View
214
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska
01-445 Warszawa, ul. Erazma Ciołka 13
tel./fax: (48) (22) 877 23 59 – 62
e-mail: nfos@nfos.org.pl
www.nfos.org.pl
NIP: 522-000-18-89
Członek Światowej Unii Ochrony Przyrody
PLAN OCHRONY
PRZEMĘCKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO
OPERAT ZAGOSPODAROWANIA TURYSTYCZNEGO
Warszawa, Poznań, Leszno, Wrocław lipiec 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Opracowanie
Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego
Dyrektor Biura
Marek Bryl
Kierownik Pracowni Planu Województwa
Stefan Dutkowiak
Zespół Projektowy
Maciej Kornecki, Ewa Arabas, Ewa Prejs, Mateusz Krygier,
Agata Jakubowicz, Kinga Matyjaszczyk
Plan ochrony Przemęckiego Parku Krajobrazowego przygotowany jest na zlecenie Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego.
2 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Spis treści:
1. METODYKA PRACY........................................................................................................... 5
2. MATERIAŁY WYJŚCIOWE DLA OPRACOWANIA ...................................................... 5
3. PROBLEMATYKA PRACY W ŚWIETLE LITERATURY ............................................. 7
4. UWARUNKOWANIA ROZWOJU TURYSTYKI NA TLE REGIONU ........................ 7
5. UWARUNKOWANIA ROZWOJU I FUNKCJONOWANIA TURYSTYKI WYNIKAJĄCE Z DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH I UWARUNKOWANIA
SPOŁECZNO – GOSPODARCZE TURYSTYKI................................................................. 8
6. UWARUNKOWANIA ROZWOJU I FUNKCJONOWANIA TURYSTYKI
WYNIKAJĄCE Z DOKUMENTÓW PLANISTYCZNYCH TURYSTYKI ..................... 12
6.1 Studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin .................................. 12
6.2 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego ..................................................................... 13
7. ZASOBY I WALORY TURYSTYCZNE PRZEMĘCKIEGO PARKU
KRAJOBRAZOWEGO........................................................................................................... 13
7.1 Przyrodnicze zasoby turystyczne................................................................................................... 14
7.2 Kulturowe zasoby turystyczne ...................................................................................................... 17
8. ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE .................................................................. 19
8.1 Baza noclegowa ............................................................................................................................ 19
8.2 Baza gastronomiczna .................................................................................................................... 21
8.3 Turystyka krajoznawcza ................................................................................................................ 22
8.4 Szlaki piesze.................................................................................................................................. 22
8.5 Ścieżki przyrodnicze ..................................................................................................................... 23
8.6 Turystyka kwalifikowana............................................................................................................... 25 8.6.1 Turystyka konna ................................................................................................................................... 25 8.6.2 Turystyka rowerowa ............................................................................................................................. 28 8.6.3 Turystyka kajakowa .............................................................................................................................. 32
8.7 Plaże i kąpieliska ........................................................................................................................... 33
8.5 Urządzenia rekreacyjne ................................................................................................................. 36
9. INFORMACJA TURYSTYCZNA .................................................................................... 37
10. EDUKACJA EKOLOGICZNA W PPK........................................................................... 38
11. MOŻLIWOŚCI I BARIERY REKREACYJNEGO ZAGOSPODAROWANIA
PRZEMĘCKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO .......................................................... 38
11.2 Miejscowości wypoczynkowe ................................................................................................ 38
3 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
11.3 Wykorzystanie turystyczne .................................................................................................... 39
11.4 Problemy rozwoju turystyki................................................................................................... 44
12 STRATEGIA PRODUKTU TURYSTYCZNEGO.................................................. 46
13 PREFEROWANE FORMY TURYSTYKI I REKREACJI..................................... 47
14 EDUKACJA EKOLOGICZNA ................................................................................. 48
15 ZASADY FUNKCJONOWANIA TURYSTYKI W PARKU................................... 49
16 KIERUNKI ROZWOJU ZAGOSPODAROWANIA TURYSTYCZNEGO ......... 50
16.1 Poprawa istniejącego zagospodarowania turystycznego ......................................................... 50
16.2 Rozwój nowej infrastruktury turystycznej .............................................................................. 51
17 PROPOZYCJE DZIAŁAŃ W CELU ROZWOJU PRODUKTU
TURYSTYCZNEGO.............................................................................................................. 53
18 ZINTEGROWANY SYSTEM INFORMACJI TURYSTYCZNEJ I OBSŁUGI
RUCHU TURYSTYCZNEGO.............................................................................................. 54
19 PROGNOZA ROZWOJU TURYSTYKI W PERSPEKTYWIE 20 LAT ............... 55
19.1 Wariant ochrony zachowawczej – utrzymanie aktualnych trendów ........................................ 55
19.2 Wariant ochrony aktywnej – pełna realizacja ustaleń planu ochrony ...................................... 55
20 PROPOZYCJE PRAC BADAWCZYCH .................................................................. 56
21 LITERATURA............................................................................................................ 56
Załącznik 1. Baza noclegowa Przemęckiego Parku Krajobrazowego wg gmin................................59
4 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
1. METODYKA PRACY W operacie turystycznym Przemęckiego Parku Krajobrazowego dokonano analizy obszaru w ujęciu turystycznym: zasobów, walorów turystycznych i zagospodarowania turystycznego. Wnioski z przeprowadzonej diagnozy stanowią punkt wyjścia do określenia walorów Przemęckiego Parku Krajobrazowego, a następnie zdefiniowania wynikających z nich możliwości dla rozwoju turystyki i rekreacji.
Pośród głównych metod badawczych wykorzystanych podczas tworzenia poniższej pracy należy wyróżnić metody polegające na zbieraniu informacji pierwotnych, wśród nich rozróżniamy:
• obserwacje – objazd obszaru podlegającego opracowaniu,
• współpraca z władzami gmin: Wijewo, Przemęt oraz Nadleśnictw Kościan i Włoszakowice
• dokumentację fotograficzną.
Drugą grupę stanowią metody opierające się na informacjach wtórnych tj,:
• przegląd materiałów źródłowych – publikowanych i niepublikowanych, w celu scharakteryzowania obszaru Parku w ramach operatu zagospodarowania turystycznego,
• analiza materiałów planistycznych,
• określenie obszaru podlegającego opracowaniu,
5
• analiza przebiegu granic PPK.
2. MATERIAŁY WYJŚCIOWE DLA OPRACOWANIA
Do najważniejszych materiałów wykorzystanych w pracach nad Operatem zagospodarowania
opolskiego”, uchwalony
2. „Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego”, uchwalona w lipcu 2000 r.
3. „Studium rekreacji”, WBPP, Poznań 2004 r.
ń 2004 r.
6. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Wijewo 2002 r.
7. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Włoszakowice 2005 r. (egzemplarz projektu studium)
turystycznego Przemęckiego Parku Krajobrazowego należały:
1. „Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkw listopadzie 2001 r.
4. „Wielkopolska zrównoważonego rozwoju”, WBPP, Pozna
5. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminyPrzemęt 2000 r. (zmiana studium w 2006 r.)
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
8. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Święciechowa 1999 r.
(zmiana studium w 2007r.)
9. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Wschowa 1999 r. (zmiana studium w 2006r.)
6
11. chowa (2007)
adleśnictwa Włoszakowice na 4 r.
ielkopolskiego)
in objętych opracowaniem.
znań 2003
22. ina”, W. Łęcki, wyd. KURPISZ, Poznań 2004
ań 1994
ewicz, Wyd.
28. ski, Krzysztof, „Walory przyrodnicze w turystyce i rekreacji”, 2005
10. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Włoszakowice 2004 – 2013
Strategia Sukcesu gminy Ws
12. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Wijewo 2007 – 2013
13. Strategia Rozwoju Gminy Przemęt (2005)
14. Program ochrony przyrody, Plan urządzenia lasu Nokres od 1 stycznie 2005 do 31 grudnia 201
15. Program ochrony przyrody, Plan urządzenia lasu Nadleśnictwa Kościan na okres od 1 stycznie 2004 do 31 grudnia 2013 r.
16. Publikowane materiały Urzędu Statystycznego w Poznaniu ( dane o podregionach, powiatach i gminach województwa w
17. Informacje dotyczące istniejącego zainwestowania rekreacyjnego i planowanego zagospodarowania przestrzeni zebrane w urzędach gm
18. „Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce”, M. Libicki, P. Libicki, wyd. Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2003
19. „Wielkopolska – słownik krajoznawczy”, pod red. W. Łęckiego, wyd. KUR-PISZ, Poznań 2002
20. „Wielkopolska – przewodnik po miejscach ładnych i ciekawych”, W. Łęcki, wyd. KURPISZ, Po
21. „Atlas zabytków architektury w Polsce”, wyd. PWN, Warszawa 2001
„Wielkopolska – nasza kra
23. „Klimat Niziny Wielkopolskiej”, A. Woś, Wyd. Naukowe UAM, Pozn
24. „Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne Polski”, J.M. MatuszkiPAN, Warszawa 1993
25. Dębski A.L., 1978, "Zagospodarowanie turystyczne", Akademia Wychowania Fizycznego, Poznań.
26. Kowalczyk A., 2002, "Geografia turyzmu", Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
27. Kurek W., „Turystyka”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
KożuchowPoznań, Wyd. Kurpisz S.A.
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
7
a
awa
3. PROBLEMATYKA PRACY W ŚWIETLE LITERATURY
W polskiej literaturze turystycznej zwroty turystyka, rekreacja i wypoczynek stosowane są bowiem
ekonomiczne „tworzone przez zbiór
NIA ROZWOJU TURYSTYKI NA TLE REGIONU
po uje się na terenie dwóch województw: w południowo – zachodniej części
ak połączenia te nie wpływają w znaczący sposób na
r 305 Nowy Tomyśl – Wolsztyn – Wschowa – Wroniniec. Teren
29. Rogalewski, O., Zagospodarowanie turystyczne, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1974 Warszaw
30. Sołowiej, D., Podstawy metodyki oceny środowiska przyrodniczego człowieka, UAM, Poznań, 1992
31. Zimniewicz K., „Przemęt zarys dziejów”, Wydawnictwo naukowe PWN, 1991, Poznań-Warsz
wymiennie. Należy jednak pamiętać, iż rekreacja ma szersze znaczenie niż turystyka aloznacza wszelkie czynności podejmowane dla regeneracji sił. Natomiast wypoczynek zwykle kojarzony jest z turystyką pobytową (Warszyńska,1978).
Z turystyką ściśle związane jest pojęcie ruchu (migracji) turystycznego. Gaworecki (1997) ruch turystyczny określa się jako zjawisko społeczno – podróżnych motywowanych różnymi celami natury społeczno – kulturowej i zawodowej, które zamierzają oni osiągnąć po czasowym i dobrowolnym opuszczeniu miejsca stałego zamieszkania w kraju lub za granicą.” „Jego istotą jest dowolna zmiana pobytu, natomiast podmiotem – człowiek” (Warszyńska,1978).
4. UWARUNKOWA
Na uwarunkowania rozwoju turystyki w Przemęckim Parku Krajobrazowym ma wpływ jego łożenie. Park znajd
województwa wielkopolskiego (pow. 19 450 ha) oraz w południowo – wschodniej części województwa lubuskiego (pow. 2 000 ha), w pobliżu granicy z województwem dolnośląskim. Znajduje się on w odległości około 60 km od Poznania i 50 km od Zielonej Góry. Na terenach PPK obserwuje się intensywny ruch turystyczny z Leszna, położonego około 20 km od granic PPK, co stanowi pozostałość po starym układzie województw. W otoczeniu Parku zaznacza się także napływ turystów z innych miast (w szczególności powiatowych), tj. Wschowa, Wolsztyn. Miasto Wschowa jest siedzibą starostwa powiatowego od 2002 roku, obecnie pełni rolę regionalnego ośrodka obsługi ludności.
Przemęcki Park Krajobrazowy znajduje się pomiędzy drogami krajowymi nr 3, 5, 12, 32 oraz liniami kolejowymi E-59, CE-59. Jedndostępność komunikacyjną omawianego obszaru, ponieważ żadne z nich nie przebiega w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Odległość do przebiegających dróg krajowych oraz linii kolejowych wynosi od 15 km do 30 km.
Przez obszar Parku nie przebiega żadna droga o znaczeniu krajowym. Ruch drogowy koncentruje się na drodze wojewódzkiej n
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
8
rystyki pobytowej, weekendowej, jak również
cy na
. UWARUNKOWANIA ROZWOJU I FUNKCJONOWANIA TURYSTYKI WYNIKAJĄCE Z DOKUMENTÓW
Gmina Przemęt1
Jednym z ważnych zagadnień w kontekście planu ochrony PPK jest wspieranie rozwoju turystyki wskazuje na wysokie walory przyrodnicze i kulturowe, które przyciągają nie
• szeroka oferta działek letniskowych.
Z punktu widzenia rozwoju turystyki i żają atrakcyjność gminy:
zbyt mała ilość ścieżek turystycznych i szlaków wodnych,
skomunikowany jest przede wszystkim siecią dróg powiatowych i gminnych. Przez północną i wschodnią część Parku przebiega jednotorowa, niezelektryfikowana linia kolejowa relacji Leszno - Wolsztyn - Zbąszyń z szeregiem przystanków osobowych w miejscowościach: Boszkowo, Starkowo, Błotnica, Perkowo, Nowa Wieś, Solec Nowy. Połączenia te zapewniają obsługę dojazdów do pracy i szkół w głównych ośrodkach położonych poza obszarem gminy, a także obsługę ruchu turystycznego w sezonie letnim.
Przemęcki Park Krajobrazowy ze względu na zasoby przyrodnicze oraz infrastrukturę turystyczną posiada dogodne warunki do uprawiania tukwalifikowanej (pieszej, konnej, rowerowej czy kajakowej), co znacząco podnosi jego atrakcyjność na tle regionu. Ważnym aspektem dla Parku jako miejsca turystyki rowerowej jest dogodny dla osób z rowerami dojazd pociągiem osobowym od strony Leszna i Wschowy.
Istotnym walorem przyciągającym turystów w okolice PPK są również uwarunkowania kulturowe, a przede wszystkim przebiegający przez teren Parku szlak cysterski skupiająswojej drodze cysterskie obiekty, z których najbardziej reprezentacyjnymi są: kościoły w Przemęcie, Wieleniu oraz oddalonym o niecałe 2 km od granicy Parku Kaszczorze.
5
STRATEGICZNYCH I UWARUNKOWANIA SPOŁECZNO – GOSPODARCZE TURYSTYKI
i rekreacji. Strategiatylko turystów z okolic Leszna ale także z Dolnego Śląska i innych części kraju. W strategii podkreślone zostały ponadto dwa atuty gminy:
• duża liczba miejsc noclegowych,
rekreacji odnotowano bariery, które obni
• brak plaż ogólnodostępnych,
•
• postępująca eutrofizacja jezior.
1 Strategia Rozwoju Gminy Przemęt (2005)
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
9
W a i kilka projektów, mających na celu wyeliminowanie
w trakcie realizacji przyp. autora),
zlaków wodnych – (już wykonane przyp. autora),
• d powierzchniowych na terenie gminy (w trakcie realizacji przyp. autora),
•
Gmina Włoszakowice
Jednym z głównych zadań określonych w Planie Rozwoju Lokalnego gminy Włoszakowice 2004-ształtowanie walorów turystycznych, w tym m.in. modernizacja bazy i
Nadrzędnym celem wartym w Strategii Sukcesu poprawa infrastruktury służącej turystyce.
Gmina Wijewo
Główne zasady kształtowania obszarów rekreacyjnych oraz zadania w zakresie turystki zawarte w kalnego Gminy Wijewo to:
rzy równoczesnym dążeniu do zróżnicowania form wypoczynku,
ającej
str tegii tej przyjęto do realizacjpowyższych braków, co z pewnością przyczyni się do dalszego rozwoju turystyki i rekreacji na terenie gminy. Do najważniejszych należą:
• zagospodarowanie brzegów jezior (
• wyznaczanie ścieżek pieszych, rowerowych, konnych w lasach oraz s
poprawa jakości i drożności wó
remont i modernizacja obiektów zabytkowych i ich otoczenia,
• zagospodarowanie i modernizacja centrów wsi.
2
2013 jest wykorzystanie i kprzystani nad j. Dominickim
3Gmina Wschowa
w rozwoju turystyki i rekreacji na terenie gminy zaGminy Wschowa jest
4
Planie Rozwoju Lo
• dostosowanie chłonności zagospodarowania rekreacyjnego do pojemności środowiska przyrodniczego,
• dostosowanie charakteru zagospodarowania rekreacyjnego do typu środowiska przyrodniczego, p
• przygotowanie odpowiedniej oferty działek letniskowych i narzucenie wielkości działek zapewniającej wypoczynek oraz wpisanie się w lokalny ekosystem i stwarzmożliwość wzbogacenia środowiska o nowe gatunki roślinności,
2 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Włoszakowice 2004-2013 3 Strategia Sukcesu Gminy Wschowa (2007 r.) 4 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Wijewo 2007-2013
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
• zachowanie odległości zabudowy od akwenów, pozwalającej utrzymać równowagę
ekologiczną oraz zapewnienie dostępności brzegów jezior dla ogółu osób korzystających z rekreacji i dla zwierząt,
• szeroko pojęta ochrona środowiska przyrodniczego,
• uporządkowanie gospodarki ściekowej – skanalizowanie gminy utylizacja ścieków
• edukacja społeczna ukierunkowana na ochronę środowiska,
• ukierunkowanie profilu kształcenia młodzieży na potrzeby rozwoju funkcji turystyczno - rekreacyjnej gminy,
• stworzenie dla terenu parku krajobrazowego i obszaru chronionego krajobrazu systemu informacji o szlakach, miejscach atrakcyjnych turystycznie i miejscach odpoczynku,
• czytelne oznakowanie szlaków turystycznych pieszych i rowerowych,
• dbałość o dostosowanie frekwencji turystów do chłonności środowiska przyrodniczego danego obszaru,
• propagowanie budownictwa pensjonatowego w rejonie Zaborówca,
• propagowanie turystyki kwalifikowanej: wędkarstwo, łowiectwo, zbieractwo oraz turystyki pieszej, rowerowej i wodnej (kajakarstwo).
Wszystkie gminy leżące na terenie PPK w swoich dokumentach strategicznych rozwój turystyki określają jako jeden z najważniejszych celów. Co świadczy o tym, iż dostrzegają potencjał turystyczny jaki posiadają, dlatego też kładą duży nacisk zarówno na modernizacje jak i budowę infrastruktury turystycznej.
Nadleśnictwo Włoszakowice5
Zarządzenie nr 57 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z 9.05.2003 r. wytycza kierunki rozwoju edukacji leśnej społeczeństwa poprzez :
- gromadzenie i przekazywanie informacji w zakresie edukacji i komunikacji społecznej,
- informowanie i wychowywanie społeczeństwa tzn. kształtowanie wiedzy społeczeństwa o środowisku przyrodniczym szczególnie lasów i prowadzonej w nich gospodarce leśnej oraz budowanie pozytywnego wizerunku leśnictwa,
- kształcenie kadry leśnej w zakresie edukacji i komunikacji społecznej,
10
5 Program ochrony przyrody, Plan urządzenia lasu Nadleśnictwa Włoszakowice na okres od 1 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2014 r.
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
- tworzenie projektów edukacyjnych służących rozwijaniu zamiłowania do lasu
i ponoszenia odpowiedzialności za jego istnienie oraz zaufania do leśników prowadzących gospodarkę w lasach,
- ocena istniejącej bazy edukacyjnej w Nadleśnictwie i wytyczenie kierunków jej dalszego rozwoju.
Nadleśnictwo Kościan6
W Programie ochrony przyrody Nadleśnictwa Kościan porusza się przede wszystkim kwestię promocji Nadleśnictwa połączonej z edukacją ekologiczną. Tak określony cel Nadleśnictwo zamierza zrealizować poprzez:
- publikacje naukowe i popularno- naukowe w czasopismach leśnych, przyrodniczych i ogólno tematycznych, a także publikacje w prasie lokalnej,
- rozpoczęcie powszechnej edukacji społeczeństwa na temat ochrony środowiska w środkach masowego przekazu – radio, telewizja, internet itp.,
- wydawnictwa, gazetki, foldery publikowane przez nadleśnictwo i RDLP,
- spotkania, konferencje i dyskusje na tematy związane z szeroko rozumianą ochroną przyrody i gospodarowania jej zasobami.
