Tehnologija prerade plastike

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 1/21

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 2/21

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 3/21

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 4/21

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 5/21

P#jm#$i $a%ni za razume$anje &rizganja"

'( )&rizga$anje" proes pri kojem rastop puni kalup, priodredjenom pritisku i brzini, koji se podešavaju u zavisnosti odvrste termoplasta.

*( Pritisak u&rizga$anja" podrazumeva se pritisak rastopa uilindru za topljenje. Aesto se koristi naziv spei>čni pritisakubrizgavanja. Bavisi od pritiska u hidrauličnom sistemu i odprečnika pužnog vijka. +( akna,ni pritisak" Produženo delovanje pritiska u ilindru

radi popunjavanja šupljina nastalih skupljanjem materijala pri

hladjnju. @eć naknadni pritisak primenjuje se kod većihotpresaka, kod otpresaka sa nejednakom debljinom zida i kodentralnog ulivnog sistema. -iži naknadni pritisak primenjuje sekod tačkastog ulivnog sistema i kod okruglih i pljosnatih ušća.

 &reba da bude :?C;?D od pritiska brizganja. 

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 6/21

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 7/21

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 8/21

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 9/21

5aze u pr#6esu&rizganja

 &ehnološki proes brizganja sastoji se odniza operaija koje se odvijaju automatski.Ba početak iklusa neophodno je prethodnoobaviti radnje kojima se mašina ili sistem

za brizganje dovode u radno stanje ipočetni položaj. bično se te radnje sastojeod zagrevanja ilindra za topljenje ihidrauličkog ulja na radnu temperaturu, a

početni položaj je obično sledeći3 otvorenkalup, izbaivač u zadnjem položaju,odmaknuta mlaznia i nadoziran materijal.-a slii 6 je prikazan iklus brizganja.

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 10/21

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 11/21

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 12/21

  Gla$ni skl#p#$i&rizgali6e1lavni sklopovi ove mašine su3

4. Iedinia za brizganje56. Iedinia za zatvaranje kalupa57. KidrauličnoCpogonska jedinia58. #pravljačkoCkontrolna jedinia59. istem za zaštitu rukovaoa i

opreme.

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 13/21

Slika +( 7 Brizgali6aBA88E5E9

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 14/21

   !e,ini6a za&rizganjeBadatak jedinie za brizganje jeste da pripremi odredjenu

količinu (dozu) materijala i da ga pod visokim pritiskomzadatom brzinom ubrizga u zatvoren kalup.

1lavni delovi jedinie za brizganje su dati na slii 83

lika 8. Iedinia za ubrizgavanje sakružnim valjkom3 4C mlaznia, 6C ilindar, 7C pužni vijak, 8Cgrejač, 9C levak, :C zupčanii, ;C spojnia, <C motor, =Chidraulični ilindar, 4?C vodjia

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 15/21

L obzirom na $unkiju koju obavljaju u proesuprerade, ilindar i pužni vijak su najvažniji delovibrizgalie. Puž čini ilindrično jezgro i pužasta

zavojnia koja može imati različitu dubinu. Badatakpuža je da transportuje materijal u čvrstom itečnom stanju, da ga dobro izmeša, homogenizuje isabije, tako da pod odredjenim pritiskom bude livenu kalup. Hužina puža je različita kod različitihbrizgalia i zavisi od njihovog kapaiteta i vrstepolimera. # svakom slučaju, on se proteže odulaznog dela za granulat do izlaznog dela, odnosnodizne.

-a tom rastojanju razlikuju se tri zone34. #lazna zona ili zona punjenja56. Bona kompresije5

