae’r cysylltiadau o fewn hysbysebion
yn awgrymu’r stereoteip hwn
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 39 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Atgyffwrdd â Lluniau mewn Hysbysebu
Edrychwch ar yr erthyglau canlynol. Gallwch eu cyrchu trwy fynd i: zzed.co.uk/5225:
http://www.styleite.com/media/katy-perry-rolling-stone-photoshop-2/?pid=4500#1 http://www.radaronline.com/exclusives/2012/08/lady-gaga-airbrush-controversy-vogue-
cover-photos http://theweek.com/article/slide/221948/9-airbrushing-controversies-a-slideshow#10 http://www.advertisementjournal.com/2012/10/christian-dior-mascara-ad-facing-
controversy/ Allwch chi ganfod unrhyw erthyglau eraill perthnasol ar atgyffwrdd/llunberffeithio (airbrushing)? Ar ôl darllen am atgyffwrdd a llunberffeithio, a yw wedi newid eich argraff o atgyffwrdd â delweddau sy’n hysbysebu cynhyrchion neu wasanaethau?
Dadl: Gan weithio mewn grwpiau bychain, dadleuwch o blaid ac yn erbyn y gosodiad hwn:
‘Gellir ystyried delweddau sydd wedi’u llunberffeithio yn y
cyfryngau yn beryglus.’
Dadleuon o blaid Dadleuon yn erbyn
Mae atgyffwrdd (retouching) wedi dod yn bwnc dadleuol ym maes hysbysebu, yn enwedig
wrth hysbysebu cynhyrchion harddwch, gan bod atgyffwrdd yn annog argraffiadau afrealistig o’r hyn a ystyrir yn ‘harddwch’ a sut ddylai benywod a dynion edrych.
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 40 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Dadl: Gan weithio mewn grwpiau bychain, dadleuwch o blaid ac yn erbyn y gosodiad hwn:
‘Mae’r cyfryngau yn llawer mwy negyddol yn eu
cynrychioliad o fenywod nag y maen nhw yn eu
cynrychioliad o ddynion.’
Dadleuon o blaid Dadleuon yn erbyn
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 41 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Edrychwch ar yr hysbysebion canlynol: meddyliwch sut mae’r unigolyn o fewn yr hysbyseb wedi’i gynrychioli fel model rôl.
Hysbyseb 2
Hysbyseb 1
Defnyddir enwogion yn aml i gymeradwyo wrth hysbysebu cynnyrch neu wasanaeth
oherwydd credir bod enwogion yn dylanwadu’n fawr ar arferion prynu’r gynulleidfa. Trwy
ddefnyddio rhywun enwog i gymeradwyo cynnyrch neu wasanaeth, mae’n annog y
gynulleidfa i ddyheu bod fel yr enwogion (fe’u hystyrir yn fodelau rôl). Ac felly yn eu hannog
i brynu’r cynnyrch neu wasanaeth o fewn yr hysbysebion yn nhermau’r ddamcaniaeth
defnydd a boddhad. Yn nhermau hierarchaeth anghenion Maslow, mae hysbysebion sy’n defnyddio enwogion yn chwarae ar yr angen am sylw a’r angen i gyflawni, yn enwedig.
i
© Emporio Armani
© Britney Spears
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 42 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Sut gallai’r cynhyrchion canlynol gael eu targedau at ryw (gender) penodol wrth hysbysebu? Sut byddai’r cynhyrchion hyn yn cael eu hysbysebu?
Cynnyrch Hysbysebu - Sut?
Esgidiau Chwaraeon
Bwyd Babi
Siocled
Yswiriant Car
Cwrw
Diaroglydd chwistrell
Gemau Fideo
Ceir
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 43 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Termau Allweddol: Hysbysebu
Atebwch y cliwiau i lenwi’r grid – a gweithiwch allan beth yw’r gair fertigol, sef thema’r pos!
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
1 Yr enw ar rwydweithiau fel Facebook yw cyfryngau __________ 2 Cyfres o hysbysebion cysylltiol, fel arfer ar draws gwahanol gyfryngau 3 Math o gynnyrch a gynhyrchir gan gwmni dan enw arbennig, ond sydd hefyd yn
arddangos ein teimladau tuag at yr enw, e.e. Heinz 4 Set o leoliadau electronig sydd wedi’u rhyng-gysylltu 5 Mae hysbysebwyr yn ceisio mynd ar y llwyfan hwn drwy apps a gemau 6 Mae’r ateb i gliwiau 4, 5 a 12 yn enghreifftiau o __________ cyfryngol 7 Cynnyrch cyfryngol gyda’r bwriad o ymgysylltu’r gynulleidfa gyda mwynhad a
hysbysebu’r cynnyrch neu’r brand iddyn nhw 8 Y modd y caiff pobl eu portreadu yn y cyfryngau 9 Lleoliad electronig ar gliw 4 10&11 Mae cynnyrch cyfryngol wedi ei anelu at y bobl hyn 12 Rhywle ble gallwch weld hysbyseb brint 13 Rhwydwaith gymdeithasol tebyg i Facebook
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 44 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cyfateb 1: Termau Cynulleidfa
Cysylltwch y termau gyda’r diffiniad cywir.
Defnyddwyr
Codau Hysbysebu
Categorïau Gwerthiant
Grwpiau
economaidd-gymdeithasol
Marchnad Arbenigol
Marchnad Brif ffrwd
Categorïau Ffordd o Fyw
Rheolau a osodir gan y Pwyllgor
Arferion Hysbysebu sy’n rheoli’r cynnwys o fewn hysbysebion.
Chwe chategori a ddefnyddir i
ddisgrifio’r gynulleidfa yn ôl incwm, sef A, B, C1, C2, D ac E.
Rhestr sy’n cael ei defnyddio gan
hysbysebwyr i geisio rhoi
cynulleidfa mewn tyllau colomen.
Mae hyn yn ddefnyddiol iawn
wrth adnabod y gynulleidfa
darged i hysbysebion sy’n
gwerthu ffordd o fyw sy’n gysylltiedig â chynnyrch.
Y ffocws ar apêl dorfol yn
hytrach nag ar apêl arbenigol.
Rhoi ffocws ar y gynulleidfa
gyfan yn hytrach na thargedu grŵp bychan o bobl.
Y bobl sy’n darllen, gwylio,
gwrando a a phrynu cynhyrchion y cyfryngau.
Rhestr o godau a ddefnyddir gan
ITV sy’n adnabod cynulleidfa
darged botensial yn nhermau demograffeg.
Grwpiau bychain o bobl a dargedir
gan eu bod yn rhannu’r un diddordebau, ayyb.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 45 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Dadansoddi Hysbysebu: Croesair Termau Allweddol
1 2
3 4 5
6
7
8
9
10
11
12
Ar draws
3 System o werthoedd, syniadau a chredoau sy’n cael eu rhannu’n gyffredinol gan grŵp penodol o bobl (8)
8 Beth mae’r brand sy’n cael ei werthu yn ei ymgorffori, h.y. beth mae’n cynrychioli (8,5)
10 Pan mae un testun cyfryngol yn cyfeirio at destun cyfryngol arall er mwyn diffinio ystyr (13)
11 Fe’i gelwir hefyd yn stori; mae hysbysebion yn tueddu i gynnwys hwn gan ei fod yn annog y gynulleidfa darged i ymgysylltu â’r cynnyrch/ gwasanaeth sy’n cael ei hysbysebu yn ogystal â chreu hunaniaeth brand gryf (7)
12 Ymadroddion cofiadwy sy’n ymgorffori’r brand, cynnyrch neu wasanaeth oddi mewn i’r hysbyseb a fydd yn aros yng nghof y gynulleidfa (8)
[Cofiwch fod Ch, Dd, Ff, Ng, Ll, Ph, Rh a Th yn cyfri fel un llythyren yn y bocsys]
I lawr
1 Sut mae’r testun cyfryngol yn siarad â’r gynulleidfa (3,6)
2 Sut mae pobl, lleoedd, digwyddiadau a syniadau’n cael eu portreadu o fewn testunau cyfryngol fel bo’r gynulleidfa’n deall yn hawdd y byd o’u cwmpas (12)
4 Yr ystyr llythrennol – weithiau’n cael ei ddisgrifio fel diffiniad geiriadur neu ffaith (8)
5 Llun o’r hyn sy’n cael ei hysbysebu, e.e. potel o bersawr (7,7)
6 Unrhyw fan lle gellir gosod hysbyseb, e.e. tudalennau cylchgronau a phapurau newydd, toriadau rhaglenni radio a theledu (5,8)
7 Yr ystyron cudd a’r cysylltiadau tu ôl i ddelwedd, gair neu sain sy’n awgrymu pethau gwahanol i bobl wahanol (9)
9 Rhywbeth sy’n gosod cynnyrch neu wasanaeth ar wahân i’w gystadleuwyr (acronym Saesneg) (3)
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 46 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cyfateb 2: Mathau o Dechnegau Hysbysebu
Hysbysebu
Firaol
Advertising
Cysylltiadau Cyhoeddus
Darnau
hysbysebu (Advertorials)
Galwad i
Weithredu
Advertising
Hysbysebu Gorchmynnol
Yn cyfrannu at gynnal delwedd gyhoeddus o frand
penodol a’r cwmni cysylltiedig trwy gyfathrebu perswadiol.
Enghraifft o farchnata cudd trwy gyfuno hysbyseb a
chopi golygyddol o fewn erthygl i gylchgrawn; er
enghraifft, gallai cyfweliad gyda pherson enwog yn
cymeradwyo eu casgliad newydd o ddillad gynnwys
saethiad o’r person enwog yn gwisgo dillad o’u
casgliad dillad.
Techneg a ddefnyddir i greu ymwybyddiaeth brand
gan ddefnyddio’r rhyngrwyd a thechnolegau eraill sy’n
annog y gynulleidfa i basio’r hysbysebion ymlaen.
Gellir lledaenu hysbysebion trwy gyfrwng atodiadau e-
bost, negesuon testun neu safleoedd rhwydweithio
cymdeithasol, er enghraifft, a gallant fod ar ffurf clip
fideo, gemau fflach, neges testun, delweddau, negeseuon e-bost.
Ymateb disgwyliedig y gynulleidfa ar ôl gwylio hysbyseb, h.y. prynu’r cynnyrch neu’r gwasanaeth a hysbysebwyd.
Dyma iaith perswadio. Gwneir hyn trwy ddefnyddio
ymadroddion a geiriau cadarnhaol i gael y gwerthiant mwyaf posibl o gynnyrch.
Llysgenhadon
Brand
Ambassadors
Cyfathrebu
drwy Brofiadau
Cymeradwyaeth Enwogion
Term a ddefnyddir i ddisgrifrio’r weithred o ddefnyddio
person enwog o fewn hysbyseb. Mae’r person enwog yn
hyrwyddo’r cynnyrch neu wasanaeth yn gadarnhaol er mwyn dylanwadu ar ymddygiad prynu y defnyddiwr.
Ffocws ar ryngweithiad lle mae’r defnyddwyr yn cael eu
hannog i ryngweithio ac ymgysylltu â’r cynnyrch yn hytrach nag edrych ar luniau o’r cynnyrch yn unig.
Term a ddefnyddir i ddisgrifio person enwog a
gyflogwyd gan gwmni i hyrwyddo ei gynhyrchion a/neu
wasanaethau. Mae’r person enwog i bob pwrpas yn ymgorffori gwerthoedd ac ideolegau delwedd y cwmni.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 47 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Edrych i fyny ar yr hyn sy’n digwydd
Perspectif person cyntaf
Saethiad yn dangos gwrthrych neu berson cyfan
mewn perthynas â’r hyn sydd o’i amgylch
Fframio person i ddangos emosiwn y cymeriad
Saethiad a ddefnyddir i ddangos manylion o’r gwrthrych a phwysleisio emosiwn cymeriad
Edrych i lawr ar yr hyn sy’n digwydd
Cysylltwch y saethiadau camera gyda’r diffiniad cywir ac ysgrifennwch rif yr enghraifft gywir yn y bocs.
Saethiad Safbwynt (POV)
Saethiad canolig
Agoslun
Saethiad ongl-uchel
Saethiad ongl-isel
Saethiad hir
Saethiad a gymerir o’r wasg i fyny Agoslun
agos iawn
4
1
3
2
6
5
7
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 48 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Technegau ac Iaith Hysbysebu Mae strategaethau perswadiol yn cael eu defnyddio’n barhaus gan hysbysebwyr i annog y gynulleidfa i brynu eu cynnyrch neu wasanaeth. Gellir categoreiddio’r categorïau perswadiol hyn yn ddau fath:
Meddyliwch am o leiaf dair hysbyseb sy’n defnyddio pathos fel techneg berswadiol ac o leiaf dair hysbyseb sy’n defnyddio ethos fel techneg berswadiol.
Hysbysebion sy’n defnyddio Pathos Hysbysebion sy’n defnyddio Ethos
1. ..................................................................... 1. .....................................................................
..................................................................... .....................................................................
2. ..................................................................... 2. .....................................................................
..................................................................... .....................................................................
3. ..................................................................... 3. .....................................................................
..................................................................... .....................................................................
Pathos
‘Apêl i’r Emosiwn’
Ethos
‘Apêl i Hygrededd neu Gymeriad’
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 49 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Geiriau Slec Mae geiriau slec (weasel words) yn cael eu defnyddio’n aml o fewn hysbysebu i awgrymu ystyr cadarnhaol heb warantu unrhyw beth. Dyma rai enghreifftiau: Yn aml - Often Mae’n siŵr - Probably I bob pwrpas - Essentially Bron - Virtually Efallai - Might Helpu - Helps Fel (mewn brawddeg gymharol) - Like Llawer - Many Fel arfer - Usually
Tanlinellwch y geiriau slec o fewn y penawdau canlynol:
1. Grammar Girl’s Quick Tips for Better Writing 2. Clinically Proven to Fight Germs for 12 Hours 3. One Day She Might Offer You Expert Fashion Advice! 4. What If You Could Treat the Cause of Aging, not just the Signs? 5. No One Grows Ketchup like Heinz 6. Carlsberg, Probably the Best Beer in the World
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 50 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Llenwch y grid gyda naill ai’r ystyr neu’r diffiniad coll, a rhowch enghraifft.
Term Diffiniad Enghraifft
Ansoddeiriau
Arfarnol
Honiadau neu ddatganiadau gormodol
Gwneud yn
ddeniadol
(glamorisation)
Pan fydd grŵp o eiriau yn cynnwys yr un llythyren neu’r un sain cytsain ar ddechrau bob gair
Newyddeiriau
(neologisms)
Iaith anffurfiol sy’n gysylltiedig â lleoliad daearyddol arbennig
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 51 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Beth yw effeithiau pob un o’r technegau?
Techneg Effaith
Gormodiaith Defnyddir i ychwanegu/creu pwyslais ar gyfer effaith ddramatig/comig.
Ansoddeiriau Arfarnol
Geiriau sy’n rhoi barn e.e. pa mor dda neu ddrwg yw rhywbeth fel gwych, ofnadwy, ayyb. Fe’u defnyddir i ffurfio syniadau am bwnc.
Newyddeiriau Gair neu ymadrodd newydd/gwneud i ddenu sylw.
Cyflythreniad Yr un llythyren neu sain ar ddechrau geiriau sy’n dilyn ei gilydd neu eiriau cyfagos i ddenu sylw/pwysleisio.
Gwneud yn ddeniadol
Gwneud rhywbeth neu rywun yn harddach (yn aml mewn ffordd arwynebol) gan gyfleu realiti’n ffug.
