Upload
others
View
7
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
فهرست
3 ..............................................................................................سرمقاله جدال های ادواری و شراط پیش رو!
4....................................................................................................... بحران اقتصادی و تشکل یابی طبقه کارگر
5 ....................................................................................“ 03خرداد33”یادداشت* به بهانه یک واقعه شوم!
0................................................................................................................................................ کاالیی سازی دموکراسی
8 ....................................................................به بهانه انتخابات ایران و دیدگاه های نیروی های مخالف
03............................ ................................................................................................................................بازتولید وابستگی
سرمقاله
جدال های ادواری و شراط
پیش رو
امیرحسین محمدی فرد
جدال های درون هیئت اتاهتکت هت قتد تز "ت ت ا
انتخابات شروع شده بودند ، پایان نیافتت و رتر هتر
ا"دام نظاقز یا ریتارتز ، داتوا هتای تا ه شت ت قتز
گیرند و هشک ش های جناح های جتکترتوری ارت قتز
اداق دار شده اند. با گش اصتول گترایتان بت قتیتدان
و ن هشز و ابرا وجود ا نتوع دهت شت تتتز ، تا
جدال بر رر ر ان داری قاشین نظاقز ، نشان دهتنتده
دور ا ه ای ا هشک ش های درون ات توقتتتز نتظتام
ررقای داری ایران ار . این جدال ها ا یک رو بت
دلی ررم ختواهتز جتنتاح هتا و اتیتخ هتای قتختتت تخ
ااهکی و تنتش بترای بترختورداری ا اقتتتیتا هتای
نظاقز و ریارز و ارتفاده ا قنابع ا"تت تادی ارت ،
ا ارف دیگر قسال بدون راه ا ز ار ه رتاختتتار
ریارز نظام رترقتایت داری در ایتران ، بتا رتاختتتار
اجتکااز ، فرهنگ و دره قنار ات ولیتد اجتتتکتااتز
دارد. چانچ روشن ار ، ب دور جدید ا جدال هتای
ادواری درون ا وقتز وارد قز شویتم. جتنت تش هتای
بورژوایز و ارف دار ایخ های اتاهتکتیت در اتال
قوی پایگاه جن شز و ا قا ز شان هستند.
بحران سیاسی و جدال جناح های حکومت
ث ات ریارز و عادل در ااهکی ریتارتز بتورژوا ی
در ایران ، بدون گشایش وا"عز و ارتارتز در چترخت
ا"ت اد ، قاندگار نیس . چرا ه این راختار ریارز ،
نکز واند ایدئولتوژی و ار هتایتش را بتا جتاقتعت
قدرن و خ اجتکااز ا ق هارگر بتا رتواد و بت
نس قتخ ص ایران قنط ق هتنتد. رتاختتتار رتیتارتز
نظام ررقایت داری در ایتران ، در رتطتب روبتنتایتز
رک هایز دارد. گاهز بر رر آ ادی پتختش قتو یتک
ا نز و هنسرت ها و آ ادی های اجتکااتز نتان ،
و در جایز دیگر ا ی بی اری و قعیشت نتابستاقتان ،
راختار ریارز اهید قتز شتود و راه هتار نترتایتز بت
رادی تالتیتستم و تدیت بتا روبتنتای اتاهتم قتز هشتد.
درگیری قیان باالیز ها با این رک ها ار اا دوروی
دارد. شت تاف هتای روبتنتایتز قتوجتود ، در پتز دور
جدیدی ا اخت ف هتای جتنتاح هتای اتاهتکتیت و بتز
ث ا ز های ریارز ، جاقع را ب نش قز هشاند.
وا"عی دارد ه جناح های جکروری ار قز ا ابتتتدا
، بتر رتر 03خترداد 03، ا هتکتان بتعتد ا ترتر
چگونگز اتقتر رانتدن جتنت تش رو بت رشتد انتقت بتز
اخت ف داشتند ؛ یتا ایتن قتعتجت وجتود دارد هت ا
هکان ابتدا ، برای بر"راری "وانین شان با رخ رین
و وریع رین ااتراض هتای رتیتارتز قتواجت بتودنتد.
جناح های رژیم ررقای هنو بت جتنتگ بتا یت تدیتگتر
قشغول اند ، اقتا " تد اتدف دیتگتری را نتدارنتد. بتا
وج ب شرایط اال اتا تر در ختاورقتیتانت و نتقتش
ااهکی ریارز ایران در نش های جاری در قتنتطتقت
، و ا اتترفتتز اداقتت دار شتتدن جتتدال هتتکتت هتتای
اقپریالیستتز بترای بتر"تراری توا ن "توا ، قتطت تو
ااهکی ، با وجود تکتاقتز درگتیتری هتای جتنتااتز ،
دول و روبنای ریارز بدون غیتیتر ارت . ا بتد تر
شدن او اع قز ررانتنتد تا قت ت تور بت بتد هتردن
او اع نشوند. اقا این ااتراض ب ادم آ ادی هتای
اجتکااز و هر قطال بر اق دیگر ، رتکت و رتوی
ریارز و دی قز گیرد ، نکز واند پایان قتاجترا و
ه ح ی روریالیس های ا ق هارگر و راه گشتای
جن ش ا ق هارگر باشد.
در ققاب ، یین قتداولز ه ا درگیتری قتیتان جتنتاح
های ااهکی ، ا رتوی اپتو یستیتون اترف دار
رژیم و چ پرو ا وقتز ارای قز شود ، قت تنتز بتر
جست وی ریش بحران ااهکی ریارز بتورژوا ی ،
در داواها و ریار های درون هیئ اتاهتکت ارت .
درر ار ه رک هتای بتگر روبتنتایتز قتوجتر
وریع شدن ااتراض های اجتکااز و ریارز در پاییتن
قز شوند ، اقا ریش بحران ها ن داوا های اقدیتز و
ار شز ، ه اقایق ریارز و ا"ت ادی ارت . جتریتان
های ریتارتز اترد شتده ا "تدرت و دور ریتگ هتای
جکروری ار قز ، در اتال اتا تر هتکتگتز اتاقتز
عدی ااهکتیت هستتتنتد یتا رترقست ا گتردن هشتز
ناریونالیسم اظک ا ر ایرانز در قتنتطتقت ، قتدافتع
افظ اقنی ، در خارج ا قتر هتا شتدنتد. تد
اقپریالیس هایز ه بیش ا اتد نتگتران یتربتز
شدن بورژوا ی ایران هستند ، و صتنتدوه هتای رای
را پر قز هنند و دل خو اظک ا ز ناریتونتالتیتستم
ایرانز اند ، یا جریان هتایتز هت هت تحت تیت شتان ا
و ع قوجود ، بر اراس نقتد بت انتحت تار ات ت تز
بخشز ا بورژوا ی ارتوار ار . قیسم بتنتدی جتنتاح
های ااهکی نظام ررقای داری ایران ب ختو و
بد ، قتر"ز و قر ع ، اص ح ا ر و ند رو
، وج قشترک کام جتریتان هتای اپتو یستیتون
ارف دار رژیم ار . ق ز گرا ها ، چ های قدهت تز
و ناریونالیس های یر گریگ ه هکتگتز بت اجت تار
ا "درت ریارز رانتده شتده انتد ، نتقتدشتان ا جتنت
جدال های درون ا وقتز ار .
ااهکی ریارز بورژوا ی ایران قانند دیگتر جتواقتع
ررقتایت داری ، دچتار بتحتران ارت . در هتنتار ایتن
بحران ها ، ش اف های روبتنتایتز هت ویتخه رتاختتتار
ریارتز بتورژا ی ایتران هستتتنتد ، دایتره اثترگتداری
بتتحتتران هتتا را شتتدیتتد تتر و گستتتتترده تتر قتتز هتتنتتنتتد.
بورژوا ی ایران ، پ ا "درت گیری ریارز قت تدد
، 75ا قیان خ ء ریارز ای اد شده پ ا انتقت
هکیش با ادم "انون قندی و اقنتیت ال م و هتافتز در
رطب روبنایز ، برای ج ر ررقای در بت گتریت تان
بوده ار .
بحران سیاسی یا بحران اقتصادی ؟!
اراس هشک ش ها در هیئ ااهک بتورژوا ی ایتران
، ادم خوانایز نظام فرهنگز و ایدئولوژی ز ار هت
رو ب روی جتاقتعت قتتتکتدن و رت توالر گترفتتت انتد.
رودآوری و ج ر ررقای بترای اداقت رتودآوری در
ایران ، ب هارگر بدون ش ، ررهو شتده و یتیتر
ریارز نیا دارد. و یفت ایتران در تقتستیتم هتار بتیتن
الک ز ررقای ، اقتیتن نتیتروی هتار ار ان و فتراهتم
هردن قحیط اقن و "انون قدار برای صتدور رترقتایت
ارتت . جتتاقتتعتت ای هتت بتترگتتگاری هتتنتتستترت و
بر"راری اقوه ن ، ا انعقاد "رارداد اری و اکت
هرد نظاقز ، بز ث ا ز ریارز ای اد قز هند ، قنتارتر
رودآوری برای ررقای داری نیس . اقا ب این قتعتنتا
نیس ه ا"ت اد در ایران ب بن بست ررتیتده و
باید ررقای داری وا"عز پا بگیرد. نظتام رترقتایت
داری در ایران ا " هارگر قتخت تص و تحت تیت
هترده ، ثتتروت فتتراوانتتز بتت درتت آورده ارتت . ایتتن
ویری ا ا ق هتارگتر "تدرت قتنتد و گستتترده ای
ار هت اولتیتن "تدم ا بترای دگترگتونتز او تاع ،
دخال در پرور "درت ریارز ار .
"الیت تاف و –بحران ریارز ا داواهای ج ر رئیسز
ایخ رواتانتز و اصت ح ات ت تان نتاشتز نتکتز شتود.
راختار ریارز فع ز ، نتکتایتنتده اهتبتریت بتورژوا ی
ایتتران ارتت و بتترای بتتورژوا ابتتتتتدا رتتود و چتترختت
رودآوری اهکی دارد. پ ا برجتام ، بتختش ااتظتم
3 1396مرداد ماه -شماره دهـم
بورژاو ی ایران نکایندگز جکروری ار قز را برای
دور جدید ا رتودآوری پتدیترفتتت بتود و بتختش هتای
دیگر با فاص ا "درت ریارز ، قت ت تور بت دنت تالت
روی بودند. فاوت روریالیس های ات تقت هتارگتر و
جن ش ا ق هارگر با دیگر جن ش هتا و جتریتان هتای
ارف دار رژیم در این ار ه ااهکی ریارز نظام
ررقای را قشروا یا عدی شتده نتکتز ختواهتنتد.
-بحران های ریارز ریش در اقیق های اجتتکتااتز
ا"ت ادی دارند. بر"راری اقنیت و ثت تات رتیتارتز ،
اقن گرد ررقای ار ، اقا ااتقاد ب این بتن
بس ا"ت ادی و بحران رتیتارتز ، بت ختودی ختود
غییر نکز آورند ، روریالیس ها و ا تقت هتارگتر را
ا فال بینز و خو خیالز خرده بورژوایتز دور قتز
هند.
چرار رال ا شعار گشایش ا"ت ادی قتز گتدرد.
