View
220
Download
0
Category
Preview:
DESCRIPTION
Yozgat sivesinde deyımler
Citation preview
A - B - C - Ç
Aalen Dur,Eğlen,Bekle
Aaleşme İkamet etme,Oturma
Aan İneğin ilk sütünden yapılan bir yiyecek
Abdeshane Tuvalet
Abı Anne
Abısı Güzel Ablası güzel anlamında,şaka sözü
Abısından Öğütlü Tecrübeli,işi iyi bilen kişi
Abos Cahil, Aptal
Abrıl Beşi Nisan ayının beşi
Acer Taze
Açıkörten Ucuza alınan kadın giysisi
Adeli Kendini beğenmiş,burnu havada
Adozel Adı güzel (Özel İsim)
Afat Yağmur,sel,rüzgar gibi tabii felaket
Afilli
Oynak, havalı
Ağar Eğer
Ağartı Süt, yoğurt,ayran gibi yiyecekler
Ağıl Koyunun girdiği yer ( Koyun Ahırı )
Ağırmak Gün aydınlanması, sabah olması
Ağız Birlemek Anlaşarak aynı şeyleri konuşmak
Ağlen Eğlen,dur, bekle
Ağleşme Eğleşme
Ağnanmak Eşeğin yere yatıp yuvarlanması
Ağrıklı Hastalıklı
Ağrice Hıdırellez
Ağzı Kalavlı Havalı,yüksekten atan
Ağzı Kızıl Toy,ham,kuşların yeni çıkmış yavrusu
Ağzını Bellemek Bir daha yapmamaya karar vermek
Aha Bu,O,Şu
Ahır Sekisi
Hayvan ahırında tahtadan yapılan seki
Ahraz Dilsiz,Konuşamayan,Konuşma özürlü
Ahretlik Ahiret kardeşliği
Aklerik Aklı eren kimse
Aklı Çavdarlı Yarı kaçık
Al Kırmızı, Hile
Al Ha Nasıl şey,hayret uyandıran ünlem
Alaca Düşmek Üzümlerin yetmeye yüz tutması
Alaca karanlık Akşam olmaya başlaması
Alaçık Haymalık,bostan çadırı
Alağaz Geveze,boş konuşan,dengesiz konuşan
Alasevi Alası az olan
Alaş Ala köpek
Alayı Hepsi
Alaz Hafif yanan ateş
Albastı
Yeni doğum yapana uğradı sanılan cin
Ale Dur ( Ale İnecek Var)
Âlemek Durdurmak
Alengirli Gösterişli,tuhaf,acayip,karışık
Algın Yel çarpması
Alkarısı Lohusa kadına hastalık getirdiği varsayılan
Allasen Allah'ını seversen
Alma Elma
Anaç Anaç , olgun anlamına da gelir
Anadan Üryan Çıplak
Anadut Üç parmaklı tarım aleti
Anayın babayın aşını içiyimBu kadarda olmaz,Yok daha neler
Andavallı Aptal,geri zekalı
Angut Aptallığın simgesi,ördek cinsi bir kuş
Anırma Eşek sesi
Anşa
Ayşe
Apırcın Oldu Şaşırdı,heyecan bastı
Apış Bacak arası,kasık bölgesi
Arbaz Hayvanlar için cinsel doyumsuzluk
Areklenmek Hayvanların sinekten kurtulma çabası
Arık Zayıf,çelimsiz
Arkaç Koyun sürüsünün yattığı yer
Arşın Eski uzunluk ölçüsü
Asbab Elbise,iç çamaşırı
Asik Etek Avrat,hanım,eş anlamında
Asikli Eksik etek
Aş Yemek
Aşam Akşam
Aşık Atmak Boy ölçüşmek,kıyaslamak
Aşkarsız Kötü görünüşlü, Tipi bozuk
Avara
Boş, işsiz
Avgın Suyun aktığı kanal,ark
Avrat Eş,hanım,kadın
Avuçlamak Elle kavramak
Avur Zuvur Meyve artıkları
Avurt Ağzın yan boşlukları ( Avurdunu Şişirme )
Avurtlamak Ağız dolusu, kabaca yemek
