12
Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin. Norma międzynarodowa Odpowiedzialność społeczna 2008 SOCIAL ACCOUNTABILITY 8000 SA8000(r) jest zastrzeżonym znakiem towarowym należącym do Social Accountability International

Social accountability 8000

Embed Size (px)

Citation preview

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

Norma międzynarodowa

Odpowiedzialność społeczna 2008

SOCIAL ACCOUNTABILITY 8000

SA8000(r) jest zastrzeżonym znakiem towarowym należącym do Social Accountability International

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

O normie

Oto trzecie wydanie SA8000, audytowalnej normy do systemów oceny organizacji przez podmioty

zewnętrzne, określającej wymagania, jakie pracodawca może na siebie dobrowolnie przyjąć,

dotyczące organizacji miejsca pracy, jego warunków, praw pracowniczych i sposobu zarządzania.

Elementy zobowiązujące tej normy oparte są na prawie krajowym, międzynarodowych przepisach

dotyczących praw człowieka, oraz konwencjach MOP ( Międzynarodowej Organizacji Pracy ). Norma

SA8000 może być stosowana razem z Wytycznymi SA8000, celem oceny zgodności miejsca pracy z

ustanawianymi standardami.

Wytyczne SA8000 pomagają w zrozumieniu treści SA8000 i implementacji jej wymogów, dostarczają

przykładowych metod stosowanych do weryfikacji zgodności, służą jako podręcznik dla audytorów i

przedsiębiorstw dążących do uzyskania certyfikatu zgodności z SA8000. Wytyczne można otrzymać

od SAI po złożeniu stosownego wniosku i uiszczeniu niewielkiej opłaty.

SA8000 jest okresowo uaktualniana, celem dostosowania do zmieniających się uwarunkowań, jak

również uwzględnienia uwag i poprawek zgłaszanych przez zainteresowane podmioty – wiele z nich

zostało uwzględnionych w tej wersji normy. Mamy nadzieję, że zarówno norma jak i związane z nią

Wytyczne będą wciąż się rozwijać, z pomocą szerokiego grona osób i organizacji. SAI oczekuje

również na Państwa sugestie. Wszelkie uwagi i komentarze do SA8000, Wytycznych lub standardu

ramowego certyfikacji, prosimy przesyłać w formie pisemnej na podany poniżej adres SAI.

SAI

Social Accountability International

(c) SAI 2008

Norma SA8000 może być powielana tylko po uzyskaniu pisemnej zgody SAI.

SAI

15 West 44th Street

6th Floor

New York, NY 10036

USA

+1-212-684-1414

+1-212-684-1515 (facsimile)

e-mail: [email protected]

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

Spis treści

I. Zakres i cel

II. Źródła prawa i ich wykładnia

III. Słowniczek

1. Przedsiębiorstwo

2. Personel

3. Pracownik

4. Dostawca/podwykonawca

5. Poddostawca

6. Działania prewencyjne i naprawcze

7. Strona zainteresowana

8. Dziecko

9. Małoletni pracownik

10. Praca dzieci

11. Praca przymusowa lub obowiązkowa

12. Handel ludźmi

13. Zadośćuczynienie dzieciom

14. Praca zdalna

15. Przedstawiciel pracowników

16. Przedstawiciel zarządu

17. Organizacja pracownicza

18. Układ zbiorowy

IV. Zasady odpowiedzialności społecznej

1. Praca dzieci

2. Praca przymusowa lub obowiązkowa

3. Zdrowie i bezpieczeństwo

4. Wolność zrzeszania się i prawo do rokowań zbiorowych

5. Dyskryminacja

6. Dyscyplina pracy

7. Czas pracy

8. Wynagrodzenie

9. Zarządzanie

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

Odpowiedzialność społeczna 8000

(SA8000)

I. Zakres i cel

Celem SA8000 jest dostarczenie normy opartej o międzynarodowe regulacje dotyczące praw

człowieka i krajowe przepisy prawa pracy, która dostarczy ochrony i uprawnień wszystkim osobom

pozostającym w obszarze kontroli i wpływów danego przedsiębiorstwa, wytwarzającym dla niego

towary lub dostarczającym usługi. Niniejsza norma dotyczy zarówno osób zatrudnionych

bezpośrednio przez korzystające z niej przedsiębiorstwo, jak i pracowników dostawców,

podwykonawców i poddostawców, oraz osób wykonujących pracę zdalną na rzecz przedsiębiorstwa.