چرار رال پیش بترای دور جتدیتد ا رتودآوری ، بت
اقید برجام و ررپا قتانتدن بتورژوا ی ، هت توم هتکت
جان ای را ا ی در آوردها ، قعتیتشت و ختوارت
های پرولتاریا آیا هتردنتد. اقتا اقترو خت تری ا
ه ید های رابق نیس ! گتویتا اقتنتیت ، شترا
جدید برای جکین رودآوری شده ارت ! اقتا قستالت
ای ه بورژوا ی ایران و ا وق ا را بتحتران ا
هرده ، قولف هایز دارد ه ورای اخت ف های وا"عز
قیان جناح های ا وق و بتن بست ا"تتت تادی
هستند. این فاهتورها ، روبنای رتیتارتز را در قستیتر
رودآوری و ج ر ررقای ، نش ا هرده اند.
آنچ اقرو در ارصت رتیتارت در جتریتان ارت ،
آیا جدال هتای ادواری جتنتاح هتای بتورژوا ی در
ایران و قاجراجویز های "طر های اقپریالتیتستتتز در
خاورقیان ار . ا شدید ریاهز اخت ف های "توقتز
و قده ز در ایران ، ا دخال های آقری ا در قتنتطتقت
و " دری های راق ، نشان ا شتروع دور تا ه ای
ا ام های اجتکااز و بز ث ا ز های ریارز ارت .
جن ش های بورژوایز و بانتدهتای ار ت تااتز در اتال
دید "وا و صخ آرایز جدید ریارز هستند.
اقیق ققول ای اجتکااتز و ات تقتا تز ارت ، در
نتی پتارتج جتنت تش هتای اجتتتکتااتز و جتریتان هتای ریارز ب شرایط هنونز نیگ ا قتا تز ارت . ا اویت بورژوا ی راه ا بن بس ا"تتت تادی و بتحتران
رتودآوری ، قستاوی ارت بتا نتظتام وا"تعتتز و قط و ر ررقای داری. ااص نگاه اپو یسیون
پرو ا وقتز ب رویداد های درون هتیتئت اتاهتکت و ام های روبنایز نیگ ، هکان عدی راختار ریتارتز
و ق ار ه با انح ارات ار . هشک ش ها و نتش ها در رطوح قخت خ داخ ز و خارجز ، شترایتطتز را ای اد هردند ه جن ش ا تقت هتارگتر و رتورتیتالتیتست
های آن ، باید پای ا قا ز شان را قتحد هتنتنتد. توا ن "وا قیان جن ش های ا قا ز ، نوع غییر های ااتکالتز
در آینده را قشخص قز هند.
4 1396مرداد ماه —شماره دهـم
بحران اقتصادی و تشکل
یابی طبقه کارگر
ساناز اله یاری
دول اقید و دبیر رواتانتز هتکتچتنتان بتا شتعتارهتایتز
ق نز بر این ایران بت رشتد ا"تتت تادی چشتم گتیتری
خواهد ررید و آراقش و اقنی را ب قردم خواهتد داد
در صدد ش ی هابین ار . دولت دوا دهتم بتا هت تیتد
ا بحران ب درت هتکتچتون دولت هتای رتابتق قتز
خواهد ا"ت اد رهودی و ورقز را ات هتنتد. بتحتران
ا"ت ادی ه گری ان ندگز قی یون ها انسان را گرفتت
ار و اجا ه نف هشیدن ب قردم را نکز دهد.
اقا بحران چیگ قاورای یک اقیق ا قا ز نیتست هت
ا ییر آقده باشد این بحران های ا"تت تادی نتاشتز ا
ریستم ریار گداری ااهکی و ریستتتم رترقتایتداری
ناقتعارف ا ار .ا"ت اد ررقای داری جرانز هتیت
گاه نکز واند رشد و رفتاه را بترای هتکت ی ات تقتات
جاقع ا بت وجتود آورد و بتختااتر تنتا"ت هتا و
جادهای درونز ا دائم در و عی بتحتران و ات
بتتحتتران قتتز بتتاشتتد. اقتتا در ا"تتتتت تتاد رتترقتتایتت داری
ناقتعارف ایران ن نترتا بتااته شتده ارت هت ات تقت
هارگر آن در شرایط رخ و ییر انسانز ری ندگز
هند، ب ا ق ی ررقتایت دار بتختش خ توصتز آن
نیگ هکیش در و عی اتدم اقتنتیت رترقتایت گتداری
باشد.
قا ب انوان قعتر ین ریستم ررقای داری " د ات
هردن و چاره جویز برای ات بتحتران هتای ا"تتت تاد
ررقای داری را نداریم. ب ب انوان ات تقت ای هت
ندگز ا ب یغکا رفت ار ، قز خواهیم با شت تیت
صخ قستق خود در برابر صخ بنتدی هتای رتیتارتز
درون ااهکی ررقای داری، قنفع ا قا تز قتان را
دن ال هنیم و اجا ه ندهیم ه ااهتکتیت بترای ات ایتن
بحران ا"ت تادی بتیتشتتتر بت قتعتیتشت ات تقت هتارگتر
عرض هند و ا رفاه اجتکااز بت تاهتد . اتاهتکتیت و
قدافعان ا ق ی بتورژوا ، بتایتد بتدانتنتد هتر -دول
چرار رتال یتک بتار بتا بترنتاقت هتای ت تراری و یتا
جدیدشان نکز وانند برای بر"راری اقنی قنافع ا قت
ررقای دار رتیتارت هتایتز را ا تختاک هتنتنتد هت رتیت
اظیکز ا بی اری و فقر و بتز اتقتو"تز بترای ات تقت
هارگر را ر"م بگنند.
گستردگی دامنه ی بحران
بحران ا"ت ادی در هر نتظتام ا"تتت تادی قتعتکتوال در
یک قین یا یک شاخص ا"ت تادی نتکتز قتانتد بت ت ت
ب ورت اپیدقز ب کاقز بخش های ا"ت ادی و قالتز
یک هشور و چ بسا بست ب انتدا ه "تدرت ا"تتت تادی
جرانز ا ب رایر هشورها نیگ ررای قز هند. قاننتد
قی دی ه هنو ا"تت تاد رترقتایت 4332بحران رال
داری جرانز ه ا آقری ا ایا شده بود نتتوانستتت آن
را رد و ا هند.
در ایران نیگ بحران ا"ت ادی در بخش های قتختتت تخ
ا"تتتتت تتادی ررتتوس هتترده ارتت و بتت شتت تت ا"تتتتت تتاد
ورقز نکایان شده ارت . دولت دوا دهتم - رهودی
واده ی ات هتردن ایتن بتحتران را داده ارت و در
هتتکتتیتتن رارتتتتتا در بتترنتتاقتت هتتاری ختتود تترورت
اص اات راختاری ا"ت ادی را در الوی هتار ختود
"رار داده ار ، ا ا این اریق بتواند چالش هایز هت
ب ش بحران در قین بی اری ، رونق ا"ت ادی و
ورم و ... دارد را ا هند . ب هکتیتن قتنتظتور دولت
"تانتون ارتارتز در صتدد 22دوا دهم بر اراس اص
واگداری بتیتشتتتر فتعتالتیت هتای ا"تتت تادی بت بتختش
خ وصز قز باشد. این دولت تا چت اتد توانتایتز
واگداری را دارد و ا چ اد قز واند ا فعالی هتای
ا"ت ادی ش دولتز ج توگتیتری هتنتد بستتت بت توا ن
"وای ریارز در صخ بندی درون ااهکی دارد. چرا
هت بتیتشتتتر ایتتن فتعتاالن ا"تتت تتادی ،ختود بتختشتز ا
ااهکی قز باشند و قنافع جنااتز را نتکتایتنتدگتز قتز
هنند.
رونق ا"ت تادی بت شت ت افتگایتش تولتیتد و افتگایتش
اشتغال ایز در جاقع قعج تز ارت هت ایتن دولت
برای ا هردنش نیا ب پتاراقتتترهتا و قتتتغتیتیترهتای
دیگری دارد ه خود آن قتغییرها نیگ ب نتواتز دچتار
چالش هستند. ب این نحو ه برای افگایش تولتیتد و
افگایش اشتغال دول بایستز ا بنگاه های هتوچتک
و قتورط اکای هتنتد و در ایتن رارتتتا ختوارتتتار
قعافی های قالیا ز برای این بنگتاهتا شتده ارت ؛
ولز چیگی ه پیش رها برای دول نگرانز ایت تاد
هرده ار ، ن ودررقای گتداری هتای ختارجتز و
داخ ز در این بخش ا ا"ت تاد ارت . بتطتوری هت
خود دول با هسری بتودجت روبت رو ارت و بت
صورت قستق نکز واند ا اریق هاهتش قتالتیتات
ها ا"دام ب افگایش این بنگاه ها نکاید، و این ت ختود
دول نیگ با داشتن را درآقدی قتنتفتز و افتگایتش
بدهز ب بانک قترهتگی و بتانتک هتای خ توصتز
روبرو ار . و وانایز با پرداخ بدهز ختود را
اتز ب شره های خ وصز پیکان اری اکرانتز
را نیگ ندارد. و این اقین قنابع قالز برای بودج
ا اتریتق درآقتدهتای نتفتتتز بت 60دولتز در رال
ا افگایش ولید نف در این رال و هاهش بتا ار
ق رف جرانز نف قانند ی ز ا با ارهای اص تز
خریدار نف ایران چین با هاهش "یک نف و یتا
ث ات "یک نتفت روبترو ارت . ختود ایتن قستئت ت
بااه قز شود ه دولت ، اقتیتد بت افتگایتش درآقتد
نفتز ناگرانز ا اریق باال رفتن "یک جرتانتز نتفت
را نداشت باشد. واین اتواقت بتااته قتز شتود هت
دیدی ی نیا ب ررقای گداری هتای ختارجتز را
افگایش دهد ، دول ااتدال رواانز ب اقتیتد ایتنت ت
با برجام قز واند ری اظیتکتز ا ورود رترقتایت
گداری را داشت بتاشتد ، "ت ت ترهتا نتویتد گشتایتش
ا"ت ادی را داده بود ، اال آن با گدش چند رتال
ا وافق برجام هنو هی ورود چشم گتیتررترقتایت
گداری خارجز ب ایران صتورت نتگترفتتت ارت .
دول رواانز این قو وع را در نظر نتکتز گتیترد
ه با راختار و شترایتط رتیتارتز ایتران و او تاع
ریارز و اقنیتز قنطق این اقید را ن اید داشت بتاشتد
ه شره های خارجز برای رترقتایت گتداری در
ایران شره هنتنتد ، هتر چتنتد هت قتز ختواهتد ا
اریق ارتبکار بیشتر نیروی هار و هاهش اقتوه و
درتکگد و ای اد ا ق ی هتارگتر ختاقتو ، بتا ار
جدابز برای ررقای گداری خارجز ای اد هند.