Ayağına Tez İşi çabuk yapan,becerikli kimse
Ayak Yolu Tuvalet,hela
Ayarsız Dengesi adam
Ayı Topaç
Azap Erkek hizmetkar
Azba Çuval ağzı bağlanan ip
Azık Yolcu yemeği
Azıtmak Yolunu şaşırmak,yanlış yere yöneltmek
- B -
BaasBahis,şans oyunu
Baba çıkasıcaSinirlenilen kişiye söylenen bir söz
Baba yiyeysiceÇocuklara kızınca söylenen söz
BabaaaZıkkım olsun
BabalVebal,günah
BacıAbla,büyük kız kardeş
BadiyeÇorba tası
Bağrı GeçmekHafifçe uykuya dalmak
BağsımetPeksimet
BahaFiyat,ücret
BaklaFasulye
BalakManda yavrusu
BaldırcanPatlıcan
BanakLokma,Yufka ile yemekte yapılan sunak
Bannak
Parmak
Baş BıçağıUstura
Baş KiliSabun yerine kullanılan toprak
BaşanğıYaramaz çocuk
Başı KurtulmakKadının sağlıklı doğum yapması
Başını BağlamakNişanlamak,söz kesmek,evermek
Başını YetirmekEksiğini tamamlamak
BavulValiz
BayaktanAz önce, Deminden
BayırYokuş
Bayramcalıkbayramlık giysileri
BazlamaEşkili hamurdan sacda yapılır
BecekKöşe
BehlemekKapora vermek
BekitmekSıkıştırmak
Bent
Su önüne kurulan basit set
BereBaşlık
BezekKilot ve şalvarda lastik takılan kısım
BıcılganAyak parmakları arasında ki yara
BıdıkKüçük yumurta
BıldırGeçen yıl
BıngıldakÇocukların kafasında ki yumuşak kısım
BıyılBu sene
BızakazığıUfak tefek, kısa boylu
BibiHala
Bicikİnek
BiçalaBir ara
BidaneBir tane
BigoşamBir avuç
BiladerErkek Kardeş
Binit
Binilecek at,eşek,her türlü araba
Bir SüyemBaş parmakla işaret parmağı arası
BişiTava içi pişirilen bazlama
BiyazBeyaz
BoduKaz
Boduçİbrik Benzeri, toprak testi
Boğasamakİnekler için boğa istemek
BoğönBugün
BoğürVücudun Yarı Kısmı
BonkerCömert
BooHayret sözü
BoorVücudun yan tarafı
BostanKavun,karpuz vb.yetişen yer
BoybürükSiyah kadın çarşafı
Boynuzu kurtluHakaret deyimi
Boyra
Baca
BoyunbağıBoyuna bağlanan ince kumaş
BoyundurukÖküzün boynuna takılan aracı
BozNadas yapılmamış,sürülmemiş tarla
Boz SöktürmeZora Koşmak
BozukatmaDeve bağırması
BöcükBöcek
BöcükKüçük hayvan, haşarat
BödelekBöbrek
BörttürmekBir şeyi haşlamak
BuarsakObur
BubaBaba
BucaklıkRaf
BugatlekBu kadar
BuğuzKin, garaz
Bukağı
Atların ayaklarına vurulan bir çeşit kelepçe
BulamaUn çorbası
Bulguru Diriİşleri yolunda
Buluda ÜrmekHavalı olmak,kibirlenmek
BunakÇok yaşlı,ne dediğinden haberi olmayan
Bunelekİri sinek
Burnundan FitilemekÇok kızgın
BurunsalıkHayvanı zapdetmek için burnundan bağlanması
BuydumÇok üşümek
BuymaÜşüme
BuynuzBoynuz
Bühtanİftira
BüngüldemeKaynama
BürükKadın baş örtüsü
BüzütmekHareketsiz yarı oturur halde olmak,üşümek
- C - Ç -
Cabe Bedava kendi gelen
Cabeden Bedavadan,beleş
Cadı Cenesi düşük yaşlı kadın,büyücü
Cadoloz Congulus
Cahal Cahil
