40
ÁÚfiÎÙËÌ· νησιωτικό AΠPIΛIOΣ - MAΪOΣ 2011 ΤΕΥΧΟΣ 15 Ο Î το περιοδικό των παραγωγών του Αιγαίου ∫Ú›ÛË Î·È ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂÏ·ÈÔÎÔÌ›·˜ ∫Ú›ÛË Î·È ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂÏ·ÈÔÎÔÌ›·˜ ΡΕΠΟΡΤΑΖ Νέος εχθρός για τις ντοματιές Ο χαμένος πλούτος των οστράκων Νέες πρακτικές προώθησης των τροφίμων APΘPA Μανιτάρια… οι κίνδυνοι που μας απειλούν! ∞ºπ∂ƒøª∞: «√ ÂÏ·ÈÔÎÔÌÈÎfi˜ ÙÔ̤·˜: ∞ÙÂÓ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ 2020»

Νησιωτικό Αγρόκτημα 15

  • Upload
    -

  • View
    215

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Ένθετο της Εφημερίδας Εμπρός

Citation preview

∞ÁÚfiÎÙËÌ·νησιωτικό AΠPIΛIOΣ - MAΪOΣ 2011 ΤΕΥΧΟΣ 15Ο

Îτο περιοδικό των παραγωγών του Αιγαίου

∫Ú›ÛË Î·È ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂÏ·ÈÔÎÔÌ›·˜∫Ú›ÛË Î·È ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂÏ·ÈÔÎÔÌ›·˜

ΡΕΠΟΡΤΑΖΝέος εχθρός για τις ντοµατιέςΟ χαµένος πλούτος των οστράκωνΝέες πρακτικές προώθησης των τροφίµων

APΘPAΜανιτάρια… οι κίνδυνοι που µας απειλούν!

∞ºπ∂ƒøª∞: «√ ÂÏ·ÈÔÎÔÌÈÎfi˜ ÙÔ̤·˜: ∞ÙÂÓ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ 2020»

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 3

...ÙË Û‡ÓÙ·ÍË

HH ελαιοκοµία αλλάζει, αλ-λάζει µε γρήγορους ρυθ-µούς και είναι πια ορα-τός ο κίνδυνος να βρεθείη χώρα µας στο περιθώ-

ριο των εξελίξεων. Την ίδια στιγµή ό-µως, οι αλλαγές δηµιουργούν νέες δυ-νατότητες και νέες ευκαιρίες. Αν αξιο-ποιηθούν, η ελαιοκοµία µπορεί να ζή-σει νέες χρυσές µέρες. Και στα νησιά, τι θα γίνει στα νησιά; Θαζήσουµε µε τις αναµνήσεις των χαµέ-νων µεγαλείων; Τα λιοτρίβεια θα γίνουνµουσεία; Κι η ελαιοκοµία των νησιώνµας θα γίνει ένα θέµα συζητήσεων γιαιστορικούς; Ο κίνδυνος να συµβούν ό-λα αυτά, είναι µεγάλος. Αλλά υπάρχειπάντα η δυνατότητα, η ελαιοκοµία τωννησιών να επιβιώσει αρκεί να µπει σεάλλο πλαίσιο. Όπως σε άλλο πλαίσιοπρέπει να µπει συνολικά ο αγροτοδια-τροφικός τοµέας των νησιών µας. Το συνέδριο που διοργάνωσε το περιο-δικό «Ελιά και Ελαιόλαδο» στις 14 και15 Απρίλη, ήταν µια καλή βάση για ναπροβληµατιστούµε. Να δούµε ποια εί-

ναι η πορεία των εξελίξεων στην ελαιο-κοµία και συνολικά στην αγροτική πα-ραγωγή και να προσδιορίσουµε τις δι-κές µας επιλογές. Στα επόµενα ένα µε δύο χρόνια, θα φα-νεί αν ο αγροτοδιατροφικός τοµέας τωννησιών του Αιγαίου, µπορεί να βρει τοδικό του δρόµο. ∆ιαφορετικά θα έχειχαθεί µια µεγάλη ευκαιρία. Όχι η τελευ-ταία ευκαιρία, αλλά µια σηµαντική ευ-καιρία. Κι η επόµενη θα αργήσει πολύνα έρθει. Εξαιρετικά κρίσιµο ζήτηµα είναι όχι µό-νο να µην χαθεί η ευκαιρία που έχουµεµπροστά µας, αλλά να αξιοποιηθείπρος όφελος των µικρών παραγωγώντων νησιών είτε πρόκειται για αγρότες,είτε για οικοτεχνίες, βιοτεχνίες, αγροτι-κούς συνεταιρισµούς, αγροµεταποιητι-κούς συνεταιρισµούς γυναικών, κλπ.∆ηλαδή για όλο αυτό το παραγωγικόδυναµικό, που δίνει ζωντάνια στα νησιάµας. Ο αγροτοδιατροφικός τοµέας είναι οµόνος που «σώζει» τα νησιά του Αιγαί-ου από τη «µονοκαλλιέργεια» του τουρι-σµού και τις επιπτώσεις αυτής.

ÂÈηÈÚfiÙËÙ·

4 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

ÂÚÈÂ fiÌÂÓ·Επικαιρότητα ...................................................................4

Ρεπορτάζ

10 ¡¤Â˜ Ú·ÎÙÈΤ˜ ÚÔÒıËÛ˘ ÙˆÓ ÙÚÔʛ̈Ó

24 √ ¯·Ì¤ÓÔ˜ ÏÔ‡ÙÔ˜ ÙˆÓ ÔÛÙڿΈÓ

26 ¡¤Ô˜ ¯ıÚfi˜ ÁÈ· ÙȘ ÓÙÔÌ·ÙȤ˜. √ Èfi˜ ÙÔ˘ ̈۷˚ÎÔ‡ ÙÔ˘ ›ÓÔ PepMV

27 °˘Ú›˙Ô˘Ó ÙËÓ Ï¿ÙË ÛÙÔÓ ∂§°∞ ÔÈ ·Ú·ÁˆÁÔ›

30 «º˘Ù¿ Î·È ¶·Ú¿‰ÔÛË: ªÈ· ¿ÏÏË fi„Ë Ù˘ µÈÔÔÈÎÈÏfiÙËÙ·˜». ŒÓ· ÊÔÚËÙfi «ıËÛ·˘ÚÔÊ˘Ï¿ÎÈÔ» ÁÓÒÛ˘

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑTEYXOΣ 15O

AAΠΠPPIIΛΛIIOOΣΣ -- MMAAΪΪOOΣΣ 22001111

Ιδιοκτήτης:««ΕΕΠΠΙΙΚΚΟΟΙΙΝΝΩΩΝΝΙΙΑΑ ΛΛΕΕΣΣΒΒΟΟΥΥ ΑΑ..ΕΕ..»»

Eκδότης - ∆ιευθυντής: MMααννόόλληηςς MMααννώώλλααςς

Yπεύθυνος σύνταξης: ΝΝίίκκοοςς ΜΜααννάάββηηςς

Συνεργάτες: ΒΒααγγγγεελλιιώώ ΧΧρρηησσττίίδδοουυ

ΈΈλλεενναα ΧΧοουυσσννήήΜΜααρρίίαα ΣΣεελλάάχχαα

ΟΟρρέέσσττηηςς ΧΧρρηησσττίίδδηηςςΑΑρριισσττεείίδδηηςς ΣΣγγααττζζόόςς

∆ιόρθωση κειµένων: MMααρριιάάννθθηη ΠΠααρραασσκκεευυάά

Φωτογραφίες: ΦΦωωττοογγρρααφφιικκόό ααρρχχεείίοο ««EEMMΠΠPPOOΣΣ»»

Art Director: XXρρήήσσττοοςς ΠΠααρραασσκκεευυααΐΐδδηηςς

Eµπορικός ∆ιευθυντής: ΝΝίίκκοοςς ΜΜάάγγεειιρρααςς

Yπεύθυνη διαφήµισης περιοδικού: ΜΜααρρίίαα ΚΚοορρδδεερράά

∆ιαφηµιστικό τµήµα:KKααλλλλιιόόππηη ΨΨααρριιααννοούύ

ΚΚωωννσσττααννττίίνναα ΜΜοουυττζζοουυρρέέλλλληηΈΈφφηη ΣΣττρρααββοοσσκκοούύφφηη

ΛΛάάµµππρροοςς ΑΑννεεµµάάςς

Παραγωγή - Eκτύπωση: EEΠΠIIKKOOIINNΩΩNNIIAA ΛΛEEΣΣBBOOYY AA..EE..

KKααρράά TTεεππέέ,, 8811110000 ΜΜυυττιιλλήήννηηΤΤηηλλ.. 2222551100 2277880011FFaaxx 2222551100 2277330000

ee--mmaaiill:: iinnffoo@@eemmpprroossnneett..ggrrUURRLL:: hhttttpp::////wwwwww..eemmpprroossnneett..ggrr

t™∂∫: Ÿ¯È ÛÙË Û˘Á¯ÒÓ¢ÛË ÙÔ˘ ∂§√-°∞∫

TTο Σχέδιο τουΝόµου Πλαισί-

ου για τη σύστασητου Εθνικού Οργανι-σµού Αγροτικής Έ-ρευνας, Εκπαίδευ-σης και Ποιότητας«∆ΗΜΗΤΡΑ» που θαπροκύψει από τη συνένωση εποπτευοµένων από τοΥπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, νοµικών προσώ-πων, βρίσκει τον Σύνδεσµο Ελληνικής Κτηνοτροφίας(ΣΕΚ) αντίθετο.Ο ΣΕΚ αναφερόµενος στην περίπτωση του ΕΛΟΓΑΚτονίζει: «Εκτός από την προχειρότητα µε την οποίααντιµετωπίζεται ένα τόσο σοβαρό θέµα, υπάρχουνκαι πολλοί άλλοι λόγοι για τους οποίους αυτή ηκατεύθυνση είναι αδικαιολόγητη και ανεφάρµοστηστην πράξη. Ο ΕΛΟΓΑΚ δεν αναπτύσσει µεθόδους ελέγχου.Εφαρµόζει κανονισµούς της ΕΕ για την προέλευσητου γάλακτος και κρέατος προσθέτοντας και τις ιδι-αίτερες απαιτήσεις που δηµιουργούνται από τις συν-θήκες παραγωγής και εµπορίας τους στη χώρα µας.Στην περίπτωση όµως του ΕΛΟΓΑΚ έχουµε ένανοργανισµό στο πλαίσιο των εργασιών του οποίουπεριλαµβάνονται έλεγχοι εισαγόµενου γάλακτος καικρέατος και µάλιστα µε πόρους που επιβάλλονταιαπευθείας στα εισαγόµενα ζωικά προϊόντα.Συνεπώς η υπαγωγή του ΕΛΟΓΑΚ σε έναν Εθνικόφορέα που θα ασχολείται αποκλειστικά µε εθνικάγεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα, θα του στερή-σει τη δυνατότητα είσπραξης των ανάλογων εισφο-ρών που εισπράττει σήµερα.».

™‡ÛÙËÌ· ÎÔÛÙÔÏfiÁËÛ˘ ÂÁη٤ÛÙËÛÂË ∂∞™ §‹ÌÓÔ˘

HHεταιρεία Lavisoft ανακοίνωσε την ολοκλήρωσητου συστήµατος κοστολόγησης παραγωγής οι-

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 5

Αφιέρωµα: Ελαιόλαδο .................................................12-23

12 ∫Ú›ÛË Î·È ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂÏ·ÈÔÎÔÌ›·˜

16 ∏ ∂˘Úˆ·˚΋ ŒÓˆÛË, ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ ÛÙËÓ ÂÏ·ÈÔÎÔÌ›·

18 ¡¤· ‰Â‰Ô̤ӷ ÛÙ· Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ʇÙ¢Û˘ Ù˘ ÂÏÈ¿˜

20 ∏ ÎÔÈÓ‹ ¤ÎıÏÈ„Ë ÛÙËÓ Ú¿ÍË

22 ¶ËÁ‹ ˙ˆ‹˜ ÙÔ ÂÏ·ÈfiÏ·‰Ô

Άρθρα

32 ª·ÓÈÙ¿ÚÈ·… ÔÈ Î›Ó‰˘ÓÔÈ Ô˘ Ì·˜ ·ÂÈÏÔ‡Ó!

Πίνακες τιµών αγροτικών προϊόντων..........................36-37

Αγροτική ατζέντα .........................................................38

νοποιείου στην ΕΑΣ Λήµνου. Το σύστηµα ενσωµατώνει τηνπλέον σύγχρονη µεθοδολογία παράλληλα µε τις πιο καινο-τόµες και λειτουργικές τεχνολογίες του κλάδου της πληρο-φορικής. Με το σύστηµα αυτό, η ΕΑΣ Λήµνου θα είναι σε θέση να υ-πολογίζει το ακριβές κόστος παραγωγής τόσο για τα ηµιέ-τοιµα προϊόντα (κρασιά χύµα) όσο και για τα τελικά προϊό-

ντα (εµφιαλωµένα κρασιά). Η εφαρµογή υπολογίζει αυτόµα-τα τα κόστη, λαµβάνοντας υπόψη τις αναλώσεις πρώτων καιβοηθητικών υλών, το εργατικό κόστος, τις αποσβέσεις τωνπαγίων που εµπλέκονται στην παραγωγική διαδικασία, καιτων γενικών βιοµηχανικών εξόδων που αφορούν την κάθεφάση της παραγωγής (οινοποίηση ή εµφιάλωση). Το αποτέλεσµα της διαδικασίας θα παράγει πληροφορίεςγια την επιχείρηση, που θα απεικονίζουν, όχι µόνο το συνο-λικό κόστος κάθε παραγόµενου προϊόντος, αλλά και τοντρόπο που αυτό συντίθεται, ώστε να είναι σε θέση η Ένωσηνα προβεί στις αναγκαίες διορθωτικές παρεµβάσεις τόσοστην παραγωγική διαδικασία, όσο και στο καθορισµό της ε-µπορικής της πολιτικής, µε ασφαλή τρόπο.

¶·Ú¿Ù·ÛË ÁÈ· Ù· ™¯¤‰È· µÂÏÙ›ˆÛ˘

¶¶αράταση έως τις 20 Ιουλίου 2011 στην καταληκτικήηµεροµηνία ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων στο

πρόγραµµα «Σχέδια Βελτίωσης», έδωσε το Υπουργείο Α-γροτικής Ανάπτυξης. Η υποβολή στην έντυπη µορφή, πρέ-πει να συµπληρωθεί έως τις 5 Αυγούστου.

∆Ô ÎfiÎÎÈÓÔ ÎÚ·Û› οÓÂÈ Ù· ̤ٷÏÏ· ˘ÂÚ·ÁÒÁÈÌ·!

KKαθώς έκαναν ένα µικρό πάρτι στο γραφείο και έπιναν τα ποτάτους, Ιάπωνες επιστήµονες έκαναν µια απρόσµενη ανακάλυψη,

που µπορεί κάποτε να φέρει επανάσταση στην αποδοτική µεταφορά η-λεκτρικής ενέργειας: αν ένα µίγµα µετάλλων εµβαπτιστεί στο κόκκινοκρασί, αποκτά την ιδιότητα της υπεραγωγιµότητας, δηλαδή επιτρέπειτη µετάδοση του ηλεκτρισµού χωρίς καµία απώλεια. Οι ερευνητές τουιαπωνικού Εθνικού Ινστιτούτου Επιστήµης των Υλικών, σύµφωνα µε τοΓαλλικό Πρακτορείο, προτίθενται να παρουσιάσουν τα ευρήµατά τουςσε µια διεθνή συνδιάσκεψη στην Ολλανδία το Σεπτέµβριο του 2011,έτος που εορτάζεται η 100ή επέτειος από την ανακάλυψη του φαινό-µενου της υπεραγωγιµότητας.Οι επιστήµονες διαπίστωσαν ότι αν ένα µεταλλικό µίγµα, µε βάση τονσίδηρο, «µεθύσει» κυρίως µε κρασί, αλλά και µε άλλα αλκοολούχαποτά, όπως µπίρα ή σάκε, γίνεται υπεραγώγιµο. Κάνοντας συγκριτικέςδοκιµές, κατέληξαν στο συµπέρασµα ότι το κόκκινο κρασί, µε διαφο-ρά µάλιστα, έχει τη µεγαλύτερη επίδραση από τα άλλα ποτά, αν καικανείς δεν ξέρει γιατί αυτό συµβαίνει.

™¯¤‰È· µÂÏÙ›ˆÛ˘ ÁÈ· Ï›ÁÔ˘˜

™™το προηγούµενο τεύχος του περιοδικού µας, γράφαµεότι οι αγρότες που θέλουν να αξιοποιήσουν τα Σχέδια

Βελτίωσης, είναι µπλεγµένοι σε ένα λαβύρινθο και δεν ξέ-ρουν αν και πώς θα βγουν από αυτόν. Όσο περνάει ο και-ρός, τόσο περισσότερο επιβεβαιώνονται οι εκτιµήσεις µας.Το σηµαντικότερο πρόβληµα που θα κληθούν να αντιµετω-πίσουν οι αγρότες, δεν είναι πώς θα µπουν στο πρόγραµµααλλά πώς θα βγουν από αυτό. ∆ηλαδή πώς θα υλοποιήσουντις επενδύσεις που θα δηλώσουν ότι θα κάνουν. Η διαµόρ-φωση του προγράµµατος είναι τέτοια, που θα πρέπει οι α-γρότες να διαθέτουν ένα σηµαντικό µέρος του κεφαλαίουπου απαιτείται για τις επενδύσεις τους, αν όχι το σύνολο. Α-φού πραγµατοποιήσουν και πληρώσουν τις επενδύσεις, θαµπορέσουν να ζητήσουν από τις κρατικές υπηρεσίες να πά-ρουν τη χρηµατοδότηση που δικαιούνται. Κι επειδή ελάχι-στοι είναι οι παραγωγοί που έχουν τα κεφάλαια που απαι-τούνται, είναι βέβαιο πως οι µεγάλοι κερδισµένοι του προ-γράµµατος θα είναι οι τράπεζες.

™Ù˘ ·ÎÚ›‚ÂÈ·˜ ÙÔ Î·ÈÚfi

EEίναι κοινό µυστικό ότι τα αγροτικά µηχανήµατα και εφό-δια στην Ελλάδα, κοστίζουν πολύ πιο ακριβά από τις

άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για παράδειγµα, έ-χει διαπιστωθεί ότι ένα τρακτέρ που κοστίζει 29.500 ευρώστην Ισπανία, στην Ελλάδα πωλείται προς 44.000 ευρώ.∆ηλαδή ο Έλληνας αγρότης παίρνει ένα τρακτέρ και πληρώ-νει ενάµισι. Επίσης ένα αλυσοπρίονο αξίας 200 ευρώ, πω-λείται προς 870 ευρώ. Αυτές οι εξαιρετικά µεγάλες αποκλί-σεις τιµών, οφείλονται στην ανοχή των υπηρεσιών του Υ-πουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, που διαχειρίζονται τα Σχέ-δια Βελτίωσης. Στο πρόγραµµα, µπήκαν κάποια όρια στις τι-µές των µηχανηµάτων, αλλά θεωρούµε ότι είναι πολύ χαλα-ρά και για ακόµη µια φορά αφήνουν πολύ µεγάλα περιθώ-ρια κέρδους στις εταιρίες που εµπορεύονται τα αγροτικάµηχανήµατα. Να που πάνε οι επιχορηγήσεις για τις αγροτικές επενδύσειςΥπουργέ.

∫·›Ó ٷ ÂÈÙfiÎÈ· Ù˘ ∞∆∂

øøς και 11,5% φθάνουν τα επιτόκια δανειοδότησης τωνΣυνεταιρισµών και των Ενώσεων Συνεταιρισµών από

την Αγροτική Τράπεζα. Την ίδια ώρα που οι µεµονωµένοι α-γρότες µπορούν να λάβουν δάνεια µε ως και τέσσερις µο-νάδες χαµηλότερο επιτόκιο. Από την πολιτική αυτή, είναιφανερό ότι η ΑΤΕ δεν θέλει να χρηµατοδοτεί τους Συνεται-ρισµούς. Θυµίζουµε ότι, ακόµα, η ΑΤΕ και η διοίκηση της ε-λέγχονται πλήρως από την κυβέρνηση.

«∞ÓÔȯ٤˜ fiÚÙ˜» ·fi ÙËÓ ∂√™ ™¿ÌÔ˘

EEλεύθερη ξενάγηση και γευστικές δοκιµές πραγµατοποί-ησε η Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισµών Σάµου,

που συµµετέχει στηνπρωτοβουλία «Ανοιχτέςπόρτες στα οινοποιεία τηςΕλλάδος».Συγκεκριµένα, το Μου-σείο Οίνου στο Μαλαγάρικαι η κάβα στο Καρλόβα-σι, άνοιξαν τις πόρτεςτους το Σαββατοκύριακο14 και 15 Μαΐου, προκειµένου να υπάρξει ελεύθερη ξενά-γηση και γευστική δοκιµή στα κρασιά της Σάµου.

K∂√™√∂: ∏ ÂÈÌÔÓ‹ ÛÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ÎÂÚ‰›˙ÂÈ

««HHανάπτυξη και η ισχυρή παρουσία στην αγορά είναιεφικτός στόχος ακόµη και για τον πιο µικρό οινο-

ποιητικό συνεταιρισµό, αρκεί να υποστηρίζεται από ένα ο-λοκληρωµένο σχέδιο που έχει σταθερά στον πυρήνα τουτην επιµονή στην ποιότητα». Αυτό είναι το βασικό συµπέρα-σµα του πλούσιου διαλόγου που ακολούθησε την παρουσία-

6 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

ÂÈηÈÚfiÙËÙ·

∑‹Ùˆ Ô ÛÙ¿‚ÏÔ˜

°°εωτεχνικοί που µελέτησαν πολύ προσεκτικά την προ-κήρυξη του προγράµµατος «Σχέδια Βελτίωσης», µας

είπαν ότι οι κτηνοτρόφοι που θα ενταχθούν σε αυτό, είναιυποχρεωµένοι να δηµιουργήσουν στάβλους για τη βό-σκηση των ζώων τους. Τα κοπάδια ελευθέρας βοσκήςδεν µπορούν να χρηµατοδοτηθούν από το πρόγραµµα.Είναι η πρώτη φορά που τίθεται αυτός ο όρος στα ΣχέδιαΒελτίωσης. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότι πολλοί κτηνοτρό-φοι στα νησιά του Αιγαίου, θα µείνουν εκτός προγράµµα-τος διότι οι περιορισµοί στη δόµηση, δεν τους επιτρέ-πουν να κατασκευάσουν σύγχρονες σταβλικές εγκαταστά-σεις. Είναι φανερό ότι από το συγκεκριµένο όρο του προ-γράµµατος, κερδισµένες βγαίνουν οι εταιρείες που κατα-σκευάζουν σταβλικές εγκαταστάσεις και εκείνες πουπουλάνε υλικά απαραίτητα στους στάβλους.

