View
224
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
8/2/2019 xk c ph sang M
1/66
1
MC LC
MC LC ......................................................................................................... 1
TM TT CNG TRNH................................................................................. 5
GII THCH T VIT TT............................................................................. 6
LI M U.................................................................................................... 7
CHNG 1: C S L LUN XUT KHU HNG HA V CHNH
SCH TI CHNH THC Y XUT KHU C PH ................................ 9
1.1. Xut khu hng ha trong bi cnh hi nhp............................................... 9
1.1.1.Hi nhp thng mi quc t ................................................................... 91.1.1.1. Khi nim v hi nhp thng mi quc t................................... 9
1.1.1.2. Ni dung ca hi nhp .................................................................. 91.1.1.3. C hi v thch thc ................................................................... 10
1.1.2.Xut khu c ph i vi pht trin kinh t x hi.................................. 121.1.2.1. c im ca sn xut kinh doanh c ph................................... 12
1.1.2.2. Vai tr ca xut khu c ph i vi kinh t, x hi Vit Nam.... 13
1.1.2.3. Li th v bt li th ca xut khu c ph Vit Nam ................. 14
1.2. Chnh sch ti chnh thc y xut khu c ph......................................... 15
1.2.1. Cc nhn t nh hng n xut khu c ph ......................................... 15
1.2.1.1. Cu v th trng nc nhp khu .............................................. 15
1.2.1.2. Gi c v cht lng ................................................................... 16
1.2.1.3. Knh v dch v phn phi.......................................................... 17
1.2.1.4. Mi trng cnh tranh ................................................................17
1.2.1.5. Yu t v sn xut ch bin......................................................... 17
1.2.1.6. Cc nhn t thuc v qun l ......................................................18
1.2.2. Chnh sch ti chnh nhm thc y xut khu c ph ............................ 19
1.2.2.1. Chnh sch thu xut nhp khu.................................................. 19
1.2.2.2. Chnh sch tn dng xut khu .................................................... 21
1.2.2.3. Chnh sch t gi hi oi...........................................................23
1.2.2.4. Chnh sch bo him xut khu................................................... 24
8/2/2019 xk c ph sang M
2/66
2
CHNG 2: THC TRNG XUT KHU C PH VIT NAM V
CHNH SCH TI CHNH THC Y XUT KHU C PH SANG
TH TRNG HOA K ................................................................................. 25
2.1. Thc trng xut khu c ph va Vit Nam trong thi gian qua ................ 25
2.1.1. Khi qut v ngnh c ph Vit Nam...................................................... 25
2.1.2. Th trng xut khu ca c ph Vit Nam.............................................26
2.1.3. K qu xut khu c ph Vit Nam trong thi gian qua .......................... 26
2.1.3.1. Kim ngch xut khu .................................................................. 26
2.1.3.2. Gia c.......................................................................................... 27
2.1.3.3. C cu chng loi .......................................................................28
2.2. Thc trng xut khu c ph sang th trng Hoa K ................................ 292.2.1. c im th trng Hoa K v c ph................................................... 29
2.2.1.1. Tnh hnh tiu th........................................................................ 29
2.2.1.2. Cung c ph trn th trng Hoa K ........................................... 30
2.2.2. Thc trng xut khu c ph sang th trng Hoa K ............................. 30
2.2.2.1. Kim ngch v s lng ...............................................................30
2.2.2.2. C cu chng loi .......................................................................31
2.2.2.3. Cht lng v gi c ................................................................... 322.2.2.4. Cnh tranh sn phm v doanh nghip xut khu c ph trn th
trng Hoa K............................................................................ 33
2.2.3. nh gi v xut khu c ph Vit Nam sang th trng Hoa K ........... 34
2.2.3.1. Kt qu t c......................................................................... 34
2.2.3.2. Nhng tn ti v nguyn nhn .................................................... 35
2.3. Chnh sch ti chnh h tr xut khu c ph Vit Nam sang th trng
Hoa K..................................................................................................... 36
2.3.1. Chnh sch tn dng h tr xut khu......................................................38
2.3.2. Chnh sch tn dng cho u t............................................................... 38
2.3.3. Chnh sch thu ......................................................................................40
2.3.4. Chnh sch bo him ri ro .....................................................................42
8/2/2019 xk c ph sang M
3/66
3
2.3.5. Chnh sch h tr khc ........................................................................... 42
2.3.6. nh gi ................................................................................................. 43
2.3.6.1. Nhng mt c ca cc chnh sch ti chnh............................. 43
2.3.6.2. Nhng tn ti..............................................................................44
CHNG 3: MT S GII PHP V KIN NGH V CHNH SCH
TI CHNH THC Y XUT KHU C PH VO TH TRNG
HOA K.......................................................................................................... 46
3.1. D bo th trng c ph th gii v Hoa K ............................................ 46
3.1.1. D bo v th trng c ph th gii....................................................... 46
3.1.2. D bo v th trng c ph Hoa K ......................................................47
3.1.2.1. Cu c ph ca th trng Hoa K .............................................. 473.1.2.2. Cung c ph trn th trng Hoa K ........................................... 48
3.1.3. Quan im v u t cho ngnh c ph Vit Nam .................................. 48
3.1.3.1. V sn xut ch bin ................................................................... 48
3.1.3.2. V xut khu............................................................................... 49
3.2. Quan im i mi chnh sch ti chnh phc v h tr xut khu
c ph ........................................................................................................ 50
3.2.1. u i i vi nhng mt hng xut khu mi, th trng mi,kim ngch v sn lng gia tng............................................................ 50
3.2.2.Chuyn t h tr trc tip sang gin tip thc y xut khu.............. 50
3.2.3. H tr xut khu c ph phi m bo s ph hp cht ch v c
ch khuyn khch, s kt hp bn nh................................................. 51
3.3. Nhng gii php v chnh sch ti chnh thc y xut khu c ph
Vit Nam sang th trng Hoa K ............................................................ 52
3.3.1. V pha cc doanh nghip sn xut v kinh doanh c ph....................... 52
3.3.1.1. Xy dng k hoch v vn u t v kinh doanh........................ 52
3.3.1.2. T chc huy ng cc ngun vn................................................ 54
3.3.1.3. Nng cao hiu qu s dng vn .................................................. 55
3.3.1.4. u t ti chnh cho cng tc sn xut, ch bin v nghin
8/2/2019 xk c ph sang M
4/66
4
cu th trng, xc tin thng mi............................................ 56
3.3.1.5. u t ti chnh pht trin ngun nhn lc.................................. 57
3.3.2. V pha Nh nc................................................................................... 57
3.3.2.1. Chnh sch h tr ti chnh u t cho sn xut ch bin .......... 57
3.3.2.2. Chnh sch h tr xc tin thng mi v m rng th trng c
ph Hoa K................................................................................. 58
3.3.2.3. Cc chnh sch h tr..................................................................59
3.3.2.4. Mt s kin ngh khc................................................................. 60
3.3.3. Hip hi v cc t chc cung cp dch v h tr xut khu c ph.......... 61
KT LUN...................................................................................................... 63
PHC LC......................................................................................................64DANH MC TI LIU THAM KHO.......................................................... 65
8/2/2019 xk c ph sang M
5/66
5
DANH MC CC BNG S LIU
Bng 2.1: Tnh hnh xut khu c ph ca Vit Nam thi k 2000 2004
Bng 2.2: Gi c ph xut khu ca Vit Nam
Bng 2.3: Din bin gi c ph trn s giao dch London nm 2004
Bng 2.4: C cu chng loi c ph xut khu ca Vit Nam
Bng 2.5: Tnh hnh tiu th c ph ca Hoa k
Bng 2.6: Kim ngch xut khu c ph Vit Nam vo th trng Hoa K.
Bng 2.7: C cu sn phm c ph ca Vit Nam xut khu vo Hoa K.
Bng 2.8: Cht lng c ph xut khu Vit Nam.
Bng 2.9: Thu sut nhp khu mt s sn phm nng lm sn ca Vit Nam
vo th trng Hoa K.
Bng 3.1: Quan h cung cu trn th trng c ph th gii (triu bao).
Bng 3.2: D bo nhp khu nng sn ca Hoa K nm 2005
8/2/2019 xk c ph sang M
6/66
6
GII THCH T VIT TT
ADB: Ngn hng pht trin Chu
AFTA: Khu vc mu dch t do cc nc ASEAN.
CEPT: L trnh ct gim thu quan c hiu lc chung ca cc nc ASEAN
CFD: Qu u t pht trin Php
FAO: Qu nng lng thc Lin Hip Quc
FDI : Vn u t trc tip nc ngoi
GATT: Hip nh chung v thu quan v thng mi.
ICO : T chc c ph quc t.IFM : Qy tin t Lin quc t.
MFN: Quy ch ti hu quc.
NCA: Hip hi c ph M.
ODA: Ngun vn vin tr v cho vay u i nc ngoi.
VCCI: Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam
VICOFA: H ip hi c ph ca cao Vit Nam.
WB : Ngn hng th gii.
WTO: T chc thng mi th gii.
8/2/2019 xk c ph sang M
7/66
7
TM TT CNG TRNH
C ph l mt trong nhng mt hng nng sn xut khu ch lc ca Vit
Nam. T nhiu nm qua xut khu c ph Vit Nam lin tc gia tng, c cu sn
phm xut khu c s thay i tch cc, cht lng v sc cnh tranh snphm c nng ln trn cc th trng ln nh EU, Hoa K. Tuy nhin, quy
m, th phn xut khu cn nh b, cht lng cn km cnh tranh so vi cc
i th, ch yu l xut khu c ph nhn, t l c ph ch cn thp. Do vy
nghin cu ti v xut khu c ph sang th trng Hoa K, gii hn vo cc
chnh sch ti chnh l rt cn thit, c ngha c v l lun v thc tin.
Cng trnh nghin cu c kt cu lm ba chng.
Chng 1: H thng ho cc vn l lun c bn v xut khu trong iukin hi nhp, c im, li th, kh khn tr ngi v vai tr, cc nhn t nh
hng ti xut khu c ph Vit Nam, ni dung ch yu ca cc chnh sch ti
chnh (thu xut nhp khu, tn dng xut khu, t gi, bo him xut khu)
nhm thc y xut khu c ph Vit Nam.
Chng 2: Kho st v phn tch khi qut thc trng xut khu c ph Vit
Nam ni chung, c im th trng Hoa K, thc trng v cc chnh sch ti
chnh nhm h tr, thc y xut khu c ph Vit Nam sang th trng Hoa K
giai on 2000- 2004. T rt ra nhn xt, nh gi v nhng thnh tu kt
qu t c, nhng hn ch tn ti v nguyn nhn ca xut khu c ph, ca
chnh sch ti chnh i vi h tr, thc y xut khu c ph sang th trng
Hoa K trong thi gian qua.
Chng 3: ti xy dng mt s quan im v chnh sch, gii php ti
chnh nhm h tr xut khu c ph Vit Nam. Trn c s cc tin l lun v
thc tin, cc nghin cu d bo v cc quan im nh hng mc tiu xut
khu c ph Vit Nam cng nh cc quan im v chnh sch h tr, ti a
ra h thng cc gii php ti chnh trn tm vi m, cc chnh sch ti chnh trn
tm v m v mt s kin ngh nhm thc y xut khu c ph sang th trng
Hoa K t hiu qu cao hn na trong thi gian ti.
8/2/2019 xk c ph sang M
8/66
8
LI M U
1. S cn thit la chn ti nghin cu.
Kinh doanh c ph ngy nay chim mt v tr rt quan trng trn phm vi
ton th gii. i vi Vit nam, c ph l mt hng nng sn xut khu ch lcch ng sau go. Hng nm xut khu c ph em v cho nn kinh t mt lng
ngoi t khng nh, ng thi gii quyt hng trm nghn cng n vic lm cho
ngi lao ng trong nc.
Trong xu th m ca hi nhp kinh t th gii nh ngy nay, di nh sng
ca ng li chnh sch m ca hi nhp vi kinh t th gii ca ng v Nh
nc th th trng hng ha ni chung v c ph Vit nam ni ring khng
ngng c m rng. Trong phi k n th trng Hoa k, y l mt trongnhng bn hng ln nht ca c ph Vit Nam. Tuy nhin cng cn phi thy
rng th phn ca c ph xut khu Vit Nam th trng Hoa k cn rt nh b
v uy tn cng nh v th ca c ph Vit Nam th trng ny l cha cao.
Trong khi Vit Nam c nng lc sn xut c ph rt ln, chng ta c kh hu
v th nhng rt thch hp vi cy c ph. Mt khc Vit Nam v Hoa K
k hip nh thng mi song phng, nhng khi lng cng nh kim ngch
xut khu ca Vit Nam sang th trng Hoa K trong nhng nm gn y li
tng trng chm v khng n nh. Mc d ton ngnh, cc doanh nghip c
ph v Chnh ph c nhiu gii php, chnh sch h tr, thc y sn xut,
ch bin v xut khu c ph. Tuy nhin cc gii php cha ng b, n khp.
Cc chnh sch v ti chnh cng cn nhiu hn ch v gp nhiu kh khn tr
ngi trong bi cnh hi nhp. V vy, vic y nhanh tc xut khu c ph
ca Vit Nam sang th trng Hoa k l mt nhim v quan trng ca ngnh c
ph Vit Nam, nhm gp phn thc hin thng li nhim v ca ngnh c ph
cng nh mc tiu chin lc xut nhp khu ca quc gia.
Xut pht t nhng l do trn em mnh dn la chn ti nghin cu khoa
hc sinh vin l Mt s gii php v chnh sch ti chnh nhm thc y
xut khu c ph Vit Nam sang th trng Hoa K
8/2/2019 xk c ph sang M
9/66
9
2. Mc ch nghin cu ca ti.
- Khi qut ha mt s l lun xut khu c ph, chnh sch ti chnh thc
y xut khu trong iu kin hi nhp thng mi quc t.
- Nghin cu nh gi thc trng hot ng xut khu c ph vo th trng
Hoa k v chnh sch ti chnh nhm h tr cho hot ng ny.
- ra mt s gii php v ti chnh nhm thc y xut khu c ph ca
Vit Nam vo th trng Hoa k thi gian ti.