Rozwój turystyki według Nadleśnictwa Kościan i Włoszakowice ma charakter proedukacyjny. Konieczne jest w tym przypadku przynajmniej w tych częściach Nadleśnictw, które wchodzą w skład PPK koordynacja prac z działalnością Parku. Obecnie na terenie Parku opracowanych jest już kilka ścieżek edukacyjnych, stąd główne nastawienie na tworzenie nowych winno podlegać wspólnej polityce. Podobnie w przypadku zagospodarowania turystycznego konieczna jest współpraca pomiędzy Nadleśnictwami, Parkiem i gminami tak, aby rezultat, tj. system obsługi ruchu turystycznego miał cechy spójności, co obecnie nie jest czytelne.
11
6 Program ochrony przyrody, Plan urządzenia lasu Nadleśnictwa Kościan na okres od 1 stycznia 2004 r. do 31 grudnia 2013 r.
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
6. UWARUNKOWANIA ROZWOJU I FUNKCJONOWANIA TURYSTYKI WYNIKAJĄCE Z DOKUMENTÓW PLANISTYCZNYCH TURYSTYKI
6.1 Studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin
Ustalenia studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin w zakresie turystyki i rekreacji, w granicach Przemęckiego Parku Krajobrazowego, przedstawiają się następująco:
Gmina Przemęt – w granicach PPK w zakresie turystyki i rekreacji wyznaczono:
− przebieg szlaków pieszo-rowerowo-konnych
− przebieg szlaków wodnych
− tereny agroturystyki
− Punkty Koncentracji Atrakcji Turystycznych (PKAT poziom drugi)
− tereny zielonej szkoły
− tereny usług turystyki i wczasów
− przebieg szlaków pieszo-rowerowo-konnych
Gmina Wijewo - w granicach PPK w zakresie turystyki i rekreacji wyznaczono:
− tereny zabudowy mieszkaniowej z dopuszczeniem zabudowy letniskowej
Gmina Włoszakowice - w granicach PPK w zakresie turystyki i rekreacji wyznaczono:
− tereny usług turystycznych
− tereny istniejącej zabudowy rekreacyjnej
− tereny planowanej zabudowy rekreacyjnej
− szlak kajakowy
− szlak trasy rowerowej
− szlak turystyczny pieszy
− obszar strefy problemowej wokół jeziora Dominickiego
− obszar strefy problemowej wokół jeziora Krzyckiego
12 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Gmina Wschowa - w granicach PPK w zakresie turystyki i rekreacji wyznaczono:
− tereny z przewagą indywidualnej zabudowy rekreacyjnej (letniskowej), jednorodzinnej i pensjonatowej
− tereny z przewagą obiektów usług turystycznych
− tereny z przewagą obiektów usług sportu
Tereny rekreacyjne użytkowane obecnie i wyznaczone w studiach gmin Przemęt, Włoszakowice i Wijewo (na terenie PPK) wynoszą łącznie 783,38 ha (wg bazy GIS), z czego w:
⎯ gminie Przemęt –193,5 ha
⎯ gminie Wijewo – 143,1 ha
⎯ gminie Włoszakowice – 406,7 ha
⎯ gminie Wschowa – 40,41 ha
6.2 Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego
Według stanu na maj 2008 r. na terenie Przemęckiego Parku Krajobrazowego obowiązuje 27 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (nie uwzględniono gminy Włoszakowice), z czego 6 bezpośrednio (gm. Przemęt) dotyczy zagospodarowania rekreacyjnego gminy Przemęt, natomiast 9- w granicach gmin: Przemęt, Wijewo i Wschowa - uwzględnia w swoich zapisach m.in. zabudowę letniskową oraz tereny usług turystyki. Ponadto na terenie gminy wis Wijewo przystąpiono do sporządzania kolejnych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego:
• Uchwała Nr VI/38/2007 Rady Gminy Wijewo z dnia 5 marca 2007 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu we wsi Miastko,
13
Uchwala Nr VI/39/2007 Rady Gminy Wijewo z dnia 5 marca 2007 r. w sprawie
Pod pojęciem zasoby turystyczne przyjęło się uważać występujące obiektywnie „elementy
•
przystąpienia do sporządzenia Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu we wsi Wijewo.
7. ZASOBY I WALORY TURYSTYCZNE PRZEMĘCKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO
środowiska geograficznego, które dopiero po dokonaniu przez turystę odpowiedniej oceny mogą stać się walorami turystycznymi. Tym samym określenie walory turystyczne oznacza całość elementów środowiska naturalnego i pozaprzyrodniczych (kulturowych), które są przedmiotem
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
zainteresowania turystów i decydują o atrakcyjności turystycznej danego miejsca lub obszaru” (Kowalczyk, 2002).
7.1 Przyrodnicze zasoby turystyczne
Rozpoznanie środowiska przyrodniczego pozwala określić potencjał rekreacyjny obszaru, czyli zdolność do wytworzenia warunków umożliwiających zaspokojenie potrzeb związanych z wypoczynkiem. O atrakcyjności terenu dla potrzeb turystyki i rekreacji decydują trzy podstawowe czynniki: rzeźba powierzchni ziemi, wody, użytkowanie terenu.
Urozmaicona rzeźba terenu, znaczna powierzchnia lasów, Południowy Kanał Obry, duża liczba jezior przeważająca w części środkowej obszaru, a także mniejsze cieki i zbiorniki wodne stanowią bogate zaplecze dla rozwoju turystyki i rekreacji na omawianym obszarze. Sąsiedztwo z Lesznem oraz stosunkowo niewielka odległość od Wrocławia w zasadniczy sposób umożliwiają rozwój turystyki zarówno pobytowej jak również weekendowej.
Znaczącą rolę w krajobrazie Przemęckiego Parku Krajobrazowego pełnią jeziora. Jeziora stwarzają możliwości do rozwoju różnych form turystyki i rekreacji. Służą jako kąpieliska bądź akweny wykorzystywane przez wędkarzy, kajakarzy, użytkowników rowerów wodnych, jachtów i in. Wszystkie jeziora PPK (prócz jezior objętych ochroną rezerwatową: J. Trzebidzkie i J. Święte) znajdują się na trasie Konwaliowego Szlaku Kajakowego, przez co są czynnie wykorzystywane przez kajakarzy.
Najkorzystniejsze, ze względu na użytkowanie turystyczno-rekreacyjne, są jeziora z czystą wodą, dostępnymi brzegami, o piaszczystym dnie, leżące wśród wzgórz i lasów, o niezarośniętej linii brzegowej. Natomiast dla żeglarstwa korzystna jest rozległość jeziora i istnienie łączności z innymi akwenami. „Niestety nie wszystkie walory turystyczne są walorami ekologicznymi. Bujna roślinność przybrzeżna redukująca dostępność do jeziora , stanowi jednocześnie czynnik buforujący dostawę zanieczyszczeń z otoczenia jeziora” (Kożuchowski, 2005).
Ocena atrakcyjności środowiska przyrodniczego dla potrzeb turystyki i rekreacji wykazała (Tab. 1.), iż najwyższe walory turystyczne - ze względu na II klasę czystości wód, znaczną powierzchnię, piaszczyste dno oraz dostępność - posiada jezioro Dominickie. Atrakcyjnymi z punktu widzenia powyższych kryteriów są również jeziora: Wieleńskie (pomimo mulastego dna) oraz niewielkie jezioro Brzeźnie, Lgińsko i Breńskie.
Z kolei znaczna powierzchnia i głębokość (w odniesieniu do pozostałych jezior omawianego terenu), przepływowość predestynuje największe jeziora PPK Dominickie, Przemęckie Północne, Środkowe i Zachodnie do uprawiania żeglarstwa i windsurfingu.
Natomiast na szczególną uwagę amatorów wędkarstwa zasługuje większość jezior PPK, a w szczególności jeziora: Przemęckie Małe, Przemęckie, Przemęckie Zachodnie i Środkowe, Białe - Miałkie, Maszynek, Lgińskie, Dominickie, gdzie wyznaczone zostały miejsca połowu ryb. Odrębną kategorię stanowią licznie występujące stawy rybne m.in. duży kompleks stawów w Zaborówcu.
14 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Analizując jakość wód jezior PPK otrzymujemy mało zadawalający obraz, który znacząco obniża walory turystyczne jezior (w szczególności jezior o wodach pozaklasowych). Wody tylko jednego jeziora ( Jezioro Dominickie) spełniają kryteria czystości klasy II, wody pięciu jezior (Przemęckie Zachodnie, Breńskie, Krzyckie, Wielkie, Lgińskie zakwalifikowano do klasy III, natomiast pozostałe (Przemęckie Północne, Środkowe, Białe – Miałkie) nie spełniają wymogów żadnej z klas (wody pozaklasowe –zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991 r. (Dz. Ust. Nr 116 poz. 503). Wpływ na zanieczyszczenie jezior mają niekorzystne cechy morfometryczne – niewielka głębokość jezior, eutrofizacja jezior, niewłaściwe wykorzystanie rekreacyjne, rolnicze użytkowanie zlewni części jezior oraz nieuregulowana gospodarka wodno – ściekowa. Charakterystykę atrakcyjności jezior na terenie Przemęckiego Parku Krajobrazowego przedstawia poniższa tabela.
15 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Tab. 1. Charakterystyka atrakcyjności jezior dla potrzeb turystyki i rekreacji
NA
ZW
A J
EZ
IOR
A
GM
INA
PO
WIE
RZ
CH
NIA
(H
A)
ŚRE
DN
IA GŁĘ
BO
KOŚĆ
(M
)
KL
ASA
CZ
YST
OŚC
I
JEZ
IOR
A O
NA
JWYŻ
SZY
CH
I
WY
SOK
ICH
WA
LO
RA
CH
PR
ZY
RO
DN
ICZ
YC
H D
LA
PO
TR
ZE
B
WY
PO
CZ
YN
KU
WĘ
DK
AR
STW
O
KA
JAK
I
ŻE
GL
AR
STW
O, W
IND
SUR
FIN
G
0J. Dominickie Włoszakowice 343.9 6, 4 II bdb X X X
Błotnickie X X X
Przemęckie X X X
Radomierskie X X XJ. Przemęckie Północne
Olejnickie
Przemęt 243, 4 1, 6 NON
X X X
Wieleńskie Przemęt db X X XJ. Przemęckie Zachodnie
Trzytoniowe Wijewo 220, 2 3, 2 III
X X X
Górskie X X XJ. Przemęckie Środkowe
Osłonińskie Przemęt 182, 0 1, 6 NON
X X X
Białe X X J. Białe – Miałkie
Miałkie Wijewo 104, 4 1, 9 NON
X
J. Lgiń Duży (Lgińsko) Wschowa 68,2 7 III db X X
J. Wielkie Włoszakowice 51, 2 1,2 III X X
J. Breńskie Wijewo 38, 1 2, 2 III db X X
J. Brzeźnie Wijewo 43, 2 1, 6 b.d db X X
J. Lincjusz Wijewo 37, 5 1, 3 b.d X X
J. Boszkowskie Przemęt /Włoszakowice
29,4 1,2 b.d X X
J. Zapowiednik Włoszakowice 24, 1 1, 2 b.d X X
J. Buckie (Małe) Włoszakowice 17, 5 0, 7 b.d X X
J. Krzywce Włoszakowice 11, 8 2, 0 b.d X X
J. Maszynek Włoszakowice 5,7 1,3 b.d X X
16 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Uwarunkowania przyrodniczo – krajobrazowe regionu, a w szczególności duża liczba lasów i bogata szata roślinna dostarczają wrażeń estetycznych, jak również stwarzają atrakcyjny dla potencjalnego turysty bioklimat, zwiększając tym samym atrakcyjność turystyczną. Na omawianym terenie dominują sosnowe bory mieszane i bory świeże. Użytkowanie borów sosnowych powinno być ograniczone ze względu na jednostronne korzystne warunki bioklimatyczne oraz niską odporność siedliska. Maksymalna dopuszczalna chłonność waha się w zależności od typu boru, wieku drzewostanu i pokrycia runa leśnego od 4 do 8 osób na godzinę w okresie letnim. Bory świeże nadają się do ograniczonej penetracji swobodnej, równocześnie ich walory zdrowotne, mają istotne znaczenie dla lokalizacji sanatoriów i szpitali, albowiem przypisuje się im właściwości terapeutyczne. Bory świeże bardzo korzystnie wpływają m.in. na: rozszerzone naczynia krwionośne, mają działanie uspokajające, przeciwastmatyczne, przeciwgruźlicze, przeciwbronchitowe i odkażające, obniżają ciśnienie krwi, a także wzmacniają odporność. (Krzymowska-Kostrowicka, 1997).
Poza ekosystemami leśnymi na terenie PPK, dolinom rzecznym, rynnom jeziornym i wytopiskowym towarzyszą wielobarwne zbiorowiska trawiaste łąk, ziołorośla i torfowiska. Łąki stanowią około 18% powierzchni obszaru (dane szacunkowe według GIS). Niezwykle cenne pod względem przyrodniczym są obszary bagienne występujące wokół zarastających jezior oraz w lasach, w miejscach płytkiego zalegania wód podziemnych. Należą do nich torfowiska przejściowe znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie jezior lub też występujące na mniejszych powierzchniach wśród łąk podmokłych. Prawie wszystkie jeziora Przemęckiego Parku Krajobrazowego posiadają strefę roślinności szuwarowej i pływającej. Zbiorowiska kserotermicznych muraw napiskowych pojawiają się w zachodniej części Parku.
Niewątpliwy atut przyciągający rekreantów stanowią: trzy rezerwaty: „Wyspa Konwaliowa”, „Torfowisko nad J. Świętym”, „J. Trzebidzkie” oraz liczne pomniki przyrody. O ile formy ochrony przyrody są cennymi walorami turystycznymi, należy pamiętać o ich ochronie i zapobieganiu przed dewastacją.
Urozmaicona rzeźba (szczególnie w części środkowej – Pojezierze Sławskie) o deniwelacjach terenu rzędu 40 m, zwarte kompleksy leśne w części południowo – wschodniej na wysoczyźnie morenowej oraz w sąsiedztwie rynien jeziornych umożliwiają prowadzenie tras turystycznych (pieszych, rowerowych, czy konnych) dla rekreantów w różnym wieku i o zróżnicowanej kondycji fizycznej.
7.2 Kulturowe zasoby turystyczne
Ciekawa przeszłość archeologiczna, historyczna i kulturowa PPK zapisała się w postaci: stanowisk archeologicznych, miejsc pamięci, świątyń kapliczek, krzyży przydrożnych oraz pozostałości dworskich i pałacowych stanowiących istotny walor Parku. Obiekty kultury sakralnej, jak również świeckiej stanowią podstawowy walor do rozwoju turystyki krajoznawczej, czy ekoturystyki.
Liczne ślady swojej działalności na terenie PPK pozostawił zakon Cystersów sprowadzony do Polski w XIII wieku. Najbardziej okazałe obiekty pocysterskie generujące ruch pielgrzymkowy
17 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
znajdują się w Przemęcie oraz w sąsiadującym z PPK Wieleniu Zaobrzańskim, a także położonym w niewielkiej odległości Kaszczorze. W Przemęcie w latach 1651-1690 wzniesiony został okazały barokowy kościół pw. Jana Chrzciciela. Częściowo zniszczony w roku 1742 przez pożar odbudowany został w 1758-1759. Uwagę wchodzących do wnętrza przykuwa barokowy ołtarz główny z 1755 r. Po południowej stronie kościoła św. Jana Chrzciciela znajdują się fragmenty dawnych zabudowań klasztornych, pochodzących z XVII w., przebudowanych ok. 1767 r. i w XIX w.
W miejscowości Wieleń nad brzegiem jeziora znajduje się późnobarokowy kościół pw. Narodzenia NMP. Wybudowany został w latach 1731-1742 na planie krzyża łacińskiego przez cystersów przemęckich, na miejscu wcześniejszych świątyń drewnianych. Najcenniejszym zabytkiem kościoła jest pochodząca z 2 poł. XV wieku gotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem „Ucieczka Grzeszników” umieszczona w ołtarzu, w związku z przypisywanymi jej cudami jest celem licznych pielgrzymek.
W Kaszczorze późnobarokowy kościół pw. św. Wojciecha został wybudowany przez zakon w latach 1764-1777. Powstał na miejscu drewnianej świątyni z końca XVI w. Kościół posiada barokowo-klasycystyczne wyposażenia z 2 poł. XVIII w. Uwagę zwraca ołtarz główny z renesansowym krucyfiksem z 2 poł. XVI w., dwa ołtarze boczne oraz późnobarokowa ambona z rzeźbą Matki Boskiej Niepokalanej umieszczoną na zwieńczeniu baldachimu.
Wśród obiektów architektury sakralnej na terenie PPK odnajdujemy świątynie w: Brennie (XVIII w), Dłużynie (XIX w), Włoszakowicach (XVIII w) i Lginiu (XIX w). Ponadto w bezpośrednim sąsiedztwie Parku znajdują się XVIII – i XIX - wieczne świątynie w Buczu, Bukówcu Górnym, Jezierzycach Kościelnych, Gołanicach, a także położone nieco dalej w Zbarzewie (XV w) i Krzycku Małym. Szczególną rolę symbolu religijnego, kulturowego i historycznego pełnią występujące na terenie PPK kapliczki i krzyże przydrożne, charakterystyczne dla obszarów dominacji katolickiej.
Istotny potencjał kulturowy stanowią również zespoły dworskie i pałacowe wraz z założeniami zieleni w formie parków. Najstarszy obiekt rezydencjonalny na terenie Parku- pałac Sułkowskich we Włoszakowicach pochodzący z XVIII w. Na terenie PPK zachowały się XIX wieczne dwory w Sokołowicach i Lginiu oraz XX wieczny pałac w Buczu. Atrakcyjność środowiska kulturowego analizowanego obszaru podnoszą także pochodzące z XIX w. dwory usytuowane w sąsiedztwie PPK: w Gołanicach, Barchlinie, Wieleniu, Siekowie, Krzycku Małym, czy Wijewie. Niestety znaczna część wymienionych rezydencji jest zaniedbana, w złym stanie, często niezagospodarowana.
Podobnie sytuacja wygląda z wiatrakami. Wiatraki jako element rozpoznawczy województwa wielkopolskiego licznie występują na terenie objętym opracowaniem, urozmaicając krajobraz PPK. Największa ilość wiatraków została wzniesiona w okresie od XVI do XVIII w. W XVIII w. Zły stan zachowania wiatraków wynika z dwóch zasadniczych przyczyn - utraty pierwotnej funkcji oraz nietrwałego materiału, z którego zostały zbudowane tj. z drewna. Zachowanie
18 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
wiatraków w krajobrazie Wielkopolski jest jednym z priorytetowych celów zapisanych w „Wielkopolskim Wojewódzkim Programie opieki nad zabytkami na lata 2008 – 2011”7.
8. ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE
Obok walorów turystycznych, jednym z głównych czynników przyciągających turystów, jak również zapewniających im właściwe warunki wypoczynku, jest zagospodarowanie turystyczne (Kowalczyk, 2002). Zagospodarowanie turystyczne w ujęciu Dębskiego (1978) to działalność zmierzająca do przystosowania środowiska geograficznego dla potrzeb ruchu turystycznego, zapewnienie dojazdu do rejonów i miejscowości turystycznych oraz wyposażenie w odpowiednią bazę podstawową i towarzyszącą. Przystosowanie środowiska geograficznego dla potrzeb turystyki odbywa się poprzez proces działalności inwestycyjnej, co m.in. obejmuje: rekultywację terenu, realizację budowli wodnych (tam, kanałów), realizację terenów zielonych (parków, lasów), budowę dróg, szlaków pieszych, rowerowych, wodnych, wyciągów narciarskich, budowę bazy noclegowej, gastronomicznej, rekreacyjnej oraz towarzyszącej (ogólno usługowej, kulturalno – rozrywkowej, ochrony zdrowia).
