คยเปดเลม แผนงานสรางเสรมวฒนธรรมการอาน เปนหนงในแผนงานภายใตการสนบสนนของ

สำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) เปนองคกรทเกดขนเพอเชอม

ประสานกลไกนโยบายและปจจยการขยายผลจากทงภาครฐภาคประชาสงคมและภาค

เอกชนใหเออตอการขบเคลอนการสรางเสรมพฤตกรรมและวฒนธรรมการอานใหเขาถงทกคน

โดยเฉพาะกลมทขาดโอกาสในการเขาถงหนงสอมภารกจสำคญๆอาท

1. สงเสรมใหเกดการผลต เผยแพร และ

กระจายหนงสอทมคณภาพมเนอหาสอดคลอง

กบวถชวต วฒนธรรม ภมปญญาทองถนและ

พฒนาการเดกรวมถงมราคาทเหมาะสม

2. สงเสรมความเขมแขงและพฒนาศกยภาพ

เครอขายดานการสรางเสรมพฤตกรรมการอาน

และสงเสรมอาสาสมครสรางเสรมการอาน

3.ประสานสนบสนนกระบวนการขบเคลอน

กลไก มาตรการ นโยบาย ระดบตางๆ ทง

ระดบทองถนและระดบชาต ทนำไปสการ

สรางเสรมวฒนธรรมการอาน

4. สนบสนนกจกรรมสอรณรงค และสราง

กระแสสงคมสการเปนสงคมทมวฒนธรรม

การอาน

ดวยความตระหนกถงความสำคญของการอานและการปลกฝงวฒนธรรมการอานควร

เรมตงแตเดกปฐมวยดงนนคนทมบทบาทและภารกจทสำคญทสดในเรองนกนาจะเปนคณ

พอคณแม ซงเปรยบเหมอนคณครคนแรกของลก โดยมผแวดลอมเดกทงระดบบคคล

ครอบครว รวมถงองคกรตางๆทงภาครฐ ธรกจเอกชนและประชาสงคมไดเขามาหนนเสรม

จนเกดวฒนธรรมการอานเพอนำสสงคมสขภาวะ

“อานสรางสข” ฉบบนจงนำเรองราวมหศจจรยของสมองและการอานรวมทง

การบมเพาะนสยรกการอานดวยวธงายๆ เพอชกจงใหผอานทกทานเขามารวมกนสรางเสรม

การอานใหกลายเปนวฒนธรรมใหมของสงคมไทย

อานสรางสขพมพครงท 1 :พฤศจกายน2553จำนวนพมพ :1,000เลมบรรณาธการ :สดใจพรหมเกดผชวยบรรณาธการ :นนทรฐไผเจรญบรรณาธการฝายศลป :ปาจรยพทธเจรญฝายศลป :แสงชยกรตวรนนทภาพ :เรองศกดดวงพลากองบรรณาธการ :พรวรรณสนตวรนารถ,ธรรมนญครองบญเรอง,ภาวณเปยธญญาประสานการผลต :อภชาตโสภาพงศ,กนกกาญจนเอยมชนจดพมพ :แผนงานสรางเสรมวฒนธรรมการอานไดรบการสนบสนนจากสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ(สสส.)424หมบานเงาไมซอยจรญสนทวงศ67แยก3ถนนจรญสนทวงศแขวงบางพลดเขตบางพลดกรงเทพฯ10700โทรศพท0-2424-4616-7โทรสาร0-2424-4616-7กด3พมพท :แปลนพรนทตงจำกดโทรศพท0-2277-2222• ขอขอบคณขอมล : แผนงานสอสรางสขภาวะเดกและเยาวชน(สสย.).โลกการอานของเดก.กรงเทพมหานคร:แผนงานสอสรางสขภาวะเดกและเยาวชน(สสย.),2552/แผนงานสอสรางสขภาวะเดกและเยาวชน(สสย.).มหศจรรยการอาน.กรงเทพมหานคร:แผนงานสอสรางสขภาวะเดกและเยาวชน (สสย.), 2552 / ทาดาช มตษอ แปลและเรยบเรยงโดย พรอนงค นยมคา. พฒนาลกนอยดวยการอาน.กรงเทพมหานคร :มลนธซเมนตไทย,2547 /มลนธสอชาวบาน (มะขามปอมศนยเชยงดาว).ปลกตนรก (การอาน).กรงเทพมหานคร :สำนกพมพ ปนโตพบลชชง,2551/http://www.onec.go.thเวบไซดสำนกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ(ออนไลน)