3. i tng v phm vi nghin cu
- i tng nghin cu ca ti l cc hot ng xut khu c ph ca Vit
Nam sang th trng Hoa K v cc chnh sch ti chnh h tr cho hot ng
xut khu c ph Vit Nam.- Phm vi nghin cu ca ti l cc chnh sch ti chnh trn tm v m
ca Nh nc tc ng ti hot ng xut khu c ph ca Vit nam sang th
trng Hoa k.
4. Phng php nghin cu
- Phng php duy vt bin chng v lch s
- Phng php thng k ton
- Phng php phn tch tng hp5. Ni dung v kt cu ca ti
Ngoi phn m u, kt lun v danh mc ti liu tham kho ti nghin
cu gm ba chng:
Chng 1: C s l lun v xut khu hng ha v chnh sch ti chnh
thc y xut khu c ph.
Chng 2: Thc trng xut khu c ph Vit Nam v chnh sch ti
chnh thc y xut khu c ph Vit Nam sang th trng Hoa k.
Chng 3:Mt s gii php v kin ngh v chnh sch ti chnh thc
y xut khu c ph Vit Nam sang th trng Hoa k trong thi gian ti.
8/2/2019 xk c ph sang M
10/66
10
CHNG 1:
C S L LUN V XUT KHU HNG HA V CHNH SCH TI
CHNH THC Y XUT KHU C PH.
1.1. XUT KHU HNG HA TRONG BI CNH HI NHP.
1.1.1. Hi nhp thng mi quc t.
1.1.1.1. Khi nim v hi nhp thng mi quc t.
Hi nhp kinh t quc t l qu trnh ch ng gn kt nn kinh t v th
trng ca tng nc vi kinh t khu vc v th gii thng qua cc n lc t do
ha v m ca trn cc cp n phng, song phng v a phng.
Hi nhp thng mi l mt trong nhng mi nhn ca hi nhp kinh t
quc t. Do vy ni n hi nhp kinh t l phi cp ti s gn kt nn kinht, th trng ca tng nc vi nhau, hoc gia cc khi kinh t.
Ngoi ra hi nhp bao gi cng gn lin vi qu trnh cam kt m ca th
trng v t do ha thng mi. Nhng n lc hi nhp quc t ca cc quc
gia th hin trn nhiu phng din, nhiu cp khc nhau nh n phng
m ca th trng t do ho thng mi, hp tc song phng hoc a phng
th hin trong vic k kt cc hip nh thng mi song phng, tham gia vo
cc din n, cc nh ch khu vc v ton cu.
1.1.1.2. Ni dung ca hi nhp.
Th nht, k kt v tham gia vo cc nh ch v t chc kinh t quc t,
cng vi cc thnh vin m phn xy dng ra cc lut chi chung v thc hin
cc cam kt, quy nh i vi cc thnh vin ca nh ch, t chc .
Th hai, l tinhnh cc cng vic cn thit trong nc bo m t
c mc tiu ca qu trnh hi nhp cng nh thc hin cc quy nh, cam
kt quc t v hi nhp. l:
- iu chnh chnhsch theo hng t do ha v m ca, gim v tin ti
d b hng ro thu quan v phi thu quan, c bit l hng ro phi thu lm
cho cc hot ng thng mi gia cc nc thnh vin ngy mt thng thong
hn. iu ny chng ta c th thy rt r i vi cc nc l thnh vin ca T
8/2/2019 xk c ph sang M
11/66
11
chc thng mi th gii (WTO). Vit Nam ang n lc tr thnh thnh vin
ca WTO v iu quan trng chng ta ang lm chnh l iu chnh xy dng
cc chnh sch ph hp vi quy nh ca WTO v hi nhp thnh cng.
- Bn cnh cc quc gia cn phi iu chnh c cu kinh t t vic sn
xut, kinh doanh, mt hng v c c cu u t cho ph hp vi qu trnh t do
ha v m ca. C nh th cc nc mi c th khi thc ti a ngun lc v li
th trong nc nng cao c nng lc cnh tranh ca quc gia mnh. ng
thi thng qua cng gip cho cc nc hi nhp thnh cng v hiu qu.
Vic iu chnh ny khng ging nhau gia cc nc v gia cc thi k khc
nhau trong cng mt nc. Cn c vo nhng iu kin v mc ch khc nhau
m cc quc gia c s iu chnh sao cho thch hp, ti u v hiu qu nht.- Ngoi ra, cc quc gia cn phi tin hnh sp xp li v i mi cc doanh
nghip trong nc. i mi cng ngh, cch thc qun l v o to ngun
nhn lc c c nhng cng nhn c tay ngh cao, nhng nh qun l gii
m bo hi nhp thnh cng.
1.1.1.3. C hi v thch thc khi hi nhp.
a. C hi:
- Thng qua hi nhp, cc quc gia s tham gia vo phn cng lao ng thgii. T gip cc quc gia khai thc tt ngun lc v li th m mnh c
pht trin kinh t v thng mi quc t ca quc gia.
- Thng qua hi nhp s thc y thng mi quc t ca quc gia pht
trin. Hng ha ca quc gia s c m rng v th trng tiu th v vy s
khuyn khch cc nh u t m rng u t sn xut. Mt khc hng ha ca
nc cng s b cnh tranh gay gt hn trn th trng th gii v c trn th
trng ni a, buc cc doanh nghip phi t u t i mi cng ngh, qun l
nng cao nng sut v hiu qu sn xut tng sc cnh tranh ca hng ha
ca mnh. Bn cnh hi nhp cn gip cho quc gia v cc nh sn xut la
chn c mt hng m mnh c li th sn xut. Nh vy hi nhp thc y
s pht trin nn sn xut trong nc pht trin.
8/2/2019 xk c ph sang M
12/66
12
- Thng qua hi nhp gip cho cc quc gia, c bit l cc quc gia ang
pht trin c c hi nhn chuyn giao cng ngh, vn, khoa hc k thut cng
nh kinh nghim qun l kinh t v kinh nghim v kinh doanh quc t ca cc
nc tin tin trn th gii.
- Qua hi nhp cng gip cho cc quc gia ang v km pht trin nh Vit
Nam s c c hi gii quyt cc tranh chp thng mi bnh ng hn vi cc
nc pht trin.
b. Thch thc:
- S cnh tranh din ra ngy cng khc lit trn th trng th gii v thm
ch ngay c trn th trng ni a. i vi cc nc hng ha cha c sc cnh
tranh cao th y l mt thch thc to ln. Nu khng c cc bin php, chnhsch thch hp nng cao sc cnh tranh th s khng c ch ng trn th
trng th gii, ti t hn n cn ph hy nn sn xut trong nc.
- S ph thuc ln nhau v kinh t gia cc nc, cc nc km pht trin
thng vo v tr bt li, thua thit v thng b cc nc pht trin i x bt
cng. Ngoi ra cc tp on a quc gia d dng chi phi kinh doanh trong nn
kinh t hi nhp, thm ch l chi phi c Chnh ph.
- Khi tham gia hi nhp m ca nn kinh t s giao lu gia cc nc trnth gii s ngy cng thng thong d dng hn v v vy vn ha ngoi lai cng
nh cc t nn x hi mi cng theo con ng ny m du nhp vo. Nu nn
vn ha trong nc khng mnh khng li vi vn ha ngoi lai c hi
th n s ph v nn vn ha trong nc. Li sng thc dng chy theo ng
tin s lm cho con ngi ta ngy cng xa nhau hn, vn ha truyn thng s b
ph v c bit l vi nhng quc gia ng c bn sc vn ha truyn thng
lu i. M vn ha mt th hi nhp s tht bi v s mt tt c.
- Hi nhp lm phn ha giu ngho gia cc nc v gia cc tng lp
trong cng mt nc gy ra nhiu vn x hi phc tp m cc quc gia kh
gii quyt mt sm mt chiu c. Hi nhp cn khai thc cn kit ngun ti
nguyn trong nc gy nhim mi trng.
8/2/2019 xk c ph sang M
13/66
13
1.1.2. Xut khu c ph i vi pht trin kinh t x hi.
1.1.2.1. c im ca sn xut kinh doanh c ph
a. Ngun gc cy c ph.
Cy c ph c pht hin mt cch v tnh nh mt anh chng chn d tn
l Kaddi thuc ngi lng CaFa ca t nc Ethiopia, khi n d ca anh ta n
phi mt loi qu mu (c ph chn) v m n d khng ng m quy
ph sut m . V th n c gi l cy Cafa, v sau loi cy ny c gi
chch i l caf, Coffee, hay c ph nh ngy nay.
b. c im ca sn xut kinh doanh c ph.
- C ph c tnh thi v cao, y chnh l c im nh hng ln nht ti
kinh doanh c ph. Ngay c nhng nc sn xut v kinh doanh c ph ln nhBraxin, Colombia cng chu tc ng bi c im ny. Vo thi v thu hoch
gi c ph thng xung thp, cn vo gia nin v gi c ph thng tng ln
do hng b khan him. Chnh v l do ny m cc nc xut khu c ph ni
chung v cc doanh nghip kinh doanh xut khu c ph ni ring s c li th
hn khi h c ngun ti chnh phc v cho vic d tr c ph.
- C ph l cy cng nghip di ngy, c thi gian t lc u t ti lc khai
thc t 3 ti 5 nm. Chnh c im ny nh hng rt ln ti nhng nh snxut, c bit i a s l nhng ngi nng dn nhng nc sn xut c ph
c ngun ti chnh hn ch th vn u t ban u cho sn xut c ph ca h
ch yu l vay t cc ngn hng. Mt khc do thi gian khai thc a vo kinh
doanh di nn khi th trng c ph c bin ng theo chiu c li th nhng
ngi trng c ph kh c th nm bt c hi ngay c. Cn khi a vo kinh
doanh c th th trng c ph li c nhng bin chuyn bt li khc.
- Sn xut c ph chu nh hng nhiu bi iu kin thi tit, t nhin.
Nhng nm do hn hn, l lt th c ph b mt ma lm nh hng ln ti th
trng c ph th gii v lm o ln nhiu d on ca cc chuyn gia, cng
nh k hoch ca cc quc gia v cc cng ty kinh doanh c ph, c bit l i
vi nhng quc gia sn xut c ph ln nht th gii nh Braxin, Vit Nam.
8/2/2019 xk c ph sang M
14/66
14
- Kinh doanh c ph c tnh ri ro cao, c bit l cc hnh thc kinh doanh
v hp ng tng lai, gi tr li
1.1.2.2. Vai tr ca xut khu c ph i vi kinh t, x hi Vit Nam.
a. i vi nn kinh t, x hi v mi trng.
- Xut khu c ph mi nm em v cho nn kinh t chng ta mt lng
ngoi t ln, khong 500 triu USD. Xut khu c ph gp phn khng nh vo
vic thc hin mc tiu ca chin lc xut nhp khu ni ring v mc tiu
pht trin chin lc kinh t x hi ni chung ca t nc. Mt khc xut khu
c ph cn gp phn gip to vn cho u t my mc trang thit b cho s
nghip cng nghip ha, hin i ha nn kinh t.
- L mt ngnh s dng nhiu lao ng, xut khu c ph gp phn to ranhiu cng n vic lm, gip gii quyt vn tht nghip cho nn kinh t. Theo
Hip hi c ph ca cao Vit Nam (Vicofa) th mi nm ngnh c ph thu ht
khong 600.000 700.000 lao ng, thm ch trong ba thng thu hoch s lao
ng c th ln ti 800.000 lao ng. Lao ng lm vic trong ngnh c ph
chim khong 2,93% tng s lao ng trong ngnh nng nghip v chim 1,83%
tng s lao ng trn ton nn kinh t quc dn.
- Mt khc khi xc nh c ph l mt hng xut khu ch lc th s gipNh nc hoch nh cc chnh sch nh u t, quy hoch vng mt cch c
trng im, hp l, tit kim v c hiu qu cao trong pht trin kinh t.
- C ph khng ch l cy c gi tr kinh t cao, m trng c ph cn gip
thc hin ph xanh t trng i ni trc, bo v mi trng sinh thi. V cy c
ph thch hp vi nhng vng t i, c bit l cy c ph Robusta.
b. i vi cc doanh nghip sn xut, ch bin xut khu c ph.
- Xut khu c ph gip cc doanh nghip c thm li nhun, thu c ngoi
t u t mua my mc thit b m rng v nng cao sn xut t tng li
nhun v hiu qu trong hot ng ca mnh.
- Tham gia kinh doanh xut khu c ph gip cc doanh nghip, c bit l
cc doanh nghip chuyn doanh v c ph nng cao c uy tn hnh nh ca
8/2/2019 xk c ph sang M
15/66
15
n v trong con mt cc bn hng v trn th trng th gii t to ra cho
doanh nghip li th cnh tranh nng cao hiu qu hot ng m rng th
trng tng th phn v li nhun.
- Vi nhng doanh nghip kinh doanh tng hp, vic kinh doanh xut khu
c ph gip doanh nghip c thm mt hng la chn trong kinh doanh, t
la chn c mt hng kinh doanh c hiu qu tng li nhun uy tn.
c. Vi ngi sn xut c ph.
- C ph l sn phm trong nc c nhu cu khng cao do thi quen tiu
dng ca ngi Chu ni chung v ngi Vit Nam ni ring thch ung tr
hn c ph. V vy xut khu c ph s tm c u ra cho sn phm ca ngi
nng dn trng c ph, gip h tiu th c sn phm ca mnh v c thu nhp.- C ph l mt cy trng rt thch hp vi iu kin thi tit v th nhng
ca Vit Nam, c bit l vng Ty Nguyn v vng ng Nam B. C ph l
mt loi cy c gi tr kinh t cao nn vic xut khu c ph s gip ngi nng
dn trng c ph lm giu trn chnh mnh t ca mnh.
- Ngoi ra vic trng c ph xut khu gip h gii to ra vic lm cho
ngi nh trong thi bui nng nhn. Bn cnh vic xut khu c ph cn
gip cho ngi nng dn trng c ph c Nh nc cng nh doanh nghipu t vt t, ging v k thut chm sc s lm cho h nng cao nng xut lao
ng, cy trng v cht lng sn phm qua tng thu nhp cho chnh h.