8.1 Baza noclegowa
Podstawową funkcją bazy noclegowej jest umożliwienie turystom przebywania poza miejscem stałego zamieszkania dłużej aniżeli przez jeden dzień. (Rogalewski, 1979). Ogólnie obowiązującą klasyfikację w tym zakresie reguluje Ustawa o usługach turystycznych z 29 sierpnia 1997r. (jednolity tekst Dz.U. z 2001r. Nr 55, poz. 578). Obiekty noclegowe umożliwiają wykorzystanie przez turystów usług komplementarnych, tj. usług gastronomiczne, rekreacyjnych, handlowych, itp. podnosi to w efekcie atrakcyjność turystyczno-wypoczynkową obszaru.
Obszar PPK obsługuje 115 obiektów zbiorowego zakwaterowania. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż na obszarze Parku nie funkcjonuje żaden hotel, najbliższe zlokalizowane są we Wschowie i w Święciechowie szacunkowe dane z gminy (Zał. 1.). Do dyspozycji rekreantów na terenie gmin wchodzących w skład PPK jest około 6000 miejsc noclegowych. Największą liczbą miejsc noclegowych dysponują: zespoły ogólnodostępnych domków turystycznych wraz z ośrodkami wczasowymi – około 4000, kempingi i pola namiotowe – ok. 620, ośrodki szkoleniowo - wypoczynkowe – ok. 600. Największa koncentracja bazy noclegowej, a w szczególności ośrodków wczasowych widoczna jest w okolicy jeziora Dominickiego oraz jeziora Białe – Miałkie.
19
7 Wielkopolski Wojewódzki Program opieki nad zabytkami na lata 2008 – 2011, Departament Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego, 2007
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Na szczególną uwagę zasługuje duża liczba działek letniskowych stanowiących bazę rekreacyjną w szczególności dla mieszkańców Leszna, Wrocławia, Wschowy czy Poznania. Tereny rekreacyjne użytkowane obecnie oraz wyznaczone w studiach gmin koncentrują się nad jeziorami:
- gm. Włoszakowice
• Dominickim: Boszkowo - Letnisko, Dominice
- gm. Wijewo
• Brzeźnie: Zaborówiec
• Białym – Miałkim: Brenno – Ostrów
- gm. Przemęt
• Wieleńskim: Wieleń, Osłonin
• Osłonińskim: Osłonin
• Górskim: Górsko, Olejnica
20
• Błotnickim: Perkowo
•
-
Znaczna reacyjnych ma niewielką powierzchnię, zabudowana jest
żonego zagospodarowania turystycznego sposób zabudowy letniskowej
dów tzw. „dzikiej zabudowy letniskowej”
go jest rozdrobnienie działek
Przemęckim: Perekowo
gm. Wschowa
• Lgińskim: Lgiń
część działek rekprowizorycznymi domkami letniskowymi, a nierzadko zajęta przyczepami campingowymi, co znacznie obniża walory estetyczne PPK i komfort wypoczynku. Rażącym przykładem złego zagospodarowania turystycznego wbrew zasadom zrównoważonego rozwoju jest zabudowa letniskowa nad jeziorem Białe - Miałkie. Bardzo duża liczba małych, chaotycznie rozmieszczonych działek, o niekonsekwentnej zabudowie obniża zarówno walory krajobrazowe jak i turystyczne jeziora.
Wzorcowy dla zrównowaodnajdujemy w Zaborówcu (gm. Wijewo) nad jeziorem Brzeźnie. Duże, regularne działki oddalone od brzegu jeziora o około 100 m, stwarzają intymne warunki do wypoczynku jak również dobrze komponują się z otaczającą przyrodą.
Niestety na terenie PPK obserwujemy wiele przykłam.in. nad jeziorami: Osłonińskim (Osłonin), Wieleńskim (Wieleń Zaobrzański), Radomierskim (Radomierz), Przemęckim (Radomierz), Błotnickim (Prekowo).
Znamienne dla obszaru Przemęckiego Parku Krajobrazoweletniskowych. Jest to wynik sprzedaży przez rolników małych działek wydzielonych z gruntów rolnych (m.in. nad J. Białym - Miałkim), jak również polityka ośrodków wypoczynkowych. Ze względu na zmniejszenie popytu na rynku turystycznym na wypoczynek w ośrodkach wczasowych, ośrodki te częściowo modernizują swoją bazę noclegową podnosząc jej standard, a
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
na części gruntów stawiają domki letniskowe, bądź wynajmują miejsca pod przyczepy campingowe.
Proces powstawania nowych działek rekreacyjnych jest niekontrolowany i chaotyczny, stanowi zagrożenie dla walorów środowiska przyrodniczego, jakości życia mieszkańców oraz dalszego rozwoju ruchu turystycznego na tym obszarze.
Pozytywnym zjawiskiem jest zwiększanie liczby gospodarstw agroturystycznych. Działalność taka może pełnić funkcję promocji gminy, jak również być dodatkowym źródłem dochodów dla części gospodarstw rolnych, albowiem wymaga mniejszych nakładów finansowych, w porównaniu z innymi formami zagospodarowania turystycznego (typu: pensjonaty, domy wypoczynkowe, hotele), a przy rosnącej popularności tej formy wypoczynku zapewnia szybki zwrot zainwestowanych środków.
Ponadto znamienne funkcje dla rekreacji pełnią ogródki działkowe w okolicy Lginia, stanowiące ważne zaplecze rekreacyjne dla jego mieszkańców.
Baza noclegowa Przemęckiego Parku Krajobrazowego jest wystarczająca, chociaż na ogół reprezentuje niski i średni standard, brakuje miejsc hotelowych. Pełne wykorzystanie miejsc noclegowych ma miejsce tylko w sezonie letnim (od maja do września), ruch turystyczny w pozostałej części roku jest znikomy. Z danych zawartych w załączniku nr1 wynika, iż liczba miejsc noclegowych PPK jest stosunkowo duża, dlatego w celu ochrony walorów przyrodniczych Parku, poza rozwojem gospodarstw agroturystycznych nie zaleca się pozyskiwania nowych miejsc noclegowych. Należy modernizować istniejące obiekty, podnosić ich standard, w miejscu starych stawiać nowe obiekty noclegowe o wyższej randze, aby sprostać oczekiwaniom wymagającego turysty.
8.2 Baza gastronomiczna
Baza gastronomiczna służy zarówno ludności zamieszkałej na stałe w danej miejscowości lub w niej pracującej, jak również odwiedzającym turystom. Kompleks bazy gastronomicznej składa się z urządzeń umożliwiających konsumpcję i zakup produktów żywnościowych oraz zaplecza produkcyjnego, magazynowego i transportowego.
Podstawowym rodzajem urządzeń umożliwiających konsumpcję są zakłady gastronomiczne typu żywieniowego, które prowadzą sprzedaż wszystkich rodzajów potraw i napojów (restauracje, jadłodajnie, bary szybkiej obsługi, bary uniwersalne, bistra, bary mleczne, itp.).
Zakłady gastronomiczne typu uzupełniającego świadczą w ograniczonym zakresie usługi o charakterze żywieniowym oraz stwarzają warunki do wypoczynku, spotkań towarzyskich i rozrywki (kawiarnie, bary kawowe, herbaciarnie, cukiernie, cocktail – bary, winiarnie, itp.).
Ponadto elementami bazy gastronomicznej są punkty gastronomiczne, często otwierane tylko w szczycie sezonu: bufety, smażalnie, pijalnie, lodziarnie itp. (Lijewski, 2002)
Na terenie Przemęckiego Parku Krajobrazowego baza gastronomiczna jest bardzo słabo rozwinięta, o niskim standardzie. W okolicach miejscowości letniskowych, nad jeziorami
21 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
dominują punkty gastronomiczne otwierane tylko w sezonie letnim (m.in. nad jeziorami: Dominickim, Breńskim, Brzeźnie, Białym – Miałkim, Wieleńskim, Osonińskim, Błotnickim i Przemęckim). Brakuje zakładów gastronomicznych typu żywieniowego oraz uzupełniającego czynnych przez cały rok. Restauracje funkcjonują przy hotelach, motelach, pensjonatach i ośrodkach wypoczynkowych w Przemęcie, Wieleniu Boszkowie, Brennie – Ostrowie, Olejnicy.
8.3 Turystyka krajoznawcza
Głównym celem podróży w turystyce krajoznawczej jest poznanie określonego obiektu, miejsca, czy regionu. Podstawą rozwoju tej formy turystyki są walory przyrodnicze i antropogeniczne. W formie tej dominuje motyw poznawczy, połączony często z celami edukacyjnymi i rekreacyjnymi. Ruch turystyczny o charakterze krajoznawczym może przybierać różne formy: zwiedzanie obiektów kultury materialnej, czy wędrówki po wyznaczonych szlakach (Kurek, 2007) (Fot.1.)
Fot. 1. Przykład znakowania szlaków turystycznych na terenie gminy Przemęt
8.4 Szlaki piesze
Przez teren Przemęckiego Parku Krajobrazowego przebiegają cztery szlaki piesze, które umożliwiają jak najszerszemu ogółowi społeczeństwa dotarcie do najciekawszych punktów topograficznych i obiektów krajoznawczych (widokowych, przyrodniczych, architektonicznych, kulturowych):
22 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
1. Szlak żółty
Lgiń – Radomyśl – Wijewo – Brenno – Wieleń – Kaszczor
Długość trasy: 16 km, z czego przez teren PPK przebiega ok.12 km
2. Szlak niebieski
Kaszczor – Wieleń – Olejnica – Górsko - Dominice – Boszkowo – Ujazdowo – Włoszakowice – Jezierzyce Kościelne - Krzycko Wielkie – Smyczyna – Leśniczówka Błotkowo – Górka Duchowna – Klonówiec – Leszno
Długość trasy: 63 km, z czego przez teren PPK przebiega ok. 26 km
3. Szlak czarny
Olejnica – rezerwat „Torfowisko nad jez. Świętym” - Przemęt – Perkowo - Błotnica
Długość trasy: 12 km (w całości znajduje się na obszarze PPK)
4. Szlak żółty
Boszkowo – Dominice – Starkowo – Boszkowo – Charbielin – Grotniki – Włoszakowice
Długość trasy: 22 km, z czego przez teren PPK przebiega ok. 15 km
Szlaki piesze PPK to w głównej mierze trasy atrakcyjne przyrodniczo. Wiodą przez łąki, lasy, pośród jezior. Warto zwrócić uwagę na rezerwat „Torfowisko nad Jeziorem Świętym”. Torfowisko przejściowe, z typową dla niego roślinnością, otoczone jest wałami piaszczystymi, porosłymi borami sosnowymi.
8.5 Ścieżki przyrodnicze
Na terenie Przemęckiego Parku Krajobrazowego Nadleśnictwa: Kościan i Włoszakowice wyznaczyły trzy ścieżki przyrodniczo – edukacyjne. Wyposażone zostały w tablice informacyjne, stoły, ławy i wiaty umożliwiające odpoczynek i schronienie przed deszczem. Ścieżki wraz z obsługującymi je urządzeniami utrzymane są w dobrym stanie technicznym
1. Ścieżka przyrodniczo – leśna w Olejnicy (Nadleśnictwo Kościan, gm. Przemęt). Długość trasy wynosi – w zależności od wariantu, który wybierzemy - 8km lub 5km. Ścieżka dydaktyczna zaczyna i kończy się na parkingu w Olejnicy, biegnie brzegami jezior Olejnickiego i Radomierskiego. Wejście na ścieżkę oznaczone jest tablicą informacyjną z wiadomościami ogólnymi i mapką trasy, a cała ścieżka oznakowana jest żółtymi strzałkami na drzewach. Na trasie zlokalizowanych jest 11 opisowych stanowisk przedstawiających wybrane, ciekawe fragmenty krajobrazu takie jak:
- przebudowa drzewostanu sosnowego
- skupisko żywotnika olbrzymiego
- rezerwat przyrody „Wyspa Konwaliowa”
- remiza 23
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
- wyłączony drzewostan nasienny – sosnowy
- plantacja choinkowa
- uprawa leśna
- prognozowanie występowania owadów
- rezerwat przyrody „ Torfowisko nad Jeziorem Świętym”
- dostrzegalnia p-poż (pozostała tablica informacyjna, dostrzegalnia została zlikwidowana jesienią 2003 roku)
Na ścieżce opisanych jest również 21 gatunków drzew i krzewów. Atrakcyjność ścieżki podnoszą trzy tarasy widokowe oraz dwa wigwamy – miejsca na odpoczynek i ognisko.
2. Ścieżka przyrodniczo – dydaktyczna w leśnictwie Krzyżowiec (Nadleśnictwo Włoszakowice, gm. Włoszakowice) przedstawia wybrane, ciekawe zakątki krajobrazu polodowcowego Wielkopolski, jak również zasady gospodarki leśnej w powiązaniu z ochroną środowiska. Długość trasy wynosi 12 km. Na trasie zlokalizowano 5 przystanków wyposażonych w stoły i ławki oraz tablice z opisem stanowisk tematycznych:
1. arboretum przy leśniczówce Krzyżowiec (początek trasy 0,0 km);
2. rębnia częściowa -naturalne odnowienie dębu (1,4 km);
3. pomnik przyrody-lipa drobnolistna o obwodzie 340 cm (3,4 km);
4. lasy ochronne, powierzchnia badawczo-doświadczalna (6,6 km);
5. drzewostan gospodarczy dębowy (9,0 km).
Dodatkowo na trasie ustawiono tablice tematyczne:
-mrowisko,
-projektowany rezerwat przyrody,
-ogrodzona uprawa leśna,
-poletko łowieckie,
-wyłączony drzewostan nasienny.
W połowie trasy znajduje się wigwam, w którym można odpocząć i rozpalić ognisko. W terenie trasa oznakowana jest zielonymi strzałki.
3. Piesza ścieżka przyrodniczo – historyczna na terenie leśnictwa Papiernia (Nadleśnictwo Włoszakowice, gm. Włoszakowice) przy Dominicach ukazuje problemy ochrony przyrody w powiązaniu z zagadnieniami związanymi z gospodarką leśną, dziedzictwem kulturowym oraz historią regionu. Na 7 km wyznaczonej trasy znajdują się: parking leśny,
24 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
dwa kamienie pamiątkowe Rożyńskiego (ustawiony w miejscu śmierci pierwszego Nadleśniczego Nadleśnictwa Włoszakowice) i Leandra (leśnika zastrzelonego przez kłusownika), wieża widokowa z panoramą na J. Dominickie oraz liczne tablice informacyjne.
8.6 Turystyka kwalifikowana
Na obszarze PPK istnieją różnorodne formy turystyki kwalifikowanej. Sprzyjają temu warunki fizyczne, a także infrastruktura. Do tych najbardziej znaczących należą turystyka konna, rowerowa i kajakowa.
8.6.1 Turystyka konna
W obrębie Przemęckiego Parku Krajobrazowego turystyka konna jest dość dobrze rozwinięta na terenie gminy Przemęt, gdzie w 2007 roku oznakowane zostały 4 szlaki konne.
1. „Szlak Trzebidzki”
Leśnictwo Sokołowice
długość: 25,5 km
Trasa: Charbielin – Bucz – Poświętno – Sokołowice – Skarżyń. Ciekawe i mało znane zakątki gminy Przemęt i Włoszakowice, nieopodal Rezerwatu „ Jezioro Trzebidzkie”. Połączony ze „Szlakiem Pałacowym” w miejscowości Barchlin oraz ze „Szlakiem Konwaliowym” w miejscowości Starkowo.
Trudność: 2
2. „Szlak Białogórski”
Leśnictwo Mochy
długość: 35 km
Trasa: Wieleń– Kaszczor – Mochy – Solec - Mochy – Kaszczor – Osłonin Znajduje się tu niezwykle urokliwe miejsce tzw. ,,Zimne Wody”. Połączony z Szlakiem Konwaliowym w miejscowości Kaszczor.
Trudność: 3
3. „Szlak Pałacowy”
Leśnictwo Ziemin
długość: 17 km
Trasa: Dwie pętle: Siekowo – Pd. Kanał Obry – Siekówko, oraz Siekowo – Kluczewo – Śniaty – Ziemin.
25 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Pofałdowany teren leśno – polny, dający niepowtarzalną możliwość poznania historii i zabytków wsi na nim się znajdujących. Atrakcją na szlaku jest „Winna Góra” zwana „Winnicą” Czarneckich. Połączony ze Szlakiem Trzebidzkim w miejscowości Barchlin.
Trudność: 2
4. „Szlak Konwaliowy”
Leśnictwo Mochy
długość: 40 km
Trasa: Górsko - Radomierz – Osłonin – Nową Wieś – Perkowo.
Na trasie leży największe wzniesienie w powiecie wolsztyńskim – Babulinka 112m npm. Z tarasu widokowego podziwiać można rezerwat „Święte Jezioro” i „Wyspę Konwaliową” Połączony ze Szlakiem Białogórskim w Kaszczorze i Szlakiem Trzebidzkim w Starkowie.
Trudność: 2
Na terenie Przemęckiego Parku Krajobrazowego znajdują się 2 ośrodki jeździeckie:
1. Ośrodek Rekreacji Konnej „Kalumet”
ul. Żeglarska 1a, 64-140 Włoszakowice
Tel. 065 537 12 11, 605 573 712, Fax. 065 535 93 22
e-mail: john@john.com.pl
www.john.com.pl
Ilość miejsc noclegowych: 25
2. Ośrodek Jeździecki - Gospodarstwo Agoturystyczne „Czajkówka”
Trzebidza 1, 64-234 Przemęt
Tel. 065 549 87 78; 504 320 130
e-mail: czajkowka@note.pl
www.czajkowka.note.pl
Ilość miejsc noclegowych: 9
Ponadto niektóre gospodarstwa agroturystyczne w swojej ofercie proponują przejażdżki konne:
1. Gospodarstwo Agroturystyczne „Bartek”
64 – 150 Wijewo, Zaborówiec, ul. Wczasowa 13
Tel. 0 697 730 204
Liczba miejsc noclegowych: 9
26 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
2. Gospodarstwo Agroturystyczne „Ranczo”
67-415 Błotnica, Starkowo 62
Tel. 065 549 61 77, 0 603 746 422
Liczba miejsc noclegowych: 25
3. Gospodarstwo Agroturystyczne „Ranczo Marlena”
64-130 Rydzyna, ul. Moraczewo 62
tel. 0 601 222 340
www.ranczomarlena.emeteor.pl
Liczba miejsc noclegowych: 12
4. Ośrodek Agroturystyczny „Ranczo Smyczyna”
64-111 Lipno, Smyczyna 18B
Tel. 065 534 06 47, 697 010 012
Email: biuro@ranczosmyczyna.pl
www.ranczosmyczyna.pl
Ilość miejsc noclegowych: 16
5. Gospodarstwo Agroturystyczne „Stajnia pod krzywym siodłem”
64-150 Wijewo, Brenno, ul. Pole 10
Tel. 065 549 41 10, 065 549 47 25
e-mail: Rimked@stajniapodkrzywymsiodlem.com.pl
www.stajniapodkrzywymsiodlem.com.pl
Liczba miejsc noclegowych: 22
6. Gospodarstwo Agroturystyczne „Stara Stajnia Wieleń”
64-234 Przemęt, Wieleń, ul. Wschowska 12
Tel. 0 603 845 447
e-mail: starastajnia@op.pl
www.starastajnia.pl
Liczba miejsc noclegowych: 20
7. Gospodarstwo Agroturystyczne „Trzcinowy Zakątek”
64-150 Wijewo, Miastko 18
Tel. 065 549 41 29, 0 512 293 902
www.trzcinowy-zakatek.pl
27 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Liczba miejsc noclegowych: 18
8. Gospodarstwo Agroturystyczne „Zagroda u rzeźbiarza”
64-234 Przemęt, Górsko 31
Tel. 065 549 47 37
e-mail: zagroda@note.pl
www.przemet.pl/murek
Liczba miejsc noclegowych: 20
9. Gospodarstwo Agroturystyczne Beaty Praiss
64-234 Przemęt, Osłonin 57,
tel. (0-65) 549-93-81
Liczba miejsc noclegowych: 10
8.6.2 Turystyka rowerowa
System szlaków i tras rowerowych na terenie PPK jest stosunkowo dobrze rozwinięty. W obrębie Przemęckiego Parku Krajobrazowego funkcjonują 4 szlaki rowerowe i 5 tras rowerowych. Szlak rowerowy jest oznakowaną trasą rowerową o funkcji rekreacyjnej lub turystycznej. Należy jednak podkreślić, iż samo namalowanie piktogramów na drzewach lub słupach nie wystarcza. Szlak musi zapewniać bezpieczeństwo i wygodę ruchu rowerowego. Z kolei trasę rowerową tworzy spójny i czytelny ciąg różnych rozwiązań technicznych, łączący poszczególne części miast. Trasa rowerowa nie musi być drogą rowerową w rozumieniu prawa o ruchu drogowym, może obejmować wydzielone drogi rowerowe, pasy i kontra - pasy rowerowe, ulice o ruchu uspokojonym, strefy zamieszkania, łączniki rowerowe, drogi niepubliczne o małym ruchu ( w porozumieniu z zarządcą tej drogi) oraz inne odcinki, które mogą być bezpiecznie i wygodnie wykorzystane przez rowerzystów8.