Cam Pencere
Camış Erkek manda
Camız Su sığırı,manda
Canı Ağır Aldırışsız
Canı Tez Aceleci
Cankeş Candan yakınlık
Capcık Dağınık, Düzensiz
Capon Japon
Car Çare
Cascavlak Tüysüz,örtüsüz,soyulmuş şekilde
Cavlak Suyun hızla aktığı yer
Cem Toplanma,cem ayini
Cemek Sabanı temizleme demiri
Cenderme Jandarma
Cerahat İrin
Cerek İnce uzun ağaç,Uzun boylular içinde kullanılır
Cereme Başkasının yerine ceza çekme
Cerge At üzerinde hasta taşıma aracı
Ceylan Ceryan,elektrik
Cıba Tiftiği alınan keçi
Cıbılamak Suda çırpınarak yüzmek
Cıbır Kılı yeni kesilmiş keçi,züğürt
Cıcık Merinos koyun,yeni anlamında da kullanılır
Cıfıt Şirret,şerli,karışık
Cılga Keçi yolu
Cılındırık Kötü et parçası
Cılk Bozulmuş, kokuşmuş yumurta
Cımbıldama Oynaklık etmek
Cıncık Misket,Cam parçası, porsenelden mamul eşya
Cıngar Çıkardı Kavgaya neden oldu
Cıngıl Üzümden küçük bir parça
Cıngırdak Çocuk oyuncağı
Cınnaklamak Tırmalamak
Cırcır Fermuar
Cırnakcı Kavga çıkarıcı
Cırtık Eli ayağı durmayan, Şımarık
Cıvıtma İşi sulandırma
Cıvlama Çok hızlı yanından geçme
Cibicik İki eli birbirine vurma,alkış
Cibil Su içinde ki taze ot
Cibinnik Sinek ve ivezden korunmak için ince tülden örtü
Cilet Jilet
Cimcik İki parmakla eti kıstırma
Cimcikleme Çimdik atma
Cimcime Zayıf,cılız
Cinarabası Bisiklet
Cingan Gadağı Başı geniş ve yassı çivi
Cinli Deli
Cirmitli Pis, dengesiz
Comba Mandanın genç olanı
Coplan Dere Derin dere
Coruk İnat
Culhalık Kilim dokunan alet
Culuk Hindi
Culuzu Düşük Morali bozuk
Cumburcomaat Toplu,adamların hepsi
Cuval Boyalı telek
Cuvara Sigara
Cücük Kanatlı hayvanların yavrusu,civciv
Cülük Salatalığın çiçekten yeni çıkanı,küçük hıyar
-Ç- Çabıt Eski bez parçası
Çağ Kağnının iki tarafına konan kalın ağaç
Çağlak Çağlayarak akan şelale
Çağlık İlkel banyo
Çağşırlı Ayakları telekli kuş
Çakıldak Su değirmeni taşı, koyunun yünündeki yumru
Çala Kamçı At arabasında atları hızlı sürme,atları kamçılama
Çaldakıl Olmak Sırnaşmak
Çalgı Süpürge
Çalık Çarpılmış,bir yana eğilmiş,yatmış
Çalkama Ayran
Çalkantı Çalkalamak fiili
Çalma Pekmezin koyusu
Çaman Çemen
Çamur Çiğnemek Zorlanmak,çok uğraşmak
Çapıt Bez
Çapıt Bez parçası
Çaptan Düşmek Eski gücünü ve kuvvetini yitirmek
Çardak Gölgelik
Çarık Gönden dikilen bir cins ayakkabı
Çarşı Ağası Zabıta Amiri
Çarşı Ekmeği Somun
Çatal Ekin destesini taşımada kullanılan araç
Çatal Kapı İki kanatlı avlu kapısı
Çav Hayvanların cinsel organı
Çebiş Bir yaşında ki keçi
Çeç Saptan ayrılan buğday yığını
Çelğe Keçik,yaşmak
Çelpeşen Bir açıp bir kapanan hava
Çeltek Çopan yardımcısı çocuk
Çemeden Ceket
Çemit Yaş üzümün az kurumuşu
