VINAYAPITAKA

วิ�นั�ยปิ�ฎก

ข้�อมู�ลเบื้��องต้�นัเก��ยวิก�บื้พระไต้รปิ�ฎก• ข้�อมู�ลพ��นัฐานัเก��ยวิก�บื้พระไต้รปิ�ฎก•  • หลั�งจากที่สมเด็�จพระสมณโคด็มส�มมาส�มพ�ที่ธเจ�าได็�ตร�สร� �แลั�ว

พระองค�ได็�ที่รงแสด็งธรรมโปรด็เวไนยส�ตว�เป#นเวลัายาวนานถึ%ง ๔๕ พรรษา ค)าสอนที่พระพ�ที่ธองค� ที่รงแสด็งไว�ที่� *งหมด็รวบรวม ได็� ๘๔, ๐๐๐ พระธรรมขั�นธ� เรยกว/า พระไตรป0ฎก ซึ่%งบรรจ�ค)าสอน

แลัะเร3องราวขัอง พระพ�ที่ธศาสนาไว�โด็ยลัะเอยด็• พระไต้รปิ�ฎก แบื้�งออกเปิ นั ๓ ปิ�ฎกหร�อ ๓ หมูวิด ด�วิยก�นัคื�อ•               ๑.พระวิ�นั�ยปิ�ฎก•               ๒.พระสุ(ต้ต้�นัต้ปิ�ฎก•                ๓.พระอภิ�ธรรมูปิ�ฎก

พระวิ�นั�ยปิ�ฎก• ๑. พระวิ�นั�ยปิ�ฎก•           หร3อเรยกส�*นๆ ว/า พระว6น�ย เป#นค)าสอนขัอง

พระพ�ที่ธเจ�า เกยวก�บศลัหร3อส6กขัาบที่ (บที่บ�ญญ�ต6) ตลัอด็จนพ6ธกรรม แลัะ ธรรมเนยมขัองสงฆ์� อ�นเป#นกฎ

ระเบยบที่พระภิ6กษ�สงฆ์� แลัะพระภิ6กษ�ณ สงฆ์�จะต�อง ปฏิ6บ�ต6 รวมถึ%งพ�ที่ธประว�ต6บางตอน แลัะประว�ต6การที่)า

ส�งคายนา มที่�*งส6*น ๒๑,๐๐๐    พระธรรมขั�นธ� แบ/งออก เปิ นั ๕ คื�มูภิ�ร- เรยกโด็ยย/อว/า อา. ปิา. มูะ. จุ(. ปิะ. (ห�วิใจุ

พระวิ�นั�ย) ได็�แก/•       

• ๑. คื�มูภิ�ร-อาทิ�ก�มูมู�กะ ว/าด็�วยอาบ�ต6ปาราชิ6ก ส�งฆ์ าที่6เสส อน6ยต แลัะต�นบ�ญญ�ต6ในส6กขัาบที่ต/างๆ

•    ๒. คื�มูภิ�ร-ปิาจุ�ต้ต้�ย- ว/าด็�วยอาบ�ต6ปาจ6ตตย� ซึ่%งเป#นอาบ�ต6อย/างเบา

•     ๓. คื�มูภิ�ร-มูหาวิรรคื ว/าด็�วยพ�ที่ธประว�ต6ตอน ปฐมโพธ6กาลั แลัะพ6ธกรรมที่าง พระว6น�ย

•     ๔. คื�มูภิ�ร-จุ(ลวิรรคื ว/าด็�วยพ6ธกรรมที่างพระว6น�ย ต/อจากมหาวรรค ตลัอด็จนความเป#นมาขัอง

ภิ6กษ�ณ แลัะประว�ต6การที่)าส�งคายนา•     ๕. คื�มูภิ�ร-ปิร�วิาร ว/าด็�วยขั�อเบ�ด็เตลั�ด็ที่างพระว6น�ย

๒.  พระสุ(ต้ต้�นัต้ปิ�ฎก

• ๒.  พระสุ(ต้ต้�นัต้ปิ�ฎก•           หร3อเรยกส�*นๆ ว/า พระส�ตร เป#นหมวด็ที่

ประมวลั พระธรรมเที่ศนา ค)าบรรยายธรรม แลัะ เร3องเลั/าต/างๆ อ�นย�กเย3*องตามบ�คคลั แลัะโอกาส

เป#นธรรมที่แสด็งโด็ยใชิ�สมม�ต6โวหาร ค3อยกส�ตว� บ�คคลั กษ�ตร6ย� เที่วด็า เป#นต�น มาแสด็ง มค)าสอน ที่�*งส6*น ๒๑,๐๐๐    พระธรรมขั�นธ� แบ/งออก เปิ นั ๕ นั�กาย เรยกโด็ยย/อ วิ�า ทิ�. มูะ. สุ�ง. อ�ง. ข้(. (ห�วิใจุ

พระสุ�ต้ร) ได็�แก/

•   ๑. ทิ�ฆนั�กาย ประกอบด็�วย พระส�ตรขันาด็ยาว จ)านวน ๓๔ ส�ตร•      ๒. มู�ชฌิ�มูนั�กาย ประกอบด็�วย พระส�ตรขันาด็ปานกลัาง

จ)านวน ๑๕๒ ส�ตร•      ๓. สุ�งย(ต้ต้นั�กาย ประกอบด็�วย พระส�ตรที่จ�ด็เป#นหมวด็หม�/

เรยกว/า ส�งย�ตต� มชิ3อตามเน3*อหา เชิ/น เกยวก�บแคว�นโกสลั เรยกว/า โกสลัส�งย�ตต� เกยวก�บมรรคเรยกว/า มรรคส�งย�ตต� ม จ)านวน ๗, ๗๖๒ ส�ตร

•      ๔. อ�งคื(ต้ต้รนั�กาย ประกอบด็�วย พระส�ตรที่จ�ด็หมวด็หม�/ตาม จ)านวนขั�อขัอง หลั�กธรรม เรยกว/า น6บาต เชิ/น เอกน6บาต ว/าด็�วย

หลั�กธรรมที่มห�วขั�อเด็ยว จนถึ%งหลั�กธรรมที่ม ๑๑ ห�วขั�อที่เรยก ว/า เอกาที่สกน6บาต ในน6กายน*มจ)านวนพระส�ตร ๙, ๕๕๗ ส�ตร

•      ๕. ข้(ทิทิกนั�กาย ประกอบด็�วยภิาษ6ตเบ�ด็เตลั�ด็ ประว�ต6แลัะ น6ที่านต/างๆ นอกเหน3อจากที่จ�ด็ไว� ในน6กายที่�*ง ๔ ขั�างต�น

•    ข้(ทิทิกนั�กาย แบื้�งออกเปิ นัหมูวิดได� ๑๕ หมูวิด คื�อ• ๑) ขั�ที่ที่กปาฐะแสด็งบที่สวด็เลั�กๆ น�อยๆ โด็ยมากเป#นบที่สวด็ส�*นๆ

•  ๒) ธรรมบที่แสด็งคาถึาพ�ที่ธภิาษ6ต ประมาณ ๓๐๐ คาถึา•  ๓) อ�ที่านแสด็งพระพ�ที่ธด็)าร�สที่เปลั/งอ�ที่าน เป#นภิาษ6ตโด็ยมเน3*อเร3องประกอบตามสมควร

•  ๔) อ6ต6ว�ตตกแสด็งค)าอ�างอ6งว/า พระพ�ที่ธเจ�าตร�สไว�อย/างน�*นอย/างน*

•  ๕) ส�ตตน6บาตเป#นหมวด็ที่รวบรวม พระส�ตรเบ�ด็เตลั�ด็ไว�ด็�วยก�น

•  ๖) ว6มานว�ตถึ�แสด็งเร3องราวขัองผู้��ได็�ว6มาน แลัะแสด็งเหต�ที่ที่)าให�ได็�ว6มานไว�ด็�วย

•  ๗) เปรตว�ตถึ�แสด็งเร3องราวขัองเปรต ที่ได็�ที่)าบาปกรรมไว�

•  ๘) เถึรคาถึาแสด็งภิาษ6ตต/างๆ ขัองพระอรห�นตสาวก•  ๙) เถึรคาถึาแสด็งภิาษ6ตต/างๆ ขัองพระอรห�นตสาว6กา• ๑๐) ชิาด็กเป#นหมวด็ที่ประมวลัคาถึาธรรมภิาษ6ต เกยวก�บเร3อง

ราวในอด็ตชิาต6 ขัองพระพ�ที่ธองค�• ๑๑) น6ที่เที่สเป#นหมวด็ที่ว/าด็�วยเร3องขัองน6ที่เที่ส (การชิ*แจง, การแสด็ง, การจ)าแนก) แบ/งเป#นมหาน6ที่เที่ส แลัะจ�ลัน6ที่เที่ส

• ๑๒) ปฏิ6ส�มภิ6ที่ามรรคกลั/าวถึ%งการปฏิ6บ�ต6 เพ3อเขั�าถึ%งความมปEญญาอ�นประเสร6ฐ

• ๑๓) อปที่านหมวด็น*จะกลั/าวถึ%ง อ�ตตชิวประว�ต6ขัองพระพ�ที่ธองค � แลัะพระอรห�นตสาวกแลัะอรห�นตสาว6กา

• ๑๔) พ�ที่ธวงศ�แสด็งประว�ต6ขัองอด็ตพระพ�ที่ธเจ�า ๒๔ พระองค�• ๑๕) จร6ยาป0ฎกแสด็งเร3องราวการบ)าเพ�ญบารมขัองพระพ�ที่ธเจ�า

๓. พระอภิ�ธรรมูปิ�ฎก• ๓. พระอภิ�ธรรมูปิ�ฎก• หร3อเรยกส�*นๆ ว/า พระอภิ6ธรรม เป#นหมวด็ที่ ประมวลัพ�ที่ธพจน�อ�นเกยวก�บหลั�กธรรมที่เป#นว6ชิาการว/าด็�วย

เร3องขัอง ปรม�ตถึธรรม ๑ ลั�วนๆ ยกต�วอย/างเชิ/นเม3อ กลั/าวถึ%งบ�คคลัใด็ บ�คคลัหน%ง ที่างพระอภิ6ธรรมถึ3อว/า

บ�คคลัน�*นไม/ม มแต/ส6งซึ่%งเป#นที่ประชิ�มรวมก�น ข้อง จุ�ต้ เจุต้สุ�ก ร�ปิ เที่/าน�*น ด็�งน�*น ธรรมะในหมวด็น*จ%งไม/มเร3อง

ราว ขัองบ�คคลั เหต�การณ� หร3อสถึานที่ซึ่%งเป#นส6งสมม�ต6   เขั�ามาเกยวขั�องด็�วยเลัย พระอภิ6ธรรมป0ฎก มอย�/ที่� *งส6*น

๔๒, ๐๐๐ พระธรรมูข้�นัธ- แบื้�งออกเปิ นั ๗ คื�มูภิ�ร- เรยก โด็ยย/อว/า สุ�ง. วิ�. ธา. ปิ(. กะ. ยะ. ปิะ. (ห�วิใจุพระ

อภิ�ธรรมู) ได็�แก/

•   ๑.   คื�มูภิ�ร-ธ�มูมูสุ�งคืณี�•     ว/าด็�วยธรรมะที่ประมวลัไว�เป#นหมวด็เป#นกลั�/ม

เรยกว/า ก�ณฑ์� มที่� *งหมด็ ๔ ก�ณฑ์� ค3อ•  ๑) จ6ตตว6ภิ�ตต6ก�ณฑ์� แสด็งการจ)าแนกจ6ตแลัะ

เจตส6ก เป#นต�น•  ๒) ร�ปว6ภิ�ตต6ก�ณฑ์� แสด็งการจ)าแนกร�ป เป#นต�น•  ๓) น6กเขัปราส6ก�ณฑ์� แสด็งค)าอ�างอ6งว/าพระพ�ที่ธเจ�าตร�สไว�อย/างน�*นอย/างน*

•  ๔) อ�ตถึ�ที่ธารก�ณฑ์� แสด็งการจ)าแนกเน3*อความ ตามแม/บที่ขัอง ปรม�ตถึธรรม

•   ๒.  คื�มูภิ�ร-วิ�ภิ�งคื-• ว/าด็�วยการจ)าแนกมาต6กาในค�มภิร�ธ�มมส�งคณ ที่�*ง

ต6กมาต6กา ๒๒ หมวด็ แลัะที่�กมาต6กา ๑๐๐ หมวด็ โด็ยแบ/งเป#น ๑๘ ว6ภิ�งค� เชิ/น ขั�นธว6ภิ�งค� จ)าแนก

