Yaratıcı Drama Yöntemi - Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Bilişim Teknolojileri Öğretim YöntemleriCEİT – 338/433

Mehmet Uğurşan

20060221

Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi ...

Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Bilişim Teknolojileri Öğretim Yöntemleri

1. Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

3. İşbirlikli Öğrenme Yöntemi

4. Beyin Fırtınası Düşünme Tekniği

5. Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

Bir sözcüğü, bir kavramı, bir davranışı,bir tümceyi, bir fikri, bir yaşantıyı veya bir olayı; doğaçlama, rol oynama gibitiyatro ya da drama tekniklerinden yararlanarak, bir grup çalışması içinde oyun veya oyunlar geliştirerek, eskibilişsel örüntülerin yardımıyla yeniden yapılandırmaya yönelik etkinlikler sürecidir (San;1991).

Yaratıcı Dramanın Tanımı

Yaratıcı drama,nerede uygulanırsa uygulansın bir öğrenme yöntemi, kendini ifade etmede biraraç ya da bir sanat biçimi olarak kabul edilebilir. ”

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

Yaratıcı Dramanın Tanımı

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

Bir topluma ait olma ya da bir grubun üyesi olmanın getirdiği bir güç, iletişim ve problem çözme yetilerinin de geliştirilmesi yaratıcı dramanın önemli boyutlarındandır.

Yaratıcı Dramanın Boyutları

Örgün eğitim kurumlarında bir ders işleme yöntemi olarak eğitimde drama,profesyonel ve amatör tiyatro oyuncusu yetişiminde, küçük çocuk , çocuk ve ergenlerin özgür zaman etkinliğinin önceden belirlenmiş amaçlara uygun biçimde yürütülmesinde, zihinsel ve bedensel özürlülerle, içe kapanıkların eğitilmesinde başvurulan değerli bir kaynaktır ( S a n ; 1 9 9 0 ) .

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

Yaratıcı Dramanın Boyutları

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

Yaratıcı drama çalışmaları, sanat eğitimi alanı başta olmak üzere eğitim bilimlerinin tüm anabilim dallarından yararlanır. Fotoğraftan müziğe, heykelden şiire, öyküye, kitle iletişim araçlarının eğitim açısından etkilerinden resme, eğitimin psikolojik temellerinden sosyolojiye olduğu gibi pek çok alandan kendine içerik oluşturabilir ( Üstündağ ; 1998 )

Yaratıcı Dramanın İçeriği

Yaratıcı drama uygulamalarında genellikle 5 tür uygulama aşaması vardır. Bunlar ;

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

Yaratıcı Dramanın Yöntemleri

•Isınma ve Rahatlama Çalışmaları•Oyunlar•Doğaçlama•Oluşum•Değerlendirme

Çeşitli yöntemlerle 5 duyuyu kullanma, gözlemyetisini geliştirme, bedensel ve dokunsal çalışmaların yapılması, tanışma, etkileşim kurma, güven ve uyum sağlama gibi özellikleri katılımcıya kazandıran, grup liderinin yöneticiliğinde yapılan çalışmadır.

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

•Isınma ve Rahatlama Çalışmaları

Yaratıcı Dramanın Yöntemleri

Belirlenmiş kurallar içinde özgürce oyun oynama ve bu oyunları geliştirme çalışmalarından oluşur. Kimizaman bilinen çocuk oyunlarından yararlanılır.

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

•Oyunlar

Yaratıcı Dramanın Yöntemleri

Daha az kesin olarak belirlenmiş bir süreç olup, saptanan konu ya da temadan yola çıkılır veya saptanan birhedefe doğru belli aşamalarla yol alınır. Bireysel ve grupsal yaratıcılığın en çok ön plan çıktığı çalışmalardır.

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

•Doğaçlama

Yaratıcı Dramanın Yöntemleri

Bu süreç kimi zaman önceden hiç belirlenmemiş bir çıkış noktasından, kimi zamanda bir nesne, resim, fotoğraf, heykelvb. ile iletişim kurma ile başlar. Sürecin nasıl gelişeceği ve nereye varacağı önceden belirsizdir.

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

•Oluşum

Yaratıcı Dramanın Yöntemleri

Çalışma öncesi, çalışma anı, çalışma sonrasındayapılabilir. Dramanın aşamalarının her birinin ya da birkaçının ardından tartışmanın açılması, eleştiri-özeleştiri,soru-cevap etkileşiminin başlaması değerlendirmenin somut başlangıcı olarak kabul edilir. Bu aşamada başkalarının davranış biçimleri, duyguları, düşünceleri, deneyimleri ileilgili bilgi sahibi olmak, bireyin kendi yaşamına bir göz atması açısından önemlidir (Adıgüzel;1993).