یتت تتز دیتتگتتر ا بتتحتتران هتتایتتز هتت دولتت بتتا آن
روبرور بتحتران در بتا ار قست تن ارت . ایتن
بحران ه خود ب نرایز قز واند دلتیت فت تن شتدن
بخش ااظکز ا شرهت هتای فتوالدی و رتیتکتانتز
باشد. رهود در با ار قس ن از این رال هتا نشتان
قز دهد ه این بختش ا ا"تتت تاد دچتار قشت ت ت
اکیقز ار ، ه ب ررات "تابت ات شتدن نتکتز
باشد و هم هم داقن صنایع دیگر را نیگ گرفت ار .
در از این رال ها ب دلی افگایش "یک قست تن و
ن ود با ار قا ا و نا وانز دول در اترح هتکتک
اجاره قس ن و سری ت بانت تز و هتکتچتنتیتن نت تود
قا ای هافز برای قس ن قرر و یتا اتدم ت تکتیت
وااد های قس ن قرر با اه شده ار ، این بحران
داوم یابد و هکچنان "یتکت قست تن و اجتاره بترتای
قس ن باال برود و ایتن چترخت ی بتحتران در ایتن
بخش ا ا"ت اد داوم بیابد . این دولت رواتانتز
ا چ اد وانایز ا این بحتران را دارد بستتت بت
این ار ه چقدر "درت اکای ا با ار تقتا تای
این بخش ا ا"ت اد را دارد.
چتتالتتش هتتای دیتتگتتری هتت دولتت دوا دهتتم بتتا آن
روبرور قربوا بت قشت ت ت قتحتیتط یست و
قنابع آبتز ارت هت اتز ایتن رتال هتا بتا التگتوی
نادرر ق رف و برره برداری و ررقای گتداری
ن ردن در این بخش یعنز قحیط یس ب قتنتظتور
بر ود بااه بوجود آقدن بحران جدی شتده ارت
ب اوری ه ارتان خو رتان و دیگر ارتتتان هتای
جتتنتتوبتتز هشتتور در شتترایتتط آ و هتتوایتتز بستتیتتار
خطرناک ب رر قز برند. این ت دولت تا چت اتد
قز واند پارخگو و در ج ران این خستارات بترآیتد
چیگی ار ه در ققدار بودج ع ق گرفتتت بت آن
و ب هار آقدی ارح ها بستگز دارد.
ضرورت دخالت سیاسی و تشکل یابی طبقه کارگر
چالش هایز ه ااهکی و دول با آن روبرو ارت
، ن اید بااه عرض ب قتعتیتشت ات تقت هتارگتر و
قحدود هردن رفاه اجتکتااتز بشتود . ایتنت ت دولت
های ررقای داری چت قشت ت ت و بتحتران هتایتز
دارد، قسال ای نیس ه ا ق هارگر تاوان آن را
بدهد . ا ق ی هارگر در این شترایتط ا"تتت تادی و
ریارز بیش ا پیش نیا قند ش یتابتز قستتتقت و
ای اد شوراهای هارگری ار و ات تقت ی هتارگتر
باید هوشیار ر ا " با قسائ رتیتارتز و تکتیتم
هایز ه دول بترای ات بتحتران ختود قتز گتیترد
برخورد هند. چرا ه اگر هتو تاهتز در ایتن قتیتنت
داشت باشد باید شاهد نابودی در آوردهتایتز بتاشتد
ه ا ب اال با ندان و رترهتو بت درت آورده
ار . ن اید ب دول اجتا ه بتدهتیتم هت بترای جتد
ررقای ی خارجز انواع ارح های تد هتارگتری
را بدهد و اجرا هند، ی ز ا این اترح هتا ، اترح
هارور ی ار ه بااه پایین نگ داشتن قتا تای
اقوه و درتکگد قز شود. باید آگاه بود ه بت دلتیت
هک ود قتنتابتع آبتز دولت درت بت افتگایتش بترتای
ق رفز آ نگند. و یا این ب قنظور ا قشت ت
درآقد را قان اقین اجتکااز ه چنتد قتاهتز ارت
در بوه و هرنا هترده ارت هت بتا قشت ت هتکت تود
درآقدی در ج ران اقین ختدقتات درقتانتز ارت ،
در ب ادف ختدقتات درقتانتز تاقتیتن اجتتتکتااتز
نگند، و یا عرف ی آن را هاهش ندهد. بتایتد آگتاهتز
در این قین ها را افگایش داد ا دول و ااهتکتیت
نتواند حک رختز ها را بردو ات تقت ی هتارگتر
بیاندا ند و نرا ب ف ر ا ق ی ررقای دار باشنتد .
ااهکی و دول در صدد افظ قنافع خود و ات تقت
ررقای دار اند و این بست ب "درت ا ق هارگر ا
نظر را قاندهز و ش یابز دارد هت تا چت اتد
قتتز تتوانتتد در قتتقتتابتت اتترح هتتای تتد هتتارگتتری
ااهکی ققاوق هند و دول را قت ت تور بت اتقتر
گرد ا کیم های د هارگری هند . این جتنتگتز
ار ه ن اید ب رر اهبری جاقع کام شود.
5
یادداشت*
به بهانه یک واقعه شوم!
“03خرداد03” امیرحسین محمدی فرد
رواانز : قردم ایران اا م قز هتنتنتد آن هتایتز هت در رال فقط اادام و ندان ب د بودند را " ول ندارند. 03اول 8060اردی رش 83 – ایسنا
ریی جکرور ایران در جدال انتخابا ز این دوره ، اتیتخ و و"ایع 03ر"یر را ب در داشتن در ررهو های ده
شوم آن رال ها قترم هرد. قرم ر ا این چترا رواتانتز ب ررهو های آن اریج اشاره هرده ، ال م ار نگتاهتز
ب آن اریج انداخ .انسان هتای آ ادی ختواه و ات تقت هتارگتر ات تیت ارتتت تداد ر طنتز ، خفقان ، ررهو پ ی ریارز و ا ی جاقع ای هت در آن آ ادی بتیتان ، آ ادی شت تت هتای رتیتتارتز و هارگری نداش بپا خارتند. ات تقت هتارگتر و انستان هتای آ ادی خواه برای ا قیان برداشتن نابرابتری ا"تتت تادی ، رفاه و آ ادی "یام هردند و درنرای ، آنچ هت بت انتقت
قعروف ار ا فاه افتاد. ا اوی بورژوا ی ایران ، 75ائت فز ق ز و قده ز ، ب قباب یک ابتگار رتیتارتز بترای اقر راندن قطال تات انتقت ، پتر و بتال قتز گتیترد. بتا نا وانز رژیم ر طنت در جت توگتیتری ا رشتد و ااتتت ی جن ش انق بز ، این و یف را جتریتان رتیتارتز و جتنت تش اجتتتتتکتتااتتز دیتتگتتری ا بتتورژوا ی بتتر اتترتتده گتترفتت . قشخ ات این جریان ، با قختالتفت ات تیت اتقتوه نتان ، آ ادی های فردی و قدرنیسم اجتکااتز شتنتاختتت قتز شتد. ال ت ایتن جتریتان بتا اتکتایت و تایتیتد بتختش بتگرگتز ا اپو یسیون د هارگری و د رتورتیتالتیتست آن قتان، ج ر ق ز، اگ وده و فر" های قده ز دیگر پا گرف .
،ااهکی ریارز رژیم هتاقت 03اقا ا " ا خرداد رال نیس . یک فجای با ریارز وجود دارد ه جتریتان هتای ریارز چ ، نیروهای روریالیس و شوراهای هتارگتری در آن فعالی قز هنند. دادگاه های انتقت ات تم ااتدام قز دهند و هکیت ها و نراد های اقنیتز ررهو قز هنند ، اقا رو ناق های پر یراژ روریالیستز و هارگری قنتشتر قز شوند و بت رترات رتا قتانترتای اجتتتکتااتز نتان و هارگری ش قز گیرند. در این اریج ه وم قز آورند و در ررار هشور رو ناق ها را عطی قز هنند ، قخالتفتیتن را ب شدت ررهو قز هنند و جن ش انق بز را اقر قتز
رو پتیترو ی قتردم آ دی 75 نند. "یام برکن و انق ، تاریتج تولتد 03خرداد 03خواه و ا ق هارگر ار و
ا وق فع ز بورژوا ی ایران.دانش ویان خط اقام رابق و اص ح ا ان فع تز در "تالتر هکیت ها و نراد های اقنیتز و اصول گرایان نیگ در "تاقت داد گاه ها ، هکگز با هم آن وا"ع ی شوم را ر"تم دنتد تا دول بورژوا ی را رترپتا نتگت دارنتد. الت تتت فجتای آن قان خی ز قتفاوت بوده ؛ اینگون ن ود ه آ"ایان جن تش ر گ را با افظ رک ریارز و القا شان در ا ر هتنتنتد. هر ه قب خود شان ف ر نکز هرد ، اهر چتپتز داشت و یا اتز اه شعر و هنر بود ، قتکت تن بتود قتورد ا ترتام
"رار گرفت و جان ا را ا در بدهد.با این اقبال رواانز خودشان را ا این اریج هتنتار قتز هشند ، اقا یادآوری این ا فاه ج اریخز قرم ار ، چترا ه دوم خردادی ها ، اص ح ات ت تان تا اصتولتگترایتان در
، بر رر این رتیتاهتز توافتق 03خرداد 03ققطع اریخز داشتند. این پرونده هم چنان با ار !
خرداد 92*توضیح : یادداشت باال در تاریخ نوشته شده است.6921
1396مرداد ماه -شماره دهـم
کاالیی سازی دموکراسی
هیراد پیربداقی
اصط ح کای رأی دهنده در دقوهرارز جدید ،
قانند هار ، اصط از بیگان شده ار . اص
دقوهرارز بر این ار ه ن یک شخص و یا گروه
هوچک ، ب کام قردم در عیین ررنوش خود
رریم باشند و در قوارد قربوا ب قسائ اکوقز خود
کیم بگیرند . قردم با انتخا نکایندگان شره
اک ز خود را در اقور جاقع نشان قز دهند . با
اص ف یک "وا یک ریستم راده و روشنز ای اد
گردید ه وانس ارتق ل و شأن درتگاه "جائز را
افظ هند و قوا ن بین درتگاه های ققنن و اجرایز را
أقین نکاید . هکال قط و در این ار ه هر
شرروند ب اور قساوی در کیم گیری ها قسئول
باشد .
در اک ریستم دقوهرارز با عارض قرکز قواج
شد . ا ق قکتا ه ا فوه و درآقد برخوردار
بودند نکز خوارتند قگایای خود را ا در بدهند .
ا ارفز اگر اهبری قفروم اقیقز خود را داش قز
وانس ب آرانز در آن ا ق را ا نعک هایز ه
داشتند هو اه هند . ب قنظور پرهیگ ا این خطر
ا قات قخت فز ا اق رأی دادن قحروم شدند و قدت
یادی اول هشید ا اق رأی بدون قحدودی برای
هر فرد " ول شد .
در "رن نو دهم ور قز شد ه اق انتخا برای
اکوم راه ا قسائ دقوهرارز ار . اوهونور ،
اق »گف : 8303ی ز ا ره ران قسیحز در رال
رأی برای اکوم شک ، بدگکانز و قرا"ر هم بودن
را ب اشق برادران و رود قتقاب و ااتکاد اکوقز
چنین گف : 8324و در رال . «ق دل خواهد راخ
شش قاه پ ا ویر "انون انتخابات هر ن و »
قرد و هودک دارای خوراک خو ، ل اس خو و
ا آن اریج اهنون . «قس ن خو خواهند شد
دقوهرارز های بگر اق رأی و انتخا برای ن
و قرد ااطاء هرده اند ، ولز اتز در ثرو کند رین
هشورهای جران درصد "اب وجرز ا جکعی فا"د
اق انات قنارر ندگز هستند .