ขั�นธ�, ๒ อายตนว6ภิ�งค� จ)าแนกอายตนะ, ธาต�ว6ภิ�งค�จ)าแนกธาต�, ส�จจว6ภิ�งค� จ)าแนกส�จจะ, อ6นที่ร6ย

ว6ภิ�งค� จ)าแนกอ6นที่รย�, ปฏิ6จจสม�ปบาที่ว6ภิ�งค�จ)าแนกปฏิ6จจสม�ปบาที่, สต6ปEฏิฐานว6ภิ�งค� จ)าแนก

สต6ปEฏิฐาน เป#นต�น

•   ๓.  คื�มูภิ�ร-ธาต้(กถา•   ว/าด็�วยค)าอธ6บายเร3องขั�นธ� ๕ อายตนะ ๑๒ แลัะ

ธาต� ๑๘ โด็ยน)ามาต6กาขัองค�มภิร�น*จ)านวน ๑๐๕ บที่ แลัะมาต6กาจาก ค�มภิร�ธ�มมส�งคณจ)านวน ๒๖๖ บที่ ( ต6กมาต6กา ๖๖ บที่ ใน ๒๒ หมวด็ แลัะที่�ก

มาต6กา ๒๐๐ บที่ ใน ๑๐๐ หมวด็) มาแสด็งด็�วยน�ย ต/างๆ ( จ)านวน ๑๔ น�ย) เพ3อหาค)าตอบว/าสภิาว

ธรรมบที่น�*นๆ สงเคราะห�เขั�าได็�ก�บ ขั�นธ�เที่/าไร เขั�า ได็�ก�บอายตนะเที่/าไร แลัะเขั�าได็�ก�บธาต�เที่/าไร เขั�าไม/

ได็� ก�บขั�นธ�เที่/าไร เขั�าไม/ได็�ก�บอายตนะเที่/าไร แลัะเขั�าไม/ได็�ก�บธาต�เที่/าไร

• ๔.  คื�มูภิ�ร-ปิ(คืคืลบื้�ญญ�ต้�• ว/าด็�วยการบ�ญญ�ต6 ( การประกาศ แสด็ง หร3อชิ*แจง) ในเร3อง ๖ เร3อง ค3อ (๑) ขั�นธบ�ญญ�ต6 การ

บ�ญญ�ต6เร3องขั�นธ� (๒) อายตน บ�ญญ�ต6 การ บ�ญญ�ต6เร3องอายตนะ (๓) ธาต�บ�ญญ�ต6 การ

บ�ญญ�ต6เร3องธาต� (๔) ส�จจบ�ญญ�ต6 การบ�ญญ�ต6 เร3องส�จจะ (๕) อ6นที่ร6ยบ�ญญ�ต6 การบ�ญญ�ต6 เร3อง

อ6นที่รย� (๖) ป�คคลับ�ญญ�ต6 การบ�ญญ�ต6เร3องบ�คคลั

• ๕.  คื�มูภิ�ร-กถาวิ�ต้ถ(• ว/าด็�วยการโต�วาที่ะเพ3อชิ*แจงแสด็งเหต�ผู้ลัให�เห�นว/า

วาที่กถึา (ความเห�น) ข้องฝ่:ายปิรวิาทิ� (พวกภิ6กษ� ในน6กายที่แตกไปจาก เถึรวาที่ ในสม�ยพระเจ�าอโศก

มหาราชิ) จุ;านัวินั ๒๒๖ กถา ล�วินัผิ�ด พลาดคืลาดเคืล��อนัจุากพระพ(ทิธพจุนั-ด��งเด�มูทิ��ภิ�กษุ(ฝ่:าย

เถรวิาทิย?ดถ�อ ปฏิ6บ�ต6อย�/ ว6ธการโต�วาที่ะใชิ�หลั�ก ตรรกศาสตร�ที่น/าสนใจมาก น�บเป#น พ�ที่ธ

ตรรกศาสตร�ที่สมบ�รณ�แบบที่ส�ด็ ซึ่%งมในค�มภิร�น*เที่/าน�*น

• ๖.  คื�มูภิ�ร-ยมูก• ว/าด็�วยการป�จฉา- ว6ส�ชินา สุภิาวิธรรมู ๑๐ หมูวิด ด�วิย วิ�ธ�

การยมูก คื�อการถามู- ต้อบื้ เปิ นัคื��ๆ ซึ่?�งเปิ นัวิ�ธ�การ เฉพาะ ข้องคื�มูภิ�ร-ยมูก สภิาวธรรม ๑๐ หมวด็ ได็�แก/ (๑)

หมวด็ม�ลั ( สภิาวธรรมที่เป#น เหต�) (๒) หมวด็ขั�นธ� (๓) หมวด็อายตนะ (๔) หมวด็ธาต� (๕) หมวด็ ส�จจะ (๖) หมวด็

ส�งขัาร (๗) หมวด็อน�ส�ย (๘) หมวด็จ6ต (๙) หมวด็ สภิาว ธรรมในก�สลัต6กะ เรยกส�*นๆ ว/า หมวด็ธรรม (๑๐) หมวด็

อ6นที่รย� สภิาวธรรม ๑๐ หมวด็น*ที่)าให�แบ/งเน3*อหา ขัอง ค�มภิร�ยมกออกเป#น ๑๐ ยมก เรยกชิ3อตามหมวด็สภิาว

ธรรม ที่เป#นเน3*อหา ค3อ (๑) ม�ลัยมก (๒) ขั�นธยมก (๓) อาย ตนยมก (๔) ธาต�ยมก (๕) ส�จจยมก (๖) ส�งขัาร ยมก (๗)

อน�สยยมก (๘) จ6ตตยมก (๙) ธ�มมยมก (๑๐) อ6นที่ร6ยยมก

•   ๗.  คื�มูภิ�ร-ปิCฏฐานั• ว/าด็�วยการจ)าแนกสภิาวธรรมแม/บที่ หร3อ มาต6กา ที่�*ง ๒๖๖ บที่ ( ๑๒๒หมวด็) ในค�มภิร�ธ�มมส�งคณ โด็ยอ)านาจปEจจ�ย ๒๔ ประการ ๓ ม เหต�ปEจจ�ย

เป#นต�น เพ3อให�เห�นว/าสภิาวธรรมที่�*งหลัาย ปรากฏิเก6ด็ขั%*น ตามเหต� ตาม ปEจจ�ยที่�*งส6*น ม6ได็�เก6ด็จากการบงการขัอง ผู้��ใด็ แต้�เปิ นัไปิต้ามูกฎข้อง

ธรรมูชาต้� ที่เรยกว/า จุ�ต้ต้นั�ยามู กรรมูนั�ยามู และธรรมูนั�ยามู• ***พ(ทิธศาสุนัา จ)าแนกกฎธรรมชิาต6ออกเป#น 5 อย/าง• 1. อ(ต้(นั�ยามู (Physical Laws) ค3อ กฎธรรมชิาต6• 2. พ�ชนั�ยามู (Biological Laws) ค3อ กฎธรรมชิาต6ที่ครอบคลั�มความเป#น

ไปขัองส6งมชิว6ตที่�*งพ3ชิแลัะส�ตว�• 3. จุ�ต้นั�ยามู (Psychological Laws) ค3อ กฎธรรมชิาต6ที่เกยวก�บกลัไกการ

ที่)างานขัองจ6ต• 4. กรรมูนั�ยามู (Moral Laws) ค3อ กฎแห/งกรรมน�นเอง• 5. ธรรมูนั�ยามู (Causal Laws) ค3อกฎธรรมชิาต6เกยวก�บความเป#นเหต�

เป#นผู้ลัขัองส6งที่�*งหลัาย เป#นกฎสากลัที่ครอลัคลั�มความเป#นไปที่�*งฝ่Iายจ6ตแลัะฝ่Iายว�ตถึ�

• สุร(ปิแล�วิ พระอภิ6ธรรมก�ค3อธรรมะหมวด็ที่ ๓ ในพระ ไตรป0ฎกที่ สอนให�ร� �จ�กธรรมชิาต6อ�นแที่�จร6ง ที่มอย�/ในต�ว

เราแลัะส�ตว�ที่� *งหลัาย อ�นได็�แก/ จ6ต เจตส6ก ร�ป แลัะร� �จ�ก พระน6พพาน ซึ่%งเป#นจ�ด็หมาย อ�นส�งส�ด็ในพระพ�ที่ธศาสนา

• ธรรมชิาต6ที่�*ง ๔ ค3อ จ6ต เจตส6ก ร�ป น6พพานน*รวมเรยกว/า ปรม�ตถึธรรม หากแปลัตามศ�พที่� ค)าว/า อภิ6ธ�มม หร3อ

อภิ6ธรรม แปลัว/าธรรมอ�น ประเสร6ฐ, ธรรมอ�นย6ง, ธรรมที่มอย�/แที่�จร6งปราศจากสมม�ต6

• เน3*อความในพระอภิ6ธรรมเก3อบที่�*งหมด็ จะกลั/าวถึ%งปรม� ตถึธรรม ลั�วนๆ โด็ยไม/ม บ�ญญ�ต6ธรรม (สมม�ต6โวหาร)

เขั�ามาเกยวขั�อง ด็�งน�*นจ%งควร ที่)าความเขั�าใจไว�ในเบ3*อง ต�นก/อนว/า ปรม�ตถึธรรม แลัะ บ�ญญ�ต6ธรรม น�*น ต/างก�น

อย/างไร

พระว6น�ยป0ฎกศ%กษา• พระว6น�ยป0ฎก

พระว6น�ย ก�ค3อค)าสอนขัองพระพ�ที่ธเจ�าในส/วนที่เป#นกฎ ระเบยบ ขั�อห�าม    แลัะขั�อบ�งค�บ ที่ที่รงบ�ญญ�ต6ไว�เป#นระเบยบประจ)าส)าหร�บภิ6กษ�สงฆ์� ด็�จ

 กฎหมายอ�นเป#นระเบยบขัองบ�านเม3อง เม3อมเหต�การณ�อ�นภิ6กษ�สงฆ์�    ประพฤต6ไม/สมควร ก�ที่รงบ�ญญ�ต6เพ3อความส)ารวมระว�งต/อไป แลัะปร�บ    โที่ษแก/ผู้��ลั/วงลัะเม6ด็ แต/จะไม/ที่รงบ�ญญ�ต6ไว�ลั/วงหน�า จะบ�ญญ�ต6ก�ต/อ

 เม3อมเหต�การณ�ที่ไม/สมควรเก6ด็ขั%*นก/อน แลั�วจ%งที่รงบ�ญญ�ต6ห�ามกระที่)า   น�*น ๆ อก ความหมายตามพจนาน�กรมพ�ที่ธศาสน� ได็�ให�ความหมายไว�

ว/า “ ระเบื้�ยบื้สุ;าหร�บื้ ก;าก�บื้คืวิามูปิระพฤต้� ให�เปิ นัแบื้บื้แผินัอ�นัหนั?�ง อ�นัเด�ยวิก�นั , ปิระมูวิลสุ�กข้าบื้ทิข้องพระสุงฆ-ทิ��งสุ�วินัอาทิ�พรหมูจุรรย-

และอภิ�สุมูาจุาร ,  ”ถ�าพ�ดถ?งพระวิ�นั�ย มู�กหมูายถ?งพระวิ�นั�ยปิ�ฎก

ความส)าค�ญขัองว6น�ยป0ฎก•   พระว6น�ยป0ฎกมความส)าค�ญมาก โด็ยเหต�ที่ว/า

 พระวิ�นั�ยเปิ นัเกราะปิGองก�นัมู�ให�สุาวิกทิ;าคืวิามูเสุ��อมูเสุ�ยแก�พระศาสุนัา     อ�นไม/เป#นที่ต�*งแห/ง

  ศร�ที่ธาขัองประชิาชินที่�*งหลัาย ผู้ลัส�ด็ที่�าย พระ  ศาสนาก�เส3อม แต/ถึ�าหากว/าพระสงฆ์�ประพฤต6

 ปฏิ6บ�ต6ตามพระว6น�ยอย/างเคร/งคร�ด็ หม�/สงฆ์�ก�ย/อม  จะบร6ส�ที่ธ6Kงด็งามด็�วยความมระเบยบ ย/อมก/อให�

เก6ด็ศร�ที่ธาปสาที่ะขัองผู้��ที่พบเห�น แลัะจะส/งผู้ลัให�  เก6ด็ความศร�ที่ธาเลั3อมใสในพระศาสนา เป#นเหต�ให�

พระศาสนาเจร6ญร� /งเร3องม�นคงถึาวรตลัอด็ไป

พระวิ�นั�ยเบื้��องต้�นั อ�นัสุ;าคื�ญย��ง ข้อง สุมูณีศากยบื้(ต้ร

• ในัสุมู�ยพ(ทิธกาล สุมูเดHจุพระอรห�นัต้สุ�มูมูาสุ�มู พ(ทิธเจุ�าทิรงแสุดง พระธรรมูวิ�นั�ย(ธมูIมูวิ�นัย) 

