3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014 • Αρ. φ. 1218 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

Θ. Μιχόπουλος:Αγώνας επιβίωσηςμε ορατές τις κάλπεςΞεκίνησαν τον προεκλογικό αγώναοι βουλευτές της Ν∆. σελ. 3

...Φρ. Κουτεντάκης:Οι εφιάλτες του ΝτράγκιΗ αμφισβήτηση της σκληρήςλιτότητας δεν οδηγεί απαραίτη-τητα σε κάποια στροφή. σελ. 16

...Αξιολόγηση στους δήμουςΡεπορτάζ για τη στάση των δήμωνκαι των περιφερειών στην αξιολό-γηση. Συνέντευξη με τον δήμαρχοΧαλανδρίου, Σίμο Ρούσσο. σελ. 10

Γ. Τσιρώνης:Η μάχη για το κλίμαΠαρά τη συμμετοχή 120 χωρώνκαι τη στροφή των ΗΠΑ, η στάσητης Κίνας και Ινδίας μειώνουν ταπεριθώρια αισιοδοξία. σελ. 13

...Ειρήνη Αγαθοπούλου: Πανικόςστην κυβέρνηση∆εν δικαιούμαστε πλέοννα μην μπορούμε. Πρέπεινα μπορέσουμε, για να ανασάνειξανά ο κόσμος. σελ. 6

...Σ. ∆ημητρίου:Υλικός πολιτισμόςκαι πολιτισμική κρίσηΠοια θέση κατέχει το ζήτηματου υλικού πολιτισμού στη σύγ-χρονη παγκόσμια κρίση; σελ. 29

Θ. Παρασκευόπουλος:Περί κοινωνικήςοικονομίας ο λόγοςΜε αφορμή ένα άρθροστην ΚομμουνιστικήΕπιθεώρηση για τουςσυνεταιρισμούς. σελ. 30-31

Η Αμφίποληκαι εγώΤου Θωμά Τσαλαπάτη

Είναι εκείνο εκεί το συναί-σθημα, που σε συναντάκαμιά φορά σε κηδεία

γνωστού, συγγενή ή φίλουακόμα, εκείνη η στιγμή πουπαρά την ειλικρινή σου λύπη,τη δεδομένη σχέση σου και τοβιωμένο πένθος σου, αδυνατείςνα κλάψεις ή έστω να βουρκώ-σεις. Και τότε αρχίζει. Η αμφι-βολία πρώτα και ύστερα οι ενο-χές απέναντι στον εαυτό σου,τους γύρω σου και κυρίως τοπρόσωπο που αποχωρίζεσαι. Οιδεύτερες σκέψεις, το ξήλωματων βεβαιοτήτων σου. Καιύστερα μια στιγμή σιωπής, πα-γωμένης ψυχραιμίας και συνει-δητοποίησης. Η ύπαρξή σουτεντωμένη και όρθια με μιας,κόντρα σε όλα τα άλλα. Ο κα-θένας, λες, έχει τον δικό τουτρόπο να πενθεί. Έστω στη μο-ναξιά του δικού του παραδείγ-

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Σε παγίδα ήτταςη κυβέρνηση

ΜΕ ΤΟ ΦΟΒΟ ΤΗΣ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ ΠΟΡΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ

Όλα αυτά αναγκάζουν την κυβέρνησηΝ∆-ΠΑΣΟΚ μέχρι τον Νοέμβριο να μετεω-ρίζεται επί δύο ακόμη μήνες, χωρίς ναμπορεί να πείσει ότι «τελειώνουν τα βά-σανά μας». Με αποτέλεσμα να κατρακυ-λάει διαρκώς πιο χαμηλά η πειστικότητα, ηιδεολογική επιρροή της και εκλογική απή-χησή της. Τα αδιέξοδά της επιτείνονταιαπό τις πιέσεις που δέχεται πια όλο και πιοέντονα και από τους ίδιους τους βουλευτέςτης συμπολίτευσης, οι οποίοι αντιλαμβά-νονται περισσότερο απ όλους την επιτά-χυνση της διολίσθησης της ισχνής κυβερ-νητικής πλειοψηφίας.

Ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα έχει νααντιμετωπίσει ο εταίρος της Ν∆. ΤοΠΑΣΟΚ βλέπει τη διάλυση να έρχεται όσοσυνεχίζει να στηρίζει τις «μεταρρυθμίσεις»και διχάζεται όλο και πιο φανερά ανάμεσαστον κυβερνητισμό του και τα ίχνη ενστί-κτου αυτοσυντήρησης που του έχουν απο-μείνει.

Η χθεσινή δημοσκόπηση της Public Issueστην «Εφημερίδα των Συντακτών» επιβε-βαιώνει τις τάσεις κατάρρευσης της κυ-βέρνησης προαναγγέλλοντας την άνοδοτου ΣΥΡΙΖΑ σε επίπεδα αυτοδυναμίας καιτην κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ ταυτόχροναμε τη συρρίκνωση της Ν∆. Το μήνυμα ότι οΣΥΡΙΖΑ μπορεί να σπάσει την «οροφή»,που μέχρι τώρα ισχυριζόταν το Μαξίμουότι έχει φτάσει η επιρροή του, προκαλείαναστάτωση και κινήσεις πανικού στην κυ-βερνητική πλειοψηφία. Και καθώς επιχει-ρεί να αντιδράσει, ωθείται σε εκλογές πουτην σπρώχνουν ακόμη βαθύτερα στην πα-γίδα ήττας όπου ήδη βρίσκεται.

Eγκλωβισμένοςο ΣαμαράςΟ Κώστας Βεργόπουλος για την πολιτικήτης Μέρκελ, την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑκαι τις οικονομικές εξελίξεις.

Σελ. 16, 17

Συνέντευξη τηςΆντζελας ΝτέιβιςΗ ακτιβίστρια μιλά για το μαύρο φεμινι-σμό, την Αριστερά, τα κινήματα, την Πα-λαιστίνη, τη βία και τις φυλακές.

Σελ. 18, 19

Καθεστώςπρος ανατροπήΟ βουλευτής και οικονομολόγος Ευκλεί-δης Τσακαλώτος, για την εξαγγελία ότιβγαίνουμε από το μνημόνιο.

Σελ. 8, 9

Αβεβαιότητα, σύγχυση και κατήφεια επικρατεί στο Μαξί-μου με την επιστροφή του κ. Σαμαρά από το Βερολίνο. Στιςαποσκευές του, αντί για τις «ανάσες» που ζήτησε, κουβα-λούσε τα προαπαιτούμενα που απαίτησε η κ. Μέρκελ, προ-

κειμένου να αρχίσει την όποια συζήτηση για «ελαφρύνσεις»:να τελειώσουν τα στρες τεστ για τις τράπεζες, να ολοκλη-ρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας, η οποία θα εμπεριέχει καιειδικό κεφάλαιο για τη «βιωσιμότητα» του χρέους.

22 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 -3619514 • FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση:epohigr@gmail.com

www.epohi.grΚωδικός εντύπου: 3341

Οταν πηγαίνω στο χωριό μου, ίσως ως έθιμο,ίσως για να μάθω τοπικά νέα, δηλαδή ωσάνκοινωνική συναναστροφή, όπως και αρκε-

τοί άλλοι «Αθηναίοι», προσέρχονται για κούρεμα-κουβέντα στον Νίκο.

Ξεκίνησε από μαθητευόμενος, μπαρμπέρης όπωςθα έλεγαν οι παλαιότεροι, στον Ηλία Μικέλη, φίλοκαι κουρέα του πατέρα μου, ενώ εμάς μας αναλάμ-βανε ο βοηθός του. Ο Νίκος με τα χρόνια έχει εξε-λιχθεί σε σπουδαίο κουρέα, ενώ με το διάβασμαέχει καταφέρει να σκαλίζει την επιφάνεια πραγμά-των, φέρνοντας πάνω απόψεις που δύσκολα συ-ναντάς πια, όχι μόνο στην επαρχία αλλά και στο λε-γόμενο κλεινόν άστυ.

Προχθές, με αφορμή την επίσκεψη του Τσίπραστο Άγιο Όρος μου μίλαγε για την Εκκλησία καιτην ανεξιθρησκία, αλλά και για τη φορολογία καιγενικά για την κρίση που απλώνεται αλματωδώςπια και στην επαρχία. Συζητά σαν τους παλιούςμπαρμπέρηδες-προπάτορές του στο επάγγελμα,που ήταν ταυτόχρονα γιατροί, οδοντίατροι και ψυ-χοθεραπευτές.

«Η κρίση έχει αγκαλιάσει, πια, και τους αγρότες.Είναι τα μόνιμα θύματα των μεσαζόντων». Πράγ-ματα γνωστά, το ενδιαφέρον όμως είναι ότι οξύν-θηκαν, τώρα με την κρίση.

Με την κουβέντα θυμήθηκα πως παλιά ο μεσά-ζων στη χειρότερη παράγγελνε τη σοδειά, αλλάβρίσκοντας διάφορες προφάσεις, «ξεχνούσε» νατην παραλάβει και ο καλλιεργητής, προκειμένουνα μη σαπίσουν τα αγαθά, δεχόταν τις εξευτελιστι-κές τιμές του μεσάζοντα. Ταυτόχρονα, ενώ η τιμήαγοράς είναι κάποια λεπτά, στο τιμολόγιο γράφε-ται «κοινή συναινέσει» τριπλάσια ή τετραπλάσιατιμή, προκειμένου ο έμπορος να εκτοξεύσει το κέρ-δος του χωρίς καμία συνέπεια, ούτε καν ηθική.

Πώς λοιπόν να μην εισαχθεί η κρίση και στηνεπαρχία; Μειωμένη κατανάλωση, μειωμένες τιμές,αδιάθετα προϊόντα, φορολογία κεφαλική. Τα μα-γαζιά αρχίζουν και κλείνουν και στα χωριά, όπωςέκλεισαν και στη Σόλωνος, ενώ οι άνεργοι, απελ-πισμένοι επιστρέφουν στα χωριά τους για να μηνκαταντήσουν άστεγοι και ζητιάνοι.

«Προχθές ήρθε ένα πελάτης μου, ο Γιώργης, γιακούρεμα», είπε. «Μισό κούρεμα, Νίκο», παρήγ-γειλε. «Τι να κάνω. Τον έβαλα στην πολυθρόνα καιτον κούρεψα». «Με τα υπόλοιπα 5 ευρώ θα πάρωγάλα στο μικρό και χοντρό φιδέ για να φτιάξω μπί-γουλη» (σ.σ. μπίγουλη ή μενουδέλι, τοπικό φαγητότης Ηλείας, ντοματόσουπα με όξινη γεύση πουφτιάχνεται με χοντρό φιδέ).

Ο φτωχός πελάτης του κουρέα, άθελά του, μπήκεστα βαθιά νερά της πολιτικής. Αν δεν πήγαινε στονφίλο του τον κουρέα, όπου του ζήτησε προσφοράτων υπηρεσιών του και πρόσθεσε ευγενικά το «σεπαρακαλώ», αλλά στον τοκογλύφο δανειστή του,θα του έλεγε ορθά κοφτά: «Μισό κούρεμα, αλλιώςτα χάνεις όλα. Μετά από μένα θα έρθουν και άλλοικαι θα χάσεις τα πάντα». Τι θα έκανε ο κοτζάμπα-σης, θα στραγγάλιζε τον οφειλέτη; Αν το έκανε θαέχανε όλα τα χρωστούμενα. Ο δανειστής έχει στοχέρι τον δανειζόμενο. Αυτό συμβαίνει αιώνες τώρα,από την εποχή της σεισάχθειας του Σόλωνα, τότεπου οι οφειλέτες γίνονταν δούλοι των δανειστώντους. Και οι οφειλέτες έχουν, όμως, στο χέρι τουςδανειστές τους. Είτε με εξέγερση, με τη μορφή άρ-νησης πληρωμής, είτε με γενικό ξεσηκωμό. Οσοφός Σόλων, αν και συντηρητικός, φοβούμενοςότι οι Αθηναίοι που κατάντησαν δούλοι των δανει-στών θα εξεγείροντο, θέσπισε το επαναστατικόμέτρο της σεισάχθειας, που ονομάστηκε έτσι απότις λέξεις «σείω», που σημαίνει ταρακουνώ και«άχθος», που σημαίνει βάρος, χρέος.

Σήμερα, μια τέτοια λύση είναι πάλι επίκαιρη,πολύ περισσότερο που δεν αφορά απλώς πολλούςπολίτες, αλλά όλους ή μάλλον τη συντριπτική πλει-οψηφία των κατοίκων της χώρας, αυτή, δηλαδή,που ονομάστηκε από ντόπιους και ευρωπαίους ελ-ληνική ανθρωπιστική κρίση. Σεισάχθεια, λοιπόν,στα δάνεια των κόκκινων οφειλετών και σεισάχ-θεια στο δυσθεώρητο χρέος της χώρας που εκτινά-χτηκε από τους διασώστες μας. Ο Γιώργης, οι Γιώρ-γηδες ανοίγουν δρόμους.

Μάκης Μπαλαούρας

«Μισό κούρεμα,παρακαλώ»

ματος.Ας αναλογιστούμε τη μοναξιά αυτή στην αντίστροφη ακρι-

βώς περίπτωση. Την αμφιβολία μεγεθυμένη ανάμεσα σε προ-πόσεις, θριαμβολογίες και χειροκροτήματα, την αμηχανίαανάμεσα σε προκατασκευασμένες εκδηλώσεις και υποκριτι-κές ζητωκραυγές, την ήρεμη αυτή αδιαφορία που ακολουθείτην αποδοχή της αδυναμίας σου να ταυτιστείς. Πόσο μάλλονόταν ξέρεις πως αυτή η σχέση -τουλάχιστον για σένα- δενείναι καθόλου δεδομένη, πόσο μάλλον όταν άσχετα με όσαάγαρμπα και απότομα σε δίδαξαν ξέρεις πως το μόνο πουέμαθες είναι πώς το παρελθόν οικοδομείται και αυτό από τοπαρόν σου (και γι’ αυτό πόσα λίγα είχανε να πουν), πόσο μάλ-λον όταν η αμφιβολία σου ξεκινά στο σημείο που σε καλούννα βιώσεις τις δικές τους βεβαιότητες.

Χρησιμοποιώ αυτόν τον παραλληλισμό ακριβώς γιατί νοι-ώθω πώς όλο αυτό το χειροκρότημα γύρω από την ανασκαφήτης Αμφίπολης κρύβει από πίσω του κάτι το πένθιμο, κάτι τοβουβό που προσπαθούμε να καλύψουμε με φλύαρα σάβανα,κομμένα από πολιτικάντικες ρητορείες, ραμμένα από δημο-σιογραφίζουσες αφέλειες. Άλλωστε για τάφους δεν μιλάμε;

Ίσως γιατί όλα μοιάζουν με απόηχο της εποχής εκείνης πουη θριαμβολογία ήταν ο μόνος τρόπος να αρθρώνεις το παρόν,της εποχής εκείνης που παρελθόν και παρόν παρέλαυναν πα-ράλληλα, ζητώντας χώρο ταυτόχρονο στο ίδιο παραμύθι,

κάτω από την τέντατης πιο μακάριας αι-σιοδοξίας, εξορίζον-τας την όποια ιστορία.Ή ίσως γιατί ζήσαμετη δεκαετία του ’90,όπου η έξαρση της δη-μόσιας ιστορίας καιτης συγκεκριμένηςρητορικής, ήρθε ταυ-τόχρονα με τηνέξαρση του εθνικι-σμού. Ενός πρακτικούεθνικισμού, λειτουρ-γικό μπάλωμα ταυτό-τητας, συμπλήρωμαπαρόντος, μυτιά ανά-τασης (μέχρι και πα-τριωτισμό τον βάφτι-

σαν μερικοί, μπας και σταματήσει να έχει αηδία γεύση και τονκαταπιούμε). Ενός εθνικισμού που τώρα θέριεψε και τις νύ-χτες μαχαιρώνει ανθρώπους στις γωνίες.

Και οι λέξεις βουίζουνε στα αυτιά σου, μαθαίνοντας τρό-πους από τα κουνούπια του Αυγούστου: «Συγκίνηση», «παγ-κόσμιο ενδιαφέρον», «διθυραμβικά σχόλια από την παγκό-σμια κοινότητα», «τουρισμός!», «η Ελλάδα που σηκώνεται σταπόδια της». Η γλώσσα αυτή δεν είναι τίποτα άλλο παρά μίαακόμη αποτύπωση του κοινότοπου. Του κοινότοπου και δε-δομένου τρόπου με τον οποίο πρέπει να σκεφτόμαστε, ναπράττουμε και να περιφέρουμε αυτό το κοινότοπο «εμείς».Αυτό το προκατασκευασμένο, πειθαρχημένο και δεδομένο«εμείς». Για τον τρόπο που πρέπει να αντιλαμβανόμαστε τηναισθητική, την ιστορία και τελικά τον εαυτό μας. Ας το παρα-δεχτούμε. Εδώ δεν μιλάμε για αρχαιολογία -και πόσο λίγοιαλήθεια μιλάνε-, δεν μιλάμε καν για ιστορία. Εδώ μιλάμε γιαένα συναίσθημα και για έναν τρόπο που απευθύνεται στον κα-θένα μας προσωπικά.

Ιστορία δεν σημαίνει μόνο να θυμάσαι, αλλά κυρίως να ξε-χνάς. Να φιλτράρεις τα γεγονότα του παρελθόντος μέσα στοχρόνο, επιτρέποντας σε ελάχιστα -αυτά που θεωρείς σημαν-τικά αλλά και αυτά που ταυτόχρονα θεωρείς πως συμπυκνώ-νουν όλα τα άλλα- να περάσουν, να παραμείνουν, να εξιστο-ρήσουν. Να πετάς το πλήθος και να συγκρατείς τη μονάδαπου κυριαρχεί και το περιγράφει. Έτσι και η κυρίαρχη αφή-γηση της Αμφίπολης δεν σημαίνει μόνο να θυμόμαστε κάποιοπαρελθόν και κάποια ιστορία που κλείστηκαν με τιμές σε κά-ποιο τάφο. Σημαίνει κυρίως να ξεχνούμε. Αυτή τη φορά,όμως, δεν είναι το παρελθόν αυτό που μας ζητείται να ξεχά-σουμε. Είναι το παρόν μας.

Γιατί όσο και να το επιθυμούν οι τρισχιλιετείς Έλληνες τουΠαπαρηγοπούλειου κανόνα δεν είμαστε τα αγάλματα. Όσοκαι να το τραγουδάει η γενιά του ’30 -κυρίαρχη ακόμη- μέσασε ποιήματα, σχήματα στοχασμών και επαναλήψεις, δεν εί-μαστε ούτε καν τα σπασμένα αγάλματα. Είμαστε ο ακρωτη-ριασμός τους.

tsalapatis.blogspot.gr

Ιστορία δεν σημαίνειμόνο να θυμάσαι, αλλάκυρίως να ξεχνάς. Ναπετάς το πλήθος και νασυγκρατείς τη μονάδαπου κυριαρχεί και τοπεριγράφει.

“

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Η Αμφίποληκαι εγώ

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το Μαξίμου παραπαίει. Εγκλωβι-σμένο στις μνημονιακές πολιτικέςκαι εντολές των δανειστών αδυνα-

τεί να επεξεργαστεί ένα συνολικό πολι-τικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Αδυ-νατεί να διαφοροποιηθεί και στο ελάχι-στο έχοντας μετατραπεί σε εκτελεστικόόργανο υλοποίησης εντολών και σε απλόπαρατηρητή των σημαντικών εξελίξεωνστην Ευρώπη –δεν μπορεί να παίξει κα-νένα ουσιαστικό ρόλο, προσπαθεί ναεπιζήσει. Εξαιρετικά δύσκολο, όμως,καθώς η αίσθηση της επερχόμενης ήτταςαποδιοργανώνει το κυβερνητικό στρατό-πεδο με πλήθος παραδείγματα.

Η μάχη της Β’ Αθηνών

Στο εσωτερικό μέτωπο, ο Αντ. Σαμα-ράς έχοντας χάσει κάθε κύρος, που θατου επιτρέψει καθοριστικές παρεμβά-σεις, παρακολουθεί αμήχανα τις διαμά-χες υπουργών και στελεχών του στα τη-λεπαράθυρα όπου διεξάγεται η μάχη τηςΒ’ Αθήνας για τη Ν∆! Όλοι εναντίονόλων καθώς, στην καλύτερη περίπτωση,η Ν∆, ως δεύτερο κόμμα, θα εκλέξει τέσ-σερις βουλευτές από τους 13 που εκλέχ-θηκαν στη Β’ Αθήνας τον Ιούνιο του2012.

Ο Αργ. Ντινόπουλος ξεσπαθώνει κατάτου Κυρ. Μητσοτάκη [«στην κόντρα Μη-τσοτάκη - ∆ούρου εγώ είμαι με την κ.∆ούρου και αυτό που είπε ότι θα τους τα-ράξουμε στη νομιμότητα», δήλωση πουπροσπάθησε να διορθώσει χαρακτηρί-ζοντάς την ειρωνική] καθώς η πλειοψη-φία των ψηφοφόρων του, σε αντίθεση μεαυτών του υπουργού ∆ιοικητικής Μεταρ-ρύθμισης, έχουν εργασιακή σχέση με δη-μόσιο και αυτοδιοίκηση. Σ. Βούλτεψη,Αδ. Γεωργιάδης, Γερ. Γιακουμάτος καιΑν. Καραμανλή –«να πάει να γαμηθεί οΧαρδούβελης»- έχουν ήδη μπει στο χορότων εκλογών, ενώ σύντομα θα ακολου-θήσουν και οι υπόλοιποι: Γ. Μιχελάκης,Π. Παναγιωτόπουλος, κ.ά.

∆ύο προϋποθέσεις

Η μάχη της Β΄ Αθήνας, και σε άλλεςπεριοχές της χώρας τα ίδια συμβαίνουν,τροφοδοτήθηκε και από τα «άδειαχέρια» του Αντ. Σαμαρά μετά τη συνάν-τησή του με την Α. Μέρκελ –σε «προ-χώρα και βλέπουμε» μεταφράζεται πολι-τικά η στάση της καγκελαρίου. Η πλει-

οψηφία, ωστόσο, βουλευτών και στελε-χών της Ν∆ [και του ΠαΣοΚ, βέβαια] επι-βεβαίωσαν τους φόβους τους ότι επί-κεινται εκλογές –ακόμα και για ασή-μαντη αφορμή- καθώς εκτιμάται ότι ηκυβέρνηση με «άδεια χέρια» από την Α.Μέρκελ μπορεί να μην αντέξει πολιτικά.Και να καταρρεύσει ακόμα και πριν τηνεκλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίας.

Με ορατές, λοιπόν, τις κάλπες και μετον κίνδυνο για πρόσθετα μέτρα το 2015[η τρόικα εκτιμά ότι υπάρχει δημοσιονο-μικό κενό 2 δισ. ευρώ και χρηματοδοτικό12,6 δισ. έως το τέλος του 2016] η Α.Μέρκελ δεν αρνήθηκε βοήθεια στον Αντ.Σαμαρά. Με δύο, όμως, βασικές προϋπο-θέσεις: η όποια βοήθεια θα αποφασιστείόταν θα έχουν ολοκληρωθεί τα stresstest των τραπεζών, που θα ανακοινω-θούν στις 26 Οκτωβρίου, και η τρόικα θαέχει συντάξει την έκθεση αξιολόγησης.Έκθεση που εκτός από την πορεία υλο-ποίησης των προαπαιτούμενων πάντασυνοδεύεται από έκθεση για την βιωσι-μότητα του χρέους. [Οι τράπεζες για νακαλύψουν τυχόν ανάγκες που θα προκύ-ψουν από τα stress tests θα μπορούν ναχρησιμοποιήσουν τα 11,4 δισ. ευρώ τουΤΧΣ αλλά, πλέον, και άλλα 3 δισ. ευρώαπό τον αναβαλλόμενο φόρο. Ένα «μα-ξιλαράκι» χάρισμα από το Μαξίμου προςτους τραπεζίτες με τη δικαιολογία ότιείχαν ζημιές από το PSI].

Επιμένει η τρόικα

Σε κάθε περίπτωση ο Αντ. Σαμαράς θαγνωρίζει «προς τα που βαδίζει», και ταόποια περιθώριά του, τέλος Νοεμβρίουμε αρχές ∆εκεμβρίου –«η διαπραγμά-τευση για το χρέος είναι προγραμματι-σμένη να ξεκινήσει το Νοέμβριο άλλαχρειαζόμαστε περισσότερα στοιχεία»,σύμφωνα με πηγή της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής. Έως τότε, και αυτό είναι το κρί-σιμο, θα έχει διαφανεί η όποια συμφω-νία με την Α. Μέρκελ. Πληροφορίες,πάντως, αναφέρουν ότι η τρόικα επιμέ-νει στην απελευθέρωση των ομαδικώναπολύσεων, την αλλαγή πλαισίου για τιςαπεργίες, ακόμα και για το lock out, ενώυπάρχει κυβερνητική δέσμευση από τονέλεγχο του περασμένου Μαρτίου ότι θαψηφιστεί το νέο ασφαλιστικό και θαεφαρμοστεί από τον Ιανουάριο του 2015–υπάρχει μόνιμο αίτημα της κυβέρνησηςνα μετατεθούν οι αλλαγές στο ασφαλι-

στικό για μετά την εκλογή Προέδρου της∆ημοκρατίας. Παράλληλα, σύμφωνα μετρόικα και κυβέρνηση, πρέπει να έχουναπολυθεί και άλλοι 5.500 δημόσιοιυπάλληλοι μέσα στο 2014 –υπαλλήλουςπου αναζητεί ο Κυρ. Μητσοτάκης στηντοπική αυτοδιοίκηση γι’ αυτό και η οξύ-τατη διαμάχη του με περιφερειάρχες καιδημάρχους.

Θα μπορέσει ο Αντ. Σαμαράς να περά-σει όλες αυτές τις «ρυθμίσεις» από τηΒουλή; ∆ύσκολο, αν όχι αδύνατον μιακαι βουλευτές της Ν∆ έχουν «παραγγεί-λει» ότι δεν το «αντέχουν», καθώς εκτι-μούν ότι θα εξαφανιστούν πολιτικά ανυπογράψουν αυτές τις «ρυθμίσεις», ενώκαι στελέχη του ΠαΣοΚ επιμένουν ότι«τέτοια μέτρα δεν ψηφίζουμε αν θέ-λουμε να υπάρχουμε ως ΠαΣοΚ μέχρι τιςεκλογές».

Εκλογική χαλάρωση;

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η «δια-πραγμάτευση» με την τρόικα, που ξεκινάτην Τρίτη, αποτελεί εφιάλτη διαρκείας,σε δύο φάσεις μάλιστα. Η πρώτη ξεκινάτην Τρίτη και θα διακοπεί στις 8 Οκτω-βρίου, λόγω της ετήσιας συνόδου του∆ΝΤ [θα συμμετάσχει και ο Γκ. Χαρδού-βελης] και της Συνόδου Κορυφής στις 13Οκτωβρίου με την έναρξη της δεύτερηςφάσης να προσδιορίζεται το Νοέμβριο –σε κάθε περίπτωση η διαπραγμάτευσηθα τραβήξει σε μάκρος, αντίθετα με τηνεπιθυμία της κυβέρνησης να είναι σύν-τομη.

Στο πρώτο μέρος θα συζητηθεί ο προ-ϋπολογισμός που, σύμφωνα με το προ-σχέδιο, προβλέπει πρωτογενές πλεόνα-σμα ύψους από 2,3% έως 2,5% του ΑΕΠ,μικρότερο από το στόχο του 3% για τονοποίο είχε δεσμευθεί η κυβέρνηση. Ημείωση αποσκοπεί στη χαλάρωση τωνφόρων καθώς το 2015, όποτε και ανστηθούν κάλπες, θεωρείται εκλογικήχρονιά.

Στο οκτάμηνο του 2014, πάντως,υπήρξε δραματική αύξηση της φορολο-γίας κατά 25,3% μισθωτών, συνταξιού-χων, ελευθέρων επαγγελματιών και νο-μικών προσώπων. Το Μαξίμου, παράλ-ληλα, έχει δεσμευθεί, με το επικαιροποι-ημένο μνημόνιο, πως το όποιο κόστοςτων δικαστικών αποφάσεων θα καλυ-φθεί με «ισοδύναμα» μέτρα!

Η τρόικα θέλει να «ρυθμίσει» όλα τα

ανοιχτά μέτωπα από τα οποία θα καθο-ριστεί και το μέλλον της κυβέρνησης Σα-μαρά –η σχετική φημολογία ότι μεταφέ-ρονται για το 2015 ασφαλιστικό και ερ-γασιακά δεν έχει επιβεβαιωθεί. Από τηνκάλυψη, μάλιστα, του χρηματοδοτικούκενού για το 2015 και 2016 θα εξαρτηθείκαι το σόου «φεύγει το ∆ΝΤ από την Ελ-λάδα».

Φεύγει ή μένει το ∆ΝΤ;

Η τρόικα υποστηρίζει πως υπάρχεικενό 11 – 12,5 δισ. ευρώ από τον Ιούλιοτου 2015 και μέχρι το τέλος του 2016,εφόσον συνεχιστεί η χρηματοδότησηαπό το ∆ΝΤ -με βάση τη συμφωνία, οιδόσεις του ∆ΝΤ για το 2015 και 2016είναι 12,5 δισ. ευρώ. Αν, όμως, αποχω-ρήσει το ∆ΝΤ το χρηματοδοτικό κενό,σύμφωνα με την τρόικα, διευρύνεται στα25 με 26 δισ. ευρώ με την κυβέρνηση ναυποστηρίζει ότι δεν είναι τόσο υψηλόκαι μπορεί να καλύψει τις ανάγκες τηςχώρας από τις αγορές. Ωστόσο, σύμ-φωνα με τον εκπρόσωπο του ∆ΝΡ, ΤζέριΡάις, «δεν υπάρχει αίτημα από την ελλη-νική κυβέρνηση για πρόωρη ολοκλή-ρωση του προγράμματος», ενώ ο επικε-φαλής του ESM [Ευρωπαϊκός Μηχανι-σμός Στήριξης], Κλ. Ρέγκλινγκ, επεσή-μανε [Ημερησία, 19.09.14] ότι δεν γνω-ρίζει αν η Ελλάδα μπορεί να αντέξει οι-κονομικά αν δεν λάβει αυτές τις εκταμι-εύσεις. Ως το τέλος του χρόνου, πάντως,η Ελλάδα θα εισπράξει 3,5 δισ. ευρώ απότο ∆ΝΤ, την τελευταία δόση του EFSF,ύψους 1,8 δισ. και άλλα 1,8 δισ. ευρώαπό τα κέρδη των ελληνικών ομολόγωνπου κατέχουν η ΕΚΤ και οι κεντρικές ευ-ρωπαϊκές τράπεζες.

Όσον αφορά τις δηλώσεις στελεχώντης κυβέρνησης ότι η τρόικα τελειώνεικαι μαζί και οι έλεγχοι γνωρίζουν πολύκαλά ότι ήδη υπάρχουν μηχανισμοί επο-πτείας που χρησιμοποιούνται σε Ιρλαν-δία και Πορτογαλία [εξαμηνιαίοι έλεγ-χοι] καθώς από την ευρωπαϊκή νομοθε-σία προβλέπεται ότι μέχρι να ξεπληρω-θεί το 75% των δανείων παραμένει τοκαθεστώς ενισχυμένης εποπτείας.

Θ. Μιχόπουλοςtmihopoulos@gmail.com

Έντεκα μονάδες μπροστά ο ΣυΡιζΑ!Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Public Issue

Με 11 μονάδες προηγείται ο ΣυΡιζΑ με βάση δημοσκόπηση της Public Issue πουδημοσίευσε χθες η Εφημερίδα των Συντακτών. Ο ΣυΡιζΑ συγκεντρώνει το 36% των

ψηφοφόρων έναντι 25% της Ν∆ με τρίτο κόμμα και 9,5% να είναι το Ποτάμι. ΑκολουθούνΧρυσή Αυγή [7,5%], ΚΚΕ [6,5%], ΠαΣοΚ [5,5%], ΑνΕλ [4,0%], ∆ημΑρ [1% ] και Λοιπά με 5%.Σύμφωνα με την P. Issue μ’ αυτά τα αποτελέσματα ο ΣυΡιζΑ θα είχε από 142 έως 150έδρες, στο όριο, δηλαδή, της αυτοδυναμίας. Το 54% εκτιμά ότι μάλλον θα γίνουν πρόωρεςεκλογές με μόλις το 37% να πιστεύει ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία –χωρίς γνώμη το 9%. Ως καλύτερηκυβέρνηση για τη χώρα οι πολίτεςδίνουν 31% σε μια κυβέρνηση ΣυΡιζΑ,22% σε κυβέρνηση Ν∆ και ΠαΣοΚ, ενώτο «καμία» συγκεντρώνει το 42%. Ωςκαταλληλότερος για πρωθυπουργόςεμφανίζεται ο Σαμαράς με 38 μονάδεςέναντι 34 του Τσίπρα –το «κανένας απότους δύο» συγκεντρώνει 22 μονάδες.Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονόςότι το 72% των πολιτών εκτιμά ότι ηχώρα έχει λάθος κατεύθυνση.

ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ΤΟΝ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟ ΑΓΩΝΑ ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΤΗΣ Ν∆!

Αγώνας επιβίωσηςμε ορατές τις κάλπες

Απόφοιτος του ΚΕΘΕΑ συνελήφθη και καταδικάστηκεσε ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών για το αδίκημα τηςκατοχής μικροποσότητας ουσιών που είχε κάνειπροτού ξεκινήσει την προσπάθεια απεξάρτησης.Υπογράφουμε για την άμεση αποφυλάκισή του στοwww.avaaz.org/el/petition/Ypoyrgeio_Dikaiosynis_Psifisma_gia_tin_apofylakisi_meloys_toy_KEThEA

Του Νίκου Τσαγκρή

«Μ η φοβού τέκνον μου, οφθόνος είναι συντετριμ-μένος θαυμασμός», καθη-

σύχασε ο Πάπας Φραγκίσκος τον Αλέ-ξη Τσίπρα, όταν αντελήφθη το σοσιαλ-φιλελεύθερο φθόνο που περιέβαλε τοΒατικανό κατά τη διάρκεια της συνά-ντησής τους.

Αυτό το εξαιρετικά αληθοφανές «πα-ρασκήνιο» από την επίσκεψη του Αλέ-ξη Τσίπρα στο Βατικανό, δεν είναι έναδημοσιογραφικό «παρασκήνιο» απότην επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στοΒατικανό, αλλά μια λαϊκή φαντασία, έ-να εξαιρετικά σαρκαστικό σχόλιο απόαυτά που ενέπνευσαν στους χρήστεςτων social media οι ελληνικές και διε-θνείς αντιδράσεις στην αιφνίδια συνά-ντηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ με τονΠάπα της Ρώμης. Ένα εύστοχο πολιτι-κό σχόλιο με ψυχαναλυτικές προεκτά-σεις που θα μπορούσε να αποτελέσει α-φορμή για τη συγγραφή ενός μικρούδοκιμίου πάνω στον πολιτικό φθόνο,με άξονα το φθόνο των ημερών. Πουδεν είναι παρά ο πολιτικός φθόνος γιατον Αλέξη Τσίπρα. Και ως εκ τούτου,για το κόμμα του οποίου ηγείται, τονΣΥΡΙΖΑ.

«∆εν είναι πολιτικός φθόνος αλλάσυντετριμμένος θαυμασμός», λέω εγώ.Όπως ο… Πάπας*! Και από μια άποψηθα μπορούσα να έχω δίκιο. Κι εγώ καιο… Πάπας…

Η κουλτούρα του φθόνου

∆είτε τι έγραφα το 2008 (στο«Έθνος») προσπαθώντας να τιθασεύσωτον περιρρέοντα (από τότε!) στους πο-λιτικούς και δημοσιογραφικούς κύ-κλους… συντετριμμένο θαυμασμό, γιατον νέο (και ωραίο) ηγέτη του Συνασπι-σμού της Αριστεράς: «Αλέξης Τσίπρας,το Φαινόμενο! Αυτός ο θαυμαστικόςπροσδιορισμός (που έχει να συνοδεύσειΈλληνα πολιτικό από την εποχή τουΑνδρέα Παπανδρέου και από τότε απο-δίδεται μόνο σε διεθνείς σταρ της showbusiness και σε ποδοσφαιριστές τύπουΡονάλντο) αποδίδεται ήδη, από ταmedia στον νεαρό πρόεδρο του Συνα-σπισμού. Και ομολογώ ότι του ταιριά-ζει, αρκεί να μην αποδειχτεί φαινόμε-νο… φαινομενικό, και ως φαινόμενοκαι ως Τσίπρας…».

Ωστόσο, σήμερα, έξι χρόνια μετά, ο«νεαρός πρόεδρος του Συνασπισμού»είναι ο πρόεδρος του μεγαλύτερου ελ-ληνικού κόμματος (του ΣΥΡΙΖΑ), έναςπολιτικός με διεθνή αναγνώριση, ο α-διαμφισβήτητος ηγέτης της ευρω-παϊκής Αριστεράς, ένας «πρωθυπουρ-γός εν αναμονή», όπως έγραψαν, προημερών, οι «Financial Times».

Έτσι, (το καταλαβαίνετε, υποθέτω)ο… συντετριμμένος θαυμασμός του2008 διαχύθηκε στην περιοχή του μνη-

μονιακού κυβερνητισμού και εκτός αυ-τού (ακόμα και στις παρυφές του ΣΥΡΙ-ΖΑ!) και σταδιακά μεταλλάχθηκε σε«κουλτούρα». Μια μαζική πολιτική νεύ-ρωση, αυτήν που ονομάζω «σοσιαλφι-λελεύθερο φθόνο».

Άδωνης Γεωργιάδης, Φαήλος Κρανι-διώτης, Σοφία Βούλτεψη, ΕυάγγελοςΒενιζέλος, Αντώνης Σαμαράς, ∆ημή-τρης Κουτσούμπας και λοιποί… ασθε-νείς: «Η πολιτική κουλτούρα του φθό-νου» λέει η ψυχανάλυση, «αναπτύσσε-ται και επικρατεί όταν στον αντίπαλοηγέτη βλέπεις το δικό σου πολιτικό θά-νατο».

Ο Πάγκαλος στο… ντιβάνι

Φυσικά, ο πλέον αντιπροσωπευτικόςεκφραστής του «σοσιαλφιλελεύθερουφθόνου», ο πιο μεγάλος ασθενής, ναπούμε, είναι ο Θεόδωρος Πάγκαλος.Στην τελευταία, μάλιστα, ψυχαναλυτι-κή συνεδρία, από το ντιβάνι του «Μega»– ψυχαναλυτή του, εξομολογήθηκεμιαν πράξη του που παραπέμπει στοδιαγνωστικό σχήμα Φθόνος – Μίσος –Παράνοια: «Ψήφισα Ν.∆. στις περα-σμένες εκλογές. Βεβαίως! Με δυσκο-λία, αλλά πήγε το χέρι μου, διότι ήθελαοπωσδήποτε να αποφύγω αυτό που δεναπέφυγα τελικά, δηλαδή την πρωτοπο-ρία του ΣΥΡΙΖΑ» Και αμέσως μετά, ομεγάλος ασθενής εμφάνισε το σύνηθες–στο διαγνωσμένο «σχήμα»– σύμπτωματης συστολής: «θα μπορούσε να μουπει κάποιος ότι πρέπει να ντρέπομαι,αλλά έτσι σκεπτόμουν (...) και πράγμα-τι ήρθε πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ (...) υ-πήρχε σοβαρό θέμα, για να παρεμποδι-στεί».

Εδώ, η τελευταία… συνεδρία Πάγκα-λου, διασταυρώνεται με τη θέση τουΛακάν, η οποία αναδεικνύει την παρά-νοια ως μία στρατηγική που αποσκοπείνα ταυτίσει την απόλαυση με τον «τό-πο» του άλλου. Έτσι το πολιτικό ύφοςτης παράνοιας συνίσταται στο να καθί-σταται απόλυτη η εχθρότητα προς τονεχθρό (στην περίπτωσή μας, τον Τσί-πρα και τον ΣΥΡΙΖΑ) ως τρομακτικόΆλλο, ως ακάθαρτο Άλλο, ως Άλλοπου, ακριβώς, απολαμβάνει.

Από την πλευρά της πολιτικής φιλο-σοφίας, τώρα, το σύνδρομο του «νεοφι-λελεύθερου φθόνου» –που το λέω εγώ–, ειδικά στην περίπτωση του ψυχανα-λυτικού σχήματος «Φθόνος – Μίσος –Παράνοια», συμπίπτει με το μηδενισμό,είναι μηδενισμός: οι μηδενιστές κατευ-θύνονται «πέρα από το καλό και το κα-κό» και ο Νίτσε είχε χαλκεύσει τη συγ-κεκριμένη φράση με βάση μια εμπειρίαπολύ πιο ανώδυνη από εκείνη του Θεό-δωρου Πάγκαλου στην πορεία τουπρος τον πολιτικό φθόνο, το μίσος, τομηδενισμό, τη δυστυχία…

«Καμιά δυστυχία»!, με διορθώνει ο…εξπέρ του μηδενισμού, Αντρέ Γκλικ-σμάν. ∆εν υπάρχουν δυστυχείς μηδενι-

στές. Καιρός να τους ξαναδού-με με την οξυδέρκεια που τουςέβλεπε ο Πασκάλ. Εξοπλισμέ-νους με μια μυθική ικανότηταπρος «διασκέδαση» υπό μίαντριπλή έννοια: «το διασκορπι-σμό και την αποσύνθεση τουνου, την απομάκρυνση από κά-θε πίστη και την αδιαφορία γιακάθε αρχή, τη χαρούμενη καιτερπνή ζωή…».

* Το απόφθεγμα «ο φθόνος είναισυντετριμμένος θαυμασμός» εί-ναι του δανού φιλόσοφου ΣέρενΚίρκεγκορ (1813-1855).

Ο Πορτοσάλτεδεν αγχώνεται«Αν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ θα

βγάλω λεφτά μου στοεξωτερικό» δήλωσε ο ΆδωνιςΓεωργιάδης, που κινδυνεύει νακαταντήσει πιο γραφικός καιαπό το χωριό της γιαγιάς μου.Μέχρι και βουλευτές των δύοκυβερνητικών κομμάτωνέσπευσαν να διαχωρίσουν τηθέση του από τον πρώηνυπουργό υγείας, μιλώντας εμ-μέσως μάλιστα για ανευθυνό-τητα. Το μόνο σχόλιο όμως πουείχε να κάνει ο πάντα έγκυροςκαι αντικειμενικός δημοσιογρά-φος, Άρης Πορτοσάλτε ήταν μεανάρτηση στο twitter όπουέγραψε: «Αν κρίνω από τις δη-λώσεις Σαμαρά-Μέρκελ δενβλέπω να βγάζει τα λεφτά τουαπό την τράπεζα ο Αδ. Γεωργιά-δης». Είπαμε. Λειτούργημα ηδημοσιογραφία. Πάντα για τιςανάγκες της ενημέρωσης καιτου πολίτη.

Αυτήκάτι ξέρει«Θα ζητήσω την ψήφο των

πολιτών στην Α΄Αθή-νας. Ο σταυρός και η επιλογήτου κόσμου σου δίνει τη δύναμηνα λες αυτά που πιστεύεις»,έγραψε στον προσωπικό τηςλογαριασμό στο twitter η ΝτόραΜπακογιάννη. Από αυτή τη δή-λωση βέβαια λείπουν ορισμένεςπληροφορίες. Πρώτον, με ποιοκόμμα; ∆εύτερον, μήπως ξέρεικαι πότε θα γίνουν οι εκλογέςκαι για αυτό σπεύδει να σχεδιά-σει τις επόμενες κινήσεις της;Πάντως φαίνεται ότι ήδη λαμ-βάνονται θέσεις μάχης για τησύγκρουση που θα αφορά την

ηγεσία της Ν∆ μετά τις επερχό-μενες εκλογές.

Ο Γιάννηςκαι το θεριόΣτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ

του Φεβρουαρίου του 2010,γράφει στο πρόσφατα εκδοθένβιβλίο του ο κ. Χ. Βαν Ρομπέι,οι ηγέτες της κατάλαβαν (δενυπέθεσαν, δεν φοβήθηκανμήπως…) ότι το ελληνικό πρό-βλημα μπορούσε να γίνει συ-στημικό για την Ευρωζώνη.

Σχεδόν μία πενταετία αργό-τερα, εδώ στην Αθήνα υπάρ-χουν πολλοί ακόμα που δεν θέ-λουν να παραδεχθούν ότι οιηγέτες της ΕΕ είχαν από τηναρχή αντιληφθεί τι θα σήμαινεγια την ευρωζώνη η «εγκατά-λειψη» ενός μέλους της. Καιεξακολουθούν να κάνουν ότιδεν καταλαβαίνουν πώς άφη-σαν αυτό το υπαρκτό και σο-βαρό πλεονέκτημα ανεκμετάλ-λευτο απέναντι στους «εταί-ρους».

Εσείς,πού θα πάτετις καταθέσειςσας;Ατυχος ο καημένος ο Άδωνις

Γεωργιάδης. Μόλις εξέ-πεμψε την τρομοκρατική τουπροτροπή να σηκώσουν οι Έλ-ληνες τις καταθέσεις τους απότις τράπεζες όταν βγει ο ΣΥ-ΡΙΖΑ, το Γραφείο Προϋπολογι-σμού της Βουλής δημοσίευσετην πολύ τρομακτικότερη έκ-θεσή του.

Εκεί διαπιστώνεται ότι 6

Κοπ

τορα

πτικ

ή

44 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σοσιαλφιλελεύθερος φθόνος:μια αντί - ΣΥΡΙΖΑ νεύρωσηΠώς ο… συντετριμμένος θαυμασμός (2008) γιατο “φαινόμενο Τσίπρα” διαχύθηκε στην περιοχήτου μνημονιακού κυβερνητισμού και μεταλλάχθηκεσε αρρωστημένο πολιτικό φθόνο

Toυ

ΓΙΑΝ

ΝΗ

ΚΑΚ

ΑΡΩ

ΝΗ

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Πέρα από τον βραχύ ορίζοντατης κυβέρνησης ΣαμαράΓιατί είναι αναγκαίο, τώρα, ένα “μεσοπρόθεσμο” της Αριστεράς

Ηομολογημένη και από τους αντι-πάλους του ακόμα –διά του πα-νικού που τους προκάλεσε –θε-

τική υποδοχή των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑγια την άμεση ανακούφιση των λαϊκώνστρωμάτων και την άμεση αντιμετώ-πιση των συνεπειών της μνημονιακήςπολιτικής ενέχει έναν σοβαρό κίνδυνο.Ενώ ανέτρεψε στη μεγάλη πλειονότητατων πολιτών τον καλλιεργούμενο μύθοότι ο ΣΥΡΙΖΑ γενικολογεί και αοριστο-λογεί, γιατί δεν υφίσταται άλλος δρό-μος από το μνημονιακό κατήφορο,υπάρχει ο κίνδυνος να εγκλωβίσει τηναξιωματική αντιπολίτευση στο στενόπολιτικό ορίζοντα της συγκυβέρνησηςΝ∆-ΠΑΣΟΚ.

Το άμεσο κυβερνητικό πρόγραμματου ΣΥΡΙΖΑ συνδέεται ρητά με τηνανάγκη να ανατραπεί το γρηγορότερο ησυγκυβέρνηση, για να μπει τέρμα στομνημονιακό κατήφορο και να αντιμετω-πιστούν άμεσα οι πιεστικές ανάγκεςμιας κοινωνίας και μιας οικονομίας υπόκατάρρευση. Αυτή η πολιτική πρότασηκαι η συνακόλουθη πολιτική στρατη-γική αποβλέπουν –ορθά- στην από-κρουση του βασικού στόχου της συγκυ-βέρνησης, που δεν είναι άλλος από τημεγαλύτερη δυνατή επιμήκυνση τουβίου της, ώστε να ολοκληρώσει τις μνη-μονιακές υποχρεώσεις της και να δια-χειριστεί τη ρύθμιση του χρέους σύμ-φωνα με τα συμφέροντα των δανει-στών, τα οποία συμπίπτουν κατά βάσημε τα συμφέροντα της εγχώριας άρχου-σας τάξης.

Καθεστώς τα μνημόνια

Η επίτευξη αυτού του στόχου, στις δε-δομένες πολιτικές και κοινωνικές συν-θήκες, εξαρτάται κυρίως από παράγον-τες ανεξάρτητους από την ορθή θέλησηκαι επιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ. Για παρά-δειγμα, από τη στάση των βουλευτώντου ΠΑΣΟΚ και της Ν∆ σε κρίσιμα νο-μοσχέδια, η οποία επηρεάζεται μόνο σεένα βαθμό από την πίεση της κοινω-νίας. Άλλο παράδειγμα: το να μη βρε-θούν οι 180 για την εκλογή προέδρουτης ∆ημοκρατίας είναι ένα διακύβευμα,δεν αποτελεί βεβαιότητα. Ο κίνδυνος,λοιπόν, που υφίσταται, είναι να περιο-ριστεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε ένα ρόλο δύναμηςαποτροπής, τη στιγμή που το πεδίο στοοποίο θα δίνεται η ουσιαστική μάχη,

είναι άλλο: το πεδίο της ανατροπής τουπλαισίου που διαμορφώνει ήδη η μετα-τροπή των μνημονίων σε καθεστώς. Καιτης ανάκτησης εκ μέρους των εργαζο-μένων τάξεων, δηλαδή της μεγάληςπλειονότητας του πληθυσμού, των κα-τακτήσεων που αυτό το καθεστώς κα-ταργεί. Έτσι ώστε ο κοινωνικός και πο-λιτικός συσχετισμός να μεταβάλλεταισταθερά υπέρ των υποτελών τάξεων,ανατρέποντας την κύρια επιδίωξη τωνκυρίαρχων: δηλαδή τη διαιώνιση τηςυποταγής και της σούπερ – εκμετάλ-λευσης ως «φυσικής» κατάστασης.

Εδώ, υπάρχει, παρότι καταβάλλεται

υπεράνθρωπη προσπάθεια να κρυφτεί,ο πυρήνας του ζητήματος. Όταν οι προ-παγανδιστές της συγκυβέρνησης επα-ναλαμβάνουν μονότονα ότι ο ΣΥΡΙΖΑδεν θα έχει λόγο ύπαρξης όταν τελει-ώσουν τα μνημόνια, αυτό θέλουν να μαςκάνουν να πιστέψουμε: ότι τα μνημόνιαείναι ένα στιγμιαίο κακό και ότι το κα-θεστώς που αφήνουν πίσω τους είναιτόσο «φυσικό», που οφείλει να παρα-μείνει αιώνιο. Πόσες φορές δεν έχουνπει κυνικότατα ότι, αν δεν υπήρχαν ταμνημόνια ως απαίτηση των δανειστών,θα έπρεπε να τα είχαμε επινοήσει οιίδιοι;

Μετά τη ∆ΕΘ τι;

Να γιατί παρόλη την επιτυχία πουπράγματι είχε η παρουσίαση των εμπε-ριστατωμένων θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ στη∆ΕΘ, χρειάζεται να υπάρξει συνέχεια.Μια συνέχεια που θα δίνει άλλη πνοήστους κοινωνικούς αγώνες και προ-οπτική στη νικηφόρα πολιτική στρατη-γική της Αριστεράς. Ήδη μια πρώτηγεύση για το είδος της συνέχειας πουχρειάζεται, δόθηκε από τη Θεσσαλο-νίκη με την υπόσχεση για δεκατρία πε-ριφερειακά προγραμματικά συνέδριαεξειδίκευσης του προγράμματος τουΣΥΡΙΖΑ, με διαδικασίες ανοιχτές στολαό.

Σ’ αυτή την προοπτική χρειάζεται ναακολουθήσει σύντομα η κατάθεση και ησυζήτηση σε ανοιχτές συνελεύσεις τούμεσοπρόθεσμου προγράμματος του ΣΥ-ΡΙΖΑ για την παραγωγική ανασυγκρό-τηση και την κοινωνική αναδημιουργία.Αυτή η κίνηση θα πρέπει να δανειστεί

χαρακτηριστικά της επιτυχίας της προ-ηγούμενης, δηλαδή να έχει επαρκή τεκ-μηρίωση και σαφές αριστερό πρόσημο,να ξεφεύγει από τη γενικότητα και νασυνδέει τους οικονομικούς στόχους μετην αποδοχή τους από τον κινητοποι-ημένο λαό.

