Πλωμαρίτικοι Αντίλαλοι τεύχος 243

ΕΤΟΣ 37ο - ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΥΛΛΟΥ 243

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2014

ΚΩΔΙΚΟΣ: 211566

ΙΛΙΟΝ

109

ΚΩΔΙΚΟΣ: 211566

ΙΛΙΟΝ

109

2 Πλωμαρίτικοι Αντίλαλοι

Πλωμαρίτικοι ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ Τρίμηνη περιοδική έκδοση

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ: ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΠΛΩΜΑΡΙΤΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ «ΒΕΝΙΑΜΙΝ Ο ΛΕΣΒΙΟΣ» Ζήνωνος 29-31 Αθήνα • Τ. Κ. 10437 • Τηλ.-Fax: 210 5233735

Εκδότης-Διευθυντής: Μαρία Κανελλοπούλου, Πρόεδρος Δ.Σ. Τηλ.: 210 2810919 Κιν.: 6936180768

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Κανελλοπούλου Μαρία - Πρόεδρος, Μπούκη Μυρσίνη - Αντιπρόεδρος, Ευαγγελία Βελούτσου - Γεν. Γραμματέας, Χαλδέζος Κων/νος - Ταμίας, Μουτζούρης Νικόλαος - Βοηθός Ταμία, Ηρακλέους Ευγενία - Βοηθός Γεν. Γραμματέα, Θεοδωροπούλου Υπαπαντή - Έφορος Δ. Σχέσεων, Ανδρόνικος Νικόλαος - Μέλος

ΣυνεργάτεςΣυνεργάτεςπ. Ευστράτιος Μανωλέλλης, Αντώνης Ανδριώτης, Aμφιτρίτη Καζάζη-Καπερώνη Ε. Καλδής, Kλεάνθη, Νίκος Λαγουμίδης. • Τα κείμενα απηχούν τις θέσεις των συντακτών και όχι του Συλλόγου. • Ανυπόγραφα κείμενα δε δημοσιεύονται. • Κείμενα και φωτογραφίες που στέλνονται προς δημοσίευση δεν επιστρέφονται. • Το εξώφυλλο φιλοτεχνήθηκε από το συγχωριανό μας γραφίστα Γιώργο Νικ. Μουτζούρη.

Ηλεκτρονική σελιδοποίηση - εκτύπωση - επι μέ λεια - διεκπεραίωση έκ δο σης

Eκδόσεις Γρα φι κές Τέ χνεςΚαρπούζη Αριστέα & Υιοί Ο.Ε. Θεοδοσίου 23 Ίλιον Τ.Κ. 13121

Tηλ.: 210 2619003 FAX: 210 2619696 e-mail: [email protected]

Οι “Πλωμαρίτικοι ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ” στηρίζονται σε εμένα.

Θα καταθέτω την συνδρομή μου στο λογαριασμό ΕΤΕ

080/296044-39

Περιεχόμενα

• Εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση ..........................σελ. 3

• Πρακτικό Εκλογών ................................3 • Πρακτικό Γενικής Συνέλευσης ............4-5 • Διοικητικός Απολογισμός της Γ.Γ. Ευαγγελίας Βελούτσου ................5-6

• Οικονομικός Απολογισμός έτους 2013 ..6 • Έκθεση Οικονομικού Ελέγχου στα οικονομικά του Συνδέσμου Πλωμαριτών Αττικής “Βενιαμίν ο Λέσβιος”..................7

• Ομιλία Παρασκευά Σαμαρά................7-8 • Διοικητικό Συμβούλιο ............................8 • Η παγκόσμια ημέρα της ποίησης ....9-10 • Ιστορία των Κυδωνιών ..................10-13

• Δημήτρης Νικορέτζος ..........................13 • Στοχασμοί για την ποίηση....................14 • Ερευνητική εργασία ΕΠΑΛ Πλωμαρίου ..........................14-21

• Μια άλλη άποψη… ........................21-22 • Young Business Talents ................22-23 • Παρεκκλήσια - Εξωκκλήσια Ενορίας Αμπελικού Πλωμαρίου....................24-25

• Εκδηλώσεις Α’ τριμήνουστο Πλωμάρι μας..............................25-26 • Ο Πλωμαρίτης ποιητήςΓιώργος Ζεϊμπέκης ........................27-28

• Η 25η Μαρτίου καθιερώθηκε και ως εθνική εορτή ........................29-30

• Από την ντοπιολαλιά μας ....................30 • Στη μνήμη............................................30 • Συνδρομές-Προσφορές ......................31

3Πλωμαρίτικοι Αντίλαλοι

Στις 26 Ιανουαρίου 2014 πραγμα-τοποιήθηκε στα γραφεία του Συνδέ-σμου μας η Τακτική Εκλογική Συνέ-λευση, η κοπή της Βασιλόπιτας και τοποδαρικό.

Για την ενημέρωση των συμπα-τριωτών μας που δεν ήταν παρόντεςκαθώς και όσων κατοικούν εκτός Αττι-κής παραθέτουμε τα πρακτικά της Γ.Σ.το αποτέλεσμα των εκλογών και τηνομιλία του κ. Παρασκευά Σαμαρά και

αυτό γιατί παρά την “ηλικία” του εν-διαφέρεται για τον Σύνδεσμό μας καιτην ιδιαίτερή μας πατρίδα όσο κανείςάλλος.

1. Πρακτικό Εκλογών. 2. Διοικητικός Απολογισμός. 3. Οικονομικός Απολογισμός. 4. Έκθεση Οικονομικού Ελέγχου. 5. Ομιλία Παρασκευά Σαμαρά. 6. Διοικητικό Συμβούλιο.

ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΕΚΛΟΓΩΝ

ΕΚΛΟΓΟΑΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

Σήμερα, στις 26 Ιανουαρίου 2014, ημέ-ρα Κυριακή και ώρα 12:30 μ.μ. στην αί-θουσα του Συνδέσμου των Πλωμαρι-

τών Αττικής «Βενιαμίν ο Λέσβιος», έγινανοι εκλογές για την ανάδειξη νέου Διοικη-τικού Συμβουλίου για τη διετία 2014-2015.

Η Εφορευτική Επιτροπή που εκλέχτηκεαπό την Γενική Συνέλευση και αποτελείταιαπό τους: 1) Καζάζη-Καπερώνη Αμφιτρίτη,Πρόεδρο, 2) Δέτση Νικόλαο, Γραμματέα, 3)Πιτσαρή Αικατερίνη, Μέλος, προέβη σεδιενέργεια αρχαιρεσιών, καταμέτρησης ψη-φοδελτίων και σταυρών προτίμησης γιατους υποψηφίους.

Από την καταμέτρηση προέκυψαν ταεξής:

Για το νέο Δ.Σ.παρόντες: 106, ψήφισαν: 106 και βρέ-

θηκαν έγκυρα 84 ψηφοδέλτια.Εκλέγονται:Α. Για το Δ.Σ. του Συνδέσμου1) Κανελλοπούλου Μαρία 76 ψήφοι2) Ανδρόνικος Νικόλαος 63 ψήφοι3) Μπούκη Μυρσίνη 56 ψήφοι4) Χαλδέζος Κων/νος 55 ψήφοι5) Μανωλέλλης Ευστράτιος 55 ψήφοι6) Ηρακλέους Ευγενία 52 ψήφοι

7) Βελούτσου Ευαγγελία 50 ψήφοι8) Θεοδωροπούλου Υπαπαντή 49 ψήφοι9) Μαλλιαρός Δημήτριος 47 ψήφοι10) Μουτζούρης Νικόλαος 43 ψήφοι11) Ψαρράς Ευστράτιος 38 ψήφοι12) Μουτζούρης Μιχαήλ 35 ψήφοι13) Κυριακίδου Δήμητρα 14 ψήφοι

Β. Αντιπρόσωποι ΟΛΣΑ1) Κανελλοπούλου Μαρία 77 ψήφοι2) Μπελάς Μιχαήλ 71 ψήφοι3) Σπήλιου Χριστίνα 54 ψήφοι4) Βελούτσου Ευαγγελία 50 ψήφοι5) Ψαρράς Ευστράτιος 38 ψήφοι6) Σαμαράς Παρασκευάς 31 ψήφοι

Γ. Για την Εξελεγκτική Επιτροπή1) Καζάζη-Καπερώνη Αμφιτρίτη2) Σαμαράς Παρασκευάς3) Χαλδέζος ΙωάννηςΗ Γενική Συνέλευση αποδέχτηκε τα ανω-τέρω.Γι’ αυτό συντάχτηκε η πράξη αυτή και υπο-γράφεται:

Η Πρόεδρος Α.Γ. ΚαζάζηΟ Γραμματέας Ν. ΔέτσηςΤο μέλος Αικ. Πιτσαρή


Στην Αθήνα σήμερα, 26 Ιανουαρίου 2014, ημέρα Κυριακή και ώρα 11:00 π.μ., συνήλθανστην ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση τα μέλη του Συνδέσμου με την επωνυμία«Σύνδεσμος Πλωμαριτών Αττικής Βενιαμίν ο Λέσβιος» στην αίθουσά του (οδός Ζή-

νωνος αρ. 29-31, Αθήνα) ύστερα από πρόσκληση του Διοικητικού Συμβουλίου με θέματαημερήσιας διάταξης:

1) Διοικητικός απολογισμός2) Οικονομικός απολογισμός και προϋπολογισμός3) Εκλογή νέου Δ.Σ., Εξελεγκτικής Επιτροπής και αντιπροσώπων του Συνδέσμου για

την ΟΛΣΑ Στην αρχή της συνεδρίασης ο Πρόεδρος του απερχόμενου Δ.Σ. κ. Ευστράτιος Ψαρ-

ράς, που προεδρεύει προσωρινά της Γενικής Συνέλευσης, καλωσόρισε τους παριστα-μένους, ευχήθηκε για την καινούργια χρονιά και ευχαρίστησε για τη συμμετοχή τους.

Ακολούθησε σύντομη τελετή κατά την οποία ο πατήρ Ευστράτιος Μανωλέλλης, μέ-λος του Συνδέσμου ευλόγησε την πρωτοχρονιάτικη πίτα.

Στη συνέχεια ακολούθησε το έθιμο του “ποδαρικού” σύμφωνα με την πλωμαρίτικηπαράδοση από το μέλος του Συνδέσμου Χριστίνα Σπήλιου.

Ακολούθως, αφού διαπιστώθηκε απαρτία, ήτοι από τα 106 ταμειακώς εντάξει μέληπαρόντα ήταν 106, ο Πρόεδρος κήρυξε την έναρξη των εργασιών της Γενικής Συνέλευσηςκαι κάλεσε τα μέλη της στην εκλογή Εφορευτικής Επιτροπής.

Εκλέχτηκαν: 1) Πρόεδρος: Αμφιτρίτη Καζάζη-Καπερώνη 2) Γραμματέας: Νικόλαος Δέτσης3) Μέλος: Αικατερίνη Πιτσαρή

1ο θέμα: Διοικητικός απολογισμόςΗ Γραμματέας του Συλλόγου κ. Βελούτσου Ευαγγελία ανέγνωσε τον απολογισμό

πεπραγμένων του Διοικητικού Συμβουλίου (ο απολογισμός επισυνάπτεται).

2ο θέμα: Οικονομικός απολογισμός και προϋπολογισμόςΟ Ταμίας του απερχόμενου Δ.Σ. Κων/νος Χαλδέζος προχώρησε στην ανάγνωση του

απολογισμού του οικονομικού έτους 2013 και του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους2014. Ακολούθως η Γραμματέας της Εξελεγκτικής Επιτροπής Αμφ. Καζάζη-Καπερώνηανέγνωσε την έκθεση ελέγχου για το οικονομικό έτος 2013 (ενεκρίθησαν και επισυ-νάπτονται).

Στη συνέχεια ανακοινώθηκε από τον Πρόεδρο η πρόταση για κοινή διοργάνωση απο-κριάτικου χορού από τους Συλλόγους Παλαιοχωρίου - Νεοχωρίου - Ακρασίου μέχρι τουποσού των 17€ ανά άτομο, συμπεριλαμβανομένου και του ποτού. Η πρόταση εγκρίθη-κε.

Χαιρετισμούς απηύθυναν:― Ο Πρόεδρος της ΟΛΣΑ κ. Τσακιρέλης, ο οποίος ενημέρωσε για την πορεία προς

ολοκλήρωση του Πνευματικού Κέντρου “Μίλτος Παρασκευαΐδης”. ― Ο καθηγητής κ. Νικορέτζος, ο οποίος παρουσίασε το συγγραφικό του έργο. ― Ο πρώην πρύτανης του ΕΜΠ κ. Κων/νος Μουτζούρης που αναφέρθηκε στα προ-

βλήματα του Πλωμαρίου και απέκλεισε τη δημιουργία πύλης εισόδου στο Πλωμάρι.

ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ


― Ο πατήρ Ευστράτιος Μανωλέλλης και ο κ. Παρασκευάς Σαμαράς αναφέρθηκανστα προβλήματα του Πλωμαρίου και την αποτυχία του νόμου “Καλλικράτης”.

3ο θέμα: Διενέργεια αρχαιρεσιώνΜη υπάρχοντος άλλου ομιλητή η Εφορευτική Επιτροπή προχώρησε στη διενέργεια

αρχαιρεσιών για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου, νέας Εξελεγκτικής Επιτροπήςκαι νέων αντιπροσώπων για την ΟΛΣΑ.

Για την εκλογή τους συντάχτηκε χωριστό πρακτικό που αποτελεί αναπόσπαστο τμή-μα του παρόντος.

Για το λόγο αυτό συντάχτηκε το παρόν και υπογράφεται.

Η Πρόεδρος Ο Γραμματέας Το μέλοςΑ.Γ. Καζάζη Ν. Δέτσης Αικ. Πιτσαρή

26-1-20141) Η κα. Βελούτσου έκανε ένα πρόχειρο απολογισμό για τις δραστηριότητες του Συλ-

λόγου το έτος 2013.2) Η Πρόεδρος κα. Καζάζη διάβασε το Πρακτικό Γεν. Συνέλευσης της 20ης Ιανουα-

ρίου 2013 το οποίο και εγκρίθηκε. 3) Την έκθεση Οικονομικού ελέγχου στα οικονομικά του Συνδέσμου. 4) Ανακοινώθηκαν οι υποψήφιοι για το νέο Δ.Σ. του Συνδέσμου & ΟΛΣΑ.5) Ο Ταμίας του Συλλόγου κ. Χαλδέζος διάβασε τον οικονομικό απολογισμό του 2013

ο οποίος και εγκρίθηκε. 6) Εισηγήσεις για αλλαγή Καταστατικού αποσύρονται.

Αγαπητοί συγχωριανοί φίλοι και φίλοι.Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέ-

σμου σας εύχεται “χρόνια πολλά”, καλήυγεία κι ευτυχία σε σας και στις οικογέ-νειές σας.

Το 2013 για το Σύνδεσμό μας πέρα-σε χωρίς να πραγματοποιηθεί κάτι το εν-τυπωσιακό ή καινούργιο.

