3341

Εβδομαδιαία εφημερίδα της Ανανεωτικής Αριστεράς • Κυριακή 6 Ιουλίου 2014 • Αρ. φ. 1210 • 2 €

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ, ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ

ΑΡΘΡΑ

Α. Ρήγος: Το συγκρότημαΛαμπράκη και.. η ΡόζαΛούξεμπουργκΚαλλιέργεια συγχύσεωνστις ιδεολογικές γραμμέςτων αριστερών σελ. 6

...Μ. Σλεχτ: Οι Έλληνες μπορούννα σώσουν την ΕυρώπηΠαρουσιάζεται η δυνατότηταανακοπής της πολιτικήςΜέρκελ σελ. 15

...Γ. Σακελλαρίδης: Ενστάσειςγια τη διαχείριση της κρίσηςΟι ευθύνες του κ. Ρεν παραμένουντεράστιες ως προς τους χειρι-σμούς που έγιναν σελ. 10

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Αλέν Κριβίν: Η Αριστεράνα ξαναβρεί τη δύναμή τηςστους δρόμουςΤι είδους πολιτικέςδιαμορφώνονται στη διαδρομήπρος τη διεκδίκησητης εξουσίας σελ. 30-31

...Θ. Καμπαγιάννης: Η δίωξητης ΧΑ αφοράεγκληματικές πράξειςΟ δικηγόρος και πολιτικός ενάγωνστη δίκη της Χρυσής Αυγήςαναλύει τα δεδομένατης υπόθεσης σελ. 19

Α. Ντομίνγκεζ -Σ. Ραμίρεζ: Η αριστεράέχει έλλειμμαδημοκρατίαςΤα μέλη του ισπανικού Pode-mos μιλάνε για τον τρόπο λει-τουργίας και τις θέσεις τουκόμματός τους σελ. 16-17

Χάνει τη µπάλαη κυβέρνηση

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΗ ΜΕ ΕΝΑ ΕΥΡΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ

Η ευταξίαδεν κινδυνεύειTης Ιφιγένειας Καμτσίδου*

Ονόμος 4009/11 επιχείρησεμια βαθιά τομή στην οργά-

νωση των πανεπιστημίων. Τολειτουργικό - δημοκρατικόπρότυπο που πλαισίωνε τη λει-τουργία των Α.Ε.Ι. και συνέδεετην αποστολή τους με την εξυ-πηρέτηση των αναγκών πρωτί-στως της κοινωνίας, αλλά καιτης οικονομίας, καταλύθηκεκαι η, κατά το Σύνταγμα, «πλή-ρης αυτοδιοίκηση» των πανεπι-στημίων συρρικνώθηκε δραμα-τικά.

Η σημασία της μεταρρύθμι-σης δεν είναι αμελητέα, καθώςη οργανωτική μορφή των Α.Ε.Ι.καθορίζει τη δυνατότητά τουςνα εκπληρώνουν το σκοπό πουτο εθνικό Σύνταγμα και η ευρω-παϊκή δημόσια τάξη τάσσουνστα πανεπιστήμια: η δημοκρα-τική οργάνωση του πανεπιστη-

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 2

Οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης για το νομοσχέδιο της «μικρής∆ΕΗ» αποδείχθηκαν επί χάρτου. Η πρόθεσή της να περάσει τηνψήφισή του με συνοπτικές διαδικασίες στο ημίφως του θερινούτμήματος της Βουλής, και παράλληλα να ενεργοποιήσει τον«κοινωνικό αυτοματισμό», προκειμένου να αντιμετωπίσει τις αν-τιδράσεις των εργαζομένων της ∆ΕΗ, δεν μπόρεσε να γίνει πραγ-ματικότητα.

Το σχέδιό της να τεμαχίσει τη ∆ΕΗ και να ολοκληρώσει τηνιδιωτικοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας παραδί-δοντας τον ενεργειακό πλούτο της χώρας στο ιδιωτικό κεφά-λαιο, προκάλεσε την αντίδραση όχι μόνο των εργαζομένων πουθίγονται άμεσα, αλλά και της κοινωνίας που συνειδητοποιεί τηνανάγκη προστασίας των κοινωνικών αγαθών και τη σημασία τηςενέργειας, τόσο για το κρίσιμο παρόν, όσο και για τη μελλοντικήπροσπάθεια παραγωγικής ανασυγκρότησης.

Προκάλεσε, όμως, και την αντίδραση της αντιπολίτευσης, πουμε πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε στην αναπόφευκτη πο-λιτικοποίηση του ζητήματος ανοίγοντας τη διαδικασία διεξαγω-γής δημοψηφίσματος για την τύχη της ∆ΕΗ και γενικότερα τηςπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με σκοπό τη συγκέντρωσητων απαιτούμενων υπογραφών 120 βουλευτών.

Η πρωτοβουλία των κινήσεων για πρώτη φορά διεκδικείται μετόσο αποτελεσματικό και πειστικό τρόπο από την αξιωματικήαντιπολίτευση, γεγονός που προκαλεί αμηχανία και σύγχυσηστις γραμμές της δικομματικής κυβέρνησης. Η οποία σήμεραβρίσκεται αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο να περάσει, ίσως, το νο-μοσχέδιο στο θερινό τμήμα της Βουλής, αλλά να απολέσει τημάχη όχι μόνο της πολιτικής νομιμοποίησης, αλλά και της κοι-νωνικής ανοχής για τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της.

Εν όψει μάλιστα της εισαγωγής στα θερινά τμήματα και τουνομοσχεδίου για τον αιγιαλό, που είναι πολύ πιθανό να προκα-λέσει ανάλογες αντιδράσεις, το Μαξίμου αντιλαμβάνεται πια τονκίνδυνο να γενικευθεί η αδυναμία του να διαχειρίζεται, όπωςμέχρι σήμερα, δηλαδή, με μικρές απώλειες, τις αντιδράσεις στημνημονιακή πολιτική του. Το ενδεχόμενο να συγκροτηθεί ένακοινωνικοπολιτικό μέτωπο που θα παρεμποδίζει την εφαρμογήτων σχεδίων της ανεβάζοντας το πολιτικό κόστος των εκλογώντης σε επικίνδυνα ύψη, είναι πια ορατό στα επιτελεία των δύοκομμάτων της συγκυβέρνησης. Και είναι αυτό, όχι η επίμονηαπαίτηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που μπορεί να φέρειπιο κοντά τις εκλογές και να κάνει ακόμα πιο πιθανή την ήττατων μνημονιακών κομμάτων.

Αυλαίαγια το Αντι-ρατσιστικό

ΦεστιβάλΕπί τρεις μέρες, με

μουσική, συζητήσεις,χορό, εικαστικά δρώ-

μενα, ντόπιοι και μετα-νάστες, στείλαμε το μή-

νυμα της αλληλεγγύηςκαι του κοινού αγώναενάντια στο ρατσισμό

και το φασισμό. Η αυλαίατου 18ου αντιρατσιστι-

κού φεστιβάλ σήμεραπέφτει και από αύριο συ-νεχίζουμε τον αγώνα για«να σβήσουμε τα σύνορα,

να νικήσουμε το φόβο,να μη γίνει ο κόσμος φυ-

λακή».

Η αλληλεγγύη δεν ποινικοποιείταιΤην προφυλάκιση των τριών τούρκων αγωνιστών Φαντίκ Αντιγιαμάν, Ερκάν ΣερίφΤουρούντς και Χαρικά Κιζίλκαγια αποφάσισαν ανακριτής και εισαγγελέας παράτο σαθρό, για μια ακόμα φορά, κατηγορητήριο. Τα μέλη της Επιτροπής Αλληλεγ-γύης για τους Πολιτικούς Κρατούμενους στην Τουρκία και το Κουρδιστάν, οιοποίοι διανύουν την 9η μέρα απεργίας πείνας διαμαρτυρόμενοι για την άδικη σύλ-ληψή τους, διώκονται με τις διατάξεις του τρομονόμου γιατί κατήγγειλαν τα λευκάκελιά, καθώς και τα βασανιστήρια, τις απαγωγές και τις δολοφονίες συντρόφωντους. Επιπλέον κατηγορούνται γιατί προσπαθούσαν να συλλέξουν ψηφίσματασυμπαράστασης από κόμματα και θεσμικούς φορείς, καθώς και χρήματα για άλλαδέκα μέλη της Επιτροπής που έχουν προφυλακιστεί και διασκορπιστεί στις ελλη-νικές φυλακές. Με άλλα λόγια, η αλληλεγγύη ποινικοποιείται και αντιμετωπίζεταιως τρομοκρατική δράση. Κανείς μας δεν πρέπει να μείνει άπραγος απέναντι στηνκρατική τρομοκρατία. Όλοι μας οφείλουμε να αντιδράσουμε και να απαιτήσουμετην απελευθέρωση των τούρκων συντρόφων, που μόνο στόχο έχει να συντηρήσειτις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Σαμαρά και Ερντογάν.

Αποχαιρετήσαμε τηνΑννίτα Μιχαηλίδου

22 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

ΕΒ∆ΟΜΑ∆ΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΗΣ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣΙδιοκτήτης: Εκδοτικός - ∆ημοσιογραφικός Συνεταιρισμός Κοινωνικών,Πολιτικών και Πολιτιστικών Μελετών και ∆ραστηριοτήτων Η ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝ Π.Ε.

Βλαχάβα 11 & Αθηνάς, 3ος όροφος,Αθήνα 105 51

ΤΗΛΕΦΩΝΑ 3616702, 3619513 -3619514 • FAX: 3619610

Εκδότρια:Ασημίνα ∆αβάκη - Κλαυδιανού

Συνδρομές (σε ευρώ)• Εσωτερικού: 150 • Kύπρος: 250

• Ευρώπη: 250 • Λοιπός κόσμος: 250Α.Φ.Μ. 096207018 - ∆ΟΥ: ΣΤ’ Αθηνών

Αρ. Λογαριασμού: 72038528658ΙΒΑΝ GR

3801107200000072038528658ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Ηλεκτρονική ∆ιεύθυνση:epohigr@gmail.com

www.epohi.grΚωδικός εντύπου: 3341

μίου διαφυλάσσει την αυτονομία της έρευνας και της επιστήμης, που συ-νυφαίνεται με την κριτική θεώρηση του αντικειμένου τους, με την ελευ-θερία της αμφιβολίας και της αμφισβήτησης. Χωρίς την παραπάνω εγ-γύηση, είναι αμφίβολο αν το πανεπιστήμιο θα συνεχίσει να λειτουργείως πεδίο, όπου η κριτική ανάπτυξη της γνώσης οδηγεί στην άρτια εκ-παίδευση επιστημόνων και στη διαμόρφωση ελεύθερων πολιτών.

Χειραγωγείται η ακαδημαϊκή κοινότητα

Μία από τις αλλαγές που προσδίδουν στη θέσμιση των Α.Ε.Ι. ολιγαρ-χικά χαρακτηριστικά, αποτελεί το σύστημα εκλογής του πρύτανη απόένα numerus clausus δύο ή τριών υποψηφίων, που προεπιλέγονται απότο Συμβούλιο Ιδρύματος. Το τελευταίο συγκροτείται από σχεδόν ισά-ριθμα με τους εκπροσώπους των καθηγητών εξωτερικά μέλη, τα οποίαδεν εκλέγονται ούτε εκπροσωπούν την ακαδημαϊκή κοινότητα, δεν δια-θέτουν συνήθως καμιά ακαδημαϊκή ιδιότητα ούτε συνδέονται με οποι-οδήποτε τρόπο με το έργο που επιτελείται στο πανεπιστήμιο. ∆ιορίζον-ται απλώς από τα εσωτερικά μέλη, χωρίς η επιλογή τους να στηρίζεταισε καμιά αιτιολόγηση. Τούτο το όργανο, η λειτουργία του οποίου θίγει

καθ’ εαυτή την αυτοδιοίκηση του πανε-πιστημίου, καλείται να επιλέξει, με κρι-τήριο την «διοικητική εμπειρία» και το«αναγνωρισμένο κύρος» τους, τρεις απότους υποψήφιους για την κατάληψη τουπρυτανικού αξιώματος.

Ο περιορισμός του δικαιώματος τουεκλέγειν και εκλέγεσθαι στα αιρετάαξιώματα της πανεπιστημιακής αυτοδι-οίκησης είναι καίριος και στερείται ολο-φάνερα οποιουδήποτε θεμελίου, στοβαθμό που δεν δικαιολογείται από κα-νένα ακαδημαϊκό ή αυτοδιοικητικό λόγο.Αντίθετα, πρόκειται για ρύθμιση που τεί-νει να οδηγήσει στη χειραγώγηση τηςακαδημαϊκής κοινότητας από το Συμ-βούλιο, το οποίο, επιπλέον, αποφασίζειχωρίς δικαιοκρατικούς όρους. Πραγμα-τικά, οι αόριστες έννοιες με τις οποίεςαποτυπώνονται τα κριτήρια προεπιλογήςτων υποψήφιων πρυτάνεων, απονέμουνστα μέλη του Συμβουλίου σημαντικό πε-ριθώριο εκτιμήσεων ουσιαστικής φύσης,όπως π.χ. αυτές που ανάγονται στο επι-στημονικό έργο, την επιστημολογική κα-τεύθυνση, την κοινωνική παρουσία κ.ατων υποψηφίων, δίχως η σχετική κρίσηνα είναι εύκολα ελέγξιμη ακόμη και απότα δικαστήρια. Έτσι, το Συμβούλιο Ιδρύ-ματος έχει θεσμικά την ευχέρεια να ανα-δείξει τους εκλεκτούς του με κυριαρχικό

τρόπο και να προκαθορίσει στην πράξη τον επόμενο πρύτανη.

Οι απόψεις που ενοχλούν παραμερίζονται

Το απολύτως αμφιλεγόμενο αυτό πλαίσιο, κλήθηκαν πρόσφατα ναεφαρμόσουν τα Συμβούλια Ιδρύματος σε όλα τα πανεπιστήμια τηςχώρας, αναπτύσσοντας διοικητική πρακτική κρίσιμη για την τελική δια-μόρφωση της φυσιογνωμίας των θεσμών. Η πράξη επιβεβαίωσε τη δυ-ναμική που εκλύουν οι κανόνες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα Συμ-βούλια αποφάσισαν ως εάν ο νόμος να τους αναγνώριζε απεριόριστηδιακριτική ευχέρεια, υποκαθιστώντας, μάλιστα, χωρίς δεύτερη σκέψη,τα νόμιμα κριτήρια με τις ηθικοπολιτικές τους θεωρήσεις. Είτε δηλώ-θηκαν ρητά, όπως π.χ. συνέβη στο Α.Π.Θ., όπου το Συμβούλιο Ιδρύμα-τος εξήγγειλε, ότι θα αξιολογήσει τους υποψήφιους με βάση την προ-θυμία τους να συνεργάζονται με τους κριτές τους είτε εκδηλώθηκανμέσα από ερωτήσεις προς τους ενδιαφερόμενους, οι αντιλήψεις τωνμελών του Συμβουλίου για την «μεταρρύθμιση» του πανεπιστημίου δια-δραμάτισαν κρίσιμο ρόλο στην προεπιλογή.

Τα ασθενικά όρια που θέτει ο νόμος στη διαμόρφωση της κρίσης εξου-δετερώθηκαν, ενώ ακόμη και διαδικαστικές εγγυήσεις, όπως η πρό-σκληση του απερχόμενου πρύτανη στη σχετική συνεδρίαση παραμερί-στηκαν άκοπα. Ο στόχος, όμως των μελών των Συμβουλίων μοιάζει ναέχει επιτευχθεί: όσοι από τους υποψήφιους πρυτάνεις είχαν εκδηλώσειτην προσήλωσή τους στο δημοκρατικό πανεπιστήμιο, όσοι είχαν αντι-μετωπίσει με επιφύλαξη τον μεταρρυθμιστικό οίστρο των κυβερνώντωνστερήθηκαν την ευκαιρία να εμφανιστούν στους συναδέλφους τους καινα διεκδικήσουν την εμπιστοσύνη τους. Στα ελληνικά πανεπιστήμια ηευταξία δεν κινδυνεύει και οι απόψεις που ενοχλούν παραμερίζονται,τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα διοικητικά πράγματα. Το ερώτημα είναιτι θα συμβεί όταν η αμφισβήτηση θα ανάγεται στις επιστημονικές εξελί-ξεις.

* Η Ι. Καμτσίδου είναι καθηγήτρια συνταγματικού δικαίου στο ΑΠΘ.

Η ευταξίαδεν κινδυνεύειΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ 1η ΣΕΛΙ∆Α

Εν μέσω καταγγελιών για άσκηση σωματι-κής και ψυχολογικής βίας σε βασικούςμάρτυρες κατηγορίας, συνεχίστηκε αυτήντην εβδομάδα στο Μικτό Ορκωτό ∆ικα-στήριο Πάτρας η δίκη για τους πυροβολι-σμούς που δέχτηκαν 119 μετανάστες ερ-γάτες γης στη Νέα Μανωλάδα Ηλείας, τονΑπρίλιο του 2013, από τους οποίους τραυ-ματίστηκαν 35 άτομα. Η ένοπλη επίθεσηεναντίον των εργατών έγινε όταν εκείνοιζήτησαν την καταβολή δεδουλευμένων γιαέξι μήνες. Κατηγορούμενοι είναι ο φραου-λοπαραγωγός, ιδιοκτήτης της εταιρείας«Βαγγελάτος ΑΕ» και οι τρεις επιστάτες,που φέρονται να πυροβόλησαν με καραμπί-νες τους εργάτες.

Από την πλευρά των εργατών και όσωνσυμπαραστέκονται στον αγώνα τουςεπισημαίνεται η προσπάθεια τρομο-

κράτησης των μαρτύρων κατηγορίας και με-τατόπισης του ενδιαφέροντος σε γεγονόταάσχετα με τους πυροβολισμούς. Ο ΠέτροςΚωνσταντίνου, μέλος της ΚΕΕΡΦΑ (ΚίνησηΕνωμένοι Ενάντια στο Ρατσισμό και τη Φασι-στική Απειλή) πε-ριγράφει στην«Εποχή» τα γεγο-νότα των τελευ-ταίων ημερών:«Έχουν υπάρξειεπιθέσεις με φυ-σική βία. Ηαδελφή του Βαγ-γελάτου χτύπησετην προηγούμενηΠαρασκευή τονΤίπου Τσόντρι,βασικό μάρτυρατης δίκης, μέσαστον ευρύτεροχώρο του δικα-στηρίου, την ώρα που διεξαγόταν η δίκη. Τονκλώτσησε και τον έβριζε. Του έλεγε μην ξα-νάρθεις εδώ. Οι δικηγόροι έθεσαν το ζήτηματης προστασίας των μαρτύρων. Ζήτησαν τηνύπαρξη ενός προγράμματος προστασίας τους,γιατί κινδυνεύουν. Το δικαστήριο απέρριψετο αίτημα και την ίδια μέρα το βράδυ σημει-ώθηκε επίθεση ενέδρα στον ίδιο άνθρωπο,τον Τίπου Τσόντρι. Έξι άτομα ήρθαν με μη-χανάκια στην παράγκα όπου μένει και δενυπάρχει ούτε ρεύμα ούτε νερό. Τον έπιασαναπό το λαιμό, τον κλώτσησαν στο σώμα. Γιατίκατήγγειλες την Κατερίνα (Βαγγελάτου) τουείπαν.»

Την προστασία των μαρτύρων και όλων τωνεργατών, οι οποίοι υπήρξαν θύματα της επί-θεσης, ζήτησε ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσω ανακοίνωσηςτου Τμήματος ∆ικαιωμάτων του κόμματος.Στην ανακοίνωση επισημαίνεται «προς όλεςτις αρμόδιες αστυνομικές και δικαστικέςαρχές ότι οφείλουν να προστατεύουν αποτε-λεσματικά την ασφάλεια των μεταναστών θυ-μάτων που εμπλέκονται στη συγκεκριμένηδίκη. Η υπεράσπιση των κατηγορουμένων δενμπορεί να σβήσει τη βία που δέχτηκαν τα θύ-ματα. Τα θύματα είναι άξια σεβασμού όλωντων παραγόντων της δίκης, όπως επιτάσσειτο Σύνταγμα.»

Ο Πέτρος Κωνσταντίνου καταγγέλλει ότιμέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου οι κατη-γορούμενοι και άνθρωποι του περιβάλλοντοςτους είναι ιδιαίτερα προκλητικοί απέναντιστους μετανάστες. «Επειδή έχω παραστεί στηδίκη έχω δει την εικόνα που επικρατεί. Μέσαστην ίδια την αίθουσα είναι διαρκώς μια με-γάλη ομάδα, συγγενείς του Βαγγελάτου καιμπράβοι, οι οποίοι δημιουργούν μια ατμό-σφαιρα με χυδαιότητες και βρισιές, η οποίαδεν ταιριάζει σε δικαστήριο.»

Επιχειρούν δυσφήμησητων κατήγορων

Ο Λίτον Αριφουχμάν, ένας από τους 35τραυματίες της επίθεσης μιλά στην «Εποχή»για τη βραδύτητα με την οποία προχωρά ηδιαδικασία με ευθύνη των δικηγόρων υπερά-σπισης. «∆εν ρωτάνε πώς φάγαμε τα σκάγια.Ρωτάνε πώς ήρθαμε στην Ελλάδα, πώς θα μεί-νουμε στη χώρα. Αυτά ρωτάει ο Κούγιας (δι-κηγόρος του ιδιοκτήτη της «Βαγγελάτος ΑΕ»).Έτσι χάνουμε χρόνο. Για τα σημαντικά γεγο-νότα πριν και μετά την επίθεση δεν πάνε ταπράγματα γρήγορα, πάνε πολύ αργά. Πάνεαλλού το θέμα.»

Ο Πέτρος Κωνσταντίνου εκτιμά ότι οι ερω-τήσεις αυτές έχουν απώτερο σκοπό τη μετα-τροπή της δίκης σε κατηγορώ εις βάρος τωνθυμάτων της επίθεσης. «Θέλουν να δυσφημή-σουν κάποιους από τους μετανάστες παρου-σιάζοντας τους ως δουλεμπόρους. Θέλουν ναδώσουν μια εικόνα κατωτερότητας των μετα-ναστών. Με την ανοχή του δικαστηρίου γίνον-ται ερωτήσεις ρατσιστικού χαρακτήρα, όπως

αν οι Μπαγκλαν-τεσιανοί τρώνεσκυλιά. Στόχοςτους είναι να πα-ρουσιάσουν τουςεπιστάτες ως τακαλά παιδιά πουπήγαν να χωρί-σουν τους κακούς,οι οποίοι τσακώ-νονταν μεταξύτους και πυροβό-λησαν για να σω-θούν. Γενικότεραυπάρχει μια προ-σπάθεια να πέ-σουν στα μαλακά.

Αντί για απόπειρα ανθρωποκτονίας από πρό-θεση κατηγορούνται για πρόκληση σωματι-κής βλάβης.»

Καταβολή δεδουλευμένων

Ο Λίτον Αριφουχμάν από την πλευρά τουζητά να καταβληθούν τα δεδουλευμένα στουςεργάτες και να εξασφαλιστεί η νόμιμη παρα-μονή στη χώρα τους. «∆εν ξέρω οι ελληνικοίνόμοι τι ποινή προβλέπουν για τον Βαγγε-λάτο. Εμείς ζητάμε να δοθούν τα χαρτιά σταπαιδιά, ώστε να μπορούν μένουν και να εργά-ζονται νόμιμα στη χώρα. Τα λεφτά που χρω-στάει ο Βαγγελάτος πρέπει να δοθούν.»

Ο ίδιος επισημαίνει ότι ο αριθμός των ερ-γατών που χτυπήθηκαν από τους πυροβολι-σμούς ξεπερνά τους 35. «Υπήρχαν και άλλοιτραυματίες αλλά φοβόντουσαν και δεν πήγανούτε στο νοσοκομείο ούτε στην αστυνομία. Τοπροηγούμενο Σάββατο έγινε χειρουργείο σεένα παιδί για να του βγάλουν τα σκάγια απότο χέρι.»

Η πολιτεία μέχρι τώρα κάθε άλλο παράπροθυμία δείχνει για να προστατέψει τα θύ-ματα της επίθεσης. «Από όσους δέχθηκαν τηνεπίθεση ένας έχει απελαθεί, ενώ τρεις κρα-τούνται σε αστυνομικά τμήματα για να απε-λαθούν» επισημαίνει ο Πέτρος Κωνσταντίνου.

Η συμπαράσταση των πολιτών στον αγώνατους για δικαίωση κρίνεται ιδιαίτερα σημαν-τική. Την προηγούμενη Πέμπτη πραγματο-ποιήθηκε συγκέντρωση συμπαράστασηςστους εργάτες της Μανωλάδας από αλληλέγ-γυους φορείς και πολίτες έξω από το ∆ικα-στικό Μέγαρο της Πάτρας.

Αλέξανδρος Μαυρογένης

Σε κλίμα τρομοκρατίαςη δίκη για τη Μανωλάδα

Μία από τις αλλα-γές που προσδί-δουν στη θέσμισητων Α.Ε.Ι. ολιγαρ-χικά χαρακτηρι-στικά, αποτελεί τοσύστημα εκλογήςτου πρύτανη απόένα numerusclausus δύο ήτριών υποψηφίων,που προεπιλέγον-ται από το Συμβού-λιο Ιδρύματος.

“

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 33ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η∆ΕΗ έγινε κεντρικό πολιτικόπρόβλημα που τείνει να διαφο-ροποιήσει αισθητά, αν όχι να

ανατρέψει, ως και παγιωμένες παραμέ-τρους στις σχέσεις μεταξύ των κομμά-των. Ακόμη, όμως, πιο σοβαρό για τηνκυβέρνηση είναι ότι η ∆ΕΗ, σωστότερατο ενεργειακό μέλλον της χώρας, έγινεζήτημα της ελληνικής κοινωνίας! Πελώ-ριο ζήτημα που δεν μπορεί να περάσειλαθραία σαν εκπλήρωση «κοινοτικώνυποχρεώσεων».

Ο κόσμος κατάλαβε και το ψέμα –δενείναι καμιά κοινοτική θεσμική υποχρέ-ωση, ούτε προαπαιτούμενο από τηντρόικα– και το βάρος του ζητήματος, ότιδηλαδή η όποια ελληνική κυβέρνηση θαστερηθεί το εργαλείο, με το οποίο θαπροχωρούσε στον επείγοντα αναγκαίοσυνολικό ενεργειακό ανασχεδιασμό, στηβάση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέρ-γειας, και την κοινωνική και ευρεία δια-σπορά της παραγωγής της, με εμπλοκήτων ∆ήμων, των καταναλωτών, κοινωνι-κών ομάδων κ.τ.λ. Αν βγει το κυβερνη-τικό σχέδιο όλος αυτός ο ανασχεδιασμόςθα γίνει από τους ιδιώτες –σε αντίθεσημε μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες– με τουςόρους της αγοράς, σε βάρος του περι-βάλλοντος και των λαϊκών εισοδημάτων.

Η κυβέρνηση αιφνιδιάστηκε

Η κυβέρνηση δεν ήθελε να καταλά-βουν τίποτε οι πολίτες απ’ όλα αυτά, ναπεράσει η «μικρή ∆ΕΗ» ως βήμα «εξευ-ρωπαϊσμού» και «προόδου», κόντρα στις«συντεχνίες». Ήθελε, επιπλέον, η αντι-πολίτευση, ειδικά ο ΣΥΡΙΖΑ, να ρίξει με-ρικές τουφεκιές και να πάμε παραπέρα,όλοι στους ρόλους μας. Αυτό το «συνο-λάκι» δεν πέρασε, ο αγώνας διευρύν-θηκε, εμπλουτίστηκε, πολιτικοποι-ήθηκε. Η πίεση της κοινωνίας έφτασεκαι στη Βουλή και θα δούμε τι θα γίνει.Όλα αυτά η κυβέρνηση, τα αποκαλεί«πολιτική ανωμαλία», με πρωταίτιο τουΣΥΡΙΖΑ, που για «μικροκομματικούς»λόγους θέλει να μην ψηφιστεί η πρό-ταση.

Πολύ σωστά ο ΣΥΡΙΖΑ και ευφυώς, μετην πρόταση του Αλέξη Τσίπρα από τοΑμύνταιο, θέλησε, εφόσον φάνηκε απότην εκκίνηση της καμπάνιας ότι οι τοπι-κές κοινωνίες αφυπνίζονται, να φέρει τοζήτημα με θεσμικό τρόπο σ’ ολόκληρητην ελληνική κοινωνία. Αυτό είναι το βα-θύτερο περιεχόμενο της πρότασης γιαδημοψήφισμα, η οποία μάλιστα ως θε-σμική διαδικασία εξασφαλίζει αυτονο-μία, ισοτιμία και συνεργασία στα κόμ-ματα της αντιπολίτευσης δημιουργώνταςταυτόχρονα και τις προϋποθέσεις ναενεργοποιηθούν επιστημονικοί φορείς,κινήσεις πολιτών, κοινωνικές οργανώ-σεις, μεμονωμένοι πολίτες, συνδικάτα.

Ν∆ – ΠΑΣΟΚ αντιδρούν

Τι είδε η Ν∆; ∆ια του υπουργού Επι-κρατείας κ. ∆. Σταμάτη –ο οποίος, ση-μειωτέον, μιλά μόνο σε δύσκολες για τηνκυβέρνηση στιγμές– είδε «πολιτική ανω-μαλία», την οποία και κατήγγειλε. «Ηπραγματική πρόθεση του κ. Τσίπρα δενείναι να συγκεντρώσει 120 βουλευτές γιανα προκαλέσει δημοψήφισμα τάχα γιατη ∆ΕΗ, που άλλωστε θα χρειαζόταν 180ψήφους. Ξέρει ότι αυτό δεν είναι εφικτό,αλλά και ότι αν γινόταν δημοψήφισμα,

θα το έχανε πανηγυρικά». «Αυτό πουστην πραγματικότητα επιδιώκει, είναι,με πρόσχημα τη συγκέντρωση των 120υπογραφών, να εγκλωβίσει βουλευτέςκαι κόμματα σε ένα μέτωπο που στόχοέχει να προκαλέσει πολιτική ανωμαλία,μπλοκάροντας την εκλογή του Προ-έδρου της ∆ημοκρατίας».

Τι είδε το ΠΑΣΟΚ; Κατήγγειλε τονΑλέξη Τσίπρα για «άνευ προηγουμένουλαϊκισμό και τυχοδιωκτισμό»! Ότι «υιο-θετεί την καθολική αντιευρωπαϊκήστάση του ΚΚΕ κατά της απελευθέρωσηςτης αγοράς ενέργειας». Ο εκπρόσωποςΤύπου κ. ∆. Καρύδης έκανε λόγο για«δημοψήφισμα ομηρείας των κομμάτωντης αντιπολίτευσης». Ο δε κ. Κωνσταν-τινόπουλος, όπως πάντα, είπε κάτι «έξυ-πνο»: «Όταν έγιναν περικοπές μισθώνκαι συντάξεων ο κ. Τσίπρας δεν έθεσεθέμα δημοψηφίσματος, αλλά το έκανεχάριν του κ. Φωτόπουλου».

Τι είδε ο φιλοκυβερνητικός Τύπος;Είδε πρόβα τζενεράλε του ΣΥΡΙΖΑ για ναεπιτευχθεί η συγκέντρωση 121 βουλευ-τών, να μην εκλεγεί Πρόεδρος. Ματαίωςο Πάνος Σκουρλέτης διευκρίνισε (μέσωτου Ρ/Σ Αθήνα 9.84) πως «το θέμα τουΠροέδρου είναι άλλο ζήτημα, θα έχουμεευκαιρία να το δούμε, τώρα μιλάμε γιατη συγκεκριμένη συζήτηση». Αλλά και οίδιος ο Α. Τσίπρας στα τηλεφωνήματάτου στους αρχηγούς των κομμάτων τηςαντιπολίτευσης, δεν παρέκλινε ούτε κατ’ελάχιστον από τον κύριο στόχο: να μηχαθεί η ∆ΕΗ.

Ανταπόκριση στην πρόταση Τσίπρα

Η ανταπόκριση ήταν αρκετά μεγάλη.Ασφαλώς κάθε κόμμα απάντησε με τηδική του απόχρωση: ΑΝΕΛ, ∆ΗΜΑΡ,ΚΚΕ, αλλά και μια ομάδα ανεξάρτητωνβουλευτών. Το πιο σπουδαίο, όμως, ήτανότι έγινε απευθείας διάλογος, αδιανόητοεδώ και λίγο καιρό. Το τηλεφώνημα μετον ∆ημ. Κουτσούμπα, γραμματέα τουΚΚΕ, έχει διευρυμένη σημασία, ιδίωςπου προχώρησε σε ένα διάλογο, οοποίος μάλιστα απέδωσε. Το ΚΚΕ έθεσεως όρο να τεθεί στο δημοψήφισμα όλοτο ως τώρα νομικό πλαίσιο ιδιωτικοποί-

ησης της ∆ΕΗ υποστηρίζοντας «ως βα-σικό περιεχόμενο του δημοψηφίσματοςτην κατάργηση όλων των νόμων πουέχουν ψηφιστεί σύμφωνα με το κοινο-τικό πλαίσιο για την ιδιωτικοποίηση της∆ΕΗ, συμπεριλαμβανομένου και αυτούγια τη «μικρή ∆ΕΗ»». Η απάντηση τουΣΥΡΙΖΑ ήταν ανοιχτή. «Το εύρος τωννόμων που θα περιλαμβάνονται σε έναενδεχόμενο δημοψήφισμα, θα πρέπει ναείναι αντικείμενο συνεννόησης όλων τωνδυνάμεων που συμφωνούν με τη διεξα-γωγή του». Όμως, πρόσθεσε ότι «ο ΣΥ-ΡΙΖΑ δεν έχει αντίρρηση να συμπεριλαμ-βάνονται και οι προηγούμενοι νόμοι πουσχετίζονται με την ιδιωτικοποίηση της∆ΕΗ, καθώς η κοινή πρόταση αποτελείευκαιρία προκειμένου να διερευνηθεί τοπεδίο συμφωνίας για μια εναλλακτικήεθνική στρατηγική στα θέματα ενέρ-γειας».

Ενδιαφέρον έχει και η απάντηση ομά-δας ανεξάρτητων βουλευτών λόγω καιτου περιεχομένου της και της ευρείαςδιασποράς της ως προς την προέλευση.Οι βουλευτές, Βασίλης Καπερνάρος,Γιώργος Κασαπίδης, Πάρις Μουτσινάς,Μάρκος Μπόλαρης και Νίκος Σταυρο-γιάννης σε ανακοίνωσή τους σημει-ώνουν: «Η ενέργεια ως κοινωνικό αγαθόείναι άκρως επικίνδυνο να γίνει αντικεί-μενο εμπορευματοποίησης στα χέριαιδιωτικών συμφερόντων που πρωτίστωςνοιάζονται για τη μεγιστοποίηση τωνκερδών τους, ακυρώνοντας έτσι την έν-νοια του κοινωνικού αγαθού.

Η κυβέρνηση, όμως, ανησυχεί κυρίωςγια το πώς καταγράφεται η κίνηση αυτήστην κοινωνία. Μια πλευρά της είδε στηνΕπιτροπή της Βουλής που συζητούσε τονομοσχέδιο.

Αντέδρασε η κοινωνία

Ο κ. Γ. Καβαθάς από τη ΓΣΕΒΕΕ επι-σήμανε ότι «η κατάτμηση της ∆ΕΗ θα δη-μιουργήσει προβλήματα από αυτά πουεπιχειρεί να επιλύσει». Ο κ. Χρ. Σπίρτζηςπρόεδρος του ΤΕΕ αντέκρουσε τα επι-χειρήματα της κυβέρνησης για αναπτυ-ξιακή νομοθετική πρωτοβουλία προςόφελος και της ∆ΕΗ και των καταναλω-

τών υποστηρίζοντας ότι «όχι μόνο δενισχύουν οι διάφοροι νεολογισμοί πουακούγονται, αλλά εγκαθίσταται μια ιδιό-τυπη ολιγαρχία». Ο κ. Σ. Ρέλιας πρό-εδρος της ΓΕΝΟΠ – ∆ΕΗ σημείωσε ότι τονομοσχέδιο ακρωτηριάζει την επιχεί-ρηση, ενώ υποστήριξε ότι στην περί-πτωση της «μικρής ∆ΕΗ» δεν υπάρχουνεπενδυτές, αλλά η μεταβίβαση δημόσιαςπεριουσίας σε ιδιώτες, χωρίς όφελος γιατην κοινωνία και τους καταναλωτές. Οπεριφερειάρχης ∆υτ. Ελλάδας κ. Α. Κα-τσιφάρας υποστήριξε ότι το νομοσχέδιοκινείται σε λάθος κατεύθυνση «και πρέ-πει να αποσυρθεί». Παρόμοιες τοποθε-τήσεις, υπήρξαν από στελέχη τοπικώνκοινωνιών που κινούνται στον χώρο τηςκεντροδεξιάς. Να σημειωθεί και η δια-φωνία μητροπολιτών όπως Κομοτηνής,Κοζάνης, Φλωρίνης.

Ακολουθεί ο αιγιαλός

Το κίνημα για την υπεράσπιση της∆ΕΗ προηγείται ενός ακόμη πιο δυναμι-κού και ευρύτερου για την υπεράσπισητων αιγιαλών. Την Πέμπτη ο ΣΥΡΙΖΑ ορ-γανώνει σύσκεψη απευθυνόμενος –όπωςκαι στη ∆ΕΗ– σε κοινωνικές και πολιτι-κές δυνάμεις, (η νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ Νο-τίων την προηγούμενη Κυριακή μοίρασευλικό κρατώντας και τα πανό της, απότο Τροκαντερό ως τον Άλιμο). Όμως, γί-νονται ήδη προσπάθειες και παίρνονταιπρωτοβουλίες από πολλές πλευρέςόπως του Επιμελητηρίου Περιβάλλον-τος, που με την πρωτοβουλία «Παραλίεςώρα μηδέν» συντονίζει, θα λέγαμε, διά-φορες αγωνιστικές προσπάθειες.

∆εν άντεξαν οι σχεδιασμοί

Όλοι οι σχεδιασμοί, οι γενικοί της κυ-βέρνησης και οι ειδικοί Ν∆ και ΠΑΣΟΚ,αποσταθεροποιήθηκαν ανεπανόρθωτακαθώς φύσηξε το κοινωνικό αεράκι. Οκύριος στόχος να σταθεροποιηθούν τακόμματα της συγκυβέρνησης και να εμ-ποδιστούν περαιτέρω εισροές νέων δυ-νάμεων από τα ενδιάμεσα στρώματα, τηναποχή και το λευκό, τους απογοητευμέ-νους στην κοίτη του ΣΥΡΙΖΑ, δεν φαίνε-ται να επαληθεύεται. Όλες οι κατηγο-ρίες που εξαπέλυσαν με την ευκαιρία της∆ΕΗ, τους εξέθεσαν. Η Ν∆ συναντά ήδητεράστιες δυσκολίες στο εσωτερικό της.Βασικά στελέχη της και υπουργοί παρα-κολουθούν από απόσταση όσα γίνονταιπερί τη ∆ΕΗ. Στελέχη της –ο κ. ∆. Αβρα-μόπουλος– μίλησαν για «μεγάλους συνα-σπισμούς» ή αναφέρθηκαν –ο κ. Ε. Στυ-λιανίδης– στη χρυσή εφεδρεία του κ. Κ.Καραμανλή.

Όσο για την Κεντροαριστερά, εκεί πουθα περίμενε κανείς μια κάποια λεκτικήδιαφοροποίηση, με αφορμή τη ∆ΕΗ, εμ-φανίζεται βασιλικότερη του βασιλέως.Ανεβάζουν τους τόνους κατά του ΣΥ-ΡΙΖΑ, δεν ξεχνούν ούτε τα «δυο άκρα»,ενώ στην Ελιά όλα τα συζητούν πλην τηςπολιτικής. ∆ιότι προφανώς έχουν πολι-τική – προσήλθε σ’ αυτή και ο κ. Σ. Θεο-δωράκης με την ευκαιρία της ∆ΕΗ –καιαυτή είναι η νεοφιλελεύθερη, ακόμη καιστη μετά την τρόικα εποχή.

Παύλος ∆. Κλαυδιανός

Η κυβέρνηση ανακαλύπτει«πολιτική ανωμαλία»Κοινωνικός άνεμος διαλύει τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς

Του

ΣΤΑΘ

Η

Γιατί παραμένει «ακίνδυνη»η ριζοσπαστική αριστερά;Κάποιες αιρετικές μα άκρως ενδιαφέρουσες απαντήσεις στα μετεκλογικά“γιατί” της ευρωπαϊκής Αριστεράς, σε μια συνέντευξη του Σλαβόι Ζίζεκ

Του Νίκου Τσαγκρή

«Ολα καλά», είπε ο Γερμανός. «Αφού μου λες ότι το εκλογικό αποτέλε-σμα δεν επηρεάζει την πολιτική σταθερότητα, συνέχισε όπως πριν»…Σ’ εκείνη τη μετεκλογική συνάντηση στο τουριστικό θέρετρο Αλμ-

πουφέιρα της Πορτογαλίας,ο Γιόχαν Σόιμπλε ήταν ευτυχής. Ήταν και πάλι τοαφεντικό: οι ευρωεκλογές αποδείχτηκαν ακίνδυνες για το σύστημα. Ενισχύθηκανβέβαια οι ακροδεξιοί λαϊκιστές, ειδικά στη Γαλλία και στη Βρετανία, αλλά οφόβος της Αριστεράς αποδείχτηκε επιπόλαιος. Αντανακλαστικός, λόγω των κοι-νωνικών εξεγέρσεων κατά της λιτότητας στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Εξαι-ρείται, βέβαια, η Ελλάδα με τον ΣΥΡΙΖΑ: «Τι λες, Antonis, είναι επικίνδυνος ο ΣΥ-ΡΙΖΑ;»

Εντάξει, παρόντες δεν είμαστε, μα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε πολύ καλάτι απάντησε ο Antonis στον γερμανό γκαουλάιτερ για τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό που δενγνωρίζουμε –διότι ελάχιστα το διερευνήσαμε– είναι το αριστερό «γιατί» των ευ-ρωεκλογών: Γιατί η ευρωπαϊκή ριζοσπαστική αριστερά –πλην ΣΥΡΙΖΑ– δεν κα-τάφερε να αυξήσει τις δυνάμεις της, να κεφαλαιοποιήσει το διάχυτο στην ευρω-παϊκή κοινωνία ευρωσκεπτικισμό, την αγανάκτηση και την αντίδραση των Ευρω-παίων του Νότου, απέναντι στην απάνθρωπη συστημική πολιτική της λιτότητας;

Το «γιατί» του Σλαβόι Ζίζεκ

Μια άκρως ενδιαφέρουσα απάντηση σ’ αυτό το μετεκλογικό ευρωπαϊκό «γιατί»αρθρώνει ο «δικός μας» Σλαβόι Ζίζεκ, απαντώντας στον Τάσο Τσακίρο-γλου, (28/06/14) στην «Εφημερίδα των Συντακτών»: «Είναι καθαρό το γιατί. Μπο-ρεί να μην ενισχύθηκε η αντικαπιταλιστική αριστερά, αλλά ενισχύθηκε η λαϊκι-στική αντιμεταναστευτική δεξιά. Ο μεγάλος νικητής των ευρωεκλογών ήταν αυτήη δεξιά, η οποία αναδείχθηκε το ισχυρότερο κόμμα σε μεγάλες χώρες, όπως ηΓαλλία και η Βρετανία…»

«Το πρόβλημα με την αριστερά», εξηγεί ο σλοβένος διανοούμενος, «για μεγάλοχρονικό διάστημα είναι το εξής: ναι, είχαμε διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες, αλλά,μέχρι σήμερα, με ορισμένες εξαιρέσεις όπως η Ελλάδα, και εδώ λέω «ίσως», είμαιακόμα προβληματισμένος, αλλά και η Ισπανία με το Podemos, η αριστερά δεν κα-τόρθωσε να παρουσιάσει ένα βιώσιμο πρόγραμμα. Ένα πρόγραμμα για το τι νακάνουμε, το οποίο θα είναι αποδεκτό από τη μεγάλη πλειονότητα…»

Εδώ, επί της ουσίας, ο Ζίζεκ διατυπώνει μια παράδοξη αιτίαση που θέλει την ευ-ρωπαϊκή ριζοσπαστική αριστερά να «χάνει», κατά κάποιο τρόπο, από την ευρω-παϊκή αντιμεταναστευτική ακροδεξιά, λόγω υστέρησης στο πεδίο της σύγκρουσηςμε το σύστημα των Βρυξελών. Όμως, η εκ πρώτης όψεως παράδοξη αυτή αι-τίαση… αιτιολογείται απ’ τον Σλοβένο στοχαστή με μια ευκολοδιάκριτη σύγ-κριση: η αντικαπιταλιστική Αριστερά (πλην ΣΥΡΙΖΑ πάντα) «δεν απέκτησε ποτέένα ζωντανό πρόγραμμα, δεν μπόρεσε να ξεφύγει από την απλή διαμαρτυρία τουτύπου «σταματήστε την κερδοσκοπία των τραπεζών κ.λπ.». Σε αντίθεση με την αν-τιμεταναστευτική ακροδεξιά (εδώ ο Ζίζεκ παραπέμπει στο Εθνικό κόμμα τηςΜαρί Λεπέν) που μεταλλάσσεται, «γίνεται πιο πολιτισμένη»: το πρόγραμμα τουγαλλικού Εθνικού κόμματος «δεν είναι πια ρατσιστικό, τάσσεται κατά της γρα-φειοκρατίας των Βρυξελλών η οποία είναι υπηρέτης του διεθνούς κεφαλαίου,λέει ότι χρειαζόμαστε ένα ισχυρότερο κυρίαρχο κράτος που θα νοιάζεται για τουςεργαζομένους του, κ.λπ.».

Μια νέα πολιτική «διαίρεση»

Η αιτιολόγηση του μετεκλογικού «γιατί» του Ζίζεκ τεκμηριώνεται με μια διόλουανεπαρκή ανάλυση της σύγχρονης ευρωπαϊκής πολιτικής πραγματικότητας. Σύμ-φωνα μ’ αυτήν, την τελευταία δεκαετία δημιουργείται «μια νέα πολιτική διαίρεση»που αντικαθιστά το παραδοσιακό ευρωπαϊκό κυβερνητικό δίπολο «κεντροδεξιά– κεντροαριστερά»: σήμερα έχουμε ένα κύριο κόμμα, το οποίο θα ονομάζαμε«κόμμα της φιλελεύθερης τεχνοκρατίας». Είναι καθαροί καπιταλιστές, αλλά τηνίδια στιγμή είναι ανοιχτοί σε πολιτιστικά μέτρα, όπως για παράδειγμα οι γάμοιτων ομόφυλων ζευγαριών κ.λπ. Και έτσι έχουμε ένα, ας πούμε, μεταδημοκρατικόκόμμα, που υποστηρίζει ότι χρειαζόμαστε τεχνοκράτες ειδικούς για να διαχειρι-στούν την οικονομία και ταυτόχρονα ότι πρέπει να είμαστε ανοιχτοί σε θέματαόπως το σεξ, η θρησκεία κ.λπ. Σ’ αυτό το νέο τοπίο, «μόνη σοβαρή εναλλακτικήείναι αυτή η λαϊκιστική δεξιά εξέγερση…» αποφαίνεται ο Ζίζεκ ξύνοντας αριστε-ρές πληγές. Αλλά αμέσως, αντιφατικά μεν, αγαπησιάρικα δε, διορθώνει: «θαυ-μάζω ακόμα την Ελλάδα. Είναι το μοναδικό παράδειγμα, όπου απ’ αυτές τις μα-ζικές διαμαρτυρίες βγήκε ένα μαζικό οργανωμένο κίνημα». Όμως, «η αριστεράδεν πρότεινε κάποια εναλλακτική» αλλά, «αυτό δεν σημαίνει ότι η αριστερά είναιανόητη, υπάρχει όντως εναλλακτική!..»

Εντάξει, σύντροφε Σλαβόι, φέξε μου και… γλίστρησα! Ευτυχώς που κλείνειςτην αναφορά σου στον ΣΥΡΙΖΑ με κάτι που, προσωπικά, συμφωνώ απολύτως, δε-δομένου ότι είναι το μόνο που μπορεί να καταστήσει τον ΣΥΡΙΖΑ πραγματικά «επι-κίνδυνο»: η μόνη δυνατότητα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι η μετριοπάθεια. Η μόνη περί-

πτωση να πετύ-χεις κάτι στηνΕλλάδα δεν είναινα δοκιμάσειςμια παλαβή αρι-στερίστικη ριζο-σπαστική επανά-σταση και μετάνα αποτύχεις καιστη συνέχεια ναέχεις μια καλήιστορική ανά-μνηση του στιλ«Α, τι ωραία πουήταν!». Όχι...

•

Η Coca Colaείναι εδώ;Ηοθόνη της τηλεόρασης γέ-

μισε με εικόνες από Ελ-λάδα με τη διαφήμιση τηςCoca-Cola. Στα Χανιά, τηΦλώρινα, την Αθήνα, το Βόλο,τη Θεσσαλονίκη περπατούνχαρούμενοι άνθρωποι που φέ-ρουν το μπλουζάκι με το λογό-τυπο της εταιρείας. Και ο εκ-φωνητής με σταθερή φωνή«ντύνει» τους «Χαρταετούς»του Μίκυ Θεοδωράκη: «Ότανείσαι στην Ελλάδα 45 χρόνιαμαζί με ανθρώπους που μοιρά-ζονται το ίδιο χαμόγελο, ότανταξιδεύεις κάθε μέρα σε κάθεγωνιά της ομορφότερηςχώρας, τότε μένεις στην Ελ-λάδα. Η Coca-Cola 3E είναιεδώ και θα μείνει εδώ. ΣτηνΕλλάδα μας για ένα καλύτεροαύριο που το δημιουρ-γούμε Εδώ, Μαζί!». Και ανα-θαρρείς. Τελικά το εργοστάσιοτης Coca Cola στη Θεσσαλο-νίκη θα επαναλειτουργήσει; Οιαπεργοί κέρδισαν; Και το χα-μόγελο σβήνει, τόσο γρήγοραπου τελειώνει και η διαφή-μιση. Ο απεργιακός αγώναςσυνεχίζεται για 280η μέρα,ενώ η εταιρεία έχει ήδη εγκα-τασταθεί στη Βουλγαρία.

Η πολυεθνική με τη διαφή-μιση αυτή θέλει να σβήσει τοναγώνα των απολυμένων εργα-ζομένων, ενώ ταυτόχρονα κα-τέθεσε «σωρευμένο αίτημα έκ-δοσης προσωρινής διάταξης»ώστε να βάλει φρένο στο μποϊ-κοτάζ που έχουν εφαρμόσει οικαταναλωτές, ζητώντας απότο δικαστήριο να απαγορεύσειστους απεργούν να καλούν σεμποϊκοτάζ. Και όλα αυτά εί-κοσι μέρες πριν την εκδίκασητης προσφυγής των εργαζομέ-

νων για τη νομιμότητα ή όχιτων απολύσεων στο εργοστά-σιο της Θεσσαλονίκης. Γι’αυτό όλοι μας βγάζουμε κόκ-κινη κάρτα στα προϊόντα τηςCoca Cola και στεκόμαστε στοπλευρό των εργαζομένων.

Οι κύκλοιΣτις επόμενες σελίδες έχετε

τη δυνατότητα να διαβά-σετε μια πολύ ενδιαφέρουσασυνέντευξη με δύο μέλη τουισπανικού Podemos, τα οποίααναλύουν τόσο την πολιτικήτου νεοσύστατου φορέα όσοκαι τον τρόπο οργάνωσής του.Όπως θα προσέξετε μεγάληέμφαση δίνουν στους λεγόμε-νους «κύκλους» που είναι ου-σιαστικά τα κύτταρα οργάνω-σης του Podemos. Παρομοίως,στη συζήτηση που διοργάνω-σαν, την προηγούμενη Τε-τάρτη τα «Ενθέματα τηςΑυγής» και η «Εποχή», η Σα-λομέ Ραμίρες ανέλυσε διεξο-δικά τον τρόπο λειτουργίαςτων κύκλων του Podemos.Πολλοί ενθουσιάστηκαν αλλάτο σχόλιο που κέρδισε τις εν-τυπώσεις ήταν αυτό που είπεένας σύντροφος: «Και ο ΣΥ-ΡΙΖΑ έχει κύκλους. Τους “κύ-κλους” της Κουμουνδούρου».

Μιχελογιαν-νάκης είναι,ό,τι θέλεικάνειΜεγάλες ενοχλήσεις προ-

καλεί το τελευταίο διά-στημα ο, εκ μεταγραφής, βου-λευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης

Κοπ

τορα

πτικ

ή

Του

ΓΙΑΝ

ΝΗ

ΚΑΚΑ

ΡΩΝ

Η

44 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Από τη στιγμή που ο εργολάβος ανέλαβε την καθα-ριότητα του αεροδρομίου της Κέρκυρας, θεώρησεότι δεν χρειάζεται να πληρώνει και τις καθαρί-στριες. Έτσι, οι εργαζόμενες αποφάσισαν να τουυπενθυμίσουν ότι δεν αρκεί η εργολαβία, αλλά χρει-άζονται και τα εργατικά χέρια και προχώρησαν σεεπίσχεση εργασίας. Μαζί τους.