1.1.2.3. Li th v bt li th ca xut khu c ph Vit Nam.
a. Li th.
- C ph Vit Nam c hng v c th vi gi r hn so vi c ph cng
loi ca cc nc. Bn cnh c ph Vit Nam c cc nh rang xay trn th
gii nh gi cao l d ch bin, c bit l ch bin c ph dng ngay.
- L mt hng xut khu chin lc nn c Nh nc u i thng qua
cc chnh sch v tn dng u t, tn dng xut khu, xc tin thng mi cng
nh cc h tr khc trong nghin cu v pht trin.
8/2/2019 xk c ph sang M
16/66
16
- Nhu cu c ph th gii l khng ngng tng ln, c bit l s thay i tp
qun v thi quen tiu dng ca ngi ng trong phi k n ngi tiu
dng Nht Bn v Trung Quc, hai quc gia gn vi chng ta v c th trng
rng ln. Bn cnh nhu cu tiu dng c ph ca Chu u v Bc M cng
khng ngng tng.
- Vic M d b lnh cm vn kinh t i vi Vit Nam v vic hai nc k
hip nh thng mi song phng (7/2000) l mt li th cho vic xut khu c
ph Vit Nam c bit l vo th trng chim th phn c ph th gii ln nh
Hoa K. Trong thi gian ti y khi Vit Nam chnh thc tr thnh thnh vin
ca WTO th c ph xut khu ca chng ta cng c nhiu li th hn na.
b. Nhng bt li th.- Cht lng c ph xut khu ca chng ta thp v khng ng u, y l
mt bt li ln ca c ph xut khu Vt Nam. y cng chnh l nguyn nhn
khin cho c ph xut khu Vit Nam thp v c s chnh lch ln vi gi c
ph th gii v vi Indonesia.
- Tnh trng cung vt qu cu trn th trng c ph th gii trong nhng
nm qua cng lm cho c ph xut khu Vit Nam gp rt nhiu kh khn.
- Th thc mua bn phc tp ca chng ta cng gp phn to nn bt li choc ph Vit Nam. Vic cc nh nhp khu than phin v cch thc mua c ph
ca h Vit Nam tn thi gian. H phi n tn nh xut khu m phn
xem xt cht lng cng nh cc cam kt thi hn, qu tn km thi gian. Trong
khi vi cch thc mua bn trn cc s giao dch th h ch mt vi gi.
1.2. CHNH SCH TI CHNH THC Y XUT KHU C PH.
1.2.1. Cc nhn t nh hng n xut khu c ph.
C nhiu nhn t nh hng n hot ng xut khu c ph. Nhng tu
chung li th c mt s nhn t tc ng sau.
1.2.1.1. Cu v th trng nc nhp khu.
- Cng nh cc loi hng ha khc, c ph xut khu cng chu tc ng ca
cu ca nc nhp khu. Nu nc nhp khu m c nhu cu cao v c ph th
8/2/2019 xk c ph sang M
17/66
17
xut khu c ph ca chng ta s tng trng tt v ngc li th n s lm gim
s lng cng nh kim ngch xut khu c ph. Mt khc, nhu cu ca nc
nhp khu v loi c ph cng nh hng ln n hot ng xut khu c ph
ca chng ta. Nu nc nhp khu c nhu cu c ph cao nhng lai c ph h
a thch l c ph ch (Arabica), trong khi chng ta ch yu xut khu c ph
vi (robusta) th cng lm cho xut khu c ph ca chng ta gim v ngc li
nu h c nhu cu v c ph vi th xut khu c ph ca chng ta s tng ln.
- Ngoi nhu cu ra th th trng ca nc nhp khu cng nh hng khng
nh ti hot ng xut khu c ph ca chng ta. Nu h c nhu cu nhng dung
lng th trng nh th cng khng lm tng xut khu c ph, hoc nhng
yu cu quy nh v cch thc cnh tranh trn th trng nc nhp khu cngnh hng tc ng n hat ng xut khu c ph ca chng ta.
- Mi trng cng nh chnh sch ca nc nhp khu i vi c ph cng
nh hng rt ln n hot ng xut khu c ph ca chng ta. Cho d ngi
tiu dng nc c nhu cu cao v c ph ca chng ta nhng chnh sch ca
Chnh ph nc bo h th trng trong nc, dng ln cc hng ro gy cn
tr cho hot ng xut khu th chng ta cng kh c th thc y xut khu vo
th trng ny c. Nh th trng M vi cc hng ro v k thut nh olut chng khng b sinh hc, th tc hi quancng gy nhiu kh khn cho
cc nc nhp khu nng sn vo th trng ny.
1.2.1.2. Gi c v cht lng.
- Bt k hng ha no cng vy, nu cht lng tt th c sc cnh tranh cao
v bn chy hn. Vi c ph cng vy nu cht lng c ph khng tt th
khng nhng tiu th c ph km m nu c xut khu c cng b p ga thp
nn gi tr xut khu l khng cao. Ngc li, cht lng tt khng nhng xut
khu c nhiu m gi c cn cao nn gi tr xut khu s ln.
- Gi c lun tc ng ti quan h cung cu. Gi thp th khi lng xut
khu s tng nhng gi tr li khng tng ng k thm ch l gim. Ngc li
8/2/2019 xk c ph sang M
18/66
18
khi gi c ph cao th khi lng xut khu c th khng tng nhng gi tr xut
khu li c th tng mnh.
1.2.1.3. Knh v dch v phn phi.
- Mt knh phn phi hp l s khng nhng gim chi ph trong hot ng
nng cao sc cnh tranh ca c ph xut khu m cn gip cho qa trnh xut
khu c ph c nhanh chng d dng v nm bt tt thng tin phn hi t th
trng nc nhp khu cng nh ca ngi cung ng.
- Dch v phn phi tt s gip cho khch hng hi lng hn khi mua c ph
ca chng ta. Dch v phn phi cn l v kh cnh tranh hu hiu ca cc nh
xut khu nhm tng sc cnh tranh v xut khu c ph. Nu nh khng c
dch v phn phi tt hn i th cnh tranh th khch hng s mua hng ca ith cnh tranh m khng mua ca mnh cho d c ph ca mnh c ga r hn.
V vy dch v phn phi nh hng ln ti hot ng xut khu c ph.
1.2.1.4. Mi trng cnh tranh.
Mi trng cnh tranh nh cc th ch, quy nh, cc ro cn i vi kinh
doanh c ph ca nc nhp khu c ph, s lng cc i th cnh tranh trn
th trng nc nhp khu c ph.
Mi trng cnh tranh cng gay gt th d lm gim xut khu c ph cachng ta nht l khi c ph ca chng ta l c ph Robusta c gi tr thp hn c
ph Arabica. Cht lng c ph ca chng ta li thp hn cc nc khc nh
Braxin, Colombia, Indonesia. Lm cho vic xut khu c ph ca chng ta gp
nhiu kh khn. Ngc li khi th trng c ph th gii c s cnh tranh khng
cao th s lm cho xut khu c ph ca chng ta c nhiu thun li.
1.2.1.5. Yu t v sn xut ch bin.
- Vic quy hoch vng trng c ph hp l s gip cho chng ta khai thc
c li th vng trong sn xut c ph. Nng cao c nng sut cht lng
ca c ph, qua to iu kin thun tin cho ch bin v xut khu c ph.
- Cng ngh ch bin cng nh hng ln ti xut khu c ph. Nu chng
ta c c cng ngh ch bin c ph hin i vi cng sut ln th chng ta s
8/2/2019 xk c ph sang M
19/66
19
nng cao c gi tr ca c ph xut khu. To ra sc cnh tranh mnh cho c
ph xut khu ca chng ta so vi cc nc xut khu c ph khc.
- Vic phn b cc nh my ch bin, cc c s kinh doanh c ph cng nh
cc vng sn xut c ph hp l s to iu kin thun li cho qu trnh vn
chuyn ch bin v kinh doanh xut khu c ph. Qua s gim c chi ph
trong hot ng, tng kh nng cnh tranh ca c ph xut khu trn th trng
c ph th gii.
- Ngoi ra cc yu t c s h tng cng c nh hng khng nh ti hot
ng xut khu c ph. Nu c c c s h tng tt th gip cho vic vn
chuyn c ph t ni sn xut ti ni ch bin v kinh doanh xut khu c ph
thun tin. C s h tng tt cn gip cho vic ch bin v kinh doanh xut khuc ph thun li. Gp phn tng cao kh nng cnh tranh ca ca c ph xut
khu, qua nng cao c kt qu cng nh hiu qu ca xut khu c ph.
1.2.1.6. Cc nhn t thuc v qun l.
- C th ni con ngi c ngha quyt nh trong mi vn , c bit l
trong kinh doanh. Vi kinh doanh xut khu c ph cng vy, cho d c y
cc nhn t thun li khc nhng nu nh khng c nhng cng nhn lnh ngh,
c kh nng vn dng khoa hc k thut cng nh c kh nng s dng mymc trang thit b hin i trong sn xut ch bin c ph th cng lm cho hot
ng kinh doanh c ph khng c hiu qu.
- Ngoi ra, cho d chng ta c c mt hng c ph c cht lng v c sc
cnh tranh cao nhng khng c ngi am hiu v kinh doanh xut nhp khu
tham gia qun l iu hnh vic kinh doanh xut nhp khu th xut khu c ph
ca chng ta cng khng th c c kt qu tt.
- Nhng ngi lm cng tc qun l v m, hoch nh cng gi vai tr to
ln trong hot ng xut khu c ph. Nhng nh qun l ny s c vn cho
Chnh ph iu tit v qun l hot ng xut khu c ph. Xy dng ln cc
chin lc cho s pht trin ca ngnh c ph trong nc.
8/2/2019 xk c ph sang M
20/66
20
1.2.2. Chnh sch ti chnh nhm thc y xut khu c ph.
1.2.2.1. Chnh sch thu xut nhp khu.
a. Vai tr ca thu.
Thu l ngha v phi ng gp cho Nh nc ca cc c nhn v cc t
chc kinh doanh theo lut nh m bo cc khon chi tiu ca chnh ph.
Nh vy, thu c vai tr ln i vi mi quc gia, l:
Mt l, thu l ngun thu ch yu cho ngn sch Nh nc phc v cho
cc nhu cu x hi, l mt hnh thc phn phi li mt phn ca ci ca x hi.
Hai l, thu cn l cng c Nh nc iu tit gi c, lm thay i quan
h cung cu, qua gip Nh nc iu tit sn xut v nh hng tiu dng.
Ba l, thu tc ng n hot ng thng mi quc t ca t nc qua iu tit hot ng xut nhp khu, u t quc t cng nh s vn ng ca
lung vn quc t. T gp phn thay i c cu sn xut kinh doanh v u
t hp l, nng cao hiu qu ca nn kinh t.
Trong giai on hin nay, khi xu th ton cu ha, khu vc ha v hi nhp
thng mi quc t ang din ra mnh m trn th gii th vic i mi v hon
thin chnh sch thu ang l mt nhim v rt quan trng ca chng ta tham
gia hi nhp thc hin cc cam kt v ct gim cc dng thu theo quy nh cacc nh ch v t chc thng mi m chng ta tham gia. Nh vic tham gia
vo l trnh ct gim thu quan chung (CEPT) v tham gia thc hin AFTA l
mt v d. Mt khc, vic xy dng chnh sch thu i hi phi c s thng
nht ph hp vi cc chun mc v lut l quc t nh Hip nh chung v thu
quan v thng mi (GATT) l mt v d.
Thu khng nhng ch l ngun thu ch yu ca ngn sch Nh nc m n
cn l chnh sch Nh nc iu tit cng nh th hin thi khuyn khch
hoc hn ch s pht trin ca ngnh hng no qua gip iu hnh nn
kinh t i theo ng qu o m ng v Nh nc nh. Ngoi ra n cn l
cng c Nh nc th hin thi trong quan h vi cc nc i tc gp
8/2/2019 xk c ph sang M
21/66
21
phn a nn kinh t hi nhp thnh cng vi kinh t th gii, cng nh xy
dng cc quan h ngoi giao chnh tr khc.
b. Ni dung ca chnh sch thu.
Thu xut nhp khu l mt trong nhng loi thu ca chng ta. N c nh
hng ln v tc ng trc tip n hot ng xut nhp khu ca quc gia.
Thu xut nhp khu c s dng trong quan h bun bn ngoi thng gia
quc gia vi cc quc gia khc trn th gii.
Vit Nam, Thu xut nhp khu c Quc hi thng qua ngy 26-12-
1991. Lut thu ny quy nh cho tt c cc hnh thc xut nhp khu c mu
dch v phi mu dch, c du lch v i thm hi thn nhn nc ngoi,danh
mc hng ha theo danh mc hng ha iu ha.- Thu xut khu: l thu m cc nh xut khu hng ha dch v c ngha
v np cho Nh nc theo t l thu sut nht nh, c quan ng ra thu l Hi
quan. Ni m doanh nghip cho xut hng i v k khai hi quan. Thng cc
quc gia, k c Vit Nam th thu xut khu thng bng 0%. Mc ch l
nhm khuyn khch cc doanh nghip trong nc xut khu v to li th cnh
tranh cho hng xut khu ca quc gia trn th trng th gii, tr mt s mt
hng m Nh nc hn ch xut khu nh ti nguyn, cc nguyn vt liu qu.- Thu nhp khu: l thu nh vo hng ha ca nc ngoi khi c nhp
vo lnh th hi quan Vit Nam. Vic nh thu nhp khu khng nhng tng
ngun thu cho ngn sch Nh nc, m n cn gp phn bo h nn sn xut
trong nc. Tuy nhin vi vic tham gia vo qu trnh hi nhp kinh t quc t
v thc hin cc l trnh ct gim thu quan th thu nhp khu c xu hng
gim dn. Hin nay chng ta phi ct gim dn thu nhp khu theo mt l trnh
c th tham gia CEPT. c bit khi chng ta l thnh vin WTO th thu
nhp khu ca chng ta cn phi ct gim na. Dn dn chng ta phi gim t
l thu nhp khu trong phn thu ca ngn sch Nh nc. Hin nay nc ta
c ba mc thu nhp khu l thu nhp khu thng thng, thu u i v thu
u i c bit.