Iaith sgyrsiol Iaith anffurfiol sy’n cael ei chysylltu â lleoliad daearyddol arbennig. Fe’i defnyddir i bwysleisio lleoliad/atgyfnerthu stereoteipiau, i greu effaith iaith lafar anffurfiol.
Geiriau Slec Geiriau neu ddatganiadau sy’n fwriadol gamarweiniol neu amwys. Fe’u defnyddir i greu argraff neu i awgrymu ystyr ymhell tu hwnt i’r honiad a wneir.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 52 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Rhestr Wirio Edrych ar, a Dadansoddi Hysbysebion Edrychwch ar y technegau hysbysebu canlynol (perthnasol i hysbysebion print a theledu). I bob hysbyseb, defnyddiwch y rhestr wirio isod pan rydych yn dadansoddi hysbysebion print yn yr arholiad, a phan rydych yn edrych ar hysbysebion teledu (i’ch helpu pan ddaw’n amser i chi gynllunio eich hysbyseb yn yr arholiad).
Ystyriwch y Canlynol ....
Disgrifiwch yn Gryno Esboniwch yr Effaith
Logo
Teipograffeg
Cynllun Lliw
Siapiau
Diwyg
Dulliau Cyfarch
Dewis o Bobl – Anhysbys neu Enwogion yn Cymeradwyo
Mynegiant yr Wyneb
Iaith y Corff
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 53 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Ystyriwch y Canlynol ....
Disgrifiwch yn Gryno Esboniwch yr Effaith
Propiau/Gwisgoedd
Goleuadau
Saethiad Cynnyrch (neu Pac)
Prif Ddelwedd / Mise en Scène
Saethiad(au) Camera a Ddefnyddir
Ongl(au) Camera a Ddefnyddir
Copi (Testun)
Slogan/Pennawd
Math o Hysbyseb
Swyddogaeth(au) yr Hysbyseb
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 54 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Ystyriwch y Canlynol ....
Disgrifiwch yn Gryno Esboniwch yr Effaith
Hysbysebu Ble?
Hyd yr Hysbyseb?
Pwynt Gwerthu Unigryw (USP) y
Cynnyrch neu Wasanaeth
Delwedd Brand Cyffredinol
Negeseuon Brand
Enw’r Sefydliad/Cwmni (Dynodi beth yn
nhermau gwerthoedd, ideolegau, ayyb)
Pwy yw’r Gynulleidfa Darged?
Cwestiynau i’w cadw mewn cof wrth ddadansoddi ac edrych ar hysbysebion …
Beth mae’r logo yn ei ddweud wrthych am y cynnyrch/brand/cwmni?
Beth yw arwyddocâd y siapiau/lliwiau/ffont a ddefnyddir, ayyb?
Pa ddelwedd brand sy’n cael ei chyfleu? Pa ideoleg sy’n cael ei chynrychioli? Sut?
Beth yw pwrpas yr hysbyseb? Pa fath o hysbyseb ydy hi?
Pwy yw’r gynulleidfa darged?
Sut mae’r hysbyseb yn ymwneud â hierarchaeth anghenion Maslow?
Sut mae’r hysbyseb yn ymwneud â damcaniaeth defnydd a boddhad Blumer a Katz?
Sut mae’r hysbyseb yn defnyddio rhyngdestuniaeth?
Sut mae’r hysbyseb yn defnyddio rhywun enwog i gymeradwyo?
Sut mae’r hysbyseb yn siarad â’r gynulleidfa (modd cyfarch)?
Pa mor berswadiol yw’r hysbyseb wrth werthu’r cynnyrch neu wasanaeth i’r gynulleidfa darged? Pa dechnegau hysbysebu sy’n cael eu defnyddio?
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 55 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Llawlyfr Adolygu TGAU 2015 Llyfryn y Myfyriwr 3:
Adran A: Hysbysebu mewn Print
Theori ..........................................................................................................................................................................55
Gweithgareddau Termau Allweddol ............................................................................................................56
Pŵer Penawdau mewn Hysbysebu ...............................................................................................................60
Dynodiad ac Arwyddocâd mewn Hysbysebion Print ................................................................................64
Damcaniaethau Cynulleidfa ...........................................................................................................................66
Damcaniaethwyr a Damcaniaethau ...............................................................................................................67
Gweithio Tuag at yr Arholiad .................................................................................................................................69
Hysbyseb mewn Print Enghraifft 1 – Nike ...................................................................................................70
Genre ..................................................................................................................................................................72
Ateb Enghreifftiol 1 ..........................................................................................................................................73
Cynrychioliad ...................................................................................................................................................76
Ateb Enghreifftiol 2 ..........................................................................................................................................77
Hysbyseb mewn Print Enghraifft 2 – L’Oreal...............................................................................................80
Genre ..................................................................................................................................................................81
Ateb Enghreifftiol 3 ..........................................................................................................................................83
Cynrychioliad ...................................................................................................................................................86
Ateb Enghreifftiol 4 ..........................................................................................................................................87
Tasgau Estynedig .............................................................................................................................................92
Cymharu Hysbysebion mewn Print ..............................................................................................................93
Cwestiynau Math Arholiad ............................................................................................................................96
‘Meddwl am y Cyfryngau - Ymchwilio – bydd yn
asesu’r ymgeiswyr ar eu gwybodaeth a’u dealltwriaeth o’r pwnc gosod yn
gysylltiedig â’r prif feysydd o fframwaith y fanyleb. Bydd yr ymgeiswyr yn
ymateb i ddeunydd ysgogi wedi’i ddewis gan CBAC.’ (Gwefan CBAC) Theory
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 56 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Gweithgareddau Termau Allweddol
Cysylltwch y termau allweddol isod gyda’r diffiniadau cywir.
Cynrychioliad
Geiriau ffasiynol (buzzwords)
Logo
Anuniongyrchol
Gaze
Copi
Cynllun Lliw
Teipograffeg
Cyfarch Uniongyrchol
Ideoleg
Gan edrych i ffwrdd o’r camera, mae’r ystum
hwn yn gallu codi enigmas gan ei fod yn
awgrymu bod gan y person sy’n edrych i
ffwrdd o’r camera rywbeth i’w guddio neu
bod ganddo ddiddordeb mewn rhywbeth tu hwnt i’r mise en scène.
Gwerthoedd, credoau a syniadau sy’n gyffredin i grŵp arbennig o bobl.
Fe’i defnyddir i ddisgrifio’r math o ffont a ddefnyddir.
Sut mae pobl, lleoedd neu ddigwyddiadau yn cael eu portreadu o fewn testunau cyfryngol.
Graffigyn sy’n dod yn symbol cyfarwydd ar gyfer brand neu nod masnach arbennig.
Geiriau fel ‘newydd’, ‘am ddim’ ac ‘ecscliwsif’
sy’n ennyn diddordeb y gynulleidfa ac yn tynnu eu sylw at yr hysbyseb.
Gan edrych yn uniongyrchol at y camera, mae’r ystum hwn yn awgrymu hyder.
Mae’r dewis o liwiau a ddefnyddir o fewn
dyluniad yr hysbyseb weithiau yn gallu
dylanwadu ar y ffordd y mae’r gynulleidfa yn
darllen yr hysbyseb, e.e. mae melyn yn awgrymu hapusrwydd.
Y testun ysgrifenedig o fewn yr hysbyseb.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 57 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cysylltwch y termau allweddol isod gyda’r diffiniadau cywir.
Cynulleidfa darged
Cyfosodiad
Ystyr dewisol
(preferred meaning)
Rhyngdestuniaeth
Eiconograffeg
Confensiynau
Dynodiad
Beth sy’n cael ei ystyried yn nodweddiadol o fewn testun cyfryngol.
Mae’n disgrifio’r anhawster wrth ddehongli
neu ddeall er mwyn ennyn diddordeb y gynulleidfa.
Yr ystyron llythrennol o fewn testun cyfryngol.
Fe’i defnyddir i bwysleisio gwahaniaeth, h.y.
y weithred o osod dau syniad, delwedd,
gwrthrych neu gymeriad gwahanol ochr yn
ochr neu mewn sefyllfaoedd tebyg i greu
effaith. Trwy osod y ddau beth
gwrthwynebol ynghyd, mae’r gwahaniaeth yn dod yn fwy amlwg fyth.
Trefniant y set, propiau, cymeriad, goleuadau, ayyb, o fewn yr olygfa.
Ar gyfer pwy y bwriadwyd y testun, e.e. gellir
categoreiddio’r gynulleidfa yn ôl oedran,
rhyw, hobïau a diddordebau, cenedligrwydd a chrefydd.
Pan fydd un testun cyfryngol yn cyfeirio at
destun cyfryngol arall mewn ffordd y bydd y gynulleidfa yn ei adnabod yn rhwydd.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 58 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Arwyddocâd
Mise en Scène
Enigma
(Enigmatic)
Ystyr bwriadol yr hysbyseb, h.y. mae’r
gynulleidfa yn dehongli’r neges fel y bwriadwyd iddi gael ei deall.
Symbolau neu ddelweddau sydd wedi dod i
gynrychioli person, ideoleg neu set o syniadau, ayyb.
Yr ystyron sy’n cael eu hawgrymu o fewn testun cyfryngol.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 59 o 133 © ZigZag Education, 201 - Atebol
Chwiliwch am enghreifftiau o’r mathau canlynol o hysbysebu print. I bob math o hysbysebu print, rhowch un fantais ac un anfantais o’i ddefnyddio.
Math o Hysbysebu Print Enghraifft a ganfuwyd Un Fantais Un Anfantais
Hysbyseb Bapur Newydd
Hysbyseb Gylchgrawn
Taflenni rhydd (inserts) fel Taflenni, Taflenni
cyhoeddusrwydd, ayyb)
Bilfyrddau (48 taflen, Metropanel)
Amlapio (Wraps - Gorsafoedd Trenau
Tanddaearol)
Hysbysebu Ochr-T (ar ochrau bysys, ayyb)
Am enghreifftiau a diffiniadau eraill o
wahanol fathau o hysbysebu print, edrychwch ar www.jcdecaux.co.uk/
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 60 o 133 © ZigZag Education, 201 - Atebol
Pŵer Penawdau mewn Hysbysebu
Edrychwch ar y dulliau canlynol wrth ysgrifennu penawdau i hysbysebion. Chwiliwch am o leiaf ddwy enghraifft o benawdau hysbysebion i bob dull.
Dull Enghraifft 1 Enghraifft 2
Y Pennawd sy’n Cynnig neu’n Gwarantu (Bod yn Uniongyrchol)
Y Pennawd sy’n gwneud Datganiad
Y Pennawd Newyddion (e.e. Cyflwyno, Cyhoeddi, Newydd)
Y Pennawd Cwestiwn (ac weithiau’r Ateb)
Y Pennawd Sut-i
Y Pennawd Budd/Mantais
Y Pennawd Geirda
Y Pennawd sy’n Gorchymyn
Y Pennawd Rhesymau Pam
Penawdau a ddefnyddir o fewn Hysbysebu
Edrychwch ar amrywiaeth o gylchgronau a phapurau newydd. Sut wnaethoch chi benderfynu pa hysbysebion i
edrych arnynt? Mae’r pennawd yn fachyn ar gyfer ennyn sylw’r gynulleidfa a’u denu. Mewn hysbysebu, mae’n
bwysig cael pennawd pwerus a dyma un o’r ffactorau pwysicaf wrth ysgrifennu hysbyseb brint.
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 61 o 133 © ZigZag Education, 201 - Atebol
Ar ôl edrych ar nifer o enghreifftiau i bob dull, crewch eich pennawd eich hun i bob un.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 62 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Chwiliwch am hysbyseb o’ch dewis, a labelwch hi gyda’r nodweddion allweddol yr ydych wedi’u dysgu.
Cofiwch edrych am y nodweddion allweddol canlynol: Delwedd gefndir neu mise en scène Brand Y saethiadau camera a’r fframio a ddefnyddir Cymeradwyaeth person enwog (os o gwbl) Cynllun Lliw Goleuadau Logo Saethiad Cynnyrch Slogan Teipograffeg Pwynt Gwerthu Unigryw (USP) Esboniwch sut mae pob nodwedd allweddol yn cyfrannu at natur berswadiol yr hysbyseb, h.y. pa awgrymiadau/cysylltiadau a grewyd? Beth yw darlleniad dewisol yr hysbyseb? Sut mae’r hysbyseb yn apelio at y gynulleidfa darged?
Edrychwch ar bedair hysbyseb; at bwy fyddai’r hysbysebion hyn yn apelio? Crewch broffil o’r gynulleidfa i bob un o’r hysbysebion hyn.
Proffil o Gynulleidfa 1 Proffil o Gynulleidfa 2
Proffil o Gynulleidfa 3 Proffil o Gynulleidfa 4
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 63 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Edrychwch ar y tair hysbyseb brint a ddangosir isod ac atebwch y cwestiynau canlynol. 1. Labelwch yr hysbysebion gyda’u nodweddion allweddol. 2. Esboniwch sut mae eiconograffeg yn cyfrannu at ddenu’r gynulleidfa. 3. Beth yw ystyr dewisol yr hysbysebion hyn? 4. Pwy sy’n cael eu hystyried yn gynulleidfa darged yr hysbysebion hyn? Sut wyddoch chi hyn? 5. Sut mae’r hysbysebion yn berswadiol?
© Visit Britain
© Visit Britain
© Visit Britain
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 64 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Dynodiad ac Arwyddocâd mewn Hysbysebion Print
Cofiwch Arwyddocâd: Beth mae ymadrodd neu air yn ei awgrymu
Dynodiad: Ystyr llythrennol gair neu ymadrodd
Edrychwch ar yr hysbysebion print canlynol. Nodwch y dynodiad a’r arwyddocâd i bob hysbyseb.
Dynodiad Arwyddocâd
1
© Nikon
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 65 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Dynodiad Arwyddocâd
Dynodiad Arwyddocâd
2
3
© Visit Britain
© Sony Mobile
Communications
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 66 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Damcaniaeth
defnydd a boddhad
Damcaniaeth
nodwydd hypodermig
Damcaniaeth llif dau-gam
Damcaniaeth dadsensiteiddio
Hierarchaeth
anghenion Maslow
Y ddamcaniaeth sy’n awgrymu bod cael gormod
o negeseuon a gwerthoedd penodol yn gallu
dylanwadu ar y gynulleidfa i’w derbyn. E.e. mae
delwedd o rywun enwog wedi’i llunberffeithio â
brwsh aer ar glawr blaen cylchgrawn yn gallu
dylanwadu ar ferched i gredu mai dyma yw
diffiniad harddwch a dyma sut dylai holl ferched edrych.
Y ddamcaniaeth bod cynulleidfaoedd yn
defnyddio testunau’r cyfryngau er mwyn
bodloni pleserau ac anghenion sylfaenol fel:
Dihangdod
Gwyliadwraeth
Uniaethiad personol Perthynas bersonol
Y ddamcaniaeth sy’n cynnig bod negeseuon y
cyfryngau’n gallu cael eu ‘gwthio’ ar y gynulleidfa
a’u bod yn dylanwadu ar bobl i ymddwyn mewn ffordd arbennig.
Y ddamcaniaeth bod pum haen o anghenion
sylfaenol sy’n perthyn i bob unigolyn:
Ffisiolegol (bwyd, cysgod, cwsg)
Diogelwch
Perthyn
Parch Hunansylweddoliad
Y ddamcaniaeth sy’n awgrymu bod arweinwyr
barn yn y gymdeithas sy’n gallu dylanwadu ar farn ac agweddau’r cyhoedd.
Damcaniaethau Cynulleidfa
Cysylltwch yr esboniadau priodol gyda’r damcaniaethau cywir.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 67 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Propp
Todorov
Lévi-Strauss
Y damcaniaethwr a ddadleuodd
bod gan bob naratif ecwilibriwm,
aflonyddwch ac ymchwiliad sy’n
gweithio tuag at adfer yr ecwilibriwm.