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 55ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κάτι τραμπούκοι προπηλάκισαν καιχτύπησαν έναν άνθρωπο στηΘεσσαλονίκη. Οι ίδιοι του είπαν

πως ο λόγος είναι ότι γράφει κατά τηςΑριστεράς. Και σηκώθηκε αχόςμεγάλος. Η Νέα ∆ημοκρατία απαίτησεαπό τον ΣΥΡΙΖΑ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ νατοποθετηθούν για τον ξυλοδαρμό τουκ. Νίκου Μαραντζίδη – πού βρήκεάραγε το ηθικό ανάστημα το κόμμα τουκ. Σαμαρά να απαιτεί, ποιος, η Νέα∆ημοκρατία, το μόνο ελληνικό κόμμα(εκτός της ναζιστικής συμμορίας) απότη Μεταπολίτευση και δώθε πουεξέθρεψε στους κόλπους τουδολοφόνους; Ο λόγος είναι βέβαια γιατους δολοφόνους του Τεμπονέρα, τουςοποίους, όταν διώχθηκαν από τις αρχές,η Νέα ∆ημοκρατία έβαλε λυτούς και

δεμένους να τους σώσει και το πέτυχε,πλην ενός που πήγε φυλακή.Ο ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, αυτονοήτωςεξέφρασε τον αποτροπιασμό του –όπως είχε κάνει και σε άλλες ακόμασοβαρότερες περιπτώσεις, τις οποίες ηΝ∆ αγνόησε, αλλά τότε βλέπειςεπρόκειτο μόνο για τον ξυλοδαρμό ή τηδολοφονία κάποιων μαυριδερών. Καινέος αχός, από τον κυβερνητικό Τύπο,τώρα, γιατί, λέει, η ανακοίνωση ήτανμόνο 18 λέξεις (δηλαδή, πόσεςχρειάζονται;) και γιατί, φυσικά, δενήταν ειλικρινής. Κάποιος, μάλιστα,σχολιαστής τράβηξε γραμμή από τα«γιαουρτώματα δημοσιογράφων» ίσαμετον ξυλοδαρμό του κ. Μαραντζίδη – οίδιος που είχε, αν θυμάμαι καλά,συνδιοργανώσει το γιαούρτωμα του

δημοσιογράφου Θέμου Αναστασιάδη,οπωσδήποτε το είχε υπερασπίσει μεσθένος. Κι ένας άλλος θυμήθηκε μιαιστορία που του είχε διηγηθεί κάποιαγνωστή του με έναν αγωνιστή τηςΟΠΛΑ, ο οποίος έφερε βαρέως ότι στηνκατοχή είχε σκοτώσει, κατ’ εντολήντης ΟΠΛΑ, έναν δωσίλογο: ναι, λοιπόν,έτσι είναι οι αριστεροί, ακόμα και τονφόνο στον πόλεμο τον φέρουν βαρέως!Αλλά, πέρα από όλα αυτά τα γελοία, γιασκέψου το κατάντημα των αντιπάλωντης Αριστεράς: άρκεσε η μαρτυρία δύοτραμπούκων για να εξυφάνουν σενάριοσυνωμοσίας. Το ζόρι τους πρέπει ναείναι πραγματικά μεγάλο.

Θόδωρος Παρασκευόπουλος

Μιχελογιαννάκης. Η επίθεσηπου εξαπέλυσε κατά της Μα-ρίας Ρεπούση την προηγού-μενη βδομάδα ενόχλησεπολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ,που μάλιστα ζήτησαν από τονβουλευτή Ηρακλείου να προ-βεί σε διευκρινιστική δήλωσημε την οποία να εξηγεί ότι οιόποιες συμμαχίες του κόμμα-τος δεν θα καθοριστούν απότις προσωπικές του απόψεις.Λίγες μέρες μετά, όμως, ο Μι-χελογιαννάκης ξαναχτύπησεκαθώς έξω από την αίθουσαπου συνεδρίασε η ΚΟ του κόμ-ματος, μοίρασε σε δημοσιο-γράφους ανακοίνωση για τοΚυπριακό με περιεχόμενο πουδεν συνάδει με τις αποφάσειςτου κόμματος για το θέμα.Όταν δε αυτό του υποδείχ-θηκε από ορισμένους είπε ότιοι απόψεις αλλάζουν και πωςο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να ξανα-πάρει τέτοιες θέσεις «με εμάςμέσα στο κόμμα». Μία μέραμετά έβγαλε και ανακοίνωσηκατά του γ.γ του ΥΠΕΞ κ. Μη-τσιάλη, ο οποίος μίλησε γιααμοιβαίες υποχωρήσεις στοΚυπριακό προκειμένου ναβρεθεί μια κοινώς αποδεκτήλύση. Αυτά τα περιστατικά,όπως και άλλα, έχουν ενοχλή-σει πολλά στελέχη του κόμμα-τος και το επόμενο διάστημααναμένεται η δυσφορία αυτήνα φτάσει και στον ίδιο.

ΠολιτικήπενίαΤα παπαγαλάκια της μνη-

μονιακής πολιτικής βρέ-θηκαν τόσο ανέτοιμα μπροστάστην πρωτοβουλία του ΣΥ-ΡΙΖΑ να ζητήσει δημοψήφι-σμα για τη ∆ΕΗ, που παρου-σιάζουν έκδηλη ένδεια επιχει-ρημάτων. Πολιτική πενία,όμως, τέχνας κατεργάζεται.Σχολιαστής κυβερνητικήςεφημερίδας ανακάλυψε καιεδώ ένα «έγκλημα» του ΣΥ-ΡΙΖΑ: επικαλείται το άρθρο 44του συντάγματος, το οποίοπροβλέπει (υπό αυστηρότα-τους όρους...) τα δημοψηφί-σματα.

Και γιατί είναι έγκλημα αυτήη επίκληση; ∆ιότι στο ίδιοάρθρο, σε άλλη παράγραφο,προβλέπεται και η νομοθέ-τηση με πράξεις νομοθετικούςπεριεχομένου!

Το... ηθικο-πολιτικό ζήτημαπου κατά τη γνώμη του προ-κύπτει είναι η... ασυνέπεια τουΣΥΡΙΖΑ να επικαλείται τη μίαπαράγραφο του άρθρου (γιατο δημοψήφισμα) και να κα-ταγγείλει ως πραξικοπημα-τική την καταφανή κατάχρησητης άλλης (για τις πράξεις νο-μοθετικού περιεχομένου).

Με την ίδια λογική θαέπρεπε η «συνεπής» κυβέρ-νηση Ν∆-ΠΑΣΟΚ, που έχεικάνει επάγγελμα τις πράξειςνομοθετικού περιεχομένου, ναείναι η πρώτη και καλύτερηπου θα ζητάει σε κάθε κρίσιμοζήτημα τη διεξαγωγή δημοψη-φίσματος. Αυτό δεν πέρασεκαθόλου από το μυαλό τουκαλού σχολιαστή; Ή μήπωςειδικεύεται στο να εντοπίζει -ανύπαρκτα- ηθικοπολιτικά ζη-τήματα στη συμπεριφορά τωναντιπάλων;

Μαρ σέλ & Μι σέ λ

Είμαστε κόμμα του δημοκρατικούσοσιαλισμού (και δεν το ξέραμε)Σε πρόσφατο άρθρο του «Λίγος

πλουραλισμός παραπάνω δενβλάπτει...» ο μόνιμος συνεργάτης

της Αυγής, ∆. Χρήστου, αναφερόμενοςστον ΣΥΡΙΖΑ, έθεσε το ερώτημα «Είσαιένα κόμμα του δημοκρατικού σοσιαλι-σμού. Συμφωνούν όλοι;»

Να που φτάσαμε να είμαστε υποχρε-ωμένου να απαντάμε για τα αυτονόητα.Όχι, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κόμμα του δη-μοκρατικού σοσιαλισμού. Κόμμα τουδημοκρατικού σοσιαλισμού είναι τοΠΑΣΟΚ, οι Ελιές, τα Ποτάμια και οιΧείμαρροι. Κόμμα του δημοκρατικούσοσιαλισμού θέλει να γίνει, αν δεν είναιήδη, η ∆ΗΜΑΡ και για το λόγο αυτό, ευ-λόγως, προσχώρησε στη Σοσιαλιστική∆ιεθνή. Κόμματα του δημοκρατικού σο-σιαλισμού είναι, και όχι μόνο στην Ελ-λάδα, τα κόμματα της Σοσιαλιστικής∆ιεθνούς. Ο ΣΥΡΙΖΑ -και εδώ ισχύειαπολύτως το «τέρμα η πλάκα»- είναικόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς.Τελεία και παύλα.

Ο ∆. Χρήστου, επικαλούμενος μάλι-στα τον Ν. Πουλαντζά, υποστηρίζει ότι«ένα δημοκρατικό κόμμα για να φτάσειστο στόχο του, πρέπει να συγκεντρώσειστις εκλογές την πλειοψηφία των πο-λιτών. Αν δεν την συγκεντρώνει, πρέ-πει να κάνει συνεργασίες για να σχημα-τίσει κυβέρνηση χωρίς να ακυρώνεταιο στρατηγικός στόχος». Απαντώντας,μάλιστα, στο κείμενο των «53», προ-χωρά ακόμα περισσότερο αφού εκτιμάότι ο ΣΥΡΙΖΑ «δεν διαθέτει -ακόμα- ένασαφές πρόγραμμα, κατά συνέπεια ούτε

ο ριζοσπαστισμός μπορεί να κριθείούτε η ρεαλιστικότητά του. Μα ακόμακαι αν αυτά σύντομα διευκρινιστούν, τοεπόμενο ερώτημα είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑδιαθέτει τις δυνάμεις και τα ικανά στε-λέχη να το υλοποιήσουν».

Σε προηγούμενο άρθρο του, υπό τοντίτλο «Τι σημαίνει τέρμα η πλάκα;» οΧρήστου είχε υποστηρίξει ότι «κυβέρ-νηση της Αριστεράς σημαίνει κυβέρ-νηση ικανή να εφαρμόσει το πρό-γραμμα της συγκεκριμένης αριστεράς.Όσοι νομίζουν ότι η κυβέρνηση τηςΑριστεράς σημαίνει ότι όλοι οι υπουρ-γοί θα είναι από μια Κ.Ε. που αποτελεί-ται στη συντριπτική της πλειοψηφίααπό συνταξιούχους των ∆ΕΚΟ καιεπαγγελματικά στελέχη γενικής πολιτι-κής παιδείας πετούν στα σύννεφα».

Αφού οι «συνταξιούχοι των ∆ΕΚΟ»είναι, λοιπόν, ανίκανοι και αφού ο ΣΥ-ΡΙΖΑ είναι αμφίβολο αν διαθέτει ταστελέχη για να κυβερνήσει τη χώρα,πού θα βρούμε και ποιούς για τη δια-κυβέρνηση της χώρας; Φαντάζομε ότιο ∆. Χρήστου δεν υπονοεί ότι η κυβέρ-νηση της «συγκεκριμένης» αριστεράςθα είναι μια κυβέρνηση που θα αποτε-λείται από «έμπειρα» στελέχη τουτόσου αγαπητού σε αυτόν χώρου τουδημοκρατικού σοσιαλισμού, δηλαδήαπό αυτά τα κυβερνητικά στελέχη πουμε τη συμμετοχή τους στις κυβερνήσειςτων μνημονίων οδήγησαν τη χώρα στη

μεγάλη καταστροφή. Υπάρχουν δυστυχώς στελέχη στο

χώρο μας, όπως και όψιμοι «φίλοι»μας, ιδιαίτερα στα ΜΜΕ, που απαξιώ-νουν εσχάτως -και κατά την άποψη μουτην απαξιώνουν συνειδητά- την Κεν-τρική Επιτροπή, δηλαδή το ανώτατοόργανο του κόμματος. Γιατί το κάνουναυτό; Ορισμένοι μέσα στο κόμμα θεω-ρούν ότι η οργανωμένη βάση του κόμ-ματος και τα εκλεγμένα όργανά της αν-τιπροσωπεύουν τον ΣΥΡΙΖΑ του 4%,ενώ ο πρόεδρος και οι προσχωρήσαν-τες από το χώρο του ΠΑΣΟΚ εκφρά-ζουν τον ΣΥΡΙΖΑ του 27%! Οι εκτόςκόμματος εκτιμούν ότι τα εκλεγμέναόργανα του κόμματος αποτελούν τηνκύρια δύναμη που αντιδρά σε πιθανάκεντροαριστερά σενάρια. Όπερ έδειδείξαι.

Ο Αριστείδης Μπαλτάς, σε ένα άρθροτου στην «Αυγή», στις 20 Ιουνίου, καιυπό το τίτλο «Περι δομών και εστιών»έδωσε μια άμεση απάντηση για τις δια-φορές που έχουν τα προεδροκεντρικάκόμματα, όπως αυτά του δημοκρατικούσοσιαλισμού, από τα κόμματα της ρι-ζοσπαστικής αριστεράς. Θέλω να δια-βεβαιώσω τον ∆. Χρήστου ότι το άρθροαυτό το συνυπογράφουν όχι μόνο οι 53,και μάλιστα όλοι μαζί, αλλά και η συν-τριπτική πλειοψηφία του κόμματος.

Τάκης Μαστρογιαννόπουλος

Του

∆ημ

ήτρη

Πετ

σετί

δη

∆ηλαδή πόσες λέξεις χρειάζονται;

Ορισμένοι μέσα στοκόμμα θεωρούν ότι ηοργανωμένη βάση τουκόμματος και ταεκλεγμένα όργανά τηςαντιπροσωπεύουν τονΣΥΡΙΖΑ του 4%, ενώ οπρόεδρος και οιπροσχωρήσαντες από τοχώρο του ΠΑΣΟΚεκφράζουν τον ΣΥΡΙΖΑτου 27%!

“

66 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στη μνήμη της Αννίτας

Στα εντεινόμενα αδιέξοδα του κυ-ρίαρχου αστικού πολιτικού συστή-ματος και στην πρωτοφανέρωτη

στη μεταπολεμική μας ιστορία προ-οπτική κατάληψης της κυβερνητικήςδιαχείρισης από ένα ριζοσπαστικόκόμμα της Αριστεράς, οι οργανικοί δια-νοούμενοι του αστισμού, συνειδητοποι-ούν ότι δεν αρκεί η καλλιέργεια φοβιώνστα συντηρητικά αντανακλαστικά κυ-ρίως των πληττόμενων μικροαστικώνστρωμάτων, χρειάζεται και η καλλιέρ-γεια συγχύσεων στις ιδεολογικές γραμ-μές των αριστερών. Συνειδητός εκφρα-στής αυτής της προσπάθειας το συγκρό-τημα Λαμπράκη. Ανακάλυψε, προς τοσκοπό αυτό, από το Πάνθεον των ιστο-ρικών προσώπων του εργατικού-κομ-μουνιστικού κινήματος, μια αμόλυντηκαι ιδιαίτερα γοητευτική μορφή, εκείνητης Ρόζας Λούξεμπουργκ.

Η επιλογή δεν είναι καθόλου τυχαία,ευρύτατα γνωστή μεν η κόκκινη Ρόζα,αλλά με έργο σε μεγάλο βαθμό άγνωστοστα μεγάλα αριστερά ακροατήρια, εκτόςαπό ορισμένα τσιτάτα, μέχρι τις μέρεςμας. Η ευθύνη γι’ αυτή την αγνόησηοφείλεται, βέβαια, στην κυριαρχία τουλενινισμού, όπως τον κωδικοποίησε οσταλινισμός στο πλαίσιο της Γ’ ∆ιε-θνούς. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστο-ρία…

Αποκομμένο από τις ιστορικέςσυνθήκες γραφής

Με βάση αυτή πάντως την πραγματι-κότητα, ένα απόσπασμα από άρθρο τηςΡόζας, χωρίς αναφορά στο χρόνο και τολόγο γραφής του, ξεκομμένο από όλητην ουσία του έργου της, αρκεί για τη δη-μιουργία σύγχυσης και εντυπώσεων.Όταν, μάλιστα, αυτό εμπεριέχεται σε εν-θουσιαστικό, αλλά ανυπόγραφο άρθροτης on line έκδοσης του «Βήματος» τηςπροηγούμενης Κυριακής, κάτω από μιαμεγάλη προσωπογραφία της και ένα πα-ραπλανητικό τίτλο… Πολύ περισσότεροόταν απόσπασμα του …αποσπάσματοςφαίνεται – χωρίς βέβαια εισαγωγικά -ναπαραθέτει την ίδια μέρα και ο πρόεδροςτου ΣΥΡΙΖΑ στη συζήτηση που είχε μετον κ. Καραγκούνη (σελ. 10 του έντυπου«Κυριακάτικου Βήματος») αποδίδοντάςτο σε μερίδα συντρόφων του μέσα στοκόμμα.

Το συγκεκριμένο απόσπασμα αναφέ-ρει: «Στην αστική κοινωνία ο ρόλος της

Αριστεράς είναι ο ρόλος του κόμματοςτης Αντιπολίτευσης. Σε κόμμα εξουσίαςεπιτρέπεται να υψωθεί μόνο πάνω σταερείπια του αστικού κράτους»

Ας θυμίσουμε για την ιστορία ότι τοαπόσπασμα είναι από ένα άρθρο της,που αφορούσε τη συμμετοχή ενός σο-σιαλιστή του Α. Μίλλεραν σε μια γαλλικήκυβέρνηση στα 1899, στην οποία συμμε-τείχε και ο σφαγέας των Κομμουνάρων,στρατηγός Γκαλλιφέ.

Αποκομμένο το απόσπασμα από τιςιστορικές συνθήκες γραφής του, είναιφυσικό να οδηγεί τον αναγνώστη του,στην άποψη ότι η Ρόζα Λούξεμπουργκαποκλείει κάθε κυβέρνηση της Αριστε-ράς κάθε συνεργασία μέσα στην αστικήδημοκρατία. Ακριβώς το αντίθετο, απαν-τάει η Λούξεμπουργκ, «αυτό σημαίνει ότιτο σοσιαλιστικό κόμμα (είμαστε ακόμηστο πλαίσιο της Β΄ ∆ιεθνούς και πριν τηδιάσπασή της) έχει καθήκον να μην πε-ριορίζει την πάλη του στο κοινό με τηνμικρομπουρζουαζία έδαφος, αλλά αντί-θετα συστηματικά να προχωρεί πέρα απότις επιδιώξεις των μικροαστικών κομμά-των». Να δημιουργεί όρους, δηλαδή,ηγεμονίας μέσα στο αστικό σύστημα,χωρίς αυταπάτες βέβαια ότι η συμμετοχήσε μια κυβέρνηση ή ακόμη περισσότεροο σχηματισμός μιας κυβέρνησης από ένααριστερό κόμμα, σημαίνει και αυτόματαότι διαλύθηκε και το αστικό κράτος καιφτάσαμε στη σοσιαλιστική κοινωνία …

Και προπαντός να μην ξεχνά ότι:«Μόνο ο τελικός σοσιαλιστικός σκοπόςδίνει στην πάλη… για τη βελτίωση τηςκατάστασης των εργαζομένων και γιακοινωνικές μεταρρυθμίσεις, όπως επί-σης και στην κοινοβουλευτική πάλη γιαδημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, ένα χα-ρακτήρα πραγματικά σοσιαλιστικό…(Ότι) όλο το μυστικό των ιστορικών ανα-τροπών μέσω της πολιτικής εξουσίας,έγκειται ακριβώς στη μετατροπή τωναπλών ποσοτικών μεταβολών σε μια και-νούργια ποιότητα, συγκεκριμένα στη με-ταβολή από μια ιστορική περίοδο, απόμια κοινωνική μορφή, σε μια άλλη…».

Η πάλη για την δημοκρατικήμορφή κυβέρνησης είναι μια σχολή

Ο δρόμος προς αυτόν τον τελικόστόχο είναι μακρύς και ανειρήνευτος καιδεν κατακτιέται προφανώς με έφοδο σταόποια χειμερινά ανάκτορα ή με μια νικη-φόρα εκλογική αναμέτρηση. Αντίθετα,απαιτεί για την Ρόζα –όπως και για μαςσήμερα - ένα συνεχώς διευρυνόμενο δη-

μοκρατικό κοινωνικό και πολιτικό μέ-τωπο. Σ’ αυτόν το δρόμο, η Λούξεμ-πουργκ ανατρέποντας τις αυταπάτες καιτα επιχειρήματα του αναθεωρητισμούτου Μπερνστάιν, μας καλεί σε ένα καθη-μερινό αγώνα, μέσα στον οποίο το δί-λημμα μεταρρύθμιση ή επανάστασηοφείλει να μετατραπεί σε «Μεταρρύθ-μιση και Επανάσταση»!

«Να καταλάβουμε επιτέλους ότι ορόλος του κόμματος βασίζεται στη συ-νειδητή διεύθυνση της μαζικής πάλης,εναντίον της σημερινής κοινωνίας, μιαπάλη που πρέπει να υπολογίζει τις ζωτι-κές ανάγκες στο εσωτερικό της καπιτα-λιστικής κοινωνίας. Να καταλάβουμε ότιοι οικονομικοί αγώνες για τα καθημε-ρινά συμφέροντα της εργατικής τάξης,ότι η πάλη για την δημοκρατική μορφήκυβέρνησης είναι μια σχολή…» ουσια-στικής δημοκρατικής προσωπικής συλ-λογικής και πολιτικής βίωσης.

Μέσα στην οποία οφείλουμε να κατα-νοούμε ότι «η πραγματική ιστορία είναιόπως και η φύση, πολύ πιο ιδιότροπηκαι εφευρετική από τη λογική που ταξι-νομεί και συστηματοποιεί». Να συνειδη-τοποιήσουμε ότι μόνο «… μέσα στηνΙστορία, μέσα στην πάλη μαθαίνουμεπώς πρέπει να αγωνιζόμαστε… (Ότι) οπρώτος κανόνας των πολιτικών μαχητώνείναι να βαδίζουν με την εξέλιξη τηςεποχής τους και αδιάκοπα να παρακο-λουθούν τις αλλαγές στον κόσμο για νααλλάζουν τη στρατηγική μας». Η αντί-ληψη αυτή προϋποθέτει -όπως έκανε καιεκείνη σε όλη της τη ζωή- ανοιχτές κε-ραίες καρδιάς και μυαλού, ανιδιοτέλειαπροσφοράς, συνεχή ασυμβίβαστη κρι-τική των επιλογών μας, πέρα από προ-σωπικές φιλοδοξίες παραγοντισμούςκαι εσωκομματικούς μηχανισμούς… ∆η-λαδή εσωτερική επαναστατική υπέρ-βαση της κυρίαρχης περί πολιτικής,αστική αντίληψη, καθώς και των καου-τσικό - λενινιστικών αντιλήψεων περίπρωτοπόρων μαχητών, κόμματος ΝέουΤύπου και των διαφόρων επιπέδων«κομματοπατέρων», όπως ειρωνικά ονο-μάτιζε την κομματική γραφειοκρατία,όσο επίπονο προσωπικά και συλλογικάκαι αν είναι…

Να ξαναδέσουμε τη σπασμένηκόκκινη κλωστή της μεγάληςελπίδας

Αυτή τη στάση ζωής κι αγώνα, μαςδίνει με το παράδειγμα της, τόσο σε πο-λιτικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο.

Όχι ως αμόλυντη ήρωας στο πάνθεοντου εργατικού κινήματος. Αλλά ακριβώςως γυναίκα, γεμάτη εξάρσεις, αντιφά-σεις, αγάπη για την ποίηση και ανεξάντ-λητη αγωνιστική ενεργητικότητα. Ως γυ-ναίκα που μέσα στη σκληρότητα τουαγώνα, απολαμβάνει τη χαρά ενός φι-λιού με τον αγαπημένο της, την έντασημιας ερωτικής σχέσης ανάμεσα σε δύοφυλακές, την ομορφιά ενός πουλιούμέσα από το κελί της, και κλαίει με τοβλέμμα ενός εξαντλημένου βουβαλιού…την ίδια ώρα που ελπίζει «να πεθάνω στοπόστο μου, στο οδόφραγμα ή στη φυ-λακή» (από γράμμα στη Σόνια Λίπκνεχτμέσα από την φυλακή). Που αναζητά ωςγυναίκα τον ανδρικό θαυμασμό, ενώ μά-χεται την ίδια ώρα, με το νυστέρι της κρι-τικής της -«αυτό το ξίφος το πιο αποτε-λεσματικό από το ρόπαλο του Λένιν»σύμφωνα με την Κλάρα Τσέτκιν- τα απότα πάνω θέσφατα της ανδροκρατούμε-νης κομματικής ηγεσίας. Που αναζητάεναγώνια την ειλικρίνεια της συντροφι-κότητας, που κατακτά τη βαθιά φιλίακαι εκτίμηση ακόμη και με πρόσωπα πουσυγκρούονταν οι επιλογές της όπως οΖωρές, ο Καούτσκι ή ο Λένιν. Όλα αυτάαποκτούν ανάμεσα μας σήμερα, μια εκ-πλήσσουσα επικαιρότητα, δένουν με τηνανάγκη ενός αναστοχασμού των προσω-πικών μας στάσεων και πολιτικών δρά-σεων.

Αν πράγματι θέλουμε ως Αριστερά καιαριστεροί του σήμερα, να ξαναδέσουμετη σπασμένη κόκκινη κλωστή της μεγά-λης ελπίδας, που γέννησαν οι αγώνεςτων εργαζομένων τους δύο προηγούμε-νους αιώνες. Για να ανοιχτούν οι δρόμοιτου αύριο, προς την κατεύθυνση που μαςυποδεικνύει ο σ. Νίκος Πουλαντζάς - δέ-νοντας τις αναλύσεις του για το κράτοςκαι τον σοσιαλισμό με εκείνες τηςΡόζας- μιας πορείας «ριζικού μετασχη-ματισμού του κράτους συναρθρώνονταςτη διεύρυνση και το βάθεμα των θεσμώντης αντιπροσωπευτικής δημοκρατίαςκαι των ελευθεριών (όλων των ελευθε-ριών χωρίς ιεραρχήσεις και εξαιρέσεις)με την ανάπτυξη μορφών άμεσης δημο-κρατίας στη βάση και τη διασπορά αυτο-διαχειριστικών εστιών» καθώς και τωναυτόνομων νέων κοινωνικών κινημάτων,όπως συμπλήρωνε ο άλλος υπερασπι-στής των αντιλήψεων εκείνης, αείμνη-στος δάσκαλος Αριστόβουλος Μάνεσης.

Άλκης Ρήγος

Αποκομμένο το απόσπασμα από τιςιστορικές συνθήκες γραφής του, είναιφυσικό να οδηγεί τον αναγνώστη του,στην άποψη ότι η Ρόζα Λούξεμπουργκαποκλείει κάθε κυβέρνηση τηςΑριστεράς κάθε συνεργασία μέσαστην αστική δημοκρατία.

“

Το συγκρότημα Λαμπράκηκαι… η Ρόζα Λούξεμπουργκ

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 77ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εχω την εντύπωση ότι ορισμένεςαπό τις αντιδράσεις που προκά-λεσε η συνέντευξη του Σλαβόι

Ζίζεκ στην «Εφημερίδα των Συντακτών»,οφείλονται και στο γεγονός ότι θίγει ζη-τήματα που στην Αριστερά συχνά τααποφεύγουμε ή τα συζητάμε με αφορι-στικό τρόπο, πράγμα που δεν το απο-φεύγει και ο ίδιος, τελικά.

Πρόκειται, βέβαια, για μια συνέντευξηαπό τηλεφώνου, που εντείνει το πρό-βλημα που ούτως ή άλλως έχει ο προφο-ρικός λόγος ενός φιλοσόφου και όχι πο-λιτικού. ∆ηλαδή ενός ανθρώπου πουαποφεύγει τις υποχρεώσεις μιας οιονείεπιστημονικής πειθαρχίας, που απαιτείόχι γενικεύσεις αλλά συγκεκριμένη ανά-λυση της συγκεκριμένης κατάστασης. Αςαποφύγουμε, λοιπόν, να κάνουμε κιεμείς το ίδιο λάθος κρίνοντας τις γνώμεςπου διατυπώνει.

Πόσο «κανονική» είναι η Ελλάδα;

Ο Ζίζεκ, λοιπόν, σε μια αποστροφήτου λόγου του, λέει ότι θα πρότεινε –ίσως– στον ΣΥΡΙΖΑ να λειτουργήσει σαν«ένα τίμιο αστικό κόμμα», το οποίο «θαμετέτρεπε την Ελλάδα σε κανονικό φι-λελεύθερο δημοκρατικό κράτος». Εξηγείδε ότι θεωρεί προτιμότερο ένα τέτοιοστόχο, παρά τη δοκιμή μιας «παλαβήςαριστερίστικης επανάστασης», που, μετάτην αποτυχία της, θα αποτελούσε μιαωραία ιστορική ανάμνηση.

∆ύο πρώτες παρατηρήσεις. Πρώτον,με το δικαιολογητικό της ικανής από-στασης από τα ελληνικά πράγματα, οΖίζεκ δείχνει εδώ υπερβολικά επηρεα-σμένος από την επίμονη προπαγάνδα,σύμφωνα με την οποία το πρόβλημα τουελληνικού κράτους είναι ότι δεν αποτε-λεί «κανονικό», αλλά ένα διεφθαρμένοκράτος – παρία. Στην πραγματικότητα,είναι ένα κανονικό κράτος του ευρωπαϊ-κού Νότου, στο οποίο δοκιμάζεται πει-ραματικά ένας νέος τύπος κοινωνικήςισορροπίας σε βάρος των λαϊκών τά-ξεων. Αν είναι, λοιπόν, κάτι να αλλάξει,είναι αυτή η συγκεκριμένη κατάσταση.

∆εύτερον, όλες οι απόπειρες ανατρο-πής, ακόμα και οι μετριοπαθέστερες, οιπιο πραγματιστικές και λιγότερο παλα-βές και αριστερίστικες, είναι εκτεθειμέ-νες στον κίνδυνο να γίνουν ιστορικέςαναμνήσεις. Αυτό, όμως, δεν τις καθιστάεκ προοιμίου μη ρεαλιστικές, ανέφικτες.Τίποτε δεν είναι εκ των προτέρων δεδο-μένο στους κοινωνικούς και πολιτικούςαγώνες. Αν οδηγός μας ήταν μόνο οπραγματισμός, πολύ λίγα θα είχαν αλλά-ξει σ’ αυτό τον κόσμο.

Τα μνημόνια, ο ΣΥΡΙΖΑκαι ο καπιταλισμός

Ας έρθουμε, τώρα, στην πραγματικήκαι συγκεκριμένη Ελλάδα, στον πραγμα-τικό και συγκεκριμένο ΣΥΡΙΖΑ. Όσο κιαν ισχύει ο στρατηγικός στόχος του σο-σιαλιστικού μετασχηματισμού, ισχύειεξίσου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ –αλλά και οι άλλεςδυνάμεις της Αριστεράς– προτείνουν έναενδιάμεσο μεταβατικό πολιτικό πρό-γραμμα με αντιμνημονιακό και αντινεο-φιλελεύθερο κατά βάση χαρακτήρα. Θαμπορούσαν στους υποστηρικτές του νασυμπεριληφθούν και δυνάμεις που δενστοχεύουν στην άρση των καπιταλιστι-κών σχέσεων παραγωγής. Αυτό σημαίνει

ότι θα μπορούσαν να συστρατευτούν σ’αυτό το πολιτικό πρόγραμμα και «παρα-γωγικοί καπιταλιστές» όπως προτείνει οΖίζεκ;

∆εν είναι πολύ μακρινή για την Ελλάδαη μετεμφυλιακή περίοδος, κατά τηνοποία το ΚΚΕ συζητούσε περί «εθνικήςαστικής τάξης». ∆εν πρόκειται, δηλαδή,για θέμα ταμπού. Πόσο ενδιαφέρον,όμως, θα είχε μια παρόμοια συζήτησησήμερα, στο πλαίσιο του παγκοσμιοποι-ημένου καπιταλισμού και της άκρας διε-θνοποίησης του κεφαλαίου; Πριν αγανα-κτήσουμε για παρόμοιες –απορριπτέεςκατά τη γνώμη μας υποδείξεις– ας δια-βάσουμε προσεκτικά το σημερινό πρό-γραμμα του ΚΚΕ για τη Λαϊκή Εξουσία,για να δούμε με πόση προσοχή αντιμε-τωπίζει τα περιθώρια κίνησης των ιδιω-τών μικροεπιχειρηματιών και παραγω-γών στο πλαίσιο μιας εθνικοποιημένης –κοινωνικοποιημένης διαδικασίας παρα-γωγής τουλάχιστον στην κλίμακα τωνμεγάλων μονοπωλιακών επιχειρήσεων.

Όλα αυτά, όμως, πόση σχέση μπορούννα έχουν με τη σημερινή Ελλάδα και τοπολιτικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ; Τοκύριο χαρακτηριστικό τού τελευταίουείναι ότι αντιπαρατίθεται στο σχέδιο τωνκυρίαρχων δυνάμεων στην Ευρώπη γιανέες κοινωνικές και διακρατικές ισορ-ροπίες συμφερόντων σε βάρος των λαϊ-κών τάξεων και των εργαζομένων μετίτλο «διαρκής λιτότητα» και στόχο τηδιατήρηση της κερδοφορίας των κεφα-λαίων ευρωπαϊκών συμφερόντων σε επί-πεδα που μόνο μ’ αυτό το σχέδιο λιτότη-τας και υποτίμησης της εργατικής δύνα-μης θεωρούν ότι μπορούν να επιτευχ-θούν.

Κατά τούτο, λοιπόν, οι μεν αντιμνημο-νιακοί-αντινεοφιλελεύθεροι στόχοι τουπρογράμματος του ΣΥΡΙΖΑ γίνονται αν-τιληπτοί από τις κυρίαρχες δυνάμεις ωςαντικαπιταλιστικοί, γιατί αντιστρα-τεύονται την πολιτική και ιδεολογικήηγεμονία τους, η δε επιδίωξη της συγ-κρότησης ενός «κανονικού φιλελεύθε-

ρου δημοκρατικού κράτους» σήμερα δεναποτελεί επιλογή που μπορεί να αφήσειαδιάφορες και να κρατήσει ουδέτερεςαπέναντι στην επιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ τιςδυνάμεις αυτές. Ο αυταρχισμός και ηαποστέωση της δημοκρατίας είναι βα-σικά στοιχεία του υποδείγματος που δο-κιμάζεται στην Ελλάδα και προορίζεται,διαμέσου του ευρωπαϊκού Νότου, γιαόλη την Ευρώπη. Η πολωτική σύγ-κρουση, ακόμη και για τόσο λίγο «αντι-καπιταλιστικά» επίδικα, φαίνεται ανα-πόφευκτη.

Ο φόβος της ακροδεξιάς

Τούτων δοθέντων, είναι μεν ορθή ηδιαπίστωση του Ζίζεκ ότι «μόνο μια ρι-ζοσπαστική Αριστερά μπορεί να διασφα-λίσει ό,τι αξίζει από μια φιλελεύθερηατζέντα». Αλλά μπορεί να το κάνει μόνοως ηγεμονική δύναμη, –ή τουλάχιστον,ως καταλυτική δύναμη που πυροδοτείαλλεπάλληλες ανατροπές– με τις θέσειςτης, που αφομοιώνουν και αναβαθμίζουν«ό,τι αξίζει» από τη δημοκρατική παρά-δοση ενός πολιτικού φιλελευθερισμού.

Ο φόβος που υποκρύπτουν αυτές οιαναφορές του Ζίζεκ προέρχεται από τηνάνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη.Πρόκειται για υπαρκτό κίνδυνο που δενμπορεί να αφήσει κανέναν αδιάφορο. Σεάλλες περιόδους, στο μεσοπόλεμο, καισε άλλες συνθήκες, αντιμετωπίστηκε μετην τακτική των ευρύτατων λαϊκών με-τώπων, από πολιτικές δυνάμεις που δύ-σκολα θα χαρακτήριζε κανείς φιλοκαπι-ταλιστικές, όπως τα κομμουνιστικά κόμ-ματα της Τρίτης ∆ιεθνούς. ∆εν αποκλεί-εται να βρεθούμε και στο μέλλον μπρο-στά σε τέτοιες καταστάσεις.

Ο ρεαλισμός του ριζοσπαστισμού

Ωστόσο, στην Ευρώπη και την Ελλάδατου σήμερα βρισκόμαστε σε πρωιμότε-ρες φάσεις της κυριαρχίας του φασιστι-κού φαινομένου και εκείνο που προέχειείναι να απορριφθεί, να αποτραπεί καινα αποκρουστεί η πολιτική που εκτρέφειτην ακροδεξιά και τα φασιστικά μορφώ-ματα. Ένα μέτωπο κατά των δυνάμεωναυτών χωρίς πολιτικές αναφορές στηνάρση των συνθηκών που τις εκτρέφουν,μοιάζει με πυροβολισμό στον αέρα.

Αν στην Ελλάδα δεν είδαμε να επανα-λαμβάνεται το φαινόμενο των πρόσφα-των ευρωεκλογών στη Γαλλία, είναι γιατίο ΣΥΡΙΖΑ μπόρεσε, με πολύ μεγάλη προ-σπάθεια, να συνδυάσει τη ριζοσπαστικήαπόρριψη της μνημονιακής πολιτικής μετην πειστική υπεράσπιση μιας αριστερήςεκδοχής της προοπτικής και της ανα-γκαιότητας της Ευρώπης των λαών, τωνεργαζομένων. Μπόρεσε, δηλαδή, με σχε-τική αλλά καθόλου αμελητέα επιτυχία,να ανακόψει τη δυνατότητα της λαϊκι-στικής ακροδεξιάς και της εθνικιστικήςαναδίπλωσης να εμφανιστούν ως εναλ-λακτικές του μνημονιακού νεοφιλελεύ-θερου μονόδρομου, που οπωσδήποτεδεν είναι. Επιχείρησε αυτό που ο Ζίζεκφοβάται ότι δεν μπόρεσε ή δεν μπορεί νακάνει η Αριστερά σε άλλες ευρωπαϊκέςχώρες –για λόγους ιστορικούς, κοινωνι-κούς και πολιτικούς, που δεν μπορούννα αναλυθούν στον περιορισμένο χώροενός σχολίου σαν κι αυτό.

Χ. Γεωργούλας

Στη γόνιμη «έρημοτου πραγματικού»Με αφορμή μια συνέντευξη και έναν τίτλο βιβλίου του Σλαβόι Ζίζεκ

Αν στην Ελλάδα δεν είδαμε να επαναλαμβάνεται τοφαινόμενο των πρόσφατων ευρωεκλογών στηΓαλλία, είναι γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ μπόρεσε να συνδυάσειτη ριζοσπαστική απόρριψη της μνημονιακής πολιτι-κής με την πειστική υπεράσπιση μιας αριστερής εκ-δοχής της Ευρώπης των λαών.

“

88 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Λίγο τηλεοπτική σκηνοθεσία, λίγο ελαφρότητα καιπολύς Σταύρος και νεοφιλελευθερισμός ήταν το1ο συνέδριο του Ποταμιού που έγινε στο Λαύριο το

προηγούμενο Σαββατοκυρίακο. Το στίγμα που δόθηκεαλλά και οι αποφάσεις που πάρθηκαν, από τον «επικεφα-λής» Σ. Θεοδωράκη και τους «εθελοντές» του νέου κόμ-ματος, δεν αφήνουν περιθώρια για το που κατατάσσεταιτελικά το Ποτάμι στον πολιτικό άξονα. Η τελική από-φαση, που εγκρίθηκε δια βοής, όπως άλλωστε και ηεκλογή του Θεοδωράκη στη θέση του επικεφαλής, είναιένα μείγμα εκσυγχρονισμού και νεοφιλελευθερισμού μεπινελιές αόριστων γενικολογιών και δήθεν «ελευθερια-κών» προτάσεων.

Η Ομάδα ∆ιαλόγου και η 7μελής Επιτροπή

Ενδεικτική είναι η παρουσία διαφόρων προσωπικοτή-των που εντάχθηκαν στην «Ομάδα ∆ιαλόγου», στην πόρταδηλαδή της εισόδου του κόμματος η οποία θα αποτελεί-ται από πενήντα περίπου άτομα. Ονόματα που ξεχωρί-ζουν είναι οι βουλευτές Γρηγόρης Ψαριανός και ΠέτροςΤατσόπουλος, η Αντιγόνη Λυμπεράκη από την «∆ράση», οΝίκος Χρυσόγελος των Οικολόγων, ο ηθοποιός Αντώνης

Καφετζόπουλος και οι ακαδημαϊκοί Θάνος Βερέμης καιΠερικλής Βαλλιάνος. Πρόκειται δηλαδή για κίνηση πουκαθιστά ξεκάθαρο ότι, παρά τις περί του αντιθέτου δια-κηρύξεις, το Ποτάμι προσπαθεί με παλιά υλικά να φτιάξειέναν πολιτικό φορέα που θα δίνει την αίσθηση του νέουκαι άφθαρτου.

Την ίδια ώρα, με πρόταση του Σ. Θεοδωράκη, ψηφί-στηκε η επταμελής επιτροπή, το πρώτο εκλεγμένο όρ-γανο του κόμματος. Σε αυτό συμμετέχουν άνθρωποι τηςαπολύτου εμπιστοσύνης του επικεφαλής του Ποταμιούόπως ο Γιώργος Μαυρωτάς και η Χριστίνα Ταχιάου αλλάκαι ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης, επικεφαλής της προ-εκλογικής καμπάνιας και -όπως λένε γνωρίζοντες πράγ-ματα και καταστάσεις στο κόμμα- «ακραία νεοφιλελεύ-θερος».

Αποστάσεις από το ΠΑΣΟΚ

Ο επικεφαλής του Ποταμιού βέβαια προσπαθεί να κρα-τήσει αποστάσεις ασφαλείας από αυτού του είδους τιςταυτίσεις καθώς γνωρίζει καλά ότι προκειμένου να κα-ταφέρει να απευθυνθεί στα μεγάλα ακροατήρια πρέπει ναδίνει την αίσθηση του «διαφορετικού» και η παρουσίαπροσώπων που έπαιξαν στο παρελθόν ρόλο στο πολιτικόή μιντιακό σύστημα μόνο ζημιά μπορεί να του προκαλέ-σει. Για τον ίδιο άλλωστε λόγο αποφεύγει συστηματικάτόσο στον δημόσιο λόγο του όσο και στα κείμενα του Πο-ταμιού να αναφερθεί στο ΠΑΣΟΚ και την Κεντροαριστεράαλλά και την ∆ΗΜΑΡ. Άλλωστε, γνωρίζει καλά ότι τυχόνεμπλοκή του με τα «μεγάλα ψάρια» της κεντροαριστεράςείναι ικανή να τον εξαφανίσει από τον πολιτικό χάρτη όσογρήγορα και εκκωφαντικά εμφανίστηκε. Η προσπάθειαείναι να εμφανιστεί ως μια ενδιάμεση πολιτική επιλογήόσων δεν θέλουν ούτε να ακούν για πιθανή αυτοδυναμίατου ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές ενώ ταυτόχρονα, δενελκύονται από τον «ακραίο» Σαμαρά και επιθυμούν ναδουν ένα «εναλλακτικό» κόμμα που θα μπορέσει ναδώσει, όποτε χρειαστεί, χείρα βοηθείας προκειμένου νασχηματιστούν κυβερνήσεις συνεργασίας.

Τα 50 ερωτήματα

Στο συνέδριο δόθηκαν πενήντα ερωτήματα προς ψή-φιση. Οι σύνεδροι κλήθηκαν να απαντήσουν με επιλογές«Μάλλον Συμφωνώ» και «Μάλλον ∆ιαφωνώ». Οι «ποτα-μίσιοι» τάσσονται κατά 62% υπέρ της συμμετοχής Ελλή-νων κληρωτών στρατιωτών σε «ειρηνευτικές αποστο-λές του ΟΗΕ», με 92% υπέρ των φυλακών «ειδικούτύπου» ενώ στις ερωτήσεις που αφορούσαν τα πανεπι-στήμια ήταν υψηλή η αποδοχή προτάσεων υπέρ της ιδιω-τικοποίησης, της εντατικοποίησης αλλά και της επιβο-λής διδάκτρων. Επιπλέον, τα μέλη του κόμματος είναιπροφανώς κατά των θετικών διακρίσεων καθώς στηνερώτηση «Αποδέχεσαι να χάσει μια θέση εργασίας πουτυπικά δικαιούσαι από άτομο με ειδικές ανάγκες που έχειτα ίδια προσόντα με σένα» η απάντηση είναι 81% αρνη-τική.

Υπάρχει και δυσαρέσκεια

Η αλήθεια πάντως είναι ότι η έκβαση του συνεδρίουκαι το πολιτικό στίγμα που εξέπεμψε προκάλεσαν δυσα-ρέσκεια σε μερίδα στελεχών με αριστερές καταβολέςπου επιθυμούσαν να κρατηθούν πιο ανοιχτοί οι δίαυλοιεπικοινωνίας με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευ-σης. Συγκεκριμένα, τα στελέχη αυτά εξέφρασαν την δυ-σφορία τους για την θετική στάση του Σταύρου Θεοδω-ράκη στην ιδιωτικοποίηση της ∆ΕΗ αλλά και στο ζήτηματης Προεδρίας όπου ο επικεφαλής του κόμματος τάχ-θηκε υπέρ της συναινετικής εκλογής Προέδρου από τηνπαρούσα σύνθεση της Βουλής. Υποστηρίζουν μάλιστα ότιόσο πλησιάζουν οι εθνικές εκλογές το Ποτάμι θα καλεί-ται να ξεκαθαρίζει τις πολιτικές του θέσεις αλλά και νασυγκεκριμενοποιεί τις προτάσεις του ενώ σημειώνουνότι όσο πιο αργά γίνουν οι εκλογές «τόσο το χειρότερογια τον Σταύρο».

Στέλλα Βρεττού

Εύθραυστη ηρεμία χαρακτηρίζει τοΠΑΣΟΚ μετά το μπαράζ δηλώσεωνπου στάθηκαν κριτικά στις επιλο-

γές της ηγεσίας για το εκλογικό αποτέ-λεσμα των ευρωεκλογών. Παρά το ιστο-ρικά χαμηλό εκλογικό ποσοστό που κα-τέγραψε το ΠΑΣΟΚ με το ψηφοδέλτιοτης ΕΛΙΑΣ, η ηγεσία του εξακολουθεί ναδηλώνει ευχαριστημένη, αφού κατάφερενα το διατηρήσει εν ζωή. Η σημαντική,όμως, πτώση των ποσοστών του (περί-που της τάξης του 4%) συγκριτικά μεαυτά των εκλογών του Ιούνη του 2012δείχνει και τα όρια της πολιτικής του.

Η ακόμα μεγαλύτερη συμμετοχή στε-λεχών του στην κυβέρνηση ελέω ανα-σχηματισμού, η άνευ όρων υποστήριξητων επιλογών της Ν∆ στα μεγάλα καικρίσιμα ζητήματα επιβεβαιώνει ότι ηηγεσία του παρά την κριτική που τηςασκείται, κινείται χωρίς διακριτό, στρα-τηγικό στόχο έναντι της Ν∆. Παρόλααυτά επιμένει σταθερά στην ανάγκημέσα από ένα ιδρυτικό συνέδριο - τοοποίο ήδη έχει προσδιοριστεί για το φθι-

νόπωρο - να δημιουργήσει μια μεγάληπαράταξη στο χώρο της κεντροαριστε-ράς που θα αποτελέσει τον τρίτο πόλοστην πολιτική ζωή του τόπου. Ο κ. Βενι-ζέλος στη γραμματεία της ΕΛΙΑΣ, ανα-φέρθηκε σε αυτό τονίζοντας ότι «η δη-μοκρατική παράταξη είναι ιστορικάπλειοψηφική και το 8% είναι ένα ποσο-στό ανάγκης υπό έκτακτες συνθήκες».Στη συνέχεια, όμως, επιτέθηκε με σφο-δρότητα στα στελέχη που διαφωνούν μετις επιλογές του. «Χαίρομαι γιατί αγωνί-στηκαν για το ΠΑΣΟΚ, για την ιστορικήτου διαδρομή και για το σημερινό τουρόλο στην Βουλή και στην κυβέρνηση,άνθρωποι χωρίς οργανωτική σχέση με τοΠΑΣΟΚ και χωρίς ιστορικά βάρη, τηνώρα που δυστυχώς προβεβλημένα στε-λέχη του παλιού κυβερνητικού ΠΑΣΟΚέψαχναν να στεγάσουν τον προσωπικότους τυχοδιωκτισμό στον ΣΥΡΙΖΑ ήακόμη και στη ∆ΗΜΑΡ».

Τελευταίος στο μακρύ κατάλογο όσωνασκούν κριτική εμφανίστηκε ο πρώηνστενός του συνεργάτης κ. Γ. ∆ατσέρης ο

οποίος αναφέρθηκε στην εμφανή έλ-λειψη στρατηγικής, αλλά κυρίως, στονκίνδυνο εξαφάνισης του κόμματος, οοποίος παρά την πρόσκαιρη σωτηρία τουστις ευρωεκλογές δεν έχει οριστικά δια-φύγει.

Και η κριτική τελειωμό δεν έχει

Ιδιαίτερα επικριτικός σε σχέση με τησχεδιαζόμενη μετατροπή του ΠΑΣΟΚ σεκάτι άλλο ήταν και ο Ν. Σηφουνάκης οοποίος σε ραδιοφωνική συνέντευξη επι-σήμανε την ανάγκη η όποια αλλαγή τουΠΑΣΟΚ, «να είναι αποτέλεσμα καθολι-κής απόφασης από τη βάση», προσθέ-τοντας πως «η ανασυγκρότηση του δη-μοκρατικού χώρου μπορεί να προκύψειμόνο μέσα από ανοιχτό προγραμματικόδιάλογο και όχι με συμφωνίες κορυφήςμε περιφερόμενους». Με την τελευταίαφράση φωτογράφισε τον Α. Λοβέρδο μι-λώντας για στελέχη που, ενώ δημιούρ-γησαν ξεχωριστά πολιτικά κόμματα,τώρα συνεργάζονται με την κοινοβου-

λευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ.

Το κρίσιμο θέμα της ∆ΕΗ

Η επίθεση της ηγεσίας του κλιμακώνε-ται με αφορμή το θέμα της ∆ΕΗ, όπουγια μια ακόμη φορά επιτίθεται στον ΣΥ-ΡΙΖΑ. Μάλιστα, με ανακοίνωσή ρώτησετον ΣΥΡΙΖΑ αν τελικά υιοθετεί την αντι-ευρωπαϊκή στάση του ΚΚΕ που μιλά γιαδημοψήφισμα εναντίον συνολικά τηςαπελευθέρωσης της ενέργειας ή όχι. Ηεπίθεση αυτή έχει εξήγηση. Το ΠΑΣΟΚφοβάται διαρροές μελών του στο κοινο-βούλιο. Χαρακτηριστικές είναι οι αντιρ-ρήσεις που διατυπώθηκαν από τους Π.Κουκουλόπουλο και Μ. Κασσή για το ότιένα τόσο σοβαρό ζήτημα συζητείται σεθερινά τμήματα και όχι στην ολομέλεια.Ο μεγαλύτερος, όμως, κίνδυνος προέρ-χεται από την κοινωνική βάση τουΠΑΣΟΚ, ό,τι, δηλαδή, έχει απομείνειαπό αυτήν.

Στάθης Κουτρουβίδης

Η ακόμα μεγαλύτερη συμμετοχή στελεχών του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρ-νηση ελέω ανασχηματισμού, η άνευ όρων υποστήριξη των επιλογώντης Ν∆ στα μεγάλα και κρίσιμα ζητήματα επιβεβαιώνει ότι η ηγεσίατου, παρά την κριτική που της ασκείται, κινείται χωρίς διακριτόστρατηγικό στόχο έναντι της Ν∆.

“Το ΠΑΣΟΚ δέσμιο του Μαξίμου

1o ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΠΟΤΑΜΙΟΥ

Μάλλον...νεοφιλελευθερισμός

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 99ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Φέτος δεν θα κάνουμε διακο-πές» είχε πει σε μια πρό-σφατη ομιλία του στην Κοι-

νοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέ-ξης Τσίπρας και πολλοί τότε χαμογέλα-σαν θεωρώντας ότι ήταν ένας βερμπαλι-σμός του προέδρου της αξιωματικής αν-τιπολίτευσης. ∆εν πρόλαβαν, όμως, ναπεράσουν τρεις βδομάδες και ήδη τοσχέδιο «καλοκαίρι» έχει μπει σε εφαρ-μογή.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, βάζοντας μπροστά την υλο-ποίηση των αποφάσεων της τελευταίαςΚεντρικής Επιτροπής, απαντά με φουλεπίθεση στην πρόθεση της κυβέρνησηςνα περάσει στα «κρυφά» από τα θερινάτμήματα της Βουλής μια σειρά από νο-μοσχέδια που εφαρμόζουν τις μνημονια-κές πολιτικές. Αρχή έγινε με την πρωτο-βουλία του ΣΥΡΙΖΑ για τη «μικρή ∆ΕΗ».Μετά τη δημόσια εκδήλωση που διοργά-νωσε την προηγούμενη βδομάδα και τηνεξόρμηση που έγινε σε μια σειρά πόλεωντης Ελλάδας, ήρθε το αίτημα για διεξα-γωγή δημοψηφίσματος να ταράξει ταήρεμα καλοκαιρινά νερά της πολιτικήςζωής του τόπου.

Το δημοψήφισμα

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για διεξαγωγήδημοψηφίσματος βρήκε ευήκοα ώτα(αναλυτικά το ρεπορτάζ στη σελίδα 3)και δημιούργησε αναστάτωση στο κυ-βερνητικό στρατόπεδο. Έτσι, πρόκειταιουσιαστικά για μια από τις λίγες φορέςπου το κόμμα της αξιωματικής αντιπολί-τευσης καταφέρνει να ανακτήσει τηνπρωτοβουλία των πολιτικών κινήσεωνκαι να αναγκάσει την κυβέρνηση να«παίξει το δικό του παιχνίδι». Η κυβέρ-νηση κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ για μικρο-πολιτικά παιχνίδια που κοιτάνε στηνεκλογή του Προέδρου, ενώ η Κουμουν-δούρου απαντά ότι η ∆ΕΗ πρόκειται γιαένα σοβαρότατο κοινωνικό ζήτημα τουοποίου η αποτύπωση πολύ πιθανόν νακαταγραφεί και στο κεντρικό πολιτικόσκηνικό. Επιπλέον, σημειώνει ότι η επι-θετική στάση της κυβέρνησης απέναντι

στο αίτημα για διεξαγωγή δημοψηφί-σματος υποδηλώνει έλλειψη επιχειρη-μάτων και απόπειρα αποπροσανατολι-σμού. «Αν πιστεύουν ότι το νομοσχέδιοείναι προς όφελος της ελληνικής κοινω-νίας δεν έχουν παρά να ζητήσουν και τηνάποψή της» ήταν το σχόλιο στελέχουςτου ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα. Όσον αφορά τοαν μπορεί να πραγματοποιηθεί συζήτησηστη βουλή σχετικά με τη διεξαγωγή δη-μοψηφίσματος αν οι 120 υπογραφές δενσυντάσσονται με την ίδια ακριβώς πρό-ταση, στον ΣΥΡΙΖΑ υπενθυμίζουν ότιαυτό ακριβώς είχε συμβεί το 2008 με τησυζήτηση για τη Συνθήκη της Λισαβόνας, όταν υπήρχαν 4 διαφορετικές προτά-σεις: 101 βουλευτών του ΠΑΣΟΚ + 22βουλευτών του ΚΚΕ +14 βουλευτών τουΣΥΡΙΖΑ +10 βουλευτών του ΛΑΟΣ.