7. Bona istiskivanja.

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 16/21

1ranulat se iz levka za punjenje dozira pod dejstvom silezemljine teže u ulazni deo ilindra. vaj deo je termičkiizolovan od ostalih ilindara ili se čak hladi da ne bi došlo

do privremenog topljenja materijala. # kompresionoj zonipočinje topljenje i homogenizaija polimera. va zona morabiti dovoljno dugačka da na njemom kraju polimer budepotpuno istopljen i homogenizovan. vo je naročito bitnoako se polimer boji bojama čija temperatura topljenja možebiti različita od temperature topljenja polimernogmaterijala. &emperatura topljenja polietilena se kreće ugraniama od 4<? o M do 68? o M. stopljen materijal ulazi uzonu istiskivanja, gde pod dejstvom pritiska ulazi u ulaznudiznu. # ovom delu obično su postavljeni otvori zaventilaiju kroz koje odlaze isparljive materije, koje bi

mogle da poremete ravnomerni tok materijala kroz diznu ukalup. # proesu brizganja puž se kreće dvojako, kružno ipravolinijski (napredCnazad). Pravolinijsko kretanje vrši senajčešće na hidraulični pogon. Potiskivanje klipa napredvrši se istiskivanjem materijala kroz diznu. # isto vreme vrši

se upuštanje novog granulata u ulaznu zonu ilindra.@raćan em kli a unazad, zatvara se ulaz u ilindar i

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 17/21

   !e,ini6a za zat$aranjekalupa

 Iedan od delova (sklopova) brizgalie čini kalup imehanizam za njegovo zatvaranje i otvaranje,kao i sistem za hladjenje kalupa. Ealup zabrizganje sastiji se iz dva dela34.nepokretnog6. pokretnog(slika 9)

  Slika /7 Izgle,

  kalupa

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 18/21

Pomeranjem pokretnog dela kalupa unapred ili unazad, vrši seotvaranje, odnosno zatvaranje kalupa. Eretanje pokretnog delakalupa najčešće se vrši hidrauličkim pogonom, odnosno promenompritiska ulja u pogonskom delu za kalup. Pokretni deo kalupapovezan je sa ilindrom za ulje i odgovarajućim klipom. Elip regulišepritisak ulja u ilindru. @rednost pritiska zatvaranja zavisi od veličinekalupa, a u ovom slučaju iznosi3 4?? P z (bari). -ačin promenepritiska je veoma važan, jer se na taj način podešava vremehladjenja kalupa, odnosno $ormiranog komada. Kladjenje se vršivodom, a takodje, Nastupljeno je i uljno hladjenje. Hakle, odzavršetka brizganja do početka otvaranja alata, tj. kalupa, tečevreme hladjenja koje u ovom slučaju iznosi3 h t O= (s). @reme koje jepotrebno za hladjenje, otvaranje kalupa, vadjenje komada i ponovnozatvaranje poznato je kao vreme stajanja, jer se u tom periodu novakoličina mase za brizganje ponovo priprema. "aterijal koji se dobro

izmeša, homogenizuje i sabije pod odredjenim pritiskom je uliven ukalup. Miklus brizganja, tj. izrade ovog proizvoda se završavaispadanjem komada, posle čega se kalup ponovo zatvara i otpočinjenovi iklus. Melokupan proes izrade ovog proizvoda iznosi3 tO49,7(s). spadanje gotovog komada vrši se izbaivanjem pomoćuizbačkih igala koje se nalaze na pokretnom delu kalupa.

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 19/21

Slika 07G#t#$ pr#iz$#,7:tipaljke za za$esu

a sli6i 0 je prikazan izgle,g#t#$#g pr#iz$#,a"

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 20/21

  ZA;9!)<A;"0rizganje je jedan od najraširenijih tehnoloških

postupaka prerade plastičnih materijala. 'azvojnovih materijala i sve veći zahtevi u eksploataijiproizvoda dobijenih brizganjem uslovili su i razvoj iusavršavanje različitih postupaka brizganja. Proes

proizvodnje delova od plastike metodom brizganja je veoma jednostavna metoda, jer na mašinamabrizgaliama postoji mogućnost postavljanjarazličitih kalupa (alata), tako de se mogu izraditirazličiti delovi. Proes proizvodnje štipaljki zazavesu je veoma jednostavan, a samim tim štotraje svega 49,7 sekundi, veoma je brz, tako da semože proizvesti velika količina ovog proizvoda zakratko vreme.

7/26/2019 Tehnologija prerade plastike

http://slidepdf.com/reader/full/tehnologija-prerade-plastike 21/21

K@+*+ -+ P+-IQ

akultet za poslo!ne studije

Vršac

"arija #rnić $$%&'%-"