اق رأی اکوقز ، ن نرا نویسندگان "انون انتخابات
آقری ا ، ب کام هسانز را ه اقیده داشتند این اق
قردم را ب افرادی قسئول ، فعال و قستق ق دل
خواهد هرد نااقید هرد . و روشن شد ه قش
دقوهرارز اقرو در قحدودی اق رأی نیس ب
در چگونگز هاربرد اق رأی اکوقز ار .
قردم چگون قز وانند اراده را ا خود بدانند ، اگر
اراده و قی ز ا خود ندارند ، اگر آدقک ق نواز و
ارورک هوهز بیگان شده ای بیش نیستند و ر یق و
اقاید و خوار هایشان با قاشین ره ری قز شود .
با این شرایط اق رأی اکوقز ب صورت ب بی انز
در قز آید . اگر دولتز بتواند ثاب هند ه هر فرد اق
رأی دادن دارد ، و آراء با صدا" و دررتز شکرده
قز شود آن و" قز واند اداا هند ه دقوهرارز
ا کفرقار . اگر هر ه رأی دهد ولز آراء ب
دررتز و دررت اری شکرده نشود ، و یا رأی دهنده
ا دادن رأی قخالخ ب اگ ااهم پروا داشت باشد ،
هشور دقوهرا یک نیس .
گرچ بین انتخابات آ اد و ره ری شده فره قرکز
وجود دارد ، با وجود این اتز انتخابات آ اد هم
گویای اراده ی ق نیس . اگر یک خکیردندان
خو یغ شده بین اهبری قردم رواج پیدا هرد هسز
نخواهد گف ه قرد در قورد ق رف آن کیم
گرفت اند . آنچ قز وان گف این ار ه یغات
قی یون ها نفر را وادار ب " ول اداای خود هرده
ار .
در یک جاقع ی ا خود بیگان رو ا رار اقیده و
اراده نیگ بز ش اه ب خرید هاال نیس . قردم گو
ب ا یغات قز دهند ، ولز اقیق با آنچ ه ا
ا ب گو قز ررد قنافات دارد . در ده های
اخیر شاهد بوده ایم ه چگون درتگاه های روابط و
رران ی اکوقز یغات ریارز را اداره قز هنند .
این درتگاه ها ه اادت هرده اند قردم را ب خرید
وادارند ، اف ار ریارز را هم با هکان دید قز نگرند .
ا ویگیون برای یغ شخ ی ها ارتفاده قز
هنند . گویز قز خواهند قح ولز را ب قردم
بشنارانند . چ در فرو و چ در رأی دادن این
نتی ی قورد نظر ار ه وری را وجی قز هند
ن قنطقز یا "اب ارتفاده بودن شخص یا شزء ارائ
شده . این پدیده را در انتخابات اخیر آقری ا ب خوبز
قز وان دید . هدف اگ جکروری خواه ااهز ا
این بود ه چون نکز وان اقیدوار بود ه اهبری ب
رود جکروری خواهان رأی دهند لدا باید هسز را پیدا
هرد ه نکایانگر اگ باشد . در اک این هار با نقش
ا یک هنرپیش ی رینکا روی بست ی ریگار
فر"ز ندارد .
اک ب هار انداختن قاشین ریارز در یک هشور
دقوهرا یک فاوت چندانز با رو قتداول در با ار
هاال ندارد . ااگا ریارز فره فااشز با شره
های بگر ندارند و ریارتکداران ارف ای هوشش
قز هنند ا هاالی خود را ب قردم بفروشند . رو
آنان درر ش ی آگرز های یغا ز ار . اگر ا
قفروم ه ریک دقوهرارز "رن ه دهکز آیا هنیم
بایستز بگوییم دقوهرارز روشز ار برای وادار
هردن قردم ب شره در اخد کیکات ریارز ه ب
ص ح اکوم قز باشد ، ا اریق انتخا نکایندگان و
کع آنان برای گرفتن چنین کیکات . هکچنین اگر
ا ا ئق خ وصز خانوادگز و شغ ز فرا ر رفت و
وارد " کرو اقور ق ز و بین الک ز شویم ه فا"د پیوند
قستقیم با اقور شخ ز و قطال ی فردی ار
خواهیم دید ه اقیق در جر خوارت های ه ریک
ااکال نکز شود و آنچ جای شگفتز دارد ا در
رفتن هاق اقیق ار .
هاهش ا اقیق بینز ن نرا ر ر هاهش قسئولی
ب قوجر فقدان خوار های قفید شده ار . هر
ه آر وها ، گفت ها ، خیال های خام ، ناخررندی
ها و ب خ وص خوشایندی ها و ناخوشایندی های
قختص ب خود دارد . اینرا را در ق کوع نکز وان
ه قفروم دیگر آن ااکال –اراده و خوار دانس
در اقیق هن ا شخص –اکدی و قسئول ار
درباره اقور ق ز ، قیدانز برای اجرای اراده ی او
نکز دهد . او اجو یک هکیت ی اثیرناپدیر ار ؛
هکیت ی کام ق ، و ب هکین دلی هوششز را ه
در راه هسر قرارت در هار دیگری قعکول قز دارد
در س ط ب قسائ ریارز ب هار نکز برد .
6 1396مرداد ماه -شماره دهـم
هاهش ا قسئولی و فقدان خوار های قفید ب
نوب ی خود گویای بز خ ری و نداشتن ا "جاوت
نس ب اقور داخ ز و ریار خارجز ار . این
نقی در اشخاص ح ی هرده و قوفق در هارهای
ییر ریارز بیشتر ا قردقان ااقز ان دهنده
ار . اخ ار و اا اات یاد و ب ررول در
درترس ار . ولز اثیری در آنچ ه گفت شد ندارد
و ن اید قوجر ع ر باشد . هافیس برداش یک
وهی دااوی را ا الیح ی دفااز خود با ار قز
وی ا ققاالت ریارز نشریات و اینترن ققایس هنیم
ا چگونگز روشن شود . در قورد اول این وهی
قطالر قندرج در الیح ی خود را ب رال ها رب
ای ه انگیگه ی آن اشق ب هار و ارف ا بوده
قستند قز هند و ب قنظور دفاع ا آن "درت قرارت
خود را ب هار قز برد . ولز در قورد دوم اکتز
برای جد اا اات قندرج در ف ن ققال یا
رو ناق را ب خود نداده و ا انتقاد ا آن ه ب
ا"تجای ارف ی خود قز واند ب خوبز ا ارده
برآید گریگان ار و اوص ی بحه اوالنز و
پیچیده را ندارد . این قبال نشان قز دهد ه بدون
کوه و ابت ار ه ناشز ا قسئولی قستقیم ار بز
خ ری اداق خواهد یاف ولو اا اات بسیار هاق و
جاقع و درر باشد . هکچنین رخنرانز ها ، ه س
ها و یا بحه های گروهز ه قنظور ا آنرا ارائ ی
اا اات و یاد دادن ار ارتفاده ا آن ار اثر
چندانز نخواهد داش . گرچ نتی صفر نیس ولز
ناچیگ ار . بنابراین یک شرروند نکون ب قح
این وارد صحن ی ریار شد ا لحا ف ری و
رواز رقوا قز هند . بحه ها و گی ح ی های
او بچگان و در قحدوده ی قنافع شخ ز ار .
رو ای اد اراده ی اکوقز هاق ش ی آگرز
با رگانز ار . ار کاس با اف ار قردم ، فن ای اد
رابط ی قط و یا ناقط و ه بیشتر قوثر و هکتر
قنطقز قز باشند ، اه ها و ای گری ها و
قحافظ هاری ها در هر دو ی ز ار . ولز باید
دانس ه این فنون در اقور اکوقز بیشتر ا ندگز
خ وصز و ارف ای قیدان اک دارند . ویر
ی ا رین دختر روی بست ی ریگار ناقریو نکز
واند فرو آن را برای هکیش پررونق نگ دارد .
ولز در اقور ریارز این قب صاده نیس .
کیکات ریارز بسیار قرکز هستند ه برای قردم
اق ان آ قایش آنرا در رااات فرای و با هگین ی
"اب حک ققدور نکز باشد . اتز اگر چنین اق انز
هم وجود داشت باشد قانند ریگار نکز وان "جاوت
ها را قس م دانس یرا فسیر و ع یر اثرات ااص
آران نیس .
قز وانیم بر ق نای هکین گی و ح ی ب عریفز
ا دقوهرارز برریم ه گرچ پرآ و ا نیس
ولز جن ی رئالیستز دارد : رو دقوهرا یک
دابیری ار برای نی ب کیکات ریارز ه در آن
فرد ا اریق ق ار ه برای هسر رأی قردم "درت
کیم گیری ب در قز آورد . ققایس بین رو
ای اد اقیده در ریار با با ار هاال را قز وان با
قو وع دیگری ه چندان با ش دادن اقاید رر و
هار ندارد ب قربوا ب وصیخ آن قز باشد هاق
هرد . قنظورم نقش ررام دار در یک شره بگر
آقری ایز و نفوک اراده ی او در درتگاه قدیری
ار . اقرو قال ی شره های بگر در در
صدها یا هگاران نفر ار ه هر هدام ققدار ناچیگی
ا جکع ررام را دارا هستند . ا نظر "انونز ررام
داران قالک اند و بنابراین اق عیین رو و ریار
شره و انت ا درتگاه قدیری آن را دارند . ولز
اک قسئولی چندانز در برابر قال ی خود ااساس
نکز هنند و ب آنچ درتگاه قدیری قز هند س یم بوده
و ب درآقد قنظم خود "انعند . اهبری ررام داران
اک شره در ج سات را ب خود نداده و ب ااگام
وهی اهتفا قز هنند . چگونگز هنترل در دقوهرارز
اقرو فاوت چندانز با هنترل شره های بگر
ندارد. گرچ رأی دهندگان شخ ا رأی خود را ب
صندوه ها قز اندا ند و بین دو اگ ر"یر ی ز را
انتخا قز هنند ، ولز پ ا آن ی ز ا ااگا
ا وق را در در گرف ، رابط با رأی دهنده
رس قز شود . کیکات اقیقز ن ا ارف
نکایندگان ب ب وری ی اگ گرفت قز شود .