Οι φυλακές

Η «μικρή ∆ΕΗ» πάντως δεν είναι το

μόνο θέμα που «σήκωσε» ο ΣΥΡΙΖΑ αυτήτη βδομάδα. Το κόμμα της ριζοσπαστι-κής Αριστεράς έδωσε μεγάλη μάχη γιατο ζήτημα του νομοσχεδίου για τις φυ-λακές τύπου Γ εξαντλώντας όλα τα περι-θώρια που του δίνει η κοινοβουλευτικήδιαδικασία προκειμένου να μην ψηφι-στεί. Την προηγούμενη Πέμπτη, η ειση-γήτρια του κόμματος, Ζωή Κωνσταντο-πούλου κατέθεσε ένσταση αντισυνταγ-ματικότητας του νόμου ενώ ανακοίνωσεότι την ∆ευτέρα ο ΣΥΡΙΖΑ θα ζητήσειονομαστική ψηφοφορία επί της αρχήςτων άρθρων και επί του συνόλου του νο-μοσχεδίου. Η συζήτηση που αρχικά προ-βλεπόταν να ολοκληρωθεί την ίδια μέραθα συνεχιστεί τελικά τη ∆ευτέρα, καθώςο Χ. Αθανασίου κατέθεσε σωρεία αλλα-γών ενώ χαρακτηριστικό της κυβερνητι-κής στάσης είναι και το γεγονός ότι ομόνος κυβερνητικός βουλευτής που μί-λησε ήταν ο Προκόπης Παυλόπουλος.Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που συμμετεί-

χαν στη συζήτηση υπογράμμιζαν ότι οιαλλαγές που προτείνει το υπουργείο δενέχουν κανένα ουσιαστικό νόημα και δια-τηρούν τον σκληρό ιδεολογικό χαρα-κτήρα του νομοσχεδίου ενώ παράλληλα,σημείωναν ότι η ψήφος πολλών πουπλησιάζουν το κόμμα της αξιωματικήςαντιπολίτευσης το τελευταίο διάστημαπρέπει να συμβαδίζει με αυτήν του ΣΥ-ΡΙΖΑ σε τέτοιου είδους ζητήματα που«αποτυπώνουν τόσο τα ιδεολογικά μαςχαρακτηριστικά όσο και τα θέματα αν-θρωπισμού που κατέχουν πρωτεύουσαθέση στην πολιτική μας ατζέντα».

Ο αιγιαλός

«Η μόνη περίπτωση να κάνουμε μπά-νιο φέτος είναι να πάμε σε καμιά κινη-τοποίηση για τον αιγιαλό», λένε πολλοίστον ΣΥΡΙΖΑ θέλοντας να δώσουν τοκλίμα του φετινού καλοκαιριού. Το νο-μοσχέδιο για τους αιγιαλούς θα είναι τοεπόμενο μεγάλο θέμα που θα ανοίξει οΣΥΡΙΖΑ με τον σχεδιασμό να κινείται σταπρότυπα της «μικρής ∆ΕΗ». Μόλις ολο-κληρωθεί η ψήφιση του νομοσχεδίου της∆ΕΗ, ο ΣΥΡΙΖΑ θα «βάλει μπροστά» τοζήτημα του αιγιαλού. Σύμφωνα με τιςπρώτες σκέψεις θα συγκληθεί μια με-γάλη σύσκεψη στην οποία θα καλεστούνφορείς και πολιτικά κόμματα αλλά καιακαδημαϊκοί και επιστήμονες που ασχο-λούνται με τα συγκεκριμένα ζητήματαπροκειμένου να αναδειχτεί η διάστασητου ζητήματος και να οργανωθεί ένα με-γάλο κοινωνικό και πολιτικό μέτωποκατά της ψήφισης του νομοσχεδίου.Όπως σημείωναν στελέχη του κόμματοςστόχος είναι να δοθεί έμφαση στα κινη-ματικά χαρακτηριστικά των κινητοποι-ήσεων και πρόθεση είναι σε αυτό να συμ-βάλει και η Νεολαία του κόμματος ενώστην προσπάθεια θα κληθούν να συμμε-τέχουν και οι δημοτικές και περιφερει-ακές κινήσεις.

Αδάμος Ζαχαριάδης

Μετά από ένα γύρο εξαντλητικών συζητήσεωνμε τον εκλεγμένο δήμαρχο Νέας Φιλαδέλ-φειας, το Τμήμα Αθλητισμού και το Τμήμα Πε-

ριβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, η Πολιτική Γραμματεία τουκόμματος κλήθηκε να επιλέξει μεταξύ δύο προτάσεωνσχετικά με την ανέγερση νέου γηπέδου της ΑΕΚ καιτην προστασία του Άλσους Νέας Φιλαδέλφειας.

Η πρώτη, που τελικά υπερψηφίστηκε, είχε τα εξήςβασικά σημεία:

1 Να ανεγερθεί το γήπεδο της ΑΕΚ στα όρια του πα-ραχωρητήριου στην ερασιτεχνική ΑΕΚ, χωρίς καμίαεπέκταση στο άλσος Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνας πουαποτελεί δασική έκταση.

2 Πρέπει η κυβέρνηση να αποσύρει το άρθρο 81 τουνομοσχεδίου για το ρυθμιστικό σχέδιο και να επανέλ-θει μετά το πέρας του διαλόγου αυτοτελές σχέδιονόμου για το θέμα του γηπέδου.

3 Ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταψηφίσει στο σύνολο και κατ΄’άρθρο το νομοσχέδιο για το ρυθμιστικό.

4 Ο ΣΥΡΙΖΑ Καλεί τους πολίτες να αντισταθούν στις

απαράδεκτες πρακτικές οικονομικών παραγόντων πουεπιχειρούν να χρησιμοποιήσουν τους οπαδούς τωνομάδων για να προωθήσουν τα συμφέροντα τους.

5 Ο ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει την αμέριστη στήριξη και συμ-παράστασή του ΣΥΡΙΖΑ στην νεοεκλεγμένη δημοτικήαρχή και τον νέο δήμαρχο Άρη Βασιλόπουλο.

6 Λόγω του κλίματος βίας που δημιουργούν οι γνω-στοί κύκλοι, την απόπειρα αθέμιτης αξιοποίησης τηςστάσης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και εξ αιτίας του συνολικούθεσμικού πλαισίου που διαμορφώνεται, δεν είναι δυ-νατόν να διασφαλιστούν οι απαραίτητες προϋποθέσειςκαι εγγυήσεις για να υποβάλει ο ΣΥΡΙΖΑ τροπολογίεςσε περίπτωση που δεν αποσυρθεί το άρθρο 81, τοοποίο και θα καταψηφίσει.

7 Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να αναγνωρίσει τετελε-σμένα και θα συμβάλει στην ανάπτυξη μαζικού ειρηνι-κού κινήματος για την υπεράσπιση του άλσους και τηςδημοκρατίας.

8 Ο ΣΥΡΙΖΑ θα προχωρήσει τις επόμενες μέρες σεσυνέντευξη τύπου και σε άλλες πρωτοβουλίες για ναπροωθήσει την πρότασή του.

Η δεύτερη πρόταση που τελικά μειοψήφησε, είχε ταεξής βασικά σημεία:

1 Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλει τις πρόσφατες τραμπούκι-κες επιθέσεις, την παρενόχληση δημόσιων εκδηλώ-σεων διαλόγου, τις αντισυγκεντρώσεις και επιθέσειςσε κοινωνικούς χώρους, τις απειλές κατά «διαφω-νούντων».

2 Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν εκβιάζεται, γιατί έχει ξεκάθαρη θέσηγια το ζήτημα: Ναι στην κατασκευή γηπέδου στη ΝέαΦιλαδέλφεια. Ναι στην προστασία και αναβάθμιση τουΆλσους.

3 Να αποσυρθούν οι ρυθμίσεις του άρθρου 81 τουΝ/Σ για το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας που αφορούν ευ-θέως την κατασκευή του γηπέδου της ΑΕΚ και να επα-νέλθουν ως χωριστό νομοθέτημα που θα τεθεί σε δη-μόσια διαβούλευση. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα εισέλθει θα εισέλθειστο διάλογο αυτό με την θέση για γήπεδο της ΑΕΚ στοπαραχωρητήριο όπου μπορεί να συμμετέχει σε όλεςτις διεθνείς διοργανώσεις.

4 Αν η κυβέρνηση επιμείνει καταθέτοντας το άρθρο81 ως έχει εντός του σχεδίου νόμου για το Ρυθμιστικό,ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταθέσει τροπολογία για να προασπίσεικατ ελάχιστον το δημόσιο συμφέρον. Βασικά σημείατης τροπολογίας αυτής θα είναι:

α) Περιορισμός της δόμησης και κάλυψης με τρόποπου να εξυπηρετεί αποκλειστικά την ανέγερση γηπέ-δου.

β) Εξασφάλιση αντισταθμιστικών οφελών (ίσηςέκτασης χώροι πράσινου και επιπλέον δημοτικές θέ-σεις στάθμευσης) για τον ∆ήμο από την λειτουργία τουγηπέδου και την απομείωση του Άλσους που συνεπά-γεται.

γ) Προάσπιση του δημόσιου δασικού χαρακτήρα τουΆλσους, εξαιρόντας το από το σύνολο του ρυθμιστικό.

Σε περίπτωση που δεν γίνει δεκτή η τροπολογία οΣΥΡΙΖΑ θα καταψηφίσει όλο το Ρυθμιστικό, συμπερι-λαμβανομένου του άρθρου 81.

1 Ο ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει την κάθετη διαφωνία του με τοσύνολο του νομοσχεδίου για το Ρυθμιστικό και θαδώσει την μάχη για την ακύρωση των άρθρων 18, 19και 82, υπερασπιζόμενος τον δασικό χαρακτήρα τουσυγκεκριμένου άλσους, όπως εξάλλου και κάθε δασι-κής έκτασης σε όλη τη χώρα.

Η ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ για το γήπεδο στη Νέα Φιλαδέλφεια

ΣΥΡΙΖΑ

Θερμό καλοκαίρι

1100 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του Γαβριήλ Σακελλαρίδη

Τέταρτο συναπτό καλοκαίρι κρίσηςστην ευρωζώνη και ακόμα και οιπιο αισιόδοξοι δυσκολεύονται να

δουν «φως στην άκρη του τούνελ». Ηκρίση ρευστότητας και αξιοπιστίας συ-νεχίζει να ταλανίζει τις χώρες της περι-φέρειας της ευρωζώνης, ενώ απελπι-στική είναι η κατάσταση σε σχέση με τηνύφεση και την ανεργία. Η τελευταία πα-ράμετρος ενισχύει ακόμη περισσότεροτην έλλειψη ρευστότητας και αξιοπι-στίας των τραπεζών και του ∆ημοσίουστις χώρες αυτές και έτσι κλείνει ο φαύ-λος κύκλος.

Οι «κασσάνδρες» επιβεβαιώθηκαν

Ακόμη, όμως, και στις χώρες τουΒορρά, τέσσερα χρόνια μετά, ο απολογι-σμός είναι αρνητικός. Η ανάπτυξη παρα-μένει αναιμική, τα χρηματοπιστωτικάσυστήματα εύθραυστα και η αυξανόμενηανεργία και η συρρίκνωση του κοινωνι-κού κράτους δημιουργούν κοινωνικήαστάθεια.

Από την πρώτη στιγμή είχε επισημαν-θεί έντονα από τους οικονομολόγους τηςΑριστεράς στη χώρα μας ότι ο τρόποςδιαχείρισης της κρίσης χρέους στην ευ-ρωζώνη αποτελούσε στην ουσία καιαιτία για την επιδείνωση αυτής της κρί-σης. Ότι δηλαδή, αντί να αντιμετωπί-ζονται τα πραγματικά αίτια της κρίσηςπου αποσταθεροποιεί όλη τη ζώνη τουευρώ, οι επιλογές των χωρών αλλά καιτων θεσμών της ευρωζώνης επιδεινώ-νουν συστηματικά την κατάληξη. Πολλοίήταν αυτοί που κατηγορούσαν τους αρι-στερούς ως «κασσάνδρες, που δεν μπο-ρούσαν να αντέξουν το γεγονός ότι η Ευ-ρώπη συντονισμένα απαντούσε στηνκρίση». Τα αποτελέσματα τέσσερα χρό-νια μετά επιβεβαιώνουν τις αναλύσειςτης Αριστεράς και θέτουν σοβαρά ερω-τήματα τόσο για τις πολιτικές προθέσειςτων διαχειριστών της κρίσης, όσο και γιατην επάρκεια της οικονομικής θεωρίαςπάνω στις οποία βάσισαν τις προβλέψειςτους.

Ξεχωριστής σημασίαςη κριτική του Ρεν

Πιο εντυπωσιακό όμως είναι το γεγο-νός, ότι ένας από τους βασικούς παίκτεςτης διαχείρισης της κρίσης χρέους τηςευρωζώνης, ο φινλανδός απερχόμενοςΕπίτροπός Οικονομικών Υποθέσεων,Όλι Ρεν εξαπολύει δριμεία κριτική, σεσυνέντευξή του στην Wall Street Journal,στον τρόπο με τον οποίο οι χώρες της ευ-ρωζώνης και ειδικά η Γερμανία και η

Γαλλία αντιμετώπισαν την κρίση. Μπορεί ο ίδιος να θέλει να αποποιηθεί

των ευθυνών του, όμως το γεγονός ότιένας από τους πιο υψηλόβαθμους αξιω-ματούχους της Ε.Ε. παραδέχεται ότι ηηγεσία της Γερμανίας –και δευτερευόν-τως τη Γαλλίας- αποφάσιζαν για το πώςθα γίνει η διαχείριση της κρίσης με βάσητα εθνικά τους συμφέροντα –ακόμα κι αναυτά αντιστρατεύονταν τα συμφέροντατων υπόλοιπων χωρών- αποκτά ξεχωρι-στή σημασία. Στην ουσία, ήταν αυτές οικαθυστερήσεις και οι αντιφάσεις στηνπολιτική της Γερμανίας που επιδείνωσαντην κατάσταση.

Για παράδειγμα, η δημιουργία του μό-νιμου Μηχανισμού Στήριξης και η πρω-τοβουλία Ντράγκι για τη δυνατότητα πα-

ροχής απεριόριστης ρευστότητας προςτις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλή-ματα (ΟΜΤ), το καλοκαίρι του 2012,ήταν μία κίνηση που μπορεί να διέσωσετην ύπαρξη του ευρώ, όμως ήρθε εξαιρε-τικά καθυστερημένα, με αποτέλεσμα νασυσσωρευτούν μέχρι τότε σημαντικάπροβλήματα. Όμως και πάλι, μπορεί οΡεν να παραδέχεται την καθυστέρηση,όμως αδυνατεί και αυτός να διεισδύσειβαθύτερα στα αίτια της σημερινής κρί-σης της ευρωζώνης. Η κρίση δεν μπορείνα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά,χωρίς την αναγνώριση ότι η πολιτική λι-τότητας γεννάει την ύφεση και επιδει-νώνει την κρίση ρευστότητας τόσο τωντραπεζών όσο και των δημόσιων οικονο-μικών. Ακόμα και νωρίτερα να γινόταν

αυτή η κίνηση από πλευράς Ντράγκι καιΕΚΤ, στην ουσία δεν θα αντιμετωπιζόταντο πρόβλημα. Θα μπορούσε μεν να είχεαποφευχθεί ο πανικός του καλοκαιριούτου 2012, όμως το βάρος των πολιτικώνλιτότητας, αργά ή γρήγορα θα οδηγούσεκαι πάλι στη σημερινή κατάσταση.

∆εν αγγίζει τον πυρήνατου προβλήματος

Όμως ο Ρεν, αφήνει να εννοηθεί καικάτι άλλο. Ότι η κρίση, ειδικά στην Ελ-λάδα, επιδεινώθηκε και από την ασαφήθέση της Γερμανίας σχετικά με το σθέ-νος με το οποίο θα υποστήριζε την πα-ραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη.Ήταν δηλαδή η ίδια η πολιτική της Γερ-μανίας –μέσω των δηλώσεων της πολιτι-κής ηγεσίας της- που προκαλούσε ανα-ταραχή στις αγορές, κρατούσε τα spreadsψηλά και αποστεθεροποιούσε το εγχώ-ριο τραπεζικό σύστημα μέσω της φυγήςκαταθέσεων. Βεβαίως κάποιος θα μπο-ρούσε να ανατρέξει στη στάση του ίδιουτου Ρεν, η οποία ήταν ταυτόσημη με τηςΜέρκελ και του Σόιμπλε. Πάντοτε επέ-συραν την απειλή της εξόδου της Ελλά-δας από το ευρώ όταν έβλεπαν «κίν-δυνο» κυβέρνησης της Αριστεράς ή ότανη υλοποίηση του μνημονίου δεν προχω-ρούσε. Οι δηλώσεις αυτές των ευρω-παίων αξιωματουχων –τις οποίες σήμερακατακρίνει ο Ρεν- χρησιμοποιήθηκαν ευ-ρέως ως μηχανισμός πειθαναγκασμούτης Ελλάδας για την εφαρμογή του προ-γράμματος, αλλά και για τη χειραγώγησητης ελληνικής κοινής γνώμης σε κρίσι-μες στιγμές.

Άλλωστε, και η στάση της κυβέρνησηςΣαμαρά δεν ήταν η ίδια το καλοκαίρι του2012 και ειδικά ανάμεσα στις δύο εκλο-γικές αναμετρήσεις. Η απειλή της εξό-δου από την ευρωζώνη, σε μία ενδεχό-μενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αποτέλεσε τοβασικό επικοινωνιακό όπλο για να κερ-δίσει η Ν∆ τότε τις εκλογές. Η ζημιά,όμως, στην ελληνική οικονομία απόαυτή την ανεύθυνη διασπορά φημώνήταν τεράστια, ειδικά για τη σταθερό-τητα του χρηματοπιστωτικού συστήμα-τος στην Ελλάδα.

Εν ολίγοις, μπορεί σήμερα ο απερχό-μενος κ. Ρεν να διατυπώνει ενστάσειςγια τη διαχείριση της κρίσης χρέους στηνευρωζώνη, όμως οι ευθύνες και του ιδίουπαραμένουν τεράστιες, ενώ ταυτόχροναη κριτική του δεν αγγίζει καν τον πυρήνατου προβλήματος. ∆ηλαδή την αλλαγήτης αρχιτεκτονικής της ευρωζώνης μεαλλαγή κατεύθυνσης από τη λιτότηταστην ανάπτυξη και τη διαγραφή χρέουςτων χωρών που αντιμετωπίσουν μη βιώ-σιμα δημοσιονομικά προβλήματα.

Χημικά - Σκουριές - Ακτές:Μαζί, τα σταματάμε τώρα!

Συγκέντρωση και συναυλία την Παρασκευή 11Ιουλίου, στις 8 μ.μ., στην πλατεία Συντάγματος

Τα κινήματα ενώνονται και σας καλούν να ενωθείτε μαζί τους και όλοι μαζί ναπούμε:

Όχι στην καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας στη Μεσόγειο. Γιατί θέτεισε κίνδυνο την υγειά μας, το ευαίσθητο περιβάλλον, αλιεία και τουρισμό. Οι χώρεςπου τα κατασκεύασαν έχουν ειδικές εγκαταστάσεις. Εκεί να καταστραφούν! Ανγίνει τώρα στην Μεσόγειο, στα ανοικτά της Ελλάδας, θα γίνεται πάντα εδώ.

Όχι στην καταστροφική εξόρυξη χρυσού στις Σκουριές της Χαλκιδικής. Γιατίαποψιλώνει ένα αρχέγονο δάσος και καταστρέφει πλήρως το νερό της περιοχής.Μέσω της τοξικής σκόνης θα καταστρέψει την υγεία, γεωργία, κτηνοτροφία, αλι-εία, μελισσοκομεία και τουρισμό της περιοχής.

Για να επιβληθεί στην τοπική κοινωνία έχουν ανασταλεί τα δημοκρατικά δι-καιώματα.

Όχι στο νομοσχέδιο για τον αιγιαλό. Γιατί ιδιωτικοποιεί τις ακτές μας. Εσύ πουθα κολυμπάς του χρόνου; Γιατί εμπορευματοποιεί τις παραλίες μας. Πόσο θα σουκοστίζει το μπάνιο του χρόνου; Γιατί καταστρέφει τις ακτές μας. Πού θα κολυμ-πάς όταν οι παραλίες γίνουν βίλες;

Θα ακολουθήσει συναυλία με τους: Μελίνα Κανά, Ελένη Τσαλιγοπούλου, ΝίκοΤουλιάτο, Παντελή Θαλασσινό, Νένα Βενετσάνου, Κώστα Λειβαδά και παραδο-σιακή μουσική.

Ενστάσειςγια τη διαχείριση της κρίσης

Ο Όλι Ρεν παραδέχεται ότι η ηγεσίατης Γερμανίας –και δευτερευόντως τηΓαλλίας– αποφάσιζαν για το πώς θαγίνει η διαχείριση της κρίσης με βάσητα εθνικά τους συμφέροντα.

“

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 1111∆ΙΕΘΝΗ

Ηεί δη ση τον Απρί λιο ό τι η Μπό -κο Χα ράμ α πή γα γε α πό τουςκοι τώ νες του σχο λείου τους

300 κο ρί τσια έ κα νε την ορ γά νω ση διε- θνώς γνω στή και α πο τέ λε σε έ να «ση -μείο κα μπή», για τί ά νοι ξε έ ναν με γά -λο διά λο γο στην Αφρι κή σχε τι κά με τημε τάλ λα ξη της συ γκε κρι μέ νης ορ γά -νω σης α πό το πι κό κί νη μα σε «διε θνήτρο μο κρά τη». Ακό μα, έ φε ρε στο προ- σκή νιο τα τε ρά στια πο λι τι κά και κοι- νω νι κά προ βλή μα τα και τις διαι ρέ σειςτης Νι γη ρίας και έ δω σε στους δυ τι -κούς την ευ και ρία να δια φη μί σουν ταθε τι κά της στρα τιω τι κο ποίη σης της α -φρι κα νι κής η πεί ρου.

Σα ρία, Τζι χά ντ και θρη σκευ τι κόςεξ τρε μι σμός

Σύμ φω να με το σύ νταγ μα της Νι γη -ρίας η σα ρία εί ναι μία α πό τις τρειςπη γές δι καίου της χώ ρας. Ο Βορ ράςτης Νι γη ρίας, ό που γεν νή θη κε και δραη Μπό κο Χα ρά μ, ε ξισ λα μί στη κε και ενμέ ρει ε ξα ρα βί στη κε τον 11ο αιώ να. Μεκυ ρίαρ χη τη σχο λή ισ λα μι κού νό μουΜα λί κι στο πέ ρα σμα των αιώ νων οι νι- γη ρια νοί νο μι κοί και σο φοί του ισ λάμκαι τα σχο λεία τους α πέ κτη σαν διε- θνές κύ ρος. Η σα ρία ή ταν ο νό μος πουε φαρ μο ζό ταν σε αυ τήν την πε ριο χήπριν την α ποι κιο κρα τία. Το 1999, δώ- δε κα πο λι τείες του Βορ ρά α πο φά σι -σαν να ε φαρ μό ζε ται η νο μο λο γία τηςσα ρία στο α στι κό και το ποι νι κό δί- καιο, ει σά γο ντας και τις πα ρα δο σια -κές ποι νές, ό πως α κρω τη ρια σμούς,μα στί γω μα κλπ. Η α πό φα ση δεν υ λο -ποιή θη κε πο τέ πλή ρως.

Η Μπό κο Χα ράμ εί ναι το «πα ρα -τσού κλι» της Jama’atu Ahlis SunnaLidda’awati Wal-Jihad – Συ νά θροι σητου Λα ού της Πα ρά δο σης για τον Προ- ση λυ τι σμό και τη Τζι χά ντ. Άρχι σε ναα κού γε ται το 2002 α πό τη βο ρειο α να -το λι κή Νι γη ρία, και κα θο δη γη τής τηςή ταν ο χα ρι σμα τι κός Μο χά με ντ Γιου -σούφ που εί χε στό χο να α πα λεί ψει ταδυ τι κά στοι χεία α πό την εκ παί δευ σηκαι την κοι νω νία και να ε πι βάλ λει τονισ λα μι κό νό μο, με μη βίαιο ό μως τρό -πο. Γύ ρω του δη μιουρ γή θη κε έ να κί-

νη μα νε ο λαίων αρ κε τά ι σχυ ρό και οΓιου σούφ το χρη σι μο ποίη σε, χω ρίς ε -πι τυ χία, ως μο χλό πο λι τι κής και ε κλο- γι κής πίε σης στην πο λι τεία του Μπόρ -νο για να α πο σπά σει υ πο σχέ σεις πλή- ρους ε φαρ μο γής της σα ρία.

Στα δια κά, κομ μά τια της Μπό κο Χα -ράμ άρ χι σαν να κα λούν σε «ισ λα μι κήε πα νά στα ση» και να ε πι τί θε νται σε κυ- βερ νη τι κούς και στρα τιω τι κούς στό- χους. Το 2009, οι συ γκρού σεις με τηνα στυ νο μία γε νι κεύ τη καν, η ά γρια κα- τα στο λή εί χε πολ λά θύ μα τα και κα τα -στρο φές. Ο Γιου σούφ συλ λαμ βά νε ταικαι πε θαί νει ή ε κτε λεί ται μέ σα σε κά- ποιο α στυ νο μι κό τμή μα και πολ λοίμα χη τές α να ζη τούν κα τα φύ γιο σε γει- το νι κές χώ ρες, ό πως ο Νί γη ρας, τοΜα λί και το Τσα ντ, αλ λά και στην Σο- μα λία και το Αφγα νι στάν. Κα τά κοι νήο μο λο γία, οι θη ριω δίες του κρά τουςεί χαν ως φυ σι κό α πο τέ λε σμα να α πο -κτή σει η ορ γά νω ση λαϊκή βά ση καιπολ λούς νέ ους μα χη τές α πό τα γύ ρωπάμ φτω χα και κα τε στραμ μέ να χω ριά.Ο Ιμπρα χίμ Κό λα, μέ λος του σο σια λι -στι κούς κόμ μα τος Νι γη ρίας, α να ρω -τιέ ται χα ρα κτη ρι στι κά: «Πώς να πεί- σεις έ ναν ει κο σά χρο νο ό τι το βι βλίοδεν εί ναι ‘χα ρά μ’ ό ταν το μό νο που ξέ -ρει εί ναι φτώ χεια, πεί να, α νερ γία, κα- τα στο λή, α δι κία και αι σχρή ε πί δει ξηπλού του α πό τους λί γους».

Όταν η ορ γά νω ση εμ φα νί στη κε λί -γο αρ γό τε ρα εί χε αλ λά ξει σύν θε ση καιεί χε σκλη ρύ νει στά ση, χτυ πώ ντας πλέ -ον κλη ρι κούς χρι στια νούς και μου- σουλ μά νους, μπα ρ, σχο λεία, εκ κλη -σίες, α γο ρές και χω ριά ο λό κλη ρα. Οιε πι θέ σεις συ νε χί ζο νται έως και σή με -ρα με δε κά δες νε κρούς, α πα χθέ ντεςκαι ε κτο πι σμέ νους κά θε μέ ρα.

Οι χρι στια νοί κα τα δί κα ζαν τη δρά σητης Μπό κο Χα ράμ μέ σω των θε σμι κώντους εκ προ σώ πων, α πο φεύ γο ντας ναπο λώ σουν το κλί μα, ό μως το 2013 τοMEND, το κί νη μα για την Ανε ξαρ τη σίατου ∆έλ τα του Νί γη ρα, α να κοι νώ νει ό -τι θα ξε κι νή σει ε πι θέ σεις σε τζα μιάκαι μου σουλ μά νους για να σώ σει τουςχρι στια νούς α πό τους ισ λα μι στές, α -πέ συ ρε ό μως την α πει λή με τά α πό πα- ρέμ βα ση ε πι φα νούς κλη ρι κού. Το κί- νη μα αυ τό που εμ φα νί στη κε στους α -

γώ νες ε νά ντια των πε τρε λαϊκών στηννο τιο α να το λι κή Νι γη ρία, λέ γε ται ό τιέ χει πλέ ον εν σω μα τώ σει και α κραίεςχρι στια νι στι κές ορ γα νώ σεις και έ χεια να λά βει την ευ θύ νη για του λά χι στονμία α πό τις πο λύ νε κρες βομ βι στι κέςε πι θέ σεις που έ γι ναν στην Αμπούτ ζατα τε λευ ταία χρό νια και που ό λοισπεύ δουν να α πο δώ σουν στην Μπό κοΧα ράμ.

Απο στα θε ρο ποίη ση και προ ε -δρι κές ε κλο γές

Ο τε λι κός στό χος της ορ γά νω σηςπλέ ον εί ναι να ι δρυ θεί ισ λα μι κό κρά- τος, αρ χι κά στην βο ρειο α να το λι κή Νι- γη ρία. Η C:\EPOXH\QXDFILES\6-7-2014\ζώ νη που α πο κα λεί ται Βορ ράςτης Νι γη ρίας και ό που πλειο νό τη τα εί -ναι οι Χά ου ζα, χω ρί ζε ται με σύ νο ραγλωσ σι κά και ε θνο τι κά α πό το Ίγκμ-πο λα ντ τη χώ ρα των Ίγκμπο στα νο τι-ο α να το λι κά και τους Γιο ρού μπα στανο τιο δυ τι κά. Ο Βορ ράς εί ναι σε έ κτα -ση και πλη θυ σμό δι πλά σιος α πό τιςάλ λες δυο πε ριο χές μα ζί. ∆εν έ χει πε- τρέ λαιο, εί ναι κυ ρίως βο σκοί και α -γρό τες, οι Χά ου ζα ό μως έ χουν μια πο -λύ ι σχυ ρή το πι κή ε λίτ με έ ντο νη συμ- με το χή στην πο λι τι κή σκη νή της χώ -ρας και υ ψη λό βαθ μα στε λέ χη στονστρα τό. Όταν α πο κα τα στά θη κε μά λι -στα η δη μο κρα τία το 1999 εί χε γί νει ησυμ φω νία ό τι την προ ε δρία θα α να -λάμ βα ναν ε ναλ λάξ ο Βο ράς και ο Νό -τος. Έτσι, ο ση με ρι νός πρό ε δρος,Τζό να θαν Γκούν τλα κ, με την α πό φα -σή του να διεκ δι κή σει τρί τη θη τείαστις ε κλο γές του 2015, ό χι μό νο δο κί -μα σε το σύ νταγ μα της χώ ρας αλ λά πα- ρα βία σε και τη συμ φω νία με τον Βορ -ρά.

Μέ χρι πριν α πό λί γες ε βδο μά δες ηε πα νε κλο γή του Γκούν τλα κ, που συ- νερ γά ζε ται κα λά με τους δυ τι κούς, τό -σο στρα τιω τι κά ό σο και ε πι χει ρη μα τι -κά, δεν έ δει χνε να α πει λεί ται. Όπωςπε ρι γρά φει ο Κό λα «Ήδη η κυ βέρ νη -ση του Γκούν τλακ έ χει πα ρα δώ σει τηθα λάσ σια ά μυ να της χώ ρας στα χέ ριατων δυ τι κών ι μπε ρια λι στών, με τη δι- καιο λο γία ό τι βο η θούν στον πό λε μο

κα τά της πει ρα τείας και της ρύ παν σηςπου προ κα λούν τα δε ξα με νό πλοια».Σύμ φω να μά λι στα με τις διά φο ρεςσυμ φω νίες, οι διε θνείς πε τρε λαϊκέςλαμ βά νουν το 60% των ε σό δων α πό τηθα λάσ σια ε ξό ρυ ξη πε τρε λαίου, α φή -νο ντας στο κρά τος της Νι γη ρίας με γα- λύ τε ρο με ρί διο α πό τις πιο ε πι σφα λείςκαι σχε δόν ε ξαν τλη μέ νες πλέ ον χερ- σαίες ε ξο ρύ ξεις. Συ νε πώς, η χα ο τι κήκα τά στα ση στην ο ποία έ χει βυ θι στεί οΒορ ράς και α πει λεί και την υ πό λοι πηχώ ρα ε λά χι στα τους α φο ρά. Επι πλέ ον,η α πα γω γή των κο ρι τσιών, έ δω σε τηνα φορ μή στις Η ΠΑ και τη Γαλ λία ναπα ρου σιά σουν ως «αν θρω πι στι κή ε -πέμ βα ση» τη δρά ση τους στη Νι γη ρίακαι στην ευ ρύ τε ρη πε ριο χή. Ενέ τα ξαντην Μπό κο Χα ράμ στον πό λε μο κα τάτης διε θνούς τρο μο κρα τίας, ζή τη σαντη συν δρο μή γει τό νων, κυ ρίως τουΚα με ρούν, στο έ δα φος του ο ποίουδρα η ορ γά νω ση και α πάλ λα ξαν τονΤζό να θαν α πό το πο λι τι κό κό στος τηςκα τα φα νούς α πο τυ χίας του να χει ρι -στεί την κα τά στα ση. Εν τω με τα ξύ, ταγε γο νό τα τρέ χουν και κα νείς πια δεντολ μά να ει κά ζει. Στο ε σω τε ρι κό τηςχώ ρας, η α να σφά λεια που γε νι κεύε ταιπρο κα λεί πολ λές α ντι δρά σεις στηνκοι νω νία και έ να νε ο εμ φα νι ζό με νοκόμ μα στον Βορ ρά δεί χνει να α πο κτάρεύ μα, πα ρό λο που η συ μπο λί τευ ση τοκα τη γο ρεί για συ νερ γα σία με τους τζι- χα ντι στές. Και ό σον α φο ρά τις διε- θνείς ε ξε λί ξεις θα εί ναι πο λύ εν δια φέ -ρον να δού με πώς αυ τό που συμ βαί νειστο Ιράκ θα ε πη ρεά σει τη ∆υ τι κήΑφρι κή, αν θα υ πάρ ξει κι νη τι κό τη ταστις τζι χα ντι στι κές ο μά δες στο Μα λί,τη Νι γη ρία ή τον Νί γη ρα, αν ε πη ρε α -στούν οι προ τε ραιό τη τες και η δρά σητους. Και α ντί στοι χα εάν οι ση με ρι νοίσύμ μα χοι του Γκούν τλακ ε νά ντια στηντρο μο κρα τία, στους ο ποίους σύμ φω -να με τη νι γη ρια νή κυ βέρ νη ση, ε κτόςα πό Η ΠΑ, ΕΕ, Γαλ λία και Με γά ληΒρε τα νία, συ γκα τα λέ γο νται και η Κί -να και το Ισραή λ, θα έ χουν τη διά θε σηκαι τα α πο θέ μα τα να συ νε χί σουν νατον στη ρί ζουν.

Λί να Σι πη τά νου

Μ. Σλεχτ: Οι Έλληνεςμπορούν να σώσουν την ΕυρώπηTο καλό αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑστις ευρωεκλογές κάνει ορατήτην ευκαιρία να δοθεί τέλος στη βάναυσηπολιτική. σελ. 15

Στ. Τομπάζος:Η κυπριακή οικονομία σε αδιέξοδοΟι μνημονιακές πολιτικές φαίνεταινα έχουν στην Κύπρο όμοια αποτελέσματαμε αυτά της Ελλάδας, αν όχιχειρότερα. σελ. 13ΚΟΣΜΟΥ

Ο γύρος τού

ΝΙΓΗΡΙΑ- ΜΠΟΚΟ ΧΑΡΑΜ

Ο Βορράςέχει βυθιστεί στο χάος “Στο εσωτερικό της

χώρας, η ανασφάλειαπου γενικεύεταιπροκαλεί πολλέςαντιδράσεις στηνκοινωνία και ένανεοεμφανιζόμενοκόμμα στον Βορράδείχνει να αποκτάρεύμα, παρόλο που ησυμπολίτευση τοκατηγορεί γιασυνεργασία με τουςτζιχαντιστές.

1122 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Οι φίλοι της λένε ότι πήρε μαζί της μόνο μιαμικρή βαλίτσα και ένα σακίδιο γεμάτο βιβλία. Έτσι,την 14η Ιουνίου η ιρανή κινηματογραφίστρια Μα-χνάζ Μοχαμαντί μπήκε στη φυλακή του Εβίν, στηνΤεχεράνη, στον τομέα 209, αυτόν που βρίσκεται υπότον έλεγχο των φρουρών της επανάστασης, κατα-δικασμένη σε πέντε χρόνια φυλάκισης για προπα-γάνδα κατά του καθεστώτος. «Αγόρασα βιβλία φι-λοσοφίας και ένα δοκίμιο που εξηγεί πώς να ελέγ-χεις την οργή σου. Από τότε που είναι στην εξουσίαο Αχμαντινετζάντ νιώθω να πνίγομαι» έγραψε τηνπροηγούμενη μέρα στο Skype η σκηνοθέτιδα. Η Μα-χνάζ Μοχαμαντί κατηγορείται από το ιρανικό καθε-στώς και για κατασκοπεία μέσω μιας συνεργασίαςτης με το BBC (το οποίο υποτίθεται ότι ήταν ο πα-ραγωγός των ντοκιμαντέρ της) που εκείνη δεν πα-

ραδέχτηκε ποτέ. «Ο μόνος λόγος για την καταδίκημου είναι ο αγώνας μου για τα δικαιώματα των γυ-ναικών. ∆εν θα τον απαρνηθώ ποτέ μέχρι να μας τααναγνωρίσουν. Εκτός από γυναίκα είμαι και σκηνο-θέτιδα, κι αυτός ο συνδυασμός στο Ιράν είναι αρκε-τός για να δικαιολογήσει οποιαδήποτε κατηγορία».

Βραβευμένη με διεθνές βραβείο για την ταινίατης Γυναίκες χωρίς σκιά, η Μαχνάζ Μοχαμαντί είναιεδώ και αρκετά χρόνια στο στόχαστρο των αρχώντης Τεχεράνης. Στο παρελθόν είχε δικαστεί επειδήσυμμετείχε στην ταινία της Ρακσάν Μπανί- ΕτεμάντΕίμαστε το ήμισυ του πληθυσμού, με θέμα τις δια-μαρτυρίες ενάντια στα αποτελέσματα των προεδρι-κών εκλογών του 2009.

Τ. Τ.

ΙΡΑΝΜαχνάζ Μοχαμαντί,η ενοχλητική γυναικεία παρουσίαΣτη φυλακή η σκηνοθέτιδα και αγωνίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών

Της Ροσάνα Ροσάντα

Ηαρνητική μου κρίση για το απο-τέλεσμα των ευρωεκλογώνπροκάλεσε μια σειρά από ευγε-

νικές αντιρρήσεις που με αναγκάζουννα σκεφτώ και να διευκρινίσω. Φά-νηκε ιδιαίτερα άδικη η κριτική μου γιατη διαχείριση του ψηφοδελτίου Τσί-πρα, που κινητοποίησε πολλές δυνά-μεις που είχαν παραλύσει από καιρό ήκαι καινούριες, μέχρι να φθάσει στοσημείο να υπερβεί το όριο εισόδου του4%, έστω και μέσα στη σιωπή πουείχαν επιβάλλει όλα τα μέσα επικοινω-νίας.

Παρόλα αυτά επιμένω σε μια λιγό-τερο σκληρή κριτική. Ο πρώτος στό-χος που είχε θέσει το ψηφοδέλτιο ήταννα επιτελέσει ένα ρόλο στην εκλογήτου προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτρο-πής. Γι’ αυτό χρειαζόταν μια πολύ πιοευρεία πολιτική επιτυχία, συγκεντρω-μένη από διάφορες χώρες, μια δουλειάπου δεν άρχισε καν. Έξω από την Ελ-λάδα και την Ιταλία οι δυνάμεις της ρι-ζοσπαστικής αριστεράς εξακολούθη-σαν να εμφανίζονται η καθεμιά με τοδικό της τίτλο, δεσμεύοντας απλά τουςψηφοφόρους τους να βοηθήσουν στηνψήφιση του Αλέξη Τσίπρα ως προ-έδρου, όταν θα έρθει εκείνη η στιγμή.Επιπλέον, η πρόβλεψη μια ισοπαλίαςμεταξύ Γιούνκερ και Σουλτς εξανεμί-στηκε λόγω της προέλασης των δυνά-μεων της κεντροδεξιάς και της ακρο-δεξιάς σε ολόκληρο το κοινοβούλιο,και βρισκόμαστε ήδη σε μια διαφορε-τική ερμηνεία των συνθηκών επειδή ηΕυρωβουλή θέλει να είναι όχι μόνο οψηφοφόρος (με ειδική πλειοψηφία),αλλά ο οργανισμός που προτείνει τουςεκλόγιμους, ενώ η Γερμανία απαιτεί ναείναι αυτό το Συμβούλιο των ευρωπαϊ-κών κρατών.

Ο πολιτικός χώρος ακυρώθηκε

Σ’ αυτό στηρίζεται η πεποίθησή μου,που δημιουργήθηκε μετά τις εκλογέςστις οποίες πήραμε μέρος ως Μανιφέ-στο το 1972, χωρίς να επιτύχουμεκαμία έδρα και σκορπίζοντας σχεδόνεξακόσιες χιλιάδες ψήφους: είναι χρή-σιμο να συμμετέχεις στις εκλογές σεένα αντιπροσωπευτικό σύστημα μόνο

αφού έχεις υπολογίσει καλά το συσχε-τισμό δυνάμεων στο πεδίο της μάχης.Η αριστερά εκκινούσε από την προ-ϋπόθεση ότι τον υποψήφιο της κεν-τροδεξιάς, τον Γιούνκερ, θα τον ξεπερ-νούσε ο σοσιαλιστής, όμως ο Σουλτςνικήθηκε από τη μετατόπιση της Ευ-ρωβουλής προς τα δεξιά. Ο πολιτικόςχώρος για την υποψηφιότητα του Τσί-πρα ως προέδρου της Ευρωπαϊκής Επι-τροπής κατ’ αυτόν τον τρόπο ακυρώ-θηκε. Στο ιταλικό πεδίο, ο δεύτεροςστόχος που έθετε το ψηφοδέλτιο Τσί-πρα ήταν να χρησιμοποιήσει την προ-εκλογική εκστρατεία ως ένα εργοτάξιογια να ανασυστήσει γύρω από ένανδικό μας ΣΥΡΙΖΑ μια ενοποίηση τωνκομματιών της ριζοσπαστικής αριστε-ράς. Αυτός ο δεύτερος στόχος θα προ-ϋπέθετε μια υπεύθυνη αλλά ανοιχτήσυζήτηση των κυριότερων σημείων συ-ναίνεσης και ασυμφωνίας στο αρχιπέ-λαγος που βρίσκεται στα αριστερά του∆ημοκρατικού Κόμματος, όμως αυτόδεν επιχειρήθηκε καν, γιατί οποιαδή-ποτε συζήτηση θεωρήθηκε επικίνδυνηγια τη συλλογή ψήφων. Γι’ αυτό, ότανέληξαν οι εκλογές το ιταλικό πλαίσιοέμεινε ίδιο με το προηγούμενο.

Επιπλέον, εμποδίστηκε από το διά-χυτο κλίμα των οπαδών του Γκρίλο,σύμφωνα με το οποίο το ψηφοδέλτιοΤσίπρα έπρεπε να είναι ανέγγιχτο απόοποιοδήποτε κατάλοιπο της παλιάςπολιτικής, συμπεριλαμβανομένων τωνπάμπολλων δημοτικών συμβούλων,ακόμη και των πολύ μικρών δήμων. Τοαποτέλεσμα ήταν να χαθεί μια μεγάληδεξαμενή εμπειριών, που ήταν δύ-

σκολο να την κατηγορήσει κανείς ότισχημάτιζε την περίφημη «προνομιακήκαι αποχωρισμένη από τον κόσμο πο-λιτική τάξη». Ας αφήσουμε στην άκρηκαι τον προσανατολισμό των πιο γνω-στών στελεχών να αποφύγουν ρητά μιαεκλογή για την οποία ζητούσαν να ψη-φιστούν, μια επιλογή που οφειλότανστην ευσυνειδησία τού να νικήσουνκάθε υποψία ότι αγωνίστηκαν για τονεαυτό τους –αλλάζοντας όμως γνώμημετά τις εκλογές- δίνοντας στον ψη-φοφόρο την πολλοστή απόδειξη ότιδεν μετράνε καθόλου.

Καμία επίδραση στις ευρωπαϊκέςισορροπίες

Στις προσεχείς «ευρείες συναινέ-σεις» στο κοινοβούλιο των Βρυξελλώνθα αντιταχθούν και οι ευρωπαίοι Πρά-σινοι, δεν διαφαίνονται όμως ακόμηπροσπάθειες σύγκλισης μεταξύ αυτώνκαι της αριστεράς.

Εξακολουθώ να αρνούμαι να θεω-ρήσω τον Ματέο Ρέντσι υποψήφιο τηςαριστεράς. Η αριστερά δεν μετριέταιπαρά στα περιεχόμενα και στη μέθοδο.∆εν έχει καμία σχέση με την αριστερά ηπρόθεση του νεαρού γραμματέα του∆Κ να κάνει κουμάντο μόνος του μαζίμε τους έμπιστούς του, ούτε η αξία τωνπροτάσεών του, πάντα εν είδει τελεσι-γράφων. Το ίδιο ισχύει και για τηνπρόθεσή του να έχει στα γρήγορα ένανεκλογικό νόμο, αφού δυσκολεύεται ναπεράσει τον εκλογικό νόμο Italicum,έχοντας υπόψη και τις υποδείξεις του

Συνταγματικού ∆ικαστηρίου. Το ίδιοισχύει και για τις μεταρρυθμίσεις τηςαγοράς εργασίας που χαρακτηρίζονταιως Jobs Act, οι οποίες διαλύουν εξαρ-χής τη σύμβαση αορίστου χρόνου μέσασε μια θάλασσα επισφάλειας, πράγμαπου μπορεί να επαναληφθεί πολλέςφορές. Το ίδιο ισχύει και για την πρό-θεσή του να περάσει τον σχηματισμότης Γερουσίας από την αιρετότηταστον διορισμό εκ μέρους των περιφε-ρειακών πλειοψηφιών. «Όλα αμέσως»διατείνεται ο Ρέντσι, «ευθύνομαι εγώπροσωπικά», αλλά δεν είναι τυχαίο τογεγονός ότι αυτό που προτείνει δενυλοποιείται μέσα στους προβλεπόμε-νους χρόνους, διότι συνεπάγεται στηνουσία τροποποιήσεις του πνεύματοςκαι του γράμματος του Συντάγματος. Ησύγχυση δεν είναι λίγη και θα καταλή-ξει να ενισχύσει τη δυσπιστία προς τηνπολιτική, όχι λιγότερο από το περίεργοεπιχείρημα «δεν συμφωνώ με τον Ρέν-τσι αλλά ας ελπίσουμε ότι δεν θα απο-τύχει στους στόχους του, γιατί δενυπάρχει εναλλακτική λύση».

Έτσι, ο «θρίαμβος» που διακηρύσ-σουν οι δυνάμεις που αυτοαποκαλούν-ται «αριστερές» δεν έχει καμία επί-δραση στις ευρωπαϊκές ισορροπίες, ήμάλλον ενίσχυσε την κυρίαρχη θέσητης Γερμανίας και του ΝΑΤΟ, αφήνον-τας άλυτα όλα τα προβλήματα σχετικάμε την Ευρώπη που θα έπρεπε να απο-κτήσουμε: Στη σημερινή κατάστασηδεν φαίνεται με ποιον τρόπο θα ανα-στρέψουμε την επιλογή της λιτότητας,που κάνει τους λαούς του ευρωπαϊκούΝότου να υποφέρουν -και όχι μόνο αυ-τούς. Οι μόνες φωνές που σε έναβαθμό αντιτίθενται σ’ αυτήν την κατά-σταση είναι, ακριβώς, η φωνή ενόςισχυρού ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, αλλάμεμονωμένου, και η φωνή του κυβερ-νήτη της ΕΚΤ, Ντράγκι, από την οποίαδεν λείπει η αμφισημία.

Ας μη μιλήσουμε και για τις ανεύθυ-νες ψυχροπολεμικές νοσταλγίες, υπόαμερικανική, γερμανική και πολωνικήδιεύθυνση, που αναδύθηκαν από τοκομβικό ζήτημα της Ουκρανίας, ακρι-βώς τις μέρες που γιορταζόταν η από-βαση στη Νορμανδία.

Μετάφραση: Τόνια Τσίτσοβιτς www.sbilanciamoci.info, n.337/2014

Όλες οι σκιέςτης ευρωπαϊκής ψήφου

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 1133∆ΙΕΘΝΗ

Του Σταύρου Τομπάζου*

Σε αντίθεση με τη ρόδινη εικόνατης κυπριακής οικονομίας, που ηκυβέρνηση και οι καθεστωτικοί οι-κονομολόγοι θέλουν να παρουσιά-σουν, οι μνημονιακές πολιτικές φαί-νεται να έχουν στην Κύπρο όμοιααποτελέσματα με αυτά της Ελλά-δας, αν όχι χειρότερα. Η καλλιέρ-γεια της ψευδαίσθησης περί επιτυ-χίας των πολιτικών λιτότηταςεδράζεται ουσιαστικά σε δύο δεδο-μένα: Η ύφεση το 2013 περιορί-στηκε στο 6%, ήταν δηλαδή μικρό-τερη από τις προβλέψεις της Ευρω-παϊκής Επιτροπής, ενώ το πρωτογε-νές έλλειμμα περιορίστηκε στο 2%έναντι του 3% το 2012. Ωστόσο,ακόμη και αυτές οι «θετικές» εξελί-ξεις, αν τις εξετάσει κανείς προσε-κτικά, δείχνουν μάλλον το αδιέξοδοτων πολιτικών λιτότητας παρά οτι-δήποτε άλλο.

Καταρχάς η ύφεση θα συνεχίσεικαι το 2014 και θα είναι σύμ-φωνα με τις προβλέψεις γύρω

στο 5%. Αντί να έχουμε μια ετήσια με-γάλη μείωση του ΑΕΠ συγκεντρωμένηστο χρόνο, όλα δείχνουν ότι θα έχουμεμια παρατεταμένη μείωση. Το 2015,πάντα σύμφωνα με τα δεδομένα τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής (διαθέσιμαδιαδικτυακά στη βάση δεδομένωνAMECO), ο όγκος του κυπριακού ΑΕΠθα είναι μικρότερος από αυτόν του2005. Παράλληλα, ο όγκος του παγίουκεφαλαίου υποχωρεί σταθερά από το2011.

Όσον αφορά τις δημοσιονομικές επι-δόσεις τα πράγματα είναι ακόμη χειρό-τερα. Με λογική μπακάλη, η κυπριακήκυβέρνηση περικόπτει δαπάνες καιμειώνει το πρωταρχικό έλλειμμα.Ωστόσο, το δημοσιονομικό έλλειμμαδεν φαίνεται να υποχωρεί, λόγω τηςαύξησης του δημόσιου χρέους ως πο-σοστού του ΑΕΠ και των τόκων που τοκράτος καλείται να πληρώσει για να τοεξυπηρετήσει. Το 2015, το δημοσιονο-μικό έλλειμμα θα φθάσει το επίπεδοτου 2012, 6%, και θα είναι πιο ψηλόαπό το 2013 και 2014, παρά τη σταθε-ροποίηση του πρωτογενούς ελλείμμα-τος γύρω στο 2% από το 2013. Το δη-μόσιο χρέος θα φθάσει, έτσι, το 125%το 2015, από 70% στις αρχές της δε-καετίας του 2010.

Μείωση παραγωγικότηταςτης εργασίας

Βέβαια, η ύφεση και η απο-επένδυσηπαγίου κεφαλαίου συνοδεύεται καιαπό μείωση της παραγωγικότητας τηςεργασίας, ραγδαία αύξηση της ανερ-γίας και μείωση του μεριδίου του μι-σθού στο ΑΕΠ. Η Κύπρος μπήκε στηνΕ.Ε. με ένα ποσοστό ανεργίας κάτωαπό το 5%, δηλαδή με ένα ποσοστόκοντά στην «πλήρη απασχόληση». Το2014 υπολογίζεται ότι θα πλησιάσει το20%. Ωστόσο, η δραστική μείωση τωνμισθών είναι δυνατό να λειτουργήσειμετά το 2014 ανασταλτικά ως προς τοποσοστό ανεργίας: Το μερίδιο του μι-σθού στο ΑΕΠ (διορθωμένου ως προςτην επίδραση των αυτο-εργοδοτουμέ-νων) υπολογίζεται ότι θα μειωθεί κάτωαπό το 50% το 2015 από 55% στις

αρχές της δεκαετίας. Η ύφεση της πραγματικής οικονο-

μίας, η απο-επένδυση και η ανεργίαδεν επιτρέπουν τον έλεγχο της τραπε-ζικής κρίσης, στην οποία αντανακλά-ται η παταγώδης αποτυχία των πολιτι-κών λιτότητας.

Οι καταθέσεις στο κυπριακό τραπε-ζικό σύστημα (περιλαμβανομένων καιτων συνεργατικών ιδρυμάτων) συνέχι-σαν να μειώνονται μέσα στο 2013,παρά τα αυστηρά περιοριστικά μέτραστην εκροή καταθέσεων: από το τέλος∆εκεμβρίου του 2012 στο τέλος ∆εκέμ-βριο του 2013 μειώθηκαν κατά 22,3%,μείωση στην οποία βέβαια περιλαμβά-νεται και το bail-in (τα δεδομένα για τοτραπεζικό σύστημα είναι διαδικτυακάδιαθέσιμα στην ιστοσελίδα της Κεντρι-κής Τράπεζας της Κύπρου).

Όμως, το πιο σημαντικό πρόβλημαείναι η μεγάλη αύξηση των μη εξυπη-ρετούμενων δανείων (με το νέο ορισμό:90 μέρες μη εξυπηρέτησης του δα-νείου), παρά το γεγονός ότι ένας ση-μαντικός αριθμός δανείων αναδιαρ-θρώθηκαν και κατατάχθηκαν έτσι στηνκατηγορία των εξυπηρετούμενων δα-νείων. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνειαπλησίασαν το Ιανουάριο του 2014 το44% (από 30,7% τον Ιούνιο του 2013)των συνολικών δανείων και το 60%των καταθέσεων.