Szlaki rowerowe:
1. Szlak konwalii
Wieleń – Osłonin – Olejnica – Parkowo – Przemęt – Błotnica – Radomierz – Górsko – Olejnica – Osłonin – Wieleń
Długość trasy: ok. 23 km
kolor: granatowy
Ruszamy z przystanku PKS w Wieleniu i jedziemy do Osłonina. Tu, tuż przed figurą skręcamy w prawo w ulicę Polną. Za wsią, przed niewielkim wzniesieniem, skręcamy w
28
8 Buczyński, A. Leksykon infrastruktury rowerowej, Zielone Światło - Biuletyn Centrum Zrównoważonego Transportu nr 14 wiosna 2008 kwartalnik,
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
lewo, a na leśnym skrzyżowaniu, z drogą prostopadłą, skręcamy w prawo. W Olejnicy skręcamy w prawo na drogę asfaltową i tuż przed mostem w lewo - na ścieżkę dydaktyczną. Jedziemy cały czas prosto, a na skrzyżowaniu drogą 0/7 do Leśniczówki Perkowo. Znajduje się tu taras widokowy na Wyspę Konwaliową. Wśród pól jedziemy do Perkowa, a stąd drogą asfaltową do Przemętu. W miejscowości tej warto odwiedzić kościół pw. św. Jana Chrzciciela. Na skrzyżowaniu koło stawu skręcamy w kierunku Wielenia. Dojeżdżamy do Błotnicy, a stąd do Radomierza. Tu na skrzyżowaniu skręcamy w kierunku Górska. W miejscowości tej polecamy odwiedzić Galerię Ptaków Mariana Murka. Na skrzyżowaniu „przy krzyżu” skręcamy w prawo i drogą asfaltową jedziemy do Olejnicy. Skręcamy w lewo do Wielenia. Za mostem wjeżdżamy do lasu - w trzecią drogę w prawo i docieramy do Rezerwatu „Torfowisko nad Jeziorem Świętym”. Jedziemy drogą wzdłuż jeziora i na skrzyżowaniu przy tablicy „Rezerwat” skręcamy w lewo. Na drodze asfaltowej w prawo i wracamy do Wielenia (gm. Przemęt, 2007).
2. Szlak Słoneczny
Wieleń – Mochy – Solec - Solec Nowy - Nowa Wieś - Wieleń
Długość trasy ok. 23 km
Kolor: żółty
Atrakcją tego szlaku są liczne bocianie gniazda oraz rzadko spotykany cmentarz tarasowy.
Wyruszamy z przystanku PKS w Wieleniu. Jedziemy ulicą Wczasową, a następnie drogą polna - ul. Brzoskwiniową. W lesie, na skrzyżowaniu przy drewnianych zaporach, skręcamy w lewo. Dojeżdżamy do Moch i skręcamy w prawo na drogę asfaltową. Drogą wojewódzką nr 305 jedziemy w kierunku Wolsztyna. Przejeżdżamy przez Południowy Kanał Obry i docieramy do Solca. Przy zajezdni autobusowej skręcamy w prawo - w ulicę Szkolną. Dojeżdżamy do Solca Nowego, gdzie po lewej stronie mijamy unikalny tarasowy cmentarz. Wyjeżdżając z miejscowości, przy krzyżu, skręcamy w prawo. Przejeżdżając przez most i przejazd kolejowy docieramy do Nowej Wsi. Skręcając dwa razy w prawo wjeżdżamy w ulicę Dworcową. Na skrzyżowaniu z główną trasą Przemęt - Mochy jedziemy prosto, na ulicę leśną. Jadąc cały czas prosto docieramy do Wielenia. Z ulicy Polnej skręcamy w prawo i wracamy do punktu startu wycieczki (gm. Przemęt, 2007).
3. Szlak Górski
Przemęt – Siekówko – Siekowo – Kluczewo - Bucz Nowy - Bucz Dębina - Przemęt
Długość trasy ok. 22 km
Kolor: czerwony
29
Podróż tą trasą to okazja, aby zobaczyć pałac w Siekowie, odwiedzić Starą Chatę u Kowola, kościół p.w. św. Barbary oraz pałac w Buczu. Trasa prowadzi przez tereny bardzo pofałdowane, dając możliwość podziwiania pięknych widoków. Wyprawę zaczynamy w Przemęcie na przystanku PKS. Stąd jedziemy w kierunku Wolsztyna i skręcamy w drogę do Siekówka. Potem dojeżdżamy do Siekowa. Tu po lewej stronie drogi zobaczyć możemy pałac oraz otaczający go przepiękny park. Przejeżdżamy przez
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
wieś i koło krzyża skręcamy w prawo - w polną drogę. Jedziemy prosto. Przy leśnym krzyżu skręcamy w prawo. Drogą tą dojeżdżamy do Kluczewa, gdzie warto odwiedzić gospodarstwo agroturystyczne Stara Chata u Kowola, znajdujące się po lewej stronie, tuż przy wjeździe do wsi. W Kluczewie trzymamy się drogi asfaltowej - przy budynku straży pożarnej skręcamy w prawo. Tuż za wsią zjeżdżamy z asfaltu w lewo, w polną drogę i zaraz ponownie skręcamy prawo. Dojeżdżamy do drogi asfaltowej w Buczu Nowym, a następnie kierujemy się prosto do Bucza. Po lewej stronie mijamy kościół p.w. św. Barbary i wkrótce, przejeżdżamy prosto przez skrzyżowanie. Na kolejnym skrzyżowaniu wybieramy drogę w kierunku Boszkowa. Gdy dojedziemy do siedziby firmy Łabimex, koło krzyża skręcamy w prawo, w drogę polną. Teraz cały czas prosto aż do samego Przemętu. Wyjeżdżając na drogę asfaltową skręcamy w lewo i wracamy do centrum Przemętu (gm. Przemęt, 2007)
Trasy rowerowe
Trasa 1 - „Przyjaźni”
Brenno – Wijewo – Potrzebowo – Sława – Śmieszkowo – Spokojna – Kaszczor – Wieleń – Brenno
Długość trasy 21 km
Kolor: czerwony
Trasa rozpoczyna się w Brennie na skrzyżowaniu ulic: Kościelnej i Powstańców Wielkopolskich., Jeziornej i Leszczyńskiej. Przed rozpoczęciem wycieczki warto zwiedzić XVIII – wieczny Kościół Parafialny p.w. św. Jadwigi, znajdujący się przy tym skrzyżowaniu. Ulicą Powstańców Wielkopolskich kierujemy się w stronę Wijewa. Dojeżdżając do ul. Okrężnej skręcamy w prawo i dalej kontynuujemy podróż ul. Powstańców Wielkopolskich. Dojeżdżamy do skrzyżowania z ul. Parkową, gdzie znajduje się XIX – wieczny dwór z parkiem. Docieramy do ul. Witosa i skręcamy w lewo. Po przejechaniu ok. 50 metrów skręcamy w prawo żeby za ok. 100 m zobaczyć pomniki ku czci ofiar I i II wojny światowej oraz pomnik Powstańców Wielkopolskich. Następnie wracamy z powrotem do skrzyżowania z ul. Witosa i kierujemy się ul. Zachodnią w kierunku Sławy. Mijając Potrzebowo docieramy do Wróblewa, gdzie skręcamy w prawo do Smieszkowa. Następnie dojeżdżamy do miejscowości Spokojna, gdzie dalej kierujemy się na Kaszczor. W Kaszczorze skręcamy w prawo na drogę wojewódzką 332 i dojeżdżamy do Wielenia. Następnie kierując się w stronę Wschowy skręcamy w lewo w ul. Kargowską do Brenna. Dojeżdżając do pierwszego skrzyżowania po prawej stronie można zwiedzić drewniany wiatrak koźlak z 1847 r., drugi wiatrak koźlak z 1794 r. możemy zobaczyć skręcając na tym skrzyżowaniu w ul. Wczasową w odległości 100 m. od krzyżówki. Jadąc dalej ul. Wczasową dojedziemy do ośrodka wypoczynkowego Brenno – Ostrów. Wracając ul. Wczasową do krzyżówki kierujemy się na lewo ul. Kościelną. Zakończenie trasy rowerowej to skrzyżowanie ul. Kościelnej, Powstańców Wielkopolskich i Jeziornej w Brennie.
30 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Trasa 2 - „Wokół jezior”
Brenno – Górsko – Olejnica – Osłonin – Wieleń – Wijewo – Brenno
Długość trasy 15 km
Kolor: niebieski
Trasa rozpoczyna się w Brennie na skrzyżowaniu ulic Kościelnej, Powstańców Wielkopolskich, Leszczyńskiej i Jeziornej. Kierujemy się w stronę Miastka. Jadąc ulicami: Jeziorną i Niwką po lewej stronie mijamy Jezioro Breńskie. Przejeżdżając przez most wjeżdżamy do Miastka, gdzie na skrzyżowaniu skręcamy w lewo w stronę Górska. Dojeżdżamy do skrzyżowania Wieleń – Przemęt w Olejnicy i udajemy się w lewo do Wielenia. W Wieleniu skręcamy w lewo w stronę Wschowy i dojeżdżamy do Wijewa. Po prawej stronie mijamy pomnik ku czci ofiar I wojny światowej oraz Powstańców Wielkopolskich. Dojeżdżamy do skrzyżowania z ul. Parkową, na której znajduje się XIX – wieczny dwór z parkiem. Dalej przejeżdżamy ul. Handlową i jedziemy ul. Powstańców Wielkopolskich aż do budynku Poczty Polskiej, gdzie zjeżdżamy na ścieżkę rowerową. Jedziemy nią przez Wijewo i wjeżdżamy do Brenna. W Brennie na końcu ścieżki rowerowej skręcamy w lewo i jadąc ul. Powstańców Wielkopolskich dojeżdżamy do skrzyżowania rozpoczynającego i zarazem kończącego trasę 2.
Trasa 3 - „Bartka z piekła”
Brenno – Zaborówiec – Dominice – Górsko – Miastko – Brenno
Długość trasy 17 km
Kolor: zielony
Trasa rozpoczyna się w Brennie na skrzyżowaniu ulic Kościelnej, Powstańców Wielkopolskich., Leszczyńskiej i Jeziornej. Dalej ul. Leszczyńską dojeżdżamy do Zaborówca. Około 1 km. za Zaborówcem skręcamy w lewo w drogę polną do leśniczówki Papiernia. Za leśniczówką skręcamy w prawo i jadąc ok. 200 m lasem dojeżdżamy do Dominic. Przy pierwszych zabudowaniach skręcamy w lewo w stronę Górska. W Górsku na skrzyżowaniu dróg Przemęt – Wiejewo skręcamy w lewo w kierunku Miastka. Przejeżdżamy Miastko i dalej podążamy w stronę Brenna. Dojeżdżamy do ul. Jeziornej w Brennie. Po prawej stronie mijamy jezioro Breńskie i dojeżdżamy do skrzyżowania ulic: Kościelnej, Powstańców Wielkopolskich., Leszczyńskiej i Jeziornej.
Trasa 4 - „Wśród przyrody”
Brenno – Zaborówiec – Włoszakowice – Boszkowo – Dominice – Górsko – Brenno
Długość trasy 23 km
Kolor: pomarańczowy
Trasa rozpoczyna się w Brennie na skrzyżowaniu ulic Kościelnej, Powstańców Wielkopolskich., Leszczyńskiej i Jeziornej. Dalej ul. Leszczyńską dojeżdżamy do Zaborówca, przez który przejeżdżamy prosto w stronę Włoszakowic. We
31 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Włoszakowicach na skrzyżowaniu dróg Leszno – Wolsztyn, trasa skręca w stronę Wolsztyna. Docieramy do Boszkowa, gdzie po zjechaniu z wzniesienia należy skręcić w lewo w kierunku Dominic. Dominice przejeżdżamy prosto, zjeżdżamy z drogi asfaltowej na drogę gruntową i jadąc nią po około 500 m, za ostatnimi zabudowaniami skręcamy w prawo. Dojeżdżamy do Górska, gdzie na skrzyżowaniu dróg Przemęt – Wijewo skręcamy w lewo na Miastko. Dojeżdżamy do Brenna i skrzyżowania ulic: Kościelnej, Powstańców Wielkopolskich., Leszczyńskiej i Jeziornej.
Trasa rowerowa – Wschowa – Lgiń (plaża) – Sława
Długość trasy 39,3 km.
Powstała w celu bezpiecznego przejazdu turystów udających się na plażę nad jezioro Lgińskie. Trasa jest dobrze oznaczona i posiada wyznaczone w terenie parkingi leśne oraz miejsca odpoczynku wyposażone w ławy, stoły i tablice informacyjne.
Na uwagę zasługuje również przebiegająca na krótkim odcinku przez teren PPK pieszo – kolarska „Pętla Lgińska”: Lgiń – Holendry – Jezioro Dąbie – Pszczółkowo – Łysiny – Hetmanice – Lgiń (długość trasy około 35 km).
Pomimo stosunkowo gęstej sieci, jaką tworzą szlaki i trasy rowerowe, z obserwacji terenowych wynika, iż poziom wyposażenia szlaków turystycznych często kończy się na jego oznaczeniu piktogramami na drzewach czy słupach. Zdarza się także, że oznaczenie szlaków i tras turystycznych jest miejscami nieczytelne, czasami wyblakłe. Na niektórych odcinkach szlaki są trudne do odnalezienia, a ich stan techniczny pozostawia wiele do życzenia.
8.6.3 Turystyka kajakowa
Turystyka kajakowa jest najmniej ingerującym w środowisko sposobem zwiedzania terenów przyrodniczo cennych, bo jest prowadzona szlakami naturalnymi, nie zaś drogami sztucznie i trwale ingerującymi w środowisko przyrodnicze. Z badań wynika, że około 2% polskich turystów uprawia turystykę kajakową, ale popularność tej formy aktywnego wypoczynku rośnie znacznie szybciej niż zainteresowanie innymi formami turystyki9
Kajakowy Szlak Konwaliowy znajduje się na terenie gmin: Przemęt, Wijewo, Włoszakowice. Prowadzi jeziorami leżącymi na terenie Przemęckiego Parku Krajobrazowego po zamkniętym kręgu o długości 37 km. Jeziora są połączone strumieniami i kanałami o niewielkim spadku, co umożliwia pokonanie jego trasy w obu kierunkach. Początek i koniec szlaku został zlokalizowany w Wieleniu, gdzie można wypożyczyć kajaki oraz uzyskać szczegółowe informacje na temat organizacji spływu. W cele ułatwienia poruszania się po szlaku na jego trasie ustawiono szereg znaków w postaci piktogramów informujących o początku, końcu szlaku, przebytych
32
9 W. Kurek, „Turystyka”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
kilometrach, miejscach dogodnych do odpoczynku, czy biwakowania, wypożyczalniach sprzętu wodnego.
Szlak jest malowniczy, ciekawy pod względem widokowym i krajoznawczym. Na trasie znajduje się dużo miejsc do kąpieli i wiele pól biwakowych. Szlak jest łatwy, dostępny dla początkujących kajakarzy. Przy niższym stanie wody szczególnie uciążliwe może być przepłynięcie przez Jez. Miałkie. Czynnikiem obniżającym atrakcyjność turystyczną szlaku jest niezadawalający stan wód części jezior (m.in. Białe – Miałkie, Przemęckie Północne i Środkowe).
Trasa spływu kajakowego jaki jest organizowany na jeziorach PPK przewiduje dwa warianty:
1. Trzy dni na pętli (Wieleń - Wieleń)
I etap (13 km); Wieleń - Dominice (z przewożeniem kajaków i zwiedzaniem Górska)
II etap (15 km); Dominice - Błotnica (ze zwiedzaniem kościoła w Przemęcie)
III etap (13 km); Olejnica - Wieleń
2. Dwa dni (Lgiń - Wieleń - Boszkowo)
I etap (13 km); Lgiń - Wieleń (zwiedzanie Górska)
II etap (21 km); Wieleń - Boszkowo
Kilometraż Kajakowego Szlaku Konwaliowego
37,0 Wieleń, plaża ośrodka żeglarskiego "Krokus"
33,7 Jez. Białe
30,4 Miastko
26,9 Papiernia
24,2 Dominice
21,2 Boszkowo
17,1 Most drogi Bucz - Boszkowo
13,2 Jez. Błotnickie
10,3 Wyspa Konwaliowa
7,2 Olejnica
1,8 Osłonin, plaża gminna
0,0 Wieleń, plaża ośrodka żeglarskiego "Krokus"
8.7 Plaże i kąpieliska
Atrakcyjność rekreacyjną badanego obszaru w znacznym stopniu podnoszą urządzenia o charakterze kąpieliskowym. Na terenie PPK zlokalizowano około 20 kąpielisk
33 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
zorganizowanych (Tab. 2.) i zwyczajowych. Kąpieliska PPK reprezentują średni i niski standard. Kąpieliska zorganizowane posiadają pomosty, często jednak brakuje sanitariatów i koszy na śmieci.
Fot. 2. Zagospodarowanie rekreacyjne na plaży nad jeziorem Lgińsko (gm. Wschowa).
Dobrze zorganizowane jest kąpielisko i plaża w Lginiu nad J. Lgińskim. Uporządkowana plaża z pomostem, posiada miejsce do przebrania i zaplecze sprzętu rekreacyjnego Przed zejściem na plażę znajduje się parking. Również plaża i kąpielisko w Boszkowie przy Centrum Wypoczynkowo-Konferencyjnym "SYRENA” jest stosunkowo dobrze zagospodarowane . Na plaży znajduje się wigwam, w którym można rozpalić ognisko. Niższy standard wyróżnia tzw. kąpieliska zwyczajowe, m.in. nad Jeziorem Osłonińskim i Radomierskim.
Tab. 2. Kąpieliska zorganizowane wraz z urządzonymi plażami
NAZWA JEZIORA KĄPIELISKO
Białe - Miałkie kąpielisko „Plaża Brenno” (gm. Wijewo)
kąpielisko „Plaża Gołanice” (gm. Włoszakowice)
Dominickie kąpielisko „Plaża Główna Boszkowo” (gm. Włoszakowice)
Breńskie kąpielisko „Plaża Brenno”(gm. Wijewo)
kąpielisko „PlażaWieleń – Osłonin” (gm. Przemęt)
kąpielisko przy ośrodku wypoczynkowym Tratwa (gm. Przemęt) Przemęckie Zachodnie(Wieleńskie)
kąpielisko przy ośrodku wypoczynkowym Turów (gm. Przemęt)
Przemęckie Północne (Radomierskie) kąpielisko AWF Wrocław w Olejnicy (gm. Przemęt)
34 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Liczba urządzeń turystycznych nad jeziorami w PPK (Tab. 3.) pokrywa się z przyrodniczymi walorami jezior. Zagospodarowanie turystyczne koncentruje się nad jeziorami o najwyższych walorach przyrodniczych, tj. m.in. nad J. Dominickim, Wieleńskim i Górskim .