Παρά τα συνεχή καλέσματά μας γιανέα μέλη που θα πλαισίωναν το Σύνδε-σμο και θα ανανέωναν τις όλες τουδράσεις η ανταπόκριση ήταν μηδαμινή.

Η έκδοση του περιοδικού παρά τα οι-κονομικά προβλήματα εξακολουθεί νααποστέλεται σε όλο τον κόσμο και να με-

ταφέρει τα νέα και τον παλμό της πα-τρίδας μας.

Οι εκδηλώσεις που πραγματοποι-ήθηκαν μέσα στο 2013 ήταν οι ακόλου-θες:

20 Ιανουαρίου. Απολογιστική ΓενικήΣυνέλευση με κοπή της Βασιλόπιταςκαι το παραδοσιακό “Ποδαρικό” πουκάθε χρόνο μας κάνει η κ. ΧριστίναΣπήλιου.

Στις 10 Μαρτίου κάναμε την καθιε-ρωμένη “Ουζομάζωξη” με φαγητά πουπαρασκευάστηκαν στο σπίτι της κ. Ψαρ-ρά με τη βοήθεια των κ.κ. Μπούκη Μυρ-σίνης, Ευαγγελίας Βελούτσου και τη

Διοικητικός απολογισμός της Γ.Γ. Ευαγγελίας Βελούτσου


βοήθεια του Προέδρου μας κ. Ευστρα-τίου Ψαρρά.

Για τον Ακάθιστο Ύμνο στις 19 Απρι-λίου επισκεφθήκαμε την Ι. Μονή ΑγίουΑθανασίου στον Κουβαρά.

Η εκδήλωση του “Κλήδωνα” στις 24Ιουνίου δεν πραγματοποιήθηκε λόγω μησυμμετοχής των συμπατριωτών μας.

Στις 20 Νοεμβρίου πραγματοποι-

ήθηκε στην Εστία Νέας Σμύρνης τιμητι-κή εκδήλωση για τον ιδρυτή της και Πρό-εδρο επί πολλά έτη Πάνο Χαλδέζο με κύ-ριο ομιλητή τον κ. Γιάννη Μαλή.

Οι εκδηλώσεις για το 2013 έκλεισανμε τον εορτασμό του πολιούχου Αγίουτου Πλωμαρίου στις 8 Δεκεμβρίου μελειτουργία και αρτοκλασία στον ΙερόΝαό Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣΕΤΟΥΣ 2013

ΕΣΟΔΑ1. Συνδρομές μελών ....................2.675,00

2. Νέα μέλη ............................................―

3. Συνδρομές περιοδικού ............2.826,98

4. Προσφορές σε μνήμη ..............1.850,00

5. Προσφορές για σκοπούς

φιλαλληλίας ..................................17,60

6. Έσοδα εκδηλώσεων....................491,37

7. Έσοδα χρήσης αίθουσας....................―

8. Τόκοι Τράπεζας ..............................1,92

9. Έσοδα από Ημερολόγια................10,00

ΕΞΟΔΑ1. Έξοδα λειτουργίας αίθουσας

Α) Κοινόχρηστα ..............................461,58

Β) ΔΕΗ ........................................1.090,02

Γ) ΟΤΕ ............................................192,50

Δ) ΕΥΔΑΠ..........................................19,50

Ε) Συντήρηση εξοπλισμού ....................―

ΣΤ) Ασφάλιστρα αίθουσας................84,93

Ζ) Καθαριότητα ..............................270,00

Η) Υδραυλικά..........................................―

2. Τυπογραφικά περιοδικού

Έξοδα περιοδικού ....................5.159,60

Ταχυδρομικά

3. Έξοδα οργ. εκδηλώσεων............733,04

4. Βραβεία ......................................150,00

5. Γραφική ύλη - Ιστοσελίδα ..........150,00

6. Συνδρομές ΟΛΣΑ ........................150,00

7. Βιβλία - Εφημερίδες ..........................―

8. Προμ. Τραπέζης..................................―

9. Διάφορα ........................................70,22

10. Φιλανθρωπικοί σκοποί ..............380,00

ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΟΔΩΝ ......................7.872,87

ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ....................................―

ΥΠΟΛΟΙΠΟ ..................................4.442,12

ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΟΔΩΝ ....................12.314,99

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΟΔΩΝ ......................8.911,39

ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΣΤΗ ΝΕΑ ΧΡΗΣΗ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΟΔΩΝ ....................12.314,99

ΑθήναΟ Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας Ο Ταμίας Τα Μέλη


Την 31-12-2013 ημέρα Τρίτη και ώρα11:00 στα γραφεία του ως άνωΣυνδέσμου, στην οδό Ζήνωνος 29-

31 Αθήνα, παρουσία του Ταμία και τουΠροέδρου του, εμείς οι υπογράφοντες ωςμέλη της Εξελεγκτικής Επιτροπής, πραγ-ματοποιήσαμε έλεγχο στο βιβλίο του Τα-μείου εσόδων-εξόδων, ως και στα παρα-στατικά τούτων για την οικονομική δια-χείριση του 2013.

Διαπιστώσαμε ότι εμφανίζεται υπό-λοιπο 4.442,12€ από τη χρήση του προ-ηγούμενου χρόνου 2012 και εισπράξειςαπό συνδρομές μελών, εισφορές διάφο-ρες και προσφορές στη μνήμη σύνολο1.850,00€ οπότε η εικόνα του Ταμείου ωςπρος τα έσοδα είναι:

Υπόλοιπο έτους 2012 4.442,12€Έσοδα έτους 2013 7.872,87€κι επομένως το σύνολο των εσόδων

της 31.12.2013 είναι 12.314,99€Από τον έλεγχο των δαπανών-τιμο-

λόγια, αποδείξεις πληρωμών και διάφορασχετικά παραστατικά προέκυψε ότι δα-πανήθηκαν 8.911,39€

Έτσι το υπόλοιπο για τη χρήση του2014, ήτοι το υπόλοιπο του 2013 είναι:3.403,06€ το οποίο αναλυόμενο βρίσκε-ται:

α. Στο λογαριασμό της ΕΤΕ 080/296044-39 1.726,42€β. Σε μετρητά 1.676,64€ήτοι το αυτό ως άνω σύνολο

Τα ενεργήσαντα τον έλεγχο μέλη της Εξελεγκτικής ΕπιτροπήςΚαζάζη-Καπερώνη Αμφιτρίτη

Μπελάς ΜιχαήλΛυγερού-Τσίγκα Αικατερίνη

ΕΚΘΕΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ

ΠΛΩΜΑΡΙΤΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ “ΒΕΝΙΑΜΙΝ Ο ΛΕΣΒΙΟΣ”

Αγαπητοί συγχωριανοίΧαιρετίζω τη σημερινή μας Γ.Σ. και

εύχομαι σε όλους χρόνια πολλά και ο και-νούργιος χρόνος να μας έχει όλους υγιείς.

1) Θα ξεκινήσω με την αντικατάστασητου Καταστατικού του Συνδέσμου, που μαςπροτείνει ο κ. Πρόεδρος του απερχόμενουΔ. Συμβουλίου, ερωτώντας τον αυτό πουγράφει στο περιοδικό Ιουλίου - Αυγούστου- Σεπτεμβρίου 2013 πάρθηκε από το Διοι-κητικό Συμβούλιο ΝΑΙ ή ΟΧΙ. Εάν ναι να μαςπαρουσιάσει το πρακτικό συνεδριάσεωντου Δ.Σ. και σε ποια συνεδρίαση. Αυτό

εγράφη στο περιοδικό Ιουλίου - Αυγούστου- Σεπτεμβρίου 2013 καθ’ ότι ο κ. Πρόεδρόςμας από μήνα Απρίλιο εάν δεν κάνω λάθοςαπουσίαζε από την Αθήνα μέχρι τις παρα-μονές του Αγίου Νικολάου. Να μας ανα-φέρει πόσες συνεδριάσεις του Δ.Σ. έκανεμέσα στο 2013. Ως προς το Καταστατικότροποποίησης ναι. Στο Άρθρο που αναφέ-ρεται όταν διαλυθεί ο Σύνδεσμος η περι-ουσία του Συνδέσμου να πηγαίνει αντί στοΔήμο Λέσβου εάν θα είναι και τότε έναςΔήμος να πηγαίνει στη Δημοτική ΕνότηταΠλωμαρίου για την υποτροφία άπορων

Ομιλία Παρασκευά Σαμαρά


μαθητών του Γυμνασίου Πλωμαρίου καιμόνο!!!

2) Ανέφερε ότι ο Λεσβιακός τύπος πα-ραγκωνίζει συστηματικά το Πλωμάρι ανα-φέροντάς το ως οικισμό. Ενδεικτικά ανα-φέρω εφημερίδες: 1) ΕΜΠΡΟΣ 19-4-2013,2) Ο ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥΣελίδα 14, 13-9-2013.

3) Στη δευτερολογία του ο κ. Πρόεδροςζήτησε από την Γενική Συνέλευση να ανα-κηρύξουμε επίτιμο μέλος την κα. Μπούκη.Η παρατήρησή μου ήταν πώς θα ανακηρύ-ξουμε επίτιμο μέλος την κα. Μπούκη αφούείναι ενεργό μέλος του Συνδέσμου;

4) Μετά από πολλά χρόνια φέτος έκα-να Πάσχα στο Πλωμάρι κοντά στα παιδιάμου και στα εγγόνια μου. Στις 24 Μαΐουαναγκάστηκα να διακόψω τις διακοπές μουαναγκαστικά για να παρευρίσκομαι στηνΑθήνα καθότι έπρεπε στις 26-5-2013 να πα-ρευρίσκομαι στη Γενική Συνέλευση τηςΟΛΣΑ που θα γίνονταν και εκλογές γιαανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίουκαθότι ήμουν αντιπρόσωπος στην ΟΛΣΑ.Όταν πήγα στον τόπο που θα γινόταν η Γ.Σ.της ΟΛΣΑ δεν είδα κανέναν Πλωμαρίτη!!!Αντιπρόσωπο ελπίζοντας ότι με την πά-ροδο του χρόνου θα ερχόντουσαν και κά-ποιοι Πλωμαρίτες αντιπρόσωποι, μέχρι

και το τέλος της Γ.Σ. δεν εμφανίσθηκε κα-νείς. Κατά την πρόοδο των εργασιών τηςΓ.Σ. συνέβησαν κάτι πρωτοφανή περιστα-τικά που στην μακρόχρονη παρουσία μουστα διοικητικά του Συνδέσμου και στηνΟΛΣΑ αντίκρυσα και παρά την σθεναρή αν-τίδρασή μου δεν έγινε αποδεκτή η πρότα-σή μου που είχα προτείνει αφού ήμουν μο-νάδα στη Γ. Συνέλευση. Την επόμενη ημέ-ρα τηλεφώνησα στον κ. Πρόεδρο για να συ-ναντηθούμε για να του εκθέσω τα της Γ.Σ.της ΟΛΣΑ. Η απάντησή του ήταν τώρα βρί-σκομαι στον Άγιο Γεώργιο στο άνω χωριό.

Τα συμπεράσματα δικά σας. Στην ομιλία του ο πάτερ Ευστράτιος σε

μια αποστροφή του λόγου του ανέφερε γιατην ανύπαρκτη ακτοπλοϊκή σύνδεση τηςΛέσβου με την Βόρειο Ελλάδα και ανάφερετο όνομα του καραβιού «Γεώργιος Φ.».

Αυτό το καράβι έκανε την μεταπολεμι-κή εποχή την άγονη γραμμή των νήσων τουΒορείου Αιγαίου. Πρέπει να γνωρίζουμε ότιπροπολεμικά στη Λέσβο την ακτοπλοϊκήγραμμή Μυτιλήνης - Πειραιά την έκαναν τακατωτέρω δύο καράβια: 1) Το ΑΝΤΕΝΑ πουήταν Πειραιάς - Χίος - Μυτιλήνη και τανά-παλιν και 2) Το ΚΕΡΚΥΡΑ που ήταν Χίος -Πλωμάρι - Πέραμα - Μυτιλήνη και τανά-παλιν.

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρόεδρος Μαρία ΚανελλοπούλουΑντιπρόεδρος Μυρσίνη ΜπούκηΓεν. Γραμματέας Ευαγγελία ΒελούτσουΤαμίας Κων/νος ΧαλδέζοςΒοηθός Ταμία Νικόλαος ΜουτζούρηςΒοηθός Γ.Γ. Ευγενία ΗρακλέουςΈφορος Δημ. Σχέσεων Υπαπαντή ΘεοδωροπούλουΜέλος Νικόλαος ΑνδρόνικοςΟ εκλεγείς π. Ευστράτιος Μανωλέλλης παραιτήθηκε για λόγους υγείας και τη θέση

του ανέλαβε ο πρώτος επιλαχών Νικόλαος Μουτζούρης.Για την ΟΛΣΑ: Μπελάς Μιχαήλ, Σπήλιου Χριστίνα, Βελούτσου Ευαγγελία, Ψαρράς Ευστράτιος,Σαμαράς ΠαρασκευάςΗ Μαρία Κανελλοπούλου παραιτήθηκε για οικογενειακούς λόγους.


Η21η Μαρτίου, που συμπίπτει και μετην εαρινή ισημερία, είναι η Παγ-κόσμια Ημέρα της Ποίησης. Η τι-

μητική αυτή Ημέρα για την Ποίηση καθιε-ρώθηκε από την UNESCO το 1999, πλάιστις άλλες διεθνείς ημέρες τις αφιερωμέ-νες στη Μουσική, το Χορό, το Θέατρο, ταΜουσεία κλπ. Επισημαίνουμε ιδιαίτερατην καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας τηςΠοίησης, γιατί σ’ αυτό συνέβαλαν, με προ-τάσεις και πρωτοβουλίες τους, οι ελληνι-κές Λογοτεχνικές Εταιρείες και ιδιαίτεραη Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών.

Ήταν επόμενο να τύχει αποδοχής αυτήη ελληνική πρόταση από την UNESCO,αφού την υποδείκνυαν οι Λογοτέχνεςμιας χώρας που έχει να υπερηφανευθεί γιατους δύο νομπελίστες ποιητές της, τον Γ.Σεφέρη και τον Οδ. Ελύτη, και να παρου-σιάσει μια ποίηση καταξιωμένη παγκο-σμίως, με εκπροσώπους και άλλους μεγά-λους ποιητές, όπως τον Σολωμό, Κάλβο,Παλαμά, Σικελιανό, Ρίτσο, Καβάφη και πολ-λούς άλλους, ορισμένοι από τους οποίουςάδικα δεν έχουν τιμηθεί με το Βραβείο Νόμ-πελ. Ειδικότερα, αναφερόμενοι στον Κ. Κα-βάφη, απλώς σημειώνουμε ότι σήμερα γί-νεται μεγαλύτερη αναφορά στην ποίησήτου από όση στην αντίστοιχη του ΤόμαςΈλιοτ ή του Έζρα Πάουντ. Και όλα αυτάπροκειμένου για μια Λογοτεχνία, τη Νε-οελληνική, η οποία δεν έχει συμπληρώσειακόμη δύο αιώνες παρουσίας, όταν άλλες,όπως π.χ. η ιταλική, έχουν παρελθόν μέχρικαι οκτώ αιώνες.