چنانچ کیکات ب وری ی شخ ی های با نفوک
ا خاک شود با قردم آگاهز چندانز ا آن ااص نکز
هنند . وا"عی این ار ه اگر هم فرد شرروند قعتقد
باشد ه خود کیکات هشور را ره ری قز هند
با هم فعالی او در این قین فقط هکز بیشتر ا
شره ررام دار در هنترل شرهتش خواهد بود . بین
رأی دادن و کیکات خطیر ریارز رابط ی
قرقو ی وجود دارد . نکز وان گف ه کیم
نرایز قح ول اراده ی رأی دهنده ار . او رأی قز
دهد و ب ی ط ور قز هند ه خالق ق وبات ار
و آن ها را اوری قز پدیرد ه گویز ناشز ا اراده
و خوارت ی خود ار . ولز در اقیق کیکات
ب وری ی نیروهایز گرفت قز شود ه خارج ا
هنترل وی هستند . پ جای شگفتز نیس ه این
و ع در شرروند ا ادم وانایز در اقور ریارز
ای اد قز هند ) اتز اگر این ا ناخودآگاه باشد ( و
هو ریارز وی ب اور قداوم در اال هاهش
ار . گرچ شخص باید " ا ا"دام ب هاری ف ر
هند ولز این وا"عی را هم ن اید ندیده گرف ه اگر
اق ان اک ن اشد ف ر هم رس و نا وان قز گردد .
ب ا ارت دیگر اگر شخص نتواند هار قفیدی ب ند
ف ر باروری هم نخواهد داش .
دقوهرارز در یک جاقع ی ا خود بیگان نکز واند
اک ز شود و را قان دقوهرارز قا خود وری و
راهز ب بیگانگز ار . اگر دقوهرارز ب قفروم
ایکان و اک ز شدن آر وهای فردی باشد ، آ ادی
پ شخص ایکان و آر وئز دارد . ولز وا"عی این
ار ه فرد ا خود بیگان ی اقرو ی پیشداوری و
اقیده دارد ولز ایکان ندارد ، ری و بز قی ز دارد
ولز آر وئز ندارد . پیشداوری ، اقیده ، ری و بز
قی ز او قانند ر یق ا ب وری ی درتگاه نیروقند
یغات هدای و حکی قز شود . رأی دهنده ی
اادی نیگ چندان قط ع نیس . اخ ار را قر ر قز
خواند و پز قیگیرد ولز جران آنچنان نس ب او
بیگان ار ه هی چیگ قعنز و قفروم اقیقز برای
او ندارد . قز خواند ه قی یاردها دالر ق رف قز
شود ، قی یون ها انسان هشت قز شوند ؛ این ها ااداد
و انتگااا ز هستند ه هرگگ ویری اسز و
ق کوس ا جران ب در نکز دهند . هک چیگ ییر
وا"ع ، بز اد و قر و بز هوی ار . اقایق قانند
قعکاهای با ی و قسابق هستند ن اناصری ه
ندگز شخص و فر ندانش بدان قت ز باشد .
ا وه بر اینرا ن اید فراقو هرد ه قو وع اهبری
آراء خود قت ز ب رید و بیگانگز ار . در اص
ا وق اهبری جانشینز برای ا وق ا" ی ،
یعنز خودهاقگان و فئودال ها بود . پ ب این قعنز
نیس ه نظر اهبری درر ار ، ب این قنظور
را قز رراند ه برتر ار اهبری اشت اه ب ند ولز
ا" ی خوارت های خود را ب اهبری حکی ن ند .
اقا در ا ر هکرنگز هنونز فرض قس م دقوهرارز
بر این ار ه کیم های اهبری باید الگاقا صحیب
باشد . چون ا نظر روانز بر ا" ی بر ری دارد لدا
اق دارد خوار های خود را بر آنان حکی هند .
هکان گون ه آگرز قز شود . این اقیده بز ردید
خطار . باید وج داش ه کیم گیری درر
در یک قحیط رأی گیری وده وار قیسر نیس ،
ب در کعات خرد و را قان یابز های گروهز
شاید اک ز باشد . ا نظر اریخز کام اف ار و اندیش
های درر در ریار ، ف سف ، دین یا دانش در
اص ا آن ا" ی بوده ار . اگر بشر فقط بر ادد
آراء قت ز بود قا قز بایس هنو در یارها ندگز
قز هردیم .
رأی دهنده فقط قدم بین دو ر"یر انتخابا ز را عیین قز هند . او با قاشین های ریارز و بوروهرارز
ریارز قخت خ روبرو ار ه دو قنظور در آن نرفت ار ی ز اسن نی برای هوشش در "درت اات ی هشور ، دیگری ا " ی دولتکردان ارف ای
ب با"ز قاندن در شغ یا برگشتن ب ققاقز ه ا در داده اند . بوروهرارز ریارز ، ه نیا ب رأی
دارد ، ال ت ناچار ار ا ادی ب قطال ات رأی دهنده وج هند . هرگون نشان ی ناخررندی های
بگر ، ااگا ریارز را ق ور ب غییر قسیر خود قز هند ، و اگر رو آنرا قورد قوافق اکوم بود آن را اداق قز دهد . ا این لحا اتز رژیم ییر
دقوهرا یک خودهاق نیگ ا ادی قت ز ب خوار های اکوقز ار ، ب ارتبنای این ا وقترای
قگبور "در ز دارند ه قز وانند قسیری را ه قورد " ول جاقع نیس ا قد ز اداق دهند . صرف نظر
ا نفوک قحدودهننده یا گستر دهنده ای ه انتخابات در کیکات دیوان راالری ریارز دارد ، و بیشتر یک نفوک ییر قستقیم ار ، شرروندان شره
چندانز در کیم گیری ها ندارند . ب قح این شخص رأی خود را در صندوه انداخ خوار خود
را ب نکاینده ا قنتق هرده ، و رأی دهنده دیگر ا انتخابات آینده ، ه یا او را دوباره بر قز گگیند یا
هنار قز گدارد ، اختیار و نفوکی بر نکاینده ی خود ندارد . رأی گیری در دقوهرارز های بگر دارای
خ وصی قراجع ب آراء اکوقز ار ه در آن رأی دهنده جگ قوافق یا قخالف با درتگاه نیروقند ریارز راه دیگری ندارد و خوار های ریارز خود
را ب ی ز ا ارفین واگدار قز هند .
7 1396مرداد ماه -شماره دهـم
8
به بهانه انتخابات ایران و
دیدگاه های نیروی های
مخالف
علی ایران پور
اهنون،انتخابات و بنا ب ا رار نیروهای قخالخ ا وق ار قز نکایش هاری ا ور یا ریرک انتخابا ز ب پایان رریده ار . اپو یسیون خارج ا هشورا جریان چ رادی ال ا لی رال ریارز یا ر طن ا ر، ب ارح حریم انتخابات پرداختند و گاه بعجز ا آنان، قردقز را ه " د شره در این ب اصط ح نکایش را داشتند ب قشروای بخشیدن ب ا وق قترم هردند. هر یک ا جریانات قخالخ در خارج، ب شرایط انتخابات آ اد اشاره هرده و براراس عاریخ و قعیارهائز ه ا این شرایط ب در دادند و عی ریارز هنونز هشور را فا"د آن دانست و رپ با اشاره ب روابق هاندیداهای ریار جکروری ه قنتخ ین شورای نگر ان بودند ا"دام ب حریم را، یگان قو ع گیری درر اا م هردند. ا خاک ریار حریم انتخابات ارت وابز ورط قخالفان خارج ا هشور، هکچنین بر ح ی های ریارز ا ااهکی و ف سف ای اخ "ز ارتوار بوده ه ا ادود یادی با اقیق انط اه دارد. بنابراین، ریار حریم ا روی آنان "اب درک و ا لحا ریارز قنطقز ار و با وج ب این در داخ هشور هی اگ و ب ندگوی قستق ز برای اا م حریم و پیش رد ااتراض ب این گون انتخابا ز وجود ندارد اپو یسیون خارج جای خالز آن را پر قز هند کن آن قوجر ج ر وج رایر دول ها، قردم هشورها ونرادهای بین الک ز ب نحوه انتخابات ایران قز گردد. اقا شرایط فعالی ریارز برای هنشگران اجتکااز قخالخ در داخ هشور بسیار قتفاوت ا شرایط خارج ا هشور ار . در این ا بیشتر روی
رخن با جریان چ رادی ال داخ ار . اجا ه قز خواهم پیش ا اداق قط ر ب دو ن ت اشاره هنم یرا
گشای بعجز ا ارح این ن ات قک ن ار گرهجدل های ف ری ای باشد ه قعکوال هر اگ یا فعال ریارز قخالخ داخ هشور در چنین ایاقز با آن
روبرو ار .
ی م آن ال م ار ب این قسئ اشاره هنم ه در هرانتخابا ز، چنانچ قعیارهای دقوهرا یک راای شود حریم، قو وای خود را ا در قز دهد یرا، در صورت چنین ا"داقز، حریم هنندگان قعکوال ب یک نکایش ریارز ا پیش ش س خورده در قز نند. بدین ر یر شاید در االتز بسیارارتبنائز چنین ا"داقز "اب دفاع باشد. ریار حریم هکیش در شرایط ییردقوهرا یک و نااادالن
رنگین -انتخابات، االر وخواهان قز یابد ور ک هردن دررتز این ریار در برابر هنش گر ریارز "دا م قز هند. ا ارفز قو وع این ار ه در ا وق ار قز ایران، قاقداران، قری ا ا ق ااهم
دار را ا داشتن ااگا ریارز ب ش ررقای نرقال آن قحروم راخت و جریان های ریارز این ا ق در "الر ش ی ت ش اگبز، باند ها والبز های "درت قتش شده، اک هرده و اول ی ز ا شخ ی های اص ز ا وقتز گرد آقده اند. ا ارف دیگر در ررش ایش و پرور این ا ق ه با ران دولتز ا ین بوده وانائز و اراده ریارز برای ق ار ه در ش دادن ب "درت ریارز قستق ا ااهکی وجود ندارد و آنان قنافع خود را ا اریق چنان ش ی ز و نفوک در دول وش دادن ب
بستان های –ائت ف های ودگدر وقو واز و بده ریارز پز قز گیرند، هرچند ه این و عی ییراادی، ش ننده ودر اال در هم ریختگز ار . این اقر ب قدد ق ار ات پیگیران و قدنز نکایندگان ریارز وفرهنگز ا ق قتورط قدرن شرری و ا ق هارگر در اال ان ام ار ه نکایندگانز در هی یک ا ارهان "درت ندارند و قخالفان رادی ال هم درفعالی های ریارز و ق ار ه ا قا ز باید در چنین
قیدانز ب ققاب با ریار های ااهم برخیگند.