Zgodność z SA8000 jest weryfikowalna poprzez proces oparty na badaniu stanu faktycznego.

Wymogi normy są uniwersalne, niezależne od rozmiaru przedsiębiorstwa, jego położenia

geograficznego, branży w której działa.

Zastosowanie zasad odpowiedzialności społecznej opisanych niniejszą normą umożliwi

przedsiębiorstwu:

a) stworzenie, wprowadzenie i utrzymanie procedur dotyczących zarządzania obszarami związanymi z

odpowiedzialnością społeczną, na które przedsiębiorstwo może wpływać i nad którymi może

sprawować kontrolę;

b) wykazanie w sposób wiarygodny wszelkim zainteresowanym stronom, że stosowane przez

przedsiębiorstwo procedury i praktyki są zgodne z wymogami niniejszej normy.

II. Źródła prawa i ich wykładnia

Przedsiębiorstwo będzie przestrzegać prawa krajowego i wszelkich innych przepisów którymi jest

związane, zwyczajów przyjętych w danej branży, wymagań wynikających z umów i układów, które

dobrowolnie zawarło, oraz niniejszej normy. Jeśli powyższa źródła prawa będą ze sobą sprzeczne w

jakiejkolwiek kwestii, przedsiębiorstwo zastosuje unormowania najkorzystniejsze dla pracowników.

Przedsiębiorstwo będzie również przestrzegać przepisów następujących aktów prawa

międzynarodowego:

Konwencja MPO nr 1 (o czasie pracy w przemyśle), oraz Rekomendacja nr 116 (o ograniczeniu czasu

pracy)

Konwencja MPO nr 29 (o pracy przymusowej ) i nr 105 ( o zakazie pracy przymusowej)

Konwencja MPO nr 89 (o wolności związkowej i ochronie praw związkowych)

Konwencja MPO nr 98 (o prawie do zrzeszania się i prawie do rokowań zbiorowych)

Konwencje MPO nr 100 (o prawie do równego wynagrodzenia) oraz nr 111 (o dyskryminacji w

zatrudnieniu i dostępie do zawodu)

Konwencja MPO nr 102 (o minimalnych normach zabezpieczenia społecznego)

Konwencja MPO nr 131 (o płacy minimalnej)

Konwencja MPO nr 135 (o przedstawicielach pracowników)

Konwencja MPO nr 138 i Rekomendacja nr 146 (o minimalnych wieku osób zatrudnionych)

Konwencja MPO nr 155 i Rekomendacja nr 164 (o ochronie bezpieczeństwa i zdrowia pracowników)

Konwencja MPO nr 159 (o rehabilitacji zawodowej i zatrudnieniu osób niepełnosprawnych)

Konwencja MPO nr 169 (o ochronie ludów tubylczych i pierwotnych)

Konwencja MPO nr 177 (o pracy zdalnej)

Konwencja MPO nr 182 (o najgorszych formach pracy dzieci)

Konwencja MPO nr 183 (o ochronie macierzyństwa)

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

Kodeks Postępowania MPO w sprawie HIV/AIDS i Świata Pracy

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka

Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych

Międzynarodowy Pakt Praw Społecznych i Politycznych

Konwencja ONZ o Prawach Dziecka

Konwencja ONZ o Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet

Konwencja ONZ o Likwidacji Wszelkim Form Dyskryminacji Rasowej

III. Słowniczek

1. Przedsiębiorstwo: całość danej organizacji lub osoby prawnej odpowiedzialnej za wprowadzenie

wymogów niniejszej normy, włącznie z całyn personelem zatrudnionym przez przedsiębiorstwo;

2. Personel: wszystkie osoby fizyczne bezpośrednio zatrudnione ( w dowolnej formie ) przez dane

przedsiębiorstwo, włącznie z członkami zarządu, rady nadzorczej, kadrą menedżerską i pracownikami;

3. Pracownik: członek personelu nie pełniący funkcji kierowniczych;

4. Dostawca/podwykonawca: podmiot dostarczający przedsiębiorstwu produkty lub usługi, niezbędne

do wytwarzania produktów lub wykonywania usług, które stanowią przedmiot działalności

przedsiębiorstwa;