Μη εξυπηρετούμενα δάνεια

Η πραγματική διάστασητου τραπεζικού προβλήμα-τος στην Κύπρο φαίνεταιαν εξετάσει κανείς το πο-σοστό των μη εξυπηρετού-μενων δανείων σε σχέση μετο ΑΕΠ. Το τελευταίοέφθασε τον Ιανουάριο του2014 στο 171,7% του ΑΕΠτου 2013. Ένα τέτοιο πο-σοστό θα ήταν μαθηματικάαδύνατο σε πολλές ευρω-παϊκές χώρες δεδομένουότι ο μέσος όρος του ποσο-στού του ιδιωτικού χρέουςστο ΑΕΠ στην Ε.Ε. είναι140% ενώ στην Κύπροπέραν του διπλάσιου. Σεπολλές ευρωπαϊκές χώρες,αν όλα τα ιδιωτικά δάνειαήταν μη εξυπηρετούμενα,το ποσοστό τους στο ΑΕΠδεν θα έφθανε το 171,7%.

Η ύφεση της πραγματι-

κής οικονομίας δεν επιτρέπει τονέλεγχο της τραπεζικής κρίσης, ενώ ητραπεζική κρίση στερεί την πραγμα-τική οικονομία από την αναγκαία ρευ-στότητα για να λειτουργήσει. Πρόκει-ται για ένα πραγματικό φαύλο κύκλοπου για ακόμη μια φορά διαψεύδει τιςτροϊκανές προσδοκίες.

Ακόμη και με την τροϊκανή λογική ημείωση των δημοσιονομικών δαπανών(εις βάρος των πιο ευάλωτων ομάδωντου πληθυσμού, της παιδείας και τηςυγείας) και οι διαδοχικές μειώσεις τωνμισθών θα είχαν κάποιο οικονομικόνόημα αν και εφόσον οδηγούσαν σεμειώσεις των τιμών των προϊόντων καιαύξηση της ανταγωνιστικότητας τηςοικονομίας. Ωστόσο, παρά το γεγονόςότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις κλεί-νουν η μια μετά την άλλη στην Κύπρο,παρά το γεγονός ότι οι άλλοτε εμπορι-κές λεωφόροι που έσφυζαν από ζωήπαρουσιάζουν σήμερα εικόνα βιβλικήςκαταστροφής, το ποσοστό κέρδουςστην Κύπρο παραμένει (παραδόξως εκπρώτης όψεως) εντυπωσιακά σταθερό.Γιατί; ∆ιότι η μείωση των μισθών, αντίνα οδηγεί σε αύξηση της ανταγωνιστι-κότητας της κυπριακής οικονομίας,οδηγεί σε αύξηση του λόγου κέρδος/μι-σθός. Αυτός ο λόγος (0,65) το 2013 βρί-σκεται στο ψηλότερο του σημείο απότουλάχιστον το 1995, ενώ αναμένεταιότι θα ξεπεράσει το 0,7 το 2014 και το2015. Από το 2011 που ήταν 0,55 αυξά-νεται σταθερά με ταχύτατο ρυθμό. Με

πιο απλά λόγια, οι θυσίες του κυπρια-κού λάου γίνονται στο βωμό του κέρ-δους και όχι στο βωμό της ανταγωνι-στικότητας της κυπριακής οικονομίας.

∆εδομένου ότι τα μη εξυπηρετούμεναδάνεια συνεχίζουν να αυξάνονται στα-θερά τους τελευταίους μήνες, ενώ ηκυβέρνηση κάνει το παν για να προ-στατεύσει γύρω στους 25 μεγιστάνεςτης κυπριακής οικονομίας με τραπε-ζικά χρέη πέραν του 1/3 του κυπριακούΑΕΠ που αρνούνται να εξυπηρετήσουντο σύνολο των χρεών τους, δεν είναιδυνατό να αποκλείσει κανείς ότι τα χει-ρότερα έπονται στην κυπριακή οικονο-μία.

* Επίκουρος καθηγητής στο ΤμήμαΠολιτικών και Κοινωνικών Επιστη-μών του Πανεπιστημίου Κύπρου.Έχει τέσσερα βιβλία και δεκάδεςάρθρα που αφορούν στην ιστορία,στην πολιτική και στην οικονομίατης Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η κυπριακή οικονομίασε αδιέξοδο

Η ύφεση της πραγματι-κής οικονομίας δεν επι-τρέπει τον έλεγχο τηςτραπεζικής κρίσης, ενώη τραπεζική κρίση στε-ρεί την πραγματική οι-κονομία από την ανα-γκαία ρευστότητα για ναλειτουργήσει. Πρόκειταιγια ένα πραγματικόφαύλο κύκλο που γιαακόμη μια φορά διαψεύ-δει τις τροϊκανές προσ-δοκίες.

“

1144 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014∆ΙΕΘΝΗ

Στη Βουλγαρία όπου, παράτην εκτεταμένη διαφθορά,οι κινητοποιήσεις και ηψήφος των πολιτώνδιατηρούν τη δύναμη ναανατρέπουν κυβερνήσεις,η χώρα οδηγείται σεεκλογές για δεύτερη φοράμέσα σε δύο χρόνια.

“www.facebook.com/OCLPHK?fref=ts

Μα ζι κέςσυλ λή ψειςστο Χον γκ Κον γκ

Πε ρισ σό τε ρες α πό 500συλ λή ψεις α κτι βι στών

της πρω το βου λίας «ΟccupyCentral with Love and Peace» έ -κα νε την Τε τάρ τη η α στυ νο μίατου Χον γκ Κον γκ. Οι α κτι βι στέςέ κα ναν ει ρη νι κή κα θι στι κή δια -μαρ τυ ρία ζη τώ ντας πλή ρη αυ -το νο μία και δη μο κρα τι κές αλ -λα γές χω ρίς την ε πιρ ροή τηςΚί νας, μια η μέ ρα με τά την τε -ρά στια δια δή λω ση των500.000 αν θρώ πων που γί νε ταικά θε χρό νο την 1η Ιου λίου καιη ο ποία ξε κί νη σε το 1997, ό τανμε τα βι βά στη κε η κυ ριαρ χίατου Χον γκ Κον γκ α πό το Ηνω -μέ νο Βα σί λειο στην Κί να.

www.notredamedeslan-des2014.org

Κά τω τα χέ ριαα πό την ZAD

Με τις με γά λες κι νη το -ποιή σεις που ξε κί νη σαν

χτες και ο λο κλη ρώ νο νται σή -με ρα, συ νε χί ζε ται έ νας α πότους πιο εμ βλη μα τι κούς α γώ -νες που ε ξε λίσ σε ται τα τε λευ -ταία χρό νια στην Γαλ λία. Πα ράτην ά γρια κα τα στο λή που έ χειπρο η γη θεί, χι λιά δες α κτι βι -στές με ποι κί λες δρά σεις προ -σπα θούν να μπλο κά ρουν τηνκα τα σκευή του νέ ου α ε ρο δρο -μίου που προ σπα θεί να φτιά ξειη γαλ λι κή κυ βέρ νη ση στην ZAD,την με γα λύ τε ρη αυ το δια χει ρι -ζό με νη πε ριο χή της Ευ ρώ πηςπου α πό το 1972 δια φεύ γει α πότον έ λεγ χο του γαλ λι κού κρά -τους.

www.twitter.com/TOKYO_DEMOCRACY

Ενά ντιαστη στρα τιω τι κήμε ταρ ρύθ μι ση

Πε ρισ σό τε ροι α πό 40.000άν θρω ποι δια δή λω σαν

την ∆ευ τέ ρα έ ξω α πό το σπί τιτου ιά πω να πρω θυ πουρ γούΣίν ζο Άμπε ε νά ντια στη στρα -τιω τι κή με ταρ ρύθ μι ση, που τε -λι κά ψη φί στη κε την Τρί τη α πότον κυ βερ νη τι κό συ να σπι σμό.Το νέο στρα τιω τι κό δόγ μα βα -σί ζε ται σε μια αμ φι λε γό με νηερ μη νεία του συ ντάγ μα τος καιε πι τρέ πει στον ια πω νι κό στρα -τό να πο λε μά στο ε ξω τε ρι κόγια την υ πε ρά σπι ση των συμ -μά χων της χώ ρας, αλ λά ζο νταςτην πο λι τι κή που α κο λού θη σε ηΙα πω νία με τά τον δεύ τε ρο πα -γκό σμιο πό λε μο, η ο ποία ε πέ -τρε πε τη χρή ση βίας μό νο γιααυ τοά μυ να.

∆η μή τρης Γκι βί σηςgivisisdim@yahoo.gr

στα

δίκτ

υα τ

ου κ

όσµο

υ

Οργανωμένη απόπειρα αποσταθε-ροποίησης του οικονομικού συ-στήματος της χώρας χαρακτή-

ρισε η απερχόμενη κυβέρνηση τηςΒουλγαρίας, τη διασπορά ψευδών πλη-ροφοριών περί κατάρρευσης των τρα-πεζών, που οδήγησαν σε μαζικές ανα-λήψεις χρημάτων, τις τελευταίες μέρεςτου Ιουνίου. Ο πρόεδρος Ρόσεν Πλεβ-νέλιεφ διαβεβαίωσε ότι θα ληφθούνόλα τα απαραίτητα μέτρα για την εγ-γύηση των καταθέσεων και την σταθε-ρότητα των τραπεζών -τις οποίες το∆ΝΤ έχει χαρακτηρίσει «υγιείς» διευ-κρινίζοντας ότι: «∆εν υπάρχει τραπε-ζική κρίση, υπάρχει κρίση εμπιστοσύ-νης και εγκληματική επίθεση».

Αλλαγή συσχετισμού δυνάμεων

Η ευθύνη για τον πανικό αποδίδεταισε διαδικτυακά μηνύματα, για τα οποίατέσσερα άτομα συνελήφθησαν, και σεκύκλους του μεγιστάνα των ΜΜΕ Ντε-λιάμ Πεέβσκι, ο οποίος έχει προκαλέ-σει και στο παρελθόν την αγανάκτησητων πολιτών (βλ. Εποχή, 23.6.2013). Ηβουλγαρική Κεντρική Τράπεζα πρό-τεινε την ποινικοποίηση της παραπλά-νησης και της παραπληροφόρησης γιαχρηματοπιστωτικά ιδρύματα, η Ευρω-παϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη ∆ευτέραπροληπτική διοχέτευση κρατικών κε-φαλαίων και η κατάσταση άρχισε ναεξομαλύνεται.

Στην εσπευσμένη συνεδρίαση με οι-κονομικούς και κυβερνητικούς αξιωμα-τούχους την περασμένη Κυριακή, οβούλγαρος πρόεδρος ανακοίνωσε επί-σης επισήμως τις -δεύτερες στην διάρ-κεια της θητείας του- πρόωρες εκλογέςστις 5.10.14, τη διάλυση του Κοινοβου-λίου στις 6.8.14 και το διορισμό υπηρε-σιακής κυβέρνησης.

Στη Βουλγαρία όπου, παρά την εκτε-ταμένη διαφθορά, οι κινητοποιήσειςκαι η ψήφος των πολιτών διατηρούν τηδύναμη να ανατρέπουν κυβερνήσεις, ηχώρα οδηγείται σε εκλογές για δεύτερη

φορά μέσα σε δύο χρόνια. Η κυβέρνησητων, επίσης πρόωρων, εκλογών τουΜαΐου 2013, ήρθε αντιμέτωπη με αντι-δράσεις και κινητοποιήσεις.

Οι βούλγαροι, με την ψήφο τους στιςευρωεκλογές άλλαξαν τους συσχετι-σμούς δυνάμεων. Το σοσιαλιστικόGERB (προς το οποίο είχε εκφράσει τηνυποστήριξή του ο επίτιμος πρόεδροςτου Die Linke, Χανς Μόντρο) αποδυνα-μώθηκε με 18,94%, ενώ το Κόμμα τηςΤουρκικής Μειονότητας, το οποίο είχεστηρίξει με ψήφο εμπιστοσύνης την κυ-βέρνηση, αύξησε κατά έξι μονάδες ταποσοστά του, έλαβε 17,26% και ζήτησεπρόωρες εκλογές. Το κεντροδεξιό BSPτου πρώην πρωθυπουργού ΜπόικοΜπορίσοφ πήρε 30,4%. Άλλα ήθη καιέθιμα στη γειτονική χώρα.

Κυρώσεις για τον αγωγό

Πολιτικό θέμα αποτελούν και οι εξε-λίξεις που αφορούν στον αγωγό SouthStream. Πρόκειται για ένα έργο εθνικήςσημασίας για την Βουλγαρία, όχι όμωςκαι για την ΕΕ, ούτε βεβαίως για τιςΗΠΑ, παρότι -ή ακριβώς επειδή- ο αγω-γός θα παρακάμπτει την Ουκρανία καιμέσω της Μαύρης Θάλασσας, θα μετα-φέρει φυσικό αέριο κατευθείαν σεΒουλγαρία, Σερβία, Ουγγαρία, Σλοβε-νία, Αυστρία και Ιταλία.

Όπως επισημαίνει στο πρακτορείοNovinite η καθηγήτρια και ειδική σε θέ-ματα ∆ιεθνών Σχέσεων και ΕνεργειακήςΓεωοικονομίας, Νίνα Ντιουλγκέροβα,οι μη αιτιολογημένες εντολές της Ευ-ρωπαϊκής Επιτροπής για παύση της κα-τασκευής του αγωγού, οι ποινικές διώ-ξεις εναντίον της χώρας και το πάγωματης οικονομικής βοήθειας που ακολού-θησαν, συνδέονται άμεσα με τις κυρώ-σεις εναντίον της Ρωσίας και παράλ-ληλα, με το καθεστώς μόνιμης εμπλο-κής των ΗΠΑ στην ΕΕ και στον τομέατης ενέργειας, σε συνδυασμό με τηνTTIP (Εποχή 15.6.2014).

Με κυρώσεις απείλησε τις κατα-

σκευάστριες βουλγαρικές εταιρίες ηαμερικανίδα πρέσβης στην Σόφια, ενώμετά την επίσκεψη τριών αμερικανώνγερουσιαστών, ο πρωθυπουργός Πλά-μεν Ορεσάρσκι ανακοίνωσε το πάγωματων έργων, υποχωρώντας σε πιέσεις αν-τίστοιχες με αυτές που είχαν υποχρεώ-σει τον Μπορίσοφ να σταματήσει τοναγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη.Οι ενδιαφερόμενες χώρες έχουν κινηθείεναντίον της απαγόρευσης, ενώ οι επί-σημες υπογραφές μεταξύ Gazprom καιενεργειακού ομίλου τής ισχυρότερης -οικονομικά και στην ευρωπαϊκή ιεραρ-χία- Αυστρίας, αναμένεται ότι θα επη-ρεάσουν την αντίθεση της ΕΕ.

∆υσβάσταχτες «τιμωρίες»

Οι αποφάσεις σκοπιμοτήτων ΕΕ καιNATOϊκών κύκλων ενεργοποίησαν φαι-νόμενο-ντόμινο που ξεκίνησε με την αύ-ξηση τιμών στην θέρμανση, στο ζεστόνερό και στο φυσικό αέριο, από 1 Ιου-λίου. Να σημειωθεί ότι η αύξηση στιςτιμές του ηλεκτρικού, υπήρξε η αφορμήγια την πτώση της κυβέρνησης Μπορί-σοφ πριν από περίπου ενάμιση χρόνο.

«Τιμωρίες» και δυσβάσταχτες συνέ-πειες, για έναν από τους φτωχότερους,αλλά και από τους πιο εργατικούςλαούς στην Ευρώπη (μετά από ρουμά-νους, έλληνες και ούγγρους). Με ανερ-γία που φθάνει το 11%, κι ενώ η χώραπροσπαθεί να ανανήψει από τις κατα-στροφές που προκάλεσαν οι καταρρα-κτώδεις βροχές και οι πλημμύρες σταμέσα Ιουνίου, από τις οποίες 12 άτομαέχασαν την ζωή τους στην Βάρνα, υπέ-στη πλήγμα ο σημαντικός τομέας τουτουρισμού στα παράλια και αφανίστη-καν ζωτικές για τους κατοίκους και τηνοικονομία εσοδείες σιτηρών, με άμεσοκαι μελλοντικό κόστος που ακόμα δενέχει υπολογιστεί.

Ελισάβετ Πετρίδου

ΠΡΟΩΡΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

Χωρίς ενέργεια,αλλά με τράπεζες

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 1155∆ΙΕΘΝΗ

Του Μίκαελ Σλεχτ*

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια ηγερμανική κυβέρνηση, υπό τηνκαγκελάριο Μέρκελ, έχει εξελιχ-

θεί σε κεντρικό προπαγανδιστή της νε-οφιλελεύθερης αναδιοργάνωσης τηςΕυρώπης προς όφελος του κεφαλαίου.Η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανίακαι η Ιρλανδία εξαναγκάστηκαν σε πε-ρικοπές συντάξεων και κοινωνικών δα-πανών, καθώς και σε σκληρές μειώσειςστους μισθούς. Το πρόγραμμα με τίτλοAgenda 2010 που εφάρμοσαν SPD καιΠράσινοι προ δεκαετίας και με τοοποίο επιβλήθηκαν μειώσεις στην κοι-νωνική πρόνοια και περικοπές μισθώνστη Γερμανία, εξάγεται και σε άλλεςχώρες.

Αλλά και οι κυβερνήσεις στην Ιταλίακαι τη Γαλλία υιοθετούν τη γερμανικήπολιτική λιτότητας. Το γερμανικό μον-τέλο φαντάζει να είναι παράδειγμαπρος μίμηση. Ωστόσο, η σχετική στα-θερότητα στη Γερμανία είναι εφικτήεπειδή πατάει στις πλάτες των άλλωνευρωπαϊκών χωρών. Η κτηνώδης πολι-τική Μέρκελ έχει αποτύχει ολοκληρω-τικά. Ενώ υποτίθεται ότι η πολιτική λι-τότητας οδηγεί στη μείωση του κρατι-κού χρέους, συνέβη το αντίθετο. Η οι-κονομία της Ελλάδας έχει πάρει τονκατήφορο από το 2010 και έχει ήδησυρρικνωθεί κατά 25%. Eδώ και χρόνιαοι υποσχέσεις για βελτίωση μετατίθεν-ται στο μέλλον. Καθώς και στις άλλεςχώρες που βιώνουν την κρίση διαπι-στώνεται ότι το «πικρό φάρμακο» είναιστην πραγματικότητα δηλητήριο.

Η Ευρώπη μπορεί να αντισταθεί

Η Ευρώπη θα μπορούσε κάλλιστα νααντισταθεί στον ολοένα και πιο ιμπε-ριαλιστικό ρόλο της Γερμανίας. Η Ευ-ρώπη θα έπρεπε να απαιτήσει από τηΓερμανία μια μαζική ενίσχυση της εγ-χώριας αγοράς της. Αυτό περιλαμβάνειτη δημιουργία των κατάλληλου πλαι-σίου που θα διασφαλίζει ότι οι συνδι-καλιστικές οργανώσεις θα μπορέσουννα προωθήσουν και πάλι υψηλότερεςμισθολογικές αυξήσεις, ώστε να εξα-λειφθούν οι διαφορές του μοναδιαίουκόστους εργασίας με τις άλλες ευρω-παϊκές χώρες. Επίσης, θα έπρεπε νααπαιτήσει από τη Γερμανία να ενισχύ-σει σημαντικά τις δημόσιες επενδύσειςτης. Από το 2003, το ύψος των δημο-σίων επενδύσεων είναι χαμηλότεροαπό την ετήσια φθορά της υποδομήςτης χώρας, η οποία σαπίζει στο βωμότων περικοπών των τελευταίων κυβερ-νήσεων. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις,θα μειωνόταν το απίστευτο πλεόνασματου εξωτερικού εμπορίου και θα εξα-λειφόταν έτσι η βασική αιτία του χρέ-ους των υπόλοιπων ευρωπαϊκώνχωρών. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα μπο-ρούσε να αντιμετωπιστεί και η ευρω-παϊκή κρίση.

Σε περίπτωση που η γερμανική κυ-βέρνηση δεν ανταποκρινόταν στιςαπαιτήσεις αυτές, όλες ή τουλάχιστονοι περισσότερες χώρες τις ευρωζώνης,θα έπρεπε συλλογικά να απειλήσουνμε έξοδο από αυτήν και τη δημιουργίαενός άλλου, νέου, ενιαίου νομίσματοςχωρίς τη συμμετοχή της Γερμανίας. Το«παλιό ευρώ» θα στήριζαν μόνο η Γερ-μανία, ίσως η Αυστρία, η Ολλανδία καιη Φινλανδία και, μιας και η υπερτί-

μηση του θα ήταν πολύ σημαντική, θατέλειωνε την αυτοκρατορική κυριαρχίατης Γερμανίας αμέσως. Αυτή η λύση,όμως, δεν εφαρμόζεται και οι ευρω-παϊκές κυβερνήσεις εξακολουθούν ναδέχονται τις γερμανικές υπαγορεύσεις,καθώς έχουν και αυτές αγκαλιάσει τηνεοφιλελεύθερη ιδεολογία και ταισχυρά κεφαλαιοκρατικά συμφέρονταασκούν πιέσεις. Σε κανένα από τακράτη της Ευρώπης δεν μπορούμε ναπροβλέψουμε ότι θα πέσουν οι κυβερ-νήσεις που κάνουν τους λακέδες τηςΓερμανίας και της εκάστοτε τοπικήςκεφαλαιοκρατίας.

Μια ορατή ευκαιρία

Μόνη εξαίρεση είναι η Ελλάδα, το μι-κρότερο κράτος του Νότου της ευρω-

ζώνης και το πιο καταπιεσμένο. Εδώείναι ορατή η ευκαιρία, ο ΣΥΡΙΖΑ ναέρθει στην εξουσία και να τερματίσειτην πολιτική των περικοπών που επι-βάλλει η Mέρκελ. Αυτή η πολιτική ήτανπάντα προϋπόθεση για τη χορήγησητων λεγόμενων «πακέτων διάσωσης»,τα οποία στην πραγματικότητα ήτανσωσίβια από μολύβι. Οι μόνες που δια-σώθηκαν ήταν ξένες τράπεζες. Από ταδάνεια που χορηγήθηκαν στην Ελλάδα,μόνο το 1,6% έχει εισρεύσει στον κρα-τικό προϋπολογισμό, περίπου πέντεδισ. ευρώ. Το υπόλοιπο καταβλήθηκεεκ των προτέρων σε τράπεζες εκτόςΕλλάδος.

Μέρκελ και η ΕΕ απειλούν πως χωρίς«τα δέοντα ανταλλάγματα», δηλαδήχωρίς βίαιες κοινωνικές και μισθολο-γικές περικοπές, ο περαιτέρω δανει-

σμός θα σταματήσει. Υπάρχει κίνδυνοςνα πραγματοποιηθούν αυτές οι απει-λές; Είναι εξαιρετικά απίθανο.

Οδηγώντας την Ελλάδα σε κατάρ-ρευση, οι κίνδυνοι για τις άλλες χώρες,ειδικά για τη Γερμανία είναι τεράστιοι:το αποτέλεσμα θα ήταν μια ευρωπαϊκή,παγκόσμια κιόλας, χρηματοπιστωτικήκατάρρευση. Η κατάρρευση της Leh-man, το Σεπτέμβριο του 2008, θα έμοι-αζε συγκριτικά τελείως ασήμαντη.Καμία ΕΚΤ, κανένα ευρωπαϊκό δίχτυδιάσωσης δεν θα μπορούσε το αποτρέ-ψει. Με την πτώση της Ελλάδας, τοευρώ θα κινδύνευε να εκραγεί.

∆εν είναι μόνο οι Έλληνες που θαέπρεπε να εισαγάγουν πάλι τη δραχμή,αλλά κι οι Γερμανοί θα χρειάζονταν ένανέο εθνικό νόμισμα. Η ισοτιμία του θααυξανόταν απότομα κατά 30 έως 40%.Η ανταγωνιστικότητα μεγάλου μέρουςτης γερμανικής εξαγωγικής οικονομίαςθα χανόταν. Το ακαθάριστο εγχώριοπροϊόν θα καταποντίζονταν κατά 7 έως9%. Ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας,αν όχι περισσότερες, θα βρίσκοντανπλέον σε άμεσο κίνδυνο. Επιπλέον,όλα τα δάνεια και οι εγγυήσεις θαέπρεπε να διαγραφούν. Η οικονομικήζημία θα ανέρχονταν σε εκατοντάδεςδισεκατομμύρια για τη Γερμανία. Ορι-σμένοι, μάλιστα, εκτιμούν ότι η συνο-λική ζημιά θα άγγιζε το ένα τρισεκα-τομμύριο. Θα δημιουργούνταν έτσιάλλη μία περιοχή σε κρίση στην Ευ-ρώπη.

Αν τελικά συμβεί αυτό που υπαγο-ρεύει η λογική, η ΕΕ και η Μέρκελ θαεξαναγκαστούν σε διάλογο με τη μελ-λοντική κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑθέλει να σταματήσει τις περικοπές, νατονώσει την οικονομία, να καταπολε-μήσει τη διαφθορά και να επιβάλει επι-τέλους την απαραίτητη σημαντική αύ-ξηση στη φορολογία των πλουσίων.Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για ουσια-στική ίαση της οικονομίας και των οι-κονομικών του ∆ημοσίου. Μόνο έτσι,τελικά, θα μπορέσει να εξυπηρετηθείτο ελληνικό χρέος.

Μετάφραση/Απόδοση:Κατερίνα Αναστασίου

* Ο Μ. Σλεχτ είναι υπεύθυνος οικο-νομικής πολιτικής του «Die Linke».

Οι Έλληνες μπορούννα σώσουν την Ευρώπη

Tο καλό αποτέλεσμα τουΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλο-γές κάνει ορατή την ευ-καιρία να αναλάβει επι-τέλους τη διακυβέρνησητης Ελλάδας μια πολιτικήδύναμη που θα βάλειτέλος στην πολιτική τουβάναυσου οργίου των πε-ρικοπών και στην αυξα-νόμενη φτώχεια, και μά-λιστα το αργότερο τουχρόνου με πρόωρες

εκλογές. Ταυτόχρονα παρουσιάζεται επιτέλουςη δυνατότητα να ανακοπεί η πολιτική της Μέρ-κελ. Μόνο έτσι μπορεί να σταματήσει και η ευ-ρωπαϊκή κρίση που συνεχίζει να σιγοκαίει. Οι Έλ-ληνες, με την εκλογική επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ,μπαίνουν στο δρόμο της σωτηρίας όχι μόνο τηςχώρας τους, αλλά και της Ευρώπης.

1166 ΕΥΡΩΠΗ Η ΕΠΟΧΗ 6 Ioυλίου 2014

Τη συνέντευξη πήρε η Ζωή Γεωργούλα

Πώς λειτουργεί το Podemos;Σαλομέ: Το κύτταρο λειτουργίας είναι

οι λεγόμενοι «κύκλοι Podemos», δηλαδήανοικτές ομάδες πολιτών, που οργανώ-νονται είτε κατά θεματική ενότητα είτεκατά τόπο κατοικίας και οι οποίοι είναιαυτοδιαχειριζόμενοι. Αυτή τη στιγμήυπάρχουν περίπου 600 «κύκλοι Podemos»σε όλο τον κόσμο, Ευρώπη, Αμερική,Ασία. Υπάρχουν επίσης και οι συνελεύ-σεις που οργανώνονται σε κεντρικά ση-μεία πόλεων ή χώρους δουλειάς. Σε αυτάτα δύο κύτταρα λειτουργίας μπορεί νασυμμετέχει όποιος πολίτης θέλει, χωρίςνα είναι απαραίτητα μέλος του «Pode-mos». Ο κάθε πολίτης μπορεί να συμμε-τέχει και να αναλαμβάνει δράση σε όποιοβαθμό θέλει και από κοινού ο «κύκλοςPodemos» αποφασίζει τα δικαιώματα καιτις υποχρεώσεις του καθενός. Υπάρχουνοι ακτιβιστές που έχουν πιο μόνιμη πα-ρουσία και δράση, αλλά υπάρχουν και πο-λίτες που συμμετέχουν όσο και όποτε θέ-λουν.

Έχετε ήδη εκλέξει 5 ευρωβουλευτές.Με ποιο τρόπο αυτή η «από τα κάτω» λει-τουργία φτάνει στους εκπροσώπους τουPodemos που εφαρμόζουν την πολιτικήτου;

Άννα: Η φωνή των μελών του Podemosείναι πολύ σημαντική, αλλά πιο σημαν-τική είναι η φωνή των πολιτών. Τις πιοσημαντικές αποφάσεις που χρειάζεται ναπάρει το Podemos, τις παίρνουν όλοι οιπολίτες και όχι μόνο οι ακτιβιστές ή ταμέλη του. Οι «κύκλοι Podemos» είναι τοκανάλι μέσα από το οποίο περνάει ηφωνή των πολιτών, τα μέλη τους είναιαυτοί που μιλούν με τον κόσμο στις γει-τονιές και δημιουργούν τη διαδικασία πουεξασφαλίζει τη λαϊκή συμμετοχή. Για πα-ράδειγμα, τη λίστα των υποψηφίων ευ-ρωβουλευτών στις πρόσφατες εκλογέςτην αποφάσισαν οι πολίτες με ψηφοφο-ρία μέσω διαδικτύου, αλλά και με κάλπεςστους δρόμους που έβγαλαν οι «κύκλοιPodemos». Συνολικά συμμετείχαν στιςψηφοφορίες πάνω από 33.000 πολίτες,αριθμός ρεκόρ για εσωτερικές διαδικα-σίες κόμματος στην Ευρώπη. Κάθε πολί-της που θέλει να ψηφίσει, λαμβάνει ένακωδικό στο κινητό του και με αυτόν μπο-ρεί να συμμετέχει στην ψηφοφορία και ναεξασφαλιστεί ότι ο κάθε πολίτης ψηφίζειμία φορά.

Σ.: Για το φθινόπωρο οργανώνουμε μια

μεγάλη συνέλευση, ας την πούμε συνδιά-σκεψη, για την οποία χρειαζόταν να εκλε-γεί ένα οργανωτικό συντονιστικό. Για τηνεκλογή του συμμετείχαν ψηφίζοντας55.000 πολίτες διαδικτυακά, μέσα σε δύομέρες. Το λογισμικό μέσω του οποίου γί-νεται η ψηφοφορία είναι ελεύθερο, αλλάτα μηνύματα κοστίζουν αρκετά.

Από πού προέρχεται η χρηματοδότησηγια τις ανάγκες αυτής της διαδικασίας;

Α.: Αποκλειστικά από τους πολίτες. Γιαπαράδειγμα, για τις ανάγκες της προ-εκλογικής εκστρατείας, οι πολίτες συγ-κέντρωσαν 150.000 ευρώ. Όταν υπάρχεικάποια ανάγκη, απευθυνόμαστε στονκόσμο ανακοινώνοντας το σκοπό για τονοποίο χρειαζόμαστε τη χρηματοδότησηκαι δίνοντας τον αριθμό ενός λογαρια-σμού. Στην κεντρική μας ιστοσελίδαυπάρχει η δυνατότητα για τον καθένα ναπαρακολουθεί τα έσοδα και τα έξοδα τουPodemos, σε πραγματικό χρόνο, με από-λυτη διαφάνεια. Το κλειδί είναι να δώ-σουμε την πρωτοβουλία στους πολίτες,να αισθανθούν ότι οι ίδιοι αποφασίζουν.

Σας άκουσα να λέτε ότι θέλετε να υπερ-βείτε την κατηγοριοποίηση των απόψεωνμε βάση το χαρακτηρισμό αριστερή –δεξιά. Σε αυτήν την υπέρβαση όμως μαςκαλούν και οι νεοφιλελεύθεροι.

Α.: Στην ουσία του το Podemos είναιαριστερό κόμμα. Όταν λέμε ότι θέλουμενα υπερβούμε τη διάκριση μεταξύ αριστε-ράς και δεξιάς, εννοούμε ότι οποιοσδή-ποτε που θεωρεί τον εαυτό του δεξιό,μπορεί να συμμετέχει στο Podemos, αρκείνα αγωνίζεται για δημοκρατία, αυτοδιά-θεση και ανθρώπινα δικαιώματα. Πι-στεύουμε ότι όποιος στην πράξη αποδέ-χεται αυτά τα τρία προτάγματα, δεν μπο-ρεί να είναι δεξιός στον τρόπο που ζει.

Σ.: Αυτό που διαφοροποιεί το δικό μαςκάλεσμα, είναι ότι οι δεξιοί υποστηρίζουνότι δεν έχουμε δυνατότητα για άλλη πολι-τική, πέρα από αυτή που ακολουθείταιαπό τις κυβερνήσεις του ευρωπαϊκούΝότου, αντίθετα εμείς λέμε ότι μια άλληπολιτική είναι εφικτή.

Στην Ελλάδα, για ιστορικούς λόγους,είναι δύσκολο να ξεπεραστεί η διάκρισηαριστεράς – δεξιάς, τουλάχιστον για τιςεν ζωή γενιές. Και στην Ισπανία, όμως,έχετε παρόμοιες ιστορικές αναφορές.Ποια είναι η διαφορά που επιτρέπει αυτήτην υπέρβαση στην περίπτωσή σας;

Α.: Υπάρχει μια σημαντική διαφορά με-ταξύ των δύο χωρών ιστορικά. Οι Έλλη-νες γνωρίζετε καλύτερα την ιστορία σας

και ξέρετε ότι η δημοκρατία αποκαταστά-θηκε μεταπολιτευτικά χάρη στους αγώνεςτης αριστεράς. Είναι γεγονός ότι η τότεκυβέρνηση κάλεσε τις πρώτες μεταπολι-τευτικές εκλογές στην Ελλάδα την ημε-ρομηνία της επετείου της εξέγερσης τουΠολυτεχνείου. Αυτό σημαίνει ότι η εξου-σία αντιλαμβανόταν τη δύναμη της αρι-στεράς και το ρόλο της σε αυτή τη δημο-κρατική αλλαγή. Στην Ισπανία, όμως, ηδική μας γενιά (η γενιά των σημερινώντριαντάρηδων, σαραντάρηδων και κάτω)δεν ταυτίζει την αποκατάσταση της δημο-κρατίας με τον αγώνα της αριστεράς. Ηεπίσημη ορολογία που προωθήθηκε στηνπερίπτωση της Ισπανίας ήταν εθνική συμ-φιλίωση. Αυτές οι γενιές, κατά συνέπεια,έχουν απαξιώσει το διαχωρισμό αριστε-ράς – δεξιάς και τις ταυτίζουν με το Σο-σιαλιστικό Κόμμα και το Λαϊκό Κόμμα,αντίστοιχα. Ενώ παράλληλα, τα θεωρείκαι τα δύο το ίδιο χάλια. Τα πιο πολιτικο-ποιημένα μέλη του Podemos θεωρούντους εαυτούς τους αριστερούς, αλλά δενθεωρούν χρήσιμο να επιμείνουν σε αυτήτη διάκριση, γιατί δεν αφορά κανέναν σή-μερα στην Ισπανία, σε θεωρητικό επί-πεδο.

Από την εμπειρία σας σε αριστερά κόμ-ματα, ποιο είναι το έλλειμμα της αριστε-ράς;

Α.: Η αριστερά παρουσιάζει έλλειμμαδημοκρατίας ή, για να το πούμε διαφορε-τικά, το πρόβλημα είναι η γραφειοκρατι-κοποίηση της λειτουργίας των κομμάτων

της αριστεράς, που υπονομεύει τη δημο-κρατία. Αυτό που λείπει από τα συνδι-κάτα και τα κόμματα της αριστεράς, είναιοι πολίτες, η συμμετοχή τού κόσμου.

Σ.: Το πρόβλημα που έχουν τα κόμματατης αριστεράς, είναι ο φόβος ότι η ηγεσίαθα χάσει τον έλεγχο, αν το κόμμα ανοιχτεί

στον κόσμο.Τι μπορεί να σημάνει για τους ευρωπαϊ-

κούς λαούς –ιδιαίτερα του Νότου-το ση-μαντικό εκλογικό ποσοστό του Podemosκαι η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ;

Σ.: ∆ιαφαίνεται πλέον η σαφής δυνατό-τητα, στην οποία αξίζει να επενδύσουμε,να δυναμώσουμε τον αγώνα ενάντια στηνπολιτική που επιβάλλουν οικονομικές καιπολιτικές ελίτ και δεν μπορεί να είναιπλέον αποδεκτή. Χρειάζεται να φτια-χτούν δομές από τα κάτω, που να υπερα-σπίζονται το αίτημα για περισσότερη δη-μοκρατία και λιγότερο φόβο. Χρειάζεταινα επανανοηματοδοτήσουμε όλο το πολι-τικό λεξιλόγιο, να δημιουργήσουμε νέανοήματα και νέες αφηγήσεις.

Α.: Η ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ και η ψήφοςστο Podemos είναι ψήφος στη δημοκρα-τία, περισσότερο από ό,τι είναι ψήφοςστην αριστερά, και συμβάλλει στην ενδυ-νάμωση των λαών του ευρωπαϊκούΝότου. Στην προεκλογική εκστρατεία τουPodemos είπαμε ότι θα μπούμε στηνομάδα της GUE στην ευρωβουλή, για ναστηρίξουμε την υποψηφιότητα του ΑλέξηΤσίπρα, γιατί αυτή υπερασπιζόταν την αυ-τοδιάθεση των λαών και τη δημοκρατία.

Στο δίλημμα δικτατορία ή δημοκρατίαστην Ευρώπη, αλλά και στο δεύτερο ση-μαντικό δίλημμα πληρωμή ή όχι του χρέ-ους, η άποψη του ΣΥΡΙΖΑ μάς εκφράζειαπολύτως.

Από την εμπειρία σας στη δημιουργίατου Podemos, ποια είναι τα σημεία πουχρειάζονται επιμονή, ώστε να μην ξεφύ-γετε από τους στόχους και τις αρχές σας;

Σ.: Αυτό που χρειάζεται να μην ξεχνάμε,είναι η παραγωγή πολιτικής από τα κάτω.Αυτή η δημοκρατία είναι το πιο σημαν-τικό στοιχείο. Να επιμείνουμε στην επα-νοηματοδότηση των πολιτικών όρων, πουφτώχυναν και αλλοιώθηκαν στη διάρκειατης κρίσης, αλλά και πριν από αυτή.Καθώς δημιουργούμε ένα νέο κοινό μον-τέλο πολιτικής λειτουργίας, χρειάζεταιένα σαφές πρόγραμμα, που να δίνει έμ-φαση στη νέκρωση της δημοκρατίας απότην τρόικα και στην επανάκτησή της απότους πολίτες.

Α.: Να θυμόμαστε πάντα ότι το ζητού-μενο δεν είναι η ενότητα της αριστεράς,αλλά η λαϊκή ενότητα, στη βάση τωντριών προταγμάτων: δημοκρατία, αυτο-διάθεση, ανθρώπινα δικαιώματα.

Το Podemos προτάσσει συχνά τον όρο

«επαναπολιτικοποίηση». Τι νόημα του δί-νετε;

Α.: Στην Ισπανία, στο μεγάλο ζήτηματων εξώσεων, λόγω υποθηκευμένων σπι-τιών με δάνεια που οι πολίτες αδυνατού-σαν να αποπληρώσουν, αρχικά δημιουρ-γήθηκε στους πληττόμενους πολίτες ένααίσθημα ότι αυτοί έκαναν λάθος επιλογή,ότι ζούσαν πάνω από τις δυνατότητέςτους, ότι πρόκειται για προσωπικό θέμα.Το Podemos αγωνίστηκε να αναδείξει ότιτο ζήτημα είναι πολιτικό και όχι προσω-πικό και να αποδώσει τις ευθύνες τωντραπεζών και κυρίως του κράτους καιτων δυνάμεων καταστολής που εφάρμο-ζαν την πολιτική των εξώσεων. Αυτή τηνπροσπάθεια την ονομάσαμε «επαναπολι-τικοποίηση», με την έννοια ότι ξαναδί-νουμε σε ένα πολιτικό ζήτημα την πραγ-ματική του διάσταση.

Το Podemos, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ, δέχε-ται κριτική ότι «πασοκοποιείται». Πώςαπαντάτε σε αυτήν την κριτική;

Α.: Η απάντηση και η ουσιαστική δια-φορά μας με το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναιότι εμείς ανοίγουμε το κόμμα στο λαό,πράγμα που η σοσιαλδημοκρατία πάνταφοβόταν. Χρειάζεται να εμπιστευτούμετους πολίτες και να τους εξηγούμε διαρ-κώς τα διακυβεύματα. Επίσης, εμείς δενέχουμε στελέχη. Οι εκπρόσωποί των «κύ-κλων Podemos» ακολουθούν την εναλ-λαγή, την ανακλητότητα και είναι συνε-χώς υπό τον έλεγχο των «κύκλων» πουτους εξέλεξαν. Επιπλέον, δεν δεχόμαστεστο Podemos ανθρώπους που έχουν πα-ραβιάσει τις αρχές μας, που έχουν ασκή-σει πολιτική που αντίκειται στις αρχέςμας ή ρατσιστές. Το Podemos είναι μια μέ-θοδος ανοιχτή στους πολίτες.

Σ.: Για παράδειγμα, μετά τις εκλογέςυπήρξε ένας δήμαρχος που είχε εκλεγείμε την Ενωμένη Αριστερά, ο οποίος απο-χώρησε από το κόμμα του και δήλωσε ότιεντάσσεται στο Podemos. Την επομένη, οιτίτλοι των εφημερίδων έγραφαν «Ο πρώ-τος δήμαρχος του Podemos». Το Podemosαπάντησε δημόσια ότι αυτός ο κύριος δενέχει συμμετάσχει ποτέ σε κανέναν «κύκλοPodemos» και συνεπώς, εφόσον αυτοί οι«κύκλοι» είναι τα κυρίαρχα όργανα, αυτόςδεν εκπροσωπεί ή δεν μπορεί να μιλάει εκμέρους του Podemos. ∆εν υπήρχε θέμαδιαφθοράς σε αυτήν την περίπτωση, αλλάζήτημα σεβασμού της λειτουργίας μας.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα του Po-demos εν όψει των αυτοδιοικητικώνεκλογών;

Όλα θα αποφασιστούν από τη συνδιά-σκεψη του φθινοπώρου.

* Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον μεταφρα-στή Κρίτωνα Ηλιόπουλο για τη σημαν-τική βοήθειά του.

Η αριστερά έχει έλλειμμα δημοκρατίαςΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ «PODEMOS», ΑΝΝΑ ΝΤΟΜΙΝΓΚΕΖ ΚΑΙ ΣΑΛΟΜΕ ΡΑΜΙΡΕΖ

Στο 9ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Χανίων ήρθαν προσκεκλημένες στην Ελλάδα δύονέες γυναίκες, η Άννα Ντομίνγκεζ, ιστορικός, και η Σαλομέ Ραμίρεζ, μέλη τουPodemos,του ισπανικού κόμματος – έκπληξη, που μετά από τέσσερις μόλις μήνεςλειτουργίας κατάφερε να συγκεντρώσει το 8% περίπου των ψήφων των ισπανώνψηφοφόρων στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Βρέθηκαν στο επίκεντρο του

ενδιαφέροντος για τους περισσότερους από εμάς και όχι άδικα. Η συζήτηση μαζίτους ήταν αφορμή για πολύ ενδιαφέροντες προβληματισμούς, όσον αφορά τοντρόπο λειτουργίας ενός αριστερού κόμματος, τον κίνδυνο της “πασοκοποίησης”,την “επαναπολιτικοποίηση” της πολιτικής, τη σημασία των λέξεων και ταδιδάγματα που η αριστερά δεν πήρε από τις πλατείες.

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

Ηταν κάτι, που επισημαίνουν εδώ και πάραπολύ καιρό οικονομολόγοι από την Ευρώπηαλλά και τον υπόλοιπο κόσμο: Για να στα-

ματήσουν οι τεράστιες ανισορρπίες της ευρωζώνηςθα πρέπει και η Γερμανία να κάνει κάποια ελάχισταπράγματα και ένα από αυτά θα ήταν να σταματήσειτην πολιτική συγκράτησης ή ακόμα και μείωσης μι-σθών και ημερομισθίων. Από την άλλη, η Αριστεράεπισημαίνει εδώ και χρόνια ότι μπορεί οι δείκτεςνα ευημερούν και οι γερμανικές εξαγωγές να εκτο-ξεύονται, αλλά υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κομμάτιεργαζόμενων, που ζει με μισθούς πείνας και εξαρ-τάται από διάφορα κοινωνικά επιδόματα.

Ανεπαρκές και πολυτεμαχισμένο μέτρο

Το αίτημα για κατώτατο ωρομίσθιο στα 10 ευρώ,που είχε θέσει «Η Αριστερά» ήταν μάλλον πολύπροχωρημένο για τους σοσιαλδημοκράτες, που μι-λούσαν προεκλογικά για 8,5 ευρώ και κατόρθωσαντελικά να το περάσουν, έστω και με κάποιους πε-ριορισμούς στο πρόγραμμα του μεγάλου συνασπι-σμού. Την περασμένη Πέμπτη το μέτρο εγκρίθηκεαπό τη γερμανική Βουλή με μόλις πέντε ψήφουςκατά και με την Αριστερά να απέχει από την ψηφο-φορία, ακριβώς επειδή θεώρησε ότι το μέτρο κινεί-ται προς μια σωστή κατεύθυνση, αλλά θα μπορούσενα είναι κατά πολύ καλύτερο. «Το μέτρο είναι ανε-παρκές και πολυτεμαχισμένο», όπως έγραψε χαρα-κτηριστικά ο Μίκαελ Σλεχτ εκπρόσωπος του κόμ-ματος της Αριστεράς για τα οικονομικά θέματα. Κιαυτό όχι μόνο γιατί προβλέπει μεγάλες μεταβατι-

κές περιόδους για κάποιες κατηγορίες εργαζομέ-νων, αλλά και γιατί εξαιρεί τους χρόνια άνεργουςκαι τους νέους απασχολούμενους σε αρκετές περι-πτώσεις.

Για κάποιες κατηγορίες, όπως για παράδειγμα οιδιανομείς εφημερίδων που υπολογίζονται σε περί-που 300.000 και είναι στην πλειοψηφία τους αλλο-δαποί, θα εφαρμοστεί πλήρως τη χρονιά των επό-μενων... εκλογών, δηλαδή το 2017. Αντιμέτωποι μεαρκετές εξαιρέσεις βρίσκονται και οι εποχιακά ερ-γαζόμενοι, που υπολογίζονται σε περίπου 800.000.Όλες αυτές οι ειδικές ρυθμίσεις είναι φυσικό να

μπερδεύουν τους εργαζόμενους και να τους κάνουννα μην ξέρουν πολλές φορές τι ισχύει για την περί-πτωσή τους...

Καλή βάση εκκίνησης για την αριστερά

Μπορεί, λοιπόν, ο νόμος που ενέκρινε το Μπούν-τεσταγκ να μην προσφέρεται για πανηγυρισμούςαλλά σίγουρα αποτελεί μια καλύτερη βάση εκκίνη-σης για την αριστερά αλλά και για τα συνδικάτα,που είχαν θέσει εδώ και μια δεκαετία περίπου στην

ατζέντα τους το αίτημα για καθιέρωση ενός ελάχι-στου βασικού ωρομίσθιου, όπως ισχύει και σε πολ-λές άλλες χώρες της ΕΕ. Με τα 8,5 ευρώ η Γερμανίαμπορεί να είναι η πλουσιότερη και ισχυρότερη οι-κονομικά χώρα της Ευρώπης αλλά είναι μόλις στηνέκτη θέση στη σχετική λίστα στην Ευρώπη. Υπάρ-χουν λοιπόν ακόμα βήματα να γίνουν.

Φυσικά οι σοσιαλδημοκράτες προσπάθησαν ναπαρουσιάσουν την απόφαση σαν μια μεγάλη τουςεπιτυχία. Η αλήθεια είναι ότι, αφενός, προέβαλαναυτό το μέτρο ως βασικό προεκλογικό τους χαρτί,επειδή ένοιωθαν ισχυρή την πίεση από τα αριστεράτους, αφετέρου, έβαλαν αρκετό νερό στο κρασίτους με τις μεταβατικές περιόδους που αποδέχθη-καν. Ωστόσο και η Ανγκέλα Μέρκελ, που αρχικάήταν κάθετα αντίθετη αναγκάστηκε να κάνει κά-ποια βήματα προς τα πίσω. Αποδεικνύεται, λοιπόν,ότι και αυτή θέλει καμιά φορά να πιεστεί για ναυποχωρήσει. Κάτι που θα είναι καλό να θυμούνταικαι όσοι στην υπόλοιπη Ευρώπη την αντιμετωπί-ζουν μονίμως με τρόμο και δέος και φοβούνται μηντης χαλάσουν το παραμικρό χατίρι.

Να επιμείνουμε στην επανοηματοδότηση των πολιτι-κών όρων, που φτώχυναν και αλλοιώθηκαν στηδιάρκεια της κρίσης, αλλά και πριν από αυτή. Καθώςδημιουργούμε ένα νέο κοινό μοντέλο πολιτικής λει-τουργίας, χρειάζεται ένα σαφές πρόγραμμα, που ναδίνει έμφαση στην επανάκτηση της δημοκρατίας.

“

Η Σαλομέ Ραμίρεζ, η Άννα Ντομίνγκεζ και ο μεταφραστής Κρίτω-νας Ηλιόπουλος.

Ο χάρτης των «κύκλωνPodemos».

Πέρασε ο νόμοςγια τα 8,5 ευρώ κατώτατο μισθό

1177ΕΥΡΩΠΗΗ ΕΠΟΧΗ 6 Ioυλίου 2014

Τη συνέντευξη πήρε η Ζωή Γεωργούλα

Πώς λειτουργεί το Podemos;Σαλομέ: Το κύτταρο λειτουργίας είναι

οι λεγόμενοι «κύκλοι Podemos», δηλαδήανοικτές ομάδες πολιτών, που οργανώ-νονται είτε κατά θεματική ενότητα είτεκατά τόπο κατοικίας και οι οποίοι είναιαυτοδιαχειριζόμενοι. Αυτή τη στιγμήυπάρχουν περίπου 600 «κύκλοι Podemos»σε όλο τον κόσμο, Ευρώπη, Αμερική,Ασία. Υπάρχουν επίσης και οι συνελεύ-σεις που οργανώνονται σε κεντρικά ση-μεία πόλεων ή χώρους δουλειάς. Σε αυτάτα δύο κύτταρα λειτουργίας μπορεί νασυμμετέχει όποιος πολίτης θέλει, χωρίςνα είναι απαραίτητα μέλος του «Pode-mos». Ο κάθε πολίτης μπορεί να συμμε-τέχει και να αναλαμβάνει δράση σε όποιοβαθμό θέλει και από κοινού ο «κύκλοςPodemos» αποφασίζει τα δικαιώματα καιτις υποχρεώσεις του καθενός. Υπάρχουνοι ακτιβιστές που έχουν πιο μόνιμη πα-ρουσία και δράση, αλλά υπάρχουν και πο-λίτες που συμμετέχουν όσο και όποτε θέ-λουν.

Έχετε ήδη εκλέξει 5 ευρωβουλευτές.Με ποιο τρόπο αυτή η «από τα κάτω» λει-τουργία φτάνει στους εκπροσώπους τουPodemos που εφαρμόζουν την πολιτικήτου;

Άννα: Η φωνή των μελών του Podemosείναι πολύ σημαντική, αλλά πιο σημαν-τική είναι η φωνή των πολιτών. Τις πιοσημαντικές αποφάσεις που χρειάζεται ναπάρει το Podemos, τις παίρνουν όλοι οιπολίτες και όχι μόνο οι ακτιβιστές ή ταμέλη του. Οι «κύκλοι Podemos» είναι τοκανάλι μέσα από το οποίο περνάει ηφωνή των πολιτών, τα μέλη τους είναιαυτοί που μιλούν με τον κόσμο στις γει-τονιές και δημιουργούν τη διαδικασία πουεξασφαλίζει τη λαϊκή συμμετοχή. Για πα-ράδειγμα, τη λίστα των υποψηφίων ευ-ρωβουλευτών στις πρόσφατες εκλογέςτην αποφάσισαν οι πολίτες με ψηφοφο-ρία μέσω διαδικτύου, αλλά και με κάλπεςστους δρόμους που έβγαλαν οι «κύκλοιPodemos». Συνολικά συμμετείχαν στιςψηφοφορίες πάνω από 33.000 πολίτες,αριθμός ρεκόρ για εσωτερικές διαδικα-σίες κόμματος στην Ευρώπη. Κάθε πολί-της που θέλει να ψηφίσει, λαμβάνει ένακωδικό στο κινητό του και με αυτόν μπο-ρεί να συμμετέχει στην ψηφοφορία και ναεξασφαλιστεί ότι ο κάθε πολίτης ψηφίζειμία φορά.

Σ.: Για το φθινόπωρο οργανώνουμε μια

μεγάλη συνέλευση, ας την πούμε συνδιά-σκεψη, για την οποία χρειαζόταν να εκλε-γεί ένα οργανωτικό συντονιστικό. Για τηνεκλογή του συμμετείχαν ψηφίζοντας55.000 πολίτες διαδικτυακά, μέσα σε δύομέρες. Το λογισμικό μέσω του οποίου γί-νεται η ψηφοφορία είναι ελεύθερο, αλλάτα μηνύματα κοστίζουν αρκετά.

Από πού προέρχεται η χρηματοδότησηγια τις ανάγκες αυτής της διαδικασίας;

Α.: Αποκλειστικά από τους πολίτες. Γιαπαράδειγμα, για τις ανάγκες της προ-εκλογικής εκστρατείας, οι πολίτες συγ-κέντρωσαν 150.000 ευρώ. Όταν υπάρχεικάποια ανάγκη, απευθυνόμαστε στονκόσμο ανακοινώνοντας το σκοπό για τονοποίο χρειαζόμαστε τη χρηματοδότησηκαι δίνοντας τον αριθμό ενός λογαρια-σμού. Στην κεντρική μας ιστοσελίδαυπάρχει η δυνατότητα για τον καθένα ναπαρακολουθεί τα έσοδα και τα έξοδα τουPodemos, σε πραγματικό χρόνο, με από-λυτη διαφάνεια. Το κλειδί είναι να δώ-σουμε την πρωτοβουλία στους πολίτες,να αισθανθούν ότι οι ίδιοι αποφασίζουν.