8/2/2019 xk c ph sang M
22/66
22
- Ngoi thu xut nhp khu, nc ta hin nay cn c chnh sch hon
thu. C hai loi hon thu, l khi cc doanh nghip nhp khu nguyn vt
liu, my mc trang thit b v mc ch gia cng ch, bin hng xut khu
th phn thu nhp khu trc s c Nh nc hon li cho cc doanh
nghip khi chng thc c l cc hng ha ny sau khi c gia cng, ch
bin xut khu v c ha n chng t. Ngoi ra cc doanh nghip xut khu
cn c hon thu Gi tr gia tng (VAT). Theo quy nh ca lut php hng
ha c sn xut trong nc m tiu dng nc ngoi th khng phi chu
thu VAT, nn khi cc doanh nghip xut khu s c hon tr li phn thu
VAT np trc .
1.2.2.2. Chnh sch tn dng xut khu.a. Tc ng ca chnh sch tn dng i vi xut khu.
- Cc doanh nghip kinh doanh, sn xut ni chung v cc doanh nghip
kinh doanh xut khu ni ring ca Vit Nam i a s l cc doanh nghip va
v nh nn vic thiu vn kinh doanh l thng xuyn i vi cc doanh nghip
ny. V vy c vn kinh doanh, cc doanh nghip phi i vay ca cc t chc
tn dng. Nu li sut i vay qu ln s nh hng khng tt ti hot ng xut
khu, nu li sut thp, c u i th s khuyn khch v h tr cho xut khu.- Thng qua chnh sch tn dng, Nh nc s h tr cho cc doanh nghip,
cc ngnh hng gp kh khn trong kinh doanh xut nhp khu. Nhng doanh
nghip, ngnh hng nm trong chin lc pht trin ca Nh nc.
b. Ni dung ca chnh sch tn dng.
b1. Chnh sch tn dng Ngn hng.
Cc Ngn hng thng mi l mt knh cung cp vn cho cc doanh nghip
kinh doanh xut khu. Cc doanh nghip khi vay vn t cc Ngn hng thng
mi phi chu mt li sut nht nh gi l li vay.
Li sut Ngn hng chu tc ng ca nhiu yu t nh li huy ng, quan
h cung cu tin, cc chnh sch ca Ngn hng Nh nc nh t l d tr bt
buc, li sut chit khu. Ngoi ra li sut Ngn hng ny i khi cn chu tc
8/2/2019 xk c ph sang M
23/66
23
ng t iu chnh ca Nh nc i vi cc i tng vay khc nhau, ty theo
chin lc v chnh sch ca Nh nc.
i vi cc doanh nghip, li vay Ngn hng l mt loi chi ph u vo
ca doanh nghip. V vy s lm cho chi ph kinh doanh ca doanh nghip tng
ln. Khi li sut vay tng ln lm cho chi ph kinh doanh ca cc doanh nghip
tng ln nh hng hot ng xut khu ca h. Do s hn ch cc doanh
nghip u t m rng sn xut, kinh doanh xut khu. Khi li sut thp s
khuyn khch cc doanh nghip u t m rng quy m sn xut, kinh doanh
xut khu. Nhng iu ny s lm cho vic huy ng tin ca cc Ngn hng b
hn ch v cc Ngn hng s lm n khng hiu qu. vic xy dng chnh sch
ti chnh vi li sut thch hp v linh hot l mt yu cu cn thit i vi Nhnc. C nh th mi khuyn khch cc doanh nghip kinh doanh xut nhp
khu y mnh hot ng xut khu ca mnh, cc Ngn hng hot ng c
hiu qu cn nn kinh t s vn ng lnh mnh v hiu qu.
b2. Chnh sch tn dng t Qu h tr pht trin.
Nhm h tr cho cc doanh nghip xut khu, Chnh ph cho thnh lp
Qu h tr xut khu thng qua Quyt nh s 195/2000/Q TTg. Qu h tr
xut khu chnh thc i vo hot ng nm 2001, Qu h tr c thnh lpnhm mc tiu h tr doanh nghip xut khu trong trng hp gp kh khn
khch quan trong vic sn xut v kinh doanh xut khu.
Khi gp kh khn trong sn xut kinh doanh xut khu, cc doanh nghip
c Qu h tr cho vay khng li sut hoc vi li sut u i, thp hn li
sut thng ti cng thi im. Trong 5 nm hot ng Qu h tr tr gip
rt nhiu cho cc doanh nghip kinh doanh xut khu. Chnh s h tr ny
gip cho cc doanh nghip vt qua nhiu kh khn trong qu trnh hot ng
v khuyn khch cc doanh nghip thc y hot ng xut khu thng qua u
t tm kim th trng mi, mt hng mi.
Ngoi ra vi li sut tn dng m qu h tr dnh cho cc doanh nghip
gip cho cc doanh nghip c thm ngun vn kinh doanh vi chi ph thp,
8/2/2019 xk c ph sang M
24/66
24
gip h tng hiu qu hot ng xut khu ca doanh nghip mnh. Qua gp
phn vo vic thc hin nhim v chin lc xut nhp khu ca Vit Nam giai
on 2001 2010.
1.2.2.3. Chnh sch t gi hi oi.
a. Quan nim:T gi hi oi l tin t ca quc gia ny c tnh bng tin t ca quc
gia khc. Nh vy c hai loi t gi hi oi l t gi hi oi ni t v t gi
hi oi ngoi t.
- T gi hi oi ngoi t l t l ng ngoi t c tnh bng ng ni t.
- T gi hi oi ni t l ng ni t c tnh bng ng ngoi t.
b. Tc ng ca chnh sch t gi hi oi i vi xut khu.- Nu nh t gi ngoi t tng khi lm cho hng ha trong nc r tng
i so vi hng ha trn th trng th gii nn s tng sc cnh tranh ca hng
ha trong nc v do khuyn khch xut khu. Ngc li nu t gi ny cao
th s hn ch xut khu.
- Nu t gi hi oi m khng n nh th cc doanh nghip tham gia kinh
doanh xut khu gp rt nhiu ri ro. Do cng khin cho h e ngi khi tham
gia thc hin cc hp ng nht l cc hp ng tng lai.- Cng thng qua t gi hi oi cc quc gia c th s c nhng u i vi
nhau khi chp nhn thanh ton bng ng tin ca quc gia thay cho vic
thanh ton bng ng ngoi t mnh trong giao dch thng mi quc t gia hai
bn. Qua thc y hot ng xut khu ca mt quc gia vo th trng nht
nh no .
Do t gi hi oi c cc tc ng ln ti xut nhp khu ca cc quc gia
nh th m nhiu quc gia trn th gii iu chnh v xy dng mt chnh
sch t gi hi oi c li cho mnh nht thc y xut khu. Nh Trung
Quc vi chnh sch ng Nhn dn t yu hay nh mt nm qua M iu
chnh v chy theo chnh sch lm cho ng la yu hn cc ngoi t khc nh
Euro, Yn Nht v nh m Trung Quc l nc xut khu mnh trn th
8/2/2019 xk c ph sang M
25/66
25
gii, cn cn mu dch lun dng, cn M nh chnh sch ng la yu m
trong mt nm qua h thc y xut khu v to cnh tranh cao so vi cc
nc EU v Nht Bn.
Vit Nam t gi gia ng VND v USD tng i n nh trong nhiu
nm qua. Vi mt s bin ng d l nh Ngn hng Trung ng lun c phn
ng kp thi, linh hot gip cho t gi c li cho hot ng xut khu ca Vit
Nam. T gp phn n nh v pht trin nn kinh t tho hng bn vng.
1.2.2.4. Chnh sch bo him xut khu.
a. Quan nim:Bo him l mt dng chia s ri ro gp phi trong i sng v trong qu
trnh hot ng ca mi c nhn t chc bng vic ng mt khon chi ph chot chc bo him gi l ph bo him.
b. Tc ng ca bo him i vi xut khu.
- Khi xut khu cc doanh nghip c th gp cc ri ro nh ri ro trn ng
vn chuyn hng ha, ri ro trong thanh ton v cc ri ro trong hot ng khc.
Nu khng c bo him th khi cc ri ro ny xy ra cc doanh nghip phi gnh
chu hon ton m mi doanh nghip u cc gii hn v ngun lc ti chnh v
vy n s lm cho doanh nghip b tn tht nng n, thm ch l ph sn. Nu cbo him, cc doanh nghip s c cc n v t chc bo him chi tr mt
phn thit hi qua gip doanh nghip c th hot ng c bnh thng.
- Vi nhng mt hng nng sn nh c ph th ngoi nhng ri ro trong vn
chuyn, thanh ton th vic sn xut kinh doanh c ph cn c mt ri ro rt ln
na l ri ro trong sn xut. C ph cng nh cc cy nng sn khc iu chu
tc ng rt ln ca yu t t nhin nh hn hn, l lt m nhng yu t ny l
kh lng. V vy vic tham gia bo him s gip cho ngi sn xut c ph
trnh c nhng ri ro. Ngoi ra c ph l loi hng ha c mua bn k hn
thng qua cc sn giao dch nn gp ri ro cao trong tng lai. V vy tham gia
bo him gip cho cc doanh nghip gim thiu ri ro trong kinh doanh c ph.
8/2/2019 xk c ph sang M
26/66
26
CHNG 2:
THC TRNG XUT KHU C PH VIT NAM V CHNH SCH
TI CHNH THC Y XUT KHU C PH VIT NAM SANG TH
TRNG HOA K.
2.1. THC TRNG XUT KHU C PH CA VIT NAM TRONG THI
GIAN QUA.
2.1.1. Khi qut v ngnh c ph Vit Nam.
Cy c ph c ngi Php a vo Vit Nam ln u tin vo nm 1870.
Nm 1930 chng ta c 5.900 ha din tch trng c ph v n nhng nm
1960 1970 chng ta pht trin mt s nng trng quc doanh v c ph
cc tnh pha Bc. c bit trong khong thi gian ny th vo nm 1964 1967 chng ta c c din tch trng c ph ln nht l 13.000 ha.
n nay ngnh c ph Vit Nam c khong 500.000 ha din tch trng c
ph vi sn lng trn 80 vn tn, trong cc doanh nghip Nh nc (gm c
cc doanh nghip trung ng v a phng) ch nm gi khong 10 15% din
tch cn 80 85% din tch cn li nm trong tay ngi nng dn hoc cc h
gia nh hay cc ch trang tri nh.
Sau nm 1975 c ph Vit Nam pht trin mnh cc tnh Ty Nguyn nhcc hip nh hp tc lin chnh ph vi Lin X, Cng ha dn ch c,
Bungari, Tip Khc v Ba Lan. Nhng c th ni ch c t xng c k v chp
v do Cng ha dn ch c lp rp t nhng nm 1960. Tuy nhin trong
nhng nm gn y ngnh c ph Vit Nam c c cc cng ty v cc c s
ch bin c lp rp cc trang thit b my mc mi, m bo ch bin c
150.000 200.000 tn c ph nhn xut khu.
Hin nay, c ph ch yu ca Vit Nam l c ph vi v phng php ch
bin ch yu l bng phng php kh nn cht lng v gi tr khng cao.
Ngnh c ph Vit Nam hin nay c Hip hi c ph ca cao Vit Nam vi tn
vit tt l Vicofa vi 78 thnh vin. Trong Tng cng ty c ph Vit Nam l
thnh vin ln nht v cng nh ca ngnh c ph Vit Nam hin nay.
8/2/2019 xk c ph sang M
27/66
27
Ton ngnh c ph Vit Nam hin nay c khong gn 200 n v tham gia
xut khu c ph trong c 78 n v l thnh vin ca Vicofa. Mi nm ton
ngnh c ph xut khu khong 700 nghn tn vi gi tr khong 400 600 triu
USD v thu ht bnh qun 600.000 lao ng mi nm.
2.1.2. Th trng xut khu ca c ph Vit Nam.
Cng vi s m ca pht trin kinh t ca t nc, th trng ca c ph
xut khu Vit Nam cng c m rng. Tnh n nm 2003 c ph Vit Nam
xut khu sang khong 64 nc trn th gii, gm 65 hng. Nhng th trng
chnh ca c ph xut khu Vit Nam tp chung ch yu vo mi th trng
chnh. Trong EU l th trng ln nht ca c ph Vit Nam, sau l Hoa
K v cc nc Chu .Trong mi th trng chnh ca c ph xut khu Vit Nam th cc nc
Chu u chim t trng cao nht v n nh nht, trong c l th trng ln
nht ca c ph Vit Nam. Th trng ny chim t 14- 16% th phn c ph
xut khu Vit Nam mi nm. Th trng Bc M th c ph ca Vit Nam ch
yu xut khu vo th trng Hoa K, y cng l th trng ln th hai ca c
ph Vit Nam, vi t trng chim t 11-15% mi nm. Cc th trng khc ca
c ph xut khu Vit Nam l th trng cc nc Chu . Tuy nhin cc thtrng ny c mc n nh khng cao.
Mt khc c ph xut khu ca Vit Nam sang cc th trng chnh ny ch
yu l xut khu gin tip thng qua cc tp on kinh doanh c ph ln ca h
c vn phng i din ti Vit Nam nh Chu u th c cc hng Newmern
(c), EDSC men (Anh), Volcafe (Thy in), Tardivat (Php). Chu th c
hng Itochu (Nht Bn) v M th c Atlantic, Cargil, Taloca
2.1.3. Kt qu xut khu c ph ca Vit Nam trong thi gian qua.
2.1.3.1. Kim ngch xut khu.
Nhng nm trc y c ph l mt ngnh nh c ng gp kh kim tn
trong tng kim ngch xut khu ca Vit Nam. Tuy nhin trong nhng nm gn
y n vn ln tr thnh ngnh xut khu ch lc ca Vit Nam vi kim
8/2/2019 xk c ph sang M
28/66
28
ngch ln ti 500 triu USD ln u tin vo nm 1995 v cho n nay hng
nm kim ngch xut khu c ph trung bnh hng nm vn gi khong 500
triu USD/nm.
Bng 2.1: Tnh hnh xut khu c ph ca Vit Nam thi k 2000 2004.