5. Poddostawca: osoba prawna umiejscowiona łańcuchu zaopatrzenia danego przedsiębiorstwa, która,

pośrednio lub bezpośrednio, dostarcza dostawcy tego przedsiębiorstwa produktów lub usług, które są

niezbędne dostawcy lub przedsiębiorcy do wytwarzania dóbr lub usług stanowiących przedmiot ich

działalności;

6. Działania prewencyjne lub naprawcze: doraźne lub długofalowe działania mające na celu usunięcie

niezgodności z normą SA8000;

7. Strona zainteresowana: osoba lub grupa osób, których dotykają lub dotyczą działania społeczne

przedsiębiorstwa;

8. Dziecko: osoba poniżej 15 roku życia, chyba że przepisy prawa krajowego ustanawiają wyższą

granicę wieku niezbędnego dla podjęcia pracy, lub wyższą granicę trwania obowiązku szkolnego;

9. Małoletni pracownik: pracownik powyżej wieku klasyfikującego go jako ( zgodnie z powyższą

definicją ), a poniżej 18 lat.

10. Praca dzieci: Praca wykonywana przez dziecko w rozumieniu powyższej definicji, z wyjątkiem

pracy określonej w Rekomendacji MPO nr 146;

11. Praca przymusowa lub obowiązkowa: wszelka praca wykonywana przez osobę, która nie

zaoferowała dobrowolnie jej wykonywania i do której została ona przymuszona poprzez groźbę kary

lub represji, również praca wykonywana pod przymusem w ramach spłaty długu;

12. Handel ludźmi: rekrutacja, transport, ukrywanie lub przyjmowanie osób, z użyciem gróźb, siły,

innych form przymusu oraz oszustwa, w celu czerpania korzyści z ich pracy;

13. Zadośćuczynienie dzieciom: wszelkie wsparcie i działania niezbędne dla zapewnienia

bezpieczeństwa, zdrowia, edukacji i rozwoju dzieci, które wykonywały pracę w rozumieniu powyższej

definicji, i które od pracy tej zostały uwolnione;

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

14. Praca zdalna: praca wykonywana na rzecz przedsiębiorstwa przez osobę fizyczną, poza siedzibą

tego przedsiębiorstwa;

15. Przedstawiciel pracowników do spraw SA8000: pracownik wybrany do prowadzenia rozmów

między pracownikami a wyższą kadrą zarządzającą w sprawach związanych z SA8000; podjętych

przez związki zawodowe ( w zakładach z istniejącą organizacją związkową ) lub wybranego w tym

celu pracownika ( w zakładach bez organizacji związkowej );

16. Przedstawiciel zarządu: członek wyższej kadry zarządzającej wyznaczony przez przedsiębiorstwo

celem spełnienia wszystkich wymagań niniejszej normy;

17. Organizacja pracownicza: dobrowolne stowarzyszenie pracowników zorganizowane w sposób

trwały, w celu utrzymania i polepszenia warunków zatrudnienia i warunków w miejscu pracy;

18. Układ zbiorowy: porozumienie dotyczące pracy zawarte między pracodawcą lub pracodawcami a

jedną lub więcej organizacji pracowniczych, określające warunki i zasady zatrudnienia.

IV. Zasady odpowiedzialności społecznej:

1. Praca dzieci:

Kryteria:

1.1. Przedsiębiorstwo nie będzie w żaden sposób wykorzystywało ani wspierało pracy dzieci, w

rozumieniu powyższej definicji.

1.2. Przedsiębiorstwo ustanowi i będzie utrzymywało oraz dokumentowało, jak również w sposób

efektywny przedstawiało personelowi i innym zainteresowanym stronom zasady i spisane procedury,

dotyczące zadośćuczynienia dzieciom w przypadku zaistnienia sytuacji spełniającej zawartą powyżej

definicję pracy dzieci. Przedsiębiorstwo zapewni adekwatne wsparcie finansowe i inne, niezbędne by

zapewnić takim dzieciom możliwość kontynuowania nauki w czasie spełniania przez nie definicji

dziecka w rozumieniu niniejszej normy.