Σας άκουσα να λέτε ότι θέλετε να υπερ-βείτε την κατηγοριοποίηση των απόψεωνμε βάση το χαρακτηρισμό αριστερή –δεξιά. Σε αυτήν την υπέρβαση όμως μαςκαλούν και οι νεοφιλελεύθεροι.

Α.: Στην ουσία του το Podemos είναιαριστερό κόμμα. Όταν λέμε ότι θέλουμενα υπερβούμε τη διάκριση μεταξύ αριστε-ράς και δεξιάς, εννοούμε ότι οποιοσδή-ποτε που θεωρεί τον εαυτό του δεξιό,μπορεί να συμμετέχει στο Podemos, αρκείνα αγωνίζεται για δημοκρατία, αυτοδιά-θεση και ανθρώπινα δικαιώματα. Πι-στεύουμε ότι όποιος στην πράξη αποδέ-χεται αυτά τα τρία προτάγματα, δεν μπο-ρεί να είναι δεξιός στον τρόπο που ζει.

Σ.: Αυτό που διαφοροποιεί το δικό μαςκάλεσμα, είναι ότι οι δεξιοί υποστηρίζουνότι δεν έχουμε δυνατότητα για άλλη πολι-τική, πέρα από αυτή που ακολουθείταιαπό τις κυβερνήσεις του ευρωπαϊκούΝότου, αντίθετα εμείς λέμε ότι μια άλληπολιτική είναι εφικτή.

Στην Ελλάδα, για ιστορικούς λόγους,είναι δύσκολο να ξεπεραστεί η διάκρισηαριστεράς – δεξιάς, τουλάχιστον για τιςεν ζωή γενιές. Και στην Ισπανία, όμως,έχετε παρόμοιες ιστορικές αναφορές.Ποια είναι η διαφορά που επιτρέπει αυτήτην υπέρβαση στην περίπτωσή σας;

Α.: Υπάρχει μια σημαντική διαφορά με-ταξύ των δύο χωρών ιστορικά. Οι Έλλη-νες γνωρίζετε καλύτερα την ιστορία σας

και ξέρετε ότι η δημοκρατία αποκαταστά-θηκε μεταπολιτευτικά χάρη στους αγώνεςτης αριστεράς. Είναι γεγονός ότι η τότεκυβέρνηση κάλεσε τις πρώτες μεταπολι-τευτικές εκλογές στην Ελλάδα την ημε-ρομηνία της επετείου της εξέγερσης τουΠολυτεχνείου. Αυτό σημαίνει ότι η εξου-σία αντιλαμβανόταν τη δύναμη της αρι-στεράς και το ρόλο της σε αυτή τη δημο-κρατική αλλαγή. Στην Ισπανία, όμως, ηδική μας γενιά (η γενιά των σημερινώντριαντάρηδων, σαραντάρηδων και κάτω)δεν ταυτίζει την αποκατάσταση της δημο-κρατίας με τον αγώνα της αριστεράς. Ηεπίσημη ορολογία που προωθήθηκε στηνπερίπτωση της Ισπανίας ήταν εθνική συμ-φιλίωση. Αυτές οι γενιές, κατά συνέπεια,έχουν απαξιώσει το διαχωρισμό αριστε-ράς – δεξιάς και τις ταυτίζουν με το Σο-σιαλιστικό Κόμμα και το Λαϊκό Κόμμα,αντίστοιχα. Ενώ παράλληλα, τα θεωρείκαι τα δύο το ίδιο χάλια. Τα πιο πολιτικο-ποιημένα μέλη του Podemos θεωρούντους εαυτούς τους αριστερούς, αλλά δενθεωρούν χρήσιμο να επιμείνουν σε αυτήτη διάκριση, γιατί δεν αφορά κανέναν σή-μερα στην Ισπανία, σε θεωρητικό επί-πεδο.

Από την εμπειρία σας σε αριστερά κόμ-ματα, ποιο είναι το έλλειμμα της αριστε-ράς;

Α.: Η αριστερά παρουσιάζει έλλειμμαδημοκρατίας ή, για να το πούμε διαφορε-τικά, το πρόβλημα είναι η γραφειοκρατι-κοποίηση της λειτουργίας των κομμάτων

της αριστεράς, που υπονομεύει τη δημο-κρατία. Αυτό που λείπει από τα συνδι-κάτα και τα κόμματα της αριστεράς, είναιοι πολίτες, η συμμετοχή τού κόσμου.

Σ.: Το πρόβλημα που έχουν τα κόμματατης αριστεράς, είναι ο φόβος ότι η ηγεσίαθα χάσει τον έλεγχο, αν το κόμμα ανοιχτεί

στον κόσμο.Τι μπορεί να σημάνει για τους ευρωπαϊ-

κούς λαούς –ιδιαίτερα του Νότου-το ση-μαντικό εκλογικό ποσοστό του Podemosκαι η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ;

Σ.: ∆ιαφαίνεται πλέον η σαφής δυνατό-τητα, στην οποία αξίζει να επενδύσουμε,να δυναμώσουμε τον αγώνα ενάντια στηνπολιτική που επιβάλλουν οικονομικές καιπολιτικές ελίτ και δεν μπορεί να είναιπλέον αποδεκτή. Χρειάζεται να φτια-χτούν δομές από τα κάτω, που να υπερα-σπίζονται το αίτημα για περισσότερη δη-μοκρατία και λιγότερο φόβο. Χρειάζεταινα επανανοηματοδοτήσουμε όλο το πολι-τικό λεξιλόγιο, να δημιουργήσουμε νέανοήματα και νέες αφηγήσεις.

Α.: Η ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ και η ψήφοςστο Podemos είναι ψήφος στη δημοκρα-τία, περισσότερο από ό,τι είναι ψήφοςστην αριστερά, και συμβάλλει στην ενδυ-νάμωση των λαών του ευρωπαϊκούΝότου. Στην προεκλογική εκστρατεία τουPodemos είπαμε ότι θα μπούμε στηνομάδα της GUE στην ευρωβουλή, για ναστηρίξουμε την υποψηφιότητα του ΑλέξηΤσίπρα, γιατί αυτή υπερασπιζόταν την αυ-τοδιάθεση των λαών και τη δημοκρατία.

Στο δίλημμα δικτατορία ή δημοκρατίαστην Ευρώπη, αλλά και στο δεύτερο ση-μαντικό δίλημμα πληρωμή ή όχι του χρέ-ους, η άποψη του ΣΥΡΙΖΑ μάς εκφράζειαπολύτως.

Από την εμπειρία σας στη δημιουργίατου Podemos, ποια είναι τα σημεία πουχρειάζονται επιμονή, ώστε να μην ξεφύ-γετε από τους στόχους και τις αρχές σας;

Σ.: Αυτό που χρειάζεται να μην ξεχνάμε,είναι η παραγωγή πολιτικής από τα κάτω.Αυτή η δημοκρατία είναι το πιο σημαν-τικό στοιχείο. Να επιμείνουμε στην επα-νοηματοδότηση των πολιτικών όρων, πουφτώχυναν και αλλοιώθηκαν στη διάρκειατης κρίσης, αλλά και πριν από αυτή.Καθώς δημιουργούμε ένα νέο κοινό μον-τέλο πολιτικής λειτουργίας, χρειάζεταιένα σαφές πρόγραμμα, που να δίνει έμ-φαση στη νέκρωση της δημοκρατίας απότην τρόικα και στην επανάκτησή της απότους πολίτες.

Α.: Να θυμόμαστε πάντα ότι το ζητού-μενο δεν είναι η ενότητα της αριστεράς,αλλά η λαϊκή ενότητα, στη βάση τωντριών προταγμάτων: δημοκρατία, αυτο-διάθεση, ανθρώπινα δικαιώματα.

Το Podemos προτάσσει συχνά τον όρο

«επαναπολιτικοποίηση». Τι νόημα του δί-νετε;

Α.: Στην Ισπανία, στο μεγάλο ζήτηματων εξώσεων, λόγω υποθηκευμένων σπι-τιών με δάνεια που οι πολίτες αδυνατού-σαν να αποπληρώσουν, αρχικά δημιουρ-γήθηκε στους πληττόμενους πολίτες ένααίσθημα ότι αυτοί έκαναν λάθος επιλογή,ότι ζούσαν πάνω από τις δυνατότητέςτους, ότι πρόκειται για προσωπικό θέμα.Το Podemos αγωνίστηκε να αναδείξει ότιτο ζήτημα είναι πολιτικό και όχι προσω-πικό και να αποδώσει τις ευθύνες τωντραπεζών και κυρίως του κράτους καιτων δυνάμεων καταστολής που εφάρμο-ζαν την πολιτική των εξώσεων. Αυτή τηνπροσπάθεια την ονομάσαμε «επαναπολι-τικοποίηση», με την έννοια ότι ξαναδί-νουμε σε ένα πολιτικό ζήτημα την πραγ-ματική του διάσταση.

Το Podemos, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ, δέχε-ται κριτική ότι «πασοκοποιείται». Πώςαπαντάτε σε αυτήν την κριτική;

Α.: Η απάντηση και η ουσιαστική δια-φορά μας με το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναιότι εμείς ανοίγουμε το κόμμα στο λαό,πράγμα που η σοσιαλδημοκρατία πάνταφοβόταν. Χρειάζεται να εμπιστευτούμετους πολίτες και να τους εξηγούμε διαρ-κώς τα διακυβεύματα. Επίσης, εμείς δενέχουμε στελέχη. Οι εκπρόσωποί των «κύ-κλων Podemos» ακολουθούν την εναλ-λαγή, την ανακλητότητα και είναι συνε-χώς υπό τον έλεγχο των «κύκλων» πουτους εξέλεξαν. Επιπλέον, δεν δεχόμαστεστο Podemos ανθρώπους που έχουν πα-ραβιάσει τις αρχές μας, που έχουν ασκή-σει πολιτική που αντίκειται στις αρχέςμας ή ρατσιστές. Το Podemos είναι μια μέ-θοδος ανοιχτή στους πολίτες.

Σ.: Για παράδειγμα, μετά τις εκλογέςυπήρξε ένας δήμαρχος που είχε εκλεγείμε την Ενωμένη Αριστερά, ο οποίος απο-χώρησε από το κόμμα του και δήλωσε ότιεντάσσεται στο Podemos. Την επομένη, οιτίτλοι των εφημερίδων έγραφαν «Ο πρώ-τος δήμαρχος του Podemos». Το Podemosαπάντησε δημόσια ότι αυτός ο κύριος δενέχει συμμετάσχει ποτέ σε κανέναν «κύκλοPodemos» και συνεπώς, εφόσον αυτοί οι«κύκλοι» είναι τα κυρίαρχα όργανα, αυτόςδεν εκπροσωπεί ή δεν μπορεί να μιλάει εκμέρους του Podemos. ∆εν υπήρχε θέμαδιαφθοράς σε αυτήν την περίπτωση, αλλάζήτημα σεβασμού της λειτουργίας μας.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα του Po-demos εν όψει των αυτοδιοικητικώνεκλογών;

Όλα θα αποφασιστούν από τη συνδιά-σκεψη του φθινοπώρου.

* Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον μεταφρα-στή Κρίτωνα Ηλιόπουλο για τη σημαν-τική βοήθειά του.

Η αριστερά έχει έλλειμμα δημοκρατίαςΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ «PODEMOS», ΑΝΝΑ ΝΤΟΜΙΝΓΚΕΖ ΚΑΙ ΣΑΛΟΜΕ ΡΑΜΙΡΕΖ

Στο 9ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Χανίων ήρθαν προσκεκλημένες στην Ελλάδα δύονέες γυναίκες, η Άννα Ντομίνγκεζ, ιστορικός, και η Σαλομέ Ραμίρεζ, μέλη τουPodemos,του ισπανικού κόμματος – έκπληξη, που μετά από τέσσερις μόλις μήνεςλειτουργίας κατάφερε να συγκεντρώσει το 8% περίπου των ψήφων των ισπανώνψηφοφόρων στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Βρέθηκαν στο επίκεντρο του

ενδιαφέροντος για τους περισσότερους από εμάς και όχι άδικα. Η συζήτηση μαζίτους ήταν αφορμή για πολύ ενδιαφέροντες προβληματισμούς, όσον αφορά τοντρόπο λειτουργίας ενός αριστερού κόμματος, τον κίνδυνο της “πασοκοποίησης”,την “επαναπολιτικοποίηση” της πολιτικής, τη σημασία των λέξεων και ταδιδάγματα που η αριστερά δεν πήρε από τις πλατείες.

Του ∆ημήτρη Σμυρναίου, Βερολίνο

Ηταν κάτι, που επισημαίνουν εδώ και πάραπολύ καιρό οικονομολόγοι από την Ευρώπηαλλά και τον υπόλοιπο κόσμο: Για να στα-

ματήσουν οι τεράστιες ανισορρπίες της ευρωζώνηςθα πρέπει και η Γερμανία να κάνει κάποια ελάχισταπράγματα και ένα από αυτά θα ήταν να σταματήσειτην πολιτική συγκράτησης ή ακόμα και μείωσης μι-σθών και ημερομισθίων. Από την άλλη, η Αριστεράεπισημαίνει εδώ και χρόνια ότι μπορεί οι δείκτεςνα ευημερούν και οι γερμανικές εξαγωγές να εκτο-ξεύονται, αλλά υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κομμάτιεργαζόμενων, που ζει με μισθούς πείνας και εξαρ-τάται από διάφορα κοινωνικά επιδόματα.

Ανεπαρκές και πολυτεμαχισμένο μέτρο

Το αίτημα για κατώτατο ωρομίσθιο στα 10 ευρώ,που είχε θέσει «Η Αριστερά» ήταν μάλλον πολύπροχωρημένο για τους σοσιαλδημοκράτες, που μι-λούσαν προεκλογικά για 8,5 ευρώ και κατόρθωσαντελικά να το περάσουν, έστω και με κάποιους πε-ριορισμούς στο πρόγραμμα του μεγάλου συνασπι-σμού. Την περασμένη Πέμπτη το μέτρο εγκρίθηκεαπό τη γερμανική Βουλή με μόλις πέντε ψήφουςκατά και με την Αριστερά να απέχει από την ψηφο-φορία, ακριβώς επειδή θεώρησε ότι το μέτρο κινεί-ται προς μια σωστή κατεύθυνση, αλλά θα μπορούσενα είναι κατά πολύ καλύτερο. «Το μέτρο είναι ανε-παρκές και πολυτεμαχισμένο», όπως έγραψε χαρα-κτηριστικά ο Μίκαελ Σλεχτ εκπρόσωπος του κόμ-ματος της Αριστεράς για τα οικονομικά θέματα. Κιαυτό όχι μόνο γιατί προβλέπει μεγάλες μεταβατι-

κές περιόδους για κάποιες κατηγορίες εργαζομέ-νων, αλλά και γιατί εξαιρεί τους χρόνια άνεργουςκαι τους νέους απασχολούμενους σε αρκετές περι-πτώσεις.

Για κάποιες κατηγορίες, όπως για παράδειγμα οιδιανομείς εφημερίδων που υπολογίζονται σε περί-που 300.000 και είναι στην πλειοψηφία τους αλλο-δαποί, θα εφαρμοστεί πλήρως τη χρονιά των επό-μενων... εκλογών, δηλαδή το 2017. Αντιμέτωποι μεαρκετές εξαιρέσεις βρίσκονται και οι εποχιακά ερ-γαζόμενοι, που υπολογίζονται σε περίπου 800.000.Όλες αυτές οι ειδικές ρυθμίσεις είναι φυσικό να

μπερδεύουν τους εργαζόμενους και να τους κάνουννα μην ξέρουν πολλές φορές τι ισχύει για την περί-πτωσή τους...

Καλή βάση εκκίνησης για την αριστερά

Μπορεί, λοιπόν, ο νόμος που ενέκρινε το Μπούν-τεσταγκ να μην προσφέρεται για πανηγυρισμούςαλλά σίγουρα αποτελεί μια καλύτερη βάση εκκίνη-σης για την αριστερά αλλά και για τα συνδικάτα,που είχαν θέσει εδώ και μια δεκαετία περίπου στην

ατζέντα τους το αίτημα για καθιέρωση ενός ελάχι-στου βασικού ωρομίσθιου, όπως ισχύει και σε πολ-λές άλλες χώρες της ΕΕ. Με τα 8,5 ευρώ η Γερμανίαμπορεί να είναι η πλουσιότερη και ισχυρότερη οι-κονομικά χώρα της Ευρώπης αλλά είναι μόλις στηνέκτη θέση στη σχετική λίστα στην Ευρώπη. Υπάρ-χουν λοιπόν ακόμα βήματα να γίνουν.

Φυσικά οι σοσιαλδημοκράτες προσπάθησαν ναπαρουσιάσουν την απόφαση σαν μια μεγάλη τουςεπιτυχία. Η αλήθεια είναι ότι, αφενός, προέβαλαναυτό το μέτρο ως βασικό προεκλογικό τους χαρτί,επειδή ένοιωθαν ισχυρή την πίεση από τα αριστεράτους, αφετέρου, έβαλαν αρκετό νερό στο κρασίτους με τις μεταβατικές περιόδους που αποδέχθη-καν. Ωστόσο και η Ανγκέλα Μέρκελ, που αρχικάήταν κάθετα αντίθετη αναγκάστηκε να κάνει κά-ποια βήματα προς τα πίσω. Αποδεικνύεται, λοιπόν,ότι και αυτή θέλει καμιά φορά να πιεστεί για ναυποχωρήσει. Κάτι που θα είναι καλό να θυμούνταικαι όσοι στην υπόλοιπη Ευρώπη την αντιμετωπί-ζουν μονίμως με τρόμο και δέος και φοβούνται μηντης χαλάσουν το παραμικρό χατίρι.

Πέρασε ο νόμοςγια τα 8,5 ευρώ κατώτατο μισθό Μπορεί ο νόμος να μην προ-

σφέρεται για πανηγυρισμούς,αλλά σίγουρα αποτελεί μια κα-λύτερη βάση εκκίνησης για τηναριστερά αλλά και για τα συνδι-κάτα, που είχαν θέσει εδώ καιμια δεκαετία το αίτημα για κα-θιέρωση ενός ελάχιστου βασι-κού ωρομίσθιου.

“

1188 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΚΕΛΙΑ ΤΥΠΟΥ Γ

Οι ήχοιπου αποκαλούμε σιωπή…Στην Καλιφόρνια της δεκαετίας του ‘80 τέθηκε σε εφαρμογή ένα

αρρωστημένο κοινωνικό πείραμα. Η ιδέα ήταν ναδημιουργηθούν φυλακές σκληρής απομόνωσης, στις οποίες θα

φυλακίζονταν άνθρωποι για δεκαετίες ολόκληρες. Χωρίς φυσικόφως, αερισμό και με περιορισμένη δυνατότητα κίνησης, ο στόχοςήταν να φτιαχτούν άνθρωποι φαντάσματα για να τρομάξουν τηναμερικανική κοινωνία. Οι φυλακές «supermax» ήταν γεγονός.

Η σύλληψη δεν ήταν καινούρια, είχαν προηγηθεί τα λευκά κελιάτων φυλακών Στάμχαϊμ, όπου φυλακίστηκαν τα μέλη της «ΦράξιαςΚόκκινος Στρατός». Στο γράμμα του Ζαν Πωλ Σαρτρ στη γαλλικήεφημερίδα «Λιμπερασιόν», για τις συνθήκες κράτησης του ΑντρέαΜάινχοφ, πληροφορούμαστε αρκετά για τη ζωή στα λευκά κελιά.Μεταξύ άλλων, αναφέρει συγκλονισμένος ο φιλόσοφος : «καιυπάρχει κάτι που λείπει: ήχος. Συσκευές στο εσωτερικό του κελιούσυγκεντρώνουν τους ήχους, τους αποδυναμώνουν και τουςκαθιστούν απόλυτα αθόρυβους μέσα στο ίδιο το κελί…».

Στόχος είναι να οδηγήσουν στην τρέλα

Σήμερα, λοιπόν, οι φυλακές τύπου Γ΄ έρχονται και στην Ελλάδα. Οστόχος δεν είναι να απομονώσουν ή να βασανίσουν. Αυτό, δυστυχώς,το κάνουν και τα υπάρχοντα κελιά απομόνωσης και τα πειθαρχεία. Οστόχος είναι να οδηγήσουν στην τρέλα. Να καταστήσουν σαφές σεολόκληρη την ελληνική κοινωνία ότι, όποιος μπει εκεί δεν θα ξαναδείφυσικό φως για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. ∆εν θα τον αγγίξειανθρώπινο χέρι και δεν θα ακούσει κανέναν ήχο. Η πραγματική ιδέατου πειράματος είναι, μέσω της θεαματικής ψυχικής εξόντωσης τουκρατουμένου, να τρομάξει η κοινωνία εκτός φυλακής. Νααναπαραχθεί δηλαδή στο συλλογικό υποσυνείδητο ο ίδιος φόβος πουείχε κυριεύσει τον Κόμη Μοντεχρίστο, όταν τον οδήγησαν στηναπομόνωση του Κάστρου του Ιφ για πάντα.

Το νομοθέτημα που εισάγει τα κελιά τύπου Γ΄ στις ελληνικέςφυλακές συζητιέται αυτές τις ημέρες στη Βουλή. Οι διατάξεις του

κάνουν κάθε λογικόάνθρωπο να ανατριχιάζει.Οι άνθρωποι που διαβιούνστις φυλακέςκατηγοριοποιούνται μεκριτήριο την υποτιθέμενηεπικινδυνότητά τους. Όσοιαπό αυτούς θεωρηθούνιδιαίτερα επικίνδυνοι απότον υπουργό ∆ικαιοσύνης,τοποθετούνται στα λευκά

κελιά. Με τον ίδιο τρόπο, ο υπουργός κανονίζει ποιες ασθένειες είναιεπαρκώς βαριές για αποφυλάκιση, για το ποιοι κρατούμενοι έχουνδυνατότητα για άδεια, πόσα χρόνια θα εκτίεται η ποινή υποχρεωτικά,πόσες φορές και με ποιους τρόπους θα τιμωρούνται περαιτέρω οικρατούμενοι που θα μπαίνουν σε χρόνια απομόνωση. Επιβάλλεται, μεάλλα λόγια, η λογική της επιπλέον ποινής, πέρα από αυτή που όρισεο νομοθέτης και επέβαλλε ο δικαστής.

Πώς καταλήξαμε στα λευκά κελιά;

Εντούτοις, το Νοέμβριο του 2012 ο τότε υπουργός ∆ικαιοσύνηςείχε παραλάβει το πόρισμα του σχεδίου για το σωφρονιστικό κώδικα,από την Ειδική Μόνιμη Επιτροπή για την παρακολούθηση τουσωφρονιστικού συστήματος και των λοιπών δομών εγκλεισμού. Στοσχέδιο αυτό, που ήταν αποτέλεσμα ομόφωνης απόφασης,εμπεριέχονταν διατάξεις για την ημιελεύθερη διαβίωση, για ταευεργετικά μεροκάματα, για τη δυνατότητα σπουδών, για τηδιεύρυνση της επικοινωνίας των ανθρώπων με τις οικογένειές τους,για τη θέσπιση εθελοντικής εργασίας και για πολλά άλλα.

Πώς από αυτή την προσπάθεια καταλήξαμε στα λευκά κελιά; Ηεπιθυμία απεύθυνσης σε ακραία συντηρητικά ακροατήρια ίσως ναείναι μία ερμηνεία. Το δόγμα του σοκ για την βίαιη αποδοχή τουμνημονίου ίσως είναι μία άλλη, καθώς για να μπορέσει να περάσειπιο ανώδυνα η μνημονιακή πολιτική, χρειάζεται μια φοβισμένηπολιτεία με υποτακτικούς πολίτες που δεν εξεγείρονται. Και μηνξεχνάμε ότι τεσσεράμισι χιλιάδες κρατούμενοι κατέβηκαν για δέκαμέρες σε απεργία πείνας αρνούμενοι το μεσαιωνικής έμπνευσηςνομοθέτημα. Ο αγώνας ήταν για τους ίδιους και για την κοινωνία.

Κανένας άνθρωπος, όποιο κι είναι το αδίκημά του, δεν πρέπει ναυποστεί αυτό το αρρωστημένο βασανιστήριο της εξουσίας. Οεξευτελισμός της ανθρώπινης υπόστασης μέσα στα κελιά τύπου Γ θαπρέπει να κινητοποιήσει τα θεμελιώδη αντανακλαστικά όλων για ναακυρωθεί στην πράξη αυτό το επαίσχυντο νομοθέτημα. Αςγκρεμίσουμε επιτέλους τα τείχη της σιωπής που χτίζονται αυτή τηστιγμή έξω από τους τοίχους των φυλακών. Ας γίνουμε η δική τουςφωνή, ας τους δώσουμε πίσω το πρόσωπό τους.

Τάσος Κουράκης, αντιπρόεδρος της Ειδικής ΜόνιμηςΚοινοβουλευτικής Επιτροπής παρακολούθησης του σωφρονιστικού

συστήματος και των λοιπών δομών εγκλεισμούΝικόλας Κουντούρης, πολιτειολόγος

Με σημαντικές αλλαγές, ύστερα από τηναπόρριψη του νομοσχεδίου από το σύ-νολο των θεσμικών φορέων, ολοκλη-

ρώθηκε η επί της αρχής συζήτηση του νομο-σχεδίου την περασμένη Πέμπτη. Ωστόσο,ακόμα και με αυτές τις τροπολογίες σε καμίαπερίπτωση δεν αλλάζει το πνεύμα του νόμου,που είναι η ίδρυση πειθαρχικών φυλακών,όπου θα θάβονται ζωντανοί όσοι κρίνονται«επικίνδυνοι» για την ασφάλεια του κράτους,της φυλακής ή της δημόσιας τάξης.

Εν τω μεταξύ, από την περασμένη Τρίτηέληξε η απεργία πείνας των 4.600 κρατουμέ-νων με την Πρωτοβουλία Επιτροπής ΑγώναΦυλακών να δεσμεύεται ότι «η κινητοποίησηδεν τερμάτισε». «Αντίθετα ανακτούμε τις δυ-νάμεις μας και προειδοποιούμε το υπουργείοότι δεν πρόκειται να δεχτούμε τη λειτουργίατου ελληνικού Γκουαντάναμο ούτε στη ∆ομοκόούτε πουθενά (…) Παραμένουμε καχύποπτοιαπέναντι στις βελτιωτικές προτάσεις τουυπουργείου και είμαστε έτοιμοι, αν χρειαστεί,να αγωνιστούμε με κάθε μέσο για να μαται-ώσουμε το νομοσχέδιο-έκτρωμα», όπως ση-μειώνεται στην ανακοίνωση.

Οι (ν)τροπολογίες

Σύμφωνα με τις τροπολογίες που κατατέθη-καν στις φυλακές τύπου Γ θα κρατούνται επίμία τετραετία –αντί για δεκαετία που ήταν γιαόσους κατηγορούνται ή έχουν καταδικαστείγια συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση- καιγια διετία όσοι κρίνονται «επικίνδυνοι» -αντίτης τετραετίας που προέβλεπε αρχικά το νο-μοσχέδιο. Στο «ανανεωμένο» νομοσχέδιο δια-τηρούνται οι απαγορεύσεις στα μεροκάματα,τις άδειες, την ημιελεύθερη διαβίωση, ενώ οιπεριορισμοί στην επικοινωνία θα εξειδικευ-τούν από τον εσωτερικό κανονισμό. Επίσης,διατηρείται ότι ρόλο σωφρονιστικού υπαλλή-λου θα έχουν ένοπλοι αστυνομικοί, με το ελεύ-θερο να πυροβολήσουν στο ψαχνό.

Επιπλέον, αποσύρθηκε η επαίσχυντη διά-ταξη που όριζε ότι ακόμα και εν τη απουσίατου συνηγόρου, λόγω επαγγελματικού κωλύ-ματος, θα συνεχίζεται η δίκη, ενώ προστέθηκεότι όσοι έχουν καταδικαστεί για εγκληματικήοργάνωση και δεν κρατούνται σε φυλακήτύπου Γ θα δικαιούνται άδεια εφόσον έχουνεκτίσει 18 χρόνια σε περίπτωση ισόβιας κά-θειρξης και τα 3/5 της ποινής σε άλλη περί-πτωση. Να σημειώσουμε ότι όσοι έχουν κατα-δικαστεί σε ισόβια σύμφωνα με τον τρομονόμουποχρεούνται να εκτίσουν τουλάχιστον 20 χρό-νια, ενώ για όλους τους άλλους το όριο είναι16 χρόνια, όπως επίσης ότι το όριο για τηνάδεια είναι 1/5 της ποινής, αφού στα 3/5 ο κρα-τούμενος δικαιούται να αιτηθεί υφ’ όρον από-λυση.

Και άλλοι «επικίνδυνοι»

Το νομοσχέδιο αυξάνει περισσότερο την πι-θανότητα κάποιος να βρεθεί στη φυλακήτύπου Γ, αφού προστίθεται ένα ακόμα κριτή-ριο για να κριθεί κάποιος κρατούμενος «επι-κίνδυνος». Υπενθυμίζουμε ότι το αρχικό νομο-σχέδιο προέβλεπε πέντε κριτήρια «επικινδυ-νότητας» [α) η βαρύτητα του εγκλήματος γιατο οποίο κατηγορείται ή καταδικάστηκε ή πει-θαρχικού παραπτώματος που τέλεσε β) η πι-θανότητα τέλεσης νέων εγκλημάτων ή πειθαρ-χικών παραπτωμάτων, γ) η ύπαρξη υποδικίαςή καταδικαστικής απόφασης για άλλα κα-κουργήματα δ) η ύπαρξη στοιχείων για περαι-τέρω εγκληματική δραστηριότητα και ε) η προ-σωπικότητα του κρατούμενου]. Πλέον, θαυπάρχει και ένα έκτο κριτήριο: η παραβίασητων όρων επικοινωνίας, δηλαδή αν συλληφθείνα κατέχει κινητό ή να συνομιλεί με άλλο κρα-τούμενο μέσω του τηλεφώνου ή να παραλαμ-βάνει αλληλογραφία που κρίνεται «επικίν-

δυνη». Θυμίζουμε ότι οι κινητοποιήσεις τωνκρατουμένων οργανώνονται μέσω διπλήςγραμμής και μέσω αλληλογραφίας, παρότιαπαγορεύεται η επικοινωνία μεταξύ των κρα-τουμένων από φυλακή σε φυλακή, καθώς καιότι εξαιτίας των κινητών τηλεφώνων είδαν τοφως της δημοσιότητας φωτογραφίες και βίν-τεο που έδειχναν τις συνθήκες κράτησης στοΝοσοκομείο του Κορυδαλλού, για τις οποίες οδιεθνής τύπος εξέφρασε τον αποτροπιασμότου τους προηγούμενους μήνες.

Το νομοσχέδιο θα τεθεί προς ψήφιση τη ∆ευ-τέρα, με τον ΣΥΡΙΖΑ να ζητά ονομαστική ψη-φοφορία, ώστε να αναλάβει ο καθένας τοβάρος της ευθύνης που φέρει η ψήφος του [οαπαιτούμενος αριθμός βουλευτών είναι μόλις51, καθώς διανύουμε το πρώτο θερινό τμήμα,που απαιτεί την παρουσία μόλις 100 βουλευ-τών]. Προηγούμενα, είχε καταθέσει ένστασηαντισυνταγματικότητας του νομοσχεδίουκαθώς παραβιάζεται, μεταξύ άλλων, η ισότηταενώπιον του νόμου [αρ. 4 Συντάγματος], ηαρχή της διάκρισης των εξουσιών [αρ. 26], ηπροστασία της οικογένειας και οικογενειακήςζωής [αρ. 8 και 9], η προστασία του δικαιώμα-τος στην επικοινωνία [άρ. 19], η απαγόρευσητων βασανιστηρίων και της απάνθρωπης καιτης εξευτελιστικής μεταχείρισης [αρ. 7]. Τοσχέδιο αυτό, με τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ καιτης Ν∆, θα είναι νόμος του κράτους εντόςλίγων εικοσιτετραώρων και είναι στο χέρι,πρώτα από όλα των κρατουμένων, και ύστεραόλων εμάς, να καταργηθεί πριν ποτέ εφαρμο-στεί έστω και σε έναν, γιατί τότε θα έχει πιαμετατραπεί το κράτος δικαίου σε κράτος εξόν-τωσης, όσων εκείνο θεωρεί «επικίνδυνους» γιατη συντήρησή του.

Ιωάννα ∆ιαλεισμά

Προς ψήφισητο νομοσχέδιοτου τρόμου

Η φυλακή,της φυλακής,ω φυλακή

Σήμερα, Κυριακή, στις 7.30 μ.μ., στο πλαί-σιο του 18ου αντιρατσιστικού φεστιβάλ Αθή-νας στα Ιλίσια, η Πρωτοβουλία για τα ∆ι-καιώματα των Κρατουμένων διοργανώνεισυζήτηση με θέμα «Η φυλακή, της φυλακής,ω φυλακή: Γκρέμισμα των αγροτικών φυλα-κών – Χτίσιμο των υψίστης ασφαλείας». Μι-λούν οι Γιώργος Χατζηνάσιος, μέλος τηςΠρωτοβουλίας για τα ∆ικαιώματα των Κρα-τουμένων, Παναγιώτης Σχίζας, διδάκτοραςεγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίουκαι η Κλειώ Παπαπαντολέων, μέλος τηςΕΕ∆Α. Συντονίζει η Ρόζα Κοβάνη.

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 1199ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τη συνέντευξη πήραν η Ιωάννα ∆ρόσουκαι ο Αδάμος Ζαχαριάδης

Έχετε διοριστεί ως πολιτική αγωγήεκπροσωπώντας τους αιγύπτιους ψαρά-δες για την επίθεση που δέχτηκαν από τηΧρυσή Αυγή τον Ιούνιο του 2012. Πώςεξελίσσεται η υπόθεση αυτή;

Τον Ιούνιο του 2012, αιγύπτιοι ψαρά-δες δέχθηκαν δολοφονική επίθεση μέσαστα σπίτια τους στο Πέραμα, την ώραπου κοιμόντουσαν, από έξι μέλη τηςΧρυσής Αυγής. Η επίθεση ήταν απόλυταοργανωμένη και είναι χαρακτηριστικόότι ο Γ. Λαγός την είχε εξαγγείλει απότην προηγούμενη μέρα, σε συγκέντρωσηπου είχε κάνει η Χρυσή Αυγή στην πε-ριοχή. Παρότι οι ψαράδες χτυπήθηκανβάναυσα, οι κατηγορίες που απαγγέλθη-καν ήταν αρχικά πλημμεληματικού χα-ρακτήρα, δηλαδή για σωματικές βλάβες.Ύστερα, όμως, από τη δολοφονία τουΠαύλου Φύσσα, η υπόθεση, όπως καιάλλες αντίστοιχες, πήρε τη διάστασηπου της άξιζε και μετεξελίχθηκε η κατη-γορία σε απόπειρα ανθρωποκτονίας.

Γιατί επιλέχθηκαν οι τρεις αυτές υπο-θέσεις να συνεκδικαστούν υπό την ομ-πρέλα της κατηγορίας της εγκληματικήςοργάνωσης;

Και οι τρεις υποθέσεις συσχετίζονται,καθώς αφορούν τα τάγματα εφόδου τηςΧρυσής Αυγής στην Β’ Πειραιά. Έχουν,όμως, κι έναν συμβολισμό, γιατί στηνπραγματικότητα αποτυπώνουν ποιαείναι τα θύματα της Χρυσής Αυγής: με-τανάστες, αριστεροί συνδικαλιστές, αν-τιφασίστες. Στη δικογραφία περιλαμβά-νονται και δεκάδες άλλες υποθέσεις, γιατις οποίες εκκρεμούν χωριστές ποινικέςδιώξεις ή είναι μόνο αντικείμενα καταγ-γελίας, και θα απασχολήσουν το δικα-στήριο όσον αφορά την κατηγορία τηςεγκληματικής οργάνωσης «ΧρυσήΑυγή».

Επείγει ο ορισμός δικάσιμου

Ακόμα δεν έχει οριστεί δικάσιμος,καθώς η δικογραφία καθημερινά συμ-πληρώνεται, με αποτέλεσμα να υπάρχεισχεδόν η βεβαιότητα πια ότι θα λήξει το18μηνο όριο προφυλάκισης χωρίς ναέχει ολοκληρωθεί η δίκη. Υπάρχει κά-ποια σκοπιμότητα που καθυστερεί ναολοκληρωθεί η διαδικασία;

∆ιεκδικούμε να ξεκινήσει η δίκη όσογίνεται γρηγορότερα. Αυτό θα έπρεπε ναείναι και διεκδίκηση των κατηγορούμε-νων, εφόσον αρνούνται τις κατηγορίες,όμως αντίθετα καταθέτουν συνεχώς αι-τήσεις εξαίρεσης με αστεία προσχήματα,ροκανίζοντας το χρόνο. Για να απαντήσωστο ερώτημά σας, η κωλυσιεργία δεναφορά τις ανακριτικές αρχές. Αντίθετα,θεωρούμε ότι οι ανακρίτριες έχουν κάνειπολλή δουλειά συγκεντρώνοντας δεκά-

δες υποθέσεις, οι οποίες «δένουν» τηνκατηγορία της εγκληματικής οργάνω-σης. ∆εν μπορούμε να μην παρατηρή-σουμε ότι μετά τις εκλογές και από τηστιγμή που δεν επιβεβαιώθηκε η προσ-δοκία της Νέας ∆ημοκρατίας για επανα-πατρισμό των δεξιών ψηφοφόρων,υπάρχουν δεύτερες σκέψεις, οι οποίεςπλέον εκφράζονται και μεγαλόφωνααπό το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα, σεσχέση με την ίδια τη δίωξη. Και, όπως εί-δαμε με την υπόθεση Μπαλτάκου, ηΧρυσή Αυγή έχει δυνατότητες επικοινω-νίας με την κυβέρνηση και τις κρατικέςαρχές σε πολύ υψηλό επίπεδο. Άρα δενθα ήμασταν μακριά από την αλήθεια ανλέγαμε ότι γίνονται συζητήσεις για τοπώς και πότε θα εξελιχθεί η ποινικήδίωξη.

Παρότι η δίωξη είναι ποινική, οι κατη-γορούμενοι επιμένουν ότι πρόκειται γιαπολιτική δίωξη. Ποια η γνώμη σου;

Η δίκη παρότι αφορά εγκληματικέςπράξεις, και σε καμία περίπτωση δενείναι πολιτική δίωξη, θα είναι μια δίκημε πολύ έντονο το πολιτικό στοιχείο. Καιεμείς ως εκπρόσωποι των θυμάτων,αλλά και ως μέλη του αντιφασιστικού κι-νήματος θέλουμε, μέσα από τη δίκη, ναενημερωθεί η κοινωνία για το τι εστίΧρυσή Αυγή. Βέβαια, πιστεύουμε ότι οαντιφασιστικός αγώνας δεν πρέπει νααρκεστεί στην εξέλιξη της δίκης, αλλά ημάχη να συνεχίσει να δίνεται μέσα στηνκοινωνία.

Η υπόθεσηείναι απόλυτα «δεμένη»

Προηγουμένως ανέφερες ότι η υπό-θεση είναι «δεμένη». Από ποια στοιχείασυμπεραίνεις ότι η υπόθεση δεν θα«πέσει» στο δικαστήριο;

Η υπόθεση είναι απόλυτα «δεμένη»,στο επίπεδο των εγκληματικών πρά-

ξεων. ∆εν είμαστε τέσσερα χρόνια πριν,όταν η Χρυσή Αυγή μπορούσε να ισχυρι-στεί ότι οι επιθέσεις φασιστικής και ρα-τσιστικής βίας είναι αστικός μύθος.Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν δεκάδες δικα-στικές αποφάσεις, στις οποίες έχει κρι-θεί η εγκληματική δράση της οργάνω-σης, τόσο των μελών της, όσο και ηγετι-κών στελεχών της. Το πραγματικό ερώ-τημα είναι πώς θα διαμοιραστεί η ευθύνηανάμεσα στα μέλη και την ηγεσία της ορ-γάνωσης, καθώς η ηγεσία θα προσπαθή-σει να υποδυθεί την άσχετη. ∆εν πρόκει-ται, όμως, να έχει επιτυχία αυτή η στάση,γιατί προαπαιτεί ότι ο Μιχαλολιάκος θαπρέπει να αποστασιοποιηθεί όχι μόνοαπό τον Ρουπακιά, όπως έχει ήδη κάνει,αλλά και από τους πυρηνάρχες και βέ-βαια τον ίδιο τον Λαγό. Χρειάζεται, δη-λαδή, να πει ότι ο Λαγός ενεργούσε μεδική του βούληση.

Η ναζιστική ιδεολογία

Και αν το κάνει αυτό, τότε απαλλάσ-σεται; Γιατί είδαμε ότι και το 1998, απο-ποιήθηκε τον Περίανδρο, ο οποίος ήταντο νούμερο δύο της Χρυσής Αυγής.

Είναι πάρα πολύ δύσκολο να συμβείκάτι τέτοιο. Τότε δεν υπήρχε τόσο έν-τονη η δαγκάνα της πίεσης απέναντι στηΧρυσή Αυγή. Ο Περίανδρος, παρότι βρέ-θηκε ένοχος, δεν ρωτήθηκε από τις δι-καστικές αρχές αν δρούσε μόνος του ήως μέλος της οργάνωσης της ΧρυσήςΑυγής. Επειδή, λοιπόν, τότε η υπόθεσηδεν προχώρησε σε βάθος, ο Μιχαλολιά-κος μπόρεσε εύκολα να ξεφύγει, παίρ-νοντας αποστάσεις από τον Περίανδρο.Τώρα, η Χρυσή Αυγή διώκεται ως εγκλη-ματική οργάνωση στο σύνολό της, και

άρα θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να ξε-γλιστρήσει.

Είδαμε να επιβάλλονται αυστηροί πε-ριορισμοί στους βουλευτές της ΧρυσήςΑυγής, όπως στην περίπτωση του Αρβα-νίτη που του απαγορεύτηκε ο δημόσιοςλόγος. Πρόκειται για μια πολύ σοβαρήένδειξη σκλήρυνσης του περιορισμούτων ατομικών ελευθεριών. Πώς το σχο-λιάζεις;

∆εν νομίζω ότι οι φασίστες στερήθη-καν ποτέ ελευθερίες, ώστε να υπερασπί-σουμε την ελευθερία του λόγου τους.Από εκεί και πέρα, πρέπει να ξεκινή-σουμε από την αφετηρία ότι ποτέ ξανάδεν είχαμε μια νεοναζιστική οργάνωσημε σαφές ποινικό φορτίο στη δράση τηςνα μπαίνει στη Βουλή σαν “νόμιμο πολι-τικό κόμμα”. Η Χρυσή Αυγή είναι μια νε-οναζιστική οργάνωση που προσπαθεί νακρύψει τα εγκληματικά της χαρακτηρι-στικά πίσω από τη βιτρίνα του πολιτικούκόμματος. Οι ανακρίτριες προσπαθούννα εξατομικεύουν την κάθε απόφασήτους. Εντοπίζοντας λοιπόν ότι υπάρχουνστελέχη της Χρυσής Αυγής που παίζουνηγετικό ρόλο μέσα από την υποκίνησηφασιστικών πράξεων βίας, ακόμα και ανδεν συμμετέχουν σε αυτές, όπως είναι ηπερίπτωση του Αρβανίτη, θεώρησανορθό να επιβάλλουν στέρηση του δημό-σιου λόγου. ∆εν θεωρώ λοιπόν ότι αυτέςοι αποφάσεις είναι σημάδι σκλήρυνσηςτου κρατικού μηχανισμού. Η αυταρχικήθωράκιση του κράτους είναι δεδομένη,αλλά τη βλέπουμε απέναντι στο κίνημα,στις διαδηλώσεις, στους αγωνιστές καιόχι βέβαια απέναντι στους φασίστες.

Στη δικογραφία περιλαμβάνονταιπλείστα στοιχεία που αποδεικνύουν ότιοι χρυσαυγίτες είναι ναζιστές. Ωστόσο,οι ιδέες του ναζισμού δεν είναι παράνο-μες στην Ελλάδα…

Η ποινική δίωξη που εξελίσσεταιαφορά εγκληματικές πράξεις και όχιιδέες. Παρόλα αυτά, η ανάδειξη της να-ζιστικής ιδεολογίας παίζει σημαντικόρόλο στην ποινική δίωξη: αφενός, όσοναφορά την αξιοπιστία των κατηγορούμε-νων, καθώς έχουν αποποιηθεί στις κατα-θέσεις τους τις ναζιστικές ιδέες, γεγονόςπου δεν ταιριάζει με τα στοιχεία πουυπάρχουν στη δικογραφία. Αφετέρου,όσον αφορά τα κίνητρά τους. ∆ιαφορε-τικά η δράση τους μοιάζει παράταιρη.Γιατί να χτυπήσεις μετανάστες, αριστε-ρούς, αντιφασίστες, αν δεν στο υπαγο-ρεύει η ιδεολογία σου; Μονάχα αν ανα-δειχθεί ο ρόλος της ναζιστικής ιδεολο-γίας «κουμπώνουν» οι κατηγορίες.

•

ΥΠΟΘΕΣΗ ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ

Η δίωξη αφορά εγκληματικέςπράξεις και όχι ιδέεςΣυνέντευξη με τον Θανάση Καμπαγιάννη, πολιτικό ενάγοντα στη δίκη

Συζητάμε με τον Θανάση Καμπαγιάννη, μέλος της ΚΕΕΡΦΑ και της Πρωτοβουλίας δικηγόρων JailGol-denDawn (“Φυλακίστε τη Χρυσή Αυγή”), για την ποινική δίωξη της Χρυσής Αυγής και την εξέλιξη τηςυπόθεσης. Η Πρωτοβουλία των δικηγόρων θα είναι πολιτική αγωγή στη δίκη, εκπροσωπώντας τουςαιγύπτιους ψαράδες που δέχτηκαν επίθεση τον Ιούνιο του 2012. Η δίκη αναμένεται – με τα σημερινάδεδομένα – να έχει 75 κατηγορούμενους για συμμετοχή ή διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, ενώ τοκατηγορητήριο εμπεριέχει τρείς ακόμα υποθέσεις: τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, την επίθεσηστους συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ και την επίθεση στους αιγύπτιους ψαράδες.

Για περισσότερες πληροφορίες για την πολιτική αγωγή του αντιφασιστικού κι-νήματος στη δίκη της Χρυσής Αυγής, μπορείτε να δείτε τον ιστότοπο jailgolden-dawn.wordpress.com.

2200 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΘΕΜΑΤΑ

Πριν λίγες μέρες, ανοίγοντας τηνιστοσελίδα tvxs.gr του ΣτέλιουΚούλογλου, έπεσα από τα σύν-

νεφα βλέποντας, στο πρώτο θέμα της, ναπαρουσιάζεται η εκδοχή του «μεγάλουσυνασπισμού» εξουσίας στον οποίο κα-λούνται να συμμετάσχουν ο ΣΥΡΙΖΑ καιμια «καλή» εκδοχή της Ν∆, καραμανλι-κής προέλευσης. Φιλοξενούνταν, μάλι-στα, και δηλώσεις του ∆ημήτρη Αβραμό-πουλου και της Φωτεινής Πιπιλή πουπριμοδοτούσαν εμμέσως μια τέτοια εξέ-λιξη. Ο στόχος, φυσικά, μιας τέτοιας συ-νεργασίας δεν είναι τίποτε άλλο παρά ησωτηρία(!) της πατρίδας. Είναι κατα-νοητό να καλλιεργείται ένα τέτοιο σενά-ριο από την ντόπια αστική τάξη αλλά καιαπό τα ξένα κέντρα εξουσίας, γιατί βλέ-πουν ότι με αυτόν τον τρόπο θα εξυπη-ρετηθούν θαυμάσια τα συμφέροντά τους.Άλλωστε, το νεοφιλελεύθερο μοντέλοτου «μεγάλου συνασπισμού» της Γερμα-νίας δουλεύει θαυμάσια και φαίνεται ότι

προωθείται και για εξαγωγή στην Ελ-λάδα. Τι σημαίνει, όμως, όταν βλέπεις ναπλασάρεται αυτό το σενάριο, ασχολία-στα και χωρίς αντίλογο, φάτσα-κάρταστην πρώτη σελίδα της διαδικτυακήςεφημερίδας που διαχειρίζεται ένας ευ-ρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ; Τι απήχησημπορεί να έχουν τέτοιες απόψεις εντόςτου ΣΥΡΙΖΑ, όταν μάλιστα φαίνεται, απότην απόφαση της τελευταίας ΚεντρικήςΕπιτροπής του, να υποβαθμίζεται ο στό-χος της συγκρότησης «κυβέρνησης τηςΑριστεράς» και να αντικαθίσταται από«τη νέα μεγάλη κοινωνική και πολιτικήπλειοψηφία που θα αναλάβει το ιστο-ρικό έργο της κοινωνικής σωτηρίας καιτης ανασυγκρότησης της πατρίδας μας»;

Το τοπίο των στρατηγικών προθέσεωνκαι των πολιτικών οριοθετήσεων του ΣΥ-ΡΙΖΑ έχει θολώσει επικίνδυνα και απαι-τείται να ξεκαθαρίσει άμεσα. Η κίνησητων 53, που έγιναν 54 με την προσθήκητου Χάρη Γολέμη, έκανε ένα πρώτο βήμα

χειραφέτησης από την ηγετική ομάδατου ΣΥΡΙΖΑ με το κείμενο που κατέθεσεστην Κεντρική Επιτροπή και με την,έστω και δειλή, διαφοροποίησή της στηνψήφιση της τροπολογίας που κατέθεσεη Αριστερή Πλατφόρμα. Τα βήματααυτά, όμως, χρειάζονται πιο τολμηρή συ-νέχεια ώστε να μπει ένα ανάχωμα στηδιολίσθηση προς τη συστημική διαχεί-ριση, που φαίνεται να καλλιεργείται απότην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ.

Κι ανάμεσα σ’ όλα αυτά, έρχεται καιμια επιστολή παραίτησης, από όλα ταόργανα του ΣΥΡΙΖΑ που συμμετείχε σταΓιάννενα, του Σωτήρη Σιαμανδούρα. ∆ενγνωρίζω τον σύντροφο Σωτήρη, έχωόμως πολλούς συντρόφους και φίλουςστην οργάνωση των Ιωαννίνων οι οποίοιέχουν να πουν γι’ αυτόν τα καλύτεραλόγια. Προερχόμενος από τον αντιεξου-σιαστικό χώρο και με ιδιαίτερη ευαισθη-σία σε ζητήματα εσωκομματικής δημο-κρατίας, θέτει με εμφατικό τρόπο πολλάφλέγοντα ζητήματα για τον ΣΥΡΙΖΑ: «Ηαπόφαση της πρόσφατης Κεντρικής Επι-τροπής καθώς και η -διαφοροποιημένη!-δημόσια παρέμβαση του προέδρου τουκόμματος που ακολούθησε, τροποποι-ούν τις αποφάσεις του συνεδρίου σε μιασειρά ουσιώδη ζητήματα. Σύμφωνα με τοκαταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ, δεν δικαιούν-ται να αλλοιώσουν τις αποφάσεις του

Συνεδρίου ούτε ο πρόεδρος του κόμμα-τος ούτε η Κεντρική Επιτροπή. Αυτό δι-καιούται να το κάνει μόνο επόμενο συ-νεδριακό σώμα… Η εξωθεσμική συν-διαλλαγή με επιχειρηματικά συμφέ-ροντα, το στρογγύλεμα σε σημείο εξα-φάνισης των θέσεων σε όλα τα ζητήματακαι, κυρίως, η αυτονόμηση της ηγετικήςομάδας, η ανοχή σε “βοναπαρτισμού”του προέδρου του κόμματος και η απο-κοπή της κομματικής βάσης από τη συμ-μετοχή στις πολιτικές αποφάσεις, σημα-τοδοτούν μια βαθιά μετάλλαξη του κόμ-ματος…». Και η ανακοίνωσή του κατα-λήγει: «Σε περίπτωση που προκηρυχ-θούν εκλογές χωρίς να έχει προηγηθείσυνέδριο για να αποκατασταθούν η εσω-κομματική δημοκρατία και οι αφετηρια-κές μας κοινωνικές συμμαχίες, για νααποκατασταθεί το καθημαγμένο νόηματων λέξεων, δηλώνω εκ των προτέρωνότι θα παραιτηθώ και της ιδιότητας τουκομματικού μέλους». Τελικά, ο ΣΥΡΙΖΑαιμορραγεί χάνοντας σημαντικά στε-λέχη, στρογγυλεύοντας τις θέσεις του κιαποκτώντας όλο και συμβατικότερη φυ-σιογνωμία. Κάποιοι πρέπει να αναλά-βουν την ευθύνη να φρενάρουν αυτή τηνεξέλιξη.

Ο δικηγόρος του διαβόλου

∆ΑΙΜΟΝΙΚΑ

∆ιολισθαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ προς τη συστημική διαχείριση;

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟεκδηλώσεων“

Αντίσταση και δημιουργία στην παραλία

Την Τετάρτη 9 Ιουλίου, στο πλαίσιο υποδοχής του δρο-μέα Άγη Εμμανουήλ και της ανεξάρτητης πρωτοβουλίας«240 χιλιόμετρα για τον αιγιαλό», η Επιτροπή Αγώνα για τοΜητροπολιτικό Πάρκο στο Ελληνικό διοργανώνει εκδηλώ-σεις στην ελεύθερη παραλία του Αγίου Κοσμά. Στις 7.30 μ.μ.θα αναρτηθεί πανό αλληλεγγύης από συλλογικότητες υπότη μουσική κρουστών από την ομάδα Quilombo, ενώ θαυπάρχει έκθεση φωτογραφίας του Στράτου Ιωακείμ μεθέμα: «7 χρόνια ελεύθερης παραλίας Αγ. Κοσμά». Στις 8 μ.μ.,θα γίνει εκδήλωση για τον δρομέα Άγη Εμμανουήλ, όπου θαχαιρετίσει ο δήμαρχος Ελληνικού- Αργυρούπολης ΧρήστοςΚορτζίδης, ενώ θα δοθεί αναμνηστική πλάκα σε γλυπτό τηςΚαίτης Χόρτη. Στις 9 μ.μ. ξεκινά το μουσικό πρόγραμμα μετους Θανάση Σκαριώτη (κιθάρα, τραγούδι), Θάλεια Mουτο-πούλου (πιάνο, τραγούδι) και Κατερίνα Tεπελένα (βιολί,φλάουτο, φωνητικά). Ακολουθούν οι Like a summer breezeκαι η συναυλία ολοκληρώνεται με τα συγκροτήματα Hip-Hop, Regae και Rock μουσικής Τiny Jackal, Ψ, Λάγνης, Τoτέμ,Λύκος, Χ-kape, Mistah Rude, Magna Moralia και Bad Bid.