Çemkirme Sözle karşılık verme
D - E - F - G
Dabaz Cilt üzerinde kaşıntı veren ufak kabarcıklar
Dam Hapishane-Evin çatısı
Danapça İri aşık kemiği
Deey daha işte orada
Depik Tekme
Deşirici Dilenci
Dibek ezmek için kullanılır
Dilkırma Kibar konuşma
Dinelmek Ayakta durma
Dingildeme Durduğu yerde sağa sola hareket etme
Dodak Dudak
Dolak Atkı
Dombalak Takla atma
Domuşma Surat asma
Donyağ İçyağ-Çok soğuk insanlar içinde kullanılır
Dölek Doğru, düz
Dölek Akıllı uslu durmak
Dömbelek Darbuka
Döş Göğüs
Döşek Yatak
Dulda Esintisiz, sakin, kuytu yer
Dulluk Favori (Kulak yanında uzanan saç)
Duska Çene
Dübür Kıç
Dürtme Elle yapılan uyarı
Dürzü Şerefsiz gibi bir şey
- E -
Efelek Ekşi Yapraklı bitki, (Dolması yapılır)
Elbiz Örümcek
Eleva Yavaş iş yapan kimse
Ellaamki Sanırım-Sanki
Ellaham Herhalde
Eme Hala
Emlik Geç doğan kuzu
Emmi Amca
Enik Köpek yavrusu
Erinmek Bir Şeyi Yapmak istememek
Essah Doğru
Essahtan Sahiden;Gerçekten
Evdamı Kiler
Evlek Bölüm, Bölümlendirme
Evrağaç Yufka Ekmeği çeviren ahşap yassı tahta
Eze Vücut, Beden
- F -
Fıkara Fakir
Fırkıt Oyna
Fışkı Gübre
Filik Tiftik
Foldur Bol geniş,Genelde kıyafet için kullanılır
Fos Boş çıkma
Fosurdak Darp sonucu şişme
- G -
Gabala Tartı ve ölçü
Gabancalama Her yeri tutma, yayılma
Gabara Üzeri tümsek ufak çivi
Gambık Ufak ağaç parçası
Gamgayla Kaşınma Ekonomik sıkıntı içinde olma
Gamsa Çekme
Ganara Doymak bilmeyen
Gardak Kumaş üzerinde kırışıklık
Gatık Süt ve süt ürünlerinin tümü; ekmeğe konan
Gaynar Çok sıcak
Gıdık Gerdan
Gındap Kalın keten iplik
Gınıfıstı Karşı cinsten iki insanın gizli görüşmesi
Gırışma Poz yapma, üstten bakma
Gırmızı Domates
Gıvırtma Yan çizme
Gicişme Kaşınma
Gobel Erkek çocuk
Gobelek Mantar
Gode Gövde
Godek Kuyruksuz veya kuyruğu kısa
Goğ Dedikodu
Golük Eşek
Gop Koş
Goruk Üzümün olgunlaşmamış hali
Gubuz Erken doğan ölü hayvan yavrusu
Gucele Zorlukla
Gunnamak Bir hayvanın doğurması
Gursak Mide ile gırtlak arası
Guşene Büyük tencere
Guva Güvey Sineği
Guvez Vişneçürüğü rengi
Gübür Çöp
I - İ - K - L - M
-I- Ilıfıtın Rafadan az pişmiş
Irgalamak ilgilenmek
-İ- İlâân Leğen
İlistirMakarna Süzmeye yarayan Süzgeç
İlletli Kötü, sürekli hastalığı olan
İrin İltihap
İrişki Et sucuğu
İşlik Yelek
İyağ Kaburga kemiği
- K -
Kaham
Hısım akraba
Kahya Kahya, Muhtar
Kan alma Tuvalete gitme
Kanak Çay, Akarsu
Kanatlı Bahçeli evlerin dış kapısı
Karık Bahçede ekim için oluşturulan alan
Kaydalamak Zik zak çizerek kaçmak, sıvışmak
Kaygana Yufka ekmeği tavada yumurta ile kızartmak
Kef Bir tepenin, dağın arkası
Kemçik Küçük, zayıf, minyon yüz.