Σ’ αυτή τη μάχη, σ’ αυτή τη φάση ηενίσχυση της πολιτικής δύναμης καιτης κοινωνικής υποστήριξης του ΣΥ-ΡΙΖΑ θα είναι ακόμη πιο αναγκαία απ’ό,τι στην άμεση επιδίωξη του σήμεραγια πρόωρες εκλογές. Συνεπώς, και ηπειστικότητα των επιχειρημάτων τουκαι η δυνατότητά του να συσπειρώνειστο πλάι του τη μεγάλη πλειονότητατων εργαζόμενων, των λαϊκών τάξεωντων νέων είναι ακόμα πιο αναγκαία. Ανφοβηθεί ότι έτσι μπορεί να στενέψειτην πολιτική και κοινωνική βάση του,είναι σαν να αποδέχεται την αφήγησητης συγκυβέρνησης περί εξόδου από ταμνημόνια και την κρίση.

∆ύναμη ανάκτησης

Αναπτύσσοντας στην αντίθετη προ-οπτική την πολιτική δράση του και τιςπολιτικές πρωτοβουλίες του από τώραο ΣΥΡΙΖΑ, έχει τη δυνατότητα να υπερ-βεί το στενό ορίζοντα στον οποίο επι-χειρεί η πολιτική Σαμαρά – Βενιζέλουνα εγκλωβίσει την πολιτική ζωή τουτόπου και τις πολιτικές και κοινωνικέςεξελίξεις: δεν είναι το 2016, έτος δήθεναπεμπλοκής, και, επομένως, σφίξτε ταδόντια να το περάσουμε και να βγούμεστον «κανονικό κόσμο». Το πεδίο στοοποίο θα κριθεί ποιος χάνει τη μάχη καιποιος την κερδίζει, εκτείνεται και πέρααπό τον ορίζοντα αυτό. Και στο πεδίοαυτό οφείλει ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι ακόμαπιο έτοιμος για τις μάχες που θα δο-θούν.

Ακόμη κι αν έχει εν τω μεταξύ κερδί-σει τη μάχη των εκλογών, ακόμη κι ανέχει την τυπική δυνατότητα να εφαρμό-σει ένα πρόγραμμα εγκεκριμένο απότην πλειονότητα του εκλογικού σώμα-τος, δεν θα μπορέσει να το κάνει, αναπό τώρα δεν αρχίσει να πείθει ότι δενυπάρχει μόνο άλλος τρόπος για να αν-τιμετωπιστεί άμεσα η κοινωνική κρίση,η φτώχεια, η ανεργία, η ύφεση, αλλάκαι άλλος δρόμος για να βαδίσουν οιεργαζόμενοι και οι λαϊκές τάξεις, αφούαντιμετωπίσουν με μια πολιτική «πρώ-των βοηθειών» τις απάνθρωπες σκέ-ψεις της μνημονιακής καταστροφής.

Ο ΣΥΡΙΖΑ πείθει πια ως δύναμη απο-τροπής της μεγαλύτερης καταστροφής.Κι αυτό πανικοβάλλει την κυβέρνηση.Τώρα πρέπει να πείσει και ως δύναμηανάκτησης του χαμένου για τις λαϊκέςτάξεις εδάφους. Ξεκινάει αυτή τη μάχημε ένα πλεονέκτημα: οι αντίπαλοί τουέχουν τον ακριβώς αντίθετο στόχο, ναδιατηρήσουν το καθεστώς των μνημο-νίων, τις διαβόητες «μεταρρυθμίσεις».Κι αυτό τους τοποθετεί απέναντι στασυμφέροντα της μεγάλης πλειονότητας.Γι’ αυτές τις «μεταρρυθμίσεις» δεν ζή-τησε πρόσφατα «ανάσα» ο Σαμαράς απότη Μέρκελ; ∆ουλειά του ΣΥΡΙΖΑ είναινα κάνει την αλήθεια αυτή εμπεδωμένησυνείδηση στη μεγαλύτερη δυνατή πλει-ονότητα των πολιτών: μ’ αυτούς δενπρόκειται οι λαϊκές τάξεις να ξαναδούνάσπρη μέρα. Με τον ΣΥΡΙΖΑ και τους δι-κούς τους αγώνες μπορούν να έχουνένα αξιοβίωτο παρόν και μέλλον.

Χ. Γεωργούλας

Του

∆ημ

ήτρη

Πετ

σετί

δη

Ο ΣΥΡΙΖΑ πείθει πια ως δύναμη αποτροπής τηςμεγαλύτερης καταστροφής. Κι αυτόπανικοβάλλει την κυβέρνηση. Τώρα πρέπει ναπείσει και ως δύναμη ανάκτησης του χαμένου γιατις λαϊκές τάξεις εδάφους.

“

στους 10 συνέλληνες επιβιώνουν σταόρια της φτώχειας ή κάτω από αυτά. Μεμηνιαίο εισόδημα που δε φτάνει ούτεγια τα στοιχειώδη, όχι για καταθέσεις.Αυτοί, μόνο για το τι θα κάνουν τις κα-ταθέσεις του δεν μένουν ξάγρυπνοι τιςνύχτες. Και είναι πάρα πολλοί, πανά-θεμά τους…

Ξέχασαντα περιεχόμενα

Μυστική προσπάθησε για μήνες νακρατήσει η κυβέρνηση της έκθεση τηςΕπιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώ-πης για την πρόληψη των βασανιστη-ρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτι-κής μεταχείρισης ή τιμωρίας (CPT) τουΣυμβουλίου. Η μη δημοσίευσή της στη-ρίχθηκε στο επιχείρημα ότι οι αναφορέςτης CPT δεν δημοσιεύονται υποχρεω-

τικά, άρα μπορεί η κάθε χώρα να επιλέ-ξει να την κρατήσει κρυφή. Όμως,ύστερα από ερώτηση της κ. Γιαννακάκηστη Βουλή, ο υπουργός ∆ικαιοσύνηςυποχρεώθηκε να τη δώσει στους βου-λευτές και κάπως έτσι δημοσιεύτηκε,με ορισμένες περικοπές. Συγκεκριμέναλείπουν οι σελίδες 21, 28, 46 και 63.Ξέχασαν, όμως, να τις αφαιρέσουν καιαπό τον πίνακα περιεχομένων και έτσιγνωρίζουμε ότι η κυβέρνηση δεν θέλεινα ξέρουμε για την πρόσβαση των κρα-τούμενων σε υγειονομική περίθαλψηστα αστυνομικά τμήματα και τις φυλα-κές, ούτε για την αυτοψία στα τμήματαστα σύνορα, ούτε για τη μεταχείρισητων ασυνόδευτων ανήλικων στα κέντρακράτησης μεταναστών. Τι φοβούνταιάραγε κα θέλουν να κρύψουν;

Μα ρ σέλ & Μι σέ λ

66 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

της Ειρήνης Αγαθοπούλου*

Σε κατάσταση πανικού, που δύ-σκολα πλέον μπορεί να κρυφτεί,έχουν οδηγήσει σύσσωμη την κυ-

βέρνηση τόσο η έντονη δραστηριότητα –στο εσωτερικό και το εξωτερικό – τουαρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευ-σης το τελευταίο διάστημα, όσο και οιευφυέστατες κυβερνητικές πρωτοβου-λίες, τύπου ΕΝΦΙΑ. Ο Α. Σαμαράς, μετάτην επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα από τοΚόμο και τη συνάντησή του με τον ΠάπαΦραγκίσκο, έσπευσε σε μια κίνηση από-γνωσης να συναντήσει την καγκελάριοΜέρκελ, για να θυμίσει κάτι από τονρόλο του πρωθυπουργού που συναντάσημαίνοντα πρόσωπα. Μόνο που δεν επι-δεικνύει πια κανέναν πλουραλισμό στιςσυναντήσεις του. Από την άλλη, ο αντι-πρόεδρος της κυβέρνησης, υπουργόςΕξωτερικών, πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ καιεξαίρετος συνταγματολόγος, κ. Βενιζέ-λος, δε δίστασε να μιλήσει για αλλαγέςτου εκλογικού νόμου ώστε όσο και ναθέλει ο λαός, να μην επιτραπεί (και μά-λιστα δια νόμου) στον ΣΥΡΙΖΑ να κυβερ-νήσει.

Χωρίς ίχνος αξιοπιστίας

Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο κοι-νοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν∆, κ.Άδωνις Γεωργιάδης, απείλησε ότι θαπάρει τα λεφτά του από τις τράπεζεςμόλις βγει ο ΣΥΡΙΖΑ, παροτρύνοντας καιτον υπόλοιπο κόσμο να το κάνει! Καιάντε να το καταπιούμε ότι ο Σαμαράς –πρωθυπουργός της χώρας – δεν ήξερε

ότι θέτει σε κίνδυνο ολόκληρο το τραπε-ζικό σύστημα, όταν δήλωνε στο εντευ-κτήριο της Βουλής ότι δεν θα μείνει ούτεευρώ στις τράπεζες εάν θα βγει ο Τσί-πρας. Ο κ. Γεωργιάδης όμως, εξαίρετοςιστορικός, με λαμπρή θητεία ως υπουρ-γός Υγείας, και επί παντός επιστητού σεκάθε είδους τηλεοπτική εκπομπή, δεν τοήξερε ούτε αυτός; Πόσο ακόμη λαϊκισμόθα μας πουλήσουν για να μην απολέσουντην καρέκλα, για να μην χάσουν τηνεξουσία;

Όσο και αν δεν το παραδέχονται,

έχουν πλέον χάσει κάθε ίχνος αξιοπι-στίας, τόσο στην κοινωνία όσο και στουςεταίρους μας, αλλά και σε όλα τα εγχώ-ρια και μη οικονομικά κέντρα. Αυτή ηκυβέρνηση έχει φτάσει στο σημείο σή-μερα να είναι παράγοντας αποσταθερο-ποίησης για τη χώρα, παρά σταθερότη-τας, όπως ευαγγελιζόταν πριν κάποιουςμήνες. Και φυσικά έχει καταφέρει να αλ-λάξει και ένα «δημοσκοπικό κατεστη-μένο» δυόμισι ετών, που έφερνε Σαμαράκαι συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-Ν∆ ως τουςκαταλληλότερους να διαχειριστούν τις

τύχες αυτής της χώρας. Υπό αυτές τις συνθήκες, θα ‘λεγε κά-

ποιος ότι φαντάζει περίπατος η νίκη τουΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές. Η φράσημιας κοπέλας, με την οποία συνομιλούσαχτες, αποτυπώνει την παραπάνω διαπί-στωση: «Εσείς στον ΣΥΡΙΖΑ δεν χρειάζε-ται να τρέξετε για τις επόμενες εκλογές.Τα πράγματα έχουν πάρει το δρόμο τους.Αρκεί να έρθουν εκλογές και όλα ταάλλα είναι τελειωμένα». Και όντωςκάπως έτσι φαίνεται να είναι.. Αρκείόμως αυτό για τον ΣΥΡΙΖΑ και για μιααριστερή κυβέρνηση;

Πρέπει να μπορέσουμε

Μέσα σε αυτό το τοπίο ο ΣΥΡΙΖΑ πρέ-πει να αποκτήσει ή να ανακτήσει και κά-ποια χαρακτηριστικά που του λείπουνσήμερα: Σίγουρα θέλουμε έναν ΣΥΡΙΖΑμε συγκροτημένο προγραμματικό λόγο,συγκεκριμένο και στοιχειοθετημένο μενούμερα, όπως συνέβη στη ∆ΕΘ και προ-κάλεσε πονοκέφαλο στο υπουργείο Οι-κονομικών, αϋπνίες στην κυβέρνηση καιανακούφιση σε μεγάλο μέρος της κοινω-νίας. Θέλουμε όμως και έναν ΣΥΡΙΖΑπου να αναπτερώνει τις λαϊκές ελπίδεςμε βάση τις αξίες και τα ιδανικά της Αρι-στεράς, ως αδιαπραγμάτευτο πλαίσιοαρχών και δράσης.

Θέλουμε έναν ΣΥΡΙΖΑ που να συνομι-λεί με τους δανειστές και με ηγέτεςάλλων ευρωπαϊκών χωρών, για να προ-ετοιμάζει το έδαφος για τις πολιτικέςτου. Θέλουμε όμως και έναν ΣΥΡΙΖΑ πουνα βγει εδώ και τώρα μαζικά στην κοι-νωνία, να παραμερίσει την στείρα εκλο-

Πανικός στην κυβέρνησηΚινήματα και Αριστερά να επιταχύνουν τις εξελίξεις

Στις 21 Σεπτεμβρίου το Ποτάμι διεξή-γαγε ημερίδα, εν είδη προγραμματι-κού συνεδρίου, με τον τίτλο «21 λύ-

σεις: διάλογος με το Ποτάμι». Στην επε-ξεργασία πήραν μέρος και μη μέλη, προέρ-χομενοι/ες από την «Επιτροπή ∆ιαλόγου»,που συναποτελούνταν από πανεπιστημια-κούς, επιχειρηματίες, ανθρώπους της τέ-χνης κλπ. Συνολικά πήραν το λόγο πάνωαπό 60 ομιλητές.

Η ημερίδα ήταν ουσιαστικά η πρώτηδράση του κόμματος μετά τη συμμετοχήστις ευρωεκλογές, τη διεξαγωγή του Συνε-δρίου νωρίς το καλοκαίρι και τη συνέν-τευξη τύπου της ∆ΕΘ. Μέσα στον Σεπτέμ-βριο είχαν προηγηθεί συναντήσεις τού επι-κεφαλής κ. Στ. Θεοδωράκη με την ΓΣΕΕ καιτον ΣΕΒ και η προσπάθεια δημιουργίας τουδιαδικτυακού ραδιοφώνου του κόμματος.

Μέτα από αρκετές αποχωρήσεις μέσα στοκαλοκαίρι (πριν τις ευρωεκλογές είχε απο-χωρήσει ο Νίκος ∆ήμου αλλά μίλησε στηνημερίδα, ο ∆ημήτρης Παπαδημητριάδηςγενικός συντονιστής μελών και εθελοντώντου κόμματος είχε αποχωρήσει από τις 26Μαΐου, τουλάχιστον 4 αποχωρήσεις μελώνστις 22 Ιουλίου, ενώ στις 28 Αυγούστου πα-ραιτήθηκε από εκπρόσωπος τύπου του κόμ-ματος, ο δημοσιογράφος Κώστας Αργυρός)και μετά την άρνηση του συνταγματολόγουΝίκου Αλιβιζάτου να δεχτεί την πρότασητου κ.Θεοδωράκη για την Προεδρία της ∆η-μοκρατίας, το κόμμα είδε τα δημοσκοπικάποσοστά του να υποχωρούν και στις τρειςδημοσκοπήσεις που δημοσιεύτηκαν. Μεμέσο όρο περίπου στο 4,7%, το «κίνημα»δεν φαίνεται να έχει αέρα.

21 συνθήματα

Η ημερίδα χωρίστηκε σε 9 μέρη, με τηνπερίπου δίωρη ομιλία του επικεφαλής νασυνοψίζει τη συζήτηση στο τέλος. Τι μαςείπε το νέο «Κέντρο των Αλλαγών», όπωςχαρακτήρισε το κόμμα του ο Θεοδωράκης;

Πρότεινε «21 λύσεις και όχι συνθήματα»,μόνο που οι λύσεις που πρότεινε ήταν συν-θήματα.

Πώς αλλιώς μπορεί να εξηγήσει κανείςτην τηλεγραφική εγγραφή των υποτιθέμε-νων λύσεων σε 21 σημεία, χωρίς κοστολό-γηση και με μόνη δικαιολόγηση ότι ως προ-τάσεις προέρχονται από επαΐοντες των συγ-κεκριμένων πεδίων; Μάλιστα, οι συγκεκρι-μένες «λύσεις» παρουσιάζονταν και ως τοκυβερνητικό πρόγραμμα του κόμματος.

Το κόμμα, του οποίου οι ευρωβουλευτές

εντάχθηκαν στην ομάδα των σοσιαλιστών,διατύπωσε ένα προφίλ έξω και πέρα από τακόμματα, έξω και πέρα από τη δεξιά και τηναριστερά, έξω και πέρα από το πολιτικό.Τεχνοκρατικός και κωδικοποιημένος τηλε-οπτικός λόγος, νεοφιλελεύθερες «μεταρ-ρυθμίσεις», που παρουσιάστηκαν πέραν τηςκριτικής στα πλαίσια ενός ακραίου -χωρίςνα επιδέχεται αντιρρήσεων- εκσυγχρονι-σμού.

Ο Σταύρος (όπως παλιά λέγαμε ο Αν-τρέας;) είναι νέος πολιτικός, αλλά κάνειπολιτική αλά παλαιά. Οι απόψεις του προ-σομοιάζουν με εκείνες του ∆ημήτρη Αβρα-μόπουλου του ΚΕΠ, με εκείνο το περίφημο«τελείωσε ο βιοϊστορικός κύκλος των πα-λαιών κομμάτων», το 2001. Στις συγκρού-σεις μεταξύ αντιπαρατιθέμενων πολιτικώνσχεδίων το Ποτάμι μεταχειρίζεται έναν ερ-γαλειακό ορθολογισμό, έναν μεταφυσικόορθολογισμό, που αντλεί υλικό από τις κυ-ρίαρχες παραδοχές των φιλελεύθερων σχο-λιαστών των μεγάλων εφημερίδων. Βε-βαίως οι φιλελεύθερες απόψεις δεν ανα-γνωρίζονται ως πεδίο αντιπαράθεσης.

Το βασίλειο των «ειδικών»

Οι «ειδικοί» μπορούν να κάνουν κου-μάντο περίπου παντού, αλλά ακόμα κι ανέχουν διαλεχτά new age ονόματα, συγκρο-τούν περίπου παντού επιτροπές: για τη δια-κυβέρνηση, για τις ανεξάρτητες αρχές, γιατη διαφθορά, με προτάσεις προς τους αρ-χηγούς των κομμάτων κλπ. Οι επιτροπές θαείναι ο πυρήνας της διαβούλευσης αν όχιτης απόφασης και όχι η κοινωνία σε έναιδανικό για το Ποτάμι πολίτευμα. Μάλιστα,

Πρότεινε “21 λύ-σεις και όχι συνθή-ματα”, μόνο που οιλύσεις που πρό-τεινε ήταν συνθή-ματα. Πώς αλλιώςμπορεί να εξηγήσεικανείς την τηλε-γραφική εγγραφήτων υποτιθέμενωνλύσεων, χωρίς κο-στολόγηση;

“ Οι λύσεις ως σύνθημαΜια ημερίδα για το πρόγραμμα του “Ποταμιού”

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στο 40ο φεστιβάλ της ΚΝΕ, πουπραγματοποιήθηκε στο άλσος«Αντώνης Τρίτσης», ο γενικός

γραμματέας του ΚΚΕ, ∆ημήτρης Κου-τσούμπας, αφιέρωσε το μεγαλύτερομέρος της ομιλίας του στον ΣΥΡΙΖΑ,σαν να ήταν ήδη στην κυβέρνηση καινα ασκεί κυβερνητική πολιτική. Σε αν-τίθεση με τις πολλαπλές αναφορές μεεπίκεντρο τον ΣΥΡΙΖΑ, έδωσε ελάχι-στο βάρος στις ασκούμενες πολιτικέςτης μνημονιακής συγκυβέρνησης,παρά το γεγονός ότι όλο και περισσό-τερο, -ακόμα και από μέλη και φίλουςτου ΚΚΕ- αναγνωρίζεται ότι πρόκειταιγια μια κυβέρνηση που ασκεί τιςπλέον νεοφιλελεύθερες πολιτικές τωντελευταίων δεκαετιών. Η εξήγηση πουέδωσε ήταν τουλάχιστον άστοχη«γιατί τη Ν∆ και το ΠΑΣΟΚ πλέοντους έχουμε γνωρίσει και από τηνκαλή και από την ανάποδη» είπε,υπεκφεύγοντας ουσιαστικά από τηνανάγκη ανάλυσης της σημερινής πο-λιτικής κατάστασης.

Συνέχισε μάλιστα στην ίδια πάγιατακτική, να ταυτίζει τις πολιτικές τηςσυγκυβέρνησης με τις προτάσεις τουΣΥΡΙΖΑ με εξόφθαλμα ανορθολογικότρόπο: «Στο ίδιο έργο, αυτό της κάλ-πικης αντιπαράθεσης ανάμεσα στησυγκυβέρνηση της Ν∆ και τουΠΑΣΟΚ, που συνεχίζει την ανελέητηπολιτική της ενάντια στο λαό μας, καιτην αξιωματική αντιπολίτευση τουΣΥΡΙΖΑ και άλλα κόμματα, που σπέρ-νουν νέες αυταπάτες, συστηματικάβάζουν εμπόδια στη ριζοσπαστικοποί-ηση, στο άνοιγμα του δρόμου γιαπραγματικές ριζικές αλλαγές σε όφε-λος του λαού». Με άλλα λόγια, ο ΣΥ-ΡΙΖΑ καλλιεργεί αυταπάτες και θέτειεμπόδια στη ριζοσπαστικοποίηση τωνκοινωνικών αγώνων που προωθεί τοΚΚΕ.

Στην αυστηρή όμως κριτική πουδιατύπωσε στον ΣΥΡΙΖΑ μεταχειρί-στηκε και ένα ακόμη επιχείρημα, ότι οΣΥΡΙΖΑ κινείται σε πιο ρεαλιστικέςθέσεις από ό,τι στο παρελθόν και ακο-λουθώντας αυτήν την τακτική ενσω-ματώνεται στο σύστημα. «Ο ΣΥ-ΡΙΖΑ…τα δύο τελευταία χρόνια, μεπολύ γρήγορους ρυθμούς πράγματι,

μεταπήδησε και φραστικά και πρα-κτικά σε ρεαλιστικότερες αστικέςπροσεγγίσεις, για την ΕΕ και την Ευ-ρωζώνη, αλλά περισσότερο, προκει-μένου να γίνει πράξη ο στόχος του γιατη συμμετοχή στην αστική διακυβέρ-νηση, επιδίωξε και επιδιώκει να κερ-δίσει την υποστήριξη της τάξης τωνκαπιταλιστών, έστω ως μια δεύτερηεπιλογή τους, αλλά πάντα στην υπη-ρεσία της εξυπηρέτησης των συμφε-ρόντων τους». Να θυμίσουμε μόνο,πώς για το ΚΚΕ και πριν -όταν ο ΣΥ-ΡΙΖΑ διατύπωνε, για το ΚΚΕ, πιο «μα-ξιμαλιστικές» και ριζοσπαστικές πο-λιτικές θέσεις πάλι στο σύστημα εν-τασσόταν, πάλι τα συμφέροντα τωνκαπιταλιστών εξυπηρετούσε, ενώ σετίποτα δεν είχε αλλάξει την πολιτικήτου το κόμμα της εργατικής τάξηςέναντι του. Αυτή η ίση αντιμετώπισηπάντως απέναντι στα υπόλοιπα κόμ-ματα αποκρύπτει - ακόμα και όταν δενέχει την πρόθεση - ότι η δικομματικήκυβέρνηση εφαρμόζει τις συγκεκριμέ-νες πολιτικές.

Τι επιδιώκει;

Η επίθεση που εξαπέλυσε ο γενικόςγραμματέας εντάσσεται στην προσπά-θεια που επιχειρεί η ηγεσία του κόμ-ματος να συσπειρώσει εκ νέου μεγάλομέρος φίλων και μελών του κόμματοςπου είτε ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ είτε βλέ-πουν θετικά την οικονομική και πολι-τική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Η προσπά-θεια της ηγεσίας του ΚΚΕ είναι να«στεγανοποιήσει» πολιτικά και ιδεο-λογικά το ακροατήριό του και να επα-ναφέρει -όσο είναι δυνατόν- όσες ψή-φους έχασαν. Η προσπάθεια αυτήφαίνεται να επιβεβαιώνεται και απότις δημοσκοπικές τάσεις της περιό-δου, σύμφωνα με τις οποίες, το ΚΚΕναι μεν εμφανίζεται να πιέζεται, αλλάκαι να κρατά το μεγαλύτερο μέροςτων δυνάμεων του.

Η ηγεσία του μετά και το αποτέλε-σμα των ευρωεκλογών παρουσιά-στηκε εμφανώς θορυβημένη, αφούαναγκάστηκε να εκδώσει ΕσωτερικόΣημείωμα προς τις οργανώσεις του

κόμματος (26/8/2014), για το πώς πρέ-πει να αντιμετωπιστεί η κριτική τωνμελών της νέας Κίνησης, αλλά και τηςΝέας Σποράς, σάιτ που κινείται στοεσωκομματικό πεδίο από κριτική σκο-πιά. «Έχουν πυκνώσει και έγιναν πιοφανερές οι αντι-ΚΚΕ παρεμβάσειςδιάφορων οπορτουνιστικών ομάδωνπου επικεντρώνονται ενάντια στηνηγεσία και τη γραμμή του, κυρίως μεαρθρογραφία σε σάιτ αλλά και μεάλλες κινήσεις, όπως εκδηλώσεις μεομιλητές διάφορους…». Σε αυτήν τηνκατεύθυνση είναι χαρακτηριστική ηεπίθεση που δέχτηκε η Κίνηση Κομ-μουνιστών - Εργατικός Αγώνας, κί-νηση που συγκροτήθηκε από διαφω-νούντες και από διαγραμμένους τουΚΚΕ. Ο Εργατικός Αγώνας (ξεκίνησεαρχικά ως ιστοσελίδα από το 2012),μετεξελίχτηκε σε πολιτική κίνηση ηοποία ασκεί κριτική στο ΚΚΕ. Τελευ-ταίας σοδειάς ήταν το κείμενο με τοοποίο σχολίαζε το ρεπορτάζ του Ριζο-σπάστη για την υψηλόβαθμη απο-στολή στο Σουργκούτ της Σιβηρίας.Όσον αφορά το κείμενο στο Ριζοσπά-στη σημείωνε μεταξύ άλλων για τηνσημερινή πολιτική γραμμή: «Με όπλοτου τον μαρξισμό- λενινισμό πρέπεινα αντιστέκεται- να μην σιωπά- στηναλλοίωση των χαρακτηριστικών τουκόμματος».

Η απάντηση από την πλευρά τηςΝέας Σποράς δεν άργησε να έρθει μεδύο κείμενα στις (23/9/2014), και στις(25/9). ∆ιότι το ΚΚΕ έχει ξεφύγει απότις αποφάσεις του 15ου Συνεδρίου.«Πιθανόν να έχει και δίκιο αν η στάσητης εμπίπτει στο πλαίσιο ενός κατα-μερισμού καθηκόντων τον οποίο εμείςδεν γνωρίζουμε» σημείωσε δηκτικάαπέναντι στην «εσωκομματική αντι-πολίτευση» ήταν το δηκτικό σχόλιοτου Εργατικού Αγώνα.

Ο γ. γραμματέας στην ομιλία τουπάντως υιοθέτησε για μια ακόμαφορά, τη λαϊκή παροιμία «η καλύτερηάμυνα είναι η επίθεση». Όμως, αν θαβγει θετικά για το ΚΚΕ, μένει να απο-δειχτεί.

Στάθης Κουτρουβίδης

ΚΚΕ

Η καλύτερη άμυναείναι η επίθεση

γολογία, τις διαρροές και τους διαγκω-νισμούς εσωτερικών συσχετισμών καιεκλογικών υποψηφιοτήτων και να γίνειένα με τον κόσμο και τις αγωνίες του!Οφείλουμε να εκπέμψουμε εμπιστοσύνηστον κόσμο, γιατί από σκοπιμότητες,προσωπικές στρατηγικές και υπονομεύ-σεις έχει χορτάσει στο παρελθόν. Πρέ-πει να τον πείσουμε ότι δεν είμαστε απόαυτούς που θέλουν να κυβερνήσουναπλά για να κυβερνήσουν και αυτοί μετη σειρά τους, αλλά για να έρθει η σειράτου κόσμου να κυβερνήσει.

Πρέπει ακόμα, να δώσουμε όραμα κιελπίδα στα κινήματα, απτό πολιτικό πε-ριεχόμενο και ουσιαστικό ρόλο όταν θαέρθει «η ώρα της Αριστεράς». Στα κινή-ματα αυτά, που παρ’ όλη την καταστολή,την αυταρχικότητα και την ασυδοσίατων μνημονιακών πολιτικών, κατάφε-ραν να ακουστούν στην άλλη άκρη τουκόσμου και παραμένουν σπίθα αναμ-μένη για νέες διεκδικήσεις και νέεςνίκες.

Η ερώτηση σήμερα στα χείλη των αν-θρώπων που συναντάμε είναι: «∆ε μπο-ρεί ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει κάτι για να γίνουνεκλογές εδώ και τώρα και να πάψει τομαρτύριο που βιώνουμε;». Λέω λοιπόνπως δεν δικαιούμαστε πλέον να μηνμπορούμε. Πρέπει να μπορέσουμε! Γιανα ανασάνει ξανά αυτός ο κόσμος…

* Η Ειρήνη Αγαθοπούλου είναι βουλευ-τής του ΣΥΡΙΖΑ στο Κιλκίς

Η επίθεση που εξαπέ-λυσε ο γενικός γραμμα-τέας εντάσσεται στηνπροσπάθεια που επιχει-ρεί η ηγεσία του κόμμα-τος να συσπειρώσει εκνέου μεγάλο μέροςφίλων και μελών τουκόμματος που είτε ψήφι-σαν ΣΥΡΙΖΑ είτε βλέπουνθετικά την οικονομικήκαι πολιτική πρότασητου ΣΥΡΙΖΑ.

“

τη μετάθεση των ευθυνών από τα αιρετάπολιτικά σώματα σε εκείνα που δενελέγχονται από κανέναν, αλλά ελέγχουντους πάντες, μάλλον το λέμε μεταδημο-κρατικό ή, για να εξηγούμαστε, άκρωςεπικίνδυνο.

Παράλληλα, εγκολπώνεται όλη η ρη-τορική για τη δημόσια διοίκηση ωςχωρίς σχέδιο, για τους υπαλλήλους τουδημοσίου ως τεμπέληδες και εν δυνάμειδιεφθαρμένους, ενώ φυσικά πρέπει ναέχουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια. Επίσης,στον κόσμο του Ποταμιού, πρέπει να δι-δάσκονται τα παιδιά υποχρεωτικά το μά-θημα «καινοτομία και επιχειρηματικό-τητα» και γενικώς να υπάρχει καινοτο-μία, μιας και αυτή η λέξη μαζί με το «αυ-τονόητο» αναδεικνύονται ως τα ρητο-ρικά φετίχ του χώρου. Τέλος, στο πλαί-σιο της τεχνοκρατικής διαχείρισης, οιυφυπουργοί σε ορισμένα υπουργεία θαείναι μόνιμοι, ενώ για το ζήτημα του χρέ-ους προκρίνουν τη βιώσιμη εξυπηρέ-τησή του.

Η πορεία του Ποταμιού, ως κόμμα –στήριγμα του μεσαίου χώρου, δεν έχειαλλάξει. Η πολύ πιθανή διεύρυνσή τουμε προσωπικότητες όπως ο Γρ. Ψαρια-νός – δεν μπορεί να συμπεριλάβει έστωαρκετές από τις ομαδώσεις του χώρουπου έχουν δημιουργηθεί, με δύσκολη τησύμπλευσή του και με την ομάδα Λυ-κούδη. Εκείνο στο οποίο μπορεί να στο-χεύσει, είναι να συγκρατήσει τα μεσαίαστρώματα που το στήριξαν στις ευρωε-κλογές κάνοντας έναν διμέτωπο αγώνα.Στην πόλωση όμως που θα κυριαρχήσεικατά την προεκλογική περίοδο, η συμ-πίεση του είναι σχεδόν νομοτελειακή καιτότε το μιντιακό σπρώξιμο δεν θα επαρ-κεί.

Βασίλης Ρόγγας

∆εν δικαιούμαστε πλέοννα μην μπορούμε. Πρέπεινα μπορέσουμε! Για ναανασάνει ξανά αυτός οκόσμος…

“

88 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τη συ νέ ντευ ξη πή ρεο Αδά μος Ζα χα ριά δης

Η κυ βέρ νη ση εί χε καλ λιερ γή σει συ γκε- κρι μέ νες προσ δο κίες α πό τη συ νά ντη σηΜέρ κελ – Σα μα ρά. Πώς κρί νε τε τα α πο -τε λέ σμα τα της συ νά ντη σης. ∆ι καιώ θη -καν αυ τές οι προσ δο κίες;

Αν μπο ρού με να συ νο ψί σου με σε λί γεςγραμ μές τη στρα τη γι κή των δύο πλευ- ρών, θα λέ γα με ό τι ο Σα μα ράς ε πι διώ κεινα κερ δί σει κά ποιες πα ρα χω ρή σεις α πότη Μέρ κε λ, ώ στε να ε πι τευ χθεί πιο εύ κο -λα οι κο νο μι κή και πο λι τι κή στα θε ρο -ποίη ση, ε νώ η Μέρ κελ πε ρι μέ νει πρώ τατη στα θε ρο ποίη ση και στη συ νέ χεια νασυ ζη τή σει για τυ χόν πα ρα χω ρή σεις. Αυ -τή η δια φο ρά προ τε ραιο τή των δεν φαί- νε ται να άλ λα ξε στην πρό σφα τη συ νά -ντη ση. ∆εν γνω ρί ζου με, βέ βαια, αν υ πήρ -ξε τε λι κά, σε ε πι μέ ρους το μείς έ στω, κά- ποιου εί δους συμ φω νία. Σε κά θε πε ρί -πτω ση, ο χρό νος λι γο στεύει για την κυ- βέρ νη ση, η ο ποία θα βρε θεί σε πο λύ δύ- σκο λη θέ ση αν αυ τή η δια φο ρά δεν γε- φυ ρω θεί ά με σα. ∆εν εί ναι μό νο ό τι ό λατα προ η γού με να, αλ λά και τυ χόν νέα, μέ -τρα εί ναι δύ σκο λο να στα θούν σε μια τό -σο ε ξα σθε νη μέ νη οι κο νο μία και κοι νω -νία. Εί ναι και το γε γο νός ό τι και οι ί διοιοι βου λευ τές τής συ γκυ βέρ νη σης, βλέ- πο ντας το α διέ ξο δο, θα δυ σκο λεύο νταιό λο και πε ρισ σό τε ρο να τα υ πο στη ρί -ξουν. Γι’ αυ τό ε κτι μού με ό τι η προ ε δρι -κή ε κλο γή μπο ρεί να α πο τε λέ σει έ να α -νυ πέρ βλη το ε μπό διο για αυ τήν.

Ο πρω θυ πουρ γός ι σχυ ρί ζε ται ό τι τοΜνη μό νιο τε λειώ νει και το ∆ΝΤ εί ναι έ -τοι μο να α πο χω ρή σει. Ισχύει κά τι τέ τοιο;

Όπως λέ νε και οι Άγγλοι, αν το πι- στεύεις αυ τό, εί σαι δια τε θει μέ νος να πι- στέ ψεις ο τι δή πο τε! Ας δού με πρώ τα τοτυ πι κό μέ ρος. Μέ χρι να ξε πλη ρω θεί το75% των δα νείων που έ χου με λά βει σταπλαί σια του προ γράμ μα τος στή ρι ξης, ηχώ ρα θα βρί σκε ται σε κα θε στώς ε νι σχυ -

μέ νης ε πο πτείας. Αυ τό προ κύ πτει α πότην ευ ρω παϊκή νο μο θε σία και δη μιουρ -γεί έ ναν α σφυ κτι κό κλοιό για την ελ λη -νι κή οι κο νο μία σε βά θος αρ κε τών δε κα -ε τιών, α κό μα κι αν δεν λά βου με κα νέ νανέο δά νειο α πό τώ ρα και στο ε ξής. Αλλάυ πάρ χει και το ου σια στι κό μέ ρος. ΤοΜνη μό νιο δεν α πο τε λεί έ να κομ μά τι χαρ -τί με η με ρο μη νία λή ξης. Πε ρι λαμ βά νειχι λιά δες νό μους, ε γκυ κλίους και υ πουρ -γι κές α πο φά σεις, που στα δια κά ξε δι -πλώ νο νται, ε γκα θί στα νται και α πο τε -λούν μέ ρος της οι κο νο μι κής πραγ μα τι -κό τη τας. Η λή ξη του Μνη μο νίου εν δέ χε -ται να ση μά νει τη μη ε πι βο λή νέων μέ- τρων, αλ λά σε κα μία πε ρί πτω ση δεν ση- μαί νει λή ξη ό λων αυ τών των μέ τρων πουέ χουν ή δη ε πι βλη θεί. Εί ναι αυ τό που τό -σο και ρό λέ με ό τι το Μνη μό νιο έ χει γί νεικα θε στώς.

Υπάρ χει και έ να πο λι τι κό μή νυ μα α πόό λη αυ τή την κου βέ ντα. Οι πα θια σμέ νεςτο πο θε τή σεις Σα μα ρά πε ρί τέ λους τουΜνη μο νίου ου σια στι κά α κυ ρώ νουν καια πο νο μι μο ποιούν τη μέ χρι τώ ρα πο λι τι -κή του και γί νο νται υ πό το βά ρος της έλ- λει ψης ι δε ο λο γι κής η γε μο νίας των νε ο -

φι λε λεύ θε ρων στην ελ λη νι κή κοι νω νία.Εί ναι αυ τό άλ λο έ να ση μά δι ό τι πλη σιά -ζει το τέ λος ε πο χής για την κυ βέρ νη σηΣα μα ρά. Η ελ λη νι κή κοι νω νία α να ζη τάέ να δια φο ρε τι κό πα ρά δειγ μα οι κο νο μι -κής και κοι νω νι κής συ γκρό τη σης, πέ ρακαι έ ξω α πό τις νε ο φι λε λεύ θε ρες λο γι -κές των Μνη μο νίων, γι’ αυ τό στρέ φε ταιό λο και πε ρισ σό τε ρο στον ΣΥ ΡΙ ΖΑ ωςτον πο λι τι κό χώ ρο που α ξια κά, ι δε ο λο -γι κά και προ γραμ μα τι κά α ντι στέ κε ται σεαυ τά και μπο ρεί να τα α να τρέ ψει.

Πλε ο νά σμα τα και ελ λείμ μα τα;

Ο πρω θυ πουρ γός, ό πως α να φέ ρουν ταρε πορ τά ζ, έ δω σε ι διαί τε ρη έμ φα ση στησυ νέ χι ση της πο λι τι κής των πλε ο να σμά -των. Γνω ρί ζου με ε πί σης ό τι, πα ράλ λη λα,ε πι διώ κει να α πο σπά σει υ πό σχε ση γιαμι κρή μείω ση των πρω το γε νών πλε ο να -σμά των που έ χουν συμ φω νη θεί στο Μνη- μό νιο. ∆εν συ νά γε ται έ τσι ό τι η κυ βέρ νη -ση συ νε χί ζει την πο λι τι κή της λι τό τη τας;Ποια εί ναι η θέ ση του ΣΥ ΡΙ ΖΑ για ό λααυ τά;

Επί της αρ χής, δεν υ πάρ χει κα νέ ναςλό γος η Αρι στε ρά να εί ναι υ πέρ των ελ- λειμ μα τι κών ή των πλε ο να σμα τι κώνπροϋπο λο γι σμών. Επί σης, πρέ πει να α -πο σα φη νι στεί ό τι εί ναι δια φο ρε τι κής τά -ξης ζή τη μα, αλ λά ι διαί τε ρης ση μα σίας,το συ νο λι κό μέ γε θος του προϋπο λο γι -σμού, δη λα δή το ε πί πε δο των δα πα νώνκαι των ε σό δων, που α ντι κα το πτρί ζει τιςπο λι τι κές ε πι λο γές της ε κά στο τε κυ βέρ -νη σης – π.χ. για το μέ γε θος του κοι νω νι -κού κρά τους.

Νο μί ζω ό τι κύ ριος στό χος της Αρι στε -ράς, που α ντι με τω πί ζει τη δη μο σιο νο μι -κή πο λι τι κή ως ερ γα λείο και ό χι αυ το -σκο πό, εί ναι η ευε λι ξία. Χρειά ζο νται ελ- λείμ μα τα σε πε ριό δους ύ φε σης, για τηνε πα νεκ κί νη ση της οι κο νο μίας, και α ντι -στοί χως πλε ο νά σμα τα σε πε ριό δους α νά- πτυ ξης, ώ στε να μη χρειά ζε ται να κα τα -φεύ γεις σε υ περ βο λι κό δα νει σμό. Άρα,ό ταν μι λά με για ι σο σκε λι σμέ νους προ-ϋπο λο γι σμούς, α να φε ρό μα στε σε μια με- γά λη χρο νι κή πε ρίο δο, ό που το έλ λειμ -μα ο ρι σμέ νων ε τών α ντι σταθ μί ζε ται μετο πλεό να σμα των υ πό λοι πων.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΥΚΛΕΙ∆Η ΤΣΑΚΑΛΩΤΟ

Τα μνημόνια είναι κα θεστώς που πρέπει να ανατραπεί

Η λήξη του Μνημονίουενδέχεται να σημάνει τημη επιβολή νέωνμέτρων, αλλά σε καμίαπερίπτωση δεν σημαίνειλήξη όλων αυτών τωνμέτρων που έχουν ήδηεπιβληθεί. Είναι αυτόπου τόσο καιρό λέμε ότιτο Μνημόνιο έχει γίνεικαθεστώς.

“

Μπορεί να σταθεί μια κυβέρνηση τόσο πιστή στα μνημόνια σεμια κοινωνία και μια οικονομία τόσο εξουθενωμένη, όπως ηελληνική; Πόσο πειστική μπορεί να είναι η εξαγγελία της ότι«βγαίνουμε από το μνημόνιο» ή η τρομοκράτηση των πολιτών;Ποτέ, ίσως, οι πολιτικές εξελίξεις δεν είχαν τόσο μεγάληεξάρτηση από την οικονομική πραγματικότητα μιας χώρας. Τιπιο φυσικό να αναζητήσουμε τις απαντήσεις σε μια συζήτησημε έναν οικονομολόγο όπως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος

Πολ λοί οι κο νο μο λό γοι και α να λυ τές, αλ λά και ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ, υ πο -στη ρί ζουν ό τι το χρέ ος εί ναι μη βιώ σι μο. Από την άλ λη, η κυ- βέρ νη ση –μέ σω του κ.Χαρ δού βε λη- το νί ζει ό τι δεν θέ λει ού τεκού ρε μα του χρέ ους ού τε νέο δά νειο. Πώς θα κι νη θεί ο ΣΥ ΡΙ ΖΑσε αυ τό το πε δίο;

Το δη μό σιο χρέ ος πα ρα μέ νει μη βιώ σι μο. Εί ναι α λή θεια ό τι υ -πάρ χει μια σύγ χυ ση σχε τι κά το ζή τη μα της ε πι μή κυν σης. Οι υ -πο στη ρι κτές της ε πι μή κυν σης του χρό νου α πο πλη ρω μής τουχρέ ους προ βάλ λουν δύο ε πι χει ρή μα τα. Πρώ τον, ό τι η δια γρα φήτου χρέ ους εί ναι α νέ φι κτη και, δεύ τε ρον, ό τι η ε πι μή κυν ση ε πι -φέ ρει ε πί της ου σίας τα ί δια α πο τε λέ σμα τα. Η ε πι χει ρη μα το λο -γία αυ τή έ χει προ βλή μα τα. ∆ιό τι πρέ πει να α πα ντη θεί το ε ρώ -τη μα, αν και οι δύο μέ θο δοι έ χουν τα ί δια α πο τε λέ σμα τα, για τί οιδα νει στές να α ντι στέ κο νται στη μία και θα δε χτούν εύ κο λα τηνάλ λη;

Ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ στις θέ σεις του εν σω μα τώ νει και τις δύο με θό δους

– μι λά και για δια γρα φή και για ε πι μή κυν ση (α πο πλη ρω μή με ρή -τρα α νά πτυ ξης). Η γε νι κή ά πο ψη εί ναι ό τι η λύ ση χρειά ζε ται τηδια γρα φή, για τί δεν μπο ρεί μια α δύ να μη οι κο νο μι κά χώ ρα έ πει -τα α πό μια τε ρά στια ύ φε ση να με τα βι βά ζει πό ρους – μέ σω τωνπλε ο να σμά των – στις πλου σιό τε ρες χώ ρες. Αυ τό μά θα με και α -πό την κρί ση χρέ ους του Νό του τη δε κα ε τία του ’80. Στην αρ χήδό θη κε ε πι μή κυν ση και μείω ση ε πι το κίων, αλ λά χω ρίς α πο τέ -λε σμα. Μό νο ό ταν έ γι νε δια γρα φή χρέ ους με την εγ γύη ση του ε -να πο μεί να ντος α πό την Κε ντρι κή Τρά πε ζα των Η ΠΑ, δό θη κεπραγ μα τι κή α να κού φι ση στις α να πτυσ σό με νες χώ ρες.

Επι πλέ ον, το πο σο στό χρέ ους ως προς το Α ΕΠ μπο ρεί να γί νειβιώ σι μο και α πό την πλευ ρά του πα ρο νο μα στή. Πρέ πει έ τσι ναβά λου με στην ε ξί σω ση τα α να γκαία μέ τρα για την α νά πτυ ξη καιτα ε πεν δυ τι κά προ γράμ μα τα που θα ο δη γή σουν σε αύ ξη ση του Α -ΕΠ. Η τε λι κή λύ ση, λοι πόν, χρειά ζε ται πα ρεμ βά σεις και στα δύοσκέ λη, και στο χρέ ος και στο Α ΕΠ.

∆ια γρα φή χρέ ουςή ε πι μή κυν ση;

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Επι πλέ ον, θεω ρού με ό τι το σκέ λος τωνδη μό σιων ε πεν δύ σεων πρέ πει να ε ξαι -ρεί ται α πό τον υ πο λο γι σμό των ελ λειμ -μά των, διό τι οι ε πεν δύ σεις τεί νουν να εί -ναι αυ το χρη μα το δο τού με νες. Μπο ρεί ά -με σα να συ νε πά γο νται αύ ξη ση των δα πα- νών, αλ λά μα κρο χρό νια συμ βάλ λουνστην αύ ξη ση των ει σο δη μά των ε ξα νε μί -ζο ντας το αρ χι κό τους κό στος.

Σή με ρα, βέ βαια, α ντι με τω πί ζου με τοπρό βλη μα του χρέ ους που α παι τεί την ε -πί τευ ξη πλε ο να σμά των. Το θέ μα αυ τό α -πο τε λεί έ να α πό τα βα σι κά α ντι κεί με νατης δια πραγ μά τευ σης, α πό την ο ποία θαε ξαρ τη θεί το κα τά πό σο μπο ρείς να φτά- σεις στο βέλ τι στο ση μείο που μό λις εί- πα με. Πά ντως, η οι κο νο μι κή θεω ρία, καιη πρό σφα τη ε μπει ρία με τα α πο τε λέ σμα -τα μιας κα τα στρο φι κής δη μο σιο νο μι κήςπο λι τι κής λι τό τη τας, εί ναι με το μέ ροςτων ε πι χει ρη μά των μας.

Αναζητούμε νέες ιδέες

Η ∆ΕΘ και οι ε ξαγ γε λίες των μέ τρωνα ντι με τώ πι σης της αν θρω πι στι κής κρί- σης ή ταν μια ση μα ντι κή στιγ μή για τονΣΥ ΡΙ ΖΑ. Πώς συ νε χί ζει η κα τάρ τι ση τουπρο γράμ μα τος και ποια στοι χεία πι- στεύε τε ό τι πρέ πει να το νι σθούν, προ κει- μέ νου να έ χει έ να σα φές πο λι τι κό στίγ -μα;

Το πρό γραμ μα του ΣΥ ΡΙ ΖΑ, ό πως έ -χου με πει και στο πα ρελ θόν, εί ναι μιασυ νε χής δια δι κα σία με πυ ξί δα τις θέ σειςπου ψη φί στη καν στο τε λευ ταίο συ νέ -δριο. Οι συν θή κες στην οι κο νο μία αλ λά -ζουν, οι α νά γκες της κοι νω νίας διευ ρύ -νο νται, θέ το ντας διαρ κώς νέα ζη τή μα ταπρος ε πί λυ ση.

Συ στα τι κά στοι χεία της δια δι κα σίαςαυ τής πρέ πει να εί ναι η συμ με το χή και ηδια βού λευ ση, ό χι μό νο των με λών τουΣΥ ΡΙ ΖΑ αλ λά και ό σο το δυ να τόν ευ ρύ -τε ρων κοι νω νι κών ο μά δων, κα θώς η έ μ-πρα κτη υ πο στή ρι ξη της κοι νω νίας εί ναιτο πιο δυ να τό στή ριγ μα για μια κυ βέρ νη -ση της Αρι στε ράς. Από τη μια πλευ ρά, ηε μπλο κή των με λών του ΣΥ ΡΙ ΖΑ στη δια- μόρ φω ση του προ γράμ μα τος ό χι μό νο ε -νι σχύει την ε σω κομ μα τι κή δη μο κρα τία,αλ λά και ε ξα σφα λί ζει την αυ το πε ποί θη -ση ό λων μας για να διευ ρύ νου με την ε -πιρ ροή μας στην κοι νω νία και να κά νου -με πρά ξη τις θέ σεις μας, ό ταν α να λά -βου με την κυ βέρ νη ση. Από την άλ ληπλευ ρά, ε πι θυ μού με την α νοι χτή συ ζή τη -ση με τους ερ γα ζό με νους, τα κοι νω νι κάκι νή μα τα, τους πα ρα γω γι κούς φο ρείςκαι τα εγ χει ρή μα τα στην κοι νω νι κή οι κο-

νο μία. Η συ ζή τη ση αυ τή σα φώς έ χει το χα ρα -

κτή ρα της α νταλ λα γής α πό ψεων και τηςπρο σπά θειας σύ γκλι σης στους στό χουςκαι τα μέ σα της πο λι τι κής. Αλλά ι διαί τε -ρη ση μα σία έ χει και κά τι α κό μα. Ανα ζη -τού με και νέες ι δέες για το πρό γραμ μάμας, ζη τά με να μας θέ σει η κοι νω νία νέαε ρω τή μα τα, που δεν έ χουν α κό μα α πα -

σχο λή σει το δη μό σιο διά λο γο.Για πα ρά δειγ μα, ό ταν συ ζη τά με για τις

δη μό σιες ε πι χει ρή σεις, πέ ρα α πό τις θέ- σεις μας, θέ λου με να α κού σου με ι δέεςγια το πώς μια δη μό σια ε πι χεί ρη ση μπο- ρεί να βο η θή σει την α νά πτυ ξη της κοι νω- νι κής οι κο νο μίας, πώς μπο ρεί να υ πο -στη ρί ξει τις μι κρές ε πι χει ρή σεις. Σε έ ναγε νι κό τε ρο πλαί σιο και μπρο στά στην πι-

θα νό τη τα α νά λη ψης της κυ βέρ νη σης,χρεια ζό μα στε ι δέες για το τι χρειά ζε ταινα αλ λά ξει στη δη μό σια διοί κη ση, για ναε μπε δω θεί μια δια φο ρε τι κή α ντί λη ψηγια το ρό λο του κρά τους και τις σχέ σειςτου με τον πο λί τη. Ανα μέ νου με τις 13 πε- ρι φε ρεια κές συ σκέ ψεις για το πρό γραμ -μά μας με με γά λο εν δια φέ ρον.