1.3. Przedsiębiorstwo może zatrudniać pracowników małoletnich, jednak jeśli podlegają oni

obowiązkowi szkolnemu, mogą pracować tylko poza czasem zajęć w szkole. W żadnym przypadku

łączny czas zajęć w szkole, pracy i przejazdów małoletniego pracownika nie może przekroczyć 10

godzin na dobę. Małoletni pracownik nie może też w żadnym wypadku pracować dłużej niż 8 godzin

na dobę ani w porze nocnej.

1.4. Przedsiębiorstwo nie spowoduje znalezienia się dziecka lub małoletniego pracownika w sytuacji

(zarówno w miejscu pracy jak i poza nim) stwarzającej niebezpieczeństwo dla jego życia lub zdrowia,

lub zagrażającej jego prawidłowemu rozwojowi fizycznemu i intelektualnemu.

2. Praca przymusowa lub obowiązkowa

Kryteria:

2.1. Przedsiębiorstwo nie będzie wykorzystywało ani popierało pracy przymusowej lub obowiązkowej

w rozumieniu Konwencji MPO nr 29. Przedsiębiorstwo nie będzie wymagało od personelu składania

„w depozyt” pieniędzy, przedmiotów wartościowych lub dokumentów tożsamości przy podjęciu

pracy.

2.2. Przedsiębiorstwo ani też żaden podmiot dostarczający mu pracowników nie będzie wstrzymywał

wypłaty pracownikowi części wynagrodzenia, odmawiał mu innych świadczeń lub wydania

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

należących do niego rzeczy lub dokumentów, aby skłonić go do kontynuowania pracy dla

przedsiębiorstwa.

2.3. Personel będzie miał prawo do opuszczenia miejsca pracy po zakończeniu dnia roboczego, oraz

rezygnacji z pracy, po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy ze stosownym wyprzedzeniem.

2.4. Przedsiębiorstwo ani też żaden podmiot dostarczający mu pracowników nie będzie uczestniczył w

handlu ludźmi.

3. Zdrowie i bezpieczeństwo

Kryteria:

3.1. Przedsiębiorstwo zapewni bezpieczne i higieniczne warunki pracy, oraz podejmie efektywne

działania celem zapobieżenia wypadkom i niebezpieczeństwom dla zdrowia pracowników,

związanych z pracą. Działania te będą polegać na zminimalizowaniu ( na tyle, na ile jest to możliwe

przy uwzględnieniu najlepszej wiedzy i dostępnych środkach materialnych i technicznych ) zagrożeń

związanych z naturą pracy i miejsca jej wykonywania.

3.2. Przedsiębiorstwo wyznaczy przedstawiciela wyższej kadry zarządzającej, który będzie

odpowiedzialny za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy dla całego personelu,

jak również za wprowadzenie elementów niniejszego standardu dotyczących zdrowia i

bezpieczeństwa.

3.3. Przedsiębiorstwo zapewni personelowi efektywne i cykliczne szkolenia z zakresu bezpieczeństwa

i higieny pracy, łącznie ze szkoleniami w miejscu pracy i dotyczącymi konkretnych wykonywanych

przez pracownika zadań. Szkoleniami takimi będą objęci każdorazowo nowo zatrudnieni pracownicy,

jak również pracownicy zmieniający miejsce pracy. Dodatkowe szkolenia będą przeprowadzane, jeżeli

w miejscu pracy dojdzie do wypadku.

3.4. Przedsiębiorstwo stworzy mechanizm wykrywania, unikania i reagowania na zagrożenia dla

zdrowia i bezpieczeństwa personelu. Przedsiębiorstwo będzie prowadziło pisemny rejestr wszystkich

wypadków do których dojdzie w miejscu pracy lub na terenie należących do przedsiębiorstwa

nieruchomości,

3.5. Przedsiębiorstwo dostarczy personelowi na swój koszt odpowiedni ubiór i wyposażenie ochronne.

W przypadku doznania przez pracownika obrażeń ciała w związku z pracą, przedsiębiorstwo zapewni

pierwszą pomoc przedmedyczną i pomoże pracownikowi w uzyskaniu pomocy lekarskiej.

3.6. Przedsiębiorstwo będzie działało w kierunku oceny i wyeliminowania zagrożeń związanych z

pracą dla zdrowia i bezpieczeństwa matek i kobiet ciężarnych.

3.7. Przedsiębiorstwo zapewni całemu personelowi dostęp do higienicznych toalet, wody pitnej oraz,

tam gdzie to konieczne, urządzeń do przechowywania żywności.