1.Drama ( Yaratıcı Drama ) Yöntemi

•Değerlendirme

Yaratıcı Dramanın Yöntemleri

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek olay yöntemi, gerçek hayatta karşılaşılan problemlerin sınıf ortamında çözülmesi yoluyla öğrenmenin sağlanmasıdır. Bu yöntem öğrencilere bir konuyu ya da bir beceriyi kazandırmak ve o konuda uygulama yaptırmak amacıyla kullanılır.

Örnek Olay Öğretim Yönteminin Tanımı

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek Olay Öğretim Yöntemi Tanımı

Örnek olay incelenmesi öğrencilerin problemli bir olaya aktif olarak katılmalarını gerektiren bir yöntemdir. Sorunlu olay gerçek ya da hayali olabilir. Olayı anlatan gerekli verileri kapsayan rapor üzerinde çalışan öğrenciler olayı öğrenir, verileri analiz eder, sorunu değerlendirirler. Tartışarak olayı nedenlerine ya da çözümüne ilişkin teklifler getirirler.

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek Olay Öğretim Yöntemi Hazırlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Örnek olay gerçek mi ?Örnek olay anlamlı mı ?Örnek olay orijinal mi ?Örnek olay kendi içerisinde mantıklı ve bütünlük taşıyor mu ?Örnek olay öğrenme ilkelerine göre düzenlenmiş mi ? 

Bununla birlikte örnek durumun dersin hedef-davranışları ve konularla ilişkili olması önemlidir .

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek Olay Öğretim Yönteminin Faydaları

• Öğrenciler, farklı problemlerin çözümüne ilişkin başkalarının ya da otorite figürlerinin açıklamaları yerine kendileri gerçek yaşamın problemleri ile yüz yüze gelirler.

• Öğrenciler belli bir sorunla ilgilendikleri için ilgi, güdü ve dikkatleri genellikle yüksektir.

• Öğrenciler ders kitabı dışındaki içerik ve materyallerden de yararlanma imkanı bulmuş olur.

• Tüm öğrencilerin tartışmalara katılası sağlanır.

• Problem çözme becerisi ve alışkanlığı geliştirilir.

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek Olay Öğretim Yönteminin Faydaları

•Üst düzeyli hedef davranışlar öğrencilere kazandırıldığından, öğrencilerde kavrama, analiz, sentez ve değerlendirme becerisi daha iyi gelişir.

•Öğrenciler diğer öğrenci arkadaşları ile sürekli bir iletişim içersinde bulunmalarından dolayı farklı görüş ve düşüncelere saygı duyma alışkanlığı kazanırlar.

•Etkili dinleme ve karar verme becerisi geliştirir.

•Öğrencilere diğer öğrencilerle çalışma imkanı sağlanır.

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek Olay Öğretim Yönteminin Sınırlılıkları

•Yöntemin çok iyi planlanması gerekir.

•Öğrenciler yeterli düzeyde bilgi, beceri ve ön bilgilere sahip değilse yöntemin öğrenme-öğretme hedeflerini gerçekleştirmesi mümkün değildir.

•Uzun zaman alır.

•Öğrencilerin ve öğretmenin yapacağı etkinliklerin önceden çok iyi hazırlanması ve planlanması gerekir.

•Kalabalık sınıflarda uygulanması zordur.

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek Olay Öğretim Yönteminin Sınırlılıkları

•İncelenmesi düşünülen olaya tam olarak uyan bir örnek olay yamak bazen güç olabilir.

•Yöntemin uygulanması esnasında bazı öğrenciler başat bazıları da çekinik durabilirler. Öğrencilerin bazıları bu tür etkinliklere katılmak istemeyebilir.

•Sınıfı kontrol etmede, tartışmaları yönetmede ve değerlendirmede zorlukla karşılaşılabilir.

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek Olay Öğretim Yönteminin Kullanılması

•Dersin hedef-davranışlarına ve öğrencilerin seviyelerine, olgunluk düzeylerine uygun bir örnek olay oluşturunuz.

•Öğrencilerin örnek olaylar üzerinde daha bilinçli ve etkili çalışmalarını sağlamak için yönteme ısındırma etkinlikleri ekleyin

•Örnek olayı, süreçte görev alacak öğrencileri ve bunların rollerini açık bir biçimde hazırlayınız gerekirse yazınız. Eğer öğretmen gerçek bir olayın sınıfında tartışılmasını istiyorsa yer zaman ve kişi isimlerini değiştirmeyi unutmamalıdır.