๘๔, ๐๐๐ พระธรรมูข้�นัธ-(ธมูIมูข้นัIธ)  ซึ่%งแบ/งออก เป#น ๒ ค3อ :

• ๑. พระวิ�นั�ย ๒๑, ๐๐๐ พระธรรมูข้�นัธ- เป#นกรอบ   หร3อ กฏิเกณฑ์�ที่พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงก)าหนด็

ส)าหร�บบ�คคลัที่จะบรรลั�ธรรม หร3อ ไม/บรรลั�ธรรม ว/ามลั�กษณะอย/างไร จะมการควบค�มความ

ประพฤต6อย/างไร• พระพ(ทิธศาสุนัาจุะต้��งอย��ได�นัานัหร�อไมู� อย��ทิ��พระ

  วิ�นั�ย พระวิ�นั�ยเปิ นัอาย(ข้องพระพ(ทิธศาสุนัา

• ในการส�งคายนาพระไตรป0ฎกที่�กคร�*ง ไมู�ปิรากฏวิ�าพระอรห�นัต้-ทิ�านัใดต้�ดพระวิ�นั�ย  เพราะพระวิ�นั�ยทิ��

พระผิ��มู�พระภิาคืเจุ�าต้ร�สุแล�วิ แมู�จุะทิรงพ(ทิธานั( ญาต้ให�ต้�ดได�บื้างสุ�วินั แต้�ไมู�มู�ผิ��ใดกล�าต้�ด

เพราะทิ(กอ�ต้ถธรรมู คื�อ คืวิามูเปิ นัพระอรห�นัต้-

• ๒. พระธรรมู ๖๓, ๐๐๐ พระธรรมูข้�นัธ-  แบ/งเป#น ๒ ค3อ :

• ๑) พระสุ(ต้ต้�นัต้ปิ�ฎก(สุ(ต้Iต้นัIต้ปิ�ฏก) ๒๑, ๐๐๐ พระธรรมูข้�นัธ- เป#นเร3องที่พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงเที่

สนาถึ%งบ�คคลั ต/างๆ ทิ��มู�วิ�นั�ย และไมู�มู�วิ�นั�ย  อ�น เป#นผู้ลั เป#นบ�คคลัาธ6ฏิฐาน ที่รงยกต�วอย/างให�เห�น

ว/า บ�คคลัมว6น�ย แลัะไม/มว6น�ย

• ๒) พระอภิ�ธรรมูปิ�ฎก(อภิ�ธมูIมูปิ�ฏก) ๔๒, ๐๐๐ พระธรรมูข้�นัธ- เป#นเร3องที่พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงเที่สนาขั�อธรรม

  ลั�วนๆ ประกอบด็�วย :•             ๑.  ปิCญญ�ต้�ธรรมู (ปิญฺIญต้Iต้�ธมูIมู)•             ๒. ปิรมู�ต้ถธรรมู(ปิรมูต้IถธมูIมู)• พระอภิ6ธรรมป0ฎก เป#นเร3องเกยวก�บเหต� หร3อเป#นธ�มมาธ6ฏิ

ฐาน พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงเที่สนาธรรมเกยวก�บความเป#น ไปเป#นมาขัองเวไนยส�ตว�ที่�*ง ๓๑ ภิ�ม6 ( อบายภิ�ม6 ๔ มน�ษย� ๑

เที่วด็า ๖ พรหม ๑๖ แลัะ อร�ปพรหม ๔) เหต�ที่ต�องเวยนว/าย อย�/ในส�งสารว�ฏิฏิะอ�นยาวนาน ตามปรากฏิต�วอย/างบ�คคลัใน

พระว6น�ย แลัะ พระส�ตร ต�องอาศ�ยพระอรห�นตส�มมาส�มพ�ที่ธ เจ�าเที่/าน�*นที่จะถึ%งซึ่%ง พระอภิ6ธรรม(อภิ6ธมLม) หย�ด็การเวยน

        ว/ายในว�ฏิฏิะ ด็�บภิพ ด็�บชิาต6 ค3อ น6พพาน

• พระอภิ�ธรรมู แบื้�งเปิ นั ๒    ค3อ :• ๑. ปิCญญ�ต้ต้�ธรรมู(ปิญฺIต้Iต้�ธมูIมู) ค3อ องค�ธรรมที่พระผู้��มพระ

ภิาคเจ�าตร�สออกมาจากพระโอษฐ� เพ3อส3อให�ผู้��ฟัEงร� � แลัะ เขั�าใจขั�อ ธรรมน�*นๆ

• ปEญญ�ตต6ธรรมจะมาเก�บไว�ที่ธ�มมารมณ� (ธมLมารมLมณ) ภิายใน ชิวนจ6ต ซึ่%งประกอบด็�วย :

•                                  ปิสุาทิร�ปิธ�มูมูารมูณี- ๕ สุ(ข้(มูร�ปิธ�มูมูา                                            รมูณี- ๑๖จุ�ต้ ๑๒๑

                                  เจุต้สุ�ก ๕๒•                                           ปิCญญ�ต้ต้� ๑

                      นั�พพานั ๑

• ปEญญ�ตต6ธรรมไม/มสภิาวะขัอง สาม�ญลั�กขัณะ แลัะว6 เสสลั�กขัณะ เป#นธรรมที่ใกลั�บรรลั�น6พพาน แบ/งออก

เป#น ๒ ค3อ :• ๑)  อ�ต้ถปิCญญ�ต้ต้� (อต้IถปิญฺIญต้Iต้�) เป#นเน3*อธรรม

ลั�วน ที่�กอ�ตถึธรรมที่พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงบ�ญญ�ต6 ค3อ ความเป#นพระอรห�นต� เชิ/น น6พพาน จ6ต เจตส6ก ร�ป ก6เลัส อายตนะ ฯลัฯ

• ๒)   สุ�ทิทิปิCญญ�ต้ต้� (สุทิIทิปิญฺIญต้Iต้�) เป#นเสยงธรรม  ที่มพลัาน�ภิาพ พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงเปลั/งพระ

ธรรมเที่สนาเม3อใด็ เม3อน�*นผู้��ได็�สด็�บธรรม ได็�ร� �ธรรม เขั�าใจธรรม แลัะบรรลั�ธรรมตามภิ�ม6ธรรมที่ได็�สะสม

• ๒.  ปิรมู�ต้ถธรรมู (ปิรมูต้IถธมูIมู)  ค3อ องค�ธรรมที่ พระพ�ที่ธเจ�า ที่รงตร�ส เหต� แลัะความด็�บแห/งเหต�

น�*น เป#นเน3*อธรรมไม/ผู้�นแปร เป#นธรรมที่แสด็งเหต� ปEจจ�ย ขัองความเป#นไปขัองกฏิธรรมชิาต6 แลัะเหต�

  ปEจจ�ยขัองความหลั�ด็พ�นจากกฏิธรรมชิาต6 ได็�แก/ :• ๑)  จุ�ต้ ๑๒๑• ๒)  เจุต้สุ�ก ๕๒• ๓)  ร�ปิ ๒๘• ๔ )  นั�พพานั ๑

• แต/ลัะองค�ธรรมอย�/ในธ�มมารมณ� ภิายในชิวนจ6ต ที่ อาศ�ยอย�/ในหที่ยร�ป ซึ่%งเป#นที่�*งร�ป แลัะ นาม

  ประกอบด็�วย : • ๑)   สุามู�ญล�กษุณีะ (สุามูญฺIลกIข้ณี)• ๒)  วิ�เสุสุล�กษุณีะ (วิ�เสุสุลกIข้ณี)• เม3อผู้��ส6กขัาธรรมได็�ร� � แลัะ เขั�าใจ อย/างถึ/องแที่� ลั%ก

ซึ่%*ง ค�มภิระ ก�สามารถึด็�บร�ป ด็�บนาม หร3อ ด็�บภิพ ด็�บชิาต6 ได็�ในที่ส�ด็

• สุามู�ญล�กข้ณีะ ค3อ ค�ณสมบ�ต6ขัององค�ธรรมที่แปร เปลัยน เป#นไปตามสภิาวะตามปกต6 เก6ด็ อ�ปาที่ะ ฐ6ต6

ภิ�งคะ ตลัอด็เวลัา ประกอบด็�วย ๓ ลั�กษณะ เรยกไตรลั�กษณ�(ต6ลักLขัณ)   ค3อ :

• - อนั�จุจุล�กข้ณีะ มลั�กษณะไม/เที่ยง ไม/ย� งย3น แปร เปลัยนตลัอด็เวลัา

• - ทิ(กข้ล�กข้ณีะ มลั�กษณะการเก6ด็ แลัะการสลัาย บบค�*นตลัอด็เวลัา คงสภิาพเด็6มไม/ได็�นาน

• - อนั�ต้ต้ล�กข้ณีะ มลั�กษณะว/างเปลั/า ไม/มต�วตน ม/ มร�ป ไม/มนาม ไม/มการส3บต/อว�ฏิฏิะ

•         จ6ต เจตส6ก ร�ป ม ๓ ลั�กษณะ ยกเว�น นั�พพานั มู�แต้�อนั�ต้ต้ล�กข้ณีะ เพราะ ด็�บร�ป ด็�บนาม ไม/ก/อภิพชิาต6อก

ต/อไป

•  วิ�เสุสุล�กข้ณีะ ค3อ ค�ณสมบ�ต6 หร3อ ค�ณลั�กษณะพ6เศษขัององค� ธรรม ที่เชิ3อมโยงการที่)างานร/วมก�นระหว/าง จ6ตปรม�ตถึะ เจตส6ก

ปรม�ตถึะ แลัะร�ปปรม�ตถึะ ประกอบด็�วยลั�กษณะ ๔ ประการ : • - ล�กข้ณีะ ค3อ ค�ณลั�กษณะโด็ยเฉพาะขัององค�ธรรมน�*นๆ

 ซึ่%งถึ�กชิ*ขัาด็ด็�วยกาลัเวลัา• - รสุะ ค3อ ก6จการงาน หร3อ หน�าที่ขัององค�ธรรมพ%งกระที่)า

ตามลั�กษณะขัองตน เขั�าก�นได็� หร3อ เขั�าก�นไม/ได็� ก�บองค�ธรรม อ3นๆ ม ๒ หน�าที่ ค3อ ก�จุรสุะ ก�บ สุ�มูปิCต้ต้�รสุะ

• - ปิCจุจุ(ปิCฏฐานั ค3อ ผู้ลัจากการที่)างานในรสะ ก/อให�เก6ด็การ หลั�ด็พ�น หร3อ การเชิ3อมต/อ ก�บ องค�ธรรมอ3นต/อไป

• - ปิทิ�ฏฐานั ค3อ ผู้ลัปEจจ�ยจากการที่)างานตามหน�าที่ ตาม ค�ณลั�กษณะ ขัองแต/ลัะองค�ธรรม อ�นเป#นบาที่ฐาน หร3อ เหต�

ปEจจ�ย ให�เก6ด็การที่)างานขัององค�ธรรมอ3นต/อไป• สรรพส6งที่�*งหลัายมลั�กษณะ ๔ ยกเว�น โลัก�ตตรม�คคะ ไม/มปที่�ฏิ

ฐาน เพ3อเป#นเหต�ปEจจ�ยให�ส3บต/อภิพ ชิาต6อกต/อไป

• ธรรมูข้องพระผิ��มู�พระภิาคืเจุ�า มู�คืวิามูล?กซึ่?�ง คื�มูภิ�ระ คื�อ คืวิามูล?กซึ่?�งในัธรรมู ๘๔, ๐๐๐ พระ

ธรรมูข้�นัธ- มู�คืวิามูล?กซึ่?�งปิรากฏช�ดอย�� ๓ ปิระการ คื�อ :

• ๑.        คืวิามูล?กซึ่?�งในั พระวิ�นั�ยปิ�ฎก (วิ�นัยปิ�ฏก)• ๒.       คืวิามูล?กซึ่?�งในั พระสุ(ต้ต้�นัต้ปิ�ฎก (สุ(ต้Iต้นัIต้ปิ�ฏก)

• ๓.       คืวิามูล?กซึ่?�งในั พระอภิ�ธรรมูปิ�ฎก (อภิ�ธมูIมูปิ�ฏก)

• พระวิ�นั�ยปิ�ฎก มู�ธรรมู ๒๑,   ๐๐๐ พระธรรมูข้�นัธ- คืวิามูล?กซึ่?�งในัพระวิ�นั�ยปิ�ฎก ต้�องด�ทิ��คื�มูภิ�ระ พระ