Δοχεία τυροκομικώνΔοχεία τουρσιώνΔοχεία ελαιώνΔοχεία ελαιoλάδωνΔοχεία μελιούΔοχεία λιπαντικών

Κατασκευή ειδών συσκευασίας από ΛευκοσίδηροΛΕΥΚΟΣΙΔΗΡΟΥΡΓΙΑ ΚΑΒΑΛΑΣ Α.Ε.7ο χιλ. Π.Ε.Ο. Καβάλας - Θεσσαλονίκης, Τ.Θ. 1357, Τ.Κ. 65110, ΚαβάλαΤηλ.: 2510. 326325 - 2510. 326253 - 2510. 326256 - Φάξ: 2510. 326236Web: www.lefka.gr - E-mail: [email protected]

ση του επιτυχηµένου γαλλικού οινοποιητικού συνεταιρι-σµού SCV CASTELMAURE στην ηµερίδα που συνδιοργάνω-σαν η ΚΕΟΣΟΕ και ο ΟΠΕ.Ο SCV CASTELMAURE είναι ένας µικρός συνεταιρισµός µεµόλις 62 µέλη, που καλλιεργούν 4.000 στρέµµατα αλλά µεπαρουσία σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, τις ΗΠΑ, τονΚαναδά, την Ιαπωνία και φυσικά µε ευρεία διανοµή στηγαλλική αγορά. Μετρά 30 χρόνια ζωής και η «συνταγή» τηςεπιτυχίας του, ήταν η επένδυση, από την αρχή της ίδρυσήςτου, στην ποιότητα. «Στο σύστηµα της περιοχής, θέση είχανµόνο ‘οι µεγάλοι’ και για µας ήταν αληθινή πρόκληση νααντισταθούµε, να µην πεθάνουµε», ανέφεραν χαρακτηριστι-κά οι εκπρόσωποί του, κ.κ. PPaattrriicckk ddee MMaarriieenn (πρόεδρος)και BBeerrnnaarrdd PPuueeyyoo (γενικός διευθυντής), διευκρινίζονταςότι ο συνεταιρισµός δραστηριοποιείται σε δυο µικρά χωριάτης νοτιοανατολικής Γαλλίας. Κάνοντας έναν απολογισµόγια τις ανάγκες της παρουσίασης, τόνισαν ότι: «Τα καταφέ-ραµε γιατί εδώ και 30 χρόνια επιµένουµε στην επιλογή τηςποιότητας και αυτό µας επιτρέπει να επιζήσουµε».

∞ÏÏ·Á‹ Ï‡Û˘

OOι καταστροφές που προκάλεσε ο µεγάλος σεισµόςστην Ιαπωνία και το ατύχηµα στον πυρηνικό σταθµό

της Φουκουσίµα, ανέτρεψαν τους σχεδιασµούς για προβο-λή των ευρωπαϊκών κρασιών στη χώρα αυτή.Πολύ λογικό, καθώς οι Γιαπωνέζοι αυτή τηστιγµή έχουν άλλες προτεραιότητες.

...Û‡ÓÙÔÌ· Î·È Ï¿‰È ·fi ÙË ÃÈÏ‹

™™τη Χιλή, η ελαιοκοµία αναπτύσσεταιµε ταχύτατους ρυθµούς, καθώς αυ-

ξάνονται οι καλλιεργούµενες εκτάσειςπου προορίζονται για παραγωγή ελαιο-λάδου. Μόνο το 2009, οι καλλιεργούµε-νες εκτάσεις έφθασαν τα 200.000στρέµµατα. Το 2010 έγιναν επενδύσειςγια την κατασκευή νέων ελαιο-τριβείων, όπως διαβάσαµεστο περιοδικό «Ελιά και Ε-λαιόλαδο».

ÂÈηÈÚfiÙËÙ·

∏ ÙÈÌ‹ Ù˘ ÓÙÔÌ¿Ù·˜

™™το δηµοπρατήριο της ΕΑΣ Ιεράπετρας, στην Κρήτη, η ντο-µάτα πρώτης ποιότητας πωλείται προς 0,24 ευρώ το κι-

λό. Οι καταναλωτές στο Βόρειο Αιγαίο, αγοράζουν τις ντοµά-τες της Κρήτης από 1,30 ως 2,00 ευρώ το κιλό. Είπε κανείςτίποτα για την ψαλίδα των τιµών από το χωράφι ως το ράφι;

£· „·ÚÒÛÔ˘Ó;

TTις επιδοτήσεις των αγροτών έβαλε στο µάτι ο ΕΛΓΑ, γιανα καλύψει τα ελλείµµατα του. Μάλιστα ψηφίστηκε και

νόµος, που προβλέπει ότι είναι υποχρεωτική η ασφάλισηστον ΕΛΓΑ. Το µόνο που δεν λέει ο νόµος είναι πως κανείςδεν δικαιούται να ακουµπήσει τις αγροτικές επιδοτήσεις αν

∆Ô ¶·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ ¡¤ˆÓ∞ÁÚÔÙÒÓ ÛÙË Ã›Ô

™™τις 9 µε 11 Σεπτεµβρίου θα πραγµατο-

ποιηθεί το 18ο Πανελλήνιο ΣυνέδριοΝέων Αγροτών στη Χίο. Στο συνέδριο ανα-µένεται να συµµετάσχουν περισσότερα από200 άτοµα. Στις 25 Μάη επρόκειτο ναπραγµατοποιηθεί η πρώτη οργανωτική σύ-σκεψη για το συνέδριο µε την συµµετοχήτης Πανελλήνιας Ένωσης Νέων Αγροτώνκαι των τοπικών φορέων της Χίου.

Από τις πρώτες προπαρασκευαστικές συναντήσειςγια το συνέδριο

δεν το θέλουν οι αγρότες. Κατά συνέπεια, όποιοςπαραγωγός δεν υπογράψει υπεύθυνη δήλωση πουνα χορηγεί στον ΕΛΓΑ το δικαίωµα να παρακρατήσειαπό τις επιδοτήσεις τα ασφάλιστρα, δεν έχει να χά-σει απολύτως τίποτα. Γι’ αυτό και οι αγρότες δεν θα πρέπει να «ψαρώ-σουν» στις αόριστες απειλές που ακούγονται απότην πλευρά του οργανισµού. Πρόκειται για µια ξεκά-θαρα αήθη προσπάθεια εκφοβισµού στην οποία δενθα πρέπει να υποκύψουν οι αγρότες. Η ασφάλισητης παραγωγής στον ΕΛΓΑ, θα πρέπει να πραγµατο-ποιείται µόνο αν συµφέρει τον αγρότη παραγωγήκαι σε καµία άλλη περίπτωση.

¢ÒÛÂ Î·È Ì¤Ó· Ì¿ÚÌ·

TTρέχουν να πάρουν δάνεια οι Ενώσεις Συνεταιρι-σµών της χώρας προκειµένου να συγκεντρώ-

σουν την παραγωγή λαδιού που έχει µείνει απούλη-τη. Τα δάνεια ήρθαν πολύ αργά και αυτό έχει ως α-ποτέλεσµα οι Ενώσεις Συνεταιρισµών να επικεντρω-θούν στη συγκέντρωση των χοντρών λαδιών. Άλλω-στε όσοι έχουν ψιλά λάδια, ξέρουν ότι οι τιµές θα α-

νεβούν και περιµέ-νουν.

√‰ËÁ›Â˜ ÁÈ· Ùˉ·ÎÔÎÙÔÓ›·

OO∆ήµος Λέ-σβου, µε πρω-

τοβουλία του Αντι-δηµάρχου ΓιάννηΤσακίρη, εξέδωσεένα σύντοµο φυλ-λάδιο µε οδηγίεςγια την αντιµετώ-πιση του δάκου.Πρόκειται για µιασωστή ενέργεια.Το κόστος τουφυλλαδίου, τοπλήρωσε ο Σύν-δεσµος Ιδιω-τών Ελαιοτριβέ-ων του νησιού.

10 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

ÚÂÔÚÙ¿˙

¡¤Â˜ Ú·ÎÙÈΤ˜ ÚÔÒıËÛ˘ ÙˆÓ ÙÚÔʛ̈Ó

¢È·ÊËÌÈÛÙÈΤ˜ η̿ÓȘ ÛÙËÓ ÔıfiÓË ÙÔ˘ ÎÈÓËÙÔ‡ ÙËÏÂÊÒÓÔ˘

OOιι σσύύγγχχρροοννεεςς πποολλιιττιικκέέςς ππρροοώώθθηησσηηςςττωωνν ττρροοφφίίµµωωνν,, κκααττααλλήήγγοουυνν σσττιιςς οοθθόό--ννεεςς ττωωνν κκιιννηηττώώνν ττηηλλεεφφώώννωωνν κκιι όόχχιι ττηηςςττηηλλεεόόρραασσηηςς.. ΟΟ ττρρόόπποοςς πποουυ λλεειιττοουυρργγεείίηη ββιιοοµµηηχχααννίίαα ττωωνν ττρροοφφίίµµωωνν σσττιιςς ΗΗΠΠΑΑ,,

δδεείίχχννεειι πποούύ οοδδηηγγοούύννττααιι τταα ππρράάγγµµαατταα.. ΤΤαα όόσσαα ααννααφφέέ--ρρεειι σσεε έέκκθθεεσσηη ττοουυ ττοο ΓΓρρααφφεείίοο ΟΟιικκοοννοοµµιικκώώνν κκααιι ΕΕ--µµπποορριικκώώνν ΥΥπποοθθέέσσεεωωνν ττοουυ ΕΕλλλληηννιικκοούύ ΠΠρροοξξεεννεείίοουυσσττοο ΣΣιικκάάγγοο,, εείίννααιι εεξξααιιρρεεττιικκάά εεννδδιιααφφέέρροονντταα.. ΚΚιι ωωςς έέ--νναα ββααθθµµόό δδεείίχχννοουυνν ππώώςς θθαα ππρρέέππεειι νναα σσχχεεδδιιάάζζοοννττααιιοοιι κκααµµππάάννιιεεςς ππρροοώώθθηησσηηςς ττωωνν ππρροοϊϊόόννττωωνν πποουυ ππααρράά--γγεειι ηη εελλλληηννιικκήή ββιιοοµµηηχχααννίίαα ττρροοφφίίµµωωνν κκααιι ααππεευυθθύύννοο--ννττααιι σσττιιςς δδιιεεθθννεείίςς ααγγοορρέέςς.. ΌΌππωωςς εείίννααιι ττοο λλάάδδιι,, ττοοκκρραασσίί,, τταα ττυυρριιάά,, τταα οούύζζαα,, τταα ααλλιιεεύύµµαατταα κκααιι άάλλλλααππρροοϊϊόόνντταα..Οι εµπορικές πολιτικές γίνονται πιο επιθετικές καιπιο εξατοµικευµένες. Λαµβάνουν υπόψη νέα στοι-χεία, όπως είναι η κοινωνική ευαισθησία κ.ά.Τα βασικά στοιχεία των νέων εξελίξεων είναι:

Η διαρκώς αυξανόµενη χρήση των in-store πληρο-φοριών από τους καταναλωτές µε τη χρήση κινη-τών 5ης γενιάς, τα λεγόµενα apps. Τα κινητά τηλέ-φωνα νέας τεχνολογίας, έχουν ενσωµατώσειτεχνολογίες που παρέχουν τη δυνατότητα µε τηχρήση των λεγοµένων apps εφαρµογών, να παρέ-χουν ειδική πληροφόρηση στους καταναλωτές καιµάλιστα να προωθούν προσφορές εντός του σού-περ µάρκετ ή της υπεραγοράς, την οποία επισκέ-πτονται και οι οποίες διαρκούν µικρό χρονικό διά-στηµα (το ανώτερο δύο ώρες). Επίσης µέσω τωνapps, µπορούν οι καταναλωτές να συγκρίνουντιµές των προϊόντων σε διαφορετικά σηµείαπώλησης (διαφορετικά καταστήµατα).

Oι νέες διατροφικές οδηγίες από το Ινστιτούτο∆ιατροφής των ΗΠΑ (Nutritional Institute) και λοι-πούς οργανισµούς, που δηµοσιοποιούν κατά και-ρούς σηµαντικές έρευνες, επεξεργασµένες απόερευνητικά κέντρα και οι οποίες υιοθετούνται σεανώτερα επίπεδα της αµερικανικής διοίκησης καικυρίως από το Food & Drug AdministrationAgency/FDA. Tο 2011, οι νέες σχετικές ρυθµί-σεις προβλέπουν την απλοποίηση της αναφοράςτων συστατικών στις ετικέτες των προϊόντων, στηνπροσθήκη στη συσκευασία απευθείας (και όχι στο

ράφι που προσφέρεται το προϊόν) των ευεργετι-κών ιδιοτήτων του προϊόντος (αναφορικά µε τηµείωση της χοληστερόλης, τα υδατοδιαλυτά χαρα-κτηριστικά, την ω3 σύνθεσή του κ.α.) και ακόµατην έγκριση που µπορεί να έχει τύχει από διάφο-ρα πιστοποιηµένα ινστιτούτα π.χ. το ΙνστιτούτοΚαρδιολογίας (US Heart Smart Food Shopping ).

Tα µεγάλα καταστήµατα έχουν αρχίσει να συρρι-κνώνουν την επιφάνειά τους σε 10.000-13.000τετραγωνικά πόδια, ενώ στο παρελθόν το µέσοµέγεθος ήταν 24.000 τετρ. πόδια. Ο λόγος είναιγια να απασχολούν λιγότερα άτοµα, αλλά και µεδυνατότητες διαχείρισης των ραφιών µε µεγαλύ-τερη ευελιξία, ώστε να προσεγγίζουν τον κατανα-λωτή µε πιο άµεσο τρόπο. Αυτά τα καταστήµαταείναι ιδιοκτησίας είτε παλαιών αλυσίδων σούπερµάρκετ, είτε ανεξάρτητων επιχειρηµατιών, οιοποίοι επιλέγουν να δραστηριοποιηθούν σε µεγά-λα αστικά κέντρα κυρίως, όπου αναδεικνύεται ηνέα γενιά καταναλωτών µε αγοραστική δύναµηικανή να στηρίξει την επιχειρηµατική βάση τους.

H ανάδειξη της βιταµίνης D ως σηµαντικότατο βιο-συστατικό για την τόνωση και διατήρηση της υγεί-ας των καταναλωτών, λαµβάνει µεγάλη έκταση καιδίνει κίνητρο σε πολλές βιοµηχανίες τροφίµων ναεντάξουν την παραγωγή προϊόντων µε αυτό τοσυστατικό.

H επέκταση της διανοµής δωρεάν δειγµάτων πριντην κυκλοφορία προϊόντων σε µεγάλη κλίµακαεντός των καταστηµάτων τροφίµων, είναι µια πρα-κτική που ήδη παγιώνεται και τελικά καθιερώνε-ται σε συνδυασµό µάλιστα µε τα store brands.

tΜέσω των apps, µπορούν οι

καταναλωτές να συγκρίνουν τιµέςτων προϊόντων σε διαφορετικά

καταστήµατα

s

Πρόκειται για τον τρόπο που έχουν επιλέξει ναοργανώσουν την επέκτασή τους στην αγορά, οιµεγάλες βιοµηχανίες τροφίµων ώστε να αποφύ-γουν την αποτυχία κάποιου προϊόντος τους. Οτρόπος αυτός προτάσσεται µάλιστα ένεκα τωνπολλών καινοτόµων προϊόντων, που αναζητούντην κατάκτηση µεριδίων αγοράς, αλλά κυρίως τηδηµιουργία νέων τµηµάτων της αγοράς (newmarket segments).

Η λεγοµένη κοινωνική ευθύνη των παραγωγών,έχει πλέον σηµαντικό αντίκτυπο στην καταναλωτι-κή συµπεριφορά. Καθώς η ανέχεια και η ύφεσηδηµιούργησε σηµαντικά αποθέµατα αυτογνωσίαςτων καταναλωτών, τελικά ανέδειξε τη διάστασητης κοινωνικής συµπαράστασης του CorporateAmerica στις προοπτικές ανάδειξης των brand

names. Το 2011 εκτιµάται ότι η κοινωνική ευθύ-νη των επιχειρήσεων στην προοπτική της επίτευ-ξης ευρύτερων στόχων, όπως «Feeding America»και «Charitable Partnership», είναι βέβαιο ότι θαδηµιουργήσουν διαφορισµένες επιχειρηµατικέςευκαιρίες.

Καθώς 52.000 διαφορετικά προϊόντα διακινούνταισε ένα τυπικό σούπερ µάρκετ, ενώ ετησίως τουλάχι-στον 15.000 καινούργια προωθούνται στην αγορά, οκαταναλωτής δεν έχει ούτε την οικονοµική δυνατότη-τα, ούτε το χρόνο για να έχει αρκετές επιλογές.Συνεπώς είναι ιδιαίτερα σηµαντικό, οι εταιρείες ναεκµεταλλεύονται τα νέα δεδοµένα και να προσαρµό-ζουν την πολιτική προώθησης των προϊόντων τουςδιαρκώς ανάλογα µε τις τάσεις της αγοράς.

ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟ: ∆. ΓΟΥΝΑΡΗ 35, ΠΕΙΡΑΙΑΣ 185 31ΤΗΛ.: 210 4179316 - 210 4221559 - FAX: 210 4111049

ΥΠΟΚ/ΜΑ: ΘΕΣΗ ΛΑΙΜΟΣ - ΛΟΥΖΙΤΑΝΙΑ, ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣΤΗΛ.: 210 5574464 - FAX: 210 5574499

∆ΙΑΛΥΤΕΣ . ΟΞΕΑ . ∆ΙΤΤΑΝΘΡΑΚΙΚΗ ΣΟ∆Α . ΑΝΘΡΑΚΙΚΗ ΣΟ∆Α . ΚΑΥΣΤΙΚΟ ΚΑΛΙΧΗΜΙΚΑ ΠΙΣΙΝΑΣ . ΧΗΜΙΚΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Υ∆ΑΤΟΣ . ΟΡΓΑΝΑ ΧΗΜΕΙΟΥ . ΑΝΤΙ∆ΡΑΣΤΗΡΙΑ

ΧΗΜΙΚΩΣ ΚΑΘΑΡΑ . ΘΕΡΜΟΜΕΤΡΑ . ΠΥΚΝΟΜΕΤΡΑ . ΠΟΛΥΕΣΤΕΡΑΣ . ΥΑΛΟΫΦΑΣΜΑΤΑΧΗΜΙΚΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ . ΠΑΡΑΦΙΝΕΛΑΙΟ . ΤΕΣΤ ΚΙΤS . ΓΛΥΚΕΡΙΝΗ

∆ΙΑΝΟΜΕΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α ΜΕΣΩ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΩΝ

EÏ·ÈfiÏ·‰Ô

12 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

·ÊÈ¤Ú Ì·∑ËÙÔ‡ÌÂÓÔ Ë ¯¿Ú·ÍË ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÓËÛȈÙÈÎÔ‡˜ÂÏ·ÈÒÓ˜

∫Ú›ÛË Î·È ·Ó¿Ù˘ÍËÙ˘ ÂÏ·ÈÔÎÔÌ›·˜ ∫Ú›ÛË Î·È ·Ó¿Ù˘ÍËÙ˘ ÂÏ·ÈÔÎÔÌ›·˜

ΑΑπποοσσττοολλήή ΝΝίίκκοοςς ΜΜααννάάββηηςς

««√√δρόµος είναι ακόµη ανοι-χτός». Με τη φράση αυτή ξε-κινούσε την αποτίµηση τουσυνεδρίου «Ο ελαιοκοµικόςτοµέας: Ατενίζοντας το

2020», το περιοδικό «Ελιά και Ελαιόλαδο», που ή-ταν ο διοργανωτής του διεθνούς συνεδρίου πουπραγµατοποιήθηκε στο Ευγενίδειο Ίδρυµα στην Αθή-να στις 14 και 15 Απριλίου. Εµείς θα προσθέταµε ό-τι το συνέδριο έδειξε ότι η ελαιοκοµία έχει λαµπρέςπροοπτικές καθώς αναπτύσσεται ως καλλιέργεια σεόλες τις ηπείρους και παράλληλα αναπτύσσεται καιη κατανάλωση του ελαιολάδου. Η εµπορική αξία τουελαιολάδου γίνεται όλο και πιο µεγάλη καθώς γίνε-ται κατανοητό πως πρόκειται για ένα προϊόν ιδιαίτε-ρα ευεργετικό για τον ανθρώπινο οργανισµό.

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 13

14 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

·ÊÈ¤Ú Ì·

Ωστόσο δεν είναι βέβαιο ότι ο ελληνικός ελαιοκοµικόςκλάδος θα καταφέρει να ακολουθήσει την ίδια αναπτυ-ξιακή τροχιά καθώς δυσκολεύεται να προσαρµοστείστο παγκοσµιοποιηµένο τοπίο. ∆είχνει να προτιµά ταστενά όρια που είχαν διαµορφωθεί τις προηγούµενεςδεκαετίες και ήθελαν το ελαιόλαδο ένα προϊόν πουπαράγεται και καταναλώνεται µόνο στις χώρες της Με-σογείου και λίγο πιο πέρα από αυτές, στη Βόρεια Ευ-ρώπη. Η παγκοσµιοποίηση της ελαιοκοµίας εκ των πραγµά-των, δηµιουργεί νέες δυνατότητες αλλά και νέους κιν-δύνους. Το ερώτηµα είναι κατά πόσο ο ελληνικός ελαι-οκοµικός τοµέας θα καταφέρει να χαράξει µια στρατη-γική, που θα κάνει αναγνωρίσιµο το ελληνικό ελαιόλα-δο στις διεθνείς αγορές και θα του προσδώσει προστι-θέµενη αξία ώστε οι Έλληνες ελαιοπαραγωγοί να απο-κοµίζουν ικανοποιητικό εισόδηµα για την κάλυψη τωνβιοτικών τους αναγκών αλλά και για την πραγµατοποί-ηση των αναγκαίων επενδύσεων στους ελαιώνες τους. Η νέα στρατηγική πρέπει να λαµβάνει υπόψη:

Τις οικονοµικές συνθήκες που διαµορφώνονται σεπαγκόσµιο επίπεδο.