Y damcaniaethwr a nododd bod
naratifau yn cynnwys rolau
cymeriad clir. Mae’r rhain yn
cynnwys:
Arwr
Mentor
Tywysoges
Dihiryn Helpwr
Y damcaniaethwr a awgrymodd
bod gan bob naratif godau.
Dyma’r pum cod:
cod enigma
cod gweithredu
cod semiotig
cod symbolaidd cod diwylliannol
Damcaniaethwyr a Damcaniaethau
Cysylltwch yr esboniadau priodol gyda’r damcaniaethau cywir.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 68 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Dyer
Barthes Y damcaniaethwr a awgrymodd
bod ‘sêr’ yn ddelweddau gwneud
a ddim yn bobl go iawn, ond yn nwyddau.
Y damcaniaethwr a oedd yn
dadlau bod pob naratif wedi’i
llunio o gyferbyniadau deuaidd.
Mae’r defnydd o gyferbyniadau
mewn naratif yn cynnig
cymariaethau ac yn help i
orliwio nodweddion penodol,
e.e. cyfoethog v tlawd, da v drwg, ayyb.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 69 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Adran A: Hysbysebu mewn Print
Gweithio tuag at yr Arholiad
Adran A
Bydd eich gwybodaeth o’r canlynol yn cael ei phrofi yn Adran A:
Genre
Cynrychioliad
Naratif
Sefydliadau/diwydiant
Cynulleidfaoedd
Dadansoddiad testunol
Byddwch chi’n cael pedwar cwestiwn, gyda chyfanswm o 40 marc. Bydd
Adran A yn ddarn o brint a byddwch yn gweld y darn yn yr arholiad.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 70 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hysbyseb mewn Print Enghraifft 1 – Nike
Labelwch ac anodwch y nodweddion allweddol o fewn yr hysbyseb Nike.
© Nike
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 71 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Dewiswch dair techneg hysbysebu sydd wedi cael eu defnyddio. Enwch bob techneg, esboniwch beth y mae’n ei wneud, ac esboniwch beth yw effaith y dechneg honno ar y gynulleidfa a fwriadwyd. Mae un enghraifft wedi’i gwneud i chi.
Techneg Hysbysebu
Beth yw’r swyddogaeth? Beth yw’r effaith?
Logo Nike
I ddynodi gwerthoedd ac
ideolegau brand Nike, h.y. am
beth mae’r cwmni’n sefyll.
Hefyd i’r cyhoedd allu ei
adnabod ar unwaith
(ymwybyddiaeth brand).
Mae’r gynulleidfa yn uniaethu
gyda brand Nike ac yn cysylltu
ffyrdd o fyw/gwerthoedd ac
ideolegau penodol gyda’r brand.
Mae logo Nike yn dod yn
symbol o statws.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 72 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Genre
Pa gonfensiynau sy’n cael eu defnyddio i awgrymu beth sy’n cael ei hysbysebu o fewn yr hysbyseb?
Myfyrwyr sy’n anelu at radd C: hyd at 10 Myfyrwyr sy’n anelu at raddau C–A*: hyd at 20
1. ......................................................................................................................................................
2. ......................................................................................................................................................
3. ......................................................................................................................................................
4. ......................................................................................................................................................
5. ......................................................................................................................................................
6. ......................................................................................................................................................
7. ......................................................................................................................................................
8. ......................................................................................................................................................
9. ......................................................................................................................................................
10. ......................................................................................................................................................
Esboniwch sut mae hysbyseb Nike yn nodweddiadol o hysbysebion sy’n hysbysebu brandiau chwaraeon.
I gwestiwn fel hyn, dylai eich ateb enwi ac egluro, sy’n golygu y dylech chi fod yn enwi elfennau sy’n nodweddiadol ac yna’n egluro sut maen nhw’n nodweddiadol.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 73 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Ateb Enghreifftiol 1
Esboniwch sut mae hysbyseb Nike yn nodweddiadol o hysbysebion sy’n hysbysebu brandiau Chwaraeon.
Mae’r hysbyseb Nike sy’n defnyddio’r pêl-droediwr enwog o Loegr, Wayne Rooney, yn hynod o
nodweddiadol o hysbysebion sy’n hysbysebu brandiau chwaraeon. Fel yr hysbyseb Nike, mae
mwyafrif y brandiau chwaraeon yn targedu dynion o fewn eu hysbysebion. Mae hyn yn hynod o
amlwg yn yr hysbyseb Nike, yn enwedig gyda’r defnydd o liwiau (coch), y ddelweddaeth, y ffont a’r
gosodiad. Fel y dynodir yn yr hysbyseb Nike ac fel confensiwn nodweddiadol mewn hysbysebion,
mae hysbysebu brandiau chwaraeon yn rhoi’r pwyslais ar bathos (emosiwn) ac ethos (hygrededd).
O fewn yr hysbyseb Nike, mae’n amlwg iawn bod y paent coch ar Wayne Rooney yn eiconig o groes
Sant Siôr ac yn dynodi baner Lloegr, a hefyd ei angerdd (pathos) dros ei wlad a’i gamp, sef pêl-
droed. Mae’r gynulleidfa darged yn adnabod hyn yn syth ac yn cysylltu’r symbolaeth hon gyda
Chwpan y Byd sydd ar y gorwel. Mae iaith corff Rooney yn hynod o wrywaidd – mae’r ystum o
agor ei freichiau a’i geg yn gynrychioliadol o iaith ei gorff pan fydd yn sgorio gôl mewn gêm bêl-
droed. Mae’n ddelwedd eithaf bygythiol ac yn awgrymu pŵer, nerth a hyder; mae’n bosibl cysylltu
hyn gyda gwerthoedd brand Nike fel ideolegau o’r brand sy’n dynodi pŵer, nerth a hyder mewn
chwaraeon. Mae’n beth cyffredin a nodweddiadol iawn i frandiau chwaraeon ddefnyddio
llysgenhadon brand o fewn eu hysbysebion, e.e. enwogion proffesiynol o fyd y campau. Fel nifer o
weithgareddau eraill sy’n gysylltiedig â chwaraeon, mae yna bwyslais clir ar ymarfer / byw yn iach;
mae hyn yn cael ei bortreadu yn yr hysbyseb Nike pan gaiff Rooney ei ddangos heb ei grys, fel ein
bod yn gallu gweld ei gorff cyhyrog. Mae hyn yn chwarae ar y syniad o sut ddylai dynion edrych /
beth ddylai dynion ei ddyheu. O fewn gweithgareddau sy’n gysylltiedig â chwaraeon, mae yna
bwyslais amlwg ar yr angen (hierarchaeth anghenion Maslow) i gyflawni. Trwy ethos, mae Rooney
yn cymeradwyo brand Nike yn gadarnhaol ac yn rhannu gwerthoedd brand fel gwladgarwch. Wrth
ddefnyddio enwogion i gymeradwyo, mae brand Nike yn cynyddu ei hygrededd trwy gynnwys
enwogion proffesiynol o fyd y campau yn eu hysbysebion. Mae hysbysebion chwaraeon, yn arbennig,
yn rhoi pwyslais parhaus ar fod yn gryf ac ar ennill yn eu neges hysbysebu. Er enghraifft, roedd yr
hysbysebion chwaraeon a oedd yn gysylltiedig â Gemau Olympaidd Llundain 2012 yn gyson
atgyfnerthu’r neges o fod yn gryf, yn bwerus ac yn llwyddiannus (ennill). Mae symlrwydd y
gosodiad yn atgyfnerthu at bwy fydd yr hysbyseb yn apelio: dynion. Mae’r ddelwedd eiconig o
Rooney yn eithaf anifeilaidd, gyda’r paent coch yn symbolaidd o waed; mae’r darlleniad hwn o’r
hysbyseb yn awgrymu rhywbeth cynoesol a fyddai’n apelio at y gynulleidfa darged. Unwaith eto,
mae’r ddelweddaeth hon wedi’i hangori yn slogan Nike ‘Just Do It’ sy’n cyfleu ideoleg wrywaidd /
gorchymyn pwerus. Mae brandiau chwaraeon fel Nike, Adidas ayyb yn defnyddio symbolaeth yn
eang o fewn eu hysbysebion i adlewyrchu gwerthoedd ac ideolegau’r brand er mwyn annog y
gynulleidfa darged i brynu’r brand. Er enghraifft, os ydych yn prynu dillad Nike ayyb, byddwch yn
dod yn athletwr cryf, pwerus, hyderus a gwell. Nid hysbysebu cynnyrch y mae Rooney fan hyn, ond
cymeradwyo gwerthoedd ac ideolegau brand Nike i awgrymu bod statws a delwedd yn
hollbwysig, yn enwedig mewn chwaraeon, oherwydd o fewn hysbysebion sy’n hysbysebu
brandiau chwaraeon, fel rheol mae’r pwyslais ar adnabod y logo.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 74 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Mae’r ateb enghreifftiol ar y dudalen flaenorol yn ateb y cwestiwn, pa mor nodweddiadol yw’r hysbyseb.
I gwestiwn fel hwn, dylai eich atebion enwi ac egluro, sy’n golygu y dylech chi fod yn enwi elfennau sy’n nodweddiadol, ac yna’n egluro sut maen nhw’n nodweddiadol. Isod, tynnwch ddarnau o’r ateb enghreifftiol a rhowch nhw dan y penawdau priodol.
Enwi Egluro
Mae’r ateb hwn werth 8–10 marc, gan ei fod yn enwi ac yn esbonio ystod o elfennau nodweddiadol gan ddefnyddio terminoleg y cyfryngau, yn ogystal â dangos dealltwriaeth ragorol.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 75 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hunanaseswch eich atebion i’r cwestiynau enghreifftiol. Beth wnaethoch chi yn dda? Beth rydych chi angen ei wneud i wella? Defnyddiwch y rhestr isod i’ch helpu.
Defnyddio mwy o derminoleg y cyfryngau
Bod yn fwy manwl yn fy esboniadau
Defnyddio damcaniaethau’r cyfryngau yn fy ymatebion
Defnyddio ystod ehangach o enghreifftiau yn fy ymatebion
Trefnu fy ysgrifennu yn fwy eglur
Adolygu genre ar draws ystod o destunau
Adolygu cynrychioliad ar draws ystod o destunau
Adolygu naratif ar draws ystod o destunau
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 76 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cynrychioliad
Gan barhau i edrych ar hysbyseb Nike, trafodwch sut mae gwrywdod (masculinity) yn cael ei gynrychioli o fewn yr hysbyseb.
Yn y bocsys isod, gwnewch gymaint o nodiadau ag y gallwch. I bob pwynt a wnewch, ceisiwch egluro beth mae hynny’n ei ddweud am y math o wrywdod sy’n cael ei gynrychioli o fewn yr hysbyseb. Wedyn ceisiwch drefnu eich nodiadau i gynnig ateb!
Mewn unrhyw gwestiwn sy’n ymdrin
â chynrychioliad, eich tasg yw
adnabod pa ddelwedd sydd wedi’i
llunio ac i esbonio pa effaith gaiff
hyn ar y ffordd y mae’r gynulleidfa yn ei gweld.
Goleuadau / Golygu / Saethiadau Camera a Ddefnyddir
Mynegiant yr Wyneb / Iaith y Corff Pwrpas / Gwerthoedd / Pwy yw ef?
Gwisg/Gwallt/Colur/Eiconograffeg
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 77 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Ateb Enghreifftiol 2
Archwiliwch sut mae gwrywdod yn cael ei gynrychioli o fewn yr hysbyseb.
Mae hysbyseb Nike yn atgyfnerthu cynrychioliad nodweddiadol o wrywdod sy’n cael ei
weld o fewn y cyfryngau, yn enwedig ym maes hyrwyddo brandiau / cynhyrchion
chwaraeon sy’n targedu dynion. O fewn yr hysbyseb Nike, mae gwrywdod yn cael ei
gynrychioli trwy gyfrwng y pêl-droediwr proffesiynol – Wayne Rooney – ac mae’n bosibl
dadlau bod hyn yn gynrychioliad cadarnhaol a negyddol o wrywdod. Fel person enwog
(damcaniaeth sêr Dyer), mae dynion yn dyheu i fod fel Rooney; gellir ei weld fel model rôl
sy’n ymgorffori gwerthoedd ac ideolegau o fod yn llwyddiannus ac yn angerddol dros
chwaraeon. Mae’r hysbyseb yn defnyddio nodweddion ystrydebol y byddai’r gynulleidfa yn
eu darllen fel ‘gwrywaidd’, er enghraifft, mae nerth/pŵer yn rhywbeth nodweddiadol sy’n
cael ei gysylltu â gwrywdod; mae hyn yn cael ei awgrymu o fewn yr hysbyseb trwy iaith
corff a mynegiant wyneb Rooney. Mae ei olwg difrifol a’i iaith y corff hyderus yn
atgyfnerthu ei bŵer, ei nerth a’i angerdd am chwaraeon, ac mae hyn yn cael ei angori
gan ei ystum bygythiol – breichiau’n agored a’i ddwylo’n ddyrnau. Mae ei ystum yn eithaf
bygythiol ac yn atgyfnerthu ei statws a beth mae’n ei olygu i fod yn ‘ddyn go iawn’. Mae
eiconograffeg Croes Sant Siôr sydd wedi’i pheintio ar frest Rooney yn awgrymu llinach
gynoesol, gan fod y ddelweddaeth yn eithaf anifeilaidd (mae’r paent coch yn symbolaidd o
waed a hefyd yn awgrymu angerdd, ystum bygythiol Rooney). Mae’r golau isel yn
pwysleisio’r coch yn y groes ac yn dynodi baner Lloegr gan awgrymu bod yr hysbyseb hon
yn gysylltiedig â chefnogi Lloegr yng Nghwpan y Byd.
Gan fod pêl-droed yn cael ei hystyried yn gamp nodweddiadol wrywaidd, mae’r hysbyseb
yn chwarae ar angerdd, dygnwch a gwladgarwch Rooney a’i ‘barodrwydd’ i fynd â’i
angerdd, dygnwch a gwladgarwch ymlaen i’r cae er mwyn gwneud ei orau dros ei wlad
(dathlu Lloegr drwy undod o wrywdod). Mae gwrywdod hefyd yn cael ei gynrychioli
drwy’r saethiad agos canolig o olwg cadarn Rooney a’i hyder i ddadwisgo sy’n awgrymu
‘dyma fi, dyma beth ydw i, rwy’n ymgorffori gwrywdod, a dylech chi fel y gynulleidfa
darged ymgorffori’r nodweddion arbennig hyn’. I ryw raddau, fel model rôl mae Rooney
yn dod yn addysgwr (damcaniaeth llif dau-gam) i fechgyn ifanc y gellir dylanwadu
arnynt; mae’n dangos sut beth yw ‘gwrywdod’, h.y. sut ddylai dyn go iawn edrych ac
ymddwyn. Mae’n bosibl i hyn gael ôl-effeithiau negyddol gan y bydd y gynulleidfa iau yn
tyfu i fynu gan gredu y dylen nhw eu hunain ymddwyn fel y cynrychioliadau hyn. Mae
hynny’n creu pwysau i ffitio i mewn ac yn cynnig darlun cul o’r hyn y mae’n ei olygu
i fod yn wrywaidd.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 78 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Beth sy’n dda am yr ateb hwn? A oes yna unrhyw beth y gallech ei ychwanegu ato i’w wneud yn ateb gwell?
Beth sy’n dda am yr ateb? Gwelliannau?