3.8. Pomieszczenia mieszkalne należące do przedsiębiorstwa, przeznaczone dla pracowników, będą

czyste i bezpieczne oraz będą odpowiadać ich podstawowym potrzebom.

3.9. Wszyscy pracownicy będą mieć prawo oddalenia się z miejsca, w którym zagraża im

bezpośrednie niebezpieczeństwo, bez uprzedniej zgody przedsiębiorstwa.

4. Wolność zrzeszania się i prawo do rokowań zbiorowych

Kryteria:

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

4.1. Wszyscy członkowie personelu będą mieć prawo do tworzenia, organizowania wstępowania do

związków zawodowych według swojego wyboru oraz prowadzenia rokowań zbiorowych z

przedsiębiorstwem. Przedsiębiorstwo nie będzie ograniczać powyższego uprawnienia.

Przedsiębiorstwo będzie w efektywny sposób informować personel o prawie do zrzeszania i rokowań

zbiorowych oraz o tym, że za korzystanie z tego prawa nie grożą ze strony przedsiębiorstwa żadne

kary lub represje. Przedsiębiorstwo nie będzie w żaden sposób zakłócało tworzenia, działalności i

funkcjonowania stowarzyszeń pracowników, ani też nie będzie utrudniało rokowań zbiorowych.

4.2. W sytuacji, gdy prawo do stowarzyszania się oraz rokowań zbiorowych będzie ograniczone

przepisami prawa, przedsiębiorstwo umożliwi pracownikom wolny wybór swoich przedstawicieli.

4.3. Przedsiębiorstwo zadba, aby przedstawiciele pracowników oraz członkowie personelu

zaangażowani w działalność organizacji związkowych nie byli poddani dyskryminacji, nękaniu,

zastraszaniu bądź represjom z powodu członkostwa bądź działalności związkowej. Przedsiębiorstwo

zapewni również reprezentantom związków dostęp do ich pozostałych członków w miejscu pracy.

5. Dyskryminacja

Kryteria:

5.1 Przedsiębiorstwo nie będzie stosować ani popierać dyskryminacji w zatrudnieniu, wynagrodzeniu,

dostępie do szkoleń, wyborze do awansów lub zwolnienia, ze względu na rasę, pochodzenie

narodowościowe lub społeczne, kastę, miejsce urodzenia, religię, niepełnosprawność, płeć, orientację

seksualną, stan cywilny, zobowiązania rodzinne, członkostwo w związkach, preferencje polityczne,

wiek lub jakiekolwiek inne przesłanki.

5.2. Przedsiębiorstwo nie będzie utrudniało wykonywania przez personel prawa do wypełniania

obowiązków i praktyk lub potrzeb związanych rasą, pochodzeniem narodowościowym lub

społecznym, kastą, miejscem urodzenia, religią, niepełnosprawnością, płcią, orientacją seksualną,

stanem cywilnym, zobowiązaniami rodzinnymi, członkostwem w związkach, preferencjami

politycznymi, wiekiem lub jakimikolwiek innymi przesłankami.

5.3. Przedsiębiorstwo nie pozwoli w miejscu pracy ani na terenie nieruchomości oddanych do użytku

personelu na jakiekolwiek zachowanie mające charakter groźby, molestowania, wyzysku; w formie

słów, gestów czy dotyku.

5.4. Przedsiębiorstwo w żadnym wypadku nie będzie przeprowadzało wobec personelu testów ciąży

lub dziewictwa.

6. Dyscyplina pracy

Kryterium:

6.1. Przedsiębiorstwo będzie traktowało cały personel z szacunkiem i grzecznością. Przedsiębiorstwo

nie będzie stosowało ani tolerowało stosowania wobec personelu kar cielesnych, przymusu

pośredniego lub bezpośredniego oraz słownego znieważania. Zakazane jest surowe i nieludzkie

traktowanie personelu.

7. Czas pracy

Kryteria:

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

7.1. Przedsiębiorstwo będzie przestrzegać obowiązującego prawa i norm branżowych dotyczących

czasu pracy i świąt państwowych. Normalny czas pracy w tygodniu ( bez uwzględnienia nadgodzin )

będzie określony prawem, ale nie przekroczy 48 godzin.