Η επαφή μας με την Ποίηση, ως λαός,δεν έπαυσε ούτε σήμερα, που δεν τη δια-βάζουμε. Αυτό οφείλεται στη συνάντησήτης με τη Μουσική, από την οποία προ-έκυψε η μελοποιημένη ποίηση. Έτσι, χάρη

στο γεγονός αυτό, ο απλός άνθρωπος, πουόχι μόνο δεν είχε διαβάσει ποτέ, αλλά καιούτε καν είχε δει ποιήματα των μεγάλωνποιητών μας (ίσως και να μην είχε ακούσεικαι τα ονόματά τους), του Σολωμού, Κάλ-βου, Σικελιανού, Ελύτη, Ρίτσου, Γκάτσου,Βρεττάκου, Λειβαδίτη, Καββαδία κ.ά., τατραγουδά (ακόμη και του Καβάφη, παρά τιςδυσκολίες που προβάλλει η ποίησή του γιαμελοποίηση) στις ομαδικές διασκεδάσειςτου ή τα σιγοτραγουδά μόνος ακούοντάςτα από δίσκους ή με άλλους τρόπους καιας μη καταλαβαίνει και πολύ τα ποιήματάτους. Αρκεί που μιλούν, οι στίχοι και η μου-σική, στην ψυχή του. Πρέπει, επομένως, ναείμαστε πολύ ευγνώμονες στους μεγάλουςμουσουργούς μας, τον Χατζηδάκι, Θεο-δωράκη, Ξαρχάκο, Μαρκόπουλο, Μι-κρούτσικο, Ανδριόπουλο, Μούτση και άλ-λους για την προσφορά τους αυτή στηνΠοίηση.

Τι είναι όμως Ποίηση; Είναι εύκολο νααπαντήσουμε στην ερώτηση αυτή; Θαέλεγα, όχι. Το να δοθεί δηλαδή ένας ικα-νοποιητικός ορισμός της Ποίησης, δεν εί-ναι εύκολη υπόθεση. Η δυσκολία της δια-τύπωσης ενός τέτοιου ορισμού έγκειταιστο γεγονός ότι η Ποίηση (αλλά και κάθεάλλη μορφή τέχνης), δεν μπορεί να κλει-στεί σ’ ένα ορισμό που να έχει καθολικήισχύ, όπως συμβαίνει για τις περιπτώσειςτων Μαθηματικών και των Φυσικών Επι-στημών, οι οποίες θεμελιώνονται πάνω σεακλόνητους και απαρέγκλιτους νόμους κιαξιώματα. Αντίθετα, προκειμένου για τηνΠοίηση, οι ορισμοί που έχουν δοθεί κατάκαιρούς γι’ αυτή, είναι, συνήθως, μονομε-ρείς και ανταποκρίνονται σε ένα μόνο μέ-ρος του νοηματικού κι αισθητικού της εύ-ρους.

Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ(21 Μαρτίου)


ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΚΥΔΩΝΙΩΝ

Κατά τις τελευταίες τρεις κυρίως δε-καετίες άνοιξε ένας δρόμος τουριστικόςαπό τη Λέσβο προς την απέναντι ακτή τηςΤουρκίας (προτιμώ να την αποκαλώ Μι-κρασία). Κόσμος πάει κι έρχεται με συνη-θέστερους προορισμούς το Αϊβαλί, τηΣμύρνη, την Πέργαμο. Υπάρχει αναμφίβολαμια ιδιαίτερη ευαισθησία των Λεσβίων γιατις «χαμένες πατρίδες» αλλά δεν είναι βέ-βαιο ότι μόνη η νοσταλγία ωθεί τα πλήθητων ελλήνων επισκεπτών στην απέναντι Αι-ολική γη. Πόσοι είναι εκείνοι οι επισκέπτεςπου στο ταξίδι τους αυτό πηγαίνουν μεαποσκευές τη γνώση, έστω και υποτυπώ-δη, της ιστορίας του τόπου αυτού, της Αι-ολίδας, που υπήρξε ο γενέθλιος χώρος τηςελληνικής λυρικής ποίησης; Πόσοι άραγεγνωρίζουν πως ο λαμπρότερος φάρος

γνώσης σε όλο το Αιγαίο υπήρξε η περί-φημη Ακαδημία των Κυδωνιών που με τηνπαρουσία του λάμπρυνε και σημάδεψε τοκαύχημα του Πλωμαριού, ο Βενιαμίν Λέ-σβιος;

Ο ΑΙΓΙΑΛΟΣ ΤΩΝ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΩΝΑπό τους αρχαιότατους χρόνους ιδιαί-

τερη σπουδαιότητα είχε για το κράτος τωνΜυτιληναίων η απέναντι Μικρασιατική πα-ραλιακή χώρα που εκτεινόταν από τις εκ-βολές του Καϊκου ποταμού, κοντά στο ση-μερινό Δικελί, μέχρι τα νότια όρια του Θή-βης Πεδίου δηλ.της πεδιάδας του Αδραμ-μυτίου. Όλη δηλαδή η σημερινή περιοχήτων Κυδωνιών και των Μοσχονησίων μέ-χρι το Δικελί ανήκε στην επικράτεια τηςΜυτιλήνης, και η παραλία αυτή κατά τονΣτράβωνα ονομαζόταν «Αιγιαλός των

Από τους άπειρους ορισμούς που έχουνδοθεί στην Ποίηση, κατά καιρούς, απότους ίδιους τους ποιητές, από λογοτέχνες,στοχαστές, κριτικούς λογοτεχνίας, επι-στήμονες κ.ά., αναφέρουμε τους παρακά-τω: «Ποίηση είναι η ιδανική διάταξη ιδανι-κών λέξεων» (Τζων Κόλερετζ), «μια με-λωδία από μετρημένα λόγια» (Κ. Παλαμάς),«η ανάπτυξη ενός επιφωνήματος» (ΠωλΒαλλερύ), «η ρυθμική δημιουργία του κό-σμου» (Άλαν Πόε), «ένα είδος γλώσσαςμέσα στη γλώσσα» (Πωλ Βαλλερύ), «έναπροκεχωρημένο φυλάκιο στις ανεξερεύ-νητες περιοχές της ζωής» (Οδ. Ελύτης)κλπ.

Χαρακτηριστικά σημειώνει ο εκλεκτόςκαι αγαπητός μας Λέσβιος Λογοτέχνης κ.Τάκης Χατζηαναγνώστου τα παρακάτω,αναφορικά στον ορισμό της Ποίησης: «Ηποίηση δεν εξηγείται, δε λέγεται, δεν ορί-ζεται. Δεν μπορείς να πεις είναι αυτό καιεκείνο. Είναι κι αυτό, κι εκείνο, κι όλα, ή τί-ποτα. Είναι το αίσθημά μας ότι κάτι συμ-βαίνει γύρω μας, ας πούμε, ένας παλμός,

ένα χτυποκάρδι. Βλέπουμε ένα τριαντά-φυλλο. Τα πέταλά του, σφικτά δεμένα τοένα με τ’ άλλο, φτιάχνουν μια αρμονία ει-κόνας και χρώματος. Αυτή η αρμονία δενσταματά μόνο στην όρασή μας, φτάνει ωςτην καρδιά μας, την κεντά, την ερεθίζει, ξε-σηκώνει μέσα μας μια συγκίνηση. Ακριβώς,αυτή η συγκίνηση, είναι η αίσθηση πουπλημμυρίζει το «είναι» μας όλο. Ε, λοιπόν,αυτή η αίσθηση της ομορφιάς, είναι ηΠοίηση».

Αναφορικά στο ερώτημα «τι έχει νακερδίσει ο άνθρωπος από την Ποίηση», οποιητής Τίτος Πατρίκιος γράφει: «Η Ποί-ηση δεν μπορεί, βέβαια, ν’ αλλάξει τον κό-σμο. Αυτό γίνεται με τις πράξεις. Μπορείόμως ν’ αλλάξει τις συνειδήσεις κι εκείνεςθα οδηγήσουν στις πράξεις που θ’ αλλά-ξουν τον κόσμο».

Η Ποίηση πλαταίνει, βαθαίνει και πολ-λαπλασιάζει τη ζωή. Είναι η «εκ βαθέων»φωνή μας. Ας την αφουγκραστούμε.

Νίκος Δ. ΔέτσηςΦιλόλογος


Μυτιληναίων» ή «Λεσβία Χώρα» κατάτον Σκύλακα. Σ’ αυτή την περιοχή βρί-σκονταν οι πόλεις Κορυφαντίς, Ηράκλεια,Άττεα, Ατταρνεύς, Πιτάνη και άλλες. Αλλάκαι μέχρι την Τρωάδα εκτεινόταν τότε τοΜυτιληναϊκό κράτος με ακμαίες πόλειςόπως η Άσσος, η Άντανδρος, η Αρίσβη, τοΑχίλλειον και το Σίγειον. Η επίκαιρη θέσητους στη ναυτιλία και η γονιμότητα τουεδάφους συντέλεσαν στην ανάπτυξη όλωναυτών των ισχυρών πόλεων που διήνυσανβίο ακμής και επιβολής, όπως μαρτυρούνκαι πάμπολλα αυτοτελή και εγχώρια νο-μίσματα που έχουν ανευρεθεί σε ανα-σκαφές.

Μεγάλη ακμή παρατηρήθηκε στα μι-κρασιατικά παράλια από τον 10ο μέχρι καιτον 6ο π.Χ. αιώνα. Άλλη σημαντική πε-ρίοδος ακμής είναι η ελληνιστική περίοδος(3ος και 2ος αιώνες π.Χ.), τότε που το ελ-ληνικό πνεύμα και ο πολιτισμός επεκτά-θηκαν σε όλη την Ανατολή και την εξελ-λήνισαν. Στη συνέχεια οι αιολικές πόλειςόπως και όλες οι μικρασιατικές ακολου-θούν τη μοίρα του ελληνισμού μετά τη ρω-μαϊκή κυριαρχία.

Για ολόκληρους αιώνες βαρύς πέπλοςαφάνειας καλύπτει τη ζωή της περιοχήςκαι καμιά ιστορική πηγή δε γνωρίζουμε γιατη μεσαιωνική της περίοδο. Εν τούτοις τακατά τόπους ευρισκόμενα λείψανα χρι-στιανικών ναών και οικοδομών μαρτυρούνότι η ζωή του ελληνισμού της περιοχήςδιασώθηκε. Βέβαια δεν μπορούμε να ανα-ζητήσουμε πλέον την ακμή των ελληνικώνπόλεων του ξεχωριστού αυτού τμήματοςτης Αιολίδος, γιατί οι επιδρομές Μογγό-λων και Τούρκων, η πειρατεία, η δουλεία,οι πάμπολλοι σεισμοί και πλημμύρες απο-τέλεσαν όρους δυσμενείς για την ανά-πτυξη της περιοχής η οποία την εποχήεκείνη, δηλ. 15ο και 16ο αι. ήταν σχεδόνέρημη.

Αλλά και κάτω απ’ αυτές τις φοβερέςσυνθήκες το γένος των παλιών κατοίκωνδεν την εγκατέλειψε και παρά τις πιέσεις

και τους αποδεκατισμούς παρέμεινε είτεανάμικτο με τους βάρβαρους κυρίαρχουςείτε σε αμιγείς οικισμούς. Ανάμεσα στουςοικισμούς αυτούς περίοπτη θέση στην όληπεριοχή του Αδραμυττηνού κόλπου καιστην ιστορία του υπόδουλου μικρασιατι-κού Ελληνισμού κατέχουν οι Κυδωνίες.Φαίνεται ότι η ίδρυση της πόλης αυτήςανάγεται στα τέλη του 16ου αιώνα ή αρ-χές του 17ου. Αναμφίβολα οι πρώτοι οι-κιστές της ήσαν Έλληνες που πιέζονταναπό διώξεις των τούρκων, επιδρομές πει-ρατών από τα γειτονικά παράλια και νησιάκαι από τη Λέσβο. Η θέση της πόλης στοβάθος του κόλπου που και ασφαλής καιδυσπρόσιτος ήταν, παρείχε πολύτιμο άσυ-λο για τους φυγάδες και γι’ αυτό πολύ γρή-γορα αυξήθηκε η συρροή νέων φυγάδωνκαι η παλιά ασήμαντη πολίχνη αναπτύ-χτηκε σε αξιόλογη πόλη. Μαζί με τουςπρώτους εκείνους Έλληνες οικιστές βρί-σκουμε ανάμικτους και τούρκους, οι οποί-οι ύστερα από λίγα χρόνια αποχώρησαν.

Κατά την ίδια περίοδο είχε εξαπλωθείβαθύ πνευματικό σκοτάδι και στη Λέσβο,με νεκρωμένη την οικονομική και πνευ-ματική της ζωή. Σιγά σιγά οι Λέσβιοι αρ-χίζουν να αναζητούν νέους τόπους όπουθα μπορούσαν να αναπτύξουν τις δρα-στηριότητές τους και θα εύρισκαν καλύ-τερες και πιο ανθρώπινες συνθήκες ζωής.Και η φυσική τους διέξοδος θα είναι οίδιος δρόμος που είχαν ακολουθήσει πρινχιλιάδες χρόνια οι πρόγονοί τους Αι-ολείς. Είναι η Μικρασιατική παραλία απέ-ναντι στη Μυτιλήνη, «ο Αιγιαλός τωνΜυτιληναίων», όπως την ονομάζει ο Στρά-βων.

Η περιοχή κατά την εποχή εκείνη ήτανέρημη. Εκτός από το χωριό Αγιασμάτι καιτα Μοσχονήσια και ίσως μερικά ασήμαν-τα χωριά κοντά στο όρος Πίνδασος (Μαν-ταρά Νταγ) κανένα άλλο χωριό ή πόλη δενυπήρχε. Σ’ αυτή την περιοχή άρχισαν οινέοι κάτοικοι με κύριο πληθυσμιακό στοι-χείο τους Λέσβιους να δημιουργούν τη νέα


τους πατρίδα που μέσα σε λίγες δεκαετίεςθα αναδειχθεί σε φάρο πολιτισμού και οι-κονομίας στην ευρύτερη περιοχή.

Η ζωή της πόλης καθ’ όλο τον 17ο καικατά το πρώτο μισό του 18ου αιώνα διέρ-ρευσε στην αφάνεια όπως και όλου τουυπόδουλου ελληνισμού. Οι κάτοικοι κάτωαπό την πίεση των τούρκων και των το-παρχών (ντερεμπέηδων) ζούσαν μέσα σεφτώχεια, αμάθεια και καταναγκασμούς μεμόνο καταφύγιο την Εκκλησία. Η παιδείαήταν πενιχρή και παρεχόταν από ημιμα-θείς ιερείς και νεωκόρους στους νάρθηκεςκαι τους γυναικωνίτες των ναών. Αυτή τηζοφερή κατάσταση έμελλε να διαλύσειένας ευφυέστατος και δραστηριότατος άν-δρας, ο Ιωάννης Δημητρακέλις, ιερέας μετο αξίωμα του Οικονόμου, με το οποίο εί-ναι κυρίως γνωστός στην ιστορία των Κυ-δωνιών.