Kenef Tuvalet
Kepenek Pencere kilidi,
Kerç İnat etmek, kıskandırmak
Kerkinme Sürtünme
Kerme Koyun Ağılından çıkarılan yakacak
Kertik
Çentik
Kertmek Çentik atmak
Kırçıl Beyazın siyaha hakim olduğu renk
Kırık Bir insanın Aşkı , Dostu
Kırtlama Çay içerken şekeri ısırarak tüketmek
Kirik Sıpa
Kiritme İnat etme
Kirtişli Tırtıklı yüzey
Koselme Sinme
Koşam İki eli birleştirerek oluşturulan çukurluk
Koşma Eski yapıların tavanın da kullanılan iri ağaçlar
Koşum At arabasına at bağlama takımı
Kotele Bana doğru at, fırlat
Köm Koyun Ağılı
Kömbe Sac arasında yapılan bir çeşit çörek
Kömüş
Erkek manda
Kösnü Köstebek
Köstavası Sobadan ateş almaya yarayan küçük kürek
Kufür Kufür Serin esen yel
Kumpür Patates
Kumük Ön dişleri çürük olan
Kuzlük Erken doğan kuzu
Külek Ahşap yağ kabı
Küllük Ocak ve soba küllerinin döküldüğü yer
- L -
Lalek Leylek
Lalin Nalın
Langırdak Geveze boş konuşan
Loğtaşı Damtoprağını sıkıştıran silindir şeklinde taş
- M -Mac etmek Mahcup etmek
Makat Sedir
Malamat etmek Rezil etmek
Masimek Değer vermek
Mayagolük Dişi eşek
Mayası cımbıldak Gerçek kişiliğini gösterme
Mazarat Yaramaz çocuk
Mertek Tavan örtmekde kullanılan kısa ağaçlar
Meses Ucu çivili sopa
Mıh Çivi
Mılcıma Çürüme
Milek Kokuşmuş çamur; balçık
N - O - Ö - P
Nacak Küçük balta
Nodul Sopa ucundaki çivi
Norüyon Ne yapıyorsun, Nasılsın iyimisin ?
Nörek
Ne yapalım
- O -
Onculayın O kadar çok
OkelenmeSinirlenme
Öbçelenmek Bir şeyi fazla uzatmak
Öz Küçük akarsu
- P -
Pambık Pamuk
Panlı Küflü
Pantul Pantolon
Papuç Ayakkabı
Patana Şişman
Pehli Koyunun kaburga ve beli arasındaki et parçası
Peşkir Havlu
Peşkir Havlu
Pırtı Çamaşır
Pırtma Hedefi şaşırmak
Pısma Gizleme
Pinnik Kümes
Portma Şaşırtma
Potuk Deve yavrusu
Pöhrek Tuğla gibi pişmiş topraktan yapılan su yolu
Pörtlek Dışa taşan iri göz
Pürçüklü Havuç
S - Ş - T
-S- Saçı Düğünlerde verilen hediye
Savak Aptal
Sazak Özellikle sonbahar ve ilkbahar aylarında sabahları esen ve çok üşütücü olan ve hafif bir rüzgar.
Seklem Bir çuval dolusu
Selefeden Bedavadan geçinen
Serpeneg Kerpiç evlerde dam kenarları
Sındı
Makas
Sıracalı Hastalıklı
Siflenmek Hz. Hüseyin’i öldüren kişi
Singisiz Kılık kıyafete dikkat etmeyen
Soğluk Çamlık
Sokum Lokma
Sumsa Yumruk
-Ş-Şaplak Tokat
Şemşamer Ayçiçeği
Şergada Belalı
Şikir Çirkin
Şikirsiz Çirkin, güzel görünmeyen.
Şimir Hz. Hüseyin’i öldüren kişi
-T- Tas Maşrapa
Tavatır Çok iyi
Tebelleş olma Başa bela olma
Temcit Sahur
Teşt Hamur yoğrulan leğen
Tevatır Güzel olmuş- Mükemmel
Tıklamış Çürümüş bozulmuş
Tımbırdatma dalga geçme
Tımbış Kel, Saçsız
Tıngır Kül dökmeye yarayan çinko tepsi
Tıstanböcüğü Karaböcek
Tohlu Bir yaşında kuzu
Topak Yuvarlak
Toplu Pencere
Tort Çivili köpek tasması
Töhmürüklü Öksürüklü hasta
Tuluk Şişman kilolu
Tuman Pijama veya alt giysi
Tumdurmak Bandırmak, Suya gömmek
Tumma Suya dalma
Tummak Dalmak
Tuvallak Yuvarlak
Tükan Dükkan
Tülek Uyanık Gözü Açık
Recommended