Τη θέση του ελαιολάδου στην παγκόσµια αγοράσήµερα αλλά και στο µέλλον.

Την ανάπτυξης της ελαιοκοµίας σε νέες περιοχέςτου πλανήτη µε χαµηλό κόστος παραγωγής.

Τα αποτελέσµατα των επιστηµονικών ερευνών για το

ελαιόλαδο, και την ανάπτυξη των ελαιώνων.

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ελληνικού ελαιώνα.

Τις συνθήκες καλλιέργειας και συγκοµιδής τηςελιάς στη χώρα µας.

Στα συµπεράσµατα τους, οι διοργανωτές του συνε-δρίου τονίζουν ότι καµία ποικιλία ή µέθοδος -από τιςπαραδοσιακές έως τις υπέρπυκνες φυτεύσεις- δενµπορεί εκ των προτέρων ούτε να απορριφθεί αλλάούτε και να θεωρηθεί σαν πανάκεια. Απαιτείταιπολυετής έρευνα, για να αποδειχθεί η προσαρµογήτης σε κάθε συγκεκριµένη χώρα και περιοχή, όπωςεπίσης και η οικονοµική βιωσιµότητά της σε βάθοςχρόνου.Οι λίγοι συνεταιριστές, παραγωγοί και γεωτεχνικοίτου Αιγαίου που παρακολούθησαν το συνέδριο, είναιβέβαιο ότι αποκόµισαν πολύ ενδιαφέροντα στοιχείαγια το πώς θα πρέπει να κινηθούν τα επόµενα χρό-νια.

tΗ παγκοσµιοποίηση της

ελαιοκοµίας, εκ των πραγµάτων,δηµιουργεί νέες δυνατότητες

αλλά και νέους κινδύνους

s

Σε κάθε περίπτωση, είναι βέβαιο ότι στον ελαιοκο-µικό τοµέα της χώρας µας και ιδιαίτερα στον ελαιο-κοµικό τοµέα των νησιών µας, δεν ταιριάζει η µιζέ-ρια και η εγκατάλειψη. Η κατάσταση είναι δύσκολη,όµως υπάρχουν πολλές δυνατότητες που µπορούννα αξιοποιηθούν. Ίσως το µόνο που θα µπορούµε ναπει κανείς µε βεβαιότητα, είναι πως πρέπει να αλλά-

ξει ο τρόπος που κινούνται τα πράγµατα.Στο συνέδριο έγιναν 36 οµιλίες, µία από τοΥπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τέσσερις απότην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ∆ιεθνές ΣυµβούλιοΕλαιολάδου. Οι 13 οµιλίες ήταν από Έλληνες συνέ-δρους και άλλες τόσες από ξένους εκπροσώπουςφορέων και επιστήµονες.

EÏ·ÈfiÏ·‰Ô

16 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

·ÊÈ¤Ú Ì·

∏ ∂˘Úˆ·˚΋ ŒÓˆÛË, ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ ÛÙËÓ ÂÏ·ÈÔÎÔÌ›·

∞·Ú·›ÙËÙË Ë Û˘Ó¯‹˜ ¤Ӊ˘ÛË ÛÙËÓ ÔÈfiÙËÙ·

∏∏ΕΕυυρρωωππααϊϊκκήή ΈΈννωωσσηη ήήτταανν κκααιι ππααρρααµµέέ--ννεειι οο ααππόόλλυυττοοςς κκυυρρίίααρρχχοοςς σσττηηνν εελλααιι--οοκκοοµµίίαα κκααθθώώςς εελλέέγγχχεειι ττοο 7755%% ττηηςςππααρρααγγωωγγήήςς,, ττοο 6666%% ττηηςς κκααττααννάάλλωω--σσηηςς,, ττοο 6600%% ττωωνν εεξξααγγωωγγώώνν κκααιι ττοο

1188%% ττωωνν εειισσααγγωωγγώώνν.. ΌΌππωωςς εεξξήήγγηησσεε οο εεππιικκεεφφααλλήήςςττοουυ ττοοµµέέαα εελλααιιοολλάάδδοουυ κκααιι εεππιιττρρααππέέζζιιααςς εελλιιάάςς ττηηςςΕΕυυρρωωππααϊϊκκήήςς ΕΕππιιττρροοππήήςς,, ΠΠααννααγγιιώώττηηςς ΜΜππααρρζζοούύκκααςς,,ττηηνν ππεερρίίοοδδοο 22000077 –– 22001111,, ηη ππααρρααγγωωγγήή εελλααιιοολλάά--δδοουυ σσττηηνν ΙΙσσππααννίίαα ααννήήλλθθεε σσττοουυςς 11..225533..110000 ττόόννοουυςςκκααττάά µµέέσσοο όόρροο,, σσττηηνν ΙΙττααλλίίαα ττοουυςς 449977..550000 ττόόννοουυςς,,σσττηηνν ΕΕλλλλάάδδαα ττοουυςς 331133..005500 ττόόννοουυςς κκααιι σσττιιςς υυππόόλλοοιι--ππεεςς χχώώρρεεςς ππεερρίίπποουυ σσττοουυςς 6600..000000 ττόόννοουυςς..Την περίοδο 2007 – 2011, οι καλλιεργούµενες ε-κτάσεις µε ελιές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αυξήθη-καν στα 41.000 εκτάρια. Η µέση ετήσια αύξηση ή-ταν 0,76% στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 1,12 % σε ευ-ρωπαϊκές χώρες µη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης,1,48 % στις χώρες της Αφρικής, 1,52 % στη ΜέσηΑνατολή και 3,08% στην Αµερική. Η παραγωγή ελαιολάδου παρουσιάζει αυξητικές τά-σεις. Νέες ελαιοπαραγωγικές χώρες εµφανίζονταιστη διεθνή αγορά και η παραγωγή ελαιολάδου ακο-λουθεί δύο διαφορετικές κατευθύνσεις. Η πρώτηκατεύθυνση είναι η παραγωγή ελαιολάδου ποιότη-τας και η δεύτερη κατεύθυνση παραγωγή ελαιολά-δου βάσης. Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παράγεταιτο ελαιόλαδο, καταναλώνεται κατά µέσο όρο το 90%της παραγωγής. Μόλις το 10% καταναλώνεται στιςµη ελαιοπαραγωγικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένω-σης. Την περίοδο 2006 – 2007, η κατανάλωση ε-λαιολάδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανήλθε στους1.995.000 τόνους από τους οποίους οι 1.701.000καταναλώθηκαν στις ελαιοπαραγωγικές χώρες. Τηνπερίοδο 2010 – 2011, η κατανάλωση στην Ευρω-παϊκή Ένωση υποχώρησε στους 1.882.000 τόνουςκι από αυτούς οι 1.701.000 καταναλώθηκαν στις ε-λαιοπαραγωγικές χώρες. Η παγκόσµια κατανάλωση ελαιολάδου παρουσιάζειανοδική τάση παρά τα πρόσκαιρα σκαµπανεβάσµα-τα. Έτσι την περίοδο 2006 – 2007, ήταν2.883.000 τόνοι, την περίοδο 2007 – 2008,2.817.000 τόνοι και την περίοδο 2008 – 2009,2.832.000 τόνοι. Την περίοδο 2009 – 2010 ανήλ-θε στους 2.873.000 τόνους και την περίοδο 2010

– 2011 έφθασε στους 2.978.000 τόνους. Το ποσοστό του ελαιολάδου που καταναλώνεταιστην Ευρωπαϊκή Ένωση, υποχώρησε από το 69%στο 63% της παγκόσµια κατανάλωσης. Το στοιχείοαυτό δείχνει ότι οι ελαιοκοµικές επιχειρήσεις πρέ-πει να έχουν σταθερά εξαγωγικό προσανατολισµό,αφού η εσωτερική αγορά των ελαιοπαραγωγικώνχωρών δείχνει ξεκάθαρα σηµάδια κορεσµού. Σήµερα υπάρχουν ευνοϊκές προϋποθέσεις για την ε-λαιοκοµία από την συνεχή αύξηση της κατανάλω-σης, τις επιστηµονικές έρευνες που δείχνουν τηνσυµβολή του ελαιολάδου στην υγιεινή διατροφή καιτη γαστρονοµική σηµασία του. Κρίσιµο ζήτηµα γιατις επιχειρήσεις του κλάδου, είναι να αντιµετωπί-σουν µε το δέοντα σεβασµό την ποιότητα του προϊό-ντος ώστε ο καταναλωτής να συνεχίσει να το εµπι-στεύεται.

√È ÂÍ·ÁˆÁ¤˜ - ÂÈÛ·ÁˆÁ¤˜Το ελαιόλαδο που τυποποιείται στην Ευρωπαϊκή Έ-νωση, το 2010, κάλυψε το 79% των εισαγωγών στιςΗΠΑ όταν το 2005 κάλυπτε το 81%. Στη Βραζιλία το2010, η κατανάλωση ελαιολάδου καλύφθηκε κατά87%από την Ευρωπαϊκή Ένωση όταν το 2005 καλυ-πτόταν µόνο κατά 85%. Στην Ιαπωνία παρατηρείταιµια ελαφρά κάµψη καθώς το ελαιόλαδο της Ευρω-παϊκής Ένωσης κάλυψε το 93% της κατανάλωσης το2010 από το 96% που κάλυπτε το 2005. Την ίδια ει-κόνα παρουσιάζει και η αγορά της Ρωσίας. Η Κίνα,µια αγορά για την οποία γίνεται πολύς λόγος τον τε-λευταίο χρόνο στη χώρα µας, καλύπτει την κατανά-λωση ελαιολάδου κατά 91% από την Ευρωπαϊκή Έ-νωση το 2010, ενώ το 2005 το αντίστοιχο ποσοστόήταν 95%. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραµένει ο µεγαλύτερος ει-σαγωγέας χύµα ελαιολάδου που τυποποιείται και ε-πανεξάγεται, αν και οι εισαγωγές παρουσιάζουνπτωτική τάση. Έτσι το σύνολο των εισαγωγών το2005 ήταν 193.000 τόνοι και το 2010 µόλις83.000 τόνοι. Η Τουρκία το 2005, εξήγαγε στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση 44.000 τόνους χύµα ελαιολάδουκαι το 2010 µόλις 2.000 τόνους. Η Συρία εξήγαγε31.000 τόνους ελαιολάδου το 2005, ενώ το 2010οι εξαγωγές της είχαν µηδενιστεί. Αντίθετα µικρέςποσότητες ελαιολάδου άρχισαν να εξάγουν στην Ευ-ρωπαϊκή Ένωση, η Αυστραλία και η Χιλή.

EÏ·ÈfiÏ·‰Ô

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 17

∆È̤˜ Από τα στοιχεία που παρουσίασε για την εξέλιξη τωντιµών ο κ. Μπαρζούκας, ενδιαφέρον παρουσιάζουνδύο σηµεία. Το πρώτο σηµείο είναι πως οι µέσες τι-µές του βιοµηχανικού ελαιολάδου στην Ελλάδα, εί-ναι διαχρονικά οι χαµηλότερες στην Ευρωπαϊκή Έ-νωση. Οι µέσες τιµές του έξτρα παρθένου ελαιολά-δου της Ιταλίας, είναι διαχρονικά οι υψηλότερεςστην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι τιµές του έξτρα παρθέ-νου ελαιολάδου στην Ελλάδα, παρακολουθούν τις α-ντίστοιχες τιµές στην Ισπανία. Με µικρές αποκλίσειςπρος τα πάνω ή προς τα κάτω, πρόκειται για µια α-πογοητευτική διαπίστωση καθώς το έξτρα παρθένοελαιόλαδο της Ισπανίας δεν διακρίνεται για την ποιό-τητα του. Επίσης πρέπει να σηµειωθεί ότι οι επιτυχηµένες ε-µπορικές πολιτικές των ιταλικών τυποποιητικών επι-χειρήσεων, έχουν αντίκτυπο και στις τιµές παραγω-γού.

∏ ÂͤÏÈÍË ÙÔ˘ ÎÏ¿‰Ô˘Ο κ. Μπαρζούκας υπογράµµισε ότι ο ελαιοκοµικόςτοµέας είναι συνυφασµένος µε την ποιότητα. Στιςδιεθνείς αγορές υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για υ-ψηλότερη ποιότητα και αυστηρότερους ελέγχους. Ηανάγκη προβολής του προϊόντος αυξάνεται συνε-χώς, ενώ η σύνδεση της τιµής µε την ποιότητα είναι

µεγαλύτερη στις ώριµες και απαιτητικές αγορές. Η ωρίµανση των νέων αγορών θα απαιτεί ολοένακαι καλύτερης ποιότητας προϊόν. Κατά συνέπεια είναι ανάγκη να υπάρξει ποιοτική καιποσοτική προσαρµογή της παραγωγής στις απαιτή-σεις της αγοράς. Σεβασµός στον καταναλωτή µε συ-νέχεια και συνέπεια στην ποιότητα. Προβολή καιπροστασία της θετικής εικόνας που έχουν για το ε-λαιόλαδο οι καταναλωτές. Στην κατεύθυνση αυτήµπορούν να αξιοποιηθούν οι πολιτικές της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης και το ποιοτικό προβάδισµα που έχει ε-κείνη στον κλάδο.

tΣτις χώρες της Ευρωπαϊκής

Ένωσης που παράγεται τοελαιόλαδο, καταναλώνεται κατά

µέσο όρο το 90% της παραγωγής.Μόλις το 10% καταναλώνεται στιςµη ελαιοπαραγωγικές χώρες της

Ευρωπαϊκής Ένωσης

s

18 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

·ÊÈ¤Ú Ì·

¡¤· ‰Â‰Ô̤ӷ ÛÙ· Û˘Û̷ًٷʇÙ¢Û˘ Ù˘ ÂÏÈ¿˜

ªªιιαα ψψύύχχρρααιιµµηη ααννάάλλυυσσηη ττωωνν σσυυσσττηηµµάάττωωννφφύύττεευυσσηηςς ττηηςς εελλιιάάςς,, έέκκααννεε οο ααννααππλληη--ρρωωττήήςς κκααθθηηγγηηττήήςς κκααιι δδιιεευυθθυυννττήήςς ττοουυΕΕρργγαασσττηηρρίίοουυ ∆∆εεννδδρροοκκοοµµίίααςς ττοουυ ΓΓεεωω--πποοννιικκοούύ ΠΠααννεεππιισσττηηµµίίοουυ ΑΑθθηηννώώνν,, ΣΣττααύύ--

ρροοςς ΒΒέέµµµµοοςς.. ΠΠρρόόκκεειιττααιι γγιιαα έένναα πποολλύύ σσηηµµααννττιικκόό ζζήήττηηµµαακκααθθώώςς οοιι εελλααιιώώννεεςς ππυυκκννήήςς κκααιι υυππέέρρππυυκκννηηςς φφύύττεευυσσηηςς,,ααµµφφιισσββηηττοούύνν ττηηνν ααπποοδδοοττιικκόόττηητταα ττωωνν ππααρρααδδοοσσιιαακκώώνν εε--λλααιιώώννωωνν κκααιι σσεε πποολλλλέέςς ππεερριιππττώώσσεειιςς γγίίννεεττααιι ππρροοσσππάάθθεειιαανναα ππααρράάγγοουυνν εελλααιιόόλλααδδοο υυψψηηλλήήςς πποοιιόόττηηττααςς..Τα βασικά προβλήµατα που αντιµετωπίζει ένας παραδο-σιακός ελαιώνας, είναι η έντονη παρενιαυτοφορία, ησχετικά µεγάλη ηλικία των δένδρων, το φτωχό γενικά έ-δαφος καλλιέργειας, το µικρό µέγεθος των ελαιώνων, ηµικρή πυκνότητα φύτευσης, το υψηλό κόστος καλλιέρ-γειας και η χαµηλή παραγωγικότητα. Σε ποσοστό 61,1%, οι ελαιώνες της χώρας µας έχουνµέγεθος από 1 ως 2,99 εκτάρια. Σε ποσοστό 18,8%, α-πό 3 ως 4,99 εκτάρια, σε ποσοστό 15,1% από 5 ως9,99 εκτάρια, σε ποσοστό 4,2%, από 10 ως 19,9 εκτά-ρια και σε ποσοστό 0,8%, µέγεθος µεγαλύτερο από 20εκτάρια. Το µικρό µέγεθος των ελαιώνων σε συνδυασµό µε άλ-λους παράγοντες, έχουν ως αποτέλεσµα η απόδοση ε-λαιολάδου ανά εκτάριο στη χώρα µας, να είναι πολύ χα-µηλότερη από την Ισπανία. Συγκεκριµένα, σύµφωνα µετα στοιχεία που παρουσίασε ο καθηγητής κ. Βέµµοςστην Ισπανία, κάθε εκτάριο ελαιώνα αποδίδει 570 κιλάενώ στην Ελλάδα µόλις 370 κιλά.Τα βασικά προβλήµατα της ελαιοκαλλιέργειας στη χώραµας, είναι οι χαµηλές τιµές των προϊόντων, η κακή οργά-νωση της τυποποίησης και της εµπορίας και η µη εκµη-χάνιση της συλλογής που διατηρεί το υψηλό κόστος καλ-λιέργειας.

∂ÓÙ·ÙÈÎÔ› ÂÏ·ÈÒÓ˜Στους εντατικούς ελαιώνες φυτεύονται από 200 ως 500δέντρα ανά εκτάριο. Οι αποδόσεις σε καρπό κυµαίνονταιαπό τους 4 έως τους 12 τόνους. Οι εντατικοί ελαιώνεςαπαιτούν αυξηµένες εισροές (λιπάσµατα και φυτοφάρ-µακα). Για παράδειγµα απαιτούν 150 ως 350 κιλά άζω-το ανά εκτάριο και συχνή χρήση ζιζανιοκτόνων.Οι βασικές προϋποθέσεις για τους ελαιώνες πυκνής φύ-τευσης, είναι η διαµόρφωση των δέντρων µε κορµό ύ-ψους τουλάχιστον ενός µέτρου, η κόµη των δέντρων ναέχει µονοκωνικό ή πυραµιδοειδές σχήµα, το έδαφοςτου ελαιώνα να µην έχει µεγάλη κλίση. Η χρήση δονη-τών για την συλλογή του καρπού, είναι επιθυµητή, όπωςκαι η ύπαρξη ικανοποιητικών ποσοτήτων νερού καλής

ποιότητας καθώς και η σωστή επιλογή της ποικιλίας. Τα κριτήρια που θα πρέπει να καθοδηγούν όσους επιλέ-γουν να δηµιουργήσουν ελαιώνες πυκνής φύτευσηςστην επιλογή της σωστής ποικιλίας, είναι τα ακόλουθα:

Περιορισµένη ανάπτυξη του ριζικού συστήµατος καιτης κόµης του δέντρου.

Μειωµένη βλαστική ανάπτυξη.Γρήγορη είσοδος σε καρποφορία.Υψηλή παραγωγικότητα.Υψηλό ποσοστό αυτογονιµοποίησης.Πολύ καλή ποιότητα λαδιού.Οµοιόµορφη ωρίµανση καρπών και υψηλή περιεκτι-κότητα σε λάδι.

ÀÂÚÂÓÙ·ÙÈÎÔ› ÂÏ·ÈÒÓ˜Στους υπερεντατικούς ελαιώνες, έχουµε 1.400 ως2.500 δέντρα ανά έκταση και οι αποδόσεις σε καρπόκυµαίνονται από τους 8 έως τους 13 τόνους ανά εκτά-ριο. Είναι απαραίτητο ένα κεντρικό σύστηµα υποστύλω-σης και υπάρχει δυνατότητα µηχανικής συγκοµιδής καικλαδέµατος.Η διαµόρφωση της κόµης του δέντρου, γίνεται σε κωνι-κά ή ατρακτοειδή σχήµατα ή σε παλµέτα.Η δηµιουργία ελαιώνων αυτού του τύπου, απαιτεί τη χρή-ση ποικιλιών περιορισµένης ανάπτυξης και πυκνής βλά-στησης καθώς διευκολύνει τη µηχανική συγκοµιδή τουκαρπού.

∞ÍÈÔÏfiÁËÛË Ù˘ ˘ÎÓ‹˜ Î·È˘¤Ú˘ÎÓ˘ ʇÙ¢Û˘Το κόστος εγκατάστασης σε έναν ελαιώνα πυκνής φύ-τευσης, ανέρχεται στα 4.000 ευρώ ανά εκτάριο. Σε ένανελαιώνα υπέρπυκνης φύτευσης, κυµαίνεται από τα9.000 ως 10.000 ευρώ ανά εκτάριο.Το κόστος συγκοµιδής του καρπού µε χρήση δονητήκορµού και οµπρέλας, κυµαίνεται από τα 0,1 ως τα0,15 ευρώ ανά κιλό. Ο δονητής µπορεί να µαζέψει ως 1εκτάριο ανά ηµέρα σε ελαιώνα πυκνής φύτευσης.Η µηχανική συγκοµιδή υπέρπυκνου ελαιώνα, έχει κό-στος 0,04 ευρώ ως 0,07 ευρώ ανά κιλό καρπού. Ο µη-χανικός συλλέκτης µπορεί να µαζέψει τις ελιές από 3 ως4 εκτάρια ανά ηµέρα.

¶ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· Ù˘ ˘¤Ú˘ÎÓ˘ʇÙ¢Û˘Τα πλεονεκτήµατα της υπέρπυκνης φύτευσης σε σχέσηµε την πυκνή φύτευση, είναι τα εξής:Τα δένδρα µπαίνουν πολύ νωρίτερα σε καρποφορία (2ο-

EÏ·ÈfiÏ·‰Ô

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 19

3ο χρόνο) ενώ στον 5ο-6ο φθάνουν την πλήρη παραγωγή.Οι αποδόσεις/εκτάριο στα πρώτα 8-9 περίπου χρόνια,είναι πολύ υψηλότερες.Πλήρης εκµηχάνιση της συλλογής και µείωση του κό-στους.Με την εκµηχάνιση της καλλιέργειας (κλάδεµα και συλ-λογή κύρια), µειώνεται το κόστος καλλιέργειας σηµαντι-κά.