Ο πατέρας του Οικονόμου Δημητράκιςκαι η μητέρα του Ρήγαινα κατάγονταν απότα Βασιλικά της Λέσβου. Ο Δημητράκις με-τανάστευσε στις Κυδωνίες και αναδεί-χτηκε γρήγορα στο αξίωμα του δημογέ-ροντα. Ο Ιωάννης ήταν ο πρωτότοκος καιοι πληροφορίες για τη μόρφωσή του είναιαντιφατικές. Σπούδασε για να γίνει ιερέ-ας αλλά θέλοντας να καταστήσει τηνπόλη των Κυδωνιών ελεύθερη από τη βάρ-βαρη καταπίεση των Τούρκων ταξίδεψεανά την Τουρκία για να μελετήσει τα ήθηκαι τη διοίκηση.

Το μεγαλύτερό του κατόρθωμα που τουάνοιξε αργότερα εξαίρετη πολιτική στα-διοδρομία ήταν η επίτευξη της έκδοσηςσουλτανικού φιρμανίου με το οποίο πα-ραχωρούνταν στην πόλη των Κυδωνιώνπρονόμια που της εξασφάλιζαν σχεδόνπαντελή αυτόνομη διοίκηση.

(Λεπτομέρειες για την προσωπικότητατου Οικονόμου θα ακολουθήσουν σε επό-μενο τεύχος)

Έτσι από το τέλος του 17ου αιώνααλλά κυρίως καθ’ όλο τον 18ο ο μικρός συ-νοικισμός εξελίχτηκε σε μια μεγάλη και

ακμάζουσα πόλη με το όνομα «Κυδωνίαι».Δρόμοι οικονομικοί ανοίχτηκαν, το εμπό-ριο με τα νησιά του Αιγαίου, τον ΕύξεινοΠόντο, την ενδοχώρα της Οθωμανικής αυ-τοκρατορίας την κατέστησαν ιδιαίτεραπλούσια, με αποτέλεσμα την πολιτιστικήκαι πνευματική ακμή.

Η πόλη μέσα σε λίγα χρόνια απέκτησεπρονομιακό καθεστώς και στη συνέχειακατέστη εντελώς αυτόνομη, οπότε άρχι-σαν να συρρέουν άποικοι απ’ όλα τα μέρητου υπόδουλου ελληνισμού. Συγκεκριμέ-να πριν από το 1821 υπήρχε στις Κυδωνίεςπολυπληθής συνοικία τα «Μωραΐτικα»,που δημιουργήθηκε μετά την αποτυχία τηςεπανάστασης του 1770 και την εγκατά-λειψη των Ελλήνων από τη Ρωσία. Οι πρώ-τοι όμως άποικοι των Κυδωνιών είναιαναμφισβήτητα Λέσβιοι από την Κυδώνακαι από τη Μυτιλήνη. Πολλά επώνυμα οι-κογενειών της Μυτιλήνης είναι όμοια μεοικογενειών των Κυδωνιών. Παραδέλληςστη Μυτιλήνη, οικογένεια Παραδέλη στιςΚυδωνίες. Ομοίως οικογένειες Μπουρνά-ζου, Τζανέλλη, Κουρτζή, Ψακήξ, Καμ-πούρη, Καραογλάνη, Κάβουρα, Σαράφη,Γκαγκάνη, Πετρέλλη, Μπουγιούκα, Τα-λιάνη, Παρά και πολλοί άλλοι. Αντίστοιχαπολλές οικογένειες στις Κυδωνίες είχανΛεσβιακά τοπωνύμια ως οικογενειακάεπίθετα. Λ.χ. Μυτιληναίος, Μυτιληνέλ-λης, Παφλιώτης, Κλειώτης, Πλωμαρίτης,Αγιαμαρινιώτης, Θερμιώτης, Μανταμα-διώτης, Μολυβιάτης, Σκαμιώτης, Καπιώ-της, Αγιασώτης, Αγιασωτέλλης, Γεραγώ-της, Γεραγωτέλλης, Μυστεγνιώτης, Αφα-λωνιάτης, Μοργιανός, Πετριανός, Στυ-ψιανός, Φιλιανός, Σταριώτης, Τελωνιάτης,Καλλονιάτης κ.λ.π. Όλα αυτά ήσαν επί-θετα Κυδωνιατικών οικογενειών και πριναπό το 1821 και δηλώνουν ολοφάνερα τηλεσβιακή καταγωγή του γενάρχη τους.

Βέβαια υπήρχαν και πολλές άλλες οι-κογένειες που είχαν ως επίθετα τοπωνύ-μια άλλων περιοχών του ελληνισμού,όπως λ.χ. Περγαμηνός, Σμυρναίος, Αθη-


νέλης, Αθηναίος, Μυκονιάτης, Καρυστια-νός, Ιμβριώτης, Λημνιός, Παριανός, Συ-ριανός, Σαντορινιός, Χιώτης, Χιωτέλληςκ.λ.π. Όμως το γεγονός ότι τα ήθη και έθι-μα των Κυδωνιών ήσαν όμοια με της Λέ-σβου, επίσης δε ότι και η γλώσσα ήτανόμοια με το Λεσβιακό ιδίωμα αποτελούνισχυρές ενδείξεις ότι η πλειονότητα τωνκατοίκων των Κυδωνιών ήταν Λεσβια-κής καταγωγής.

Ο μέγας Διδάσκαλος του Γένους Βε-νιαμίν ο Λέσβιος, που καταγόταν από τοΠλωμάρι (σήμερα Μεγαλοχώρι) παρακο-

λούθησε τα εγκύκλια μαθήματα στις Κυ-δωνίες και τελειοποίησε για έξι χρόνια τιςσπουδές του στην Ευρώπη με δαπάνεςτων φιλογενών αρχόντων της πόλης. Αρ-γότερα αναδείχτηκε ως ένας από τους ση-μαντικότερους συντελεστές για την ίδρυ-ση και ακτινοβολία της περίφημης σχολήςτων Κυδωνιών.

(Για τη δράση του Βενιαμίν στη Σχολήτων Κυδωνιών και τις πάμπολλες περι-πέτειές του θα αναφερθούμε σε επόμενοτεύχος)

Αμφιτρίτη Καζάζη-Καπερώνη

Τη γιορτή της κοπής της πρωτο-χρονιάτικης πίτας του Συνδέσμου τί-μησε με την παρουσία του ο διακε-κριμένος πνευματικός άνδρας Δη-μήτρης Νικορέτζος, που έλκει τημακρινή του καταγωγή και από τοΠλωμάρι.

Ποιητής, δοκιμιογράφος και κρι-τικός της λογοτεχνίας, γεννήθηκεστην Κωστάντζα της Ρουμανίας απόλέσβιους γονείς και παιδί επαναπα-τρίστηκε στη Λέσβο στα 1950. Σπού-δασε στο Φυσικό τμήμα της Φυσικο-μαθηματικής σχολής του Πανεπι-στημίου Αθηνών και σταδιοδρόμησεως καθηγητής Φυσικής σε διάφορακρατικά εκπαιδευτήρια. Στα γράμμα-τα πρώτος τον παρουσίασε ο ΣτρατήςΜυριβήλης και στη συνέχεια ο Γιώρ-γος Βαλέτας τον έπεισε να εκδώσειτην πρώτη του ποιητική συλλογή.

Συνεργάστηκε κατά καιρούς στιςεφημερίδες «Βήμα», «Καθημερινή»και κράτησε για αρκετά χρόνια μόνι-μη στήλη κριτικής στη «Νέα Εστία».

Μεγάλη και πολυδιάστατη είναι ηπνευματική του δράση. Ασχολήθηκειδιαίτερα με την έρευνα και θεωρίατης ποίησης, δημοσίευσε μελέτες, πε-ζογραφήματα, αισθητικά δοκίμια.Πραγματικό «εθνικό έργο» του όπωςτο χαρακτήρισε ο ακαδημαϊκός Κων-σταντίνος Δεσποτόπουλος είναι τοτρίτομο ιστορικοφιλολογικό του πό-νημα «Κόπανος, Ο Ρωμιός της Σμύρ-νης».

Το έργο του καταξιώθηκε με πολ-λές διακρίσεις και για την όλη τουπροσφορά του απενεμήθη δίπλωμαΤιμής από το Υπουργείο Παιδείας.

Το 1989 έλαβε το βραβείο ποίησηςτης Ακαδημίας Αθηνών.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΙΚΟΡΕΤΖΟΣ

Επισκεφθείτε μας για να ενημερώνεστε για το Πλωμάρι και για μας

www.plomarion.com & www.plomaricity.gr


Σε μια εποχή στείρας πολιτικολογίας,απερίγραπτης πεζότητας και απέραντουβερμπαλισμού και αμετροέπειας, με

χαρά υποδεχτήκαμε το πόνημα του αγαπητούμας Νίκου Δέτση, Φιλολόγου και τέως Λυ-κειάρχη, μέλους δραστήριου του Συλλόγουκαι ανθρώπου με ήθος και ποιότητα.

Τίτλος «ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΟΙΗΣΗ Στοχασμοί γιατην Ποίηση, τον Ποιητή και το Ποίημα».Μέσα σ’ ένα ευσύνοπτο έργο ο Νίκος Δέτσηςσταχυολογεί τους ωραιότερους ορισμούςγια την ποίηση από τα έργα των πιο διάσημωνΕλλήνων και ξένων στοχαστών, φιλοσόφωνκαι ποιητών που μας ταξιδεύουν σε κόσμουςποιητικούς και μας βοηθούν «να σηκωθούμελίγο ψηλότερα». Αξίζει να το διαβάσουν όσοιεξακολουθούν σε πείσμα των καιρών και τηςπεζής καθημερινότητας να οραματίζονταιέναν κόσμο πιο όμορφο και πιο ανθρώπινο.

Ο ίδιος ο συγγραφέας στον πρόλογό τουγράφει: «Η ποίηση πλαταίνει, βαθαίνει καιπολλαπλασιάζει τη ζωή. Είναι η «εκ βαθέων»

φωνή μας. Ας την αφουγκραστούμε». Ο αγαπητός μας φίλος Νίκος Δέτσης κα-

ταγόμενος από την Απείρανθο της Νάξου εί-ναι σύζυγος της συντοπίτισσάς μας ΠέρσαςΒαρτή. Σπούδασε Φιλολογία στο Πανεπι-στήμιο Αθηνών, υπηρέτησε τη Μέση Εκπαί-δευση ως Φιλόλογος, Γυμνασιάρχης και Λυ-κειάρχης και μετεκπαιδεύτηκε στο Δ.Μ.Ε. καιστο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης με υπο-τροφία του Ι.Κ.Υ.

Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα, μελέτες,δοκίμια, βιβλιοπαρουσιάσεις κ.ά. σε επιστη-μονικά περιοδικά, ναξιακά έντυπα καθώς καιένα αυτοτελές βιβλίο με προσεγγίσεις κει-μένων και θεμάτων του Γυμνασίου και Λυ-κείου.

Συγχαίρουμε τον Νίκο Δέτση για την υπέ-ροχη προσπάθειά του και του ευχόμαστε ηίδια δημιουργικότητα να τον συνοδεύει πάν-τα.

Η Συντακτική Επιτροπή του Περιοδικού

Στοχασμοί για την ποίηση

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΑΛ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ

Στην Α’ τάξη του Λυκείου υπάρχει το μά-θημα της Ερευνητικής Εργασίας. Σ’ αυτό οιμαθητές επιλέγουν ένα ερευνητικό θέμα, ανάτετράμηνο, το οποίο πρέπει να επεξεργα-στούν και να παρουσιάσουν, με την εποπτείακαι καθοδήγηση ενός εκπαιδευτικού.

Οι μαθητές της Α’ τάξης του ΕΠΑΛ Πλω-μαρίου επέλεξαν για το Α’ τετράμηνο τουσχολικού έτους 2013-14 το θέμα “Η ΝΑΥ-ΠΗΓΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ’’ μευπεύθυνο εκπαιδευτικό τον καθηγητή φυσι-κής αγωγής Ευστράτιο Μιχαλέλη.

Τα παιδιά ετοίμασαν μια εργασία μεπλούσιο υλικό, για τη ναυπηγική παράδοσητου Πλωμαρίου. Τα αποτελέσματα αυτής πα-ρουσιάστηκαν σε μια όμορφη εκδήλωσηστις 10 Φεβρουαρίου 2014 στο ΠολύκεντροΠλωμαρίου.

Η εργασία ξεκινά στο ναυπηγείο του

Δούκα Γιαμουγιάννη, το μοναδικό που υπάρ-χει σήμερα στο Πλωμάρι. Εκεί οι μαθητέςαφού ξεναγήθηκαν στους χώρους του, τονερωτούν για την ιστορία του, πότε ξεκίνησενα μαθαίνει τη τέχνη αυτή, ποια είναι η δια-δικασία της ναυπήγησης ενός ξύλινου σκά-φους, από πού προμηθευόταν τη ξυλείαπου απαιτούνταν, αν σήμερα αποδίδει η τέ-χνη αυτή κ.λ.π.

Απαντώντας σ’ αυτά τα ερωτήματα είπεότι ξεκίνησε να κατασκευάζει το πρώτοτρεχαντήρι σε ηλικία 19 ετών, με τη βοήθειατου παλιού “καραβομαραγκού’’ και θείουτου Μανώλη Γιαμουγιάννη. “Δάσκαλοί του’’ήταν οι θείοι του Γιάννης [Ψαρή] και Μα-νώλης Γιαμουγιάννης και ο πατέρας του Κώ-στας. Τα παλιά χρόνια υπήρχαν σίγουρα 3ναυπηγεία, από αυτά τα δύο των Γιαμου-γιάννηδων και εκείνο τού Λιόλιου. Τότε ο εμ-


πορικός του στόλος αριθμούσε περίπου 200πλοία.

Το ναυπηγείο αυτό (Δημητρίου Γιαμου-γιάννη, παππού του Δούκα) άρχισε να λει-τουργεί το 1888 και μέχρι τον πόλεμο του1941 δούλευε εντατικά, απασχολούσε 20 με25 άτομα και κατασκεύαζε διάφορα σκάφη,σύμφωνα με τα μισομόδελα που υπάρχουνστο ναυπηγείο και που τα παράγγελλαναπό διάφορα μέρη της Ελλάδας. Αυτά πρώ-τα ήταν ιστιοφόρα και αργότερα μηχανοκί-νητα. Τα σκαριά ήταν Τσερνίκια, Σακολέβες,Αλαμάνες, Βαρκαλάδες, Περάματα, Καρα-βόσκαρα μέχρι 25 μέτρα μήκος, Μπατέλα,Τράτες και τρεχαντήρια. Τη μεγαλύτερηφήμη είχαν τα πλωμαρίτικα περάματα. Το με-γαλύτερο και ωραιότερο φτιάχτηκε το 1928στο ναυπηγείο του Δημήτρη Γιαμουγιάννη(υπάρχουν 2 φωτογραφίες στην εργασία).

Στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας τωνναυπηγείων αυτών, δεν υπήρχαν τα σημερι-νά μηχανήματα και όλες οι εργασίες της ναυ-πήγησης γίνονταν με χειροκίνητα εργαλεία.

Αξίζει ακόμα να αναφερθεί ότι σήμερα δενυπάρχει ενδιαφέρον από τους νέους για τητέχνη αυτή και το επάγγελμα τείνει ναεκλείψει.

Μετά τον πόλεμο και μέχρι το 1970, οιπαραγγελίες περιορίστηκαν σε μικρά αλι-ευτικά σκάφη, κυρίως τρεχαντήρια. Σήμεραοι κατασκευές αυτές μειώθηκαν ακόμα πε-ρισσότερο, σε ένα σκάφος το χρόνο και με-ρικές επισκευές.

Η ξυλεία που απαιτείτο, πλούσια σε ρη-τίνη και πολύ ανθεκτική για τη θάλασσα προ-ερχόταν, κυρίως απ’ το πευκόδασος του Με-γαλοχωρίου.

Στο ναυπηγείο αυτό, οι μαθητές παρα-κολούθησαν τη διαδικασία της ναυπήγησηςενός σκάφους, που υπήρχε μισοτελειωμένοστο ναυπηγείο, (κατασκευή του σκελετού,πέτσωμα καλαφάτισμα, βάψιμο κλπ.). Τέλοςμε τη βοήθεια του “μάστορα’’ κατασκεύασανένα “μισομόδελο’’, το οποίο θα χρησίμευε ωςμοντέλο για τη κατασκευή ενός υποτιθέμε-νου ξύλινου σκάφους.

Ερευνητική Εργασία της Α΄ Τάξης του ΕΠΑΛ Πλωμαρίου για το Α΄ τετράμηνο του σχολικού έτους 2013-14

Η ΝΑΥΠΗΓΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ


Μαθητές που συμμετείχαν:Αληγιάννης ΑκίνδυνοςΑλίνι ΤζόιΑράμβογλου ΚωνσταντίναΒελούτσος ΓεώργιοςΒόμβυρας ΡαφαήλΓιαλιά ΜυρσίνηΕυαγγελινέλλη ΜυρσίνηΚονιστσεάκ ΜπεατρίςΚουκάρα ΤαξιαρχούλαΛοπάρι ΑλεξάντερΜουτζούρη Αικατερίνη

Πετρέλλης ΠέτροςΠρωτόγηρος ΠαναγιώτηςΤηνιακός ΕλευθέριοςΤσαμουράς ΜιχαήλΤυροπώλης ΣαράντοςΦρατζόγλου ΔήμητραΦρατζόγλου ΝικόλαοςΧατζηδημητρίου ΜαρίναΨαραδέλλης Γεώργιος

Υπεύθυνος Εκπαιδευτικός: Μιχαλέλης Ευστράτιος

Ιστορική αναδρομήΚαραβομαραγκοίΚαραβομαραγκοί είναι οι τεχνίτες που

κατασκεύαζαν και επισκεύαζαν ξύλινασκάφη («σκαριά») στους «ταρσανάδες» ή«καρνάγια» (ναυπηγεία). Ταρσανάδες άρ-χισαν να λειτουργούν σε υποτυπώδη μορ-φή από τα μέσα του 17ου αιώνα στηνΎδρα, στις Σπέτσες και στα Ψαρά. Στις αρ-χές του 20ού αιώνα, υπήρχαν αρκετοίταρσανάδες στη Λέσβο (Μυτιλήνη, Πολυ-χνίτο, Παράκοιλα, Κουντουρουδιά, Πέρα-μα κ.α.) και ιδιαίτερα στην περιοχή τουΠλωμαρίου, όπου η μεταλαμπάδευση τηςτέχνης γινόταν από γενιά σε γενιά, στοπλαίσιο της οικογενειακής παράδοσης. ΟιΛέσβιοι καραβομαραγκοί κατασκεύαζαν«σκαριά» και για πελάτες από τα γύρω νη-σιά, όπως τη Χίο, τις Οινούσσες, τη Σάμοκ.α. Οι αγοραστές παράγγελναν τα σκάφημε βάση τη χωρητικότητα που ήθελαν ναέχουν, ενώ στη συνέχεια οι καραβομα-ραγκοί υπολόγιζαν τις διαστάσεις τους. Πα-ράλληλα αναλάμβαναν και την επισκευήπαλιών σκαφών, αλλά και την επιμήκυνσηορισμένων, μια διαδικασία αρκετά δύσκο-λη.

Οι ταρσανάδες απασχολούσαν πολύπροσωπικό μέχρι περίπου το 1950, ενώ με-τέπειτα, με την εισαγωγή νέων τεχνολο-γιών για τη μαζική κατασκευή σκαφών μεμεταλλικό ή πλαστικό κύτος, αλλά και τη

μείωση του αλιευτικού στόλου, επήλθε ση-μαντική κρίση. Σήμερα, στη Λέσβο υπάρ-χουν ελάχιστα καρνάγια (όπου εργάζονταιως επί το πλείστον γόνοι των παλιών κα-ραβομαραγκών και καλαφατών) στο Πλω-μάρι, στη Μυτιλήνη, στην Παναγιούδα καιστο Μόλυβο.

Οι Πλωμαρίτες μαστόροι ειδικεύοντανστην κατασκευή ιστιοφόρων, χωρητικότη-τας από 20 έως 150 τόνους. Από τα μέσατου 19ου αιώνα έμποροι, βιομήχανοι καιναυτικοί από πολλά μέρη της Ελλάδαςέκλειναν συμφωνίες για τη ναυπήγηση σκα-φών. Ο ιστιοφόρος στόλος του Πλωμαρι-ού περιλάμβανε 100 - 120 καΐκια διαφόρωντύπων: βομβάρδες, τσερνίκια, τρεχαντήρια,σακολέβες, περάματα, πένες, αλαμάνες καιτράτες. Οι αυξομειώσεις της δυναμικότη-τας του πλωμαρίτικου στόλου ακολου-θούσαν τις αντίστοιχες μεταπτώσεις τουεμπορίου και της βιομηχανίας, με αποφα-σιστικό σημείο καμπής για τη λεσβιακή οι-κονομία το 1922. Τον 20ο αιώνα οι μα-στόροι ειδικεύονταν στη ναυπήγηση τσερ-νικοπεραμάτων, τρεχαντηριών και καρα-βόσκαρων. Τα πιο ξακουστά ωστόσο ήταντα πλωμαρίτικα περάματα που ξεχώριζαναπό το ιδιαίτερο σχήμα τους. Ένα από ταμυστικά της πλωμαρίτικης ξυλοναυπηγικήςτέχνης ήταν ο ιδιότυπος τρόπος κατα-σκευής σκαφών. Τα σκάφη κατασκευά-ζονταν πρώτα σε κλίμακα με τη μορφή ξύ-


λινων ομοιωμάτων (μισομόδελων). Στησυνέχεια μεταφέρονταν οι διαστάσειςτους σε μεγέθυνση στη σάλα (ξύλινο δά-πεδο) του ταρσανά. Η χρησιμοποίηση τουμοντέλου πρόσφερε τη δυνατότητα μιαςπιο τελειοποιημένης κατασκευής. Η τεχνικήαυτή των πλωμαρίτικων ταρσανάδων ήτανξακουστή σε όλο τον αιγαιοπελαγίτικοχώρο.

Για την κατασκευή ενός σκάφους απαι-τούνται οι εξής διεργασίες: α) ο σχεδια-σμός του σκαριού (συνήθως σε κλίμακα1/20 ίντσες), β) η διαμόρφωση του σκελε-τού, γ) η επικάλυψή του με πέτσωμα(πλευρικά τοιχώματα), δ) η προσθήκη κου-βουσιού, τιμονιού και άλμπουρου και ε) τοκαλαφάτισμα (στεγανοποίηση) και το βά-ψιμο. Οι καραβομαραγκοί αναλάμβανανόλες τις εργασίες, αλλά όταν υπήρχε με-γάλος φόρτος εργασίας ανέθεταν συνήθωςτο καλαφάτισμα σε ειδικούς τεχνίτες τουςκαλαφάτες, ενώ χρησιμοποιούσαν και τη

βοήθεια άλλων εξειδικευμένων τεχνιτών,όπως ξυλουργών ή βαφέων.

Τα υλικά που χρησιμοποιούσαν οι κα-ραβομαραγκοί ήταν ξύλο από πεύκο και πιοσπάνια κυπαρίσσι. Τα καρφιά ήταν αρχικάσιδερένια χειροποίητα και στη συνέχειαβιομηχανικά ψευδαργυρωμένα. Για τηνκαθέλκυση άλειφαν το κάτω μέρος τουπλοίου με λίπος ανακατωμένο με οξύ (ή λε-μόνι), για να υπερνικήσουν τις τριβές.

Απαραίτητα εργαλεία ήταν το σκεπάρ-νι, το «μπισκί» (που στη σύγχρονη εποχήέχει αντικατασταθεί από την πριονοκορ-δέλα), τα ροκάνια (που στη σύγχρονηεποχή έχουν αντικατασταθεί από την πλά-νη), η ρίνη (που σήμερα έχει αντικατα-σταθεί από το τριβείο), η σβούρα, το πριό-νι (που σήμερα έχει συνήθως αντικατα-σταθεί από το ηλεκτρικό πριόνι), τα τρυ-πάνια (ή τα σύγχρονα ηλεκτρικά τρυπάνια),οι σημαδούρες, το νήμα της στάθμης, τασκαρπέλα κ.ά.

Μία από τις πρώτες μηχανές που μπήκαν στα ξύλινα σκάφη. Ναυπηγείο Εμμ. Γιαμουγιάννη.


ΚαλαφάτεςΟι καλαφάτες ήταν οι τεχνίτες που

αναλάμβαναν το καλαφάτισμα (στεγανο-ποίηση) των ναυπηγούμενων σκαφώνστους «ταρσανάδες» ή «καρνάγια» (ναυ-πηγεία), ή/και το βάψιμο και τη συντήρη-ση παλιότερων σκαφών. Πολλές φορέςκαλαφάτες ήταν οι ίδιοι οι καραβομα-ραγκοί και μόνο σε περιόδους μεγάλης πα-ραγωγής «σκαριών» υπήρχαν τεχνίτεςαποκλειστικά για το καλαφάτισμα.

Το καλαφάτισμα είναι η διεργασία μετην οποία φράζονται οι αρμοί που σχη-ματίζονται μεταξύ των σανιδιών του «πε-τσώματος» (δηλαδή των πλάγιων ξύλωνπου καρφώνονται στο σκελετό του σκά-φους και σχηματίζουν τα πλευρά), αλλάκαι της κουβέρτας (καταστρώματος). Μετη βοήθεια της «ματσόλας» (ξύλινης δι-κέφαλης σφύρας), μιας σειράς κοπιδιών,καθώς και των «καλαφατικών» (σιδερέ-νιων σφηνών σε διάφορα μεγέθη), διευ-ρύνονται εξωτερικά οι αρμοί, στη συνέ-χεια, φράζονται με κανάβι ή βαμβακερόστουπί και τέλος επακολουθεί η επάλειψημε πίσσα στα ύφαλα (την επιφάνεια πουβρίσκεται κάτω από το νερό όταν πλέει τοσκάφος), ή στόκο στα έξαλα (την επιφά-νεια που βρίσκεται πάνω από το νερό ότανπλέει το σκάφος).

Παρά την εξέλιξη της τεχνολογίας καιτη δημιουργία καινούργιων μηχανημά-των, το καλαφάτισμα απαιτεί ακόμη τα ίδιαεργαλεία και δρομολογείται με την ίδιαδιαδικασία, όσον αφορά στα ξύλινα σκά-φη. Για τη βαφή (που αναλάμβαναν πε-ριοδικά και ανειδίκευτοι τεχνίτες), οι κα-λαφάτες χρησιμοποιούν απλές μπογιέςγια τα έξαλα και «μοράβια» - ή κατράμι πα-λιότερα - για τα ύφαλα. Για τη συντήρη-ση καίνε το ξύλο ώστε να αφαιρεθεί το πα-λιό χρώμα και στη συνέχεια το βάφουναπό την αρχή.

Ναυτικοί ΔρόμοιΑναμνήσεις του Εμμανουήλ Πέτρου Πι-

τσιλαδή (πλοιοκτήτη - πλοιάρχου, συντα-

ξιούχου του ΝΑΤ) περί πλοίων και ναυτι-

κής τέχνης του Πλωμαρίου.

Στο Αιγαίο υπήρχαν τον 18ο και 19ο αι-

ώνα στόλοι από καΐκια. Στο Πλωμάρι, εί-

χαμε στις αρχές του αιώνα πάνω από 200

καΐκια, καραβόσκαρα, περάματα, τρε-

χαντήρια, σακολέβες, αλαμάνες, τσερνί-

κια κ.α. που αρμένιζαν στα πέλαγα στη

Ρουμανία, τη Ρωσία ως βαθιά στην Ανα-

τολική Μαύρη Θάλασσα, στα μέρη του Ελ-

ληνικού Πόντου, τη Σαμψούντα, την Τρα-

πεζούντα και αλλού στην Μεσόγειο.

Τα καΐκια αυτά κατασκεύαζαν άξιοι μα-

στόροι στα ξακουστά σε όλο το Αιγαίο

ναυπηγεία του Πλωμαριού, τον Ταρσανά

του, όπου έφταναν Καπτανοί και από

άλλα νησιά ακόμα και από τη Σάμο, για να

σκαρώσουν τα καΐκια τους. Είναι γνωστό

ακόμα ότι οι Οινουσσιώτες καπετάνιοι

σκάρωσαν τα πρώτα πλοία τους στα ναυ-

πηγεία του Πλωμαριού, όπως και άλλοι κα-

πεταναίοι από την Χίο και από την Εύβοια.

Ταρσανάς λέγεται σήμερα η πιο μεγάλη σε

έκταση και σε πληθυσμό συνοικία του

Πλωμαρίου, που πήρε αυτή την ονομασία

από τον Ταρσανά του, δηλαδή τα ναυπη-

γεία του που ως το 1940 ήταν ακόμα σε

ακμή. Το Πλωμάρι διέθετε την κατάλληλη

ξυλεία (πεύκα και κυπαρίσσια) και ένα μο-

ναδικό στο Αιγαίο τρόπο ναυπήγησης με

σάλα και μισομόδελο φτιαγμένο με νομείς

αντί για ισάλους.

Μέχρι το 1874 - 1890 το Πλωμάρι αριθ-

μούσε 120 ιστιοφόρα (Οικονόμος Τάξης)

και αργότερα, στις αρχές του 20ού αιώνα,

περισσότερα από 200 (Γ. Γιαννουλέλης).