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 79 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hunanaseswch eich atebion i’r cwestiynau enghreifftiol. Beth wnaethoch chi yn dda? Beth rydych chi angen ei wneud i wella? Defnyddiwch y rhestr isod i’ch helpu.
Defnyddio mwy o derminoleg y cyfryngau
Bod yn fwy manwl yn fy esboniadau
Defnyddio damcaniaethau’r cyfryngau yn fy ymatebion
Defnyddio ystod ehangach o enghreifftiau yn fy ymatebion
Trefnu fy ysgrifennu yn fwy eglur
Adolygu genre ar draws ystod o destunau
Adolygu cynrychioliad ar draws ystod o destunau
Adolygu naratif ar draws ystod o destunau
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 80 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hysbyseb mewn Print Enghraifft 2 – L’Oreal
©
Labelwch yr hysbyseb gyda’i nodweddion allweddol.
L’Oréal
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 81 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Genre
Enwch dair techneg hysbysebu. Enwch bob techneg, esboniwch beth y mae’n ei wneud, ac esboniwch beth yw effaith y dechneg honno ar y gynulleidfa a fwriadwyd. Mae un enghraifft wedi’i gwneud i chi.
Techneg Hysbysebu
Beth yw’r swyddogaeth? Beth yw’r effaith?
Cynllun Lliw
Gweithio tuag at roi
hunaniaeth brand i’r cynnyrch
trwy ddefnyddio lliw i
awgrymu gwerthoedd brand
penodol.
Mae’r lliwiau a ddefnyddiwyd yn cyd-
fynd â’r cynnyrch sy’n cael ei hysbysebu.
Mae’r lliwiau cynnes/euraidd yn
gwahodd, yn tynnu’r llygad ac yn
ddibynadwy, gan atgyfnerthu
gwerthoedd brand L’Oréal, sef ‘sefyll
allan’ a bod yn hyderus pan ddaw’n
fater o ofalu am wallt.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 82 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Pa gonfensiynau sy’n cael eu defnyddio i awgrymu beth sy’n cael ei hysbysebu o fewn yr hysbyseb?
Myfyrwyr sy’n anelu at radd C: hyd at 10
Myfyrwyr sy’n anelu at raddau C–A*: hyd at 20
1. ......................................................................................................................................................
2. ......................................................................................................................................................
3. ......................................................................................................................................................
4. ......................................................................................................................................................
5. ......................................................................................................................................................
6. ......................................................................................................................................................
7. ......................................................................................................................................................
8. ......................................................................................................................................................
9. ......................................................................................................................................................
10. ......................................................................................................................................................
Esboniwch sut mae hysbyseb L’Oréal yn nodweddiadol o hysbyseb mewn print. I gwestiwn fel hwn, dylai eich ateb enwi ac egluro, sy’n golygu y dylech chi fod yn enwi elfennau sy’n nodweddiadol ac yna’n egluro sut maen nhw’n nodweddiadol.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 83 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Ateb Enghreifftiol 3
Esboniwch sut mae hysbyseb L’Oréal yn nodweddiadol o hysbyseb mewn prinrt.
Mae yna nifer o gonfensiynau o fewn hysbyseb L’Oréal sy’n nodweddiadol o hysbyseb brint.
Mae’r confensiynau hyn yn cyfrannu at greu ymwybyddiaeth y gynulleidfa a’r
ddealltwriaeth mai hysbyseb yw hon, h.y. mae’r gynulleidfa wedi dysgu darllen hysbysebion
print ac yn deall y confensiynau sy’n cael eu defnyddio ganddynt. Trwy’r modd cyfarch,
yn enwedig, mae’r hysbyseb yn siarad â’r gynulleidfa fel cwsmer unigol ac yn ennyn eu
diddordeb mewn cynnyrch dan frand L’Oréal ac yn ceisio perswadio’r cwsmer i ymddwyn
mewn ffordd arbennig, h.y. i edrych mewn ffordd arbennig ac i gofleidio harddwch (fel y
caiff ei ddiffinio gan gynhyrchion L’Oréal). Y confensiwn mwyaf amlwg o fewn hysbysebion
print yw’r logo sy’n rhoi hunaniaeth i’r brand, h.y. am beth mae’r brand ‘yn sefyll’ yn
nhermau gwerthoedd ac ideolegau’r brand. Mae logo L’Oréal yn eithaf eiconig ac yn eithaf
syml yn nhermau arddull. Mae symlrwydd y teip du gyda’r llythrennau bras yn
atgyfnerthu angerdd y brand dros harddwch – nid oes angen iddynt gael logo gormodol
gan fod yr enw L’Oréal yn symbolaidd o harddwch. Mae nifer o hysbysebion print yn
cynnwys saethiad o’r cynnyrch o fewn y dyluniad, fel y gwelir yn hysbyseb L’Oréal ar
gyfer yr hylif lliwio gwallt Féria. Gellir dadlau bod y saethiad cynnyrch yn nodwedd
gwerthu berswadiol gan y bydd y gynulleidfa yn adnabod y cynnyrch ar unwaith (er
enghraifft, pan fydd ar silff mewn siop) ac yn cofio’r hysbyseb brint a’r gwerthoedd a’r
ideolegau sydd wedi’u hymgorffori o fewn y ddelwedd o’r cynnyrch; bydd hynny’n annog y
gynulleidfa i brynu’r cynnyrch. I fod yn llwyddiannus, mae angen i hysbyseb brint gyfeirio
at bwynt gwerthu unigryw i’r cynnyrch sy’n cael ei hysbysebu. Y pwynt gwerthu unigryw
o fewn hysbyseb L’Oréal yw lliw gwallt a fydd yn gwneud i eraill sylwi arnoch (yn chwarae
ar yr angen am sylw) – ond mae hyn hefyd yn cael ei awgrymu yn y slogan ‘Because
You’re Worth It’. Nodwedd arall sy’n gonfensiynol o hysbysebion print yw’r slogan –
ymadrodd cofiadwy sy’n gysylltiedig â brand. Yn yr hysbyseb hon yn benodol, mae’r
slogan yn ymgorffori’r gwerthoedd a’r ideolegau brand sy’n ymwneud â grymuso benywod
am eu harddwch. Mae’r hysbyseb yn defnyddio’r dechneg o wneud rhywbeth yn ddeniadol
hefyd, gan fod lliw gwallt yn cael ei ddefnyddio fwyaf gan fenywod i liwio gwallt sy’n
gwynnu.
Bydd pob hysbyseb brint yn ymgorffori darlleniad dewisol, mae’r darlleniad dewisol yn
dibynnu ar lwyddiant y neges yn yr hysbyseb, h.y. a yw’r neges yn glir i’r gynulleidfa. O fewn
yr hysbyseb benodol hon, gellir dadlau mai’r darlleniad dewisol yw ‘prynwch y cynnyrch hwn
ac fe fydd gennych chi wallt anhygoel fel Beyoncé a byddwch yn sefyll allan o’r dorf –
mynegwch eich hunaniaeth drwy liw gwallt’. Bydd nifer o hysbysebion print yn defnyddio
enwogion i gymeradwyo a gwerthu eu cynhyrchion i’r gynulleidfa darged.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 84 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Mae hysbysebwyr yn ymwybodol o ba mor ddylanwadol y mae enwogion o fewn cymdeithas
fodern, felly mae hysbysebion sy’n cynnwys enwogion yn cymeradwyo cynhyrchion brand yn
defnyddio’r dechneg o ethos. Yn nhermau damcaniaeth sêr Dyer, mae’r person enwog yn rhoi
hygrededd i’r cynnyrch sy’n cael ei hysbysebu (ac yn cymryd rhan helaeth o’r hysbyseb). Mae
hyn yn amlwg o fewn yr hysbyseb L’Oréal sy’n dangos Beyoncé gan fod ei delwedd hi yn
cymryd lle amlwg iawn yn yr hysbyseb. Gan fod Beyoncé yn cymeradwyo’r cynnyrch, bydd ei
delwedd yn apelio at ei dilynwyr ac yn eu hannog i ddefnyddio cynhyrchion L’Oréal, yn
enwedig y lliw gwallt Féria. Bydd hysbyseb brint nodweddiadol yn apelio at gynulleidfa a
demograffeg arbennig. O fewn yr hysbyseb hon, mae’n amlwg mai’r ddemograffeg y byddai’r
hysbyseb hon yn apelio ati yw benywod sy’n perthyn i gategori dosbarth cymdeithasol ABC1,
rhwng 16–34 oed sy’n eithriadol o ymwybodol o’u hedrychiad, sy’n ymfalchïo mewn edrych
yn dda a lle mae eu ffordd o fyw yn gwneud defnydd mawr o gynhyrchion harddwch, colur,
dillad, ayyb. Mae hyn yn cael ei angori gyda delwedd y model ar y cynnyrch, y ffaith bod
Beyoncé yn cymeradwyo’r cynnyrch ac arddull cyffredinol yr hysbyseb brint – mae’n apelio
at gynulleidfa iau gyda lliwiau, ayyb. Bydd llawer o hysbysebion print yn cynnwys ychydig
iawn o gopi (ysgrifennu) sy’n creu effaith ac yn aros ym meddyliau’r gynulleidfa darged. Mae
hyn yn amlwg o fewn hysbyseb L’Oréal gyda’r defnydd o eiriau slec fel ‘only’ ac ansoddeiriau
arfarnol o fewn y llinell ‘It’s color (sillafiad Americanaidd) that moves you’ i greu delweddaeth
gadarnhaol a bachu’r gynulleidfa i edrych yn agosach. Yn olaf, mae dolen URL i wefan y
brand yn nodweddiadol o fewn hysbyseb brint, sef gwefan L’Oréal Paris yn yr achos hwn.
Mae’r enghraifft hon o gydgyfeiriant cyfryngol yn awgrymu bod cynnwys gwerth ychwanegol
i’w gael ar y wefan yn ogystal â dynodi nad dyma’r unig hysbyseb sy’n hyrwyddo’r
cynnnyrch, a bod yr hysbyseb brint ond yn rhan o ymgyrch hysbysebu aml-lwyfan.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 85 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Mae’r ateb enghreifftiol hwn werth 8-10 marc. Mae’n nodi sawl enghraifft i ddweud sut mae’n nodweddiadol o hysbysebion print. Mae’n esbonio’r enghreifftiau hynny yn fanwl, gan ddefnyddio iaith y cyfryngau yn rhwydd
ac yn rhugl. Mae’n defnyddio terminoleg trwy’r ymateb, ac yn dangos lefel ragorol o ddealltwriaeth.
Hunanaseswch eich atebion i’r cwestiynau enghreifftiol. Beth wnaethoch chi yn dda? Beth rydych chi angen ei wneud i wella? Defnyddiwch y rhestr isod i’ch helpu.
Defnyddio mwy o derminoleg y cyfryngau
Bod yn fwy manwl yn fy esboniadau
Defnyddio damcaniaethau’r cyfryngau yn fy ymatebion
Defnyddio ystod ehangach o enghreifftiau yn fy ymatebion
Trefnu fy ysgrifennu yn fwy eglur
Adolygu genre ar draws ystod o destunau
Adolygu cynrychioliad ar draws ystod o destunau
Adolygu naratif ar draws ystod o destunau
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 86 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cynrychioliad
Archwiliwch sut mae benyweidd-dra (femininity) yn cael ei gynrychioli o fewn hysbyseb L’Oréal.
Yn y bocsys isod, gwnewch gymaint o nodiadau ag y gallwch. I bob pwynt a wnewch, ceisiwch egluro beth mae hynny’n ei ddweud am y math o fenyweidd-dra sy’n cael ei gynrychioli o fewn yr hysbyseb. Wedyn ceisiwch drefnu eich nodiadau i gynnig ateb!
Mewn unrhyw gwestiwn sy’n ymdrin
â chynrychioliad, eich tasg yw
adnabod pa ddelwedd sydd wedi’i
llunio ac i esbonio pa effaith gaiff
hyn ar y ffordd y mae’r gynulleidfa yn ei gweld.
Goleuadau / Golygu / Saethiadau Camera a Ddefnyddir
Mynegiant yr Wyneb / Iaith y Corff Pwrpas / Sut mae’r gynulleidfa yn ei hadnabod
Gwisg/Gwallt/Colur/Eiconograffeg
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 87 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Ateb Enghreifftiol 4 Archwiliwch sut mae benyweidd-dra yn cael ei gynrychioli o fewn hysbyseb L’Oréal.
Mae hysbyseb L’Oréal yn atgyfnerthu cynrychioliad nodweddiadol o fenyweidd-dra a welir yn aml o
fewn y cyfryngau. Yn wir, ystyrir erbyn hyn mai dyma’r norm o fewn cymdeithas gyfoes ac mae
hyn wedi achosi llawer o ddadlau yn y blynyddoedd diwethaf. Mae’r term sydd wedi’i lunio, sef
‘harddwch’ wedi dod yn ideoleg sy’n cael ei chysylltu fel rheol gyda delfrydau benyweidd-dra. Bydd
llawer o hysbysebion print sy’n hysbysebu cynhyrchion/brandiau harddwch fel hysbyseb L’Oréal yn
cyfleu cynrychioliad delfrydol o fenyweidd-dra a beth mae’n ei olygu i fod yn fenyw. Mae
benyweidd-dra o fewn hysbyseb L’Oréal yn tynnu ar gynrychioliaid ystrydebol y ‘beauty bunny’.
Mae hyn yn cael ei angori yn nelweddau Beyoncé a’r fodel o fewn saethiad y cynnyrch sy’n
ymddangos fel eu bod yn ymgorffori delfrydau harddwch. Mae hyn hefyd wedi’i angori o fewn y
defnydd o oleuadau isel/meddal i bwysleisio prydwedd berffaith Beyoncé a’r model a’r arsylliad
union sy’n awgrymu hyder a’r ffaith eu bod yn gwybod eu bod yn fenywod hardd. Mae hyn hefyd
yn arwyddocaol yn iaith y corff – ymlacio, mewn rheolaeth ac yn hunanymwybodol. Yn nhermau’r
ddamcaniaeth llif dau-gam, mae L’Oréal yn arwain y ffordd o ran addysgu’r gynulleidfa ynghylch
diffiniad harddwch benywol, h.y. dyma’n ddelfrydol sut ddylai holl fenywod edrych / dyheu i
edrych. O fewn yr hysbyseb, mae Beyoncé yn cael ei phortreadu fel person perffaith, hudolus, heb
fai, sef delwedd ‘harddwch’ yn y cnawd. Dyma sut mae’r gynulleidfa yn gweld ei bod yn mynegi ei
benyweidd-dra. Mae’r saethiad agos o Beyoncé yn awgrymu i’r gynulleidfa sy’n darllen yr hysbyseb
– ‘gallech chi fod fel hyn’.
Felly, mae hysbyseb L’Oréal yn cynrychioli benyweidd-dra fel rhywbeth arwynebol, h.y. yr unig
ffordd i gyflawni hynny yw trwy ddefnyddio rhai cynhyrchion harddwch. Mae hyn yn cael ei angori
gan ddelweddau Beyoncé a’r fodel gan eu bod yn cael eu hystyried yn fenywaidd a phwerus trwy
fod yn hardd yn hytrach na deallus (er enghraifft). I ryw raddau, mae’r hysbyseb yn atgyfnerthu’r
arsylliad gwrywaidd bod benywod yn cael eu gweld fel gwrthrychau y mae dynion yn eu hedmygu
a benywod yn dyheu i fod yn debyg iddynt. Mae cynrychioliad benywod o fewn hysbysebion wedi
dod yn destun dadleuol gan fod nifer o hysbysebion yn aml yn cael eu perffeithio i guddio brychau
gan felly greu cynrychioliad afrealistig ac amhosibl o harddwch y byddai’r gynulleidfa darged yn ei
chael yn amhosibl i’w wireddu. Mae hynny’n rhoi mwy o bwysau ar fenywod i gyflawni’r amhosibl.