Tab. 3. Zagospodarowanie turystyczne jezior PPK N
AZ
WA
JE
ZIO
RA
GM
INA
KĄ
PIE
LIS
KA
LIC
ZB
A
WY
POŻ
YC
ZA
LN
I
SPR
ZĘ
TU
WO
DN
EG
O
PR
ZY
STA
NIE
ŻE
GL
AR
SKIE
WĘ
DK
AR
STW
O
J. Dominickie Przemęt 4 9 6 X
Błotnickie Przemęt - - - -
Przemęckie Przemęt 1 - - X
Radomierskie Przemęt - - -
J. Przemęckie Północne Olejnickie Przemęt 1 1 1 X
Wieleńskie Przemęt 6 1 1 X
J. Przemęckie Zachodnie Trzytoniowe Wijewo - - - X
Górskie Przemęt 2 2 3 X
J. Przemęckie Środkowe Osłonińskie Przemęt 1 - 1 X
J. Białe – Miałkie Wijewo 1 1 1 X
J. Lgiń Duży (Lgińsko) Wschowa 2 1 - X
J. Wielkie Włoszakowice - - -
J. Breńskie Wijewo 1 1 - -
J. Brzeźnie Wijewo 1 - -
J. Lincjusz Wijewo - - - X
J. Boszkowskie Przemęt
/Włoszakowice - - - -
J. Trzebidzkie Przemet - - -
J. Zapowiednik Włoszakowice - - - -
J. Buckie (Małe) Włoszakowice - - - -
J. Krzywce Włoszakowice - - -
J. Maszynek Włoszakowice - - - X
35 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
8.5 Urządzenia rekreacyjne
Z punktu widzenia turysty duże znaczenie mają urządzenia rekreacyjne tj. miejsca parkingowe, miejsca odpoczynku wyposażone w: wiaty, ławy, stoły, miejsca na ognisko, kosze na śmieci, sanitariaty; wypożyczalnie rowerów, sprzętu wodnego, stadniny koni, punkty widokowe, tablice i znaki informacyjne, punkty informacji turystycznej, punkty widokowe, itp. Na obszarze PPK miejsca odpoczynku i parkingi leśne wyznaczone zostały na terenie gmin (Fot. 3.):
Przemęt
• w okolicy leśniczówki Przemęt (wigwam z możliwością rozpalenia ogniska),
• w okolicy leśniczówki Olejnica,
• dwa parkingi leśne na rowerowym szlaku Konwalii po zachodniej i wschodniej stronie J. Górskie.
Wschowa
• Osowa Sień,
• trzy parkingi leśne na trasie rowerowej Wschowa – Lgiń.
Włoszakowice
• pomiędzy jeziorami: Moszynek i Krzywce,
36
• dwa parkingi leśne przy drodze Zaborówiec – Włoszakowice,
• żliwością rozpalenia
• śne przy drodze Włoszakowice – Zbarzewo.
lokalizowane na terenie PPK miejsca odpoczynku i parkingi leśne wyposażone są w ławy z
na ścieżce przyrodniczo – leśnej w Krzyżowcu (wigwam z moogniska),
cztery parkingi le
Zsiedziskami i kosze na śmieci.
Fot. 3. Parking leśny na terenie gminy Przemęt
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
37
Tablice informacyjne wyst y, na kajakowym „Szlaku
znaczonych zostało niewiele punktów widokowych, a ich oznakowanie i
9. INFORMACJA TURYSTYCZNA
u Krajobrazowym opiera się głównie o
Poznań al.
2. zakowice – Włoszakowice ul. Wolsztyńska 13 E
i Organizacyjnych
cznych
urystyki
praw Społecznych
szno – Region
ępują przy rezerwatach i pomnikach przyrodKonwaliowym” oraz na ścieżkach edukacyjnych. Dosyć dobrze oznaczone są szlaki turystyczne. Brakuje natomiast informacji przy drogach wjazdowych na teren PPK, a także przy obiektach kultury materialnej.
Na terenie PPK wyurządzenie pozostawia wiele do życzenia. Znajdują się one nad jeziorami: Olejnickim, Radomierskim, przy rezerwacie ścisłym „ Torfowisko nad Jeziorem Świętym”, w pobliżu parkingu w Olejnicy. Na szczególną uwagę zasługuje wieża widokowa usytuowana przy ścieżce przyrodniczo – dydaktycznej w Papiernii (k/ Dominic).
System informacji turystycznej o Przemęckim Parkbroszury i materiały informacyjne wydawane przez Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego, urzędy powiatowe i gminne oraz strony internetowe. Najpełniejszym obecnie źródłem informacji o możliwościach turystycznego wykorzystania Parku jest mapa turystyczna Gminy Przemęt w skali 1:60 000 (2005 Pietruska & Mierkiewicz). Znajdują się na niej aktualne informacje o istniejących i projektowanych szlakach pieszych i rowerowych na terenie Parku i w jego sąsiedztwie. Zadbano, aby na mapie znalazł się cały Park, choć tylko jego część znajduje się na terenie gminy Przemęt, baza noclegowa i najistotniejsza infrastruktura. Znajdują się tu również krótkie informacje na temat najciekawszych miejsc gminy i okolic.
Do udzielania informacji turystycznej uprawnione są m. in. następujące instytucje:
1. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego -Niepodległości 18
Nadleśnictwo Włos
3. Nadleśnictwo Kościan – Kościan, ul Racocka 1
4. Gmina Przemęt -Wydział Oświaty i Turystyki
5. Gmina Wijewo– Referat Spraw Obywatelskich
6. Gmina Włoszakowice– Biuro Planowania, Inwestycji i Spraw Publi
7. Starostwo Powiatowe w Wolsztynie – Wydział Oświaty, Kultury, Sportu i T
8. Starostwo Powiatowe w Lesznie - Wydział Spraw Społecznych
9. Starostwo Powiatowe we Wschowie - Wydział Organizacyjny i S
10. Oficjalne witryny internetowe gmin: Przemęt, Wijewo i Włoszakowice.
11. Towarzystwo Miłośników Ziemi Kościańskiej - Kościan
12. Oficjalna witryna internetowa Organizacji Turystycznej Le
13. „Krokus” – Ośrodek Żeglarski Fundacji "Tratwa" w Wieleniu
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
38
10.
akowice prowadzą bardzo aktywną
e Nadleśnictwa Włoszakowice składa się ze ścieżki
- na początku
- ęci znajdująca się w siedzibie Nadleśnictwa Włoszakowice prezentuje zbiór map,
- tym na ścieżkach
- iów i studentów,
nież dla przedstawicieli samorządów lokalnych i ich
-
rku i okolicach (piesze, rowerowe i autokarowe),
nia Ziemi”, „Dnia Drzewa”, „Sprzątania Świata”, święta pieczonego ziemniaka
1. MOŻLIWOŚCI I BARIERY REKREACYJNEGO
wypoczynkowe
Gmina Przemę ęt
EDUKACJA EKOLOGICZNA W PPK
Władze PPK przy współpracy Nadleśnictwa Kościan i Włoszdziałalność edukacyjną. Należą do niej:
- „Leśna Szkoła” – przy siedzibiedukacyjnej, wiaty, placu zabaw, ogniska i mini amfiteatru nad stawem. Łatwy dojazd, parking i stała kontrola obiektu ułatwia spotkania z grupami dzieci i młodzieży. Przeprowadzane są tu zajęcia edukacyjne, konkursy i pogadanki przy ognisku.
Arboretum położone przy leśniczówce w Krzyżowcu (gm. Włoszakowice)trasy rowerowej stanowi interesujący zbiór gatunków odmian i form ozdobnych drzew i krzewów
Izba Pamizdjęć i dokumentów archiwalnych dotyczących działalności Nadleśnictwa.
zajęcia dydaktyczne prowadzone dla dzieci i młodzieży oraz studentów, w dydaktycznych,
praktyki dla uczn
- prelekcje i pogadanki, w tym rówinstytucji, różnych grup zawodowych i organizacji pozarządowych,
obserwacje ornitologiczne,
- wycieczki tematyczne po Pa
- warsztaty o tematyce przyrodniczej i kulturowej,
- konkursy,
- obchody „D
1ZAGOSPODAROWANIA PRZEMĘCKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO
11.2 Miejscowości
t: Olejnica, Osłonin, Górsko, Wieleń, Przem
asy, jeziora, jak i walory kulturowe, Potencjał turystyczny stanowią zarówno walory przyrodnicze: lz których najważniejsze to obiekty cysterskie w Wieleniu i Przemęcie. Ograniczeniem rozwoju turystyki związanej z akwenami jest zły stan czystości wód jezior Przemęckich: Północnego i Środkowego, a także ograniczona dostępność do brzegu większości jezior. W miejscowościach gminy Przemęt, a w szczególności w Przemęcie, Osłoninie, Olejnicy zabudowa rekreacyjna stanowi uzupełnienie zabudowy mieszkaniowej. Obserwuje się tu znaczny udział gospodarstw
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
agroturystycznych, co wiąże się ze znaczną liczbą gospodarstw rolnych, które dzięki usługom w zakresie bazy noclegowej i gastronomicznej mogą uzyskać dodatkowe dochody. Nieco większe znaczenie terenów rekreacyjnych, ze względu na sąsiedztwo z atrakcyjnymi turystycznie akwenami, widoczne jest w okolicy Górska i Wielenia Zaobrzańskiego, gdzie rozwinęła się infrastruktura turystyczna (baza noclegowa, gastronomiczna, palże i urządzenia rekreacyjne).
G
39
mina Wjewo: Brenno, Brenno – Ostrów, Zaborówiec
ybitnie rekreacyjny charakter posiada
mina Włoszakowice: Dominice, Boszkowo – Letnisko
Główny potencjał turystyczny stanowi przyroda. Wmiejscowość Brenno – Ostrów, gdzie na stosunkowo niewielkim obszarze obserwuje się bardzo duże nagromadzenie działek letniskowych i ośrodków wczasowych. Natomiast miejscowości Brenno i Zaborówiec mają typowo wiejski charakter. Dominuje tradycyjna zabudowa jednorodzinna. Podobnie jak w gminie Przemęt obserwuje się tu rozwój agroturystyki, który może wynikać z rolniczego charakteru gminy. W Zaborówcu nad J. Brzeźnie powstało dobrze zagospodarowane, kameralne osiedle działek letniskowych.
G
d jeziorem o najwyższych walorach
11.3 Wykorzystanie turystyczne
Ob K c icze. Na terenie PPK znajduje się wiele
ystkim z:
wa
turowych rangi
• niejących szlaków turystycznych
Domin ystyka pobytowa związana z wykorzystaniem działek letniskowych. Obecnie na terenie Parku znajduje się ponad 7595 miejsc noclegowych, a liczba ta stale wzrasta.
Typowe miejscowości wypoczynkowe, usytuowane naprzyrodniczych i turystycznych. Zdominowane przez zabudowę rekreacyjną: ośrodków wczasowych i małych prywatnych działek letniskowych. Miejscowości te funkcjonują w sezonie letnim, poza sezonem większość sklepików i barów jest zamknięta.
szar PP harakteryzują wysokie walory przyrodncennych obiektów kultury materialnej zarówno świeckiej, jak i sakralnej, które w połączeniu z bogatym środowiskiem przyrodniczym stwarzają atrakcyjny dla potencjalnego turysty krajobraz oraz możliwość uprawiania różnych form turystyki (turystyka rowerowa, kajakowa, piesza). Sąsiedztwo z Lesznem oraz stosunkowo niewielka odległość od Wrocławia w zasadniczy sposób umożliwiają rozwój turystyki pobytowej jak również weekendowej.
Masowy ruch turystyczny na terenie Parku związany jest przede wsz
• użytkowaniem działek rekreacyjnych – turystyka weekendowa, pobyto
• turystyką krajoznawczą związaną m.in. z odwiedzaniem obiektów kulregionalnej – obiekty Cysterskie w Przemęcie, Wieleniu
turystyką krajoznawczą związaną z wykorzystaniem istoraz rowerowych i trasy kajakowej – turystyka sezonowa.
ujący sposób wykorzystania rekreacyjnego PPK to tur
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
40
gowej, a także działalności turystów, widocznej wzdłuż
z głównych zagrożeń dla środowiska przyrodniczego
i ciągle wzrasta. Z drugiej jednak strony obserwujemy pozytywne
oszczególnych gminach. Poniższe tabele przedstawiają
ą się wzmożonym
POWIERZCHNIA SOŁECTW TURYSTYCZNYCH (wg GIS) [km ]
W Przemęckim Parku Krajobrazowym nie przeprowadzono dotychczas monitoringu ruchu turystycznego. Wykorzystanie turystyczne Parku jest oceniane szacunkowo na podstawie dostępnej infrastruktury i bazy nocleszlaków i nielicznych miejsc postojowych.
Cechą charakterystyczną ruchu turystycznego w PPK jest sezonowość oraz koncentracja w najbardziej atrakcyjnych przyrodniczo miejscach – w okolicy jezior: Boszkowo, Dominice, Brenno - Ostrów, przez co stanowi jedno analizowanego obszaru.
Dominującą formą wykorzystania rekreacyjnego PPK jest masowa turystyka pobytowa związana z wykorzystaniem działek letniskowych, których nagromadzenie na obszarze PPK jest bardzo duże, niekontrolowane zjawisko, jakim jest wzrost roli turystyki kwalifikowanej – szlaki rowerowe, szlaki konne, kajakowe, jak również agroturystyki.
Aby przedstawić skalę wykorzystania bazy noclegowej na terenie PPK przy pomocy narzędzi GIS oraz bazy danych Głównego Urzędu Statystycznego przeanalizowano obszary o największym skupisku miejsc noclegowych w pkorzystających z noclegów w roku 2006 w stosunku do powierzchni sołectw.
Dane dotyczące liczby noclegów w gminach w 2006 roku pochodzą z Banku Danych Regionalnych GUS. Dane te zostały odniesione do sumy powierzchni wybranych sołectw (Tab.) w granicach niewykraczających poza teren PPK. Sołectwa te charakteryzujruchem turystycznym w miesiącach letnich i zostały określone jako obszary turystyczne. Przebieg granic sołectw oraz ich powierzchnię określono przy wykorzystaniem narzędzi GIS.
Gęstość zaludnienia została przedstawiona jako liczba osób korzystających z noclegu w obszarach turystycznych na jednostkę ich powierzchni.
Tab. 4. Powierzchnia sołectw o charakterze turystycznym wg gmin.
2
Ogółem 101,03 Przemęt
Błotnica 4,75
Górsko 7,31
Kaszczor 17,22
Olejnica 2,76
Osłonin 10,72
Perkowo 17,76
Przemęt 15,26
Radomierz 13,50
Starkowo 4,10
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Wieleń 7,65
Ogółem 15,15
Gołanice 7,83 Święciechowa
Małe 7,32 Krzycko
Ogółem 41,51
Brenno 15,97
Wijewo 16,55
Zaborówiec 5,86
Wijewo
Miastko 3,13
Ogółem 14,69
Grotniki 8,26
Boszkowo 4,47 Włoszakowice
Dominice 1,96
Ogółem 17,60 Wschowa
Lgiń 17,60
Rys bszary turystyczne w PPK wg (GUS 2006) r. . 1. O gmin
10,7
14,7
20,4
0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0
Wschow a M. i Gm. (1 sołectw o: Lgiń)
Włoszakow ice (3 sołectw a: Grotniki, Boszkow o,Dominice)
Wijew o (4 sołectw a: Brenno, Wijew o, Zaborów iec,Miastko)
2,5
66,6
Św ięciechow a (2 sołectw a: Gołanice, Krzycko Małe)
Przemęt (10 sołectw : Błotnica, Górsko, Kaszczor,Olejnica, Osłonin, Perkow o, Przemęt Radomierz
Starkow o, Wiel
km2
eń)
Największą powierzchnię obszarów wykorzystywanych turystycznie na terenie Parku, jak również poza nim posiada gm. Przemęt (66,6 km2) (Tab. 4; Wykres 1.). Ponadto stosunkowo dużą
owierzchnię zajmują obszary turystyczne na trenie gminy Wijewo (20,4 km2).
p
41 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
42
ab. 5. Korzystający z noclegów w gminach w 2006 r. (wg GUS)
POWIERZCHNIA PARKU W GMINIE OBSZARY TURYSTYCZNE W PARKU WG
GMIN
T
GMINA
[km2] [%] [km2] [%]
Przemęt 88,5 39,5 66,6 75,2
Święciechowa 2,5 1,8 2,5 100,0
Wijewo 21,5 34,8 20,4 95,0
Włoszakowice 69,2 54,5 14,7 21,2
Wschowa (M. i Gm.) 28,5 14,5 10,7 37,6
Rys. 2. Korzystający z noclegów w gminach w 2006 r. (wg GUS)
2640
16838
3074
3502
7067
0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 18000 20000
Wschow a (M. i Gm.)
Włoszakow ice
Wijew o
Św ięciechow a
Przemęt
os.
Z powyższych danych wynika, iż najwięcej turystów w roku 2006 korzystało z noclegu na terenie gm. Włoszakowice (16838), nieco mniej, jednak również stosunkowo dużo turystów wybrało nocleg w gm. Przemęt. W pozostałych trzech gminach liczba korzystających z noclegu utrzymywała się w 2006 r. Na poziomie ok. 3000 (Wykres 2; Tab. 5)
Zależność pomiędzy liczbą turystów korzystających z noclegu a powierzchnią obszarów wykorzystywanych rekreacyjnie na terenie PPK przedstawione zostały na Wykresie 3. i w tabeli 6. Największa liczba turystów na 1 km2 powierzchni przypada w gminie Święciechowa (1424os/km2) oraz Włoszakowice (1146os/km2). Liczby te świadczą o bardzo dużym natężeniu ruchu turystycznego w stosunku do powierzchni wykorzystywanych przez turystów obszarów. W przypadku gminy Święciechowa na poniższy wynik jest efektem z niewielkiej powierzchni Parku, jaka przypada w udziale tej gminy.
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Rys. 3. Gęstość zaludnienia obszarów turystycznych
Tab. 6. Gęstość zaludnienia obszarów turystycznych
GMINA TERENY TURYSTYCZNE
W PPK [km2] KORZYSTAJĄCY Z
NOCLEGÓW [os.] GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA
[os./km2]
Przemęt 66,6 7067 106
Święciechowa 2,5 3502 1424
Wijewo 20,4 3074 151
Włoszakowice 14,7 16838 1146
Wschowa (M. i Gm.) 10,7 2640 246
43 Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
44
tyki
w
za e
w
ę
•
• ść
• ą
•
•
•
• ak
•
• z
ruch samochodowy na terenie PPK,
ów i turystów,
• braku wyraźnie uks ku i m teren
• niedostatecznej promocji turystycznej całego regionu
abo rozwiniętej sieci informacji turystycznej.
ących z wykorzystania turystycznego PPK należy brak koordynacji działań pomiędzy różnymi podmiotami kształtującymi kierunki jej
11.4 Problemy rozwoju turys
Użytkowanie i zagospodarowanie turystyczne oddziałuje na środowisko przyrodnicze w dwojaki sposób. Z jednej strony uruchamia działania proekologiczne. Wychodząc na przecioczekiwaniom turystów dba się o jakość wód i powietrza, a gospodarka czerpiąca zyski z turystykirozwija się w kierunku mniej uciążliwym dla ludzi i bardzie przyjemnym dla środowiska. Z drugiej ś strony kierunek oddziaływań turystyki na środowisko przyrodnicze ma bezsprzeczni
negatywny charakter. Turystyka masowa i rozwój infrastruktury turystycznej powodują zakłóceniaśrodowisku. Zakłócenia te w zależności od natężenia i czasu oddziaływania ruchu
turystycznego oraz od zagospodarowania turystycznego i funkcji turystycznej danego typu przestrzeni przybierają różną skalę10
Na terenie Przemęckiego Parku Krajobrazowego obserwujemy zdecydowaną przewagnegatywnego kierunku oddziaływania turystyki na środowisko przyrodnicze:
nadmiernego i niekontrolowanego wykorzystania zasobów przyrodniczych Parku,
nadmiernej koncentracji ruchu turystycznego w sezonie letnim – postawienie na iloturystów, a nie na jakość oferowanych usług,
dominującej funkcji rekreacji pobytowej związanej z domkami letniskowymi nad turystykekologiczną, krajoznawczą, czy kwalifikowaną,
niskiego standardu turystycznej bazy materialnej i usługowej,
niedoboru urządzeń rekreacyjnych, sportowych i rozrywkowych,
braku egzekwowania prawa,
niskiego stopnia wyposażenia w urządzenia rekreacyjne, w tym przede wszystkim brtzw. „bram do lasu” skupiających masową turystykę na obrzeżu PPK,
niskiego standardu infrastruktury turystycznej (informacja turystyczna, szlaki rowerowe,miejsca odpoczynku, itp.),
niewykorzystania linii kolejowej Leszno – Wolsztyn – Zbąszyń, która w połączeniurowerem (wypożyczalnie rowerów przy stacjach kolejowych) częściowo mogłaby odciążyć
• niskiej świadomości ekologicznej mieszkańc
ztałtowanego wizerun arki turystyki na ie Parku,
• sł
Ponadto jednym z podstawowych problemów wynikaj
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
45
roz na podmiotów należą Zespół Parków Krajobrazowych, Nadleśnictwa Kościan i Włoszakowice oraz gminy leżące na terenie PPK. Ws
przez PPK ścieżki dydaktyczne)
•
mentach
yrarekre okich walorach przyrodniczych w rejonie: Boszkowa, Dominic, Brenna - Ostrowa. Taki stan prowadzi do powstawania sytuacji
użytkowaniem turystycznym. znacznego określenia się
gmin do tzw. „dzikiej zabudowy” rekreacyjnej poprzez plany miejscowe, jak również brak nse owiązującego prawa. Wyjątkowa sytuacja zaistniała na terenie
związ rawem.