دوم آن در ایران اقرو ، پدیده انتخابات را نکز وان ب قباب اقری برای خود و قورد پدیر اام
ها و نکایندگان ااگا ریارز خود را ه در آن، بخش
در قعرض نقد و قق ولی اکوقز "رار قز دهند ار یابز هرد یرا چنین انتظاری فقط پ ا یک دگرگونز ارارز اق ان پدیر ار . ا آن قان باید ب این پدیده هکچون فرآیند و ش وا"عا قوجود واریان و یع "درت در ی ز ا هانون های ریارز ا وق بنگریم ه جناح های ااهم برای در یابز ب آن ب ر"ابتز قحدود با ی دیگر قز پردا ند و جن قشروای را ی آن برای ا وق اقری درج دوم ب اسا قز آید. بخش یالر راختار ریارز ا وق ار قز با وجی دینز و "الر ایدئولوژی ز قده ز خود ب شدت د دقوهرا یک بوده و ارارا
اتز در ابتدائز -های انتخابا ز بدون ی بر ق انیسم"درت را در در داشت ار و - رین ش آن
اهنون قن ع اص ز خشون ریارز بوده ار . این جناح قرهر ا رواانیون بنیادگرا، نیروهای ش
اقنیتز فقط بر اراس نواز ف سف -فاشیستز و نظاقزقاهیاولیستز و فرص ا ز ریارز وبا اری ، برای وجی و قشروای بخشز ریار های ررهو گران خود هرگاه ال م قز بیند با اشاره ب انتخابات ارت وابز، نظام را قت ز برآراء اکوقز یاخوار قس کانان " کداد هرده ا ا وه بر قشروای دینز برای خود قشروای اقو"ز و اجتکااز هم در وپا هند. در وا"ع چنین و عز ار ه برای هنشگران اجتکااز واکوم قردم، پیچیدگز ریارز ای اد هرده یرا قا را با شرایطز ییراادی و ییرنرقال روبرو راخت ار . قز وان گف ا لحا پای بندی ب راای قوا ین دقوهرا یک برای ان ام انتخابات آ اد، جناح یاد شده اتز را وهار اقر قانده ونیم بند هنونز انتخابا ز را " ول ندارد و دائم آن را قحدود ر هرده، ا اختیارات نرادهای انتخابز هارت و ب هی نرادی پارخگو ن وده و در ایخ رنگ ریاه "رار گرفت ، ب هکین دلی ، انتخابات در ایران با هکز ایکاض هکانند انتخابات در رژیم هائز قانند روری ح ا کرانز خانواده ارد، اراه دوران صدام اسین، لی ز دوره قعکر"دافز و در اد گاقز هوچک ج و ر ا هشورهای او ه خ ین فارس ار یابز قز شود ه ب جگ قورد ارتبنا هوی اص ل اس ریستم
انتخابا ز را بر"اق خود روار ن رده اند.
ی ز ا اواق ش گیری راختار دو گان "درت ریارز در ایران، و"وع انق رال پن اه وهف بود یرا ااهکی جدید فقط در صور ز قز وانس ب
1396مرداد ماه -شماره دهـم
9
بقای خود اداق دهد ه درت بندی های ریارز درون ا ق ااهم را ب ررکی بشنارد اقا ن در ش قدنز
جات در یر و ارفز آن ب با گردآوری این درت لوای والی فقی و ش ی اگ فراگیر جکروری ار قز ه ال ت پ ا چند رال ا هم پاشید. ا وق ار قز فقط پ ا آن قخالفان ریارز را ررهو و یخ جنگ را روشن هرد و ب پایان رراند اجور این درت بندی ها را بطور ا نز پدیرف . دروا"ع، ی ز ا قوانع اص ز ش گیری راختار ریارز ارفز و نرقال ررقای داری در این ا وق ، دوگانگز و بحران نرادین راختاری و ب ع آن "وانین ارارز و قو واز پیاده شده ار . با این اوصاف اهداف اص ز اپو یسیون داخ ، در رابط با "درت ریارز ااهم، باید بر نقد و ق ار ه با جناح ا"تدارگرائز باشد ه در باال و ب گفت ای هر چند ییرد"یق، هشتاد در صد "درت را در اختیار دارد
اص ح ا ر ه اهنون در –دراالی جناح ااتدالز "وه ق ری و با اهبریتز ش ننده در ق بیتو و جاخو هرده ق ور ار ا ادودی در ققاب اف ار اکوقز، ق هم قای و جناح کاقی خواه پارخگو باشد و در وا"ع در ایخ خاهستری رنگ "درت جا
اص ح ا ر دو نقش هاق -دارد. جناح ااتدالز قتجاد را در ااهکی با ی قز هند. ا یک رو قز هوشد ه ی نظام را "وام بخشد و ا دیگررو در برابر کاقی خواهان، جدالز را برای اجرای برناق های ا"ت ادی نئولی رال و پروژه نا کام اص اات دری ز و قحدود راختار ریارز دن ال قز هند. در این اال را قان دول هر شخص یا جریانز را ه بر آن روار شود ا ادودی ق ور ب پارخگوئز در ققاب قردم وانظار اکوقز قز هند ب هکین دالئ قو وع اص ز این ار ه درققاب پروژه انتخابات، اپو یسیون رادی ال ه بر ا حریم انتخابات بنا بردالئ ز چون ادم وجود قعیارهای اقو"ز انتخابات آ اد قز هوبد باید در این اال ا هکین ارص هم ارتفاده هرده و بتواند گاقز در جر پیش رد
های ش ت اجتکااز و ریارز و اقر فعالی خوار های قدنز و ق ار ه ا قا ز بردارد درییراین ورت ریار حریم چون هفز روی آ خواهد بود. اهنون رئواال ز در برابر قا "رار قز گیرد ا جک این آیا در قانز نگدیک، حولز در هیفی و عی جریان ااتراض اجتکااز)یعنز در یافتن ب ش ز نس تا قنس م با ره ری و قدیری با برناق ( و غییری در افق ریارز را قز وان یاف ؟ ب نظرم جوا قنفز ار پ قو وع این ار ه اپو یسیون رادی ال داخ ، کن فعالی برای ار قاء آگاهز و پیش رد را قاندهز هارگران واقوه بگیران بخش های صنعتز و خدقا ز باید ا قنطق و قحار ریارز در ارتفاده ا جادهای جناح های ااهم ارتفاده هند و این قز واند ب این قعنز باشد ه با فشار آوردن بر دول ، ا اد اق ان آن را ب پارخگوئز در ققاب اره های ااترا ز و جن ش های اجتکااز وادار گرداند واین درر قخالخ ریار اکوقز جریان ا"تدارگرای درون ااهکی ار ه هوچک رین دادن اقتیا را ب قردم برنکز ابد. دیدیم ه رواانز در یغات انتخابا ز اخیر "ول داد ه الیح غییر "انون هار را ا ق پ قز گیرد. در کن خو ار ب ربیات ی ز دو رال اول دوره ا وق ار قز نیم نگاهز انداخ . در آن دوره جریانات رادی الز بودند ه ب اصط ح ل یغ ق ار ه را ب ی سان برا ی جریان لی رال و اگ جکروری ار قز پیش قز بردند در االی "ادر ب درک قو"عی وررم "درت هر یک ا جناح ها ن ودند اقا دریاف این قو وع قرم ه "درت اکد ا در اگ یاد شده قتکرهگ شده بود و یف اص ز این جریانات بود ا با درک آن ب ا خاک ریار های راه ردی و اهتی ز قنارر بپردا ند. قز وان ب جرئ گف در دوره هنونز رار این گون قو ع
گیری ها خ ف قنطق ریارز و آقو ه های رب اریخز گدشت ار .
اال پ ا ارح ن ات باال ب برررز ریار حریم قز پردا م.
ی م آن ا ق برررز ها و نظررن ز های جانر داران و ییرجانر داران ، حریم انتخابات، ر ح ریارز هارآقدی برای اپو یسیون ب اسا نکز آید واین نظررن ز ها در پز برررز ها ب ارائ قواردی ا نتاین حریم در داخ یا خارج پرداخت اند. این نظررن ز ها اشاره قز هنند ه جریانات قخالخ در دوره رهود ریارز "ادر ب بسین اجتکااز قخاا ان داخ ز خود و را قاندهز آنان در " ال رویدادهای اجتکااز قرم ن وده و اثربخشز قو ع گیری های ریارز شان در اد بسیار قحدودی با"ز قز قاند ب ویخه آن ا وق ا "درت یغا ز و فجارا ی بسیار بیشتری ا اپو یسیون برخوردار ار و در نرای قز واند ب در هاری در آرا و نکایش های " بز در بگند ه در این قورد ا وق ار قز ید اوالئز دارد نتی آن اینگون
در ییا اکای اکوقز، - حریم –قو ع گیری ها نواز انگوای ریارز را نشان قز دهد قگر آن بتوان بر فجای اجتکااز روار شد وجن شز قطال قحور را ب راه انداخ . دوم آن جریانات اپو یسیون قداز هستند ه صرف نظر ا هر نوع اکای یا ادم اکای اجتکااز، آنان قو فند قوا عز را ه درر و اصولز قز دانند و یب دهند. ب دیگر رخن دیدگاه های خود را راجع ب و عی اکوقز و رویدادهای اجتکااز بین قردم روین و یغ هنند. در دررتز این ارتدالل ش ز نیس اقا ن ت قرم برای یک اگ ریارز قخالخ این ار ه دیدگاه های خود را ب اثربخش رین ش قک ن و یب دهد. راختار ق ر و بست ریارز ا وق ، هوچک رین فعالی قستق را برنکز ابد یا قز هوشد ه هکیش قحدود نگ دارد اقا فجای اجتکااز دوره انتخابات در ایران قو"عی هائز را برای ارح خوارت های ادا" ز و ان اشت ا قات جاقع ا جک خود قو وع شریط انتخابات آ اد فراهم قز را د. اپو یسیون و یف دارد بر ارح این خوارت ها اهید ور د و قردم را اول آن ب حرک و انگیگ شویق وا فجای اجتکااز بیشترین برره برداری را نکاید. رب ق ار ات هارگران و قع کان، نان، دانش ویان و رایر "شرها
دوره انتخابات و ییر انتخابات –در دوره های اخیر ااهز ا اهکی و قحوری یافتن قش ت ق ت ب -
آنان وفعالی و اره جکعز برای ا این قسائ بوده صرف نظر ا این ا وق چگون با آن ا قات و گروه های اجتکااز برخورد هرده ار . افگایش انتظارات اجتکااز ا آن ا ه قک ن باشد و در االی گروه های جاقع خود پیگیری هننده آنرا باشند برترین جکین گستر بیشتر ارح خوارت ها و ق ار ه اجتکااز خواهد بود. اقا و"تز قخالفان ا ق آنچ ه ا ب اال قعکول بوده فقط با هدف هاهش آرا ب یغ حریم انتخابات قز پردا ند ه فجای ها اجتکااز را ب جناح های ا وقتز و رفرقیس
قدیم هرده و حوی قز دهند ا آنان با اف ار اکوقز هر گون ه قز خواهند با ی هنند.