Nm s lng(Tn)
Tc tng (%)
Gi c trungbnh (USD)
Gi tr(USD)
Tc tng (%)
2000 705.300 - 658,36 464.342.000 -2001 844.452 19,7 459,46 388.094.000 - 16,442002 702.017 - 16,87 427,81 300.330.686 - 22,622003 693.863 - 1,17 643,56 446.547.298 48,682004 889.705 28,22 647,5 576.087.360 29,01
Ngun: B nng nghip v pht trin nng thn
Qua bng s liu trn ta thy xut khu c ph ca Vit Nam trong giai onny c mc tng. Trung bnh tng 7,47%/nm v s lng v 9,66%/nm v
gi tr. Tuy nhin chng ta cng thy rng tc tng khng n nh c v s
lng xut khu v c gi tr xut khu qua cc tng nm. Nguyn nhn chnh l
do s bin ng mnh ca gi c ph th gii, c bit l trong nm 2002 gi c
ph gim xung mc y, mc thp nht trong vng 30 nm qua. Mt khc
trong nm nin v 2001/2002 c ph Vit Nam b mt ma nn trong nm ny
c s lng v gi tr c ph xut khu u gim mnh.2.1.3.2. Gi c.
Gi c ph trn th trng th gii din bin rt phc tp, c bit l c ph
vi, c ph ch c ga n nh hn rt nhiu. Nu nh trc y gi c ph ch
ch cao hn c ph vi 0,5 ln th hin nay n cao gp 2 ln. Trong khi c ph
vi gi gim mnh th c ph ch li tng c khi ln ti 1800 2000 USD/tn.
Nguyn nhn chnh l cc nc sn xut c ph vi cha c c chin lc
pht trin bn vng, m Vit Nam l mt minh chng.
Bng 2.2: Gi c ph xut khu ca Vit Nam (USD/tn).
Nm 2001 2002 2003 2004Gi c ph th Gii 509,5 551,3 747,3 706,4Gi c ph xut khu ca Vit Nam 459,46 427,81 643,56 647,5
Ngun: Tng cng ty c ph Vit Nam
8/2/2019 xk c ph sang M
29/66
29
Bng 2.3: Din bin gi c ph trn s giao dch London nm 2004
Thng1/04
Thng2/04
Thng3/04
Thng4/04
Thng5/04
Thng6/04
Thng7/04
Thng8/04
Thng9/04
GiLIFFE(USD/tn)
812,45 736,50 711,66 708,55 750,5 798 643 647 645
Gi trongnc(/kg)
9.800-10.000
9.500-9.700
9.300-9.500
9.300-9.500
9.700-10.000
9.800-10.300
8.300-8.700
8.200-8.700
8.100-8.500
Ngun: Tng cng ty Vinacafe.
Qua bng gi c c ph trn th trng th gii so snh vi gi FOB ca Vit
Nam th ta thy gi c ph xut khu ca chng ta c s chnh lch kh ln. c
bit nh nm 2002 chnh lch ti hn 100 USD/tn. Nguyn nhn ngoi vic
cht lng ca c ph chng ta thp cn do sn lng c ph ca chng ta nhiu,
nht l vo v thu hoch. Ngoi ra cn mt nguyn nhn quan trng khc khincho gi c ph ca Vit Nam thp v thng b p gi l do hin tng tranh
mua tranh bn nht l vo v thu hoch. V vy trong thi gian ti y yu cu
t ra cho ngnh c ph Vit Nam l phi t chc cht ch cc hot ng kinh
doanh ca cc cng ty, cng nh xy dng mt chin lc di hn pht trin
bn vng cy c ph gp phn nng cao hot ng ca ngnh v tng xng
vi v tr ca mnh trong nn kinh t Vit Nam.
3.1.3.3. C cu v chng loi.Nh nu phn trn, c ph ca Vit Nam ch yu l c ph vi. Mt
khc chng ta xut khu ch yu l c ph nhn, c ph ch bin theo gi tr ch
chim khong 0,5%/nm trong tng kim ngch xut khu ca c ph Vit Nam.
Bng 2.4: C cu chng loi c ph xut khu ca Vit Nam
Nin v 2002/2003 Nin v 2003/2004C cuSn lng(tn)
T trng(%)
Sn lng(tn)
Ttrng(%)
C ph nhn 716.085 99,56 850.771 99,5C ph thnh phm 3.165 0,44 4.276 0,5Cng 719.250 100 855.047 100
Ngun: Tng cng ty c ph Vit Nam.
Khi lng xut khu c ph thnh phm ch chim khng n 0,5% trong
tng khi lng xut khu ca c ph Vit Nam. Tuy nhin n c gi tr cao hn
8/2/2019 xk c ph sang M
30/66
30
nn gi bn cng cao hn nhiu so vi c ph nhn nn gi tr kim ngch ca n
chim ti gn 2% trong tng kim ngch xut khu c ph ca Vit Nam. Qua
y ta thy rng vic tng t trng c ph ch bin trong c cu xut khu c ph
ca Vit Nam l rt cn thit. Tuy nhin hin nay c nc ch c mt s t cc c
s sn xut ch bin c ph thnh phm xut khu, trong ng k ch c Nh
my ch bin c ph Bin Ha ca Vinacafe v doanh nghip c ph Trung
Nguyn, mt nh my ca Nestle.
2.2. THC TRNG XUT KHU C PH SANG TH TRNG HOA K.
2.2.1. c im th trng Hoa k v c ph.
2.2.1.1. Tnh hnh tiu th.
Hoa K l quc gia tiu th v ng l nc nhp khu c ph ln nht thgii. Mi nm h nhp khu khong 2 t USD c ph cc loi (nm 2004 l
2,138 t USD). Theo Hip hi c ph M (NCA) s ngi tiu dng c ph ca
M khng ngng tng ln, nm 1998 l 108 triu ngi, n nm 2003 ln
ti 150 triu ngi. Theo B Nng nghip v pht trin nng thn Vit Nam th
nm 2004 Hoa K nhp khu 23,3 triu bao c ph nhn (1 bao= 60 kg), trong
ti xut ch l 2,93 triu bao cn tiu th trong nc l 20,37 triu bao. Cn
theo d iu tra ca NCA v FAO th trung bnh mt ngi dn Hoa K tiuung 2 cc c ph mi ngy tng ng vi 4- 5 kg/nm (nm 2004 l 4,26
kg/ngi). Giai on 2000- 2004 mc tiu th l 4,1 kg/ngi/nm thp hn giai
on 1990- 1994 (4,35 kg/ngi/nm).
Bng 2.5: Tnh hnh tiu th c ph ca Hoa k
NmS lng (1000 t n) % so vi nm trc
2001 1170 _2002 997 85,252003 1260 126,492004 1278 101,43
Ngun: V quy hoch - k hoch. B NN&PTNT
Nhu cu tiu dng c ph ca th trng Hoa k vn tng ln trong nhng
nm va qua. Nu so snh vi lng tiu th ca cc th trng khc nh EU v
8/2/2019 xk c ph sang M
31/66
31
Chu th ta thy. Nm 2001 tiu th c ph ca EU l 2340000 tn cn Chu
l 630000 tn, nm 2003 tng ng l 2505000 tn v 756000 tn. Nh vy
Hoa k vn l mt th trng tiu th c ph ln ca th gii. Cng vi dn s
v nn kinh t tng trng, nhu cu ca ngi dn M v hng ha ni chung v
vi c ph ni ring s tng ln.
2.2.1.2. Cung c ph trn th trng Hoa k.
Hoa k l mt th trng hp dn i vi bt k mt quc gia no. C th
ni th trng Hoa K chp nhn mi loi hng ha. Chnh v vy cc quc gia
u thc y mnh xut khu hng ha ca mnh vo th trng ny nu c th.
C ph l mt hng m c ngi dn M s dng nhiu v n nh l mt loi
ung thng dng y ging nh tr Nht Bn. Mt khc M cn ctrung tm giao dch c ph ln ca th gii, l trung tm giao dch c ph
NewYork. V vy c rt nhiu nc xut khu c ph vo th trng Hoa K,
trong phi k n cc quc gia nh Colombia 17%, Vit Nam, Braxin 15%,
Guatemala 11%, Mehico 10%, Indonesia 9%Nh vy c ph Vit Nam c
mt vai tr ln trn th trng c ph ca Hoa k. Tuy c nhiu quc gia xut
khu c ph vo Hoa K nhng khng phi tt c chng cnh tranh vi nhau m
thng cc quc gia ny cnh tranh vi nhng sn phm cng loi vi nhau.Nh Vit Nam, chng ta khng phi cnh tranh vi tt c cc quc gia trn m
ch yu l cnh tranh vi Indonesia, Braxin v mt s nc Chu Phi khc.
2.2.2. Thc trng xut khu c ph sang th trng Hoa K.
2.2.2.1. Kim ngch v s lng.
Trc y c ph Vit Nam xut khu sang th trng Hoa k u phi qua
cc trung gian nh Singapo hay HongKong, c bit l Singapo. Tuy nhin k t
sau khi M d b lnh cm vn kinh t i vi Vit Nam th cc khch hng M
n vi Vit Nam ngy cng nhiu hn. iu ny lm cho xut khu c ph Vit
Nam c bc pht trin rt nhanh chng, ch sau mt nm h tr thnh khch
hng ln nht ca c ph Vit Nam vi lng mua hng nm khong 25% lng
c ph ca Vit Nam.
8/2/2019 xk c ph sang M
32/66
32
Bng 2.6: Kim ngch xut khu c ph Vit Nam vo th trng Hoa K.
Nm Khi lng(1000 tn)
% tng sovi nmtrc
Gi xut kh ubnh qun(USD/tn)
Gi tr(triu USD)
% tc tng sonm trc
2000 231,33 _ 756 163,67 _2001 291,43 125,98 436 127,00 77,62002 237,9 81,63 368 87,67 69,032003 250,0 105,09 427 106,87 121,92004 261,82 104,73 610,5 159,84 149,56
Ngun: B NN&PTNT
Qua bng thng k trn chng ta c th thy rng kim ngch xut khu c
ph ca Vit Nam sang th trng Hoa K trong giai on ny nhn chung l
tng tuy khng cao. Trung bnh trong giai on ny tc tng ca sn lng
xut khu l 4,36%/nm, trong khi gi tr tng 4,52%/nm. Tuy nhin trong nm
2001 v 2002 gi tr xut khu gim mnh. Nguyn nhn chnh l do gi c ph
th gii gim mnh v do c ph Vit Nam b mt ma. Trong nm 2005 theo d
bo ban u th sn lng c ph th gii vn cao hn nhu cu. Tuy nhin, sang
u nm 2005 th hn hn din ra ti cc nc Chu v Braxin lm cho sn
lng c ph th gii gim. y chnh l nguyn nhn lm cho gi c ph th
gii tng mnh, gi c ph Robusta ln ti hn 1.000 USD/tn, trong khi gi
c ph trong nc tng ln trn 15.000 ng/kg, thm ch c khi ln ti 20.000
ng/kg. Nhng cc nh xut khu c ph Vit Nam li k trc cc hp ng
t v trc vi cc nh nhp khu c ph Hoa K nn n lc giao hng th cc
doanh nghip xut khu trong nc khng c hng giao, hoc phi mua
hng vi gi cao giao cho khch hng. V vy xut khu c ph Vit Nam
sang th trng Hoa K trong nm 2005 vn gp nhiu kh khn.
2.2.2.2. C cu v chng loi.C ph xut khu ca Vit Nam ch yu l c ph vi, c ph ch ch chim
mt t trng nh trong khi lng xut khu c ph ca Vit Nam vo th
trng Hoa K.
8/2/2019 xk c ph sang M
33/66
33
Bng 2.7: C cu sn phm c ph ca Vit Nam xut khu vo Hoa K.
n v: 1000 tn
NmC cu
2000 2001 2002 2003 2004
C ph vi 191,33 241,43 192,90 200,00 205,52C ph ch 40,00 50,00 45,00 50,00 56,3Tng 231,33 291,43 237,90 250,00 261,82
Ngun: Hip hi c ph ca cao Vit Nam
Tng cng ty C ph Vit Nam.
Nh ta bit rng hin nay gi c ph ch trn th gii cao gp 2 ln gi c
ph vi. Tuy nhin cng qua bng trn ta cng nhn thy l t l c ph ch
trong tng khi lng xut khu c ph ca Vit nam sang th trng Hoa K
c chiu hng tng ln. Nu nm 2000 c ph ch ch chim 17,29% tng s
lng c ph xut khu ca Vit Nam vo th trng ny, th n nm 2003 t l
ny ln 20%. n nm 2004 t l c ph ch trong tng sn lng c ph
xut khu Vit Nam sang Hoa K chim 21,5%. y l mt du hiu tt cho
nghnh c ph Vit Nam v n cng nm trong k hoch pht trin ca nghnh
c ph m Tng cng ty c ph Vit Nam ang thc hin.
2.2.2.3. Cht lng v gi c.
Khng nhng c ph xut khu ca chng ta ch yu l c ph nhn, m c
ph nhn xut khu ca chng ta c cht lng cng khng c tt. Vic phn
chia cht lng c ph da theo tiu chun v m, tp cht, ht v v kch c
ht. Da vo tiu chun ny th c ph loi R (Robusta) l c cht lng nht,
sau n cc loi R2A, R2B. Trc y c ph xut khu ca Vit Nam ch l
loi c ph R2B, n nay loi c ph ny gn nh l khng cn trong c cu
xut khu ca chng ta m hin nay chng ta xut khu ch yu l c ph loiR1 v R2A. Tuy vy t l c ph loi R vn cha cao, c ph xut khu ca Vit
Nam c t l ht v v tp cht cao, ngoi ra cht lng li khng ng u. C
c ph ch xut khu ca chng ta cht lng cng khng cao. iu ny c
th hin thng qua bng sau.
8/2/2019 xk c ph sang M
34/66
34
Bng 2.8: Cht lng c ph xut khu Vit Nam.
C ph vi C ph chHnh dng Khng u, phn ln kch
c ht nh, c ln cnhcy, c v v
Khng u, xm xanh,nhiu ht cn xanh,thng kh qu hockhng kh
m (ISO 6673 trungbnh)
13% 13%
Khuyt tt Cao Trung bnh chua Thp + thp n trung
bnh m Trung bnhc tnh Nh n mnh Nht c v cVn C mi hi, mi khi, b
ln men qua, mc, c tCha chn, c mi c,thiu mi thm
Ngun: Thng tin c tho lun v xy dng vi trng t vn cht lng
trn Toloka- Kraft.
Chnh do cht lng c ph xut khu ca chng c cc nh nhp khu
Hoa K nh gi cn thp v khng ng u nh th lm cho c ph xut
khu ca Vit Nam b cc nh nhp khu M p gi, do gi xut khu ca
Vit Nam vo th trng ny thp.
2.2.2.4. Cnh tranh sn phm v doanh nghip xut khu c ph trn th
trng Hoa K.
a. Cc sn phm cnh tranh.
C ph xut khu ca Vit Nam vo th trng Hoa K ch yu l c ph vi
(chim hn 80% tng lng c ph xut khu ca Vit Nam vo Hoa K), chnh
v vy c ph Vit Nam xut khu sang th trng Hoa k phi cnh tranh vi
cc sn phm cng loi ca cc nc xut khu khc vo Hoa K nh Inonesia,
n , Cote DivoaTheo nh gi th c ph vi ca Vit Nam xut khu voth trng M c cht lng khng bng vi c ph vi ca Indonesia v mt s
nc khc. V vy y chnh l cc sn phm cnh tranh chnh ca c ph xut
khu Vit Nam trn th trng Hoa K. Ngoi ra c ph xut khu ca Vit Nam
vo th trng Hoa K cn b cnh tranh bi c ph ch v ngi dn M c nhu
8/2/2019 xk c ph sang M
35/66
35
cu v c ph ch khong 70% v vy c ph vi s b cnh tranh mnh v gp
kh khn trn th trng Hoa K. Bn cnh c ph xut khu ca Vit Nam
trn th Hoa K cn b cnh tranh bi cc sn phm thay th khc nh ch, nc
khong, hay cc ung khc.
b. i th cnh tranh.
Cc doanh nghip xut khu c ph ca Vit Nam sang th trng Hoa K
phi cnh tranh vi cc doanh nghip xut khu c ph ca Indonesia, Thi Lan,
n , cc nc Chu Phi, v phi k n cc doanh nghip xut khu c ph
robusta ca Braxin, Colombia, Mhico, nhng doanh nghip c li th rt ln so
vi cc doanh nghip Vit Nam trn th trng Hoa K.
2.2.3. nh gi v xut khu c ph Vit Nam sang th trng Hoa K.2.2.3.1. Kt qu t c.
a. Kt qu.
Trong nhng nm va qua, xut khu c ph ca Vit Nam sang th trng
Hoa k t c nhng kt qu rt ng khch l.
- Khi lng xut khu c ph ca Vit Nam vo th trng Hoa k c xu
hng tng ln. c bit l k t khi M d b cm vn kinh t i vi Vit
Nam, th khi lng c ph xut khu ca chng ta vo Hoa K tng ln nhanhchng v th trng Hoa k tr thnh mt th trng xut khu c ph ln
nht ca Vit Nam. Tuy th trng c ph th gii c nhiu bin ng phc tp
trong thi gian qua nhng khi lng xut khu ca Vit Nam vo th trng
Hoa K c tc tng khong 8,5%/nm.
- C cu c ph xut khu ca Vit Nam vo th trng Hoa K cng c
nhng thay i tch cc, t l c ph ch c gi tr cao tng qua tng nm
trong tng khi lng c ph xut khu ca Vit Nam vo th trng Hoa K.
Nm 2003 t l ny t 20%, trong khi t l xut khu c ph ch ca c
nc trn th trng th gii ch chim 10%. Bn cnh c ph thnh phm
trong c cu xut khu c ph ca Vit Nam sang th trng Hoa K cng
tng ln trong thi gian qua.
8/2/2019 xk c ph sang M
36/66
36
- Cht lng c ph xut khu ca c ph Vit Nam sang th trng Hoa K
cng c ci thin v ngy mt nng cao. C ph Vit Nam c khch
hng M nh gi l mi thm v d dng ch bin cng nh s dng ngay.
- Gi c ph xut khu ca chng ta sang th trng Hoa k r, do sc
cnh tranh ca c ph xut khu Vit Nam trn th trng Hoa K cao.
b. Nguyn nhn.
t c nhng kt qu trn l do nhng nguyn nhn chnh sau y:
- Do chnh sch m ca hi nhp kinh t ng n ca ng v Nh nc
nn ngnh thng mi ca Vit Nam ni chung v xut khu c ph ni ring c
c mi trng hot ng thun li.
- Vit Nam c iu kin thin nhin, kh hu v th nhng thun li vi cyc ph nn nng sut v sn lng c ph khng ngng tng ln qua tng nm.
Vit Nam l nc c nng sut c ph cao nht th gii vi 2 tn/ha, vi s n
u t ca ngnh v Chnh ph th nng sut c ph ca chng ta s khng
ngng tng ln trong thi gian ti.
- Vic M d b lnh cm vn kinh t i vi Vit Nam vo nm 1994 v
vic hai nc k kt Hip nh thng mi song phng vo thng 7/2000
to iu kin thun li cho c ph Vit Nam thm nhp th trng Hoa K.- Do cc doanh nghip Vit Nam ch ng v nhy bn trong vic tm
kim bn hng v c hi kinh doanh.
- M l mt th trng ln tim nng v c ph, vi nhu cu tiu dng v ch
bin c ph ln, th phn c ph ca M chim 15 20% th phn c ph th gii.
- Do c cc chnh sch h tr ca Nh nc trong vic xut khu c ph sang
th trng Hoa K.
2.2.3.2. Nhng tn ti v nguyn nhn.
a. Nhng tn ti.
Tuy t c kt qu ng khch l nh nu trn, xut khu c ph
Vit Nam sang th trng Hoa K vn cn mt s tn ti yu km nh sau:
8/2/2019 xk c ph sang M
37/66
37
- Vit Nam l nc xut khu c ph robusta ln nht th gii v l quc gia
xut khu c ph ni chung ln th hai th gii sau Braxin nhng th phn c
ph ca Vit Nam th trng Hoa K ch chim 15% cn nh b so vi tim
nng ca c ph Vit Nam v th trng Hoa K.
- Cht lng c ph xut khu ca Vit Nam ni chung v sang th trng
Hoa K ni ring cn km nn d b cc nh nhp khu p gi.
- Gi c ph xut khu ca Vit Nam cn thp v khng n nh.
- C ph xut khu ca Vit Nam sang Hoa K ch yu l c ph nhn v l
loi c ph vi c gi tr khng cao, nn hiu qu xut khu c ph Vit Nam
sang th trng Hoa K l khng cao.
b. Nguyn nhn:- B cnh tranh gay gt bi cc nc xut khu c ph ln trn th gii v c
u th v a l so vi Vit Nam nh Mhico, Braxin, Colombia.
- Cng ngh ch bin c ph ca Vit Nam ch yu l bng phng php th
cng lc hu v phn tn. Phng php ch bin ch yu ca c ph xut khu
Vit Nam l phng php kh c cht lng khng cao.
- Phng thc mua bn c ph xut khu Vit Nam cn qu phc tp cho
cc nh nhp khu c ph trn th gii ni chung v ca Hoa K ni ring so vivic h mua trn cc sn giao dch nh London hay NewYork.
- Cc doanh nghip Vit Nam cng ni ring cng nh ca ngnh c ph
Vit Nam ni chung cha c c mt thng hiu mnh.
- Cc dch v xc tin xut khu km, cht lng li khng cao, trong khi
y li l mt v kh cnh tranh hiu qu i vi cc doanh nghip xut khu.
2.3. CHNH SCH TI CHNH H TR XUT KHU C PH VIT NAM
SANG TH TRNG HOA K.
2.3.1. Chnh sch tn dng h tr xut khu.
C ph l mt hng xut khu ch lc v chin lc ca Vit Nam nn n
c Nh nc c nhiu chnh sch u i h tr xut khu. Tuy nhin, vic h
8/2/2019 xk c ph sang M
38/66
38
tr ny ch chung cho tt c cc doanh nghip kinh doanh xut khu c ph ni
chung ch khng c th vo mt th trng no.
Nm 2000 Th tng chnh ph c quyt nh s 1067/2000/Q TTg ngy
27/10/2000 quy nh tn dng h tr xut khu nin v 2000/2001. Thc hin
tm tr 60.000 tn c ph nhn, phn b cho tnh k lk 20.000 tn, ng Nai
10.000 tn, Gia Lai 7.000 tn, Lm ng 8.000 tn, Tng cng ty c ph Vit
Nam 15.000 tn. Tip ngy 13/02/2001 Th tng chnh ph li quyt nh
tm gi thm 90.000 tn c ph vi vi thi hn 6 thng. Qu h tr xut khu
h tr 100% li xut vay ngn hng.
Nm 2001 Chnh ph cng c quyt nh min gim 50% thu i vi ngi
trng c ph. Vi cc doanh nghip kinh doanh xut khu c ph Chnh ph htr li sut vay Ngn hng vi s tin l 38 t ng tm tr 150.000 tn c
ph trong 6 thng. Ngoi ra Nh nc cng h tr 70% li sut vn vay cho cc
doanh nghip thu mua ch bin c ph xut khu n thng 9/2000 khong
5,5 t ng. Bn cnh Nh nc cn h tr tin cho nhp khu ging. Cng
trong nm 2001 trc tnh hnh gi c ph th gii v gi c ph xut khu Vit
Nam gim lin tc v t mc thp nht trong vng 30 nm qua, khin cho cc
doanh nghip kinh doanh xut khu c ph b thua l nng, Chnh ph c quytnh khoanh n vay Ngn hng trong thi hn 3 nm cho ngi trng c ph,
thu mua ch bin v xut khu c ph (khong 2500 t ng, tc l cc doanh
nghip v ngi trng c ph khng phi tr li vay m ngn sch Nh nc s
cp b li sut cho cc Ngn hng) v tip tc cho vay mi cho ngi trng
c ph c vn chm sc c ph. n thng 7/2003 cc Ngn hng thc hin
gia hn, gin thi hn tr n cho cc doanh nghip kinh doanh c ph vi s n
2752 t ng. N qu hn l 42 t ng, chim 6,5% tng d n.
Nm 2004 Tnh k Lk quyt nh cho cc doanh nghip xut khu c ph
trn a bn tnh vay 100 t ng t ngun qu h tr pht trin thu mua c
ph d tr xut khu vi thi hn di 12 thng, vi li sut u i l
8/2/2019 xk c ph sang M
39/66
39
0,36%/thng trong khi li sut thng thng thi im l khong
0,62%/thng. Vi s h tr ny, cc doanh nghip mua c 10.000 tn c ph.
Vic h tr trn gp phn thc y ngi trng c ph, doanh nghip ch
bin xut khu c ph c th ng vng c trong nhng thi im kh khn
v vn duy tr c v tr l nc xut khu c ph ln th hai th gii. Tuy vy,
khng ch c chng ta mi h tr ti chnh cho xut khu c ph m Braxin, l
mt nc xut khu c ph ln nht th gii vi li th ln nhng mi nm h
h tr cho c ph mt nm rt ln, ln hn chng ta rt nhiu. n c nh trong
nin v 04/05 h h tr 500 triu Real (180 triu USD - tc khong 2900 t
VND) h tr trang tri chi ph lu kho v thu hoch v 04/05. Ngoi ra h
cn p dng mc li sut tn dng c bit 8,75%/nm cho php thc hin cchot ng Marketting cho v 04/05 v thi hn lu hn. Nh vy, vic h tr ti
chnh cho c ph xut khu c nhiu nc trn th gii s dng thc y
xut khu c ph ca mnh. Trong thi k m th trng c ph th gii c nhiu
bin ng phc tp nh hin nay th vic h tr ti chnh cho c ph c coi
nh l bin php ngn hn hu hiu hn c cc nc sn xut v xut khu c
ph nh Vit Nam v Braxin.
2.3.2. Chnh sch tn dng cho u t.Trong nhng nm qua Vit Nam lun l nc xut khu c ph ln th hai
trn th gii sau Braxin v l nc xut khu c ph vi nhiu nht trn th gii.
Tuy nhin gi ca c ph vi trong nhng nm gn y bin ng tht thng v
c xu hng gim mnh khin cho gi tr xut khu c ph khng cao, khng
tng xng vi sn lng xut khu ca Vit Nam. Trong khi c ph ch li
gi c mc gi n nh v tng cao (cao gp hai ln gi c ph vi). Mt khc
th ngi dn M li a thch loi c ph ch hn c ph vi.Trc thc tin
Nh nc v ngnh c ph c chin lc u t m rng trng cy c ph ch,
chuyn dch dn c cu cy c ph nhm mc tiu l t l c ph ch v c ph
vi l 1: 4. thc hin mc tiu B nng nghip v pht trin nng thn
phi hp vi Hip hi c ph ca cao Vit Nam (Vicofa) son tho chng
8/2/2019 xk c ph sang M
40/66
40
trnh pht trin c ph ch v giao cho Tng cng ty c ph Vit Nam thc hin.
thc hin k hoch c 40.000 ha trong thi k 1999 -2003, cc tnh pha
Bc t Hu tr ra vi s vn u t l 150 t ng. h tr cho d n ny Th
tng Chnh ph c quyt nh s 172/Q TTg ngy 24/3/97 cho php
ngnh c ph Vit Nam vay qu pht trin Php (CFD) 42 triu USD.
tnh Ngh An, nhng h trng c ph ch Cotimor c h tr 100% gi
tr bu ging. Ngoi ra ngn sch tnh cn h tr 50% li sut vay cho vic u
t thy li ti tiu trong vo 2 nm u. Bn cnh ngnh nng nghip tnh
cn cho nhng h trng c ph ch vay 600kg phn NPK v 700 kg phn m
hu c khng tnh li chm sc cy c ph ch trong hai nm u. iu ny
to iu kin rt tt cho ngi trng c ph ca tnh yn tm mnh dn trngcy c ph. Cn Thanh Ha u t 100 t ng cho vic pht trin cy c ph
ch. Mi h trng c ph c Nh nc cho vay 35 triu ng/1ha ch yu cho
cho phn bn v ging. Vi s h tr ny c tnh trng c khong 3000 ha
c ph ch. Tuy nhin do iu kin cng nh k thut chm sc khng tt cng
vi cy c ph ch l loi cy kh tnh hay b su bnh nn c tnh mt hn
2000 ha cy c ph trong thi gian qua. Hin nay ch cn khong 500 ha cy c
ph ch trn ton tnh, din tch c ph cn li ny cng gp nhiu kh khn nukhng c bin php h tr kp thi ca cc c quan chc nng.
Vi nhng s h tr din tch c ph ch ca ca chng ta tng ln qua
cc nm. Trong giai on 1 ton ngnh c ph trng c khong 40.000 ha
c ph ch ch yu cc tnh pha Bc. Tuy nhin do cha c u t n ni
v y l loi cy rt kh chm sc nn n nay din tch c ph ch ca Vit
Nam ch cn khong 14.000 ha vi sn lng l 6.000- 7.000 tn/nm. Vic h
tr cho u t vo pht trin c ph ch cng nh l mt s h tr cho vic xut
khu c ph ca Vit Nam vo Hoa K. Bi v nh chng ta thy th ngi
dn M ch yu c nhu cu v loi c ph ch (70%), mt khc trong nhng
nm qua t l c ph ch ca Vit Nam xut khu sang Hoa K cao hn bt k
mt th trng no (ti 20%).
8/2/2019 xk c ph sang M
41/66
41
V ngun u t th c th chia ra lm hai loi nh sau. V pha doanh
nghip Nh nc th ngun ti chnh u t cho sn xut v ch bin c vay
t qu h tr pht trin v t ngun ti chnh trung v di hn ca ngn hng.
Khon ny chim ti hn 80% trong tng ngun vn m cc doanh nghip Nh
nc u t cho sn xut ch bin (bao gm thu hi v bo qun). Ngoi ra cn
c ngun u t t ngn sch Nh nc cng nh cc ngun ti tr v u t t
nc ngoi. i vi cc h nng dn trng c ph v ch bin th cng ti nh
th ngun vn ca h l vn t c, vn vay ngn hng, vn t qu tn dng, vn
vay ca nhau v vn do ngi thn nc ngoi gi v. k Lk trong tng
din tch c ph ton tnh th c ti 90% l nm trong tay nhng h nng dn m
nhng h nng dn ny h b mt v ngun cng nh s vn u t ca mnh.Trong khi k Lk li chim ti 2/3 sn lng c ph ca c nc nn chng
ta khng th c mu tin hnh iu tra thng k. Do v khon u t
ca nhng h nng dn chng ta khng th c s liu thng k c t nht l
cho n thi im ny.
Ngoi ra, nhng nm qua Chnh ph cng c nhiu quan tm trong vic xy
dng c s h tng phc v cho xut khu c ph. Thng 9/2003 Chnh ph
cho php xy dng ch giao dch c ph ti thnh ph Bun Ma Thut vi tngs vn 32 t ng. Bn cnh Hip hi c ph ca cao Vit Nam cn c d n
xy dng trung tm mua bn c ph ca Vit Nam vi s vn u t ln ti 56
t ng sp c trin khai trong nm 2005. Vic ny gip cho cc doanh
nghip kinh doanh c ph xut khu c iu kin thu mua c ph t ngi trng
c ph, to ra c mt knh phn phi tt cho vic thc y xut khu c ph.
2.3.3. Chnh sch thu.
Vi c ph nhn xut khu th khng chu thu xut khu tc thu xut khu
ca c ph l 0%, mt khc cng nh cc mt hng xut khu khc th c ph
xut khu cng khng phi chu thu gi tr gia tng, nn khi xut khu cc
doanh nghip xut khu c ph c hon thu. Cn v pha Hoa K, th thu
nhp khu i vi c ph nhn l 0%, hn Vit Nam v Hoa K k hip nh
8/2/2019 xk c ph sang M
42/66
42
thng mi song phng nn cng to iu kin thun li nht nh cho xut
khu c ph vo th trng ny.
Bng 2.9: Thu sut nhp khu mt s sn phm nng lm sn ca Vit
Nam vo th trng Hoa K.
Sn phm Thu ph thng Thu MFNGo 35% 12,2%C ph nhn 0% 0%Cao su thin nhin 0 -35% 0%Ht iu 0,9% 0%Rau qu 20,8% 5,4%Da hp 25% 0,35 cent/kgCh 0% 0%Sn phm g cc loi 40 50% 0 -12%
Ngun: B nng nghip v pht trin nng thn.
Nh vy c ph nhn xut khu ca Vit Nam sang th trng Hoa K c
trc v sau khi c hip nh u c thu sut bng 0%. Nguyn nhn l do Hoa
K l nc c nhu cu tiu th c ph ln nht th gii c cho nhu cu rang xay
v tiu th cui cng m trong nc li khng sn xut n vic h p dng mc
thu xut bng 0% cng nh c t ro cn thng mi khc vi c ph nhn nhp
khu l nhm khuyn khch nhp khu c ph khai thc lI th t nhp
khu cho sn xut, ch bin c ph trong nc. y chnh l mt iu kin thun
li cho ngnh c ph Vit Nam. C ph xut khu ca Vit Nam sang th trng
Hoa K khng phi chu bt c mt khon thu no lin quan n xut nhp
khu. Nhng theo quy nh ca Chnh ph th s c phn ph thu i vi xut
khu c ph l: kh gi xut khu c ph l 3800USD/tn th phi np phn
ph thu l 20% gi, khi gi xut khu thp hn 3000USD/tn th phn ph thu s
gim dn v khi gi xut khu di 1000USD/tn th Nh nc s b phn ph
thu. Nh vy vi gi xut khu trong nhng nm qua ca c ph Vit Nam sang
th trng Hoa K vi mc gi trung bnh t 300 750 USD/tn th c ph Vit
Nam xut khu sang th trng Hoa K khng phi np phn ph thu v cc
khon thu xut nhp khu khc. Ngoi ra vi quyt nh s 908/2001/Q TTg
ca Th tng Chnh ph v Ngh nh 79/2002/N TTg quy nh chi tit
8/2/2019 xk c ph sang M
43/66
43
v thi hnh lut thu Gi tr gia tng trong quy nh t l khu tr u vo 1%
i vi hng mua c ha n Gi tr gia tng l nng, lm, thy hi sn cha qua
ch bin, trong c c ph nhn.
Chnh nh s h tr v chnh sch ny m khi lng xut khu c ph ca
Vit Nam sang th trng Hoa K trong thi gian qua c xu hng tng ln. Tuy
nhin do c ph xut khu ca chng ta ch yu l loi c ph robusta (c ph
vi) li c cht lng khng cao nn gi thp v vy m kim ngch xut khu
cn kim tn v c xu hng gim trong nhng nm qua.
2.3.4. Chnh sch bo him ri ro.
gip cho ngi sn xut ch bin v kinh doanh xut khu c ph trnh
gp phi nhng ri ro. Nh nc c chnh sch bo him ri ro i vi ccdoanh nghip tham gia xut khu c ph, m n v tham gia bo him cho c
doanh nghip xut khu c ph l Ngn hang TECHOMBANK. Bo him cho
ri ro t gi vi mc ph quyn la chn trong giao dch t gi loi k hn ln
lt l: 1 thng 1,3%; 2 thng l 2,2%; 3 thng l 2,8%. Ngoi ra cc doanh
nghip khi tham gia mua bn c ph trn th trng k hn cn c bo him,
khi mc gi trong tng li thp qu so vi mc gi mua hin ti th doanh
nghip c quyn khng thc hin hp ng m ch phi chu ph bo him viNgn hng cn gi ln cao th doanh nghip thc hin hp ng v bn li
kim li. Nh vy th doanh nghip s gim thiu c ri ro. Chnh nh vic
ny cng vi s u t ca Nh nc m y l tnh k Lk m hin nay
Vit Nam c 6 doanh nghip tham gia vo th trng k hn ny. iu
khng nhng gip cho cc doanh nghip tng cng y mnh xut khu c ph
m cn gip cho h hot ng c hiu qu hn.
2.3.5. Cc chnh sch h tr khc.
Lin tc trong nhng nm qua t nm 2002 n nay c ph lun nm trong
danh mc nhng mt hng c h tr v xc tin thng mi trng im ca
quc gia. Th hin l ngy 2/4/2004 cc xc tin thng mi c cng vn
8/2/2019 xk c ph sang M
44/66
44
110/XTTM - HCTH thnh lp trung tm gii thiu sn phm ti Hoa K v
thng bo cho ngnh c ph bit tham gia.
Ngoi ra hng nm qu thng thnh tch xut khu cng thng cho cc
doanh nghip xut khu c ph, nm 2001 s tin thng dnh cho cc doanh
nghip xut khu c ph l 77 t ng. Nm 2002 th mc thng cho cc doanh
nghip xut khu c ph l 300/1USD vt kim ngch xut khu, nm 2003 th
quy nh nhng doanh nghip xut khu vt trn 500.00 USD th c thng
thnh tch xut khu. Trong Nh my ch bin c ph Bin Ha ca Tng
cng ty C ph Vit Nam c B thng mi thng v thnh tch xut khu
sn phm mi l c ph ch bin, m th trng ln ca Nh my l Hoa K.
Chnh nh c cc chnh sch h tr ny khch l rt ln cho cc doanhnghip xut khu c ph khng nhng gip cho cc doanh nghip c thm
ngun ti chnh u t vo th trng xut khu, vo u t. c bit l vi
nhng doanh nghip c sn phm xut khu mi v th trng mi th nhng
khon h tr thng qua thng xut khu s gip cho cc doanh nghip mnh
dn hn trong vic u t vo sn phm mi v th trng mi, nng cao hiu
qu c ph xut khu ca Vit Nam.
2.3.6. nh gi.2.3.6.1. Nhng mt c ca cc chnh sch ti chnh.
- Chng ta khng th ph nhn rng cc chnh sch ti chnh trn gp
phn ng k vo vic thc y xut khu c ph ca Vit Nam trong thi gian
qua. a Vit Nam t mt nc mi nm ch xut khu c 5.000 -7.000 tn
c ph vi kim ngch khng qu 10 triu USD tr thnh nc xut khu c ph
ln th hai th gii sau Braxin.Hng nm xut khu c khong 500.000-
800.000 tn vi kim ngch khong 500 triu USD. Trong thi k ngnh c ph
khng hong chnh s h tr kp thi ca nhng chnh sch ti chnh ny
gip cho nghnh c ph Vit Nam vt qua c khng hong v vn gi vng
c l ngnh quan trng trong chin lc xut khu ca quc gia v v th ca
c ph Vit Nam trn th trng th gii.
8/2/2019 xk c ph sang M
45/66
45
- Nh s h tr ca cc chnh sch ti chnh tronbg u t cng ngh sn
xut ch bin m trong nhng nm qua cht lng c ph xut khu ca Vit
Nam tng ln t loi R2B nay l loi R1-2%.
- Cng nh c s h tr ca cc chnh sch ti chnh ny m din tch trng
cy c ph ch ca chng ta hin hay tng ln nhanh chng. Hin nay c nc
trng c gn 40.000 ha c ph ch chim khong hn 10% tng din tch
c ph Vit Nam. Qua lm cho t l c ph ch c gi tr cao tng ln qua
cc nm t 17% nm 2000 ln 22% nm 2004hiu qu xut khu c ph ca
Vit Nam sang th trng Hoa K.
- Vic h tr ti chnh cho ngi sn xut, ch bin v kinh doanh xut khu
c ph trong thi im kh khn gip cho ngnh c ph Vit Nam thot khicuc khng hong vo nm 2001, 2002. Cc doanh nghip v ngi sn xut
thot khi nhng kh khn tn ti v pht trin.
- Ngoi ra vic h tr ti chnh cho cc doanh nghip sn xut, ch bin,
xut khu c ph Vit Nam mnh dn u t vo my mc thit b ch bin,
a dng ha c mt hng c ph xut khu, tng t l c ph ch bin trong
xut khu c ph ca Vit Nam sang th trng Hoa K.
2.3.6.2. Nhng tn ti.Tuy nhng chnh sch ti chnh trn h tr rt nhiu cho ngnh c ph
Vit Nam vo th trng Hoa k, nhng bn cnh chng cn mt s yu km.
- Vic u t dn chi v khng n ni cng nh khng nghin cu k
trc khi quyt nh u t d n c ph ch. Mt khc vic h tr cn thiu
(ch ti a 10 triu ng cho 1 ha, trong khi 1 ha ch cn ti 20 -30 triu ng)
lm cho hng ngn hcta c ph ch b cht hoc khng c qu. Gy tn km
v tn tht ln cho ngi trng c ph cng nh cho ngnh c ph Vit Nam.
- Vi mc h tr nh hin nay l khng cao v cn dn chi khng tp trung
c l h tr cho cc doanh nghip h u t vo u v vo th trng no.
- Mc h tr cn cha cao ch khong di 2000 t ng trong khi
Braxin ring h tr cho ph lu kho v thu mua trong nin v 2004/05 khong
8/2/2019 xk c ph sang M
46/66
46
hn 2.800 t ng Vit Nam, cha k l cn u i v thu sut u i c bit.
- Thi gian dnh cho cc u i ca chng ta thng ngn ch khong di
12 thng v mc h tr khng cao nn n khng pht huy c ht hiu qu.
Nh vic h tr cho vic thu mua c ph d tr ch c thi gian l 6 thng n
1nm v mc h tr ch mua c khi lng ch bng 20% tng sn lng
c ph cn thu mua.
- Vi bo him t gi th ph qu cao t 1,3 2,8% trong khi t gi
VND/USD ch bin ng di 2%/nm (nm 2004 t gi ny ch bin ng di
1%). iu ny lm cho cc doanh nghip khng hng th c bit l c doanh
nghip va v nh trong ngnh c ph.