Ναυπηγεία του Πλωμαρίουα. Το ναυπηγείο του Γεωργίου Γιαμουγιάννη δημιουργήθηκε το 1870 και συνέχισε να λει-

τουργεί μέχρι το 1985 με το γιο του Εμμανουήλ και τον εγγονό του Γιώργο.Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του κάηκε τρεις φορές και βομβαρδίστηκε το 1943 από

συμμαχικό υποβρύχιο.

β. Το ναυπηγείο του Δημητρίου Γιαμουγιάννη (αδελφού του Γεωργίου) άνοιξε το 1888και συνέχισε με τους γιους του Ιωάννη (Ψαρή) και Κωνσταντίνο (1953), ενώ από το 1984λειτουργεί με το γιο του Κων/νου, το Δούκα Γιαμουγιάννη και είναι το μοναδικό πια εν ενερ-γεία.


Χαρακτηριστικό των Γιαμουγιάννηδων ήταν τα «μισομόδελα», που ήταν τρισδιάστατα προ-

πλάσματα υπό κλίμακα (συνήθως 1:20).

Τα προπλάσματα αυτά είναι κατασκευασμένα με νομείς (στραβόξυλα) και στα οποία απει-

κονίζονται με μοναδικό τρόπο κατασκευαστικά στοιχεία όπως τα ποδοστάματα, η καρίνα, το

τρυπητό ή κουρζέτο όπως ονομάζεται στο Πλωμάρι η κουπαστή, η τσάπα στο πέτσωμα του

σκάφους και οι φούρμες που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της φόρμας του καϊκιού. Δεν

αναπαριστούν δηλαδή μόνο τα γεωμετρικά στοιχεία της γάστρας ενός σκάφους, αλλά πα-

ρέχουν επίσης σημαντικές πληροφορίες για τη δομή της κατασκευής ενός σκάφους. Όλα αυτά

τα στοιχεία κάνουν τα μισομόδελα των Γιαμουγιάννηδων μοναδικά σε όλη την Ελλάδα.

Το μισομόδελο του περάματος «Φίλιππος» κατασκευασμένο το 1948 από τον Εμμανουήλ Γ. Γιαμουγιάννη με ολικό μήκος 18,15 μ.

Μισομόδελα και παλιά εργαλεία από το ναυπηγείο του Δούκα Γιαμουγιάννη


γ. Το τρίτο ναυπηγείο στο Πλωμάρι ήταν του Γιαννάκη Λιόλιου, τον οποίο διαδέχτηκε ογιος του Παναγιώτης και τέλος ο εγγονός του Ανδρέας που σταμάτησε να λειτουργεί το ναυ-πηγείο το 2000 (αρχικά στη θέση «Μανιάτικα»).

Συνέχεια στο επόμενο φύλλο

Μετά τις αρχαιρεσίες η πρώτη μουεπαφή με το συμβούλιο ήταν να...διαφωνήσουμε. Φυσικά πάντα

καλοπροαίρετα αφού και ο δικός μου ρό-λος είναι καθαρά βοηθητικός σε μια προ-σπάθεια δεκαετιών του Συλλόγου. Η δια-φωνία μας είχε να κάνει με την σκέψη ναπροσδώσουμε στο εξώφυλλο μια οπτικήπιο κοντά στην παλαιά μορφή του, τοοποίο θυμάμαι από την ...παιδική μου ηλι-κία.

Η συζήτηση επεκτάθηκε από τη δικήμου οπτική στην ευρύτερη θεματολογίατου περιοδικού. Και αυτό διότι είναι αξιέ-παινη η δραστηριότητα του Συλλόγου καικυκλοφορία του περιοδικού ωστόσο είναισαφές ότι διέπεται από ένα ηλικιακό κενόενδιαφέροντος σε ότι αφορά τους νεό-τερους συντοπίτες μας.

Με μεταφέρει στις έντονες συζητήσειςμας, τα δροσερά βράδια στην πλατεία τουΜεγαλοχωρίου, [με φίλους που συμμετέ-χουν στα τοπικά κοινά, τον Θεολόγο τονΠατερέλη, τον Μιχάλη το Μαμάκο, τον(τόσο απρόσμενα μακριά μας πια) ΓιώργοΠρωτούλη και άλλους] για την ανεκμε-

τάλλευτη ευκαιρία που βιώνει ο τόπος, τονησί ολόκληρο. Διότι ωραίο το παραδο-σιακό, η νοσταλγία, το ταβερνάκι με το χα-λασμένο ηχείο σε ρεμπέτικα και οι παλιέςιστορίες και ντοπιολαλιές, όμως χρέος καικάθε γενιάς είναι να αφήνει τη σκυτάληστην επόμενη. Και εδώ είναι ξεκάθαρο ότιαυτό δεν συμβαίνει. Αν δούμε δίπλα μας,τα παιδιά των ίδιων δεν ακολουθούν. Καιτο ξέρω προσωπικά διότι στα 20 μου είχαμια παρέα 15 ατόμων και από αυτούς κα-νένας πλέον δεν έρχεται στον τόπο μας.

Το Πλωμάρι το ίδιο κάνει πολύ αργάβήματα προς τα εμπρός όταν δειλά κάνουνεμφάνιση στον παραλιακό ένα μοντέρνοκατάστημα ενδυμάτων, ένα καφέ με πέτρακαι μπιστρό διάθεση, ένα παραθαλάσσιομπαρ ρέστοραν όπου μπορείς να πιείς ή ναδοκιμάσεις μια άλλη γεύση.

Και δεν επεκτείνομαι στο χώρο της δια-μονής γιατί η κατάσταση είναι απογοη-τευτική. Ένα καταπληκτικό σημείο όπως ο“Κάβος” είναι επί χρόνια βουβό. Αν δε,επειδή και για αυτό έχω ακούσει γκρίνιες,δεν υπήρχε και μπιτς μπαρ στον Άγιο Ισί-δωρο, να ήμασταν βέβαιοι για την πλήρη

Μια άλλη άποψη...


περιθωριοποίηση του όμορφου αυτού μέ-ρους. Η δε ίδια εικόνα στο ωραιότερο μέ-ρος της Ελλάδας, τον Μόλυβο που νομί-ζεις ότι έχει κολλήσει στο ’80. Ούτε μια πα-ραλία, καμία υποδομή, πουθενά να μείνειςή να γευματίσεις αξιόλογα. Καμία επαγ-γελματική συνείδηση στη διαχείριση τουεπισκέπτη.

Πολλοί μπορεί να διαφωνούν με αυτά.Μπορεί να έχουν συνδέσει το μέρος με μιααιώνια ρουστίκ αφθαρσία. Δυστυχώς όμωςότι δεν εξελίσσεται φθίνει. Όπου η νέα γε-νιά δεν εκφραστεί, δεν δουλέψει, δεν δη-μιουργήσει ένα νέο στίγμα, δεν ευχαρι-στηθεί, δεν θα συμμετάσχει. Και αυτό θαήταν κρίμα όταν μετριότατα μέρη στις Κυ-κλάδες ή την Κρήτη μπορούν να καλούνκοντά τους νέους ανθρώπους και καλήςποιότητας τουρισμό και να ακμάζουν. Καιδεν μιλάω φυσικά για αλλοτριωτικές κα-ταστάσεις και τουριστικού τύπου υπερ-βολές αλλά για καλύτερου επιπέδου πα-ροχές που θα αξιοποιούσαν τα ατού τουτόπου: καταπληκτική φύση, εναλλαγήβουνού θάλασσας, ωραίες παραλίες, καλόφαγητό, όμορφες διαδρομές, οικογενει-ακές διακοπές.

Τα ίδια ισχύουν για το περιοδικό μας.Δεν νομίζω ότι χρειάζεται μια στροφήπρος τα πίσω... Θέλει μια φυγή προς τα εμ-

πρός. Έναν εμπλουτισμό με νέα ενδια-φέροντα, με θέματα που αφορούν τα παι-διά σας. Θα μπορούσε να ήταν: Προβολήόλων των νέων καταστημάτων που ανοί-γουν στον τόπο μας ώστε να προωθηθείη πιο ελκυστική εικόνα του. Παρουσίασηκαταστημάτων από συντοπίτες μας πουζουν στην Αθήνα και αλλού ώστε να δη-μιουργηθεί ένα δίκτυο συνεργασίας με-ταξύ των. Συνεργασία με καταλύματα τηςπεριοχής για παροχή σε εκπτωτικά πακέ-τα διαμονής μέσω του περιοδικού. Πα-ρουσίαση πολιτιστικών (εκτός... γιορτήςτου ούζου) και αθλητικών δραστηριοτήτωντου τόπου και νέα από ομάδες, φεστιβάλ,εκδηλώσεις κλπ. και αρκετά ακόμα. Ένακάλεσμα και μήνυμα ότι ο τόπος μαςμπορεί να αξιοποιεί τα παιδιά του ή αξίζειτο μεγάλο ταξίδι της επίσκεψης.

Καταθέτω τις σκέψεις μου ως έναςσυντοπίτης που έρχεται για διακοπέςστον τόπο του εδώ και 30 χρόνια και θέ-λει η σύζυγος (από άλλος μέρος), οι πολ-λοί φίλοι που έχει φιλοξενήσει και κυρίωςο γιός του να κρατήσουν τη χαρά της επα-φής με αυτόν, μέσω και του περιοδικούμας...

Γιώργος Ν. Μουτζούρης (επιχείρηση ατελιέ

γραφικών τεχνών, Αθήνα)

Με δυο ομάδες – εικονικές«εταιρίες» συμμετείχε τοΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΛΩΜΑ-

ΡΙΟΥ στο «YOUNG BUSINESS TAL-ENTS», έναν διαγωνισμό με επι-χειρηματικό προσομοιωτή (businesssimulator) για μαθητές 15 – 18 ετώνπου τους επέτρεψε να ασκηθούνστη λήψη όλων των αποφάσεωνπου λαμβάνονται σε μια εταιρία.

Οι ομάδες ήταν:- BUSINESS_MINDS με τους

μαθητές: Μαμάκο Συμεών

YOUNG BUSINESS TALENTS


Παπουτσάνη Ειρήνη Κατσιγίνη Στάθη-BUSINESSTEENAGERS με

τους μαθητές: Θεοδωρίδη ΘάνοΕπιτροπάκη ΣτέργιοΓιαμουγιάννη ΜαρίαΚαλδή ΜιχάληΥπεύθυνη καθηγήτρια του

προγράμματος: η κα Γιαμου-γιάννη Αναστασία (κλάδουΠΕ09 Οικονομολόγος).

Σ’ αυτό το παιχνίδι των επι-χειρήσεων, που άρχισε στις 8Νοεμβρίου 2013 και ολοκλη-ρώθηκε στις 25 Φεβρουαρίου2014, συμμετείχαν 330 ομάδες– εικονικές «εταιρίες» απ’ όλη την Ελλάδα,οι οποίες χωρίστηκαν σε 3 Περιφέρειες.

Όλο το διάστημα οι εικονικές «εταιρίες»έκαναν ότι οι υπεύθυνοι διοίκησης των εται-ριών: Ανάλυση-προγραμματισμό ενεργειών-έλεγχο αποτελεσμάτων. Διαμόρφωναν επι-χειρηματικά σχέδια από ένα σύνολο απο-φάσεων.

Οι 75 καλύτερες ομάδες με την υψη-λότερη βαθμολογία πέρασαν στον εθνικότελικό που πραγματοποιήθηκε με φυσικήπαρουσία στην Αθήνα στις 29/3/2014.

Σ’ αυτές τις 75 καλύτερες ομάδες ήτανκαι οι δυο ομάδες του ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥΠΛΩΜΑΡΙΟΥ. Έτσι μαθητές/τριες και κα-θηγήτρια με προσωπικά τους έξοδα μετα-κινήθηκαν στην Αθήνα.

Στον εθνικό τελικό οι ομάδες ομαδο-

ποιήθηκαν τυχαία σε προσομοιώσεις –αγορές 5 εταιριών, προκειμένου να ανα-

δειχθούν οι 15 καλύτερες.Στην 8η προσομοίωση – αγο-

ρά την πρώτη θέση βάση συσσω-ρευμένης κερδοφορίας κατέκτη-σε η ομάδα - εικονική «εταιρία»BUSINESS_MINDS του ΓΕΝΙΚΟΥΛΥΚΕΙΟΥ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ. Στην ομά-δα δόθηκε το χρηματικό έπαθλοτων 240 ευρώ.

Αξίζει ένα μεγάλο μπράβοστους μαθητές και στην καθηγή-τριά τους για τη συμμετοχή και τηνίκη τους καθώς και στους γονείς

τους για την υποστήριξη της προσπάθειας.

Ο Δ/ΝΤΗΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΠΛΩΜΑΡΙΟΥΚΑΛΔΕΛΗΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ


Όπως είχαμε γράψει στο προηγού-μενο τεύχος του περιοδικού μαςθα συνεχίσουμε να καταγράψουμε

στα προσεχή τεύχη όλα τα παρεκκλήσια καιεξωκκλήσια των υπολοίπων 7 ενοριών τηςεπαρχίας Πλωμαρίου προς ενημέρωσητων πιστών.

Αρχίζουμε από το Αμπελικό και θα συ-νεχίσουμε Ακράσι, Νεοχώρι, Μεγαλοχώρι,Παλαιοχώρι, Πλαγιά, Τριγώνα.

ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥΤο Αμπελικό εντός του χωριού έχει 3

παρεκκλήσια, αλλά πρώτος και καλύτεροςείναι ο Ιστορικός Ναός του Αγίου Νικολά-ου, που είναι ενοριακός ναός από τους πα-λαιότερους της περιφερείας μας και πα-νηγυρίζει 6 Δεκεμβρίου. Κτίστηκε το 1710.Παρεκκλήσι Αγ. Ιωάννου Προδρόμου στοεπάνω μέρος του χωριού, πιο πέρα λίγο τουΑγίου Ιωάννου του Θεολόγου του Απο-στόλου και Ευαγγελιστού και στην είσοδοτου χωριού πλησίον του Δημοτικού Σχο-λείου, που τώρα πλέον δεν έχει παιδιά εί-ναι κλειστό και του Αθλητικού Κέντρου, εί-ναι το παρεκκλήσι του Αγίου Ραφαήλ, Νι-κολάου και Ειρήνης των Νεοφανών Αγίωντης Λέσβου.

ΕΞΩΚΚΛΗΣΙΑ ΑΜΠΕΛΙΚΟΥΤο ιστορικό χωριό Αμπελικό, που είναι

από τα παλαιότερα και τα ωραιότερα τηςπεριφερείας μας έχει αρκετά παλιά εξωκ-κλήσια, αλλά και νεώτερα, που όλα αυτάφανερώνουν ότι οι κάτοικοι του χωριούέχουν ιδιαίτερο θρησκευτικό συναίσθημαβαθιά και ακλόνητο πίστη και μεγάλη ευ-λάβεια προς την Τοπική Εκκλησία και κάθεΚυριακή όλοι οι κάτοικοι πηγαίνουν στηνεκκλησία.

1. Άγιος Ευστάθιος κτίσθηκε το 1680,βρίσκεται λίγο έξω από το χωριό και εορ-τάζει πανηγυρικά στις 20 Σεπτεμβρίου.