¶ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· Ù˘ ˘ÎÓ‹˜ ʇÙ¢Û˘Τα πλεονεκτήµατα της πυκνής φύτευσης σε σχέση µετην υπέρπυκνη, είναι τα εξής:Μπορεί να χρησιµοποιηθούν πποολλλλέέςς ααππόό ττιιςς ππααρρααδδοοσσιιαα--κκέέςς πποοιικκιιλλίίεεςς ττηηςς κκάάθθεε χχώώρρααςς.∆εν χρειάζεται µόνιµη υποστύλωση.ΜΜιικκρρόόττεερροο κκόόσσττοοςς εεγγκκααττάάσστταασσηηςς και καλλιέργειας ταπρώτα χρόνια µετά τη φύτευση.Τα προβλήµατα σκίασης (ασθένειες κ.ά.) και ανταγωνι-σµού είναι περιορισµένα και αν εµφανιστούν, θα είναιπολύ αργότερα.Παραγωγική ζωή 30-40 χρόνια έναντι 10-15 της υπέρ-πυκνης.Αυξηµένη πρόσοδος στα πρώτα 15 χρόνια.Προκειµένου να µεγιστοποιηθούν τα πλεονεκτήµατα καινα ελαττωθούν τα µειονεκτήµατα των δύο συστηµάτωνφύτευσης, αναπτύσσεται µια νέα προσπάθεια ενδιάµε-σης φύτευσης, όπου τα δέντρα θα κυµαίνονται από 600ως 1.200 ανά εκτάριο. Τα αποτελέσµατα αυτής της νέαςµεθόδου, θα φανούν τα επόµενα χρόνια.

¶ÚÔÙ¿ÛÂȘ - ÛÙfi¯ÔÈΣτους παραδοσιακούς ελαιώνες, όπως είναι αυτοί τωννησιών του Αιγαίου, ο κ. Βέµµος προτείνει:α) ∆ιατήρηση ή βελτίωση της ποιότητας των προϊόντωνµε τη χρήση ορθών καλλιεργητικών πρακτικών. ∆ηλαδήχρήση της φυλλοδιαγνωστικής στη λίπανση. Αύξηση τωνοργανικών λιπασµάτων και µείωση των ανόργανων σεσυνδυασµό µε σωστά κλαδέµατα. Σε όσους ελαιώνεςαρδεύονται, προτείνεται η εφαρµογή της ελλειµµατικήςάρδευσης, δηλαδή να µην δίνεται στα δέντρα όλο το νε-ρό που χρειάζονται ώστε το λάδι που θα παράγεται, ναείναι καλύτερης ποιότητας.β) Αειφορία µε παράλληλη µείωση των απωλειών άνθρα-κα. Αυτό σηµαίνει ότι θα πρέπει να γίνεται κοπή των ζιζα-νίων µε κατεργασία του εδάφους (επιφανειακό όργω-µα). Τα κλαδιά από το κλάδεµα να τεµαχίζονται και να γί-νεται φυσική εναπόθεσή τους στο έδαφος. Επίσης καλόείναι να χρησιµοποιείται η µέθοδος της κοµποστοποίη-σης των υπολειµµάτων του κλαδέµατος µε κατσίγαρο,φύλλα ελιάς και άλλα υλικά και στην συνέχεια το κοµπό-στ να εφαρµόζεται στο έδαφος.Στην ίδια κατεύθυνση µπορεί να γίνεται χλωρή λίπανση ήκάλυψη του εδάφους µε χλοοτάπητα.Ακόµη συνίσταται η αύξηση του ποσοστού της βιολογι-κής καλλιέργειας και της ολοκληρωµένης διαχείρισης. Ηβελτίωση της συντήρησης και εµπορίας των προϊόντωνµε την αύξηση του ποσοστού τυποποίησης.

¡¤Â˜ Ê˘Ù‡ÛÂȘΣε ό,τι αφορά τις νέες φυτεύσεις, ο κ. Βέµµος προτεί-νει:

Η εγκατάσταση πυκνών φυτεύσεων 300-500 δέν-δρα/εκτάριο, µπορεί να εφαρµοστεί για τις περισσό-τερες ποικιλίες.

Να αυξηθεί η χρήση των δονητών στη συλλογή για τηµείωση του κόστους παραγωγής.Για φυτείες µε πυκνότητα µεγαλύτερη των 500 δέν-δρων/εκτάριο, θα πρέπει να ενταθεί η έρευνα στηχώρα µας µε τη δηµιουργία πιλοτικών φυτειών σεδιάφορες περιοχές καλλιέργειας.Να συνεχιστεί η µελέτη περισσότερων ποικιλιών σεδιαφορετικά συστήµατα µόρφωσης.

ΚΚεεννττρριικκόόςς σσττόόχχοοςς:: Η εύρεση ενός συστήµατος πολύ πυ-κνής φύτευσης µε µεγάλη παραγωγική ζωή, υψηλή πα-ραγωγικότητα και καλή ποιότητα καρπών.Η εύρεση ννάάννωωνν πποοιικκιιλλιιώώνν, είναι πρωταρχικός στόχοςγια την επίλυση των προβληµάτων της υπέρπυκνης φύ-τευσης.Παράλληλα να ενταθεί και η µελέτη άλλων παραγόντων,που πιθανά µειώνουν τη ζωηρότητα των υπαρχόντωνποικιλιών (έδαφος, άρδευση, ρυθµιστές αύξησης κ.λπ.).Μια υυππεερρεεννττααττιικκήή µορφή καλλιέργειας µπορεί να έχεικαι αρνητικές επιδράσεις σσττηη γγοοννιιµµόόττηητταα ττωωνν εεδδααφφώώνν(γρηγορότερη υποβάθµιση), ττηηνν ααεειιφφοορρίίαα κκααιι ττοο ππεερριι--ββάάλλλλοονν.

tΣύµφωνα µε τα στοιχεία πουπαρουσίασε ο καθηγητής κ.Βέµµος, στην Ισπανία κάθε

εκτάριο ελαιώνα αποδίδει 570 κιλάενώ στην Ελλάδα µόλις 370 κιλά

s

20 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

·ÊÈ¤Ú Ì·

∏ ÎÔÈÓ‹ ¤ÎıÏÈ„Ë ÛÙËÓ Ú¿ÍË∆Ô ÂÈÙ˘¯Ë̤ÓÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ù˘ ∂∞™ ¶Â˙ÒÓ

∆∆αα ττεελλεευυττααίίαα ππέέννττεε έέξξιι χχρρόόννιιαα,, εελλααιιοοππααρραα--γγωωγγοοίί,, σσυυννεεττααιιρριισσττέέςς κκααιι εελλααιιοοττρριιββεείίςς σσττηηΛΛέέσσββοο,, ππρροοσσππααθθοούύνν νναα ψψηηλλααφφίίσσοουυνν ττοοζζήήττηηµµαα ττηηςς κκοοιιννήήςς έέκκθθλλιιψψηηςς ττοουυ εελλααιιοο--κκάάρρπποουυ ώώσσττεε νναα µµεειιωωθθεείί ττοο κκόόσσττοοςς λλεειι--

ττοουυρργγίίααςς ττοουυ εελλααιιοοττρριιββεείίοουυ ααλλλλάά κκααιι ηη ααµµοοιιββήή πποουυ κκαα--ττααββάάλλοουυνν οοιι ππααρρααγγωωγγοοίί σσττοουυςς εελλααιιοοττρριιββεείίςς.. ΜΜέέχχρριι σσήή--µµεερραα κκυυρριιααρρχχοούύνν οοιι ααρρννηηττιικκέέςς ααππόόψψεειιςς ττόόσσοο σσττοουυςς εε--λλααιιοοππααρρααγγωωγγοούύςς όόσσοο κκααιι σσττοουυςς εελλααιιοοττρριιββεείίςς.. ΧΧααρραακκττηη--ρριισσττιικκόό ππααρράάδδεειιγγµµαα όόττιι σσττοο ππρρόόγγρρααµµµµαα ττωωνν εελλααιιοουυρργγιι--κκώώνν φφοορρέέωωνν πποουυ υυλλοοπποοιιεείί ηη ΕΕΑΑΣΣ ΛΛέέσσββοουυ ,,ττοο ζζήήττηηµµααααυυττόό έέχχεειι µµεείίννεειι σσττοο ππεερριιθθώώρριιοο..Η ΕΑΣ Πεζών µε αρκετά προσεκτικά βήµατα, προχώρη-σε στη σταδιακή εφαρµογή της κοινής έκθλιψης, πετυ-χαίνοντας πολύ καλά αποτελέσµατα, όπως εξήγησε οµηχανολόγος µηχανικός ∆∆ηηµµήήττρρηηςς ΚΚααλλααφφάάττηηςς. Η κοινήέκθλιψη του καρπού εκτός από τη µείωση του κόστους,συµβάλει στην παραγωγή ελαιολάδου καλύτερης ποιό-τητας. Μειώνει τον αριθµό των ελαιοτριβείων που απαι-τούνται για την επεξεργασία του καρπού και συµβάλειστη δηµιουργία οικονοµικών κλίµακας.Μέχρι σήµερα, η πλειοψηφία των ελαιουργείων επεξερ-γάζεται τον καρπό του κάθε παραγωγού χωριστά καιτου αποδίδει το παραγόµενο ελαιόλαδο, αφού κρατήσειτην αµοιβή του σε λάδι ή σε χρήµα, ανάλογα µε τις συ-ναλλακτικές συνήθειες κάθε περιοχής. Αυτή η διαδικασία έχει ως αποτέλεσµα να παραµένει οκαρπός για µέρες στα ελαιοτριβεία, σε στοιβαγµένα σα-κιά, µε αποτέλεσµα να συνθλίβεται ο καρπός και να α-ναπτύσσονται θερµοκρασίες που υποβαθµίζουν την ποι-ότητα του ελαιολάδου που θα παραχθεί. Το πρόβληµα εντείνεται από την αύξηση της ηµερήσιαςπροσκόµισης ελαιοκάρπου εξαιτίας των νέων µεθόδωνσυγκοµιδής και της πληθώρας των εργατικών χεριώνπου χρησιµοποιούνται στη συγκοµιδή. Τα ελαιοτριβεία για να αντιµετωπίσουν το πρόβληµα, αυ-ξάνουν τη δυναµικότητα τους. Αυτό σηµαίνει πως όσοσυνεχίζεται η µεµονωµένη άλεση, αυξάνουν οι νεκροίχρόνοι, τα λειτουργικά κόστη παραµένουν υψηλά και ταπροκύπτοντα οφέλη από την άµεση επεξεργασία τουκαρπού, ελαχιστοποιούνται. Τα έσοδα που έχουν τα ε-λαιοτριβεία, δεν επαρκούν για να καλύψουν τα λειτουρ-γικά τους κόστη και έτσι, αντί να λύνονται, δηµιουργού-νται νέα προβλήµατα. Η τεχνολογία σήµερα παρέχει τη δυνατότητα, χωρίς α-ναλώσιµα και εξειδικευµένο προσωπικό, να προσδιορί-ζει σε λίγα δευτερόλεπτα την ακριβή ελαιοπεριεκτικότη-τα εντός δείγµατος καρπού. Όταν το δείγµα είναι αντι-προσωπευτικό, µπορεί άµεσα να προσδιοριστεί το λάδι

που θα δώσει µια παρτίδα καρπού. Επίσης µπορεί να γί-νει ακριβής προσδιορισµός και της οξύτητας του λαδιούπου θα παραχθεί.

∏ ‰È·‰Èηۛ· Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ ¿ÏÂÛ˘Κατά την παραλαβή µιας παρτίδας, ο καρπός αποφυλ-λώνεται και παίρνεται αντιπροσωπευτικό δείγµα µε αυ-τόµατο δειγµατολήπτη. Στη συνέχεια ο καρπός ζυγίζεταικαι οδηγείται σε σιλό. Το σύστηµα υπολογίζει την ελαιο-περιεκτικότητα της παρτίδας και τα αποτελέσµατα απο-δίδονται άµεσα στον παραγωγό. Από εκεί και πέρα, η ε-πεξεργασία από το σιλό και µετά, είναι η ίδια µε τη µε-µονωµένη έκθλιψη του καρπού, µε τη διαφορά ότι στηνπερίπτωση της κοινής άλεσης, γίνεται συνεχής τροφο-δοσία του ελαιοτριβείου µε γεµάτες σκάφες µάλαξης –χωρίς κενά στη λειτουργία των µηχανηµάτων.

∏ ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ ∂∞™ ¶Â˙ÒÓΠριν εφαρµόσει την κοινή έκθλιψη, η ΕΑΣ Πεζών απευ-θύνθηκε στο «Εργαστήριο Σχεδιασµού και ΑνάπτυξηςΣυστηµάτων Υποστήριξης Αποφάσεων» του Πολυτεχνεί-ου Κρήτης, το οποίο έκανε µια µελέτη, που συγκρίνειτο µοντέλο της κοινής άλεσης µε εκείνο της µεµονωµέ-νης άλεσης. Τα αποτελέσµατα της µελέτης δείχνουν ότιείναι προτιµότερη η κοινή άλεση, αναδεικνύουν ταπροσδοκώµενα οφέλη και θέτουν τις προϋποθέσεις ε-φαρµογής του νέου τρόπου άλεσης. Οι προϋποθέσειςείναι η επιλογή της βάσης δεδοµένων, η τεκµηρίωσητης βάσης δεδοµένων, η ενηµέρωση των παραγωγώνγια την ακρίβεια της συσκευής, η επιβεβαίωση απότους ίδιους τους παραγωγούς για την ταύτιση των απο-τελεσµάτων ελαιοπεριεκτικότητας της συσκευής και τηςπαραγωγής. Με βάση τη µελέτη αυτή, την περίοδο 2008 – 2009, ηµία από τις δύο γραµµές του ελαιουργείου Αλαγνίου,λειτουργεί πιλοτικά για κοινή άλεση. Ο εξοπλισµός τηςπιλοτικής εγκατάστασης, περιλαµβάνει 3 χοάνες παρα-λαβής, 3 αποφυλλωτήρια, 3 δειγµατολήπτες, 1 σιλότων 10 τόνων και µια συσκευή ελαιοπεριεκτικότητας. Κατά τη διάρκεια της πιλοτικής εφαρµογής, οι παραγω-γοί έχουν το δικαίωµα να επιλέξουν ποια µέθοδο θέ-λουν. Όταν επιλέγουν την κοινή άλεση, πληρώνουν µει-ωµένο δικαίωµα κατά 3%. Συνήθως από την παραγωγήελαιολάδου κάθε παραγωγού, παρακρατείται το 9%.Παράλληλα οι παραγωγοί έχουν τη δυνατότητα να συ-γκρίνουν σε πραγµατικές συνθήκες παραγωγής, το σύ-στηµα της κοινής άλεσης. Το αποτέλεσµα από την πιλοτική εφαρµογή, επιβεβαιώ-

EÏ·ÈfiÏ·‰Ô

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 21

νει την ταύτιση της αναµενόµενης ποσότητας ελαιολά-δου µε αυτή που πράγµατι παράγεται από την κοινή ά-λεση. Οι πρώτες αλεσιές οδηγούν σε άρση της επιφυ-λακτικότητας των παραγωγών και η αποδοχή του συστή-µατος της κοινής άλεσης, φθάνει στο 50% των παραγω-γών. Έτσι επιτυγχάνεται µείωση του χρόνου παραµονήςτου παραγωγού στο ελαιοτριβείο. Παράλληλα γίνεται α-πευθείας τιµολόγηση του ελαιολάδου που παράγεταικαι οι παραγωγοί από την πλευρά τους, έχουν τη δυνα-τότητα να επιλέξουν την συγκοµιδή του ώριµου καρπού. Σε αυτή την πρώτη πιλοτική εφαρµογή, διαπιστώνεταιπως δεν χρειάζεται να αυξηθεί ο αριθµός των εργατώνπου απασχολούνται στην εκφόρτωση του καρπού. Τοπροσωπικό που απασχολείται στη λειτουργία του ελαιο-

τριβείου, µειώνεται από τέσσερα άτοµα σε ένα. Παράλ-ληλα µειώνονται οι ώρες λειτουργίας του ελαιοτριβείουκαι κατά συνέπεια και τα λοιπά λειτουργικά έξοδα πουθα απαιτούνταν για την παραγωγή της ίδιας ποσότηταςελαιολάδου. Βελτιώνεται η βιοµηχανική απόδοση, µειώ-νονται τα απόβλητα του ελαιοτριβείου κατά 40% καιβελτιώνεται η ποιότητα του παραγόµενου ελαιολάδου0,19 βαθµοί. Την ελαιοκοµική περίοδο 2009 – 2010, εφαρµόστηκεη κοινή άλεση στο ελαιοτριβείο Καλλονής της ΕΑΣ Πε-ζών. ∆ηµιουργούνται τρεις θέσεις παραλαβής, εγκαθί-στανται τρία αποφυλλωτήρια, τρεις δειγµατολήπτες καιένα σιλό 40 τόνων για τη λειτουργία µίας από τις τρειςγραµµές παραγωγής µε το σύστηµα της κοινής άλεσης.Στο ελαιοτριβείου του Αλαγνίου, το σιλό των 10 τόνωναντικαθίσταται από σιλό 40 τόνων. Η αποδοχή του συ-στήµατος από τους παραγωγούς αυξάνεται από το 50%στο 80%. Έτσι γίνεται καθολική εφαρµογή του συστήµατος σε ό-λα τα ελαιοτριβεία της ΕΑΣ Πεζών και τα ελαιοτριβείατης ΕΑΣ Πεζών λειτουργούν αποκλειστικά µε το σύστη-µα της κοινής άλεσης. Τα συµπεράσµατα από την εφαρµογή της κοινής άλε-σης για τρία συνεχόµενα χρόνια, είναι πως µε σηµαντι-κά χαµηλότερο κόστος, επιτυγχάνεται υψηλότερη από-δοση, καλύτερη εξυπηρέτηση, ποιοτικότερο λάδι, χαµη-λότερο κόστος και περιορισµός των αποβλήτων.

tΗ κοινή έκθλιψη του καρπού

εκτός από τη µείωση τουκόστους, συµβάλει στην

παραγωγή ελαιολάδου καλύτερηςποιότητας

s

22 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

·ÊÈ¤Ú Ì·

¶ËÁ‹ ˙ˆ‹˜ ÙÔ ÂÏ·ÈfiÏ·‰Ô£Âڷ¢ÙÈ΋ ‰Ú¿ÛË ¤¯Ô˘Ó ¯ËÌÈο Û˘ÛÙ·ÙÈο ÙÔ˘ ÂÏ·ÈÔÏ¿‰Ô˘

√√ιι έέρρεευυννεεςς κκααιι οοιι ααννααλλύύσσεειιςς πποουυ δδεείί--χχννοουυνν ττιιςς εευυεερργγεεττιικκέέςς εεππιιππττώώσσεειιςςπποουυ έέχχεειι ηη κκααττααννάάλλωωσσηη ττοουυ εελλααιιοολλάά--δδοουυ,, εείίννααιι ππάάρραα πποολλλλέέςς.. ΩΩσσττόόσσοο κκάά--θθεε χχρρόόννοο,, ηη εεππιισσττηηµµοοννιικκήή έέρρεευυνναα αα--

ννααδδεειικκννύύεειι ννέέαα σσττοοιιχχεείίαα τταα οοπποοίίαα δδυυσσττυυχχώώςς εελλάάχχιι--σστταα γγίίννοοννττααιι γγννωωσσττάά σσττοο εευυρρύύ κκοοιιννόό.. Ο καθηγητής ∆∆ηηµµήήττρριιοοςς ΜΜππόόσσκκοουυ είναι από τουςανθρώπους που γνωρίζουν πολύ καλά τη χηµεία τουελαιολάδου. Στην εισήγηση του στο συνέδριο, χαρα-κτήρισε το ελαιόλαδο ως φυσικό λειτουργικό τρόφι-µο. Τα ευεργετικά αποτελέσµατα στην υγεία µας, α-ποδίδονται στα λιπαρά οξέα που περιέχει και στηνπαρουσία βιοενεργών συστατικών, όπως είναι πολι-κές φαινόλες [τυροσόλη, υδροξυτυροσόλη και πα-ράγωγα, όπως η Oleocahthal (ελαιοκανθάλη) που έ-χει ανάλογη δοµή µε το αντιφλεγµονώδεςibuprofen]. Επίσης στα βιοενεργά συστατικά του ε-λαιολάδου, περιλαµβάνονται τα φαινολικά οξέα, οιλιγνάνες, τα φλαβονοειδή, τα τριτερπενικά οξέα καιαλκοόλες και το σκουαλένιο (µια χηµειοπροστατευτι-κή ένωση).Τα φυσικά αντιοξειδωτικά παρέχουν µια αυξηµένη α-ντίσταση στην οξειδωτική αλλοίωση ενός τροφίµου,σήµερα όµως ερευνώνται κυρίως για την ικανότητατους να αποσβένουν ενεργά είδη οξυγόνου σε ζώ-ντες οργανισµούς ή να παρεµβαίνουν σε ενζυµικάσυστήµατα, που προκαλούν το σχηµατισµό ενεργώνµορφών οξυγόνου. Η εµπλοκή των µηχανισµών των ριζών στην παθολο-γία πολλών ασθενειών και στην προστασία έναντιµολύνσεων, έγινε αιτία να διατυπωθεί η άποψη ότιτα αντιοξειδωτικά και κυρίως τα αντιοξειδωτικά απόφυτικά φυσικά προϊόντα, έχουν ευεργετική επίδρα-ση στην υγεία. Με την προϋπόθεση ότι είναι βιοδια-θέσιµα, πιστεύεται ότι µπορούν να ελαττώσουν τουςκινδύνους από διάφορες ασθένειες, όπως οι καρ-διαγγειακές παθήσεις, διάφορες µορφές καρκίνου,νευροεκφυλιστικές ασθένειες (Πάρκινσον, Αλτσχάι-µερ), µολυσµατικές ασθένειες όπως το ΑIDS κ.ά.

∏ ıˆڛ· ÁÈ· Ù· ·ÓÙÈÔÍÂȉˆÙÈÎ¿Η θεωρία για τα αντιοξειδωτικά, λέει ότι µπορούν νααποτρέψουν βλάβες που οφείλονται στην οξείδωση.Κατά συνέπεια, αυξηµένη πρόσληψη από τη δίαιτα,θα ελαττώσει τους κινδύνους από χρόνιες παθή-σεις. Αυτή η θεωρία εξηγεί τον τεράστιο όγκο ερευ-νητικής δουλειάς και τις προσπάθειες των ερευνη-τών να συνδέσουν τις πλούσιες σε φυσικά αντιοξει-

δωτικά δίαιτες µε τη µειωµένη εµφάνιση γνωστώνασθενειών. Για παράδειγµα, έχει διαπιστωθεί ότι η ελαιοκανθά-λη, µια ένωση που συναντάται στο φρέσκο λάδι,προκαλεί την ιδιαίτερη πικρή – δηκτική αίσθηση στολαιµό, ίδια µε εκείνη του αντιφλεγµονώδους φαρµά-κου Ibuprofen. Η ελαιοκανθάλη έχει ακριβώς την ί-δια φαρµακολογική δράση που σχετίζεται µε την πα-ρεµπόδιση της κυκλοοξυγενάσης (COX).