Gan fod hysbyseb L’Oréal yn dangos Beyoncé, mae hi’n symbolaidd o statws sêr/benyweidd-dra
(damcaniaeth sêr Dyer) ac felly yn fodel rôl i’r gynulleidfa darged ei hefelychu. Mae hyn yn cael ei
angori’n bellach yn y defnydd o’r ansoddair arfarnol ‘shining’ sy’n cyfleu delweddaeth bositif ac
awgrym y gallai’r gynulleidfa darged sgleinio fel Beyoncé.
At ei gilydd, gellir darllen hysbyseb L’Oréal fel un sy’n cynnwys cynrychioliadau cadarnhaol a
negyddol o fenyweidd-dra. Er hynny, mae hysbyseb L’Oréal yn enghraifft nodweddiadol o sut mae
benyweidd-dra’n cael ei bortreadu’n gyffredin o fewn hysbysebion print am gynhyrchion
harddwch.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 88 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Beth sy’n dda am yr ateb hwn? Enwch dri pheth da am yr ateb, a thri gwelliant posibl.
Tri Pheth Da Tri Gwelliant
1. 1.
2. 2.
3. 3.
Pa farc fyddech chi’n rhoi i’r ateb hwn? Rhowch resymau dros eich penderfyniad.
Hunanaseswch eich atebion i’r cwestiynau enghreifftiol. Beth wnaethoch chi yn dda? Beth rydych chi angen ei wneud i wella? Defnyddiwch y rhestr isod i’ch helpu.
Defnyddio mwy o derminoleg y cyfryngau
Bod yn fwy manwl yn fy esboniadau
Defnyddio damcaniaethau’r cyfryngau yn fy ymatebion
Defnyddio ystod ehangach o enghreifftiau yn fy ymatebion
Trefnu fy ysgrifennu yn fwy eglur
Adolygu genre ar draws ystod o destunau
Adolygu cynrychioliad ar draws ystod o destunau
Adolygu naratif ar draws ystod o destunau
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 89 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Dewiswch eich hysbyseb brint eich hun i’w dadansoddi. Defnyddiwch y
diagram isod i’ch helpu. I’r dasg hon, gallwch weithio mewn parau ac yna
rhannu eich syniadau gyda’ch dosbarth.
Cyngor wrth Adolygu
Defnyddiwch y fformat uchod i ddadansoddi mwy o hysbysebion print i roi
llawer mwy o enghreifftiau i gyfeirio atynt yn eich atebion arholiad, a
llawer o ymarfer dadansoddi!
Genre
Cynulleidfa
Diwydiant
Naratif
Cynrychioliad
Dadansoddiad Testunol
Hysbyseb brint o’ch
dewis:
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 90 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Gan ddefnyddio eich enghraifft, atebwch y cwestiwn: I ba raddau y mae hysbysebion print yn berswadiol?
Yn yr arholiad, mae’n bosibl y byddwch yn cael eich gofyn i gymharu dwy hysbyseb brint. Wrth adolygu, mae’n bwysig ymarfer y dechneg o gymharu testunau. Ewch ati i ymarfer cymharu hysbysebion print fel eich bod wedi paratoi yn llawn erbyn eich arholiad!
Edrychwch ar yr hysbysebion print ar y tudalennau nesaf a gweithiwch trwy’r tasgau isod.
1. Defnyddiwch y diagram Venn ar dudalen 95 i’ch helpu wrth greu nodiadau. Cymharwch a chyferbynnwch y ddwy hysbyseb brint. Meddyliwch am:
Genre
Cynrychioliad
Cynulleidfa
Naratif
Dadansoddiad Testunol
Eiconograffeg
Ideolegau
Golygu/goleuadau, ayyb.
Technegau hysbysebu rydych wedi’u dysgu
2. a) Nodwch ddwy dechneg hysbysebu a ddefnyddir o fewn pob un o’r hysbysebion print.
Hysbyseb Brint 1 Hysbyseb Brint 2
b) Esboniwch eu heffaith ar y gynulleidfa.
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
Diagram Venn
Mae gan ddiagram Venn
ddau gylch sy’n
gorgyffwrdd ac sy’n eich
helpu i drefnu eich
nodiadau yn effeithiol.
Defnyddir y darn canol i
ddangos yn well yr hyn
sy’n debyg rhwng y ddwy
hysbyseb, h.y. beth sy’n gyffredin rhyngddynt?
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 91 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
3. Cymharwch y ddwy hysbyseb brint. Sut mae’r hysbysebion print yn targedu’r gynulleidfa a fwriadwyd?
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 92 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Tasgau Estynedig Dewiswch ddwy hysbyseb brint o’ch dewis chi a gweithiwch trwy’r cwestiynau canlynol. 1. Gan astudio’n fanwl pob un o’r hysbysebion print, cymharwch a chyferbynnwch beth sy’n
debyg a beth sy’n wahanol.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... 2. At bwy mae’r hysbysebion wedi’u hanelu? Nodwch beth yw’r gynulleidfa darged.
......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... 3. I bob un o’r hysbysebion, nodwch beth yw’r awgrymiadau/cyfeiriadau pwysicaf ac
esboniwch beth yw effaith hyn ar y gynulleidfa darged.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................... 4. Mae asiantaeth hysbysebu wedi gofyn i chi osod yr hysbysebion mewn cylchgronau addas.
Pa rai fyddech chi’n eu dewis? Rhowch resymau dros eich penderfyniadau.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 93 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cymharu Hysbysebion mewn Print
Hysbyseb Brint 1
© Britney Spears
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 94 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hysbyseb Brint 2
© Chanel
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud95 o 128 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hysbyseb Brint 1 Hysbyseb Brint 2
Pethau sy’n debyg
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 96 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cwestiynau Math Arholiad Yn yr arholiad terfynol, byddwch yn gweld deunydd adnodd (cysylltiedig â hysbysebu mewn print) a byddwch yn seilio eich atebion ar y deunydd hwn. Bydd rhai cwestiynau yn seiliedig ar y deunydd adnodd, ond efallai y bydd cwestiynau eraill yn gofyn i chi drafod hysbysebion print eraill rydych wedi’u hastudio.
Nawr atebwch y cwestiynau math arholiad canlynol. Efallai y byddwch am ddefnyddio’r hysbyseb brint a ddewisoch ar y dudalen flaenorol i ateb y cwestiynau manwl. Fel arall, gallech ddefnyddio hysbyseb brint arall rydych wedi’i gweld yn ddiweddar neu un rydych eisoes wedi’i hastudio.
Dadansoddiad
1. Amlinellwch ddwy ffordd a ddefnyddir i hysbysebu cynhyrchion prif ffrwd. Esboniwch pam maen nhw’n cael eu hysbysebu yn y ffyrdd hyn. (10 marc) 2. Nodwch y rhyngdestuniaeth o fewn yr hysbyseb. Esboniwch yn gryno pam mae’n cael ei defnyddio. (10 marc) 3. Esboniwch ddwy ffordd y mae’r brand yn hysbysebu ei gynhyrchion. (10 marc) 4. Rhowch ddau reswm pam mae’r hysbyseb yn nodweddiadol. (10 marc) 5. Awgrymwch ddau reswm pam mae enwogion yn aml yn cael eu defnyddio mewn hysbysebion. Esboniwch eich atebion yn gryno. (10 marc) 6. Sut mae hysbysebion yn hyrwyddo cynhyrchion neu wasanaethau? (10 marc)
Genre
7a. Enwch ddau gonfensiwn nodweddiadol o hysbysebu mewn print. (2 marc) 7b. Esboniwch sut mae un o’r confensiynau hyn yn nodweddiadol. (8 marc) 8. Sut mae gwerthoedd y brand yn cael eu gwneud yn amlwg i gynulleidfaoedd? (10 marc) 9. Archwiliwch sut mae’r mise en scène yn gallu gweithio tuag at greu naratif o fewn hysbysebion print. (10 marc) 10. Pa gonfensiynau hysbysebu sy’n nodweddiadol ar draws ystod eang o hysbysebion print? Rhowch resymau dros eich ateb. (10 marc)
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 97 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cynrychioliad
11. Archwiliwch sut mae naill ai dynion neu fenywod yn cael eu cynrychioli o fewn yr hysbyseb. (10 marc)
12. Esboniwch sut mae ethnigedd yn cael ei gynrychioli o fewn yr hysbyseb. (10 marc)
13. Esboniwch sut mae cymeradwyaeth gan enwogion yn cael ei ddefnyddio o fewn yr hysbyseb. (10 marc)
14. Rhowch ddau reswm pam mae stereoteipiau yn cael eu defnyddio o fewn hysbysebion. Esboniwch eich atebion. (10 marc)
15. Gan ddefnyddio enghreifftiau, esboniwch sut mae delwedd yn cael ei chynrychioli o fewn hysbysebion sy’n hyrwyddo cynhyrchion harddwch. (10 marc)
16. I ba raddau y mae hysbysebion yn defnyddio stereoteipiau? (10 marc)
Cynulleidfaoedd
17. Awgrymwch gynulleidfa darged i’r hysbyseb. Rhowch resymau dros eich ateb. (10 marc)
18. Esboniwch y technegau sy’n cael eu defnyddio i greu hysbyseb brint. Esboniwch yn gryno sut maen nhw’n apelio at y gynulleidfa. (10 marc)
19. Gan ddefnyddio enghreifftiau, esboniwch sut mae hysbysebion yn cael eu defnyddio i ddenu’r gynulleidfa darged at gynhyrchion neu wasanaethau penodol. (10 marc)
20. Archwiliwch sut gallai cynulleidfaoedd ymateb i’r hysbysebion rydych wedi’u hastudio. (10 marc)
21. Esboniwch sut mae hysbysebion print yn creu diddordeb yn y gynulleidfa. Rhowch enghreifftiau yn eich ateb. (10 marc)
22. Archwiliwch sut mae hysbysebion yn cael eu rheoleiddio. Esboniwch yn gryno pa effaith mae hyn yn ei gael ar y gynulleidfa. (10 marc)
Diwydiant
23. Gan ddefnyddio enghreifftiau, archwiliwch bwysigrwydd amserlennu hysbysebion teledu. (10 marc) 24. Archwiliwch y rôl y mae gwerthoedd brand yn ei chwarae yn llwyddiant cynnyrch neu wasanaeth sy’n cael ei hysbysebu. (10 marc)
25. Archwiliwch sut mae datblygiadau technolegol wedi newid ymagwedd hysbysebwyr tuag at dargedu darpar ddefnyddwyr. (10 marc)
26. Gan ddefnyddio enghreifftiau, archwiliwch sut mae’r diwydiant hysbysebu yn gydgyfeiriol. (10 marc)
27. Gan ddefnyddio enghreifftiau, esboniwch sut mae hysbysebwyr yn cystadlu am gynulleidfaoedd. (10 marc)
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 98 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hunanaseswch eich atebion i’r cwestiynau enghreifftiol. Beth wnaethoch chi yn dda? Beth rydych chi angen ei wneud i wella? Defnyddiwch y rhestr isod i’ch helpu.
Defnyddio mwy o derminoleg y cyfryngau
Bod yn fwy manwl yn fy esboniadau
Defnyddio damcaniaethau’r cyfryngau yn fy ymatebion
Defnyddio ystod ehangach o enghreifftiau yn fy ymatebion
Trefnu fy ysgrifennu yn fwy eglur
Adolygu genre ar draws ystod o destunau
Adolygu cynrychioliad ar draws ystod o destunau
Adolygu naratif ar draws ystod o destunau
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 99 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Llyfryn Adolygu 2015 Llyfryn y Myfyriwr 4:
Adran B: Hysbysebu ar y teledu
Theori ..........................................................................................................................................................................99
Gweithgareddau Termau Allweddol ..........................................................................................................100
Hysbysebu ar y Teledu .................................................................................................................................102
Rhyngweithioldeb mewn Hysbysebion Teledu .........................................................................................104
Prynu Amser Awyr ........................................................................................................................................105
Sefydliadau Hysbysebu: Cwestiynau Cyflym ............................................................................................108
Astudiaeth Achos Cydgyfeiriant Cyfryngol: Kit Kat Senses ....................................................................110
Rhestr Wirio Hysbyseb Deledu ...................................................................................................................113
Gweithio tuag at yr Arholiad ................................................................................................................................115
Adran B: Tasgau Arholiad Enghreifftiol .....................................................................................................119
Tasg 5: Cwestiynau Math Arholiad .............................................................................................................133
‘Meddwl am y Cyfryngau – Cynllunio cyfres o
dasgau: mae ymgeiswyr yn dangos sgiliau cynllunio a sgiliau
creadigol drwy gyfres o dasgau creadigol sy’n dangos gwybodaeth o natur
gydgyfeiriol y cyfryngau cyfoes.’
(Gwefan CBAC)
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 100 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Theory
Gweithgareddau Geiriau Allweddol
Cysylltwch y termau allweddol gyda’u diffiniadau.
Cyllideb
FIB (Y cyntaf yn y toriad)
SFX
Sain Gynefin
Sain Anghynefin
Hysbyseb
Wybodaeth (Infomercial)
Toriad
Hysbysebu/ Masnachol
BARB
VFX
Fe’i defnyddir i ddisgrifio sain sy’n cael i ychwanegu o fewn hysbyseb, e.e. cerddoriaeth i greu awyrgylch a throslais.
Term a ddefnyddir i ddisgrifio neges fasnachol estynedig
sydd fel rheol yn parhau rhwng 3 a 30 munud, ac sy’n gallu cynnwys arddangosiad o gynnyrch.
Fe’i defnyddir i ddisgrifio’r gwir sain o fewn hysbyseb, e.e. y sain y mae’r cymeriadau yn gallu ei glywed.
Disgrifio’r hysbyseb gyntaf i ymddangos yn ystod toriad hysbysebu.
Y term talfyredig a ddefnyddir i gyfeirio at effeithiau
gweledol. Mae effeithiau gweledol yn cyfeirio at ddull creu
golygfa neu effaith na fyddai’n bosibl ei chreu wrth dynnu
llun neu ffilmio saethiad. Mae’r effeithiau gweledol fel rheol
yn cael eu hychwanegu yn y cyfnod ôl-gynhyrchu wrth
olygu, e.e. Delweddu Trwy Gyfrifiadur i greu dinosor yn hysbyseb Kellogg’s Crunchy Nut (2012).
Swm realistig o arian y mae hysbyswyr yn fodlon talu/
gweithio efo i hyrwyddo eu cynnyrch neu wasanaeth heb
fentro colli elw. Po fwyaf y brand, y mwyaf tebygol ydyw o gael swm uwch o arian i wario ar eu hysbysebion.
Y term talfyredig a ddefnyddir i gyfeirio at effeithiau
arbennig. Gellir diffinio effeithiau arbennig fel naill ai’n
effeithiau gweledol neu sain a ddefnyddir i greu effaith.
Dyma effeithiau sy’n cael eu creu ar-set ac felly yn ystod y broses gynhyrchu, e.e. pyrotechneg.
Term a ddefnyddir i ddisgrifio’r toriadau o fewn rhaglenni teledu a chyn/ar ôl rhaglenni; dangosir hysbysebion ynddynt.
Sefyll am Broadcaster’s Audience Research Board. Maen nhw’n gyfrifol am fesur cynulleidfaoedd teledu yn y DU.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 101 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Hysbysebion sy’n cael darlledu mewn ardal ddaearyddol benodol, e.e. hysbyseb deledu i siop adrannol lleol ar ITV Cymru/Wales.