P K teraz”, a także brak konsekwentnej polityki samorządów. Zagrożeniem możliwości realizacji
przypteren woje walory turystyczne)11, dlatego tak istotny aspekt
i rekreacyjnej(w szczególności zabudowy rekreacji indywidualnej).
woju terenie Parku. Do podstawowych
zystkie wymienione powyżej podmioty kształtują własną politykę w zakresie turystyki i edukacji ekologicznej. Brakuje jednak wyraźnie podejścia systemowego, które kształtowałoby jednocześnie różne elementy składające się na system obsługi ruchu turystycznego, tj:
• wspólnej strategii turystyczno-edukacyjnej z podziałem zadań z nią związanych na różne zaangażowane podmioty,
• ogólnie dostępnej informacji, tak aby obiekty i obszary o najwyższych walorach przyrodniczych i kulturowych wskazywały na wzajemne powiązanie (dobrym krokiem w tym kierunku są przygotowane
systemu wyposażenia w urządzenia wypoczynkowe powiązane z układem szlaków turystycznych i ścieżek dydaktycznych,
• włączenia do aktywnego działania gminy deklarujące w swych dokuzainteresowanie rozwojem turystyki, na terenach których znajduje się PPK
W źnie sezonowy i nadmierny ruch turystyczny związany z wykorzystaniem domków acyjnych koncentruje się na obszarach o wys
konfliktowych między realizacją celów ochrony a wzmożonym Zasadniczym problemem w uregulowaniu tej sytuacji jest brak jedno
ko kwentnego egzekwowania obgm. Włoszakowice, której wójt nie akceptuje istnienia Przemęckiego Parku Krajobrazowego, w
ku z czym nierzadko podejmuje działania niezgodne z obowiązującym p
Podsumowując, wydaje się, że obecnie podstawowym problemem rozwoju turystyki na terenie P jest niska świadomość ekologiczna społeczeństwa przejawiająca się sposobem myślenia „tu i
funkcji turystycznych w długim okresie czasu jest brak ładu przestrzennego, całkowita w wielu adkach dowolność w kształtowaniu brył budynków, co sprawia, że atrakcyjne krajobrazowo y przed ich zainwestowaniem, tracą s
stanowi ograniczanie lokalizacji infrastruktury turystycznej
10 Kożuchowski K., Walory przyrodnicze w turystyce i rekreacji, Wyd. KURPISZ, Poznań, 2005 11 Z. Szkiruć, Turystyczne wykorzystanie parków narodowych i krajobrazowych obszaru Zielonych Płuc Polski [w Turystyka na obszarze Zielonych Płuc Polski – szanse i zagrożenia, Białystok 2002].
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
12 STRATEGIA PRODUKTU TURYSTYCZNEGO
Diagnoza zagospodarowania turystycznego Przemęckiego Parku Krajobrazowego wykazała brak skonkretyzowanego produktu turystycznego w Parku. Pod pojęciem produktu turystycznego przyjmuje się wszystkie dobra i usługi tworzone i kupowane w związku z wyjazdem poza miejsce stałego zamieszkania – przed rozpoczęciem podróży, w trakcie podróży oraz w czasie pobytu poza stałym miejscem zamieszkania. Produkt turystyczny tworzą zatem:
46
dnoclegowa i gastronomiczna,
ur
W c turystyki niezbędna jest pó
proje atej, bardziej zróżnicowanej oferty. Dla realizacji
łoś
Zdefiniowaniu produktów turystycznych, które mogą być wytwarzane na obszarze Przemęckiego Parku Krajobrazowego posłużyło dokładne wyselekcjonowanie walorów przyrodniczych i
3. turystyka konna,
− agroturystyka,
− turystyka weekendowa, rajdy
− szkoły przetrwania,
• obra i urządzenia turystyczne: naturalne i kulturowe walory turystyczne, transport, baza
• sługi turystyczne komplementarne: pilotaż, przewodnictwo, imprezy kulturalne, imprezy ekreacyjne, wypożyczanie sprzętu do turystyki aktywnej itp.
elu pełnego wykorzystania możliwości jakie stwarza rozwójws łpraca pomiędzy gminami przy tworzeniu produktów turystycznych. Wspólne produkty i
kty stwarzają szanse wypracowania bogproduktu niezbędne jest, by wspólnie aplikować ośrodki pomocowe, wspólnie organizować ca ć przedsięwzięcia, wspólnie prowadzić działalność usługową i marketing.
krajobrazowych, zasobów dziedzictwa kulturowego we wszelkich materialnych i niematerialnych przejawach, jak również określenie posiadanego dorobku w zakresie infrastruktury turystycznej. Zbiór informacji dotyczących stanu istniejącego w w.w. dziedzinach zawarto w formie tekstowej („Diagnoza stanu – Operat zagospodarowania turystycznego”).
Na obszarze opracowania wyznaczono 6 najważniejszych produktów turystycznych:
1. turystyka piesza,
2. turystyka rowerowa,
4. konwaliowy szlak kajakowy
5. jeziora kąpieliskowe,
6. zwiedzanie zabytków i osobliwości przyrodniczych.
Oprócz wymienionych 6 najważniejszych produktów turystycznych na obszarze opracowania mogą być wytwarzane inne bazujące na wymienionych powyżej produkty turystyczne m.in.:
− turystyka biznesowa,
Na terenie Parku brakuje produktu skierowanego do osób dla niepełnosprawnych.
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
47
rać takie produkty, przy tworzeniu których niezbędny jest udział samorządów jako jednostek stymulujących i
KREACJI
że o ki w Przemęckim Parku Krajobrazowego powinny być otro
odle ść dostosowania
e formy turystyki
rzejście po mostach linowych zw. trasy na
prowadzone urozmaiconymi krajobrazowo trasami - przy ących dróg oraz duktów;
aliowym Szlaku Kajakowym z bazą rekreacyjną w ośrodku
ą w ośrodkach jeździeckich we Włoszakowicach i Trzebidzy oraz Brennie, Wieleniu, Miastku, Górsku,
rstwa konnych jako trasy kuligów.
W granicach Parku proponowany jest także wypoczynek o charakterze pobytowym:
ązana z jazdą konną skoncentrowaną wokół ośrodków oszakowicach i Trzebidzy oraz stajnii jeździeckich w: Zaborówcu,
Przy typowaniu produktów turystycznych kierowano się również tym, by wyb
koordynujących powstawanie tych produktów, między innymi przez tworzenie związków gminnych.
13 PREFEROWANE FORMY TURYSTYKI I RE
Przedstawione uwarunkowania przyrodnicze oraz tendencje w rozwoju turystyki wskazują, ptymalnym modelem turysty
ek urystyka oraz turystyka kwalifikowana skierowana do indywidualnego odbiorcy. Sąsiedztwo oś dków miejskich przede wszystkim Leszna i Wschowy, a także stosunkowo niedaleka
głość od aglomeracji wrocławskiej i poznańskiej wskazują na koniecznoczęści Parku do turystyki komercyjnej. Jednocześnie obecne zainwestowanie, zwłaszcza w rejonie jezior: Dominickiego, Wieleńskiego, Osłonińskiego, Białego – Miałkiego wskazuje na podtrzymanie istniejącej w tych rejonach turystyki pobytowej związanej z koloniami domków letniskowych głównie dla mieszkańców Wrocławia i Poznania.
Na obszarze Przemęckiego Parku Krajobrazowego preferowane są różnorodnkwalifikowanej:
1) wędrówki piesze po szlakach turystycznych i ścieżkach przyrodniczych, w tym wykorzystanie dodatkowych możliwości wynikających z uwarunkowań przyrodniczych - specjalistycznych ścieżek przyrodniczych poświęconych szczegółowym zagadnieniom. oraz szlaków przygodowych, tj. takich które w całości lub na odcinkach wymagają wykazania się sprawnością fizyczną, np. poprzez p(czasowych lub w obiektach zamkniętych), kładkach, lub intelektualną - torientację;
2) wycieczki rowerowewykorzystaniu istniej
3) spływy kajakowe na Konwżeglarskim „Krokus”
4) wędrówki konne z bazw stajniach jeździeckich w: Zaborówcu, Starkowie, Osłoninie;
5) wykorzystanie szlaków rowerowych w sezonie zimowym jako trasy do narciabiegowego, a szlaków
1) turystyka pobytowa zwijeździeckich we Wł
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
48
dkami wczasowymi w Wieleniu, Boszkowie, Olejnicy, Brennie – Ostrowie, Lginiu i Krzycku Małym;
kowymi w Boszkowie, Wieleniu, Buczu;
ia środowiska przyrodniczego i kulturowego Parku powinno się zwiększyć liczbę ścieindywidodbioróturysty skierowdla gruindywid ła specjalizacja (np,. ornitologiczna, czy florystyczna) ma większe znaczenie. W celu prawidodpna śmie
W wcześn wskiego Parku Krajobrazowego12) jest zaangażowanie lokalnych szkpromowkonkretnego obszaru lub odcinka szlaku, konkretnej grupie dzieci (jednej klasie), która regularnie zajmwejśo opiekunach. ścieżką dydaktyczną w Olejnicy dla lasy IV, której uczniowie (w podziale na grupy) systematycznie, co miesiąc porządkowaliby trasę
lemach, np.
Starkowie, Brennie, Wieleniu, Miastku, Górsku, Osłoninie, z włączeniem innych form rekreacji;
2) turystyka pobytowa związana z zespołami ogólnodostępnych domków turystycznych, ośro
3) turystyka pobytowa związana z ośrodkami szkoleniowo – wypoczyn
4) wypoczynek codzienny i świąteczny związany z bazą domków letniskowych głównie rejonie jezior: Dominickiego, Wieleńskiego, Osłonińskiego, Białego – Miałkiego;
Wypoczynek sezonowy związany ze zbiorem płodów runa leśnego (dotyczy głównie zbioru jagód i grzybów) wymaga odpowiedniego zabezpieczenia Parku przed nadmierną penetracją; chodzi tu o zatrzymanie rekreantów na brzegu lasu w części dotyczącej „bram do lasu”.
14 EDUKACJA EKOLOGICZNA
Na terenie Parku istnieją tylko 3 ścieżki przyrodnicze, utrzymane w dosyć dobrym stanie. W celu lepszego poznan
żek przyrodniczych. Podczas ich projektowania należy rozróżnić potrzeby turysty masowego i ualnego, a także grup szkolnych, aby stworzyć dla każdej z poszczególnych grup w atrakcyjną i przyciągającą ofertę. W związku z czym ścieżki edukacyjne skierowane do masowego powinny przebiegać przez tereny stosunkowo bardziej odporne, niż ścieżki ane do osób indywidualnych. Różna będzie także tematyka i charakter tych ścieżek, np. p szkolny istotne będą połączone elementy zabawy i nauki, natomiast dla turystów ualnych ścis
łowego funkcjonowania ścieżek przyrodniczych istotne jest zapewnienie im owiedniej infrastruktury technicznej w postaci miejsc odpoczynku, parkingów leśnych, koszy
ci itp.
celu poprawy stanu środowiska na terenie Parku jednym z pomysłów (proponowanym iej na terenie Bolimo
ół tak, „aby czuły się współodpowiedzialne za Park, a jednocześnie dałyby możliwość ania własnej aktywności. Rozwiązanie takie polega na przyznaniu pod opiekę
uje się jego sprzątaniem (śmieci) i zwraca uwagę na elementy degradacji. W zamian przy ciu na teren (odcinek szlaku) znajdujący się pod opieką stawiana jest tablica z informacją
Przykładem może być propozycja opieki nad kścieżki i informowali Zespół Parków Krajobrazowych lub Nadleśnictwa o prob
dowa Fundacja Ochrony Środowiska, Plan Ochrony Bolimowskiego Parku Krajobrazowego, Operat 12 Naro
zagospodarowania turystycznego, Strategia ochrony i kierunki realizacji celów ochrony.
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
49
uszkodprzyrod w Olejnicy opiekuje się klasa IV w Szkole Podstawowej nr ...”. Takie rozwprturystyc
Zwiz nanp. obserwacje hydrologiczne (sprawdzanie stanów wód) w jeziorach oraz, ale także obserwacje temobniżan
nąć na świadomość ekologiczną m mieszkańców gmin położonych na terenie Parku, jak również przybywających tu
rona internetowa poświęcona Przemęckiemu
zona tablica, zaś przed wejściem na ścieżkę stałaby tablica informująca ”Ścieżką niczo-leśną
wiązania stosowane są aktywnie w wielu krajach europejskich”. Podobne rozwiązania można owadzić dla większości szlaków, oznaczonych ścieżek dydaktycznych i obiektów
znych w Przemęckim Parku Krajobrazowym.
ększenie roli edukacyjnej Parku proponuje się podnieść poprzez przygotowanie wraz uczycielami okolicznych szkół scenariuszy lekcji terenowych z elementami badań własnych,
pa sukcesji ekologicznej jezior, zmienność fenologiczna poszczególnych zbiorowisk, skutki ia się poziomu wód itp.
Pozytywnym zjawiskiem w propagowaniu edukacji ekologicznej są imprezy, pogadanki przy ognisku o charakterze edukacyjnym prowadzone przez Nadleśnictwa.
Dosyć znaczącym aspektem, szczególnie w obecnych czasach, mogącym wpły
turystów jest internet. Jak dotąd nie powstała stParkowi Krajobrazowemu.
15 ZASADY FUNKCJONOWANIA TURYSTYKI W PARKU
Do głównych zasad funkcjonowania turystyki na terenie PPK należą:
1) wyegzekwowanie w praktyce nadrzędność ochrony środowiska nad użytkowaniem turystycznym PPK, co wynika z wrażliwości siedlisk Parku, sąsiedztwa ośrodków miejskich oraz planowanych inwestycji
2) w porozumieniu z nadleśnictwami stworzenie systemu obsługi ruchu turystycznego, zwłaszcza uzupełnienie parkingów i stworzenie „bram do lasu”;
3) wprowadzanie na obszar Parku przyjaznych środowisku form turystyki i ich odpowiednią
masowej rekreacji w obszarach o mniejszym stopniu wrażliwości na przekształcenia i wyeliminują związane z tym typem rekreacji zagrożenia.
promocję – rozwój agroturystyki, ekoturystyki i turystyki kwalifikowanej,
4) uregulowanie zagospodarowania turystycznego zgodnie z zasadami zawartymi w Operacie zagospodarowania przestrzennego „Strategia ochrony i kierunki realizacji celów ochrony”
5) powiązanie bezpośredniej obsługi turystów ze społecznością lokalną i zainteresowanie społeczności lokalnej funkcjonowaniem i ochroną Parku;
6) zwiększenie korzyści finansowych związanych z produktem turystycznym poprzez m. in. rozszerzenie oferty programowej i jej przedłużenie na okres całego roku;
7) stworzenie tzw. „bram do lasu”, czyli miejsc piknikowych, które obok możliwości parkowania zagwarantują atrakcyjność pobytu, które umożliwią częściowe zatrzymanie
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
50
anych z rekreacją na terenie Przemęckiego
ze widoczne z dróg dojazdowych, natomiast broszury i inne
gmin: Przemęt, Wijewo, Włoszakowice. Byłoby korzystne, aby mapy czy broszury dostępne były także w punktach
ROZWOJU ZAGOSPODAROWANIA TURYSTYCZNEGO
odarowania i użytkowania tury
1. PopPar Parku z nadleśnictwami i samorządami, tak aby
edu k jest takich powiązań.
2. kol intensywnym
z m
3.
3) gowskazy należy sytuować na
początku i na końcu szlaków lub ścieżek, w miejscach przecinania się szlaku
8) konieczność rozłączności użytkowania szlaków i dróg oraz eliminacji konfliktów związanych z ich użytkownikami. Dotyczy to w szczególności szlaków do jazdy konnej, które miejscami pokrywają się ze szalkami rowerowymi
Wykonanie powyższych zaleceń wymaga koordynacji działań nad systemem rekreacji dla Parku oraz ścisłej współpracy wszystkich podmiotów związParku Krajobrazowego tak, aby lokalizacja takich obiektów jak „bramy do lasu” wraz z parkingami powiązana była z punktami startowymi ścieżek przyrodniczych (dydaktycznych), szlaków turystycznych itp. oraz nawiązywała do obszarów o obecnie największym natężeniu penetracji. Kluczowym elementem w tym systemie jest informacja dostępna w miejscach strategicznych, tzn. tablice dobrmateriały powinny być osiągalne „w terenie”. Dotychczas broszury są na terenie Parku dostępne są tylko w siedzibie Nadleśnictwa Włoszakowice oraz w urzędach
gastronomicznych i usługowych (sklepy) położonych w Parku i jego najbliższym sąsiedztwie.
16 KIERUNKI
16.1 Poprawa istniejącego zagospodarowania turystycznego
Do głównych zadań mających na celu poprawę istniejącego zagospstycznego należą:
rawa koordynacji działań nad stworzeniem systemu turystyki i rekreacji na terenie ku, poprzez współdziałanie pracowników
elementy infrastruktury turystycznej tworzyły spójny układ nie kolidujący ze sobą, a ścieżki kacyjne stały się uzupełnieniem szlaku turystycznego; obecnie bra
Eliminacja konfliktów pomiędzy użytkownikami Parku - konieczne jest ograniczenie izyjnych połączeń szlaków i ścieżek dydaktycznych z drogami o
użytkowaniu, a także uzupełnienie sieci parkingów leśnych, zwłaszcza przy drogach przecinających większe kompleksy leśne tak, aby wyeliminować zagrożenie związane
asowym pozostawianiem samochodów na poboczach dróg w sezonie grzybowym.