สารบญ

5 มหศจรรย O - 6 ป 6 สมอง -การเจรญเตบโตของสมอง

8 จะพฒนาสมองไดอยางไร ? -สมองของเดกวยแรกเกด-6ป 15 อานหนงสอ ตวเลอกแสนถกสรางลกเราใหเกง 17 จะเรมอยางไรใหลกอานหนงสอ 19 เลอกหนงสอใหลกนอย22 อานทไหนดนะ ?24 ปลกฝงเจาตวเลกใหรกการอาน...งายนดเดยว

5

มหศจรรย O - 6 ป อวยวะทกสวนของคนเราลวนมความ

สำคญ แตอวยวะทควบคมการทำงานของ

อวยวะอนๆในรางกายนนคอสมอง

สมองทำหนาทเปนผจดการ คอยสง

การไปยงอวยวะสวนตางๆใหทำงานตาม

หนาท ขณะทคณกำลงอานบทความนสมอง

กสงการใหตาของคณสะกดตวหนงสออย

เชนกน“มหศจรรย0-6ป”จะชชวนใหเรา

เหนถงความสมพนธทนาทงของชวงวยและ

สมอง ตงแตแรกเกด จนอาย 6 ป หรอท

เรยกวา “ปฐมวย” ซงเปนชวงเวลาทสำคญ

ทสดของชวต สมองของคนเราทพฒนามาก

ทสดโดยจะพฒนาถง80%เราจงถอวาชวง

วยนเปนความมหศจรรยของมนษย

เรานาจะไดเขาไปเจาะคน รจก และ

ทำความเขาใจ “สมองของเดกปฐมวยกนให

มากขน”

6

สมอง สมองแบงออกเปน2สวนคอสมองซก

ซายและซกขวา

ซกซ ายจะเปนส วนท รบร ทางดาน

ศาสตรการคดตางๆอาท การคดเชงเหตผล

การวเคราะหภาษา การเขยน การคำนวณ

และการเคลอนไหวตางๆสวนซกขวาจะเปน

สวนทรบรทางดานศลปะ อาท จนตนาการ

คณธรรม ศลปะ ดนตร อารมณสนทรย

เปนตน

การเจรญเตบโตของสมอง สมองของคนเรามเซลลถง 14,000

ลานเซลล แมสมองสวนใหญของเดกแรก

เกดจะยงไมคอยไดใชงาน แตการทำงาน

ของเซลลสมองเหลานจะถกกำหนดในชวง

แรกเกดถง3ป

เซลลสมองจะไมสามารถทำงานได

อยางมประสทธภาพถาแตละเซลลแยกกน

อยางโดดเดยว เซลลสมองตองมการเชอม

โยงกน และจะเชอมโยงกนมากขนเมอเดก

ไดเรยนรมากขน เสนสายทเชอมโยงกนของ

เซลลสมองจะเพมตวรวดเรวมาก

6

7

70 - 80% ของสายเชอมโยงทงหมด

จะกอตวภายในอาย 3ป นำหนกของสมอง

จะเพมมากขน และจะเพมขนจากแรกเกด

เปน2เทาเมออายได6เดอน

และจะหนกเปน80%ของสมองผใหญ

เมออาย3ป

ชวงอาย3ปแรกสมองทถกสรางขนจะ

เปนสมองบรเวณสวนหนา ซงมหนาทจดจำ

ตความขาวสารยอยความร อนเปนพนฐาน

ในการเรยนร

หลงอาย3ปไปแลวสมองสวนหลงซง

ทำหนาทในเรองความนกคด ความมงมน

ความคดสรางสรรคอารมณจะคอยๆพฒนา

เพราะฉะนน ถาสมองสวนแรกทมหนา

ทเอาไวรบและยอยความรตางๆถกสรางมา

ไมดแลว การเรยนรในระดบตอๆ ไปทสงขน

กไมสามารถทำไดดดวย การใสใจในการ

พฒนาสมองของเดกตงแตแรกเกดจงม

ความสำคญมาก

8

จะพฒนาสมองไดอยางไร ?