Lle mae hysbysebwr yn talu am gysylltiad gyda rhaglen benodol, e.e. mae Compare the Market yn noddi Coronation Street.
Corff y diwydiant sy’n cynrychioli buddiannau hysbysebwyr.
Sawl gwaith mae’r gynulleidfa darged ar gyfartaledd yn cael y cyfle i weld ymgyrch deledu dros gyfnod o amser.
Disgrifio’r amser lle bydd sianel deledu yn darlledu deunydd.
Y corff masnachol i’r prif asiantaethau yn niwydiant hysbysebu, cyfryngau a chysylltiadau marchnata y DU.
Nifer y munudau (yn ôl diwrnod, wythnos, ayyb) ar deledu lle caiff
hysbysebion eu darlledu; ar hyn o bryd, ni ellir dangos mwy na 9
munud o hysbysebion mewn unrhyw un awr ar y teledu ar unrhyw sianel.
Disgrifio hyd amser ymgyrch hysbysebu (o’r diwrnod cyntaf i’r diwrnod olaf).
Disgrifio hysbysebion sy’n cael eu darlledu yng nghanol neu rhwng
rhaglenni teledu sydd ddim yn hysbysebion gan noddwyr y rhaglen.
Alaw, ymadrodd neu ddarn byr o gerddoriaeth a ddefnyddir o fewn
hysbysebion i wreiddio neges benodol ym meddyliau’r gynulleidfa
darged fel eu bod yn cofio, e.e. hysbyseb Go Compare (Gio Compario).
Cysylltwch y termau allweddol gyda’u diffiniadau.
Hysbysebu Sbot
IPA (Institute of
Practitioners in Advertising)
Jingl
Amser Awyr
Cyfnod Ymgyrch
Hysbysebu Rhanbarthol
Munudau Masnachol
ISBA (Incorporated
Society of British Advertisers)
Amlder/ OTS (Cyfleoedd i Weld)
Noddwr Rhaglen
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 102 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Creu’r Hysbyseb a
Phrynu Amser Awyr
Hysbysebu ar y Teledu Mae yna ddwy brif ran i’w hystyried wrth drafod hysbysebu ar y teledu:
Creu’r Hysbyseb Deledu Dyma i lawer yw rhan hwyliog hysbysebu. Mae yna dri phrif gam wrth greu hysbyseb deledu: Cam 1: Cyn-gynhyrchu Cam 2: Cynhyrchu Cam 3: Ôl-gynhyrchu
Esboniwch yn gryno beth sy’n digwydd ymhob cam. Llenwch y tabl isod:
Camau Beth sy’n Digwydd?
Cyn-gynhyrchu
Cynhyrchu
Ôl-gynhyrchu
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 103 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Gallwch chwilio am ystod eang
o wybodaeth ynghylch y gwaith
o greu Hysbysebion Teledu a’u cyllidebau ar y we.
Mae’n rhaid gwneud llawer o ymchwil a chynllunio wrth greu hysbyseb deledu. Mae hyn yn dechrau gydag agwedd greadigol yr hysbyseb, h.y. beth yw’r edrychiad cyffredinol a beth sy’n mynd i gael ei gynnwys yn yr hysbyseb i gyfleu delwedd y brand. Dyma rai agweddau sy’n cael eu hystyried wrth greu hysbyseb deledu er mwyn portreadu cynnyrch neu wasanaeth cystal ag sy’n bosibl fel bod gwerthoedd y brand yn cael eu cyfleu yn glir i’r gynulleidfa (dim trefn arbennig):
Pa fath o hysbyseb deledu fydd hi
Pwy yw’r gynulleidfa darged
Sut bydd yn ffitio i mewn gyda’r ymgyrch hysbysebu gyffredinol
Meddwl am sloganau/ymadroddion bachog
Creu bwrdd stori
Llogi actorion model ac actorion llais i gymryd rhan yn eich hysbyseb
A oes bwriad i gynnwys cymeradwyaeth gan rywun enwog
Beth fydd cost cynhyrchu’r hysbyseb – mae gan hysbysebwyr gyllideb i weithio o’i mewn, e.e. llogi set, offer camera, tîm cynhyrchu, ystafelloedd golygu, blychau sain, ayyb (tîm cynhyrchu mewnol neu weithio gydag asiantaeth hysbysebu).
Rhowch ddau reswm i esbonio pam mae gwerthoedd brand mor bwysig mewn hysbysebion teledu.
Rheswm 1:
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ Rheswm 2:
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 104 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Rhyngweithioldeb mewn Hysbysebion Teledu
Enghraifft 1: Yn 2002, y Groes Goch Brydeinig oedd y cyntaf i ddefnyddio hysbyseb deledu ryngweithiol ar Sianel 4. Roedd yr hysbyseb ryngweithiol yn galluogi’r gwylwyr (y gynulleidfa) i roi arian i’r elusen ar y sgrîn trwy’r botwm coch wrth barhau i wylio’r hysbyseb. Roedd yr hysbyseb ryngweithiol yn gadael i’r gwylwyr roi arian i’r elusen trwy roi manylion y cerdyn ar droshaen ar waelod y sgrîn. Dyma oedd yr hysbyseb deledu ryngweithiol gyntaf o’i math gan fod y gwylwyr yn gallu: 1. Lleihau’r hysbyseb deledu er mwyn cwblhau’r weithred 2. Rhoi arian i’r elusen heb orfod galw llinell ffôn arbennig 3. Rhoi arian i’r elusen heb orfod mewngofnodi i wefan yr elusen Roedd yr hysbyseb deledu yn llwyddiannus wrth ddefnyddio techneg berswadiol pathos i dargedu gwylwyr byrbwyll. Enghraifft 2: Yn 2012, roedd British Airways yn un o noddwyr niferus Gemau Olympaidd a Gemau Paralympaidd Llundain. I ddathlu’r ffaith bod BA yn noddi’r Gemau Olympaidd a’r Gemau Paralympaidd ac yn wladgarol, roedd yr hysbyseb deledu yn cynnwys nodwedd ryngweithiol a oedd yn gadael i’r gwyliwr greu profiad personol o BA trwy ymweld â thudalen Facebook BA (cyfryngau cymdeithasol) neu taxi.ba.com a mewnbynnu cod post. Roedd hyn yn galluogi’r gwyliwr i weld delweddau o’i stryd fel rhan o’r hysbyseb. O ganlyniad, daeth yn un o’r ymgyrchoedd hysbysu cyfryngau cymdeithasol rhyngweithiol mwyaf llwyddiannus.
Esboniwch sut mae rhyngweithioldeb (interactivity) mewn hysbysebion teledu yn cyfrannu at ymgysylltu â’r gynulleidfa yn effeithiol.
Edrychwch ar yr
hysbyseb ar-lein ar: taxi.ba.com
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 105 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Prynu Amser Awyr
Mae’r hysbysebwyr a’r asiantaethau sy’n prynu amser awyr i’w hysbysebion teledu yn gallu talu symiau mawr iawn o arian er mwyn sicrhau bod eu hysbysebion teledu yn cael eu gweld. Gan ddibynnu ar y gyllideb, fe fydd hyn hefyd yn dylanwadu ar nifer yr ardrawiadau (nifer y bobl) y gallwch eu cyrraedd. Er enghraifft, po fwyaf y gyllideb, y mwyaf tebygol ydych chi o allu prynu amser awyr yn ystod yr oriau gwylio brig. Mae cost amser awyr yn dibynnu ar batrymau gwylio’r gynulleidfa a phatrwm cyflenwad/galw slotiau amser awyr penodol. Er enghraifft, bydd y mwyafrif o bobl yn
gwylio teledu yn ystod yr oriau brig (17:30–23:00), felly mae mwy o alw am yr oriau hyn sy’n golygu hefyd mai dyma’r oriau fydd yn costio fwyaf i’w prynu. Agwedd arall i’w hystyried yw trefn dangos yr hysbysebion yn ystod y toriad – mae’r gynulleidfa yn fwy tebygol o gofio naill ai’r hysbyseb gyntaf (first in break) neu’r olaf (last in break) ac yn ymgysylltu â nhw yn well na’r hysbysebion sy’n ymddangos yng nghanol y toriad. Mae’n rhaid i ymgyrch hysbysebu ar y teledu gyrraedd y bobl gywir ar yr amser cywir!
Ardrawiadau (Impacts)
Term a ddefnyddir i ddisgrifio mesur
gwylio cyfnodau masnachol.
Mae un ardrawiad yn disgrifio un aelod
o’r gynulleidfa darged yn gwylio un
hysbyseb. Mae ardrawiadau yn cael eu
hadio at ei gilydd i roi cyfanswm yr
effeithiau a geir mewn unrhyw doriad
hysbysebu.
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 106 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Mae tair sefyllfa isod. Edrychwch ar y cerdyn graddio a phenderfynwch beth fyddai’r amser awyr gorau i’w brynu i bob sefyllfa a roddwyd. Rhowch resymau dros eich ateb.
Cerdyn Graddio Teledu ZigZag
Dewis Adeg y dydd Hyd yr
hysbyseb
Nifer yr Ardrawiadau (impacts) sy’n
cael eu cyrraedd
Sawl gwaith y dangosir yr hysbyseb
yn ystod y cyfnod hwn
Cost
Dewis A Dydd (09:00-17:29)
30” 5 miliwn 10 £25,000
Dewis B Brig (17:30-22:59)
30” 12 miliwn 2 £44,000
Dewis C Amser brecwast (06:00–08:59)
30” 2 miliwn 1 £5,000
Dewis D Dydd (09:00–17:29)
30” 5 miliwn 6 £15,000
Sefyllfa Dewis Gorau Rheswm dros y Penderfyniad
Sefyllfa 1: Mae gennych chi gyllideb o £45,000. Rydych yn hysbysebu gliniadur newydd o ansawdd uchel iawn – cynnyrch y mae’n rhaid ei brynu.
Sefyllfa 2: Mae gennych gyllideb o £30,000. Rydych yn hysbysebu pecyn gwyliau gyda chwmni enwog sydd wedi’i dargedu at deuluoedd.
Sefyllfa 3: Mae gennych gyllideb o £10,000. Rydych yn hysbysebu bar siocled newydd wedi’i dargedu at fenywod.
Hysbysebion Sbot
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 107 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Y ffordd fwyaf pwerus i gyrraedd cynulleidfaoedd mawr
Hysbyseb neu hysbysebion a ddangosir yng nghanol neu rhwng rhaglenni, ac a werthir ar wahân i’r rhaglen (sy’n wahanol i negeseuon noddwyr)
Edrychwch ar y cynllun sbot (toriad hysbysebu) isod; pa doriadau hysbysebu fyddai’r gorau i hysbysebu’r hysbysebion canlynol? Rhowch resymau dros eich ateb.
Cynllun Sbot i Deledu ZigZag Amser Sianel Beth sydd Ymlaen
Toriad Hysbysebu
Dydd Dyddiad Sianel Rhanbarth Amser Rhaglen Hyd
Toriad Hysbysebu A
Gwener 16/11/2012 ITV1 Cymru & Gorllewin
11:10:08 This Morning 30”
Toriad Hysbysebu B
Gwener 16/11/2012 Sianel 4 Cenedlaethol 20:35:00 Come Dine With Me
30”
Toriad Hysbysebu C
Sadwrn 17/11/2012 ITV1 Canolbarth 21:01:36 The X Factor 30”
Toriad Hysbysebu D
Sadwrn 17/11/2012 Sianel 5 Cenedlaethol 09:50:10 Jelly Jamm* 30”
Toriad Hysbysebu E
Sul 18/11/2012 ITV1 Granada 09:18:58 There’s No Taste Like Home
30”
Toriad Hysbysebu F
Sul 18/11/2012 Sianel 4 Cenedlaethol 20:04:43 How Britain Worked
30”
Toriad Hysbysebu G
Llun 19/11/2012 Sianel 5 Cenedlaethol 12:17:58 Best House in the Street
30”
Toriad Hysbysebu H
Llun 19/11/2012 ITV1 Anglia 17:39:26 The Chase 30”
Toriad Hysbysebu I
Mawrth 20/11/2012 Sianel 4 Cenedlaethol 20:36:10 Heston's Fantastical Food
30”
Toriad Hysbysebu J
Mawrth 20/11/2012 ITV1 Cymru & Gorllewin
00:00:20 Grime Fighters
30”
* Rhaglen i blant
Hysbyseb Toriad Hysbysebu Rhesymau
Hysbyseb bwyd babi Cow & Gate
Hysbyseb Ariel Excel Gel
Hysbyseb gêm fideo Just Dance
Hysbyseb Marks and Spencer
Hysbyseb Yeo Valley
Meddyliwch am
ddemograffeg yr
hysbysebion teledu a’r rhaglenni a restrir!
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 108 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Sefydliadau Hysbysebu: Cwestiynau Cyflym 1. a) Pam mae hysbysebu rhanbarthol yn cael ei ystyried yn effeithiol?
................................................................................................................................
................................................................................................................................
b) Pa sianel yw’r unig sianel fawr yn y DU i gynnig hysbysebu rhanbarthol i hysbysebwyr?
............................................................................................................................................... 2. Beth yw’r Cod ar raglennu hysbysebion teledu (Code on the scheduling of television
advertising)? Defnyddiwch y We i’ch helpu.
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
3. Beth yw’r amser a neilltuir i hysbysebu teledu ar hyn o bryd i bob awr o ddarlledu ar sianeli masnachol?
......................................................................................................................................................
4. Sawl toriad mewnol fydd i raglen 30 munud sy’n cael ei darlledu ar sianel fasnachol?
......................................................................................................................................................
5. Rhowch ddau reswm pam mae hysbysebwyr yn defnyddio cyllidebau wrth greu a dosbarthu hysbysebion.
Rheswm 1: ...................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Rheswm 2: ...................................................................................................................................
....................................................................................................................................
.................................................................................................................................... 6. Beth yw gosod cynnyrch?
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 109 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
7. Rhowch ddwy enghraifft o ble rydych chi wedi gweld gosod cynnyrch.
Enghraifft 1 Enghraifft 2
8. Pa mor effeithiol yw’r math hwn o hysbysebu? Rhowch resymau dros eich ateb.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 110 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Astudiaeth Achos Cydgyfeiriant Cyfryngol: Kit Kat Senses
Mae cydgyfeiriant cyfryngol yn cael ei ddiffinio fel mwy nag un maes cyfryngol yn dod at ei gilydd. Gyda datblygiadau technolegol parhaus, ac wrth i ddiwydiant y cyfryngau ffynnu, mae mwy a mwy o ddeunydd cyfryngol yn cael ei gynhyrchu i’r gynulleidfa darged. Fwy nag erioed, mae hysbysebwyr yn gallu targedu cwsmeriaid ar draws ystod o lwyfannau cyfryngol gwahanol er mwyn denu’r cwsmer i brynu i mewn i’r gwerthoedd brand sy’n cael eu cysylltu â’r cynnyrch neu’r gwasanaeth a hysbysebir. Mae hyn yn cynnwys cyfleu gwerthoedd brand ar draws y teledu (cenedlaethol a rhanbarthol), radio, papurau newydd, cylchgronau, posteri (hysbysfyrddau), rhaghysbysebion sinema, y Rhyngrwyd (gwefannau / viral / cyfryngau cymdeithasol), ffonau symudol (aps), SMS (negeseuon testun), taflenni, pamffledi a baneri ar yr un pryd i gyrraedd y gynulleidfa darged yn llwyddiannus mewn nifer o ffyrdd amrywiol. Isod, gwelir sut mae cydgyfeiriant cyfryngol wedi gweithio wrth hyrwyddo bar siocled Kit Kat Senses.