วิ�นั�ยปิ�ฎกมู� ๕ คื�มูภิ�ระ :          • ๑.              อาทิ�ก�มูมู�กคื�มูภิ�ระ•  ๒. ปิาจุ�ต้ต้�ยคื�มูภิ�ระ• ๓. มูหาวิ�คืคืคื�มูภิ�ระ• ๔.    จุ(ลวิ�คืคืคื�มูภิ�ระ• ๕.   ปิร�วิารคื�มูภิ�ระ

•     หร�อ ๑ .  มูหาวิ�ภิ�งคืคื�มูภิ�ระ (ภิ�กข้(วิ�ภิ�งคืคื�มูภิ�ระ)•             ๒ . ภิ�กข้(นั�วิ�ภิ�งคืคื�มูภิ�ระ•             ๓. มูหาวิ�คืคืคื�มูภิ�ระ•             ๔. จุ(ลวิ�คืคืคื�มูภิ�ระ•             ๕.  ปิร�วิารคื�มูภิ�ระ

• คืวิามูล?กซึ่?�งข้องพระวิ�นั�ยปิ�ฎก (วิ�นัยปิ�ฏก) บ/ง บอกถึ%งบ�คคลัที่จะมาบรรลั�ธรรม เป#นอร6ยบ�คคลั

  ที่/านมว6นยป0ฏิกมาอย/างไร ซึ่%งเป#นผู้ลัมาจากเหต� พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงแสด็งเร3องเหต� ที่ที่)าให�เก6ด็

กระบวนการที่)างาน มความเป#นมาอย/างไร ที่�*ง พระ สุ�ต้ร และพระวิ�นั�ยเปิ นัผิล สุ�วินัพระอภิ�ธรรมู เปิ นั

เหต้( พ�ด็ถึ%งพระว6นยป0ฏิก ต�องน%กถึ%ง ปิ(พเพนั�วิาสุานั(สุสุต้�ญาณี ผู้��ที่เคยที่)ามาแต/อด็ต ส/งผู้ลัให�

บรรลั�ธรรมในชิาต6น* ค�มภิระจ%งบ/งบอกถึ%งความลั%กซึ่%*งที่เคยสะสมมาอเนกอน�นตชิาต6

•   พระวิ�นั�ย คื�อ เร��องข้อง สุ�ล พระว6น�ยบ/งบอกถึ%ง บ�คคลัที่จะมาเป#น พระพ�ที่ธเจ�าก�ด็ พระอ�ครสาวกก�

ด็ พระอสต6มหาสาวกก�ด็ ฯลัฯ หร3อ การบ)าเพ�ญ แบบพระโพธ6ส�ตว� หร3อ พระปEจเจกพ�ที่ธเจ�า มาจาก

พระว6น�ย• พระวิ�นั�ย เก�ดจุาก ปิ(พเพนั�วิาสุานั(สุสุต้�ญาณี

เร�ยก อาณีาเทิสุนัา เม3อพระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงเที่ สนาในขัอบเขัตขัองพระว6น�ย ค3อ อาณาเที่สนา ที่

บ�คคลัน�*นได็�สะสมมา ได็�วางตนในขัอบเขัตขัองพระ ว6น�ยมาแลั�ว ที่)าให�ที่/านฟัEงธรรมได็� แลัะบรรลั�ธรรม

   ได็�

•                  พระวิ�นัยปิ�ฏก พระสุ(ต้ต้�นัต้ปิ�ฏก พระอภิ�ธ�มูมูปิ�ฏก

•   (๒๑,๐๐๐)                   (๒๑,๐๐๐)                   (๔๒, ๐๐๐ )

+•                พระไต้รปิ�ฎก(ต้�ปิ�ฏก) ๘๔, ๐๐๐ พระธรรมูข้�นัธ-

• มูนั(ษุย-ทิ(กคืนัในัโลกนั��มูาจุากสุ�ล สุ�ลเปิ นัวิ�ปิาก เปิ นัผิล ทิ;าให�เปิ นัมูนั(ษุย- เทิวิดา พรหมู สุ�ลเปิ นัวิ�

ปิากอย��ในัพระสุ(ต้ต้�นัต้ะ และพระวิ�นั�ย เพราะจุะมู� บื้(คืคืลอย��ในัพระสุ(ต้ต้�นัต้ะ และพระวิ�นั�ย สุ�วินัพระ

อภิ�ธรรมู(อภิ�ธมูIมู) จุะบื้อกเร��องเหต้( วิ�าเราเก�ดมูามู�สุ�ลเพราะอะไร

• เราเก�ดเปิ นัมูนั(ษุย-(มูนั(สุIสุ)เพราะมู�สุ�ลคืรบื้ถ�วินั บื้ร�บื้�รณี-มูาแต้�อด�ต้ เราร�บื้สุ�ลมูาต้��งแต้�เดHกจุนัโต้

วิ�า ปิาณีาต้�ปิาต้า เวิรมูณี�  ร��คืวิามูหมูายแต้�พ�ยง วิ�า ห�ามูฆ�าสุ�ต้วิ- เราร� �เพยงแค/น*  แลั�วจะ บรรลั�

ธรรมได็�ไหม? กลัายเป#น มู�จุฉาทิ�ฏฐ�! ถึ�าเราไม/ม  สุ�กข้าปิทิ�งสุมูาทิ�ยามู� ไมู�ได�สุ�กข้าคื;าสุอนัข้อง

พระพ(ทิธเจุ�า    ที่ว/าที่)าอย/างไรไม/ให�เราตก  อบายภิ�ม6 ผู้��ไม/ส6กขัาค)าสอนขัองพระพ�ที่ธเจ�า

แสด็งว/าไม/น)าธรรมขัองพระพ�ที่ธเจ�ามาส6กขัา   บ�คคลัเหลั/าน*จ%งเอาแต/ นอน น�ง ย3น เด็6น โด็ยไม/ม

สุ�กข้าปิทิ�งสุมูาทิ�ยามู�

• ชิาวพ�ที่ธที่เก6ด็มาพบพระพ�ที่ธศาสนา จะต/อด็�วย ส6กขัาปที่�งสมาที่6ยาม6 เพราะเก6ด็มาเป#นมน�ษย�แลั�ว

ต�องพบพระพ�ที่ธศาสนา ต�องพบพระพ�ที่ธเจ�า พบพระธรรม พบพระสงฆ์� ต�องส6กขัาธรรม ถึ�าไม/

ส6กขัาธรรม เราจะไม/ถึ%งธรรม ไม/ม สุ�กข้า ๓  ค3อ สุ� ลสุ�กข้า จุ�ต้ต้สุ�กข้า และปิCญญาสุ�กข้า แลั�วจะถึ%ง

มู�คืคืะ ผิละ นั�พพานัะ   ได็�อย/างไร สุ�กข้า ค3อ ต�วย/อ  ขัอง สุ�ล (สุ�ลสุ�กข้า)   สุมูาธ� (จุ�ต้ต้สุ�กข้า)   ปิCญญา

(ปิCญญาสุ�กข้า)

•     พระวิ�นั�ย คื�อ สุ�ล•     สุ�ล คื�อ เวิรมูณี� (งดเวิ�นั)•      เวิรมูณี� คื�อ วิ�รต้� ๓• วิ�รต้� ๓    เปิ นัธรรมูอย��ในัเบื้��องต้�นัข้องสุ�ล และ วิ�ร

ต้� ๓ เปิ นัธรรมูเบื้��องต้�นัข้องมู�คืคืะ ในัอร�ยมู�คืคืะ       ๘ ทิ��มู� สุ�มูมูาวิาจุา สุ�มูมูาก�มูมู�นัต้ะ สุ�มูมูาอาช�วิะ

•    วิ�รต้� ๓ คื�อ :             ๑. สุ�มูมูาวิาจุาเจุต้สุ�ก•                                     ๒. สุ�มูมูาก�มูมู�นัต้เจุต้สุ�ก•                                     ๓. สุ�มูมูาอาช�วิเจุต้สุ�ก

• วิ�รต้� ๓ เปิ นั โสุภิณีเจุต้สุ�ก ทิ��ทิ;างานัก�บื้ ก(สุลจุ�ต้Iต้อย�างเด�ยวิ

•             สุ�มูมูา มาจาก สุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า เก�ดจุาก คืวิามูต้ร�สุร��ทิ��จุะร��อสุ�ต้วิ- ข้นัสุ�ต้วิ- ออกจุาก

สุ�งสุารวิ�ฏฏะ• สุ�มูมูา   คื�อ :   ๑. ปิ(พเพนั�วิาสุานั(สุสุต้�ญาณีสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า

•                         ๒. จุ(ต้�ปิปิาต้ญาณีสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า

•                         ๓. อาสุวิ�กข้ยญาณีสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า

• วิ�รต้� ๓ ทิ��เปิ นั สุ�มูมูาวิาจุาเจุต้สุ�ก การเทิสุนัา ธรรมูคื;าสุอนัข้องพระสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า ทิรง

  มูอบื้มูรดกล;�าคื�าไวิ�ให�แก�พ(ทิธบื้ร�ษุ�ทิทิ��งหลาย เพ��อทิ��พ(ทิธบื้ร�ษุ�ทิทิ��งหลายจุะมู� สุ�มูมูาข้อง

พระพ(ทิธเจุ�า เข้�าไปิไวิ�ในัจุ�ต้(จุ�ต้Iต้)  สุ�มูมูาวิาจุา คื�อ พ(ทิธธรรมูคื;าสุอนัข้องพระสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า

เปิ นัพระพ(ทิธวิจุนัะทิ(กอ�ต้ถธรรมู

• กายทิ(จุร�ต้ (กายอก(สุลก�มูมูปิถ)  ๓ คื�อ ปิาณีาต้�บื้าต้         อทิ�นันัาทิานั และกาเมูสุ(มู�จุฉาจุาร ปิราบื้โดย สุ�มูมูา

ก�มูมู�นัต้วิ�รต้�พ(ทิธวิจุนัะ• วิจุ�ทิ(จุร�ต้ (วิจุ�อก(สุลก�มูมูปิถ)    ๔ คื�อ มู(สุาวิาทิ ปิ�สุ(ณีวิาทิ

     ผิร(สุวิาทิ และสุ�มูผิ�ปิปิลาปิ       ปิราบื้โดย สุ�มูมูาวิาจุาวิ�รต้�พ(ทิธวิจุนัะ

• สุ�มูมูาอาช�วิวิ�รต้�พ(ทิธวิจุนัะ จุะคื(มู สุ�มูมูาวิาจุาวิ�รต้� และสุ�มูมูาก�มูมู�นัต้วิ�รต้�

• มูโนัทิ(จุร�ต้ (มูโนัอก(สุลก�มูมูปิถ)        ๓ คื�อ อภิ�ชฌิา พยา    ปิาทิ และมู�จุฉาทิ�ฏฐ� :                        อภิ�ชฌิา ปิราบื้โดย

พระอรห�ต้ต้มู�คืคืะ•                    พยาปิาทิ ปิราบื้โดย พระอนัาคืามู�มู�คืคืะ•                 มู�จุฉาทิ�ฏฐ� ปิราบื้โดย พระโสุต้าปิCต้ต้�มู�คืคืะ

• เม3อฟัEงธรรมแลั�ว ด�วิยอานั(ภิาพธรรมู(ธมูIมู)ข้องพระสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า ก�จะเปลัยน มู�จุฉาทิ�ฏฐ� 

  เป#น สุ�มูมูาทิ�ฏฐ�  ฉะน�*น วิ�รต้� ๓ ค3อ สุ�มูมูาวิาจุา เจุต้สุ�ก สุ�มูมูาก�มูมู�นัต้เจุต้สุ�ก และสุ�มูมูาอาช�วิ

เจุต้สุ�ก  จะมาชิ/วยปราบ มู�จุฉาทิ�ฏฐ�  เพ3อไม/ให�ตก อปิายภิ�มู� ๔

• เวลัาจะเป#น อร�ยมู�คืคืะ มู�องคื- ๘ จะเร6มที่ สุ�มูมูาทิ�ฏฐ� ก/อน เพ3อไปชิ/วยปราบ   มู�จุฉาทิ�ฏฐ�

• มู�จุฉาทิ�ฏฐ�   ค3อ คืวิามูเปิ นัอย��ในัช�วิ�ต้ปิระจุ;าวิ�นัข้องเราทิางโลกทิ��งหมูด ถึ�าไม/ร� �ธรรมขัอง

พระพ�ที่ธเจ�า ถึ�าไม/ม พระสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า อ�บ�ต6ขั%*นมาชิ/วยเวไนยส�ตว�ที่� *งหลัายลั�วนตกมูหาต้าปินั