روقین قو وع، ش اف جدی بین جناح های "درت ار ه ا دوره ر"اب های انتخابا ز خا کز در رال های هفتادوپنن وهفتادوشش ب بعد اریان شده ون نرا فروهش ن رده ب بیش ا پیش قراا جدیدی رااز قز هند و این اقر ا چشم قردم ایران دور نکانده ار پ اجور بسیاری ا آنان در رای گیری انتخابات ناشز ا درک و فرم چنین جادی
ار . این فرد فرد قردم در رای گیری شره ب نند یا ن نند اهکی چندانز ندارد اقا اجور آنان در جن ش های قطال قحور اهکی بسیاری دارد یرا چنین جن شز پویا، بز انترا و در این اال آگاهان خواهد بود ه هر چند اقرو بر خوار هائز ابتدائز ارتوار ار اقا جکینز برای غییر ارارز و عی در دل خود دارد ب شرا آن قدیریتز رادی ال را در ره ری خود داشت باشد. این راه ردی قتفاوت ا ارترا خی اص ح ا ان ا وقتز ار ه قز خواهند ا هر جن شز ب نفع ب ی قو"عی خودشان در ااهکی برره ب رند و اقتیا بیشتری ا جناح ا"تدارگرا ا ر هنند. ا قنظر ریارز و ن صرفا ایدئولوژیک، ش اف درون ااهکی ناشز ا ادم ک ین قردم هوچ وخیابان ب ورگوئز های جناح های ا وقتز بوده و و"ایع رو قره ائیدهننده آن ار و درس آقو نده، آن این ش اف ها هر رو بیشتر قز شود و هکین اقر ا قو"عی جایگاه هر یک ا این جناح ها و ق کوا "درت در نگد جاقع هارت و جدال ها را ب هکراه
آثاری در درون 8033آورده ار . و"ایع رال ااهکی برجای گداشت ه ج ران ناپدیر ار هکان
چنین اثری ا خود 8050گون ه انتخابات رال برجای گداش . جریان های رفرقیس رار وچ –درتاویگی برای آویگان شدن ب جناح ااتدالز
اص ح ا ر یافتند ولز آنچ ا آن اوادث باید آقوخ اثیر پیگیری قوریان وار ق تز ار ه با فرا ونشیر های بسیار ب دن ال حقق خوارت های خود ار . قردم بسیاری بدون دل بستگز ب جناح های ا وقتز در انتخابات اخیر شره هردند اقا ارتدالل شان فقط انتخا بد در برابر بد ر ن ود ب بطور روشنز درک هرده اند ه اجور جناح های گوناگون در ااهکی ، این جناح ها را وادار هرده ب انتقاد ا ی دیگر پرداخت و بدون راکز هکدیگر را درباره ف ایع رس داده افشاء هنند و در پز ج ر اف ار اکوقز باشند و بدین ر یر انتظارات اجتکااز را باال ب رند. ایده آلیسم چ روان نتوانست با پراهسی وا"عیات اریخز جاقع پیوند بر"رارهند و ب درک آن نائ آید و در ارف دیگر، جریان چ رفرقیس اره ریارز قستق ا ق هارگر و قردم خیابان را
در برابر ااهکان باور ندارد.
هکین قردقز ه دیرو رای دادند، اقرو قعتر ند و فردا خیابان ها را اشغال خواهند هرد و در آن فردا صدائز نخواهد پررید چ هسانز دیرو رای دادند! ق ار ه ا قا ز، قنطق اجتکااز خود را دارد و اصول یا اخ "یات قا اثیری برآن نخواهد گداش . هکگادپنداری بین شره قردم در چنان انتخابا ز با را ا قا ز، ااص کهن انسان قنگوی ئز ار ه "ادر ب کیگ وا"عی رویدادها و ندگز ای ه قردم در آن ب رر قز برند نیس . رب بشری نشان قز دهد هکان هسانز ه رو ی بارهش قنار ات ا قا ز ااهم بوده اند فردا ب فروریختن و دفن آن قشغول خواهند شد و و"ایع ب هکین گون بارور انق قز شوند اقا با خوار هنشگر اجتکااز واا م و درخوار او ب شور ، شور آیا نخواهد شد. آن حریکز قوثر و در وا"ع حریم ار ه جن قادی یابد. اال حریم دول آقری ا برای هنترل برناق ا کز ا وق ار قز باشد یا حریم هارگران و در هشیدن ا هار و خواباندن ولید و خدقات اجتکااز یعنز هکان هاری ه ناشز ا خودآگاهز هر هارگر ا خود هس و آگاهز هارگران ا آنچ ه هستند یا قز خواهند ه باشند. حریم انتخابات ب عطی ز نتای ز ه دول ررقای داری در پز آن ار نکز ان اقد قگر حریکز قری ا
.هک گیر ونس ب هک جن های و ع قوجود
1396مرداد ماه -شماره دهـم
10
بازتولید وابستگی
رهام یگانه
وابستگز ا واژگانز ار ه قا را ب عخ و ادم
ارتق ل ارجاع قز دهد و درون خود روی هایز ا
اقر ییر انتقادی را ب هکراه دارد.
با وج ب قفروم وابستگز، بخشز ا هتا در
را نق قز هنم 8 8322نوشت های ا"ت ادی و ف سفز
ا دریچ ی قنارر را برای ورود ب قتن با هند :
در نظام قال ی خ وصز، هر فرد در این اندیش
ار ه نیا جدیدی را برای دیگری خ ق هند ا او
را ق ور ب دادن "ربانز جدیدی هند ، و با "رار دادن
او در یک وابستگز جدید و ورور ی برره قندی ا
نوع جدیدی ا لدت ، ب ورش ستگز ا"ت ادی ن
دهد; هر ه قز هند ا با حکی "در ز بیگان
بر دیگری ، ا این اریق نیا خودخواهان ا را
برآورده هند .
ار ه دالل های 4رینکا یک نظام با نکایز
قز هند و ا 0روبنایز را هم ولید و هم با ولید
ی قا ا اریق نظام های 2هکین اریق روبخهتیویت
( Representational systemsبا نکایان )
برراخت قز شود. ب هکین دلی رینکا با قسئ ی
))ا ق (( گره قز خورد. و ال م ب کهر ار ه ا ق
ن نرا با قنار ات ا"ت ادی ، ب با قنار ات "درت
پیوند دارد و ب "ول والدیکیر لنین نف وجود دول ،
نشان ی جاد های آشتز ناپدیر ا قا ز ار .
نقد ارارا ا"داقز ریارز و اده ی پی ار با دول
خودهاق ار .
تری ایگلتون
( و Apparatusبا دم و درتگاه ) 7بورژوا ی
قال یتز ه بر ابگارهای ولید دارد، آن چیگی را ه
خود ))هنر(( قز ناقد را رواج قز دهد و جرانز را
0قطابق با نقش و قعیارهای خود قز را د.
اقا بحه قن بر رر رینکای قستق هس ه
) لگوقا ( بدی ز برای رینکای بدن و ایدئولوژی قس ط
نیس . این رینکای رادی ال یا راختاربراندا )
Subversive ار ه ب هخقونز یالر اک قز )
هند و با روی ردی انتقادی کاقز ه یش ها را قتگلگل
قز هند و اقر ناقرئز و ررهو شده را قرئز قز
هند ، ن رینکای قستق .قسئ ی رینکای رادی ال ،
ریارز هردن شیوه ی ولید و انق درون هنر
ار ، ن ولید فی م هایز درباره ریار یا انتقال پیام
انق بز ! این کایگ بسیار اهکی دارد یرا ادم وج
ب آن، خطر روء برداش را برای قحافظ هار ها ،
بیشتر فراهم قز هند؛ و هکچنین ال م ب کهر ار ه
رینکای رادی ال هی نیا ی ب نظام جشنواره ندارد ،
یرا در قنطق جشنواره ها نکز گن د! اص ور
the Society( 5 این فی کز قب جاقع ی نکایش
of Spectacle گز دبور ف ن جایگه ی برترین )
فی م را در ف ن جشنواره برده باشد ا قجح ، چند
"دم آن ارف ر ار ! یرا برای رادی ال ها
جشنواره هم چیگی جدا ا دم و درتگاه دول نیس .
و این در ایران بسیار ق کوس ر ار و هک قز
دانیم جشنواره ای قب ف ر، نرا یک قاقوری دارد ،
آن هم قشروای بخشیدن ب داوران و رینکایز ه
جایگاه ا ق ی خود را افظ قز هند.
رینکای رادی ال ب رود اریج وب رر هرگون
لدت لحظ ای و ق رفز شدن هنر ار .
برای فرم رینکای قستق و رینکای بدن برترین رو
این ار ه آن ها را در برابر ی دیگر و با روی رد
ا قا ز با شنارز هنیم؛ یرا این دو بدون وجود
ی دیگر قعنا ندارند.
در رینکای قستق قعکوال ر ک و رو شخ ز و
قنح ر ب فرد فی کسا را قز وان شخیص داد .
فی کسا ان با خطز ا نظام دارتان گویز ه یش ای و
درام را ی راین ب دید جدیدی ا روای و شخ ی
پردا ی قز ررند، هکچنین با ی با ژانرهای قتفاوت
ی ز ا رو های راین رینکای قستق برای ولید
ی ایز شنارز پیچیده و نو ار )قاهز و گرب راخت
شررام ق ری در این صورت یک هپز قعکولز با
هکز با یگوشز ار (. فی م های قستق بودج ی
هکتری نس ب فی م های ارتودیویز دارند، اقا این
قسال ب این قعنا نیس ه باید فرو هکز هم داشت
باشد!
یرا با وج ب درتررز آران ب ابگار های فی م
را ی اق ان راخ فی م قستق برای هک فراهم شده
ار اقا این ب این قعنا نیس ه صرفا رریدن ب
ژر قستق بودن و یا ))در ااشی بودن(( نشان ی
ار هنری ار و فرو و رود هم هم نشان ی
قتفاوت بودن. یرا هر فی کسا بدی هم قز واند
هکچین اداایز هند هکا این در ایران چنین و عیتز
وجود دارد.
برای نکون ، فی م ر ک رواران با ری د و ش
هگار دالر بودج ، ادودا ش قی یون دالر فرو
هرد. یا رگ های ان اری با یک قی یون دالر بودج ،
ادودا ر قی یون دالر فرو هرد. یا ا یر ر ا
برش با صد هگار دالر بودج ، ادودا دو قی یون و
پان د هگار دالر فرو هرد و در ه نکون هایز ا
این در یاد هستند.
آ ادی نویسنده ی بورژوا فقط نشان ی وابستگز
پوشیده ی اور ب هیخ پول...قر بر نویسندگان
بز ارف!
والدیمیر ایلیچ لنین
جشنواره ی قخ وص رینکای قستق ی ز ا
قرکترین اواق ز ار ه بااه قز شود این فی م
هایز ه در برابر یغات اظیم رینکای بدن نا وان
قانده اند، بتوانند خودشان را ب جران قعرفز هنند.
قاقوری این جشنواره ها جد و اکای ا
فی کسا ان قستعد ار . قب جشنواره ی راندن و
رای ا.
اما در ایران :
در ایران جگ جشنواره های دولتز و خرده جشنواره
های دانش ویز بسیار ییر ارف ایى ، چ چیگی
وجود دارد؟ فاجع آن ار ه فی کسا ان جوان ب
هدف گرفتن جایگه در جشنواره فی م قز را ند؛ یعنز
و"تز با چنین ایده ای شروع ب فی کسا ی قز هنند
قح وم ب ا شدن در ریستم هستند. هکچنین
جشنواره های دانش ویز هارهردی جگ خودبگر
بینى روانز فی کسا ان جوان ندارند. در ه ، جشنواره
ها با یک نکایش ق ا روپر ارتارهای جدا
رینکا )هاال هایز ه ویرشان "یک باالیز دارد( و
هکچنین با قشروای بخشیدن ب رب گرایز
درویین و بز خطر، هرگون رب گرایز اقیقز را
نفز قز هنند.
جشنواره ها در یک ریستم ر یق ای صرفا و را قان
یافت ب نظام رینکایز خودشان قشروای قز بخشند
و هنرقندان جران با این ایید شدن ها ار ا قز شوند
ا یادشان نرود هکواره در این ریستم ، رریدن ب
قوفقی )ه ا " ب صورت پ ین آقاده شده ار (
شدنز ار .