2. Άγιος Θεράποντας και το εξωκκλή-σι αυτό έχει κτισθεί το 1680 κι εορτάζει στις27 Μαΐου.

3. Άγιος Δημήτριος έχει κτισθεί το1700 βρίσκεται λίγο έξω από το χωριό καιεορτάζει 26 Οκτωβρίου.

4. Άγιος Γεώργιος βρίσκεται στην ομώ-νυμη τοποθεσία, κτίσθηκε το 1800 καιστην τοποθεσία αυτή έχουν βρεθεί ρω-μαϊκοί τάφοι, εορτάζει 23 Απριλίου.

5. Αγία Κυριακή βρίσκεται στην περιο-χή Ρογκάδας, έχει κτισθεί το 1830, υπάρ-χει κι εκεί ρωμαϊκός τάφος και πέτρινοαλώνι, εορτάζει 7 Ιουλίου.

6. Άγιος Χριστόφορος έχει κτισθεί το1850, βρίσκεται στην περιοχή Κλίμα καιεορτάζει 9 Μαΐου.

7. Αγία Παρασκευή κτίσθηκε το ίδιοέτος 1850, βρίσκεται κοντά στο χωριό καιεορτάζει στις 26 Ιουλίου.

8. Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος κτί-σθηκε το 1850, βρίσκεται στην περιοχή Βά-τος και εορτάζει στις 13 Νοεμβρίου και 27Ιανουαρίου / ανακομιδή λειψάνων.

9. Άγιος Ισίδωρος βρίσκεται στην ομώ-νυμη περιοχή όπου υπήρχε παλαιότερα οι-κισμός και εορτάζει 14 Μαΐου και έχει κτι-σθεί το ίδιο έτος 1850.

Στην περίπτωση των 4 αυτών εξωκ-κλησίων βλέπουμε την ευσέβεια των κα-τοίκων που την ίδια χρονολογία έχτιζαν σεεκπλήρωση τάματος εξωκκλήσια αρκετά.

10. Άγιος Βασίλειος έχει κτισθεί το1900, βρίσκεται στην περιοχή Βαρύ και λει-τουργείται στις 2 Ιανουαρίου λόγω Πρω-τοχρονιάς, που είναι η γιορτή του.

11. Αγία Μαρίνα κτίσθηκε το 1900,βρίσκεται πλησίον της ρεματιάς του χωρι-ού και εορτάζει στις 17 Ιουλίου.

12. Παναγιούδα πάνω από τη θύρατου εξωκκλησίου υπάρχει επιγραφή 1905,βρίσκεται στην περιοχή Βασιλικός, υπάρ-χει εκεί κελί όπου πολλοί ευσεβείς Χρι-

ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΑ - ΕΞΩΚΚΛΗΣΙΑ Ενορίας Αμπελικού Πλωμαρίου


στιανοί μένουν εκεί το Δεκαπενταύγουστο. 13. Άγιος Ιωάννης Θεολόγος, κτίσθηκε

το 1962 στην περιοχή Λαμπούδα και εορ-τάζει 8 Μαΐου και 26 Σεπτεμβρίου.

14. Αγία Άννα παλαιό εξωκκλήσι στηνπεριοχή Βασιλικός, εορτάζει 25 Ιουλίου.

15. Άγιος Νικόλαος κτίσθηκε το 1966,βρίσκεται στην περιοχή Αγία Παρασκευήκαι εορτάζεται την επομένη της εορτήςτου, λόγω του ενοριακού Ναού που εορ-τάζει 6 Δεκεμβρίου.

16. Ιερός Ναός Ταξιαρχών, έχει κτισθείτο 1969, βρίσκεται στην περιοχή Δαμαλιακάκαι εορτάζει στις 8 Νοεμβρίου.

17. Μεταμόρφωση του Σωτήρος, έχεικτισθεί το 1983, βρίσκεται στην περιοχήΑποθαμένη και εορτάζει στις 6 Αυγούστου.

18. Άγιος Εφραίμ βρίσκεται στην πε-ριοχή Αμπασιές, έχει κτισθεί το 1999 καιεορτάζει 2 Ιανουαρίου.

19. Αγία Αικατερίνη κτίσθηκε πρό-σφατα το 2001 στην περιοχή Αλιγαριά πλη-σίον του χωριού και εορτάζει 25 Νοεμβρί-ου.

20. Άγιος Κοσμάς - Λουκά του Ιατρού,νεόδμητο εξωκκλήσι στην περιοχή Χορ-δοκόπι και εορτάζει 24 Αυγούστου.

Νέο εξωκκλήσι των Αγίων Πάντων εί-ναι από τα νεόδμητα εξωκκλήσια του Αμ-πελικού, το Σάββατο 29 Ιουνίου 2013 τε-

λέσθηκε η ακολουθία του Αγιασμού (θυ-ρανοίξια) καθώς και η πρώτη Θεία Λει-τουργία στο νέο αυτό εκκλησάκι που βρί-σκεται στην περιοχή Στρόγγυλος Αμπελι-κού.

Το Αμπελικό περιβάλλεται από αυτάόλα τα παρεκκλήσια και τα εξωκκλήσια πουοι ευσεβείς κάτοικοί του μ’ επικεφαλήςτους ιερείς του χωριού και θυμάμαι έντο-να τον π. Ιωάννη Βαλάκο, τον π. ΕυστάθιοΚουσβή, τον π. Παναγιώτη Καρλαγάνη καιτον σημερινό π. Ευστράτιο Κακάμπουρα,που συνεχίζει το έργο των προκατόχων τουιερέων, με πολλή αγάπη και ζήλο προς τηνΕκκλησία, που υπηρετεί μ’ αυταπάρνηση,ζήλο και αυτοθυσία και εκτός από τον ενο-ριακό ναό, που έχει στολίσει με Βυζαντι-νές αγιογραφίες, έχει κτίσει ο ίδιος τονΠρόναο, Νάρθηκα, έχει κτίσει μεγάλη αί-θουσα υποδοχής προσκυνητών του Ναού,έχει φροντίσει και διατηρεί ΕκκλησιαστικόΜουσείο και Λαογραφικό Μουσείο, πουόλοι οι επισκέπτες του Αμπελικού θαυμά-ζουν. Εκφράζω κι εγώ τα θερμά μου συγ-χαρητήρια για το μεγάλο αυτό κοινωνικόκαι φιλανθρωπικό έργο του για το χωριότου και εύχομαι υγεία και δύναμη να έχειγια να υπηρετεί στη γενέτειρά του επί μα-κρά σειρά ετών.

π. Ευστράτιος Μανωλέλλης

Την 1η Ιανουαρίου 2014 ημέρα Τετάρ-τη μετά τη θεία λειτουργία έγινε στον Μη-τροπολιτικό Ναό Αγ. Νικολάου Πλωμαρίουη καθιερωμένη δοξολογία για την ανατο-λή του νέου έτους με τις ευχές όλων να εί-ναι ο καινούργιος χρόνος χαρούμενος, ει-ρηνικός και ευλογημένος από το Θεό.

Την Κυριακή 5 Ιανουαρίου 2014 θείαλειτουργία στους 3 ενοριακούς ναούς καιστον Άγιο Ισίδωρο και στο τέλος ο αγια-σμός.

Τη Δευτέρα 6 Ιανουαρίου 2014 εορτήτων Θεοφανείων έγινε και πάλι πανηγυρι-

κή θεία λειτουργία και στο τέλος ο Μέγαςαγιασμός και επακολούθησε το ρίψιμοτου Τιμίου Σταυρού στη θάλασσα, από τονΙ. Ναό Αγ. Νικολάου στο λιμάνι και από τηνΑγία Παρασκευή στη θάλασσα Ταρσανήπλησίον ΕΣΣΟ ΠΑΠΑΣ.

Στις 7 Ιανουαρίου εορτή του ΑγίουΙωάννη του Προδρόμου και Βαπτιστή έγι-νε πανηγυρική θεία λειτουργία στον ΆγιοΙωάννη στην Καρτσελή.

Στις 17 Ιανουαρίου ημέρα Παρασκευήγιορτάσθηκε πανηγυρικά ο ενοριακός ναόςτου Αγ. Αντωνίου Τρίγωνος ιερουργούντος

Εκδηλώσεις Α’ τριμήνου στο Πλωμάρι μας


του Σεβασμ. Μητροπολίτη μας κ.κ. Ιακώβουμε τη συμμετοχή αρκετών κληρικών καιπλήθους κόσμου από το Πλωμάρι, τα γύρωχωριά, τη Γέρα και τη Μυτιλήνη. Την ίδιαημέρα έγινε πανηγυρική θεία λειτουργία καιστον Άγιο Αντώνιο στην Καρτσελή.

Στις 27 Ιανουαρίου ανακομιδή των ιε-ρών λειψάνων του Αγίου Ιωάννου τουΧρυσοστόμου έγινε πανηγυρική θεία λει-τουργία στον ενοριακό ναό του ΑγίουΙωάννου στα Ίσα-Μέσα.

Στις 30 Ιανουαρίου εορτή των Τριών Ιε-ραρχών, που είναι εορτή της Παιδείαςέγινε πανηγυρική θεία λειτουργία στον Ι.Ναό του Αγ. Νικολάου με την συμμετοχήκαι όλων των σχολείων του Πλωμαρίου καιμίλησε για τους Μεγάλους Ιεράρχες ο Θε-ολόγος του Γυμνασίου Πλωμαρίου κ. Τσα-βάρας Παχώμιος. Επακολούθησε δεξίωσηστην καφετέρια “εν ΠΛΩ”.

Στις 2 Φεβρουαρίου ημέρα Κυριακήγιορτάσθηκε πανηγυρικά η εορτή της Υπα-παντής στην Πλαγιά με τη συμμετοχή αρ-κετών προσκυνητών.

Στις 10 Φεβρουαρίου ημέρα Δευτέραεορτή του Αγίου Χαραλάμπους έγινε πα-νηγυρική θεία λειτουργία με αρτοκλασία,του Συλλόγου “Οι Φίλοι του Αλόγου” και τησυμμετοχή αρκετών προσκυνητών.

Στα μέσα Φεβρουαρίου έγινε στο Πο-λύκεντρο Πλωμαρίου μια ξεχωριστή εκ-δήλωση για τους παλιούς Ταρσανάδεςτου Πλωμαρίου και έγινε αναφορά για τουςπαλιούς μαστόρους, που κατασκεύαζανπλοία-καΐκια στο Πλωμάρι και τροφοδο-τούσαν όχι μόνο το Πλωμάρι και το νησίμας, αλλά και τη Χίο και άλλα μέρη της Πα-τρίδας μας. Σήμερα έμεινε και συνεχίζει τοέργο των προγόνων του ο Δούκας Κων.Γιαμουγιάννης.

Την Παρασκευή 7 Μαρτίου οι Α’ Χαι-ρετισμοί της Παναγίας μας.

Την Κυριακή 9 Μαρτίου γιορτάσθηκε σεόλους τους ενοριακούς ναούς η μεγάληεορτή της Ορθοδοξίας και των Αγίων 40Μαρτύρων.

Την Τρίτη 25 Μαρτίου η Μεγάλη εορτή

του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και ηΕθνική μας γιορτή, που για όλο τον Ελλη-νισμό είναι ημέρα που ξεκίνησε ο απε-λευθερωτικός αγώνας του Γένους μαςαπό τον Τουρκικό ζυγό των 400 ετώνσκλαβιάς. Μετά τη θεία λειτουργία τελέ-σθηκε στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγ. Νι-κολάου η καθιερωμένη δοξολογία με τηνσυμμετοχή αρκετού κόσμου των ΤοπικώνΑρχών και για τη σημασία της εορτής μί-λησε η καθηγήτρια του Γυμνασίου κ. Κα-καλώνη. Επακολούθησε τρισάγιο στο ηρώοτων πεσόντων, κατάθεση στεφάνων κι οΕθνικός ύμνος. Επακολούθησε παρέλασηόλων των σχολείων του Πλωμαρίου τωνΔημοτικών, του Γυμνασίου, του Γεν. Λυ-κείου και του ΕΠΑΛ - Τεχνικού Λυκείου. Ταπαιδιά των δύο Δημοτικών Σχολείων με το-πικές στολές χόρεψαν στην προκυμαία καιτραγούδησαν πατριωτικά τραγούδια.

Ευχή όλων των Πλωμαριτών είναι ναεπανέλθει ο Ιστορικός Δήμος του Πλωμα-ρίου που λειτουργούσε από το 1867 και μέ-χρι το 2010 και να προσέξουν οι αρμόδιοιτο Πλωμάρι και τα γύρω ορεινά χωριά του,που έχουν δώσει στην Πατρίδα πολλάόλα αυτά τα χρόνια και να μην ξεχνάνεόλοι τους τον Μεγάλο Εθνεγέρτη και Δά-σκαλο του Γένους και Φιλικό, τον Βενιαμίντον Λέσβιο, που είναι γέννημα και θρέμματου Πλωμαρίου.

Στις 30 Μαρτίου ημέρα Κυριακή ο Παν.Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς ΜητροπόλεωςΙερισσού και Αγίου Όρους συμπατριώτηςμας Αρχιμ. π. Χρυσόστομος Μαϊδώνης λει-τούργησε το πρωί στον ενοριακό Ναό Αγ.Παρασκευής Πλωμαρίου και μίλησε επι-καίρως, ενώ το απόγευμα στη Λέσχη Πλω-μαρίου Βενιαμίν ο Λέσβιος μίλησε μέσα σεκατάμεστη αίθουσα με θέμα: “Η αγάπη πιοδυνατή και από τον θάνατο”.

Η πολυμελής χορωδία του Πρωτοψάλ-τη της Αγ. Παρασκευής Γιώργου Μιχαλέ-λη έψαλε διάφορα τροπάρια της ΜεγάληςΤεσσαρακοστής.

π.Ε.Μ.


Εκδόθηκε με χορηγίατης Λέσχης Πλωμα-ρίου "Βενιαμίν ο Λέ-

σβιος" και κυκλοφόρησε τοΔεκέμβριο του 2013 από τις"Γραφικές Τέχνες Promoline"το εξαίρετο βιβλίο του φίλουΑριστείδη Καλάργαλη "Χρο-νογραφία-Ποίηση ΓιώργουΖεϊμπέκη".

Ο Πλωμαρίτης δάσκαλοςκαι ποιητής Γιώργιος Ζεϊμ-πέκης (1888-1949), που ει-κονίζεται στο εξώφυλλο, ση-μαντικός συντελεστής τηςΛεσβιακής Άνοιξης, δίδαξεστα δημοτικά σχολεία Παπά-δου, Πλωμαρίου και Μυτιλή-νης (Αρρένων, ΝυχτερινήΣχολή και Δ΄ ως διευθυν-τής), ήταν από τους πρώ-τους δημοτικιστές της Λέ-σβου, συνεργάστηκε με εφη-μερίδες και περιοδικά τουνησιού δημοσιεύοντας διη-γήματα, χρονογραφήματα και ποι-ήματα και διετέλεσε γενικός γραμμα-τέας του Διοικητικού Συμβουλίου τουΔημοδιδασκαλικού Συνδέσμου Λέ-σβου. Στρατεύθηκε τμηματικά επί πέν-τε χρόνια και τρεις μήνες από το1914 μέχρι το 1922 οπότε και απολύ-θηκε οριστικά με το βαθμό του εφέ-δρου υπολοχαγού.