7.2. Personel będzie miał prawo do co najmniej jednego dnia wolnego po sześciu kolejnych dniach

pracy. Wyjątki od tej zasady będą dozwolone tylko pod następującymi dwoma warunkami:

a) prawo krajowe dopuszcza czas pracy ponad powyższy limit; oraz

b) w przedsiębiorstwie obowiązuje ustanowiony w wyniku wolnych negocjacji układ zbiorowy,

wprowadzający równoważny czas pracy, zapewniający odpowiednie okresy odpoczynku.

7.3. Praca w nadgodzinach będzie dobrowolna, poza wyjątkiem przewidzianym w punkcie 7.4.

poniżej. Praca w nadgodzinach nie przekroczy 12 godzin tygodniowo, nie będzie też występować

regularnie.

7.4. W sytuacji, gdy praca w nadgodzinach jest niezbędna dla spełniania krótkoterminowych potrzeb

biznesowych przedsiębiorstwa, oraz obowiązuje ustanowiony w wyniku wolnych negocjacji układ

zbiorowy zawarty ze znaczącą częścią pracowników, przedsiębiorstwo może wymagać pracy w

nadgodzinach na zasadach przewidzianych w przywołanym układzie. Układ taki musi pozostawać w

zgodzie z przedstawionymi wyżej regulacjami.

8. Wynagrodzenie

Kryteria:

8.1. Przedsiębiorstwo będzie respektować prawo personelu do wynagrodzenia zapewniającego

utrzymanie i zadba, aby wynagrodzenie za normalny tydzień pracy było nie niższe niż ustawowa płaca

minimalna lub minimalne wynagrodzenie zwyczajowo przyjęte w danej branży. Wynagrodzenie

będzie wystarczające do pokrycia podstawowych potrzeb życiowych pracownika, jak również do

pozostawienia mu niewielkiego dodatkowego dochodu.

8.2. Przedsiębiorstwo zadba, aby nie dokonywano potrąceń z wynagrodzenia w celach

dyscyplinarnych. Wyjątki od tej zasady są dopuszczalne tylko, gdy spełnione są obydwa poniższe

warunki:

a) prawo krajowe dopuszcza potrącenia z wynagrodzenia w celach dyscyplinarnych, oraz

b) w przedsiębiorstwie obowiązuje ustanowiony w wyniku wolnych negocjacji układ zbiorowy.

8.3. Przedsiębiorstwo zadba, aby wszystkie składniki wynagrodzenia i inne świadczenia otrzymywane

przez personel były jasno i czytelnie przedstawione na piśmie, za każdy okres za który wypłacane jest

wynagrodzenie. Przedsiębiorstwo zapewni również, aby wynagrodzenie i inne świadczenia były

przyznawane zgodnie z obowiązującym prawem. Wynagrodzenie będzie wypłacane w gotówce albo

czekiem, w sposób wygodny dla pracowników.

8.4. Za pracę w nadgodzinach będzie przysługiwało dodatkowe wynagrodzenie, zgodnie z prawem

krajowym. W krajach, w których wysokość dodatkowego wynagrodzenia za pracę w nadgodzinach nie

jest określona prawem ani przez układ zbiorowy, personel będzie otrzymywał wynagrodzenie za pracę

w nadgodzinach po zwiększonej stawce albo w wysokości przeciętnego wynagrodzenia w danej

branży, zależnie co będzie dla niego korzystniejsze.

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

8.5. Przedsiębiorstwo nie będzie wykorzystywało umów zlecenia i o dzieło, następujących po sobie

umów o pracę na czas określony, ani fałszywych staży w celu ominięcia zobowiązań wobec personelu

wynikających z prawa pracy i przepisów dotyczących zabezpieczenia społecznego.

