Presentatie Hans Keetman

Omschakeling naar ‘Low Cost’ luchtverkeersleiding op regionale luchthavens

Hans Keetman

Pagina 2Regional Unit

Wat is luchtverkeersleiding niet?

● Marshallers● Politie● Luchthaven Schiphol


Wat is verkeersleiding wel?

Air Traffic Control (ATC) is het separeren van vliegtuigen:● Veilig● Efficiënt● Milieugrenzen

M.b.v.● Verkeersleiders en assistenten● Technici● Ontwikkelaars


Luchtruimte opbouw rond luchthaven

Terminal Approach Area (TMA)

Control Area (CTA)

Controle zone (CTR)

grond

1500 ft

3000 ft

5500 ft

Aerodrome Control(TWR)

Approach Control (APP)

Area control (ACC)

8 NM


Hoe ‘zien’ we vliegtuigen

Transponder

Radar

SSR-interrogatorLabel

Squawk 0415


Radar separatie

Instrument vliegverkeer: radarseparatie minimaal 3 NM

3 NM 3 NM 3 NM

3 NM

1.000 ft

1.000 ft

Instrument vliegverkeer: verticale separatie minimaal 1.000 ft


Wet Luchtvaart als kader (nationaal)

● LVNL is ingesteld bij Wet Luchtvaart en levert krachtens deze wet luchtverkeersdienstverlening

● In de ministeriële aanwijzing van een luchthaven zijn de openingstijden vastgesteld

● Conform de wet dienen de kosten van LVNL in beginsel vanuit de heffingen te worden gedekt volgens de filosofie dat de gebruiker volledig de gemaakte kosten betaalt (‘full cost recovery’)


Van nationale naar Europese wetgeving● Single European Sky: gericht op het verhogen van de

veiligheid, capaciteit en efficiëntie van ATC door – grensoverschrijdende functionele blokken luchtruim– systeem standaardisatie– concurrentie van ondersteunende diensten (CNS) – ‘licensing’ van ATC organisaties– verlenen van luchtruim concessies aan ‘licensed’ ATC

organisaties – strikter economisch toezicht door efficiëntie prikkels


Single European Sky

Single European Sky zal ertoe leiden dat ook ATC organisaties hun eigen bestaansrecht

zullen moeten verdienen hetgeen vraagt om duidelijke strategische keuzes


Strategie

Als je niet weet waar je naar toe wiltis elke richting goed ...


Karakteristiek van een mainport

● Per definitie grote aantallen vliegbewegingen en een gunstige vlootmix t.a.v. tarieven

● Daardoor wordt de ATC infrastructuur daar efficiënt gebruikt

● De ATC kosten hier dan ook vrijwel geheel gedekt vanuit de heffingen resulterend in een concurrerend tarief per vliegbeweging


Karakteristiek van een regionaal veld

● Eelde, Beek en Rotterdam hebben als regionale luchthavens per definitie aanzienlijk minder vliegbewegingen dan een mainport en bovendien een t.a.v. tarieven ongunstige vlootmix (relatief veel licht verkeer)

● De ATC infrastructuur wordt daardoor veel minder intensief gebruikt, met het gevolg dat de efficiëntie gering is

● Ook hier geldt het ‘full cost recovery’ principe. Echter indien de volledige kosten zouden moeten worden gedekt uit de heffingen, zouden de tarieven ruim vier maal hoger moeten zijn


Inkomsten LVNLJaarverslag 2002

98%

2%

Heffingen

Overige baten

Schiphol

23%

2%

44%

31%Heffingen

Overige baten

Bijdrage Rijk

Mainport SchipholRotterdam

Regionale velden


Drie generieke strategieënBron: Michael Porter, Harvard Business School

1. Differentiatie: Hub operatie (e.g. Schiphol)– unieke eigenschappen erkend door de klant

(ketenoptimalisatie van de mainport)– niet of moeilijk kopieerbaar door anderen (complex maatwerk)