สมองเดกทกำลงเจรญเตบโตตองการการเรยนรและการกระตน การเขาใจพฒนาการ

ของเดกจะชวยใหเราสามารถกระตนการเจรญเตบโตของสมองเดกไดอยางเหมาะสมไมควร

เรงรบและกไมชาจนเกนไปจะเหนความมหศจรรยของชวตอยางยง

สมองของเดกวยแรกเกด - 1 ป

สมองของเดกสามารถเรยนรไดตงแต

อยในทองแม โดยเฉพาะชวง 3 เดอนกอน

คลอดอารมณความรสกของแมมผลกระทบ

ถงลกในทองไดดวย ถาแมมจตใจแจมใส

ลกกจะมจตใจทแจมใส ไมเครยด พอแม

สามารถกระตนสมองของลกดวยการเรม

อานหนงสอใหลกฟงพดคยกบลกในทอง

เมอเดกคลอดออกมาแลว กสามารถ

เพมการกระตนสมองไดมากขน เพราะเดก

สามารถมองเหน ไดยน และเรมเรยนรการ

โตตอบจากพอและแม เชน รองไหเมอหว

เปนตน

ชวงแรกเกดเปนชวงท เดกสามารถ

จดจำใบหนาของคนไดแลวพอแมสามารถ

กระตนดวยการใหลกเหนหนาบอยๆพดคย

และกระตนการมองเหนของลก โดยอาจใช

ของเลนโมบายหรอหนงสอ

9

10 10

สภาพแวดลอมสำหรบเดกในชวงวยนกมสวนสำคญควรมสภาพแวดลอมทโปรง

โลง สามารถมองเหนสงตางๆได ไมเงยบจน

เกนไป

เสยงเปนปจจยในการกระตนพฒนาการทางสมองของเดกไดดวย หากบรรยากาศ

เงยบจนเกนไปอาจสงผลเสยใหกบเดกดวย

ซำทสำคญตองมสภาพแวดลอมทดสะอาด

การท เดกไดเหนสงตางๆรอบตว จะชวย

กระตนพฒนาการของเดกได

เมอถงวยทเดกเรมคลาน เดกจะสนใจ

ของเลนมากขน การใหของเลนแกเดกในวยน มขอควรระวงในเรองของความปลอดภย

เพราะเปนวยทมกหยบของเขาปาก

ของเลนกไมควรมมากชนเกนไปเพราะ

จะทำใหเดกเสยสมาธ เลอกไมถกวาจะเลน

ชนไหน ของเลนนอยชนจะสรางเรองสมาธ

เพราะเดกจะมเวลาศกษาของเลนชนนน

อยางละเอยด เปนพนฐานของการสราง

สมาธในอนาคต

11

สมองของเดกวย 1 - 2 ป

กลามเนอของเดกในวยนแขงแรงขน

แลวสามารถเดนไดทรงตวไดดขนทำงานท

ละเอยดไดมากขน มการประสานความ

สมพนธระหวางกลามเนอตางๆ ไดดขน

สามารถขดเขยนได แยกความแตกตางของ

อวยวะไดและทานอาหารเองไดบางแลว

การพฒนาสมองของเดกในชวงวยน

ทำไดโดย ฝกใหเดกหยบจบสงของดวย

ตนเอง โดยส งของเหลานนตองไม เปน

อนตรายตอตวเดก พอแมไมควรชวยเหลอ

ไปเสยทกเรอง ควรหดใหเดกไดลองผดลอง

ถก แมเดกจะไมสามารถทำกจกรรมตางๆ

ไดดเทาผใหญแตการทดลองทำนนเปนการ

เรยนรทมคามหาศาล

การชวนพดคยใหลกไดออกเสยงพดคอการ

ชวยฝกลกเขาสงคมไดดวย

สมองของเดกวย 1ปพรอมทจะจำตว

อกษรตางๆพอๆกบการฟงและเขาใจภาษา

ไดหลายภาษา เราสามารถมอบโอกาสการ

เรยนรภาษาใหแกเดกโดยการอานหนงสอ

ถาเดกฟงโดยไมมทาททเบอหนายแสดงวา

เขาสนใจและเขาใจเรองทเราอานหรอสอน

เพราะสมองของเดกในวยน จะรบความร

ตางๆ ไดงาย ไมรสกเบอหนายทอถอยหมด

กำลงใจในการเรยนร เราจงสามารถสอด

แทรกการสอนอานหนงสอและการพดไป

พรอมๆกนได

12

สมองของคนเรามลกษณะพเศษทตาง

จากอปกรณเกบขอมลอนๆคอ ยงใสความ

จำเขาไปมากเทาใด สมองกจะยงแสดงผล

ไดดขน เพราะขอมลทใสเพมเขาไป เมอ

เขาไปรวมกบความรเดม จะชวยในเรองการ

คดวเคราะห สถาบนวจยดานสมองหลาย

สถาบนมขอมลยนยนวา สมองของคนเรา

นนมความสามารถในการจดจำทมากกวา

คอมพวเตอรหรออปกรณเกบขอมลใดๆในโลก

พอแมอยาดวนกลววา การใหลกเรยน

รมากเกนไป จะทำใหสมองลกรบไมได

เพราะเรองการใหความรมากเกนไปนน ไม

นาหวงเทาการละเลย หรอการใหนอยจน

เกนไปเพยงแตเรยนรชวงเวลาแหงการ“ให”