นัรกมูหานัรกข้(มู ๗ ที่�*งส6*น

• การจะฟัEงธรรม แลัะ ส6กขัาธรรมค)าสอนขัองพระผู้�� มพระภิาคเจ�า ต�องมพระว6น�ย ในการส�งคายนาคร�*ง

แรก ณ ถึ)*าส�ตตบรรณค�หา กร�งราชิคฤห� แคว�น มคธ จ%งต�องยกพระว6น�ยขั%*นมาเป#นหลั�ก แลัะบอก

ว/าถึ�า พระพ(ทิธศาสุนัาจุะเสุ��อมู จุะเสุ��อมูทิ��พระวิ�นั�ย ก�อนั ไมู�ใช�พระวิ�นั�ยเสุ��อมู แต้�เพราะคืนัไมู�ร�กษุา

พระวิ�นั�ย ไมู�สุนัใจุแมู�แต้�การสุ�กข้าคื;าสุอนั ข้องพระพ(ทิธเจุ�า    พระวิ�นั�ย จุ?งเปิ นั อาย(ข้องพระพ(ทิธศาสุนัา

• เพ��อเปิ นัการสุ�บื้ทิอดและจุรรโลงอาย(พระพ(ทิธ ศาสุนัา ให�ย�นัยาวิ ตามก)าลั�งความสามารถึ เรา

ทิ�านัทิ��งหลายจุ?งต้�องช�วิยก�นัสุ�กข้าทิ;าคืวิามูร��ในัเร��องข้องพระวิ�นั�ย โด็ยเฉพาะ พระภิ6กขั� พระภิ6กขั�น

สามเณร สามเณร ส6กขัมานา ซึ่%งเป#นธรรมที่ายาที่(ธมLมที่ายาที่) ต�องร�กษาพระธรรมว6น�ยให�ถึ/องแที่�

แลัะฆ์ราวาสก�จ)าเป#นต�องร� �ในเร3องขัองพระว6น�ย เพ3อจะได็�ประพฤต6ต/อ เพศบรรพชิ6ต ได็�ถึ�กต�อง

  ด็�วย พ�ที่ธบร6ษ�ที่ ๔ ลั�วนมหน�าที่ร �กษาพระธรรมว6น�ยที่�กที่/าน

• พระภิ�กข้(สุงฆ-มู�บื้(ญมูาแต้�อด�ต้ ได�บื้วิชในัพระพ(ทิธ ศาสุนัา เปิ นัสุมูณีศากยบื้(ต้ร ทิ;าหนั�าทิ��ธ;ารงร�กษุา

พระพ(ทิธศาสุนัา จุะต้�องทิ;าให�ชนัทิ��ย�งไมู�เล��อมูใสุ เก�ด คืวิามูเล��อมูใสุ และทิ;าให�ชนัทิ��เล��อมูใสุแล�วิ เก�ดคืวิามู

เล��อมูใสุย��งข้?�นั........... การจุะทิ;าเช�นันั��นัได� ภิ�กข้(สุงฆ- ต้�อง ร�กษุาพระวิ�นั�ยซึ่?�งคืวิบื้คื(มูคืวิามูปิระพฤต้�ทิาง กาย และ วิาจุา ซึ่?�งปิรากฏให�เหHนัภิายนัอก แต้�กHมูา

จุากจุ�ต้(จุ�ต้Iต้)  ซึ่?�งอย��ภิายในั ซึ่?�งในัเร��องข้องปิรมู�ต้ถธรรมู(ปิรมูต้IถธมูIมู)   แล�วิ กาย วิจุ� จุ�ต้ ล�วินัเปิ นัเร��อง

ภิายในั พระวิ�นั�ยจุ?งเปิ นัต้�วิคืวิบื้คื(มูคืวิามูปิระพฤต้�   ข้อง พ(ทิธบื้ร�ษุ�ทิ ๔ โดยเฉพาะ ภิ�กข้( ภิ�กข้(นั� สุามูเณีร

สุามูเณีร� สุ�กข้มูานัา ให�เปิ นัทิ��ช��นัชมูข้องชนัโดยทิ��วิไปิ

•   พระวิ�นั�ย เปิ นั อาย(ข้องพระพ(ทิธศาสุนัา ต้ราบื้ใด ทิ��ย�งมู�ผิ��      ร�กษุาพระวิ�นั�ย ต้ราบื้นั��นั พระพ(ทิธศาสุนัาย�งคืงด;ารงอย��ได�

• ในัพรรษุาแรกๆ พระผิ��มู�พระภิาคืเจุ�าทิรงแสุดง โอวิาทิปิาฏ�โมูกข้-   เพ��อเปิ นัแนัวิทิางคืวิามูปิระพฤต้�ข้องภิ�กข้(ทิ��งหลาย

เพราะย�งไมู�มู�ผิ��ปิระพฤต้�ผิ�ดร(นัแรง เนั��องจุากสุ�วินัมูากเปิ นัอร�ยบื้(คืคืล ต้�อเมู��อเก�ดคืวิามูเสุ�ยหายข้?�นัในัหมู��สุงฆ- พระพ(ทิธ

องคื-ทิรงบื้�ญญ�ต้� สุ�กข้าบื้ทิ ปิระเภิทิลห(กาบื้�ต้� เช�นั นั�สุสุ�คืคื�ย ปิาจุ�ต้ต้�ย- ปิาจุ�ต้ต้�ย- ปิาฏ�เทิสุนั�ยะ ทิ(กกฏ ทิ(พภิาสุ�ต้ ซึ่?�งสุามูารถ   แก�ได�ด�วิย การปิลงอาบื้�ต้� ต้�อมูาเมู��อมู�ผิ��เข้�ามูาบื้วิชมูากข้?�นั

จุ?งมู�ผิ��ทิ;าผิ�ดพระวิ�นั�ยมูากข้?�นั เมู��อพรรษุาทิ��๒๐ จุ?งทิรงเร��มู บื้�ญญ�ต้� สุ�กข้าบื้ทิ ปิระเภิทิคืร(กาบื้�ต้� เช�นั ปิาราช�ก สุ�งฆาทิ�เสุสุ

ภิ�กข้(ทิ(กทิ�านัทิ��ทิ;าผิ�ดพระวิ�นั�ยเพ��อให�พระพ(ทิธองคื-ทิรงบื้�ญญ�ต้� สุ�กข้าบื้ทิ ล�วินัเปิ นัผิ��ทิ��อาสุามูาสุร�างพระวิ�นั�ยไวิ�ในัพระพ(ทิธ

ศาสุนัา เปิ นั ต้�นับื้�ญญ�ต้� เปิ นั ภิ�กข้(อาทิ�ก�มูมู�กะ ไมู�ต้�องอาบื้�ต้�

• พ(ทิธบื้ร�ษุ�ทิในัสุมู�ยพ(ทิธกาล เช�นั : พระอ�ญญาโกณี ฑั�ญญเถระ พระมูหาสุาร�บื้(ต้รเถระ พระมูหาโมูคืคื�ล

ลานัเถระ พระมูหาอานันัทิเถระ พระสุ�ร�มูหามูายา พระ อสุ�ต้�มูหาสุาวิก ฯลฯ ทิ�านัเหล�านั��ล�วินัมูาเปิ นับื้(คืคืล

ต้�วิอย�าง ทิ(กทิ�านัอย��ในัวิ�นั�ยมูาแต้�อด�ต้ สุะสุมูมูานัานั จุนัถ?งวิ�นัเวิลาทิ��จุะบื้รรล(ธรรมู ทิ�านัได�เก�ดในัสุมู�ย

พ(ทิธกาล ได�ฟัCงธรรมูจุากพระผิ��มู�พระภิาคืเจุ�า ผิ��ฟัCงในั สุมู�ยพ(ทิธกาลล�วินัเปิ นัต้�เหต้(กบื้(คืคืล อ(ดมูด�วิย

        ปิCญญา เพราะไมู�มู�อก(สุลเหต้( คื�อ โลภิเหต้( โทิสุ        เหต้( โมูหเหต้( มู�แต้�ก(สุลเหต้( คื�อ อโลภิเหต้( อโทิสุ เหต้( อโมูหเหต้( ไมู�ต้�องมู�การอธ�บื้ายธรรมูมูาก ทิ�านักH

สุามูารถบื้รรล(ธรรมูได� เฉ�ยบื้พล�นั แมู�ได�ฟัCงเพ�ยงอ�ต้ถธรรมูเด�ยวิ

• พระวิ�นั�ยวิางแบื้บื้อย�างไวิ�ให�เรา ถ�าเราอยากเปิ นั อย�างทิ�านัทิ��งหลาย กHด;าเนั�นัต้ามูพระวิ�นั�ย และ

ต้�องสุะสุมูไปิอ�กอเนักอนั�นัต้ชาต้� เมู��อภิ�มู�ธรรมู ถ?งพร�อมูบื้ร�บื้�รณี- สุมูบื้�รณี-แล�วิ กHจุะได�มูาบื้รรล(

ธรรมู ในัอนัาคืต้ ถ�าไมู�ทิ;าต้ามูวิ�นั�ย คื�อ อย��นัอก วิ�นั�ย ทิ�านักHหมูดโอกาสุทิ��จุะบื้รรล(ธรรมู คืนัทิ��เก�ด

มูาทิ�หล�ง ต้�องย?ดต้ามูพระวิ�นั�ย เด�นัต้ามูบื้(คืคืล าธ�ฏฐานั เพราะพระวิ�นั�ย และ พระสุ�ต้รเปิ นัเร��อง

ข้องพระอร�ยบื้(คืคืล เพ��อมูาเปิ นัต้�วิอย�างในัพระ ไต้รปิ�ฎก

• พระวิ�นั�ย เปิ นั พ(ทิธบื้�ญญ�ต้� (พ(ทิIธปิญฺIญต้Iต้�) แบ/งเป#น ๒ ส/วน ค3อ :

• ๑. อาทิ�พรหมูจุร�ยกาสุ�กข้า หมายถึ%ง หล�กการ สุ�กข้าอบื้รมูในัฝ่:ายบื้ทิบื้�ญญ�ต้� ข้�อปิระพฤต้�อ�นั เปิ นัเบื้��องต้�นัแห�งพรหมูจุรรย- ทิ��พระพ(ทิธเจุ�า ทิรงบื้�ญญ�ต้�ไวิ�เปิ นัพ(ทิธอาณีา เพ��อปิGองก�นัคืวิามู

ปิระพฤต้�เสุ�ยหาย และวิางโทิษุแก�ภิ�กข้(ผิ��ล�วิง ละเมู�ด โดยปิร�บื้อาบื้�ต้�หนั�กบื้�าง เบื้าบื้�าง

• พระภิ�กข้(สุวิดทิ(กก?�งเด�อนั เร�ยก ภิ�กข้(ปิาฏ�โมูกข้- (ภิ�กIข้(ปิาฏ�โมูกIข้)

•   สุ;าหร�บื้ภิ�กข้(นั� เร�ยก  ภิ�กข้(นั�ปิาฏ�โมูกข้- (ภิ�กIข้(นั�ปิาฏ�โมูกIข้)

• ๒. อภิ�สุมูาจุาร�กาสุ�กข้า  หมายถึ%ง  การสุ�กข้า อบื้รมูในัฝ่:ายข้นับื้ธรรมูเนั�ยมูเก��ยวิก�บื้มูารยาทิ

และ คืวิามูเปิ นัอย��ทิ��ด�งามูสุ;าหร�บื้เพ��อให�พระภิ�กข้( มู�คื(ณีคื�า มู�คืวิามูด�งามู เปิ นัทิ��นั�าเล��อมูใสุย��งข้��นั ทิ�� เร�ยกวิ�า สุ�กข้าบื้ทินัอกพระปิาฏ�โมูกข้-

• พระวิ�นั�ยทิ��ง อาทิ�พรหมูจุร�ยกาสุ�กข้า และ อภิ�   สุมูาจุาร�กาสุ�กข้า ล�วินัเปิ นัพ(ทิธวิ�นั�ย อร�ยวิ�นั�ย ทิ��

จุะนั;าผิ��ปิระพฤต้�ปิฏ�บื้�ต้� เข้�าสุ�� มู�คืคืะ ผิละ นั�พพานัะ ทิ��งสุ��นั ในัปิลายพ(ทิธกาล ก�อนัทิ��พระผิ��มู�พระ

ภิาคืเจุ�าจุะเสุดHจุด�บื้ข้�นัธปิร�นั�พพานั พระพ(ทิธองคื-มู�ได�ทิรงต้��งภิ�กข้(ใดให�เปิ นัศาสุดาแทินั

พระองคื- แต้�ทิรงต้��ง พระธรรมูวิ�นั�ย (ธมูIมูวิ�นัย)  ไวิ�เปิ นั ศาสุดาแทินัพระองคื-