ŒÚ¢Ó˜ Û ·ÓıÚÒÔ˘˜Τα τελευταία χρόνια έχουν πραγµατοποιηθεί δεκά-δες εργασίες µε φαινόλες του ελαιολάδου. Άλλεςεργασίες είναι εργαστηριακές σε πειραµατόζωα καικάποιες από αυτές έγιναν σε ανθρώπους. Όλεςτους έδειξαν µια σειρά ιδιότητες, όπως αντιοξειδω-τική και αντιθροµβωτική δράση, ελάττωση του οξει-δωτικού στρες, προστασία των λιποπρωτεινών χαµη-λής πυκνότητας από οξειδωτικές αλλοιώσεις, ευερ-γετική επίδραση σε λειτουργίες κυττάρων που σχετί-ζονται µε την πρόοδο του καρκίνου κ.α. Το Ανώτατο Συµβούλιο Ερευνών της Ισπανίας, ανα-φέρει ότι το ελαιόλαδο είναι ένας αποτελεσµατικόςπαράγοντας κατά του ελικοβακτηριδίου του πυλω-ρού, που είναι υπεύθυνο για την ανάπτυξη του έλ-κους του στοµάχου. Εργαστηριακές έρευνες έχουνδείξει, ότι οι πολυφαινόλες που παρουσιάζονται στοελαιόλαδο, έχουν βακτηριοκτόνο δράση. Τώρα ε-ρευνητικές εργασίες θα αναπτυχθούν σε ασθενείςπου πάσχουν από έλκος του στοµάχου, για να εξετα-στούν και να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσµατα τωνεργαστηριακών ερευνών.Επίσης άλλες έρευνες µελέτησαν τις ευεργετικές ε-πιπτώσεις του ελαιολάδου στην υπέρταση, στο Αλ-τσχάιµερ, αλλά και σε ασθένειες, όπως είναι οι αρ-θρίτιδες, η ελκώδης κολίτιδα, η νόσος του Crohn’s.Τα τριτερπενικά οξέα είναι ενώσεις µε σηµαντικέςβιολογικές ιδιότητες. Χρησιµοποιούνται στη φαρµα-κευτική βιοµηχανία λόγω της δραστικότητας τουςκατά των όγκων και των φλεγµονών. Βρίσκονται σεµεγαλύτερη συγκέντρωση στο πυρηνέλαιο κι έχουνπολύ µεγάλη συµβολή στην παρεµπόδιση του οξει-δωτικού στρες και των παραγόντων που προκαλούνφλεγµονή. Το σκουαλένιο είναι άλλη µια σηµαντική χηµική ου-σία που συναντάµε στο ελαιόλαδο. Σήµερα υπάρ-χουν εκτιµήσεις που αναφέρουν πως µπορεί να βελ-τιώσει την ποιότητα ζωής, εάν λαµβάνεται συνεχώς,και ότι η κατανάλωσή του είναι ευεργετική για τους

ασθενείς µε καρδιακή νόσο, διαβήτη, αρθρίτιδα, η-πατίτιδα και άλλες ασθένειες. Ακόµη θεωρείται ότιέχει χηµειο – προληπτικά αποτελέσµατα στον καρκί-νο του παχέος εντέρου. Το σκουαλένιο εµφανίζεταισε ποσοστό 0,5% στο ελαιόλαδο.Συνοπτικά µπορούµε να πούµε ότι εργαστηριακές έ-ρευνες έδειξαν ότι το ελαιόλαδο επιτυγχάνει ανα-στολή της οξείδωσης της χοληστερίνης, σάρωση

των ελευθέρων ριζών, αναστολή της βλάβης τουDNA και δρα κατά του ελικοβακτηριδίου του πυλω-ρού. Μελέτες που έγιναν σε ζώα, έδειξαν ότι το ε-λαιόλαδο έχει αντιοξειδωτική δραστηριότητα, αντι-φλεγµονώδη δράση και αντιθροµβωτική επίδραση,ενώ οι µελέτες σε ανθρώπους, µείωση των µετα-γευµατικών λιπιδιών που ευθύνονται για οξειδωτικάαποτελέσµατα.

∏ ÌÂÛÔÁÂȷ΋ ‰È·ÙÚÔÊ‹Φυσικά όλες οι ευεργετικές επιπτώσεις του ελαιολά-δου στον ανθρώπινο οργανισµό, πρέπει να συνδυά-ζονται µε τη µεσογειακή διατροφή. ∆ηλαδή το ελαι-όλαδο δεν µπορεί να το αντιµετωπίζουµε ως ένα ε-ξωγενές στοιχείο της διατροφής µας, που θα το λαµ-βάνουµε ως φάρµακο. Πρέπει να είναι καθηµερινότµήµα στα γεύµατα µας. Οι θεραπευτικές ιδιότητεςπου έχουν ορισµένες ουσίες του, δεν πρέπει να θε-ωρήσουµε ότι αναγάγουν το ίδιο το λάδι σε φάρµα-κο. Επιπλέον τα ευεργετικά αποτελέσµατα του ελαιολά-δου, πολλαπλασιάζονται όταν συνδυάζεται µε τη µε-σογειακή διατροφή. Αντίθετα, η ευεργετική του δρά-ση µειώνεται όταν στο τραπέζι µας µπαίνει το «γρή-γορο φαγητό».

tΤα αντιοξειδωτικά από φυτικά

φυσικά προϊόντα, έχουνευεργετική επίδραση στην υγεία.

Πιστεύεται ότι µπορούν ναελαττώσουν τους κινδύνους από

διάφορες ασθένειες, όπως οικαρδιαγγειακές παθήσεις,

διάφορες µορφές καρκίνου,νευροεκφυλιστικές ασθένειες κ.ά.

s

EÏ·ÈfiÏ·‰Ô

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 23

24 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

√ ¯·Ì¤ÓÔ˜ ÏÔ‡ÙÔ˜ ÙˆÓ ÔÛÙڿΈÓ

¶Ò˜ ··ÍÈÒÓÔÓÙ·È ˘„ËÏ‹˜ ÔÈfiÙËÙ·˜ ÙÚfiÊÈÌ·, Ô˘ Ì·˜¯·Ú›˙Ô˘Ó Ù· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘

ÚÂÔÚÙ¿˙

∆∆οο ΑΑιιγγααίίοο εείίννααιι µµιιαα ααππόό ττιιςς σσηηµµααννττιικκόόττεε--ρρεεςς ππεερριιοοχχέέςς ππααρρααγγωωγγήήςς οοσσττρράάκκωωννσσττηηνν ΕΕυυρρώώππηη.. ΠΠρρόόκκεειιττααιι γγιιαα ααλλιιεεύύµµααττααυυψψηηλλήήςς θθρρεεππττιικκήήςς ααξξίίααςς,, πποουυ θθαα µµπποο--ρροούύσσαανν νναα ααπποοττεελλέέσσοουυνν ππηηγγήή ππλλοούύττοουυ

γγιιαα ττοουυςς ππααρράάκκττιιοουυςς οοιικκιισσµµοούύςς ττωωνν ννηησσιιώώνν µµααςς.. ΚΚιιωωςς έένναα ββααθθµµόό,, ππρράάγγµµααττιι τταα όόσσττρραακκαα πποουυ ααλλιιεεύύοο--ννττααιι σσττιιςς θθάάλλαασσσσεεςς µµααςς,, εείίννααιι σσηηµµααννττιικκέέςς ππηηγγέέςς εειι--σσοοδδήήµµααττοοςς γγιιαα ττοουυςς ψψααρράάδδεεςς µµααςς.. ΩΩσσττόόσσοο οο ττρρόό--πποοςς πποουυ ααξξιιοοπποοιιοούύννττααιι,, ααππέέχχεειι πποολλύύ ααππόό ττοο νναα µµπποο--ρροούύµµεε νναα πποούύµµεε όόττιι εείίννααιι ιικκααννοοπποοιιηηττιικκόόςς.. ΤΤοο ααννττίίθθεε--ττοο θθαα λλέέγγααµµεε,, εείίννααιι κκααττώώττεερροοςς ττωωνν ππεερριισσττάάσσεεωωνν..Όσοι έχουν ταξιδέψει στη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ολ-λανδία, την Ισπανία και την Ιταλία, είναι σίγουρο ότιέχουν πάρει µια γεύση του τι σηµαίνει σωστή αξιο-ποίηση των οστράκων. Για παράδειγµα, στις Βρυξέλ-λες, υπάρχουν δεκάδες καταστήµατα που σερβί-ρουν φρέσκα όστρακα ή µαγειρεµένα, προσφέρο-ντας εξαιρετικές απολαύσεις στους καταναλωτές, οιοποίοι δεν έχουν να φοβηθούν απολύτως τίποτα ό-σον αφορά την ασφάλεια των οστράκων που κατανα-λώνουν. Στη χώρα µας, η έλλειψη επαγγελµατισµού και οργά-νωσης στην αγορά των οστράκων, έχει ως αποτέλε-σµα συχνά πυκνά οι καταναλωτές να παθαίνουν τρο-φικές δηλητηριάσεις άλλοτε περισσότερο και άλλοτελιγότερο σοβαρές. Αποτέλεσµα αυτού είναι πολλοίνα αποφεύγουν την κατανάλωση των οστράκων. Ό-µως η ανοργάνωτη αγορά των οστρακοειδών, ευνο-εί τη λειτουργία ολιγοπωλιακών καταστάσεων, πουκερδοσκοπούν σε βάρος των οστρακαλιέων, ενώ έ-χουµε και χαµένη υπεραξία, που την κερδίζουν χον-δρέµποροι και λιανοπωλητές του εξωτερικού, την ώ-ρα που η χώρα µας, και κυρίως τα νησιά µας, χά-νουν σηµαντικές πηγές εισοδήµατος. Κοντά στα ολι-γοπώλια υπάρχει και µια διάχυτη αγορά µικροεµπό-ρων και µικροαλιέων οστράκων, που αποκοµίζουνµικρότερο ή µεγαλύτερο εισόδηµα, κατά περίπτω-ση, το οποίο ποτέ δεν φορολογείται. Παράλληλα ό-µως οι τρόποι που διαχειρίζονται τα όστρακα, εγκυ-µονεί πολλούς κινδύνους.

√È Û˘Óı‹Î˜ Û˘ÓÙ‹ÚËÛ˘Σύµφωνα µε τον ΕΦΕΤ, όλα τα όστρακα µετά την αλί-ευση τους, θα πρέπει να µεταφέρονται υποχρεωτικάσε κέντρο αποστολής (ή και σε κέντρο καθαρισµούόπου απαιτείται). Όλες οι συσκευασίες ζώντων δίθυ-

ρων µαλάκιων που εξέρχονται από κέντρα αποστο-λής, θα πρέπει να φέρουν κατάλληλη αδιάβροχη ετι-κέτα µε το σήµα αναγνώρισης. Η ετικέτα θα πρέπεινα φυλάσσεται από τους λιανοπωλητές για τουλάχι-στον 60 ηµέρες σε περίπτωση κατάτµησης µη ατο-µικών συσκευασιών. Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεωνλιανικής πώλησης θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι ταζώντα δίθυρα µαλάκια που διατίθενται στην αγοράγια ανθρώπινη κατανάλωση, έχουν οργανοληπτικάχαρακτηριστικά που µαρτυρούν τη φρεσκάδα και τηβιωσιµότητα τους.Οι συνθήκες αποθήκευσης και µεταφοράς των ζώ-ντων δίθυρων µαλάκιων, πρέπει να εξασφαλίζουν τηδιατήρησή τους σε θερµοκρασίες που να µην επι-δρούν αρνητικά στην ασφάλεια των τροφίµων ή στηβιωσιµότητά τους. Για το σκοπό αυτό πρέπει να δια-τηρούνται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας, 85% καιάνω, σε θερµοκρασία 2 – 10 oC, ενώ δε θα πρέπεινα έρχονται σε απευθείας επαφή µε πάγο ή άλληψυχόµενη επιφάνεια.

∆È Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿Κάτι περισσότερο από συχνό φαινόµενο, είναι να συ-ναντάµε όστρακα να πωλούνται σε ιχθυοπωλεία, δί-πλα σε ψαροκασέλες, να υπάρχει και ένα καφάσι µεκυδώνια ή µύδια. Συνήθως σε αυτές τις περιπτώ-σεις, τα όστρακα είναι τοποθετηµένα πάνω σε πάγο,διότι υποτίθεται ότι έτσι διατηρούνται πιο φρέσκα. Στα εστιατόρια και τις ταβέρνες, τα όστρακα συµβαί-

tΣτη χώρα µας, η έλλειψη

επαγγελµατισµού και οργάνωσηςστην αγορά των οστράκων, έχειως αποτέλεσµα συχνά πυκνά οι

καταναλωτές να παθαίνουντροφικές δηλητηριάσεις άλλοτε

περισσότερο και άλλοτε λιγότεροσοβαρές

s

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 25

νει να µην τυγχάνουν τις καλύτερης µεταχείρισης.Συχνά πυκνά αποθηκεύονται σε κάποιο ψυγείο δί-πλα σε κρέατα ή άλλα τρόφιµα, πρακτική που πρέ-πει να αποφεύγεται, για να µην µεταδίδονται µικρό-βια, βακτήρια και µύκητες από το ένα τρόφιµο στοάλλο. Συχνό επίσης φαινόµενο είναι τα όστρακα να µηνσυντηρούνται στη σωστή θερµοκρασία και υγρασία,µε αποτέλεσµα όταν σερβίρονται, να µην είναι στηνκαλύτερη δυνατή κατάσταση.

∆È ı· ¤Ú ӷ Á›ÓÂÙ·È Όταν τηρείται η νοµοθεσία σε όλα τα στάδια, αλιεία– χονδρικό εµπόριο – λιανικό εµπόριο, τα όστρακαείναι ασφαλή για κατανάλωση και ιδιαίτερα θρεπτι-κά. Όταν αγοράζουµε όστρακα για το σπίτι, καλύτε-ρο θα ήταν να προτιµάµε την αγορά τους από οστρα-κοπωλεία. Είναι τα κατάλληλα καταστήµατα διότι τη-ρούν όλες τις συνθήκες υγιεινής και διαθέτουν τοναναγκαίο µηχανολογικό εξοπλισµό για την σωστήσυντήρηση των οστράκων. Επίσης είναι πολύ σηµα-

ντικό όταν τα όστρακα είναι συσκευασµένα, να φέ-ρουν τις σχετικές ενδείξεις ώστε να γνωρίζουµε τι α-γοράζουµε κι από πού προέρχεται αυτό που θα κα-ταναλώσουµε. Όταν καταναλώνουµε όστρακα σε ταβέρνες και ε-στιατόρια, ας επιλέξουµε αξιόπιστες επιχειρήσεις,οι οποίες δίνουν µεγάλη σηµασία στην ποιότητα καιτην ασφάλεια των τροφίµων που µας προσφέρουν.Αν διαπιστώσουµε ότι οι τιµές των οστράκων είναι α-συνήθιστα χαµηλές, ας είµαστε επιφυλακτικοί. Ίσωςνα αποφύγουµε µια δυσάρεστη έκπληξη. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, οι καταναλωτές δεν θαέπρεπε να είναι τόσο καχύποπτοι. ∆υστυχώς όµωςοι ελεγκτικοί µηχανισµοί του κράτους, όπως ο Ε-ΦΕΤ, δεν έχουν αναπτύξει ένα ικανοποιητικό επίπε-δο ελέγχων, που να διασφαλίζει τη διατροφική µαςασφάλεια. Αν γίνονταν σωστοί έλεγχοι, δεν θα έπρε-πε να πωλούνται όστρακα έξω από οστρακοπωλεία,ενώ στις ταβέρνες και τα εστιατόρια θα έπρεπε ναυπάρχουν κατάλληλα διαµορφωµένοι χώροι συντή-ρησης για τα όστρακα.

26 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

ÚÂÔÚÙ¿˙

√ Èfi˜ ÙÔ˘ ̈۷˚ÎÔ‡ ÙÔ˘ ›ÓÔ PepMV¡¤Ô˜ ¯ıÚfi˜ ÁÈ· ÙȘ ÓÙÔÌ·ÙȤ˜

HH∆ιεύθυνση Φυτικής Παραγωγής του Υπουρ-γείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, έ-χει αναθέσει στους φυτοϋγειονοµικούς ελε-γκτές της χώρας, τη διενέργεια ελέγχων σεκαλλιέργειες τοµάτας υπό κάλυψη (θερµο-

κηπίου), προκειµένου να διαπιστωθεί η παρουσία ή µη συ-µπτωµάτων του επιβλαβούς παθο-γόνου ιού καραντίνας Pepinomosaic virus, PepMV. Η γεωπόνοςΕΕύύηη ΠΠίίττιικκαα, φυτοϋγειονοµικός ελε-γκτής της ∆ιεύθυνσης Αγροτικής Οι-κονοµίας Λέσβου, µας δίνει στοι-χεία για το νέο είδος του επιβλα-βούς ιού καθώς και οδηγίες για τοντρόπο ελέγχου συµπτωµάτων και α-ντιµετώπισης.

∂È‚Ï·‚‹˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ Ιός του µωσαϊκού του πεπίνο(Pepino mosaic virus, PepMV).

º˘Ù¿ ÍÂÓÈÛÙ¤˜ Ô˘ÚÔÛ‚¿ÏÏÂÈΦυσικοί ξενιστές του ιού, είναι ητοµάτα και το πεπίνο (Solanummuricatum) που καλλιεργείταικυρίως στη Λατινική Αµερική καιπεριορισµένα στην Ισπανία.Τελευταία έχει αναφερθεί και σε καλλιέργεια πατάτας(Solanum tuberosum cv.‘Yungay’) στο Περού. Στη χώρα µας δεν έχει ακόµα αναφερθεί η εµφάνιση τηςασθένειας. Στην Ισπανία έχει αναφερθεί κατάρρευση σπο-ροφύτων σε ποσοστά από 15-90 %, ενώ στην Ολλανδία ηεπίδραση της ίωσης στην παραγωγή και την εµπορικήαξία, δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρή.

™˘ÌÙÒÌ·Ù·Τα φύλλα µολυσµένων φυτών τοµάτας παρουσιάζουνµωσαϊκό, κίτρινο µωσαϊκό, ποικιλοχλωρώσεις και παραµορ-φώσεις όπως φλύκταινες. Τα φυτά εµφανίζουν νανισµό µεόρθια έκπτυξη κορυφαίων βλαστών και οι καρποί παρου-σιάζουν νεκρώσεις στα σέπαλα, ποικιλόχρωση, ανοµοιό-µορφη ωρίµανση και γενικά υποβάθµιση της ποιότητας.Ασφαλής ανίχνευση του ιού επιτυγχάνεται µόνο µε τηχρήση εργαστηριακών µεθόδων.

∆ÚfiÔ˜ ÌÂÙ¿‰ÔÛË˜Ο ιός είναι πολύ µολυσµατικός και µεταδίδεται στην καλ-

λιέργεια:Μηχανικά µε την επαφή των φυτών µεταξύ τους. Με έντοµα επικονιαστές (βοµβίνοι).Με τα µολυσµένα εργαλεία, χέρια και ρούχα των εργατών. Με εµβολιασµό (µολυσµένο υποκείµενο ή εµβόλιο) και µεµολυσµένο αγενές πολλαπλασιαστικό υλικό.

Με µολυσµένο σπόρο σε πολύµικρό ποσοστό (µολυσµένα φυτάπαράγουν σπόρο µολυσµένο σεποσοστό 0,03%).

∞ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË Ù˘·Ûı¤ÓÂÈ·˜Καταστροφή υπολειµµάτων προη-γούµενης καλλιέργειας. Ο ενδεδειγ-µένος τρόπος καταστροφής είναιµε φωτιά.Χρησιµοποίηση υγιούς (πιστοποιη-µένου) σπόρου.Χρησιµοποίηση κατά το µεταφύτευ-µα, υγιών φυταρίων.Απολύµανση των γεωργικών εργα-λείων µε εµβάπτιση σε διάλυµα 3%φωσφορικού τρινατρίου για 30 minή σε διάλυµα 0,5% υποχλωριώδουςνατρίου για 10 min. Καλό πλύσιµο των χεριών, πριν τηνέναρξη των εργασιών και µετά τηνεπαφή µε άρρωστα φυτά, µε 3%φωσφορικό τρινάτριο και µετά µε

νερό, ή εναλλακτικά µε σαπούνι και νερό ή µέσα σε λου-τρό γάλακτος.Τακτικό πλύσιµο ρούχων εργατών µε ζεστό νερό και απορ-ρυπαντικό.Επισήµανση και άµεση καταστροφή των άρρωστων καιύποπτων φυτών. Χρειάζεται ιδιαίτερη πρόνοια να µηνέρχονται σε επαφή τα άρρωστα µε τα υγιή φυτά. Επίσηςθα πρέπει να καταστρέφονται τουλάχιστον 20 φυτά γύρωαπό κάθε άρρωστο φυτό. Ο ενδεδειγµένος τρόπος κατα-στροφής είναι µε φωτιά.Οι παραγωγοί θα πρέπει να ελέγχουν την καλλιέργειά τουςκαθ’ όλη την περίοδο παραγωγής φυταρίων τοµάτας προςφύτευση σε φυτώρια και παραγωγής καρπών στα θερµο-κήπια. Για περισσότερες πληροφορίες, οι παραγωγοί µπο-ρούν να απευθύνονται στη ∆ιεύθυνση ΑγροτικήςΟικονοµίας, γραφείο φυτοπροστασίας, τηλ: 2251025644.