9. Zarządzanie

Kryteria

Zasady

9.1. Zarząd określi, na piśmie, w języku ojczystym pracowników, panujące w przedsiębiorstwie

zasady dotyczące odpowiedzialności społecznej i warunków pracy. Zasady te, jak i norma SA8000,

będą prezentowane w dobrze widocznym, łatwo dostępnym miejscu na terenie przedsiębiorstwa, aby

poinformować personel, że przedsiębiorstwo postanowiło dobrowolnie wypełnić wymagania normy

SA8000. W skład przedmiotowych zasad będą wchodziły, wyrażone w sposób jednoznaczny,

następujące zobowiązania:

a) spełnienie wszystkich wymagań niniejszej normy;

b) przestrzeganie prawa krajowego i innych norm prawnych mających zastosowanie do danego

przedsiębiorstwa, włącznie z poszanowaniem aktów prawa międzynarodowego;

c) regularne rewidowanie zasad w celu ich ciągłego ulepszania, mając na względzie zmiany w

prawodawstwie, własne standardy etyczne przedsiębiorstwa i inne jego wewnętrzne regulacje;

d) zapewnienie, aby przedmiotowe zasady były w skuteczny sposób udokumentowane, wprowadzone,

utrzymywane, przedstawione i udostępnione w zrozumiały sposób całemu personelowi;

e) udostępnienie na żądanie przedmiotowych zasad jakiejkolwiek zainteresowanej stronie.

Przedstawiciel zarządu

9.2. Przedsiębiorstwo wyznaczy przedstawiciela wyższej kadry zarządzającej, który, niezależnie od

swoich pozostałych obowiązków, będzie odpowiedzialny za wypełnienie wymagań niniejszego

standardu.

Przedstawiciel pracowników do spraw SA8000

9.3. Przedsiębiorstwo uzna dialog w zakładzie pracy za kluczowy element odpowiedzialności

społecznej i umożliwi wszystkim pracownikom prawo do bycia reprezentowanymi w kontaktach z

wyższą kadrą zarządzającą w sprawach dotyczących SA8000. W zakładach z istniejącą organizacją

związkową, pracownicy będą reprezentowani przez związki zawodowe. W pozostałych zakładach

pracownicy wybiorą spośród siebie przedstawiciela do spraw SA8000. Przedstawiciel do spraw

SA8000 nie może w żadnych wypadku być utożsamiany z reprezentacją związkową.

Ocena zarządzania

9.4. Zarząd przedsiębiorstwa będzie regularnie oceniał skuteczność, adekwatność i długofalową

efektywność jego planów, procedur i wyników w stosunku do wymagań niniejszej normy oraz innych

wymagań wiążących przedsiębiorstwo. Jeżeli okaże się to konieczne, zostaną wprowadzone

ulepszenia i poprawki. Przedstawiciel pracowników będzie uczestniczył w przedmiotowej ocenie.

Planowanie i implementacja

9.5. Przedsiębiorstwo zadba, aby wymogi niniejszej normy były rozumiane i implementowane na

wszystkich poziomach organizacji. Metody, które posłużą osiągnięciu tego celu, mogą w

szczególności zawierać:

a) jasne określenie zadań, odpowiedzialności i uprawnień wszystkich stron;

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

b) szkolenie nowych pracowników, pracowników przeniesionych i tymczasowych natychmiast po

zatrudnieniu;

c) okresowe szkolenia i warsztaty dla aktualnie zatrudnionego personelu;

d) stałe monitorowanie działań i rezultatów w celu zademonstrowania skuteczności mechanizmów

wprowadzonych dla spełnienia zasad przyjętych przez przedsiębiorstwo i wymogów niniejszej normy.

9.6. Przedsiębiorstwo ma obowiązek skorzystać z Wytycznych SA8000 w celu wyjaśnienia wątpliwości

dotyczących wykładni niniejszej normy.

Kontrola dostawców/podwykonawców i poddostawców

9.7 Przedsiębiorstwo będzie prowadziło stosowne rejestry dotyczące zaangażowania

dostawców/podwykonawców, oraz poddostawców w odpowiedzialność społeczną, w szczególności

wynikające z umów lub dobrowolne ( przyjęte w formie pisemnej ) zobowiązania tych podmiotów do:

a) spełniania wszystkich wymogów niniejszej normy i wymagania tego samego od poddostawców,

b) uczestniczenia w działaniach kontrolnych według żądania przedsiębiorstwa;

c) w przypadku zauważenia niezgodności z niniejszą normą, bezzwłocznego odszukania źródła

problemu i podjęcia działań prewencyjno-naprawczych celem usunięcia niezgodności;

d) bezzwłocznego i wyczerpującego informowania przedsiębiorstwa o jakichkolwiek relacjach

biznesowych z innymi dostawcami, podwykonawcami i poddostawcami, które mogą być istotne z

punktu widzenia niniejszej normy.