2. Kostenleiderschap: Overig (e.g. regionale velden)– Positie van laagste kosten– kopieerbare eigenschappen door anderen

3. Focus– Op specifieke klantengroep door differentiatie of

kostenleiderschap


‘Low cost’ operatie

● Voorbeelden van een low-cost operatie– Ryan Air, Easy Jet– Aldi, C1000 – IKEA, Dell Computers (n.b. eliminatie van schakel)

● Kenmerken– Door de klant geaccepteerd beperkt service niveau (no frills)– Strak kostenmanagement en focus – Schaal efficiëntie (standaardisatie, utilisatie)– Scherpe salarissen met beperkte secundaire voorwaarden– Flexibele inzet van personeel t.a.v. taken– Aangepaste technische infrastructuur

● Voorwaarde is een ‘low cost’ focus ● N.b. Low-cost is niet synoniem aan low quality !


Belang van regionale velden

Er is nadrukkelijke een markt:● Point-tot-point lijndiensten (hub by-pass)● Vakantie charters● Vrachtvervoer ● Klein verkeer (op Schiphol geweerd)● Als uitwijkhaven (Schiphol)● Vluchten met donororganen t.b.v. transplantaties

Het biedt gemak en tijdwinst voor de passagier● Korte in- en uitchecktijden● Parkeergelegenheid op loopafstand● Korte reistijd voor passagiers vanuit de regio


Belang van regionale velden

Er is economisch belang● Directe aansluiting van de provincies met de rest van de

wereld● Werkgelegenheid

Voldoende geluidsruimte voor groei● Alle regionale velden hebben voldoende geluidsruimte voor

groei in het commerciële verkeer


Politieke ontwikkelingen

● Gelet op de beperkte mogelijkheden om de kosten volledig via de heffingen terug te winnen, is van oudsher een Rijksbijdrage toegekend voor de regionale dienstverlening

● Met de nota RELUS is de omvang en nationale betekenis van de regionale luchtvaart ter discussie gekomen, alsmede de financiële bijdragen van het Rijk

● Tegen deze achtergrond is in 1999 door de ministerraad besloten om de Rijksbijdrage voor de regionale luchtverkeersleidingdienstverlening vanaf 2001 volledig te schrappen uit de Rijksbegroting


Politieke ontwikkelingen

● In opdracht van het Ministerie van V&W heeft LVNL in 2000 een reorganisatieplan opgesteld, waardoor de dienstverlening in sterk aangepaste vorm (afgeslankte operationele concepten) toch gecontinueerd zou kunnen worden

● Deze voorstellen zijn in 2000 door consultant PWC onderzocht en positief beoordeeld, waarna alsnog een beperkte, ongeïndexeerde Rijksbijdrage alsmede afkoopsom ‘historische kosten’ beschikbaar kwam.


KostenstructuurRegional Unit (Jaarverslag 2002)

70%

15%

1%

8%4% 2%

Personnel

General

NLR

Depreciation

Rental

Interest

● Personeelskosten vormen 70% van de totale kosten.● Het ATM concept optimaliseren voor afhandelingcapaciteit en

bemensing is de ‘key tot succes’