Το Πολιτιστικό θα μείνει…

Η συνέλευση κατοίκων της περιοχής Ευελπίδων (Γκύζη,Κυψέλη και Πολύγωνο), ενόψει του δικαστηρίου της 14ηςΙουλίου, για τη διοικητική αποβολή του δήμου Αθηναίωναπό το κτίριο που στεγάζει τα τελευταία 30 χρόνια το Πο-λιτιστικό Κέντρο της περιοχής διοργανώνει δράσεις ενη-μέρωσης στην περιοχή. Τη ∆ευτέρα 7 Ιουλίου, στις 8.30μ.μ., στον περίβολο του Πολιτιστικού Ευελπίδων θα πα-ρουσιαστεί από την ομάδα «Μύθος» η παράσταση Εκκλη-σιάζουσες του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία Ζωής Μασούρα.Το Σάββατο 12 Ιουλίου, στις 8 μ.μ. στον ίδιο χώρο θα πα-ρουσιαστεί από τη Θεατρική Ομάδα Κοινωνικής Επανέντα-ξης του 18Άνω, το έργο το ∆. ∆ημητριάδη «Πεθαίνω σαΧώρα», σε σκηνοθεσία Παναγιώτη Ζαγανιάρη. Και στις δύοεκδηλώσεις η είσοδος είναι ελεύθερη. Για τη ∆ευτέρα 14Ιουλίου, στις 9 π.μ., η συνέλευση κατοίκων καλεί σε συγ-κέντρωση στο Ειρηνοδικείο Αθηνών (Κυρ. Λουκάρεως καιΜομφεράτου).

Πολύ συχνά η οικογένεια αναζητάει τρόπουςγια να βοηθήσει το εξαρτημένο μέλος τηςαπό το πρόβλημα της χρήσης ναρκωτικών

ουσιών ή τη χρήση αλκοόλ. Στην προσπάθεια αυτή,η οικογένεια, κάποιες φορές μπορεί να συμβάλει ση-μαντικά στην απομάκρυνση του εξαρτημένου από τοπρόβλημα και άλλες άθελα της να συντελεί στη συν-τήρηση του προβλήματος.

Η αλήθεια είναι πως καμία μητέρα δεν θέλει ναβλέπει τον γιο της χαμένο μέσα στο πρόβλημα τηςεξάρτησης και καμία γυναίκα δεν θέλει έναν απώνσύζυγο από τη σχέση τους ή έναν αδιάφορο πατέραγια τα παιδιά της.

Τι γίνεται όμωςόταν τα ναρκωτικάβρίσκουν διάπλατεςπόρτες και τρυπώ-νουν σε μια ανυπο-ψίαστη οικογένεια;Τότε κάποιες οικογέ-νειες μπαίνουν σε ένακύκλο εξάρτησηςόπου τα ναρκωτικάκαθοδηγούν όχι μόνοτον εξαρτημένο αλλάκαι όλα τα υπόλοιπαμέλη της οικογέ-νειας.

Πώς γίνετε αυτό; Ηοικογένεια εστιάζειστο πρόβλημα τουχρήστη. Κατηγορείτον εξαρτημένο γιααυτό που κάνει στονεαυτό του αλλά καιγια το κακό που προ-καλεί και στα υπό-λοιπα μελή της οικο-γένειας. Άλλες φορέςη οικογένεια λυπάταιτον εξαρτημένο και δικαιολογεί την κατάσταση τουκαι έτσι δεν ενθαρρύνουν τον χρήστη σε μια πραγ-ματική απόφαση αλλαγής. Αυτή η κατάσταση επι-βαρύνει όλη την οικογένεια και πιο πολύ το εξαρτη-μένο άτομο φορτώνοντας του και άλλες ενοχές αλλάκαι δικαιολογίες για να συνεχίσει την χρήση ουσιών.

Σε αυτές τις περιπτώσεις παρατηρείται μια λανθά-νουσα κατεύθυνση της οικογένειας. Παρατηρείταιπως τα ναρκωτικά έχουν τον έλεγχο στην πορείαζωής του εξαρτημένου αλλά και τα υπόλοιπα μέληακολουθούν αυτή την πορεία. Κυριαρχεί η άγνοια, ο

φόβος, τα ψέματα, η ντροπή, οι ενοχές, η οργή, ηαπομόνωση, η μοναξιά, το αδιέξοδο.

Σε άλλες, όμως, περιπτώσεις η οικογένεια έχειενεργό ρόλο σε αυτό που συμβαίνει συμβάλλονταςθετικά στην πορεία του εξαρτημένου για αλλαγήμέσω της θεραπείας απεξάρτησης.

Πολύ συχνά η οικογένεια φτάνει στο ΚΕΘΕΑ Mo-saic χωρίς το εξαρτημένο άτομο, αναζητώντας αρ-χικά οι ίδιοι βοήθεια. Η απόφαση μιας οικογένειαςνα ζητήσει βοήθεια αποτελεί πολλές φορές και τηναρχή της αλλαγής στην οικογένεια η οποία μπορείνα οδηγήσει και στη λύση του προβλήματος τηςεξάρτησης του χρήστη. Κυριαρχεί το ότι βγαίνω από

τη μοναξιά μου,ζητάω βοήθεια, μα-θαίνω για το πρό-βλημα και τη λύσητου, ελπίζω και υπε-ρασπίζομαι την αλ-λαγή, αρχίζω να νοι-ώθω πιο δυνατός,πιο ασφαλής, πιοζωντανός. Μαθαίνωνα βάζω όρια και ναεπηρεάζω τον εξαρ-τημένο για θεραπείααπεξάρτησης.

Εάν αντιμετωπί-ζεις πρόβλημα μεχρήση ναρκωτικώνουσιών ή χρήση αλ-κοόλ ή κάποιο μέλοςτης οικογένειας σουέχει πρόβλημα, μπο-ρείς να ζητήσειςβοήθεια κλέινονταςένα ραντεβού στοΚΕΘΕΑ Mosaic.

Το ΚΕΘΕΑ Mosaicείναι μια μονάδα του

εθνικού δίκτυο υπηρεσιών του ΚΕΘΕΑ (Κέντρο Θε-ραπείας Εξαρτημένων Ατόμων). Το ΚΕΘΕΑ από το1983 προσφέρει υπηρεσίες Πρόληψης και Θερα-πείας απεξάρτησης στην Ελλάδα.

Συγκεκριμένα, εξειδικεύεται στην ψυχοκοινωνικήυποστήριξη μεταναστών και προσφύγων που ζουνστην Ελλάδα.

Οι υπηρεσίες παρέχονται δωρεάν στη διεύθυνση:Μαγνησίας 28 & Ζωλιότη 2, Άγιος Παντελεήμονας,Αθήνα. Τηλ.: 210-8256944, 210-8257163. Φαξ:2108257163. Email: info@kethea-mosaic.gr

Θεραπεία ή αδιέξοδο;Ο ρόλος της οικογένειας στο πρόβλημα της εξάρτησης

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 2211ΘΕΜΑΤΑ

Στο προηγούμενο τεύχος του περιο-δικού «Unfollow», δημοσιεύτηκεένα άρθρο που πέρασε ασχολία-

στο, αν και ήταν το κύριο και εκείνο στοοποίο αφιέρωσε το εξώφυλλό του. Ολόγος για «Τα λεφτά της Χρυσής Αυγής:Η διαδρομή του χρήματος από τη Ρωσίακαι τους Έλληνες επιχειρηματίες στουςνεοναζί».

Το επίμαχο κομμάτι υπογράφει ο Λευ-τέρης Χαραλαμπόπουλος, εκδότης τουUnfollow. Κείμενα που δεν βασίζονταισε τεκμηριωμένα γεγονότα, παραπομπέςή μαρτυρίες, αλλά- αντίθετα- στηνάγνοια των διαθέσιμων στοιχείων και σεμυστήριους «γνώστες» μιας διάστασηςτης πραγματικότητας για την οποία δενδίνουν χειροπιαστά στοιχεία, δεν συνι-στούν «ανεξάρτητη δημοσιογραφία».Άλλες φορές κωδικοποιημένα μηνύματαγια λίγους, άλλες προπαγάνδα για πολ-λούς, ενίοτε και τα δυο, δημοσιεύσεις τέ-τοιου τύπου είναι συχνές στον ελληνικόΤύπο.

Οι παραλείψεις

Έτσι, δεν παρέχεται καμιά πηγή. ∆ενυπάρχουν ονόματα χρηματοδοτών, αν-θρώπων ή επιχειρήσεων, δεν υπάρχουνποσά, δεν υπάρχουν συναλλαγές. Ακόμαχειρότερα, γράφονται και ιστορίες, όπωςότι καράβια ξεφορτώνουν ρούβλια γιατους φασίστες- όχι μεταφορικά, κυριο-λεκτικά. Ένα σωρό ερωτήματα τίθενταιαπλά για να αιωρούνται, δίχως απαντή-σεις. Επαναλαμβάνεται, πολλές φορές,ότι η Ρωσία βρίσκεται πίσω απ’ τους φα-σίστες και τους ευρωσκεπτικιστές, δη-λαδή το προς απόδειξη περιλαμβάνεταιστα δεδομένα.

Μια παρατήρηση που πρέπει οπωσδή-ποτε να γίνει εξαρχής είναι ότι όλο τοστήσιμο του θέματος είναι απατηλό. ΗΧρυσή Αυγή δεν έγινε από συμμορία-απόκομμα κοινοβουλευτικό κόμμαεπειδή είχε λεφτά, αλλά επειδή, ξεκά-θαρα, είχε τις πλάτες του κράτους. Ναειπωθεί και αλλιώς: το χρήμα και η εξου-σία δεν είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα, ανκαι πολλοί- απ’ τον Άκη ως τον “κομι-στή”- δεν μπορούν να τα ξεχωρίσουν.

Υπάρχει σε αυτά που γράφει ο Λ.Χ.κάτι τρομερά ενοχλητικό για να το προ-σπεράσει κανείς. Αποδίδεται στη Ρωσίαη ευθύνη για την άνθηση των στρατιώνμε τους θαυμαστές του Μπαντέρα καιτων άλλων Ουκρανών ναζί. «Οι γνώστεςισχυρίζονται ότι και οι φασιστικές ομά-δες στην Ουκρανία γιγαντώθηκαν με ρω-σικό χρήμα, ίσως ακριβώς για να παί-ξουν ένα ρόλο στην αλλαγή συνόρωνστην περιοχή», γράφει ο Λ.Χ. Στην κατα-κλείδα του κειμένου ουσιαστικά το επα-

ναλαμβάνει: «Όμως τα παιχνίδια των να-ζιστικών και φασιστικών κομμάτων μεοικονομικά και πολιτικά κέντρα εξου-σίας συνήθως δημιουργούν εκατόμβεςθυμάτων. Οι αιματηρές εξελίξεις στηνΟυκρανία, που πυροδοτούνται μεταξύάλλων και από τους εκεί Ναζί, είναι τοπιο πρόσφατο τραγικό παράδειγμα». ΟιΡώσοι χρηματοδότησαν τους φανατικάαντι-Ρώσους Ουκρανούς ναζί για να αλ-λάξουν τα σύνορα!

«Ο εχθρός του εχθρού μουείναι φίλος»

Όντως, διακρίνεται μια κοινή γραμμήσε ορισμένα θέματα μεταξύ ευρωαρνη-τών και Ρωσίας. Μια σύγκλιση υπάρχειστη βάση του «ο εχθρός του εχθρού μουείναι φίλος». Οι Βρυξέλλες είναι στοτσεπάκι της Ουάσιγκτον, με τους πιο έν-θερμους ευρωπαϊστές να είναι πια και οιπιο φανατικοί ατλαντιστές. Τα προγράμ-ματα «διάσωσης» Ε.Ε. και ∆ΝΤ, αλλά καισυμφωνίες σαν την ΤΤΙΡ, εδραιώνουντην πεποίθηση ότι τελική φάση της ενο-ποίησης της Ευρώπης θα είναι η συγχώ-νευση Ε.Ε.-ΗΠΑ-πολυεθνικών. Αν μη τιάλλο, η κατά βούληση, παρασιτικήχρήση των ευρωπαϊκών μηχανισμών απ’τις ΗΠΑ μέσω χωρών-δορυφόρων δεί-χνει ότι η αποδόμηση της Ε.Ε. θαέπληττε την Ουάσιγκτον. Ειδικά απέ-ναντι στη Ρωσία, η Ε.Ε. μπορεί να είναιμόνο ακόλουθος των Αμερικανών και«fuck the EU», όπως είπε η υφυπ. Εξω-τερικών των ΗΠΑ, Βικτόρια Νιούλαντ,ένα απ’ τα πρόσωπα που σχεδίασαν τησημερινή κρίση. Εντός της αμερικανικήςκυβέρνησης η Νιούλαντ ήταν εκείνηστην οποία πιστώνεται περισσότερο ηεπιτυχής φασιστική εξέγερση της Ου-κρανίας. Η Νιούλαντ είναι σύζυγος τουνεοσυντηρητικού Ρόμπερτ Κάγκαν, τουιστορικού και καθηγητή που ίδρυσε τοProject for the New American Century.Το PNAC ήταν το think-tank που επε-ξεργάστηκε το ιδεολογικό υπόστρωμακαι καλλιέργησε το πολιτικό έδαφος γιατους προληπτικούς πολέμους, όπωςήταν αυτός του Ιράκ.

Η βασική πηγή μεγάλου μέρους τουδημοσιεύματος του Unfollow είναι πιθα-νότατα η ίδια που παρατίθεται σε έναάλλο δημοσίευμα στην Ελευθεροτυπίατης 1ης Ιουνίου (Ο εθνικιστής σύμβου-λος του Πούτιν και οι σχέσεις του με τηΧρυσή Αυγή). Προέρχεται από ένα άρθροτου Αμερικανού καθηγητή Mitchell Oren-stein στο Foreign Affairs τον περασμένοΜάρτιο (Putin’s Western Allies). Το ίδιοαμερικανικό περιοδικό δημοσίευσε κα-τόπιν άρθρο στο οποίο ο ΑλεξάντρΝτούγκιν αναγορεύεται σε «εγκέφαλο

του Πούτιν». Οι απόψεις του Ντούγκινπαρουσιάζονται απ’ το Foreign Affairsαναλυτικά και κάπως κωμικά. Μήτε τοαμερικανικό περιοδικό προσκομίζει οτι-δήποτε που να δείχνει άμεση σχέσηΝτούγκιν και Πούτιν .

Αναπαραγωγή δύο μήνες μετά

Το θέμα μέσα στον Απρίλιο έκανε τηνπρώτη γύρα στον ελληνικό Τύπο, κυρίωςσε έντυπα δεξιού προσανατολισμού καιοικονομικές ιστοσελίδες. Μεσολαβείένα μεγάλο διάστημα κενό. Κατά τη

διάρκειά του, Unfollow και Ελευθεροτυ-πία δεν ενδιαφέρθηκαν. ∆υόμισι μήνεςμετά την πρώτη δημοσίευση του ForeignAffairs τα δυο έντυπα, που απευθύνονταιπάνω-κάτω στο ίδιο κοινό, την ίδια μέρασερβίρουν ξαναζεσταμένη την ιστορία,χωρίς επιπλέον στοιχεία.

Τι συνέβη στο μεταξύ και αναζωπυρώ-θηκε το ενδιαφέρον; Η απάντηση δενμπορεί να δοθεί από τρίτο. Είναι γνωστόόμως ότι το ταξίδι του Αλέξη Τσίπραστην Ρωσία και η θέση που έλαβε στοντιμπέιτ ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ως υπο-ψήφιος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς κατάτης ουκρανικής πολιτικής της Ε.Ε. καιτης επιβολής κυρώσεων στη Ρωσία ενό-χλησαν πολύ τους ευρωκράτες.

Όποιος δεν εθελοτυφλεί, αντιλαμβά-νεται πως οι καλοθελητές δεν επιθυμούνμόνο να νουθετήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ στατης οικονομίας. Ακόμα πιο πολύ θέλουννα τον δουν να στοιχίζεται στην απόλυταατλαντική γεωπολιτική των Βρυξελλών,η οποία, ας μη φοβόμαστε ακόμα και νατο ξεστομίσουμε, έχει ήδη οδηγήσει σεπόλεμο ∆ύσης-Ρωσίας, έστω και εμμέ-σως, με μέτωπα σε Συρία και Ουκρανία.

Η φωτιά εξαπλώνεται. Το Ιράκ για τοΙράν μπορεί να γίνει ό,τι η Ουκρανία γιατη Ρωσία, μια ανοικτή πληγή. Μη ξε-χνάμε ότι με τον πόλεμο βγαίνει ο καπι-ταλισμός από κρίσεις σαν κι αυτή πουδιανύουμε. Κακά νέα για την ανθρωπό-τητα, καλά για την καπιταλιστική παρα-γωγή και η ανεργία ελέγχεται για μια-δυογενιές. Τίποτα δεν καταστρέφει τόσο“δημιουργικά” όσο ο πόλεμος.

Η συμπεριφορά που επιδεικνύει ο ευ-ρωπαϊκός Τύπος στο ουκρανικό ζήτημαείναι ντροπιαστική. Επιδεικνύει -όχιμόνο τώρα, εδώ και χρόνια- στις αναφο-ρές του στη Ρωσία ομοφωνία τόσο εντυ-πωσιακή όσο το να βλέπεις δεκάδεςυπουργούς από Ευρώπη και Αμερική ναμοιράζουν χοτ-ντογκ στα οδοφράγματατου Κιέβου. Ακόμα χειρότερη είναι η εκ-κωφαντική σιωπή των ευρωπαϊκών ΜΜΕπάνω στα όσα αποκαλύφθηκαν απ’ τιςρωσικές υποκλοπές για την ταυτότητατων ελεύθερων σκοπευτών του Μαϊντάν,αλλά και σε αποτρόπαια εγκλήματαόπως της Οδησσού. Συγχρόνως, η δαι-μονοποίηση του Πούτιν θυμίζει Μιλόσε-βιτς, Σαντάμ, Καντάφι. ∆εν είναι άγιος οΠούτιν και η «Ρωσία του Πούτιν» κατα-τάσσεται στις αυταρχικές χώρες. Όμως,αρκετά με την υποκρισία. ∆εν ήταν ηΡωσία που επέβαλε οικουμενική παρα-κολούθηση ούτε αυτή που καθημερινάβομβαρδίζει σε δυο-τρεις ηπείρους τουπλανήτη και ευθύνεται για το μακελειόσε όλη τη ζώνη απ’ την Μεσόγειο ως τονΙνδοκαύκασο.

Νικήτας Κουριδάκης

Η Ουκρανία, η Ρωσίακαι ένα ελληνικό δημοσίευμα

Αν μη τι άλλο, η κατά βούληση, παρασιτική χρήσητων ευρωπαϊκών μηχανισμών απ’ τις ΗΠΑ μέσωχωρών-δορυφόρων δείχνει ότι η αποδόμησητης Ε.Ε. θα έπληττε την Ουάσιγκτον. Ειδικάαπέναντι στη Ρωσία, η Ε.Ε. μπορεί να είναι μόνοακόλουθος των Αμερικανών και “fuck the EU”,όπως είπε η υφυπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ,Βικτόρια Νιούλαντ.

“

Τα ιστορικάστοιχεία

Αντίθετα με τους σκοτεινούς«γνώστες» που μίλησαν στονΛ.Χ. (κι αυτός τους πίστεψε), τα

στοιχεία που είναι στο φως του ήλιουείναι συντριπτικά για το πώς οιφασίστες της Ουκρανίας τράφηκανεδώ και πολλά χρόνια απ’ το μαστάριτων ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί περιμάζεψαντα απομεινάρια της ουκρανικής(μπαντερικής) 14ης μεραρχίας SS καιτα πήραν στις ΗΠΑ και στον Καναδά.Οι οπαδοί του Μπαντέρα σχημάτισαντην οργάνωση UCCA και ο ίδιος οπρόεδρος Ρίγκαν υποδέχτηκε το 1983τον πρόεδρό της Γιάροσλαβ Στέτσκο,καπετάνιο του μπαντερικού στρατούπου προσωπικά επέβλεψε τηνεξόντωση χιλιάδων Εβραίων του Λβιβστον Β’ Π.Π. Χάρη στις προσβάσειςτης, το 1985 η UCCA κατόρθωσε ναμπλοκάρει τις έρευνες τηςαμερικανικής δικαιοσύνης γιαφυγόδικους εγκληματίες πολέμου. Οαντισημίτης και αντικομμουνιστήςΣτέτσκο -που πέθανε το 1986 στηΓερμανία χωρίς να λογοδοτήσει- είναιο ιδεολογικός πατέρας τουουκρανικού ακροδεξιού κόμματοςΣβόμποντα, τα μέλη του οποίουπρωτοστάτησαν στις συγκρούσεις τουΜαϊντάν. Το καταστατικό τουΣβόμποντα βασίζεται στο βιβλίο τουΣτέτσκο «Οι δύο επαναστάσεις», τοοποίο γράφτηκε το 1951.

2222 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΜΝΗΜΗ

Καταθέτουμετην πίστη μαςΑγαπημένη μας Αννίτα, χθες μόλις,

μέρα που μας άφησες λιγότερους καιπιο αδύναμους, στην μάχη που δόθηκε

μέσα στη Βουλή για να αποτραπεί η δημιουρ-γία φυλακών – λευκών κελιών τύπου Γκουαν-τάναμο στη χώρα μας, ήταν όλα παρόντα ωςστοιχεία.

Πριν να αισθανθούμε το βάρος της απου-σίας σου από αυτόν τον σκληρό αγώνα, πουθα γίνεται κάθε μέρα και πιο σκληρός, καθώςη ριζοσπαστική Αριστερά πλησιάζει το ιστο-ρικό ορόσημο της ανάληψης της διακυβέρνη-σης της χώρας, θέλουμε να σου καταθέσουμετην πίστη μας ότι θα νικήσουμε.

Γιατί, Αννίτα, με τη δικιά σου διαχρονικήσυμβολή, με το έμπρακτο παράδειγμά σου σεδύσκολες εποχές και σε οριακά μειοψηφικές,πρωτοπόρες όμως δυνάμεις της Αριστεράς,σήμερα έχουμε ένα απίστευτο απόθεμα καιένα τεράστιο φυτώριο αγωνιστών νέων καιπαλιότερων.

Όχι μόνο για να αντισταθούμε και να απο-τρέψουμε τα άθλια, απάνθρωπα σχέδιά τους,πρώτα απ’ όλα πάνω στους αδύναμους πουπληθαίνουν δραματικά μέσα στην τετράχρονηκρίση και τον αμείλικτο ταξικό – κοινωνικόπόλεμο που εξελίσσεται.

Αλλά για να εμπνεύσουμε τη συμμετοχήεκατοντάδων χιλιάδων στο κίνημα και το μέ-τωπο πολιτικής ανατροπής. Να ρίξουμε φωςεκεί που επιβάλλουν το νέο Μεσαίωνα. Ν’απαγορεύσουμε την αφήγηση που μηδενίζειτη διαχρονική πάλη του λαού, που απαξιώνειτον αντιδικτατορικό αγώνα, το ριζοσπαστι-σμό της πρώτης μεταπολίτευσης και που ενο-χοποιεί την Αριστερά, την αντίσταση, τηναπείθεια, τους κοινωνικούς αγώνες.

Νίκος Βούτσης

Προσφορέςστην “Εποχή”

Στη μνήμη της Αννίτας προσφέρουν η Ολυμ-πία Στεργίου 100 ευρώ, η Πόπη Αλεξοπούλουκαι ο Χάρης Γολέμης δίνουν 50 ευρώ, ο ∆ημή-τρης και η Βούλα Ορφανού δίνουν 50 ευρώ, ηΘεανώ Φωτίου δίνει 200 ευρώ, o Θοδωρής∆ρίτσας και η Τασία Χριστοδουλοπούλου 100ευρώ, ο Νίκος και ο Στέλιος Παππάς 100 ευρώ,η Σελήνη Σαββινίδου, η Πόλυ Σαβινίδου και ηΓιάννα Αθανασίου 150 ευρώ, ο Στέλιος Φουν-τουκίδης 20 ευρώ, η Βέτα Χονδρορίζου 50ευρώ, ο Χρήστος Ιωαννίδης 50 ευρώ, ο ΤάκηΓαλανόπουλος 20 ευρώ, ο Νίκος Ξεντές 20ευρώ, ο Γιώργος Βασιλειάδης και η Αρετή ∆ρο-σοπούλου 50 ευρώ, η Βούλα Πετεινάτου 50ευρώ, από τη Συνεργασία Οικονομολόγων στοΟικονομικό Επιμελητήριο 100 ευρώ, η ΜαρίαΒογιατζή και ο Γιώργος Κοταράς 50 ευρώ, οΤάσης Κλαυδιανός και η Μαρία Κλάδη 30 ευρώ.

Η Αννίτα έφυγε στα 62 της χρόνια, την Πέμπτη,νικημένη από τον καρκίνο.

Γεννήθηκε στην Κύπρο, τέλειωσε τη ΝομικήΣχολή Αθήνας και πραγματοποίησε μεταπτυχια-κές σπουδές στο Kings College Λονδίνου, σε θέ-ματα Ευρωπαϊκού ∆ικαίου και Ανθρωπίνων ∆ι-καιωμάτων. Ήταν σύντροφος του Μάκη Μπαλα-ούρα και μητέρα της Όλγας.

Στη δικτατορία συμμετείχε στο αντιστασιακόκίνημα. Μετά την πτώση της δικτατορίας, από τηθέση της προέδρου στην Ένωση ∆ημοκρατών Κυ-πρίων φοιτητών, δραστηριοποιήθηκε για τηναποχουντοποίηση στα πανεπιστήμια.

Εντάχθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού, κρατώνταςόμως πάντα ενεργές σχέσεις με το ΑΚΕΛ. Εργά-στηκε στην κοινοβουλευτική Ομάδα της Ενωμέ-

νης Αριστεράς με τους Ηλία Ηλιού και Μπάμπη∆ρακόπουλο.

Συμμετείχε στην οργάνωσης της Νέας Σμύρνηςτης οποίας για αρκετό διάστημα υπήρξε γραμμα-τέας. Με τη διάσπαση του ΚΚΕ Εσωτερικού εν-τάχθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού - Ανανεωτική Αρι-στερά του οποίου υπήρξε και μέλος της ΚΕ. Πα-ρακολουθώντας από κοντά τις εξελίξεις στην αρι-στερά εργάστηκε δραστήρια για τη σταθεροποί-ηση του ΣΥΡΙΖΑ με μεγάλη συμβολή στην οργά-νωση της Καλλιθέας, στο πλαίσιο και των προ-σπαθειών της ΑΚΟΑ εκείνης της περιόδου.

Εργάστηκε στο ∆ήμο Καλλιθέας ως ειδική σύμ-βουλος για θέματα κοινωνικής πολιτικής και τηνεφαρμογή προγραμμάτων αστέγων, τοξικοεξαρ-τημένων και μειονεκτούντων ατόμων, για τη νο-μιμοποίηση και ένταξη των μεταναστών.

Για την κοινωνική της δράση εκλέχτηκε αντι-πρόεδρος του ∆.Σ. της Ένωσης Ευρωπαϊκών Πό-λεων (ECDP), με έδρα τη Φραγκφούρτη, με στόχοτην αλλαγή της πολιτικής αντιμετώπισης τωνναρκωτικών.

Συμμετείχε, επίσης, στην ερευνητική ομάδατων Ευρωπαϊκών Πόλεων που εισηγήθηκε στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο τις μεταρρυθμίσεις γιαεφαρμογή του Harm Reduction Policy στην ΕΕ.

Έφυγε η ΑννίταΜιχαηλίδου

ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΒΟΛΟ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟΥ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ,

∆ιηγηθήκαμε και ακούσα με ιστορίες για την Αννίτα

Πολλά τα χρόνια που είμαστεμαζί Αννίτα. Μαζί στον πολιτικόαγώνα της Ανανεωτικής Κομ-

μουνιστικής Αριστεράς, αλλά και στοΦεμινιστικό Κίνημα.∆εν ξεχνώ ποτέ τον αγώνα που δώ-σαμε μαζί το 2004 στις ευρωεκλογέςμε τις «Γυναίκες για μια Άλλη Ευρώπη»για μια Ευρώπη κόκκινη, πράσινη, μωβ. Είχαμε κάνει στρατηγείο μας τα γρα-φεία της «Εποχής» και πέρα απ’ τηνκούραση, τι γέλια κι αγκαλιές είχαμερίξει! Την εμπειρία αυτή την χρωστάωσ’ εσένα που επέμενες πολύ, στηΤζέλλα και στην Άννυ, γιατί να πω τηναλήθεια εγώ είχα τους φόβους μου.Αυτή η φάση ήταν και η αφορμή για ναγνωριστούμε καλύτερα και σ’ ευχαρι-στώ. Με το ίδιο πάθος και την αφοσίωσηδόθηκες αργότερα και στην υπόθεσητων φυλακισμένων. ∆εν ξεχνώ ποτέ, στη δοκιμασία τωνσυντρόφων μας, τα πρωινά στα δικα-στήρια –ξέρεις εσύ για ποιο πράγμασου μιλάω– που παραφυλάγαμε το

βλέμμα της, μήπως κάτι χρειαστεί καιδεν προλάβουμε. Εκεί από νωρίς.Σφίγγοντας η μία τα χέρια της άλλης.Χωρίς εσένα η αναμονή θα ’ταν ασή-κωτη. ∆εν ξεχνώ τα κυριακάτικα μεσημέρια(που τράβαγαν μέχρι το βράδυ) γύρωαπ’ το τραπέζι με τ’ απομεινάρια τηςεξαίρετης μαγειρικής σου. ∆εν ξεχνώ ποτέ τις δικές μας –τις γυ-ναικείες– κουβέντες που κάναμε με τηΣοφία. ∆εν ξεχνώ ότι τα καλύτερα τα λέγαμεστο σπίτι σου όταν ο Μάκης πήγαινεγια ύπνο.∆εν ξεχνώ ότι στο ταβερνάκι πίσωαπό το γήπεδο στην Καισαριανή, γιαπρώτη φορά πίστεψα ότι πήρες τοδρόμο τον μοναχικό. Θα μπορούσα να σου λέω με τις ώρεςγι’ αυτά που δεν ξεχνώ. ∆εν έχει νόημα…Χαιρετίσματα στα συντρόφια μας.

Μάνια Επιθυμιάδου

∆εν ξεχνώ

Η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ αποχαιρετά μια άξια συντρόφισσα, την Αν-νίτα Μιχαηλίδου, που με την πολύπλευρη δράση της διεύρυνε τον ορίζονταενδιαφερόντων της συλλογικότητάς μας. Στον αντιχουντικό αγώνα, στον πο-λιτικό αγώνα της Ανανεωτικής Κομμουνιστικής Αριστεράς, στο ΦεμινιστικόΚίνημα, στο Κοινωνικό Φόρουμ, στη ∆ιεθνή Αλληλεγγύη, στον αγώνα κατά τωνναρκωτικών, στην προσπάθεια για την ένταξη και νομιμοποίηση των μετανα-στών, της φροντίδας των αποκλεισμένων.

* Ανακοινώσεις για την έκφραση συλλυπητηρίων στους οικείους της εξέ-δωσαν η ΚΕ∆Α και το ∆ΗΚΚΙ.

Αποχαιρετισμόςτης Κ.Ε.

του ΣΥΡΙΖΑ

Σε ένα κλίμα μεταξύ -σκληρής- πραγματικότητας και μιας ακαθόριστα εξωπραγματικής αίσθησης για το τι είχε συμ-βεί, βρεθήκαμε την Παρασκευή το μεσημέρι στον περίβολο του νεκροταφείου της Νέας Σμύρνης για να αποχαιρετή-σουμε την Αννίτα. ∆ίπλα της, στο ανοιχτό φέρετρο κάτω από το δέντρο, ο Μάκης με την Όλγα, οι άλλοι συγγενείς, οιφίλοι, οι συνάδελφοι, οι σύντροφοι και συντρόφισσες. Αντάλλασσαν νέα, ρωτούσαν, θυμούνταν, προσέγγιζαν την αλή-θεια και πάλι της ξέφευγαν. Ούτε η χαρακτηριστική μουσική κατάφερνε να μας προσγειώσει πλήρως.

Περιμέναμε τους ομιλητές και ομιλήτριες να τα αποσαφηνίσουν όλα. Να τα κάνουν καθαρά, προπαντός απτά. Αυτόσυμβαίνει πάντα σε ανάλογες περιπτώσεις, αλλά και εκείνοι δεν τα κατάφεραν εντελώς, διότι αν εξαιρέσεις τις ομι-λίες του Νίκου Βούτση, που εκπροσώπησε το κόμμα, τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Πάνο Λάμπρου από τους συνοδοιπόρους τηςπολιτικής και κινηματικής διαδρομής, οι υπόλοιποι πήραν το λόγο και διηγούνταν περιστατικά από τη ζωή της ή σω-στότερα από την κοινή ζωή τους. Ο Χρήστος Ιωαννίδης, από τον ΣΥΡΙΖΑ Καλλιθέας, ο Τάκης Γαλανόπουλος, φίλος καιστενός συνεργάτης στο δήμο Καλλιθέας, ο Κώστας Αργαλιώτης, σύντροφος στα επικίνδυνα ταξίδια στη Ραμάλα, η ΜάνιαΕπιθυμιάδου, των φεμινιστικών ενδιαφερόντων, η Αναστασία, από τις φίλες της Όλγας.

Αννίτα, το γνωρίζουμε ότι ξεγελάγαμε τον εαυτό μας, ότι έφυγες πια από την ενεργό δράση για πάντα, δυστυχώς.Όμως, θα μείνεις στην ενεργό μνήμη μας. Από την «Εποχή» σε αποχαιρετούμε.

* Στην κηδεία της Αννίτας παραβρέθηκαν βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, με επικεφαλής τον Αλέξη Τσίπρα.

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 2233ΜΝΗΜΗ

Πολλάτα χρώματαΤελικά έφυγες, αλλά έφυγεςνικήτρια. Νίκησες τονπροβλεπόμενο από τηνεπιστήμη χρόνο. Κυρίως –και πίστεψέ μας–όσοι σε ξέραμε το περιμέναμε,έδωσες τη μάχη, με σθένος. Ήξερες ότι η μάχη είναι άνιση.Αλλά, ως φαίνεται, ούτε μιαστιγμή δεν λύγισες. Ακόμα καιχθες, την ύστατη ώρα εσύαποφάσισες με ποιον τρόπο θαφύγεις. Και είπες όχι στοκρεβάτι, όρθα… Αυτό έκανεςόλη σου τη ζωή. Χθες που ήμασταν μαζεμένοιστο σπίτι σου στην Καισαριανή,φίλοι, σύντροφοι από τα παλιάαπό τους νέους αγώνες,φτιάξαμε ένα παζλ, έναμωσαϊκό χρωμάτων,θυμόμασταν και βάζαμεπινελιές γελώντας, κλαίγοντας,τις δικές πινελιές στη ζωή. Καιήταν όλες σημαντικές, ακόμακαι αυτές που δεν είχαν σχέσημε την πολιτική, τα κινήματα,τους αγώνες. Συζητούσαμε ποιοι, ποιες θαμιλήσουν, τι θα πουν, αυτή τηνώρα του αποχαιρετισμού. Κάποιος από τον κεντρικόΣΥΡΙΖΑ. Να είναι ο Νίκος, οΠάνος; Κάποιος της συνολικήςσου διαδρομής. Για να μιλήσειγια την Αννίτα της αριστεράς,της κομμουνιστικήςανανεωτικής αριστεράς, τηςριζοσπαστικής, της σύγχρονης,της αριστεράς του 21ου αιώνα. Γι’ αυτό και οι σημαίες μαςείναι πολλές και όχι μία. Είναι η σημαία του ΚΚΕΕσωτερικού και του ΚΚΕΕσωτερικού-ΑνανεωτικήΑριστερά, του Φόρουμ, τηςΙντιφάντα και φυσικά τουΣΥΡΙΖΑ, του κοινού μας σπιτιού. Θα μπορούσαμε να φέρουμε καιάλλες από αυτό το ταξίδι τωντόσων χρόνων, τα χρώματα πουφώτισαν τη ζωή σου. Το κόκκινο του ανανεωτικούκομμουνισμούΤο μωβ του ΦεμινισμούΤο πράσινο της ριζοσπαστικήςοικολογίαςΑυτή ήσουν, Μιχαηλίδου, πουξεσήκωνες τον κόσμο ανκάποιος σε αποκαλούσε με τοεπίθετο του αγαπημένου σουΜάκη και σε έλεγε Μπαλαούρα.Μιχαηλίδου, έλεγες, με τηγνωστή στεντόρια, βραχνήφωνή σουΑυτή ήσουν, από τότε που σεγνώρισα.

Πάνος Λάμπρου

Άρθρα και συνεντεύξεις της για τα παραπάνωέχουν δημοσιευθεί στην «Εποχή», «Αυγή» και «ΤαΝέα».

Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Κίνησης ∆ημοκρα-τικών Γυναικών, μέλος στο Ίδρυμα Μαραγκο-πούλου για τα ∆ικαιώματα του Ανθρώπου και της«Πρωτοβουλίας για τα ∆ικαιώματα των Κρατου-μένων».

Ως ιδρυτικό μέλος του Ελληνικού ΚοινωνικούΦόρουμ συμμετείχε στις κινητοποιήσεις Γένοβας,Φλωρεντίας, Αθήνας, Πόρτο Αλέγκρε. ∆ραστη-

ριοποιήθηκε επίσης στο Σύλλογο για την υπο-στήριξη του αγώνα των Παλαιστινίων (Intifada)και είχε συμμετοχή στις ομάδες μαχητικής στήρι-ξης του αγώνα τους στη ∆υτική Όχθη και στηΓάζα, την οποία επισκέφθηκε και το Γενάρη του2008 κατά τη διάρκεια της μεγάλης ισραηλινήςεπίθεσης.

Συμμετείχε στο συνδικαλιστικό κίνημα των δη-μοτικών υπαλλήλων όπου και εκλέχθηκε στοΥπηρεσιακό Συμβούλιο των ΟΤΑ.

Να βγούμε από το ανάθεμαΗ Αννίτα, εργαζόμενη στο ∆ήμο Καλλιθέας εκπροσώπησε την πόλη και το ∆ήμο στο ∆ίκτυο ECDP

(European Cities on Drug Policy), του οποίου ήταν αντιπρόεδρος και όπου συμμετείχαν 33 ευρωπαϊκέςπόλεις. Σε έρευνα των Νέων, το 1999, της δημοσιογράφου Μαρίας Νταλιάνη, η Αννίτα έκανε το εξήςσχόλιο:

«Οι αντιλήψεις και οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της τοξικομανίας εξακολουθούν να παραμέ-νουν στο πλαίσιο του αναθέματος. ∆εν μας αρέσουν οι άνθρωποι που επέλεξαν να κάνουν χρήση, δενυπάρχουν, και σαν τέτοιους περίπου τους αντιμετωπίζουμε. Έχει αποδειχτεί ότι η εφαρμογή του HarmReduction Policy σώζει ζωές, μειώνει την εγκληματικότητα και κοστίζει πολύ λιγότερο από την εφαρ-μογή μιας κατασταλτικής πολιτικής. Η χώρα μας αρκέστηκε απλώς να επιδείξει μια πρωτοποριακήδιάθεση με τη νομοθετική ρύθμιση ενός μέρους της πολιτικής του Harm Reduction, αλλά παράλληλατην περιόρισε σε τόσο στενά πλαίσια, που η επίδρασή της επεκτείνεται στο ελάχιστο των πραγματι-κών αναγκών της ελληνικής κοινωνίας, αφήνοντας έτσι τον μέσο πολίτη στην άγνοιά του και στονσκοταδισμό της πολιτικής καταστολής.»

ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΒΟΛΟ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟΥ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ,

∆ιηγηθήκαμε και ακούσα με ιστορίες για την Αννίτα

Εμείς οι φίλεςκαι αδελφές

Οι φίλες της κόρης της ήμαστε στα μάτια της αδερφές, παιδιά της. Πάντα τόσο φιλόξενη,μια αγκαλιά, η καλύτερη μαγείρισσα του κόσμου, μας ήξερε τόσο καλά μία, μία, τους χαρα-κτήρες, τα καλά μας, τα κακά μας, τις ιδιοτροπίες μας, ρωτούσε με αγωνία αν είμαστε καλά,αν περνάμε όμορφα, για τη δουλειά μας, για τη ζωή μας, έπαιρνε το πρόβλημά μας μέσατης, έψαχνε να βρει λύσεις. Η Αννίτα δεν μπορούσε να είναι τίποτα λιγότερο από το απόλυτονοιάξιμο, απόλυτη αγάπη, απόλυτη φροντίδα: Μια Μάνα, που πάντα υπερασπιζόταν με αφο-σίωση τα απανταχού «παραστρατημένα» παιδιά που «προφανώς δεν έλαβαν αγάπη» –πουδεν μας ύψωνε το δάχτυλο αλλά ήταν εκεί για να συζητήσει και να αναλύσει ώρες ολόκλη-ρες «τα πάθη και τα λάθη μας»… Εμπλουτίζοντας τη συζήτηση με τον κατάλληλο μεζέ, «ναπάνε τα φαρμάκια κάτω», ο νοστιμότερος που είχαμε φάει. Για να κάνω μια ελάχιστη ανα-φορά στην προσωπική μου εμπειρία με την Αννίτα, θα πω πόσο με συγκινούσε η αγάπη τηςστη μουσική, κάποιες φορές που τύχαινε να μελετήσω σπίτι τους την άκουγα να σιγοτρα-γουδάει μαζί μου στο βάθος, να μου λέει «μη σταματάς, να τραγουδήσουμε παρέα», η χαράτη ζωής, η ομορφιά, η αγάπη, πώς να μην επανέρχεται κανείς συνέχεια σε αυτή τη λέξη ότανμιλάει για την Αννίτα; Θα ζει για πάντα, μέσα από τον υπέροχο, συγκλονιστικό δεσμό πουείχε με την κόρη της, την Όλγα μας, από την αγάπη που της έχουμε κι εμείς, διαρκώς κι αυτήτροφοδοτούμενη. Κλείνω παραφράζοντας τους στίχους του Σαββόπουλου.

«Η κυρά μας είναι μόνη με ένα πέπλο αχνό,μα η ανάσα της μας ζώνει, κι ας κοιμάται αλλού».

Αναστασία Κότσαλη

Εκείνατα υπέροχα

μαλλιά…Την Αννίτα τη θυμάμαι υπέ-ροχα ντυμένη και με το τσι-

γάρο στο χέρι να συγκρούεταιμε καραμπινιέρους και ιτα-

λούς αξιωματούχους στιςσκληρές διαπραγματεύσεις

στο λιμάνι της Αγκόνα, το κα-λοκαίρι του 2001, στο δρόμο

για τη Γένοβα.Τη θυμάμαι να θρυμματίζει

τον αφελή και ψευδεπίγραφοδιεθνισμό, να τσακίζει την πα-

τριδοκαπηλία-μάθημα για τηριζοσπαστική αριστερά μα καιγια τη χάραξη σοβαρής πολιτι-κής, χωρίς να θυσιάζει την κυ-

πριακότητα της.Τη θυμάμαι καβγατζού, όχι

από εμπάθεια ή εμμονή στηναντιπαλότητα, αλλά από

πάθος. Και μου άρεσε. Μουάρεσε πολύ, γιατί ποτέ δεν

μπέρδευε την πολιτική διαφω-νία με την έννοια και τηνφροντίδα για το διπλανό.

Στις πορείες, στις συνεδριά-σεις, στα συνέδρια πρώτα ρω-

τούσε εάν είσαι καλά.Τη θυμάμαι ένα καλοκαίρι

στους Παξούς να αγωνιά γιατην «Αραβική Άνοιξη» και ναέχει το νου της να τρώω, όσο

μου μιλά.∆εν έχω το κουράγιο να βρωφωτογραφία της. Μήπως θααποτυπώνει άλλωστε τα με-

γάλα μαύρα της μάτια κιεκείνα τα υπέροχα μαλλιά;

Ρένα ∆ούρου

2244 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Tου Ηλία Νικολόπουλου

Ηπροσπάθεια του ευρωπαϊκούΒορρά, με επικεφαλής τη Γερμα-νία, να αντιμετωπίσει τις αλλα-

γές στο διεθνή καταμερισμό της εργα-σίας με τη μεταφορά του κόστους τουανταγωνισμού και της αναπροσαρμογήςστις χώρες, κυρίως, του ευρωπαϊκούΝότου οδηγεί στην όξυνση της κρίσηςστις χώρες αυτές με την επιβολή μνημο-νιακών πολιτικών με ιδιαίτερα κατα-στροφικά αποτελέσματα γι’ αυτές. Στηχώρα μας, η κρίση χρέους, τα μνημόνιακαι οι εφαρμοστικοί τους νόμοι έχουνοδηγήσει σε μία άνευ προηγουμένου κοι-νωνική καταστροφή.

Ο κοινωνικός πόλεμος, που έχει εξα-πολύσει η κυρίαρχη τάξη και η πολιτικήτης εκπροσώπηση καθώς και τα κυ-ρίαρχα βορειοευρωπαϊκά στηρίγματάτης με άξονα τη γερμανική άρχουσα τάξηκαι πολιτική ελίτ, οδηγεί σε γενικευμένηκρίση την κοινωνία μας με τεράστιες συ-νέπειες για τον εργαζόμενο λαό. Η γε-νική αυτή οικονομική, κοινωνική, θε-σμική και αξιακή κρίση απαιτεί τόλμηστη σκέψη και στη δράση της ριζοσπα-στικής αριστεράς, της μόνης δύναμης,που μπορεί να εκφράσει με συνέπεια τασυμφέροντα των καταπιεζόμενων καιεκμεταλλευόμενων κοινωνικών τάξεωνκαι στρωμάτων που δείχνουν να την εμ-πιστεύονται, σε μεγάλο βαθμό, πολιτικά.

Το ζήτημα αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμοδιότι ο δομικός χαρακτήρας της κρίσηςστον ευρωπαϊκό Νότο επιβάλλει ριζικέςλύσεις. Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας οι λύ-σεις αυτές συνδέονται άμεσα με τη δια-δικασία της παραγωγικής ανασυγκρότη-σης και του κοινωνικού μετασχηματι-σμού της. Για να μπορέσει να υλοποιηθείμια τέτοια διαδικασία και να δημιουργή-σει την απαραίτητη δυναμική χρειάζεταιη ανάληψη της διακυβέρνησης τηςχώρας από τη ριζοσπαστική αριστερά νασυνοδευτεί άμεσα από ριζικά μέτρα πουθα ενεργοποιούν τις ζωντανές δυνάμειςτης χώρας και θα διαμορφώνουν ευνοϊ-κές οικονομικά και κοινωνικοπολιτικάσυνθήκες ώστε να μπορούν αυτές να πα-ρεμβαίνουν με καθοριστικό τρόπο.

Ο ρόλος του κοινωνικού τομέα

Για να προχωρήσουμε σε μια τέτοιακατεύθυνση απαιτούνται ρήξεις καιτομές οι οποίες, αφενός, επιβάλλουνδιαγραφή, τουλάχιστον του μεγαλύτερουμέρους, του χρέους καθώς και την ακύ-ρωση των μνημονίων και των εφαρμο-στικών νόμων και, αφετέρου, την ενερ-γοποίηση του κοινωνικού και του δημό-σιου τομέα, οι οποίοι πρέπει να αποτε-λέσουν τους βασικούς πυλώνες της πα-

ραγωγικής ανασυγκρότησης και του κοι-νωνικού μετασχηματισμού στη χώραμας.

Ο κοινωνικός ή αλληλέγγυος τομέαςαποτελεί τομέα-κλειδί διότι από την ίδιατου τη φύση είναι σε θέση να ενεργο-ποιεί τους άμεσους παραγωγούς και χρή-στες σε πρωτοβουλιακή βάση επειδή θε-μελιώνεται σε αυτοδιαχειριστικές, συνε-ταιριστικές, συνεργατικές και γενικό-τερα σε αλληλέγγυες μορφές οργάνωσηςτης οικονομίας και της κοινωνίας. Πρό-κειται για μορφές οικονομικής και κοι-νωνικής δράσης, οι οποίες βασίζονταιστη συλλογική παραγωγή και διάθεσηπροϊόντων και υπηρεσιών και στη θε-σμοθέτηση των αρχών και πρακτικώντης άμεσης δημοκρατίας σε όλα τα επί-πεδα λήψης των αποφάσεων.

Οι αξιόλογες παραγωγικές δυνάμειςπου έχει η χώρα μας, και οι οποίες απα-ξιώνονται με γρήγορους ρυθμούς, μπο-ρούν άμεσα να ενεργοποιηθούν και νααξιοποιηθούν στο πλαίσιο πρωτοβου-λιών αλληλέγγυου χαρακτήρα. Γίνεταιεύκολα αντιληπτό ότι οι αλληλέγγυεςαυτές δραστηριότητες εντάσσονται σεδιαδικασίες κοινωνικής ανατροπής διότιοδηγούν τόσο στην υπέρβαση του χωρι-σμού των άμεσων παραγωγών από ταμέσα παραγωγής όσο και στη δημιουργίαενός μη εμπορευματικού χώρου πουμπορεί να διευρύνεται συνεχώς στομέτρο που ο κοινωνικός τομέας θα καθί-σταται ηγεμονικός. Προϋπόθεση, όμως,για να γίνονται πράξη τα προηγούμενααποτελεί η ύπαρξη και ανάπτυξη κινη-ματικών διαδικασιών στην κατεύθυνσηαυτή.

Ο ρόλος του δημόσιου τομέα

Για να μπορεί, όμως, οι κοινωνικός το-μέας να εκπληρώνει το ρόλο του είναιαπαραίτητο να συναρθρώνεται και να συ-νεπικουρείται από ένα ανασυγκροτη-μένο, αναδιαρθρωμένο, ορθολογικό καιδημοκρατικά οργανωμένο δημόσιοτομέα, ο οποίος θα είναι προσανατολι-σμένος αποκλειστικά στην εξυπηρέτησητων κοινωνικών αναγκών. Για το λόγοαυτό ο δημόσιο τομέας πρέπει να περι-λαμβάνει τις τράπεζες, τις δημόσιες επι-χειρήσεις όπως και τους οργανισμούςκοινής ωφέλειας.

Ο δημόσιος τομέας με την επενδυτικήκαι χρηματοδοτική του πολιτική καιδραστηριότητα, σε στενή σύνδεση με τονκοινωνικό τομέα, μπορεί να αποτελέσειτην αφετηρία μιας βαθειάς τομής στηδιαδικασία της παραγωγικής ανασυγ-κρότησης και του κοινωνικού μετασχη-ματισμού. Ειδική σημασία, κρίσιμη απόπολλές απόψεις, έχει η χρηματοδότησητων αλληλέγγυων οικονομικών μονάδων

και δικτύων από τις δημόσιες τράπεζες ήτις δημόσιες τράπεζες ειδικού σκοπούμε κοινωνικοοικονομικά κριτήρια.

Για να εξασφαλίζεται ο κοινωνικόςρόλος και προσανατολισμός του δημό-σιου τομέα επιβάλλεται να καθιερωθείθεσμικά ο εργατικός και κοινωνικόςέλεγχος. Ταυτόχρονα, ο κοινωνικός καιο δημόσιος τομέας πρέπει να συντονί-ζονται στη βάση ενός αποκεντρωμένουδημοκρατικού κοινωνικού σχεδιασμού-προγραμματισμού αξιοποιώντας με τονπιο αποτελεσματικό τρόπο τους πόρουςγια την καλύτερη δυνατή ικανοποίησητων κοινωνικών αναγκών.

Ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα

Ο κοινωνικός και ο δημόσιος τομέαςτης οικονομίας έχουν να αντιμετωπί-σουν, όμως, την υφιστάμενη κυριαρχίατων κεφαλαιοκρατικών σχέσεων παρα-γωγής. Ο ιδιωτικός τομέας της οικονο-μίας στη χώρα μας είναι αντιφατικά συγ-κροτημένος διότι περιλαμβάνει, από τημία, ισχυρές μονοπωλιακές και ολιγο-πωλιακές επιχειρήσεις με πολυεθνικά,συχνά, χαρακτηριστικά και, από τηνάλλη, έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό μι-κρομεσαίων επιχειρήσεων.

Ιδιαίτερα γνωρίσματα μεγάλου τμήμα-τος των ιδιωτικών επιχειρήσεων είναι οιπαραοικονομικές δραστηριότητες, η φο-ροδιαφυγή, οι υπερτιμολογήσεις, ηανορθολογική χρηματοδότηση και λει-τουργία και η διαπλοκή των μεγάλωνεπιχειρήσεων με την πολιτική ελίτ και τοκράτος.

Ο έλεγχος της οικονομικής δύναμηςτων μεγάλων επιχειρήσεων απαιτεί μιααναδιαρθρωμένη, ορθολογική, δημοκρα-τική και αποτελεσματική δημόσια διοί-κηση που με κατάλληλες παρεμβάσεις,όργανα και ελέγχους θα περιορίζει τηςμονοπωλιακή τους δύναμη. Συνεπώς, ηανάγκη βαθειάς τομής στη δομή και τηλειτουργία του κράτους, και από τηνπλευρά αυτή, αναδεικνύεται σε κεντρικόζήτημα.

Σημαντικό ρόλο στην παραγωγικήανασυγκρότηση και την ανάπτυξη της οι-κονομίας μας μπορούν να διαδραματί-σουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ιδι-αίτερη μέριμνα πρέπει να λαμβάνεται για

όσες μικρομεσαίες επιχειρήσεις καλύ-πτουν άμεσες κοινωνικές ανάγκες καιγια όσες είναι δυναμικές και παραγω-γικά καινοτόμες. Η χρηματοδότηση τωνμικρομεσαίων αυτών επιχειρήσεων απότις δημόσιες τράπεζες ή τις δημόσιεςτράπεζες ειδικού σκοπού μπορεί να γί-νεται με συνδυασμό ιδιωτικοοικονομι-κών και κοινωνικοοικονομικών κριτη-ρίων όταν αυτές δέχονται να δημιουρ-γούν ή να συμμετέχουν σε συνεργατικάσχήματα και να ενισχύουν την απασχό-ληση. Από πολλές απόψεις είναι σημαν-τικό για την αποδοτική, από κοινωνικήάποψη, λειτουργία του ιδιωτικού τομέαή ανασύσταση, ανάπτυξη και ανεξαρτη-σία, από την εργοδοσία, του επιχειρη-σιακού συνδικαλισμού.