•

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΥΚΛΕΙ∆Η ΤΣΑΚΑΛΩΤΟ

Τα μνημόνια είναι κα θεστώς που πρέπει να ανατραπεί

Οι δη μο σκο πή σεις δεί χνουν τον ΣΥ ΡΙ ΖΑ στα θε ρά στην πρώ -τη θέ ση και με δυ να μι κή αυ το δυ να μίας. Την ί δια ώ ρα υ πάρ χειπράγ μα τι έ να ζή τη μα α που σίας πι θα νών πο λι τι κών συμ μά χων.Πώς πρέ πει να κι νη θεί ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ, προ κει μέ νου να μπο ρέ σει νατη ρή σει και τις συ γκε κρι μέ νες δε σμεύ σεις που έ χει πά ρει α -πέ να ντι στους πο λί τες;

Ως ρι ζο σπα στι κή Αρι στε ρά πρε σβεύου με πολ λά και πο λύ δια- φο ρε τι κά πράγ μα τα α πό ό σα έ χου με συ νη θί σει α πό τις κυ ρίαρ -χες μέ χρι πρό τι νος πο λι τι κές δυ νά μεις. Οι πο λι τι κοί σχη μα τι -σμοί, τα κόμ μα τα δεν μπο ρεί να α πο τε λούν ε λι τί στι κους μη χα -νι σμούς, δεν μπο ρεί να α πο κό πτο νται, να βρί σκο νται πά νω α πότην κοι νω νία και να λει τουρ γούν ε ρή μην της. Το ΠΑ ΣΟΚ (αλ λάκαι ο ΛΑ ΟΣ ή η ∆Η ΜΑΡ), για πα ρά δειγ μα, πλή ρω σε αυ τή την τα- κτι κή. Οι πο λι τι κές συμ μα χίες ή θα α ντα να κλούν τις κοι νω νι -κές διερ γα σίες ή θα ο δη γούν σε α διέ ξο δα. Ως εκ τού του, οι πο- λι τι κές συμ μα χίες, με τη στε νή έν νοια του ό ρου που υ πο νο εί ησυ ζή τη ση πε ρί έλ λει ψης αυ το δυ να μίας, α πο τε λούν κά τι δευ- τε ρεύον αυ τή τη στιγ μή. Πρω τεύον εί ναι να α να ζη τού με διαρ- κώς τις κοι νω νι κές συμ μα χίες. Οι κοι νω νι κές ορ γα νώ σεις, οιφο ρείς, τα σω μα τεία, οι κι νή σεις πο λι τών, τα κοι νω νι κά υ πο -κεί με να που προω θούν ε ναλ λα κτι κά, συλ λο γι κά εγ χει ρή μα τακοι νω νι κής και αλ λη λέγ γυας οι κο νο μίας, και έ να σω ρό άλ λοι

εί ναι, τε λι κά, η ζω ντα νή κοι νω νία με την ο ποία προ νο μια κά μάςεν δια φέ ρει να συμ μα χή σου με και να βρού με κοι νούς δρό μους.Έτσι στή νο νται στέ ρεα τα πο λι τι κά εγ χει ρή μα τα και α πο κτούντου λά χι στον την πο λι τι κή και ι δε ο λο γι κή η γε μο νία, πριν καν α -να ζη τή σουν την αυ το δυ να μία και τυ χόν πο λι τι κούς συμ μά -χους.

Ποια εί ναι η με γα λύ τε ρη α πει λή για τον ΣΥ ΡΙ ΖΑ το ε πό με νοδιά στη μα;

Να θεω ρή σει ως δε δο μέ νο ό τι η κυ βέρ νη ση εί ναι ξο φλη μέ -νη, ό τι δεν έ χει κα μία πι θα νό τη τα να ε κλέ ξει Πρό ε δρο και έ τσινα μην πά ρει σο βα ρά τη στρα τη γι κή του α ντι πά λου. Σε μια κυ- βέρ νη ση της Αρι στε ράς δε, να χά σει την αυ το νο μία του α πέ να -ντι στο κρά τος, οι κρα τι κοί θε σμοί να α πορ ρο φή σουν το ι κα νό -τε ρο πο λι τι κό δυ να μι κό, ο πο λι τι κός στο χα σμός, η θεω ρη τι κήκαι στρα τη γι κή α να ζή τη ση να μεί νει ε γκι βω τι σμέ νη στα ό ριατης κρα τι κής δια χεί ρι σης. Αν σκε φθού με τη γο η τεία που α -σκούν οι α ντι προ σω πευ τι κοί θε σμοί, το κοι νο βού λιο, η αυ το -διοί κη ση, οι κρα τι κές λει τουρ γίες, υ πάρ χει πά ντα φό βος να μαςλεί ψουν στε λέ χη για την κοι νω νία, για την αυ τοορ γά νω ση τωνπο λι τών, για ε ναλ λα κτι κά πα ρα δείγ μα τα στην αλ λη λεγ γύη καιτην πα ρα γω γή, για τον στο χα σμό και τον α να στο χα σμό στα ζη- τή μα τα του κοι νω νι κού με τα σχη μα τι σμού.

Η ελληνική κοινωνία αναζητά έναδιαφορετικό παράδειγμα οικονομικήςκαι κοινωνικής συγκρότησης, πέρα καιέξω από τις νεοφιλελεύθερες λογικέςτων Μνημονίων, γι’ αυτό στρέφεταιόλο και περισσότερο στον ΣΥΡΙΖΑ.

“

Αυ το δυ να μία και συμ μα χίες

1100 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Αλλη μια λέξη έχει προστεθεί στομνημονιακό «λεξικό» που στρε-βλώνει νοήματα για να κρύψει

στοχεύσεις, «αξιολόγηση». Την συναντή-σαμε σε διάφορους χώρους του δημο-σίου και τώρα ήρθε η σειρά της τοπικήςαυτοδιοίκησης.

Όπως εξηγεί στην «Εποχή» ο ΓιώργοςΧαρίσης, μέλος της Εκτελεστικής Επι-τροπής του ΜΕΤΑ - Μαχητική Εργατοϋ-παλληλική Ταξική Ανατροπή, «η κυβέρ-νηση έχει προδιαγράψει το αποτέλεσματης “αξιολόγησης”: μέχρι 60% των αξιο-λογούμενων εργαζομένων μπορεί ναβαθμολογηθεί ως “μέτριο”, μέχρι 25%ως “άριστο”, ενώ μέχρι 15% ως “ανί-κανο”. Αποκλείεται, δηλαδή, όλοι οι ερ-γαζόμενοι σε ένα δήμο να είναι “άριστοι”ή όλοι “μέτριοι”; Ποιος είναι αυτός πουπροαποφασίζει;» Μα η κυβέρνηση, πουέχοντας συγκεκριμένο αριθμό απολύ-σεων να καλύψει, προκαθορίζει πόσοιχρειάζεται να τεθούν σε διαθεσιμότηταστους 325 δήμους της χώρας και τουςβαφτίζει «ανίκανους». Μάλιστα, ζητάειαπό τους συναδέλφους και προϊσταμέ-νους τους να γίνουν «νονοί». Μια σειράαπό άλλες λέξεις έρχονται στο νου: δει-λία, υποκρισία, ανθρωποφαγία.

Επιπλέον, σύμφωνα με τον Γ. Χαρίση,«ζητήθηκε από τους δημάρχους ή τουςγενικούς διευθυντές των δήμων να κα-θορίσουν από πού θα προέρχεται το 15%των “ανίκανων”, συνολικά από όλες τιςυπηρεσίες του δήμου ή από μια συγκε-κριμένη υπηρεσία; Πρόκειται, δηλαδή,και για εργαλείο ώστε να κλείσουν κά-ποιες υπηρεσίες σε δήμους».

Τριπλή γραμμή άμυνας

Η στάση όσων αντιστέκονται σε αυτήντη λεγόμενη αξιολόγηση έχει τριπλήαξία, διότι υπερασπίζεται: τους εργαζό-μενους από περαιτέρω απολύσεις, τησταθερή και μόνιμη εργασία αλλά και τιςδημόσιες και κοινωνικές υπηρεσίες απότη διάλυση και την ιδιωτικοποίηση.«Αυτό που προέχει είναι μια πολιτικήστήριξης των δημόσιων υπηρεσιών, ιδι-αίτερα εκείνων που παρέχουν κοινωνικήστήριξη και έχουν άμεση ανάγκη οι πο-λίτες» συμπληρώνει ο Γ. Χαρίσης.

«∆εν μπορεί να μετακυλύεται η ευθύνηπου έχει η κυβέρνηση για την ελλιπή λει-τουργία δημοσίων υπηρεσιών, ότανλόγω των αποχωρήσεων και των συντα-

ξιοδοτήσεων, που δεν καλύφθηκαν μενέες προσλήψεις, δεν μπορούν να ικα-νοποιηθούν οι πραγματικές ανάγκες τωνδημοτών. Όταν μεγάλο μέρος των παρε-χόμενων υπηρεσιών καλύπτονται με επι-σφαλείς και ελαστικές σχέσεις εργασίας,ακόμα και σε θέσεις που απαιτούν εμ-πειρία, καταλαβαίνετε ότι η ποιότητατων υπηρεσιών θίγεται ευθέως. Όταν,π.χ. οι παιδικοί σταθμοί, εκκινούν τηλειτουργία τους με δίμηνες συμβάσειςστους παιδαγωγούς, καταλαβαίνετε τιείναι αυτό που υπονομεύει τις δημόσιεςυπηρεσίες» επισημαίνει ο ίδιος.

Επανέλεγχος προς μια κατεύθυνση

Η κυβέρνηση επέλεξε ως πεδίο σύγ-κρουσης με τους αντιστεκόμενους δή-μους το λεγόμενο επανέλεγχο των συμ-βάσεων, δηλαδή την αποκάλυψη τυχόνπλαστών πτυχίων ή πιστοποιητικών.Όπως εξηγεί ο Γ. Χαρίσης, «η κυβέρ-νηση προσπαθεί να σπιλώσει την αντί-σταση των δημάρχων, λέγοντας ότι αρ-νούνται τον έλεγχο για πλαστά πτυχία ήπιστοποιητικά. Η διαδικασία για τονεπανέλεγχο των φακέλων για τη μετα-

τροπή των συμβάσεων είναι μια ξεχωρι-στή διαδικασία, η οποία έχει αρχίσειπολύ καιρό και προχωράει. Ωστόσο, δενμπορεί η κυβέρνηση, για συμβάσεις πουμε αγώνες κερδήθηκε να γίνουν από με-ρικής απασχόλησης πλήρους και απόορισμένου χρόνου αορίστου, να έρχεταιμετά από είκοσι χρόνια και να αλλάζει τακριτήρια με τα οποία έγιναν οι μετατρο-πές των συμβάσεων».

Επιπλέον, τυχόν πλαστά δικαιολογη-τικά δεν αφορούν μόνο αυτούς που τακατέθεσαν αλλά και αυτούς που τα απο-δέχτηκαν, εν αγνοία ή εν γνώσει τους. Ηδιαδικασία επανελέγχου, όμως, δεν στο-χεύει σε πολιτικούς προϊστάμενους καιστο πελατειακό κράτος. «∆εν μπορείαυτοί οι οποίοι δεκαετίες τώρα ευθύνον-ται για τη σημερινή κατάντια του δημο-σίου, οι ίδιοι οι οποίοι χρησιμοποίησαντην αναξιοκρατία και το ρουσφέτι, σή-μερα στο όνομα της υλοποίησης των δε-σμεύσεων τους στην τρόικα, να λένε ότιφταίνε οι εργαζόμενοι ή οι συνδικαλι-στές ή οι δήμαρχοι» επισημαίνει ο Γ. Χα-ρίσης.

Zωή Γεωργούλα

Ποια είναι η αντίθεσή σας με τηναξιολόγηση που προωθείται στουςδήμους;

Στην εν λόγω αξιολόγηση προκα-θορίζεται ένα ποσοστό 15% τωνεργαζομένων στον κάθε δήμο πουθα πάρει βαθμολογία κάτω από τηβάση. Αυτοί οι άνθρωποι μπαίνουνστην πρώτη σειρά για διαθεσιμό-

τητα και για απόλυση, στη λίστα για τις 6.500 απολύ-σεις που αναζητούνται. Είναι, λοιπόν, σαφές ότι δενπρόκειται για πραγματική αξιολόγηση, αλλά για ψευδο-αξιολόγηση, αφού το 15% προϋπολογίζεται ως απορρι-πτέο πριν αξιολογηθεί. Αυτό σημαίνει ότι σε ένα δήμο400 εργαζομένων, όπως ο δήμος Χαλανδρίου, πρέπει ναχαρακτηρίσω 60 ανθρώπους ως ανίκανους. Πώς ορί-ζεται αυτό το ποσοστό, γιατί δεν είναι 25 ή 5%; Άραείναι άλλος ο στόχος και όχι η αξιολόγηση. Επίσης, πρό-κειται για μια συγκριτική αξιολόγηση των εργαζομέ-νων μεταξύ τους, χωρίς καμία αντικειμενικότητα. Ένατέτοιο σύστημα είναι διαλυτικό για κάθε διεύθυνση καιγια κάθε υπηρεσία.

Υπάρχει συντονισμένη αντίδραση από την πλευράτων δήμων;

Οι 320 από τις 325 δήμους ανά την Ελλάδα έχουν αν-τιταχθεί σε αυτή τη διαδικασία αξιολόγησης, με απο-φάσεις δημοτικών συμβουλίων και δημάρχων. Πρόκει-

ται για ευρύτατο κίνημα μέσα στην αυτοδιοίκηση πουαντιδρά και εκτείνεται πέρα από τα σωματεία των ερ-γαζομένων, στους αιρετούς γιατί γίνεται κατανοητό ότιαυτή η στόχευση της απόρριψης του 15% των εργαζο-μένων στους δήμους είναι η χαριστική βολή στο επί-πεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών στους δημότες.

Περιγράψτε μας τη σημερινή εικόνα στις υπηρεσίεςτου δήμου.

Ήδη οι δήμοι λειτουργούν με μειωμένο προσωπικό.Στο Χαλάνδρι, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ο δήμοςέχει χάσει 150 εργαζόμενους με συνταξιοδοτήσεις και50 εργαζόμενους με διαθεσιμότητα, σχολικούς φύλα-κες, καθαρίστριες και δημοτική αστυνομία. Ο δήμοςαυτός, λοιπόν, έχει στερηθεί το ένα τρίτο του προσω-πικού του. Το 2009, ο δήμος μας είχε εννέα παιδικούςσταθμούς, που φιλοξενούσαν 800 περίπου παιδιά, καισήμερα έχει τέσσερις, που φιλοξενούν 365. Η καθαριό-τητα δουλεύει με το ένα τρίτο του μόνιμου προσωπι-κού το οποίο προβλέπεται από τον οργανισμό τουδήμου, δηλαδή με 40 ανθρώπους αντί των 120. Είναι αν-τιληπτό ότι καμία υπηρεσία ή παροχή του δήμου δενμπορεί να λειτουργήσει λόγω έλλειψης προσωπικού.Ενώ, λοιπόν, υπάρχει αυτή η κατάσταση, έρχεται η κυ-βέρνηση με την ψευδοαξιολόγηση και τον επανέλεγχοτων συμβάσεων να βάλουν στο στόχαστρο και να απο-λύσουν κι άλλο κόσμο. Αυτό είναι αδύνατο να περάσει.Μετά δεν θα υφίσταται δήμος.

Ποιος είναι ο στόχος των δήμων που κινητοποιούν-ται και αρνούνται να παραδώσουν στοιχεία για τηναξιολόγηση;

Να κατοχυρωθούν οι εργαζόμενοι στο δήμο και να γί-νουν άμεσα προσλήψεις στις κρίσιμες κοινωνικές υπη-ρεσίες που μπορεί να παρέχει ο δήμος. Ειδικά στοντομέα των υπηρεσιών όπου υπάρχουν ανταποδοτικάτέλη, που πρόκειται για εισπράξεις των δήμων που δενέχουν κανένα δημοσιονομικό κόστος, χρειάζεται ναεπιτραπούν οι προσλήψεις, αφού είναι άμεσα ανταπο-δοτικές στους δημότες. Ωστόσο, απαγορεύουν τιςπροσλήψεις ακόμα και σε αυτές τις υπηρεσίες που δενέχουν κανένα κόστος για το κράτος. Παράλληλα, πρέπεινα υπάρχουν μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίαςγια όλο το προσωπικό των δήμων, ώστε να καλυφθούνοι πραγματικές ανάγκες των δημοτών.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα αυτού του αγώνα;Η κυβέρνηση επιδεικνύει πανικό, ακριβώς επειδή το

μέτωπο ενάντια σε αυτές τις επιλογές ξεπερνά το όριοτων αριστερών δημάρχων και παρατάξεων και συν-τάσσονται αυτοδιοικητικοί από διάφορες πολιτικές καιιδεολογικές καταβολές. Ο κόσμος που ζει την αυτοδι-οίκηση καθημερινά κατανοεί την αγωνία προκειμένουνα προσφέρονται οι υπηρεσίες στους δημότες, γι’ αυτόκαι πολλές αποφάσεις δημοτικών συμβουλίων για τηνάρνηση παροχής στοιχείων, όπως και του Χαλανδρίου,είναι ομόφωνες. Το μέτωπο συνεχώς διευρύνεται.

∆εν μπορεί αυτοί οι οποίοι ευθύνονται για τησημερινή κατάντια του δημοσίου, οι ίδιοι οι οποίοιχρησιμοποίησαν την αναξιοκρατία και τορουσφέτι, σήμερα στο όνομα της υλοποίησης τωνδεσμεύσεων τους στην τρόικα, να λένε ότι φταίνεοι εργαζόμενοι ή οι δήμαρχοι.

“ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ∆ΗΜΟΥΣ

Τo χρονικότης προαναγγελθείσας απόλυσηςΟ αριθμός των απολύσεων που πρέπει να επιτευχθεί έχει δοθεί, 6.500. Το ποσοστό των εργαζομένων που πρέπει να απολυθούν στους δήμους έχει προϋπολογιστεί, 15%. Τι μένει; Οι άνθρωποι που αντιστέκονται.

Αν επιτρέψουμε την «αξιολόγηση», δεν θα υφίστανται δήμοιΣυνέντευξη με τον δήμαρχο Χαλανδρίου, Σίμο Ρούσσο

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 1111ΠΟΛΙΤΙΚΗ

To Φεστιβάλ των Νέων ΣΥΡΙΖΑ στατρίτα του γενέθλια γίνεται τεσσά-ρων ημερών και μας καλεί να γιορ-

τάσουμε και να κινητοποιηθούμε, στις 2, 3,4 και 5 Οκτώβρη, «στον απόηχο των πλού-σιων κινηματικών διεργασιών της περιό-δου (∆ΕΘ, αντιφασιστικός Σεπτέμβρης2014, resist TAΙΠΕ∆)». Εκεί, στην Πανεπι-στημιούπολη του Ζωγράφου, «το αίτηματης ανατροπής της αντικοινωνικής πολι-τικής της λιτότητας και των μνημονίωνσυναντιέται με το όραμα της κοινωνικήςαλλαγής, της ισότητας και της εξάλειψηςτων διακρίσεων. Μέσα σε μια συνθήκηδιαρκούς όξυνσης των κοινωνικών αντι-θέσεων και των ανισοτήτων μοιραζόμα-στε τις αγωνίες μας και σχεδιάζουμε τομέλλον μας πέρα από το νεοφιλελευθερι-σμό».

Στο επίκεντρο των συζητήσεων θαείναι «η αντιφασιστική δράση, οι σύγχρο-νοι εργατικοί αγώνες στην Ελλάδα καιστον υπόλοιπο κόσμο, οι διεθνείς εξελί-ξεις, οι εναλλακτικές μορφές συνεταιρι-στικής δραστηριότητας, η συλλογική δη-μιουργία και οι πρωτοβουλίες αλληλεγ-γύης, που θα αποτελέσουν εφαλτήριο γιαπλούσιο προβληματισμό και ανταλλαγήεμπειριών».

Tην Κυριακή θα πραγματοποιηθεί η κεν-τρική εκδήλωση με ομιλία του Αλέξη Τσί-

πρα, προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ.Εκτός από τις πολιτικές συζητήσεις και

τα workshops κεντρική θέση στη διοργά-νωση έχουν οι συναυλίες, οι θεατρικέςπαραστάσεις καθώς και άλλα διαδραστικάδρώμενα. Επίσης, όπως κάθε χρόνο, στοχώρο του φεστιβάλ θα φιλοξενηθούνκαλλιτεχνικές, αντιφασιστικές και lgbtqiσυλλογικότητες, συλλογικές συνεταιρι-στικές πρωτοβουλίες, μεταναστευτικέςκουζίνες κ.ά. Πιο συγκεκριμένα, το μου-σικό πρόγραμμα θα περιλαμβάνει:

Την Πέμπτη 2/10, στην κεντρική σκηνή,οι JazzMatazz, οι The Speakeasies SwingBand, οι Gadjo Dilo και οι Penny & TheSwingin’ Cats.

Στο λαϊκό πάλκο, ικαριώτικο γλέντι μετους Παίδες εν Καμίνω και φίλοι (φωνήΣτέλιος Γαλανός και Γιάννα Βράτιμου,βιολί Γιώργος Πλίστακας).

Την Παρασκευή 3/10, στην κεντρικήσκηνή, οι Άγνωστος χειμώνας και Ταφλάθος (ψυχοδράμα 07), οι Cafι Aman και οιΙmam Baildi.

Στο λαϊκό πάλκο, οι Χειμερινοί Κολυμ-βητές και Ρεμπέτικο.

Το Σάββατο 4/10, στην κεντρική σκηνή,η Θεοδοσία Στίγκα, η Πίτσα Παπαδοπού-λου και ο Γιώργος Μαργαρίτης.

Στο λαϊκό πάλκο, κρητικό γλέντι μετους: ∆ημήτρη Σγουρό, ∆ημήτρη Σιδερή,

Έκτορα Κυριάκου και Γιάννη Παπατζανή.Την Κυριακή 5/10, στην κεντρική σκηνή,

ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, οι Shantel& Bucovina Club Orkestar, οι Shazman καιοι Melios Balkana Mama.

Στο λαϊκό πάλκο, οι «Χορδίζοντας τονήλιο» (παράσταση με λόγο, μουσική

και ποίηση) και ηΑντιγόνη Μπασακάρου.Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ διοργανώνε-

ται, σε επιμέλεια του εικαστικού ΑνδρέαΓεωργιάδη, ένας εικαστικός περίπατοςστο χώρο. Εκεί θα παρουσιαστεί η ουτο-πία ως εικαστικός λόγος, μέσα από ανατυ-πώσεις σπουδαίων ζωγραφικών έργωναπό όλο τον κόσμο σε μεγάλα λάβαρα.

Επίσης θα φιλοξενηθούν θέατρο δρό-μου, ακροβατικά, αθλητικές δραστηριότη-τες, προβολές ταινιών και δύο φωτογρα-φικά αφιερώματα: ένα με αφορμή τη συμ-πλήρωση 100 χρόνων ζωής του ελληνι-κού κινηματογράφου καθώς κι ένα μεπηγή έμπνευσης το νεορεαλιστικό ρεύμαστο μεταπολεμικό ιταλικό κινηματο-γράφο. Τέλος, όπως κάθε χρόνο ο χώροςτου φεστιβάλ και φέτος υποδέχεταινέους δημιουργούς και τα έργα τους. Ανα-λυτικές πληροφορίες για το πολιτιστικόμέρος αλλά και το συνολικό πρόγραμματου φεστιβάλ διαθέσιμες στον ηλεκτρο-νικό σύνδεσμο: festival.neolaiasyriza.gr

•

Του Νάσου Χατζητσάκου

«Κάτω από τη βάση» βάζει στη συγ-κυβέρνηση, όχι η αντιπολίτευση,αλλά το Γραφείο Προϋπολογισμούτης Βουλής για το μέτρο του ελάχι-στου εγγυημένου εισοδήματος τοοποίο αποτελεί ένα από τα ισχυράεπικοινωνιακά «χαρτιά» της Ν∆ καιτου ΠΑΣΟΚ. Από το θεσμό αυτό, οοποίος θα εφαρμοστεί πολιτικάμόλις σε 13 δήμους (με «υποσχετική»επέκτασης για το… μέλλον) πρόκει-ται να ωφεληθεί από το 0,4% έως το2%, στην καλύτερη περίπτωση, τουσυνόλου των πολιτών που διαβιούνκάτω από τα όρια της φτώχειας!

Σήμερα, με βάση την ενδιάμεση έκ-θεση για τις «πολιτικές ελάχιστουεισοδήματος στην Ευρώπη και

στην Ελλάδα», 2,5 εκατομμύρια άνθρω-ποι βρίσκονται κάτω από το χρηματικόόριο της σχετικής φτώχειας. Απλά, αυτόσημαίνει ότι οι πολίτες αυτοί ζουν μεκατά πολύ λιγότερα από 430 ευρώ τομήνα! Επιπλέον, 3,8 εκατομμύρια άν-θρωποι βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειαςλόγω υλικών στερήσεων και ανεργίας,με την Ελλάδα να συγκαταλέγεται στηνομάδα των χωρών με τη μεγαλύτερηφτώχεια (23,1%).

Τι σημαίνει αυτό; Τα αρμόδια κυβερ-νητικά στελέχη έχουν υποσχεθεί ότι οθεσμός του ελάχιστου εγγυημένου εισο-δήματος θα ξεκινήσει φέτος, από το Νο-έμβριο, σε 13 δήμους της χώρας* (ανα-κοινώσεις αναμένεται να κάνει ο πρωθυ-πουργός Α. Σαμαράς στα μέσα Οκτω-βρίου). Εφόσον τα μνημόνια το επιτρέ-ψουν, μετά από 2 χρόνια θα επεκταθεί σεόλη τη χώρα, με τον αριθμό των δικαιού-χων να φτάνει στις 700.000.

Θεσμός - φούσκα

Όμως, όπως προκύπτει από το περιε-χόμενο της ενδιάμεσης έκθεσης του Γρα-φείου Προϋπολογισμού της Βουλής, ταδεδομένα πάνω στα οποία έχει διαμορ-

φωθεί η πιλοτική -και μεταγενέστερα,πλήρης- εφαρμογή του θεσμού, τον κα-θιστούν εκ των προτέρων αναποτελε-σματικό και, εν τέλει, «φούσκα».

Στην πιλοτική εφαρμογή του εκτιμάταιότι ο αριθμός των ωφελουμένων θα κι-νηθεί από 10.000 έως και -στην καλύ-τερη περίπτωση- 50.000 φτωχά άτομα.Ακόμη και εάν, υποθετικά, ο θεσμός επε-κταθεί σε όλη την Ελλάδα, σύμφωνα μετην κυβέρνηση οι δικαιούχοι δεν θα ξε-περάσουν τις 700.000. Αρα, ελάχιστο εγ-γυημένο εισόδημα θα λάβουν από το…2017 και μετά το 28% από το σύνολο των

εχόντων πραγματική ανάγκη στήριξης.Σημειώνεται ότι η δαπάνη της πιλοτι-

κής εφαρμογής του για το διάστημα2013 - 2014 ανέρχεται μόλις σε 20 με 30εκατ. ευρώ και το ποσό του Ε.Ε.Ε. ξεκινάαπό το «παχυλό» ποσό των 200 ευρώ γιαάγαμο και αυξάνεται ανάλογα με την οι-κογενειακή κατάσταση του δικαιούχου.Στην περίπτωση των εγγάμων προστί-θενται 100 ευρώ για κάθε ενήλικο μέλοςτης οικογένειας πέραν του συζύγου και50 ευρώ για κάθε τέκνο. Έτσι ένα ζευ-γάρι με δύο ανήλικα παιδιά χωρίς καμίαπηγή εισοδήματος θα λάβει το σύνολο

του Ε.Ε.Ε., δηλαδή 400 ευρώ.

4 «φάουλ» της κυβέρνησης

Στην ενδιάμεση έκθεση του ΓραφείουΠροϋπολογισμού επισημαίνονται μιασειρά παραλείψεων και λαθών τα οποίακαθιστούν το θεσμό αναποτελεσματικό,πριν ακόμη ξεκινήσει. Στην έκθεση τονί-ζεται συγκεκριμένα ότι θα πρέπει, πριντην πιλοτική εφαρμογή του, να επιλυ-θούν μεταξύ άλλων ζητήματα τα οποίαπαραμένουν εκκρεμή και αφορούν:

- Στην αναδιάταξη των κοινωνικών δα-πανών

- Στον προσδιορισμό των πραγματικώνεισοδημάτων, έτσι ώστε να μην αποκλεί-ονται οι πραγματικοί δικαιούχοι

- Στον περιορισμό της γραφειοκρατι-κής διαδικασίας και

- κατά την επιλογή των ∆ήμων, σύμ-φωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμούτης Βουλής, είναι σημαντικό να ελεγχθείεάν αυτοί οι ∆ήμοι χαρακτηρίζονται απόυψηλούς δείκτες φτώχειας και από συγ-κέντρωση ευπαθών ηλικιακών ομάδων.Παράλληλα, πρέπει να ελεγχθεί εάν οι∆ήμοι αυτοί διαθέτουν οργανωμένεςδομές για τη υλοποίηση του μέτρου.

Σημείωση

* Οι 13 δήμοι της πιλοτικής εφαρμογήςείναι: για την Περιφέρεια Αττικής, η Καλ-λιθέα, για την Περιφέρεια Πελοποννήσου,Τρίπολης, για την Περιφέρεια Στερεάς Ελ-λάδας, Χαλκίδας, για την Περιφέρεια ∆υ-τικής Μακεδονίας, Γρεβενών, για την Πε-ριφέρεια Ηπείρου, Ιωαννίνων, για την Πε-ριφέρεια Θεσσαλίας, Καρδίτσας, για τηνΠεριφέρεια Ιονίων Νήσων, Λευκάδας, γιατην Περιφέρεια Κρήτης, Μαλεβιζίου, γιατην Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου, Σύρου, γιατην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, Σάμου,για την Περιφέρεια ∆υτικής Ελλάδας,Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου, για την Περι-φέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Έδεσσας,για την Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας - Θρά-κης, ∆ράμας (Πηγή: Ενδιάμεση έκθεσηΓραφείου Προϋπολογισμού Βουλής).

Στους δρόμους της ανατροπής σμιλεύουμε το μέλλον!3ο Φεστιβάλ Νεολαίας ΣYΡΙΖΑ, 2, 3, 4 και 5 Οκτώβρη, στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου

ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΕΙΣΟ∆ΗΜΑ

Ψίχουλα για την κοινωνία των 400 ευρώ

Με βάση την ενδιάμεση έκθεση για τις «πολιτικέςελάχιστου εισοδήματος στην Ευρώπη και στην Ελ-λάδα», 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται κάτωαπό το όριο της σχετικής φτώχειας. Επιπλέον, 3,8εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε κίνδυνο φτώ-χειας, με την Ελλάδα να συγκαταλέγεται στηνομάδα των χωρών με τη μεγαλύτερη φτώχεια(23,1%).

“

1122 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Της Μυρτώς Τσακατίκα*

Το πρωί της 19ης Σεπτεμβρίου όλα είχαν κριθεί.Το 45% των Σκωτσέζων είχε ψηφίσει υπέρ τηςανεξαρτησίας από το Ηνωμένο Βασίλειο. Το

55% είχε δώσει τη νίκη στην συνέχιση της Ένωσης. Ηδιαφορά των δέκα μονάδων που τελικά διαμορφώ-θηκε ήταν έκπληξη για πολιτικούς, πολίτες και δη-μοσκόπους, καθώς οι ενδείξεις τις τελευταίες εβδο-μάδες έδειχναν σύγκλιση των δύο πλευρών, πολύκοντά στο 50%. Ενώ στο μεγαλύτερο κομμάτι τηςκαμπάνιας υπήρχε σημαντικό προβάδισμα υπέρ τηςΈνωσης, η καμπάνια υπέρ της ανεξαρτησίας το τε-λευταίο διάστημα έκανε μεγάλο δημοσκοπικό άλμα,είχε πολύ εντονότερη παρουσία στους δρόμους καιστις πλατείες και αποτέλεσε την κινητήριο δύναμητης εντυπωσιακής λαϊκής κινητοποίησης που συνό-δευσε τη δημόσια συζήτηση και συνέβαλε στο 84%της συμμετοχής στο δημοψήφισμα. Ήταν λοιπόνσκωτσέζικο ντους ό,τι προηγήθηκε, αλλά και ό,τιέπεται αυτού του δημοψηφίσματος, με απρόβλεπτεςαλλαγές στη θερμοκρασία.

Ρόλο κλειδί έπαιξε ο φόβος

Το 45% των «χαμένων» του δημοψηφίσματος ήτανστο μεγαλύτερο μέρος τους κάτοικοι των εργατικώνπεριοχών της πάλαι πότε «κόκκινης» όχθης του πο-ταμού Κλάιντ, των κλειστών ναυπηγείων και τηςαποβιομηχάνισης. Πρόκειται για περιοχές που πε-ριέχουν θύλακες με υψηλότατα ποσοστά ανεργίας,φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό. Οι υποστηρικτέςτης ανεξαρτησίας ήταν επίσης περισσότερο νέοι, με-ταξύ 25 και 40 ετών, ενώ τα χαμηλότερα ποσοστάυπέρ της ανεξαρτησίας προήλθαν από τις μεγαλύτε-ρες ηλικίες, ιδίως των άνω των 65. Οι νέοι, κάτοικοιτων μεγάλων πόλεων της κεντρικής ζώνης της Σκω-τίας, που αντιπροσωπεύουν τα πιο δυναμικά και δη-μιουργικά τμήματα της χώρας τόσο οικονομικά όσοκαι πολιτιστικά. Απέναντί τους οι άνω των 65, ηγενιά που γαλουχήθηκε στη «χρυσή» περίοδο τουβρετανικού μεταπολεμικού κοινωνικού κράτους, τουγενναιόδωρου Εθνικού Συστήματος Υγείας και τωνυψηλών προδιαγραφών πολιτιστικών θεσμών όπωςτο BBC. Η γενιά που τελικά φοβήθηκε ότι η ανεξαρ-τησία θα πλήξει τις συντάξεις.

Ο φόβος – κυρίως αυτών που είχαν κάτι να χάσουν- δείχνει να έπαιξε ρόλο κλειδί στην διαμόρφωση τουτελικού αποτελέσματος. Η καμπάνια του φόβου (τοproject fear, όπως το βάφτισαν οι επικεφαλής τηςκαμπάνιας υπέρ του «Ναι» ) περιελάμβανε ένα τοξικόκοκτέιλ αρνητικών επιχειρημάτων για τις οικονομι-κές συνέπειες της ανεξαρτησίας από τη μεριά τωνπολιτικών κομμάτων που πλέον στη Σκωτία αντιμε-τωπίζονται από ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού ωςδυνάμεις του εκτός των (Σκωτσέζικων) τειχών βρε-

τανικού πολιτικού κετεστημένου, δηλαδή των Συν-τηρητικών, των Φιλελεύθερων και των Εργατικών),ανακοινώσεις μεγάλων τραπεζών και επιχειρήσεωνότι σε περίπτωση ανεξαρτησίας θα μετακινήσουν τηςέδρα τους στην Αγγλία, αναλύσεις εγχώριων καιξένων οικονομολόγων (ιδιαίτερη αίσθηση έκανε πα-ρέμβαση συνεργάτη της Deutch Bank) που έδειχναννομισματική αστάθεια, φυγή κεφαλαίων, απώλεια ει-σοδημάτων και θέσεων εργασίας και την στάση τηςμεγάλης πλειοψηφίας των μέσων μαζικής ενημέρω-σης (συμπεριλαμβανομένου και του BBC) που στήρι-ξαν ρητά ή άρρητα την πλεuρά της Ένωσης.

∆εν έφτανε όμως το μαστίγιο, την τελευταία στιγμήβγήκε και το καρότο. Λίγες μέρες πριν το δημοψή-φισμα δόθηκε δια στόματος του πρώην πρωθυπουρ-γού των Εργατικών, Γκόρντον Μπράουν, n υπόσχεσηεκ μέρους των τριών κομμάτων «του Λονδίνου» γιαμεγαλύτερη αποκέντρωση. Αμέσως μετά το δημοψή-φισμα, είπε ο Μπράουν, το σκωτσέζικο κοινοβούλιοθα είχε να λαμβάνει σημαντικές επιπλέον αρμοδιό-τητες, κυρίως όσον αφορά τη φορολογία και το κρά-τος πρόνοιας, βασικά αιτήματα των κομμάτων πουυποστήριξαν την ανεξαρτησία, πέραν της δημοκρα-τικής αυτοδιάθεσης. Θεωρήθηκε ιδιαίτερα σημαντικήαυτή η δέσμευση τόσο για την κινητοποίηση της τε-λευταίας στιγμής, όσο και την προσέλευση στις κάλ-πες των υποστηρικτών της Ένωσης, της λεγόμενης«σιωπηλής πλειοψηφίας» που σε όλη τη διάρκεια τηςκαμπάνιας δεν είχε εκτεθεί δημόσια, τουλάχιστον όχιστον ίδιο βαθμό που το έκαναν οι υποστηρικτές τηςανεξαρτησίας.

Πιέσεις για αποκέντρωση εξουσιών

Παρά τη νίκη που κατήγαγαν οι υπέρμαχοι τηςΈνωσης, όπως όλα δείχνουν, το δημοψήφισμα έχειανοίξει τον ασκό του Αιόλου στο Ηνωμένο Βασίλειο.Ενώ ο πρωθυπουργός έχει ήδη ορίσει τον λόρδο Κέλ-βιν ως διαμεσολαβητή για την μελλοντική αποκέν-τρωση εξουσιών, οι χαμένοι του δημοψηφίσματοςέχουν ήδη αρχίσει να πιέζουν για την τήρηση αυτήςτης υπόσχεσης, υποστηρίζοντας ότι σε περίπτωσηπου αυτό δεν συμβεί θα πρόκειται για μεγάλη απάτησε βάρος των σκωτσέζων ψηφοφόρων. Επιπλέον,άλλα τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου, συμπερι-λαμβανομένης της Ουαλίας, της Βόρειας Ιρλανδίαςαλλά και περιοχών της Βόρειας Αγγλίας επίσης ζη-τούν μεγαλύτερη αυτονομία. Η ευρωσκεπτικιστικήκαι ξενοφοβική πτέρυγα των Συντηρητικών ζητά τηδιευθέτηση του «αγγλικού ζητήματος», παράλληλαμε την αποκέντρωση. ∆ηλαδή να μην ψηφίζουν οι μηάγγλοι βουλευτές σε ζητήματα που αφορούν την Αγ-γλία. Οι Εργατικοί και οι Φιλελεύθεροι μιλούν γιατην ανάγκη μιας συνολικότερης νέας Συνταγματικήςδιευθέτησης στη χώρα.

Από την επόμενη μέρα του δημοψηφίσματος, είναι

έντονες οι πολιτικές διεργασίες στη Σκωτία, με ορί-ζοντα τις εθνικές εκλογές του 2016. Ο ηγέτης τουΣκωτσέζικου Εθνικού Κόμματος, του κόμματος πουηγήθηκε της καμπάνιας για την ανεξαρτησία μεατζέντα τη δημοκρατική αυτοδιάθεση, την ενίσχυσητου κοινωνικού κράτους, την απομάκρυνση του πυ-ρηνικού οπλοστασίου από το έδαφος της Σκωτίας,μια νέου τύπου πράσινη ανάπτυξη, την πολυπολιτι-σμικότητα και την ενθάρρυνση της μετανάστευσης, οΆλεξ Σάλμοντ, παραιτήθηκε, δηλώνοντας ότι το θέματης ανεξαρτησίας διευθετήθηκε για αυτή τη γενιά,αλλά «το όνειρο δεν θα πεθάνει ποτέ». Η πιθανότερηως αντικαταστάτριά του, Νίκολα Στέρτζον, κατά πολ-λούς το μεγάλο αστέρι της καμπάνιας αυτής, σε αν-τίθεση με τον προκάτοχό της δεν δεσμεύτηκε ότι δενθα επιδιώξει νέο δημοψήφισμα.

Η κινηματική δυναμικήμεταφέρεται στα κόμματα

Σημαντική εξέλιξη η αναμενόμενη κατάρρευση τηςψήφου των Εργατικών στη Σκωτία στις επόμενεςεκλογές, που ακολουθεί την εκλογική εξαφάνιση τωνΣυντηρητικών μετά τη δεκαετία του ‘80. Νέες πολι-τικές δυνάμεις καλούνται να καλύψουν το κενό. Με-γάλη εντύπωση προκαλεί η επιτυχία του διαδικτυα-κού καλέσματος προς το 45% των «χαμένων» να εν-ταχθεί στα κόμματα που υποστήριξαν την καμπάνιαυπέρ της ανεξαρτησίας. Η κινηματική δυναμική τηςκαμπάνιας υπέρ του «ναι» στην ανεξαρτησία δείχνεινα μεταφέρεται στα κόμματα. Το Εθνικό κόμμα είναιο μεγάλος κερδισμένος, διπλασιάζοντας τα μέλη τουαπό 25 σε 50 χιλιάδες μέσα σε μια εβδομάδα. Αντί-στοιχα οι Πράσινοι από 2,5 χιλιάδες μέλη έφτασαντις 5 χιλιάδες. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σκωτίαςδέχθηκε 2 χιλιάδες αιτήματα για νέα μέλη. Με ενδια-φέρον αναμένεται η ανακοίνωση καινούριου κόμμα-τος της ριζοσπαστικής αριστεράς από τη νέα γενιάτων ακτιβιστών που προέρχονται από τα κινήματακαι μικρότερες αριστερές ομάδες, οι οποίοι έπαιξανσημαντικό ρόλο στην επικράτηση του στρατοπέδουτου «ναι» στις φτωχές γειτονιές της Γλασκώβης καιτου Νταντί αλλά και στην κινητοποίηση των νέωνψηφοφόρων μέσα από τα social media. Πρόκειται γιατους πρωταγωνιστές του Radical Independence Cam-paign, που συνένωσε όλες τις πολιτικές και κινημα-τικές δυνάμεις πέραν του (σοσιαλδημοκρατικού)Εθνικού κόμματος κάτω από μια κοινή πλατφόρμαπροβληματισμού και δράσης. Μια νέα Σκωτία, λένε,είναι δυνατή!

* Η Μ. Τσακατίκα είναι καθηγήτρια ΠολιτικήςΕπιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης.

ΟΗΕ: Έκτακτη σύνοδοςγια το κλίμαΠαρά τη συμμετοχή 120 χωρών καιτη στροφή των ΗΠΑ, η στάση τηςΚίνας και Ινδίας μειώνουν τα περι-θώρια αισιοδοξίας. σελ. 13

Ιταλία: Ο Ρέντσι επιτίθεταιστον κόσμο της εργασίαςΟ πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσιπροσπαθεί να αλλάξει επί τα χείρωτην εργατική νομοθεσία, καταργώνταςτο άρθρο 18.. σελ. 15ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

ΜΕΤΑ ΤΟ ∆ΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΤΙ;

Σκωτσέζικο ντους “Η κινηματική δυναμικήτης καμπάνιας υπέρ του“ναι” στην ανεξαρτησίαδείχνει να μεταφέρεταιστα κόμματα. Μεγάληεντύπωση προκαλεί ηεπιτυχία τουδιαδικτυακούκαλέσματος προς το 45%των “χαμένων” ναενταχθεί στα κόμματαπου υποστήριξαν τηνκαμπάνια υπέρ τηςανεξαρτησίας.

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 1133∆ΙΕΘΝΗ

www.twitter.com/BelgradePride

Στους δρό μουςμε πε ρη φά νια

Πα ρά τις α πει λές και τιςα ντι συ γκε ντρώ σεις που

ε τοι μά ζουν η ε θνι κι στι κή ορ -γά νω ση Dveri και η πα ρα θρη -σκευ τι κή Istinoliublje, οι α κτι -βι στές/στριες του LGBT κι νή -μα τος δη λώ νουν ό τι θα δια δη -λώ σουν σή με ρα στο Gay PrideParade του Βε λι γρα δίου. Ναση μειω θεί, ό τι η πα ρέ λα ση δενέ χει γί νει τα τε λευ ταία χρό νια,ε πει δή η α στυ νο μία την α πα γό -ρευ σε ύ στε ρα α πό την ά γριαε πί θε ση με πέ τρες και μπου -κά λια που δέ χτη καν οι δια δη -λω τές/τριες το 2010, με τη δι -καιο λο γία ό τι δεν μπο ρού σε ναεγ γυη θεί την α σφά λεια.

www.facebook.com/pages/Block-BCE-Napoli-2-Ottobre

Μπλο κά ρου μεστους τρα πε ζί τες

Ξε κί νη σαν οι προ ε τοι μα -σίες δια φό ρων ορ γα νώ -

σεων για την με γά λη κι νη το -ποίη ση της Πέ μπτης στη Νά πο -λη, ό που οι δια δη λω τές θαπρο σπα θή σουν να μπλο κά ρουντο χώ ρο στον ο ποίο έ χει προ -γραμ μα τι στεί η συ νά ντη ση τουδιοι κη τι κού συμ βου λίου της Ε -ΚΤ με τους διοι κη τές των ι τα -λι κών τρα πε ζών. Εμπνευ σμέ -νοι α πό τις η μέ ρες του 1943(28 Σε πτεμ βρίου -1 Οκτω -βρίου) ό ταν η πό λη ε πα να στά -τη σε ε νά ντια στη να ζι στι κήκα το χή, οι δια δη λω τές κα λούνγια μια νέα α πε λευ θέ ρω ση α πότις τρά πε ζες που ο δη γούντους λα ούς στην ε ξα θλίω ση.

www.mareablancasalud.blogspot.com

∆ω ρεάν υ γεία γιαό λους

Χι λιά δες άν θρω ποι δια -δή λω σαν την Κυ ρια κή

στη Μα δρί τη, με α φορ μή τησυ μπλή ρω ση δύο χρό νων α πότην ψή φι ση του νο μο θε τι κούδια τάγ μα τος 16/2012, ζη τώ -ντας ε δώ και τώ ρα την κα τάρ -τι σή του. Με το συ γκε κρι μέ νοδιά ταγ μα α πο κλείο νται α πό τιςδω ρεάν πα ρο χές υ γείας πε ρί -που 900.000 άν θρω ποι με η πα -τί τι δα C, ε νώ θύ μα τα της α -νάλ γη της πο λι τι κής του Ρα χόιεί ναι και οι με τα νά στες χω ρίςχαρ τιά, που πρέ πει να πλη ρώ -νουν κά θε χρό νο 710 ευ ρώ γιανα μπο ρούν να ε ξε τά ζο νταιστα δη μό σια νο σο κο μεία.

∆η μή τρης Γκι βί σηςgivisisdim@yahoo.gr

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

Του Γιάννη Τσιρώνη*

Με τον γενικό γραμματέα τουΟΗΕ Μπαν Κι Μουν να δηλώ-νει ότι: «∆εν ήρθαμε εδώ για

να συζητήσουμε αλλά για να γράψουμειστορία», η έκτακτη σύνοδος για τηνκλιματική αλλαγή, που πραγματοποι-ήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου στην ΝέαΥόρκη, πέρασε στην ιστορία.

Πρώτα συμπεράσματα

Η συνδιάσκεψη δεν είναι δυνατόν νααξιολογηθεί από τα αποτελέσματα της,αφού σκοπό είχε να προετοιμάσει τησυνδιάσκεψη του Παρισιού το 2015.Τα συμπεράσματα όμως είναι σημαν-τικά:

• Στο άνοιγμα της ομιλίας του ο πρό-εδρος Ομπάμα δήλωσε «Από όλες τιςάμεσες προκλήσεις που θα συζητή-σουμε στην σύνοδο - την τρομοκρατία,την αστάθεια, την ανισότητα, τις ασθέ-νειες - υπάρχει ένα ζήτημα που θα επη-ρεάσει τον αιώνα μας πιο δραματικάαπό ότι οποιαδήποτε άλλο, και είναι ηεπείγουσα και αυξανόμενη απειλή τηςκλιματικής αλλαγής», σηματοδοτών-τας μια ριζική στροφή των ΗΠΑ σεσχέση με την άγονη διάσκεψη της Κο-πεγχάγης το 2009.

• Στον αντίποδα οι απουσίες τωνηγετών της Κίνας και της Ινδίας, τουπρώτου και τρίτου (μετά τις ΗΠΑ) ρυ-παντών παγκοσμίως, ίσως αποκτούνμεγαλύτερη βαρύτητα, ιδιαίτερα λόγωκαι της απουσίας του πρωθυπουργούτης Αυστραλίας.

• Σημαντική εξέλιξη είναι η ενίσχυσητου Πράσινου Ταμείου για το κλίμα,που μέχρι πρόσφατα παρέμενε σταχαρτιά λόγω απουσίας πόρων: Η Γαλ-λία θα το ενισχύσει με 1 δισ. δολάρια,με την Γερμανία να είχε δεσμευτεί απότον Ιούλιο για αντίστοιχο ποσό. Παράαυτές τις δεσμεύσεις το Ταμείο έχεικαταφέρει να συγκεντρώσει 2,3 δισ.,ποσό πολύ χαμηλότερο από τον στόχοτων 10 δισ. μέχρι τέλους του 2014. ΤοΤαμείο, λοιπόν, προς το παρόν γεμί-ζει... υποσχέσεις και σχέδια για πρά-σινα ομόλογα αξίας 20 δισ. μέσα στο2015.

Λίγα χρόνια πριν, η σημερινή στάσητων ΗΠΑ θα αποτελούσε θρίαμβο. Σή-

μερα, σηματοδοτεί τα αδιέξοδα του οι-κονομικού στάτους με τις αναδυόμενεςοικονομίες να απαιτούν από τη ∆ύσητη χρηματοδότηση της απεξάρτησηςαπό τα ορυκτά καύσιμα, αίτημα ίσωςδίκαιο, αφού η ∆ύση έχει μέγιστη ευ-θύνη για την κλιματική αλλαγή.

Λόμπι και κλιματική αλλαγή

Ωστόσο, αυτού του τύπου η «δικαιο-σύνη» ελάχιστα ενδιαφέρει τους οικο-νομικά ασθενέστερους, που θα πλη-γούν ανεπανόρθωτα από καταστροφέςπου, σύμφωνα με την έκθεση Στερν,πιθανά θα κινηθούν στο 5-20% τουπαγκόσμιου ΑΕΠ και ίσως περισσό-τερο σύμφωνα με τελευταίες εκτιμή-σεις.

Αυτό που δεν γράφει καμία έκθεσηΣτερν, αλλά το ζουν τα θύματα της οι-κονομικής κρίσης, είναι ότι αυτά τακόστη δεν ισοκατανέμονται, ούτε χω-ρικά ούτε ταξικά. Η κυνική παροιμία«Σεισμός-σωσμός», μας θυμίζει ότι γιατην οικονομία της αγοράς, αρρώστιες,φυσικές καταστροφές, πόλεμοι, ακόμακαι το οργανωμένο έγκλημα ...αυξά-νουν το ΑΕΠ!

Ακόμα και εάν οι δηλώσεις Ομπάμαδεν αποτελούν ρητορεία, μία ριζικήστροφή της αμερικανικής πολιτικήςηγεσίας έχει πλέον μικρότερο ειδικόβάρος, όταν τα κέντρα βιομηχανικήςπαραγωγής αλλά και κατανάλωσης με-τατοπίζονται προς την Κίνα και τηνΙνδία. Ίσως, μάλιστα, τα λόμπι έπαψαννα πιέζουν τον Ομπάμα, λόγω της άνε-σης των μεγάλων πολυεθνικών να με-τακινούν τις ρυπογόνες δραστηριότη-τες σε χώρες, όπου οι καταστροφέςενός τυφώνα δεν δημιουργούν πολι-τική αστάθεια.

Η μάχη για το κλίμα

Αυτή η πραγματικότητα αναδεικνύε-ται από την ακτιβίστρια Ναόμι Κλάιν:Σε παλαιότερη συνέντευξή της στονBill Moyers, η Κλαιν είχε εστιάσει σεδύο κρίσιμα ζητήματα:

• Στην κριτική στο περιβαλλοντικόκίνημα που εστίασε περισσότερο στην«ατομική» ευθύνη και λιγότερο στο οι-κονομικό μοντέλο: «Πολλοί πίστεψανότι για να λυθεί το πρόβλημα αρκούσε

να αγοράσουμε ένα υβριδικό αυτοκί-νητο, να ανακυκλώνουμε, να αλλά-ξουμε γενικότερα συμπεριφορά».

• Στη εκτίμηση ότι , η οικονομία τηςαγοράς δεν πρόκειται από μόνη της νααπεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμακαι απαιτείται πολιτική παρέμβαση.

Στο τελευταίο της βιβλίο «This Ch-anges Everything: Capitalism vs TheClimate» προχωρά ακόμα περισσότεροκαι ζητά, αντί να προσδοκούμε λύσειςαπό τις πολιτικές ηγεσίες, το ζήτηματης κλιματικής αλλαγής να γίνει προ-τεραιότητα για τα κινήματα που αμφι-σβητούν τον καπιταλισμό. Είναι χαρα-κτηριστική η αναφορά της στην Ελ-λάδα και στην αυτοκριτική του προ-έδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, πουπαραδέχθηκε ότι «μαχόμενοι ενάντιαστην λιτότητα ξεχάσαμε την μάχη γιατο κλίμα».

Οι παγκόσμιες μαζικές διαδηλώσειςτης περασμένης Κυριακής, σηματοδο-τούν μία πολιτικοποίηση του κινήμα-τος για την κλιματική αλλαγή. Η μάχηγια το κλίμα δεν είναι μία διαφορετικήμάχη από την μάχη ενάντια στην λιτό-τητα. Είναι η ίδια μάχη ενάντια στην οι-κονομία της αγοράς.

Και τα ίδια τα κινήματα που αγωνί-ζονται ενάντια στην λιτότητα μπορούνσήμερα να κάνουν ένα βήμα παρα-πάνω: Να οργανώσουν τους πολίτες,ώστε να παράγουν μόνοι τους την ενέρ-γεια που χρειάζονται.