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek Olay Öğretim Yönteminin Kullanılması

•Olayın dersin amaçları yönünde ve öğrencilerin konudan uzaklaşmadan tartışmalarını sağlayacak ipuçları ve sorular hazırlayınız.

•Olaya ilişkin gerekli materyallerin ve kaynakları öğrencilerle birlikte hazırlayınız.

•Örnek olayın tüm aşamalarında nelerin ne kadar süre ile nasıl uygulanacağını planlayınız.

•Örnek olay etkinliğinin amacına ulaşıp ulaşmadığını sürekli kontrol ediniz. Bu konuda sorular yardımıyla öğrencilerden dönüt alınız.

2. Örnek Olay Öğretim Yöntemi

Örnek Olay Öğretim Yönteminin Kullanılması

•Öğrencilerin bu etkinlikten yararlanabilmeleri için olayı iyice anladıklarından emin olun.

•Öğrencilerin yanlış yorumlama ve kavramalarını önlemek için yerinde ipuçları veriniz ve düzeltmeler yapınız.

•Örnek olay ve konular hakkında öğrencilerin görüşlerine yer veriniz.

•Bu yöntemi daha etkili ve zengin kılmak için, öğrenci merkezli yöntem ve tekniklerin örneğin; soru-cevap, demonstrasyon v.b kullanılmasını sağlayınız.

3.İşbirlikli Öğrenme Yöntemi

İşbilrikli Öğrenme Yönteminin Tanımı

İşbirliğine dayalı öğrenme, öğrencilerin sınıf ortamında küçük karma kümeler oluşturarak bir amaç doğrultusunda, akademik bir konuda birbirlerinin öğrenmelerine yardımcı oldukları yöntemdir.

İşbirliğine dayalı öğretim, geleneksel öğretime alternatif olarak geliştirilen bir yaklaşımdır. Geleneksel öğretim, yarışmacı ve rekabete odaklanırken, iş birliğine dayalı öğretim paylaşımcı ve uzlaşmacıdır. Gruptaki tüm bireylerin yeteneklerinden yararlanmayı, sorumluluk sahibi olmayı, akran desteğini geliştirir.

3.İşbirlikli Öğrenme Yöntemi

İşbilrikli Öğrenme Yönteminin Tanımı

3.İşbirlikli Öğrenme Yöntemi

İşbirlikli Öğrenmeyi Etkili Kılan İlkeler

1. Grup ödülü2. Küme amaçları3. Bireysel sorumluluk4. Olumlu bağımlılık5. Yüz yüze destekleyici etkileşim6. Toplumsal beceriler7. Küme işleyişinin değerlendirilmesi8. Küme büyüklüğü9. Karma küme10. Başarı için eşit fırsat

3.İşbirlikli Öğrenme Yöntemi

İşbirliğine Dayalı Öğrenmede Dikkat Edilecek Hususlar

• Öğrencilere bu yöntem iyi öğretilmeli

• Ön hazırlıklar yapılmalı

• Öğretmen heterojen gruplar oluşturmalı

• Öğretmen öğrencileri kontrol etmek; birlikte çalışmayı teşvik etmeli

• Öğrenciler materyalleri hazırlamalıdır

• Yöntemi sıkıcı hale getirmemek için bu yöntem zaman zaman kullanılmalı.

3.İşbirlikli Öğrenme Yöntemi

İşbirliğine Dayalı Öğretimde Kullanılan Bir Yöntem Örneği

Birleştirme (Jigsaw) Yöntemi:

Bu teknikte sınıf küçük gruplara ayrılır ve her bir grup üyesi kendi konusu üzerinde uzmanlaşır ve böylece diğer sınıf arkadaşlarına faydalı olabilecek bilgilere sahip olurlar.

3.İşbirlikli Öğrenme Yöntemi

İşbirliğine Dayalı Öğretimde Kullanılan Bir Yöntem Örneği

Birleştirme (Jigsaw) Yöntemi:

Başarı sağlanabilmesi için öğrencilerin birbirleri içindeuyum olmalı ve birbirlerine güven duymalarıgerekmektedir.

Bu teknik 4 adımda gerçekleşir

1. Adım: Tanışma 2. Adım: Araştırmaya odaklanma 3. Adım: Anlatma ve yeniden şekillendirme 4. Adım: Birleştirme ve değerlendirme

4.Beyin Fırtınası Düşünme Tekniği

Beyin Fırtınası Düğünme Tekniğinin Tanımı

Yeni fikirler oluşturmak üzere, düşüncelere engel koymaksızın, önceden belirlenmiş kurallar dahilinde yapılan fikir yaratma yöntemi. Bu kavram bir reklamcı olan Alex Osborn tarafından geliştirilmiştir.