Poprawa informacji o Parku:
1) wydanie aktualnej mapy PPK z oznaczonymi ścieżkami przyrodniczymi (dydaktycznymi) oraz wszystkimi elementami infrastruktury rekreacyjnej,
2) wydanie broszury o Parku wraz z odpowiednimi mapami pozwalającą na samodzielne poruszanie się po Parku (zaznaczenie wszystkich dróg i duktów leśnych!),
uczytelnienie tablic istniejących na terenie PPK, m.in. informujących o miejscach wypoczynkowych oraz ścieżkach przyrodniczych; dro
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
51
4. Pop poprzez renowację i uzupełnianie
do wykorzystania dla narciarstwa śladowego.
s żę
nserwację pomostów
Pro
1. S
turystycznego z większymi drogami leśnymi oraz drogami obsługiwanymi przez komunikację publiczną;
rawa stanu istniejących miejsc wypoczynkowych – wyposażenia miejsc istniejących oraz ich właściwe oznaczenie w terenie i na dostępnych mapach, w tym:
1) wprowadzenie czytelnych z dróg głównych oznaczeń wszystkich miejsc parkingowych na terenie Parku
a) w celu poprawy bezpieczeństwa na drogach zaleca się urządzenie miejsc parkingowych (przy wykorzystaniu istniejących zatok)
5. Poprawa oferty istniejących szlaków turystycznych – poprzez utrzymanie istniejących szlaków turystyki pieszej, rowerowej i konnej oraz renowacji i uzupełnienia oznaczeń na ich trasach, jak również urządzeń turystycznych, tj.: miejsca odpoczynku z wiatami, ławki, oznakowanie i drogowskazy. Proponuje się także wytypowanie szlaków dostosowanych
6. Poprawa stanu istniejących plaż – poprzez wyposażenie plaż w kosze na śmieci, toalety, natryski, miejsca na rowery, zorganizowanie parkingów umożliwiających pozostawienie amochodu przed zejściem na pla
7. Poprawa stanu istniejących kąpielisk poprzez przygotowanie zejść do wody, ko
16.2 Rozwój nowej infrastruktury turystycznej
ponowane elementy zagospodarowania turystycznego zalecane na terenie PPK:
tworzenie systemu dodatkowych miejsc wypoczynkowych:
1) w porozumieniu z Nadleśnictwami należy stworzyć układ tzw. „bram do lasu” w rejonach o największej penetracji turystycznej:
a) w sąsiedztwie Włoszakowic
b) w sąsiedztwie Lginia,
c) w sąsiedztwie Gołanic
d) w sąsiedztwie Wielenia Zaobrzańskiego
e) w rejonie leśniczówki Koczury
2) wyposażenie „bram do lasu” w terenowe urządzenia rekreacyjne oraz niezbędną infrastrukturę techniczną:
a) stoły i ławy częściowo z zadaszeniem,
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
52
nować zbieranie chrustu i niszczenie runa w sąsiedztwie „bramy
oczenie ułatwiałoby jej wykorzystywanie (wysypanie żwirem otoczenia
łów przyjaznych środowisku (głównie
ramach do lasu”; znaki informacyjne powinny
2. W uszczonych do kąpieli nad jeziorami
b) miejsca na ogniska, które w porozumieniu z Nadleśnictwami należy uzupełniać w chrust (aby wyelimido lasu”),
c) pompę (samowyłączającą się w celu ograniczenia zużycia wody) zapewniającą wodę, której otpompy tak, aby niezależnie od warunków pogodowych można było z niej korzystać),
d) plac zabaw dla dzieci zbudowany z materiadrewnianych) uzupełniony o zabawki edukacyjne, np. tor przeszkód z rozpoznawaniem różnych drzew lub kładki z wyrytymi tropami zwierząt,
e) toaleta i kosze na odpady,
3) opracowanie koncepcji krótkich tras spacerowych, związanych z „bramami do lasu”, tworzących pętle możliwe do przejścia pieszo w ciągu 0,5 - 2 godzin; trasy ich przebiegu należy koordynować w porozumieniu z PTTK13,
4) stworzenie systemu informacji o „bznajdować się w ich bezpośrednim sąsiedztwie, ale również przy głównych drogach dojazdowych do nich.
ytyczenie i urządzenie miejsc dop
- uwzględnienie miejsc tradycyjnie wykorzystywanych jako kąpieliska:
3. Urządzenie i oznaczenie miejsc i tras widokowych
czenie dodatkowych specjalistycznych ścieżek ych
elu turystyki ładkach itp.); można w tym
celu wykorzystać urozmaiconą rzeźbę młodoglacjalną
oywania tras lub tzw. „biegów na
o
5. Opracowanie koncepcji i wyznaczenie tras dla osób niepełnosprawnych wraz z mie am miejscach umożliwiających dogodny dojazd, a jednocześnie zapewniaj ść krajobrazową, kontakt ze zwierzętami. Pro u ć w sąsiedztwie Olejnicy, rezerwatu nad Jeziorem Trzebidzkim, leśniczówki Przemęt, leśniczówki Papiernia, przy
4. Opracowanie koncepcji oraz wytyprzyrodniczych i przygodowych lub uzupełnienie istniejąc
o wymagających wysiłku fizycznego jako odpowiedź na zmianę mod(przejście po tworzonych okresowo mostach linowych, k
wymagających wysiłku intelektualnego, m.in. ścieżek azymutowych do indywidualnego lub w małych grupach pokon
rientację”,
jsc i wypoczynkowymi wących atrakcyjne widoki, różnorodno
pon je się, aby takie miejsca wypoczynkowe zlokalizowa
kościele w Chrabielinie, w okolicy J. Dominickiego.
13 Szlaki spacerowe to szlaki lokalne przeznaczone głównie do wędrówek jednodniowych i spacerów w pobliżu dużych aglomeracji (Staffa 2004)
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
53
6. TwBoszkopenetra
7. Stwona wyswspina inst
Przy realiz dernizacją infrastr zenie mają środki finansowe płynące m.in. z:
−
Eurwsp ziedzinie kultury,
−
przeks szarów o wysokich walorach przyrodniczych.
oły partnerów w tej dziedzinie -łające na terenie
nadleśnictwa.
tych
Fund e wsparcia fśrodków na ynieść wymiana doświadczeń z innym pprowadzącyinnych krajach Fundusze na wymianę doświadczeń z zagranicą można pozyskiwać z różnych instytucji, w tym Funduszu Wyszehradzkiego (www.visegradfund.org
orzenie wypożyczalni rowerów w sąsiedztwie stacji kolejowych: Włoszakowice, wo letnisko, Błotnica, które umożliwiły by zmianę środka lokomocji i aktywną cję Parku.
rzenie tzw. parków linowych – których atrakcja polega na pokonywaniu umieszczonych okich drzewach zróżnicowanych przepraw linowych, zjazdy kolejka tyrolską oraz czka eksponowanymi drabinkami linowymi, jak również prowadzone przez
ruktorów kursy wspinaczkowe.
acji omówionych powyżej propozycji związanych z rozwojem i mouktury turystycznej istotne znac
Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej (www. funduszestrukturalne.gov.pl) m.inn opejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego EFRRE, który współfinansuje zadania ierające m.in. rozwój turystyki oraz inwestycji w d
Funduszy wspierających ochronę i poprawę stanu środowiska (np. Life +) finansowanie edsięwzięć związanych z ograniczeniem negatywnych skutków wynikających z nadmiernej ploatacji turystycznej ob
Wnioski dotyczące realizacji proponowanych działań mogą składać: zarówno zespwdrażających projekty związane z turystyką (np. uczelnie specjalizujące się kierunek Architektura Krajobrazu, Turystyka i rekreacja itp.), jak również dziaobjętym wnioskiem urzędy gmin, starostwa powiatowe, czy
Z grupy złożonych wniosków do realizacji wybierane są najlepiej wpisujące się w cele działania funduszy, a także wieloletnie zabezpieczenie finansowania zadań.
usz Strukturalne ulegają częstym zmianom funkcjonowania, w tym zasad udzielania inansowego, stąd konieczne jest stałe śledzenie nowych możliwości pozyskania omawiane cele. Podobnie pożyteczne skutki może prz
i arkami odpowiadającymi naszym parkom krajobrazowym bądź instytucjami mi zbliżoną działalność, np. w zakresie edukacji ekologicznej funkcjonującymi w
), Programu Operacyjnego
(httInfrastruktura i Środowisko
p://www.ekoportal.pl/jetspeed/portal/portal/Fundusze_UE/Fundusze_po_2006/projekty_operacyjny_i_s.psml) i wielu innych.
PROPOZYCJE DZIAŁAŃ W CEL
17 U ROZWOJU PRODUKTU TURYSTYCZNEGO
Proponowany produkt turystyczny powinien nawiązywać do walorów przyrodniczo-krajobrazowych Przemęckiego Parku Krajobrazowego i uwzględniać edukację ekologiczną. Proponowane działania mające na celu promowanie turystyki aktywnej winny obejmować:
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
54
oliówki, festyny propagujące segregację śmieci itp.)
1) przygotowanie spójnego systemu edukacji ekologicznej w oparciu m.in. o ścieżki ekologiczne, broszury oraz imprezy o charakterze ekologicznym (pogadanki przy ognisku, sprzątanie świata, dzień bez f
2) propagowanie turystyki kwalifikowanej: kajakowej, rowerowej i konnej, wspinaczkowej (parki linowe) poprzez zapewnienie odpowiednich warunków do uprawiania tego rodzaju turystyki;
3) propagowanie ekoturystki jako elementu turystyki aktywnej, poprzez stworzenie sieci tematycznych szlaków przyrodniczo-przygodowych (broszury informacyjne);
4) propagowanie agroturystyki, m.in. poprzez zorganizowanie bezpłatnego kursu informacyjnego – szkoleniowego dla potencjalnych usługodawców;
5) dbanie o wizerunek Parku w materiałach informacyjnych dotyczących powiaty leszczyńskiego, wolsztyńskiego i wschowskiego zwłaszcza w kontekście turystyki aktywnej i rekreacji;
6) turystyce Parku we stworzenie cyklicznych sesji naukowych poświęconych badaniom i współpracy z uczelniami z Poznania, Leszna, Kościana i Wrocławia;
7) organizacja plenerów rysunkowych, malarskich i fotograficznych;
8) wykorzystanie współpracy z uczelniami z Poznania, Leszna, Kościana i Wrocławia do opracowania systemu obsługi ruchu turystycznego na terenie Parku;
9) poprawa jakości wód Jezior Przemęckich w celu jej wykorzystania rekreacyjnego
18 ZINTEGROWANY SYSTEM INFORMACJI TURYSTYCZNEJ I OBSŁUGI RUCHU TURYSTYCZNEGO
Konieczne jest stworzenie systemu informacji turystycznej o Parku, który obejmowałby:
1) mapę Parku zawierającą wszystkie drogi i dukty leśne, szlaki i ścieżki dydaktyczne, jak również opisy proponowanych szlaków nie wymagających oznaczeń w terenie, np. szlak rowerowy, szlaki przygodowe (azymutowe, do poruszania się po których wystarczy opis), trasy kajakowe i narciarskie. Park jest na tyle rozległy obszarowo, że mapa ta winna być dostępna w skali 1: 25 000
2) broszurę poświęconą PPK (kilkanaście stron) z charakterystyką wszystkich obecnieogólnodostępnych ścieżek dyd
aktycznych oraz dostępnych szlaków turystycznych,
z możliwościami ich wykorzystania poprzez różne formy turystyki aktywnej, walorami przyrodniczymi, kulturowymi, a pozwalającymi jednocześnie samodzielnie poruszać się np.
3) wprowadzenie „bram do lasu” (patrz rozdział „Rozwój nowej infrastruktury turystycznej”).
po ścieżkach dydaktycznych;
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
19 PROGNOZA ROZWOJU TURYSTYKI W PERSPEKTYWIE 20 LAT
19.1 Wariant ochrony zachowawczej – utrzymanie aktualnych trendów
55
mie Służyć będzie
sez ypoczynku biernego nad
bazmie okolicy z Parkiem, co w rezultacie przyczyni się do pogorszenia stanu środowiska
w m
kowane, która w rezultacie
1) zez masową turystykę e posiadają
kompleksów leśnych w rejonie Włoszakowic, na pn. – zach. od Jezior Przemęckich oraz w
w
ognisko,
4)
ących z wkraczających nowych agresywnych form rekreacji na
19
iejsca o czystym powietrzu, lasach i wodach wzrośnie ranga Parku jako obiektu istotnego dla uprawiania turystyki aktywnej w Wielkopolsce.. Park stanie się miejscem atrakcyjnym dla turysty indywidualnego wrażliwego na walory przyrody, grup szkolnych (tzw. zielone szkoły), czy imprez
Park nadal będzie miał znaczenie regionalne, jednak będzie pozostawał poza świadomością szkańców Wielkopolski jako obszar predysponowany do turystyki aktywnej.
przede wszystkim mieszkańcom Leszna, Poznania i Wrocławia, jako obszar letniskowy, onowo do pozyskiwania płodów runa leśnego oraz jako miejsce w
jeziorami. Kajakowy Szlak Konwaliowy będzie wykorzystywany okazjonalnie. Zatem walory PPK do uprawiania turystyki aktywnej w niewielkim stopniu będą wykorzystane w oparciu o istniejące
y (ośrodki jazdy konnej, ośrodki żeglarskie itp.). Nie nastąpi wzmocnienie identyfikacji szkańców
(degradacja wynikająca z zaśmiecania, nadmiernej eksploatacja płodów runa leśnego, parkowania iejscach nieprzystosowanych).
Zwiększonej presji będą podlegały obszary już dziś intensywnie użytprzyczyni się do degradacji:
jezior: Wieleńskiego, Osłonińskiego, Dominickiego, Białego prpobytową związaną z letniskami, zabudowane obiektami, które często nikanalizacji ani sieci wodociągowej
2)okolicach Wielenia poprzez nadmierną penetrację, brak odpowiednio przystosowanej i
yposażonej infrastruktury turystycznej;
3) powstawanie nowych, nielegalnych miejsc wypoczynkowych z miejscami na pozbawionych toalet, bez uzgodnienia z odpowiednimi władzami (nadleśnictwo, DyrekcjaParku);
wzrost konfliktów pomiędzy użytkownikami Parku, głównie grzybiarzami wykorzystującymi drogi publiczne i parkującymi wzdłuż ich poboczy w związku z brakiem odpowiednich oznaczeń w terenie o istniejących miejscach parkingowych; brak informacji wpłynie także na wzrost konfliktów wynikajteren Parku.
.2 Wariant ochrony aktywnej – pełna realizacja ustaleń planu ochrony
Dzięki wyrobieniu marki Przemęckiego Parku Krajobrazowego, jako krainy ekologicznej - m
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
56
wzr ości ekologicznej mieszkańców Efektem będzie z jednej strony poprawa ekonomiczna gmin, z drugiej zaś poprawa stanu środowiska, w tym poprawa stanu czystości wód,
związ pnianiem Parku – wytworzą się grupy społecznych opiekunów niektórych
BADAWCZYCH
e współpracy z ośrodkami naukowymi w ramach prac magisterskich, praktyk, stażów itp. następujących prac badawczych:
ości użytkowania i wytyczenia miejsc m do lasu”.
oju województwa wielkopolskiego”, uchwalona w lipcu 2000 r.
„Studium rekreacji”, WBPP, Poznań 2004 r.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Przemęt 2000 r. (zmiana studium w 2006 r.)
typu „incentive travel”. Jednocześnie nie zostaną zdegradowane walory krajobrazowe. Nastąpi ost świadom
uregulowanie zabudowy letniskowej, stworzenie charakterystycznego dla PPK wizerunku zabudowy, ograniczenie zaśmiecania oraz niszczenia runa, ale także zwiększenie aktywności
anej z udostęszlaków.
Zwiększenie proponowanych form aktywności turystycznej, w tym ekoturystyki przyczyni się do wzrostu ruchu turystycznego, jednak wprowadzenie odpowiedniej infrastruktury, przede wszystkim miejsc wypoczynkowych, szlaków spacerowych, a także szlaków specjalnych (przygodowych, azymutowych itp.) ukierunkuje rozmieszczenie rekreantów.
Gwarantem odpowiedniego kierunku rozwoju dla Parku będzie informacja turystyczna dostępna na terenie Parku, która przyczyni się do jego popularyzacji.
20 PROPOZYCJE PRAC
Rekomenduje się podjęcie w
1. Analiza ruchu turystycznego na terenie Przemęckiego Parku Krajobrazowego w celu weryfikacji obszarów o największej intensywnwypoczynkowych w postaci tzw. „bra
2. Wpływ ruchu turystycznego na degradację krajobrazu w Przemęckiego Parku Krajobrazowego.
3. Analiza chłonności turystycznej i potencjału turystycznego Przemęckiego Parku Krajobrazowego.
21 LITERATURA
„Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego”, uchwalony w listopadzie 2001 r.
„Strategia rozw
„Wielkopolska zrównoważonego rozwoju”, WBPP, Poznań 2004 r.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Wijewo 2002 r.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Włoszakowice 2005 r. (egzemplarz projektu studium)
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
57
ia Sukcesu gminy Wschowa (2007)
rogram ochrony przyrody, Plan urządzenia lasu Nadleśnictwa Włoszakowice na okres od 1 tycznie 2005 do 31 grudnia 2014 r.
nictwa Kościan na okres od 1
oznaniu ( dane o podregionach, powiatach
„Atlas zabytków architektury w Polsce”, wyd. PWN, Warszawa 2001
aina”, W. Łęcki, wyd. KURPISZ, Poznań 2004
ne i regiony geobotaniczne Polski”, J.M. Matuszkiewicz, Wyd. PAN,
erowej, Zielone Światło - Biuletyn Centrum Zrównoważonego Transportu nr 14 wiosna 2008 kwartalnik
Dębski A.L., 1978, "Zagospodarowanie turystyczne", Akademia Wychowania Fizycznego,
Kowalczyk A., 2002, "Geografia turyzmu", Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
Kurek W., „Turystyka”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Święciechowa 1999 r. (zmiana studium w 2007r.)
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy Wschowa 1999 r. (zmiana studium w 2006r.)
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Włoszakowice 2004 – 2013
Strateg
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Wijewo 2007 – 2013
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Plan Ochrony Bolimowskiego Parku Krajobrazowego, Operat zagospodarowania turystycznego, Strategia ochrony i kierunki realizacji celów ochrony
Strategia Rozwoju Gminy Przemęt (2005)
Ps
Program ochrony przyrody, Plan urządzenia lasu Nadleśstycznie 2004 do 31 grudnia 2013 r.
Publikowane materiały Urzędu Statystycznego w Pi gminach województwa wielkopolskiego)
„Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce”, M. Libicki, P. Libicki, wyd. Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2003
„Wielkopolska – słownik krajoznawczy”, pod red. W. Łęckiego, wyd. KUR-PISZ, Poznań 2002
„Wielkopolska – przewodnik po miejscach ładnych i ciekawych”, W. Łęcki, wyd. KURPISZ, Poznań 2003
„Wielkopolska – nasza kr
„Klimat Niziny Wielkopolskiej”, A. Woś, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 1994
„Krajobrazy roślinWarszawa 1993
Buczyński, A. Leksykon infrastruktury row
Poznań.
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
58
rodniczego człowieka, UAM,
two naukowe PWN, 1991, Poznań-Warszawa
Kożuchowski, Krzysztof, „Walory przyrodnicze w turystyce i rekreacji”, 2005 Poznań, Wyd. Kurpisz S.A.