ΒΒιιββλλιιοογγρρααφφίίαα ΜΜππεεννάάκκεειιοο ΦΦυυττοοππααθθοολλοογγιικκόό ΙΙννσσττιιττοούύττοοΒΒαακκααννοουυλλάάκκηηςς ∆∆ ..ΙΙ.. 22001100 ««ΑΑσσθθέέννεειιεεςς ττηηςς ττοοµµάάττααςς.. ∆∆ιιάάγγννωωσσηη κκααιιΑΑννττιιµµεεττώώππιισσηη»»

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 27

ÚÂÔÚÙ¿˙

°˘Ú›˙Ô˘Ó ÙËÓ Ï¿ÙË ÛÙÔÓ ∂§°∞ ÔÈ ·Ú·ÁˆÁÔ›

ÀÔ¯ÚˆÙÈ΋ Ë ·ÛÊ¿ÏÈÛË ·ÏÏ¿...

∫∫αίνε και τσουρουφλίζουν οι χρεώ-σεις του ΕΛΓΑ για την ασφάλισητης αγροτικής παραγωγής. Αλλάτο πρόβληµα δεν είναι µόνο αυ-τό. Το χειρότερο από όλα είναι ό-

τι ο παραγωγός θα πληρώνει την ασφαλιστική ει-σφορά αλλά δεν θα γνωρίζει αν θα αποζηµιωθείσε περίπτωση που υποστεί ζηµιά. Είναι θετικό ότι η αγροτική ασφάλιση είναι υπο-χρεωτική και καθολική. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Κά-θε θετικό φορτίο που έχει αυτή η επιλογή, εξαφανίζεται ό-ταν συνυπολογίσουµε ότι ο ΕΛΓΑ καλύπτει ένα µικρό αριθ-µό αιτιών που προκαλούν ζηµιές στην αγροτική παραγωγή.Εκτός αυτού, στο πρόσφατα ψηφισµένο νόµο, αναφέρεταιρητά πως ο οργανισµός θα καταβάλει αποζηµιώσεις µόνοστην περίπτωση που στο ταµείο του υπάρχουν διαθέσιµοιπόροι. Παράλληλα είναι γνωστό ότι ο ΕΛΓΑ, µε βάση τον κα-νονισµό του, εξαιρεί από την καταβολή αποζηµιώσεων, µιασειρά κατηγορίες παραγωγών. Για παράδειγµα, οι εταιροα-πασχολούµενοι και οι συνταξιούχοι (πλην των συνταξιούχων

αγροτών) δεν λαµβάνουν αποζηµιώσεις από τονΕΛΓΑ. Κι από την άλλη, οι αποζηµιώσεις κατα-βάλλονται µε πολύχρονη αν όχι µε πολύµηνη κα-θυστέρηση.Κάτω από αυτές τις συνθήκες, είναι άξιο απο-ρίας, όχι η άρνηση των παραγωγών να ασφαλι-στούν αλλά το ότι βρίσκονται ως σήµερα παρα-γωγοί που ασφαλίζονται. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη συζήτηση σχετι-κής ερώτησης που είχε καταθέσει το ΚΚΕ στη

Βουλή, ο υπουργός ΚΚώώσσττααςς ΣΣκκααννδδααλλίίδδηηςς τη µια υπερασπί-ζονταν την υποχρεωτική ασφάλιση στον ΕΛΓΑ και την άλληάφηνε ανοιχτό το παράθυρο για µη ασφάλιση λέγοντας «αςκαταθέσουν µηδενική δήλωση καλλιέργειας». Επίσης είδαµε τον ΕΛΓΑ να τροποποιεί τις αρχικές του απο-φάσεις και να δέχεται µειωµένη ασφάλιση κατά 20%, πουοδηγεί και σε µειωµένες αποζηµιώσεις κατά 20%. Η ρύθµι-ση αυτή δείχνει ότι έχει γίνει αντιληπτό -στα κυβερνητικάκλιµάκια– πως ο ΕΛΓΑ είναι ένας εντελώς αναξιόπιστος ορ-γανισµός. Κι αυτό το ζήτηµα δεν λύνεται µε θέσπιση νοµι-κών διατάξεων.

-- Ελαιοποιήσιµες ελιές: 3,9 ευρώ ανάστρέµµα.

- Καρύδια: 5,6 ευρώ το στρέµµα.- Κάστανα: 9,1 ευρώ το στρέµµα.- Κεράσια: 59,8 ευρώ το στρέµµα.- Σταφύλια οινοποίησης α΄ κατηγορίας:

22,8 ευρώ το στρέµµα.- Σταφύλια οινοποίησης β΄ κατηγορίας:

11,7 ευρώτο στρέµµα.- Γλυκάνισο: 3,3 ευρώ το στρέµµα.- Σιτάρι: 1,3 ευρώ το στρέµµα.- Κουκιά: 13,3 ευρώ το στρέµµα.- Πατάτα ανοιξιάτικη: 31,4 ευρώ το

στρέµµα.- Πατάτα καλοκαιρινή: 29,8 ευρώ το

στρέµµα.- Πατάτα φθινοπωρινή: 28,0 ευρώ το

στρέµµα.- Βρώµη: 1,1 ευρώ το στρέµµα.- Κριθάρι:1,2 ευρώ το στρέµµα.- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-

ρους άνω των 400 κιλών, από 10 η-µερών έως 6 µηνών: 1,88 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, από 6 µη-νών έως 24 µηνών: 5,25 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, από 24 µη-νών έως 6 ετών: 9,38 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, άνω των 6ετών: 4,88 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους κάτω των 400 κιλών, από 10 η-µερών έως 6 µηνών: 1,35 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους κάτω των 400 κιλών, από 6 µη-νών έως 24 µηνών: 1,88 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-

ρους κάτω των 400 κιλών, από 24µηνών έως 6 ετών: 3,75 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους κάτω των 400 κιλών, άνω των 6ετών: 1,88 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα βελτιωµένα έως 1 έτους:0,64 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα βελτιωµένα άνω του 1 έτους:1,46 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα µη βελτιωµένα έως 1 έτους:0,38 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα µη βελτιωµένα άνω του 1 έ-τους: 0,90 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες βελτιωµένες έως 1 έτους:0,68 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες βελτιωµένες άνω του 1 έ-τους: 1,35 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες µη βελτιωµένες έως 1 έ-τους: 0,30 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες µη βελτιωµένες άνω του 1 έ-τους: 0,75 ευρώ ανά ζώο.

ΛΛέέσσββοοςς –– ΛΛήήµµννοοςς

28 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

ÚÂÔÚÙ¿˙

- Ελαιοποιήσιµες ελιές: 3,9 ευρώ ανάστρέµµα.

- Επιτραπέζιες ελιές: 10,9 ευρώ ανάστρέµµα.

- Πορτοκάλια: 21,6 ευρώ ανά στρέµ-µα.

- Μανταρίνια: 29,0 ευρώ ανά στρέµµα.- Αµύγδαλα: 19,6 ευρώ ανά στρέµµα.- Σταφύλια για οινοποίηση α΄ κατηγο-

ρίας: 22,8 ευρώ ανά στρέµµα.- Σταφύλια για οινοποίηση β΄ κατηγο-

ρίας: 12,5 ευρώ ανά στρέµµα.- Μαστίχα: 16,8 ευρώ ανά στρέµµα.- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρε-

οπαραγωγής από 10 ηµερών έως 6µηνών µε πιστοποιητικά καθαρόαιµα:2,25 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρε-οπαραγωγής από 6 µηνών έως 24

µηνών µε πιστοποιητικά καθαρόαιµα:6,00 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρε-οπαραγωγής από 2 ετών έως 6 ετώνµε πιστοποιητικά καθαρόαιµα: 11,25ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρε-οπαραγωγής άνω των 6 ετών µε πι-στοποιητικά καθαρόαιµα: 6,00 ευρώανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιω-µένα από 10 ηµερών έως 6 µηνών:1,88 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιω-µένα από 6 µηνών έως 24 µηνών:5,25 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιω-µένα από 2 ετών έως 6 ετών: 9,38ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιω-µένα άνω των 6 ετών: 4,88 ευρώ α-νά ζώο.

- Πρόβατα βελτιωµένα έως 1 έτους:0,64 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα βελτιωµένα άνω του 1 έ-τους: 1,46 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα µη βελτιωµένα έως 1 έτους:0,38 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα µη βελτιωµένα άνω του 1 έ-τους: 0,90 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες βελτιωµένες έως 1 έτους:0,68 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες βελτιωµένες άνω του 1 έ-τους: 1,35 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες µη βελτιωµένες έως 1 έ-τους: 0,30 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες µη βελτιωµένες άνω του 1έτους: 0,75 ευρώ ανά ζώο.

ΧΧίίοοςς

- Ελαιοποιήσιµες ελιές: 3,9 ευρώ ανάστρέµµα.

- Σταφύλια οινοποιήσιµα α΄ κατηγορίας:10,2 ευρώ ανά στρέµµα.

- Λαθούρι – Φάβα: 12,0 ευρώ ανάστρέµµα.

- Λοιπά Σανά: 2,0 ευρώ ανά στρέµµα.- Τοµάτα Σαντορίνης: 22,4 ευρώ ανά

στρέµµα.- Πατάτα καλοκαιρινή: 29,8 ευρώ ανά

στρέµµα.- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρεο-

παραγωγής από 10 ηµερών έως 6µηνών µε πιστοποιητικά καθαρόαιµα:2,25 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρεο-παραγωγής από 6 µηνών έως 24 µη-νών µε πιστοποιητικά καθαρόαιµα:6,00 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρεο-παραγωγής από 2 ετών έως 6 ετώνµε πιστοποιητικά καθαρόαιµα: 11,25ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρεο-παραγωγής άνω των 6 ετών µε πιστο-ποιητικά καθαρόαιµα; 6,00 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιωµέ-

να από 10 ηµερών έως 6 µηνών:1,88 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιωµέ-να από 6 µηνών έως 24 µηνών: 5,25ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιωµέ-να από 2 ετών έως 6 ετών: 9,38 ευ-ρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιωµέ-να άνω των 6 ετών: 4,88 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, από 10 η-µερών έως 6 µηνών: 1,88 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, από 6 µη-νών έως 24 µηνών: 5,25 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, από 24 µη-νών έως 6 ετών: 9,38 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, άνω των 6ετών: 4,88 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους κάτω των 400 κιλών, από 10 η-µερών έως 6 µηνών: 1,35 ευρώ ανά

ζώο.- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-

ρους κάτω των 400 κιλών, από 6 µη-νών έως 24 µηνών: 1,88 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους κάτω των 400 κιλών, από 24µηνών έως 6 ετών: 3,75 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους κάτω των 400 κιλών, άνω των 6ετών: 1,88 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα βελτιωµένα έως 1 έτους:0,64 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα βελτιωµένα άνω του 1 έτους:1,46 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα µη βελτιωµένα έως 1 έτους:0,38 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα µη βελτιωµένα άνω του 1 έ-τους: 0,90 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες βελτιωµένες έως 1 έτους:0,68 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες βελτιωµένες άνω του 1 έ-τους: 1,35 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες µη βελτιωµένες έως 1 έ-τους: 0,30 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες µη βελτιωµένες άνω του 1 έ-τους: 0,75 ευρώ ανά ζώο.

ΚΚυυκκλλάάδδεεςς

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 29

- Ελαιοποιήσιµες ελιές: 3,9 ευρώ ανάστρέµµα.

- Σταφύλια οινοποιήσιµα β΄ κατηγο-ρίας: 9,6 ευρώ ανά στρέµµα.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής καικρεοπαραγωγής από 10 ηµερών έ-ως 6 µηνών µε πιστοποιητικά καθα-ρόαιµα: 2,25 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής καικρεοπαραγωγής από 6 µηνών έως24 µηνών µε πιστοποιητικά καθαρό-αιµα: 6,00 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής καικρεοπαραγωγής από 2 ετών έως 6ετών µε πιστοποιητικά καθαρόαιµα:11,25 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής καικρεοπαραγωγής άνω των 6 ετών µεπιστοποιητικά καθαρόαιµα: 6,00ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιω-µένα από 10 ηµερών έως 6 µηνών:1,88 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιω-µένα από 6 µηνών έως 24 µηνών:5,25 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιω-µένα από 2 ετών έως 6 ετών: 9,38ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιω-µένα άνω των 6 ετών: 4,88 ευρώ α-νά ζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, από 10 η-µερών έως 6 µηνών: 1,88 ευρώ α-νά ζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, από 6 µη-νών έως 24 µηνών: 5,25 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, από 24µηνών έως 6 ετών: 9,38 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους άνω των 400 κιλών, άνω των6 ετών: 4,88 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους κάτω των 400 κιλών, από 10ηµερών έως 6 µηνών: 1,35 ευρώανά ζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-

ρους κάτω των 400 κιλών, από 6µηνών έως 24 µηνών: 1,88 ευρώανά ζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους κάτω των 400 κιλών, από 24µηνών έως 6 ετών: 3,75 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή κρεοπαραγωγής ζώντος βά-ρους κάτω των 400 κιλών, άνω των6 ετών: 1,88 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα βελτιωµένα έως 1 έτους:0,64 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα βελτιωµένα άνω του 1 έ-τους: 1,46 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα µη βελτιωµένα έως 1 έ-τους: 0,38 ευρώ ανά ζώο.

- Πρόβατα µη βελτιωµένα άνω του 1έτους: 0,90 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες βελτιωµένες έως 1 έτους:0,68 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες βελτιωµένες άνω του 1 έ-τους: 1,35 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες µη βελτιωµένες έως 1 έ-τους: 0,30 ευρώ ανά ζώο.

- Κατσίκες µη βελτιωµένες άνω του 1έτους: 0,75 ευρώ ανά ζώο.

- Ελαιοποιήσιµες ελιές: 3,9 ευρώ ανά στρέµµα.- Επιτραπέζιες ελιές: 10,9 ευρώ ανά στρέµµα.- Σταφύλια προς οινοποίηση α΄ κατηγορίας;

23,4 ευρώ ανά στρέµµα.- Σύκα Ξηρά: 22,7 ευρώ ανά στρέµµα.- Σύκα Νωπά: 48,0 ευρώ ανά στρέµµα.- Σανά: 1,7 ευρώ ανά στρέµµα.- Βρώµη: 0,7 ευρώ ανά στρέµµα.- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρεοπαρα-

γωγής από 10 ηµερών έως 6 µηνών µε πι-στοποιητικά καθαρόαιµα: 2,25 ευρώ ανάζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρεοπαρα-γωγής από 6 µηνών έως 24 µηνών µε πιστο-ποιητικά καθαρόαιµα: 6,00 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρεοπαρα-γωγής από 2 ετών έως 6 ετών µε πιστοποιη-τικά καθαρόαιµα: 11,25 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής και κρεοπαρα-γωγής άνω των 6 ετών µε πιστοποιητικά κα-θαρόαιµα: 6,00 ευρώ ανά ζώο.

- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιωµένα από10 ηµερών έως 6 µηνών: 1,88 ευρώ ανά

ζώο.- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιωµένα από

6 µηνών έως 24 µηνών: 5,25 ευρώ ανά ζώο.- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιωµένα από

2 ετών έως 6 ετών: 9,38 ευρώ ανά ζώο.- Βοοειδή γαλακτοπαραγωγής βελτιωµένα άνω

των 6 ετών: 4,88 ευρώ ανά ζώο.- Πρόβατα βελτιωµένα έως 1 έτους: 0,64 ευ-

ρώ ανά ζώο.- Πρόβατα βελτιωµένα άνω του 1 έτους: 1,46

ευρώ ανά ζώο.- Πρόβατα µη βελτιωµένα έως 1 έτους: 0,38

ευρώ ανά ζώο.- Πρόβατα µη βελτιωµένα άνω του 1 έτους:

0,90 ευρώ ανά ζώο.- Κατσίκες βελτιωµένες έως 1 έτους: 0,68 ευ-

ρώ ανά ζώο.- Κατσίκες βελτιωµένες άνω του 1 έτους: 1,35

ευρώ ανά ζώο.- Κατσίκες µη βελτιωµένες έως 1 έτους: 0,30

ευρώ ανά ζώο.- Κατσίκες µη βελτιωµένες άνω του 1 έτους:

0,75 ευρώ ανά ζώο.

ΣΣάάµµοοςς -- ΙΙκκααρρίίαα

∆∆ωωδδεεκκάάννηησσαα

30 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

ÚÂÔÚÙ¿˙

ŒÓ· ÊÔÚËÙfi «ıËÛ·˘ÚÔÊ˘Ï¿ÎÈÔ»ÁÓÒÛ˘

«º˘Ù¿ Î·È ¶·Ú¿‰ÔÛË: ªÈ· ¿ÏÏË fi„Ë Ù˘ µÈÔÔÈÎÈÏfiÙËÙ·˜»

της ΒΑΓΓΕΛΙΩΣ ΧΡΗΣΤΙ∆ΟΥ

MMιιαα έέκκθθεεσσηη µµεε θθέέµµαα ««ΦΦυυττάά κκααιι ΠΠααρράά--δδοοσσηη»»,, φφιιλλοοξξεεννήήθθηηκκεε µµέέσσαα σσττοονν ππεε--ρραασσµµέέννοο ΑΑύύγγοουυσσττοο σσττοο ΑΑρρχχοοννττιικκόό ΓΓώώ--γγοουυ σσττηη ΒΒααττοούύσσαα ττηηςς ΛΛέέσσββοουυ,, σσττααππλλααίίσσιιαα εεκκδδήήλλωωσσηηςς ττοουυ ∆∆ήήµµοουυ ΕΕρρεε--

σσοούύ –– ΑΑννττίίσσσσηηςς µµεε ττοο ΜΜοουυσσεείίοο ΦΦυυσσιικκήήςς ΙΙσσττοορρίίααςς ΑΑπποολλιι--θθωωµµέέννοουυ ∆∆άάσσοουυςς.. ΣΣεε ααυυττήήνν ππααρροουυσσιιάάσσττηηκκεε υυλλιικκόό πποουυσσυυγγκκεεννττρρώώθθηηκκεε ααππόό ττοο ΠΠααννεεππιισσττήήµµιιοο ΑΑιιγγααίίοουυ σστταα ππλλααίί--σσιιαα ττοουυ ππρροογγρράάµµµµααττοοςς ««BBIIOOBBUUSS»» κκααιι ττοο οοπποοίίοο έέχχεειι κκαα--ττααγγρρααφφεείί σσττηηνν εειιδδιικκήή έέκκδδοοσσηη ««ΦΦυυττάά κκααιι ΠΠααρράάδδοοσσηη:: ΜΜιιααάάλλλληη όόψψηη ττηηςς ΒΒιιοοπποοιικκιιλλόόττηηττααςς»»,, πποουυ κκυυκκλλοοφφόόρρηησσεε ττοο22000088.. ΈΈνναα ββιιββλλίίοο πποουυ έέχχεειι σσκκοοππόό νναα φφέέρρεειι ττοουυςς αανναα--γγννώώσσττεεςς ττοουυ σσεε εεππααφφήή µµεε ττηηνν ππααρρααδδοοσσιιαακκήή γγννώώσσηη γγιιαα3355 φφυυττάά,, όόππωωςς ααυυττήή δδιιααµµοορρφφώώθθηηκκεε σστταα ννηησσιιάά ττοουυ ΒΒοο--ρρεειιοοααννααττοολλιικκοούύ ΑΑιιγγααίίοουυ µµεε ττοο ππέέρραα--σσµµαα ττωωνν χχρρόόννωωνν κκααιι κκρρααττεείίττααιι αακκόό--µµηη ζζωωννττααννήή χχάάρρηη σσττιιςς µµααρρττυυρρίίεεςς αανν--θθρρώώππωωνν µµεεγγααλλύύττεερρωωνν σσεε ηηλλιικκίίαα..Πρόκειται για το αποτέλεσµα µιαςερευνητικής δουλειάς που, σταπλαίσια του προγράµµατος«BIOBUS», εκπονήθηκε από τοΕργαστήριο ∆ιαχείρισης Βιοποικι-λότητας του Τµήµατος Περιβάλλο-ντος του Πανεπιστηµίου Αιγαίου,από τον Οκτώβριο έως τον Ιούνιοτου 2007. Στο πλαίσιο της, πραγ-µατοποιήθηκε επιτόπια έρευναστα νησιά του ΒορειοανατολικούΑιγαίου (Λέσβος, Λήµνος, Χίος,Σάµος και Ικαρία), που στόχευεστη συλλογή της γνώσης για τιςπαραδοσιακές χρήσεις των φυτών, µε απώτερο στό-χο την καταγραφή των παραδοσιακών χρήσεών τουςως βάση για την ανάπτυξη καινοτόµων επιχειρηµατι-κών ιδεών, µε κέντρο τη βιοποικιλότητα.Αναζητήθηκαν, έτσι, σε κάθε νησί, άνθρωποι µεγαλύ-τερης ηλικίας, που στο παρελθόν χρησιµοποίησαν ταφυτά για τις καθηµερινές τους ανάγκες, αλλά και νε-ότεροι που από µεράκι και συνείδηση της αξίας αυ-τής της γνώσης, προσπάθησαν να µυηθούν σε αυτή. Μέσα από 240 περίπου συναντήσεις και συνεντεύ-ξεις πάνω στην αξία και τη χρήση κάθε φυτού στηνκαθηµερινή ζωή, τη γεωργία ή την κτηνοτροφία, αλ-λά και εµπειρικές εξορµήσεις στην ύπαιθρο ώστε να

συλλεχθούν δείγµατα και να τραβηχτούν φωτογρα-φίες των φυτών, συγκεντρώθηκαν τελικά πληροφο-ρίες για πάνω από 250 είδη της άγριας χλωρίδαςτων πέντε νησιών.