Cynulleidfa Darged Benywod ifanc 16 – 34 Nod yr ymgyrch draws-gyfryngol oedd codi ymwybyddiaeth brand ymhlith y gynulleidfa darged. Mae’r ymgyrch a gyfarwyddwyd gan IPC Media yn canolbwyntio ar ffasiwn gan bod ymchwil wedi dangos mai dyma oedd diddordeb mwyaf / diddordeb hamdden y gynulleidfa darged.
Hysbysebu mewn Cylchgronau (IPC Magazines) Roedd cylchgronau dan berchenogaeth IPC, fel Look, Now, Marie Claire, wedi cynnwys erthygl (advertorials) a oedd yn tynnu sylw at y ffasiwn ddiweddaraf (roedd yr erthygl yn cynnwys tynnu ffotograffau o ferched cyffredin lle’r oedd Pixie Lott yn dewis ei hoff steil ffasiwn ac yn cynnig cyngor ar ffasiwn).
Nawdd Radio Ymgyrch yn deillio o bartneriaeth gyda Heart Radio.
Digwyddiadau Arweiniodd y bartneriaeth gyda Heart Radio at far siocled Kit Kat Senses yn cael ei hysbysebu mewn digwyddiadau steilio cenedlaethol yn Llundain, Birmingham, Manceinion a Nottingham. Yn y digwyddiadau hyn, rhoddwyd dros 18,000 o farrau Senses yn rhad ac am ddim fel samplau!
Micro-wefan ffasiwn Senses (IPC Online)
Roedd hysbysebion Kit Kat Senses wedi ymddangos ar
www.now.co.uk
www.look.co.uk
www.marieclaire.co.uk
www.heart.co.uk Roedd hyn yn cyfrannu at gynyddu ymwybyddiaeth o’r brand a gyrru traffig i ficro-wefan – cafwyd bron i 26,000 o ymweliadau â’r micro-safle.
Cymeradwyaeth Person Enwog Daeth Pixie Lott yn wyneb yr ymgyrch hysbysebu a alwyd yn ‘Kit Kat Fashion Senses’.
© Nestlé
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 111 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Roedd yr ymgyrch wedi cyfrannu at:
Cynyddu ymwybyddiaeth brand o far Kit Kat Senses
Cynnydd yng ngwerthiant y bar Kit Kat Senses ar ôl i’r gynulleidfa darged weld yr hysbyseb
Roedd yr ymgyrch wedi cyfathrebu neges y cynnyrch yn glir i’r gynulleidfa – sef bod Kit Kat Senses yn dda ar gyfer fy amser i
Cymeradwyaeth gan berson enwog – roedd Pixie Lott yn cynrychioli gwerthoedd brand y bar Senses - ‘bywiog, ifanc, perthnasol, modern, hwyl, dyfeisgar’ ac mae hynny’n dylanwadu ar y gynulleidfa darged
Chwiliwch am y Cydgyfeiriant Cyfryngol!
Sawl enghraifft o gydgyfeiriant cyfryngol allwch chi ei gweld yn y wefan a ddangosir isod? Mae yna 12 enghraifft. Os allwch chi ganfod pump neu fwy, llongyfarchiadau! Ond os na allwch chi ganfod pump, ewch i adolygu eich nodiadau ar gydgyfeiriant cyfryngol a rhowch gynnig arall arni!
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 112 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Beth yw manteision ac anfanteision ymgyrch hysbysebu aml-lwyfan?
Manteision Anfanteision
Cwestiwn Math Arholiad Rhowch ddau reswm pam mae hysbysebwyr yn defnyddio’r Rhyngrwyd. Esboniwch eich rhesymau.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 113 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Cofiwch…
Pan rydych yn edrych ar hysbysebion teledu a phan rydych yn ymarfer
creu eich hysbysebion teledu eich hunain, cofiwch y rhestr wirio hon fel
eich bod yn hollol barod ar gyfer Adran B yr arholiad. Dangoswch i’r
arholwr beth rydych chi’n ei wybod (cyn belled â’i fod yn berthnasol i gwestiynau’r arholiad!)
Rhestr wirio Hysbyseb Deledu
Ydych chi wedi rhoi sylw i’r canlynol…?
Beth rydych chi eisiau ei gyflawni / beth yw pwrpas
yr hysbyseb deledu
Pwy ydych chi’n ei dargedu
Beth yw eich cyllideb ar gyfer cynhyrchu ac amser
awyr (byddwch yn realistig)
A yw’r hysbyseb deledu yn ymgyrch genedlaethol
neu’n un rhanbarthol
Hyd yr hysbyseb deledu
Ar ba adegau yn ystod y dydd y byddwch am i’r
hysbyseb deledu gael ei darlledu
Allwch chi feddwl am unrhyw beth arall y gallech ei ychwanegu at y rhestr wirio?
i
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 114 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Pa dermau allweddol fyddwch chi am eu cynnwys yn eich ateb i ddangos eich dealltwriaeth o derminoleg y cyfryngau? Ysgrifennwch y geiriau yn y gofod isod i’ch helpu i’w cofio.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 115 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Adran B: Hysbysebu ar y Teledu
Gweithio tuag at yr Arholiad
Adran B
Byddwch yn cael eich gofyn i arddangos eich dealltwriaeth o hysbysebu ar
y teledu trwy gyfres o dasgau creadigol.
Mae cyfanswm o 40 marc yn yr adran hon. Bydd eich gwybodaeth o’r
canlynol yn cael ei phrofi yn Adran B:
Genre
Cynulleidfaoedd
Sêr
Sefydliadau/diwydiant
Cynrychioliad
Dadansoddiad testunol
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 116 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Gwyliwch yr hysbysebion canlynol ar-lein a llenwch ffeil o ffeithiau i bob
hysbyseb. Mae’r holl hysbysebion i’w cael yn zzed.co.uk/5225.
Hysbyseb 1: Lurpak Gwyliwch ar-lein yn: http://www.youtube.com/watch?v=MspN-CBOTaw (Sianel Swyddogol YouTube Lurpak Butter)
Hysbyseb 2: Compare the Market Gwyliwch ar-lein yn: http://www.youtube.com/watch?v=6W4sxvOgU58 (Sianel Swyddogol YouTube Compare Meerkat Advert)
Hysbyseb 3: Twinings Tea Gwyliwch ar-lein yn: http://www.youtube.com/watch?v=yTmLBiBFMPM (Sianel Swyddogol YouTube Twinings Tea UK)
Hysbyseb 4: Hysbyseb Toyota Yaris Hybrid Car Gwyliwch ar-lein yn: http://www.youtube.com/watch?v=Nfu4IWl--iA (Sianel Swyddogol YouTube Toyota UK TV)
Ffeil o Ffeithiau - Edrych ar Hysbysebion Teledu
Hysbyseb:
Pa dechnegau hysbysebu sy’n cael eu defnyddio?
Beth mae’r hysbyseb yn ei ddweud wrth y gynulleidfa?
Pa saethiadau camera sy’n cael eu defnyddio?
Sut mae sain yn cael ei ddefnyddio? A yw’n effeithiol?
Pa neges mae’n bosibl ei darllen o’r hysbyseb?
Pwy mae’r hysbyseb yn ei dargedu?
A yw creadigrwydd yn chwarae rôl yn llwyddiant yr hysbyseb?
Pa nodweddion cyffredin y mae’r holl hysbysebion yn eu rhannu?
Pa anghenion y mae’r hysbysebion yn chwarae arnynt?
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 117 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Edrychwch ar y sgrinluniau o hysbyseb Twinings. Enwch y saethiadau camera a ddefnyddiwyd ac yna esboniwch effaith y saethiad camera.
Sgrinlun 1 Sgrinlun 2
Sgrinlun 3 Sgrinlun 4
Sgrinlun 5
© Twinings
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 118 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Rhif Sgrinlun Saethiad Camera a Ddefnyddiwyd
Esboniad o’r Effaith
Sgrinlun 1
Sgrinlun 2
Sgrinlun 3
Sgrinlun 4
Sgrinlun 5
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 119 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Adran B: Tasgau Arholiad Enghreifftiol
Yn Adran B o’ch arholiad, rydych yn mynd i gael eich asesu ar eich cynllunio, syniadau a dealltwriaeth o gydgyfeiriant cyfryngol. Mae asiantaeth hysbysebu yn y DU wedi gofyn i chi greu hysbyseb deledu newydd a fydd yn cael ei dangos yn ystod oriau brig. Fe fydd eich hysbyseb deledu yn ffurfio rhan o’r ymgyrch draws-gyfryngol. Rydych wedi cael y briff canlynol: 1. Mae’n rhaid i’r hysbyseb deledu fod yn briodol i’r gynulleidfa darged. 2. Ni ddylai’r hysbyseb deledu fod yn hirach na 30 eiliad. 3. Mae’r hysbyseb deledu yn hyrwyddo bar siocled newydd sy’n targedu benywod. 4. Mae’n rhaid i’r hysbyseb deledu gynnwys yr un gwerthoedd brand a neges â’r hysbyseb
brint.
Adran B: Meddwl am y Cyfryngau - Cynllunio Tasgau Math Arholiad
30 marc Tasg 1: Crewch enw i’ch bar siocled newydd. Esboniwch yn gryno pam eich bod wedi defnyddio’r enw hwn. [4] Tasg 2: Rhestrwch dair nodwedd o fewn eich hysbyseb deledu. Esboniwch y nodweddion hyn yn gryno. [6] Tasg 3: Crewch fwrdd stori i’ch hysbyseb. Labelwch eich bwrdd stori. [10] Tasg 4: Esboniwch eich rhesymau dros lunio bwrdd stori eich hysbyseb deledu fel hyn. [10]
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 120 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Tasg 1: Crewch enw i’ch bar siocled newydd. Esboniwch yn gryno pam eich bod wedi defnyddio’r enw hwn. [4]
Enw: ...................................................................................................................................................
Pam ddefnyddioch chi’r enw hwn: ....................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ Tasg 2: Rhestrwch dair nodwedd o fewn eich hysbyseb deledu. Esboniwch y nodweddion hyn yn gryno. [6]
i) ......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
ii) ......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
iii) ......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Esboniad: ............................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 121 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Tasg 1: Ateb Enghreifftiol
Enw: Chocolicious
Pam ddefnyddioch chi’r enw hwn:
Rydw i wedi defnyddio’r enw ‘Chocolicious’ oherwydd rydw i’n credu y bydd yr enw yn apelio at
fenywod wrth uno’r geiriau ‘chocolate’ a ‘delicious’. Mae gan hysbysebion siocled sy’n targedu
benywod draddodiad hir o ganolbwyntio ar bleser a mwynhad, felly mae’r enw Chocolicious yn
awgrymu pleser a mwynhad – nodweddion sy’n cael eu defnyddio’n helaeth i dargedu cwsmeriaid
benywol.
Mae’r bar siocled yn cael ei anelu at fenywod, felly bydd y bar ei hun yn snac flasus ond isel ei
galorïau. Mae nifer o gynrychioliadau o fenywod o fewn y cyfryngau, yn enwedig o fewn hysbysebu,
yn tynnu ar harddwch a delwedd gorfforol benywod, h.y. sut ddylai benywod edrych / dyheu i
edrych. Mae Pwynt Gwerthu Unigryw (USP) y bar siocled sydd wedi’i angori yn yr enw yn
awgrymu ei bod yn bosibl mwynhau bar Chocolicious fel rhan o ddiet cytbwys iach, ac er bod y
siocled yn isel ei galorïau, fe fydd yn flasus.
Mae’r ateb hwn werth 3–4 marc oherwydd:
Mae ganddo enw effeithiol. (1 marc)
Mae yna esboniad manwl ac mae’n dangos sut mae’n ymgysylltu â’r gynulleidfa darged.
Tasg 2: Ateb Enghreifftiol
Mae’r ateb hwn werth 5–6 marc oherwydd:
1 marc am bob un o’r nodweddion a enwyd (3 marc)
1 marc pellach am bob esboniad a roddwyd (3 marc)
Nodwedd Esboniad
Slogan
Bydd yr hysbyseb deledu yn defnyddio’r slogan ‘Be Perfection. Be Delicious.’ Bydd y slogan yn ymadrodd cofiadwy a fydd yn cael ei gysylltu â’r bar siocled Chocolicious ac yn angori’r gwerthoedd brand – gallwch fwynhau siocled wrth barhau i edrych yn dda. Byddai’r slogan yn targedu benywod sy’n ymwybodol iawn o’u cyrff ac sydd am fwynhau siocled heb deimlo euogrwydd. Bydd y slogan yn effeithiol wrth dynnu sylw’r gynulleidfa darged at yr hysbyseb deledu a bydd yn chwarae ar angen y gynulleidfa i berthyn.
Cymeradwyaeth gan Berson
Enwog
Bydd yr hysbyseb deledu yn defnyddio’r actores enwog Emily Blunt i gymeradwyo’r bar siocled Chocolicious. Fel actores enwog, mae’n ddylanwadol iawn. Yn nhermau’r ddamcaniaeth llif dau-gam, byddai Emily yn cymryd rôl arweinydd barn ac yn annog benywod mai dyma’r bar siocled i’w fwyta ac i eraill eich gweld yn ei fwyta. Fel llysgennad brand Chocolicious, mae hi’n cynrychioli gwerthoedd y brand. Er gwaetha’r ffaith ei bod yn fain, mae hi hefyd yn gallu mwynhau siocled a pharhau i edrych yn dda – neges a fyddai’n cael ei darllen gan fenywod wrth wylio’r hysbyseb deledu (eto yn atgyfnerthu’r angen i berthyn) ac a fyddai’n rhoi hygrededd ar unwaith i’r cynnyrch / brand Chocolicious i annog y gynulleidfa i brynu’r bar siocled Chocolicious.
Sain Anghynefin
Bydd yr hysbyseb deledu hon yn defnyddio cerddoriaeth i greu awyrgylch ac i greu argraff trwyddi. Rydw i wedi dewis cerddoriaeth offerynnol i greu awyrgylch gan fod hyn yn nodweddiadol o hysbysebion sy’n hysbysebu barrau siocled sy’n targedu benywod e.e. Galaxy, gan fod y sain yn awgrymu mwynhad, ymlacio, llonyddwch ac yn annog y gynulleidfa darged i brynu, h.y. os ydych yn prynu’r siocled hwn, dyma sut bydd yn gwneud i chi deimlo.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 122 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Tasg 3: Gwnewch fwrdd stori o’ch hysbyseb. Labelwch eich bwrdd stori. [10] Gwnewch fwrdd stori o’ch hysbyseb gan ddefnyddio’r bwrdd stori isod. Nid ydych chi’n cael eich profi am eich sgiliau darlunio, ond am eich syniadau! Felly, cyn belled â bod eich labeli yn fanwl, nid yw ansawdd eich darluniau yn cyfrif. Gallwch ddefnyddio taflen arall o bapur i’ch bwrdd stori os oes angen. Mae’r dasg hon werth 10 marc. Edrychwch ar y dudalen nesaf i weld sut i ennill eich 10 marc.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 123 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 124 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Task 3 Ateb Enghreifftiol
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 125 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Mae’r ateb hwn werth 9–10 marc oherwydd:
Mae’n defnyddio ymdeimlad hyderus o godau a chonfensiynau hysbysebion gydag iaith y cyfryngau yn yr anodiadau.
Mae ganddo ddyluniadau soffistigedig gydag ymdeimlad real o godau a chonfensiynau gyda dehongliad creadigol o’r briff.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 126 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Edrychwch ar yr ateb enghreifftiol eto yn erbyn y rhestr wirio isod. Faint o’r pwyntiau ddylai gael eu cynnwys sydd wedi cael sylw yma? A yw’n ateb da? Beth fyddech chi’n ei wneud i’w wella?