Rogalewski, O., Zagospodarowanie turystyczne, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1974 Warszawa
Sołowiej, D., Podstawy metodyki oceny środowiska przyPoznań, 1992
Zimniewicz K., „Przemęt zarys dziejów”, Wydawnic
www.przemet.pl
www.włoszakowice.pl
www.wijewo.pl
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Operat zagospodarowania turystycznego
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
Załącznik 1. Baza noclegowa Przemęckiego Parku Krajobrazowego wg gmin. G
min
a
Pen
sjon
aty
Inn
y ob
iekt
hot
elow
y
Szko
lne
sch
ron
isko
mło
dzi
eżow
e/sc
hro
nis
ka mło
dzi
eżow
e
Zes
poł
y
ogól
nod
ostę
pn
ych
dom
ków
tury
styc
znyc
h o
raz
Ośr
odki
wcz
asow
e
Ośr
odek
szko
len
iow
o-
wyp
ocz
Kem
p
biw
akow
e
59
Inn
e
ynko
wy
ingi
i P
ola
Gos
pod
arst
wa
agro
tury
styc
zne
Prz
emęt
Pensjonat „Graffiti”, 64-234 Przemęt, Olejnica, ul. Słoneczna 5, tel. 065 549 63 22,0 608 55 37 66 (14 miejsc noclegowych)
Pensjonat "BAJKA", 64-234 Wieleń, ul. Wczasowa 42, tel. 549 90 25 (60 miejsc noclegowych)
Pokoje gościnne – pałac w Popowie Starym Popowo Stare, ul. Lipowa 26, 64-234 Przemęt, tel. (65) 549-85-75,tel. kom. (606) 223-710 (20 miejsc noclegowych)
Szkolna Baza Noclegowa schronisko Starkowo 94, 64-234 Przemęt, (0-65) 549-60-45
Ośrodek Wypoczynkowy „Krokus”, 64-234 Przemęt, Wieleń, pl. Pielgrzyma 9, tel. 065 549 90 21, 0 502 505 800 (90 miejsc pawilon+70 miejsc w domkach)
Ośrodek Wczasowy "Żagiel Sp. z o.o." Wieleń, ul. Wczasowa 29, tel. 0 607 060 409 (80 miejsc noclegowych)
Ośrodek Wczasowy Cukrowni Wrocław 64-234 Wieleń, ul. Wczasowa 40, tel. 549 91 22 (60 miejsc noclegowych)
Ośrodek Dydaktyczno-Sportowy w Olejnicy AWF Wrocław, Olejnica, ul. Leśna 2, 64-234 Przemęt, tel. (0-65) 549 60 70 (300 miejsc noclegowych)
tel. (065) 549-93-38, (065) 549-90-95, 0 503 939 481 (220 miejsc noclegowych)
Ośrodek Wypoczynkowy „Relaks”, 64-234 Przemęt, Wieleń, ul. Wczasowa 52, tel. 065 549 91 15, 065 549 93 39, 0 601 354 332 (150 miejsc noclegowych)
Kompleks konferencyjno rozrywkowo-gastronomiczny RUEDA Bucz, ul. Jarzębinowa 1 64-234 Przemęt tel./fax: 065 5498295, 065 5498412 (48 miejsc noclegowych)
Pole namiotoweWieleń ul. Wczasowa 34, tel.0 693 565 215 (20 miejsc noclegowych)
ospod o Beaaiss n 57, -234 P t, tel. -65) 54 81 (1iejsc n wych)
ospod o Ewojcieonecz lejnic-234 P t, (0-) 549- (12 iejsc n wych)
ospod o eokad esławaiss ulonwal , rkow 34 zemę ) 549--15 (8 clego
GPr64(0m
GWSł6465m
GLPrKPePr63no
arstwOsłoni
rzemę9-93-
oclego
arstwch ul. na 6, Orzemę
63-00 oclego
arstwii i Cz.
iowa 3o, 64-2t, (0-65 miejscwych)
ty
0
y
a,
a
Operat zagospodarowania turystycznego
Prze
męt
Wczasowa 42, tel. 065 549-92-94 (80 miejsc noclegowych)
Ośrodek Wczasów Rodzi h „Turów” Wieleń, ul. Wczasowa 54, 64-234 Przemęt
Ośrodek Wy ynk"BOROWI lejn . Górska 11, tel. 5 41 m noclegowych)
Ośrode adu
w
65) 549 60 noclegowych)
Gospodarstwo Jarosława Olejniczaka ul. Słoneczna 29, Radomierz, 34 Przem62-76
Gospodarstwo Agroturystyczne „Czajkówka” Trzebi 34
-845-
zard 58a,
l.
ych)
Santana 64-234 Wieleń ul.
nnyc
pocz owy K", O ica, ul
49 61 04 ( iejsc
k Wypoczynkowy ZakłGospodarki Mieszkaniowej w Strzegomiu, Olejnica, ul. Górska 5, tel. 691 744 884 (25 miejsc noclegowych)
Ośrodek Wypoczynkowy Wyższej Szkoły Marketingu i Zarządzania Lesznie, Olejnica, ul. Górska 11, tel. (065) 549-61-04 (41 miejsc noclegowych)
Zakład Usług Socjalnych i Transportowych "TRANSUS", Olejnica, ul. Górska 9, tel. (065 ( 80 miejsc
Ośrodek Wypoczynkowy Focus, Wieleń Zaobrzański, ul. Kręta 15a, 64-234 Przemęt, tel. 513 200 300 (24 miejsca noclegowe)
64-2ęt, (0-65) 549-
dza 1, 64-2t, (0-65) 549-Przemę
87-78, 504-320-130
Zagroda u Rzeźbiarza Patryk Murek Górsko 31, 64-234 Przemęt, tel. (0-65) 549-47-37 (12 miejsc noclegowych)
Stara Stajnia ul. Wschowska 12, Wieleń, 64-234 Przemęt, tel. 603447
Irena, RysŚledź, Starkowo64-234 Przemęt, te(065) 549 69 81 (8 miejsc noclegow
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
60
Operat zagospodarowania turystycznego
Wije
wo
środek światowo-
Sportowy "ET- FILI" 64-150 Wijewo, Brenno- Ostrów,
Ośrodek Wypoczynkowy „DRIADA” Brenno-Ostrów, ul. Plażowa 29 tel. (065) 549-40-64 kom.
)
habilitacyjno-Wypoczynkowy Spółdzielni
icz
c
Ośrodek Wypoczynkowy „AGAT”
sowy – óra Brenno-Ostrów, ul.
065) 549-46-04
entrum Konferencyjno-Wczasowe ,,MAGDA'' Brenno-Ostrów, ul. Plażowa 21 tel. (065) 549-46-10, (m.80)
ole Biwakowe K.Kokot i B.Makutynowicz Brenno-Ostrów, ul. Storczykowa 33 tel. (071) 372-26-72, 792-21-78 kom. 0603968802
Pole namiotowe przy ośrodku „Mar-Old” Brenno ul. Plażowa 3, tel. 549 40 65
yczne
50 Wijewo, tel. kom.
la Rimke
e i
no, ul. Kościelna o tel.
OO
0603237784 (72 miejsca noclegowe
Ośrodek Re
Inwalidów "Rozwój" RawBrenno-Ostrów, ul. Plażowa 31 tel. (065) 549-40-59 (60 miejsc noclegowych
Ośrodek Rehabilitacyjny Brenno, ul.Plażowa 3, tel. 549 40 65 (90 miejsnoclegowych)
Brenno-Ostrów, ul. Plażowa 3 tel./fax(065)549-40-65, (071) 325-63-64
Ośrodek Kolonijno-WczaTPD Jelenia GPlażowa 1 tel. (
C P Gospodarstwo Agroturyst„Pod daglezją” Grzegorz i Maria Klamka Brenno, ul. Powstańców Wielkopolskich 41 , 67-1(065) 549-42-940607822779
Gospodarstwo Agroturystyczne „Stajnia pod krzywym siodłem”Józef i UrszuBrenno, Pole 10 64-150 Wijewo, tel. (065) 549 41 10, (065) 549 47 25 kom. 0609205992
Gospodarstwo Agroturystyczn„Kacper” EdytaKrzysztof Szymańscy Bren18, 67-150 Wijew(065) 549-46-86, kom. 0606453904
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
61
Operat zagospodarowania turystycznego
Wije
wo
CAMPUS ka
AR-. (065)
jsc
dra
8
o e
adolni l.
-150 49-
Ośrodek Wypoczynkowy „KAROLINA” Hanna ŚwierczyńsBrenno-Ostrów, ul. Plażowa 27 tel. (065) 549-40-63, (074)847-60-50 (100 miejsc noclegowych)
Ośrodek Wypoczynkowy „MOLD” Brenno, ul. Plażowa 3, tel549-40-64 kom. 0603237784 (87 mienoclegowych)
Gospodarstwo Agroturystyczne „Trzcinowy Zakątek” AleksanWalkowiak Miastko 18, 67-150 Wijewo, tel. (065) 549-41-29 kom. 0601643978 (1miejsc noclegowych)
GospodarstwAgroturystycznKatarzyna Szmyt Zaborówiec, ul. Wczasowa 4 tel. (065) 549-44-35
Gospodarstwo Agroturystyczne „Bartek” Justyna i Kazimierz NZaborówiec, uWczasowa 13, 67Wijewo, tel. (065) 541-98 kom. 0697730204 (9 miejsc noclegowych)
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
62
Operat zagospodarowania turystycznego
Wije
wo
tel. 65)
Weronika
Gospodarstwo Agroturystyczne Violetta Kowal, Brenno ul.Jeziorna 36, 67-150 Wijewo
Gospodarstwo Agroturystyczne Agnieszka Nagus , Brenno ul. Jeziorna 5, 67-150 Wijewo, (065) 549 94, tel. (0549 42 88
Gospodarstwo Agroturystyczne FrankowskaZaborówiec ul. Tartaczna 11
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
63
Operat zagospodarowania turystycznego
Wło
szak
owic
e ensjonat Stodoła
ul. Pocztowa 1B, 64-140 Boszkowo, tel. (0-65) 537-11-63, 0-601-542-692 (+camping) (40 miejsc noclegowych)
środek Wypoczynkowy ratorium Oświaty w Boszkowie -
domki kolonijne
OW "Leśny Raj" Boszkowo-Starkowo tel. 0602-366-623 0600-871-304
Schronisko Młodzieżowe, Dominice 15, 64-140 Włoszakowice, tel. (065)537-12-82, 0888-197-981
entrum nferencyjno–
wypoczynkowe „Sułkowski” ul. Dworcowa 15 64-140 Boszkowo tel(065) 537 11 00, (065) 537 11 68 TEL./FAX (065) 537 12 90 (150 miejsc noclegowych)
Centrum Wypoczynkowo-konferencyjne "SYRENA", ul. Dworcowa 15, 64-140 Boszkowo ,tel. (065) 537-11-00, m.120
Ośrodek Szkoleniowo- Wypoczynkowy EXPLORIS Sp .z o.o. Boszkowo, ul Dominicka 31, tel. 537 11 65, 537 11 22 (40 miejsc noclegowych)
ole namiotowe i campingowe RANCZO Boszkowo tel. 0603746422, 065-5497199
Camping PTTK kat. II, ul. Turystyczna 1; Boszkowo, 64-140 Włoszakowice, tel. 065 537-12-48
Ośrodek żeglarski Turystyczna 7, Boszkowo 64-140 Włoszakowice (60-300 miejsc noclegowych)
Pole Namiotowe, Boszkowo; 64-140 Włoszakowice, tel. 0 605 158 340
iki,
miejsc
ria o
omek Letniskowy ul. Leśna, 64-140 Boszkowo Tel.609406531 (6 miejsc noclegowych)
Pokoje Gościnne Teresa, ul. Jasna 2b, Boszkowo,64-140 Włoszakowice, tel. kom. 0-888-109-610 (12 miejsc noclegowych)
Segment w Boszkowie dla 5 osób tel. 0602 309 086 505 383
Domek w Boszkowie - wł. Maciąg Boszkowo, Dominice os. 1/1, 64-140 tel. (065) 537-12-43 (8 miejsc noclegowych)
P OKu
Cko
P Gospodarstwo agroturystyczne "Grotniki", Grotnul. Wiejska 5, 64-140 Włoszakowice, tel. 0 603 860 806 (9
Folwark Mila MaBeczkiewicz KrzyckWielkie – ul. Górnego 2, 64-117 Krzycko Małe tel. (065) 533-15-97; kom. 0505 613 877
D
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
64
Operat zagospodarowania turystycznego
Wło
szak
owic
e inicka,
26, 64-
)
owych)
OW SADYBA III, Boszkowo, ul. Dominicka 47, tel. (065) 528-84-64, 0661-922-371
OW JARZĘBINA ul. Dominicka, Boszkowo Tel. 662 144 247, 065-5371383
OW „Borowik” ul. Starkowska 11, Boszkowo,64-140 Włoszakowice, tel. (065) 526-50-55 tel. 0 600 065 565, (237 miejsc noclegowych
Ośrodek żeglarski Turystyczna 7, Boszkowo 64-140 Włoszakowice (60-300 miejsc noclegowych)
Ośrodek Wypoczynkowy Kuratorium Oświaty w Boszkowie Boszkowo ul. Turystyczna 5, 64-140 Włoszakowice, tel. (065) 537-14-21 (78 miejsc noclegowych)
kowy
.
we
OW JARZĘBINA ul. DomBoszkowo tel. 662 144 247, 065-5371383
OW SADYBA I ul. Starkowska140 Boszkowo, tel. (065) 537-11-75, 0605 063-711 (90 miejsc noclegowych
OW SADYBA II Boszkowo, ul. Dominicka 47 tel. (065) 537-11-08, 0606 344 830 (50 miejsc nocleg
LOK Liga Obrony Kraju Boszkowo ul. Żeglarska 1 tel. 537 11 45
Ośrodek Wypoczynkowy „AGAT” Boszkowo, ul. Turystyczna 5, tel. 0 695 198 878
Ośrodek WypoczynSadyba IVBoszkowo, ul. Turystyczna 7, tel. 603 611 928
Dom wypoczynkowy Boszkowo, ul. Źródlana 13 telkom: 0-601-76-79-05 (14 miejsc noclegowych)
Pokoje Gościnne ul. Dominicka 57, Boszkowo,64-140 Włoszakowice, tel. kom.509 800 799
Domki Wypoczynko"Zakątek Jadwigi" ul. Dworcowa 6, 64-140 Boszkowo Tel.604894279
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
65
Operat zagospodarowania turystycznego
Wło
szak
owic
e
cka 24, 537-11-00, (065) 537 11 88
Ośrodek Wypoczynkowy Urzędu o ul.
ejsc
l. 537 11 54 (27 miejsc
tracji Wlkp.Urzędu
y
Ośrodek Wypoczynkowy „AGAT” Boszkowo, ul. Turystyczna 5, tel. 0 695 198 878
Ośrodek wypoczynkowy "PUDEŁKOWO", 64-140 Boszkowo-Letnisko, ul. Dominitel.(065)(pawilon piętrowy murowany oraz domki letniskowe)
Gminy Włoszakowice, BoszkowPocztowa 31c ,tel. 537 11 98 (27 minoclegowych)
Ośrodek Wypoczynkowy "AKWAWIT" Boszkowo, ul. Pocztowa 3, tenoclegowych )
Ośrodek Wypoczynkowy Zakładu Obsługi AdminisWojewódzkiego "ALDONA", Boszkowo, ul. Dominicka 20,tel. 537 11 92 (48 miejsc noclegowych)
Ośrodek Wypoczynkow"RELAKS" ul. Dominicka 37, Boszkowo 64-140 Włoszakowice, tel. (0-65) 537-11-55, 0-601-542-692 (60 miejsc noclegowych)
Ośrodek Turystyczno Wypoczynkowy „LOK” Boszkowo, ul. Żeglarska 1, tel. (065) 537 11 45, 0 604 995 011 (60 miejsc noclegowych)
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
66
Operat zagospodarowania turystycznego
Wło
szak
owic
e "RELAX"
64-140
i Tomasz Sadowy, ul.
a 31, 64-140 11-65, 601-
Włoszakowice Sylwan
4-47 tel. ka,
Ośrodek Wypoczynkowyul. Dominicka 27, BoszkowoWłoszakowice, tel. (0-65) 529 96 41, 0 601 795 904 (20 miejsc noclegowych)
Domki pod sosnami Elwira ŁukaszewiczDominicka 66, Boszkowo, tel 0 515 206 181, (074) 665 68 91
Ośrodek Wypoczynkowy "TEPSA" ul. DominickWłoszakowice, tel. 065-537-911-603
Ośrodek Wypoczynkowy Nadleśnictwaul. Dominicka 32, Boszkowo, 64-140 Tel,: 065 537-11-35; 065 537-00-02 Tel. Kom.0697 70-82-80 (30 miejsc noclegowych)
Ośrodek Wypoczynkowy Magdalena tel. (065) 537-1kom. 0698 61-77-37 ul. DominicBoszkowo, 64-140 Włoszakowice (70 miejsc noclegowych)
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
67
Operat zagospodarowania turystycznego
Wło
szak
owic
e
ejsc
y "Ruch"
o 64-140 Włoszakowice (80
sca
sc noclegowych)
Ośrodek wypoczynkowy "Pod Akacjami" , ul. Dominicka 48 Boszkowo tel.0 503 57 57 63
Ośrodek Wypoczynkowy PSS "SPOŁEM" Boszkowo, ul. Dominicka 21 ,tel. 537 14 02 (40 minoclegowych)
Ośrodek WypoczynkowBoszkowo, ul. Dominicka 46, tel. (0-65) 537 11 62 (50 miejsc noclegowych)
Ośrodek żeglarski Turystyczna 7, Boszkowmiejsc noclegowych)
Ośrodek Wypoczynkowy Pogotowia Ratunkowego we Wrocławiu "Kukułka" Boszkowo, ul. Dominicka 64, tel. (0-65) 537 11 64 (92 miejnoclegowe)
Ośrodek Wypoczynkowy Wielkopolskich Tartaków Witar, Tartak Rawicz, Boszkowo, ul. Dominicka 32, tel. 546 10 71, tel. kom.0 605 563 708 (30 miej
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
68
Operat zagospodarowania turystycznego
Wło
szak
owic
e
cztowa jsc
.
ka
1-
PPHU Ośrodek C. 64-140
Ośrodek Wypoczynkowy „Wiewiórka” Boszkowo, ul. Po31c, tel. (065) 537 11 98 (27 mienoclegowych)
OW DAGLEZJA Boszkowo, ulDominicka 38 tel. 0-605997636, 0-605600220
Ośrodek Wypoczynkowy "WRZOS", Boszkowo, ul. Starkows5, tel. 537-11-69 (30 miejsc noclegowych)
SAMI SWOI Boszkowo, ul. Dominicka 66 tel. 065 5456459, 0-5130-13-98
OW PIRAT ul. Turystyczna 2, Boszkowo, 64-140 Włoszakowice, tel. 065 537-11-77 tel. 601 330 843
"Jarzębia"Wypoczynkowy "Alfa" S.Boszkowo Dominicka 33
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
69
Operat zagospodarowania turystycznego
Wsc
how
a Gościniec "U RUDOLFA", Lgiń 35, 67 - 400 Wschowa, tel. (065) 540 03 93, (22 miejsca noclegowe)
ad
sowy "Nad jeziorem" howa
poczynkowy om. 0694-
ska Komendy Hufca em
środek OSIR Wschowa nad jeziorem w Lginiu, tel. (065) 540 03 94 (pole kempingowe na 36 kempingów - pole namiotowe na 300 miejsc)
Pole namiotowe na stanicy hufca ZHP, Lgiń tel. Stanica Lgiń 65 540 03 91 (300 miejsc noclegowych - namioty)
ościnna Zagroda AD
STRUMYKIEM" TERESA I WIESŁAW LITOROWICZOWIE Lgiń 88, 67-400 Wschowa, tel. (065) 540-03-08, kom. 0 600 698 769 ( 9 miejsc noclegowych) Kwatera Agroturystyczna "Na Rozdrożu" - Błażej Durek, Lgiń 81, 67-400 Wschowa, tel. (065) 540 03 72 kom. 0 608 238 457 (6 miejsc noclegowych)
Gościnny Dom "U Laskowskich" - W. i K. Laskowscy, Lgiń 87, 67-400 Wschowa, tel. (065) 540 03 63 (15 miejsc noclegowych)
Ośrodek OSIR Wschowa njeziorem w Lginiu, tel. (065) 540 03 94 (96 miejsc noclegowych)
Ośrodek wczaBłażej Durek Lgiń 81 67-400 Wsctel. kom. 608-238-457
Ośrodek Wy"KLASAN" w Lginiu, tel. k76-76-32, 0660-25-83-62 (80 miejsc noclegowych)
Stanica HarcerZHP "Wschowa" nad jeziorLgińsko , tel. (065) 540 03 91 (80 miejsc noclegowych-domki)
O G"N
Św
ięci
ech
owa K.E.M.P. INN 64-117 Krzycko Małe,
ul. Główna 105 tel: 065 533-15-22 tel. kom. 607806910, 669347943
Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, 2008
70
Operat zagospodarowania t
Narodowa Fundacja
Spis tabel:
Tab. 1. Charakterystyka a
Tab. 2. K
urystycznego
Ochrony Środowiska, 2008
71
trakcyjności jezior dla potrzeb turystyki i rekreacji ...................................16
ąpieliska zorganizowane wraz z urz ami występują nad jeziorami: ............34
T . 3 ag tu 35
Tab. 4. Powierzchnia so in. ................................................40
Tab. 5. Korzystający z noclegów w gminach w 2006 r. (wg GUS) .....................................................42
T i w rystycznych...........................................................................43
Spis rysunków:
Rys. 1. Obszary turystyczne w PPK wg gmin (GUS 2006) r. ..............................................................41
Rys. 2. Korzystający z noclegów w gminach w 2006 r. (wg GUS)......................................................42
Rys. 3. Gęstość zaludnienia obszarów turystycznych ...........................................................................43
Spis fotografii:
F nia szlaków turystycznych na terenie gm ęt ..............................22
Fot. 2. Zagospodarowanie rekreacyjne na plaży nad jeziorem Lgi ...............34
Fot. 3. Par ś ęt.....................................................................................36
Załączniki:
Załącznik 1. Baza noclegowa Przemęckiego Parku Krajobrazowego wg gmin................................59
ąd
ab . Z ospodarowanie rystyczne jezior P
łectw o charakterze turys
zonymi plaż
PK ..............................................................................
tycznym wg gm
ab. 6. Gęstość zaludn enia obszaró tu
ot. 1. Przykład znakowa
king le
iny Przem
ńsko (gm. Wschowa).
ny na terenie gminy Przem
Recommended