Πάντως, σε περίπτωση που μία ιδιω-τική επιχείρηση παύει να λειτουργεί,αυτή θα εντάσσεται στον κοινωνικότομέα με αυτοδιαχειριστική μορφή εφό-σον η συνέχισή της θα θεωρείται, με κοι-νωνικοοικονομικά κριτήρια, απαραί-τητη.

Επιβεβλημένηη καθιέρωση νέων σχέσεων

Από τα προηγούμενα τεκμαίρεται ότι ηαντιφατικά συγκροτημένη οικονομικήκαι κοινωνική δομή της χώρας μας στηδιαδικασία της παραγωγικής ανασυγ-κρότησης και του κοινωνικού μετασχη-ματισμού θα προκαλεί αντιθέσεις και αν-ταγωνισμούς ανάμεσα στις κεφαλαι-οκρατικές σχέσεις παραγωγής και στιςεναλλακτικές, με σοσιαλιστικό προσα-νατολισμό, σχέσεις παραγωγής.

∆ιαπιστώνεται, δηλαδή, ότι μόνο σε τέ-τοια κατεύθυνση ρήξης και ανατροπήςμπορεί να αντιμετωπιστεί η επιτελού-μενη οικονομική και κοινωνική κατα-στροφή του εργαζόμενου λαού μας καινα επιχειρηθεί, με την καθιέρωση νέωνσχέσεων παραγωγής και θεσμών, η αξιο-ποίηση των παραγωγικών δυνατοτήτωντης χώρας μας και ιδιαίτερα του αξιόλο-γου εργασιακού της δυναμικού.

* Ο Ηλίας Νικολόπουλος είναι πρώηναντιπρόεδρος και καθηγητής της Οικο-νομικής της ∆ιοίκησης στο Τ.Ε.Ι. Χαλκί-δας.

ΚΡΙΣΗ, ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

Ο ρόλος του κοινωνικούκαι του δημόσιου τομέα

Η χώρα μας βρίσκεται στο επίκεντρο μιας διεθνούς και ευρωπαϊκής κρί-σης. Η μεταφορά του κέντρου βάρους της παραγωγής και της ανάπτυξηςστις αναδυόμενες οικονομικά χώρες οδηγεί στην επικράτηση του χρημα-τιστικού και χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου στον εξελιγμένο κεφαλαι-οκρατικά κόσμο. Οι εξελίξεις αυτές οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές στοδιεθνή καταμερισμό της εργασίας με σοβαρές επιπτώσεις, λόγω της ακο-λουθούμενης νεοφιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής από τις κυρίαρχεςτάξεις στις εξελιγμένες κεφαλαιοκρατικά χώρες, στις κατακτήσεις καιστο βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων, των ενδιάμεσων κοινωνικώνστρωμάτων και της νεολαίας. Η αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέ-σεων, η διάλυση του κράτους πρόνοιας και η μεταφορά δημόσιων πόρωνστον ιδιωτικό τομέα με τις ιδιωτικοποιήσεις οδηγούν στη μαζική φτωχο-ποίηση του μεγαλύτερου τμήματος των κοινωνιών. Ήδη η χώρα μας βιώ-νει με τραγικό τρόπο τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας του ενός τετάρ-του όπου τα τρία τέταρτα περιθωριοποιούνται όλο και περισσότερο.

Λεπτομέ-ρεια απόέργο τουΒάλια Σε-μερτζίδη.

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 2255ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ηεκτέλεση των 200 στην Καισαριανήαποτελεί μία από τις μαζικές εκτε-λέσεις αντιποίνων που εφάρμοζε ο

γερμανικός στρατός κατοχής για να εκδι-κηθεί και να σταματήσει κάθε πράξη αντί-στασης. Τέτοιες μαζικές εκτελέσεις έγινανπολλές, στην Κοκκινιά, στα Καλάβρυτα,στην Κάνδανο, στο ∆ίστομο… Στην Καισα-ριανή, με αφορμή το φόνο ενός γερμανούαξιωματικού, εκτέλεσαν 200 από τους κομ-μουνιστές που ο πόλεμος βρήκε έγκλει-στους στην Ακροναυπλία και το δικτατο-ρικό καθεστώς του Μεταξά αρνήθηκε ναελευθερώσει, όταν αυτοί ζήτησαν να τουςεπιτραπεί να πολεμήσουν στα αλβανικάβουνά. Έτσι, έμειναν στα χέρια των Γερμα-νών και μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδοΧαϊδαρίου. Από εκεί με φορτηγά τους μετέ-φεραν τη ματωμένη πρωτομαγιά στον τόποεκτέλεσής τους. Ανάμεσά τους βρισκόταν οΝαπολέοντας Σουκατζίδης, ένας νέος άν-τρας, μορφωμένος και πολύγλωσσος, πουοι γερμανοί χρησιμοποιούσαν ως διερμη-νέα. Τον χρειάζονταν, γι’ αυτό του πρότει-ναν να ζήσει και να εκτελεστεί κάποιοςάλλος στη θέση του. ∆εν το δέχτηκε. Οι άν-θρωποι δείχνουν ποιοι είναι πραγματικάτότε που έρχεται η ώρα «να πουν το μεγάλοτ’ όχι», όταν βρίσκονται αντιμέτωποι μεοριακά διλήμματα. Ο Σουκατζίδης μαςκάνει να σκεφτούμε ξανά την έννοια του«ήρωα». ∆εν είναι η γενναιότητα το βασικόχαρακτηριστικό του. Είναι η πράξη. που έρ-χεται ως αποτέλεσμα μιας διαδικασίας σκέ-ψης, η οποία αποφασίζεται με περίσκεψηκαι γνώση όλων των συνεπειών της επιλο-γής και στην οποία είναι καταφανής η συ-νειδητή πρόθεση.

Οι 200 πήγαν στο θάνατο όχι χωρίς φόβο.Αυτά είναι ανόητα τερτίπια του κακού Χό-λιγουντ, που αντιπαραθέτει το μοναδικό«ένα» στη μάζα που χρειάζεται αρχηγό για

να παίρνει αποφάσεις και να καθοδηγεί.Ήρωας δεν είναι αυτός που δεν φοβάται,αλλά αυτός που αποφασίζει να πράξει τοσωστό με περηφάνια, επιβάλλοντας σταδαιμόνια της ψυχής του να σωπάσουν γιαπάντα. Πήγαν με όλη τους την ανθρώπινηαρματωσιά: την αγάπη στη ζωή, τη σκέψητων δικών τους, τους αγώνες και τα όνειράτους. Ελπίζοντας πως ο θάνατός τους δενθα πήγαινε χαμένος, πως θα γινόταν έναςακόμη δρόμος προς την πάταξη του ναζι-σμού, προς την ελευθερία και τη δικαιο-σύνη.

Και πήγαν όλοι μαζί. ∆ίνοντας ο έναςκουράγιο στον άλλο. Ο αγώνας είναι συνει-δητός και στοχευμένος, συλλογικός και τηνίδια στιγμή προσωπικός -όχι ατομικός. Οαγωνιστής είναι μέρος της συλλογικότηταςκαι μαζί διατηρεί το δικαίωμα να παίρνειαυτόβουλες αποφάσεις. Οι 200 της Καισα-ριανής, απλοί άνθρωποι που τάχτηκαν σεένα σκοπό, αποτελούν ένα σύμβολο, είναιτο αναγκαίο παράδειγμα, μια αναφορά προ-σιτή τότε και τώρα. Πολύ περισσότεροτώρα. Τέτοιες ιστορικές αναφορές είναιαναγκαίες και πολύτιμες, ιδίως για τις νεό-τερες γενιές που απομακρύνονται από τοσκληρό βίωμα. Τις γενιές αυτές που μεθο-δικά –και επιτυχημένα δυστυχώς- το εκπαι-δευτικό σύστημα και η κουλτούρα της τη-λεόρασης αποκόπτει από την ιστορικήγνώση, αλλάζοντας την αίσθηση του χρό-νου, μετατρέποντας το χρόνο σε ένα διαρ-κές παρόν και την ιστορία σε μια βαρετήροή ασύνδετων γεγονότων και όχι ως τοεπικίνδυνο (και εξαιρετικά ενδιαφέρον)πεδίο ταξικών συγκρούσεων και ιδεολογι-κών πολέμων.

Η γιορτή μνήμης ξεκίνησε με μια μικρήπαράσταση του Θεάτρου του Νέου Κόσμου,τρεις μαρτυρίες από τη συλλογή της ΈλληςΠαπαδημητρίου, «Κοινός Λόγος». Η Έ. Πα-

παδημητρίου διέσωσε τις αυθεντικές ιστο-ρίες απλών ανθρώπων που βίωσαν την προ-σφυγιά, τον ξεριζωμό και τον πόλεμο -πρό-σωπα και ιστορίες που συνδέουν τη μικρα-σιατική καταστροφή, με την κατοχή και τονεμφύλιο. Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλοςασχολείται εδώ και χρόνια με αυτούς τουςμοναδικούς μονολόγους και αυτή τη φοράεπέλεξε τρεις σπαρακτικές περιπτώσεις,ανάμεσα στις οποίες και η μαρτυρία τηςΧαράς, της αρραβωνιαστικιάς του Ναπολέ-οντα Σουκατζίδη, που περιγράφει πώςέμαθε το θάνατο του αγαπημένου της.Μπροστά στα κυπαρίσσια που στις ρίζεςτους θανατώθηκαν εκατοντάδες αγωνιστέςκαι καθώς το φως της μέρας έσβηνε σιγά-σιγά τρεις ηθοποιοί -η Ελένη Ουζουνίδου, ηΕιρήνη Μακρή και ο Στέργιος Κοντακιώτης-αφηγήθηκαν τις ιστορίες τους -θάνατοιαγαπημένων προσώπων- με απλότητα καιηρεμία, όπως ταιριάζει σε τέτοιες περιπτώ-σεις, όταν ο χρόνος έχει πάρει την έντασηκαι έχει αφήσει το τυραγνικό στίγμα τουπόνου.

Παρών

Μετά μεταφερθήκαμε μπροστά για να πα-ρακολουθήσουμε το δρώμενο που είχε ετοι-μάσει η ομάδα «Πείρα(γ)μα». Η σκηνοθέ-τρια Αγγελική Κασόλα με ευαισθησία καιγνώση αναπαράστησε τη μέρα της εκτέλε-σης. Με τρόπο λιτό και χρησιμοποιώνταςσχεδόν αποκλειστικά το φυσικό χώρο καιτις διακυμάνσεις του φωτός που έσβηνεαργά, δίνοντας τη θέση του σε ένα αραιόσκοτάδι. Εκατοντάδες κόσμου παρακολου-θούσε όρθιος, βαθιά συγκινημένος, τουςεθελοντές που ενσάρκωσαν για λίγα λεπτάτους 200, να φωνάζουν «παρών», μόλιςακουγόταν το όνομα καθενός από τουςεκτελεσμένους. Στο ρόλο του Σουκατζίδη οΓιάννης Καρούνης. Το δρώμενο εμπλουτί-στηκε με ανάγνωση σελίδων από το βιβλίοτου Σπύρου Τζόκα που μιλούν για το βράδυπριν την εκτέλεση και την ίδια τη μέρα τηςεκτέλεσης από τον ηθοποιό Κώστα Πέτρου.Έτσι δημιουργήθηκε μια πλήρης εικόνατων πραγμάτων, προσεγμένη δραματικά καιπολύ καλά τεκμηριωμένη ιστορικά. Παράλ-ληλα, η ηθοποιός Ειρήνη Μελά ερμήνευσετο μονόλογο της Φράνκα Ράμε «ΜάμαΤόνι», όπου μιλά μια Ιταλίδα αγωνίστριατης αντίστασης ενάντια στο φασισμό, μάναπου χάνει το μονάκριβο παιδί της στοναγώνα και μετατρέπει τον πόνο της σε δύ-ναμη και αγάπη. Ένα δυνατό κείμενο, όπουτο πολιτικό και το ανθρώπινο στοιχείο δέ-νουν σε μια αξεδιάλυτη ένωση για να φτά-σει το αισιόδοξο μήνυμα: δεν θα περάσει οφασισμός. Η Μελά απέδωσε με όρους τρα-γωδίας το μονόλογο σε μια αξιοπρόσεκτηερμηνεία, που ανέδειξε μια πλούσια γκάμααποχρώσεων του κειμένου.

Η φωνή της Μαρίας Κωσταράκη στο «Τζι-βαέρι» και του Γιώργου Μεράντζα σε ηπει-ρωτικά μοιρολόγια και τη «∆ίκοπη ζωή»ήταν από τις πιο δυνατές στιγμές της βρα-διάς.

Βαθιά συγκίνηση, βουρκωμένα μάτια καιψυχική ανάταση δημιουργήθηκαν στους θε-ατές, που έφευγαν έχοντας βιώσει μιασπουδαία εμπειρία. Θα πούμε άραγε κιεμείς το δικό μας «παρών», όταν μας καλέ-σουν οι συνθήκες, αποφασιστικά και αμε-τάκλητα; Χωρίς μεμψιμοιρίες και με ανοι-χτοσύνη ψυχής; Θέλω να πιστεύω πως ναι.Μα με τυραννά ο λόγος του ποιητή «κι ασή-κωσα τα τρία έρμα μου δάχτυλα κι έκαμα τοσταυρό μου».

Μαρώ Τριανταφύλλουmaro33@otenet.gr

«Στον τοίχο της Καισαριανήςμάς ’φεραν από πίσω»Γιορτή μνήμης για τους 200 κομμουνιστές που εκτελέστηκαναπό τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής την πρωτομαγιά του 1944

Μπροστά στακυπαρίσσια πουστις ρίζες τουςθανατώθηκανεκατοντάδεςαγωνιστές καικαθώς το φως τηςμέρας έσβηνεσιγά-σιγά τρειςηθοποιοίαφηγήθηκαν τιςιστορίες τους μεαπλότητα καιηρεμία, όπωςταιριάζει σετέτοιεςπεριπτώσεις, ότανο χρόνος έχειπάρει την έντασηκαι έχει αφήσει τοτυραγνικό στίγματου πόνου.

“Την προηγούμενη Κυριακή, παρακολουθήσαμε στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής μια γιορτή

μνήμης, που διοργάνωσε ο ραδιοφωνικός σταθμός «105,5 στο Κόκκινο»: την αναπαράστασητης εκτέλεσης των 200 αγωνιστών από τα ναζιστικά γερμανικά στρατεύματα κατοχής την 1ητου Μάη του 1944. Την επόμενη μέρα, ∆ευτέρα 30 του Ιούνη, ο πρώην δήμαρχος Καισαρια-νής, νυν αντιπεριφερειάρχης ∆. Αττικής, Σπύρος Τζόκας -το πρόσφατο βιβλίο του οποίου,«Ο κύκλος των «μάταιων» πράξεων» (εκδ. Εύμαρος), ήταν η ιστορική βάση του δρώμενου- θαδικαζόταν για μια ακόμη φορά, τη δωδέκατη, μαζί με άλλους πολίτες της Καισαριανής, επειδήέκαναν το καθήκον τους: σε αντιπαράθεση με την Σκοπευτική Εταιρεία, που διεκδικεί τοχώρο μέσα από ακανθώδεις γραφειοκρατικές ατραπούς, διέσωσαν τον ιερό χώρο και δημι-ούργησαν μια όαση μνήμης και ιστορίας, που στις μέρες μας περισσότερο από ποτέ είναι ανα-γκαία. Μνήμη και μάθηση πάνε χέρι-χέρι. Μνήμη και γνώση είναι όπλα ισχυρά ενάντια στοτέρας του ναζισμού που ξύπνησε ξανά και ζητά την εξουσία. Πώς, λοιπόν, να μην οργιστείκαι να μην αντιδράσει ο πολίτης, όταν βλέπει πως η πολιτεία -ούτε χρόνος δεν είναι- προ-σπάθησε να βάλει το Σκοπευτήριο στο ΤΑΙΠΕ∆;

2266 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014MOYΣΙΚΗ

Μανώλης Φάμελλος- Nalyssa Green «Παρ’ ολίγον Κουαρτέτο»

Την άνοιξη του2012, ο ΜανώληςΦάμελλος ξεκί-νησε μια ανοικτήσυνεργασία μεμια μικρή ομάδαμουσικών. Έναβιολί ένα τσέλοκαι ένα κοντραμ-πάσο μαζί με τηνμαντόλα και τηνκιθάρα του Μα-νώλη αποτέλε-σαν τον πυρήνατου σχήματος,που με την προ-σθήκη της Nalyssa Green, ένα χρόνο μετά, στοακορντεόν και το theremin, πήρε τη σημερινήτου μορφή. Μαζί στήνουν το «Παρ’ ολίγονκουαρτέτο», ένα πειραματικό live που έχει ήδηπαιχτεί σε αθηναϊκές σκηνές με νέα και παλιάτραγούδια του Μανώλη και της Nalyssa. Αυτότο «ατάκτως τακτικό σχήμα, που επιχειρεί ναφανταστεί τον εαυτό του έξω από τα σχήματα»,παρέα με εκλεκτούς φίλους-δημιουργούς, δια-τεθειμένους να «ξαναδιαβάσουν» τα τραγούδιατους με τον ήχο του κουαρτέτου. Χωρίς μικρό-φωνα, με τις δονήσεις των εγχόρδων και τωνφωνών, η συναυλία τους απευθύνεται σε ακρο-ατές που διακρίνουν ψιθύρους και τείνουν ευή-κοα ώτα σε «λυρικές κι ανήσυχες» μουσικές.

Στην πορεία ο Μανώλης και η Νalyssa άρχι-σαν επίσης να καλούν τακτικά (έως και θεσμικά)επί σκηνής φίλους δημιουργούς, μεταφέρονταςτα τραγούδια τους στον ήχο του κουαρτέτου.Αυτό θα γίνει και στον πανέμορφο Κήπο του Με-γάρου με εκλεκτούς προσκεκλημένους τον ΝίκοΠορτοκάλογλου, τον Κωνσταντίνο Βήτα και τηΜαριέττα Φαφούτη. Ερμηνεύουν: ΜιχάληςΒρέττας (βιολί), Μιχάλης Πορφύρης (τσέλο),Μιχάλης Καλκάνης (κοντραμπάσο), ΜανώληςΦάμελλος (μαντόλα, κλασική και ακουστική κι-θάρα), Nalyssa Green (ακορντεόν, theremin). Στημικρή παρέα θα προστεθεί εκτάκτως και ο τυμ-πανιστής Θάνος Μιχαηλίδης ολοκληρώνονταςτο κουαρτέτο.

Την Παρασκευή 11 Ιουλίου, στις 9μ.μ., στονΚήπο του Μεγάρου. Προπώληση εισιτηρίων: 10ευρώ, πώληση κατά την είσοδο: 12 ευρώ

Ελεωνόρα Ζουγανέλη«Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς»

Ίσως η προ-τροπή «Να μεθυμάσαι» ναείναι σχήμαοξύμωρο στηνπερίπτωση τηςΜελίνας Μερ-κούρη, που μετην προσωπι-κότητα και τιςεπιλογές τηςσφράγισε τοσύγχρονο ελλη-νικό πολιτισμό.Με αφορμή την20ή επέτειο

από το θάνατό της, μια μουσικοθεατρική παρά-σταση θυμίζει (πάντως) πόσα οφείλουμε στηΜελίνα, από τα σημαντικά ζητήματα που υπερα-σπίστηκε με φλόγα έως τα μεγάλα τραγούδιαπου ερμήνευσε. Η δυναμική και ταλαντούχαΕλεονώρα Ζουγανέλη, πλαισιωμένη από κορυ-φαίους μουσικούς της Καμεράτα- Ορχήστρατων Φίλων της Μουσικής, σε μουσική διεύ-θυνση Μίλτου Λογιάδη, την μπάντα της και χο-ρευτές, προσεγγίζει με το δικό της τρόπο τατραγούδια «της Μελίνας». Συμμετέχει η χορω-δία GraduArti. ∆ιεύθυνση χορωδίας ΧριστίναΒαρσάμη, σκηνοθεσία - σύνθεση κειμένων: Πέ-τρος Ζούλιας, σκηνογραφική - εΕνδυματολογικήεπιμέλεια: Γιάννης Αρβανίτης, μουσική επιμέ-λεια Χρήστος Παπαμιχάλης.

Την Πέμπτη 10 Ιουλίου, στις 9μ.μ., στο ΩδείοΗρώδου Αττικού. Τιμές εισιτηρίων: 40, 35, 30,25, 15 και 10 ευρώ (φοιτητικό).

Επιµέλεια: ΛΛιιάάνναα ΜΜααλλααννδδρρεεννιιώώττηη

lianam@otenet.gr

ΜΟ

ΥΣΙΚ

ΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μ. Φραγκούλης -Έλλη Πασπαλά

Ο Μάριος Φραγκούλης σε ένα μουσικό ταξίδι με άρωμακαι χρώμα ελληνικό, και συνοδοιπόρο την Έλλη Πασπαλάθα μας θυμίσουν αθάνατες μελωδίες του ελληνικού κινη-ματογράφου και λόγια που όλοι αγαπήσαμε και τραγουδή-σαμε. Ο τίτλος των συναυλιών είναι «Η αγάπη θέλει δύο».Φέτος ο ελληνικός κινηματογράφος γιορτάζει τα 100 τουχρόνια («Η Γκόλφω», η πρώτη μεγάλου μήκους -βουβή- ελ-ληνική ταινία γυρίστηκε το 1914) και οι δύο ερμηνευτές θαμας ταξιδέψουν στις σημαντικότερες μουσικές στιγμές του.

Μελωδίες μεγάλων συνθετών που επένδυσαν μουσικάταινίες όπως οι: «Φαίδρα», «Μανταλένα», «Τα κόκκινα φα-νάρια», «Στέλλα», κ.ά., ταινίες που αποτέλεσαν ορόσημακαι σφράγισαν με τις ανεπανάληπτες ερμηνείες τους η Με-λίνα, η Ρένα, η Αλίκη, η Τζένη, ο Χορν, ο Παπαμιχαήλ. Τρα-γούδια που αποτελούν σημεία αναφοράς στο σύγχρονο κι-νηματογραφικό μας πολιτισμό και ξυπνούν συναισθήματακαι αναμνήσεις από μια εποχή υπέροχα ξεχωριστή!

Ο λυρισμός και το πάθος του Μάριου Φραγκούλη και τηςΈλλης Πασπαλά στη μοναδική αυτή συνεργασία, πλαισιώ-νονται από πέντε καταξιωμένους σολίστες μουσικούς ενώοι ευφυείς ενορχηστρώσεις είναι του Ντέιβιντ Λιντς. Τηνπαράσταση συμπληρώνουν σκηνές ταινιών από τον αγαπη-μένο ελληνικό κινηματογράφο με τη χρήση σύγχρονωνοπτικοακουστικών μέσων.

Συμμετέχουν οι μουσικοί: Ντέιβιντ Λιντς (τενόρο και σο-πράνο σαξόφωνο, φλάουτο, πίκολο, κρουστά), Γιώργος Κα-λούδης (τσέλο, λύρα, μαντολίνο, κιθάρα, κρουστά), ΤάκηςΦαραζής (πιάνο, ακορντεόν), Πέτρος Βαρθακούρης: (κον-τραμπάσο, κιθάρα), Κώστας Μυλωνάς (ντραμς & κρουστά).

Τη ∆ευτέρα 7 Ιουλίου, στις 9.30μ.μ., στο Θέατρο ∆άσουςστη Θεσσαλονίκη και την Τετάρτη 9 Ιουλίου, στις 9.30μ.μ.,στο Θέατρο Βράχων Μελίνα Μερκούρη στον Βύρωνα. Γε-νική είσοδος: 15 ευρώ, προπώληση 12 ευρώ.

Ημέρες ΜουσικήςΠρέβεζας

Οι Ημέρες Μουσικής Πρέβεζας θα διεξαχθούν γιατρίτη συνεχόμενη χρονιά, τη δεύτερη εβδομάδα τουΙουλίου. Πρόκειται για μια διοργάνωση που περι-λαμβάνει σεμινάρια οργάνων από καταξιωμένουςμουσικούς: Κώστας Γρηγορέας (κιθάρα), Χαράλαμ-πος Αγγελόπουλος (πιάνο), ∆ημήτρης Φωτόπουλος(φλάουτο). Επίσης περιλαμβάνει εργαστήρια με κι-θαριστικά σύνολα, τα οποία θα προετοιμάσουν οσυνθέτης Νίκος Ντρέλας και ο κιθαριστής ΝίκοςΡώσσος, καθώς και εργαστήρια μουσικής δωματίουυπό την καθοδήγηση του φλαουτίστα ∆ημήτρη Φω-τόπουλου. Παράλληλα θα διεξαχθούν συναυλίεςνέων αλλά και καταξιωμένων καλλιτεχνών και δια-λέξεις περί θεμάτων μουσικής. Στη φετινή διοργά-νωση προσκεκλημένοι θα είναι ο συνθέτης Κυριά-κος Σφέτσας ο οποίος θα παρουσιάσει ένα μέροςτου έργου του, όπως επίσης και το «D & A GuitarDuo» (∆ημήτρης Κουρζάκης - Άγγελος Μπότσης)που θα ερμηνεύσει έργα του ρεπερτορίου του. Επί-σης, συναυλία θα δώσει το κιθαριστικό ντούο Αχιλ-λέας Μάρκου - Γιώργος Καλόμαλος και διάλεξη οσολίστ κιθάρας Γιώργος Μπεχλιβάνογλου, όπου θαπαρουσιάσει την κατασκευή του «Moov - κιθάρα τα-ξιδιού». Στο πλαίσιο των Ημερών Μουσικής Πρέβε-ζας θα πραγματοποιηθεί και ο ∆ιαγωνισμός ΝέωνΚιθαριστών, στον οποίον έχει καθιερωθεί να δίνε-ται έμφαση στην ερμηνεία έργων ελλήνων συνθε-τών. Από 7 έως 11 Ιουλίου. Επικοινωνία-πληροφο-ρίες: 2682060964.

ΚΟΑ & ΦιλαρμονικήΟρχήστρα της ν/δ Γερμανίας

ΟΒασίλης Χριστόπουλος είναι κορυφαίος αρχιμου-σικός, από το 2005, της Φιλαρμονικής Ορχήστραςτης Νοτιοδυτικής Γερμανίας, την οποία υποδέχε-

ται η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο πλαίσιο του Φεστι-βάλ Αθηνών. Στο πρώτο μέρος της συναυλίας η γερμανικήΟρχήστρα θα ερμηνεύσει τη μεγαλοπρεπή Συμφωνία αρ.41 ή Συμφωνία «του ∆ιός» –κορωνίδα της συμφωνικής δη-μιουργίας του Μότσαρτ. Στο δεύτερο μέρος, οι δύο ορχή-στρες ενώνονται σε ένα μεγάλο σύνολο και παρουσιάζουντη Συμφωνία των Άλπεων του Στράους, τιμώντας τα 150χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου γερμανού συνθέτη. Την Τρίτη 8 Ιουλίου, στις 9μ.μ., στο Ωδείο Ηρώδου Αττι-κού. Τιμές εισιτηρίων: 30, 15 ευρώ, 10 (φοιτητικό), 5 ευρώ(κάρτα ανεργίας, ΑμεΑ).

ΣΥΝ

ΑΥΛΙ

ΕΣ

Όπερα αλά ΓκρέκαΜε μια μεγάλη ανοιχτή συναυλία - έκπληξη η

Εθνική Λυρική Σκηνή συνεχίζει τις καλλιτεχνικέςδράσεις της σε χώρους απρόσμενους, στο πλαίσιοτης αμείωτης καλλιτεχνικής της εξωστρέφειας.Αυτή τη φορά, η «επίθεση πολιτισμού» της Λυρικής,πραγματοποιείται στο κέντρο της πόλης και σε ένανεμβληματικό αρχαιολογικό χώρο, το Ολυμπιείον (ήΣτύλοι του Ολυμπίου ∆ιός). Με φόντο την Ακρό-πολη, οι καταξιωμένοι μονωδοί και η Χορωδία τηςΕθνικής Λυρικής Σκηνής ερμηνεύουν άριες, ντουέτακαι χορωδιακά από αριστουργηματικές όπερες τουπαγκόσμιου ρεπερτορίου …στα ελληνικά.

Οι μονωδοί και χορωδοί της ΕΛΣ θα ερμηνεύσουνμε μοναδικό τρόπο στην ελληνική γλώσσα αποσπά-σματα από διάσημα οπερατικά διαμάντια όπως, οΚουρέας της Σεβίλλης του Ροσίνι, η Κάρμεν και οι

Αλιείς Μαργαριταριών του Μπιζέ, η Τραβιάτα, οΜάκμπεθ, ο Ναμπούκο και ο Οθέλλος του Βέρντικ.ά. Η μουσική διεύθυνση της εκδήλωσης είναι τουΑγαθάγγελου Γεωργακάτου, ενώ την ενορχηστρω-τική προσαρμογή στις διάσημες άριες και τα χορω-διακά πραγματοποίησε ο Γιάννης Μπελώνης. Ερμη-νεύουν (με αλφαβητική σειρά) οι καταξιωμένοι μο-νωδοί της ΕΛΣ: Χάρης Ανδριανός, ∆ημήτρης Κα-βράκος, Βασιλική Καραγιάννη, Ειρήνη Καράγιαννη,Αντώνης Κορωναίος, Μαρία Μητσοπούλου, ∆ημή-τρης Πλατανιάς, Γιάννης Χριστόπουλος. Συμμετέ-χουν η Χορωδία και μέλη της Ορχήστρας της ΕΛΣ.

Την Τρίτη 8 Ιουλίου 2014, στις 8.30μ.μ., στοΟλυμπιείον (Στύλοι Ολυμπίου ∆ιός - είσοδος απόΒασιλίσσης Όλγας). Ελεύθερη είσοδος με δελτίαπροτεραιότητας.

Μαρία Πολυδούρη«Τα ποιήματα»Φιλολογική επιμέλεια –επίμετροΧριστίνα ΝτουνιάΕκδόσεις ΕστίαςΦεβρουάριος 2014

Την τελευταία δεκαετία, η περίπτω-ση της Χριστίνας Ντουνιά ως με-λετήτριας της νεοελληνικής λογο-

τεχνίας παρουσιάζει ενδιαφέρον, χάριςστις θεματικές μετατοπίσεις που απο-τολμά, παρότι παραμένει στην ίδια πάν-τοτε χρονική περίοδο. Τις εκπλήξεις τωνπρόσφατων βιβλίων της δεν τις προμή-νυε η ακαδημαϊκή της πορεία, που θα χα-ρακτηριζόταν τυπική. Θέμα της διατρι-βής της, που εκδόθηκε το 1996, ήταν “ταλογοτεχνικά περιοδικά της αριστεράςστο Μεσοπόλεμο”. Το 2000, μία δεύτερημελέτη για την πρόσληψη του έργου τουΚαρυωτάκη απέσπασε βραβείο δοκιμίου.Στη συνέχεια, στράφηκε σε παραγκωνι-σμένους συγγραφείς, με κοινό χαρακτη-ριστικό, το εκρηκτικό τους ταμπεραμέ-ντο και τις αιρετικές τους επιλογές, πουπροκάλεσαν θόρυβο στην εποχή τους.Όπως θόρυβο στον Τύπο του 21ου, προ-καλούν τα βιβλία που τους αφιερώνει ηΝτουνιά. Η υποδοχή είναι το ίδιο θερμή,με εκείνη που επιφυλάσσεται σε μυθι-στορήματα στρεφόμενα γύρω από αμφι-λεγόμενα ιστορικά θέματα και πρόσωπα.Και τα μεν και τα δε ανταποκρίνονταιστην τρέχουσα διάθεση ανασκευής τηςΙστορίας. Την επιτυχία που η Ντουνιάδεν γνώρισε ως πεζογράφος («Βρέχει σ’αυτό το όνειρο», 1998), την απολαμβάνειως μελετήτρια. Καθοριστικό ρόλο παίζειη χρονική περίοδος που έχει επιλέξει· ηδεκαετία του ’20, με “τον χαμηλόφωνολυρισμό των ποιητών της και την αντι-κομφορμιστική στάση τους απέναντι στηζωή”, όπως η ίδια συνοψίζει. Συμβάλλει,όμως, και ο τρόπος που χειρίζεται ταπρόσωπα, λίγο σαν Ρομπέν των ∆ασών,υπερασπιστής των αδυνάτων.

Αρχικά, την απασχόλησε η ιδιότυπηπερίπτωση του Νίκου Βέλμου και τουπεριοδικού του. Μετά, Νοέ. 2005, προ-κάλεσε σάλο, συγκρινόμενο σε τοπικό ε-πίπεδο με εκείνον της πρόσφατης ται-νίας «Η ζωή της Αντέλ», επανεκδίδονταςτο μυθιστόρημα «Η ερωμένη της» τηςΝτόρας Ρωζέττη. Ο σχολιασμός της καλ-λιέργησε την προσμονή πίσω από τοψευδώνυμο Ρωζέττη να κρύβεται μίαγνωστή συγγραφέας, όπως η ΜέλπωΑξιώτη ή η Έλλη Παπαδημητρίου. Μέχριβραδιά διοργανώθηκε, με εξέχοντες ομι-λητές, γι’ αυτό το λεσβιακό “ρομάντζο”,που η δημοσιογραφική υπερβολή το ή-θελε να διεκδικεί θέση στην ομόλογη ευ-ρωπαϊκή λογοτεχνία. Όταν η ΕλένηΜπακοπούλου, γνωστή από τη δεκαετίατου 1970 με την αγωνιστική της παρου-σία στο φεμινιστικό κίνημα, αποκάλυψεπως δεν πρόκειται για κάποια γνωστήσυγγραφέα, ο Τύπος το αντιπαρήλθε, ό-πως αντιπαρήλθε και την μεταθανάτιαέκδοση του βιβλίου της, το 2012.

∆ίτομα Άπαντα

Στη διετία 2009-2010, η Ντουνιά επα-νέφερε στο προσκήνιο τον Πέτρο Πικρό,με επιμέλεια των τριών πρώτων τόμωντων Απάντων του. Τέλος, ενώ αναμενό-ταν η συνέχεια Πικρού, ήρθε η ανακοί-νωση δίτομων Απάντων Μαρίας Πολυ-δούρη, συμπληρωμένα με τη βιογραφίατης. Προσώρας εκδόθηκε ο πρώτος τό-μος των Απάντων, με τα ποιήματα, επί-μετρο και εκτενές βιογραφικό σχεδία-σμα. Μία πρώτη μορφή του σχεδιάσμα-τος, με λιγότερα στοιχεία από το αρχεια-κό υλικό, είχε δημοσιευτεί στο «Ημερο-λόγιο 2005: Μαρία Πολυδούρη», που εί-χε ετοιμάσει η Ντουνιά. Είθε να υπάρξεισυνέχεια. Μόνο που η Ντουνιά δίνεταιμεν με πάθος στους φιλολογικούς της έ-

ρωτες, αλλά έχει δείξει πως είναι μάλλονάστατη. Ούτε στον Βέλμο ούτε στην Ρω-ζέττη επανήλθε, παρόλο που και στα δυοθέματα υπάρχουν φιλολογικά κενά. Ακό-μη και τον Πικρό, φαίνεται να τον εγκα-τέλειψε.

Οι απαιτήσεις, πάντως, από τον πρό-σφατο τόμο είναι υψηλές, αφού η μελε-τήτρια θέτει ως στόχο “να βγάλει τηνΠολυδούρη από τη σκιά του Καρυωτά-κη”. Αυτό σημαίνει νέα θεώρηση τουποιητικού της έργου, ανεξάρτητη απότον βίο της και από το έργο του Καρυω-τάκη. Ο πρόλογος αφήνει την εντύπωσηότι πρόκειται για ένα μεγαλύτερο ποιη-τικό σώμα από τοδημοσιευμένο σταπρο τριακονταε-τίας Άπαντα, πουείχε καταρτίσει οΤάκης Μενδρά-κος. Η σύγκριση,ωστόσο, δείχνει ό-τι έχουν προστεθείμόλις δώδεκα ποι-ήματα, από τα ο-ποία τρία ανήκουνστα “ημιτελή”, καιεπτά είναι μετα-φράσεις. Τα “ημι-τελή”, μαζί με ένααπό τα υπόλοιπα,«Απ’ τα Σονέτατου Κυνηγού», καιπέντε από τις με-ταφράσεις, έχουνδημοσιευτεί απότον Κώστα Παπα-ντωνόπουλο, το1989, που το Αρ-χείο Πολυδούρη ε-ναποτέθηκε στοΕ.Λ.Ι.Α., στο πε-ριοδικό του Ιδρύ-ματος. Μένουν οχτώ ποιήματα και δυομεταφράσεις, που έχουν δημοσιευτεί σεδιάφορα έντυπα. Αθησαύριστα ποιήματαδεν υπάρχουν, καθώς η έρευνα περιορί-στηκε στο Αρχείο· το δικό της και εκείνοπου βρέθηκε σε συγγενικά ή και φιλικάχέρια. Στα πρόσφατα Άπαντα, η ταξινό-μηση είναι αναλυτικότερη, ενώ έχει προ-στεθεί φιλολογικός σχολιασμός. Σταπροηγούμενα, μετά τις δυο ποιητικέςσυλλογές της, του 1928 «Οι τρίλλιες πουσβήνουν», όπου συμπεριλαμβάνονταικαι μεταφράσεις, και του 1929 «Ηχώ στοχάος», παρατίθενται τα “ανέκδοτα”. Σταπρόσφατα, αυτά καταμερίζονται, στα“πρώιμα (1918-1920)”, σε εκείνα της πε-ριόδου 1922-1927 με τον προσδιορισμό“Αθήνα-Παρίσι”, στα ποιήματα της“«Σωτηρίας»”, όπου νοσηλεύτηκε απότην 4η Απρ. 1928 μέχρι την 13η Φεβρ.1930, στα “ημιτελή” και στις “μεταφρά-σεις”.

Μια αφήγηση

Αφού, ουσιαστικά, το ποιητικό σώμαείναι δεδομένο, η νέα θεώρηση στηρίζε-ται στη μελέτη, που δημοσιεύεται ως επί-μετρο. ∆εν πρόκειται για ένα αμιγώς δο-κιμιακό κείμενο, αλλά για μία αφήγηση,με γλαφυρούς τόνους και δομικό στοι-χείο τα πολλά και εκτενή αποσπάσματααπό δημοσιεύματα άλλων. Η επιλογήτων αποσπασμάτων είναι μεν αντιπρο-σωπευτική, αλλά όχι και αξιολογική. Ξε-διαλέγονται εκείνα που κρίνονται πρό-σφορα, ώστε η αφήγηση να ανασκευάσειόσες παλαιότερες απόψεις εκτιμώνταιως εσφαλμένες και να αναδιατυπώσει ό-σες εξαίρουν πτυχές της ποίησης τηςΠολυδούρη. Με τη βοήθεια αυτών τωνξένων λόγων, η Ντουνιά αρθρώνει τονδικό της. Έτσι δίνει ευκολότερα υπό-σταση στη ρηξικέλευθη σύλληψη τηςΠολυδούρη ως “της πιο συναρπαστικήςποιήτριας του μεσοπολέμου και μίας α-πό τις πιο ενδιαφέρουσες ποιητικές φω-

νές της ελληνικής λογοτεχνίας του εικο-στού αιώνα”.

Η μελέτη χωρίζεται σε εννέα κεφάλαιαμετά εισαγωγής. Το πρώτο περιγράφειτα δυο τελευταία χρόνια στη «Σωτηρία»,αποτελώντας κεφάλαιο βιογραφίας. Μέ-ρος του τίτλου, «Ματωμένος λυρισμός»,και το στίγμα της εποχής, τα παίρνει απόκείμενο του Άγγελου Τερζάκη, δημο-σιευμένο το 1961 για τα πρώτα ΆπανταΠολυδούρη της Λιλής Ζωγράφου. Η α-φήγηση συρράπτει και σχολιάζει, με τησημερινή οπτική, σκανδαλοθηρικά δη-μοσιεύματα και κυρίως, αποσπάσματα α-πό μαρτυρίες φίλων της Πολυδούρη, ό-

πως ο Ουράνης, οΣικελιανός, ο Ρί-τσος ή και η Γαλά-τεια Καζαντζάκη.Πάντοτε αυτοβιο-γραφική στις μυθο-πλασίες της η Κα-ζαντζάκη, πλάθειμία συγγενική τηςΠολυδούρη ηρωίδαστο μυθιστόρημάτης «Γυναίκες»,που εκδίδει το1933. Μεγαλύτεροβάρος δίνει η Ντου-νιά σε ένα άλλο μυ-θιστόρημα, την«Εκάτη» του ΚοσμάΠολίτη, που εκδί-δεται το ίδιο έτος,αφιερώνοντάς τουτο τέταρτο κεφά-λαιο της μελέτης.Σύμφωνα με νεότε-ρους μελετητές, τομυθιστορηματικόπρόσωπο τηςΈρσης, είναι εμ-πνευσμένο από την

Πολυδούρη. Επισήμανση, που δεν κάνειη Νόρα Αναγνωστάκη στην παλαιότερηδιεξοδική ανάλυση του μυθιστορήματος.Μπορεί, όμως, η ομοιότητα Έρσης-Πο-λυδούρη και οι παραλλαγμένοι ή αυτού-σιοι στίχοι της, που χρησιμοποιεί ο Πο-λίτης, να εκληφθούν ως εγκώμιο για τηνποίησή της;

Τα δυο ενδιάμεσα κεφάλαια της μελέ-της επικεντρώνονται στην αποτίμησητου έργου της Πολυδούρη από κριτικούςκαι ιστορικούς της νεοελληνικής λογο-τεχνίας. Αναφέρονται τα γνωστά περίπεριορισμένης αναφοράς των ποιητριώνστις Ιστορίες και γενικότερα, η φυλετι-κή συγγραφή της Ιστορίας. Το ζητούμε-νο είναι η θέση μέσα σε αυτό το πεδίοτης Πολυδούρη. Υποτιμημένη τη θεωρείη Ντουνιά. Θα μπορούσε, όμως, να χαρα-κτηριστεί και υπερτιμημένη. Λ.χ., μόνοστην Ιστορία του Αρίστου Καμπάνη δεναναφέρεται, ενώ, σε εκείνη του ΗλίαΒουτιερίδη, υπάρχει το όνομά της στονκατάλογο της γενιάς του ’20. Αντιθέτως,στην Ιστορία του Νίκου Παππά, μνημο-νεύεται ως “η μοναδική αξιόλογη ποιή-τρια αυτής της γενιάς”. Επίσης, ο ∆ημ.Τσάκωνας διατυπώνει την άποψη ότι “ηΠολυδούρη εξελίσσει βαθμιαία την ποί-ησή της”. Αυτές τις Ιστορίες, η Ντουνιάδεν τις αναφέρει. Εμμένει στην υποτίμη-ση της Πολυδούρη από την τριάδα ∆ημα-ράς - Βίττι – Πολίτης, ασχέτως αν σε αυ-τούς το στοιχείο της παραγνώρισης αφο-ρά γενικότερα τη γενιά του ’20. ∆ηλωτι-κοί είναι οι τίτλοι των αντίστοιχων κεφα-λαίων: «Το άτολμο ξεκίνημα του μοντερ-νισμού» στον Βίττι, «Η ποίηση ως το1930» στον Πολίτη.

Τρεις ιστορικοί

Η Ντουνιά υπερτιμά ορισμένες Ιστο-ρίες, όπως του Πολίτη, που θεωρεί ότι“αποτυπώνει τον λογοτεχνικό κανόνα” ήτου Ρόντρικ Μπήτον, ότι συνιστά “μίανεότερη αποτίμηση της λογοτεχνίας

μας”. Αντιθέτως, επιτιμά την Ιστορία τουΑλέξ. Αργυρίου, με ανακριβείς αναφο-ρές. Λ.χ., στη λογοτεχνία του μεσοπολέ-μου δεν αφιερώνει “έναν τόμο 556 σελί-δων” αλλά δυο συνολικά 1166 σελίδων.Στον πρώτο, συνοψίζει την άποψή τουως κριτικός για τις δυο συλλογές τηςΠολυδούρη, την οποία συμπληρώνειστον δεύτερο, όπου “το ίχνος της Πολυ-δούρη” φτάνει τις δυόμισι σελίδες, μεβιογραφικά στοιχεία και παράθεση ποιη-μάτων παραπλήσιας έκτασης με εκείνηγια τους άλλους της ομάδας. Ούτε θασυμφωνούσαμε πως ο λόγος που τηνκρίνει αυστηρά είναι η σύγκριση με τηγενιά του ’30. Μάλλον αξιολογεί περισ-σότερο ορισμένους παραγκωνισμένουςαντί των προβεβλημένων, Πολυδούρηκαι Λαπαθιώτη.

Ένα σημαντικό σημείο, που φαίνεταινα μη λαβαίνει υπόψη της η μελετήτρια,είναι οι όροι υπό τους οποίους γράφεταιμία κριτική αποτίμηση. Για παράδειγμα,αποδέχεται τη θετική γνώμη των τεσσά-ρων “εγκυρότερων”, όπως τους χαρα-κτηρίζει, “κριτικών του μεσοπολέμου”,Παράσχου, Άγρα, Ουράνη, Καραντώνη,χωρίς να προσμετρά το στοιχείο, ότι δη-μοσιεύουν τις αποτιμήσεις τους κοντάστο θάνατο της Πολυδούρη, επηρεασμέ-νοι από την συναισθηματική συγκυρία.Ενώ, τις παρατηρήσεις μίας μεταγενέ-στερης κριτικής του Καραντώνη, τιςπαίρνει ως άξονα της μελέτης της, λη-σμονώντας πως πρόκειται για παρουσία-ση των πρώτων Απάντων Πολυδούρητου 1961. Οπότε το συμπέρασμα τηςβιωσιμότητας της ποίησής της αλλά καιη τοποθέτηση του ζεύγους Καρυωτάκη-Πολυδούρη σε εξέχουσα θέση μέσα στηγενιά, έστω και κάπως στανικά για τηνδεύτερη, έρχονται ως αβρότητα προς υ-ποστήριξη του εγχειρήματος.

Γενικότερα, φαίνεται να μην δίνει τηνπρέπουσα σημασία στα πρόσωπα πουδιατυπώνουν μία άποψη, ενδιαφερόμενηπερισσότερο για το θετικό ή αρνητικόπρόσημο της κριτικής τους. Ιεραρχείτους κριτικούς με βάση τις ανάγκες τηςεπιχειρηματολογίας, παραβλέποντας τοεκτόπισμά τους. Λ.χ., εξαίρει “τον κριτι-κό Κώστα Σταματίου”, γιατί αυτός, στα“αναβρύσματα της στιγμής” μέσα στηνποίηση της Πολυδούρη, εντοπίζει νεω-τερικά στοιχεία από τον παρισινό ντα-νταϊσμό και υπερρεαλισμό, ή “τη φεμινί-στρια κριτικό Καίτη Ζέγγελη”, γιατί απο-φαίνεται πως “η Πολυδούρη έχει στοχα-στικό πνεύμα”. Την άποψη, μάλιστα, τηςκριτικού ότι πρόκειται για “μια διανοού-μενη που την κυβερνά το ένστικτο”, τηνχρησιμοποιεί ως τίτλο στο έκτο κεφά-λαιο, με θέμα τη στήριξη της Πολυδού-ρη από δυο φεμινιστικά περιοδικά, «ΟΑγώνας της γυναίκας» που εξέδιδε οΣύνδεσμος για τα δικαιώματα της γυναί-κας και το «Ελληνίς» του Εθνικού Συμ-βουλίου Ελληνίδων. Έχουν, όμως, αξίαοι απόψεις της εν λόγω κριτικού τουδεύτερου περιοδικού; Η Ντουνιά απαντάκαταφατικά, με τον μάλλον σαθρό συλ-λογισμό, ότι “οι γυναίκες κριτικοί γνω-ρίζουν τον δύσκολο και πολυμέτωπο α-γώνα μιας νέας γυναίκας”, χωρίς να λαμ-βάνει υπόψη πως το 1930 τα εν λόγω πε-ριοδικά ζητούσαν με αγωνιστική διάθε-ση να αναβαθμίσουν το γυναικείο πρότυ-πο.

Παραδοσιακή ή μοντέρνα

Παρομοίως, στο όγδοο κεφάλαιο, ό-που πολιορκεί το ερώτημα “παραδοσια-κή ή μοντέρνα” η ποίηση της Πολυδού-ρη, αναφέρεται “στον συσχετισμό τωνποιημάτων της με την ποίηση του Σολω-μού”, που διατυπώνει ο ερωτευμένος μα-ζί της, αφανής σήμερα, Γιάννης Χονδρο-γιάννης. Στο προηγούμενο κεφάλαιο, έ-

1058 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 2277ΒΙΒΛΙΟ

Τα ποιητικά της Πολυδούρη

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 28

Forty Floating Moons

Στην τρίτη ατομική της έκθεση, ηΡάνια Μπέλλου ενδύεται ξανά το

ρόλο του «πολιτισμικού αρχαιολόγου»,μόνο που αυτή τη φορά δεν επικεντρώ-νεται σε συγκρίσεις ή παραλληλισμούςμεταξύ ποικίλλων πολιτισμών και εθνο-τήτων αλλά στο ιδιόμορφο παρόν πουδημιουργεί η υποκειμενικότητα της μνή-μης. Η παρούσα έκθεση καταγράφει μελυρισμό και ευαισθησία την ερωτική αλ-ληλογραφία ενός νεαρού ζευγαριού στηνΕλλάδα της δεκαετίας του 1950, μέσααπό μια σειρά σχεδίων από επάλληλαεπίπεδα χαρτιού, τα οποία φέρνουν στομυαλό παλίμψηστα ή τις καταγραφέςαναμνήσεων στο «Μαγικό Σημειωματά-ριο» του Σ. Φρόιντ. Ταυτόχρονα, η οπτι-κοακουστική εγκατάσταση που παρου-σιάζεται είναι βασισμένη στην αποσπα-σματική εγγραφή ή αναφορά στο χώροκαι το χρόνο, σε μία προσπάθεια προσ-διορισμού της ταυτότητας του συγγρα-φέα των γραμμάτων ως τον «άγνωστοΆλλο». Η έκθεση διαρκεί έως τις 27 Σε-πτεμβρίου (τον Αύγουστο θα είναι κλει-στή). Ωράριο: ∆ευτέρα 10π.μ. – 3μ.μ.,Τρίτη έως Παρασκευή 10π.μ. – 8μ.μ.

Kalfayan Galleries (Χάρητος 11, Κο-λωνάκι, Αθήνα, τηλ.: 2107217679)

Re–Genesis

ΟΧρόνης Σπανός απαθανατίζει με τοφακό του όψεις των δομικών και

κατασκευαστικών στοιχείων κτηρίων,τις οποίες ανασυνθέτει με τη βοήθειαεξειδικευμένων προγραμμάτων ψηφια-κής επεξεργασίας φωτογραφιών. Η συγ-κεκριμένη έκθεση της δουλειάς του, πουπαρουσιάζεται μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου,απορρέει από τα κτίρια όπου στεγάζον-ται τα 5Μ (τα πέντε Μουσεία) στην πόλητης Θεσσαλονίκης και το αποτέλεσμαπου προκύπτει, πέρα από αισθητικό,είναι και αναγεννητικό, καθώς ο καλλι-

τέχνης καταφέρνει να δημιουργήσει νέεςεικόνες, γεμάτες συμβολισμούς, σ’ αυ-τούς τους ήδη γνώριμους χώρους γιατους πολίτες της πόλης.

Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης(Μ. Ανδρόνικου 6, Θεσσαλονίκη, τηλ.:2310830538)

Φόρος τιμήςστον El Greco

Με την ευκαιρία της επετείου των 400χρόνων από το θάνατο του ∆ομήνι-

κου Θεοτοκόπουλου, είκοσι οκτώ εικα-στικοί καλλιτέχνες και ένας συγγραφέαςσυμμετέχουν, με το έργο τους, σε μια εκ-δήλωση–φόρο τιμής στη μνήμη του με-γάλου κρητικού ζωγράφου. Πηγή έμ-πνευσης αποτελεί ο πίνακας του Θεοτο-κόπουλου με τίτλο «Το Τολέδο στην κα-ταιγίδα», ένα από τα πρώτα αυτόνοματοπία στην ιστορία της τέχνης. Επίσης,έμπνευση από το ίδιο έργο αποτελεί κιένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από τοιστορικό μυθιστόρημα του ΜπάμπηΠλαϊτάκη με τίτλο «Ο Γκρέκο και οΜέγας Ιεροεξεταστής». Στη διοργάνωση,που διαρκεί έως τις 19 Ιουλίου, συμμε-τέχουν, ενδεικτικά, οι καλλιτέχνες: EricaGambini, Wladimir May, Μαρτίνα Ανα-γνώστου, Γιώργος Θεοδώρου, ΠέτροςΚαραβέβας, Γιώργος Κατημερτζόγλου,Κώστας Μίχαλος, Θανάσης Μπάθας,Τριαντάφυλλος Πατρασκίδης.

Titanium Yiayiannos Gallery (Βασ.Κωνσταντίνου 44, Αθήνα, τηλ.:2107297644)

Tempus Ritualis

Αξιοποιώντας ποικίλες μεθόδους, τοproject Tempus Ritualis διερευνά και

παρουσιάζει νέες τελετουργικές φόρμες,καθώς αυτές εξελίσσονται, αφού υπάρ-χει το ενδιαφέρον των δημιουργών γιατη φύση του παρόντος χρόνου και τη δυ-νατότητά του να παράγει νέες συνέχειες.