Ο Dirk Knapen, Συντονιστής της Ευ-ρωπαϊκής Ομοσπονδίας ΕνεργειακώνΣυνεταιρισμών RESCOOP, σε πρό-σφατη συνάντησή του με τους Οικολό-γους Πράσινους, μας ενημέρωσε ότισήμερα είναι εφικτή η παραγωγή ηλε-κτρικής ενέργειας από ΑΠΕ με κόστοςμικρότερο από τη σημερινή αγορά ρεύ-ματος από την ∆ΕΗ. Το κέρδος γίνεταιακόμα μεγαλύτερο εάν αυτή η ενέργειααξιοποιείται επιπλέον για τις μετακι-νήσεις και την θέρμανση, όπως συμ-βαίνει σε δεκάδες κοινότητες σε όλητην Ευρώπη, θυμίζοντας ότι η πραγμα-τική ανατροπή δεν είναι η καταγγελίαενός οικονομικού μοντέλου, αλλά ηουσιαστική αλλαγή στα μέσα παραγω-γής.

* Ο Γ. Τσιρώνης είναι συντονιστήςτης Εκτελεστικής Γραμματείας τωνΟικολόγων Πράσινων.

ΕΚΤΑΚΤΗ ΣΥΝΟ∆ΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ

Η μάχη για το κλίμα, ως μάχηενάντια στο οικονομικό σύστημαΠαρά τη συμμετοχή 120 χωρών και τη στροφή των ΗΠΑ,η στάση της Κίνας και Ινδίας μειώνουν τα περιθώρια αισιοδοξίας

Το κλίμα της κοινωνικής έν-τασης καταγράφηκε και σεδημοσκόπηση που έγινε απότην εταιρία IFOP. Σύμφωνα μεαυτή την έρευνα, τα δύο τρίτατων πολιτών προβλέπουν ότι“τους προσεχείς μήνες η Γαλ-λία θα αντιμετωπίσει κοινω-νική έκρηξη”.

“

1144 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Του Χουάν Κόουλ*

Η συριακή κυβέρνηση αναγνώρισε ότι οι ΗΠΑ προει-δοποίησαν τον σύριο πρέσβη στα Ηνωμένα Έθνη γιατους βομβαρδισμούς της περασμένης ∆ευτέρας, πουδιενεργήθηκαν κατά θέσεων του Ισλαμικού Κράτουςστην Ράκα της Συρίας, από τις ΗΠΑ και αρκετούς Άρα-βες συμμάχους. Μπορεί οι ΗΠΑ να μην είναι στρατιω-τικά συνδεδεμένες με την Συρία, αλλά παρέχουν στοκαθεστώς αρκετή πληροφόρηση προκειμένου να απο-φύγουν τη ρήξη.

Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έπληξαν θέσεις όχιμόνο του Ισλαμικού Κράτους αλλά και στόχους τουΤζαμπάτ αλ-Νούσρα ή Σουκόρ (σύμμαχος της Αλ

Κάιντα στη Συρία). Όταν μπαίνεις σε ένα πόλεμο, δενισχύουν περιορισμοί. Οι ΗΠΑ ανέπτυξαν όχι μόνο μαχη-τικά αλλά και μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλουςΤόμαχοκ, πυροδοτούμενους προφανώς από αντιτορπιλικότου 6ου Στόλου στη Μεσόγειο. Στόχευσαν πιθανές οπλα-ποθήκες, το ∆ημαρχείο της πόλης (χρησιμοποιείται απότο Ισλαμικό Κράτος και τους συμμάχους του) και οδο-φράγματα, ανάμεσα σε άλλα. ∆εκάδες μαχητές του Ισλα-μικού Κράτους έχουν σκοτωθεί και πολλοί περισσότεροιείναι τραυματίες. Ο Τζιμ Σκιούτο1 έγραψε στο twitter: «ΗΣαουδική Αραβία, η Ιορδανία και τα Ηνωμένα ΑραβικάΕμιράτα παίρνουν μέρος, στο πλευρό των ΗΠΑ, στις επι-χειρήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία. ∆ενσυμμετέχουν Ευρωπαίοι».

Η Λουίζα Λόβλακ2 επίσης αναφέρει: «Αξιωματούχοι τωνΗΠΑ αναφέρουν ότι οι αεροπορικές επιχειρήσεις υπο-στηρίζονται από το Μπαχρέιν, το Κατάρ, τη ΣαουδικήΑραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα». Προφανώς«υποστηρίζονται» δεν σημαίνει «συμμετοχή στους βομ-βαρδισμούς» στις περιπτώσεις του Μπαχρέιν και του

Κατάρ. Η πίστη των ΗΠΑ στη δύναμη των αεροπορικώνεπιδρομών είναι συγκινητική, αλλά στην πραγματικότητακαμιά σύγκρουση στην οποία ενεπλάκη η αμερικανική αε-ροπορία δεν τέλειωσε νωρίς. Οι είκοσι δύο επιδρομές πουπραγματοποιήθηκαν την περασμένη ∆ευτέρα σκότωσαναρκετούς τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους, ανατίνα-ξαν πολλές οπλαποθήκες και κατέστρεψαν αρκετά οδο-φράγματα. Όμως, το Ισλαμικό Κράτος αποτελείται απόαντάρτες που απλώς κρύφτηκαν στα σοκάκια της Ράκα,όπου δεν μπορείς να τους βομβαρδίσεις χωρίς να σκοτώ-σεις πολλούς πολίτες (και θα βιντεογραφήσουν τα θύματατων βομβαρδισμών σου). Μετά θα υπάρξουν απλώς περι-στασιακές βολές μη επανδρωμένων αεροσκαφών, όπωςαυτές που αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές στις περι-πτώσεις του Αφγανιστάν και του Πακιστάν.

Οι Αμερικάνοι έριξαν μεγάλους αριθμούς βομβών στοΙράκ από το 2003 και μετά και τελικά η στηριζόμενη απόαυτούς κυβέρνηση έχασε το 40% της χώρας από το Ισλα-μικό Κράτος. Να βομβαρδίζεις θέσεις στη Συρία με τηναπουσία φίλιων χερσαίων δυνάμεων είναι πολύ απίθανονα αποδειχθεί καθοριστικό.

* Ο Χουάν Κόουλ είναι καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπι-στήμιο του Μίσιγκαν. ∆ιατηρεί την ιστοσελίδα www.juan-cole.com όπου σχολιάζει την πολιτική κατάσταση τηςΜέσης Ανατολής, στην οποία δημοσιεύτηκαν τα κείμενααυτής της σελίδας, στις 23 και τις 24 Σεπτεμβρίου 2014.

Σημειώσεις1. Ο Τζιμ Σκιούτο είναι ο κύριος συντάκτης για θέματα

άμυνας του CNN.2. Η Λουίζα Λόβλακ είναι freelance δημοσιογράφος, ειδική

σε θέματα Μέσης Ανατολής.

Μεγάλος χαμένος των εκλογών του περασμένουΣαββάτου στη Νέα Ζηλανδία ήταν το ΕργατικόΚόμμα που πήρε 24%, το χαμηλότερο ποσοστό

του από το 1922. Οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν μέσασε μεγάλη οικονομική αστάθεια, που βρίσκεται η χώρα,αφού μπορεί η οικονομία της να αυξήθηκε κατά 3,9%από την αρχή του χρόνου, αλλά αυτό οφείλεται κυρίωςστις προσωρινές κατασκευές που γίνονται μετά τουςμεγάλους σεισμούς στο Κράισττσερτς και στις εποχια-κές γεωργικές εξαγωγές προς την Ασία. Ενδεικτικόαυτής της αστάθειας είναι το γεγονός ότι πριν λίγεςημέρες το υπουργείο Οικονομικών άλλαξε προς το χει-ρότερο τις αρχικές προβλέψεις του για την ανάπτυξητου 2015, επειδή οι τιμές των γαλακτοκομικών προ-ϊόντων, που αποτελούν τον κύριο όγκο των εξαγωγών,έπεσαν στο μισό τους τελευταίους μήνες λόγω τηςμειωμένης ζήτησης από την Κίνα.

Προσπαθώντας να διεμβολίσουν το Εθνικό Κόμμα, οιΕργατικοί και οι διαχρονικοί σύμμαχοί τους οι Πράσι-νοι, υποστήριξαν μια σειρά ακραίων νεοφιλελεύθερωνμέτρων, όπως ελαστικές μορφές εργασίας, αύξησητων έμμεσων φόρων, φοροαπαλλαγές για το κεφάλαιο,

κ.λπ. Παράλληλα, στην προεκλογική περίοδο ο ηγέτηςτων Εργατικών, Ντέιβιντ Κάνλιφ, εξήρε όλα τα αντι-λαϊκά μέτρα που πήραν οι Συντηρητικοί από το 2008και μετά με αφορμή την οικονομική κρίση: απολύσειςχιλιάδων ανθρώπων από το δημόσιο, περικοπές τωνκοινωνικών δαπανών, αύξηση των ορίων συνταξιοδό-τησης στα 67 χρόνια, και άλλα. Το βαρετό κλίμα της συ-ναίνεσης και της αβροφροσύνης, ήρθαν να ενισχύσουνκαι οι πανομοιότυπες θέσεις των κυρίαρχων κομμά-των στην ευθυγράμμιση της χώρας με τον άξονα τηςΟυάσιγκτον και η πλήρης υποστήριξη τους στα γεω-στρατιωτικά σχεδία της κυβέρνησης Ομπάμα στον οι-

κονομικό πόλεμο των ΗΠΑ με την Ασία. Μάλιστα, υπερ-θεματίζοντας οι Εργατικοί και οι Πράσινοι πίεσαν τηνκυβέρνηση για να μειώσει τους επιχειρηματικούς δε-σμούς με την Κίνα, τον υπ’ αριθμόν ένα εμπορικό εταίροτης Νέας Ζηλανδίας.

Στα αξιοσημείωτα των εκλογών ήταν η συμμαχία τουκόμματος των αυτόχθονων Μαορί με το κόμμα του∆ιαδικτύου, που έστω και δειλά μίλησε για την αύξησητου κατώτατου μισθού, ζήτησε καθιέρωση δωρεάνγευμάτων στα σχολεία, αναφέρθηκε στην ανάγκη δη-μοσίων επενδύσεων ως μέτρο καταπολέμησης τηςανεργίας και πρότεινε συγκεκριμένα μέτρα για την αν-τιμετώπιση της παιδικής φτώχειας που φτάνει στο25%. Ωστόσο, μετά από ένα εκλογικό αποτέλεσμα πουανέδειξε το τεράστιο χάσμα μεταξύ των κατεστημέ-νων κομμάτων και των συμφερόντων των εργαζομέ-νων και της νεολαίας, το ζητούμενο είναι η πολιτικο-ποίηση της κοινωνικής αγανάκτησης και η πολιτική έκ-φραση όλων των δυνάμεων που βρίσκονται στα αρι-στερά των Εργατικών.

∆ημήτρης Γκιβίσης

ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΖΗΛΑΝ∆ΙΑ

Ζητούμενο, η πολιτικοποίηση της αγανάκτησηςΤο συντηρητικό Εθνικό Κόμμα πήρε 48% και κέρδισε για τρίτη συνεχόμενη εκλογική αναμέτρηση

Ποιος ωφελείται απότους βομβαρδισμούς;Του Χουάν Κόουλ*

Το αραβικό Αλ Τζαζίρα αναφέρθηκεστις αντιδράσεις στη Συρία στους αμε-ρικάνικους βομβαρδισμούς κατά του Ισ-λαμικού Κράτους, οι οποίοι περιλαμβά-νουν και επιθέσεις σε πετρελαιοπαρα-γωγικούς σταθμούς, σημαντική πηγήεισοδήματος για την τρομοκρατική ορ-γάνωση. Φαίνεται ότι ο Τύπος της ∆α-μασκού δίνει στον Πρόεδρο Ομπάμαέναν αμήχανο εναγκαλισμό.

Αυτού του είδους η συζήτηση είναι θα-νατηφόρα για τον πολιτικό στόχο στονοποίο ο Ομπάμα έχει προσδεθεί. Υπάρ-χουν ήδη αναφορές στο θυμό ανάμεσαστους εξεγερμένους της Συρίας για τηνεπιλογή του να μην πλήξει καίρια κυ-βερνητικά κτίρια. Η εφημερίδα «Αλ Βατάν», που είναικοντά στο καθεστώς του ΠροέδρουΜπασάρ Αλ Άσαντ, επικαλούμενη συρια-κές διπλωματικές πηγές, αναφέρει: «Ηηγεσία του αμερικανικού στρατού πο-λεμά τώρα στα ίδια χαρακώματα μετους σύριους στρατηγούς, σε ένα πό-λεμο κατά της τρομοκρατίας μέσα στηΣυρία και στα δυτικά και ανατολικά τηςσύνορα». Αυτό είναι σίγουρο ότι ειπώ-θηκε από σύριους διπλωμάτες αν καιΟυάσιγκτον και ∆αμασκός δεν μπορούννα αναγνωρίσουν τη συνεργασία γιαεσωτερικούς πολιτικούς λόγους. Προσθέτουν ότι «ο συριακός στρατόςσίγουρα θα επωφεληθεί από τις αμερι-κάνικες αεροπορικές επιδρομές, ειδικάκαθώς είναι η πιο μεγάλη δύναμη στοέδαφος κατέχοντας ισχύ και ευελιξίαστον τρόπο που κινείται ανάμεσα στοπεδίο της μάχης. Αυτός θα είναι ο ωφε-λούμενος των αεροπορικών επιθέ-σεων».Ο σύριος αντιπρόσωπος στα ΗνωμέναΈθνη ήταν επίσης ικανοποιημένος,καθώς το Συμβούλιο Ασφαλείας υιοθέ-τησε ψήφισμα με το οποίο καλούνται οιχώρες να αυστηροποιήσουν τη νομοθε-σία τους για τους πολίτες που αναχω-ρούν με στόχο να ενταχθούν στο Ισλα-μικό Κράτος στη Συρία και το Ιράκ. Προφανώς υπάρχουν δυνάμεις στη ∆α-μασκό που πιστεύουν ότι η αμερικάνικηεπέμβαση λειτουργεί προς όφελος τουπροέδρου Άσαντ.

Η πίστη των ΗΠΑ στη δύναμη τωναεροπορικών επιδρομών είναισυγκινητική, αλλά στηνπραγματικότητα καμιά σύγκρουσηστην οποία ενεπλάκη η αμερικανικήαεροπορία δεν τέλειωσε νωρίς.

“Σοκ και δέος στη ΣυρίαΟ βομβαρδισμός απουσία φίλιων χερσαίων δυνάμεωνείναι πολύ απίθανο να αποδειχθεί καθοριστικός

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 1155∆ΙΕΘΝΗ

Ενα έντονο διπλωματικό παρασκήνιο αναπτύσσε-ται μεταξύ ΗΠΑ, Ρωσίας και ΕΕ, μετά τη συμφω-νία για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία. Στις

24 Σεπτεμβρίου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμαμίλησε, για πρώτη φορά από την έναρξη της ουκρανι-κής κρίσης, για ενδεχόμενη άρση των κυρώσεων εναν-τίον της Ρωσίας, αν η τελευταία αλλάξει στάση για τοουκρανικό ζήτημα. Ως προπομπός της δήλωσης αυτής,ο εκπρόσωπος τύπου του ΝΑΤΟ, Τζέι Γιάντσεν, έλεγεστις αρχές Σεπτεμβρίου ότι στις περιοχές που ελέγ-χονται από τους ρωσόφωνους αυτονομιστές υπήρχανχιλιάδες ρώσων στρατιωτών και εκατοντάδες αρμά-των μάχης, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα δήλωνε,ότι βρίσκονται περίπου χίλιοι ρώσοι στρατιώτες. Αν-τίστοιχα, ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δι-καιώματα, Ιβάν Σιμόνοβιτς, ανέφερε ότι μέχρι τις 21Σεπτεμβρίου είχαν καταγραφεί 3.543 νεκροί (περιλαμ-βανομένων των 298 του μαλαισιανού μπόινγκ). Από τονΑπρίλιο μέχρι και τον Ιούνιο υπήρχαν 11 νεκροί την

ημέρα. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο 36 νεκροί τηνημέρα, πριν την εκεχειρία 42 και τώρα λιγότεροι από10 νεκροί την ημέρα.

Η ΕΕ σκοπεύει στις 30 Σεπτεμβρίου να συζητήσει γιαολοκληρωτική ή τμηματική άρση των κυρώσεων εναν-τίον της Ρωσίας. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ηΙαπωνία. Είναι ολοφάνερο ότι οι κυρώσεις εναντίοντης Ρωσίας δημιούργησαν μεγάλα προβλήματα, όχιμόνο στη Ρωσία αλλά και στις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και,κυρίως, στις χώρες της ΕΕ. Επίσης, ένας άλλος λόγοςπου οδήγησε σ’ αυτές τις αποφάσεις είναι και η επέ-κταση των τζιχαντιστών στο Ιράκ, τη Συρία και σεάλλες χώρες της Μέσης Ανατολής.

Ο Πούτιν στο Μιλάνο;

Εκείνο πάντως που δεν επιθυμεί η Ρωσία είναι ηαπομόνωσή της. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα ξαναμπεί σεδιεθνή φόρα που τον είχαν προσωρινά αποκλείσει.

Άμεσα ετοιμάζεται να πάει στο φόρουμ «Ευρώπη-Ασία»(ΑSEM) που θα γίνει στο Μιλάνο 16-17 Οκτωβρίου καιτον Νοέμβριο να μετάσχει στη σύνοδο των G20 στηνΑυστραλία. Στις 24 Σεπτεμβρίου συναντήθηκαν στηΜόσχα ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρω-σίας, Γκριγκόρι Καράσιν, και πρέσβης της Ιταλίας στηΡωσία, Σεζάρε Μαρία Ραγκαλίνι, και συζήτησαν τις λε-πτομέρειες της επίσκεψης του Βλ. Πούτιν στην Ιταλία.Σύμφωνα με την Repubblica, αμέσως μόλις έγινε γνω-στό το γεγονός ηγέτες από χώρες της Ανατολικής Ευ-ρώπης και της Βαλτικής, με πρώτη την Πολωνία δή-λωσαν ότι δεν θα παραστούν ως ένδειξη διαμαρτυρίας.Η Ιταλία καθ’ όλη τη διάρκεια της ουκρανικής κρίσηςκρατούσε μια ιδιαίτερα προσεκτική στάση απέναντιστη Ρωσία. Είναι άλλωστε η δεύτερη χώρα της ΕΕ(μετά τη Γερμανία) με βάση τις οικονομικές και εμπο-ρικές συναλλαγές. Οι τομείς της κλωστοϋφαντουργίαςκαι της μόδας θα πληγούν καίρια αν η Μόσχα αποφασί-σει να μην εισάγει από τις χώρες της ΕΕ προϊόντα ελα-φριάς βιομηχανίας.

Kατά τ’ άλλα οι βουλευτικές εκλογές στην Ουκρανίαέχουν προκηρυχτεί για τις 26 Οκτωβρίου. Οι Λαϊκές∆ημοκρατίες του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ ανα-κοίνωσαν ότι οι βουλευτικές εκλογές για τα κοινο-βούλιά τους θα γίνουν στις 2 Νοεμβρίου. Ο Π. Πορο-σένκο εμφανίζεται διχασμένος. Από τη μια πλευρά,αποφεύγει να ερεθίζει τις ανατολικές περιοχές φο-βούμενος την επανάληψη του σεναρίου της Κριμαίαςκαι, από την άλλη, οξύνει την αντιπαράθεση όταν κατη-γορείται για παράδοση του Ντονιέτσκ και του Λουγ-κάνσκ από τους μέχρι σήμερα συμμάχους του.

Μιχάλης Ρένεσης

ΟΥΚΡΑΝΙΑΈντονοδιπλωματικόπαρασκήνιο μετάτην εκεχειρία

Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξειστην Ιταλία για το άρθρο 18του Καταστατικού των Εργαζο-

μένων (Νόμος 300 του 1970), πουασχολείται με την προστασία των ερ-γαζομένων στις μεγάλες επιχειρήσειςαπό παράνομη απόλυση. Το άρθρο 18είναι απόρροια του «θερμού φθινοπώ-ρου» του 1969, σε μια στιγμή που η ερ-γατική τάξη, στα όρια της εξέγερσης,πέτυχε τις μεγαλύτερες κατακτήσειςκαι η ιθύνουσα τάξη αναγκάστηκε ναπροχωρήσει σε πρωτοφανείς θεσμικέςαλλαγές.

Ο πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, νέοςσε ηλικία αλλά υπέρμαχος της παλιάςεξουσίας, προωθεί το λεγόμενο «νομο-σχέδιο Πολέτι», που αλλάζει επί ταχείρω την εργατική νομοθεσία, καισκοπεύει να καταργήσει το άρθρο 18και να σπρώξει στην επισφάλεια κάθενέο εργαζόμενο.

Από τη Νέα Υόρκη, όπου βρίσκεταισε επίσημη επίσκεψη, δήλωσε ότι «Εί-μαστε έτοιμοι, αν χρειαστεί, να δώ-σουμε μάχη στη Βουλή και να προκα-λέσουμε τις ισχυρές εξουσίες, μολο-νότι εγώ φοβάμαι περισσότερο από τιςισχυρές εξουσίες τις αδύναμες σκέ-ψεις». Σε συνέντευξή του στη WallStreet Journal και στη TV Bloombergέστειλε ένα ξεκάθαρο μήνυμα στουςκοινωνικούς εταίρους: «Η μεταρρύθ-μιση της αγοράς εργασίας στην Ιταλίαείναι μια προτεραιότητα και αν τα συν-δικάτα είναι εναντίον μου για μένααυτό δεν είναι πρόβλημα».

∆ιχασμένοτο ∆ημοκρατικό Κόμμα

Το ∆ημοκρατικό Κόμμα είναι δια-σπασμένο, η αριστερή πτέρυγα δηλώ-νει ότι δεν θα ανεχτεί αυτή τη μεταρ-ρύθμιση, ενώ απειλεί με εσωκομματικόδημοψήφισμα και προτείνει επτά τρο-

πολογίες. Η μειοψηφία του ∆ημοκρα-τικού Κόμματος απαιτεί την πλήρηπροστασία του άρθρου 18 για όλουςτους νεοδιόριστους έπειτα από τρίαχρόνια πρόσληψης. Τριανταπέντε γε-ρουσιαστές του ∆Κ υπογράφουν τιςτροπολογίες, μεταξύ των οποίων είναιτόσο γερουσιαστές που είναι κοντάστον Μπερσάνι, όσο και στον Πίπο Τσι-βάτι. Ο Πιερλουίτζι Μπερσάνι απαν-τώντας στις προσωπικές επιθέσεις τουΡέντσι είπε: «Ο Ρέντσι πήρε το 40%,αλλά κυβερνά με το δικό μου 25%». ΟΤζιάνι Κούπερλο, επίσης από την αρι-στερή πτέρυγα του ∆.Κ., δήλωσε ότι«το κόμμα δεν είναι επιχείρηση ούτεστρατόπεδο. Είναι μια κοινότητα».

Ο Ρέντσι έχει στο πλευρό του τονπρόεδρο της ∆ημοκρατίας Ναπολι-τάνο, καθώς και τη Forza Italia, που δη-λώνει, μέσω του αρχηγού της κοινο-βουλευτικής ομάδας Ρενάτο Μπρου-νέτα, ότι «αν ο Ρέντσι κρατήσει τις υπο-σχέσεις του σχετικά με τη μεταρρύθ-μιση της εργασίας, εμείς θα ψηφίσουμετο νομοσχέδιο».

Ένας άλλος διάσημος υποστηρικτήςτου Ρέντσι και της εργασιακής μεταρ-ρύθμισης είναι ο διευθύνων σύμβουλοςτης Φίατ Σέρτζιο Μαρκιόνε: «Είμαι πε-πεισμένος ότι ο Ματέο Ρέντσι θα τα κα-

ταφέρει. Πρέπει να τον βοηθήσουμε. Οπρωθυπουργός μιλάει για το μέλλονγια πρώτη φορά. Να τον αφήσουν στηνησυχία του να δουλέψει. Το άρθρο 18;∆ημιουργεί κοινωνική δυσφορία καιανισότητα. ∆εν είναι δικαιοσύνη». Τηνπροσεχή ∆ευτέρα, αναμένεται ξεκαθά-ρισμα λογαριασμών, στη συνεδρίασητης ηγετικής ομάδας του ∆.Κ.

Αναζητούνταισυμβιβαστικές λύσεις

Την ερχόμενη Τρίτη 30 Σεπτεμβρίουθα πραγματοποιηθεί πιθανά μια άλλησυνέλευση των γερουσιαστών του ∆η-μοκρατικού Κόμματος για το εργα-σιακό νομοσχέδιο. Όμως, η αριστερήπτέρυγα του ∆Κ προχωρά με πολύ προ-σεκτικά βήματα και προσπαθεί να βρεισυμβιβαστικές λύσεις, γιατί, εάν ο Ρέν-τσι αποφασίσει πρόωρες εκλογές,υπάρχει φόβος να βρεθεί εκτός κόμμα-τος. ∆εν είναι πάντως δεδομένο ότιολόκληρη η αριστερή πτέρυγα θα υπο-χωρήσει. Εξάλλου, μοιάζει πολύ πι-θανό το γεγονός ο Ρέντσι να εξωθεί τηνκατάσταση στα άκρα γιατί θέλει νααπαλλαγεί από τα «βαρίδια» του κόμ-ματός του, για να κυβερνήσει μαζί με

τη δεξιά και να εφαρμόσει τις νεοφιλε-λεύθερες πολιτικές που επιβάλλονταιαπό την Ε.Ε., για την αποτελεσματικό-τητα των οποίων είναι πεπεισμένος καιο ίδιος.

Η γραμματέας της Cgil, Σουζάνα Κα-μούσο, σε μια προσπάθεια συμβιβα-σμού, μιλάει για «δοκιμαστική περίοδοχωρίς το άρθρο 18». Ο Ρέντσι απαντάότι «∆εν μπορεί να αποφασίζει ένας δι-καστής αν η απόλυση είναι σωστή ήόχι». ∆ηλαδή ουσιαστική απόρριψη τηςτροπολογίας που προτείνει πλήρη προ-στασία του άρθρου 18 στους νεοδιόρι-στους μετά από τρία χρόνια, μαζί μεσύμβαση αορίστου χρόνου. Το κίνημα5 Αστέρων δηλώνει «Μην αγγίζετε τοάρθρο 18». Και ο Μπέπε Γκρίλο στοblog του επιτίθεται, κλείνοντας το μάτιστην αριστερή πτέρυγα του ∆.Κ.:«(...)Οι καρχαρίες της διεθνούς οικο-νομίας αποφάσισαν να κλείσουν τιςτρύπες με την αφαίρεση κοινωνικώνδικαιωμάτων. Μετατρέποντας τους ερ-γαζομένους σε σκλάβους. Για να το κά-νουν, χρησιμοποιούν στην Ιταλία έναγέρο (ΣτΜ τον Ναπολιτάνο) και έναπαιδί (ΣτΜ τον Ρέντσι)».

Στον αγώνα ενάντια στις πολιτικέςτου Ρέντσι δίνει δυναμικά το παρών η«Άλλη Ευρώπη», η οποία θα συμμετά-σχει στη διαδήλωση που καλεί η FIOMγια τις 18 Οκτωβρίου και προτείνει μιαάλλη διαδήλωση για τις 29 Νοεμβρίουστη Ρώμη ενάντια στον Ρέντσι και τηνΕυρωπαϊκή Επιτροπή του Γιούνκερ καιτου Κατάινεν. ∆εν υπάρχει αμφιβολίαότι η διαμόρφωση των στρατοπέδωνστο ζήτημα του νομοσχεδίου για τη με-ταρρύθμιση της εργασίας διαλύει κάθειταλική και εγχώρια αυταπάτη για τορόλο του Ρέντσι στην ευρωπαϊκή καιδιεθνή πραγματικότητα και για τις συμ-μαχίες που σκοπεύει να στηρίξει.

Τόνια Τσίτσοβιτς

ΙΤΑΛΙΑ: ΠΡΟΩΘΕΙΤΑΙ Η ∆ΙΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ

Ο Ρέντσι επιτίθεταιστον κόσμο της εργασίας

1166 ΤΟ ΘΕΜΑ Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014

Οι εφιάλτεςτου Ντράγκι Του Φραγκίσκου Κουτεντάκη

Ο ιταλός διοικητής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι βρίσκεται μπροστάστον εφιάλτη κάθε κεντρικού τραπεζίτη: σε μια οικονομία μεύφεση, υψηλή ανεργία, σχεδόν μηδενικό πληθωρισμό και

σχεδόν μηδενικά επιτόκια. Αν το δει κανείς σαν άσκηση επί χάρτου, το πρώτο που θα έλεγε

είναι ότι πρέπει να προχωρήσει σε νομισματική επέκταση, ώστε ναενισχύσει τη ρευστότητα και τη δαπάνη στην οικονομία, για να βγειαπό την ύφεση. Άλλωστε, αυτός είναι ο ρόλος της κεντρικής τρά-πεζας, να διαχειρίζεται την ρευστότητα της οικονομίας μεταβάλ-λοντας τη συνολική ζήτηση. Το βασικό εργαλείο είναι ο καθορισμόςτων επιτοκίων δανεισμού και, στην περίπτωσή μας, η νομισματικήεπέκταση απαιτεί μείωση των επιτοκίων. Κάτι τέτοιο θα ωθούσεσε δανεισμό ενισχύοντας την οικονομική δραστηριότητα.

Τα παραπάνω είναι σωστά μόνο στη επί θεωρία. Στο πραγματικόέδαφος της σημερινής ευρωζώνης, τα νομισματικά εργαλεία δενλειτουργούν για τρεις κυρίως λόγους: Πρώτον, τα επιτόκια είναισχεδόν μηδενικά (για την ακρίβεια 0,05%) και δεν μπορούν να μει-ωθούν περισσότερο, αφού κανείς δεν δανείζει με αρνητικό επιτό-κιο. ∆εύτερον, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά είναι υπερχρεω-μένα και δεν διαθέτουν την πιστοληπτική ικανότητα να δανειστούνπερισσότερο. Τρίτον και σημαντικότερο, οι τράπεζες βρίσκονταιακόμα σε επισφαλή κατάσταση και προτιμούν να χρησιμοποιούν τηχαμηλότοκη ρευστότητα που τους παρέχει η ΕΚΤ για την ενίσχυσητης κεφαλαιακής τους επάρκειας, αντί να τη μετατρέψουν σε δα-νεισμό.

Με αυτά τα δεδομένα, τα συμβατικά μέσα της νομισματικής πο-λιτικής αποδεικνύονται ανεπαρκή, για να βγάλουν την οικονομίατης ευρωζώνης από την ύφεση και την υψηλή ανεργία. Από τη μιαμεριά, ο Ντράγκι επιμένει στην πολιτική των χαμηλών επιτοκίωνεπαναλαμβάνοντας με κάθε ευκαιρία τη δέσμευση της ΕΚΤ να συ-νεχίσει αυτή τη στάση «για όσο καιρό χρειαστεί». Πρόσφατα, μάλι-στα, ξεκίνησε ειδική παροχή ρευστότητας συνολικού ύψους 400δισ. ευρώ, με επιτόκιο μόλις 0,15% προς τις τράπεζες της ευρω-ζώνης, εφόσον οι τελευταίες παρέχουν χαμηλότοκα δάνεια σε επι-χειρήσεις και νοικοκυριά. Ωστόσο, παρά τους ιδιαίτερα ευνοϊκούςόρους, τα αποτελέσματα ήταν μάλλον κατώτερα των προσδοκιών,αφού μόλις 82 δισ. απορροφήθηκαν από την πρώτη δόση.

Από την άλλη, αντιλαμβανόμενος τα όρια της νομισματικής πολι-τικής, δείχνει να αναγνωρίζει το συνολικότερο πρόβλημα. Αν πα-ρακολουθήσει κανείς τις τελευταίες παρεμβάσεις του – αρχής γε-νομένης από την ομιλία του τον Αύγουστο σε οικονομικό συνέδριοστις ΗΠΑ – έχει προχωρήσει σε τρεις σημαντικές υπερβάσεις μάλ-λον ασυνήθιστες για κεντρικό τραπεζίτη: Πρώτον, αντιλαμβάνεταιότι η κεντρική τράπεζα δεν μπορεί να ασχολείται αποκλειστικά μετον πληθωρισμό και να αδιαφορεί για την ύφεση και την ανεργία,δεύτερον, αναγνωρίζει ότι η υψηλή ανεργία της ευρωζώνης δενοφείλεται αποκλειστικά στις «θεσμικές ακαμψίες» των ευρωπαϊ-κών αγορών εργασίας, αλλά και στην ανεπαρκή ζήτηση, και, τρίτονκαι κυριότερο, δείχνει να αμφισβητεί – εμμέσως πλην σαφώς – τιςπολιτικές λιτότητας προτείνοντας την εφαρμογή δημοσιονομικώνπολιτικών, που ευνοούν την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεωνεργασίας.

Άλλωστε, όπως επισημαίνει, η εμπροσθοβαρής φάση της λιτότη-τας έχει περάσει και το Σύμφωνο Σταθερότητας παρέχει επαρκέςπλαίσιο δημοσιονομικής πειθαρχίας με αρκετά περιθώρια ευελι-ξίας, που θα πρέπει να εκμεταλλευθούν οι κυβερνήσεις.

Φυσικά, η αμφισβήτηση της σκληρής λιτότητας εκ μέρους τουΝτράγκι δεν οδηγεί απαραίτητα σε κάποια στροφή στη γενικότερηοικονομική κατεύθυνση της ευρωζώνης. Άλλωστε, η δημοσιονο-μική πολιτική δεν καθορίζεται από την ΕΚΤ, αλλά από τις εθνικέςκυβερνήσεις καθ’ υπόδειξη ευρωπαϊκών οργάνων, που ελέγχονταιπλήρως από την Γερμανία. Ο Ντράγκι απλά κρούει τον κώδωνα γιατον κίνδυνο της παρατεταμένης στασιμότητας και ανεργίας δια-χωρίζοντας τη θέση του, προσπαθώντας ίσως να αποφύγει την«πίσσα και πούπουλα», που ο νομπελίστας οικονομολόγος Π. Ντάι-μοντ προβλέπει ότι οι ιστορικοί του μέλλοντος ετοιμάζουν για τουςευρωπαίους κεντρικούς τραπεζίτες.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟ ΚΩΣΤΑ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟ

Σε «παγίδα ρευστότητας» η ΕυρώπηΕγκλωβισμένος στην πολιτική Μέρκελ ο ΣαμαράςΗ οικονομία της Γερμανίας νοσεί περισσότερο από αυτή της Γαλλίας

Η Ευρώπη εγκαθίσταται στηστασιμότητα, η πολιτική της

Μέρκελ χάνει όλο και περισσότεροέδαφος εν τοις πράγμασι. Μια

κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα βρειευήκοα ώτα όταν βάλει στο

τραπέζι τους όρους επιβίωσης τηςελληνικής κοινωνίας. Ο καθηγητήςΚώστας Βεργόπουλος μιλά για όλα

αυτά στην Εποχή.Tη συνέντευξη πήρε ο Παύλος Κλαυδιανός

Η Ευρώπη εγκαθίσταται στη στασιμότητα, οι με-γάλες χώρες μπαίνουν σε φάση ύφεσης. Ποια προ-οπτική ανοίγεται στη γηραιά ήπειρο;

Υπάρχουν δύο πράγματα απελπιστικά και ελπι-δοφόρα ταυτόχρονα. Πρώτον, ότι τα μέτρα πουπαίρνει ο Ντράγκι για να αυξήσει την προσφοράχρήματος, άφθονου και φθηνού, δεν αποδίδουν.∆εύτερον, ο αποπληθωρισμός συνεχίζεται. Η πο-ρεία των τιμών συνεχίζει να είναι καθοδική,πράγμα που υποδηλώνει ακόμη μεγαλύτερη ύφεσηστην Ευρώπη και ακόμη πιο δύσκολη ανάκαμψη.

Θα το «αξιοποιήσει» αυτό για να περάσει σε άλλαμέτρα;

Το έχει ήδη αναγγείλει. Θα αγοράζει ομόλογαABS, που σημαίνει τιτλοποιημένα δάνεια, ακόμηκαι επισφαλή, με την προσδοκία ότι το χρήμα θαπάει περισσότερο προς την οικονομία. ∆ηλαδή, οκαθένας έχει δικαίωμα να το κάνει και να μεταφέ-ρει το ρίσκο στον άλλο και οι εμπορικές τράπεζεςστην Ε.Κ.Τ. Ακόμη, θα μπορεί να αγοράσει και κρα-τικά ομόλογα, κάτι που μέχρι τώρα του απαγο-ρεύουν οι συνθήκες ως μέτρο αντισυμβατικό, παράτην αντίθεση της Γερμανίας. Η Γερμανία αντιτίθε-ται σ’ αυτό αλλά στις 4 Σεπτεμβρίου, όταν πάρθηκεη σχετική απόφαση απομονώθηκε από τους συμ-μάχους της. Έκτοτε, όλο το βαρύ πυροβολικό τωνοικονομολόγων τής Γερμανίας πυροβολεί τονΝτράγκι και την απόφαση αυτή. Όμως η απόφασηέχει ληφθεί …

Ο Ντράγκι στο... απόσπασμα

Τι του αποδίδουν ακριβώς;Ο Ντράγκι κατηγορείται ότι μ’ αυτή την απόφαση

κοινοτικοποιεί την ευθύνη και τον κίνδυνο, ότι ηΓερμανία εκτίθεται στους ευρωπαϊκούς κινδύνους.Αυτή η διάγνωση δεν είναι βέβαια ανακριβής, αλλάμέχρι τώρα, η Γερμανία κερδίζει από αυτήν την έκ-θεση, δεν ζημιώνει καθόλου. Η ΕΚΤ είναι ο μόνοςπραγματικά ευρωπαϊκός θεσμός και παίρνει απο-φάσεις χωρίς την ψήφο των κρατών. Όλοι οι άλλοιείναι διακρατικοί, όπου χρειάζεται η συμφωνία τωνκρατών. Όμως, προχθές μίλησε ο πρόεδρος τουσημαντικότερου ινστιτούτου της Γερμανίας καισύμβουλος της κ. Μέρκελ, ο κ. Μαρσέλ Φράτσερ, οοποίος υποστήριξε ότι έχουν άδικο να κατηγορούντον Ντράγκι. ∆ιότι ναι μεν προχωρεί στην κοινοτι-κοποίηση, έχει εκθέσει σε κίνδυνο πάρα πολύ τονΓερμανό φορολογούμενο, αλλά ταυτόχρονα τουςπροσκομίζει και τεράστια κέρδη. Αυτό πρέπει ναγίνει κατανοητό από τους Μέρκελ και Σόιμπλε, καιαπό τους γερμανούς φορολογούμενους. Το δράμαείναι, όπως παραδέχεται ο Φράτσερ, ότι ενώ η Γερ-μανία κερδίζει τεράστια ποσά, δισεκατομμύρια κα-ταγράφει εντυπωσιακό έλλειμμα επενδύσεων. Οιεπενδύσεις της μειώνονται με αποτέλεσμα να πιέ-ζεται και η παραγωγικότητα της εργασίας. Το επεν-δυτικό έλλειμμα της Γερμανίας είναι, τουλάχιστον,80 δισ. το χρόνο. Η οικονομία νοσεί και μάλιστα

περισσότερο από τη γαλλική. Η Γαλλία, αναγνωρί-ζει ο Φράτσερ, είναι πρώτη στην Ευρώπη στις επι-δόσεις και πρέπει να σταματήσουν να λένε ότι είναιτο άρρωστο παιδί της. Αυτό συσχετίζεται με το ότιη οικονομία δεν είναι καθόλου καλή ούτε η γερμα-νική ούτε η ευρωπαϊκή. Η Γερμανία βαδίζει κατευ-θείαν προς τη λεγόμενη «παγίδα ρευστότητας»,όπως η Ιαπωνία επί 20 χρόνια. ∆ηλαδή, πέφτειχρήμα στην οικονομία και αυτό δεν επενδύεται.Αυτή η απελπισία οδηγεί στην ελπίδα ότι κάτι μπο-ρεί να αλλάξει.

Παρ’ όλα αυτά, η συνάντηση Βαλς – Μέρκελ δενάλλαξε την κατάσταση.

Ναι, δεν άλλαξε τίποτε. Μάλιστα, αυτό αφοράκαι την Ελλάδα, η Μέρκελ είπε στον Βαλς να μηνελπίζουν σε νέο πρόσθετο χρήμα διότι η ανάπτυξημπορεί να γίνει χωρίς χρήμα! Αυτό είναι πρωτοφα-νές, συνιστά πλήρη άγνοια της οικονομικής πραγ-ματικότητας, της επιστήμης, της θεωρίας και τηςιστορίας. Πουθενά και ουδέποτε έγινε ανάπτυξηχωρίς χρήμα. Η Μέρκελ, βέβαια, εννοεί αυτό πουλένε οι συντηρητικοί και οι νεοφιλελεύθεροι ότι,με διαρθρωτικές αλλαγές, περικοπές δαπανών, θαεξυγιανθούν οι υποδομές και τότε θα έλθουν και οιεπενδύσεις. Όλα αυτά, όμως, είναι λόγια.

Και το Βερολίνοδεν αισθάνεται πολύ καλά...

Τώρα, επιπλέον, υπάρχει και πίεση από τα δεξιάτης με την εμφάνιση ακροδεξιού κόμματος με υπο-λογίσιμα ποσοστά.

Τα λέει και υπό την πίεση της δεξιάς, η οποίαθέλει να αποχωρήσει η Γερμανία από την ΕΕ.Όμως, η πραγματική απάντηση σ’ αυτούς θα ήταννα πάει η Μέρκελ όχι δεξιότερα, δηλαδή πιο εθνι-κιστικά, αλλά να δώσει ευρωπαϊκή απάντηση. Ναδείξει ότι η Ευρώπη λειτουργεί και είναι σε όφελοςτης Γερμανίας και όχι βαρίδι για αυτήν. Η δεξιά θε-ωρεί πως για ό, τι δεν πάει καλά, φταίει η Ευρώπη.Αυτά τα δυο σημεία είναι συνδεδεμένα. Το ζήτημαείναι ότι χρειάζεται οπωσδήποτε και πρόσθετοχρήμα για να τονωθούν οι μισθοί, να τονωθεί η ζή-τηση που είναι ψόφια στη Γερμανία, αλλά καιχρήμα για τις επενδύσεις και τις επιχειρήσεις. ∆ενυπάρχει καμιά επιχείρηση που να ξεκινάει ή να λει-τουργεί χωρίς ανοιχτές πιστωτικές γραμμές με τρά-πεζα. Το τρίτο σημείο είναι αυτό που είπε οΝτράγκι: το πρόβλημα της ανάκαμψης στην Ευ-ρώπη δεν είναι νομισματικό.

∆εν εκκινούν, δηλαδή, έτσι οι επενδύσεις.Όσο χρήμα και να ρίξει, χρειάζεται και να επεν-

δυθεί, πράγμα που δεν συμβαίνει σήμερα. Αν οιιδιώτες δεν το επιθυμούν τότε τις επενδύσεις πρέ-πει να τις κάνει το κάθε κράτος, τα κράτη ή να συμ-φωνήσουν τα κράτη να γίνουν σε ευρωπαϊκό επί-πεδο. Στη Γερμανία έχουν πάψει να επενδύουν στις

υποδο-μές και οι δημόσιες επενδύσεις είναι κατώτερεςκατά 20% από ό, τι στις άλλες μεγάλες ευρωπαϊκέςοικονομίες. Το κλειδί για την ανάκαμψη των επεν-δύσεων είναι η ζήτηση και το κλειδί όλων των κλει-διών είναι η ανεργία, δηλαδή το ύψος της απασχό-λησης.

Ο Σαμαράς, η Μέρκελ και ο ΣΥΡΙΖΑ

Πώς εκτιμάς τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ στη ∆ΕΘ;Έχει ενδιαφέρον να τις αντιπαραβάλει κανείς με

τις προτάσεις της Ν∆. Το στοίχημα της κυβέρνησηςείναι να πείσει ότι η σταθεροποίηση δεν είναιόνειρο, αλλά πραγματικότητα και ότι έχει πάψεινα χειροτερεύει η οικονομία, ότι αρχίζει να βελ-τιώνεται, έστω και ελάχιστα. Να αποδείξει, δη-λαδή, και έτσι να εμπνεύσει εμπιστοσύνη, ότι στα-μάτησε η επιδείνωση. Μ’ αυτό τον τρόπο κερδίζεισυντηρητικούς ανθρώπους, οι οποίοι ελπίζουν ότιτελειώνει ο εφιάλτης. Το στοίχημα του ΣΥΡΙΖΑ, αν-τίθετα, είναι όχι μόνο να σταματήσει η επιδείνωση,αλλά να πάμε καλύτερα, ταχύτερα και ρωμαλεο-τερα με άμεσα και εφικτά μέτρα που έχουν και κοι-νωνικό και οικονομικό χαρακτήρα, και, κυρίως,είναι υπέρ των αδύναμων κοινωνικά τάξεων καιτων μισθωτών. Βάζει στοίχημα για πολύ υψηλότε-ρους στόχους. Είναι δυο ανταγωνιστικές προτά-σεις. Θα μείνουμε σε μια σταθεροποιημένη στασι-μότητα ή θα επιδιώξουμε μια επιθετική πολιτικήανάπτυξης;

Το σχέδιο Σαμαρά λέει: «Θα φύγω από το ∆ΝΤ,δεν χρειαζόμαστε άλλο δάνειο κτλ». Τι θα απαντή-σουν οι δανειστές σ’ αυτά;

Τον ενθαρρύνει να τα υποστηρίζει αυτά η Μέρ-κελ. Επειδή φέρει βαρέως τις προτάσεις του ∆ΝΤγια διαγραφή του χρέους. Θέλει, επομένως, να τοβγάλει από τη μέση, για να ορίσει εκείνη τη λύσηπου θα δοθεί στο ελληνικό πρόβλημα. Παρά το ότιτη συμμετοχή του ∆ΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμαείχε ζητήσει η ίδια η Μέρκελ.

Όμως και η Μέρκελ θα πρέπει κάτι να δώσειστον Σαμαρά. Αν και δεν συνέβη κάτι τέτοιο στοΒερολίνο την περασμένη Τρίτη.

Ναι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα του δώσεικάτι στο μέλλον. Θα ξεκαθαριστεί τον Οκτώβριο μετη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ευρωζώνης. ΗΜέρκελ θα αναλάβει τις ευρωπαϊκές της ευθύνες;Να σημειώσουμε ότι Βαλς και Ρέντσι έχουν ήδη δη-λώσει με πολλούς τρόπους ότι «δεν πάει άλλο». Θαείναι μια κρίσιμη συνάντηση. Οι προτάσεις του ΣΥ-ΡΙΖΑ νομίζω ότι βρίσκουν μεγάλη ανταπόκριση,απήχηση πολύ μεγαλύτερη από τη συνήθη, αφούαναδεικνύουν την ευρωπαϊκή διάσταση του ελλη-νικού προβλήματος. ∆ημιουργούν κλίμα αυξημένηςκοινωνικής εμπιστοσύνης και συμπάθειας. Αυτόπου απαιτείται τώρα, είναι προγραμματικοί άξονες.Το να ζητάμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα, είναινομίζω πρωθύστερο, διότι για να γίνει κάτι τέτοιο,χρειάζεται ευρεία κινητοποίηση και συμμετοχή τηςκοινωνίας.

Το πλεονέκτημα του ΣΥΡΙΖΑ

Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, τα επόμενα στάδιάτου, έχει σχέση και με τη διαπραγμάτευση με τουςδανειστές.

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η κατάσταση δενείναι διατηρήσιμη, δεν είναι άλλο βιώσιμη στις πα-ρούσες συνθήκες. Και με 1% ανάπτυξη το χρέοςεξακολουθεί να είναι μη βιώσιμο. Χρειάζεται μιαθαρραλέα λύση ή κάποια ριζοσπαστική πρόταση.Ο ΣΥΡΙΖΑ, εκτιμώ, θα βρεθεί, ως κυβέρνηση, σεένα περιβάλλον πιο ευνοϊκό στην Ευρώπη, διότιπιέζονται όλοι σήμερα και θα καταλάβουν ότι η Ελ-λάδα δεν ζητάει κανένα ρουσφέτι. Όλοι αναγνωρί-ζουν ότι τα πέντε τελευταία χρόνια η χώρα μας έχειυποστεί τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή,και όχι εξ αιτιας της, αλλά εξ αιτιας της λανθασμέ-νης ευρωπαϊκής συνταγής. Το επιχείρημα της κυ-βέρνησης είναι «πετύχαμε να εφαρμόσουμε τηνλανθασμένη συνταγή», ενώ του ΣΥΡΙΖΑ είναι «ηανεφάρμοστη συνταγή δεν εφαρμόζεται, όσες θυ-σίες και αν καταβληθούν».

1177ΤΟ ΘΕΜΑΗ ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014

Ακόμα ένα μνημόσυνοτου κοινωνικούκράτουςΤου ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

Αυτή η αξιολόγηση του περιβόητου «οίκου» δεν χρειαζότανκαι μεγάλη σοφία για να πραγματοποιηθεί. Η Standard &Poors εκτιμούσε στα μέσα της εβδομάδας ότι η άνοδος του

ευρωφοβικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία», το οποίομάλιστα έχει υιοθετήσει και μερικές καθαρά ακροδεξιές θέσεις,θα υποχρεώσει τη γερμανική κυβέρνηση να «γλιστρήσει» σεακόμα πιο ανυποχώρητες θέσεις απέναντι στις ταλανιζόμενεςαπό την κρίση χώρες του Νότου. Ετσι η κυρία Μέρκελ και το επι-τελείο της φρονούν ότι θα μπορέσουν να σταματήσουν την εκλο-γική τους αιμορραγία προς τα δεξιά. Το ίδιο ισχύει και για τουςΣοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι έχουν επίσης σημαντικές απώλειεςπρος το «κόμμα του μάρκου», το οποίο πλέον σε όλες τις δημο-σκοπήσεις αγγίζει ή ξεπερνά το ψυχολογικό όριο του 10%.

∆εν ξέρουμε, βεβαίως, ποιος ρώτησε τους «αξιολογητές» καιπόσο τους πλήρωσε, για να μας ανακοινώσουν αυτό που είναιέτσι κι αλλιώς «φως φανάρι», ακόμα και για τον πιο αδαή. Ο τρό-πος και μόνο με τον οποίο υποδέχτηκαν στο Βερολίνο τον πρω-θυπουργό της Γαλλίας Μάνουελ Βαλς στις αρχές της εβδομάδαςτύπος, σχολιαστές, βουλευτές, αλλά και η ίδια η Ανγκέλα Μέρ-κελ, ήταν παραπάνω από ενδεικτικός. Σκωπτικά σχόλια για τοαποσαθρωμένο οικονομικό μοντέλο των Παρισίων και υπενθυμί-σεις ότι τα όσα συμφωνήθηκαν για τη σταθερότητα της ευρωζώ-νης θα πρέπει να τηρηθούν. Η γερμανίδα καγκελάριος μόνο γιατις «μεταρρυθμίσεις» που υπόσχεται να κάνει το Παρίσι ξεστό-μισε μερικά θετικά λόγια.

Οσο για την επίσκεψη Σαμαρά, την οποία κάποιοι «καλά ενη-μερωμένοι» (μονόπλευρα από το Μαξίμου, εννοείται) έλληνες δη-μοσιογράφοι προσπαθούν φιλότιμα να μετατρέψουν και πάλι σε«θρίαμβο», το κλίμα ήταν τόσο καλό όσο και σε ένα μνημόσυνο,το οποίο συνήθως όλοι το θεωρούν υποχρεωτικό, αλλά πρέπει ναπάνε έστω και σαν αγγαρεία. Η καγκελαρία και τα ΜΜΕ φρόντι-σαν να υποβαθμίσουν τη συνάντηση, κάνοντας στον έλληνα πρω-θυπουργό το μικρό δώρο να του αφήσουν ελεύθερο το πεδίο ναερμηνεύσει κατά τις ανάγκες του το περιεχόμενο της συνάντησηςμε όπλο τις «διαρροές» προς τα συστημικά ελληνικά μέσα. Αλλά,βεβαίως, όσο και να προσπαθούν οι καλοθελητές, είναι μάλλονδύσκολο να παρουσιάσεις ως «χαρμόσυνο γεγονός» ένα ακόμαμνημόσυνο του δολοφονηθέντος κοινωνικού κράτους στην Ελ-λάδα.