رینکای بدن در بطن روابط بین ا"ت اد و اقر
ایدئولوژیک ار ه فرم خود را پیدا قز هند. و کام
ویخگز های بانز ا ، قنط ق با رورت های
1396مرداد ماه -شماره دهـم
11
ا ق ی ااهم ار . ب هکین دلی عریخ و با ولید
"رارداد های ژانری و ه یش های رینکایز )قب
قحوری دارتان گویز و ر ط ی ری هننده و
فی کناق نوی ( ، درج ی ی سانز ا اقنی را برای
ررقای داران ای اد قز هند ا بیشترین رود را برای
ان اش جنون آقیگ ررقای ب در آورند.
ب این صورت ررقای داران قز وانند ا انسان ب
انوان قاشین ارتفاده هنند. در این ریستم ، انسان نرا
چرس دنده ای ا ق کوا چرس دنده هایز ار ه
قاشین بگر ررقای و با ولید ایدئولوژی ااهم را
ب حرک وا قز دارد.
ررقای در درج ی اول یک نوع قنار ات اجتکااز
ار و این با ولید وابستگز یعنز با ولید وابستگز
ب قنار ات اجتکااز ررقای داری. ب "ول گز دبور،
نکایش ررقای ار در چنان درج ای ا ان اش ه
ب ویر دی قز شود.
ب رارتز چ ابگاری اثیرگدار ر ا رینکا ه با آن
بتوان ))ریستم ادراک(( انسان را هنترل هرد؟
3آن ه ه قو ع ندارد باید ر وت هند
والتر بنیاقین
هکانطور ه لئون رو س ز اشاره هرد، فرم هنری
ااص ایدئولوژی و نحوه ی واهنش نس ب وا"عی
ار و ب هکین دلی نکز وان اثر هنری را بدون در
اریخز -نظر گرفتن ایدئولوژی و قحتوای اجتکااز
ا ، خوانش هرد. ال ت این ب قعنای هکاهنگز و
قارن د"یق بین فرم و ایدئولوژی نیس ، و در ه
جدایز فرم و ایدئولوژی یا فرم و قحتوا یک وهم
ار .
درهر صورت ی ایز شنارز فی کز قب قاجرای
نیکرو راخت قردویان اتکا با درتور بان
ایدئولوژیک جکعز قختص ب او راخت شده ار ،
دیگر و"تش رریده ا ح ی ویخگز های فرقال ،
قنرای بحه ایدئولوژی را رک هنیم و با دیدگانز
هوشیار ب رینکا بنگریم. باید ا خود بپرریم این
ی ایز شنارز و فرم ب نفع و دررارتای قشروای
بخشیدن ب ا ق بورژوا ی ار یا ن ؟ در بردن
ب ریش ی قنار ات و نظام وا"عز، و یف ی هر
قنتقد اقیقز ار و این ریش چیگی جدا ا انسان و
اریج نیس . ح ی ییر اریخز ا هارهرد دوربین یا
دوین و هر ان ر فرقال دیگری نشان ا فرار
ا قا ز ار و - ح ی گر ا قو ع و جایگاه اریخز
این بز هویتز، هکان قریجز ای ار ه در دوران
پس قدرن ب انسان حکی قز شود. دورانز ه
شعار پایان اریج و ریار و ه ن نظری هار !
ن اید فراقو هنیم ه هنر ش ز ا ولید اجتکااز
ار .
ا نظر قاشری اثر ادبز ن چندان با آنچ قز
گوید، ب با آنچ نکز گوید با ایدئولوژی قربوا قز
شود. قنتقد باید این ر وت ها را وادار ب ))رخن
گفتن(( هند و نقد او باید اره دیال تی ز قیان قتن،
جران نگری و اریج داشت باشد.
-ا رینکا )نظریۀ روژه 6اگر ب خوانش آلتورری
جایگاه( برگردیم ، قتوج این ن ت قز شویم ه
روژه و ایدئولوژی ب ی دیگر نیا قند هستند ا ب
یک قعنا هردو ))وجود(( داشت باشند. یرا ب "ول
خود او،ایدئولوژی بدون روژه و برای روژه ها نکز
واند وجود داشت باشد. و هکچنین ایدئولوژی در
اش ال قادی ب اک رد خود هستز قز بخشد. در این
و عی چ ایدئولوژی ای قا را هکواره خطا قز
هند و قا را )افراد( ب قباب ))روژه(( ارتیجاح قز
هند؟ هکان ایدئولوژی ای ه بر دیوارهای شرر،
روی بی ورد ها،در یغات ویگیونز و ... هر ثانی
روژگز قا را بر قز را د. آیا یک هنرقند قستق قز
واند خود بخشز ا ایدئولوژی ااهم باشد و اداای
دگراندیشز هند؟ آیا قز وان ایده ی وابست ب جاقع
( را قستق دانس ؟! Spectacleنکایش)
هنرقند ))قستق (( ن نرا باید قستق ا شیوه ی ولید
با ار جرانز باشد ، ب باید در برابر ایدئولوژی
ااهم قستق باشد. یرا جران بینز دگر اندیشان با
ی ایز شنارز قستق و در ه شیوه ی ولید قستق
ار ه راه را برای رهایز )ن چندان قط ق( ا این
جاقع ی کاشایز با قز هند.
بران ی راین آن ها چیس ؟ نظام رانسور! اگر یک
فی کسا نتواند ا اریق ش اف ها و نا"جات
راختار ااهم و نظام رانسور ارف خود را بیان
هند ، باید در خ "ی و جسارت او شک هرد. ه دو
ویخگز قرم هر فی کسا قستق و رب گرا ار .
ار وی ژیخک در نقد پس ئوری )خ وصا
دیوید بردول و هریستین اقسون( قز گوید : آن ها ب
صور ز رفتار قز هنند ه انگار هی و" قارهسز ،
فرویدی ، نظری نشان شناران ای راجع ب
ایدئولوژی در هار ن وده ار !
قز وان هکین نقد را ب ه جاقع رینکایز ایران ا
قنتقد و ریویوو نوی گرفت ا ارا ید نظام آهادقیک و
فی کسا ان وارد هرد. ه ای ر " د دارند ا ا
صحن ی ریار )قنظور ریار انق بز و رادی الز
ار ه ورط ریار ااهم قدام ررهو قز شود(
فرار هنند و ب راا اقن و راا خیالز خودشان
با گردند.آن ها قز خواهند صرفا قشاهده گر
آ قایشگاهز باشند ا فردی فعال و رریم در اریج.
ااص این و عی ، جاقع ی رینکایز
))ییرانتقادی(( و اقر قانده قز شود. ف ر و هنر
قنرای ئوری، نشان ا اار ی کهنیتز ار ه
وهکات را دی ب "ااده و الگوی اک ز قز هنند.
نقد اقیقز نقدی ار ه کاقز روابط ی اشناران ی
اثر هنری را ب قنگل ی فراورده ی اریخز خوانش
هند و قرکتر ا آن درک انق بز و قا ریالیستز ا
اریج داشت باشد.
در نرای قى وان گف و یف ی روح جوان و
قعترض، نقد بز راکان ی این جریان های ییر
انتقادی، هنر بز قو ع و ف ر هرن ار .
پانوی :
نوشت 8322در نوشت های ا"ت ادی و ف سفز -8
ی هارل قاره ، رجک ی اسن قر جوی،انتشارات
آشیان
4- Representation
0- Reproduction
قفروم روژه در اریج ف سف دچار غییر و -2
حوال ز شده ار ه در این قتن روژه )
Subjection ، بیشتر ب درتگاه ف سفز قیش فوهو )
لویز آلتورر و ژاک الهان اشاره دارد. در این درتگاه
ف سفز، روژه ا اریق دیگری )های( خیالز ، نظام
نکادین و ایدئولوژی برراخت قز شود و ب این ر یر
روژه در نظام پیچیده ای ا دال های ررگردان، با
ریار ، اریج و جاقع پیوند قز خورد و هکواره
ارتیجاح قز شود. در نتی روژه اقری اجتکااز
ار .
بورژوا ی )ا" ی ( ا ق ی صاار ررقای ای -7
ار ه در برابر ا ق ی پرولتاریا )اهبری ( "رار
قز گیرد و قال ی خ وصز بر ابگارهای ولید
دارد و در نتی ، قح والت هار دیگران را ا آن
خود قز هند.ا ق بورژوا ی هکواره ا اریق هار
قگدی در ارتبکار هارگران / بردگان خویش ار و
با انق بز دائم در ابگارهای ولید، جرانز هردن
ررقای ، قدس دایز ا قنار ات هرن و جد
هکگان ب کدنز ه خود راخت ار ب هستز
خویش داوم قز بخشد.
این جک با غییرا ز در جک ی ققاب ا -0
قانیفس اگ هکونیس ار :... آن ها را ق ور
قز هند آن چ را کدن قز ناقد قیان خود رواج دهند،
یعنز خود نیگ بورژوا شوند. خ ص ، جرانز قطابق
نقش خویش قز آفریند.
نکایش ب قعنای هنری و یا صرفا نشان دادن -5
نیس ، شاید برترین رجک اقر کاشایز باشد، یرا
قسئ ی گز دبور بر رر کاشایز شدن )ب قعنای
قارهسیستز( جواقع ررقای داری ار .
خیابان یک ارف ، نوشت والتر بنیاقین، رجک ی -3
اکید فرا نده، نشر قرهگ
لویز آلتورر اولین فی سوفز ه قارهسیسم راخ -6
گرا را ب جریان انداخ و با پیوند نظریات الهان و
قاره و هکچنین با نقد ابعادی ا قارهسیسم
ار دوه ب جریان چ نویز ها بیشتر ا هکیش
پیور .
فهرست منابع :
قارهسیسم و نقد ادبز،نوشت ری ایگ تون، رجک ی
اه ر قع وم بیگز،انتشارات بو یکار
قانیفس هکونیس ،نوشت هارل قاره و فردریک
انگ ، رجک اسن قر جوی و قحکود ا ادیان
، نوشت ی 8322در نوشت های ا"ت ادی و ف سفز
هارل قاره ، رجک ی اسن قر جوی،انتشارات
آشیان
، گردآوری و ویرایش قا یار ار قز، Iهتا رینکا
انتشارات رخداد نو
قفاهیم ه یدی در قطالعات رینکایز، رو ان هیوارد،
رجک فتاح قحکدی،انتشارات هگاره ی روم
جاقع ی نکایش، نوشت گز دبور، رجک بررو
صفدری، انتشارات آگ
Lenin and Philosophy and other Essays- Louis Althusser- TRANSLA TED BY
BEN BREWSTER
1396مرداد ماه -شماره دهـم
حقیقت تاریخ در تضاد طبقاتی اش نهفته است. این نشریه گامی در
جهت همراهی با طبقه ی بزرگ تحت ستم در برابرنظام طبقه ی
کوچک صاحب سرمایه است .
در صورت تمایل به همکاری و یا داشتن
پیشنهاد میتوانید مقاالت، نظرات و انتقادات
ارسال نمایید. [email protected]خود را به آدرس ایمیل
: امیرحسین محمدی فردسردبیر
)زیر نظر هیئت تحریریه(
رهام یگانه، علی ایران پور، هیراد پیربداقیهمکاران این شماره: