1

“ ร่างพระราชบัญญัติมาตรการการคลังเพื่อสิ่งแวดล้อม พ.ศ. ..... ”

2

หลักการและเหตุผลในการยกร่างพระราชบัญญัติ

มาตรการการคลังเพื่อสิ่งแวดล้อม พ.ศ. ....

น ารายได้จากการใช้มาตรการการคลังกลับคืนมาจัดการสิ่งแวดล้อม

หน่วยงานต่างๆ สามารถน ามาตรการการคลังมาใช้ในการจัดการสิ่งแวดล้อม

น าค่าความเสียหายต่อ สิ่งแวดล้อมมาคิดเป็น ต้นทุนของผู้ก่อมลพิษ

กรมโรงงานอุตสาหกรรม

กระทรวงสาธารณสุข

ส านักนโยบายและแผนฯส่ิงแวดล้อม

กระทรวงการคลัง

กรมควบคุมมลพิษ

อปท.ทัว่ประเทศ

ปัญหาส่ิงแวดล้อม

3

รูปแบบการบังคับใช้กฎหมาย

ร่างพระราชกฤษฎีกาภาษีนักท่องเที่ยว

ร่างพระราชกฤษฎีกา

ภาษีคาร์บอนไดออกไซด์

จากยานยนต์

ร่างพระราชกฤษฎีกา

ส่งเสริมการจัดการ

ของเสียอันตราย

ร่างพระราชกฤษฎีกา

ภาษีมลพิษทางอากาศ

ร่างพระราชบัญญัติมาตรการการคลังเพือ่สิ่งแวดล้อม พ.ศ. ....

ร่างพระราชกฤษฎีกา

ภาษีมลพิษทางน ้า

4

หมวด 3

หมวด 7

หมวด 6

หมวด 5

หมวด 4

หมวด 2

คณะกรรมการก ากับนโยบายมาตรการการคลังสิ่งแวดล้อม

มาตรการการคลังเพื่อสิ่งแวดล้อม

การจัดการเงินรายได้

พนักงานเจ้าหน้าที่

การอุทธรณ์

การบังคับช าระภาษีค้าง

บทก าหนดโทษ

หมวด 1

ร่างพระราชบัญญตัิมาตรการการคลงัเพื่อสิ่งแวดล้อม พ.ศ. ....

5

สาระส าคัญของรา่งพระราชบัญญัติมาตรการการคลังเพื่อสิ่งแวดลอ้ม พ.ศ. ....

ให้จัดตั้ง คณะกรรมการกลาง เรียกว่า “คณะกรรมการก ากับนโยบายมาตรการการคลังเพื่อส่ิงแวดล้อม”

o ประกอบด้วย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง เป็นประธาน รวมทั้งกรรมการจากภาครัฐ ภาคเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และนักวิชาการ

o ท าหน้าที่ ก าหนดนโยบายและประเภทมลพิษที่จะด าเนินการ รวมทั้ง การใช้มาตรการการคลังและออกกฎหมายล าดับรอง เช่น พระราชกฤษฎีกา กฎกระทรวง และประกาศ ภายใต้กฎหมาย

6

ก าหนดประเภทของมาตรการการคลังเพื่อสิ่งแวดล้อม ได้แก่

O ภาษีสิ่งแวดล้อม ภาษีมลพิษ : มลพิษน้ า มลพิษอากาศ ภาษีการอนุรักษ์ทรัพยากร : ภาษีนักท่องเที่ยว O ภาษีหรือค่าธรรมเนียมผลิตภัณฑ์ทีเ่ป็นพิษต่อสิ่งแวดลอ้ม : ยาฆ่าแมลง แบตเตอรี่ WEEE

O ค่าธรรมเนียมการจัดการมลพิษ : การบ าบัดน้ าเสีย ค่าก าจัดขยะมูลฝอย O การวางประกันความเสีย่งหรือความเสยีหายต่อสิ่งแวดล้อม : กิจการเหมืองแร่ O การก าหนดสิทธกิารปล่อยมลพิษ : สิทธิการปล่อย CO2

O มาตรการสนับสนุนและส่งเสริม : เงินกู้ดอกเบี้ยต่ า เงินอุดหนุน O มาตรการอื่นที่ก าหนดเพิ่มเติมโดยพระราชกฤษฎกีา

สาระส าคัญของรา่งพระราชบัญญัติมาตรการการคลังเพื่อสิ่งแวดลอ้ม พ.ศ. ....

7

ให้จัดตั้ง กองทุนใหม่ เรียกว่า “กองทุนภาษีและค่าธรรมเนียมสิ่งแวดล้อม” เพ่ือรองรับรายได้จากการใช้มาตรการการคลัง โดยให้อยู่ภายใต้กระทรวงการคลัง

แทนการอยู่ภายใต้หน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อมหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่งโดยเฉพาะ เพ่ือเปิดโอกาสให้ทุกภาคส่วนได้ร่วมบริหารจัดการกองทุนอย่างเท่าเทียมกัน O กรรมการกองทุน องค์ประกอบ : ปลัดกระทรวงการคลังเป็นประธาน รวมทั้งกรรมการจาก ทุกภาคส่วน ได้แก่ ภาครัฐ ภาคเอกชน องค์กรปกครอง ส่วนท้องถิ่น และนักวิชาการ แต่งตั้ง : สถาบันการเงินเป็นผู้จัดการกองทุน O เงินกองทุน การใช้เงิน : เพื่อการจัดการสิ่งแวดล้อมโดยตรง เช่น การวิจัยและพัฒนา การลดมลพิษ (การลงทุนบ าบัด/การใช้เทคโนโลยีสะอาด) การ clean-up มลพิษ และการชดเชยผู้เสียหายด้านสิ่งแวดล้อม ผู้มสีิทธิใชเ้งิน : ทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐ เอกชน รวมทั้ง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

สาระส าคัญของรา่งพระราชบัญญัติมาตรการการคลังเพื่อสิ่งแวดลอ้ม พ.ศ. ....

8

เพดานอัตราภาษีและค่าธรรมเนียม O ภาษีมลพิษทางน้ า ปีละ 10,000 บาท ต่อตนัของปริมาณมลพิษ O ภาษีมลพิษทางอากาศ ปีละ 2,500 บาท ต่อตันของปริมาณมลพิษ O ภาษีนักท่องเที่ยว ร้อยละ 15 ของราคาค่าโดยสาร หรือ 1,000 บาทต่อคน O ภาษีผลิตภัณฑ์หรือค่าธรรมเนียมผลิตภัณฑ์ ร้อยละ 15 ของราคาผลิตภัณฑ์ หรือ 10,000 บาท ต่อหน่วยผลิตภัณฑ์ O ภาษีหรือค่าธรรมเนียมอื่นๆ ร้อยละ 15 ของราคา หรือ 10,000 บาท ต่อหน่วยของปริมาณมลพิษ

สาระส าคัญของรา่งพระราชบัญญัติมาตรการการคลังเพื่อสิ่งแวดลอ้ม พ.ศ. ....

9

กลางปริมาณน้ าทิ้ง

เกินกว่า 50 – 500 ม3 ต่อวันอัตราแปรผัน

ตามปริมาณมลพษิที่ปล่อย2,500 - 10,000 บาท ต่อตัน ต่อราย ต่อปี

อัตราคงที่ 1,000 - น้อยกว่า 3,000 บาท

ต่อราย ต่อปี

เล็กปริมาณน้ าทิ้ง1- 50 ม3 ต่อวัน

อัตราคงที่ 3,000 - น้อยกว่า 10,000 บาท

ต่อราย ต่อปี

ใหญ่ปริมาณน้ าทิ้ง

เกินกว่า 500 ม3ต่อวัน

ตัวอย่างการจัดเก็บภาษีมลพิษน้ า

เล็ก กลาง ใหญ่

10

ขนาดเตาตั้งแต่ 500 – น้อยกว่า 1,000 แรงมา้

ขนาดหม้อน้ าต้ังแต่ 5 ตัน / ชั่วโมง - น้อยกว่า 10 ตัน /

ชั่วโมง

ขนาดเตาน้อยกว่า 500 แรงมา้

ขนาดหม้อน้ าเล็กกว่า 5 ตัน / ชั่วโมง

อัตราคงที่ 10,000 - น้อยกว่า 30,000 บาท

ต่อราย ต่อปี

อัตราคงที่30,000 - 50,000 บาท

ต่อราย ต่อปี

ขนาดเตาตั้งแต่ 1,000 แรงมา้ ขึ้นไป

ขนาดหม้อน้ าตั้งแต ่10 ตัน / ชั่วโมง ขึ้นไป

อัตราแปรผันตามปริมาณมลพษิทีป่ล่อย

1,000 - 2,000 บาท ต่อตัน SO2,NOX ต่อราย ต่อปี

1,500 - 2,500 บาท ต่อตัน TSP ต่อราย ต่อปี

เล็ก กลาง ใหญ่

ตัวอย่างการจัดเก็บภาษีมลพิษทางอากาศ

11

ประโยชน์ที่ได้รับ สามารถน ามาตรการการคลังมาใช้เสริมการด าเนินงานภายใต้กฎหมาย ด้านสิ่งแวดล้อมที่ใช้บังคับอยู่แล้วในปัจจุบัน สนับสนุนการบริหารจัดการแบบบูรณาการโดยเปิดโอกาสให้ทุกภาคส่วน ที่เกี่ยวข้องได้มีส่วนร่วมในก าหนดนโยบายบริหารจัดการส่ิงแวดล้อม และ

การจัดสรรรายได้จากการใช้มาตรการการคลังเพ่ือส่ิงแวดล้อม สามารถออกกฎหมายล าดับรอง (พระราชกฤษฎีกา ประกาศ หรือ กฎกระทรวง)

เพ่ือแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วทันการณ์ การใช้จ่ายเงินกองทุนมีความคล่องตัวท าให้สามารถน าเงินรายได้จาก การใช้มาตรการการคลังไปสนับสนุนการด าเนินการเพ่ือ รักษาสิ่งแวดล้อมของทุกหน่วยงานได้โดยตรง และรวดเร็วยิ่งขึ้น อปท. และหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง มีเครื่องมือและรายได้ท่ีเพียงพอ

ในการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อม ซึ่งจะช่วยลดภาระในการจัดสรร งบประมาณด้านสิ่งแวดล้อมบางส่วนลง