Bu yöntem, bir konuya çözüm getirmek, karar vermek ve hayal yoluyla düşünce ve fikir üretmek için kullanılan yaratıcı bir tekniktir.

•Bir problem çözmekle görevlendirilen bir grubun üyeleri mümkün olduğu kadar çok fikir ileri sürerler.

•Dile getirilen her çözüm teklifi diğer grup üyelerini daha yeni ve iyi buluşları ortaya çıkarmayayöneltir. Ancak ortaya atılan fikirlerin ayrıntılı bir şekilde açıklanması ya da savunulması istenmez.

•Sadece fikirlerin mümkün olduğu kadar hızlı ifade edilmesi,yazıya geçirilmesi ve sonra sükûnetle değerlendirilmesi istenir.

4.Beyin Fırtınası Düşünme Tekniği

Beyin Fırtınası Düğünme Tekniğinin Temel İlkeleri

4.Beyin Fırtınası Düşünme Tekniği

Beyin Fırtınası Düğünme Tekniğinin Kullanım Alanları

•Yeni ürün geliştirilmesi: Yeni ürünlerin yaratılması veya varolanların geliştirilmesi için.

•Reklamcılık: Ürün kampanyası geliştirmek için.

•Problem çözmek: Temel nedenler, alternatif çözümler, etki analizi.

•Üretim yönetimi: İşin ve üretim aşamalarının geliştirilmesi.

4.Beyin Fırtınası Düşünme Tekniği

Beyin Fırtınası Düğünme Tekniğinin Kullanım Alanları

•Proje yönetimi: Müşteri isteklerinin belirlenmesi, risklerin saptanması, kaynakların, görevlerin, yapılabilir olanların, sorumlulukların ve sorunların belirlenmesi.

•Takım oluşturma: Katılımcıları düşünmeye teşvik ederek fikirlerin paylaşılması ve tartışılması.

4.Beyin Fırtınası Düşünme Tekniği

Beyin Fırtınası Düğünme Tekniğinin Uygulanışı

1.Konuşulanları ve görüşleri yazacak bir sekreter seçilmelidir.

2.Bu teknikle işlenecek olan problem sunulmalıdır.

3.Sınıfa, akıllarına gelen herhangi bir fikri, mantık ölçülerine vurmadan söylemelerinin gereği belirtilmelidir.

4.Tekniğin devamı esnasında eleştirilere yer verilmemelidir.

5.Tartışmanın sonunda, fikirler taranıp değerlendirmesi yapılmalıdır.

6.Son olarak, problem için uygun olan çözüm biçimi özetlenmelidir.

4.Beyin Fırtınası Düşünme Tekniği

Beyin Fırtınası Düğünme Tekniğinin Uygulanışı

5.Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Düşünce ve önerilerin belirli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir.

“Şapkalar” düşüncelerin ayrıştırılması için kullanılan bir semboldür.

Şapkaların rengi değiştikçe rengin simgelendiği düşüncelerin belirli bir düzen içinde aktarılır.

Altı Şapkalı Düğünme Tekniğinin Tanımı

5.Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Beyaz Şapka: Net bilgiler (tarafsız şapka)

Görüşülen konu ile ilgili net bilgiler, sayılar, araştırmalar, kanıtlanmış veriler ortaya konur.

5.Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Kırmızı Şapka: Duygular (duygusal şapka)

Görüşülen konu ile ilgili olarak, kişilere hiçbir dayanağı olmadan hislerini söyleme şansı verir.

5.Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Siyah Şapka: Tehlikeler (kötümser şapka)

Görüşülen konunun riskleri, gelecekte doğuracağı problemler, eleştiriler ortaya çıkar.

5.Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Sarı Şapka: Avantajlar (iyimser şapka)

O işin avantajları ortaya konulur. Getirileri gözönüne alınır.

5.Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Yeşil Şapka: Yaratıcılık (yenilikçi şapka)

Konuyla ilgili alternatifler araştırılır. Yaratıcılık ön planda tutulur ve toplantıya katılanların yaratıcı olmaları değil, orijinal, yeni, üretken olmasıdır.

5.Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Mavi Şapka: Sonuçlar (serinkanlı şapka)

Düşünce sistematize edilir. Toplantının sonuçları ortaya çıkarılır, durum analizi yapılır ve özetlenir.

Bir konu üzerinde daldan dala atlanarak belirtilen görüşler bir sisteme sokulmuş olur.

Fazla zaman kaybı önlenir.

Bir karara varma ve sonuçların ortaya çıkması kolaylaşır.

5.Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Altı Şapkalı Düğünme Tekniğinin Avantajları