º˘Ù¿ Ô˘ fiÏÔÈ Û˘Ó·ÓÙ¿ÌÂΤο «Φυτά και Παράδοση» συγκεντρώνει τη γνώσηπου αποκτήθηκε για τις παραδοσιακές χρήσεις 35φυτών, τα οποία και επιλέχθηκαν λόγω της πολύ-πλευρης αξίας και χρήσης τους στην παραδοσιακήζωή, αλλά και του ότι είναι κάποια από αυτά που συ-ναντάµε καθηµερινά γύρω µας, τα ίδια που συνα-ντούσαν και οι γηραιότεροι στα µονοπάτια που διέ-σχιζαν καθηµερινά, για να πάνε στα χωράφια καιτους µπαξέδες τους. Στις σελίδες του βιβλίου περιλαµβάνονται, για κάθε

φυτό, µαρτυρίες από διαφορετι-κούς ανθρώπους, καθώς και εν-διαφέροντα σχόλια για το φυτό,τρόποι επεξεργασίας του, συντα-γές, τοπικές εκφράσεις και παροι-µίες, ενώ σε ορισµένες περιπτώ-σεις, την παρουσίαση συνοδεύ-ουν παραδείγµατα καινοτόµων ε-πιχειρήσεων από διάφορα µέρητου κόσµου, που έχουν καταφέρεινα στηρίζονται στη βιοποικιλότη-τα, να συµβάλλουν στη διατήρησήτης και ταυτόχρονα να είναι οικο-νοµικά βιώσιµες.«Η συγκεκριµένη δουλειά γινότανγια πρώτη φορά στο Βορειοανατο-λικό Αιγαίο», εξήγησε στο «νησιω-τικό Αγρόκτηµα» η οικονοµολό-

γος, απόφοιτος του προγράµµατος µεταπτυχιακώνσπουδών «Περιβαλλοντική Πολιτική και ∆ιαχείριση»του Τµήµατος Περιβάλλοντος και υπεύθυνη για όλητην έρευνα που πραγµατοποιήθηκε, ΑΑθθηηννάά ΑΑννττύύππαα.«Μια τέτοια έρευνα έχει ιδιαίτερη σηµασία γιατίπραγµατοποιήθηκε σε νησιά, που από µόνα τους εί-ναι µεν αποµονωµένες περιοχές και διατηρούν τιςπαραδοσιακές γνώσεις, ωστόσο παρουσιάζουν πα-ράλληλα αστικοποίηση και γήρανση του πληθυσµούτους, µε αποτέλεσµα η γνώση αυτή να χάνεται στα-διακά. Συνειδητοποιεί κανείς ότι µια τέτοιου είδουςγνώση φέρνει τον άνθρωπο πιο κοντά στη φύση, τον

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 31

βοηθάει να δει µια άλλη χρησιµότητα αυτού πουβλέπει καθηµερινά γύρω του, η οποία συνδέεται πο-λύ µε βιολογικές του ανάγκες και τον κάνει να νιώ-θει πιο δυνατός. Πρόκειται για µια σύνδεση ουσια-στική, που καλλιεργεί το σεβασµό στη φύση». Το «Φυτά και Παράδοση» µπορεί να το βρει κανείςδωρεάν στο Πανεπιστήµιο Αιγαίου ή σε ηλεκτρονικήέκδοση στην ιστοσελίδα του Εργαστηρίου ∆ιαχείρι-σης Βιοποικιλότητας του Τµήµατος Περιβάλλοντος,http://www.env.aegean.gr/edb/default.htm.

ΑΑπποοσσππάάσσµµαατταα ααππόό ττοο ββιιββλλίίοο::

∆ÛÔ˘ÎÓ›‰·Ικαρία: τσικνούδα, τσουκνίδα / Λέσβος: ατσικνίδα,τσουκνίδα, τσιγκνίθρα / Λήµνος: Κουτσουνίδα,τσουκνίδα / Σάµος: τσουκνίδα / Χίος: Τσουκνίδα«Η τσουκνίδα είναι για τα ρεµατικά, αλλά όταν είναικαι έχει βολαράκια επάνω, εκεί να την κόψεις και ε-

κεί που πονάς να τρίψεις. Αλλά υποφέρεις, κάνεικαι καντήλες» (Ανδρονίκη Μόσχου, Μύρινα Λήµνου)

∑Ô¯fi˜Ικαρία: Τζόχος / Λέσβος: Ζοχός, ζόχος, Λήµνος: Ζό-χος / Σάµος: Ζογκός, Χίος: Τσόχος, ζοχός«Έχω δει εγώ σκαντζόχοιρο, ο οποίος έτρωγε φίδι,που λεν ότι δεν τρώει, λοιπόν µετά από κει έφυγεκαι πήγε στην άκρη στο νερό και έψαχνε, έτρωγε τέ-τοιο πράγµα (σ.σ. ζοχό). Άµα το έκανα σε κάποιοσυζήτηση παλιό, λέει ότι αυτό είναι το αντίδοτό του.Τώρα, κατά πόσο αληθεύει!» (Χρίστος Γαϊτάνης,Πλωµάρι Λέσβου) (σ.σ. τον ζοχό, τον χρησιµοποιού-σαν ως αντίδοτο στα τσιµπήµατα σκορπιού και φιδι-ού).

§˘Á·ÚÈ¿Ικαρία: Λυγαριά / Λέσβος: Λυγαριά, αλγαριά / Λή-µνος: λυγαριά / Σάµος: Καναπίτσα, λυγαριά / Χίος:ΛυγαριάΟι κτηνοτρόφοι έδιναν στα ζώα τους ζωµό από τονκαρπό, άλλοτε ως καταπραϋντικό και άλλοτε ως στυ-πτικό (Λέσβος, Λήµνος, Σάµος, Χίος). Στη µελισσο-τροφία, η λυγαριά θεωρείται από τους ντόπιους µε-λιτογόνο φυτό (Ικαρία, Λέσβος).

™˘ÎÈ¿Το κατάπλασµα από την ψίχα και τη φλούδα του κλα-διού της συκιάς, εφαρµόστηκε και σε πληγές ζώων.Επιπλέον, µε το βράσµα από σύκα άλειφαν τα σπυ-ριά στα χείλη των ζώων (Λέσβος).«Η συκιά, άλλη φορά, άµα είχες κάλο, ανάµεσα σταδακτύλια που βγαίνει, µε το γάλα το αλείβγαµε απά-νω δυο τρεις φορές και έπεφτε ο κάλος» (Μορφού-λα Καραµπάλλη, Πολιχνίτος Λέσβου).

tΑναζητήθηκαν σε κάθε νησί,

άνθρωποι µεγαλύτερης ηλικίας,που στο παρελθόν

χρησιµοποίησαν τα φυτά για τιςκαθηµερινές τους ανάγκες, αλλά

και νεότεροι που από µεράκι καισυνείδηση της αξίας αυτής της

γνώσης, προσπάθησαν ναµυηθούν σε αυτή

s

32 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

¿ÚıÚÔ

ª·ÓÈÙ¿ÚÈ·… ÔÈ Î›Ó‰˘ÓÔÈ Ô˘ Ì·˜ ·ÂÈÏÔ‡Ó!

√‰ËÁ›Â˜ ÁÈ· Ì·ÓÈÙ·ÚfiÊÈÏÔ˘˜ Î·È ÌË

του APIΣTEI∆H ΣΓATZOY

¶¶ρρόόσσφφαατταα αανναακκοοιιννώώθθηηκκεε οο θθάάννααττοοςς εε--ννόόςς µµεεττααννάάσσττηη πποουυ έέµµεεννεε σσττηηνν ΚΚρρήή--ττηη,, ααππόό ττηηνν κκααττααννάάλλωωσσηη δδηηλληηττηηρριιωω--δδώώνν µµααννιιττααρριιώώνν.. ΤΤοο γγεεγγοοννόόςς ααυυττόό ββάά--ζζεειι ξξααννάά εεππίί ττάάππηηττοοςς ττοο θθέέµµαα ττηηςς ππρροο--

σστταασσίίααςς µµααςς ααππόό ττοουυςς κκιιννδδύύννοουυςς πποουυ κκρρύύββεειι ηη σσυυλλ--λλοογγήή κκααιι κκααττααννάάλλωωσσηη άάγγρριιωωνν µµααννιιττααρριιώώνν.. ΣΣεε ααυυττόό ττοοάάρρθθρροο,, θθαα ππρροοσσππααθθήήσσοουυµµεε νναα ππεερριιγγρράάψψοουυµµεε σσυυννοο--ππττιικκάά ττιιςς µµοορρφφέέςς πποουυ µµπποορρεείί νναα ππάάρρεειι ηη δδηηλληηττηηρρίίαα--σσηη ααππόό µµααννιιττάάρριιαα..Τα µανιτάρια λοιπόν που προκαλούν δηλητηρίαση, εί-ναι δηλητηριώδη και δηλητηριασµένα, όπως συχνάπυκνά ακούµε. Το δηλητήριο δηλαδή αποτελεί στοι-χείο του οργανισµού και δεν προσλαµβάνεται εξωτε-ρικά. Άρα υπάρχουν ήδη δηλητηριώδη, τοξικά όπωςτα αναφέρουµε συχνά, πολλά από αυτά θανατηφόρα,είδη αδιάφορα για τροφή ή αδύνατον να καταναλω-θούν (π.χ. ξυλοµύκητες) και είδη εδώδιµα. Η αδυνα-µία να ξεχωρίσουµε τα τοξικά από τα εδώδιµα, είναιαυτό που προκαλεί τις δηλητηριάσεις. Αν λοιπόν µετάαπό ένα γεύµα µε µανιτάρια, εµφανιστούν συµπτώµα-τα, θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να ζητηθεί άµεσηιατρική βοήθεια. Αν τα συµπτώµατα εµφανιστούν σχε-τικά αργά (από 6 ώρες και πάνω µετά το γεύµα), ο α-σθενής πρέπει οπωσδήποτε να εισαχθεί στο νοσοκο-µείο. Είναι σκόπιµο να προκληθεί εµετός, αν αυτόδεν έχει ήδη συµβεί. Για να καταστεί δυνατή η ταυτο-ποίηση (αναγνώριση) των µανιταριών που προκάλε-σαν τη δηλητηρίαση, πρέπει να κρατηθούν όλα τατροφικά απορρίµµατα και αποµεινάρια του γεύµατος,καθώς και ο εµετός και τα κόπρανα. Μόνο ένας πε-πειραµένος µυκητολόγος µπορεί να βγάλει συµπερά-σµατα από την εξέταση τέτοιου υλικού για το µανιτά-ρι που καταναλώθηκε. Γι’ αυτόν το λόγο, το τοπικό ια-τρικό και φαρµακευτικό προσωπικό και το νοσοκο-µείο, θα πρέπει να έχουν έναν κατάλογο µε έµπει-ρους ειδικούς των µανιταριών που κατοικούν στηνπεριοχή.Βασικός στόχος κατά την αντιµετώπιση µιας δηλητη-ρίασης από µανιτάρια, είναι η ταχύτερη δυνατή απο-µάκρυνση του δηλητηρίου, µε παράλληλη αναπλήρω-ση της απώλειας ύδατος και ηλεκτρολυτών, ενώ πρέ-πει επίσης να αντιµετωπιστούν συµπτωµατικά διεγέρ-σεις, κράµπες, σπασµοί, ή κυκλοφορικά προβλήµα-τα. Η συγκεκριµένη θεραπεία που θα απαιτηθεί, ε-

ξαρτάται από το είδος δηλητηρίασης που θα διαγνω-σθεί και περιγράφεται κατά περίπτωση παραπάνω. Τοτηλέφωνο του Κέντρου ∆ηλητηριάσεων για τη χώραµας είναι: 7793777.Συνήθως δεν είναι εύκολο να βγάλει κανείς συγκε-κριµένο συµπέρασµα σχετικά µε το είδος της δηλητη-ρίασης από τα συµπτώµατα και µόνο. Γι’ αυτό, είναιπάντα απαραίτητο να γίνεται προσπάθεια αναγνώρι-σης των µανιταριών που καταναλώθηκαν είτε από υ-πολείµµατα αµαγείρευτων µανιταριών, είτε από ολό-κληρα, είτε από µαρτυρίες ανθρώπων που µπορούννα περιγράψουν µε λεπτοµέρειες τα µανιτάρια πρινµαγειρευτούν. Ας δούµε όµως τις διαφορετικές µορ-φές δηλητηρίασης καθώς και τα κυριότερα µανιτάριαπου τις προκαλούν.

º·ÏÏÔÂȉÈÎfi Û‡Ó‰ÚÔÌÔ Πρόκειται για το σύνδροµο που προκαλεί –µε πολύµεγάλη διαφορά- τους περισσότερους θανάτους! Ταπρώτα συµπτώµατα εµφανίζονται αρκετές ώρες µετάτην κατανάλωση των µανιταριών, από 6-24 ώρες, αλ-λά στην πλειονότητα των περιπτώσεων έπειτα από 8-12 ώρες (εµετός, διάρροιες, πόνοι κλπ). Γι’ αυτό, θαπρέπει να ανησυχήσουµε περισσότερο αν τα συµπτώ-µατα εµφανιστούν µέσα στο διάστηµα αυτό. Εµφάνι-ση των συµπτωµάτων, νωρίτερα (µέσα στα προανα-φερθέντα χρονικά όρια) σηµαίνει µεγαλύτερα επίπε-δα τοξινών στον οργανισµό και συνεπώς µεγαλύτεροκίνδυνο, ενώ όσο πιο καθυστερηµένη είναι η εµφάνι-σή τους, τόσο χαµηλότερο είναι το επίπεδο των τοξι-νών και, άρα, πιο αισιόδοξη η έκβαση της δηλητηρία-σης. Οι τοξίνες που προκαλούν το σύνδροµο είναι οιαµατοξίνες, µε πιο δραστικές τις αµανιτίνες (α-, β-, γ-και ε-αµανιτίνη). Τα µανιτάρια που προκαλούν αυτό τοθανατηφόρο σύνδροµο, είναι τα: Αmanitaphalloides, A. verna (παρόντα και τα δυο στο νησίµας), A. Virosa, τα οποία ευθύνονται για το 90% περί-που των θανάτων παγκοσµίως,

√ÚÂÏÏ·ÓÈÎfi Û‡Ó‰ÚÔÌÔ Πρόκειται για το σύνδροµο µε την πιο µακρά περίοδοεπώασης. Αν και σε σπάνιες περιπτώσεις µπορεί ναεµφανιστούν σύντοµα κάποια γαστρεντερικά συµπτώ-µατα, στην τυπική εξέλιξη του συνδρόµου, τα πρώτασυµπτώµατα εµφανίζονται πολύ αργά, συνήθως µετάαπό 2 έως 17 ηµέρες. Όσο µεγαλύτερη είναι η πο-σότητα των καταναλωθέντων µανιταριών που το προ-

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 33

καλούν, τόσο νωρίτερα θα εµφανιστούν τα συµπτώ-µατα. Τα υπεύθυνα για το σύνδροµο µανιτάρια, είναιτα Cortinarius orellanus, C. orellanoides, C. gentilis,C. splendens, καθώς και ορισµένα ακόµη µανιτάριατου γένους Cortinarius (του υπογένουςPhlegmacium). Πρόκειται για µανιτάρια που έχουνστο αρχικό στάδιο «κουρτίνα» (κάτι που µοιάζει µε ι-στό αράχνης) στο κάτω µέρος του καπέλου τους, η ο-ποία σύντοµα χάνεται, αφήνοντας µόνο ίχνη της πά-νω στο πόδι. Τα ελάσµατά τους (τα «φυλλαράκια» στοκάτω µέρος του καπέλου τους), παίρνουν σύντοµακαφέ χρώµα. Τα συνήθη χρώµατα αυτών των µανιτα-ριών είναι κίτρινο, καφεκίτρινο, ή κιτρινοκόκκινο. Οιτοξίνες τους προσβάλλουν τους νεφρούς.

°˘ÚÔÌÈÙÚÈÎfi Û‡Ó‰ÚÔÌÔ Προκαλείται κυρίως από τον ασκοµύκητα Gyromitraesculenta (παρότι το esculenta σηµαίνει βρώσιµη,πράγµα που δείχνει και την αστοχία ακόµη και επιστη-µονικών ονοµασιών), αλλά και από µερικούς ακόµη α-σκοµύκητες. Πρόκειται για µύκητες που δεν µοιάζουνκαθόλου µε τα συνηθισµένα µανιτάρια. Το G.esculenta έχει πόδι πάνω στο οποίο βρίσκεται η +/-καφέ ή καφεκόκκινου χρώµατος, ανώµαλα πτυχωτήκεφαλή του, που µοιάζει µε µάζα τσαλακωµένου χαρτι-ού ή κάπως µε ανθρώπινο εγκέφαλο. Οι µύκητες αυτοί

είναι πολύ εύθραυστοι και βγαίνουν µόνο την άνοιξη.

ªÔ˘ÛηÚÈÓÈÎfi Û‡Ó‰ÚÔÌÔΤο σύνδροµο αυτό χαρακτηρίζεται από έντονες κρί-σεις εφίδρωσης µε άφθονη παραγωγή σιέλου και δα-κρύων. Παρά το όνοµά του, δεν προκαλείται από το«τρελοµανίταρο» (Amanita muscaria), αλλά από πολλάείδη Inocybe (η τοξίνη µουσκαρίνη έχει εντοπιστεί σε40 τουλάχιστον είδη Inocybe, από τα οποία πιο γνω-στά είναι τα Inocybe bongardii, I. dulcamara, I.fastigiata, I. geophylla, I. kuehneri, I. lacera, I.langei, I. lanuginosa, I. maculata, I. patouillardii, I.pusio και I. Queletii), µερικά µικρά λευκά είδη του γέ-νους Clitocybe, όπως Clitocybe phyllophila, C.candicans, C. dealbata, C. ericetorum, καθώς και α-πό τα Mycena pura και M. rosea. Πρόκειται γενικώςγια µικρού έως µικροµεσαίου µεγέθους µανιτάρια µεελάσµατα.

¶·ÓıËÚËÓÈÎfi Û‡Ó‰ÚÔÌÔΠροκαλείται από το «τρελοµανίταρο» (Amanitamuscaria - το γνωστό κόκκινο µανιτάρι των παραµυ-θιών µε τις άσπρες «βούλες»), το συγγενικό του είδοςAmanita regalis, το Amanita gemmata, καθώς και α-πό το Amanita pantherina (καφέ µανιτάρι, επίσης µεάσπρες «βούλες» στο καπέλο του, το οποίο µάλιστα δί-νει δυναµικό «παρών» στα σχετικά οικοσυστήµατα της

Amanita muscaria

34 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

Λέσβου). Το A. pantherina είναι το πιο επικίνδυνο απότα παραπάνω µανιτάρια και ευθύνεται για πολλές δη-λητηριάσεις, ακόµη και θανάτους. Η θνησιµότητα απότο τελευταίο αυτό µανιτάρι, όπως προκύπτει από διά-φορες έρευνες, ποικίλλει από µηδέν έως 12%. Αντίθε-τα, το «τρελοµανίταρο» (Amanita muscaria) δεν φαίνε-ται να έχει προκαλέσει θανάτους. Έχει µάλιστα χρησι-µοποιηθεί από τους αρχαίους χρόνους για τις ψυχο-τροπικές ιδιότητές του σε θρησκευτικές τελετές.

æÈÏÔ΢‚ÈÓÈÎfi Û‡Ó‰ÚÔÌÔΠροκαλείται από αρκετά είδη του γένους Psilocybe, α-πό τα οποία ίσως γνωστότερα είναι τα Psilocybesemilanceata, P. cyanescens και P. cubensis. Η κύριαδραστική ουσία (ψιλοκυβίνη) υπάρχει ακόµη σε κά-ποια είδη Panaeolus και Pholiotina, καθώς και σε λί-γα είδη µερικών ακόµη γενών. Πρόκειται γενικώς γιαείδη µικρών µανιταριών µε ελάσµατα, που αποκτούνσκούρο χρώµα.Σπάνιες είναι οι τυχαίες δηλητηριάσεις από τα µανιτά-ρια αυτά, κυρίως επειδή το µικρό τους µέγεθος δενπροκαλεί κάποιον να τα µαζέψει (κατά λάθος) για φα-γητό. Αντίθετα, κάποιοι κάνουν συνειδητή χρήση τουςλόγω των ψυχοτροπικών ιδιοτήτων τους, που είναι πα-ρόµοιες µε εκείνες του LSD.

∫ÔÚÈÓÈÎfi Û‡Ó‰ÚÔÌÔΠρόκειται για σύνδροµο που εµφανίζεται µόνο όταν γί-νει κατανάλωση αλκοόλ σε συνδυασµό µε ορισµέναµανιτάρια. Τα τελευταία ανήκουν στο γένος Coprinus,

από τα οποία τα πιο έντονα συµπτώµατα προκαλεί τοείδος Coprinus atramentarius

¶·ÍÈÏÈÎfi Û‡Ó‰ÚÔÌÔΠρόκειται για σχετικά σπάνιο σύνδροµο, το οποίο προ-καλείται από το µανιτάρι Paxillus involutus και πιθανό-τατα επίσης από το πολύ όµοιο συγγενικό του είδοςPaxillus rubicundulus. Η επικινδυνότητα αυτού τουµανιταριού (που µπορεί να προκαλέσει ακόµη και θά-νατο), αναγνωρίστηκε σχετικά πρόσφατα, µια και θεω-ρούνταν φαγώσιµο και καταναλωνόταν σε µεγάλες πο-σότητες από πάρα πολλούς ανθρώπους.

°·ÛÙÚÂÓÙÂÚÈÎfi Û‡Ó‰ÚÔÌÔΕίναι το σύνδροµο που περιλαµβάνει όλες τις δηλητη-ριάσεις στις οποίες το κυρίαρχο χαρακτηριστικό είναιοι διαταραχές της γαστρεντερικής οδού. Είναι αναµφί-βολα το συχνότερο από όλα τα σύνδροµα που προκα-λούνται από µύκητες. Το σύνδροµο αυτό δεν θεωρείταιγενικά σοβαρό ή επικίνδυνο, µε εξαίρεση περιπτώσειςατόµων µε καρδιακά προβλήµατα ή άλλα πολύ σοβαράπροβλήµατα υγείας ή ιδιαίτερα εξασθενηµένων οργανι-σµών. Λόγω της µη σοβαρής του εξέλιξης, πολλά περι-στατικά δεν καταγράφονται καθόλου, µε αποτέλεσµα ταστατιστικά στοιχεία της εµφάνισής του να είναι πολύ υ-ποτιµηµένα. Ειδικά για τη Λέσβο, θα πρέπει να προσέ-ξουµε τα παρακάτω είδη επειδή οµοιάζουν µε είδηπου καταναλώνονται παραδοσιακά στο νησί.

Agaricus xanthodermus και άλλα συγγενή αγαρικά,που κατά κανόνα κιτρινίζουν στο άγγιγµα και έχουν

¿ÚıÚÔ

Omphalotusolearius

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 35

ΑΑννααλλυυττιικκάά γγιιαα ττοονν ττρρόόπποο ααννττιιµµεεττώώππιισσηηςς κκααιι τταα σσυυµµππττώώµµαατταα,, µµπποορρεείίττεε νναα ααννααττρρέέξξεεττεε σσττηηνν εεξξααιιρρεεττιικκήήεερργγαασσίίαα ττοουυ ΆΆγγγγεελλοουυ ΠΠααππααδδηηµµηηττρρίίοουυ,, πποουυ έέχχεειι ααννααρρττηηθθεείί σσττοοhhttttpp::////wwwwww..mmaanniittaarrii..ggrr//mmaanniittaarriiaa//tteexxttss//ddiilliittiirriiaassiiss..hhttmm εεννώώ ππρρόόσσββαασσηη µµπποορρεείί κκααννεείίςς νναα έέχχεειι κκααιι ααππόόττοο hhttttpp::////mmaanniittaarriilleessvvooss..bbllooggssppoott..ccoomm.. ΤΤοο ππααρρόόνν άάρρθθρροο ββαασσίίζζεεττααιι σσττηηνν ππααρρααππάάννωω εερργγαασσίίαα((σσύύννττµµηησσηη,, εεππιιλλοογγήή ααπποοσσππαασσµµάάττωωνν κκααιι σσυυσσχχέέττιισσηη µµεε ττηη ΛΛέέσσββοο µµέέσσαα ααππόό ττηη σσυυλλλλοογγιικκήή εεµµππεειιρρίίαα ττοουυΣΣυυλλλλόόγγοουυ ΜΜααννιιττααρρόόφφιιλλωωνν))..

οσµή ιωδίου ή φαινόλης ή µελάνης. Στο γένοςAgaricus ανήκουν µανιτάρια µε το παραδοσιακόόνοµα δροσίτες, παπαρίτες, που καταναλώνονταιπαραδοσιακά στο νησί µας.Ορισµένα είδη Lactarius και Russula, όπωςLactarius helvus, L. torminosus, Russula emeticaκαι συγγενικά είδη (γενικότερα αποφεύγουµε ταµανιτάρια µε καυτερή γεύση). Τα είδη αυτά είναισυγγενικά και οµοιάζουν µε τα µαζικά συλλεγόµε-να µανιτάρια από τους κατοίκους της Λέσβου,δηλαδή τους πευκίτες, κµαρίτες και τουςάσπρους. Omphalotus olearius. Χρειάζεται µεγάλη προσοχήεδώ λόγω οµοιότητας µε το περιζήτητοCantharellus cibarius αλλά και γιατί έχει το ίδιοχρώµα µε τους πευκίτες και εξαιρετικά αρχάριοιµπορούν να τον µπερδέψουν, ενώ καρποφορεί καισε ξύλο λεύκας, «παραβιάζοντας» τον επικίνδυνο«κανόνα» της παράδοσης «Ίβρις µανίτ’ πας σι λεύ-κου, φάτουν».

¢ËÏËÙËÚÈ¿ÛÂȘ ·fi ˆÌ¿ Ì·ÓÈÙ¿ÚÈ·Αρκετά µανιτάρια που µαγειρεµένα είναι φαγώσιµα(στα οποία µάλιστα ανήκουν και µερικά από τα πιο πε-ριζήτητα είδη), µπορούν να προκαλέσουν δηλητηρία-ση αν καταναλωθούν ωµά ή ανεπαρκώς µαγειρεµένα.Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα µανιτάρια αυτά πε-ριέχουν τοξίνες που είναι θερµοδιαλυτές, δηλαδή κα-ταστρέφονται µε τη θερµότητα που αναπτύσσεται κατάτο µαγείρεµα, µε αποτέλεσµα να µην προκαλούν κανέ-να απολύτως πρόβληµα, αφού τα µανιτάρια έχουν µα-

γειρευτεί. Από τις προαναφερθείσες τοξίνες, οι περισ-σότερες προκαλούν καθαρά γαστρεντερικά συµπτώµα-τα, ορισµένες όµως µπορούν να προκαλέσουν και αι-µόλυση. Από τα µανιτάρια της κατηγορίας αυτής, ταπιο γνωστά είναι: Amanita rubescens κλπ, Armillaria,όλα τα είδη Lactarius µε καυτερή ή δριµεία γενικώςγεύση, το «κοτόπουλο του δάσους» Laetiporussulphureus, οι µαβίτες (Lepista nuda) κ.ά. Ακόµη, οιπεριζήτητες µορχέλλες (Morchella). Γενικά δεν θαπρέπει να τρώµε κανένα µανιτάρι ωµό, εκτός αν έχου-µε σαφή διαβεβαίωση ότι κάποιο είδος µπορεί να φα-γωθεί και ωµό.

¢˘Û·ÓÂÍ›· ÛÙ· Ì·ÓÈÙ¿ÚÈ·Τέλος, όπως κάθε άλλο τρόφιµο, έτσι και τα µανιτάριαµπορούν να προκαλούν δυσανεξία σε ορισµένους. Υ-πάρχουν άτοµα που είναι ευαίσθητα ακόµη και στο πιοευρέως καλλιεργούµενο µανιτάρι του εµπορίου(Agaricus bisporus). Όσοι δοκιµάζουν πρώτη φορά έ-να µανιτάρι, καλό θα είναι να τρώνε µόνο ένα µικρόκοµµάτι του, έτσι ώστε να ελέγξουν την αντίδραση τουοργανισµού τους. Αν διαπιστωθεί κάποια δυσανεξία,προφανώς θα πρέπει στο µέλλον να το αποφεύγουν.

Γυµνοσάλιαγκαςτρώει ένακαρπόσωµαAmanita verna

tΤα Amanita phalloides και A-

manita verna είναι τα µανιτάριαπου ευθύνονται για το 90% των

θανάτων παγκοσµίως,αποδεικνύοντας ταυτόχρονα ότι

είναι πολύ επικίνδυνο ναπιστεύουµε ότι τα µανιτάρια πουκαταναλώνονται από ζώα, είναι

ασφαλή!

s

36 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

ÙÈ̤

ÂÏ·

ÈÔÏ¿‰

Ô

Τιµέ

ς έξ

τρα

παρθ

ένου

ελα

ιολά

δου

ΕΑΣ

Λέσβ

ουΠο

ιότη

τες

10-1

2-20

0829

-01-

2009

29-0

4-20

0901

-07-

2009

07-0

9-20

0903

-11-

2009

17-1

1-20

0922

-12-

2009

25-0

6-20

1017

-02-

2011

Τρία

δέκ

ατα

2.3

2.1

1.9

2.1

2.4

2.25

2.2

2.1

2.2

2.09

Τέσσ

ερα

δέκα

τα2.

252.

061.

862.

062.

362.

212.

162.

062.

162.

07Πέ

ντε

δέκα

τα2.

22.

021.

822.

022.

322.

172.

122.

022.

122.

05Έ

ξι δέ

κατα

2.16

1.99

1.79

1.99

2.29

2.14

2.09

1.99

2.09

2Επ

τά δ

έκατ

α2.

141.

961.

761.

962.

262.

112.

061.

962.

061.

96Οκ

τώ δ

έκατ

α2.

131.

941.

741.

942.

242.

092.

041.

942.

041.

92Τι

µές

σε ε

υρώ

Τιµέ

ςπα

ρθέν

ων

και β

ιοµη

χανικ

ών

ελαι

ολάδ

ων

ΕΑΣ

Λέσβ

ουΠο

ιότη

τες

10-1

2-20

0829

-01-

2009

29-0

4-20

0901

-07-

2009

07-0

9-20

0903

-11-

2009

17-1

1-20

0922

-12-

2009

25-0

6-20

1017

-02-

2011

Εννέ

α δέ

κατα

2.11

1.92

1.72

1.92

2.22

2.07

2.02

1.92

2.02

1.91

Άσσο

ς2.

11.

91.

71.

92.

22.

052

1.9

21.

9∆υ

άρι

21.

71.

581.

72.

051.

91.

81.

71.

81.

75Τρ

ιάρι

1.92

1.66

1.53

1.66

2.01

1.86

1.66

1.63

1.48

1.46

Τεσσ

άρι

1.89

1.63

1.5

1.63

1.98

1.83

1.63

1.6

1.45

1.43

Πεντ

άρι

1.86

1.6

1.47

1.6

1.95

1.8

1.6

1.57

1.42

1.4

Εξάρ

ι1.

821.

561.

431.

561.

911.

761.

561.

531.

381.

36Επ

τάρι

1.77

1.51

1.38

1.51

1.86

1.71

1.51

1.48

1.33

1.32

Οκτά

ρι1.

721.

461.

331.

461.

811.

661.

461.

431.

281.

28Εν

νιάρι

1.67

1.41

1.28

1.41

1.76

1.61

1.41

1.38

1.23

1.24

∆εκά

ρι1.

621.

361.

231.

361.

711.

561.

361.

331.

161.

2Τι

µές

σε ε

υρώ

νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ 37

ÙÈ̤

Á¿Ï·

ÎÙÔ

- ÎÚ¤

·ÙÔ

Μέσ

ες τ

ιµές

αγε

λαδι

νού

γάλα

κτος

Τι

µές

σε ε

υρώ

Πηγ

ή: Ε

ΛΟΓΑ

Κ20

08Ια

νουά

ριος

Φ

εβρο

υάρι

οςM

άρτιο

ςAπ

ρίλιο

ςM

άιος

Iούν

ιος

Iούλ

ιος

Aύγο

υστο

ςΣε

πτέµ

βριο

ςOκ

τώβρ

ιος

Nοέµ

βριο

ς∆ε

κέµβ

ριος

0.46

350.

453

0.44

40.

4315

0.43

120.

4299

0.42

170.

4159

0.41

930.

4073

0.40

10.

3901

2009

0.40

730.

401

0.39

010.

3827

0.37

760.

3757

0.37

230.

3694

0.37

040.

3719

0.37

310.

3723

2010

0.37

560.

3755

0.37

250.

3698

0.36

480.

364

0.36

370.

3673

0.37

680.

3839

0.39

50.

3907

2011

0.39

870.

4092

0.41

13

Μέσ

ες τ

ιµές

πρό

βειο

υ κα

ι κατ

σικί

σιου

γάλ

ακτο

ςΤι

µές

σε ε

υρώ

Πηγ

ή: Ε

ΛΟΓΑ

ΚΈ

τος

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Πρόβ

ειο Γ

άλα

0.82

490.

8469

0.87

650.

9043

0.91

520.

8684

0.93

50.

9606

0.96

63Κα

τσικ

ίσιο

Γάλ

α0.

4957

0.49

990.

518

0.54

10.

5505

0.51

250.

5588

0.57

680.

5759

Τιµέ

ς χο

νδρι

κής

πρόβ

ειου

και

κατ

σικί

σιου

κρέ

ατος

Τιµέ

ς σε

ευρ

ώΗµ

εροµ

ηνία

31/1

2/20

1014

/01/

2011

31/0

1/20

1114

/02/

2011

28/0

2/20

1114

/03/

2011

30/0

3/20

1115

/04/

2011

29/0

4/20

1113

/05/

2011

25/0

5/20

11Εί

δος

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Αρνι

ά γά

λακτ

ος5,

506,

305,

005,

405,

005,

505,

005,

505,

205,

705,

305,

605,

406,

007,

207,

806,

507,

206,

406,

806,

407,

00Αρ

νιά

12 -

14 ε

γχώ

ρια

4,50

5,00

4,50

4,80

4,40

4,80

4,00

4,50

4,50

5,00

4,50

5,00

4,50

5,00

6,00

6,50

5,00

5,80

5,50

6,00

5,50

6,00

Αρνι

ά Βο

υλγα

ρίας

4.5

64.

56

4.5

65.

506.

205.

506.

205.

606.

405.

606.

505.

606.

205.

505.

805.

606.

205.

005.

60Αρ

νιά

Ρουµ

ανία

ς6,

507,

005,

006,

306,

306,

606,

306,

60Κα

τσίκ

ια6,

508,

006,

006,

405,

506,

505,

506,

005,

506,

005,

506,

005,

806,

407,

507,

806,

507,

006,

507,

006,

507,

00Γι

δοπρ

όβατ

α2,

003,

502,

003,

502,

003,

502,

003,

302,

003,

302,

003,

302,

003,

202,

003,

202,

003,

202,

003,

202,

003,

20

Τιµέ

ς βό

ειου

κρέ

ατος

Τιµέ

ς σε

ευρ

ώΗµ

εροµ

ηνία

31/0

1/20

1114

/01/

2011

31/0

1/20

1114

/02/

2011

28/0

2/20

1114

/03/

2011

30/0

3/20

1115

/04/

2011

29/0

4/20

1113

/05/

2011

25/0

5/20

11Εί

δος

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Μοσ

χάρι

α εγ

χώρι

α 4,

805,

604,

805,

605,

005,

805,

005,

805,

005,

805,

005,

805,

005,

805,

005,

805,

005,

805,

005,

805,

005,

804/

µόρι

αΜ

οσχά

ρια

εξω

τερι

κού

4,50

5,50

4,50

5,50

4,60

5,50

4,60

5,50

4,60

5,50

4,60

5,50

4,60

5,50

4,60

5,50

4,60

5,50

4,60

5,50

4,60

5,50

4/µό

ρια

Τιµέ

ς χο

ιριν

ού κ

ρέατ

οςΤι

µές

σε ε

υρώ

Ηµερ

οµην

ία14

/01/

2011

31/0

1/20

1114

/02/

2011

28/0

2/20

1114

/03/

2011

30/0

3/20

1115

/04/

2011

29/0

4/20

1113

/05/

2011

25/0

5/20

11Εί

δος

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Κατ.

Αν.

Χοιρ

ινά

εγχώ

ρια

µαδη

τά µ

ισάδ

ια2,

302,

602,

302,

602,

402,

602,

402,

602,

402,

602,

402,

502,

402,

502,

402,

502,

402,

502,

402,

50Χο

ιριν

ά εγ

χώρι

α τ.

καρ

έ µι

σάδι

α2,

703,

002,

703,

002,

703,

002,

703,

002,

703,

002,

702,

902,

702,

902,

702,

902,

702,

902,

702,

90Χο

ιριν

ά εξ

ωτε

ρικο

ύ µα

δητά

µισ

άδια

1,95

2,20

1,95

2,20

2,10

2,35

2,10

2,30

2,10

2,30

2,10

2,30

2,15

2,30

2,15

2,30

2,20

2,35

2,20

2,35

Χοιρ

ινά

εξω

τερι

κού

τ. κ

αρέ

µισά

δια

2,30

2,50

2,30

2,50

2,40

2,70

2,40

2,70

2,40

2,70

2,40

2,70

2,45

2,75

2,45

2,75

2,50

2,80

2,50

2,80

38 νησιωτικό ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ

Ë ·Ù ¤ÓÙ· ÙÔ ·Ú·Á ÁÔ‡

ΕΓΙΝ

ΑΝ -

ΘΑ Γ

ΙΝΟΥ

Ν Έγιναν

1 Μαΐου 2011, πραγµατοποιήθηκε

∆∆ιιεεθθννέέςς ΕΕππιισσττηηµµοοννιικκόό ΣΣυυννέέδδρριιοο µµεε θθέέµµαα««ΠΠααγγκκοοσσµµιιοοπποοίίηησσηη –– ΠΠρροοκκλλήήσσεειιςς γγιιαα ττηη ΖΖωωιικκήήππααρρααγγωωγγήή»», στη Χαλκιδική. ∆ιοργανωτής ήταν ηΕλληνική Ζωοτεχνική Εταιρεία και η British Societyof Animal Science. Πληροφορίες: ΤΤηηλλ.. 22110055229944441111,, wwwwww..eezzee..ggrr,, ggzzeerrvvaass@@aauuaa..ggrr

16 ως 18 Μαΐου 2011, πραγ-

µατοποιήθηκε ∆∆ιιεεθθννέέςς ΣΣυυµµππόόσσιιοο γγιιαα ττοο ππρρόόββεειιοοκκααιι γγίίδδιιννοο γγάάλλαα κκααιι τταα ππρροοϊϊόόνντταα ττοουυςς.. Στην Αθήναδιοργανωτής ήταν η Εθνική Επιτροπή ΓάλακτοςΕλλάδος. Πληροφορίες: ΤΤηηλλ.. 221100 55229944665511,,hhttttpp::////iiddffsshheeeeppggooaattmmiillkk22001111..aauuaa..ggrr,,nnddccgg@@aauuaa..ggrr

1η Ιουνίου 2011, πραγµατοποιήθη-

κε ηµερίδα στο Άργος µε θέµα: ««ΗΗ ΒΒιιοοµµηηχχααννίίααψψύύχχοουυςς σσττοο ππλλεευυρρόό ττοουυ ΈΈλλλληηνναα ππααρρααγγωωγγοούύ ––ΨΨυυχχρρέέςς ΛΛύύσσεειιςς ΒΒεελλττίίωωσσηηςς ΠΠοοιιόόττηηττααςς,, ΑΑσσφφάάλλεειιααςςκκααιι ΠΠααρρααγγωωγγιικκόόττηηττααςς»». ∆ιοργανωτής της ηµερίδαςήταν η Ελληνική Ένωση Βιοµηχανιών Ψύχους(ΕΕΒΨ).

4 Ιουνίου 2011, στις 7.00 το από-

γευµα, στην αίθουσα συνεδριάσεων της πρώην

Νοµαρχίας Αργολίδας, στο Ναύπλιο, πραγµατοποιή-

θηκε ηµερίδα µε τίτλο ««ΚΚααιιννοοττόόµµοοιι ΤΤρρόόπποοιι

ΠΠρροοώώθθηησσηηςς ΑΑγγρροοττιικκώώνν ΠΠρροοϊϊόόννττωωνν»». ∆ιοργανωτής

ήταν η Ένωση Νέων Αγροτών Αργολίδας σε συνερ-

γασία µε το ΤΕΙ Πειραιά.

5 Ιουνίου 2011,στο Porto Carras

Grand Resort, Meliton Hotel, στο Νέο Μαρµαρά

Χαλκιδικής, πραγµατοποιήθηκε ηµερίδα µε θέµα

««ΘΘεερρµµοοκκηηππιιαακκέέςς ΚΚααλλλλιιέέρργγεειιεεςς κκααιι ΠΠρράάσσιιννηη

ΑΑννάάππττυυξξηη -- ΤΤεεχχννοολλοογγίίεεςς ααιιχχµµήήςς,, σσττηηνν ππααρρααγγωωγγήή

θθεερρµµοοκκηηππιιαακκώώνν ππρροοϊϊόόννττωωνν»». ∆ιοργανωτής ήταν το

Κέντρο Έρευνας, Τεχνολογίας και Ανάπτυξης

Θεσσαλίας (ΚΕΤΕΑΘ) σε συνεργασία µε το

Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας (Εργαστήριο Γεωργικών

Κατασκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος).

6 ως 10 Ιουνίου 2011, πραγµα-

τοποιήθηκε το 1122tthh IInntteerrnnaattiioonnaall SSyymmppoossiiuumm oonn

SSooiill aanndd PPllaanntt AAnnaallyyssiiss (12ο ∆ιεθνές Συµπόσιο για

την Ανάλυση Εδάφους και Φυτικών Ιστών) στα

Χανιά της Κρήτης. ∆ιοργανωτής ήταν το

Μεσογειακό Αγρονοµικό Ινστιτούτο Χανίων, ΜΑΙΧ.

Πληροφορίες: hhttttpp::////wwwwww..iissssppaaoonnlliinnee..oorrgg//.

9 έως 11 Ιουνίου, πραγµατοποιήθηκε η ∆∆ιιεεθθννήήςς ΈΈκκθθεεσσηηΚΚττηηννοοττρροοφφίίααςς AAnniimmaalliiaa στην Κωνσταντινούπολη.∆ιοργανωτής ήταν η HKF Trade Fairs και έλαβεχώρα στο Istanbul Expo Center Hall 11. Οι ενδια-φερόµενοι µπορούν να βρουν πληροφορίες στηδιεύθυνση wwwwww..aanniimmaalliiaaiissttaannbbuull..ccoomm.

11 ως 12 Ιουνίου, πραγµατοποιήθη-

κε το 66οο ΦΦεεσσττιιββάάλλ ΓΓεεύύσσηηςς κκααιι ΠΠααρράάδδοοσσηηςς ΑΑιιγγααίίοουυ,στο λιµάνι της Σκάλας στην Πάτµο.

Θα γίνουν8 ως 12 Οκτωβρίου 2011,θα πραγµατοποιηθεί η ∆ιεθνής Έκθεση Τροφίµωνκαι Ποτών AAnnuuggaa 22001111, στην Κολωνία τηςΓερµανίας. Είναι µια από τις σηµαντικότερες εκθέ-σεις τροφίµων και ποτών στον κόσµο. Οι ενδιαφε-ρόµενοι µπορούν να απευθυνθούν στοΕλληνογερµανικό Εµπορικό και ΒιοµηχανικόΕπιµελητήριο, κα Καλλιόπη Μέµτσα, ΤΤηηλλ..:: 22110066441199002288,, FFaaxx:: 221100 66444455117755. Επισκεφτείτε καιτην ιστοσελίδα της έκθεσης, wwwwww..aannuuggaa..ddee.

31 Οκτωβρίου ως τις 4Νοεµβρίου 2011, θα πραγµατοποιη-

θεί το ∆ιεθνές Συνέδριο ««OOLLIIVVEEBBIIOOTTEEQQ 22001111»».∆ιοργανωτής είναι το Ινστιτούτο ΥποτροπικώνΦυτών και Ελαίας Χανίων (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε). Πληροφορίεςστο τηλέφωνο 2288221100 8833444422 και στην ιστοσελίδαwwwwww..nnaaggrreeff--cchhaa..ggrr//oolliivveebbiiootteeqq//iinnddeexx..hhttmm.

Προθεσµίες

Μέχρι τις 20 Ιουνίου παρατάθηκε η υποβολή αιτήσεων για τα ΣχέδιαΒελτίωσης µε απόφαση του Υπουργού ΑγροτικήςΑνάπτυξης, ΚΚώώσστταα ΣΣκκααννδδααλλίίδδηη. Η αρχική καταληκτι-κή ηµεροµηνία ήταν η 31η Μάη.

Μέχρι τις 31 Ιουλίου µπορούν να

υποβάλλουν οι ψαράδες, τις αιτήσεις τους για χρη-µατοδότηση της µόνιµης παύσης αλιευτικών δρα-στηριοτήτων στα πλαίσια του Μέτρου 1.1. τουΕπιχειρησιακού Προγράµµατος Αλιείας 2007 -2013.

Μέχρι τις 31 ∆εκεµβρίου µπο-

ρούν οι κτηνοτρόφοι όλης της χώρας, να κάνουνχρήση της δυνατότητας εξαίρεσης από την κατεδά-φιση των σταβλικών τους εγκαταστάσεων, που δενέχουν λάβει άδεια λειτουργίας.