อยางเหมาะสมนนคอ ตองเปนชวงขณะท

ลกกำลงรนรมย

13

สมองของเดกวย 2 - 6 ป รางกายของเดกวยนมความแขงแรง

มากขนสามารถเดนและวงได เรมเขาสงคม

เปนชอบทำกจกรรมตางๆชอบเลนกบเพอน

ชางสงสยชอบถาม เพราะตองการจะเรยนร

สงใหมๆ พอแมควรตอบคำถามเดกทก

คำถาม เพราะการตอบคำถามจะทำใหเดก

ไดแนวคด ชวยพฒนาสตปญญา การไม

ตอบหรอตดบทจะทำใหความคดของเดกถก

ทำลาย การตอไมบลอก การเลนตอภาพ

หรออานหนงสอ จะชวยใหเดกมพฒนาการ

ทางดานภาษา รจกความหมายของสงตางๆ

มากขน สามารถแยกความแตกตาง และ

ความสมพนธของสงตางๆไดสงเหลานลวน

เปนพนฐานในการพฒนาสมองของเดก

การสงเสรมเรองจนตนาการและความ

คดสรางสรรคของเดกในวยนกมความสำคญ

และเปนวยทเหมาะสมทสดในการพฒนา

ความคดสรางสรรค เพราะเมอเดกโตขน

ความคดสรางสรรคจะลดนอยลง และถก

แทนทดวยหลกเหตผลยกตวอยางเชน เดก

วาดรปชางทมหลายส ทงทในความเปนจรง

ชางมสเดยว และเมอโตขน ความจรงและ

เหตผลจะมากำหนดใหเขาวาดรปชางดวยส

เทา เพอใหเหมอนกบชางจรงๆ เปนตนหาก

เดกไดรบการสงเสรมในเรองจนตนาการและ

ความคดสรางสรรคในชวงนอยางดแลว เขา

กจะมความคดสรางสรรคตดตวและสามารถ

นำมาปรบใชในชวตประจำวนได

14 14

การอานหนงสอ ดสารคด และการไป

เทยวในทตางๆเปนการสรางประสบการณท

หลากหลายใหกบเดกยงสรางมาก เดกกจะ

ยงมความรมาก และเรยนรเรองตางๆ ได

งายขน เพราะเขามพนฐานประสบการณท

แขงแรงแลว เชน ถาเดกไดอานหนงสอ ด

สารคดสตวหรอไปเทยวสวนสตวถาครสอน

เรองสตวเลยงลกดวยนม เดกกจะสามารถ

เรยนรและเขาใจไดเรวเพราะมพนฐานความ

รเรองนอยแลวเปนตน

15

อานหนงสอ ตวเลอกแสนถกสรางลกเราใหเกง

การอานหนงสอเปนหนงในทางเลอก

เพอการพฒนาลกรกของเราดวยตนทนทไม

มาก แมบางทานอาจจะแยงวาหนงสอบาง

เลมราคาแพงกวาของเลนเสยอกแตอยาลม

วาหนงสอสามารถเกบไวไดนานนำกลบมา

อานใหมกครงกได นำไปใหคนอนอานหรอ

วานำไปขายตอกยงได หนงสอดๆ ยงอาน

หลายๆรอบกยงไดประโยชน

หนงสอชวยพฒนาลกรกของเราไดอยางไร ? Child Development วารสารเกยวกบ

เดก ไดตพมพงานวจยทศกษาเกยวกบ

ครอบครวกบการอาน โดยศกษากลมตวอยาง

2,581 ครอบครว ทวประเทศสหรฐอเมรกา

แบงเปนครอบครวทพอแมอานหนงสอใหลก

ฟง1,101ครอบครว เพอศกษาเปรยบเทยบ

พฒนาการดานภาษาของเดกและตดตามผล