- Mc thng thnh tch xut khu c ph cha cao v mi nm li kht khehn (nm 2003 ch thng thnh tch xut khu i vi cc doanh nghip c kim
ngch xut khu hn 500.000USD), iu ny rt kh cho cc doanh nghip va
v nh cng nh cc doanh nghip mun i tm th trng mi.
- Vic h tr vn cho ngi nng dn trng c ph cn ch chim t l nh
so vi tng vn u t ca ngi sn xut cho 1 ha c ph ch nn gy nhiu
kh khn cho ngi trng c ph, c bit l vi loi cy kh tnh nh cy c
ph ch.
8/2/2019 xk c ph sang M
47/66
47
CHNG 3:
MT S GII PHP V KIN NGH V CHNH SCH TI CHNH
THC Y XUT KHU C PH VIT NAM VO TH TRNG HOA
K TRONG THI GIAN TI.
3.1. D BO TH TRNG C PH TH GII V HOA K
3.1.1. D bo v th trng c ph th gii.
Trong nhng nm qua th trng c ph th gii c nhiu bin ng phc
tp, gi c ph th gii lin tc gim mnh. y chnh l h qu ca vic cung
ln hn cu trn th trng c ph th gii trong thi gian qua.
Bng 3.1: Quan h cung cu trn th trng c ph th gii ( triu bao).
V c ph 2001/2002 2002/2003 2003/2004Sn lng 114,85 116,34 117,56Tiu th 107,60 108,02 109,74
Ngun: Tng cng ty c ph Vit Nam.
Theo d bo ca FAO v ICO th trong 6 nm ti cung c ph robusta trn
th gii vn cao hn cu c ph trn th gii. Trong khu vc Chu M La
Tinh vn l khu vc c sn lng ln nht trn th gii, chim khong hn 60%,
sau l khu vc Chu ri Chu Phi. Nm 2005 theo d bo ca FAO th sn
lng c ph ca th gii t 7,307 triu tn tng khong 3,5% so vi nm 2004
v nm 2010 l 8 triu tn. Trong khi th nhu cu c ph trn th li tng
chm. Nm 2005 theo d bo ca FAO nhu cu v c ph th gii l 6,743 triu
tn, tng 2,4% so vi nm 2004. Trong khu vc tiu th c ph ln nht th
gii l Chu u vi 60% sau l Bc M, trong ring th trng Hoa K
chim 20% nhu cu ca th gii.
Cng theo FAO th i a s cc nc sn xut c ph xut khu, nhu cu
ni a v c ph ca cc quc gia ny l khng ng k d tnh mi nm ch
khong 1- 1,2 triu tn trn tng s hn 6 triu tn c ph c tiu th hng
nm. Vy hng nm nhu cu nhp khu c ph ca th gii khong 5,1- 5,7 triu
tn. Theo d bo ca FAO th nm 2005 xut khu c ph ca th gii l khong
5,7 triu tn v nm 2010 l 6,3 triu tn, tng trung bnh 2,2%/nm. Trong khi
8/2/2019 xk c ph sang M
48/66
48
nhu cu nhp khu ca cc nc c tnh tng 1,9%/nm. V vy trong thi
gian ti gi c ph kh m tng cao tr li.
3.1.2. D bo v th trng c ph Hoa K.
3.1.2.1. Cu c ph ca th trng Hoa K.
Mi nm th trng Hoa K nhp khu khong 2 triu tn c ph c rang
hoc cha qua rang. Theo trung tm xc tin thng mi Vit Nam ti Hoa K
th nm 2003 nhu cu c ph ca Hoa K l 2,064 triu tn. Trong nhu cu v
c ph nhn khong 1,1-1,5 triu tn chim khong hn 65%.
Cng tp qun tiu dng nhiu v vi s phc hi pht trin ca nn kinh
t th nhu cu tiu dng ca ngi dn M s ngy mt tng ln, trong c nhu
cu v tiu dng c ph. Nm 2001 tiu th c ph ti th trng Hoa K l1.228.000 tn vi gi tr l 1677 triu USD. Nm 2004 l 1240 nghn tn. Theo
d bo nm 2005 nhu cu tiu th c ph ca th trng ny l khong 1079
nghn tn. Nm 2010 th trng Hoa K s c nhu cu tiu th khong 1315 tn
c ph trong nhu cu v c ph arbica l 80% cn c ph robusta l 20%.
Bng 3.2: D bo nhp khu nng sn ca Hoa K nm 2005
n v : t USD
Sn phm Nm 2004 Nm 2005Sn phm ng vt 10,353 11.9 Ng cc v cc sn phm ng cc 4,199 4,4Cc sn phm lm vn 22,918 25,6C ph v cc sn phm 2,163 2,6Ca cao v cc sn phm 2,586 2,2Ch, hng liu, dc tho 1,621 1,4Cc sn phm khc 8,861 9,9Tng nhp khu nng phm 52,701 58
Ngun : B nng nghip Hoa K thng 2/2005
Ngoi ra nhu cu ca ngi dn M v c ph c cht lng cao ngy cng
tng. c bit l nhng thanh v trung nin, nhng ngi c thu nhp cao v
chim t l cao trong tng dn s M. Trung bnh mi nm s ngi c nhu cu
v c ph c cht lng cao tng khong 10%. V vy, vic phi nng cao cht
8/2/2019 xk c ph sang M
49/66
49
lng c ph khi xut khu c ph vo th trng Hoa K l mt vn cp thit
ca cc nc xut khu c ph vo th trng ny.
3.1.2.2. Cung c ph trn th trng Hoa K.
Trong thi gian ti tnh hnh cung c ph trn th trng Hoa K vn c
chiu hng tng. Ngoi cc nc xut khu ln hin nay nh Braxin,
Colombia, Vit Nam, Indonesia, Mehic, n m nhiu nc xut khu c
ph ca Chu Phi cng mun xm nhp th trng rng ln ny. Trong cc nc
xut khu c ph vo th trng Hoa K th Colombia l nc xut khu nhiu
nht vo th trng ny sau l Braxin. Cn cc nc xut khu c ph khc
nh Vit Nam, Indonesia, v cc nc Trung M th xut khu sang th trng
Hoa K ch yu l c ph robusta v c nhiu nc xut khu c ph robustana cng mun xm nhp v thm nhp mnh vo th trng ny. Do trong
thi gian ti gi c c ph robusta nhp khu vo Hoa K vn kh c th tng
mnh v cn nhiu bin ng.
3.1.3. Quan im v u t cho ngnh c ph Vit Nam.
3.1.3.1. V sn xut ch bin.
Theo quan im cng nh phng hng pht trin ca B Nng nghip v
pht trin nng thn i vi ngnh c ph Vit Nam l:- Chuyn dch c cu cy c ph vi mc tiu ti nm 2010 n nh din tch
c ph Vit Nam mc 500.000 ha vi c cu l 100.000 ha din tch trng c
ph ch v 400.000 ha trng c ph vi. Vi nng sut bnh qun l 1,6 tn/ha.
Nh vy n nh mc sn lng khong 800.000 tn c ph nhn, trong c
ph ch l 160.000 ha, c ph vi l 540.000 ha.
- Tp trung u t cho khu ch bin, nng cao cht lng c ph xut
khu, c bit l i vi c ph ch th ch c th ch bin theo phng php ch
bin t cn u t my mc trang thit b hin i. Ngun vn u t trc tin
l t ngun tn dng trung v di hn ca cc ngn hng thng mi, t qu h
tr nhng trong di hn th tm kim cc ngun u t lin doanh vi nc
8/2/2019 xk c ph sang M
50/66
50
ngoi. Trong hng ti cc nh u t Hoa K, nht l sau chuyn thm lch
s ca Th tng Phan Vn Khi ti Hoa K.
- Chuyn i c cu mt hng c ph xut khu, tng mt hng c ph thnh
phm trong c cu c ph xut khu l c ph rang, c ph xay v c ph ha
tan. Ngoi ra tng dn c cu c ph ch trong xut khu c ph ch sang th
trng Hoa K.
3.1.3.2. V xut khu.
Trong nhng nm ti y theo quan im ca B Nng nghip v pht trin
nng thn cng nh ca ngnh c ph Vit Nam th u t cho xut khu c ph
s tp trung vo cc khu sau.
- Tp trung u t vo khu xy dng c s h tng phc v cho xut khu,nh vic xy dng cc ch trung tm thu mua c ph, cc trung tm giao dch c
ph. Ngoi ra cng xy dng cc kho tng, hon thin cc bin bi vn
chuyn v d tr, bo qun c ph xut khu. y chnh l khu quan trng i
vi c ph xut khu ca Vit Nam trong giai on hin nay. Vi khon u t
c th ln ti hn 100 t ng, m nhim v trc mt l xy dng cc ch c
ph ti k Lk v trung tm giao dch c ph ti thnh ph H Ch Minh.
- u t vo ngun nhn lc lm cng tc xut khu, c bit l cc cn blm cng tc kinh doanh c ph qua mng cng l mt khu u t quan trng
tip theo. u t vo ngun nhn lc lm cng tc kinh doanh xut nhp khu
c ph lm cho xut khu ca Vit Nam trnh gp phi nhng ri ro trong qu
trnh giao dch mua bn kinh doanh xut nhp khu c ph.
- Ngoi ra cng u t cho khu qung b thng hiu, trc ht l u t
xy dng thng hiu chung cho c ph Vit Nam sau h tr cho tng doanh
nghip trong nc xy dng v qung b thng hiu ring cho tng doanh
nghip v cho tng sn phm.
- Bn cnh cng quan tm ti u t vo khu xc tin thng mi v
nghin cu th trng.
8/2/2019 xk c ph sang M
51/66
51
3.2. QUAN IM I MI CHNH SCH TI CHNH PHC V H TR
XUT KHU C PH.
3.2.1. u i i nhng mt hng xut khu mi, th trng mi, kim
ngch v sn lng gia tng.
Nh chng ta nh gi phn trn, vic h tr cho c ph cn mang tnh
trn lan dn tri v khng tp trung, do n khng mang li hiu qu cao cho
vic khuyn khch xut khu c ph ca Vit Nam. V vy, trong thi gian ti
chng ta phi tp trung h tr mt cch c trng im tp trung hn, u t h
tr cho cc sn phm xut khu mi c gi tr gia tng cao nh c ph ha tan,
ko c ph, c ph rang xaygim dn h tr ti chnh cho xut khu c ph
nhn, c ph th cha qua ch bin. Ngoi ra Nh nc cn phi h tr cho ccdoanh nghip xut khu vo th trng mi nh Trung Quc, mt s quc gia
ng Nam thng qua h tr v thng tin, xc tin v thng cng nh cc h
tr khcBn cnh Nh nc cng cn phi gi mc h tr thch ng cho
cc doanh nghip c thnh tch xut khu v sn lng v kim ngch nh
thng xut khu cho vay vn u i u t my mc trang thit b nhm
nng cao cht lng c ph xut khu. Thng v khch l c v vt cht (tin)
v danh hiu i vi cc doanh nghip ch ng p dng cc tiu chun k thuttrong nc v quc t trong sn xut ch bin c ph xut khu c cc khch
hng nh gi khen ngi. C nh th mi khuyn khch cc doanh nghip phi
n lc t nng cao cht lng c ph xut khu ca mnh ln, qua nng
cao cht lng c ph xut khu ca Vit Nam, nng cao uy tn hnh nh ca c
ph xut khu ca Vit Nam trn th trng c ph th gii, trong con mt khch
hng, c bit l vi nhng khch hng ln nh Hoa K v EU.
3.2.2. Chuyn t h tr trc tip sang gin tip thc y xut khu.
Trong xu th hin nay, chng ta ang n lc v sp gia nhp WTO th vic
h tr trc tip, c bit l h tr ti chnh cho cc doanh nghip xut khu s
phi d b theo quy nh ca t chc ny. Trong khi cc doanh nghip Vit
Nam k c cc doanh nghip xut khu c ph i a s l cc doanh nghip va
8/2/2019 xk c ph sang M
52/66
52
v nh, kh nng v ti chnh cng nh ngun lc khng ln. Chnh v vy vic
ct gim h tr s lm cho cc doanh nghip ny khp nhiu kh khn khi chng
ta tham gia vo WTO. cho cc doanh nghip ny hot ng tt, thc y xut
khu, c bit l mt hng c nhiu bin ng phc tp nh c ph th Nh nc
cng cn phi c bin php h tr thc y xut khu nhng li khng tri
vi quy nh ca WTO. V vy chng ta phi chuyn t h tr trc tip sang h
tr gin tip. Vic h tr gin tip cho cc doanh nghip xut khu c ph nh
u t h tr cc doanh nghip sn xut ch bin c ph xut khu o to
ngun nhn lc, h tr thng qua vic cung cp thng tin cho cc doanh nghip
v th trng c ph cc nc v th gii thng qua cc tham tn thng mi
nc ngoi. Nh nc c th u t cho cc c quan nghin cu khoa hc,nghin cu cc loi my mc trang thit b phc v cho sn xut c ph nh h
tr cho trng i hc bch khoa H Ni v Bch khoa thnh ph H Ch Minh,
trng i hc Nng nghip hoc mt s trung tm khoa hc ca c nc v cc
d n nghin cu ng dng my ch bin c ph. Bn cnh h tr mt phn
cho cc doanh nghip c bit l cc doanh nghip c thnh tch xut khu sn
phm c ph mi xy dng thng hiu. Bn cnh vn phi duy tr h tr
thng qua thng xut khu nh hin nay.3.2.3. H tr xut khu c ph phi m bo s ph hp cht ch v c ch
khuyn khch v s phi hp gia bn nh.
Vic h tr thc y xut khu c ph th Nh nc phi thng qua cc Ngn
hng thng mi, cc qu h tr xut khu, cc Ngn hng chnh sch. H tr
cho xut khu c ph phi tun theo cc quy nh ca Chnh ph phi ph hp
v nm trong chng trnh pht trin chung ca chin lc xut nhp khu ca
t nc. H tr phi ph hp theo tng khu c th, vo tng th trng c th.
Ngoi ra cng cn phi c s phi hp cht ch gia cc Ngn hng chnh sch,
Qu h tr v cc Ngn hng tthng mi va m bo cho thc y xut
khu c ph va khng lm nh hng ti hot ng ca cc ngn hng, c bit
l cc ngn
Recommended