Kern: bemensing vs. capaciteit

TWR VKL + APP VKL

TWR VKL + TWR VLA

TWR VKL

AFISO

Piek afhandelingcapaciteit

Kosten

TWR VKL + APP VKL + Co-ordinator

TWR VKL + TWR VLA +

APP VKL + APP VLA


‘Low cost’ operationeel concept

EELDE

TWR

APP

1 verkeersleider1 assistent


TWR

APP



TWR

APP



TWR / APP

2 verkeersleiders

TWR / APP TWR

CommonIFR Room

1 verkeersleider

BEEK RDAM SPL

Reductie:2 assistenten perdienst

Reductie:2 assistenten perdienst

Reductie:1 assistentper dienst

VAN

In 2004

2 verkeersleiders1 verkeersleider1 assistent


Kern: bemensing vs. capaciteit

TWR VKL + TWR VLA

TWR VKL

AFISO

Piek afhandelingcapaciteit

Kosten

TWR VKL + APP VKL + Co-ordinator

TWR VKL + APP VKL

TWR VKL + TWR VLA +

APP VKL + APP VLA


Vermindering van aantal medewerkers

0

20

40

60

80

100

120

140

Medewerkers (FTE) 132 129 124 100 90 85

1999 2000 2001 2002 2003 2004

Minder technici, managers and verkeersleiderassistenten

36% minder medewerkers


Centraliseren van het management

● Minder FTEs● Plattere organisatie● Uniformiteit van aansturing● Status: gereed

Eelde Beek Rotterdam


Aanpassing werk- en rusttijden

● Hogere rooster efficiëntie● Rooster in lijn met werkdruk ● Minder FTEs op Eelde, Beek en Rotterdam● Status: gereed


Aanpassing carrière lijnen verkeersleiders

● Lagere personeelskosten op Eelde, Beek en Rotterdam● Geldt voor nieuwe instroom● Status: gereed


Reductie kantoorruimte

● Lagere huurkosten op Eelde en Rotterdam● Status: gereed

< m2


Daarnaast

● Nachtsluiting Beek● Afkoop historische kosten niet-actieven (pensioenen)● Integratie Rotterdam multi-airport systeem● Herallocatie kosten naar Schiphol en en-route● Tariefstijgingen


‘Low cost’ cultuur

● Ombouwen van een ‘ambtenaren’ cultuur naar een zakelijke ‘low cost’ organisatie

● Insteek: cultuur volgt structuur– Helderheid in visie, strategie en jaardoelen– Duidelijke afspraken m.b.t. ‘rollen’ (structuur)– Aanspreken op gedrag– Voorbeeld gedrag door managers– Consequent blijven


Integraal management

The essentie van integraal management:● de manager is volledig verantwoordelijk voor de prestaties

van zijn / haar afdeling of proces● derhalve dient de manager zeggenschap te hebben over die

aspecten die de prestatie bepalen– medewerkers– budget– informatie– procedures– systemen


Integraal management

Wat zijn mijn doelen en wat zijn mijn kritische prestatie indicatoren?

Welk budget is nodig om de doelen

te bereiken?

Welke systemen en informatie heb ik

nodig om de doelen te bereiken?

Heb ik de juiste medewerkers om de doelen te bereiken?

Welke competenties moeten ontwikkeld

worden?

PersonnelPersonnelBudgetBudget

InformationInformation

SystemsSystems


Specify - Plan - Do - Check - Act

Visie5-10 jr



Visie5-10 jr

Strategie1-5 jr

Jaarplan



Visie5-10 jr

Strategie1-5 jr

Jaarplan

Planning and

allocation of resources

Top level

management

Operating

ATM system

Development

ATM system

Maintaining

ATM system

Relations-

management

Process

improvement

Supporting processes

Processen



Visie5-10 jr

Strategie1-5 jr)

Jaarplan

Planning and


Top level

management

Operating

ATM system

Development

ATM system

Maintaining

ATM system

Relations-

management

Process

improvement


Processen

Kwartaalrapporten + Kwartaal

reviews


Kwartaal rapporten

Kwartaal rapporten bevatten● Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s) van elk proces● Normstelling van KPI’s (conform Jaarplan)● Eenvoudige presentatie

0

20

40

6080

100

120

140

160

0 0 0 1 2 1 5 4 8

0

1

2

34

5

6

7

8

x1000r/MIN

H

C

F

E

Number of traffic handled

Budget used

Number of ill employees

Number of incidents

Projectmilestones

TrainedATCOs

Number of stakeholder complaints



Visie5-10 jr

Strategie1-5 jr

Jaarplan

Planning and


Top level

management

Operating

ATM system

Development

ATM system

Maintaining

ATM system

Relations-

management

Process

improvement


Processen

Kwartaalrapporten + Kwartaal

reviews

Correctieveacties


Processen verschillen fundamenteel

LVNL / Schiphol operatie is complex maatwerk● faciliteren van groei Mainport Schiphol● keten optimalisatie