Στο Βερολίνο έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο ΑντώνηςΣαμαράς μπορεί να λέει ό,τι θέλει προς τους ιθαγενείς του, αφούτις τελικές αποφάσεις θα τις πάρουν οι ίδιοι, ειδικά τώρα πουέχουν φροντίσει να διασφαλίσουν και τον ασφυκτικό έλεγχο τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής. Γνωρίζουν επίσης ότι τα μεγάλα αγκάθιατης επόμενης περιόδου θα είναι οι προσπάθειες να μην καταρ-ρεύσουν ολικά οι γονατισμένες οικονομίες Γαλλίας και Ιταλίας.Η Ελλάδα περνά κατά κάποιο τρόπο σε δεύτερη μοίρα.

Ενδεικτικό της απόλυτης γερμανικής κυριαρχίας στην Ευρώπηείναι και το γεγονός ότι το Βερολίνο, για μια ακόμα φορά, στρέ-φει με θάρρος το βλέμμα του και στο παιχνίδι σε πιο μακρινά «γή-πεδα». Ο υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ ανα-κίνησε εκ νέου το θέμα της εισόδου της χώρας του ως μόνιμομέλος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Προς αυτή την κα-τεύθυνση αναζήτησε συμμαχίες με χώρες της ομάδας των BRICS,δηλαδή με τη Βραζιλία, την Ινδία και την Ιαπωνία, οι οποίες επί-σης έχουν ανάλογο ενδιαφέρον και οι οποίες -ειδικά οι δύο πρώ-τες- έχουν πρωτεύοντα ρόλο στους οικονομικούς σχεδιασμούςτου Βερολίνου για την αρχιτεκτονική του 21ου αιώνα. Την ίδιαστιγμή η Γερμανία στήριξε πρακτικά την αμερικανική στάση καιτην απόφαση για το βομβαρδισμό θέσεων του Ισλαμικού Κρά-τους, χωρίς να το δηλώνει ευθαρσώς. Αλλά αυτά είναι περίπλοκακαι βαρετά ζητήματα για τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, που προ-τιμούν να πανηγυρίζουν για το πόσο μεγάλα έχουν τα... δάχτυλατου ποδιού τους οι Καρυάτιδες.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟ ΚΩΣΤΑ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟ

Σε «παγίδα ρευστότητας» η ΕυρώπηΕγκλωβισμένος στην πολιτική Μέρκελ ο ΣαμαράςΗ οικονομία της Γερμανίας νοσεί περισσότερο από αυτή της Γαλλίας

Η Ευρώπη εγκαθίσταται στηστασιμότητα, η πολιτική της

Μέρκελ χάνει όλο και περισσότεροέδαφος εν τοις πράγμασι. Μια

κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα βρειευήκοα ώτα όταν βάλει στο

τραπέζι τους όρους επιβίωσης τηςελληνικής κοινωνίας. Ο καθηγητήςΚώστας Βεργόπουλος μιλά για όλα

αυτά στην Εποχή.Tη συνέντευξη πήρε ο Παύλος Κλαυδιανός

Η Ευρώπη εγκαθίσταται στη στασιμότητα, οι με-γάλες χώρες μπαίνουν σε φάση ύφεσης. Ποια προ-οπτική ανοίγεται στη γηραιά ήπειρο;

Υπάρχουν δύο πράγματα απελπιστικά και ελπι-δοφόρα ταυτόχρονα. Πρώτον, ότι τα μέτρα πουπαίρνει ο Ντράγκι για να αυξήσει την προσφοράχρήματος, άφθονου και φθηνού, δεν αποδίδουν.∆εύτερον, ο αποπληθωρισμός συνεχίζεται. Η πο-ρεία των τιμών συνεχίζει να είναι καθοδική,πράγμα που υποδηλώνει ακόμη μεγαλύτερη ύφεσηστην Ευρώπη και ακόμη πιο δύσκολη ανάκαμψη.

Θα το «αξιοποιήσει» αυτό για να περάσει σε άλλαμέτρα;

Το έχει ήδη αναγγείλει. Θα αγοράζει ομόλογαABS, που σημαίνει τιτλοποιημένα δάνεια, ακόμηκαι επισφαλή, με την προσδοκία ότι το χρήμα θαπάει περισσότερο προς την οικονομία. ∆ηλαδή, οκαθένας έχει δικαίωμα να το κάνει και να μεταφέ-ρει το ρίσκο στον άλλο και οι εμπορικές τράπεζεςστην Ε.Κ.Τ. Ακόμη, θα μπορεί να αγοράσει και κρα-τικά ομόλογα, κάτι που μέχρι τώρα του απαγο-ρεύουν οι συνθήκες ως μέτρο αντισυμβατικό, παράτην αντίθεση της Γερμανίας. Η Γερμανία αντιτίθε-ται σ’ αυτό αλλά στις 4 Σεπτεμβρίου, όταν πάρθηκεη σχετική απόφαση απομονώθηκε από τους συμ-μάχους της. Έκτοτε, όλο το βαρύ πυροβολικό τωνοικονομολόγων τής Γερμανίας πυροβολεί τονΝτράγκι και την απόφαση αυτή. Όμως η απόφασηέχει ληφθεί …

Ο Ντράγκι στο... απόσπασμα

Τι του αποδίδουν ακριβώς;Ο Ντράγκι κατηγορείται ότι μ’ αυτή την απόφαση

κοινοτικοποιεί την ευθύνη και τον κίνδυνο, ότι ηΓερμανία εκτίθεται στους ευρωπαϊκούς κινδύνους.Αυτή η διάγνωση δεν είναι βέβαια ανακριβής, αλλάμέχρι τώρα, η Γερμανία κερδίζει από αυτήν την έκ-θεση, δεν ζημιώνει καθόλου. Η ΕΚΤ είναι ο μόνοςπραγματικά ευρωπαϊκός θεσμός και παίρνει απο-φάσεις χωρίς την ψήφο των κρατών. Όλοι οι άλλοιείναι διακρατικοί, όπου χρειάζεται η συμφωνία τωνκρατών. Όμως, προχθές μίλησε ο πρόεδρος τουσημαντικότερου ινστιτούτου της Γερμανίας καισύμβουλος της κ. Μέρκελ, ο κ. Μαρσέλ Φράτσερ, οοποίος υποστήριξε ότι έχουν άδικο να κατηγορούντον Ντράγκι. ∆ιότι ναι μεν προχωρεί στην κοινοτι-κοποίηση, έχει εκθέσει σε κίνδυνο πάρα πολύ τονΓερμανό φορολογούμενο, αλλά ταυτόχρονα τουςπροσκομίζει και τεράστια κέρδη. Αυτό πρέπει ναγίνει κατανοητό από τους Μέρκελ και Σόιμπλε, καιαπό τους γερμανούς φορολογούμενους. Το δράμαείναι, όπως παραδέχεται ο Φράτσερ, ότι ενώ η Γερ-μανία κερδίζει τεράστια ποσά, δισεκατομμύρια κα-ταγράφει εντυπωσιακό έλλειμμα επενδύσεων. Οιεπενδύσεις της μειώνονται με αποτέλεσμα να πιέ-ζεται και η παραγωγικότητα της εργασίας. Το επεν-δυτικό έλλειμμα της Γερμανίας είναι, τουλάχιστον,80 δισ. το χρόνο. Η οικονομία νοσεί και μάλιστα

περισσότερο από τη γαλλική. Η Γαλλία, αναγνωρί-ζει ο Φράτσερ, είναι πρώτη στην Ευρώπη στις επι-δόσεις και πρέπει να σταματήσουν να λένε ότι είναιτο άρρωστο παιδί της. Αυτό συσχετίζεται με το ότιη οικονομία δεν είναι καθόλου καλή ούτε η γερμα-νική ούτε η ευρωπαϊκή. Η Γερμανία βαδίζει κατευ-θείαν προς τη λεγόμενη «παγίδα ρευστότητας»,όπως η Ιαπωνία επί 20 χρόνια. ∆ηλαδή, πέφτειχρήμα στην οικονομία και αυτό δεν επενδύεται.Αυτή η απελπισία οδηγεί στην ελπίδα ότι κάτι μπο-ρεί να αλλάξει.

Παρ’ όλα αυτά, η συνάντηση Βαλς – Μέρκελ δενάλλαξε την κατάσταση.

Ναι, δεν άλλαξε τίποτε. Μάλιστα, αυτό αφοράκαι την Ελλάδα, η Μέρκελ είπε στον Βαλς να μηνελπίζουν σε νέο πρόσθετο χρήμα διότι η ανάπτυξημπορεί να γίνει χωρίς χρήμα! Αυτό είναι πρωτοφα-νές, συνιστά πλήρη άγνοια της οικονομικής πραγ-ματικότητας, της επιστήμης, της θεωρίας και τηςιστορίας. Πουθενά και ουδέποτε έγινε ανάπτυξηχωρίς χρήμα. Η Μέρκελ, βέβαια, εννοεί αυτό πουλένε οι συντηρητικοί και οι νεοφιλελεύθεροι ότι,με διαρθρωτικές αλλαγές, περικοπές δαπανών, θαεξυγιανθούν οι υποδομές και τότε θα έλθουν και οιεπενδύσεις. Όλα αυτά, όμως, είναι λόγια.

Και το Βερολίνοδεν αισθάνεται πολύ καλά...

Τώρα, επιπλέον, υπάρχει και πίεση από τα δεξιάτης με την εμφάνιση ακροδεξιού κόμματος με υπο-λογίσιμα ποσοστά.

Τα λέει και υπό την πίεση της δεξιάς, η οποίαθέλει να αποχωρήσει η Γερμανία από την ΕΕ.Όμως, η πραγματική απάντηση σ’ αυτούς θα ήταννα πάει η Μέρκελ όχι δεξιότερα, δηλαδή πιο εθνι-κιστικά, αλλά να δώσει ευρωπαϊκή απάντηση. Ναδείξει ότι η Ευρώπη λειτουργεί και είναι σε όφελοςτης Γερμανίας και όχι βαρίδι για αυτήν. Η δεξιά θε-ωρεί πως για ό, τι δεν πάει καλά, φταίει η Ευρώπη.Αυτά τα δυο σημεία είναι συνδεδεμένα. Το ζήτημαείναι ότι χρειάζεται οπωσδήποτε και πρόσθετοχρήμα για να τονωθούν οι μισθοί, να τονωθεί η ζή-τηση που είναι ψόφια στη Γερμανία, αλλά καιχρήμα για τις επενδύσεις και τις επιχειρήσεις. ∆ενυπάρχει καμιά επιχείρηση που να ξεκινάει ή να λει-τουργεί χωρίς ανοιχτές πιστωτικές γραμμές με τρά-πεζα. Το τρίτο σημείο είναι αυτό που είπε οΝτράγκι: το πρόβλημα της ανάκαμψης στην Ευ-ρώπη δεν είναι νομισματικό.

∆εν εκκινούν, δηλαδή, έτσι οι επενδύσεις.Όσο χρήμα και να ρίξει, χρειάζεται και να επεν-

δυθεί, πράγμα που δεν συμβαίνει σήμερα. Αν οιιδιώτες δεν το επιθυμούν τότε τις επενδύσεις πρέ-πει να τις κάνει το κάθε κράτος, τα κράτη ή να συμ-φωνήσουν τα κράτη να γίνουν σε ευρωπαϊκό επί-πεδο. Στη Γερμανία έχουν πάψει να επενδύουν στις

υποδο-μές και οι δημόσιες επενδύσεις είναι κατώτερεςκατά 20% από ό, τι στις άλλες μεγάλες ευρωπαϊκέςοικονομίες. Το κλειδί για την ανάκαμψη των επεν-δύσεων είναι η ζήτηση και το κλειδί όλων των κλει-διών είναι η ανεργία, δηλαδή το ύψος της απασχό-λησης.

Ο Σαμαράς, η Μέρκελ και ο ΣΥΡΙΖΑ

Πώς εκτιμάς τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ στη ∆ΕΘ;Έχει ενδιαφέρον να τις αντιπαραβάλει κανείς με

τις προτάσεις της Ν∆. Το στοίχημα της κυβέρνησηςείναι να πείσει ότι η σταθεροποίηση δεν είναιόνειρο, αλλά πραγματικότητα και ότι έχει πάψεινα χειροτερεύει η οικονομία, ότι αρχίζει να βελ-τιώνεται, έστω και ελάχιστα. Να αποδείξει, δη-λαδή, και έτσι να εμπνεύσει εμπιστοσύνη, ότι στα-μάτησε η επιδείνωση. Μ’ αυτό τον τρόπο κερδίζεισυντηρητικούς ανθρώπους, οι οποίοι ελπίζουν ότιτελειώνει ο εφιάλτης. Το στοίχημα του ΣΥΡΙΖΑ, αν-τίθετα, είναι όχι μόνο να σταματήσει η επιδείνωση,αλλά να πάμε καλύτερα, ταχύτερα και ρωμαλεο-τερα με άμεσα και εφικτά μέτρα που έχουν και κοι-νωνικό και οικονομικό χαρακτήρα, και, κυρίως,είναι υπέρ των αδύναμων κοινωνικά τάξεων καιτων μισθωτών. Βάζει στοίχημα για πολύ υψηλότε-ρους στόχους. Είναι δυο ανταγωνιστικές προτά-σεις. Θα μείνουμε σε μια σταθεροποιημένη στασι-μότητα ή θα επιδιώξουμε μια επιθετική πολιτικήανάπτυξης;

Το σχέδιο Σαμαρά λέει: «Θα φύγω από το ∆ΝΤ,δεν χρειαζόμαστε άλλο δάνειο κτλ». Τι θα απαντή-σουν οι δανειστές σ’ αυτά;

Τον ενθαρρύνει να τα υποστηρίζει αυτά η Μέρ-κελ. Επειδή φέρει βαρέως τις προτάσεις του ∆ΝΤγια διαγραφή του χρέους. Θέλει, επομένως, να τοβγάλει από τη μέση, για να ορίσει εκείνη τη λύσηπου θα δοθεί στο ελληνικό πρόβλημα. Παρά το ότιτη συμμετοχή του ∆ΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμαείχε ζητήσει η ίδια η Μέρκελ.

Όμως και η Μέρκελ θα πρέπει κάτι να δώσειστον Σαμαρά. Αν και δεν συνέβη κάτι τέτοιο στοΒερολίνο την περασμένη Τρίτη.

Ναι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα του δώσεικάτι στο μέλλον. Θα ξεκαθαριστεί τον Οκτώβριο μετη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ευρωζώνης. ΗΜέρκελ θα αναλάβει τις ευρωπαϊκές της ευθύνες;Να σημειώσουμε ότι Βαλς και Ρέντσι έχουν ήδη δη-λώσει με πολλούς τρόπους ότι «δεν πάει άλλο». Θαείναι μια κρίσιμη συνάντηση. Οι προτάσεις του ΣΥ-ΡΙΖΑ νομίζω ότι βρίσκουν μεγάλη ανταπόκριση,απήχηση πολύ μεγαλύτερη από τη συνήθη, αφούαναδεικνύουν την ευρωπαϊκή διάσταση του ελλη-νικού προβλήματος. ∆ημιουργούν κλίμα αυξημένηςκοινωνικής εμπιστοσύνης και συμπάθειας. Αυτόπου απαιτείται τώρα, είναι προγραμματικοί άξονες.Το να ζητάμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα, είναινομίζω πρωθύστερο, διότι για να γίνει κάτι τέτοιο,χρειάζεται ευρεία κινητοποίηση και συμμετοχή τηςκοινωνίας.

Το πλεονέκτημα του ΣΥΡΙΖΑ

Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, τα επόμενα στάδιάτου, έχει σχέση και με τη διαπραγμάτευση με τουςδανειστές.

Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η κατάσταση δενείναι διατηρήσιμη, δεν είναι άλλο βιώσιμη στις πα-ρούσες συνθήκες. Και με 1% ανάπτυξη το χρέοςεξακολουθεί να είναι μη βιώσιμο. Χρειάζεται μιαθαρραλέα λύση ή κάποια ριζοσπαστική πρόταση.Ο ΣΥΡΙΖΑ, εκτιμώ, θα βρεθεί, ως κυβέρνηση, σεένα περιβάλλον πιο ευνοϊκό στην Ευρώπη, διότιπιέζονται όλοι σήμερα και θα καταλάβουν ότι η Ελ-λάδα δεν ζητάει κανένα ρουσφέτι. Όλοι αναγνωρί-ζουν ότι τα πέντε τελευταία χρόνια η χώρα μας έχειυποστεί τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή,και όχι εξ αιτιας της, αλλά εξ αιτιας της λανθασμέ-νης ευρωπαϊκής συνταγής. Το επιχείρημα της κυ-βέρνησης είναι «πετύχαμε να εφαρμόσουμε τηνλανθασμένη συνταγή», ενώ του ΣΥΡΙΖΑ είναι «ηανεφάρμοστη συνταγή δεν εφαρμόζεται, όσες θυ-σίες και αν καταβληθούν».

Το στοίχημα της κυβέρ-νησης είναι να πείσει ότιη σταθεροποίηση δενείναι όνειρο. Το στοίχηματου ΣΥΡΙΖΑ, αντίθετα,είναι να πάμε καλύτερα,ταχύτερα και ρωμαλεό-τερα.

“

Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑνομίζω ότι βρίσκουν μεγάληανταπόκριση, αφούαναδεικνύουν την ευρωπαϊκήδιάσταση του ελληνικούπροβλήματος. ∆ημιουργούνκλίμα αυξημένης κοινωνικήςεμπιστοσύνης και συμπάθειας.

“

1188 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014Ι∆ΕΕΣ

Τη συνέντευξη πήρε ο Φρανκ Μπάρατ

Συχνά μιλάτε για τη δύναμη της συλ-λογικής δράσης και δίνετε έμφαση στησημασία των κινημάτων. Πώς γίνεται ναυπάρχει μια τέτοια δύναμη σε μια κοινω-νία που προάγει τον εγωισμό και τονατομικισμό;

Από τη στιγμή της ανάδυσης του παγ-κόσμιου καπιταλισμού και των σχετικώνιδεολογιών που συνδέονται με το νεοφι-λελευθερισμό, έχει γίνει ιδιαίτερα ση-μαντικό να αναγνωρίζουμε τον κίνδυνοτου ατομικισμού. Οι προοδευτικοί αγώ-νες –είτε εστιάζουν στο ρατσισμό, τηνκαταπίεση, τη φτώχεια είτε σε άλλα θέ-ματα- είναι καταδικασμένοι να αποτύ-χουν αν δεν προσπαθήσουν να μας κά-νουν να συνειδητοποιήσουμε την ύπαρξητου καπιταλιστικού ατομικισμού. Πα-ρόλο που ο Νέλσον Μαντέλα πάντα επέ-μενε ότι οι επιτυχίες του ήταν συλλογι-κές και ότι ήταν και επιτυχίες των αν-δρών και των γυναικών που εργάζοντανμαζί του, τα μέσα ενημέρωσης προσπα-θούσαν να τον αγιοποιήσουν σαν ηρωικόάτομο. Με παρόμοιο τρόπο προσπάθη-σαν να αποσυνδέσουν τον Μάρτιν Λού-θερ Κινγκ από τους πολυάριθμους άν-τρες και γυναίκες που αποτελούσαν τηνψυχή του κινήματος ελευθερίας τουμέσου του 20ού αιώνα. Έχει εξαιρετικήσημασία να αντισταθούμε στην ερμηνείατης ιστορίας ως έργο ηρωικών ατομικώνπροσωπικοτήτων ώστε να καταλάβουνοι σημερινοί άνθρωποι ότι έχουν τη δυ-νατότητα να γίνουν μέρος μιας όλο καιμεγαλύτερης κοινότητας που αγωνίζε-ται.

Επίκαιρα όσο ποτέ τα αιτήματατων Μαύρων Πανθήρων

Τι έχει μείνει σήμερα από το κίνημαblack power;

Αντιλαμβάνομαι το κίνημα blackpower –ή ό,τι ονομάζαμε τότε κίνημα τηςμαύρης απελευθέρωσης- ως μια συγκε-κριμένη στιγμή στην πορεία της διεκδί-κησης της ελευθερίας των μαύρων. Απόπολλές πλευρές ήταν μια απάντηση σταστενά όρια του κινήματος για πολιτικάδικαιώματα. ∆εν διεκδικούσαμε μόνο νο-μικά δικαιώματα στο πλαίσιο της κοινω-νίας όπως ήταν, αλλά διεκδικούσαμε καιάλλα ουσιαστικά δικαιώματα –εργασία,στέγαση, περίθαλψη, εκπαίδευση κτλ-και αμφισβητούσαμε την ίδια τη δομήτης κοινωνίας. Αυτά τα αιτήματα –όπωςτο να σταματήσουν οι ρατσιστικές φυλα-κίσεις, η αστυνομική βία και η καπιταλι-στική εκμετάλλευση- κωδικοποιήθηκανστα δέκα σημεία του προγράμματος τουΚόμματος των Μαύρων Πανθήρων.

Αν και οι μαύροι ως άτομα έχουν κα-ταλάβει υψηλές θέσεις στην οικονομική,κοινωνική και πολιτική ιεραρχία (με τοπιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τηνεκλογή του Μπαράκ Ομπάμα το 2008), ησυντριπτική πλειονότητα των μαύρωνυφίστανται οικονομικό, εκπαιδευτικόκαι ποινικό ρατσισμό σε πολύ μεγαλύ-τερο βαθμό από ό,τι την εποχή πριν το

κίνημα για τα πολιτικά και κοινωνικά δι-καιώματα. Από πολλές απόψεις, τα αι-τήματα του προγράμματος των δέκα ση-μείων είναι τόσο επίκαιρα –ίσως καιακόμα περισσότερο- όσο ήταν τη δεκαε-τία του ‘60 όταν διατυπώθηκαν γιαπρώτη φορά.

Την εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα πα-νηγύρισαν πολλοί σαν νίκη κατά του ρα-τσισμού. Πιστεύετε ότι είχε ως συνέπειατον αποπροσανατολισμό; Ότι στηνπραγματικότητα παρέλυσε την αριστεράγια μεγάλο διάστημα, όπως και τουςΑφροαμερικανούς που αγωνίζονταν γιαέναν πιο δίκαιο κόσμο;

Πολλά από τα συμπεράσματα που δια-τυπώθηκαν για τη σημασία της εκλογήςΟμπάμα είναι λανθασμένα, ειδικά όσαισχυρίζονται ότι ένας μαύρος πρόεδροςσυμβολίζει την πτώση του τελευταίουπροπυργίου του ρατσισμού. Πιστεύω,ωστόσο, ότι η εκλογή του είχε σημασία,κυρίως επειδή οι περισσότεροι –ανά-μεσά τους και οι περισσότεροι μαύροι-δεν πίστευαν ότι ήταν δυνατό να εκλεγείένας μαύρος στο αξίωμα του προέδρου.Νέοι άνθρωποι σχημάτισαν κίνημα –μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε διαδι-κτυακό κίνημα- που κατόρθωσε αυτόπου έμοιαζε αδύνατο.

Το πρόβλημα ήταν ότι οι άνθρωποι

που εντάχθηκαν σε αυτό το κίνημα δεσυνέχισαν να χρησιμοποιούν τη συλλο-γική τους δύναμη για να πιέσουν τον Ομ-πάμα να κινηθεί σε πιο προοδευτικές κα-τευθύνσεις (πχ ενάντια στη στρατιωτικήεπέμβαση στο Αφγανιστάν, υπέρ τουκλεισίματος του Γκουαντανάμο, υπέρενός ισχυρότερου πλάνου για το εθνικόσύστημα υγείας.) Αν και ασκούμε κρι-τική στον Ομπάμα, νομίζω ότι είναι ση-μαντικό να τονίσουμε ότι δε θα ήμαστανκαλύτερα με το Ρόμνεϊ για πρόεδρο.Αυτό που έλειπε τα τελευταία πέντε χρό-νια δεν ήταν ένας καλός πρόεδρος αλλάοργανωμένα και μαζικά κινήματα.

Πώς θα ορίζατε τον «μαύρο φεμινι-σμό»; Τι ρόλο θα μπορούσε να παίξει

στη σημερινή κοινωνία; Ο μαύρος φεμινισμός προέκυψε ως

θεωρητική και πρακτική προσπάθεια ναγίνει φανερό ότι η φυλή, το φύλο και ηκοινωνική τάξη είναι αδιαχώριστα στιςκοινωνίες μας. Όταν πρωτοεμφανίστηκεο μαύρος φεμινισμός, οι μαύρες γυναί-κες έπρεπε συχνά να απαντήσουν στηνερώτηση αν είναι πιο σημαντικό τομαύρο κίνημα ή το γυναικείο κίνημα. Ηαπάντηση είναι ότι η ερώτηση είναιλάθος. Η σωστή ερώτηση θα ήταν πώςνα γίνει κατανοητό το πώς συνδέονταικαι πού συναντιούνται τα δύο αυτά κινή-ματα. Είμαστε ακόμα αντιμέτωπες με τηνπρόκληση της κατανόησης των πολύ-πλοκων τρόπων με τους οποίους συμ-πλέκονται μεταξύ τους η φυλή, η κοινω-νική τάξη, το φύλο, η σεξουαλικότητα, ηεθνικότητα- αλλά και του πώς να ξεπε-ράσουμε αυτές τις κατηγοριοποιήσειςκαι να καταλάβουμε τις σχέσεις μεταξύιδεών και διαδικασιών που δείχνουν ναείναι ξέχωρες και άσχετες μεταξύ τους.Με αυτή την έννοια το να επιμένουμε ότιυπάρχει σχέση ανάμεσα στους αγώνεςκατά του ρατσισμού στις ΗΠΑ και τουςαγώνες κατά της καταπίεσης των Παλαι-στινίων από το Ισραήλ είναι φεμινιστικήπροσέγγιση.

Πιστεύετε ότι είναι καιρός να αποστα-

σιοποιηθεί ο κόσμος εντελώς από τα με-γάλα πολιτικά κόμματα και από αυτόπου οι «ηγέτες» μας αποκαλούν αντι-προσωπευτική δημοκρατία; ∆εν θαέπρεπε να λάβει τέλος αυτή η φάρσα, ναπάψουμε να ψηφίζουμε και να αρχί-σουμε να δημιουργούμε κάτι από τακάτω προς τα πάνω, κάτι νέο και φυ-σικό;

Σίγουρα δεν πιστεύω ότι τα υπάρχονταπολιτικά κόμματα μπορούν να γίνουν οβασικός φορέας των αγώνων μας, αλλάπιστεύω ότι ο χώρος των εκλογών μπο-ρεί να χρησιμοποιηθεί ως πεδίο στοοποίο να οργανωθούμε. Στις ΗΠΑ χρει-αζόμαστε ένα ανεξάρτητο κόμμα εδώ καιπολύ καιρό –ένα αντιρατσιστικό, φεμινι-στικό και εργατικό κόμμα. Επίσης βρί-σκω ότι έχετε απόλυτο δίκιο να αναγνω-ρίζετε τον ακτιβισμό από τα κάτω ως τοσημαντικότερο συστατικό οικοδόμησηςριζοσπαστικών κινημάτων.

Οι θεσμοίέχουν το μονοπώλιο στη βία

Υπάρχει μια σκηνή στο “Black PowerMixtape”, ένα ντοκιμαντέρ για το κί-νημα Black Power και τους ΜαύρουςΠάνθηρες που γυρίστηκε πριν λίγα χρό-νια, όπου ο δημοσιογράφος ρωτάει αν

Οι προοδευτικοί αγώνες–είτε εστιάζουν στο ρα-τσισμό, την καταπίεση,τη φτώχεια είτε σεάλλα θέματα- είναι κα-ταδικασμένοι να αποτύ-χουν αν δεν προσπαθή-σουν να μας κάνουν νασυνειδητοποιήσουμετην ύπαρξη του καπιτα-λιστικού ατομικισμού.

“Πρόσφατα δώσατε διάλεξη στο Λονδίνο για την Παλαιστίνη, την εταιρία G4S, που

είναι η μεγαλύτερη ιδιωτική εταιρεία σεκιούριτι στον κόσμο και το σύστημα τηςβιομηχανίας των φυλακών.

Με το προσωπείο της ασφάλειας και του κράτους ασφαλείας, η G4S έχει διεισδύ-σει στη ζωή των ανθρώπων ολόκληρου του κόσμου –κυρίως στη Βρετανία, τις ΗΠΑκαι την Παλαιστίνη. Η εταιρία αυτή είναι η τρίτη μεγαλύτερη επιχείρηση στον κόσμομετά τη Walmart και τη Foxcom. Είναι η μεγαλύτερη ιδιωτική εργοδότρια εταιρείαστην Αφρική. Έχει μάθει να βγάζει κέρδος από το ρατσισμό, τις πρακτικές κατά τωνμεταναστών και από τις τεχνολογίες επιβολής τιμωριών στο Ισραήλ και σε ολό-κληρο τον κόσμο. Η G4S είναι άμεσα υπεύθυνη για τους τρόπους με τους οποίουςυφίστανται οι παλαιστίνιοι πολιτικοί κρατούμενοι τη φυλάκισή τους, αλλά και γιαπολλά χαρακτηριστικά του τείχους του απαρτχάιντ στην Παλαιστίνη, για τις φυλα-κίσεις στη Νότια Αφρική, τα σχολεία-φυλακές στις ΗΠΑ και το φράχτη στα σύνοραμε το Μεξικό. Με έκπληξη μάθαμε στη συνάντηση στο Λονδίνο ότι η G4S διαχειρί-ζεται και κέντρα περίθαλψης σεξουαλικά κακοποιημένων γυναικών.

Πόσο κερδοφόρα είναι η βιομηχανία των φυλακών; Συχνά τη χαρακτηρίζετε «σύγ-χρονη δουλεία».

Το παγκόσμιο σύστημα της βιομηχανίας φυλακών όλο και διευρύνεται, όπως φαί-νεται από το παράδειγμα της G4S. Από αυτό μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι ανε-βαίνουν και τα κέρδη τους. Συμπεριλαμβάνει όχι μόνο ιδιωτικές και δημόσιες φυ-λακές (και οι δημόσιες φυλακές, που είναι πιο ιδιωτικοποιημένες από ότι φαντάζε-στε, πιέζονται για όλο και μεγαλύτερα κέρδη) αλλά και οι φυλακές ανηλίκων, οιστρατιωτικές φυλακές και τα ανακριτικά κέντρα. Επιπλέον ο πιο κερδοφόρος το-μέας της βιομηχανίας ιδιωτικών φυλακών είναι τα κέντρα κράτησης μεταναστών.Έτσι μπορεί κανείς να καταλάβει γιατί η πιο αυστηρή νομοθεσία κατά της μετανά-στευσης στις ΗΠΑ βασίστηκε σε νομοσχέδιο που συνέταξαν οι εταιρείες ιδιωτικώνφυλακών, σε μια απροκάλυπτη προσπάθεια να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους.

Μια κοινωνία χωρίς φυλακές είναι εφικτή ή είναι ουτοπία, κατά την άποψή σας;Πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει κάτι τέτοιο;

Πιστεύω ότι μια κοινωνία χωρίς φυλακές είναι μια ρεαλιστική δυνατότητα για το

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΖΕΛΑ ΝΤΕΪΒΙΣ

Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να περπατήσουμετο μακρύ μονοπάτι για την ελευθερία

Σε αυτή τη συνέντευξη η Άντζελα Ντέιβις, ακτιβίστρια, συγγραφέας και σύμβολο του κινήματος BlackPower μιλάει για όσα συνδέουν μεταξύ τους τούς αγώνες ανά τον κόσμο. Αναλύοντας το μαύρο φεμινισμό,τη σημασία της συλλογικής δράσης, την Παλαιστίνη, το σύστημα της βιομηχανίας των φυλακών και πολλάάλλα, η δόκτωρ Ντέιβις υπογραμμίζει το ρόλο που μπορεί και πρέπει να παίξει ο κάθε άνθρωπος.

Για μια κοινωνίαχωρίς φυλακές

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 1199Ι∆ΕΕΣ

εγκρίνετε τη βία. Απαντάτε: «Με ρωτάτεαν εγκρίνω τη βία! Αυτό δεν έχεινόημα!». Μπορείτε να το εξηγήσετε;

Προσπαθούσα να δείξω ότι οι ερωτή-σεις για το θεμιτό χαρακτήρα της βίας θαέπρεπε να απευθυνθούν στους θεσμούςπου είχαν και έχουν το μονοπώλιο στηβία: την αστυνομία, τις φυλακές, τοστρατό. Εξήγησα ότι έχω μεγαλώσειστον Αμερικανικό Νότο την εποχή που οικυβερνήσεις επέτρεπαν στους ΚουΚλουξ Κλαν να πραγματοποιούν τρομο-κρατικές επιθέσεις ενάντια στις μαύρεςκοινότητες. Ήμουν τότε στη φυλακή, μεψευδείς κατηγορίες για φόνο, απαγωγήκαι σύσταση συμμορίας και είχα γίνειστόχος της θεσμικής βίας και ρώτησανεμένα αν συμφωνώ με τη βία. Πολύ πα-ράξενο. Προσπάθησα να δείξω επίσηςότι η υπεράσπιση της αλλαγής μέσω τηςεπανάστασης δεν έχει κυρίως να κάνει

με τη βία, αλλά με θεμελιώδη θέματαόπως καλύτερο βιοτικό επίπεδο για τουςφτωχούς και τους έγχρωμους.

Σήμερα πολλοί πιστεύουν ότι είχατεενταχθεί στους Μαύρους Πάνθηρες καικάποιοι πιστεύουν και ότι ήσασταν ένααπό τα ιδρυτικά τους μέλη. Μπορείτε ναεξηγήσετε ποιος ήταν τότε ο ρόλος σαςκαι η σχέση σας μαζί τους;

∆εν ήμουν ιδρυτικό μέλος του κόμμα-τος των Μαύρων Πανθήρων. Το 1966σπούδαζα στην Ευρώπη, τη χρονιά πουιδρύθηκαν οι Μαύροι Πάνθηρες. Αφούέγινα μέλος του Κομμουνιστικού Κόμμα-τος το 1968 έγινα και μέλος του κόμμα-τος των Μαύρων Πανθήρων και συνερ-γάστηκα με την τοπική τους οργάνωσηστο Λος Άντζελες, όπου είχα αναλάβειτην πολιτική εκπαίδευση. Ωστόσο κά-ποια στιγμή οι επικεφαλής αποφάσισανότι τα μέλη των Μαύρων Πανθήρων δε

θα μπορούσαν να έχουν σχέσεις και μεάλλα κόμματα και τότε αποφάσισα νααποσυρθώ από το ΚομμουνιστικόΚόμμα. Συνέχισα να συνεργάζομαι μετους Μαύρους Πάνθηρες και να τουςυποστηρίζω. Όταν βρέθηκα στη φυλακήοι Μαύροι Πάνθηρες ήταν βασική δύ-ναμη που διεκδίκησε την ελευθερία μου.

Τα ζητήματα του παλαιστινιακούαγώνα αποκρύπτονται

Επιστρέφοντας στην απάντησή σας γιατη βία, όταν άκουσα αυτά που είπατε στοντοκιμαντέρ σκέφτηκα την Παλαιστίνη.Η διεθνής κοινότητα και τα δυτικά ΜΜΕσυνέχεια ζητάνε ως προϋπόθεση να στα-ματήσουν να χρησιμοποιούν βία οι Πα-λαιστίνιοι. Πώς θα εξηγούσατε την απή-χηση αυτής της ρητορικής, ότι οι κατα-πιεσμένοι πρέπει να εξασφαλίσουν τηνασφάλεια των καταπιεστών;

Το να τοποθετούμε τη βία στο πρώτοπλάνο σχεδόν αναπόφευκτα εξυπηρετείστο να αποκρύπτονται τα ζητήματα πουβρίσκονται στο κέντρο των αγώνων γιαδικαιοσύνη. Αυτό έγινε και στη ΝότιαΑφρική στον αγώνα κατά του Απαρτ-χάιντ. Έχει ενδιαφέρον ότι ο ΝέλσονΜαντέλα -που έχει αγιοποιηθεί σαν τονσημαντικότερο ειρηνιστή της εποχήςμας- παρέμεινε στον κατάλογο τρομο-κρατών των ΗΠΑ ως το 2008. Τα σημαν-τικά ζητήματα στον παλαιστινιακόαγώνα για ελευθερία και αυτοδιάθεσηελαχιστοποιούνται και αποκρύπτονταιαπό αυτούς που προσπαθούν να εξισώ-σουν την αντίσταση των Παλαιστινίωνστο ισραηλινό απαρτχάιντ με την τρομο-κρατία.

Η αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη ναγίνει ζητούμενο όλου του κόσμου

Υπάρχουν πολλά μέσα αντίστασης δια-θέσιμα σε ανθρώπους που καταπιέζονταιαπό ρατσιστικά ή αποικιοκρατικά καθε-στώτα ξένης κατοχής (Πρόσθετο Πρω-τόκολλο 1 των Συμβάσεων της Γενεύης),συμπεριλαμβανομένης και της ένοπληςαντίστασης. Σήμερα το κίνημα αλληλεγ-γύης στην Παλαιστίνη έχει δεσμευτείστην επιλογή της μη-βίαιης αντίστασης.Πιστεύετε ότι αυτό αρκεί για να λήξει τοισραηλινό απαρτχάιντ;

Τα κινήματα αλληλεγγύης είναι, βέ-βαια, από τη φύση τους μη-βίαια. ΣτηΝότια Αφρική, αν και οργανώθηκε διε-θνές κίνημα αλληλεγγύης, το ΕθνικόΑφρικανικό Κογκρέσο και το Κομμουνι-στικό Κόμμα Νότιας Αφρικής αποφάσι-σαν ότι χρειάζονταν και ένοπλο τμήματου κινήματός τους: το Umkonto WeSiswe (Ακόντιο του Έθνους). Είχαν κάθεδικαίωμα να πάρουν μια τέτοια από-φαση. Παρόμοια, εξαρτάται από τουςΠαλαιστινίους ποιες μέθοδοι θα θεωρή-σουν ότι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητανα στέψουν με επιτυχία τον αγώνα τους.Ταυτόχρονα είναι σαφές ότι αν το Ισ-ραήλ απομονωθεί πολιτικά και οικονο-μικά, πράγμα για το οποίο παλεύει ηκαμπάνια μποϊκοτάζ-κυρώσεις-όχι επεν-δύσεις, δε θα μπορεί πια να εφαρμόζειτις πρακτικές απαρτχάιντ. Αν για παρά-δειγμα στις ΗΠΑ αναγκάσουμε τον Ομ-πάμα να σταματήσει την υποστήριξή τουστο Ισραήλ με οχτώ εκατομμύρια δολά-ρια τη μέρα, αυτό θα είχε σημαντικό απο-τέλεσμα ως πίεση για να λάβει τέλος ηκατοχή.

Είσαστε μέλος μιας επιτροπής υπέρτης απελευθέρωσης του Παλαιστινίουπολιτικού κρατούμενου Μαρβάν Μπαργ-κούτι και όλων των πολιτικών κρατου-μένων. Πόσο σημαντικό θα ήταν να απε-λευθερωθούν όλοι για να επικρατήσει δι-καιοσύνη;

Έχει εξαιρετική σημασία να απελευθε-ρωθεί ο Μαρβάν Μπαργκούτι και όλοι οιπολιτικοί κρατούμενοι από τις φυλακέςτου Ισραήλ. Ο Μπαργκούτι είναι εδώ καιείκοσι χρόνια φυλακισμένος. Η περί-πτωσή του αντικατοπτρίζει το γεγονόςότι οι περισσότερες οικογένειες στηνΠαλαιστίνη έχουν τουλάχιστον έναμέλος τους κρατούμενο από τις ισραηλι-νές αρχές. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πε-ρίπου 5.000 Παλαιστίνιοι κρατούμενοικαι γνωρίζουμε ότι από το 1967, έχουνφυλακιστεί 800.000 Παλαιστίνιοι από τοΙσραήλ δηλαδή 40% του αντρικού πλη-θυσμού. Η απαίτηση να απελευθερωθούνόλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι είναι ση-μείο-κλειδί του αιτήματος να τελειώσειη κατοχή.

Είπατε στη διάρκεια μιας διάλεξης στοπανεπιστήμιο Μπίρκμπεκ του Λονδίνουότι το παλαιστινιακό ζήτημα πρέπει ναπάρει παγκόσμιες διαστάσεις, να γίνειένα κοινωνικό ζήτημα που κάθε κίνημαπου αγωνίζεται για τη δικαιοσύνη να τοπεριλαμβάνει στην ατζέντα του. Τι εννο-είτε με αυτό;

Όπως και ο αγώνας για να λήξει τοαπαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής αγκα-λιάστηκε από ανθρώπους σε όλο τονκόσμο και συμπεριλήφθηκε σε πολλάπρογράμματα οργανώσεων για την κοι-νωνική δικαιοσύνη, έτσι και η αλληλεγ-γύη στην Παλαιστίνη πρέπει να γίνει ζη-τούμενο των προοδευτικών οργανώσεωνκαι κινημάτων ολόκληρου του κόσμου.Η τάση που επικρατεί είναι να θεωρείταιη Παλαιστίνη ξεχωριστό, δυστυχώς καιπεριθωριακό ζήτημα. Τώρα είναι ηστιγμή να ενθαρρύνουμε όσους πι-στεύουν στην ισότητα και τη δικαιοσύνηνα συμμετάσχουν στην έκκληση για μιαελεύθερη Παλαιστίνη.

Ο αγώνας είναι αέναος;Θα έλεγα ότι όσο ωριμάζουν οι αγώνες

μας παράγουν νέες ιδέες, νέα ζητήματακαι νέα πεδία για να παλέψουμε στηναναζήτηση της ελευθερίας. Όπως έλεγεο Νέλσον Μαντέλα, πρέπει να είμαστεέτοιμοι να περπατήσουμε το μακρύ μο-νοπάτι για την ελευθερία.

Μετάφραση:Ματίνα Καραγιαννίδου-Σταμπουλή

Οι φωτογραφίες είναι του Stephen Shames, οοποίος φωτογράφισε τους «Μαύρους Πάνθηρες»τη δεκαετία του ‘60.

Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε ολόκληρη στοwww.jadaliyya.com, ενώ εκτενές απόσπασμα πα-ρουσιάστηκε στο The Nation.

μέλλον, όμως σε μια αλλαγ-μένη κοινωνία, όπου οδηγόςθα είναι οι ανάγκες των αν-θρώπων και όχι τα κέρδη.Την ίδια στιγμή η κατάργησητων φυλακών δείχνει ουτο-πική, ακριβώς επειδή η φυ-λακή και οι ιδεολογίες πουτην υποστηρίζουν είναιπολύ βαθιά ριζωμένες στησύγχρονη κοινωνία. Υπάρ-χουν πάρα πολλοί άνθρωποιπίσω από τα σίδερα στιςΗνωμένες Πολιτείες –γύρωστα δυόμισι εκατομμύρια-και η φυλάκιση χρησιμοποι-είται όλο και περισσότεροσαν στρατηγική αποπροσα-νατολισμού από τα βασικάκοινωνικά προβλήματα –ρα-τσισμός, φτώχεια, ανεργία,έλλειψη εκπαίδευσης κτλ.Αυτά τα θέματα δεν εξετά-ζονται ποτέ στα σοβαρά.Είναι θέμα χρόνου να αρχί-σει ο κόσμος να καταλαβαί-νει ότι η φυλακή δεν είναιπραγματική λύση. Η ρητο-

ρική υπέρ της κατάργησης των φυλακών μπορεί και πρέπει να συνδεθεί με το αίτημαγια ποιοτική εκπαίδευση, αντιρατσιστικές στρατηγικές στον τομέα της εργασίας, δω-ρεάν περίθαλψη και με άλλα προοδευτικά κινήματα. Μπορεί να βοηθήσει στην προ-ώθηση της κριτικής στον καπιταλισμό και την προώθηση σοσιαλιστικών κινημάτων.

Τι φανερώνει η εξάπλωση της βιομηχανίας των φυλακών για την κοινωνία μας;Οι όλο και μεγαλύτεροι αριθμοί των κρατούμενων σε ολόκληρο τον κόσμο και η

αυξανόμενη κερδοφορία των μέσων που τους κρατάνε έγκλειστους είναι ένα από ταπιο δραματικά παραδείγματα των καταστροφικών τάσεων του παγκόσμιου καπιτα-λισμού. Όμως τα προκλητικά κέρδη από τις μαζικές φυλακίσεις συνδέονται με τακέρδη από τη βιομηχανία της περίθαλψης και την εκπαίδευσης και άλλες εμπορευ-ματοποιημένες ανθρώπινες υπηρεσίες που θα έπρεπε να είναι διαθέσιμες δωρεάνστον καθένα.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΤΖΕΛΑ ΝΤΕΪΒΙΣ

Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να περπατήσουμετο μακρύ μονοπάτι για την ελευθερία

Αν και ασκούμε κριτικήστον Ομπάμα, νομίζω ότιείναι σημαντικό να τονί-σουμε ότι δε θα ήμαστανκαλύτερα με το Ρόμνεϊγια πρόεδρο. Αυτό πουέλειπε τα τελευταίαπέντε χρόνια δεν ήτανένας καλός πρόεδροςαλλά οργανωμένα καιμαζικά κινήματα.

“

2200 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ομόφωνα ένοχοι χωρίς κανέναελαφρυντικό κρίθηκαν οιχρυσαυγίτες Βασίλης Σιατού-

νης και Θανάσης Στράτος για τη δο-λοφονική επίθεση στο Στέκι Αντί-πνοια στα Κάτω Πετράλωνα, το2008. Η υπόθεση είχε βρεθεί (!) στοσυρτάρι του υπουργού ∆ημόσιαςΤάξης, Ν. ∆ένδια, μέχρι που δόθηκεη πολιτική εντολή να εκδικαστεί –όπως και άλλες 31 υποθέσεις-ύστερα από τη δολοφονία του Παύ-λου Φύσσα.

Θα πεθάνετε κομμούνια

Ήταν 30 Ιουνίου του 2008 ότανομάδα 20 φασιστών εισέβαλε στοστέκι Αντίπνοια και αφού συστή-θηκε λέγοντας «Με τους χαιρετι-σμούς της Χρυσής Αυγής θα πεθά-νετε κομμούνια», επιτέθηκε με μα-χαίρια και λοστούς στους δύο απότους τέσσερις παρευρισκόμενους.Λίγα λεπτά αργότερα τράπηκαν σεφυγή, καθώς «ο χρόνος είχε τελει-ώσει». ∆ύο από τους δράστες συνε-λήφθησαν την ίδια μέρα σε τυχαίοέλεγχο της αστυνομίας. Όταν βρέ-θηκαν πάνω τους ένα μαχαίρι με τοναγκυλωτό σταυρό και ένα τσεκούρι,παραπέμφθηκαν με το πλημμέληματης οπλοκατοχής. Στις 2 Μαΐου2011, μέλη της Χρυσής Αυγής με τησυνοδεία των Η. Κασιδιάρη και Γ.Λαγού βρέθηκαν στο δικαστήριο γιανα στηρίξουν τους κατηγορούμε-νους. Πριν ξεκινήσει η δίκη, οι χρυ-σαυγίτες επιτέθηκαν εντός της αί-

θουσας, τραυματίζοντας μία αλλη-λέγγυα. Οι αντιφασίστες αντιστάθη-καν στην επίθεση με αποτέλεσμα τοτάγμα εφόδου να τρέπεται σε φυγήκαι τους κατηγορούμενους να πη-δούν τα έδρανα και να εξαφανίζον-ται. Εκείνη τη μέρα δικάστηκαν ερή-μην και η έδρα έκρινε ότι το κατηγο-ρητήριο έπρεπε να αναβαθμιστεί σεκακούργημα και έτσι παραπέμφθηκεστο μεικτό ορκωτό. Την περασμένηΠαρασκευή –και ενώ οι κατηγορού-μενοι βρίσκονται προφυλακισμένοιγια συμμετοχή στην εγκληματική ορ-γάνωση Χρυσή Αυγή- η υπόθεση εκ-δικάστηκε πρωτόδικα, παρά τηνπρόθεσή του να δοθεί η 12η ανα-βολή.

Άνανδρη επίθεση

Και οι τέσσερις μάρτυρες που βρί-σκονταν στο στέκι αναγνώρισαντους κατηγορούμενους ως συμμετέ-χοντες στην επίθεση. Οι Β. Σιατού-νης –που ήταν υποψήφιος με τηΧρυσή Αυγή στις αυτοδιοικητικέςεκλογές του 2010- και Θ. Στράτοςαρνήθηκαν τα πάντα: «Εκείνη τημέρα με βρήκε ο Κώστας και μουείπε να πάμε στα Πετράλωνα να μοι-ράσουμε φυλλάδια. Πήρα τονΣτράτο και πήγαμε στο ραντεβού.Εκεί ήταν δέκα μηχανές με 20άτομα». «Ποιος ήταν ο Κώστας;»ρωτά η έδρα, «∆εν τον ξέρω»απαντά, «Τι φυλλάδια ήταν αυτά;»,«∆εν ξέρω», «Ποιοι ήταν οι 20;»,«Πρώτη φορά τους βλέπαμε». Και η

εξοργιστική στάση του «∆εν ξέρω,δεν απαντώ» συνεχίστηκε: «Όπωςπηγαίναμε σταμάτησαν οι προπο-ρευόμενες μηχανές και μπήκαν σεένα υπόγειο. Ακούσαμε σπασίματακαι φωνές και φύγαμε. ∆εν σκεφτή-καμε να παρέμβουμε ούτε να πάμεστην αστυνομία». Η εισαγγελέαςτους κατακεραύνωσε [«Γιατί μίαομάδα 20 ατόμων να πάρει δύοάγνωστους μαζί της σε μία οργανω-μένη επίθεση;»], χαρακτηρίζονταςτην επίθεση άνανδρη, καθώς «χτύ-πησαν άοπλους ανθρώπους» καιπροτείνοντας την ενοχή τους. Τε-λικά, το δικαστήριο καταδίκασε τονΣιατίστα σε 13 χρόνια και 6 μήνεςκαι τον Στράτο σε 11 χρόνια και 6μήνες, χωρίς αναστολή, ενώ τουςεπέβαλε στέρηση πολιτικών δικαιω-μάτων για 7 χρόνια. Η απόφαση αυτήέχει ιδιαίτερη σημασία και στην εξέ-λιξη της δίκης της Χρυσής Αυγής,που αναμένεται να αρχίσει πριν τοτέλος του χρόνου, καθώς για πρώτηφορά αποδεικνύεται ότι τάγμα εφό-δου της Χρυσής Αυγής έδρασε οργα-νωμένα, υπό αυστηρή στρατιωτικήπειθαρχία και κατόπιν εντολών.

Ιωάννα ∆ρόσου

Ένοχοι χωρίς ελαφρυντικά γιατην επίθεση στο ΑντίπνοιαΑπόφαση ορόσημο για τη δίκη της Χρυσής Αυγής

Η απόφαση αυτή έχειιδιαίτερη σημασία,καθώς για πρώτηφορά αποδεικνύεταιότι τάγμα εφόδου τηςΧρυσής Αυγής έδρασεοργανωμένα, υπόαυστηρή στρατιωτικήπειθαρχία και κατόπινεντολών.

“

∆εν θα είναι εύκολο. Μάθαμε πριν από την πτήσημας για Κάιρο ότι η βομβιστική επίθεση κοντά στουπουργείο Εξωτερικών εκεί, έχει δημιουργήσει

κλίμα ανασφάλειας στην Αίγυπτο και όλες οι διπλωματι-κές διαδικασίες καθυστερούν.

Αυτά όμως τα γνωρίζουμε και είναι αναμενόμενα. Μέ-λημα της αποστολής της Αλληλεγγύης για Όλους, της FairPlanet, του Κοινωνικού Ιατρείου Ελληνικού, της ΈνωσηςΠαλαιστινίων Εργαζομένων και του ραδιοφώνου μας του«105,5 στο Κόκκινο» είναι να παραλάβουμε τα φάρμακαπου συλλέξαμε και να περάσουμε όλοι μαζί στη Λωρίδατης Γάζας.

Εκεί είναι ένα άλλο επιχείρημα που πρέπει να πετύ-χουμε. Κατ’ αρχάς να καταγράψουμε την παραλαβή τουανθρωπιστικού υλικού από τις δομές υγείας στη Γάζα,αλλά και να «φέρουμε» τη Γάζα στην Ελλάδα και ευρύ-τερα.

Μας έχει πεισμώσει που μετά την καταστροφή τηςΓάζας (σ.σ. πρωτόγνωρη καταστροφή) από τον ισραηλινόστρατό, οι κάμερες στραφήκαν ήδη αλλού. Στη Γάζα τωνσχεδόν δυο εκατομμύριων, μας είπαν ότι δεν έχει αλλά-ξει τίποτα μετά τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, δενυπάρχουν κοινωνικές-υγειονομικές δομές και ο κόσμοςπεριμένει…

Πως ζουν αυτοί οι άνθρωποι; Σε τι συνθήκες και μεποιες προσδοκίες; Τι θα γίνει με το Παλαιστινιακό; Αυτάόλα οφείλουμε να τα απαντήσουμε.

Η ανθρωπιστική βοήθεια που συλλέξαμε από όλη τηνΕλλάδα, την Ελλάδα που η ίδια βρίσκεται σε αν-θρωπιστική κρίση λόγω μνημονίου, ξεπέρασεκάθε προσδοκία που είχαν οι έμπειρες δομές αλ-ληλεγγύης.

Το ελληνικό κράτος μπορεί να έχει ευθυγραμ-μιστεί στην εξωτερική πολιτική με το Ισραήλαλλά όχι και οι Έλληνες που συγκέντρωσαν156.434 σκευάσματα (!) για τους Παλαιστίνιουςτης Γάζας.

Από χειρουργικά γάντια και ράμματα μέχριακριβά αντιβιοτικά και αντικαρκινικά φάρμακα,όλα αυτά σε περισσότερα από 430 χαρτοκιβώ-τια είναι καθ’ οδόν για Αίγυπτο από όπου και θατα παραλάβουμε σε συνεργασία με την ΕρυθράΗμισέληνο.

Το μακρύ ταξίδι μέσα από την έρημο τουΣινά για την Γάζα είναι ένα άλλο σκέλος τηςαποστολής με τις δικές του ιδιαιτερότητες-

και πριν την Γάζα μέχρι τα σύνορα, και φυσικά εντόςΓάζας.

Θα περάσουμε αρκετές ημέρες με πολλές διαδρομέςγια να καταφέρουμε να περάσουμε τα φάρμακα στα νο-σοκομεία της Γάζας που έχουν διαλυθεί.

Θα επιστρέψουμε με τις πραγματικές εικόνες και τιςιστορίες των ανθρώπων εκεί γνωρίζοντας ότι μεταφέ-ραμε το ισχυρότερο φάρμακο από τους Έλληνες προςτους Παλαιστίνιους. Την έμπρακτη αλληλεγγύη μας.

Χριστόφορος Λουκάς

Η ανθρωπιστικήαποστολή γιατη Γάζα ξεκινάει

Στο εδώλιο το θύμαμε κατήγορους τους θύτες∆ικάζεται αντιφασίστας γιατί ανα-γνώρισε τους χρυσαυγίτες που τουεπιτέθηκαν

Την Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου στο ΤριμελέςΠλημμελειοδικείο της Βέροιας δικάζεται γιαδεύτερη φορά ο αντιφασίστας και μέλος του

ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Βραχνής, ύστερα από μήνυση έξιχρυσαυγιτών για συκοφαντική δυσφήμηση. Η δικα-στική του περιπέτεια ξεκίνησε στις 9 Ιουνίου 2012,μία βδομάδα πριν τις εκλογές, όταν ομάδα χρυσαυ-γιτών ως τάγμα εφόδου εμφανίστηκε στην Αγοράτης Βέροιας φωνάζοντας συνθήματα μίσους καιπροπηλακίζοντας όσους δεν εξέφραζαν συμπάθειαπρος το ναζιστικό μόρφωμα. ∆εν ήταν λίγοι αυτοίπου φώναξαν στους χρυσαυγίτες να φύγουν, ενώκάποια στιγμή κυνηγήθηκαν από τους αντιεξουσια-στές με αποτέλεσμα να τραπούν σε φυγή. Λίγο αργότερα, και ενώ πια ήταν κλειστά τα μαγα-ζιά της Αγοράς, περίπου 20 χρυσαυγίτες, συνοδείατων υποψήφιων βουλευτών Πέλλης Γ. Σαχινίδηκαι Έβρου, Γ. Τολιόπουλος, επιτέθηκαν στο καφε-νείο του Γ. Βραχνή και όσους βρίσκονταν στο μα-γαζί, τραυματίζοντας στο κεφάλι έναν θαμώνα.Αφού οι περίοικοι πίεσαν την αστυνομία που ήτανπαρούσα να αναλάβει δράση, συνελήφθησαν 8άτομα, τα οποία με τη σειρά τους κατέθεσαν μή-νυση στον Γ. Βραχνή για εξύβριση. Οι δύο υποθέ-σεις συνδικάστηκαν, με την έδρα να αθωώνει τουςεφτά δράστες για τυπικούς λόγους –δεν είχε κα-ταβληθεί το παράβολο των 100 ευρώ από τον μη-νυτή- καταδικάζοντας μονάχα τον Ι. Τολιόπουλο σε4 μήνες για πρόκληση σωματικών βλαβών. Ταυτό-χρονα, καταδίκασε τον Γ. Βραχνή σε 4 μήνες και 20μέρες χωρίς δικαίωμα έφεσης. Ύστερα από αυτή την εξέλιξη οι 6 από τους 8 κατη-γορούμενους μήνυσαν ξανά τον Γ. Βραχνή, για εξύ-βριση και συκοφαντική δυσφήμηση κατηγορώνταςτον ότι εκείνος επιτέθηκε στους χρυσαυγίτες, τηνώρα που μοίραζαν προεκλογικό υλικό. «Πώς γίνε-ται να μοιράζουν προεκλογικό υλικό στις 4.30 τομεσημέρι, όταν ήταν κλειστή η Αγορά και δεν κυ-κλοφορούσε κανείς λόγω καύσωνα;» αναρωτιέταιο Γ. Βραχνής. «Όσοι μας επιτέθηκαν τότε ήταν απότις γύρω περιοχές και κανείς από την πόλη μας.Οφείλουμε να παλέψουμε να μην καταφέρει νανιώσει ότι μπορεί να επιτίθεται ανενόχλητη στηνπόλη μας», συμπληρώνει. Ο ΣΥΡΙΖΑ Ημαθίας, σεανακοίνωσή του, καλεί σε συμπαράσταση όλο τοδημοκρατικό κόσμο της Βέροιας και του νομούΗμαθίας: «Απαιτούμε η δικαστική εξουσία να αρθείστο ύψος των περιστάσεων και εναρμονιζόμενη μετη δημοκρατική ευαισθησία της συντριπτικήςπλειοψηφίας των συμπολιτών μας, να αποδώσειδικαιοσύνη και να προχωρήσει στην αθώωση τουΓιώργου Βραχνή».

Ι.∆.

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 2211ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ηαπόπειρα δύο βουλευτών της Ν∆, του Μ. Κε-φαλλογιάννη και του Γ. Γεωργαντά να περάσουνσυγκεκριμένη Τροπολογία για το ΠΙΟΠ (Πολιτι-

στικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς) στη Βουλή προκά-λεσε αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και της συμπο-λίτευσης. «∆ιέπεται αποκλειστικά από τις διατάξειςτης συστατικής του πράξης και από τις διατάξεις τωνάρθρων 59 και 82 του Νόμου 4182/2013 κατά το μέροςπου αναφέρονται ειδικά στην υποβολή και έγκρισητων Προϋπολογισμών και Απολογισμών από τοΥπουργείο Οικονομικών», έγραφε η συγκεκριμένηΤροπολογία. Η απάντηση ήρθε άμεσα από τον εισηγητήτου ΣΥΡΙΖΑ, Σταύρο Κοντονή, ο οποίος επεσήμανε ότιη συγκεκριμένη τροπολογία δεν εξυπηρετεί σε τίποτα,αφού ορίζει την ενσωμάτωση των παραπάνω υποχρε-ώσεων στον Οργανισμό του ΠΙΟΠ. Με αυτόν τοντρόπο, το ΠΙΟΠ, υποστήριξε ο Σ. Κοντονής δεν εντάσ-σεται πλέον στο νόμο 4182/2013 και στην εποπτείααπό το ΥπΟικ πέρα από τις συγκεκριμένες διατάξειςτων άρθρων 59 και 82- ή στην καλύτερη περίπτωσηαποφεύγει άλλες έννομες συνέπειες όπως οι ετήσιοιισολογισμοί και η υποβολή φορολογικών δηλώσεων ή

η έγκριση επιχειρησιακών σχεδίων. Ενδιαφέρον στοι-χείο πάντως ήταν ότι ούτε ο Υπουργός ∆ικαιοσύνηςέκανε δεκτή την Τροπολογία, ενώ και το ΠΑΣΟΚ κρά-τησε σαφείς αποστάσεις από αυτήν.

* Το δεύτερο συμβάν αφορά στο «ξεπούλημα» τουυπερσύγχρονου Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν στονΌμιλο Πειραιώς με αναγκαστικό πλειστηριασμό έναντιτου ευτελούς ποσού των 115.000.000 ευρώ, γεγονός

που προκάλεσε αντιδράσεις των κομμάτων της αντι-πολίτευσης και του κόσμου των γιατρών. Το ΤμήμαΥγείας του ΣΥΡΙΖΑ αντέδρασε στο συγκεκριμένο ξε-πούλημα υποστηρίζοντας ότι το Ερρίκος Ντυνάν «βρέ-θηκε εκεί που βρέθηκε εξαιτίας της κακοδιαχείρισηςαπό τη μεριά της διοίκησης Μαρτίνη, κατέληξε ναείναι ένα υπερχρεωμένο ίδρυμα με αβέβαιο μέλλον. Ηκυβέρνηση αρνήθηκε πεισματικά ακόμα και να συζη-τήσει την ένταξη του Ερρίκος Ντυνάν στο ΕΣΥ, όπωςπρότεινε επανειλημμένα ο ΣΥΡΙΖΑ. Με διαδικασίεςφαστ - τρακ και αντίθετα με ό,τι επιβάλλει το δημό-σιο συμφέρον και το δικαίωμα των πολιτών για πρό-σβαση σε σύγχρονες υγειονομικές μονάδες, το νοσο-κομείο Ερρίκος Ντυνάν περνάει στα χέρια της τράπε-ζας Πειραιώς…». «Ταυτόχρονα», σημείωσε στην ανα-κοίνωση «κατά την προσφιλή πρακτική της κυβέρνη-σης, με μια τροπολογία της τελευταίας στιγμής σε έναάσχετο νομοσχέδιο εκχωρείται και η άδεια λειτουρ-γίας του νοσοκομείου στην τράπεζα που γιγαντώθηκεκατά την διακυβέρνηση της χώρας από τους κυρίουςΣαμαρά και Βενιζέλο.»

•

«Τακτοποιήσεις» υπέρ τραπεζικών ομίλωνΤο “Ερρίκος Ντινάν” δεν είναι πια εκεί...

Τα θε ρι νά τμή μα τα της Βου λής κα -λά κρα τούν, το ί διο και οι «ε πεί -γου σες» ερ γα σίες τους. Συ γκε κρι -

μέ να, την πε ρα σμέ νη Πέ μπτη κυ ρώ θη -καν α πό το Γ’ Θε ρι νό Τμή μα της Βου λήςοι συμ βά σεις πα ρα χώ ρη σης σε ι διω τι κέςε ται ρείες δι καιω μά των έ ρευ νας και ε ξό -ρυ ξης υ δρο γο ναν θρά κων στις πε ριο χέςτου Κα τά κο λου, του Πα τραϊκού κόλ πουκαι των Ιωαν νί νων. Την ώ ρα που πραγ -μα το ποιού νταν διε θνείς κι νη το ποιή σειςμε α φορ μή τη σύ νο δο του Ο ΗΕ για τηνκλι μα τι κή αλ λα γή, οι κυ βερ νη τι κοί βου -λευ τές και το Υ ΠΕ ΚΑ συ νε χί ζουν να στή -νουν έ να τε χνη τό, ε πι κοι νω νια κό«success story», γύ ρω α πό αυ τή τη σύν -θε τη και ι διαί τε ρα ε πι κίν δυ νη υ πό θε ση.

Ο ΣΥ ΡΙ ΖΑ κα τήγ γει λε α πό την πρώ τηστιγ μή τον α ποι κιο κρα τι κό χα ρα κτή ρααυ τών των συμ βά σεων και α νέ δει ξε συ -γκε κρι μέ να και τεκ μη ριω μέ να τους λό -γους για τους ο ποίους δεν ε ξυ πη ρε τεί ταιτο δη μό σιο συμ φέ ρον, δεν δια σφα λί ζε -ται η πε ρι βαλ λο ντι κή προ στα σία των υ -πό εκ ποίη ση πε ριο χών, ε νώ τί θε νται σεκίν δυ νο οι πα ρα γω γι κές δρα στη ριό τη τεςκαι προο πτι κές ευ ρύ τε ρων πε ριο χών τηςχώ ρας (Ιό νια, Ήπει ρος, ∆υ τι κή Ελλά δα,Κρή τη).

«∆ε δο μέ νου του γε γο νό τος ό τι, ευ ρω -παϊκά αλ λά και διε θνώς, το σύ νο λο τωνρι ζο σπα στι κών κι νη μά των και της α ρι -στε ράς α γω νί ζε ται για την α νά σχε ση τηςκλι μα τι κής αλ λα γής και της οι κο λο γι κήςκρί σης, με κε ντρι κό αί τη μα τη στα δια κήα πε ξάρ τη ση α πό τα ο ρυ κτά καύ σι μα σταε πό με να 40 έ τη, το μο ντέ λο α νά πτυ ξηςπου στη ρί ζε ται στις ε ξο ρύ ξεις υ δρο γο -ναν θρά κων βρί σκε ται στον α ντί πο δα τωνδιεκ δι κή σεων μας» ση μειώ νει σε α να κοί -νω σή του το Τμή μα Οι κο λο γίας, Πε ρι -βάλ λο ντος και Χω ρι κού Σχε δια σμού τουΣΥ ΡΙ ΖΑ.

Ένα α κό μα «success story»

Σύμ φω να με την α να κοί νω ση, «το“success story”των ε ξο ρύ ξεων πουπροω θεί η μνη μο νια κή κυ βέρ νη ση Σα μα -ρά-Βε νι ζέ λου εί ναι τυ πι κό της με τα τρο -πής της “κρί σης σε ευ και ρία” α πό τις κυ -ρίαρ χες ε λίτ σε χώ ρες ευά λω τες σε οι κο -

νο μι κές-πο λι τι κές πιέ σεις. Στην πραγ μα -τι κό τη τα με πρό σχη μα την ε ξυ πη ρέ τη σητου χρέ ους και την α νά καμ ψη της οι κο -νο μίας εκ με ταλ λεύο νται τις συν θή κεςτης κρί σης που οι ί διες δη μιούρ γη σαν.Εκμε ταλ λεύο νται την κα τάρ ρευ ση μι -σθών και ερ γα σια κών δι καιω μά των καιτην πτώ ση α ξιών γης. Επι βάλ λουν τηνεκ ποίη ση δη μό σιου πλού του (π.χ. γης, ο -ρυ κτών πό ρων), με λη στρι κούς ό ρους,προς ό φε λος πο λυε θνι κών, την α πο σά -θρω ση της πε ρι βαλ λο ντι κής νο μο θε σίαςκαι των ε λε γκτι κών μη χα νι σμών, αλ λάκαι συ νο λι κά κα θε στώς “χα ρι στι κώ ν” μι -σθω μά των, φο ρο λο γίας κ.λπ. Τέ λος, α -ξιο ποιούν την κρί ση για να κάμ ψουν τιςκοι νω νι κές α ντι στά σεις προ τάσ σο νταςεκ βια στι κά δι λήμ μα τα, το φό βο και τηνε πι βαλ λό με νη ε ξα θλίω ση».

Αυ τό το «success story» ε πι χει ρεί να α -πο κρύ ψει γνω στές και κα τα γε γραμ μέ -νες, διε θνώς, συ νέ πειες, ό πως ση μειώ νειη α να κοί νω ση του ΣΥ ΡΙ ΖΑ: α) ε ξάρ τη σηα πό ε ξω τε ρι κό δα νει σμό ή χρη μα το δό τη -ση), β) ε ξάρ τη ση α πό το μο νο πω λια κό έ -λεγ χο της τε χνο λο γίας α πό με γά λες πο -λυε θνι κές, , γ) σο βα ρές μη α ντι στρε πτέςπε ρι βαλ λο ντι κές μα κρο χρό νιες ε πι πτώ -σεις και ση μα ντι κούς κιν δύ νους πε ρι -βαλ λο ντι κών α τυ χη μά των (π.χ. κα τα -στρο φή κόλ που Με ξι κού), δ) συ γκρού -σεις στις χρή σεις γης, με ε κτό πι ση το πι -κών πα ρα γω γι κών δρα στη ριο τή των (του -

ρι σμός, α λιεία, γεωρ γία κ.ά.) και α πώ -λεια θέ σεων ερ γα σίας και ει σο δη μά τωνγια τις το πι κές κοι νω νίες, ε) ε πι βά ρυν σημε συ νο λι κό ε ξω τε ρι κό κοι νω νι κό κό -στος, στ) δέ σμευ ση δη μό σιων πό ρων πουε γκλω βί ζουν τον πα ρα γω γι κό σχε δια σμόέ να ντι ε ναλ λα κτι κών που δεν έ χουν κανε ξε τα στεί, ζ) ά με ση ε μπλο κή σε ι μπε ρια -λι στι κούς α ντα γω νι σμούς με α πο τέ λε -σμα τη στρα τιω τι κο ποίη ση με αύ ξη ση ε -ξο πλι στι κών δα πα νών αλ λά και τη γεω -πο λι τι κή έ ντα ση ( π.χ. Ου κρα νία, Μ.Ανα το λή και η) α να πα ρά γει το ρυ πο γό νοε νερ γεια κό μο ντέ λο που στη ρί ζε ται σταο ρυ κτά καύ σι μα.

Υπάρ χει άλ λος δρό μος

«Ιδιαί τε ρα στην Ελλά δα, μια με σο γεια -κή χώ ρα, με χα ρα κτη ρι στι κό το νη σιω τι -κό στοι χείο, με ι διαί τε ρα ευ νοϊκές κλι μα -τι κές συν θή κες (και για α ξιο ποίη σηΑ.Π.Ε. με δη μό σια-κοι νω νι κή ρύθ μι ση),με έ ντο νη σει σμι κό τη τα, με ποι κι λο μορ -φία ευαί σθη των οι κο συ στη μά των και μεση μα ντι κά στοι χεία πα γκό σμιας πο λι τι -στι κής κλη ρο νο μιάς, που ταυ τό χρο ναδια θέ τει συσ σω ρευ μέ νες υ πο δο μές, ε ξει -δι κευ μέ νους ερ γα ζό με νους και α να πτυγ -μέ νο πα ρα γω γι κό, ε πι στη μο νι κό και τε -χνο λο γι κό δυ να μι κό (ε νερ γό αλ λά καιαρ γούν), ο δρό μος που ο δη γεί στην έ ξο -δο α πό την κρί ση εί ναι κοι νω νι κά και πε -

ρι βαλ λο ντι κά ο α ντί στρο φος» ε πι ση μαί -νε ται στην α να κοί νω ση του ΣΥ ΡΙ ΖΑ.

«Στον πυ ρή να της δι κής μας πο λι τι κήςφυ σιο γνω μίας, ό πως συ στη μα τι κά έ χεικα τα γρα φεί, βρί σκο νται η ε ξυ πη ρέ τη σητων συλ λο γι κών κοι νω νι κών α να γκώνκαι η α πο κα τά στα ση της οι κο λο γι κής ι -σορ ρο πίας που δια σφα λί ζουν τις πα ρού -σες και μελ λο ντι κές α ξιο βίω τες συν θή -κες πα ρα γω γής και δια βίω σης της κοι -νω νι κής πλειο ψη φίας».

«Σή με ρα, στην ε πο χή της κρί σης», συ -νε χί ζει η α να κοί νω ση, «εί ναι πε ρισ σό τε -ρο α να γκαίο πα ρά πο τέ έ να νέο υ πό δειγ -μα “κοι νω νι κού – οι κο λο γι κού με τα σχη -μα τι σμού” προς μια οι κο νο μία των α να -γκών με σο σια λι στι κό ο ρί ζο ντα, στον α -ντί πο δα τό σο της νε ο φι λε λεύ θε ρης“πρά σι νης α νά πτυ ξης” της α γο ράς, ό σοκαι του πα ρα γω γι σμού, του κα τα στρο φι -κού δη λα δή α στι κού μο ντέ λου α νά πτυ -ξης του πα ρελ θό ντος. Ένα υ πό δειγ μαπου θα έ χει στο ε πί κε ντρό του την ερ γα -σία και το πε ρι βάλ λον (τα δη μό σια καικοι νά α γα θά), το δη μό σιο έ λεγ χο, τη δη -μο κρα τία στην ί δια την πα ρα γω γή με έ -λεγ χο της κοι νω νίας, των ερ γα ζο μέ νωνκαι ε νερ γό συμ με το χή των το πι κών κοι -νω νιών. Ένα υ πό δειγ μα που στο χεύειστην α ξιο ποίη ση των εγ χώ ριου πα ρα γω -γι κού δυ να μι κού, των τε χνο λο γι κών δυ -να το τή των της χώ ρας με την πα ρα γω γήδια φο ρο ποιη μέ νης τε χνο λο γίας συμ βα -τής με τις κοι νω νι κές και το πι κές α νά -γκες, προ σα να το λι σμέ νο τό σο στην α πο -κέ ντρω ση αν θρώ πων και δρα στη ριο τή -των ό σο και στην α πο κα τά στα ση της οι -κο λο γι κής ι σορ ρο πίας. Πρώ τη προ τε -ραιό τη τα ε νός τέ τοιου με τα σχη μα τι σμούα πο τε λεί η τα χεία δη μιουρ γία “κόκ κι νω -ν” και ταυ τό χρο να “πρά σι νω ν” θέ σεωνερ γα σίας για την α ντι με τώ πι ση της α νερ -γίας, αλ λά και η δρα στι κή α ντι στρο φήτης πρω το γε νούς δια νο μής του ει σο δή -μα τος υ πέρ των ερ γα ζο μέ νων και της με -γά λης κοι νω νι κής πλειο ψη φίας, έ να ντιτων κερ δών -εγ χώ ριων και διε θνώ ν- ο μί -λων».

Ένα τέ τοιο εγ χεί ρη μα μό νο μια «κυ -βέρ νη ση της α ρι στε ράς», με την α πο φα -σι στι κή ε νερ γό στή ρι ξη και συμ με το χήτης κοι νω νίας, μπο ρεί να προω θή σει.

ΚΥ ΡΩ ΘΗ ΚΑΝ ΣΤΗ ΒΟΥ ΛΗ ΣΥΜ ΒΑ ΣΕΙΣ ΠΑ ΡΑ ΧΩ ΡΗ ΣΗ Σ

Το προω θού με νο «successstory» των ε ξο ρύ ξεω ν

2222 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Tου ∆ημήτρη Καλλέργη*

Η ιστορία των μετεγγραφών αποτελεί ένααπό τα επίσημα «δώρα» των κυβερνήσεωνπρος τα λαϊκά στρώματα –όχι για ναμπορέσουν οι νεοεισερχόμενοι σταΠανεπιστήμια και ΤΕΙ να ξεκινήσουν τιςσπουδές τους, αλλά για να κερδίσουν οικυβερνήσεις λίγους παραπάνω ψηφοφόρουςγια την επόμενη εκλογική διαδικασία. Η ωμήαυτή διατύπωση δεν φιλοδοξεί να μηδενίσειτα οφέλη που προκύπτουν από τιςμετεγγραφές, ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης,παρά να καταδείξει ότι στερείται νοήματος η«μετακίνηση» φοιτητών χωρίς να υπάρχουνοι κατάλληλες υποδομές για να τουςυποδεχτούν.

Επειδή, όμως, οι ηγεσίες του υπουργείου Παι-δείας δεν καταλαβαίνουν από «συνθήκες εκ-παίδευσης και έρευνας» και αντίστοιχες

προοδευτικές σκέψεις, προτιμούν να μιλούν μεαριθμούς και να στριμώχνουν νέους και νέες σεκεντρικά ΑΕΙ, ενώ παράλληλα να σπρώχνουν ταπεριφερειακά Ιδρύματα στο μαρασμό.

Εντός αυτού του σκεπτικού κινήθηκε και οπρώην υπουργός Παιδείας Κ. Αρβανιτόπουλοςστις αρχές Μαΐου. Λίγο ημέρες πριν τις ευρωε-κλογές και ένα περίπου μήνα πριν την υποβολήμηχανογραφικών δελτίων όσων συμμετείχαν στιςπανελλήνιες, έδωσε πράσινο φως για το μεγάλοκόλπο. Έφερε στη Βουλή προσθήκη - τροπολογίαπου έδινε το δικαίωμα σε όλους όσοι το είχαν καιπαλαιότερα, με δύο σημαντικές αλλαγές: η χρήσητου δικαιώματος γίνεται χωρίς εισοδηματικό κρι-τήριο των δικαιούχων και χωρίς τη συνηθισμένηπροβλεπόμενη ποσόστωση (10%) επί του συνολι-κού αριθμού των εισακτέων ανά Σχολή ή Τμήμαυποδοχής. Με άλλα λόγια, ο ν.4264/2014 περί λαϊ-κών αγορών, στο άρθρο 53, έδωσε το μήνυμα γιατη μαζική μεταφορά του φοιτητικού πληθυσμούκαι επομένως μιας βοήθειας προς εκείνες τις οι-κογένειες που το έχουν ανάγκη. Με αυτό το μή-νυμα συμμετείχαν στις πανελλαδικές εξετάσεις οι

μαθητές, με αυτό συμπλήρωσαν το μηχανογρα-φικό δελτίο τους. Λαϊκισμός εκ μέρους του τότευπουργού ή σκόρπια μαθηματική λογική, έτσι ξε-κίνησε η φετινή ιστορία των μετεγγραφών.

Πρώτα ψήφισε, μετά κατανόησε

Ο νέος, ακόμα, υπουργός Παιδείας Α. Λοβέρδοςέφερε στις 4 Ιούλη 2014 νέα προσθήκη - τροπο-λογία στο θεσμικό πλαίσιο για τις μετεγγραφές.Επειδή «αναγνώρισε» ότι δεν ήταν αρκετό το πλή-θος που προέκυπτε από τον ν.4264/2014, έδωσεκάτι επιπλέον –με εισοδηματικό κριτήριο τα9.000 ευρώ κατά κεφαλή οικογενειακό εισόδημακαι σε ποσοστό 10% επί του συνόλου των εισα-κτέων. ∆ηλαδή, ο Α. Λοβέρδος δημιούργησε μιαεξίσωση και είπε: «όλοι, συν 10% θα είναι φέτοςοι μετεγγραφόμενοι φοιτητές». Οι ευρωεκλογές,βέβαια, είχαν τελειώσει, αλλά είχε προσωπικήπολιτική σκοπιμότητα η κίνησή του αυτή. Προ-ωθούσε ένα φιλολαϊκό προσωπείο.

Μήνας Σεπτέμβριος. Έχει φτάσει πλέον η ώρατων εγγραφών για τους νέους φοιτητές και τιςφοιτήτριες σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Ο υπουργόςΑ. Λοβέρδος σαν να ξυπνά από λήθαργο, αποφασί-ζει να ασχοληθεί θερμά με το ζήτημα –δηλαδή νααποδομήσει την πολιτική του προκατόχου του.Χρησιμοποιώντας τα γνωστά πλέον επικοινω-νιακά εργαλεία του, παρουσιάζεται συχνά στα τη-λεοπτικά μέσα και αναγγέλλει ότι θα συζητήσειστη Βουλή «για να βρεθεί λύση». Ενώ οι αριθμοίείχαν υπολογιστεί από το καλοκαίρι, όταν ο γενι-κός γραμματέας του υπουργείου Θ. Κυριαζής μι-λούσε για 20.000 αιτήσεις μετεγγραφών, ο υπουρ-γός περίμενε πρώτα να έχει ανά χείρας τα πραγ-ματικά δεδομένα.

Στη συνεδρίαση της Επιτροπής ΜορφωτικώνΥποθέσεων της 23ης Σεπτέμβρη, ο Α. Λοβέρδοςδιαπίστωσε ότι «…αφού καταλάβαμε τη διάταξη(σ.σ. που είχαμε ήδη ψηφίσει), ότι η διάταξη δίνειδικαίωμα στους πάντες […] διαπιστώσαμε ότι δενείναι αυτό που θέλουμε, δεν είναι αυτό που θέλεινα κάνει η Βουλή». Με οιμωγές και σπουδαίεςφραστικές διατυπώσεις φανέρωσε ότι η συνεχής

Μια μικρή αλλά σημαντική νίκη πέτυ-χαν οι 595 αγωνιζόμενες καθαρί-στριες του υπουργείου Οικονομικώνμε την αναβολή στον Άρειο Πάγο τηςεκδίκασης της προσφυγής του ∆ημο-σίου ενάντια στην απόφαση του Μο-νομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, ηοποία ζητούσε την επαναπρόσληψητους. Η εκδίκαση της προσφυγής είχεοριστεί για τις 23/9, αλλά μετά απόαίτημα των συνηγόρων των καθαρι-στριών αναβλήθηκε για τις 24 Φε-βρουαρίου.

Μετά την ανακοίνωση της αναβο-λής της εκδίκασης οι καθαρί-στριες οι οποίες είχαν συγκεν-

τρωθεί έξω από τον Άρειο Πάγο, μαζί μεπλήθος εργαζομένων από διαφορετι-κούς κλάδους έδειξαν με τα συνθήματατους την αποφασιστικότητα τους να συ-νεχίσουν τον αγώνα τους μέχρι την τε-λική δικαίωση. Χαρακτηριστικά φώνα-ζαν «Θα γίνει χαμός, θα γίνει πανικός,δεν θα μας απολύσει κανένας υπουρ-γός», «Στο δρόμο, στο δρόμο να διώ-ξουμε τον τρόμο».

Η Ευαγγελία Αλεξάκη, μέλος του Συν-τονιστικού των Αγωνιζόμενων Καθαρι-στριών του Υπουργείου Οικονομικών, μί-λησε στην «Εποχή» και εξήγησε γιατί ηαναβολή της εκδίκασης στον ΆρειοΠάγο αποτέλεσε για εκείνες μια μικρήνίκη. «Θεωρούμε ότι σήμερα είχαμε μιαμικρή νίκη. Ήταν αυτό που θέλαμε ηαναβολή του δικαστηρίου, γιατί πι-στεύαμε ότι με βάση την εισήγηση τουΑρεοπαγίτη, η οποία βγήκε προς τα έξω,αν γινόταν το δικαστήριο θα ήμασταν σή-

μερα απολυμένες. Για μας είναι μικρήνίκη γιατί παραμένουμε στον αγώνα, πα-ραμένουμε στις επάλξεις, παραμένουμεστις δουλειές μας χωρίς να είμαστε απο-λυμένες. Ελπίζουμε οι μεγαλύτερεςνίκες να έρθουν αργότερα και να γυρί-σουμε στη δουλειά. ∆εν φεύγουμε από τοδρόμο μέχρι να επιτύχουμε την τελική δι-καίωση».

Τα οφέλη του αγώνα

Ο αγώνας των καθαριστριών έχει συμ-πληρώσει 13 μήνες και αναμένεται νασυνεχιστεί εξίσου δυναμικά. Η Ευαγγε-λία Αλεξάκη αναφέρεται στα οφέλη, ταοποία αποκόμισαν όλες όσες συμμετεί-χαν σε αυτόν τον αγώνα. «Έχουμε απο-κομίσει παρά πολλά οφέλη. ∆εν θα άλ-

λαζα ούτε μια στιγμή από έναν τέτοιοαγώνα. Αλλάξαμε πρώτα από όλα σανάνθρωποι, δεν είμαστε ίδιες μετά από 13μήνες στο δρόμο. Ελπίζουμε να γυρί-σουμε στη δουλειά. Αν το καταφέρουμεαυτό, έχουμε πει ότι θα είμαστε πάλι αλ-ληλέγγυες με όλους όσοι διεκδικούνπράγματα. ∆εν θα μείνουμε ποτέ ξανάστον καναπέ. Αυτό είναι το μόνο σί-γουρο. Μέσα από αυτόν τον αγώνα, γυ-ναίκες οι οποίες δεν είχαν ξαναβγεί στοδρόμο, σήμερα είναι συνειδητοποιημέ-νες, πολιτικοποιημένες και μάχιμες.Είναι έτοιμες να βοηθήσουν οποιονδή-ποτε είναι στον αγώνα».

Η ίδια τονίζει τη σημασία της συμπα-ράστασης του κόσμου στον αγώνα τους.«Αν δεν είχαμε τον κόσμο συμπαραστάτημας δεν θα τα καταφέρναμε. Η αλληλεγ-

γύη όλου του κόσμου ήταν τεράστια.Στους 13 μήνες στο δρόμο και ειδικά όσοείμαστε στη σκηνή, στην καθιστική δια-μαρτυρία, ήταν φανταστικοί και παράπολύ συγκινητικοί, όλοι όσοι πέρναγαναπό εδώ και με ένα λόγο και με το υστέ-ρημα τους στήριζαν αυτόν τον αγώνα γιανα πάει μπροστά. Τελικά νομίζω ότιαυτός ο αγώνας δεν είναι μόνο δικόςμας. Είναι αγώνας όλων των εργαζομέ-νων».

Αγώνας της κοινωνίαςκαι των εργαζομένων

Την άποψη ότι ο αγώνας αυτός αφοράμεγάλο αριθμό εργαζομένων και την ευ-ρύτερη κοινωνία, συμμερίζεται και ο συ-νήγορος των καθαριστριών, ο εργατολό-γος, Γιάννης Καρούζος. Σχολιάζονταςστην «Εποχή» την αναβολή της εκδίκα-σης στον Άρειο Πάγο ανέφερε. «Η επι-λογή της κυβέρνησης να μην εφαρμόζειτην πρωτόδικη απόφαση που διέτασσετην επαναπρόσληψη των καθαριστριών,καθιστά αναγκαία τη συμμετοχή στηδίκη του Αρείου Πάγου, κάθε ενδιαφε-ρόμενου φορέα και συνδικαλιστικής ορ-γάνωσης, στην προάσπιση του αυτονόη-του δικαιώματος στην εργασία, στην τή-ρηση της εργατικής νομοθεσίας, όπωςχρόνια ισχύει στη χώρα μας και στην τή-ρηση και το σεβασμό του Συντάγματος.Επιλέξαμε να ανοίξουμε τη δίκη στηνκοινωνία, αφού τελικώς το πρόβληματων καθαριστριών η κυβέρνηση το κατέ-στησε πρόβλημα και άλλων εργαζομέ-νων της ελληνικής κοινωνίας».

Στο πλευρό των αγωνιζόμενων καθα-

Μικρή νίκη των καθαριστριών του ΥΠ.ΟΙΚ.Αναβολή της εκδίκασης στον Άρειο Πάγο για τις 24/2

Η εξαπάτησητων μετεγγραφώνΜε οιμωγές, ο Α. Λοβέρδος φανέρωσεότι η συνεχής αλλαγή στο θεσμικόπλαίσιο, ήταν ένα φιάσκο

Φωνάζει ο εξαπατήσας για να φοβηθεί ο εξαπατηθείς.

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 2233ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η Coca colaδεν πάειμε όλαΟ αγώνας των 480 απολυμένωντου εργοστασίου της Θεσσαλονίκηςσυνεχίζεται μετά από 364 ημέρες

Περίπου 364 ημέρες αγώνα και η τιτάνια προσπάθεια -μεστόχο την επαναπρόσληψή τους- από την πλευρά των πρώηνεργαζομένων της Coca cola της Θεσσαλονίκης, που απολύ-θηκαν για την «ικανοποίηση» των τεράστιων κερδών της 3Ε,όχι μόνο δεν σταματά, αλλά εντείνεται. Με σύνθημα «Ούτεγουλιά», η καμπάνια του μποϊκοτάζ που πραγματοποιούνεδώ και μήνες κατά των προϊόντων της εταιρίας «κατεβαί-νει» στην Αθήνα και, όπως τονίζει στην «Εποχή» ο πρόεδροςτου Σωματείου Εργατοϋπαλλήλων Κόκα κόλα 3Ε ΓρηγόρηςΠαπαδόπουλος, «ο κόσμος όσο περνά ο καιρός καταλαβαί-νει ότι, τελικά, η Coca cola δεν πάει με όλα»!

Τον αγώνα των απολυμένων του εργοστασίου της Cocacola στη Θεσσαλονίκη, το οποίο αποτελεί πλέον ένα«κουφάρι», δεν σταματούν ούτε οι νέες νομικές, εκ-

φοβιστικού χαρακτήρα, ενέργειες κατά του σωματείου, τωναπολυμένων της επιχείρησης και των υπόλοιπών συνδικαλι-στικών φορέων που τους στηρίζουν.

Μόλις πριν από λίγες ημέρες, από την 3Ε κατατέθηκε νέααγωγή μέσω της οποίας η εταιρία ζητά να σταματήσει τομποϊκοτάζ και διεκδικεί ένα εκατομμύριο ευρώ (!) από τουςιθύνοντες νόες… δηλαδή από τους εργαζομένους τους οποί-ους οδήγησε στην απόλυση (η δικάσιμος έχει οριστεί για τοΦεβρουάριο του 2017). Οι πρώην απασχολούμενοι της επι-χείρησης εντάσσουν -και- αυτή την κίνηση στο πλαίσιο τηςσυνεχιζόμενης «επιχείρησης εκφοβισμού» τους, μετά το δι-καστικό «ράπισμα» το οποίο δέχτηκε πριν από περίπου έναμήνα η 3Ε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, μεαφορμή τα ασφαλιστικά μέτρα που είχε καταθέσει για νατερματιστεί άμεσα η -σε βάρος της- καμπάνια.

Σημειωτέον, το Πρωτοδικείο δικαίωσε επί της ουσίας τουςπρώην εργαζομένους της εταιρίας απαγορεύοντας, σύμφωνακαι με την «ενοχλημένη» απάντηση - ανακοίνωση που ακο-λούθησε από την 3Ε, μόνο την αξιοποίηση, διάθεση και ανα-παραγωγή, με οποιοδήποτε μέσο, των μηνυμάτων ότι «ηCoca cola παράγεται στη Βουλγαρία, φορολογείται στην Ελ-βετία και καταναλώνεται στην Ελλάδα».

Το Μονομελές Πρωτοδικείο, αναφέρει ο κ. Γ. Παπαδό-πουλος, αποδέχθηκε επί της ουσίας ότι η καμπάνια του μποϊ-κοτάζ σε βάρος των προϊόντων της 3Ε μπορεί να συνεχιστεί,με δεδομένο ότι αφορά στην προσπάθεια διεκδίκησης εργα-σιακών δικαιωμάτων. «Τα δικαιώματα μας, τους αγώνες μας,δεν πρόκειται να τους εγκαταλείψουμε», τονίζει ο πρόεδροςτου Σωματείου Εργατοϋπαλλήλων Κόκα – κόλα 3Ε.

Ο κ. Γρηγόρος Παπαδόπουλος αναφέρει στην «Εποχή» ότιοι δράσεις ενημέρωσης κατά των προϊόντων της επιχείρη-σης από τους απολυμένους της, συνεχίζεται με αμείωτη έν-ταση και, πλέον, σειρά έχει η Αθήνα. «Όπως πήγαμε μέσαστο καλοκαίρι σε πολλά τουριστικά θέρετρα και νησιά, έτσικαι τώρα, με δεδομένο τον αποκλεισμό μας από τα “μεγάλα”κανάλια, συνεχίζουμε να ενημερώνουμε τον κόσμο για ποι-ους λόγους δεν πρέπει να καταναλώνει τα προϊόντα της Cocacola και αυτή τη φορά, επικεντρωνόμαστε στην Αθήνα» εξη-γεί ο πρόεδρος του Σωματείου.

Αλλωστε, όπως τονίζει ο κ. Γ. Παπαδόπουλος, «η Cocacola μόνο παίρνει από τη χώρα, χωρίς να δίνει…». Ηδη, απότα 9 εργοστάσια που διατηρούσε τα προηγούμενα χρόνια, σελειτουργία βρίσκονται μόλις τα 3. Ενδεικτικά αναφέρεται ότιμόνο στη Θεσσαλονίκη, η επιχείρηση απέλυσε 480 άτομαοδηγώντας αυτούς και τις οικογένειες τους, όχι λόγω οικο-νομικών προβλημάτων, όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος τουΣωματείου τους, αλλά, καθαρά, για λόγους διατήρησης καιενίσχυσης της κερδοφορίας της, στην ανεργία και κατ’ επέ-κταση στην οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση.

Νάσος Χατζητσάκος

ριστριών, έξω από τον Άρειο Πάγο, βρέ-θηκαν την προηγούμενη Τρίτη και οισχολικοί φύλακες. Η Αμαλία Οικονόμου,σχολική φύλακας του ∆ήμου ΠαλαιούΦαλήρου, μίλησε στην «Εποχή» για τηνανάγκη ενότητας μεταξύ των εργαζομέ-νων από διαφορετικούς κλάδους. «Είμα-στε εδώ γιατί αγωνιζόμαστε ενάντια στιςαπολύσεις και γιατί ζητάμε το δίκιο μας,να επιστρέψουμε στις δουλειές μας.Όπως είναι οι καθαρίστριες, έτσι ακρι-βώς είμαστε και εμείς. Πρέπει να στα-θούμε ο ένας κλάδος στον άλλο. Θεω-ρούμε απαραίτητο να είμαστε ενωμένοισαν μια γροθιά. Ένας μόνος του δενκάνει τίποτα. Όλοι μαζί μπορούμε να πε-τύχουμε τα πάντα».

Η Άννα Κιουτσοκιόζογλου, αντιπρό-εδρος της ΠΟΕ-∆ΟΥ, δήλωσε στην«Εποχή»: «Η σημερινή απόφαση νομίζωότι είναι μια απόφαση που δικαιώνει τοναγώνα των καθαριστριών, οι οποίες εδώκαι ένα χρόνο είναι στο δρόμο. ∆εναφορά, όμως, μόνο αυτές τις 595, αφοράτο σύνολο της κοινωνίας, αφορά το σύ-νολο των δημοσίων υπαλλήλων».

Η Μαρία Κανελλοπούλου, βουλευτήςτου ΣΥΡΙΖΑ εξέφρασε από την πλευράτης το θαυμασμό της για τον πολύμηνοαγώνα των καθαριστριών: «Αυτές οι γυ-ναίκες μας έχουν βάλει τα γυαλιά.»Όσον αφορά τη στάση της κυβέρνησηςπάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα επεσή-μανε. «Αντιλαμβάνομαι τη στάση τη συγ-κυβέρνησης και της δικαιοσύνης που δενθέλουν να δώσουν λύση. Αυτό που έγινεσήμερα δεν δίνει λύση ούτε αρνητικήούτε θετική. Η συγκυβέρνηση δεν θέλεινα εκτεθεί, αλλά ταυτόχρονα θέλει καιτο πρωτογενές της πλεόνασμα από τους

μικρούς μισθούς των καθαριστριών». Γιατο ρόλο του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στους ερ-γαζόμενους που πλήττονται από τηνεφαρμογή της διαθεσιμότητας και τωναπολύσεων τόνισε: «Ο ΣΥΡΙΖΑ συμπαρα-στέκεται σε αυτούς τους ανθρώπους πουέχουν χάσει τη δουλειά τους με αντισυν-ταγματικό τρόπο και παράνομο. Έχει δη-λώσει με όλους τους τρόπους ότι θαείναι δίπλα τους».

Αλέξανδρος Μαυρογένης

Μικρή νίκη των καθαριστριών του ΥΠ.ΟΙΚ.Αναβολή της εκδίκασης στον Άρειο Πάγο για τις 24/2

αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο των μετεγγραφών,δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένα φιάσκο, μια ακόμαπράξη εξαπάτησης των νέων και των οικογενειώντους.

Ας δούμε το πρόβλημα συνολικά

Τι θα αλλάξει τώρα; Με νέα τροπολογία που υπο-σχέθηκε ότι θα καταθέσει τη ∆ευτέρα, θα δίνεταιτο δικαίωμα μετεγγραφής μόνο σε όσους και όσεςαιτούνται φοίτησης στον τόπο κατοικίας των γο-νιών τους ή στον τόπο που φοιτά ο αδελφός ή ηαδελφή τους. Στην ίδια συνεδρίαση της Επιτροπής

Μορφωτικών, ο υπουργός διατύπωσε τη γνώμη ότιη νέα αλλαγή θα πρέπει να εξαιρεί τα Πανεπιστήμιακαι τα ΤΕΙ Αθηνών, Πειραιά και Θεσσαλονίκης! ∆η-λαδή, για παράδειγμα, το 80% των νεοεισακτέωνστη Νομική Σχολή του ∆ημοκρίτειου οι οποίοι έκα-ναν αίτηση για μετεγγραφή, είναι πιθανότερο ναπαραμείνουν εκεί. Ή να μην φοιτήσουν καθόλου.

Αν κοιτάξουμε με προσοχή τα ποσοστά που προ-έκυψαν από την ανακοίνωση των βάσεων εισαγω-γής («Εποχή», 31.8.2014), διαπιστώνουμε ότι οι βά-σεις εισαγωγής αυξήθηκαν στα περιφερειακά Ιδρύ-ματα, ακριβώς επειδή οι διαγωνιζόμενοι μαθητέςστις πανελλήνιες πίστεψαν ότι θα έπαιρναν αμέ-σως μετεγγραφή. Τώρα, όχι μόνο δεν πρόκειται ναμετεγγραφούν, αλλά ενδεχομένως οι νέοι και οινέες αυτοί να αποτελέσουν την καινούργια τροφο-δότηση προς τα ιδιωτικά «Πανεπιστήμια».

Αν όχι πρωθύστερα, είναι τώρα η ώρα να σκε-φτούμε τι κάνουμε εμείς στην κυβέρνηση της αρι-στεράς. Πώς ενισχύουμε οικονομικά τους νέουςπου εισάγονται σε ΑΕΙ μακριά από τον τόπο κατοι-κίας τους και ποιο είναι το όριο και η ανοχή αυτήςτης άμεσης ενίσχυσης. Βραχυπρόθεσμα, προτεί-νουμε τη δημιουργία φοιτητικών εστιών, τη χορή-γηση οικονομικού βοηθήματος, αλλά φτάνει αυτό;Σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ που στριμώχνονται νέοικαι παλαιότεροι φοιτητές και φοιτήτριες χρει-άζονται επιπλέον διδάσκοντες και διοικητικό προ-σωπικό. Χρειάζονται, για να είναι η φοίτηση αντά-ξια των προσδοκιών μας και για να έχουν τα πτυχίαμας περιεχόμενο. Το λεγόμενο brain drain, η μαζικήφυγή νέων επιστημόνων από τη χώρα, ανακόπτεταικαι επειδή θα δώσουμε προοπτική εργασίας στοεπιστημονικό τους αντικείμενο, σε κάποιο Ίδρυματης Ανώτατης Εκπαίδευσης ή Ερευνητικό Κέντρο.

Αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση.

* Ο ∆ημήτρης Καλλέργης είναι συμβ. διδάσκωνστο Πανεπιστήμιο Πειραιώς και στο ΤΕΙ Πειραιά,μέλος της Γραμματείας του τμήματος Παιδείας ΣΥ-ΡΙΖΑ..

Αν κοιτάξουμε με προσοχή,διαπιστώνουμε ότι οι βάσειςεισαγωγής αυξήθηκαν σταπεριφερειακά Ιδρύματα,ακριβώς επειδή οι μαθητέςπίστεψαν ότι θα έπαιρναναμέσως μετεγγραφή. Τώρα,όχι μόνο δεν πρόκειται ναμετεγγραφούν, αλλάενδεχομένως νααποτελέσουν την καινούργιατροφοδότηση προς ταιδιωτικά “Πανεπιστήμια”.

“

Αλλάξαμε πρώτα απόόλα σαν άνθρωποι μετάαπό 13 μήνες στο δρόμο.Ελπίζουμε να γυρίσουμεστη δουλειά. Αν το κατα-φέρουμε αυτό, έχουμεπει ότι θα είμαστε πάλιαλληλέγγυες με όλουςόσοι διεκδικούν. ∆εν θαμείνουμε ποτέ ξανά στονκαναπέ.

“

2244 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ηείδηση ότι το ΠΙΚΠΑ κλείνει,προκάλεσε και συνεχίσει να πα-ράγει ποικίλες συζητήσεις και

αντιδράσεις. Η απαράδεκτη και «τε-χνητή» υπερσυσσώρευση ταλαιπωρημέ-νων προσφύγων στο χώρο του ΠΙΚΠΑ,με την απόλυτη ευθύνη των λιμενικώνκαι αστυνομικών αρχών που τους μετέ-φεραν και τους «ξέχναγαν» εκεί κατ’ εν-τολή των πολιτικών τους προϊσταμένων,όπως και η επίσκεψη του νέου δημάρχουΛέσβου άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου.

«Η δημοτική κατασκήνωση του πρώηνΠΙΚΠΑ στη Νεάπολη της Μυτιλήνης δενμπορεί να λειτουργεί ως Κέντρο Υποδο-χής Μεταναστών. Θα εκκενωθεί στα-διακά. Είναι χώρος για παιδικές κατα-σκηνώσεις και κάμπινγκ που εμείς θέ-λουμε να συνδυάσουμε και με τους γύρωαθλητικούς χώρους και να το διαμορφώ-σουμε σε ένα αθλητικό κέντρο που θαμπορούν να φιλοξενούνται ομάδες ήαθλητές που έρχονται για αγώνες, έναντικάποιου συμβολικού τιμήματος» δήλωσεο νέος δήμαρχος Λέσβου, Σπύρος Γαλη-νός. Και συνέχισε λέγοντας: «η προ-ηγούμενη δημοτική αρχή είχε παραχω-ρήσει το χώρο, μπροστά στο αδιέξοδοπου είχε δημιουργηθεί, αλλά σήμερα ηκατάσταση δεν είναι η ίδια. Είναι έτοιμεςοι εγκαταστάσεις της Μόριας. Ας μη γε-λιόμαστε. Υπάρχει λύση, δαπανήθηκαντόσα χρήματα στη Μόρια, αρκεί ένα τη-λεφώνημα από τον υπουργό για να ηλε-κτροδοτηθεί. Είμαστε πρόθυμοι να βοη-θήσουμε όπου χρειαστεί στο θέμα τηςφιλοξενίας των μεταναστών, όπως γιαπαράδειγμα να διαμορφώσουμε μια παι-

δική χαρά για τα παιδιά που φιλοξε-νούνται εκεί»!

Παράδειγμα υποδοχής

Την κατασκήνωση του ΠΙΚΠΑ τη γνω-ρίσαμε το καλοκαίρι του 2009 στη με-γάλη κινητοποίηση του No Border. Τότε,στο πλαίσιο αποσυμφόρησης της απο-θήκης-Κέντρου Κράτησης στην Παγανή,μεταφέρθηκαν εκτάκτως πολλοί πρό-σφυγες, κρατούμενοι για μήνες, προκει-μένου να προχωρήσουν οι γραφειοκρα-τικές διαδικασίες και να απελευθερω-θούν. Τον Νοέμβρη του 2009, το ανθρώ-πινο κολαστήριο της Παγανής έκλεισεως απόρροια της παταγώδους αποτυχίαςτης πολιτικής της κράτησης, αφήνονταςπίσω του μνήμες αθλιότητας, βίας, ρα-τσισμού και οσμές οικονομικού σκανδά-λου αλλά και ξεκάθαρη την αντίληψηστην τοπική κοινωνία ότι δεν θέλουμεποτέ ξανά «Παγανή» στη Λέσβο. Πέρα-σαν τρία χρόνια από τότε και το Β. Αι-γαίο -και η Λέσβος ειδικότερα- μετατρά-πηκε στην κύρια πύλη εισόδου προσφύ-γων από τη Συρία και το Αφγανιστάν,στη μεγάλη τους πλειοψηφία. Η κατά-σταση ήταν πλέον εκτός ελέγχου, με γε-μάτα όλα τα κρατητήρια των αστυνομι-κών τμημάτων, με τους πρόσφυγες ναπερπατάνε χιλιόμετρα αναζητώντας τιςΑρχές προκειμένου να συλληφθούν καιτις Αρχές να τους αρνούνται με αποτέλε-σμα πολλοί από αυτούς να κοιμούνταιαπροστάτευτοι και ταλαιπωρημένοι σταπάρκα της πόλης.

Στα τέλη εκείνου του μήνα μετά απόώριμες συζητήσεις και παρεμβάσεις το«Χωριό του Όλοι Μαζί» - η τοπική δι-κτύωση οργανώσεων και πολιτών μεσκοπό την αλληλεγγύη προς τους συ-νανθρώπους μας που αντιμετωπίζουνπροβλήματα στη Λέσβο- παρέλαβε τακλειδιά της κλειστής από καιρό κατα-σκήνωσης του ΠΙΚΠΑ και δημιούργησετο πρώτο Ανοικτό Κέντρο Υποδοχής στασύνορα της Ευρώπης. Σε αυτή την κί-νηση είχε τη σύμφωνη γνώμη όλων τωνεκπροσώπων των Αρχών του τόπου.Όμως βρέθηκε χωρίς καμία ουσιαστικήστήριξη από το δήμο και την περιφέρεια,ενώ οι υποσχέσεις του αρμόδιου Γ.Γ. τουυπουργείου Προστασίας του Πολίτη γιατην υλικοτεχνική στήριξή του εγχειρή-ματος έμειναν ανεκπλήρωτες. Παρ’ όλααυτά, το ΠΙΚΠΑ μέσα σε λίγες εβδομά-δες αποτέλεσε το «παράδειγμα» τουάλλου τρόπου υποδοχής των προσφύ-γων.

Σε ένα ανοιχτό χώρο, που οι άνθρωποικυκλοφορούν ελεύθεροι, που η τοπικήκοινωνία συνεισφέρει μαζικά σε όλουςτους δυνατούς τομείς (τρόφιμα, ρούχα,ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εθελον-τική εργασία στο χώρο της κατασκήνω-σης, κ.ά.). Το εγχείρημα παρουσιάστηκεαπό τα εγχώρια και διεθνή ΜΜΕ αλλάκαι από επιστήμονες ως ο εναλλακτικόςτρόπος αντιμετώπισης της υποδοχής με-ταναστών. Αυτό, όμως, ήταν κόντραστην πολιτική της Ευρώπης φρούριο καιενόχλησε την κυβέρνηση. Έτσι, το «πα-ράδειγμα» του ΠΙΚΠΑ άρχισε να μετα-βάλλεται σε «πείραμα», με τις αστυνομι-κές και λιμενικές αρχές να αθετούν τηναρχική κοινή συμφωνία και να αντιμε-τωπίζουν τους πρόσφυγες και τους εθε-λοντές ως πειραματόζωα, δοκιμάζονταςτην υπομονή τους και καταλήγονταςμετά από πολιτική εντολή, στην εκκένω-σης του χώρου. Ακολούθησε η επι-στροφή στο προηγούμενο καθεστώς τωνκρατητηρίων και των συνεχιζόμενων πα-

ραβιάσεων των ∆ιεθνών Συμβάσεων γιατους Πρόσφυγες. Το ΠΙΚΠΑ, στα δύοχρόνια λειτουργίας του, φιλοξένησε χι-λιάδες ανθρώπων(κάποιους για μεγάλοχρονικό διάστημα) όντας ανοιχτό χωρίςπροβλήματα σε αρμονία με την τοπικήκοινωνία και αποτελεί, με τις αδυναμίεςτου, πηγή γνώσης και υπόδειγμα για μιαδιαφορετική και επιτυχημένη αντίληψητης υποδοχής των προσφύγων στα ευ-ρωπαϊκά σύνορα.

Με όραμα μια νέα Παγανή

Για τη σημερινή κυβέρνηση, η κατά-σταση στην παρούσα φάση μοιάζει πιοώριμη από ποτέ. Ο δήμαρχος εκκενώνειτο ΠΙΚΠΑ και συνηγορεί στο άνοιγματης Μόριας, χωρίς να προσδιορίζεται τοκαθεστώς λειτουργίας και αψηφώνταςτην απόφαση του προηγούμενου ∆ημοτι-κού Συμβουλίου που τάσσεται κατά τηςλειτουργίας Κέντρου Κράτησης στηνΛέσβο. Οι πρόσφυγες, των οποίων οαριθμός συνεχώς αυξάνεται, λόγω τηςσυνεχώς επιδεινούμενης κατάστασηςστις χώρες τους, είναι πάλι στο δρόμομέχρι να συλληφθεί. Η πτέρυγα κατα-γραφής στη Μόρια έχει διαθέσιμα 150κρεβάτια και έτσι η κυβέρνηση αναζητάτη στιγμή για να ανοίξει στη Λέσβο έναΚέντρο Υποδοχής με απροσδιόριστο κα-θεστώς λειτουργίας σε ένα κατασκευα-σμένο και ακριβοπληρωμένο Στρατό-πεδο Συγκέντρωσης- Φυλακή. ΤοΠΙΚΠΑ με τη λειτουργία του έρχεται σεαπόλυτη σύγκρουση με την εμμονή τηςκυβέρνησης στην πολιτική της Ευρώπηςφρούριο και της μακροχρόνιας κράτη-σης. Η είδηση ότι το ΠΙΚΠΑ κλείνει,μπορεί να αποδειχτεί ,δυστυχώς, συνώ-νυμη με το μια νέα« Παγανή» ανοίγει στηΜόρια της Λέσβου.

Γιώργος Πάλλης

ΠΙΚΠΑ: ΑΝΟΙΧΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΥΠΟ∆ΟΧΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ

Το «παράδειγμα»της Λέσβου κλείνει

Το ΠΙΚΠΑ, στα δύο χρόνιαλειτουργίας του, φιλοξέ-νησε χιλιάδες ανθρώ-πων(κάποιους για μεγάλοχρονικό διάστημα) όνταςανοιχτό χωρίς προβλή-ματα σε αρμονία με την το-πική κοινωνία και αποτε-λεί, με τις αδυναμίες του,πηγή γνώσης και υπό-δειγμα

“

ΣυλληπητήριαΟ Στράτος απουσιάζει σήμερα από την εφημε-

ρίδα, δεν θα μας ξεναγήσει στα στενά της κινημα-τογραφικής εβδομάδας. Έζησε την ξεχωριστήοδύνη της απώλειας της μητέρας του. Όταν πρό-κειται για τη μάνα ποτέ δεν είναι μικρή, αλλά γίνε-ται οδυνηρότερη όταν έλθει ξαφνικά, όταν αφοράμια δραστήρια γυναίκα, πολύ περισσότερο μια αξέ-χαστη συντρόφισσα. Θα γράψουμε σε άλλο φύλλοτης ΕΠΟΧΗΣ για τη συντρόφισσα Στέλλα. Τώρα, ταθερμά μας συλλυπητήρια στον Άκη, στον Στράτο,στη μικρή Ηλέκτρα και στη Χρύσα.

Οφειλόμενη ευχαριστίαΣτο προηγούμενο φύλλο της «Εποχής» παραλείψαμε να αναφέρουμε ότι τη φωτο-

γραφία του Τσούκρι, στην 1η και τη 2η σελίδα της εφημερίδας τράβηξε ο Ορέστης∆αύλιας, τον οποίο ευχαριστούμε πολύ.

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 2255ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Εκλεισε η θερινή σεζόν για την κι-νηματογραφική λέσχη των εργαζο-μένων της ΕΡΤ3 και το επόμενο,

χειμερινό πλέον, ραντεβού δίνεται για τη∆ευτέρα στον κινηματογράφο «Αλέξαν-δρο». Παρά τις αντίξοες καιρικές συνθή-κες του Σεπτέμβρη, παρότι στο φαρδύπεζοδρόμιο της οδού Αγγελάκη δεν έλει-παν οι αμέριμνοι περιπατητές που περ-νούσαν αδιάφοροι κάτω από την«οθόνη», παρά το θόρυβο των αυτοκινή-των και κυρίως των λεωφορείων, «δενέπεφτε καρφίτσα» σε κάθε προβολή. Οικαρέκλες που μεταφέρονταν από το κτί-ριο του ελεύθερου ραδιοφώνου της ΕΡΤ3ποτέ δεν έφταναν, κάποιες κυρίες έφερ-ναν καρεκλάκι από το σπίτι και δεν έλει-παν κι οι γενναίοι που καθόντουσαν στο

γρασίδι ή στα καγκελάκια του πεζοδρο-μίου. Στην τελευταία, μάλιστα, θερινήπροβολή όταν η ψιχάλα άρχισε να πέ-φτει επίμονα, όλο σχεδόν το κοινό παρέ-μεινε περίπου 20 λεπτά στη βροχή για ναδει το συμβολικό φινάλε του θαυμάσιουπολιτικού σπαγγέτι-γουέστερν «Ο κυνη-γός των επτά συμμοριών» του Τονίνο Βα-λέρι. Μια ταινία που, χρησιμοποιώνταςπροσφυώς το γεγονός της δολοφονίαςτου Τζον Κένεντι σε παρελθοντικόχρόνο, πραγματεύεται με θαυμαστή πο-λιτική οξυδέρκεια διαχρονικά ζητήματα,όπως ο ρατσισμός, η διαφθορά των πο-λιτικών κι η διαπλοκή τους με το οικο-νομικό κατεστημένο. Επίσης, παρουσιά-ζει συγκλονιστικά τον παραλογισμό τουπαρακράτους και τις συμβάσεις του ρεα-

λισμού στην πολιτική όπως και τα κρυμ-μένα, για πάντα, μυστικά της. Μια ταινίαπου χρησιμοποιεί ως όχημα τη μυθολο-γία του γουέστερν, για να αναδείξει καί-ρια κοινωνικά και πολιτικά ζητήματαπου στο σύγχρονο κινηματογράφο αγνο-ούνται προκλητικά. Μια ταινία που πα-ρέμεινε σχεδόν άγνωστη στο ευρύ κοινόγιατί το ιδεολογικό της φορτίο ήτανπολύ επικίνδυνο για την καθεστηκυίατάξη.

Έχω γράψει κι άλλες φορές για τηνταινιοθήκη της ΕΡΤ3. Η επιτυχία αυτούτου πρωτότυπου εγχειρήματος βασίζε-ται στα εξής σημαντικά στοιχεία:

- Αποτελεί τη διαρκή, εξωστρεφή πα-ρουσία των απολυμένων-εργαζομένωντης ΕΡΤ3, που συνεχίζουν για 15 μήνεςαγωνιζόμενοι, στο πολιτιστικό γίγνεσθαιτης πόλης.

- Το ενδιαφέρον του κόσμου είναι εν-τυπωσιακό ακόμα κι όταν οι προβολέςγίνονταν σε αντίξοες συνθήκες, στο πε-ζοδρόμιο της οδού Αγγελάκη, με ένα λά-πτοπ κι έναν βιντεοπροβολέα. Με τιςπρωτότυπες κι αντισυμβατικές επιλογέςτων ταινιών, με τη δυνατότητα που δίνε-ται στους θεατές να εκφραστούν και να

ανταλλάξουν απόψεις μετά το τέλος τηςταινίας και με το δωρεάν εισιτήριο, έχειεπιτευχθεί η ζητούμενη λαϊκότητα, μό-νιμο έλλειμμα στο χώρο των πολιτιστι-κών δραστηριοτήτων.

- Υπάρχουν κι άλλες κινηματογραφι-κές λέσχες στην πόλη, όπως για παρά-δειγμα η Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης πουστεγάζεται στο Μουσείο Κινηματογρά-φου. Έχουν κι αυτές τον κόσμο τους,είναι όμως ψυχρές κι απρόσωπες και δενέχουν την ψυχή της λέσχης της ΕΡΤ3.Αυτή η ψυχή τροφοδοτείται από τοναγώνα των εργαζομένων, από το ριζο-σπαστισμό και την αποφασιστικότητάτους, που διαρκώς εντείνονται παρά τηνπολύμηνη κόπωση από το περσινό φασι-στικό κλείσιμο της ΕΡΤ. Και, φυσικά,αυτή η ψυχή αντικατοπτρίζεται στις επι-λογές των ταινιών, κυρίως αυτών πουείναι άγνωστες και «ταπεινές», πληνόμως εμπεριέχουν έναν τεράστιο ιδεολο-γικό πλούτο, με σαφείς διαθέσεις ρήξηςμε το κατεστημένο και τις δομές του καιπροωθώντας τολμηρά το επαναστατικόπρόταγμα.

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

Η ψυχή της κινηματογραφικής λέσχης της ΕΡΤ3

Κάθε τόσο, γεννιέται το ερώτημα«γιατί ΣΥΡΙΖΑ;». Κάθε φορά πουσυζητάς με τον οποιοδήποτε,

φίλο, συγγενή, άγνωστο σε πορεία,ακόμα και στο σούπερ μάρκετ, τίθεται τοίδιο ερώτημα. Συνήθως έχεις την απάν-τηση έτοιμη, γιατί έχει τεθεί τόσες φορέςη ερώτηση που πλέον ξέρεις ποια είναικαι η απάντηση. «ΣΥΡΙΖΑ γιατί είναι ημόνη ελπίδα.» Εκεί, θυμάσαι αυτόν πουείπε ότι σπάνια στην πολιτική έχεις ναεπιλέξεις ανάμεσα στο καλό και στοκακό, αλλά συχνότερα έχεις να επιλέξειςανάμεσα στο κακό και στο λιγότεροκακό.

Άλλες φορές κολλάς, ξεχνάς ποιαείναι η σωστή απάντηση. Γιατί, στηνπραγματικότητα, δεν υπάρχει σωστήαπάντηση. Όλοι οι λόγοι που μπορείς νασκεφτείς για να ψηφίσεις ΣΥΡΙΖΑ είναισωστοί. Άλλοτε θα τους πείσεις κι άλ-λοτε θα σηκωθούν να φύγουν δίχως ναμπουν στη διαδικασία να σκεφτούν αυτάπου τους είπες. Βέβαια, δεν χρειάζεταικατ’ ανάγκη να τους πείσεις. Αρκεί νατους δώσεις την ευκαιρία να σκεφτούν.

Ωστόσο, κάποιοι θα αποφασίσουν ότιέχεις δίκιο. Θα καταφέρεις να ακούσειςαυτό το πολυπόθητο «εγώ θα ψηφίσωΣΥΡΙΖΑ». Θα το ακούσεις από την κυρίαστο σούπερ μάρκετ, που θα μπορούσε ναείναι και γιαγιά σου, που της έκοψαν τησύνταξη, που ο γιος της μετανάστευσε

για να ζήσει την οικογένειά του. Θα τοακούσεις από τη σχολική φύλακα τουλυκείου σου, που το 2013 έμεινε χωρίςδουλειά. Από την καθηγήτρια σου, πουτόσα χρόνια ψήφιζε ΠΑΣΟΚ, νομίζονταςότι ο Αντρέας κι ύστερα ο Σημίτης ή οΓιωργάκης θα έλυνε τα προβλήματά τηςκαι θα έφερνε σοσιαλισμό. Από τον πω-λητή στη λαϊκή, που, ακόμα κι όταν τουπάσαρες το φυλλάδιο του ΣΥΡΙΖΑ σεπροεκλογική περίοδο, σε κοίταγε μεμισό μάτι, τελικά το πήρε και την επό-μενη Πέμπτη σου κέρασε τις ντομάτες.Ίσως να στο πει κι η αδερφή σου πουστο 1ο έτος οργανώθηκε στα ΕΑΑΚ, απόαντίδραση στον πατέρα σου που ήτανστο ΚΚΕ Εσωτερικού και τον πέρναγεγια ρεφορμιστή.

Αλλά κι από έναν να τ’ ακούσεις θααξίζει σαν να το άκουσες από χιλιάδες.Κι αν ακούσεις και από μερικούς «άντεστο διάολο και ‘σύ και ο ΣΥΡΙΖΑ σου,τσιπράκι», μην αποθαρρυνθείς. Πεί-σμωσε κι άλλο. Γιατί, φίλε, αν πάω εγώστο διάολο, θά ‘ρθεις και ‘συ μαζί. Και‘συ και άλλοι 11.000.000 μετανάστες καιΈλληνες.

Εσύ μπορεί να μη θέλεις να παλέψειςγια το μέλλον σου, εγώ όμως θέλω.Θέλω γιατί κουράστηκα να προσπαθώ νασε πείσω. Βαρέθηκα, κιόλας, αλλά κυ-ρίως κουράστηκα. Κουράστηκα να κάνωσχέδια για το μέλλον και κάθε μέτρο της

κυβέρνησης να μου τα χαλάει. Κουρά-στηκα να γκρεμίζεις ό,τι κατάφερα νακάνω μέσα σε δύο χρόνια με ένα «άντεστο διάολο», ρε φίλε. Αλλά κάθε φοράπου με διαολοστέλνεις πεισμώνω κιάλλο. Γιατί το θεωρώ τραγικό ότι ο συμ-μαθητής μου αντιλαμβάνεται ως σωστό-τερη πολιτική επιλογή τη Χρυσή Αυγή ήότι η σερβιτόρα της καφετέριας της γει-τονιάς μου είναι ∆ΑΠίτισσα και πιστεύειότι δεν υπάρχει κρίση.

Κουράστηκα να προσπαθώ να πείσωτους ανθρώπους γύρω μου «γιατί ΣΥ-ΡΙΖΑ». Ίσως δεν είναι η καλύτερη επι-λογή, διατηρώ και ‘γώ τις επιφυλάξειςμου. Είναι, όμως, η μόνη λύση κόντραστις μνημονιακές πολιτικές, κόντραστην κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου καισε κάθε κυβέρνηση αυταρχισμού.

Γιατί, όταν αυτοί σπρώχνουν όλο καιπερισσότερους ανθρώπους στα όρια τηςφτώχειας, ο ΣΥΡΙΖΑ, εμείς, προτάσ-σουμε την αλληλεγγύη, την αντίστασηκαι την αυτοοργάνωση. Όταν αυτοί ρί-χνουν μαύρο στην ΕΡΤ και διαγράφουνχιλιάδες φοιτητές, εμείς μιλάμε γιαπλουραλισμό και ελεύθερη δημοσιογρα-φία και για δημόσια, δωρεάν εκπαίδευσηγια όλους, χωρίς εξαιρέσεις. Όταν ο Σα-μαράς στοιβάζει πρόσφυγες σε στρατό-πεδα συγκέντρωσης και το λιμενικό ρί-χνει παιδιά μεταναστών στη θάλασσα, οΣΥΡΙΖΑ μιλάει για ανθρώπινα δικαιώ-

ματα. Όταν τα 586 ευρώ φαίνονταιπολλά στον κύριο Μέργο και τα μαγαζιάαρχίζουν να ανοίγουν τις Κυριακές, εμείςμιλάμε για εργασιακές σχέσεις και αξιο-πρεπή βασικό μισθό. Γιατί όταν η κυβέρ-νηση μας εκμηδενίζει και μας ισοπεδώ-νει ως προσωπικότητες, ο ΣΥΡΙΖΑ μαςθυμίζει ότι έχουμε αξιοπρέπεια και ήθος.

Η ειδοποιός διαφορά μας με αυτούςτους ανθρώπους, δεν είναι ότι αυτοίείναι δεξιοί και εμείς αριστεροί. Είναι ότιαυτοί μας βλέπουν σαν μηχανές παρα-γωγής και εμείς βλέπουμε τους ανθρώ-πους γύρω μας όπως είναι: άνθρωποι,έγχρωμοι, λευκοί, χριστιανοί, μουσουλ-μάνοι, Έλληνες, αλλοδαποί.

Παρά τις αμφιβολίες μου, παρά ταόποια λάθη του ΣΥΡΙΖΑ, είναι η σωστό-τερη επιλογή. Γιατί από αυτήν εξαρτάταιτο μέλλον το δικό μου, της γενιάς μουκαι των επόμενων. Ο καθένας μας, λοι-πόν, είναι ελεύθερος να κάνει τη δικήτου επιλογή. Πρέπει, όμως, να θυμάταιότι είναι στο χέρι του να αλλάξει αυτάκαι αυτούς που τον καταπιέζουν. Είναιδικαίωμά του και οφείλει να παλέψει καινα το διεκδικήσει. Χρέος της γενιάς μαςείναι η ανατροπή. Το θέμα είναι ποιοικαι με ποιους όρους θα το εκπληρώ-σουν.

Νεφέλη Μπούλιαρημαθήτρια και μέλος της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ

Γιατί ΣΥΡΙΖΑ;Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει σωστή απάντηση, όλοι οι λόγοι που μπορείς να σκεφτείς είναι σωστοί

Κουράστηκα να κάνω σχέδια για το μέλλον και κάθε μέτροτης κυβέρνησης να μου τα χαλάει. Κουράστηκα να γκρεμίζειςό,τι κατάφερα να κάνω μέσα σε δύο χρόνια με ένα “άντε στοδιάολο”, ρε φίλε. Αλλά κάθε φορά που με διαολοστέλνειςπεισμώνω κι άλλο.

“

2266 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μια οπερατική εκδοχήτης Σταχτοπούτας“Cendrillon”της Πολίν Βιαρντόαπό την OμάδαΛυρικού Θεάτρου“Ραφή”

ΗΟμάδα μουσικού θεάτρου Ραφή ιδρύθηκε το2012 από τη μουσικό Αναστασία Κότσαληκαι την εικαστικό Χριστίνα Σπανού. Μέλη

της αποτελούν οι σοπράνο Λητώ Μεσσήνη καιΜάιρα Μηλολιδάκη και ο μαέστρος ΜιχάληςΠαπαπέτρου.Οι παράστασεις της περιλαμβάνουν κυρίωςsite specific παραγωγές γύρω απ’ το λυρικόρεπερτόριο του 20ού αιώνα και το διάλογο του μετα νέα μέσα.Αυτή τη φορά, μετά τη μεγάλη επιτυχία πουσημείωσε στο Φεστιβάλ Αθηνών 2014 («Και ταψάρια βγήκαν να πολεμήσουν ενάντια στουςανθρώπους» της Ανχέλικα Λίντελ), ο σκηνοθέτηςΘέμελης Γλυνάτσης συνεργάζεται με την ΟμάδαΛυρικού Θεάτρου Ραφή για την όπερα δωματίου«Cendrillon» της Πολίν Βιαρντό.Γραμμένη στις αρχές του 20ού αιώνα, αυτή ηπρωτότυπη οπερατική εκδοχή της Σταχτοπούταςπαρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα υπότη σκηνοθετική καθοδήγηση ενός από τους πιοταλαντούχους καλλιτέχνες της νέας γενιάς,γνωστού για τις ακραίες, ποιητικές καιστοχαστικές του δημιουργίες. Η Cendrillon τηςΒιαρντό, σκοτεινή, ενήλικη και γεμάτη χιούμορ,σηματοδοτεί το τέλος μια εποχής και την απαρχήμιας καινούριας. Τα νέα ρεύματα, το ancientregime, η ταξική αναδιάρθρωση, το αβάν γκαρντεκρήγνυνται και συντίθενται απολαυστικά, μέσααπό τη γραφή μιας σημαντικής δημιουργού.Σκηνοθεσία: Θέμελης Γλυνάτσης, μουσικήδιδασκαλία-πιάνο:Μιχάλης Παπαπέτρου, σκηνικά:Αδριανός Ζαχαριάς, φωτισμοί: Ντίνος Νικολάου,κοστούμια: Μαργαρίτα ∆οσούλα. Με τους: Χρήστο∆εληζώνα, Κωνσταντίνο Ζαμπούνη, Χρήστο Κεχρή,Αναστασία Κότσαλη, Μιράντα Μακρυνιώτη, Γιώργο

Ματθαιακάκη,ΚώσταΜαυρογένη,Λητώ Μεσσήνη,ΜάιραΜηλολιδάκη.Κάθε ∆ευτέρακαι Τρίτη (απότις 13Οκτωβρίου έωςτις 11Νοεμβρίου), στις9 μ.μ., στοΘέατρο Skrow(Aρχελάου 5,Παγκράτι, 2107235842). Τιμήεισιτηρίου: 12ευρώ (γενικήείσοδος), 8 ευρώ(μειωμένο).

•

«Φεστιβάλ noirελληνικού έργου»

Το πρώτο από τα έξι θεατρικάέργα που αποτελούν το φεστι-

βάλ noir ελληνικού έργου, υπό τηνδιεύθυνση της γνωστής συγγρα-φέως Λείας Βιτάλη, παρουσιάζεταιστις αρχές του Οκτώβρη. Πρόκει-ται για το έργο της Νίνας Ράπη«Άγριες Νότες».

Μια πολιτική δολοφονία γίνεταιαφορμή να ενεργοποιηθούν οι πιοσκοτεινοί μηχανισμοί του συστή-ματος. Μια συναυλία διακόπτεται.Οι ζωές κάποιων ανθρώπων ανα-τρέπονται. Μια τραγουδίστρια καιένας μαρμαράς-γλύπτης συλλαμ-βάνονται ως εξιλαστήρια θύματα.Ένα πείραμα έχει δρομολογηθεί: ηζωή θα είναι πια υπό έλεγχο. Έναςχώρος απομόνωσης, κάμερες, μι-κρόφωνα, τα πειραματόζωα υπόσυνεχή παρακολούθηση και ταπάντα μετατρέπονται σε ένασκληρό ριάλιτι σόου. Παρουσιά-στρια αυτού του σόου, μια φίληπου γίνεται εχθρός και ένας φύλα-κας, γρανάζι της εξουσίας, πουαπό θύτης μεταστρέφεται στα-διακά σε θύμα. Οι Θεατές, σε αυτότο πείραμα-μάθημα, θα γίνουν μάρ-τυρες των πιο σκληρών τεχνικώναναμόρφωσης για όλους όσουςτυχόν παρεκκλίνουν.

Η σκηνοθεσία είναι των ΧρύσαΚαψούλη και DameBlance, η μου-σική της Nalyssa Green και τα κο-στούμια της Άσης ∆ημητρολοπού-λου. Παίζουν οι ηθοποιοί: ΑθηνάΜαξίμου, Χριστίνα Χειλά – Φαμέληκαι Κώστας Μπάρας (φιλική συμ-μετοχή).

Παραστάσεις: κάθε ∆ευτέρα καιΤρίτη (από 6 Οκτωβρίου μέχρι 11Νοεμβρίου), στις 8μ.μ., στο Αγγέ-λων Βήμα (Σατωβριάνδου 36, Ομό-νοια, τηλ. 210 5242211).

«Ελεύθερο ζευγάρι»

Συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά ηεξαιρετικά επιτυχημένη παρά-

σταση της προηγούμενης θεατρι-κής περιόδου, η κωμωδία των Ντά-ριο Φο και Φράνκα Ράμε, «Τοελεύθερο ζευγάρι». Πρόκειται γιαμια θεότρελη κωμωδία με πολύγέλιο, απρόοπτη εξέλιξη αλλά καισυγκινήσεις της καθημερινήςζωής. «Εκείνη... εκείνος... ο γάμοςτους... οι απιστίες του... ο εραστήςτης... οι συνεχείς απόπειρες αυτο-κτονίας... η ζήλια τους... η αγάπητους... και μια εξομολόγηση στουςθεατές που θα μοιραστούν αμφί-δρομα τα συζυγικά τους προβλή-ματα».

Σκηνοθεσία και μουσική επέν-δυση: Αλέξανδρος Λιακόπουλος.

Παίζουν οι ηθοποιοί: Χριστίνα Βο-γιατζή, Γιώργης Κοντοπόδης.

Παραστάσεις: Τετάρτη, Πέμπτη,Παρασκευή, στις 9.45μ.μ., Κυ-ριακή στις 7.15μ.μ. (από 10 Σε-πτεμβρίου μέχρι 29 Οκτωβρίου),στο Τσάι στη Σαχάρα (Λαοδικείας18, Ιλίσια, τηλ.: 211-0120936).Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ και 7φοιτητικό - ανέργων.

«Από πρώτο χέρι»

Τρεις ηθοποιοί, με υλικά τιςπραγματικές μνήμες και αφη-

γήσεις των ανθρώπων που εργά-στηκαν ως καπνεργάτες ή ως αγρό-τες-καλλιεργητές στα καπνά τουΑγρινίου, συνθέτουν μια παρά-σταση που μιλά για τον καθημερινόμόχθο των ανθρώπων και την πα-τρογονική γη. Γυρίζοντας στη ρίζατης πόλης και της φύσης τους,αναζητούν να θυμηθούν και να εμ-πνευστούν από το πείσμα ζωήςαυτών των ανθρώπων, που στηνουσία έχτισαν, άνδρωσαν και έκα-ναν διάσημες τις πόλεις του κα-πνού. Μνήμες και εμπειρίες απόγιαγιάδες, προγιαγιάδες, παππού-δες και παιδιά που μεγάλωσαν καιωρίμασαν μέσα στη μυρωδιά καιτην κόλλα του καπνού.

Η παράσταση «Από πρώτο χέρι»είναι αποτέλεσμα μιας μεγάληςέρευνας των συντελεστών της, πουστηρίζεται σε αφηγήσεις καπνερ-γατών και καλλιεργητών καπνούτου Αγρινίου, σε πληροφορίες απότο βιβλίο του Ευάγγελου Παπα-στράτου Η δουλειά κι ο κόπος της,σε ιστορικά στοιχεία που προκύ-πτουν από το ιστορικό δοκίμιο«Καπνεργάτες – οι κυνηγοί τουονείρου» του Αριστείδη Μπαρ-χαμπά, και σε μια σειρά συναισθη-ματικών, λογοτεχνικών και μουσι-κών συνειρμών.

Παίζουν: Κατερίνα Καραδήμα,Μαντώ Κεραμυδά, ∆ανάη Σπη-λιώτη. Παραγωγή: Μικρό ΘέατροΑγρινίου σε σκηνοθεσία ΓεωργίαςΜαυραγάνη.

Παραστάσεις: Πέμπτη έως Κυ-ριακή (από 16-26 Οκτωβρίου),στις 8.30μ.μ., στο Bios Main (Πει-ραιώς 84, τηλ. 210 3425335).

«Tarantella rituale»

Την παράσταση «Tarantella ri-tual», μία παραγωγή της Spazio

Seme s.n.c., καλλιτεχνικής εται-ρίας που δραστηριοποιείται στηνπολιτιστική και διεθνή καλλιτε-χνική παραγωγή, με έδρα το Arezzoτης Τοσκάνη, θα φιλοξενήσει ηκεντρική σκηνή του Θεάτρου τουΝέου Κόσμου. H παράσταση, πουείναι εμπνευσμένη από τα αρχαία

Μυστήρια της Μεσογείου, αφηγεί-ται με έναν ονειρικό, δραματικόκαι ταυτόχρονα ειρωνικό τρόπο, τοτελετουργικό ίασης μιας γυναίκας«ταραντολάτα», σύμβολο κάθε αν-θρώπινης ύπαρξη. Θέατρο, χορός,μουσική, αρχέγονες ιταλικές μελω-δίες, λαϊκή παράδοση και μύθος:είναι τα στοιχεία που απαρτίζουντην παράσταση υπό τη σκηνοθεσίατου Gianni Bruschi και την ερμη-νεία ενός διεθνούς καστ ηθοποιώνκαι χορευτών: Gianni Bruschi (Ιτα-λία), Eleonora Ciampelli (Ιταλία),Leonardo Lambruschini (Ιταλία),Lourdes McGehee (ΗΠΑ), SamMcGehee (ΗΠΑ), Melanie Neu(ΗΠΑ), Ρένια Πουρνάρα (Eλλάδα),Caterina Testi (Ιταλία), Ashai Lom-bardo Arop (Ιταλία).

Από την Παρασκευή 26 έως καιτην Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου, στις9.15μ.μ., Θέατρο του Νέου Κό-σμου (Αντισθένους 7 και Θαρύπου,μετρό Φιξ, Νέος Κόσμος, τηλ. 2109212900).

«Το αμάρτηματης μητρός μου»

«Το αμάρτημα της μητρόςμου» αποτελεί ένα από τα

σημαντικότερα διηγήματα της ελ-ληνικής πεζογραφίας κι ένα σπά-νιο κείμενο για την παγκόσμια λο-γοτεχνία. Σκηνοθετημένο από τον∆ήμο Αβδελιώδη, ανεβαίνει γιαδεύτερη χρονιά στο Θησείον, μετους Κωνσταντίνο Γιανακόπουλοκαι Ρένα Κυπριώτη. Ο Αβδελιώδηςσημειώνει: «Ο Γεώργιος Βιζυηνόςεπιζητά, σ αυτό το αριστουργημα-τικό έργο, την αμοιβαία κατανόησηκαι συγχώρεση από τη μητέρα του,αποκαλύπτοντας ο ίδιος την πιοβαθιά του πληγή.

Πρόκειται για μια τραγικού χα-ρακτήρα εξομολόγηση που ενώ συ-νήθως κρύβεται επιμελώς στο σκο-τάδι, εδώ βγαίνει αγέρωχα στοφώς, και ξεπερνώντας τις συμπλη-γάδες της ηθογραφίας και της ηθι-κογραφίας, γίνεται λόγος δημό-σιος και λυτρωτικός, με το πνεύμαενός πολύ μεγάλου συγγραφέα.

Ενός πνεύματος, που έχει συμπε-ριλάβει και αφομοιώσει μέσα σεόλο το πεζογραφικό του έργο, ταστοιχεία ενός ζωντανού και πη-γαίου λαϊκού πολιτισμού που εμ-περιέχει τις δυνάμεις της ζωής καιτης πίστης, να υπερνικούν τις δυ-νάμεις του θανάτου και της φθο-ράς».

Παραστάσεις: ∆ευτέρα και Τρίτη(από 6 Οκτωβρίου έως 25 Νοεμ-βρίου), στις 9μ.μ., στο Θησείον,ένα θέατρο για τις τέχνες (Τουρνα-βίτου 7, Θησείο, τηλ. 2103255444).

ΘΕΑΤ

ΡΙΚ

Α Ν

ΕΑ

«Tarantella rituale»

Γιώργος Σκαμπαρδώνης«Νοέμβριος»Εκδόσεις ΠατάκηΑπρίλιος 2014

«Μ παίνω την νύχτα μέσα ειςτην εκκλησιά του Αιγιάννηκαι κλειώ την πόρτα κι αρ-

χινώ τα κλάματα με μεγάλες φωνές καιμετάνοιες: “τ’ είναι αυτό οπού ’γινε σ’ ε-μέναν, γομάρι είμαι να με δέρνουν;” Καιτον περικαλώ να μου δώση άρματα καλάκι ασημένια και δεκαπέντε πουγγιά χρή-ματα και εγώ θα του φκιάσω ένα μεγάλοκαντήλι ασημένιον. Με τις πολλές φω-νές κάμαμεν τις συμφωνίες με τον ά-γιον...» Αυτά γράφει ο Μακρυγιάννης εν-θυμούμενος τη ντροπή και το παράπονότου στα δεκατέσσερα για το ξυλοφόρτω-μα από το πρώτο αφεντικό του “ομπρόςσε όλον τον κόσμον”. Κοντεύει να τελει-ώσει το 2014, που κάποιοι παλαιότεροι– καλή ώρα ο Σεφέρης – θα πρότειναν ναανακηρυχτεί Έτος Μακρυγιάννη, χωρίςνα τον μνημονεύσουμε. Η φετινή επέ-τειος των 150 χρόνων από τον θάνατότου εορτάστηκε μόνο τοπικά, σε Κροκύ-λειο και Λιδωρίκι, χωρίς να υπερβεί ταόρια της ορεινής ∆ωρίδος, άντε και τηςΦωκίδας. Υπήρξαν, βεβαίως, οι θεατρο-ποιήσεις των «Απομνημονευμάτων» του.Αυτή η μόδα, που σαρώνει κυριολεκτικάτη νεοελληνική πεζογραφία, απέδειξε,για ακόμη μία φορά, ότι προ ουδενός ορ-ρωδεί.

Η μνημόνευση του Μακρυγιάννη δεν έ-χει εδώ επετειακό χαρακτήρα. Μας τονθύμισε ο Γιώργος Συμεωνίδης, που, ανή-μερα στη γιορτή του ανατρέχει στους Αι-γιώργηδες, τον Μεγαλομάρτυρα και τονΝεομάρτυρα των Ιωαννίνων. Με τον δεύ-τερο, τον φουστανελοφόρο, οκτώ χρόνιαμικρότερο του Μακρυγιάννη, “είχε προ-σωπική σχέση ο παππούς του”. Όταν τοκτήμα του έπιασε φωτιά, μια μέρα που ε-κείνος έλειπε, μόλις γύρισε, έτρεξε κα-τευθείαν “στην εικόνα του, κρεμασμένηστο χαγιάτι”. Όρθιος μπροστά του, “μευψωμένο το δάχτυλο, έξαλλος του λέει”:«...Εσύ, κοτζάμ άγιος, γιατί δεν έτρεξεςνα βοηθήσεις να σβήσουνε τη φωτιάπριν προχωρήσει και κάψει το κτήμα;Γιατί, ρε, δεν έτρεξες να ρίξεις ούτε ένακουβά νερό, ε; Αφορεσμένε! Τρεις μήνεςθα κάνω να σ’ ανάψω το καντήλι. Που ναχέσω τη φουστανέλα σου...» Πώς του’ρθε του εγγονού και αρχίζει να ψάχνειτη δική του φουστανέλα από τον Φοιτη-τικό Χορευτικό Σύλλογο Ηπειρωτών «ΗΣαμαρίνα». Την ανασύρει, την φοράεικαι θυμάται φευγαλέα μια πανέμορφηΙωάννα από το χορευτικό.

Οσοι άκουσαν τον Γιώργο Σκαμπαρ-δώνη να διαβάζει το διήγημα, «Ούτε

έναν κουβά νερό», τον Μάιο, στο Βυζα-ντινό Μουσείο Πολιτισμού, θα πρέπει ναεξεπλάγησαν ευχάριστα με την ενημέρω-σή του γύρω από τους μεταβυζαντινούςαγιογράφους. Ταυτόχρονα, θα μελαγχό-λησαν, καθώς το διήγημα δένει “το λυ-κόφως του Βυζαντίου” με εκείνο τηςζωής. Ο συγγραφέας, όμως, διασκεδάζειτις εντυπώσεις, κλείνοντας το διήγημαμε ένα τραγούδι, όχι το «Παιδιά της Σα-μαρίνας» που θα αναμενόταν, αλλά έναδικό του, παραφράζοντας το «Κούρο Σί-βο» του Καββαδία: «Η Σαμαρίνα, η Σα-μαρίνα όλα τα σβήνει...». Σε εκείνη τηνεκδήλωση, είχε ξεκινήσει διαβάζοντας έ-να άλλο διήγημα για εικόνες και αγιο-γράφους, ακριβέστερα, για έναν αγιο-γράφο, παλαιότερο και περιώνυμο, τονυστεροβυζαντινό Μανουήλ Πανσέληνο.Το «Ο κυρ Μανουήλ Πανσέληνος δεσπό-ζει» είναι το τέταρτο διήγημα του Σκαμ-παρδώνη, που εμπνέεται από τον μυστη-ριακό χώρο του Αγίου Όρους.

Είχε περισσότερο από δέκα χρόνια ναθυμηθεί το Όρος. Όπως εξομολογείταιο αφηγητής στο τελευταίο διήγημα τηςσυλλογής, το «Πάρε το τρανζίστορ στηβάρκα», όπου ψαρεύει με τον παπα-Θεό-φιλο στη σκιά του Άθωνα, έχει δέκα πέ-ντε χρόνια να μπει στο Όρος. Πάντως, η

πρώτη συλλογή του ανοίγει με το αγιο-ρείτικο διήγημα, «Το ασπιδόνερο». Εκεί-νο το πρώτο και το τελευταίο της πρό-σφατης έχουν το ίδιο θέμα, την ανταπό-κριση των ζώων στο μουσικό ερέθισμα.Εκεί είναι το πιο φαρμακερό φίδι, η α-σπίδα, εδώ τα δελφίνια, που, για ακόμημία φορά, συντελούν στην ευφραντικήατμόσφαιρα των θαλασσινών του διηγη-μάτων. Αντιθέτως, υποβλητική είναι η α-τμόσφαιρα στα δυο αγιορείτικα, ενώ σταενδιάμεσα δυο που διαδραματίζονταιστο Όρος («Ιχθύος κατάλυσις», «Πρωι-νό ρόφημα»), περιγράφονται περιστατι-κά με εύθυμη διάθεση. Πάντως, στοπρώτο και το τελευταίο, δεν ονοματίζειτους Γέροντες ούτε τις Μονές που ασκη-τεύουν, πιθανώς θέλοντας να προϊδεάσειγια την διαφυγήπρος το φαντα-στικό. Πράγμα-τι, σύμφωνακαι με τον τίτ-λο, δεσπόζει οΠανσέληνος.Όχι, όμως, μό-νο στο Πρωτά-το, όπου οιγνωστές τοιχο-γραφίες του,αλλά και σε μιαυπόγεια εκκλη-σία, κρυμμένηκάτω από το κε-λάκι ενός παρά-ξενου Γέροντα,αποκύημα συγ-γραφικής φαν-τασίας ερεθι-σμένης από τημακρόχρονηκατά ∆ιονυσίουτου εκ Φουρνάανάγνωση.

Γενικότερα,σε αυτήν τη συλλογή, η φαντασία τουΣκαμπαρδώνη αναδεικνύεται πλέον ο-ξυμμένη στο να συνθέτει ιστορίες, κα-θώς επινοεί δαιμονικές συμπτώσεις καιακραίες συγκυρίες. Αναφέραμε τρία απότα 33 διηγήματα της πρόσφατης συλλο-γής. Για όσους καταγράφουν και αριθ-μητικά την παρουσία ενός συγγραφέα,είναι η ενάτη συλλογή, φτάνοντας το σύ-νολο των στεγασμένων σε αυτές διηγη-μάτων στα 187 μέσα σε μία εικοσιπεντα-ετία. Αυτά, όμως, μπορεί να μην ταυτί-ζονται με την συνολική παραγωγή του. ΟΣκαμπαρδώνης κάνει δύσκολη τη ζωήμελλοντικών γραμματολόγων, μη ανα-φέροντας από το 2003 και ύστερα, όπωςείναι φιλολογικά επιβεβλημένο, πρώτεςδημοσιεύσεις διηγημάτων. Οπότε δεν εί-ναι γνωστά τα ήδη δημοσιευμένα, ούτεαν υπάρχουν δημοσιευμένα που δεν έ-χουν συμπεριληφθεί. Όσο για τη συγ-γραφική παρουσία, αυτή δεν μετριέται α-πό την έκδοση βιβλίου, αλλά δημοσίευ-σης διηγήματος. Και ο Σκαμπαρδώνης,αν δεν σφάλλουμε, συμπληρώνει τουχρόνου τριακονταετία. Κατά τα άλλα, ηπρόσφατη συλλογή έχει τα περισσότεραδιηγήματα όλων, αλλά λιγότερες σελίδεςσε σχέση με τις τρεις προηγούμενες. Αρ-χικά, οι πέντε πρώτες συλλογές ήταν ο-λιγοσέλιδες, 130 σελίδες η εκτενέστερη.Με το ξεκίνημα, μετά το 2000, της μυθι-στοριογραφίας, αυξήθηκαν σε σελίδεςκαι οι συλλογές.

Κατ’ εξαίρεση, σε αυτήν τη συλλογή, οαριθμός του πλήθους των διηγημάτων α-ναγράφεται και στο εξώφυλλο, δίκην υ-πότιτλου. Το 33 θεωρείται μαγικός αριθ-μός, ο μεγαλύτερος σε δύναμη σαγήνης,όπως και ο Νοέμβριος, που εκλαμβάνε-ται ως ο πλέον μυστηριώδης μήνας, αλ-λά και ο μήνας εισόδου στον χειμώνα.Χάρις σε αυτό το χαρακτηριστικό και τοσυμβολικό του φορτίο επιλέγεται ως τίτ-λος. ∆ηλώνεται, άλλωστε, στο κειμενάκιτου οπισθόφυλλου, που εκπέμπει μελαγ-χολία, αλλά και προϊδεάζει για το θεμα-τικό φάσμα των νέων διηγημάτων. Πλα-γίως ο Σκαμπαρδώνης μνημονεύει την α-

ποχώρησή του από τη μάχιμη δημοσιο-γραφία: “Τώρα που πέρασαν οι παλιέςΠαρασκευές”. Προσθέτοντας: “νταγια-ντώ μ’ αυτά”, που σημαίνει υποφέρω αλ-λά βαστώ με την ανάκληση παλαιών ι-στοριών. Ακριβέστερα, δίνει μια ποιητι-κή εικόνα για τη σχέση αφηγητή και μνή-μης, που προβάλλει την ευαίσθητη ισορ-ροπία μίας μυθοπλασίας με αυτοβιογρα-φική διάσταση. Ο συγγραφέας φαίνεταινα διαθέτει περισσότερο χρόνο στο λε-κτικό ραφινάρισμα, καθώς αυξάνει οπλούτος των επί μέρους στολιδιών, ενώπολλαπλασιάζονται οι πλάγιες νύξειςκαι οι πολύσημες αναφορές. Συχνά γίνε-ται κρυπτικός, κλείνοντας ένα διήγημαμε στίχο του Θέμη Τζούλη, ή γράφονταςένα άλλο τύπου μπονζάϊ, όπως το «Σχε-

δόν πουθενά»,με ποιητικήσκοτεινότητακαι ισόποση ει-ρωνεία. Μας δί-νει, επίσης, τηνεντύπωση, ότιστο βάθος τωνπερισσότερωνδιηγημάτων α-νασαίνει ένας ι-διότυπος ρομα-ντισμός.

Τελικά, οΣκαμπαρ-

δώνης έχει κα-τορθώσει ναχειρίζεται τρειςδιαφορετικούτύπου λόγους,χωρίς να νο-θεύει τον ένα μετα χαρακτηρι-στικά του έτε-ρου, όπου μερι-κά από αυτά εν-δέχεται να λει-

τουργούν ως αδυναμίες. Παράδειγμα, ωςκύριο χαρακτηριστικό στο διήγημά τουεπισημαίνεται η πύκνωση, ενώ το πεζο-γραφικό του έργο δεν έχει ποτέ χαρα-κτηριστεί χρονογραφικό. Σε αυτήν τησυλλογή, ριψοκινδυνεύει απόπειρα καιστον ποιητικό λόγο. Στο διήγημα «ΣτοΑΤΜ που δίνει ποιήματα» εγκιβωτίζειπολύστιχο ποίημα ως ύμνο οιστρήλατηςέμπνευσης προς την Ία, τη γυναίκα τωναφιερωματικών μότο των βιβλίων του.Στις συλλογές διηγημάτων, εμφανίζεταιάπαξ μόνη της, τριάκις μετά άλλων προ-σώπων και σκύλων, ενώ στην πρόσφατηαπομένει μόνη μετά επτάδας σκύλωνσυν τα μονίμως επανερχόμενα αδέσπο-τα. Ακόμη και ο Περικλής Σφυρίδης,που στα 12 ζωοφιλικά του τα οκτώ είναιγια σκύλους, διήγημα δεν τους έχει αφιε-ρώσει. Και σε αυτήν τη συλλογή του Σκα-μπαρδώνη υπάρχει διήγημα για σκύλο,«Το λουρί που πάει βόλτα», σε υψηλούςτόνους συγκινησιακής φόρτισης. Κατάτα άλλα, προτιμά το εξαιρετικό στην ε-πιλογή των ζωντανών. Αυτό διακρίνεταιεξαρχής με το «Μία χελώνα ανάσκελα»,το πρώτο δημοσιευμένο διήγημά του στοπρώτο τεύχος του θεσσαλονικιώτικουπεριοδικού, «Παραφυάδα».

Στην πρόσφατη συλλογή, σε δέκα διη-γήματα πρωταγωνιστούν ή έστω δευτε-ραγωνιστούν ζωντανά. Σε ένα από αυτά,«Ώσπερ πελεκάν», ξεπροβάλλει στονανδροκρατούμενο κόσμο του συγγραφέαμια μοναδική γυναίκα αφηγητής. Ίσως,την υποβάλλει το θέμα, η στοργή του πε-λεκάνου για τα νιογέννητα. Αυτή τη φο-ρά, πάντως, υπερισχύουν τα ζώα της ξη-ράς, έναντι εκείνων του αέρος, κυρίωςτης θαλάσσης, που έρχονταν για ένα διά-στημα πρώτα στις προτιμήσεις του. Χα-ρακτηριστική διαφορά στα πρόσφατα εί-ναι ο έντονος ανθρωπομορφισμός. Πα-ράδειγμα τα τρία που τα ζωντανά έχουντον πρώτο ρόλο: Το «Θαμπό φανάρι»,γύρω από τη σφαγή των χοίρων και τονπαζολινικής πνοής οργασμό που προη-γείται. Θεματικά συγγενεύει με το «Μα-ρία» του Γιάννη Παλαβού, το υπερβαίνει,

όμως, στις προθέσεις κοινωνικής κριτι-κής, χρησιμοποιώντας για το ζευγάρωματων ζώων το ρήμα γαμώ, αναφερόμενοκατά τα λεξικά μόνο στη συνεύρεση αν-δρός, αλλά και υπαινισσόμενος ότι ο κό-σμος των χοίρων έναντι εκείνου των αν-θρώπων είναι ευγενικός. Ηπιότερος οανθρωπομορφισμός στο «Ο κύριος Cri-cket ίπταται», όπου την παράσταση τηνκλέβει το γνωστικό εύρος του συγγρα-φέα σχετικά με τις μουσικές προτιμήσειςκαι επιδόσεις του κρίκετ, ελληνιστί γρύ-λος, στην κοινή τριζόνι.

Πάντως, στα ζωοφιλικά του Σκαμπαρ-δώνη δεν υπάρχει ο έρπων μεταμοντέρ-νος διδακτισμός. Υπερέχει όλων το συ-ναισθηματικό δέσιμο. Ενδεικτικό το πιοευφάνταστο «Ταΐζοντας τα μυρμήγκια».Θεατρικό ήθελε να γράψει ο αφηγητήςγια τον Άρη Βελουχιώτη, όπως εξομολο-γείται στο παλαιότερο διήγημα «Φωτο-γραφία με τον Άρη». Προσώρας, έγραψεένα δεύτερο διήγημα, προβιβάζοντας τηνομάδα των 50-60 ανδρών του Άρη σετάγμα και εξισώνοντάς το αριθμητικά μεεκείνο που τους καταδίωκε. Παρενθετι-κά να σημειώσουμε, ότι η όλη δύναμηπου ρίχτηκε εναντίον τους, έφτανε τους1500. Όταν κινείται κανείς μεταξύ ντο-κουμέντου και μυθοπλασίας, κατά κανό-να η ιστορική αλήθεια θυσιάζεται στοβωμό της λογοτεχνικής. Μένουμε, ωστό-σο, με την εντύπωση, ότι αυτή η εξο-μοίωση είναι μία πρώτη αδικία του αφη-γητή σε βάρος του μυθοπλαστικού Βε-λουχιώτη. Η δεύτερη είναι η κεντρική ι-δέα του διηγήματος, που θέλει ένανΜαυροσκούφη εκείνης της ομάδας να ζει68 χρόνια ταΐζοντας μυρμήγκια, γιατί τονέσωσαν τότε, ξυπνώντας τον εγκαίρως,από την ενέδρα των Εθνοφυλάκων. Μάλ-λον δεν δείχνει και μεγάλη εκτίμηση α-πέναντι στο ανάστημα εκείνων των α-γρίως καταδιωκόμενων ανδρών.

Από άλλους χρόνους και τον βορειο-ελλαδίτικο τόπο έρχονται τα ιστορι-

κά πρόσωπα που τον παθιάζουν. Γιατί, ε-κτός από διηγήματα για γυναίκες, σκύ-λους και λοιπά ζωντανά, ο κορμός τηςσυλλογής αφορά πρόσωπα. Ήρωες, σαναλλοπαρμένοι, που ζούνε στον κόσμοτους. Σε αυτήν τη συλλογή, “τρελάρες”,έμμονοι και θερμόαιμοι του παρόντοςχρόνου υπολείπονται αριθμητικά σε σχέ-ση με τα πρόσωπα του παρελθόντος. ΟΣκαμπαρδώνης, αλλάζοντας ανάλογα μετο πρόσωπο αφηγηματικό τρόπο, ποι-κίλλοντας τους τόνους και την οπτικήγωνία, δίνει μυθιστορηματική χροιά στοαπείκασμα μυθικών μορφών της πόληςτου και των χώρων με τους οποίους ταυ-τίστηκαν (Ν. Γ. Πεντζίκης, Τ. Κανελλό-πουλος, Σολομών Μόλχο). ∆ίπλα σε αυ-τούς, πλάθει δυο εκκεντρικούς ήρωες,που παρουσιάζονται ως υψηλόβαθμοιστρατιωτικοί, θείος ο ένας και νουνός οάλλος του αφηγητή. Τόσο εξωραϊστική ημνήμη του βαφτισιμιού, που θέλει τοννουνό του, ως λοχαγό στον Εμφύλιο, νακυνηγάει αντάρτες σε Νάουσα, Κερδύλ-λια, Ρεντίνα, με άδειο πιστόλι.