เพอทดสอบความสามารถของเดกในวย1-3

ปพบขอสงเกตทนาสนใจวาครอบครวทอาน

หนงสอใหลกฟงตงแตทารก เมอเดกโตขนจะ

สามารถเขาใจภาษาคำศพทและมพฒนาการ

ทดกวาเดกทครอบครวไมไดอานหนงสอใหฟง

และพบวาผลการเรยนของเดกนนไมไดขน

อยกบสภาพเศรษฐกจของครอบครวแตขนอย

กบความสนใจและความถในการอานหนงสอ

ในเวลาวางมากกวา

16

ยงผปกครองรวมพดคยเกยวกบเรองท

เดกอาน กจะยงพฒนาทกษะในการอาน

หนงสอของเดกมากขนดวย

งานวจยชนนแสดงใหเหนวาครอบครว

ทไมไดมฐานะรำรวยกสามารถสรางลกให

เกงไดดวยการอานหนงสอ

ยงรบฝกใหลกรกการอานเสยตงแต

เยาววยกจะยงปลกฝงนสยรกการอานไดเรว

ขน ซงเปนรากฐานของการเรยนร หนงสอจง

เปนเครองมอและวธการทสำคญในการ

พฒนาเดก เพราะโดยธรรมชาตแลว เดก

อยากไดยนเสยงจากคนรอบขาง การทผ

ปกครองอานหนงสอใหลกฟงตงแตยงเปน

เดกทารก จะชวยสรางความคนเคยระหวาง

เดกกบหนงสอ เลยงลกดวยหนงสอ จงเปน

วธททงงายประหยดและไดประโยชนสงสด

17

จะเรมอยางไรใหลกอานหนงสอ

การเรมอานหนงสอใหลกฟงสามารถ

ทำไดตงแตลกยงอยในทองแม

เมอลกเลกวย 6 - 8 เดอน เราควรเรม

อานหนงสอ หรอเลานทานใหลกฟงวนละ

ประมาณ10-15นาทนกจตวทยากลาววา

การอานหนงสอใหลกฟงเรมตงแตยงเลกยง

ดควรอานใหฟงทกวนจะอานกอนนอนหรอ

อานเวลาใดกไดไมใชวธบงคบ

ควรเปนเวลาทลกอารมณแจมใส

เพราะเดกจะซมซบจดจำ

มความสข

เมอลองสงเกตพฒนาการของลก กจะ

พบการเปลยนแปลงทนาประหลาดใจ

นอกจากจะสงเสรมพฒนาการดานภาษา

ของลกแลวการอานหนงสอยงสรางบรรยากาศ

ดๆในครอบครวไดดวย

ลกในวยทารกแมดเหมอนวาเราพดกบ

เขาอาจจะยงไมคอยเขาใจแตการพดกบลก

18 18

ในชวงวยนรวมถงทำกจกรรมตางๆจะสอน

ใหเดกรจกคำศพทไดมากมาย เชน เมอจะ

พาลกไปทานอาหารกบอกกบลกวา “เดยว

เราไปกนขาวกนนะ” เมอเดกเรมรคำศพท

มากๆกจะเปนพนฐานสำคญของการอาน

การอานหนงสอจะสามารถชวยสราง

จนตนาการไดดกวาการดโทรทศน เพราะผ

อานไดจนตนาการภาพตางๆจากตวหนงสอ

เราสามารถเรมไดดวยวธงายๆคอ

- ตองหาเรองทไมนาเบอสำหรบเดก

รจกเลอกชวงเวลาทเหมาะสม ผอนคลาย

อานเรองเบาๆสบายๆ

- ระหวางทลกเลนอยใกลๆคณพอคณ

แมควรอานหนงสอใหลกเหน ตอนไหนทนา

สนใจหรอตลกๆ กอานออกเสยงดงใหลก

ไดยน หรอดงความสนใจลกๆดวยหนงสอ

ปรศนาคำทาย