• ด�งคื;าต้ร�สุก�บื้พระมูหาอานันัทิเถระวิ�า : •   โย โวิ อานันัIทิ มูยา ธมูIโมู จุ วิ�นัโย จุ เทิสุ�โต้

  ปิญฺIญต้Iโต้ โสุ โวิ มูมูจุIจุเยนั สุต้Iถา.• ด�ก�อนัอานันัทิ-(อานันัIทิ)  ธรรมู(ธมูIมู)  และวิ�นั�ย(วิ�นัย) ใด ทิ��ต้ถาคืต้แสุดงแล�วิบื้�ญญ�ต้�(ปิญฺIญต้Iต้�) แล�วิ แก� เธอทิ��งหลาย

• ธรรมู และ วิ�นั�ยนั��นั จุะเปิ นัศาสุดาข้องเธอทิ��งหลาย    โดยกาลล�วิงไปิ แห�ง ต้ถาคืต้

พระวิ�นั�ยคืวิรร��ในัเบื้��องต้�นั• พระวิ�นั�ย ไมู�วิ�าจุะเปิ นั อาบื้�ต้�เบื้า หร�อ อาบื้�ต้�หนั�ก ล�วินัสุ;าคื�ญย��งทิ(กปิระการ

• ๑.  ภิ�กข้( กราบื้พระร�ต้นัต้ร�ย ๓ คืร��ง• การกราบพระร�ตนตร�ย ๓ คร�*ง โด็ยกลั/าวว/า :• นัโมู ต้สุIสุ ภิคืวิโต้ อรหโต้ สุมูIมูาสุมูIพ(ทิIธสุIสุ( กราบื้คืร��งทิ�� ๑)• นัโมู ต้สุIสุ ภิคืวิโต้ อรหโต้ สุมูIมูาสุมูIพ(ทิIธสุIสุ( กราบื้คืร��งทิ��๒)

• นัโมู ต้สุIสุ ภิคืวิโต้ อรหโต้ สุมูIมูาสุมูIพ(ทิIธสุIสุ( กราบื้คืร��งทิ�� ๓)

• การกราบื้คืร��งทิ�� ๑ หมายถึ%ง การกราบื้สุมูเดHจุพระปิCญญาธ�กสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า

• ซึ่%งสร�างพระปารมโด็ยระลั%กในใจที่�กคร�*งที่สร�าง ก�สลัว/าจะเป#นพระพ�ที่ธเจ�า เป#นเวลัา ๗ อสุงไข้ย 

ที่�กคร�*งที่สร�างก�สลัจะประกาศด็�วยพระวาจาว/า ปรารถึนาพ�ที่ธภิ�ม6 ๙ อสุงไข้ย ครบแลั�วเรยก

อนั�ยต้โพธ�สุ�ต้วิ-  เม3อได็�ร�บพยากรณ�จาก พระพ�ที่ธเจ�าพระองค�ใด็พระองค�หน%ง เป#น นั�ยต้

โพธ�สุ�ต้วิ-   ต�องบ)าเพ�ญปารมอก ๔ อสุงไข้ย ก;าไรแสุนัก�ปิปิQ รวมเป#น ๒๐ อสุงไข้ย ก;าไรแสุนัก�ปิปิQ

• การกราบื้คืร��งทิ�� ๒ หมายถึ%ง การกราบื้สุมูเดHจุพระสุ�ทิธาธ�กสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า

• ซึ่%งสร�างพระปารมโด็ยระลั%กในใจที่�กคร�*งที่สร�าง ก�สลัว/าจะเป#นพระพ�ที่ธเจ�า เป#นเวลัา ๑๔ อสุงไข้ย 

ที่�กคร�*งที่สร�างก�สลัจะประกาศด็�วยพระวาจาว/า ปรารถึนาพ�ที่ธภิ�ม6 ๑๘ อสุงไข้ย ครบแลั�วเรยก

อนั�ยต้โพธ�สุ�ต้วิ- เม3อได็�ร�บพยากรณ�จาก พระพ�ที่ธเจ�าพระองค�ใด็พระองค�หน%ง เป#น นั�ยต้

โพธ�สุ�ต้วิ-   ต�องบ)าเพ�ญปารมอก ๘ อสุงไข้ย ก;าไรแสุนัก�ปิปิQ รวมเป#น ๔๐ อสุงไข้ย ก;าไรแสุนัก�ปิปิQ

• การกราบื้คืร��งทิ�� ๓ หมายถึ%ง การกราบื้สุมูเดHจุพระวิ�ร�ยาธ�กสุ�มูมูาสุ�มูพ(ทิธเจุ�า

• ซึ่%งสร�างพระปารมโด็ยระลั%กในใจที่�กคร�*งที่สร�าง ก�สลัว/าจะเป#นพระพ�ที่ธเจ�า เป#นเวลัา ๒๘ อสุงไข้ย 

ที่�กคร�*งที่สร�างก�สลัจะประกาศด็�วยพระวาจาว/า ปรารถึนาพ�ที่ธภิ�ม6 ๓๖ อสุงไข้ย ครบแลั�วเรยก

อนั�ยต้โพธ�สุ�ต้วิ- เม3อได็�ร�บพยากรณ�จาก พระพ�ที่ธเจ�าพระองค�ใด็พระองค�หน%ง เป#น นั�ยต้

โพธ�สุ�ต้วิ-   ต�องบ)าเพ�ญปารมอก ๑๖ อสุงไข้ย ก;าไรแสุนัก�ปิปิQ รวมเป#น ๘๐ อสุงไข้ย ก;าไรแสุนัก�ปิปิQ

• ๒.  ภิ�กข้( ต้�องนัอบื้นั�อมูพระพ(ทิธเจุ�า • ภิายในจ6ต(จ6ตLต) ต�องนอบน�อมถึ%งพระพ�ที่ธเจ�า

ภิ6กขั�ที่�*งหลัายจะได็�ที่าน จะได็� ปิCจุจุ�ย ๔ ค3อ จุ�วิร บื้�ณีฑับื้าต้ เสุนัาสุนัะ คื�ลานัเภิสุ�ช เพราะพระปารม

   ขัองพระพ�ที่ธองค� ๒๖๐๐ มหาพ�ที่ธชิย�นต น�บจาก   ว�นตร�สร� � ได็�เป#นที่พ%งพาอาศ�ยจนปEจจ�บ�นน*

•   เม3อใด็ได็�ย6น ห�นัทิะมูะย�ง พ(ทิธ�สุสุะ... นอบน�อม  พระพ�ที่ธเจ�า พระภิ6กขั�ต�องยกม3อประนมนอบน�อม

ระลั%กถึ%งพระค�ณอ�นย6งขัองพระพ�ที่ธองค�

• ๓. การปิระนัมูมู�อเคืารพพระร�ต้นัต้ร�ย•             ต�องยกม3อประนมครบ ๑๐ น6*ว วางน6*วให�

จบก�นอย/างเรยบร�อย ด็�งด็งาม ไม/ใชิ/ประนมม3อ เพยง ๘ น6*ว ( พ�บน6*วห�วแม/ม3อเสย ๒ น6*ว) หร3อ วาง

น6*วเหลั3อมไม/บรรจบก�น ที่)าเหม3อนไม/ต�*งใจเคารพ• ๔.  ภิ�กข้( ต้�องมู�ผิ�าไต้รจุ�วิร คืรบื้ ๓ ผิ�นั • ผิ�าไต้รจุ�วิร(ต้�จุ�วิร) เป#น ธงช�ยข้องพระอรห�นัต้-

เป#นส�ญญลั�กษณ�ขัองความเป#น สมณเพศ ผู้��ได็� สวมธงชิ�ยขัองพระอรห�นต� ถึ�าได็�ส6กขัาธรรมขัอง

  พระผู้��มพระภิาคเจ�าแลั�ว จะไม/บรรลั�ธรรม หามไม/

• ภิ�กข้(ไปิไหนั ต้�องมู� ผิ�า ๓ ผิ�นั จุ?งจุะเปิ นั พระภิ�กข้(   ค3อ :

• ๑.  สุ�งฆาฏ� (ผิ�าพาดบื้�า) •                         ๒. จุ�วิร (อ(ต้ต้ราสุงคื-)•                         ๓. สุบื้ง(อ�นัต้รวิาสุก)• ถ�าภิ�กข้( ไปิไหนัด�วิย ผิ�าเพ�ยง ๒ ผิ�นั ไมู�มู�ผิ�า

สุ�งฆาฏ� แสุดงวิ�าวิ�นันั��นั ทิ�านัเปิ นั สุามูเณีร

• ๕.  ภิ�กข้( นั(�งห�มูจุ�วิร ต้�องเปิ นัปิร�มูณีฑัล•             การน�/งห/มเป#นปร6มณฑ์ลั ค3อ เบ3*องลั/างป0ด็เขั/า

เบ3*องบนป0ด็สะด็3อ ไม/ห�อยไปขั�างหน�าขั�างหลั�ง ห/มที่)าม�ม ที่�*งสองให�เสมอก�น ไม/ใชิ/ห/มแบบร� /มร/าม ไม/เรยบร�อย

• ๖.   ภิ�กข้( ไปิไหนัต้�องนั;าบื้าต้รไปิด�วิย  • ภิ6กขั�มหน�าที่โปรด็ส�ตว� อ�นเป#น พ(ทิธปิระเพณี� ในยามเชิ�าพระผู้��มพระภิาคเจ�าจะภิ6กขัาจารโปรด็เวไนยส�ตว�ใน

คามน6คม บางคร�*งเสด็�จพระองค�เด็ยว บางคร�*งมหม�/ ภิ6กขั�สงฆ์�ตามเสด็�จ พระพ�ที่ธองค�จะที่รงไตรจวร แลัะ

ที่รงถึ3อบาตร การที่ภิ6กขั�ไปไหนมบาตรไปด็�วย ที่/านจะไม/ ขัาด็จากภิ�ตตาหาร เพราะที่/านสามารถึบ6ณฑ์บาตได็�ที่�ก

ว�น

• ๗.  ภิ�กข้( ต้�องมู�ผิ�านั�สุ�ทินัะ(ผิ�ารองนั��ง) • ภิ6กขั�อย�/โด็ยปราศจากผู้�าน6สที่นะเก6น ๔ เด็3อนไม/ได็�• ภิ6กขั�ไปที่ไหน ถึ�าไม/มผู้�ารองน�ง ค3อ ผู้�าน6สที่นะ ไปด็�วย ไปที่ไหน

  ก�ผู้6ด็พระว6น�ย พระว6น�ยบ�ญญ�ต6ไม/ให�ภิ6กขั�น�งเสมอก�บฆ์ราวาส    ภิ�นเตน�งภิาวนาถึ�าไม/มผู้�ารองน�ง ก�ไม/ได็�ผู้ลั พระว6น�ยค�มไว�

       หมด็ ต�องที่)าตามพระว6น�ย ภิ6กขั�น�งรถึเมลั�ต�องมผู้�ารองน�ง    ถึ�าไม/มก�ผู้6ด็พระว6น�ย คนให�บร6การฟัรก�ได็�บ�ญน�อย ภิ6กขั�จ)า

      จ6ต ๑๒๑ เจตส6ก ๕๒ ร�ป ๒๘ คนให�บร6การก�จะได็�บ�ญมากขั%*น•   ถึ�ามผู้�ารองน�ง ภิ6กขั�น�งลังเป#นบ�ญ บ�ญจ�บที่�นที่ถึ�าถึ�กพระ

  ธรรมว6น�ย ภิ6กขั�ต�องศ%กษา(ส6กLขัา)   ธรรมขัองพระพ�ที่ธเจ�า แลัะอย/าน%กว/าอ/านแลั�วจะร� �ได็�เอง ธรรมขัองพระพ�ที่ธเจ�าเป#น

ธรรมค�มภิระ(ธมLมคมLภิร) ต�องอาศ�ยก�ลัยาณม6ตรผู้��ร� �ชิ/วย   ชิ*แนะ ซึ่%งหาได็�ยากมากในย�คน*

• ๘.  ภิ�กข้( ต้�องต้��นัทิ;าวิ�ต้รให�มู�ก(สุล แล�วินั��งเจุร�ญ ธรรมู

• ภิ6กขั�เจร6ญธรรมให�มธรรมในจ6ต(จ6ตLต) ต�องต3นต ๓        ต�องต3นมาที่)าว�ตร พระอร6ยเจ�าไปไหนจะเขั�าน6โรธ

  เขั�าสมาบ�ต6ก/อน พระภิ6กขั�ถึ�าไม/มธรรมอะไรเลัยในจ6ต  –   เราไปที่)าบ�ญด็�วย ๑๐ ๒๐ ลั�านบาที่ก�ส�ญ

  เปลั/า ถึ�าเราย�งไปบอกว/าเป#นพระด็ เราจะได็� เด็ยรถึย�กลั�บมา การที่เราร� �ขั�อธรรม แลัะก)าจ�ด็

      เส*ยนหนามพระศาสนา เราจะได็�บ�ญมาก ในสม�ยก/อนพระมหากษ�ตร6ย�จ�บมาเฆ์ยนที่�*งตระก�ลั

    เพราะบวชิแบบอธรรม บวชิแลั�วไม/ส6กขัาธรรมเป#นการที่)าลัายพระพ�ที่ธศาสนา

• ๙.  ภิ�กข้( ต้�องเจุร�ญธรรมูต้ลอดเวิลา • ธรรม(ธมLม) ขัองพระส�มมาส�มพ�ที่ธเจ�า เป#นธรรมที่

เก6ด็จากการตร�สร� � พาเวไนยส�ตว�ออกจาก    ส�งสารว�ฏิฏิะ ภิ6กขั�ไม/มโอกาสฟั� Oงซึ่/าน ต�องเจร6ญ  ธรรมไปเร3อย ภิายในจ6ต(จ6ตLต)ต�องมธรรมขัอง

พระพ�ที่ธเจ�าตลัอด็เวลัา ไม/เว�นว/างจากธรรม ถึ�าไม/ เจร6ญธรรม ก�ใคร/ครวญธรรม ไม/ว/าจะเป#น พระ

ว6น�ย พระส�ตร หร3อ พระอภิ6ธรรม จุ�ต้(จุ�ต้Iต้)จุะเปิ นั ก(สุลต้ลอดเวิลา จุ�ต้(จุ�ต้Iต้)   จุะพ�ฒนัาไปิเปิ นั

         ญาณีสุ�มูปิย(ต้ต้จุ�ต้ เพ��อพ�ฒนัาไปิสุ�� ฌิานั            สุมูาธ� มู�คืคื ผิล และพระนั�พพานั

• ปEจจ�ย ๔ ไม/ว/า จวร บ6ณฑ์บาต เสนาสนะ ค6ลัาน เภิส�ชิ มเจ�าภิาพถึวาย ด็�วยหว�งบ�ญจากภิ6กขั�ผู้��เป#น

ธ�มมที่ายาที่ เสนาสนะที่ภิ6กขั�ใชิ�สอยมเจ�าภิาพถึวาย       ถึ�าเราเอาแต/จ)าว�ด็ เจ�าภิาพจะไม/ได็�บ�ญ เจ�าภิาพ

  ที่)าไว�เพ3อให�เจร6ญพระว6น�ย พระว6น�ยหย/อนยานไม/ เจร6ญธรรมไม/ได็� เจ�าขัองที่านหว�งในบ�ญ ที่ได็�ถึวาย

  ที่านไว�ในเขัตบป�ญญขัองพระพ�ที่ธศาสนา ภิ6กขั�มธรรมอย�/ในจ6ต(จ6ตLต) เจ�าขัองที่านจะได็�บ�ญมาก มอาน6สงส�มาก

• ๑๐.  ภิ�กข้( คืวิรจุ;าพระไต้รปิ�ฏก  •   พระภิ6กขั�ในพระพ�ที่ธศาสนา พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงวางกฎเกณฑ์�

  ให�มขั�าวฉ�นโด็ยไม/ต�องที่)างานแบบฆ์ราวาส ภิ6กขั�ต�องที่)าตนให�  สมควรแก/ที่/านที่ส�ด็ ควรจ)าพระไตรป0ฎก จุ;าธรรมูทิ��มู�ในัพระ

ไต้รปิ�ฎก        ถึ�าภิาวนาอะไรที่ผู้6ด็ ที่ไม/มในพระไตรป0ฎก ตรวจด็�แลั�วไม/มอะไรเป#นธรรมในจ6ต(จ6ตLต)   มแต/ส6งที่พระพ�ที่ธเจ�าไม/เคยสอนพระธรรมว6น�ยตรวจด็�ว/ามอะไรในจ6ต(จ6ตLต)   บ�าง ม�นอ�างว�างว/าง

เปลั/า หาก�สลัไม/เจอเลัย แลั�วจะเป#นที่พ%งขัองฆ์ราวาสได็�อย/างไร! เม3องไที่ยอาภิ�พ! จะหาภิ6กขั�จด็จ)าพระไตรป0ฎกซึ่%งเป#นศาสด็าแที่น

องค�พระผู้��มพระภิาคเจ�า หาไม/ได็�ส�กร�ปเด็ยว ไม/เหม3อนประเที่ศ พม/า โชิคด็มหาศาลั!   มภิ6กขั�จ)าพระไตรป0ฎกได็�ถึ%ง ๑๒ ร�ป

• ๑๑.  ภิ�กข้( ต้�องสุ�กข้าธรรมู ไมู�ใช�สุนัใจุวิ�ชาทิางโลก

• ภิ6กขั�อ�ปสมบที่แลั�ว ไม/ต�องประกอบอาชิพในการที่)า มาหาก6นใด็ๆเหม3อนอย/างฆ์ราวาส ฆ์ราวาสหว�งบ�ญ

จากภิ6กขั� ภิ6กขั�มเวลัา มหน�าที่ส6กขัาธรรมขัองพระ ส�มมาส�มพ�ที่ธเจ�าเพ3อให�จ6ตพ�ฒนาไปส�/ ฌาน ม�คคะ

ผู้ลัะ น6พพานะ แลั�วน)าธรรมน�*นมาส�งสอนฆ์ราวาส เพ3อให�ฆ์ราวาสบรรลั�ธรรมตามไปด็�วย ไม/ใชิ/สนใจ

ศ%กษาว6ชิาที่างโลัก เพ3อไว�ประกอบอาชิพเม3อลัาส6กขัาบที่

• ๑๒.  ภิ�กข้( ต้�องปิลงอาบื้�ต้�ทิ(กวิ�นั • เพ3อเป#นการปOองก�นความผู้6ด็ที่เป#น อาบื้�ต้�เบื้า(ลห(กาบื้�ต้�) ที่�*งร� �ต�ว แลัะไม/ร� �ต�ว พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงมพระมหากร�ณาธ6ค�ณเป#นอย/างย6งก�บภิ6กขั�สาวก

ขัองพระพ�ที่ธองค� ที่รงประที่าน การปิลงอาบื้�ต้�(อาปิต้Iต้�) แก/พ�ที่ธสาวก เพ3อปลัด็เปลั3*องความผู้6ด็ที่เป#น ลห(กาบื้�ต้�   ได็�แก/   ถ(ลล�จุจุ�ย

     ปิาจุ�ต้ต้�ย- ปิาฏ�เทิสุนั�ยะ ทิ(กกฏ และทิ(พภิาสุ�ต้ ยกเว�น คืร(กาบื้�ต้� ซึ่%งเป#นอาบ�ต6หน�ก ได็�แก/

ปิาราช�ก และ สุ�งฆาทิ�เสุสุ  เป#นการลังโที่ษที่าง            ว6น�ยสถึานหน�ก

• อาบื้�ต้�ปิาราช�ก ต�องขัาด็จากการเป#นภิ6กขั� ไม/สามารถึกลั�บมาอ�ปสมบที่ได็�อก อาบื้�ต้�สุ�งฆาทิ�เสุสุ

เป#นอาบ�ต6หน�กรองจากปาราชิ6ก ต�องอาศ�ยสงฆ์�ที่�ก ขั�*นตอน ค3อ ต�องขัอ ปิร�วิาสุกรรมู ขัอ มูานั�ต้ แลัะ

ต�องใชิ�ภิ6กขั�จ)านวน ๒๐ ร�ปในการ อ�พภิานั เพ3อ กลั�บเขั�าหม�/

• การปิลงอาบื้�ต้� เพ3อจะได็�กลั�บเป#น ปิกต้�ต้ต้ภิ�กข้( (ภิ6กขั�ปกต6) อาน6สงส�ขัองการปลังอาบ�ต6มผู้ลัาน�

ภิาพมากที่)าให�เก6ด็ความเบากาย เบาจ6ตLต เหมาะแก/การประพฤต6ธรรม

• ๑๓. การภิ�กข้าจุาร  เป#น พ(ทิธปิระเพณี� ก6จในป�เรภิ�ต ถึ%งเวลัา ภิ6กขัาจาร พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงครองไตรจวร ถึ3อบาตร บางคร�*ง

เสด็�จพระองค�เด็ยว บางคร�*งแวด็ลั�อมไปด็�วยภิ6กขั�สงฆ์� เสด็�จเขั�าไป บ6ณฑ์บาตย�งคาม หร3อ น6คม เพ3อโปรด็เวไนยส�ตว�

• เวลัาภิ6กขั�ไปภิ6กขัาจารบ6ณฑ์บาต พระธรรมว6น�ยตรวจต�*งแต/ปลัายเที่�า   ถึ%งศรษะ ว/ามอะไรให�คนที่ใส/บาตรบ�าง ถึ�าภิ�นเตมแต/ความผู้6ด็ มแต/

ต�องอาบ�ต6 พระธ�มมจ�กรฯก�สวด็ไม/ได็� พระส�ตรใด็ๆก�สวด็ไม/ได็� ไม/ม   ธรรมขัองพระพ�ที่ธเจ�าในจ6ตLต โยมที่ใส/จะได็�อะไรจากภิ�นเต ภิ6กขั�ไป

    บ6ณฑ์บาตต�องเตรยม กาย วาจา จ6ต(จ6ตLต)   ให�พร�อม ก/อนที่)า      ก)าลั�งที่)า หลั�งที่)า เจร6ญธรรมด็�วยบที่ธรรมขัองพระพ�ที่ธเจ�า พระ

  ว6น�ยน* ตรวจสอบตลัอด็ สบงเป#นค�นนาไหม? มาพร�อมผู้�า ๓ ผู้3นไหม?

• ๑๔.  ข้ณีะออกบื้�ณีฑับื้าต้ ภิ�กข้(คืวิรเด�นัเร�ยง ล;าด�บื้ต้ามูพรรษุา ถ�าทิ;าได�

•               พรรษาแก/ เรยก ภิ�นเต พรรษาอ/อน    เรยก อาว�โส ไม/แชิงแย/งก�นเพ3อร�บเอกลัาภิ

• ๑๕.  ภิ�กข้( ต้�องไมู�ไปิย�นับื้�ณีฑับื้าต้อย��ก�บื้ทิ�� พร�อมู ถ(งใสุ�ข้องใบื้โต้ๆ แลกเปิล��ยนัอาหารก�บื้แมู�คื�าในั

ล�กษุณีะการคื�า

• ปEจจ�บ�นน* เราจะเห�นภิ6กขั�ส/วนหน%งที่)าผู้6ด็พระว6น�ยใน การบ6ณฑ์บาต ภิ6กขั�เหลั/าน*จะจ�บจองที่ย3นประจ)า

หน�าร�านขัายอาหาร พร�อมมถึ�งใส/ขัองใบโตๆ ย3น ร�บบ6ณฑ์บาตรด็�วยโลัภิจ6ต ร�บอาหารจากฆ์ราวาสที่

ไม/ได็�ส6กขัาพระธรรมว6น�ย แยกจ)าพวกอาหารออก เป#นพวกๆ ร�บอาหารบาตรแลั�วบาตรเลั/าไม/ร� �จ�กพอ

พระว6น�ยบ�ญญ�ต6ให�ร�บอาหารได็�ไม/เก6น ๓ บาตร ภิ6กขั�เหลั/าน* เม3อได็�อาหารมากพอก�บความต�องการ

ก�น)าไปเปลัยนเป#น ร�ป0ยะ( เง6น ที่อง) ก�บแม/ค�าขัาย อาหาร เพ3อหม�นเวยนซึ่3*อขัายก�นใหม/ ภิ6กขั�เหลั/าน*

ชิ3นชิมก�บต�วเลัขัในบ�ญชิที่ปรากฏิเพ6มขั%*นที่�กว�น หา ร� �ไหมว/าตกนรกที่�กว�น เราไม/ควรสน�บสน�น อล�ชช�

เหลั/าน*

• ๑๖.  การบื้�ณีฑับื้าต้ ห�ามูภิ�กข้(แจุ�งวิ�ต้ถ(ปิระสุงคื-ให�โยมูถวิาย เง�นั แทินัอาหาร

•                  ห�ามภิ6กขั� แสด็งความปรารถึนาด็�วย เง6น หร3อ ที่อง ที่ที่)างาน ด็�วยอก�สลัจ6ต เป#นโลัภิจ6ต มรณะแลั�วไปเก6ด็เป#นเปรต

• ๑๗.  ภิ�กข้( คืวิรแนัะนั;าไมู�ให�โยมูเอาเง�นัใสุ�บื้าต้ร•             บาตรมไว�ร�บอาหารส�ก ขันมสด็เที่/าน�*น ถึ�าโยมปรารถึนาจะถึวาย

เง6น ควรให�มอบไว�ก�บไวยาว�จจกร(ผู้��ที่ร �บที่)าก6จขัองภิ6กขั�)• ๑๘.  เวิลาบื้�ณีฑับื้าต้ ภิ�กข้(เหHนัโยมูถวิายสุ��งทิ��ไมู�ถ�กต้�องต้ามูพระวิ�นั�ยต้�องช��แจุงแนัะนั;า

•             เชิ/น โยมถึวายขั�าวสารอาหารแห�ง เง6นที่อง ใส/ลังในบาตร ฯลัฯ• ภิ6กขั�ต�องชิ*แนะให�ถึ�กต�องตามพระธรรมว6น�ย ขั�าวสารอาหารแห�งควร

ถึวายไว�ในคร�ว ไม/ต�องอ�งคาสแด็/ภิ6กขั� เพ3อจะได็�เก�บไว�ฉ�นได็�นานๆ

• ๑๙.  ภิ�กข้( ต้�องฉ�นัในับื้าต้ร  • ภิ6กขั�ฉ�นในบาตร เป#น พ(ทิธปิระเพณี� ในพระ

ไตรป0ฎก จะพบว/า ในเวลัาฉ�นภิ�ตตาหาร พระผู้��ม พระภิาคเจ�าที่รงลัะพระห�ตถึ�จากบาตร ภิ6กขั�ใน

พระพ�ที่ธศาสนาต�องฉ�นในบาตรเที่/าน�*น ถึ�าภิ6กขั�ฉ�น ด็�วยจาน ชิาม ชิ�อนส�อม ก�กลัายเป#นเหม3อน

ฆ์ราวาส

• ๒๐.  ห�ามูภิ�กข้( ร�บื้บื้�ณีฑับื้าต้ เก�นั ๓ บื้าต้ร• ( โภิชนัวิรรคื กาณีมูาต้า สุ�กข้าบื้ทิทิ�� ๔)• ภิ6กขั�ร�บบ6ณฑ์บาต เก6น ๓ บาตร ต้�องอาบื้�ต้�

ปิาจุ�ต้ต้�ย- ใน โภิชนัวิรรคื กาณีมูาต้า สุ�กข้าบื้ทิทิ�� ๔ในปEจจ�บ�นเราจะเห�นภิ6กขั�เด็6นกลั�บไปกลั�บมาร�บ

บ6ณฑ์บาตน�บจ)านวนบาตรไม/ถึ�วน ร�บอาหารแลั�วก�น)าไปเก�บในถึ�งพลัาสต6กใบโตๆจนกว/าจะพอก�บ

ความต�องการ โด็ยไม/ร� �ว/าผู้6ด็พระว6น�ย ต�องอาบ�ต6เขั�าแลั�ว

๒๑.  เก��ยวิก�บื้ กาล�ก ๔• ๒๑.  เก��ยวิก�บื้ กาล�ก ๔• กาล�ก เนั��องด�วิยกาล ข้?�นัก�บื้กาล ข้องอ�นัจุะกล�นั

ก�นัให�ล�วิงล;าคือเข้�าไปิ ซึ่?�งพระวิ�นั�ยบื้�ญญ�ต้�ให�   ภิ�กข้(ร�บื้เกHบื้ไวิ� และฉ�นัได�ภิายในัเวิลาทิ��ก;าหนัด

จ)าแนกเป#น ๔ อย/าง :

• ๑.                               ยาวิกาล�ก   หมายถึ%ง อาหารที่�กอย/าง เชิ/น ขั�าวปลัา เน3*อ ผู้ลัไม� ขันมต/างๆ รวมที่�*งไมโลั โอว�ลัต6น ( เว�น

กาลั6ก ๓ อย/างที่จะกลั/าวต/อไป) ภิ�กข้(ร�บื้อ�งคืาสุ * แล�วิ ฉ�นัได� ต้��งแต้� อร(ณีข้?�นั จุนัถ?ง เทิ��ยงต้รง

• *(ไม/ใชิ�ค)าว/า ปิระเคืนั ซึ่%ง เป#นภิาษาเขัมร)• ๒.                           ยามูกาล�ก หมายถึ%ง อ�ฏฐปิานัะ ค3อ น)*าผู้ลั

ไม� ๘ อย/าง รวมที่�*งน)*าผู้ลัไม�ส�งเคราะห�ต/างๆ เวิ�นัผิลไมู�ใหญ� ๙ ชนั�ด คื�อ :  ต้าล มูะพร�าวิ ข้นั(นั สุาเก นั;�าเต้�า ฟัCกเข้�ยวิ แต้ง

ไทิ แต้งโมู และฟัCกทิอง ภิ�กข้(ร�บื้อ�งคืาสุแล�วิ ฉ�นัได�ช��วิยามู ภิ�กข้(เกHบื้ไวิ�ฉ�นัได�ภิายในั ๒๔ ช��วิโมูง หมูายถ?ง ยามูสุ(ดทิ�าย

คื�อ หมูดเข้ต้ เมู��ออร(ณีข้?�นั

• ๓.                            สุ�ต้ต้าหกาล�ก หมายถึ%ง เภิสุ�ช ๕ คื�อ เนัยใสุ เนัยข้�นั นั;�ามู�นั นั;�าผิ?�ง และ นั;�าอ�อย ( นั;�าต้าลทิราย นั;�าต้าลปิST บื้ นั;�าต้าลปิUก กHสุงเคืราะห-ในันั;�า

อ�อยด�วิย)   ภิ�กข้(ร�บื้อ�งคืาสุแล�วิ เกHบื้ไวิ�ฉ�นัได� ๗ วิ�นั หมูดเข้ต้ เมู��ออร(ณีข้?�นั ข้องวิ�นัทิ�� ๘(๐๖. ๐๐ นั.) ( ปิCต้ต้วิรรคื เภิสุ�ชชสุ�กข้าบื้ทิ สุ�กข้าบื้ทิทิ�� ๓)

• ๔.                            ยาวิช�วิ�ก หมายถึ%ง ยาร�กษุาโรคืต้�างๆ ทิ��งแผินัโบื้ราณี   และ แผินัปิCจุจุ(บื้�นั ภิ�กข้(ร�บื้อ�งคืาสุแล�วิ เกHบื้ไวิ�ฉ�นัได�ต้ลอดช�วิ�ต้

• กาล�กทิ��ง๔นั�� ถ�าระคืนัปินัก�นัในัการอ�งคืาสุ จุะนั�บื้อาย(ต้ามูก;าหนัดเวิลา ข้อง   กาล�ก ทิ��มู�อาย(สุ��นั เช�นั :

• นั;�าอ�ฏฐปิานัะ ระคนปนก�บ   อาหาร ภิ�กข้(ฉ�นัได�เพ�ยง เช�า ถ?ง เทิ��ยงวิ�นั• นั;�าผิ?�ง ระคนปนก�บ   นั;�าอ�ฏฐปิานัะ ภิ�กข้(ฉ�นัได�เพ�ยงวิ�นัคื�นัหนั?�งภิายในัก�อนัอร(ณีข้?�นั

• ยาร�กษุาโรคื ระคนปนก�บ   นั;�าผิ?�ง หร�อ นั;�าอ�อย ภิ�กข้(เกHบื้ไวิ�ฉ�นัได�เพ�ยง ๗ วิ�นัเปิ นัต้�นั

• ๒๒.  ภิ�กข้( ฉ�นันั;�าปิานัะ ทิ��ทิ;าจุาก ข้�าวิ และ ถ��วิ ไมู�ได�

• ข้�าวิ ได�ช��อวิ�า ปิพIพณีIณี  ถ��วิ ได�ช��อวิ�า อปิรณีIณี ทิ��งสุองอย�างในัพระพ(ทิธวิจุนัะจุ�ดไวิ�เปิ นั ยาวิ

กาล�ก ภิ�กข้( สุามูเณีร ไมู�คืวิรฉ�นัในัเวิลาวิ�กาล (หล�งเทิ��ยงวิ�นัไปิแล�วิ)  แมู�จุะต้�มู หร�อ กรอง หร�อ

  ทิ;าเปิ นัเคืร��องด��มูต้�างๆ กHไมู�คืวิรฉ�นั บื้างแห�ง     ไมู�ร��พระวิ�นั�ยข้�อนั�� นั;าถ��วิมูาบื้ดปิC� นั นั;าถวิายภิ�กข้(

แล�วิบื้อกวิ�าเปิ นันั;�าปิานัะ

• ๒๓.  ภิ�กข้( ไมู�คืวิรฉ�นันั;�าผิลไมู�ใหญ� ๙ชนั�ด• นั;�าผิลไมู�ใหญ� ๙ ชนั�ด ได�แก� :          • ๑.                           นั;�าล�กต้าล ๖. นั;�าฟัCกเข้�ยวิ• ๒.                        นั;�ามูะพร�าวิ ๗. นั;�าแต้งไทิ• ๓.                               นั;�าข้นั(นั ๘. นั;�าแต้งโมู• ๔.                               นั;�าสุาเก ๙. นั;�าฟัCกทิอง•             ๕.                                  นั;�าเต้�า• การที่พระผู้��มพระภิาคเจ�าที่รงพ�ที่ธบ�ญญ�ต6 ห�ามน)าผู้ลัไม�ลั�กใหญ/มาที่)า

  เป#นน)*าปานะ ด็�วยส6งขัองที่ใหญ/เป#นส6งขัองที่หน�ก ที่ต�องแบกหาม ลั�ก ตาลั ลั�กมะพร�าวเป#นผู้ลัไม�ต�นส�ง ยากลั)าบากต/อการจ�ด็หา พระพ�ที่ธ

องค�ไม/ที่รงประสงค�ให�เป#นภิาระต/อภิ6กขั� แลัะที่ายกผู้��ถึวายที่าน

• ๒๔.  ภิ�กข้( ไมู�มู�สุ�ทิธ�Vเล�อกอาหาร • … …     ภิ6กขั�ฉ�นอาหารเน3*อส�ตว� เวลัาฉ�นแลั�ว ไปสร�างร�ป ไปเป#นส�ตว�ต/างๆ ภิ6กขั�ต�อง

    อด็ที่นจนกว/า อ�บาสก อ�บาส6กา จะร� �ว/าที่/านไม/ฉ�นเน3*อโด็ยไม/ต�องบอก หร3อในกลั�/ม   ชินน�*น ก6นแต/ม�งสว6ร�ต6 ที่/านก�ต�องฉ�นม�งสว6ร�ต6 ภิ6กขั� ค3อ ผู้��อย�/ง/าย บางองค�บอก

ว/า :     อาตมาฉ�นม�งสว6ร�ต6 ถึ�าบอกเชิ/นน*เป#น ก6เลัส แสด็งเจตนาเป#น อก�สลัจ6ตLต    คนที่ร�บประที่านม�งสว6ร�ต6จะเหม�นเน3*อ ใน พระวิ�นั�ย ห�ามูภิ�กข้(ฉ�นัเนั��อ ๑๐ ชนั�ด :

• ๑.                                              มูนั(ษุย- ๖. หมู�• ๒.                                                  ช�าง ๗. ราชสุ�ห-•  ๓.                                                   มู�า ๘. เสุ�อดาวิ• ๔.                                                สุ(นั�ข้ ๙. เสุ�อโคืร�ง•   ๕.                                                 ง� ๑๐. เสุ�อเหล�อง

•           

• ๒๕. อาหารทิ��ภิ�กข้(ไมู�คืวิรฉ�นั• อาหารที่ภิ6กขั�ไม/ควรฉ�น มาจาก สุาเหต้( ๓ ปิระการ ค3อ :• ๑) ภิ6กขั� ได�ย�นั ฆ์ราวาสกลั/าวชิ3อ โภิชินะ

ที่�*ง ๕ อย/าง ค3อ ขั�าวส�ก ขันมสด็ ขันมแห�ง ปลัา เน3*อ (เน3*อ ที่�กชิน6ด็ ยกเว�นเน3*อต�องห�าม ๑๐ อย/าง )ในเวลัาที่มา

น6มนต�• ๒) ภิ6กขั� ได�เหHนั ฆ์ราวาสน)าโภิชินะ ๕ แม�

เพยงอย/างใด็ อย/างหน%งมาถึวายตน• ๓) ภิ6กขั�  ร�งเก�ยจุ ว/า โภิชินะ ๕ น*

ฆ์ราวาสแสวงหา ที่)ามาเพ3อตน