Dangos dealltwriaeth o gonfensiynau a dyluniad
hysbysebion teledu
Cynnwys deunydd sy’n briodol i’r gynulleidfa darged
Cynnwys enghraifft briodol o gydgyfeiriant cyfryngol
Wedi’i ddylunio’n briodol i’r briff
Cynnwys brandio cryf sy’n cael ei ddangos trwy
nodweddion yr hysbyseb fel y defnydd o ffontiau,
eiconograffeg, lliwiau, delweddau, ayyb.
Cynnwys defnydd priodol o iaith i’r gynulleidfa darged
Cynnwys dull cyfarch priodol
Cynnwys nodweddion hysbysebu addas
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 127 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Tasg 4: Esboniwch eich rhesymau dros lunio bwrdd stori eich hysbyseb deledu fel hyn. [10]
Mae’r dasg hon werth 10 marc ac mae angen iddi gynnwys y canlynol:
Defnydd helaeth o iaith y cyfryngau sy’n briodol
Ymwybyddiaeth o sut mae eich dyluniad yn apelio at y gynulleidfa darged
Dealltwriaeth o dechnegau hysbysebu a’u heffaith ar y gynulleidfa darged
Cyfeiriad at y damcaniaethau cynulleidfa perthnasol, gan ddefnyddio enghreifftiau o’ch dyluniad.
Edrychwch ar yr ateb enghreifftiol isod cyn i chi ddechrau eich ateb. Tasg 4: Esboniwch eich rhesymau dros lunio bwrdd stori eich hysbyseb deledu fel hyn. [10]
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Tasg 4
0–3 marc Esboniad sylfaenol o sgiliau cynllunio a chyflwyno sy’n nodi sut bydd yr hysbyseb yn cael ei defnyddio gan yr ymgeisydd i’w ddibenion ei hunain.
4–5 marc Esboniad cadarn o sgiliau cynllunio a chyflwyno sy’n disgrifio, gan ddefnyddio termau sy’n dechrau cyfeirio at iaith y cyfryngau, sut bydd yr hysbyseb yn cael ei defnyddio gan gynulleidfa.
6–7 marc Esboniad da o sgiliau cynllunio a chyflwyno sy’n nodi’n fanwl, gan ddefnyddio termau iaith y cyfryngau, sut bydd gan yr hysbyseb gynulleidfa darged eglur a sut bydd nodweddion y dyluniad yn cael eu defnyddio.
8–10 marc
Esboniad da iawn o sgiliau cynllunio a chyflwyno sy’n nodi, gan ddefnyddio termau iaith y cyfryngau yn hyderus, sut bydd yr hysbyseb yn cael ei defnyddio i dargedu cynulleidfaoedd arbennig a sut bydd yn cael ei defnyddio i hyrwyddo’r cynnyrch mewn ffordd soffistigedig.
Cyfanswm 10 marc
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 128 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 129 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Tasg 4 Ateb Enghreifftiol: Esboniwch eich rhesymau dros lunio bwrdd stori eich hysbyseb deledu fel hyn.
Wrth edrych ar fy nyluniad, fe welwch mai bar Chocolicious yw’r bar siocled newydd sy’n
cael ei hyrwyddo yn fy hysbyseb deledu, a’r bwriad yw cael y gynulleidfa i brynu’r bar
Chocolicious. Mae Chocolicious wedi cael ei dargedu at fenywod, yn enwedig y
ddemograffeg o fewn y categori dosbarth cymdeithasol ABC1 sydd â diddordeb mewn
ffordd o fyw sy’n gysylltiedig â bwyta’n iach, edrych yn dda, ayyb. Yn nhermau categorïau
gwerthiant ITC, mae’r hysbyseb deledu yn targedu WO, WA, HA, HW a HC. Gan fod yr
hysbyseb deledu yn targedu demograffeg arbennig o ran y gynulleidfa, gellir dadlau y
byddai’r hysbyseb deledu yn apelio at niche, felly mae’n bwysicach fyth creu hysbyseb
deledu lwyddiannus sy’n annog y gynulleidfa i brynu i mewn i werthoedd brand
Chocolicious gan na fyddai’r hysbyseb yn apelio at y brif ffrwd. Gellid disgrifio hysbyseb
Chocolicious fel ‘hysbyseb sbot’ gan y byddai’n hysbyseb annibynnol ac nid yn neges gan
noddwr. Gan fod yr hysbyseb yn mynd i gael ei dangos yn ystod oriau brig (rhywbryd
rhwng 17:00–23:00), byddai’r hysbyseb deledu fwyaf perswadiol petai’n cael ei lleoli yn y
toriadau hysbysebu rhwng operâu sebon (er enghraifft - Coronation Street) gan y byddai’r
hysbyseb deledu yn gallu cyrraedd mwy na 2 filiwn ardrawiad, gan y bydd canran uchel
o’r ddemograffeg yr wyf yn ei thargedu yn gwylio’r genre hon o raglen. Yn unol â chodau
amserlenni hysbysebion teledu, rwyf wedi sicrhau nad yw’r hysbyseb yn hirach na 30
eiliad gan mai dyma yw hyd generig y rhan fwyaf o hysbysebion sbot. Bydd hynny hefyd
yn lleihau’r risg o’r gynulleidfa yn colli diddordeb yn yr hysbyseb (petai’r hysbyseb yn
hirach). Gan ei bod yn hysbyseb deledu ‘newydd’, rwyf wedi ymgorffori rhyngweithioldeb
yn yr hysbyseb i annog y gynulleidfa i gyfranogi; bydd hyn yn digwydd trwy gynnig
‘botwm coch’. Bydd y gweithgaredd hyrwyddo hwn yn gwthio’r bar Chocolicious i’r parth
cyhoeddus yn ogystal â chreu cyfle i anfon neges hysbysebu firaol i’r gynulleidfa, e.e.
negeseuon e-bost wrth ddefnyddio’r manylion y maen nhw’n eu defnyddio wrth gofrestru
am y bar blasu sydd ar gael yn rhad ac am ddim. Mae’r hysbyseb deledu yn chwarae ar
ethos (apelio at hygrededd a chymeriadau); gwneir hyn trwy gael rhywun enwog i
gymeradwyo’r cynnyrch. Rwyf wedi dewis yr actores Emily Blunt fel llysgennad brand
Chocolicious, gan ei bod yn debygol iawn y bydd y gynulleidfa darged wedi gweld The Devil
Wears Prada (Emily yw un o sêr y ffilm), gan y byddai’r genre ffilm hwn yn apelio at y
ddemograffeg arbennig hon yn nhermau gwerthoedd, ideolegau, ffordd o fyw, ayyb. O
ganlyniad, byddai’r gynulleidfa yn gallu uniaethu ag Emily gan edrych i fyny ati / dyheu i
fod yn debyg iddi yn nhermau model rôl. Yn nhermau’r ddamcaniaeth llif dau-gam a
hefyd damcaniaeth sér Dyer, mae Emily yn ddylanwadol iawn i’r ddemograffeg y mae’r
hysbyseb deledu yn ei thargedu. Felly, mae statws Emily a’r hygrededd ddaw yn ei sgil
wrth rannu i mewn i werthoedd brand Chocolicious yn annog y gynulleidfa darged i
wneud yr un fath.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 130 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Mae’r hysbyseb deledu yn chwarae yn drwm ar werthoedd brand. Wrth dargedu
demograffeg sy’n ymwybodol iawn o’r corff/delwedd, ac sy’n ymfalchïo yn eu hedrychiad
ac sy’n hoffi’r pethau gorau mewn bywyd, byddai’r gynulleidfa darged yn gallu adnabod y
gwerthoedd brand o fewn yr hysbyseb a’u rhannu / prynu i mewn iddynt. Mae’r
gwerthoedd brand yn cael eu hawgrymu ym mhecyn urddasol y bar Chocolicious, y mise
en scène o fewn yr hysbysebion teledu sy’n angori’r neges bod modd mwynhau Chocolicious
fel math o wobr, pan fyddwch yn mynd o un lle i’r llall neu bryd bynnag. Mae’r hysbyseb
deledu yn targedu’r ddemograffeg y credir bod ganddi ffordd o fyw prysur. Mae’r naratif
o fewn yr hysbyseb yn awgrymu hyn; waeth bynnag pa mor brysur yw Emily yn ei bywyd
beunyddiol, mae modd iddi fwynhau Chocolicious heb euogrwydd a heb y calorïau
ychwanegol (darllen dewisol y neges o fewn yr hysbyseb). Mae hyn yn cael ei ddynodi a’i
angori yn yr enw sef Chocolicious. Mae dull cyfarch yr hysbyseb deledu yn eithaf anffurfiol
a hamddenol - mae hyn yn cael ei angori ymhellach yn y defnydd o gerddoriaeth
awyrgylch (sain anghynefin) ac yn cael ei awgrymu yn y defnydd o saethiadau agos a
chanolig o Emily er mwyn atgyfnerthu’r neges o fod yn ‘agos ac yn bersonol iddi hi’ –
mae’r hysbyseb deledu yn annog y gynulleidfa darged i gamu i mewn i’w ffordd hi o fyw
tra bydd yr hysbyseb ymlaen. Byddai’r hysbyseb deledu yn cynnwys lliwiau benywol a
chynnes fel aur golau a phorffor meddal o fewn y saethiad cynnyrch i atgyfnerthu mai
brand yw hwn sy’n targedu benywod. Mae hyn yn cael ei angori ymhellach yn y defnydd o
iaith sy’n nodweddiadol o hysbysebion sy’n targedu cynulleidfa fenywol, e.e. geiriau fel
‘delicious’ a hefyd y deipograffeg sydd wedi’i ramanteiddio o fewn logo Chocolicious. Yn
nhermau hierarchaeth anghenion Maslow, mae’r hysybseb deledu yn berswadiol iawn ac yn
chwarae ar anghenion goroesi (yr angen sylfaenol i fwyta), yr angen am sylw a’r angen i
berthyn, a hefyd yr iaith uniongyrchol a ddefnyddir o fewn y slogan ‘Be Perfection. Be
Delicious.’ Mae’r slogan yn siarad yn gadarnhaol â’r gynulleidfa darged ac yn creu argraff
sy’n parhau, ac yn nhermau’r ddamcaniaeth defnydd a boddhad, yn annog ymdeimlad o
berthyn / i fod yn rhywbeth. Gan fod ymgyrchoedd hysbysebu wedi dod yn gynyddol
gydgyfeiriol, rwyf wedi penderfynu cynnwys yr URL i’r wefan Chocolicious (i annog traffig
ar y we ac ymweliadau â’r wefan) yn ogystal â chod QR ar gyfer defnyddwyr smartphone
a fydd yn cyfeirio’r gynulleidfa darged at wefan hawdd ei defnyddio ar ffôn symudol a
fydd hefyd yn dangos ap Chocolicious.
Mae’r ateb hwn werth 9–10 marc oherwydd:
Esboniadau soffistigedig gydag ymdeimlad real o godau a chonfensiynau ynghylch sut mae’r hysbyseb yn targedu’r gynulleidfa a fwriadwyd, gyda dehongliad creadigol o’r briff.
Ysgrifennu hynod o soffistigedig yn amlwg o ran sut defnyddir yr hysbyseb i dargedu’r gynulleidfa a fwriadwyd gydag ymdeimlad real o wybodaeth soffistigedig o sut caiff ystod eang o ddelweddau a thestunau eu defnyddio mewn hysbysebion teledu.
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 131 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Beth sy’n dda am yr ateb hwn? Sut mae’n bosibl ei wella? Edrychwch ar yr ateb ar y dudalen flaenorol. Mae’n bwysig eich bod yn deall sut beth yw ateb da er mwyn i chi ysgrifennu ateb da eich hun.
Dewiswch eiriau neu ymadroddion o’r ateb enghreifftiol ac ysgrifennwch nhw yn y mannau priodol.
Llawer o iaith gyfryngol addas
Ymwybyddiaeth o sut mae eich dyluniad yn apelio at y gynulleidfa
darged
Deall y rôl y mae eich dyluniad yn ei chwarae
yn y broses o hyrwyddo’r cynnyrch
Esboniad o sut mae’r hysbyseb yn berswadiol
Sut byddai nodweddion gwahanol eich hysbyseb yn denu gwylwyr / defnyddwyr
Cyfeiriad at y damcaniaethau
cynulleidfa perthnasol, gan ddefnyddio
enghreifftiau o’ch dyluniad
Cyfeiriad at ddamcaniaeth naratif,
gan ddefnyddio enghreifftiau o’ch
dyluniad
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 132 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Beth rydych chi angen ei wneud i wella eich ateb? Defnyddiwch y rhestr isod i’ch helpu.
Defnyddio mwy o derminoleg y cyfryngau
Bod yn fwy manwl yn fy esboniadau
Defnyddio damcaniaethau’r cyfryngau yn fy ymatebion
Defnyddio ystod ehangach o enghreifftiau yn fy ymatebion
Trefnu fy ysgrifennu yn fwy eglur
Adolygu genre ar draws ystod o destunau
Adolygu cynrychioliad ar draws ystod o destunau
Adolygu naratif ar draws ystod o destunau
Llawlyfr Adolygu TGAU CBAC 2015: Hysbysebu mewn Print ac ar y Teledu: Llyfryn y Myfyriwr Tud 133 o 133 © ZigZag Education, 2014 - Atebol
Tasg 5: Cwestiynau Math Arholiad
Bydd Tasg 5 yn Adran B eich arholiad yn profi eich dealltwriaeth o hysbysebu ar y teledu yn gyffredinol ac mae’n werth 10 marc. Ceisiwch ateb y cwestiynau math
arholiad canlynol: 1. Gan ddefnyddio enghreifftiau i gefnogi eich ateb, esboniwch pam mae’r diwydiant teledu yn
bwysig i hysbysebwyr. Esboniwch eich rhesymau. 2. Awgrymwch ddau reswm pam mae hysbysebion teledu yn ffyrdd effeithiol o hyrwyddo
cynnyrch neu wasanaeth. Esboniwch eich rhesymau yn gryno. 3. Mae gan nifer o hysbysebion teledu wefannau cysylltiedig. Esboniwch pam mae
hysbysebwyr teledu hefyd yn defnyddio’r Rhyngrwyd i hyrwyddo cynhyrchion.
Tasg 5
0–3 marc Prin iawn yw’r gallu i ddwyn i gof, dethol a chyfathrebu gwybodaeth a dealltwriaeth o hysbysebion teledu. Un neu ddau reswm posibl gyda phrin dim, neu ychydig o esboniad.
4–5 marc Gallu sylfaenol iawn i ddwyn i gof, dethol a chyfathrebu gwybodaeth a dealltwriaeth o hysbysebion teledu a’u cyd-destunau. Yn cynnig dau reswm, gan fynegi esboniadau sylfaenol gydag ychydig o iaith y cyfryngau.
6–7 marc Gallu cadarn i ddwyn i gof, dethol a chyfathrebu gwybodaeth a dealltwriaeth o hysbysebion teledu a’u cyd-destunau. Yn cynnig dau reswm cadarn, ac yn mynegi esboniadau manwl gan ddefnyddio iaith y cyfryngau sy’n briodol.
8–10 marc
Gallu rhagorol i ddwyn i gof, dethol a chyfathrebu gwybodaeth a dealltwriaeth o hysbysebion teledu a’u cyd-destunau. Yn cynnig dau reswm da, gydag esboniadau rhagorol sy’n defnyddio iaith y cyfryngau yn hyderus. Am farciau uwch/marciau llawn yn y lefel hwn: esboniadau rhagorol, adnabod materion fel rhyngdestuniaeth a synergedd, wedi’u mynegi yn nhermau iaith y cyfryngau soffistigedig.
Cyfanswm 10 marc
Recommended