Η μνήμη ωραιοποιεί αλλά και υπονο-μεύει. Την περιγραφή του Μακεδονομά-χου Στέργιου-Τσιούμα, πρωτοπαλίκαρουτου Καπετάν Κώττα, μπορεί να την ζή-λευε ακόμη και ο Γεώργιος Μόδης, ω-στόσο οι υψηλοί τόνοι, κάποια επίθετα,μια φρασούλα προσθέτουν ειρωνικές α-νταύγειες. Κι αν υπερβάλλουμε ως προςτην ειρωνεία, μένει σίγουρα αίσθηση μα-ταιότητας, ευκρινέστερη στην σχεδόν ε-πική μνεία της «Απολλωνίας Ίλης», ό-που ο Μέγας Αλέξανδρος βυθίζεται στοημίφως μέσα σε σκηνικό τύπου Ταρκόφ-σκι. Έτσι κι αλλιώς, αυτή η αίσθηση υ-φέρπει σε ολόκληρη τη συλλογή. Από τοπρώτο διήγημα, με τον αποκαλυπτικότίτλο, «Ο αυτόλυκος». Σαν μοναχικόςλύκος νιώθει εδώ ο αφηγητής – μάταιοςαυτόλυκος. Ψυχής παραμυθία, λοιπόν,οι διηγήσεις του Σκαμπαρδώνη.

Μ. Θεοδοσοπούλου

1065 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 2277ΒΙΒΛΙΟ

Ψυχής παραμυθία

2288 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014MOYΣΙΚΗ

Φωτεινή Βελεσιώτου& Βαγγέλης Καζαντζής

Η Φωτεινή Βελεσιώτου και ο ΒαγγέληςΚαζαντζής μαζί με υπέροχη παρέα, τους

∆ημήτρη Μπρέντα, ∆ιονύση Μακρή καιΓιώργο Μαγαλιό, συνεχίζουν το μουσικότους ταξίδι σε νέους προορισμούςενώνοντας τις καλλιτεχνικές τουςδυνάμεις.Η Φωτεινή Βελεσιώτου είναι ερμηνεύτριαμε λιτή, δωρική, φωνή. Την γνωρίσαμεκυρίως μέσα από τις ερμηνείες της στοτραγούδι «Μέλισσες» αλλά και το πρόσφατο«∆ιόδια». Την καριέρα της ακολουθείσταθερά ένα μεγάλο κοινό και ξεχωρίζει γιατις σημαντικές συνεργασίες της με τουςΓιώργο Καζαντζή, Μιχάλη Νικολούδη,Μελίνα Κανά κ.ά. Αφορμή για αυτή τησυνεργασία, της σπουδαίας ερμηνεύτριαςκαι του νέου ταλαντούχου τραγουδοποιούστάθηκε η πρόσφατη δισκογραφική δουλειάτου Καζαντζή που κυκλοφορεί με τίτλο«Έξω απ τα μέτρα» όπου συμμετέχουνεπίσης ο Γιάννης Χαρούλης, ο ΓρηγόρηςΚλιούμης, η Μαρίνα ∆ακανάλη (τραγουδούνμαζί το τραγούδι «Το παραμύθι της βροχής»)και ο Κωσταντής Πιστιόλης.Ο Βαγγέλης Καζαντζής πριν από 3 χρόνιαέκανε αισθητή την παρουσία του με τηνέκδοση του δίσκου «Της γης το μυστικό» σεστίχους Γιώργου Γκώνια και τις συμμετοχέςτου Ψαραντώνη, του Απόστολου Ρίζου καιτης Μαρίνας ∆ακανάλη. Ακολούθησανζωντανές εμφανίσεις και συνεργασίες μεσημαντικούς καλλιτέχνες.Το μουσικό τους πρόγραμμα περιέχειτραγούδια από τη προσωπική δισκογραφίατων δυο και συνεχίζει σε μεγάλο μέρος τουμε διασκευές αγαπημένων κομματιών απότην ελληνική δισκογραφία παντρεύονταςτον Νικόλα Άσιμο και τους Χειμερινούςκολυμβητές με παραδοσιακά ακούσματα καιρεμπέτικα αλλά και συναντώντας τουςσύγχρονους τραγουδοποιούς όπως τονΘανάση Παπακωνσταντίνου.Το σάζι και η κιθάρα του Βαγγέλη συναντούντη φωνή της Φωτεινής αλλά και το κλαρίνο,τη γκάιντα και τα άλλα πνευστά του∆ημήτρη μαζί με το κοντραμπάσο του∆ιονύση και τα κρουστά του Γιώργου καιμας υπόσχονται ένα υπέροχο μελωδικόταξίδι. Τα Σάββατα 4 και 11 Οκτωβρίου, στις10.30μ.μ., στη μουσική σκηνή, Ρυθμός Stage(Μαρίνου Αντύπα 38, Ηλιούπολη, τηλ. 2109750060). Γενική είσοδος 12 ευρώ με μπίραή κρασί.

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

lianam@otenet.gr

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Γ. Νταλάρας -ΝτούλτσεΠόντες - Nόα

Χωρίς καμιά αμφιβολία πρόκειται για μιαμοναδική μουσική συνύπαρξη. Ένα μου-σικό ταξίδι στην Μεσόγειο με τρεις από

τους σημαντικότερους εκφραστές της. Μια επι-λογή από μπαλάντες και τραγούδια από τα τρα-γούδια της Κάτω Ιταλίας έως τα ρεμπέτικα, απότο φλαμένκο έως τα φάντος και από τις σεφα-ραδίτικες μπαλάντες έως τα μπλουζ. Ένα εκρη-κτικό μουσικό μίγμα, το οποίο ενισχύεται απόαντίστοιχους σπουδαίους σολίστες μουσικούς.

Ο Γιώργος Νταλάρας ξανασυναντά δύο απότις πολύ αγαπημένες του καλλιτέχνιδες, τηνΝτούλτσε Πόντες και την Nόα, για πρώτη φοράκαι τις δύο μαζί. Έχει συνεργαστεί στο παρελ-θόν με την καθεμία ξεχωριστά σε πολύ πετυχη-μένες μουσικές στιγμές, δισκογραφικά και σεσυναυλίες. Οι διεθνείς Ντούλτσε Πόντες καιNόα συγκαταλέγονται αδιαφιλονίκητα στουςμουσικούς του κόσμου με φανατικό κοινό, γνω-στές για τα δικά τους τραγούδια αλλά και γιατις ερμηνείες και τις συνεργασίες τους με μεγά-λους συνθέτες.

Η Ντούλτσε Πόντες από την Πορτογαλία, μετη χαρακτηριστική, μελωδική, γεμάτη πάθοςφωνή της, είναι η καλλιτέχνις που έχει κερδίσειεπάξια τον τίτλο της «ιέρειας του φάντο», τηςπλούσιας μουσικής παράδοσης της πατρίδαςτης, την οποία η ίδια κατάφερε να ξαναζωντα-νέψει επαναφέροντάς τη στο διεθνές προσκή-νιο. Η Νόα είναι η ερμηνεύτρια από το Ισραήλπου εδώ και δύο δεκαετίες διαγράφει διεθνήκαριέρα και έχει συνεργαστεί με διάσημουςκαλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων τους Στινγκ,Στίβι Γουόντερ, Νικόλα Πιοβάνι, Αντρέα Μπο-τσέλι, Κάρλος Σαντάνα αλλά και τον ιταλό σκη-νοθέτη Ρομπέρτο Μπενίνι, καθώς ήταν αυτήπου ερμήνευσε το μουσικό θέμα της βραβευμέ-νης με Όσκαρ ταινίας του «Η ζωή είναι ωραία».

Τη ∆ευτέρα 29 Σεπτεμβρίου, στις 9μ.μ., στοΩδείο Ηρώδου Αττικού. Τιμές εισιτηρίων: από65 έως 15 ευρώ.

Σταύρος Ξαρχάκος«Μάνα μου Ελλάς»

Μεγάλες στιγμές από τη μουσική του πορεία των τελευταίων50 χρόνων θα παρουσιάσει ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης,Σταύρος Ξαρχάκος, στη συναυλία με τίτλο «Μάνα μου

Ελλάς». Μια δημιουργική πορεία, μία ιδιαίτερη συμβολή στο μου-σικό μας πολιτισμό. Θα ερμηνεύσουν τρεις εξαίρετοι ερμηνευτέςτης νεότερης γενιάς: η Ηρώ Σαΐα, που συνεργάζεται με τον ΣταύροΞαρχάκο τα τελευταία χρόνια, ο Ζαχαρίας Καρούνης, ο οποίος συμ-μετείχε στη μεγάλη θεατρική επιτυχία «Το Μεγάλο μας Τσίρκο»,και ο Νεοκλής Νεοφυτίδης, ο οποίος υπογράφει και την ενορχή-στρωση των τραγουδιών. Τους πλαισιώνει επί σκηνής 11μελής ορ-χήστρα μουσικών, υπό τη διεύθυνση του Σταύρου Ξαρχάκου. Την11μελή ορχήστρα αποτελούν οι σολίστες μουσικοί: ∆ρογκάρης Βα-σίλης (ακορντεόν), Ζάκκας Ηρακλής (μπουζούκι - μαντολίνο), Κα-κουλίδου Σοφία (μαρίμπα – κρουστά), Καλαντζής ∆ημήτρης (πιάνο- keyboards), Μέρμηγκας Χάρης (κοντραμπάσο), Νεοφυτίδης Νε-οκλής (πιάνο), Ορφανός Νίκος (πνευστά), Σαμπαζιώτης Νίκος (κι-θάρα), Σιάμπος ∆ημήτρης (κιθάρα κλασική – ηλεκτρική), Σιδερί-δης ∆ιαμαντής (μπουζούκι - μπαγλαμάς– τζουράς), Χατζής Γιάν-νης (ντραμς). Η συναυλία στο Ηρώδειο πραγματοποιείται λίγεςημέρες πριν από την εμφάνιση του Σταύρου Ξαρχάκου και του Στα-μάτη Κόκκοτα στο Κάρνεγκι Χολ της Νέας Υόρκης.Την Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου, στις 9μ.μ., στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.Τιμές εισιτηρίων: από 70 έως 15 ευρώ.

Γιώτα Νέγκα -Θέμης Καραμουρατίδης

ΗΓιώτα Νέγκα και ο Θέμης Καραμουρατίδης κατάφεραν ναδημιουργήσουν ένα πρόγραμμα που χαρακτηρίστηκε ωςένα από τα ωραιότερα της σεζόν που πέρασε, αποσπώντας

εξαιρετικές κριτικές. Κατέκτησε από την έναρξή του το ενδιαφέ-ρον του κοινού και άφηνε στο τέλος κάθε βραδιάς μία αίσθησητόσο ζεστή και λυτρωτική, όσο μια αξέχαστη βραδιά με φίλους,από εκείνες που θυμάσαι. Γι’ αυτό και επιστρέφει, για δεύτερη χρο-νιά, στον ίδιο χώρο, αλλά σε διαφορετική μέρα και για 4 μόνο πα-ραστάσεις!

H Γιώτα Νέγκα και ο Θέμης Καραμουρατίδης θα ανταλλάσουντο «Καινούριο φιλί» τους, τον κοινό τους δίσκο που έδωσε τοντίτλο και στις εμφανίσεις τους, αποδεικνύοντας πως μία υπέροχηφωνή και ένας από τους καλύτερους νέους συνθέτες μπορούν,έχοντας ως βάση καινούριο υλικό, να στήσουν ένα πρόγραμμα οι-κείο και ταυτόχρονα νοσταλγικό, δυναμικό όσο και ονειρικό, εξω-στρεφές όσο και συγκι-νητικό.

Από τις 4 Οκτωβρίουκαι κάθε Σάββατο, για4 μόνο παραστάσεις,στις 10.30μ.μ., στοΣταυρό του ΝότουPlus. Γενική είσοδος12 ευρώ με μπίρα ήκρασί.

•

Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά η ΜεγάληΜουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος«Λίλιαν Βουδούρη» φιλοξενεί μικρές

συναυλίες τελειόφοιτων μαθητών Ωδείωνυπό τον τίτλο «Παρασκευή στις 3:Συναυλίες στη Βιβλιοθήκη». Οι συναυλίεςπραγματοποιούνται στην Αίθουσα∆ιδασκαλίας της Βιβλιοθήκης με ελεύθερηείσοδο για το κοινό, στα πρότυπα τωνlunchtime concerts, ενός θεσμού που είναιιδιαίτερα δημοφιλής σε πολλές χώρες τηςΕυρώπης. Μέχρι σήμερα έχουνπραγματοποιηθεί περίπου 100 συναυλίεςπου έχουν προσελκύσει περισσότερους από8.000 θεατές. Η παραπάνω πρωτότυπη

δράση της Βιβλιοθήκης έρχεται ναπροστεθεί σε μια σειρά παροχών προς ταΩδεία με απώτερο στόχο την καλύτερησυνεργασία μεταξύ των φορέων αλλά καιτην καλλιέργεια κινήτρων σε σπουδαστέςπου βρίσκονται στο τέλος των σπουδώντους. Αποτελεί επίσης μία από τις πολλέςεκπαιδευτικές δραστηριότητες τηςΒιβλιοθήκης.Το πρόγραμμα των προγραμματισμένωνσυναυλιών είναι:10.10.2014 Ωδείον Νικόλαος Μάντζαρος24.10.2014 Εθνικό Ωδείο Παράρτημα Αλίμου31.10.2014 Εράτειο Ωδείο07.11.2014 Τάξη πιάνου Κατερίνας

Παπαδάκου14.11.2014 ∆ημοτικό Ωδείο Καλαμάτας21.11.2014 Σύγχρονο Ωδείο28.11.2014 Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες05.12.2014 Παναρμόνιο Ωδείο12.12.2014 Εθνικό Ωδείο Αθηνών19.12.2014 Ωδείο «Εν οργάνοις»Οι συναυλίες πραγματοποιούνταιΠαρασκευή απόγευμα, από τις 3 έως τις4μ.μ., χωρίς διάλειμμα. H είσοδος για τοκοινό είναι ελεύθερη.

•

ΣυναυλίεςτελειόφοιτωνμαθητώνΩδείων

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 2299ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ποια θέση κατέχει το ζήτημα τουυλικού πολιτισμού στη σύγχρονηπαγκόσμια κρίση; ∆εν είναι χωρίςσημασία το γεγονός ότι ένα χρόνομετά την έκδοση του βιβλίου της Ε.Γιαλούρη ακολουθεί νέο βιβλίο απότην Α. Οικονόμου πάνω στο ίδιοθέμα, στον «Υλικό πολιτισμό», πουήταν περιφρονημένος από τον κυ-ρίαρχο λόγο παρόλο που ο βιομηχα-νικός πολιτισμός στηρίζει τηνύπαρξη και την ανάπτυξή του σ’αυτόν.

Αναμφισβήτητα, η κρίση που υφί-σταται από το 2008 η ανθρωπό-τητα γενικεύεται σε κοινωνική

και πολιτισμική κρίση, σ’ αυτό που ο Κ.Πολάνυι είχε προβλέψει ως «επίθεσητων αγορών στην κοινωνία» και ο Μ.Φουκό το είχε ονομάσει «βιοεξουσία».Οι εκδηλώσεις της στην κοινωνικήσφαίρα, γνωστές με την ονομασία «πα-ράπλευρες απώλειες», αυξάνουν συνε-χώς: διατάραξη της κοινωνικής δομής:ανεργία, μετανάστευση, κινήματα δια-τάραξη της ψυχικής δομής: κατάθλιψη,βία, αυτοκτονίες ένταση των κοινωνι-κών διακρίσεων: ρατσισμός, ανδροκρα-τία ένταση της κοινωνικής παθογένειας:εγκληματικότητα, ναρκωτικά έντασητης διαφθοράς: παιδεραστία, βιασμοί,τράφικ γυναικών αμοραλισμός, απουσίακοινωνικών αξιών και μελλοντικής προ-οπτικής, διάλυση του κοινωνικού ιστού(communitas) και γενοκτονίες –Ρουάντα,Αν. Ζαΐρ, Κατρίνα.

Στην πολιτισμική σφαίρα η κρίση είναιλιγότερο ορατή αλλά εξίσου βαθιά. Απότη δεκαετία του ’70 είχαν εντοπιστεί η ει-σβολή της κοινωνίας του σόου, και τηςπαθητικοποίησης. Η έννοια της προ-όδου, που ήταν κυρίαρχη, έσβησε καιμαζί της άρχισαν να σβήνουν το τραγούδικαι το γέλιο από τα χείλη των ανθρώ-πων, κατά περίεργο τρόπο μέσα στηνίδια την κοινωνία της αφθονίας. Εκείνοπου άργησε να εντοπιστεί ήταν η κρίσηστο εννοιολογικό επίπεδο, στις κατηγο-ρίες και τις νοητικές αρχές της κουλτού-ρας μας. Το φαινόμενο αυτό απαιτεί ιδι-αίτερη διερεύνηση αλλά θα αρκεστούμεσε ορισμένες επισημάνσεις.

Νέοι τρόποι κατανόησηςτου κόσμου

Είναι γεγονός ότι ο ∆ιαφωτισμός εισή-γαγε ορισμένες θέσεις ευνοϊκές για τηχειραφέτηση του ανθρώπου: την οικονο-

μική αυτονόμηση, το τρίπτυχο ελευθερία- ισότητα - αδελφότητα και τον ορθόλόγο. Οι αρχές αυτές περιέκλειαν αορι-στίες και αντιφάσεις που, μέσα από τηδιεξαγωγή των ταξικών συγκρούσεων,οδήγησαν σε μονομέρειες και παραβιά-σεις. Π.χ. ο όρος ότι το δικαίωμα του πο-λίτη το είχαν όσοι είχαν ιδιοκτησία αναι-ρούσε την αρχή της ισότητας. Ο ορθόςλόγος ταυτίστηκε με το νόμο του κρά-τους, οπότε οι ίσες υποχρεώσεις στουςνόμους δεν συνέπιπταν με τα ίσα δι-καιώματα στη σύνταξή των νόμων. Αυτόοδήγησε στον ιδεαλιστικό δυισμό πουεπικράτησε στη δυτική σκέψη και πουεκφράστηκε με τις αντιθέσεις: κουλ-τούρα/ φύση, πνεύμα/ σώμα, υποκείμενο/αντικείμενο και πνευματικός/ υλικός πο-λιτισμός. Εκείνο που έχει σημα-σία είναι ότι η πολιτισμική κρίση στο εν-νοιολογικό επίπεδο θέτει σε κρίση τιςαρχές του ∆ιαφωτισμού. Τα παραπάνωζεύγη αντιθέτων αμφισβητούνται σή-μερα και μετατρέπονται σε διαλεκτικέςσχέσεις, ενώ ο ορθός λόγος και η «αλή-θεια» επικρίνονται ότι συνιστούν πολιτι-σμικές διαδικασίες ελέγχου, ότι «χρησι-μοποιήθηκαν για να τρομοκρατήσουντον άνθρωπο…» (Feyerabend 1983:224).Συνεπώς, η πολιτισμική κρίση άνοιξε τοδρόμο για νέους τρόπους κατανόησηςτου κόσμου. Αυτό συνέβη σε όλα τα πο-λιτισμικά επίπεδα αλλά περιοριζόμαστεστο ζήτημα που σχετίζεται με τον υλικόπολιτισμό.

Το σχίσμα πνεύμα - σώμα

Εξαρχής του βιβλίου της η Α. Οικονό-μου ορίζει ότι «η κατηγορία του H. Faber,του ανθρώπου κατασκευαστή, χαρακτή-ρισε τις πρώτες ανθρώπινες κοινωνίεςστα πρώτα στάδια της συγκρότησήςτους, … όπου όλα τα μέλη συμμετείχανστην παραγωγή». Αναφέρει το πλήθοςτων ονομασιών που χρησιμοποιούμε γιατην τεχνική και περιγράφει την ποικιλίατων διαφορετικών απόψεων με τιςοποίες την αντιμετώπισε η δυτική κουλ-τούρα. Ο ∆ιαφωτισμός στράφηκε στηνανάδειξη του υλικού πολιτισμού με την«Εγκυκλοπαίδεια» (1751-72), αλλά στονεπόμενο αιώνα ο ρομαντισμός τον περι-θωριοποίησε. Οι συλλογές των εξωτικώνειδών από τις αποικίες του έδωσαν νέααίγλη, ενώ η C. S. Burne (1914) τον απο-κλείει από τα ενδιαφέροντα της λαογρα-φίας και η θέση αυτή έγινε κυρίαρχη. Τοίδιο συνέβη στη γερμανική λαογραφία,καθώς και στην ελληνική, η οποία πε-

ριορίζει τη λαϊκή παράδοση στον πνευ-ματικό πολιτισμό για να εξυπηρετήσει τηθεωρία της ιστορικής συνέχειας.

Είναι εκπληκτικό το πώς η κουλτούρακαι ο κυρίαρχος λόγος επηρεάζουνβαθιά το νοητικό μας σύστημα, σε βαθμόπου να διαστρέφουμε την πραγματικό-τητα. Ένα απλό παράδειγμα είναι ότι στοδυτικό κόσμο είμαστε γενικά χριστιανοί,αλλά ταυτόχρονα, θεωρούμε κατώτερεςτις άλλες φυλές και καλλιεργούμε τομίσος για τα άλλα έθνη. Εξαίρουμε τιςπνευματικές αξίες και καταδικάζουμετις υλικές, ενώ θυσιάζουμε τα πάντα γιατην ιδιοκτησία και το χρήμα. Με τηναποδόμηση της βιομηχανικού πολιτι-σμού που συντελείται από την παγκό-σμια κρίση κλονίζονται σοβαρά πολλέςκατηγορίες του. Ανάμεσα σ’ αυτές κα-ταρρέει το σχίσμα πνεύμα/ σώμα και,μαζί του, το σχίσμα πνευματικός/ υλικόςπολιτισμός.

Τεχνικές και κοινωνικές σχέσεις

Οι ανθρωπολογικές έρευνες έδειξανότι η τεχνική αποτελεί τη θεμελιακή δια-φορά της ανθρώπινης κοινωνίας από τονκόσμο των ζώων, από τη βιόσφαιρα. Οιπρόγονοί μας πέτυχαν να επιβιώσουνχάρη στη δράση τους και στο μετασχη-ματισμό του φυσικού περιβάλλοντοςδιαμέσου της τεχνικής. Τα υλικά συνι-στούν προέκταση του σώματός μας,όπως το μαχαίρι, ή συμπλήρωμά του,όπως το τάμα. Προσδιορίζουν την ταυ-

τότητά μας και το ρόλο μας στη ζωή,πράγμα που συμβαίνει με το ντύσιμοαλλά και με όλα τα είδη ιδιοκτησίας.Όπως πολύ σωστά παρατηρεί η Α. Οικο-νόμου, οι τεχνικές όχι μόνο αντανακλούντις κοινωνικές σχέσεις αλλά και τις δη-μιουργούν. Για παράδειγμα, στους Άρα-βες οι τεχνικές εκμετάλλευσης του εδά-φους σχετίζονται με το σύστημα συγγέ-νειας.

Αν η ανθρωπολογία αδιαφορούσε γιατον υλικό πολιτισμό και εξέταζε μόνο τιςσυμπεριφορές, τα έθιμα και τις πίστειςτων ανθρώπων, αντίθετα, το υλικό τηςαρχαιολογικής έρευνας αποτελείται απο-κλειστικά από αντικείμενα. Γι’ αυτό δενείναι τυχαίο που αμφισβητήθηκε η θέσητης αρχαιολογίας στις επιστήμες και, ανείχε κάποια υπόσταση σ’ αυτές, τηνόφειλε στο ότι έδινε βάρος μόνο στα αν-τικείμενα τέχνης. Αλλά και σ’ αυτήν υπέ-στησαν μεγάλες αλλαγές. Αρχικά, η με-λέτη των αντικειμένων περιοριζότανστην τυπολογική ταξινόμηση των αρχαι-ολογικών ευρημάτων. Κατόπιν, όσαυλικά χρησιμοποιούνταν για την παρα-γωγή ασβέστη και για τις οικοδομές, –π.χ. οι στήλες του Ολυμπίου ∆ιός- μετο-νομάστηκαν «ιερά μάρμαρα» κι αποθεώ-θηκαν. Σε συνέχεια, μετατράπηκαν σεμαρτυρίες κοινωνικών σχέσεων από τησυμβολική αρχαιολογία του I. Hodderκαι σε τεκμήρια των δομών εξουσίαςαπό τη σύγχρονη «αρχαιολογία της ανι-σότητας».

Η Α. Οικονόμου εκθέτει όλη την πο-ρεία των διαδοχικών ερμηνειών που δέ-χτηκε ο υλικός πολιτισμός, ερμηνειώνπου εξυπηρετούσαν τις δομές της εξου-σίας, καθώς και την αποδόμηση πουυπέστησαν από την παγκόσμια κρίση καιπου οδήγησε στις νεότερες απόψειςκατά τις οποίες τα υλικά κατάλοιπα μαρ-τυρούν: α) την αποτύπωση σ’ αυτά τωνιδεών και των τρόπων σκέψης των δημι-ουργών τους, β) την εξέλιξη των μορφώνεργασίας, γ) τις κοινωνικές σχέσεις καιτις δομές εξουσίας που αντανακλούν.

Σωτήρης ∆ημητρίουανθρωπολόγος

Βιβλιογραφία

Feyerabend, P., 1983 [1975], «Ενάντιαστη μέθοδο», Αθήνα, Σύγχρονα Θέ-ματα. Hodder, I. (ed.) 1982, «Symbolicand Structural Archaeology», Cam-bridge University Press

Η Α. Οικονόμου εκθέτει όλη την πορεία τωνδιαδοχικών ερμηνειών που δέχτηκε ο υλικόςπολιτισμός, ερμηνειών που εξυπηρετούσαντις δομές της εξουσίας, καθώς και τηναποδόμηση που υπέστησαν από την παγκόσμιακρίση και που οδήγησε στις νεότερεςαπόψεις.

“Υλικός πολιτισμόςκαι πολιτισμική κρίσηΜε αφορμή το βιβλίο “Υλικός πολιτισμός: θεωρία, μεθοδολογία, αξιοποίηση”της Ανδρομάχης Οικονόμου (εκδόσεις Παπαζήση, 2014, σελ.243)

3300 Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014ΘΕΩΡΙΑ

Του Θόδωρου Παρασκευόπουλου

Πρώτος ο Μαρξ επισήμανε ότι,παρά την παραδειγματική αξίατων συνεταιριστικών εγχειρημά-

των, αυτά είναι καταδικασμένα να απο-τύχουν, εφόσον αποκόπτονται από τηδιεκδίκηση της πολιτικής εξουσίας. Αρ-γότερα, στα τέλη του 19ου αιώνα καιμέχρι τον Μεγάλο Πόλεμο, όταν στηνΚεντρική Ευρώπη οι συνεταιριστικέςεπιχειρήσεις, στη διοίκηση των οποίωντα συνδικάτα έπαιζαν κεντρικό ρόλο,παρήγαν πια το μεγαλύτερο μέρος τωναγαθών που κατανάλωναν οι εργάτεςκαι τα διέθεταν με δικές τους αλυσίδεςεμπορικών καταστημάτων, ο «κοινωνι-κός τομέας» της παραγωγής αναπτύχ-θηκε σε συστατικό στοιχείο της εργατι-κής κουλτούρας. Από την άλλη, στο Σο-σιαλδημοκρατικό Κόμμα αναπτύχθηκανθεωρίες που μοιάζουν με τη σημερινήδοξασία για την υπέρβαση του καπιτα-λισμού χωρίς κατάληψη της εξουσίας.Οι συνδικαλιστικές διεκδικήσεις και ησυνεταιριστική παραγωγή ήταν η καρ-διά της πρότασης του Μπερνστάιν γιατον μεταρρυθμιστικό δρόμο προς τονσοσιαλισμό. Τόσο ο Αύγουστος Μπέμ-

πελ όσο και, αργότερα, η Ρόζα Λούξεμ-πουργκ συμφωνούσαν ότι οι συνεταιρι-σμοί βελτίωναν τη ζωή των εργατών –στην πραγματικότητα τους έσωζαν απότην πλήρη εξαθλίωση – ακολουθούσανόμως τη «γραμμή του Μαρξ» για τοναποφασιστικό χαρακτήρα της πολιτι-κής εξουσίας. Ενδιαφέρον και χαρα-κτηριστικό είναι ότι η Λούξεμπουργκαντιτάχθηκε με σθένος (και επιτυχώς)στην πρόταση του Μπέμπελ να διαγρα-φούν οι «μεταρρυθμιστές» από τοκόμμα.

Ο παραγωγικός σκοπόςτων συνεταιρισμών

Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στηΓερμανία, τα συνδικάτα ανέλαβαν καιεπανοικοδόμησαν όλον τον κοινωνικότομέα της οικονομίας με μεγάλες μονά-δες παραγωγής μέσων κατανάλωσης,τη μεγαλύτερη κατασκευαστική επιχεί-ρηση της Ευρώπης, μεγάλη ασφαλι-στική εταιρεία και δική τους τράπεζα.Η συνεταιριστική δημοκρατία είχεχαθεί. Σταδιακά, μετά τον Β΄ Παγκό-σμιο Πόλεμο, όταν στην Ομοσπονδιακή

Γερμανία τα συνδικάτα ανέκτησαν τηνπεριουσία που τους είχαν αφαιρέσει οιναζί, η διοίκηση των κοινωνικών επι-χειρήσεων πέρασε στα ανώτατα κλιμά-κια της συνδικαλιστικής γραφειοκρα-τίας, έγιναν εστίες σκανδάλων, μετα-βλήθηκαν σε μετοχικές επιχειρήσεις,χρεοκόπησαν και έκλεισαν ή πουλήθη-καν σε καπιταλιστικά συγκροτήματα.

Η κεντρική ιδέα αυτού του εγχειρή-ματος της «κοινωνικής οικονομίας» δενήταν η αυτοδιαχείριση, ήταν η παρα-γωγή όχι με σκοπό το κέρδος, αλλά τηνικανοποίηση αναγκών. Αυτό δεν σημαί-νει ότι οι επιχειρήσεις αυτές δεν παρή-γαν εμπορεύματα για την αγορά ούτεότι δεν είχαν κέρδη. Σημαίνει ότι σκο-πός τους δεν ήταν η κίνηση του κέρ-δους, η διαρκής επένδυση προκειμένουνα αυξάνεται το κέρδος, αλλά ο παρα-γωγικός σκοπός της επιχείρησης. Ο κα-πιταλιστής είτε μεμονωμένος ιδιοκτή-της είτε συλλογικός στις μετοχικέςεταιρίες, επενδύει ή «τοποθετεί» τακέρδη του (μερίσματα ή μη διανεμόμενακέρδη) εκεί όπου οσμίζεται ακόμα με-γαλύτερο κέρδος. Εάν η επιχείρηση δεναποφέρει ικανοποιητικό κέρδος μπορείνα απαξιωθεί ή και να εγκαταλειφθεί. Οσημερινός χρηματοπιστωτικός καπιτα-λισμός με τις σύγχρονες τεχνολογικέςδυνατότητες διευκολύνει αυτή την κί-νηση του κεφαλαίου στο έπακρο. Οιεπιχειρήσεις της «κοινωνικής οικονο-μίας», αντίθετα, ήταν προσηλωμένεςστον παραγωγικό τους σκοπό: αςπούμε, οινοπνευματώδη (και το ανα-φέρω αυτό με την καλή ανάμνηση τηςεποχής που δούλευα στη γραμμή παρα-γωγής ενός τέτοιου εργοστασίου) καιστη διάθεση των προϊόντων τους σε χα-μηλές τιμές.

Η πεμπτουσία του δογματισμού

Η διαφορά είναι ουσιώδης όσο και ανοι δογματικοί επικριτές της «κοινωνι-κής οικονομίας» δεν το καταλαβαίνουν.Στο τελευταίο τεύχος της Κομμουνιστι-κής Επιθεώρησης, του θεωρητικού πε-ριοδικού του ΚΚΕ, στο άρθρο «Ποιοιπροωθούν το σύνθημα της αυτοδιαχεί-ρισης;» αναφέρεται χαρακτηριστικά:

«οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις, όπωςκαι οποιαδήποτε άλλη μορφή παραγω-γικής-οικονομικής δραστηριότητας, δενμπορούν παρά να υπόκεινται στις νομο-τέλειες του κεφαλαιοκρατικού τρόπουπαραγωγής, με πρώτη την επιδίωξη τηςμεγαλύτερης δυνατής υπεραξίας, τουμεγαλύτερου δυνατού κέρδους.» Αυτότο «δεν μπορούν παρά…» είναι η πεμ-πτουσία του δογματισμού, η πλήρηςδιαστρέβλωση της έννοιας του καπιτα-λιστικού κέρδους όπως την ανέπτυξε οΜαρξ. Βλέπεις, μπόρεσαν για πολλές

δεκαετίες και η ανακάλυψη μιας «νο-μοτέλειας» εκ των υστέρων δεν είναιπολύ έξυπνο επιχείρημα. Όταν, δη-λαδή, βλέπεις ένα εγχείρημα να απο-τυγχάνει και να καταστρέφεται είναιφτηνό και δεν έχει σχέση με επιστήμηνα πεις: «η καταστροφή ήταν νομοτέ-

Νέες μορφές συμβίωσηςμπορούν να αναπτυχθούνμόνο κατά μήκος τωναληθινών προβλημάτωνπου θέτει η κοινωνικήεξέλιξη και όχι επειδήτο σκέφτηκαν κάτι καλοίάνθρωποι. Μόνο που, βέ-βαια, η ανάπτυξη η υπε-ράσπιση και η αναπαρα-γωγή τους απαιτούν φι-λική κρατική εξουσία,φιλικούς θεσμούς, φι-λική παιδεία – όσα μπο-ρεί να κάνει μόνο μια κυ-βέρνηση της Αριστεράς.

“

Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου

** Μπαζάρ στον πεζόδρομο της Τζαβέλλα στα Εξάρ-χεια από τις 3 μ.μ. έως το βράδυ. Ο πεζόδρομος θα γε-μίσει με πάγκους από χειροποίητα κοσμήματα, ρούχα,σαπούνια, τσάντες, σημειωματάρια, παπούτσια... ΟΠάνος και ο Γιάννης του «Απαγορευμένο ∆άσος» αυτο-σχεδιάζουν με τις κιθάρες τους. Και στα τηγάνια οιMade in Tzavela ετοιμάζουν κινέζικες λιχουδιές(Σπίρτο, Τζαβέλλα 9-13, Εξάρχεια)

** Η κίνηση πολιτών Νίκαιας Ρέντη «Κόντρα στορεύμα» διοργανώνει εκδήλωση με θέμα «Μπλόκο στηλήθη. Εβδομήντα χρόνια από το Μπλόκο της Κοκκι-νιάς«. Στις 6.30 μ.μ., θα πραγματοποιηθεί ιστορικός πε-ρίπατος «Από τον Έσπερο στη Μάντρα» με εκκίνηση τηνοδό Ηλιουπόλεως και 7ης Μαρτίου. Στις 7.30 μ.μ., στοχώρο της Μάτρας η Μαρία Κανελλοπούλου παρουσιάζει

το θεατρικό μονόλογο «Τζιέρι μου». Ακολουθεί μουσικόπρόγραμμα με τον Γιώργο Καλκάνη και την Φωτεινή Βε-λεσιώτου.

** Σήμερα ολοκληρώνεται η γιορτή του ΚυριακάτικουΣχολείου Μεταναστών στο Λόφο Κολωνού. Η συζήτησημε θέμα «Αντιρατσιστικός νόμος, Φαρμακονήσι, Μανω-λάδα, Αμυγδαλέζα: Να σταματήσουμε τον θεσμικό ρα-τσισμό που θρέφει τους νεοναζί» ξεκινά στις 6 μ.μ.. Μι-λούν οι ∆. Χριστόπουλος, Χρ. Καραγιαννίδης, Χρ. Βρετ-τάκος, Τ. Αλιζαντά. Παρεμβαίνουν οι Α. Βασιλόπουλους,∆. Κουτσούμπα, Κ. Θανοπούλου και Τ. Γιαννόπουλος.Συντονίζει ο Θ. Κούρκουλας. Στις 8 μ.μ. ξεκινά συναυλίαμε του Σπυριδούλα unplugged, ΒΗΤΑ ΠΕΙΣ, Τοξικά Από-βλητα, ANFO, TE PAVARURIT (Αλβανία).

∆ευτέρα 29 Σεπτεμβρίου

** Παρουσίαση του βιβλίου των Γ. Καραμπελιά και ∆.Λιβιεράτου «Ιούλης ‘65, η έκρηξη» διοργανώνουν οιΕναλλακτικές εκδόσεις, στις 7.30 μ.μ., στο χώρο πολι-τικής και πολιτισμού Ρήγας Βελεστινλής (Ξενοφώντος4, πλ. Συντάγματος). Μιλούν οι Θ. Καλαφάτης, Γ. Καραμ-πελιάς, ∆. Λιβιεράτος, Μ. Παπούλιας, Γ. Χατζόπουλος.

** Συζήτηση με θέμα την υπερφορολόγηση, τον ΕΝΦΙΑκαι τα κόκκινα δάνεια διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ ∆ιονύσου,στις 7.30 μ.μ., στο πνευματικό κέντρο Αγίου Στεφάνου.Μιλούν οι Γ. Μηλιός και Π. Καλαποθαράκου.

** Παρουσίαση του βιβλίου του Τζ. Ριντέλ, «Το ενιαίομέτωπο» διοργανώνουν οι εκδόσεις Red Marks, στις7.30 μ.μ., στην Ε∆ΟΘ (Προξένου Κορομηλά 51). Μιλούνοι Π. Κοσμάς, Χρ. Λάσκος, Τ. Κανταράς και Γ. Γιαννόπου-λος.

** Εκδήλωση με θέμα «Απολογισμός δύο χρόνων κοι-νοβουλευτικής παρουσίας στο Ρέθυμνο-∆ημόσια λογο-δοσία του βουλευτή Ανδρέα Ξανθού» διοργανώνει ο ΣΥ-ΡΙΖΑ Ρεθύμνου, στις 7.30 μ.μ., στο «Σπίτι του Πολιτι-σμού» στο Ρέθυμνο. Παρεμβαίνει ο Ευκλ. Τσακαλώτος.

Πέμπτη 2 Οκτωβρίου

** Συζήτηση με θέμα «Γεωπολιτικές αντιθέσεις καισυγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανα-τολής και η θέση της Ελλάδας» διοργανώνει ο ΜΑΧΩΜΕ,στις 7 μ.μ., στα γραφεία του (Αγ. Κωνσταντίνου και Γε-ρανίου 47). Μιλούν οι Σ. Ρούσσος, Εγκτάμι Μιχιάρ, Κ.Ήσυχος και Αχμέτ Σοράν Σεβέρ. Συντονίζει ο Κ. Μακα-ρώνας.

** Παρουσίαση του βιβλίου του Κ. Μιχαλάκη «Ηεβραϊκή κοινότητα Τρικάλων 1881-1940. Προσπάθειαανάπλασης μιας εποχής» διοργανώνουν οι εκδόσεις Τύ-ποις στις 7 μ.μ., στην αίθουσα δημοτικού συμβουλίουτου δήμου Τρικκαίων. Μιλούν οι Ρ. Μπενβενίστε, ∆. Πα-παστεργίου, Β. Ελιέζερ και Κ. Μιχαλάκης. Συντονίζει ηΕ. Κουτσογιάννη.

•

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟεκδηλώσεων“

Περί κοινωνικής οικονομίας ο λόγοςΜε αφορμή ένα άρθρο στην Κομμουνιστική Επι θεώρηση με τίτλο “Ποιοι προωθούν το σύνθημα της αυτοδιαχείρισης;”

Το ζήτημα της «κοινωνικής οικονομίας» διχάζει την Αριστερά και τα εργατικόκίνημα. Αυτός ο διχασμός δεν είναι νέο φαινόμενο. Από τον καιρό του Μαρξκαι της Πρώτης ∆ιεθνούς, τη διένεξη μεταξύ των Μπέμπελ-Λούξεμπουργκαπό τη μια και Μπερνστάιν από την άλλη στο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα τηςΓερμανίας για το ερώτημα «Μεταρρύθμιση ή Επανάσταση;», τέλη του 19ου καιαρχές του 20ου αιώνα, τις μεγάλες επιχειρήσεις ιδιοκτησίας των εργατικώνσυνδικάτων που κατέρρευσαν στα τέλη του 20ου αιώνα, τις συνεταιριστικέςεπιχειρήσεις στην Αργεντινή ή την Ισπανία, όπου εργάτες ανέλαβαν τηδιεύθυνση εργοστασίων που τα εγκατέλειψαν οι ιδιοκτήτες τους, έως τηνΕλλάδα της κρίσης με τη ΒΙΟΜΕ (πρώην θυγατρική της Φίλκεραμ-Τζόνσον),αλλά και τη συνεταιριστική «Εφημερίδα των Συντακτών» ή τηναυτοδιαχειριζόμενη ΕΡΤ, τίθεται το ερώτημα για τη θέση της «κοινωνικήςοικονομίας» στη σύγκρουση της εργατικής τάξης με τους καπιταλιστές και τηνεξουσία τους.

Η ΕΠΟΧΗ 28 Σεπτεμβρίου 2014 3311ΘΕΩΡΙΑ

λεια». Και δεν έχει, βέβαια, σχέση μετον μαρξισμό. Παραγνωρίζει τη διφυήκαι αντιφατική φύση των κοινωνικώνφαινομένων και μοιάζει περισσότερο μετο «ναι ναι, ου ου το δε περισσόν τού-των εκ του πονηρού εστίν» του Ευαγγε-λιστή, την πεμπτουσία της Μεταφυσι-κής, όπως έλεγε ο Ένγκελς. Της ίδιαςποιότητας είναι το επιχείρημα ότι αστοίπολιτικοί και διεθνείς οργανισμοί επι-κροτούν και ενισχύουν τα εγχειρήματατης «κοινωνικής οικονομίας». Ο ΟΗΕ,ας πούμε, που αναφέρεται δια μακρώνως ιμπεριαλιστικός οργανισμός, απα-γορεύει τη χρήση και την απειλή χρή-σης βίας στις διακρατικές σχέσεις.Μήπως, επειδή στον ΟΗΕ κυριαρχούνοι ισχυρές ιμπεριαλιστικές χώρες, δενπρέπει να προβάλλει η Αριστερά την ει-ρηνική διευθέτηση διακρατικών διενέ-ξεων; Και τι να πεις για το άλλο επιχεί-ρημα, ότι στον σύγχρονο καπιταλισμό«Η ατομική καπιταλιστική ιδιοποίησητων αποτελεσμάτων της παραγωγήςέχει αντικατασταθεί από μια συλλογικήιδιοποίηση εκ μέρους είτε κάποιων με-τόχων είτε των εργατών του κάθε εργο-στασίου». Αν ήταν χαρακτηριστικό τουκαπιταλισμού ότι οι εργάτες «του κάθεεργοστασίου» ιδιοποιούνται τα αποτε-λέσματα της παραγωγής, πράγματι οιαντικαπιταλιστές θα τα βρίσκαμε πολύσκούρα.

Το ερώτημα της εξουσίας

Η καταστροφή των επιχειρήσεων«κοινωνικής οικονομίας» στα τέλη του20ου αιώνα, βέβαια, δεν οφείλεται ούτεστην απληστία και στην κακοδιαχείρισηανώτατων συνδικαλιστικών στελεχών.∆εν θα ήταν καλύτερα τα πράγματα, αντις επιχειρήσεις αυτές τις διοικούσανέντιμοι και ικανοί άνθρωποι. Η κατα-στροφή οφείλεται εξ ολοκλήρου σε δύοαλληλοσυνδεόμενους και αλληλοτρο-φοδοτούμενους παράγοντες. Ο έναςείναι η πλήρης αποδοχή από την σο-σιαλδημοκρατία της καπιταλιστικήςλογικής και του τέλους της πάλης τωντάξεων σταδιακά από τη δεκαετία του1950 και μετά. Σε αυτή τη λογική,όντως, δεν έχει θέση κάτι άλλο από τηνκαπιταλιστική επιχείρηση, την κίνησητου καπιταλιστικού κέρδους και την ει-δικά καπιταλιστική αποτελεσματικό-τητα. Ο άλλος παράγοντας είναι ο με-γάλος κατακερματισμός της εργατικήςτάξης μαζί με την άνοδο του βιοτικούτης επιπέδου στον καπιταλισμό «έκτα-κτης ανάγκης» μετά τον πόλεμο και τονχωρισμό της Ευρώπης σε δύο στρατό-πεδα. Από αυτή τη σκοπιά, η επανεμ-φάνιση της ιδέας της «κοινωνικής οι-κονομίας» σε όλη τη φάση της νικηφό-ρου πορείας του καπιταλισμού την τε-λευταία 30ετία εξηγείται. Τη νικηφόροπορεία του καπιταλισμού τη συνόδευανσε όλο αυτό το διάστημα η αύξηση τηςεργασιακής ανασφάλειας, η καθήλωσητων μισθών και όλα όσα, δικαίως, τηςκαταμαρτυρούμε. Και οι άνθρωποι ψά-χνουν κάτι να πιαστούν.

Τι είναι αφελής ουτοπία και τι είναιελπιδοφόρο στην «κοινωνική οικονο-μία». Νομίζω ότι αφελής ουτοπία είναιακριβώς ό,τι ήταν πάντα αφελές και ου-τοπικό. Ότι δηλαδή, μπορεί να ανα-πτυχθεί στον καπιταλισμό ένας εναλλα-κτικός τρόπος παραγωγής, ο οποίος θατον ανταγωνιστεί και θα επικρατήσει,χωρίς να τεθεί το ερώτημα της εξου-σίας. Ή ότι αυτές οι εναλλακτικές σχέ-σεις παραγωγής, αναπτυσσόμενες, θαθέσουν αυτές το ερώτημα της εξουσίας.

Ο καπιταλισμός, βλέπεις, είναι πρώτααπό όλα σύστημα εξουσίας και διαθέτειπάρα πολλά μέσα, από τα οποία η ανοι-χτή καταστολή είναι το έσχατο. Οι δυ-νατότητες εξαγοράς, πλουτισμού καικύρους, η συμμετοχή στην αέναη κερ-δοσκοπία, ο χωρισμός σε διευθυντέςκαι διεθυνόμενους με σινικά τείχη και,στο τέλος, η καταστολή θα κληθούν ναφροντίσουν για την αποτυχία τέτοιωνεγχειρημάτων. Η μόνη δυνατότητα σω-τηρίας είναι η υποστήριξη από μιαεξουσία μη αστική – και η αρνητικήαναφορά είναι σκόπιμη – που έχει στομυαλό της την υπονόμευση της ταξικήςεξουσίας των αστών. Ή ότι με συνεται-ριστικά και αυτοδιαχειριζόμενα εγχει-ρήματα μπορεί να αρθεί ο χωρισμός τηςεργασίας σε πνευματική και χειρωνα-κτική (σήμερα: σε διευθυντική και εκτε-λεστική). Λες και αυτός ο χωρισμός έχεινα κάνει μόνο με την καπιταλιστικήιδιοκτησία και όχι με τη μονοπώλησητης γνώσης και τον προσανατολισμότης σε όσα εξυπηρετούν την επιδίωξητου καπιταλιστικού κέρδους. Οι αφε-λείς ουτοπίες που ανέφερα καλλιερ-γούνται σε μερίδα του αντιεξουσιαστι-κού και του αναρχικού χώρου, όχι όμωςπια, όπως τον 19ο αιώνα στη σοσιαλδη-μοκρατία. Ο λόγος είναι, βέβαια, ότι ησύγχρονη σοσιαλδημοκρατία δεν έχει

στο μυαλό της ούτε κάποιες εναλλακτι-κές σχέσεις παραγωγής ούτε αλλαγήτης ταξικής εξουσίας. Σε αυτό το ση-μείο είναι ορθή η ένσταση από τη μεριάτου ΚΚΕ, ότι δηλαδή η επιδίωξη τωναστών υποστηρικτών της «κοινωνικήςοικονομίας» είναι η ενσωμάτωση όσωνπλήττονται από την κρίση και την καπι-ταλιστική αναδιάρθρωση σε μια προ-σπάθεια να απαλύνουν τον πόνο τους.Σύμφωνοι, αλλά έχουν δικαίωμα η Αρι-στερά και το εργατικό κίνημα να παρα-κολουθούν και να σχολιάζουν μονάχααυτές τις επιδιώξεις; Μπορούν να επα-ναλαμβάνουν το «αναμείνατε στο ακου-στικό σας;» Βλέπεις, η ταξική πάληθέτει πάντα συγκεκριμένα ερωτήματα,όπως: πώς συμπεριφέρεσαι όταν ηπαλιά ιδιοκτησία της ΒΙΟΜΕ θέλει ναανακτήσει τις εγκαταστάσεις που εγκα-τέλειψε; Ή μπορείς να αδιαφορήσειςόταν, όπως αναφέρει το άρθρο της Κομ-μουνιστικής Επιθεώρησης, παραθέτον-τας τον Μαρξ: «Στην πράξη και όχι μεεπιχειρήματα, απόδειξαν ότι η παρα-γωγή σε μεγάλη κλίμακα και σε αρμο-νία με τις επιταγές της σύγχρονης επι-στήμης μπορεί να πάει μπροστά χωρίςτην ύπαρξη μιας τάξης αφεντικών πουχρησιμοποιεί μια τάξη εργατών, ότι ταμέσα εργασίας δε χρειάζεται να μονο-πωληθούν σα μέσα κυριαρχίας πάνω

στον εργάτη και σα μέσα εκμετάλλευ-σης απέναντι του ίδιου του εργάτη, καιότι, όπως η δουλειά του σκλάβου, όπωςη δουλειά του δουλοπάροικου, έτσι καιη μισθωτή εργασία δεν είναι παρά μιαμεταβατική και κατώτερη κοινωνικήμορφή, που είναι προορισμένη να εξα-φανιστεί μπρος στη συνεταιρισμένη ερ-γασία, που εκπληρώνει το έργο της θε-ληματικά, με ρωμαλέο πνεύμα και χα-ρούμενη καρδιά.»; Ή πρέπει εδώ να βά-λεις πλάτη, σε σύγκρουση βέβαια, αλλάαλληλέγγυα σύγκρουση, με αφελείς ου-τοπίες;

Η υποστηρικτική και αλληλέγγυαστάση της Αριστεράς θα μπορούσε ναδικαιολογηθεί με αισθήματα συμπά-θειας. Στα εγχειρήματα της «κοινωνι-κής οικονομίας» όμως εγκατοικεί κάτιακόμα που ενδιαφέρει την Αριστερά καιτις επιδιώξεις της. Αυτό είναι επίσηςδιπλό. Από τη μια, η ενάσκηση της ερ-γατικής τάξης στη διεύθυνση της παρα-γωγής. Η εκλογή των διευθυντών (καιτων πιο εξειδικευμένων διευθυντών)και ο έλεγχός τους σε συνελεύσειςαπαιτεί την ανάπτυξη γνώσεων, τιςοποίες οι καπιταλιστές κρατούν επτα-σφράγιστες, και της ικανότητας λήψηςαποφάσεων που η εξέλιξη του καπιτα-λισμού έχει αφαιρέσει από τους απλούςανθρώπους. Το δεύτερο είναι ότι πράγ-ματι μπορούν να αναπτυχθούν μέσαστον καπιταλισμό εναλλακτικές σχέ-σεις παραγωγής που η αναγκαιότητάτους αναδεικνύεται ιδίως σε περιόδουςκρίσης. Γιατί, βλέπεις, νέες μορφέςσυμβίωσης μπορούν να αναπτυχθούνμόνο κατά μήκος των αληθινών προ-βλημάτων που θέτει η κοινωνική εξέ-λιξη και όχι επειδή το σκέφτηκαν κάτικαλοί άνθρωποι. Μόνο που, βέβαια, ηανάπτυξη η υπεράσπιση και η αναπα-ραγωγή τους απαιτούν φιλική κρατικήεξουσία, φιλικούς θεσμούς, φιλική παι-δεία – όσα μπορεί να κάνει μόνο μια κυ-βέρνηση της Αριστεράς. Και υπό αυτούςτους όρους μπορούν εγχειρήματα τηςκοινωνικής οικονομίας να συμβάλλουνστην παραγωγική, την κοινωνική καιτην περιβαλλοντική ανασυγκρότησηκαι να της δώσουν μια κατεύθυνση φι-λική προς τον άνθρωπο και τις ανάγκεςτου.

Περί κοινωνικής οικονομίας ο λόγοςΜε αφορμή ένα άρθρο στην Κομμουνιστική Επι θεώρηση με τίτλο “Ποιοι προωθούν το σύνθημα της αυτοδιαχείρισης;”