Ο μεθοδικός και εμβριθής ερευνη-τής Αριστείδης Καλάργαλης παραθέ-τει στο βιβλίο λεπτομερή χρονογραφίατου Γιώργου Ζεϊμπέκη όπου κατα-γράφει ότι στις 5-1-1913 «η εφημερί-

δα "Λαϊκός Αγών" δημοσιεύει λεπτο-μερή ανταπόκριση από το συλλαλη-τήριο του Πλωμαρίου, το οποίο φέρειτην υπογραφή Ρεπόρτερ. "Περί τουσυλλαλητηρίου τούτου επιστέλλειημίν τα εξής ο εκ Πλωμαρίου μόνιμοςημών συντάκτης". Εικάζεται ότι "μό-νιμος συντάκτης" είναι ο Γ. Ζεϊμπέκης,καθότι κατοικεί στο Πλωμάρι κι από ταμέσα Νοεμβρίου 1912 ως και τουςπρώτους μήνες του 1913 δημοσιεύειαρκετά ποιήματα, χρονογραφήματακαι άρθρα στην εφημερίδα».

Στο βιβλίο παρατίθεται πρακτικό

Ο Πλωμαρίτης ποιητής Γιώργος Ζεϊμπέκης


της Εφορείας Σχολείων Πλωμαρίου μετο οποίο απολύθηκε ο Ζεϊμπέκης απότο εκεί Δημοτικό Σχολείο όπου κατα-γράφεται ότι: «Λαβόντες υπ' όψιν τηνκοινήν γνώμην εξερεθισθείσαν εις τοανώτατον σημείον ένεκεν ατυχούςτινός δημοσιεύματος εν τη εφημερίδι"Λαϊκός Αγών" ημ. 12 Απριλίου 1913του δημοδιδασκάλου Γ. Ζεϊμπέκη εκτων οποίων φανερά εγένοντο γνωσταίαι δοξασίαι αυτού εν τω ζητήματι τηςγλώσσης, δηλαδή πρεσβεύοντος δο-ξασίας μαλλιαρικάς, επειδή άλλωστεπολλάκις εκτός των άνω η εφορείαείχε συστήσει αυτώ όπως απέχει τωντοιούτων δοξασιών αίτινες γίνονται αι-τία κοινωνικών σκανδάλων, επειδή δεεναντίον των συστάσεων τούτων ού-τος εξακολουθεί να επιμένη, τούτο δεαποτελεί περιφρόνησιν προς τας συ-στάσεις της εφορείας επειδή προςτούτοις και διά της διαγωγής του ενγένει απέδειξε μεγίστην περιφρόνησινπρος την εφορείαν (...) αποφασίζομεν.Παύομεν από σήμερον αυτόν ως δι-δάσκαλον, ειδοποιούμενον καταλλή-λως αυτώ περί της αποφάσεώς μας».

Από τα 88 ποιήματα του ΓεωργίουΖεϊμπέκη που περιέχονται στο βιβλίοτου Αριστείδη Καλάργαλη παραθέτωστη στήλη τρεις στροφές από το θαυ-μάσιο επικό ποίημα "Η τιμωρία τουΠροφήτη" με το οποίο υμνεί την απε-λευθερωτική για τη Λέσβο μάχη τουΚλαπάδου της 8ης Δεκεμβρίου 1912:

Η τιμωρία του ΠροφήτουΣ' ενός βουνού τα πιο ψηλά, τ' αν-

ταριασμένα βράχια, / λιμέρια μόνοτων αητών και των στοιχειών λιμέρια,/ στάζοντας αίμα απ' τη ματιά, μεορθά μαλιά σα στάχυα, / στέκει και

βλέπει ο θάνατος με σταυρωμένα χέ-ρια. //... Ξάφνω από τ' άκρη του βου-νού, με κυρτωμένη ράχη, / νά ο Προ-φήτης φεύγοντας της Μέκκας τα τε-μένη. / Τρέλλας ματιές ολόγυρα πετάκαι τρέλλα θάχη / κ' είν' όλη η όψη τουχλωμή και αποχωματιασμένη. //... Όλαδιψούν εκδίκηση κ' η Μοίρα και οι Αι-ώνες / κ' η τιμωρία τώγραψε στην πρώ-τη τη σελίδα: / Πώς τα συντρίμμια νασταθούν μπροστά στους Παρθενώ-νες; / "-Είναι καιρός στη πρώτη σου ναξαναπάς πατρίδα"...

***Παραθέτω επίσης το εξαίσιο ερω-

τικό λυρικό ποίημα με τίτλο "Στη γυ-ναίκα μου" που επέλεξε από το βιβλίοτου Αριστείδη Καλάργαλη η γυναίκαμου, η Ερατώ, το οποίο είναι αφιερω-μένο στις 24-9-1927 από τον ΓιώργοΖεϊμπέκη στην γυναίκα του, τη δα-σκάλα Έλλη Χατζηδανιήλ:

Στη γυναίκα μουΔεν αγαπώ τα κάλλη του κορμιού

σου / μηδέ την τρυφεράδα των ματιώνσου / ακόμα τα κοράλλια των χειλιώνσου / τη μουσική σαν παίζουν του καη-μού σου. // Την λάμψην αγαπώ του λο-γισμού σου, / ως φεύγω απ' την πηγήτων στοχασμών σου, / και το γλυκόσκοπό των τραγουδιών σου / πουμαρτυράει μια χαραυγή στο νου σου.// Της τύχης δώρα εκείνα, που διαβαί-νουν / και μόνο η θύμησή των μένει.Δώρα / των Θεών τούτα ζηλευτά καιμένουν. // Έτσι κι εγώ στη λυπημένηχώρα / τ' αχνάρια των ποδιών σου τ'ακλουθάω / χωρίς άλλη ζωή να λα-χταράω.

Αριστείδης Στυλ. Κυριαζής [email protected]


Η 25η ΜΑΡΤΙΟΥ καθιερώθηκε ΚΑΙ ως ΕΘΝΙΚΗ ΕΟΡΤΗ

με την ακόλουθη απόφαση:

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της

Αθήνας «ΑΘΗΝΑ΄», ημέρα Τετάρτη 23

Μαρτίου 1838 (και όχι στην εφημερίδα

της Κυβέρνησης), για να τύχει ευρείας

δημοσιότητας.

Το βράδυ της άλλης μέρας, Πέμπτη

24 Μαρτίου, άρχισαν οι πρώτοι εορτα-

σμοί με 21ναν κανονιοβολισμούς.

Συμβολισμός, για το ’21 που ξεκίνη-

σε η Επανάσταση.

Παρασκευή 25 Μαρτίου 1838, πρωΐ-

πρωΐ, πάλι 21νας κανονιοβολισμοί ξύ-

πνησαν τους Αθηναίους.

Η Αγία Ειρήνη, στην οδό Αιόλου,

Πλωμαρίτικοι Αντίλαλοι 30

• Αφροδίτη Βερβέρη 20€ στη μνήμητων γονέων της Παναγιώτη και Μυρσί-νης Μαλλιαρού και του συζύγου τηςΦραγκούλη.

• Ελένη Γουρνά 10€ στη μνήμη τουσυζύγου της Ανδρέα.

• Δημήτριος Μαραγγέλης 20€ στημνήμη Παρασκευής Μαραγγέλη.

• Μυρσίνη Μαραβελίδου 20€ στημνήμη των γονέων και αδερφών της.

• Μυρσίνη Μπούκη 100€ στη μνήμηΑθανασίου και Ευδοκίας Μπούκη.

• Μυρσίνη Μπούκη 72 ευρώ στη μνή-μη Πέρσας Αγριτέλλη του Μιχαήλ.

• Νίκος Μαλλιαρός 20€ στη μνήμη

Τάκη Μαλλιαρού. • Ελισσάβετ Καμπάνη 100€ στη μνή-

μη Παναγιώτη Καμπάνη (Γεωπόνου). • Μυρσίνη Ραφτέλη 20€ στη μνήμη

Ανδρέα Ραφτέλη. • Πηνελόπη Βογιατζή 30€ στη μνή-

μη Βύρωνα Βογιατζή και των γονέων τηςΒενετίας και Νικολάου Μαυραγάνη.

• Ευδοκία Μούκα 30€ στη μνήμηΚωνσταντίνου Μούκα, Βασιλείου Μούκακαι γονείς της και Γιάννη Τυροπώλη.

• Παρασκευή Τσακίρη 20€ στη μνή-μη Χρήστου Τσακίρη.

• Παράσχος Σαμαράς 50€ στη μνήμηΠαναγιώτη Βάμβουρα.

ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ

(Συνέχεια) κ. Κλειώ (Κλείνω), όχι Κλείω (διόρθωση στο φυλ. 242, σελ. 25), Κλαιγ (κλαίω), κστω (χρωστώ), ξπω (ξεσπώ), κμπώ (κουμπώ). λ. λεγ (λέω). π. παγ (πάω), είναι στο μέλλοντα, θα παγ= θα πάω. τ. τσνω (ξεκινώ), τσλω (κυλώ), τσμπώ (τσιμπώ), τσμουμ (κοιμώμουν). χ. χμω (χυμώ, ορμώ).

Από την ντοπιολαλιά μας Του Στράτου Μαλλιαρού

που τότε ήταν ο Μητροπολιτικός ναός και

η γύρω περιοχή γέμισαν από κόσμο κι

επίσημους.

Χάρις στις επίμονες προσπάθειες και

το πείσμα του αγωνιστή και πολιτικού Δη-

μάρχου της Αθήνας Δημήτρη Καλλι-

φρονά (1805-1897), γιατί οι Βαυαροί

(παλάτι και διοίκηση) αρνιούταν, έκτοτε

λαμπρογιορτάζεται η 25η Μαρτίου ως

ημέρα της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας,

μαζί με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου.

Ο Δημήτρης Καλλιφρονάς πρωτο-

στάτησε στην επανάσταση του 1843

και στην έξωση του Όθωνα. Διετέλεσε

μάλιστα τρεις φορές Υπουργός.

Το κείμενο της απόφασης μού το χά-

ρισε ο από την Αγιάσο, ενεργός πολίτης,

φίλος μου, Όμηρος Α. Κοντούλης, πριν

10 χρόνια 27-7-2004.

Στη μνήμη του αφιερώνεται η δημο-

σίευση αυτή.

Μάρτης 2014

Στρατής (Τάκης) Ψαρράς


Γεώργιος Σπήλιος............................20,00€ Παρασκευάς Σαμαράς ....................20,00€ Πηνελόπη Αρμενάκα ......................20,00€ Μιχάλης Μπελάς ............................20,00€ Ρίτα Καπερώνη-Καζάζη ..................20,00€ Ιωάννα Καραμπάση ........................20,00€ Γαβριήλ Πιτσιλαδής ........................20,00€ Αικατερίνη Τσίγκα-Λυγερού............20,00€ Μαρία Λιακέα ..................................20,00€ Ευστάθιος Μονέδας ........................20,00€ Χαράλαμπος Ηρακλέους ................20,00€ Απόστολος Λυγερός ......................30,00€ Παναγιώτης Ψαρράς ......................20,00€ Ηρακλής Κωνσταντινίδης ..............50,00€ Βασιλική Χαλδέζου ........................20,00€ Ιωακείμ Ιωακείμ ..............................50,00€ Μιχαήλ Τραγάκης ..........................100,00€ Νίκος Αληγιάννης ..........................25,00€ Χριστίνα Σπήλιου ............................20,00€ Ευαγγελία Βελούτσου ....................20,00€ Αφροδίτη Βερβέρη ..........................20,00€ Θανάσης Θεοδωρόπουλος..............20,00€ Μαρία Κανελλοπούλου ..................20,00€ Σπύρος Καμπάνης ..........................30,00€ Γιάννης Χαλδέζος ..........................20,00€ Άρτεμις Κολυβά ..............................20,00€ Εμμανουήλ Χωριανόπουλος ..........20,00€ Νίκος Ανδρόνικος............................20,00€ Νικόλαος Δέτσης ............................40,00€ πατήρ Ευστράτιος Μανωλέλλης ....20,00€ Έλλη Πρωτούλη-Αγριγιαννάκη ......20,00€ Αργυρώ Μαλαμοπούλου ................30,00€ Σπύρος Ζαχαρίου ............................20,00€ Αικατερίνη Ζαχαρίου ......................20,00€ Βάτω Παλαιολόγου ........................20,00€

Δήμητρα Κυριακίδου ......................10,00€ Μαρίκα Κουλουμπή ........................25,00€ Αικατερίνη Κουλουμπή....................25,00€ Κωνσταντίνος Χαλδέζος του Σαράντου ..................................20,00€ Νικόλαος Τραντάλης ......................20,00€ Μαρία Παπαθωμά ............................20,00€ Ευστράτιος Βαρέλλης ....................20,00€ Πέρσα Μιχαλέλη ............................30,00€ Νικήτας Παπαντωνίου ....................20,00€ Πηνελόπη Βογιατζή του Βύρωνα....20,00€ πατήρ Δημήτριος Καρβούνης..........20,00€ Μανώλης Καμπούρης......................20,00€ Σοφοκλής Αμπουλός ................50$ Αυστρ. Χρήστος Χασιώτης ..........................20,00€ Παντελής Κουτσουραδής................20,00€ Δημήτριος Σοφικίτης ......................20,00€ Νίκος Μαλλιαρός ............................12,50€ Λεσβοκλής Τυροπώλης ..................50,00€ Εμμανουήλ Ψαρράς ........................20,00€ Μυρσίνη Μαραβελίτου ....................20,00€ Ευδοκία Μούκα................................20,00€ Γεώργιος Γιαμουγιάννης (Δάσκαλος)......................................20,00€ Παναγιώτης Λεοντιάδης ..............100,00€ Αριστείδης Στεργέλης ....................40,00€

ΣΚΟΠΟΥΣ ΦΙΛΑΛΛΗΛΙΑΣ Σπύρος Ζαχαρίου ..............10,00€

ΝΕΑ ΜΕΛΗ Μαρία Κονδύλη ..................20,00€ Γεώργιος Σκαμάγκας..........20,00€ Δημήτρης Νικορέτζος ........20,00€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ - ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ

Επισκεφθείτε μας για να ενημερώνεστε για το Πλωμάρι και για μας

www.plomarion.com & www.plomaricity.gr

ΟΥΖΟ

ΒΑΡΒΑΓΙΑΝΝΗ

ΠΟΤΟΠΟΙΪΑ

“ΒΑΡΒΑΓΙΑΝΝΗΣ ΕΠΕ”

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1860

Πλωμάρι, 81200

Λέσβος

Νησιά ΒΑ Αιγαίου

Τηλ. 22520 32741

ή 22520 33300

Fax: 22520 32231

Documents

Πλωμαρίτικοι Αντίλαλοι τεύχος 243