- ลองอานเรองทเขาไมไดเจอ ไดยน

จากโรงเรยนเรองทไมเครยด

- พอแมบางคนจะหมนสงเกตวาลก

สนใจเรองอะไรกจะหาหนงสอเกยวกบเรอง

นนๆมาอานใหฟง

-ฯลฯ

สารพดวธทเราสรางได ทำได คนเราม

วธการเรยนรทแตกตางกนดงนนจงไมมสตร

ตายตวสำหรบการปลกฝงใหลกรกการอาน

หนงสอ พอแมตองทำหนาทเปนนกวทยา

ศาสตรในการคนควาหาวธการอานใหมๆให

ลกรกการอานสรางตงแตยงเลกจะงายกวา

ตองคอยจำจจำไชตอนโตแลว

19

เลอกหนงสอใหลกนอย

แมไมมกฎตายตว แตก มแนวทาง

เลกๆนอยๆ ใหคณพอคณแมนำไปปรบใช

เพอเลอกหนงสอใหลก

• • หนนอยแรกเกด :แมยงอานหนงสอ

ไมออกแตตาเขามองเหนหนงสอทเหมาะสม

กบวยนจงเปนหนงสอภาพหนงสอภาพกคอ

ของเลนสเหลยม เปดปดไดมภาพอยขางใน

ยงถาเปดมาแลวเจอภาพทเดกรจก เชน สนข

แมวรถยนตผลไมฯลฯเดกจะยงสนใจเปน

พเศษ จะใหดควรเปนภาพเสมอนจรง และ

ไมควรมฉากหลงทรกรงรง

20

• • พอหนนอยอายได 2 ป :แตละคน

เรมมความชอบทแตกตางกน พอแมควร

เลอกตามความสนใจของเดก ไมควรบงคบ

ใหเดกอานหนงสอทเราอยากใหอาน เพราะ

หนงสอเหลานไมใชหนงสอเรยนหนงสอทลก

ชอบจะทำใหลกมความสขกวาการถกบงคบ

วยนเปนวยทเดกมประสาทหทดมาก

จะจดจำเสยงตางๆหรอดนตรไดด การอาน

หนงสอทเปนกลอน บทกวมจงหวะจะโคน

จะทำใหเดกสามารถจดจำไดด

• • ยางเขาสปท 3 :หนนอยมพฒนา

การทางภาษาทดอยางนาทง อยากรอยาก

เหนมความคดสรางสรรคสนใจและตดตาม

เรองเลางายๆไดเดกวยนไมรจกเบอหนงสอ

เลมไหนหรอนทานเรองไหนทชอบมกจะขอ

ใหอานใหฟงซำๆถาเดกชอบและสนใจหนงสอในวยน จะไมหางหนงสอไปตลอดชวต

21

• • หนนอยอาย 4 ป :วยนความชอบ

ของเดกจะแตกตางกนอยางชดเจน เปนวย

ของการสรางพนฐานจนตนาการหนงสอทม

ภาพจะชวยใหเดกสามารถจนตนาการตอ

เตมไดงาย

• • สำหรบวย 5 ป : จะชอบหนงสอทม

เรองราวมากขน ไมจำเปนตองซอหนงสอ

นทานใหลกมากจนอานไมทน เพราะเดกใน

วยนยงชอบฟงนทานเรองเดมซำๆ

• • เดกวย 6 ป :สามารถฟงนทานท

เปนตอนๆ ได คณพอคณแมลองเลานทาน

ใหลกฟงเปนตอนๆลกจะสนใจและตงใจรอ

ฟงตอนตอไปในวนรงขน นทานสำหรบเดก

วยน ควรเปนนทานทเสรมสรางจนตนาการ

และสนกใชภาษาทเหมาะสมกบการอานให

เดกฟง เมอเดกสามารถอานหนงสอไดเอง

เดกจะกลบมาอานเรองทเคยฟงซำอก

การอานหนงสออาจจะไมเหนผลใน

ทนททนใด แตการอานหนงสอใหลกฟงตง

แตเลกนนถอเปนการปลกฝงนสยรกการอาน

ใหกบลก ทงยงเปนสอกลางในการสราง

ความสมพนธในครอบครวอกดวย

22

อานทไหนดนะ? เราสามารถอานหนงสอทไหนกไดเวลา

ไหนก ได สรางให เปนนสยรกการอาน

วฒนธรรมการอาน ลองเลอกแนวทางท

ถกใจดงตอไปน

• • จดมมหนงสอทบาน :ทำใหเหมอน

มหองสมดในบาน เปนการปลกฝงนสยรก

การอานตงแตยงเลก

• • สวนสาธารณะ : การเปลยน

บรรยากาศไปอานหนงสอนอกบานในท

รมรน มอาหารวางทานเวลาหว ตดหนงสอ

ไปดวยสก3-4เลมกดไมนอย

• • รานหนงสอ :รานหนงสอใหญๆ

สมยนมกมททางสำหรบใหนงอานหนงสอ

ซงเปนเรองทดสำหรบเดกๆทไดอานหนงสอ

อยางจใจทำใหเราสามารถสงเกตไดวา ลก

ชอบหนงสอแนวไหนใหโอกาสเขาเลอกอาน

และซอหนงสอทตวเองชอบบาง

• • บนทนอน :กอนเขานอนเปนชวง

เวลาทเดกผอนคลายการอานหนงสอจะเปน

เวลาแหงความสข สานความสมพนธ และ

สรางความอบอนในครอบครว

• • หองสมด :สรางความคนเคยใน

การใชหองสมดใหกบลก เมอไดทำจนเปน

นสย หรอเปนประจำแลว ลกจะมนสยรก

การอาน ชอบหาความร และเรยนรวธการ

หาความรทดไดดวยการอานหนงสอ

นอกจากสถานทดงกลาวขางตน คณพอ

คณแมยงสามารถทดลองเปลยนบรรยากาศ

ชวนลกไปอานหนงสอในทตางๆ เพราะ

ประสบการณตรงมความสำคญไมแพการ

อานเชนกนการทลกไดไปสมผส ไดเหน ได

ทดลองทำ เยยมชมทตางๆ กชวยปอน

ประสบการณในการใชชวตใหกบลกไดอกดวย

23

24

ปลกฝงเจาตวเลกใหรกการอาน...งายนดเดยว

25

วธงายๆ ทจะใชปลกฝงเจาตวนอยให

หนมาอานหนงสอ และหลงรกการอานโดย

ไมรตว

1. อมลกนงตกอานออกเสยงสงตำทำ

เสยงเลกเสยงนอย มจงหวะหนก เบาขณะ

อานหนงสอใหลกฟง การชวนดภาพใน

หนงสอ หยอกเยา กอดสมผส เคลอนไหว

รางกายเดก จะเราความสนใจในตวหนงสอ

ทเราอานใหลกฟงมากยงขน

2. อานหนงสอใหลกฟงอยางนอยวน

ละ5-15นาทนอกจากสรางความผกพนใน

ครอบครวแลว ยงชวยใหลกนอยไดใกลชด

และผกพนกบการอานหนงสอ

3. ขณะทอานหนงสอกบลก ใชชวง

เวลานพดคยและตงคำถาม เพอเปนการ

ตอยอดความคดของลก เชอมโยงประสบการณ

กระตนใหลกไดใชทกษะทางภาษาและ

ความคด

26

4. ขณะทอานหนงสอกบลก หากลก

ถามคำถามควรตอบคำถามของลกไมควรเฉย

หรอด เพราะวยเดกเปนวยอยากรอยากเหน

การไดถามคำถามและฟงคำตอบเปนการ

ตอยอดความคดของลก ถาคำถามขอใดท

ไมร กพยายามหาคำตอบโดยพยายามแสดง

ใหลกเหนวา การหาคำตอบของพอแมนน

สามารถหาไดจากการอานหนงสอ

5.การเลานทานถาเปนคณพอคณแม

มอใหม แนะนำใหอานตามหนงสอทกตว

อกษร ไมตองกลววาลกจะไมสนก เพราะวา

ถาหากหนงสอเลมนนเนอหาดวธการเลาถอ

เปนประเดนรองและใชวธชตวหนงสอทเรา

อานไปพรอมๆ กน จะชวยใหเดกจดจำใน

เรองภาษาไดด หนงสอเดกทไดรบการคด

สรรจะมภาพทพถพถนและคำทสละสลวย

6. จดมมหนงสอในบาน มมมทแสง

สวางเพยงพออากาศถายเทสรางบรรยากาศ

หองสมดในบาน ใหลกไดหดเลอกหนงสอ

อานหนงสอเอง

7. จดชวงเวลาใหคนในครอบครวอาน

หนงสอรวมกน อยางนอยวนละนดกยงด

การทำใหดเปนตวอยางนน เปนสงสำคญท

ละเลยไมได

ยงมแนวทางสรางสรรคอกมากมายท•เราผเปนพอแมสามารถทำได นอกจากการ

บมเพาะใหลกรกหนงสอลองเออเฟอไปถงลก

ของเพอนๆและคนรอบขางจะไดอานสงสใน

เรองน

••ตดตามรายการหนงสอทไดรบรางวล,หนงสอคดสรรค•

จากองคกรตางๆไดทwww.happyreading.in.th

รวมสนบสนนการขบเคลอนนโยบายโครงการกจกรรมเพอสรางเสรมใหเกดพฤตกรรมและวฒนธรรมการอานกบเราไดท

แผนงานสรางเสรมวฒนธรรมการอานไดรบการสนบสนนจากสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ(สสส.)

424หมบานเงาไมซอยจรญสนทวงศ67แยก3ถนนจรญสนทวงศแขวงบางพลดเขตบางพลดกรงเทพฯ10700

โทรศพท0-2424-4616-7โทรสาร0-2424-4616-7กด3E-mail:happy2reading@gmail.comWebsite:www.happyreading.in.th

คณะกรรมการกำกบทศทางแผนงานสรางเสรมวฒนธรรมการอานประธาน: รศ.นพ.ปญญาไขมก กรรมการ: ดร.อมราปฐภญโญบรณ คณเขมพรวรณราพนธ รศ.ดร.วลาสนอดลยานนทกรรมการและเลขานการ: คณสดใจพรหมเกด

คณะกรรมการทปรกษาแผนงานสรางเสรมวฒนธรรมการอานผทรงคณวฒ: รศ.ถรนนทอนวชศรวงศ คณโอมรชเวทย คณสรพลพทยาสกล(พลขาวสด)กรรมการ: ดร.จรยทธสนธพนธ อ.นบทองทองใบ คณพาฝนศภวานช คณอมราพรแผนดนทอง คณพรณอนวชศรวงศผจดการ: คณสดใจพรหมเกด เลขานการ: พวงผกาแสนเขอนสผชวยเลขานการ: คณกนกกาญจนเอยมชน

แผนงานสรางเสรมวฒนธรรมการอานไดรบการสนบสนนจากสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ(สสส.)มบทบาทหนาทในการประสานกลไกนโยบายและปจจยการขยายผลจากทงภาครฐภาคประชาสงคมและภาคเอกชนใหเออตอการขบเคลอนการสรางเสรมพฤตกรรมและวฒนธรรมการอานใหเขาถงเดกครอบครวและชมชนโดยเฉพาะกลมทขาดโอกาสในการเขาถงหนงสอ