9.8. Przedsiębiorstwo ustanowi, będzie utrzymywać i dokumentować w formie pisemnej odpowiednie

procedury służące ocenie i wyborowi dostawców, podwykonawców i poddostawców, ze względu na

ich zaangażowanie i sukcesy w spełnianiu wymogów niniejszej normy.

9.9. Przedsiębiorstwo podejmie odpowiedni wysiłek, aby zapewnić wypełnianie wymogów niniejszej

normy przez dostawców i podwykonawców, pozostających w sferze jego wpływów i kontroli.

9.10 Poza wymogami określonymi wyżej w punktach 9.7 i 9.9,. w przypadku gdy przedsiębiorstwo

nabywa, wykorzystuje lub promuje produkty lub usługi od dostawców, podwykonawców lub

poddostawców, którzy wykonują pracę zdalną, podejmie ono dodatkowe działania celem zapewnienia,

że osoby te objęte są ochroną niniejszej normy w takim samym stopniu, jak pracownicy wykonujący

pracę na terenie przedsiębiorstwa. Działania te będą w szczególności polegały na:

a) wprowadzeniu prawnie wiążących, pisemnych umów zakupu wymagających spełnienia

minimalnych kryteriów opisanych przez niniejszą normę;

b) zapewnieniu, że postanowienia opisanych wyżej umów są zrozumiałe i stosowane przez wszystkie

zaangażowane strony;

c) prowadzeniu na terenie przedsiębiorstwa wyczerpującej dokumentacji zawierających dane osób

wykonujących pracę zdalną, ilość i rodzaj dostarczonych przez nich produktów lub usług, oraz czas

ich pracy.

d) częstych zapowiedzianych i niezapowiedzianych kontrolach mających na celu zweryfikowanie, czy

przestrzegane są postanowienia opisanych wyżej umów.

Rozwiązywanie problemów i działania naprawcze

9.11 Przedsiębiorstwo zapewni wszystkim członkom personelu możliwość anonimowego zgłoszenia

przypadków łamania postanowień niniejszej normy władzom przedsiębiorstwa oraz przedstawicielowi

pracowników. Przedsiębiorstwo zbada, ustosunkuje się i odpowie na wszystkie uwagi personelu i

innych zainteresowanych stron, w zakresie zgodności ( lub jej braku ) stanu faktycznego z normą i

Tłumaczenie wykonane w ramach projektu "CSR - wspólna sprawa" dofinansowanego ze

środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich oraz Miasta Szczecin.

zasadami przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo powstrzyma się od ukarania, zwolnienia lub w inny

sposób represjonowania członków personelu za zgłoszenie problemu dotyczącego realizacji niniejszej

normy.

9.12 Przedsiębiorstwo ustali przyczynę i niezwłocznie podejmie działania naprawcze i zapobiegawcze,

przy użyciu środków odpowiednich to rodzaju i wagi problemu związanego z naruszeniem wymogów

niniejszej normy.

Komunikacja z podmiotami zewnętrznymi i zaangażowanie interesariuszy

9.13 Przedsiębiorstwo ustanowi i będzie utrzymywać procedury służące regularnemu przedstawianiu

wszystkim zainteresowanym stronom danych i innych informacji dotyczących zgodności z niniejszą

normą, w szczególności wyników ocen zarządzania i innych kontroli.

9.14 Przedsiębiorstwo będzie prezentowało swoją gotowość do prowadzenia dialogu ze wszystkimi

interesariuszami, w szczególności: pracownikami, związkami zawodowymi, dostawcami,

podwykonawcami, poddostawcami, klientami, organizacjami pozarządowymi, przedstawicielami

władz krajowych i samorządowych, w celu osiągnięcia trwałej zgodności z niniejszą normą.

Dostęp w celach weryfikacyjnych

9.15 W razie zapowiedzianej bądź niezapowiedzianej kontroli przedsiębiorstwa, mającej na celu

certyfikację zgodności z niniejszą normą, przedsiębiorstwo zapewni audytorowi dostęp do swojej

siedziby i innych nieruchomości, oraz do niezbędnej dokumentacji.

Dokumentacja

9.16 Przedsiębiorstwo będzie prowadzić odpowiednią dokumentację służącą wykazaniu zgodności z

niniejszą normą.