Module 2 | CEST-richtlijnen voor beheerders van digitale collecties | Registreren

Preview:

DESCRIPTION

In bibliotheken, archieven en musea is een goede registratie van de collectie een absolute voorwaarde voor professioneel collectiebeheer en ontsluiting van de collectie voor het publiek. Maar hoe zorgt u ervoor dat deze registratie efficiënt wordt gepland en uitgevoerd? En welke metadatastandaarden moet u respecteren om vindbaarheid en uitwisselbaarheid te optimaliseren? En welke hulpmiddelen zijn hiervoor beschikbaar? Tijdens deze introductie worden de CEST-richtlijnen voor het beschrijven van erfgoedcollecties nader toegelicht.

Citation preview

CEST-RICHTLIJNENINVENTARISEREN

Bert Lemmens & Henk Vanstappen

(PACKED vzw)

INHOUD

• business case van registreren• standaarden?• tools?

WAAROM REGISTREREN?

• collectie vindbaar maken• collectie beheren• data hergebruiken & uitwisselen • data publiceren

Pieter Brueghel de Oude

Pieter Brueghel I

Pieter Bruegel, 1525-ca 1569

Bruegel, Pieter, 1525?-1569

Bruegel, Pieter de Oudere

Bruegel, Pieter, l'ancien

Bruegel, Pieter, d.ä.

Brueghel, Pieter, o Velho

Брейгель, Питер, ок.

, האב, פיטר לBrueghel, Pieter the Elder, 1528-1569

Breughel, Pieter, the Elder

DATASTANDAARDEN

• datastructuur: welke gegevens?• data value: welke waarden?• data content: hoe noteren?

DATA STRUCTUUR STANDAARDEN

Een datastructuurstandaard (schema) legt een groep beschrijvingselementen vast, waarmee een bepaald objecttype wordt beschreven.

DATA STRUCTUUR STANDAARDEN

Een datastructuurstandaard (schema) legt een groep beschrijvingselementen vast, waarmee een bepaald objecttype wordt beschreven.

Een beschrijvingselement bevat informatie over een bepaald aspect van een objectbeschrijving.

DATA STRUCTURE STANDAARDEN

• generiek: Dublin Core• collecties: Cometa, DC-CAP, RSLP• archieven: EAD, ISAD(G)• museumobjecten: CDWA, Spectrum,

LIDO• bibliotheek: MARC, ISBD• digitale collecties: METS, MPEG-DIDL

DATA SRUCTURE STANDAARDEN

• leerobjecten: IEEE LOM• film: EN 15907• personen: FOAF, MADS• concepten: SKOS• locaties: KLM, WGS84

DUBLIN CORE METADATA SCHEMAelement betekenis

title titel

creator vervaardiger

subject onderwerp

description beschrijving

publisher uitgever

contributor andere bijdrager

date datum

type objecttype

format vorm of afmeting

identifier unieke code

source bron

language taal van het object

relation gerelateerde bron

coverage plaats of tijd

rights rechten

CDWA LITE

TERMINOLOGIE IN XSD (MODS XML)

TERMINOLOGIE IN SKOS (RDF)

CROSSWALK

DATA METADATA CROSSWALK

Een crosswalk legt bepaalt hoe elementen van verschillende schema’s zich tot elkaar verhouden.

METADATA CROSSWALKS

• brug tussen Silos of the LAMs• vaak op basis van Dublin Core• soms deel van standaard• twee richtingen

DATA VALUE STANDAARDEN

Een data value standaard legt vast welke waarden binnen een beschrijvingselement kunnen worden gebruikt.

DATA VALUE STANDAARDEN 1

• generiek: Wikipedia, wikidata, dbpedia, freebase

• personen & organisaties: ULAN, RKDArtists, ODIS, ISIL, viaf.org

• concepten: AAT, Iconclass, LCSH

DATA VALUE STANDAARDEN

• locaties: TGN, Geonames, ISO 3166, CRAB

• talen: ISO 639-x• museumobjecten: CONA• rechten: CreativeCommons

AAT

ODIS

VIAF

DOMEINEN & IDENTIFIERS

domein identifierJansens JanISBN 978 0 5862 0747 5AAT 300033618Wordnet paintingviaf.org 95761864wikipedia.org Pieter_Bruegel_the_Elderdbpedia.org Pieter_Bruegel_the_Eldergeonames.org 2800867

PERSISTENTE URLS

base url identifierhttp://viaf.org/viaf/ 95761864/http://wikipedia.org/ Pieter_Bruegel_the_Elder/http://dbpedia.org/page/

Pieter_Bruegel_the_Elder/

http://geonames.org/ 2800867/

DATA VALUE STANDAARDEN: GEBRUIK

• identifier (unieke code, bv. URI)• bron (de standaard zelf, bv. VIAF)• waarde (string, bv. naam)• extra elementen (enrichment, bv. datum)

DATA CONTENT STANDAARDEN

Een data content standaard legt vast hoe een waarde binnen een beschrijvingselement wordt genoteerd.

DATA CONTENT STANDAARDEN

• publicaties: AACR2, RDA, VLACC• archiefcollecties: DACS• museumobjecten: CCO, MovE Invulboek• datum & tijd: ISO 8601 (YYYY-MM-DD)

MOVE INVULBOEK

GETTY DATE RULES

DATAPROFIELEN

• ook: application profile• standaarddatastructuur

+ elementen uit andere schema’s+ standaardterminologie+ beschrijvingsregels

• terugwaarts compatibel• onmisbaar

TOOLS: REGISTRATIESOFTWARE

• open technologie• open architectuur: modulair• ondersteuning standaarden• logging en gebruikersbeheer• user community

TOOLS: DATACLEANING

• spreadsheet: sorteren, filteren, …• Erfgoedstats• Open Refine

Recommended