LVNL / Regio operatie is eenvoudiger en kopieerbaar door anderen

● verkeersaanbod gespreid over de dag● relatief weinig vliegbewegingen

DAAROM:

Kritische succesfactoren voor de Regional Unit● zo laag mogelijke kosten per openingsuur● hou het zo simpel en efficiënt mogelijk● zonder de aansluiting met rest van LVNL te verliezen


HOU HET ZO SIMPEL MOGELIJK

Drie processen:● Leveren

– Luchtverkeersleiding– Luchtverkeersinformatie– Alarmering

● Instandhouden technische infrastructuur– Operationele systemen– Operationele gebouwen

● Veranderen ATM systeem– Alle grote én kleine veranderingen in Mens/Machine/Procedure– Alle projecten


Plannen & Beschikbaar

Stellen Middelen

Leveren

Instandhouden Technische

Infrastructuur

Veranderen

Verbeteren LVNL

Verlenen ATM

Procedures

Machine

Mens


Plannen & Beschikbaar

Stellen Middelen

Leveren

Instandhouden Technische

Infrastructuur

Veranderen

Kwartaal Rapportage

Ma

ch

ine

Me

ns

Versie 0.7 - 23 Oktober 2003

Verbeteren LVNL

Proces / Product evaluatie

Voorvallen onderzoek

Survey rapport

Klachten

Interne / Externe Audits

StoringenWeekplanning Operationeel

systeem

Trend Analyse wacht-

rapporten

Operationele mededeling

Pro

ce

du

res

Update GPS Leveren

Proces review

Wacht Rapport voor Inc. Inv.

Functionerings - en Beoordelings -

gesprekken

Opl nieuwe VKL personeel

Opleiden VKL

personeel

LOAVDV

Bijsturings-voorstel

Deel rapportage

proces

Goedgekeurt SIP /

Procesplan

Wacht RapportRoosteren Verlenen ATM


KPIs Leveren

Kritische Prestatie Indicatoren Interne norm● CTOT afwijkingen < 3%● Incidenten < 0,5%● SID afwijkingen < 10%● Klachten < 20● Ziekteverzuim < 5,0%● Functioneringsgesprekken > 70%● Beoordelingsgesprekken > 30%● Personele formatie 95 - 100%● Budget < 100%


Introductie van Activity Based CostingAfschrijvings

kosten

Personeelskosten

Externen

Algemene kosten

Rente kosten

VeranderenATM-systeem

In stand houden

ATM-systeem

Menskracht

Operationele Bemensing

Operationele systemen & gebouwen

Eindproducten

10 Kostensoort en

20 Middelen

30 Middel gerelateerde Activiteiten

60 Produkten

Systemen, Gebouwen &

Services

Personeelskosten

Internen

40 Operationele Middelen ("halffabrikaten")

Leveren50 Primaire activiteiten

Besturen

Kostensoorten =

100% van de kosten

Middelen=

100% van de kosten

Operationele middelen =

100% van de kosten

Eind producten=

100% van de kosten

ATMHalffabrikaten

ATM Halffabrikaten

Halffabrikaten Procedures

Kosten huur


SamenvattendDe omschakeling naar een ‘Low Cost’ ATC operatie op regionale luchthavens:

● Genoodzaakt door omstandigheden (nota RELUS)● LVNL is de uitdaging aangegaan: niets was en bleef heilig● In 2001 - 2002 is een strak business model geïntroduceerd● In 2003 is de nieuwste ISO9001:2000 norm - zonder

problemen - behaald inclusief ESARR eisen● In 2004 is een ‘bare minimum’ aan kosten bereikt● Een verdere kosten doorbraak kan uitsluitend nog door

sluiting van approach dienstverlening of het drastisch verminderen van openingsuren

● SES zal een soortgelijke druk leggen op andere ATC organisaties


Vragen ?