Οι φόρμες γνώσης και φαντασίας πουπαρουσιάζονται, εκτός από τις μεθόδουςαρχειοθέτησης ή τους μηχανισμούς πα-ραγωγής ταυτότητας που εξετάζουν,αποτελούν οπτικό υλικό που μπορεί στομέλλον να χρησιμεύσει ως καταγραφήμιας ιστορικής στιγμής και ως βάση γιατην αναψηλάφηση της μνήμης. Η ιδέατου εγχειρήματος ανήκει στις καλλιτέ-χνιδες Χριστίνα ∆ημητριάδη και ΕυανθίαΤσαντίλα, οι οποίες, καθώς εργάζονταιστην Ελλάδα και τη Γερμανία, έχουν τηνευκαιρία να εξετάζουν σε βάθος τις δια-

φορετικές παραδόσεις, καθώς και στηΚριστίνε Νίπε, ανθρωπολόγο και ιστο-ρικό τέχνης, με εκτενή πείρα στην επι-μέλεια και διοργάνωση εκθέσεων, ηοποία ενισχύει το διεπιστημονικό χαρα-κτήρα της ομάδας. Η έκθεση διαρκεί έωςτις 30 Αυγούστου, ενώ πραγματοποιούν-ται και ξεναγήσεις, κάθε Σάββατο, στις12 το μεσημέρι. Εισιτήριο: ολόκληρο 3ευρώ, φοιτητικό–μαθητικό 1,5 ευρώ καιομαδικό 1 ευρώ.

Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονί-κης (Αποθήκη Β1, Λιμάνι)

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

Επιμέλεια: Κατερίνα Αναστασίου • • catana@freemail.gr

“Γυναίκα loser”Μια, πότε γλυκιά, πότε πικρή, πότε αστεία και πότε δραματική κομεντί. H «Γυ-

ναίκα loser» πρωτογράφτηκε από τη Βίλη Σωτηροπούλου το 2000, κυκλοφόρησεαπό τις εκδόσεις ∆ωδώνη και ανέβηκε στο Θέατρο της Ημέρας σε σκηνοθεσία

Γιάννη Μόρτζου. Το 2008 ανέβηκε στο Θέατρο Χώρα σε σκηνοθεσία του ∆η-μήτρη Μπογδάνου. Το 2011 η συγγραφέας «πείραξε» το έργο κάνοντας προ-σθέσεις και αφαιρέσεις και ανέβηκε πάλι σε σκηνοθεσία του Μπογδάνου στοΘέατρο Eliart.

Σε λίγες μέρες η «Γυναίκα loser», πειραγμένη και πάλι από την ίδια τη συγ-γραφέα και σε σκηνοθεσία δική της αυτή τη φορά, θα παρουσιαστεί για λίγεςπαραστάσεις σε ένα σπίτι. Το σαλόνι του σπιτιού, η κουζίνα, το χολ, οι σκάλεςκαι βεράντα είναι το σκηνικό όπου θα εκτυλίσσονται οι τρείς «πονεμένεςιστορίες»… Γυναίκες από 20 εως 50 ετών μοιράζονται μεταξύ τους και με τοκοινό τις ιστορίες τους διατρέχοντας τρεις δεκαετίες και πολλά θέματα. Οιάνδρες, ο έρωτας, το σεξ, η φιλία, η ψυχανάλυση, η μοναξιά, η καριέρα, η ανερ-γία, η κλιμακτήριος, η άνοδος και η πτώση της μεσαίας τάξης, όλα επί τάπη-τος (κυριολεκτικά).

Ιστορία πρώτη: Η (γνωστή από το 2000) «καλόγρια» ή «οι φίλες μου οι φι-λελεύθερες». Ιστορία δεύτερη: «H ανδροδιώχτρα καριέρας» (κομμένη και γραμ-μένη το 2011). Ιστορία τρίτη: «Το χρυσόψαρο μέσα στη γυάλα» (τελευταίας εσο-δείας, 2014).

Σκηνοθεσία: Βίλη Σωτηροπούλου, μουσική: Χρήστος Θηβαίος. Παίζουν: ΆνναΜακρή, Βίλη Σωτηροπούλου, Στέλλα Τροκάνα, ∆ήμητρα Φεύγα. Φωτογραφίες: ΜίναΛαμπροπούλου.

Την Τετάρτη 9 Ιούλη, στις 9μ.μ. Κρατήσεις θέσεων: 6945853025, 6949731747.

ΘΕΑΤ

ΡΙΚ

ΑΝ

ΕΑ

2288 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

χουν ε ντο πι στεί “ε κλε κτι κές συγ γέ νειες”της Πο λυ δού ρη με τους Γάλ λους “κα τα -ρα μέ νους” ποιη τές, αν και κά πως έμ με -σες. Πιο συ γκε κρι μέ να, η Ζέγ γε λη α να -φέ ρει ως πρό γο νό της την Γαλ λί δα ποιή -τρια του 19ου αιώ να, Μαρ σε λίν Βαλ μό ρ,η ο ποία, χά ρις στο θαυ μα σμό του Μπων -τλαίρ και την με γά λη ε κτί μη ση του Ρε -μπώ, συ μπε ρι λή φθη κε α πό τον Βερ λαίνστους “κα τα ρα μέ νους” ποιη τές. Από ε -κεί και πέ ρα, ε πι ση μαί νε ται συγ γέ νειαστα βιο γρα φι κά Βαλ μό ρ-Πο λυ δού ρη (έ -νας με γά λος έ ρω τας που τε λείω σε γρή- γο ρα αλ λά έ δω σε το ποιη τι κό υ πο κεί με -νο των στί χων τους), ε νώ, στην ποίη σηαμ φο τέ ρων, υ πάρ χει “το χά ρι σμα της ε -ξο μο λό γη σης”. Κα τά τη Ντου νιά, το ό τι“η Πο λυ δού ρη πε ριέ λα βε δυο ποιή μα τατης Βαλ μόρ στις λι γο στές με τα φρά σειςτης έμ με σα υ πο γραμ μί ζει τη συγ γέ νειάτης”. Ωστό σο, να θυ μί σου με πως αυ τέςοι με τα φρά σεις έ γι ναν το 1929 και ό τι ηΠο λυ δού ρη στά θη κε ε τε ρό φω τη στις με- τα φρα στι κές ε πι λο γές της. Επί σης, ό τιεί χε προ η γη θεί η εν θου σιώ δης πα ρου -σία ση της Βαλ μόρ α πό τον Από στο λοΜε λα χρι νό στο «Φρα γκέ λιο», Ιαν. 1928,με ποίη μά της με τα φρα σμέ νο α πό τον Α.Σκου ζέ και την α δελ φή του Βέλ μου, Τα- τια νή. Ενώ, στο ε πό με νο φύλ λο, προ στί -θε νται ποιή μα τα σε με τα φρά σεις Ν. Γιο- κα ρί νη, Με λα χρι νού και Μή τσου Πα πα -

νι κο λά ου. Αν και ο Βέλ μος εί χε πα ρου -σιά σει την Βαλ μόρ πο λύ νω ρί τε ρα, ό τανη Πο λυ δού ρη ή ταν α κό μη μα θή τρια στηνΚα λα μά τα.

Μέ νει το πέ μπτο κε φά λαιο, ό που ηΝτου νιά πα ρου σιά ζει κρι τι κά, χω ρίςτους λό γους των άλ λων, τις δυο ποιη τι -κές συλ λο γές της Πο λυ δού ρη, ε πι κα -λού με νη ω στό σο και το γε γο νός ό τι ηδεύ τε ρη συλ λο γή “γνώ ρι σε την ο μό φω -νη κρι τι κή α πο δο χή”. Πώς αλ λιώς, ∆εκ.1929, ό ταν κά θε ελ πί δα για α νά καμ ψητης υ γείας της εί χε ε κλεί ψει. Εδώ, η με- λε τή τρια α να φέ ρει και το μυ θι στό ρη ματης Πο λυ δού ρη, που θα α πο τε λεί το κυ- ρίως μέ ρος του δεύ τε ρου τό μου τωνΑπά ντων, με τα Πε ζά. Η πρώ τη δη μο -σίευ σή του έ γι νε στα Άπα ντα του Μεν- δρά κου, η μελ λο ντι κή θα πα ρου σιά ζειδυο ε ναλ λα κτι κές γρα φές και θα συ νο -δεύε ται α πό σχό λια. Το προ α ναγ γέλ λειως “ε ξαι ρε τι κά εν δια φέ ρον έρ γο” λό γω“α φη γη μα τι κής τόλ μης” και “μο ντέρ ναςδο μής”. Όπως πα ρου σία ζε και ε κεί νοτης Ρω ζέτ τη. Άλλη μία σύ μπτω ση, στοτέ λος του 1926, η Πο λυ δού ρη πα ρα δί δειστον εκ δό τη Χρυ σό στο μο Γαν νιά ρη τομυ θι στό ρη μά της, τέ λη 1927 παίρ νει τηναρ νη τι κή α πά ντη ση. Φθι νό πω ρο 1929, οΓαν νιά ρης εκ δί δει το μυ θι στό ρη μα τηςΡω ζέτ τη.

Μ. Θε ο δο σο πού λου

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙ∆Α 27

Τα ποιητικά της Πολυδούρη

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 2299ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Του Στράτου Κερσανίδη

Ημεγαλύτερη κινηματογραφικήβιομηχανία στον κόσμο είναι ηινδική. Το σινεμά της πολυ-

πληθούς ασιατικής χώρας, που φέτοςέκλεισε τα 101 του χρόνια (πρώτη ται-νία που προβλήθηκε δημόσια το 1913ήταν ο «Βασιλιάς Χαρισάντρα», τουΝτουντιράζ Γκοβίντ Φάλκε), διαθέτειμία παραγωγή η οποία φτάνει περί-που τις 1.500 ταινίες ετησίως οιοποίες αντιστοιχούν σε έσοδα που κά-νουν το Χόλιγουντ να μοιάζει μεφτωχό συγγενή.

Το Μπόλιγουντ, λέξη η οποία συντί-θεται από τη Βομβάη (πόλη-κέντροτου ινδικού κινηματογράφου) και τοΧόλιγουντ, παράγει ταινίες σε τρε-λούς ρυθμούς, τις οποίες βλέπουνεκατομμύρια θεατές, κυρίως, όμως,εντός της χώρας. Παρά το μεγάλοαριθμό των ινδικών ταινιών που γυρί-

ζονται κάθε χρόνο, δεν είναι πολλέςεκείνες οι οποίες φθάνουν στις αί-θουσες της Ευρώπης. Αν σκεφθείτεπόσες μπολιγουντιανές παραγωγέςέχετε δει (από καμία έως μία, οι πε-ρισσότεροι) τότε θα συνειδητοποι-ήσετε του λόγου το αληθές.

Για να καταλάβετε την τεράστια δυ-ναμική αλλά και τις προοπτικές ανά-πτυξης του ινδικού κινηματογράφου,αρκεί να σημειώσετε πως στην Ινδίαυπάρχουν 13.000 κινηματογράφοι,ενώ στις ΗΠΑ 40.000, ενώ οι θεατέςπου έχουν τη δυνατότητα να πληρώ-σουν ένα εισιτήριο είναι μόλις 45 εκα-τομμύρια από ένα σύνολο 1,2 δισεκα-τομμυρίου κατοίκων. Κι όμως το σι-νεμά στην Ινδία αναπτύσσεται καιφέρνει κέρδη σε αντίθεση με το Χόλι-γουντ που αντιμετωπίζει οικονομικάπροβλήματα, παρά το γεγονός πως οιταινίες του παίζονται σε ολόκληροτον κόσμο.

Το ινδικό σινεμά δεν είναι τα μιού-ζικαλ - μελοδράματα, με τα έντοναχρώματα, τα φανταχτερά κουστούμια,η ολίγον κιτς -για τους δυτικούς- αι-σθητική. Υπάρχει και εκείνος ο κινη-ματογράφος, που ονομάζουμε «ποι-οτικό», υπάρχουν εκείνοι οι σκηνοθέ-τες, οι οποίοι δίνουν το καλλιτεχνικόστίγμα στον κινηματογράφο τηςχώρας του Γκάντι.

Ποιοτικό σινεμάκαι ο Σατγιαζίτ Ρέι

Το 1946 μια ινδική ταινία κερδίζειτο Χρυσό Φοίνικα στις Κάνες. Ήταντο «Neecha Nagar», του ΤσετάνΑνάντ, ταινία που, όπως λέγεται, ση-ματοδότησε τις απαρχές του νέου κύ-ματος στο σινεμά της Ινδίας. Έκτοτεαρχίζει να αναπτύσσεται ένας άλλοςκινηματογράφος, σε αντιπαράθεση μετο μελόδραμα και το μιούζικαλ -πουκάποιες ταινίες τέτοιου είδους είχανγίνει μεγάλες επιτυχίες και στην Ελ-λάδα στη δεκαετία του 1960- που βα-σίζεται στην κοινωνική πραγματικό-τητα της χώρας, με στοιχεία ρεαλι-στικά και νατουραλιστικά. Μερικοίαπό τους πρωτοπόρους σκηνοθέτες,οι οποίοι έκαναν τη μεγάλη τομή καιήρθαν σε ρήξη με το δακρύβρεκτο μι-ούζικαλ, είναι ο Ριτουίκ Γκατάλ, οΜρινάλ Σεν, ο Κουαζά Αχμάντ Αμπάς,ο Γκουρού Ντουτ, αλλά και ο Σατγια-ζίτ Ρέι.

Με αφορμή, λοιπόν, την προβολήτης ταινίας του Ρέι, «Μοναχική σύζυ-γος» (Charulata – 1964), ας θυμη-θούμε το μεγάλο αυτό ινδό σκηνο-θέτη. Ο Σατγιαζίτ Ρέι (1921-1992),γεννήθηκε στη Βεγγάλη και θεωρείταιως ο πιο γνωστός εκπρόσωπος τουνεορεαλισμού στον κινηματογράφοτης Ινδίας. Οι πιο γνωστές ταινίες τουείναι αυτές οι οποίες απαρτίζουν τηντριλογία του Άπου, ενός μικρού φτω-χού αγοριού που έρχεται αντιμέτωπομε τις δυσκολίες της ζωής και τησκληρή του μοίρα. Πρόκειται για «Το

τραγούδι του μικρού δρόμου» (Patherpanchali - 1956), «Ανίκητος» (Apara-jito - 1956) και «Ο κόσμος του Άπου»(Apu sansar - 1959). Ο «Ανίκητος»κέρδισε το Χρυσό Λιοντάρι στη Βενε-τία.

Σκηνοθέτησε συνολικά 36 ταινίεςκαι το έργο του επηρεάστηκε απόσκηνοθέτες όπως ο Ζαν Ρενουάρ, οΑκίρα Κουροσάουα και ο Βιτόριο ντεΣίκα. Μάλιστα με τους δύο πρώτουςείχε συναντηθεί, ενώ αποφάσισε ναγίνει σκηνοθέτης όταν είδε στο Λον-δίνο τους «Κλέφτες ποδηλάτων» τουντε Σίκα.

Το 1958 γύρισε δύο ταινίες. Τη «Φι-λοσοφική λίθο» (Parash pathar) και«Το μουσικό σαλόνι» (Jalsaghar). Κω-μωδία σε δυτικά πρότυπα η πρώτη καιμια κοινωνική απεικόνιση της χώραςτου η δεύτερη, καταδεικνύουν τη με-γάλη γκάμα των αναζητήσεών του.

Τολμηρός στη θεματική του, ο Σατ-γιαζίτ Ρέι δεν δίστασε να κοιτάξει κρι-τικά τις θρησκευτικές δεισιδαιμονίες,τις κοινωνικές προκαταλήψεις, τηθέση της γυναίκας, τις κοινωνικέςαδικίες. Ταινίες του όπως «Η θεά»(Devi - 1960), «Τρεις κόρες» (Teenkanya - 1961), «Η αποστολή» (Abhi-jaan -1962), «Η μεγάλη πόλη» (Maha-nagar - 1963, Αργυρή Αρκούδα Σκη-νοθεσίας στο Βερολίνο) και «Η μονα-χική σύζυγος» (Charulata - 1964, Αρ-γυρή Αρκούδα Σκηνοθεσίας στο Βε-ρολίνο), είναι τέτοιες ταινίες.

Άλλες ταινίες του είναι: «Η εταιρία»(Seemabaddha - 1971), «Οι σκακι-στές» (Satranj ke khilari - 1977), «Οεπισκέπτης» (Agantuk - 1991) κ.α.

Λίγες μέρες από το θάνατό του, τι-μήθηκε με Όσκαρ για το σύνολο τουέργου του.

Ο Σατγιαζίτ Ρέι ήταν επίσης συγ-γραφέας φαντασίας, εκδότης, εικονο-γράφος, καλλιγράφος, γραφίστας καικριτικός κινηματογράφου.

strakersan@gmail.com,kersanidis.wordpress.com

Βασισμένη στη νουβέλα «Σπασμένη φωλιά» (Na-stahirh), του νομπελίστα ινδού συγγραφέα Ραμ-πιντρανάθ Ταγκόρ (1861-1941), η ταινία του Σατ-

γιαζίτ Ρέι «Η μοναχική σύζυγος» (Charulata), αποτελείμια από τις σημαντικότερες ταινίες της χώρας, η οποίαπροσεγγίζει με διακριτικότητα τη ζωή της γυναίκαςστην Ινδία.

Η ιστορία εκτυλίσσεται το 19ο αιώνα και αφηγείταιτη ζωή της Τσαρουλάτα, μιας παντρεμένης γυναίκας ηοποία ζει μοναχικά επειδή ο άντρας της, Μπχουπάτι,αφιερώνει περισσότερο χρόνο στη δουλειά παρά στησύζυγό του. Η Τσαρουλάτα είναι μια ευαίσθητη γυναίκαη οποία αναζητά διέξοδο στην τέχνη. Όταν θα επισκε-φθεί το σπίτι του ζευγαριού, ο Αμάλ, ξάδελφος τουΜπχουπάτι, η γυναίκα θα βρει την ευκαιρία να εκφρά-σει την καλλιτεχνική της πλευρά αλλά την ίδια ώρα θανιώσει μια επικίνδυνη έλξη για τον ξάδελφο του άντρατης. Ο Ρέι πλάθει μια ρομαντική ταινία, σκηνοθετεί μετακτ και κομψότητα. Ταυτόχρονα επιχειρεί μια κατα-βύθιση στη ζωή μιας γυναίκας η οποία ζει μέσα σε έναγάμο που κλονίζεται, ενώ παράλληλα προσπαθεί να εκ-φραστεί, να μιλήσει, να κραυγάσει για όλα όσα την κα-ταπιέζουν.

Η ταινία, η οποία χάρισε στο σκηνοθέτη για δεύτερη

συνεχόμενη χρονιά το βραβείο σκηνοθεσίας (ΑργυρήΑρκούδα) στο Βερολίνο το 1964, επαναπροβάλλεταιαπό την περασμένη Πέμπτη στη χώρα μας σε αποκατα-στημένη ψηφιακά κόπια, από τα πρωτότυπα αρνητικά.

Κατά την ανάλυση των αρνητικών, βρέθηκαν πολλάείδη ελαττωμάτων, όπως σκόνη, βρωμιά, γρατσουνιές,συνεχείς διαγραμμίσεις, χτυπήματα, μετατοπίσεις τουπλαισίου κ.λπ. Όλα αυτά τα ελαττώματα αποκαταστά-θηκαν. Ανάλογα με την πολυπλοκότητα των σκηνώνκαι της φωτογραφίας, οι τεχνικές που χρησιμοποιήθη-καν περιλαμβάνουν τη χρήση ενός συνδυασμού φίλ-τρων μέσω μιας ημι-αυτόματης διαδικασίας με ρετούςμε το χέρι αλλά και ψηφιακό καθαρισμό κάθε εικόναςκαρέ-καρέ, και την ανοικοδόμηση μερών της ταινίαςαπό τα καθαρά καρέ που προκύπτουν.

Για την αποκατάσταση του ήχου, το αρχικό υλικόείχε περιοχές σημαντικά χαμηλής συχνότητας, κλικκαι κροτάλισμα, σφυρίγματα και πολύ θόρυβο. Μέροςτης διαδικασίας αποκατάστασης ήταν να περάσει οήχος από λεπτομερή μικρο-επίπεδα διόρθωσης με τοχέρι, ώστε να εντοπίζονται ακριβώς τα σημεία πουχρειάζεται να διορθωθούν.

Σ.Κ.

ΣΑΤΓΙΑΖΙΤ ΡΕΪ

Αφορμής δοθείσης,πάμε Μπόλιγουντ!

«Η ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΣΥΖΥΓΟΣ»

Μια γυναίκα στην Ινδία

3300 Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014Ι∆ΕΕΣ

Τη συνέντευξη πήρε η Όλγα Αθανίτη

Πολλοί ισχυρίζονται ότι, για πρώτηφορά μετά τη δεκαετία του ’60, η Αρι-στερά στην Ευρώπη φαίνεται να αποκτάμία νέα δυναμική και να επιστρέφει μεαξιώσεις στην κεντρική πολιτικήσκηνή. Εσείς τί πιστεύετε;

Θα ήταν σκόπιμο να αναγνωρίσουμεδύο διακριτά στοιχεία. Πρώτον -σε αν-τίθεση με τη δεκαετία του ’60- την εξαι-ρετικής σημασίας κρίση στην οποίαβρίσκεται πλέον ο καπιταλισμός. Μιακρίση η οποία έχει τεράστιες συνέπειεςστο γενικό πληθυσμό σε οικονομικό,κοινωνικό, ιδεολογικό, πολιτισμικόακόμη και οικολογικό επίπεδο αλλά καιστις διαδικασίες αποδόμησης και ανα-δόμησης των κοινωνικών κινημάτων.Ετσι διαμορφώνεται το πλαίσιο των αλ-λαγών για τις οποίες μπορούμε να μι-λήσουμε, αφήνοντας προς το παρόνστην άκρη τη δεξιά και την ακροδεξιά,μια και δυστυχώς -κι αυτό είναι τοδράμα- εκτός εξαιρέσεων, δεν είναι οιαντικαπιταλιστικές δυνάμεις αυτές πουενδυναμώνονται από τη δομική κρίσητου καπιταλισμού. Παρατηρούμε αίφ-νης στο εκλογικό πεδίο τη διόγκωσητης αποχής σε όλη την Ευρώπη, μαζί μετην άνοδο των λαϊκιστικών ρευμάτωναλλά και της φασιστικής δεξιάς, όπωςσυμβαίνει και στην Ελλάδα. Αυτό είναι,λοιπόν, το πρώτο πρόβλημα.

Το δεύτερο στοιχείο είναι πώς ορί-ζουμε την Αριστερά, σε ποιά Αριστεράαναφερόμαστε, γιατί ο όρος αυτός έχειπλέον παραποιηθεί εντελώς! Αφενός,υπάρχει η παραδοσιακή ρεφορμιστικήαριστερά, με αναφορά στη σοσιαλδημο-κρατία και -ενίοτε σε κάποιες χώρες-μικρές δυνάμεις της κομμουνιστικήςαριστεράς. Αυτή η «επίσημη» εκδοχήτης Αριστεράς ασκεί μια πολιτική πουκατά την άποψη μου, μέχρι στιγμής,φαίνεται να διολισθαίνει όλο και δεξιό-τερα, με αποτέλεσμα ο κόσμος να μημπορεί να δει πλέον τις διαφορές με-ταξύ δεξιάς και αριστερής διακυβέρνη-σης. Επιπλέον, αυτή η λεγόμενη αρι-στερά δεν εμφανίζεται να αμφισβητείτους κανόνες του καπιταλισμού, ακόμηκαι τη στιγμή που οδηγούν στην ίδιατην κατάρρευσή του, αλλά ούτε απο-στασιοποιείται ουσιαστικά απ’ αυτόν,πραγματοποιώντας ρήξεις με τις πολι-τικές λιτότητας. Υπάρχουν βεβαίως καιάλλες, πιο ριζοσπαστικές, αριστερέςδυνάμεις που όμως -με την εξαίρεσητου ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα- δεν βρίσκον-ται σε φάση ανάπτυξης και ενδυνάμω-σης, όπως συμβαίνει για παράδειγμαστη Γαλλία με το «Μέτωπο της Αριστε-

ράς» που δεν παρουσιάζει την απαιτού-μενη δυναμική. Αυτό είναι ένα πρώτοδεδομένο.

Το δεύτερο αφορά στο υπόδειγμα τουΣΥΡΙΖΑ ο οποίος αποτελεί πανευρω-παϊκά σημείο αναφοράς: Για παρά-δειγμα, έγινε μια πολύ μεγάλη αντικα-πιταλιστική διαδήλωση στο Παρίσι μεεπικεφαλής τον Τσίπρα αλλά το ερώ-τημα είναι τι είδους πολιτικές διαμορ-φώνονται στη διαδρομή προς τη διεκδί-κηση της εξουσίας. Ετσι ο ΣΥΡΙΖΑ ανα-μένεται μεν να επικρατήσει εκλογικά,παρατηρώντας ωστόσο από μια σχετικήαπόσταση, διαπιστώνουμε πως στηνπορεία του αυτή εμφανίζει κάποιεςσυμβιβαστικές τάσεις προς την υφιστά-μενη κατάσταση. Ετσι αυτή η «αριστεράτης Αριστεράς» ενίοτε παρουσιάζεταιλιγότερο ρηξιακή απέναντι στις υπάρ-χουσες εξουσιαστικές και κοινωνικέςδομές και πιθανόν... να γέρνει λίγοπρος τα δεξιά!

Θυμάμαι την παλαιότερη πολιτική εκ-φώνηση του ΣΥΡΙΖΑ της περιόδου του4%, όπως είχε παρουσιαστεί και στοΠαρίσι σε συνάντηση στελεχών τουΝεου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος(ΝΡΑ) με ηγετικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ -τώρα πλέον οι συναντήσεις γίνονται μεάλλους... Τότε, λοιπόν, υπήρχε μια εν-τελώς ριζοσπαστική αντίληψη που ανα-φερόταν για παράδειγμα στην ακύρωσητου χρέους ως σαφές αντικαπιταλι-στικό αντίδοτο, ενώ τώρα προβάλλεταιη επαναθεμελίωση της Ευρώπης, η με-ρική διαγραφή του χρέους και άλλες τέ-τοιες αποχρώσεις, αποκλίνουσες απότις αρχικές προγραμματικές του θέσεις.Αλλά και στη Γαλλία, το ΚομμουνιστικόΚόμμα όπως και το Κόμμα της Αριστε-ράς του Μελανσόν που ανήκουν στηνίδια ευρωπαϊκή οικογένεια με τον ΣΥ-ΡΙΖΑ (αναφέρεται στο Κόμμα Ευρωπαϊ-κής Αριστεράς και τη GUE/NGL) εκφέ-ρουν λόγο και υιοθετούν θέσεις πολύλιγότερο ριζοσπαστικές απ’ ό,τι στο πα-ρελθόν. Επομένως, το βασικό ερώτηματίθεται ως εξής: ποιά είναι ουσιαστικάη στάση αυτής της αριστεράς απέναντιστην κρίση του καπιταλισμού, τις πολι-τικές λιτότητας; Προτίθεται να κάνειουσιαστικές ρήξεις; Παρακολουθώνταςτην τρέχουσα πραγματικότητα, προσω-πικά είμαι πολύ ανήσυχος και προβλη-ματισμένος.

Η ενότητα της Αριστεράς

Παρόλα αυτά, το NPA απεύθυνε κά-λεσμα συμπόρευσης στο Μέτωπο τηςΑριστεράς εν μέσω του προεκλογικού

αγώνα για το Ευρωκοινοβούλιο, προ-κειμένου να αναχαιτισθούν οι δυνάμειςτου νεοφιλελευθερισμού.

Είναι σκόπιμο να ξεχωρίσουμε το μέ-τωπο της κοινωνικής πάλης από αυτότης προεκλογικής απεύθυνσης. Σε ό,τιαφορά τουλάχιστον τη Γαλλία, το Μέ-τωπο της Αριστεράς προσανατολίζεταιόλο και περισσότερο στο θεσμικό, τοεκλογικό μέτωπο, ο Μελανσόν εμφανί-ζεται να επιθυμεί διακαώς την κατά-κτηση του ανώτερου θεσμικού αξιώμα-τος, θέλει να γίνει Πρόεδρος (της ∆η-μοκρατίας).

Εμείς αντιθέτως, απευθύναμε, δια τουΟλιβιέ Μπεσανσενό, κάλεσμα επιστρο-φής της Αριστεράς στα κοινωνικά μέ-τωπα, στους δρόμους, πεδίο που πλέον-δυστυχώς- λυμαίνεται όλο και περισ-σότερο η ακροδεξιά, οι λαϊκιστικές δυ-νάμεις, η καθολική εκκλησία, προβάλ-λοντας θέσεις, όπως για παράδειγμααυτή εναντίον του δικαιώματος τουγάμου για όλους. Η πρωτοβουλία, λοι-πόν, αυτή κατέληξε σε μία μεγάλη δια-δήλωση των αριστερών δυνάμεων, μετη συμμετοχή προσωπικοτήτων, συνδι-κάτων, κοινωνικών πρωτοβουλιών.

Σε ό,τι αφορά τις πολιτικές για τηνΕυρώπη, εδώ προφανώς και υπάρχουνδιαφωνίες, εμείς δεν πιστεύουμε ότι ηΕυρώπη μπορεί να επανιδρυθεί, να επα-ναθεμελιωθεί μέσω των θεσμών πουισχύουν σήμερα και χωρίς η θέση αυτήνα ενέχει εθνικιστικές αντιλήψεις -προ-σωπικά τάσσομαι υπέρ της Ευρώπης-υποστηρίζουμε την ανάγκη της ριζικήςκατεδάφισης του υφιστάμενου ευρω-παϊκού οικοδομήματος. Η θέση αυτήσυμπεριλαμβανόταν στα πολιτικά προ-απαιτούμενα για μια ουσιαστική πολι-τική συζήτηση σύγκλισης και συνεργα-σίας με το Μέτωπο της Αριστεράς στιςευρωεκλογές.

Εχοντας πλέον το προηγούμενο τηςκοινής παρουσίας στους δρόμους, τηςεπιθυμίας για τους αγώνες στο κοινω-νικό, το κινηματικό πεδίο, πιστεύετεότι μπορεί να βρεθεί το ανάλογο πολι-τικό λεξιλόγιο που θα οδηγήσει σε μίαμετεκλογική ουσιαστική συζήτηση μεχαρακτήρα σύγκλισης μεταξύ των δυ-νάμεων της Αριστεράς στις οποίες ανα-φερόμαστε;

Η προσπάθεια διαλόγου και πολιτι-κής συνεννόησης μάς αφορά διαρκώς.Εμείς απευθυνόμαστε σε όλες εκείνεςτις δυνάμεις που έστω και φραστικά το-ποθετούνται «αριστερά της αυτοαποκα-λούμενης αριστεράς» (δηλαδή αυτήςτου Σοσιαλιστικού Κόμματος και τηςκυβέρνησης Ολάντ) που αντιστέκονταιστις πολιτικές λιτότητας της υποτιθέ-

Η Αριστερά να ξαναβρεί τη δύναμη της στους δρόμους

Με τον Αλέν Κριβίν βρεθήκαμε στην τελευταία του επίσκεψη στην Αθήνα, τονΑπρίλη, ως καλεσμένου ομιλητή στην Ευρωπαϊκή Αντιφασιστική Συνάντηση.Πρωινό Κυριακής σ’ ενα υπόστεγο της Σχολής Καλών Τεχνών, με την προγραμ-ματισμένη συνέλευση να μετατίθεται για πολύ αργότερα λόγω ξενυχτιού τηνπροηγουμένη. Αλλαγή που μας χάρισε το χρόνο να παρακολουθήσουμε τησκέψη αυτού του μονίμως ανήσυχου παιδιού του Μάη του ’68, σκέψη διεισδυ-τική, κάποτε αιρετική αλλά εν τέλει αισιόδοξη. Κυρίως, σκέψη που προτρέπεισε πολιτική πράξη. Με τις ευρωεκλογές ήδη πίσω μας, η συζήτηση διατηρείόλη την επικαιρότητα της ουσίας των προθέσεων και των ενδοιασμών ενόςεμβληματικού εκπροσώπου της ευρωπαϊκής αντικαπιταλιστικής και ριζοσπα-στικής Αριστεράς.

Η Αριστερά έχει ευθύνηνα προστατεύει τουςανυπεράσπιστους, νασυνδέει συνεχώς τοναγώνα για δημοκρατίακαι αλληλεγγύη με τιςοικονομικές και άλλεςδιεκδικήσεις, ναεργαστεί σε βάθοςαναλαμβάνοντας τονπαιδευτικό της ρόλο.

“

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣΤΗΣ ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΑΑΛΛΕΕΝΝ ΚΚΡΡΙΙΒΒΙΙΝΝ

Η ΕΠΟΧΗ 6 Ιουλίου 2014 3311Ι∆ΕΕΣ

μενης αριστερής κυβέρνησης. Απευθυ-νόμαστε, δηλαδή, στην αριστερή αντι-πολίτευση που αρνείται να εγκαταλεί-ψει τον αντιπολιτευτικό της ρόλο σταχέρια της δεξιάς και της ακροδεξιάς.Αυτό βέβαια είναι περισσότερο εφικτόστο κινηματικό επίπεδο όπου και ευνο-είται η κοινή δράση, απ’ ό,τι στο πεδίοτων πολιτικών συγκλίσεων όπου παρα-μένουν οι βασικές διαφορετικές αντι-λήψεις, όπως αυτές που προαναφέ-ραμε.

Τα ζητήματα της Ευρώπης

Για να επιστρέψουμε στα ζητήματατης Ευρώπης, μία συζήτηση που συνε-χίζεται και μία ερώτηση που τίθεταιστις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης καιιδιαιτέρως σ’ αυτές της ευρωζώνης έχεινα κάνει με το κοινό νόμισμα: κατάρ-γηση ή διατήρηση της ευρωζώνης;Ευρώ ή εθνικά νομίσματα; Ποιά είναι ηδική σας γνώμη;

Το θέμα έχει βέβαια πολλές προεκτά-σεις, κυρίως οικονομικές, πιστεύωωστόσο πως αποτελεί περισσότερο ζή-τημα τακτικής παρά πολιτικής ουσίας.Γνωρίζω πως το θέμα συζητιέται έντοναστο χώρο της Αριστεράς στην Ελλάδαόπως και στη Γαλλία και σε πολλέςάλλες χώρες. ∆εν είναι, όμως, αυτό τοκρίσιμο σημείο. ∆εν έχει ιδιαίτερονόημα να επικεντρωνόμαστε σ’ αυτό. Τοσημαντικό είναι η αντίληψη που έχουμεγια την ίδια την υπόσταση και τη λει-τουργία της Ευρώπης. Το να αρνηθούμετην ευρωπαϊκή προοπτική στο όνομαόποιας εθνικιστικής κατεύθυνσης θαήταν ολέθριο, όπως για παράδειγμα

επιδιώκει το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλ-λία στα πλαίσια μίας τελείως διαφορε-τικής ακροδεξιάς ατζέντας. Ωστόσο,πρέπει να επιμείνουμε στο να απαντη-θεί με σαφήνεια ποιά είναι η κατεύ-θυνση, οι δομές, η λειτουργία που θέ-λουμε στο πλαίσιο της Ευρώπης, ναπροχωρήσουμε σε οριστική ρήξη με τιςσημερινές κυρίαρχες επιδιώξεις και τονανάλογο προγραμματισμό, να αγωνι-στούμε με θετικό τρόπο ώστε να ισχυ-ροποιήσουμε και να εναρμονιστούμε μετις σημαντικότερες κοινωνικές κατα-κτήσεις και αιτήματα, όπως μια εντε-λώς διαφορετική μεταναστευτική πολι-τική, την κατάργηση της Συνθήκης Σέγ-κεν και των συναφών δομών και μηχα-νισμών, για να αναφερθούμε ενδει-κτικά.

Ολα αυτά βεβαίως προϋποθέτουν τηναλλαγή των δυνάμεων που ασκούν τηνεξουσία στις διαφορετικές χώρες καιτην υλοποίηση διαφορετικών πολιτι-κών από τις υπάρχουσες, εφόσον το ευ-ρωπαϊκό κοινοβούλιο έχει πολύ λίγεςδυνατότητες και στην ουσία αυτό πουμετράει είναι οι πολιτικές αποφάσειςκαι συγκλίσεις μεταξύ των εθνικών κυ-βερνήσεων. Ας θυμηθούμε, επίσης, πωςστη βάση της λειτουργίας της ΕΕ σή-μερα βρίσκεται η Συνθήκη που κατοχυ-ρώνει την ελεύθερη διακίνηση κεφα-λαίων και εμπορευμάτων σε αντίθεσημε το δικαίωμα της ελεύθερης μετακί-νησης των ανθρώπων. Κι αυτό στοπλαίσιο της περίφημης ανταγωνιστικό-τητας και της ελεύθερης αγοράς. Πούοδηγεί αυτό; Στο «λευκό Κινέζο» εργα-ζόμενο, στην πλήρη καθυπόταξη τηςΕυρώπης στα μέτρα των αγορών.

∆εν θα μπορούσαμε να μην αναφερ-θούμε στην πανευρωπαϊκή επανεμφά-νιση της άκρας, φασιστικής και ρατσι-στικής δεξιάς στο πολιτικό προσκήνιο.Ποιά είναι κατά τη γνώμη σας τα κοινάχαρακτηριστικά και ποιές οι ιστορικές,κοινωνικές και πολιτισμικές ιδιαιτερό-τητες που ευνοούν τη δράση της στιςχώρες της Ευρώπης;

Υπάρχει, αφενός, ένα γενικότεροκλίμα ανάδυσης της λαϊκιστικής δημα-γωγίας με ταυτόχρονη ενίσχυση τωνεθνικιστικών τάσεων. Από κεί και πέρα,όμως, μπορούμε να διακρίνουμε έναφάσμα διαφοροποιήσεων από χώρα σεχώρα: η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα έχειφασιστικό - ναζιστικό περιεχόμενο, στηΓαλλία το Εθνικό Μέτωπο στηρίζεταιπερισσότερο στο φασίζοντα λαϊκιστικόεθνικισμό, στην Ιταλία ο Πέπε Γκρίλοενσωματώνει το λαϊκισμό μιας αριστε-ρής ρητορικής και της δεξιάς αντι-με-ταναστευτικής αντίληψης. Στην Ουγγα-ρία και την Ουκρανία έχουμε κυρίωςναζιστικά μορφώματα. Παντού,ωστόσο, το κλειδί βρίσκεται στην κρίσητου καπιταλισμού και στις μεγάλες ευ-θύνες της ρεφορμιστικής αριστεράς.Αυτό πρέπει να έχουμε πρωτίστως κατάνου αν θέλουμε να αναχαιτίσουμε τηνακροδεξιά. ∆ιότι με τις διαφορές ανά-μεσα στη λεγόμενη αριστερά και τηδεξιά να είναι σχεδόν ανύπαρκτες, ο κό-σμος ψηφίζει τη μία για να τιμωρήσειτην άλλη και προς τις δύο κατευθύνσειςκαι μη βλέποντας καμία αλλαγή είτεαπέχει πλέον είτε προσελκύεται από τηδημαγωγική ρητορική του λαϊκισμού,γεγονός εξαιρετικά σοβαρό, διότι εκείενσωματώνεται ο εθνικισμός και ο ρα-τσισμός που παλαιότερα εκφραζόταν

στην Ευρώπη ως αντισημιτισμός καιτώρα ως εχθρότητα απέναντι στους με-τανάστες, με κοινή ρίζα το ρατσισμόπου εξαπλώνεται στην Ευρώπη. Επομέ-νως, είναι απαραίτητο ο αγώνας κατάτων δυνάμεων αυτών να συνδεθεί ευ-θέως με τις κοινωνικές αντιστάσειςώστε να καταδειχτεί πως η φτώχεια, ηανέχεια, η διαφθορά και όλα όσα η λαϊ-κιστική δημαγωγία εμφανίζεται να στη-λιτεύει, δεν είναι παρά δομικά στοιχείατου καπιταλιστικού συστήματος, ότι οκαπιταλισμός ευθύνεται για την ανεργίακαι όχι ο μετανάστης. Η Αριστερά έχειευθύνη, αφενός να προστατέψει τουςανυπεράσπιστους, αλλά κυρίως να προ-βάλει απέναντι στη λαϊκιστική δημαγω-γία τη δική της πρόταση για τα εργα-σιακά δικαιώματα, τους μισθούς, όλατα παράγωγα της καπιταλιστικής κρί-σης. Οφείλει να πείσει τις μάζες πωςαυτή είναι η μόνη απάντηση στην κρίσηκαι τη λιτότητα, να συνδέει συνεχώς τοναγώνα για τη δημοκρατία και την αλλη-λεγγύη με τις οικονομικές και άλλεςδιεκδικήσεις, να εργαστεί σε βάθοςαναλαμβάνοντας τον παιδευτικό τηςρόλο.

Η ακροδεξιά ως ανάχωμαστην Αριστερά

Συμφωνείτε με την άποψη πως, σεσυνθήκες κρίσης του καπιταλισμού, οιδεξιές και νεοφιλελεύθερες δυνάμειςεπιλέγουν να επαναφέρουν την ακροδε-ξιά στο πολιτικό προσκήνιο και υπο-βοηθούν την ενδυνάμωση της ως όπλοκατά της πιθανής ανόδου της Αριστε-ράς;

Νομίζω πως αυτό που στην πραγμα-τικότητα συμβαίνει είναι ότι η δεξιάπροσπαθεί να προσποριστεί όλο και συ-χνότερα κομμάτι του ακροδεξιού ακρο-ατηρίου υιοθετώντας αντίστοιχη ρητο-ρική και αντιλήψεις, τη στιγμή που καιη ρεφορμιστική αριστερά και η σοσιαλ-δημοκρατία μετατοπίζεται δεξιότεραώστε να διευρύνει τη δική της πελατεία,καταλήγοντας επομένως στις ίδιες πο-λιτικές εκφωνήσεις και λύσεις. Φέρνωστο νου μου το παράδειγμα της Γαλλίαςκαι τη φρικιαστική μεταναστευτική πο-λιτική διώξεων και απελάσεων πουασκεί η κυβέρνηση Ολάντ, ικανοποιών-τας συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομά-δες... Το σύνολο, λοιπόν, των κυρίαρ-χων δυνάμεων καταργεί στην ουσία ταμεταξύ τους όρια και όλο αυτό μετακι-νείται συνεχώς δεξιότερα, ενώ η ακρο-δεξιά χαίρει γενικευμένης ανοχής αν όχιεύνοιας. Αποτέλεσμα; Η διαστροφή τωνανθρώπινων συνειδήσεων. Σ’ αυτόακριβώς το σημείο πρέπει να δοθεί ημάχη με τη συστράτευση όλων των ρι-ζοσπαστικών δυνάμεων και των κοινω-νικών κινημάτων.

Αφιερωμένο στο πείσμα της ΑννίταςΜιχαηλίδου.

Η Αριστερά να ξαναβρεί τη δύναμη της στους δρόμους

Ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελείπανευρωπαϊκά σημείοαναφοράς, αλλά τοερώτημα είναι τιείδους πολιτικέςδιαμορφώνονται στηδιαδρομή προς τηδιεκδίκηση τηςεξουσίας. Ο ΣΥΡΙΖΑδιαπιστώνουμε πωςστην πορεία του αυτήεμφανίζει κάποιεςσυμβιβαστικές τάσεις.

“

Προέρχεστε πολιτικά από τη γενιάτου ‘68 όπου η φαντασία διεκδικούσετην εξουσία. Σήμερα μεγάλο μέρος ψη-φοφόρων προσεγγίζει την αριστεράχαρακτηρίζοντας την πολιτική τηςπρόταση εφικτή, ρεαλιστική, επομέ-νως αξιόπιστη. Τι έχει αλλάξει; Αισιο-δοξείτε για το μέλλον της Αριστεράςστην Ευρώπη;

Φοβάμαι πως η αξιοπιστία λείπει γε-νικώς. Ο κόσμος ψηφίζει λιγότερουπέρ ενός κόμματος και περισσότεροκατά ενός άλλου. Κι εδώ είναι και πάλιεμφανείς οι ευθύνες της αριστερήςδιαχείρισης. Η φαντασία; Απουσιάζειόλο και περισσότερο από την πολιτική,όπως και από τα μυαλά των ανθρώπωνπου είδαν ενίοτε όνειρα να μετατρέ-πονται σε εφιάλτες. Στρατευμένοι

στην αντικαπιταλιστική αριστεράακούμε κάποιες φορές πως οι ωραίεςιδέες μας δεν είναι ρεαλιστικές. Λοι-πόν, στον καπιταλισμό ο ρεαλισμόςοδηγεί συχνά στο δράμα!

Απέναντι στις σημερινές κρίσιμεςσυνθήκες, χρειαζόμαστε επείγουσεςλύσεις με γερή βάση αλλά και να ξανα-βρούμε το όνειρο για το δικό μας δια-φορετικό κόσμο, το σοσιαλιστικό μαςόραμα. Το δικό μου όνειρο; Μια ισχυρήαντικαπιταλιστική αριστερά, αντάξιατου ονόματος της σε όλη την Ευρώπη,ξένη προς κάθε «καθεστωτική» αντί-ληψη και επιλογή. Που θα επαναφέρειτο όνειρο, γιατί για μας αγώνας καιόνειρο πάνε μαζί. Η ανάγκη γι’ αυτή τηνπραγματικότητα είναι πλέον επεί-γουσα. Και γι’ αυτό είμαι αισιόδοξος...

Στον καπιταλισμό ο ρεαλισμόςοδηγεί στο δράμα

Ενοικιάζεται διαμέρισμα σε εξοχική κατοικία Στον Σχίνο, 75 χλμ από την Αθήνα, σε μαγευτικό μέρος, στους πρόποδες των Γε-

ρανείων, 2 χλμ. από θάλασσα. 40 τ.μ., δύο δωμάτια, πλήρως εξοπλισμένο μέσα σεμεγάλο κήπο, ασφαλή για παιδιά. Για εβδομάδα ή μήνα καλοκαιρινό ή για όλο τοχρόνο. Πληροφορίες 6973035796.

ΓάμοςΟ Παρασκευάς Μπουμπουράκας του Γεωργίου και της Αθηνάς το γένος Φέκα που

γεννήθηκε στη Λάρισα και κατοικεί στην Αθήνα και η Καλλιόπη Μπουρνέλη του Νι-κολάου και της Αικατερίνης το γένος Κωτούλα που γεννήθηκε στον Πειραιά καικατοικεί στην Αθήνα θα παντρευτούν στον Ιερό Ναό Αγίου Ιακώβου Ιερωθέου στηΦλωρεντία.

Τρία ευρωπαϊκάπεριστατικά

Η ημέραπου εισέβαλλαστην ∆ανία(τραγούδι παιδικό)

Στον Γιώργο Πρεβεδουράκη

Ίσως από έλλειψη μέτρου, ενθουσιασμό (ή ίσως απόανία),

Πήρα την απόφαση να εισβάλλω στη ∆ανία.

***Την απόφαση μου εξόπλισα.Με μουσκέτα και σάλπιγγες,τύμπανα, ξιφολόγχεςκαι ένα ρυθμικό βηματισμό.Στη ζώνη μου πέρασα,Ένα σπαθί από ξύλο.και για θυρεό αποφάσισα,μια ηλικία σφαγμένη.

***Λίγο πριν το ξημέρωμα αρχίζω τη διαδρομή μου,διασχίζοντας την απόσταση ως τη ∆ανία.

***Και να ’τοι εκεί:Φύλακες ερειπίων πίσω από γροθιές εχθρικές,ιδιοκτήτες σπάνιων κοχυλιών κάτω από τις ομπρέ-

λες.κορίτσια μαδούνε δευτερόλεπτα, γυναίκες ζυμώ-

νουνε μήνες.

Κοίτα, άντρες πεθαίνουνε σε ξένες γλώσσεςκι εγώ προχωρώ σιωπηλός.τόσα χρόνια προχωρώ σιωπηλόςτην απόστασή μουως τη ∆ανία.

***Ένα πρωινό, πέρασα τα τελευταία σύνορα.Οπλισμένος μέχρι τα δόντια, εισέβαλα στη ∆ανία.Στους δρόμους με τις δανέζικες σημαίες,στα σπίτια με τα δανέζικα παιδιά,στον χρόνο με τις δανέζικες ώρες.Εισέβαλα και εισέβαλαστη χώρα αυτήπου όλοι επιμένουν να ονομάζουν ∆ανία.

***Και την βρήκα άδεια.

***Οι άνθρωποι αφήσαν τις πόλεις, τα χωριά και τους

δρόμους.Ίσως επειδή μάθανε τα σχέδια μου,ή ίσως επειδή κουραστήκαν να είναι ∆ανοί.-Άδειες οι πόλεις, τα χωριά και οι δρόμοι-Και γύρω σιωπή

***Και το νερό,

ακόμα και το νερόκυλούσε δίχως θόρυβο.

***Μια νύχτα, σε μια ξαφνική πλατεία συνάντησα μια φι-

γούρα:«Είσαι ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν» του είπα. «Είσαι

∆ανός».«Έτσι λένε» μου απάντησε. «Πολλά λένε. Και άλλοτε

σωπαίνουν. Μα μη φοβηθείς τη σιωπή. Κάποτε η σιωπήυπήρξε άλλος ένας τρόπος να παραδεχτείς πως γνωρί-ζεις. Και τώρα εμείς ζούμε όλη αυτή την κατοικίδιασυμπεριφορά της.

Ζήσαμε τον χρόνο, φυγαδεύοντας το όνειρο μας στονύπνο κάποιου ξένου, φοβισμένοι μήπως ξυπνήσουμεξαφνικά. Ίσως κάποτε… Όταν συνηθίσουμε να τσακί-ζουμε τις λευκές σελίδες. Όταν η απόσταση ανάμεσαστις λέξεις πυκνώσει ή ίσως όταν ο ουρανός χαμηλώ-σει…»

***« … αρκετά όμως μ’ αυτά. Πάρε αυτό το τσεκούρι,

παρ’ το και κράτα το γερά από την λαβή. Παρ’ το καιπάμε να κόψουμε

αρχαία δέντρα.»

Μέρες κατοικίδιες του 1989(σφύριγμα φάλτσο)

Στα έκτα μου γενέθλια, οι γονείς μου αγοράσαν για κατοικίδιοέναν Φιλανδό Αλπινιστή.

Ήταν ένας πιστός φίλος, ο πιο πιστός μου φίλος, ο ΦιλανδόςΑλπινιστής μου.

Του άρεσε να στήνει τη σκηνή του στον κήπο, να σκαρφαλώνειτους ορόφους του σπιτιού μέχρι την σκεπή επάνω. Του άρεσε ναμαζεύει ξύλα και φωτιές να ανάβει, να πίνει pontikka και να λέεικακές λέξεις για τους Ρώσους.

Μα ο ενθουσιασμός των γονιών μετατράπηκε σύντομα σε αδια-φορία. Ξεχνούσαν τον Αλπινιστή μέρες δεμένο σ ένα πεύκο, σπά-νια του ανοίγανε την πόρτα, ακόμα πιο σπάνια τον βγάζανε βόλτα.Η παρουσία του κατέληξε να γίνει βάρος. Βάρος ασήκωτο να γίνει.Η μόνη τροφή που του επέτρεπαν ήταν μερικά γραμματόσημα καιλίγο υγρό φακών. Η υγεία του Φιλανδού Αλπινιστή άρχισε σύν-τομα να ξεθυμαίνει.

Μια μέρα έχασα τον Φιλανδό Αλπινιστή μου. Οι γονείς μου είπανπως έφυγε για το βουνό του παππού, εκεί που οι Φιλανδοί είναιπολλοί και οι αλπινιστές ακόμη περισσότεροι.

Η λύπη μου δεν είχε τελειωμό. Για να με παρηγορήσουν οι γο-νείς μου φέραν δώρο μια λευκή τίγρη. Μια λευκή τίγρη με μαύρεςραβδώσεις (ή μια μαύρη τίγρη με λευκές ραβδώσεις -ποτέ δεν μπό-ρεσα να αποφασίσω-). Το νέο μου κατοικίδιο τρεφόταν αποκλει-στικά με ζέβρες (ανταγωνισμός λόγω χρώματος βλέπετε). Τι πο-λυέξοδη επιλογή, η λευκή μου τίγρη, τι λευκή επιλογή σε τόσομαύρους καιρούς…

Οι μαύροι καιροί ανάγκασαν τους γονείς να αφήσουν και τηντίγρη να φύγει. Τέλος, μου φέρανε για δώρο ένα κουνούπι. Το κου-νούπι τρέφεται με σαφώς λιγότερες ζέβρες-και αυτό είναι καλό-μα ούτε μαζεύει ξύλα, ούτε έχει κάτι με τους Ρώσους. Ήταν τότεπου άρχισα να σκέφτομαι ξανά τον Αλπινιστή μου. Τη νύχτα στονκήπο, δίπλα στη φωτιά, τι γνώμη θα εξέφραζε άραγε για τις ζέ-βρες; Σίγουρα θα τις περιφρονούσε, αυτός ένας αριστοκράτης με-γαλωμένος στις περίφημες φιλανδικές του λίμνες.

Το 1995, τελικά φύγανε και οι γονείς. Έμαθα πως ταξιδεύουν,συνεχώς ταξιδεύουν -ίσως να πέρασαν και από το βουνό του παπ-πού-.

Αυτά μαθαίνωκαι ίσως και μερικά ακόμακαι στη Φινλανδία, επίσης μαθαίνω,η λάσπη φτάνει μέχρι το γόνατοκαι ο καιρός καταπίνει τον χρόνο.

http://tsalapatis.blogspot.gr/(μια πρώτη –αρκετά πρώιμη εκδοχή του « Η ημέρα που εισέβαλλα

στην ∆ανία» δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό e-poema)

Η Αλμπέρταμου μιλάειγια τουςΟύγγρους(Blues)

-Ήταν τότε που είχαν απο-μείνει σε ολόκληρη τη γημονάχα 5 Ούγγροι. Μόνο 5υπήρχαν τότε, μόνο 5. Αλλάσε 3 μήνες είχαν γίνει ξανά16 εκατομμύρια.16 εκατομ-μύρια και όλοι τους παίζανπιάνο. Πηγαίνανε εκεί πουτέλειωνε η οικουμένη. Κάθεπρωί εκεί που τέλειωνε οορίζοντας πηγαίναν. Λέγανένα λυπητερό τραγούδι,τρώγανε κάτι πρόχειρο καιύστερα πηδούσαν πέρα απότης γης την άκρη.Μα μην φοβηθείς Αλμπέρτα,μην φοβηθείς. Θα τα κατα-φέρουμε Αλμπέρτα. Ακόμακαι αν μας πάρει πολύ.Ακόμα και αν χρειαστεί ναπεριμένουμε. Να περιμέ-νουμε πολύ Αλμπέρτα.Να περιμένουμεμέχρι και οι δυο της γης οιπόλοι

να γίνουννεκροταφεία

ψυγείων