ใบความรู้� บทท� 3

พลเม�องดี�ตามหล�กปรู้�ชญาของเศรู้ษฐก จพอเพ�ยง

เรู้� องเศรู้ษฐก จพอเพ�ยง และหน้าท� พลเม�อง

เศรู้ษฐก จพอเพ�ยง  เป็�นป็รั�ชญาที่� ช��แนวที่างการัดำ�ารังช�ว�ต ที่� พรัะบาที่สมเดำ�จพรัะป็รัม�นที่รัมหา

ภู!ม�พลอดำ$ลยเดำชม�พรัะรัาชดำ�ารั�สแก&ชาวไที่ยน�บต��งแต&ป็( พ.ศ. 2517 เป็�นต*นมา และถู!กพ!ดำถู,งอย&างช�ดำเจนในว�นที่� 4 ธั�นวาคม พ.ศ. 2540 เพ0 อเป็�นแนวที่างการัแก*ไขป็2ญหาเศรัษฐก�จของป็รัะเที่ศไที่ย ให*สามารัถูดำ�ารังอย!&ไดำ*อย&างม� นคงและย� งย0นในกรัะแสโลกาภู�ว�ตน6และความเป็ล� ยนแป็ลงต&างๆ

แน้วค ดีของหล�กเศรู้ษฐก จพอเพ�ยงพรัะบาที่สมเดำ�จพรัะเจ*าอย!&ห�วภู!ม�พลอดำ$ลยเดำช ไดำ*พ�ฒนาหล�กป็รั�ชญา

เศรัษฐก�จพอเพ�ยงเพ0 อที่� จะให*พสกน�กรัชาวไที่ยไดำ*เข*าถู,งที่าง สายกลางของช�ว�ตและเพ0 อคงไว*ซึ่, งที่ฤษฏี�ของการัพ�ฒนาที่� ย� งย0น ที่ฤษฎี�น��เป็�นพ0�นฐานของการัดำ�ารังช�ว�ตซึ่, งอย!&รัะหว&าง ส�งคมรัะดำ�บที่*องถู� นและตลอดำรัะดำ�บสากล จ$ดำเดำ&นของแนวป็รั�ชญาน��ค0อ แนวที่างที่� สมดำ$ล โดำยชาต�สามารัถูที่�นสม�ย และก*าวส!&ความเป็�นสากลไดำ* โดำยป็รัาศจากการัต&อต*านกรัะแสโลกาภู�ว�ตน6 และการัอย!&รัวมก�นของที่$กคนในส�งคม

เศรัษฐก�จพอเพ�ยงเป็�นป็รั�ชญาที่� ย,ดำหล�กที่างสายกลาง ช��แนวที่างการัดำ�ารังอย!&และป็ฏี�บ�ต�ของป็รัะชาชนในที่$กรัะดำ�บให*ดำ�าเน�นไป็ในที่าง สายกลาง ม�ความพอเพ�ยง และม�ความพรั*อมที่� จะจ�ดำการัต&อผลกรัะที่บจากการัเป็ล� ยนแป็ลง ซึ่, งจะต*องอาศ�ยความรัอบรั! * รัอบคอบ และรัะม�ดำรัะว�ง ในการัวางแผนและดำ�าเน�นการัที่$กข��นตอน หล�กป็รั�ชญาเศรัษฐก�จพอเพ�ยงม� “3 ห&วง 2 เง0 อนไข ซึ่, งป็รัะกอบดำ*วยความ พอป็รัะมาณ ม�” “เหต$ผล ม�ภู!ม�ค$*มก�น บนเง0 อนไข ความรั! * และ ค$ณธัรัรัม” “ ” “ ”

1. ความพอปรู้ะมาณ หมายถู,ง ความพอดำ� ที่� ไม&มากและไม&น*อยจนเก�นไป็ ไม&เบ�ยดำเบ�ยนตนเองและผ!*อ0 น เช&น การัผล�ตและการับรั�โภูคที่� พอป็รัะมาณ

2. ความม�เหต'ผล หมายถู,ง การัใช*หล�กเหต$ผลในการัต�ดำส�นใจเรั0 องต&างๆ โดำยพ�จารัณาจากเหต$ป็2จจ�ยที่� เก� ยวข*อง ตลอดำจนผลที่� คาดำว&าจะเก�ดำข,�นอย&างรัอบคอบ

3. การู้ม�ภู�ม ค'มก�น้ท� ดี� หมายถู,ง การัเตรั�ยมต�วให*พรั*อมรั�บต&อผลกรัะที่บที่� เก�ดำข,�นจากการัเป็ล� ยนแป็ลงรัอบต�วซึ่, ง 3 ส� งน��จะเก�ดำข,�นไดำ*จะต*องอาศ�ยความรั! * และค$ณธัรัรัม เป็�นเง0 อนไขพ0�นฐาน ค0อ

1. เง� อน้ไขความรู้� หมายถู,ง ความรัอบรั! * ความรัอบคอบ และความรัะม�ดำรัะว�งในการัดำ�าเน�นช�ว�ตและการัป็รัะกอบการังาน

2. เง� อน้ไขค'ณธรู้รู้ม ค0อ การัย,ดำถู0อค$ณธัรัรัมต&างๆ อาที่� ความซึ่0 อส�ตย6ส$จรั�ต ความอดำที่น ความเพ�ยรั การัม$&งต&อป็รัะโยชน6ส&วนรัวมและการัแบ&งป็2น

http://2.bp.blogspot.com/-N3kXDbk5VR8/UP_Z40fIlXI/AAAAAAAAACk/hisq3UoH0Lk/s1600/Economy2-300x225.jpg

การู้น้,าไปใชการัน�าหล�กเศรัษฐก�จพอเพ�ยงมาใช*น��น ข��นแรัก ต*องย,ดำหล�ก พ, งตนเอง “ ”

ค0อ พยายามพ, งตนเองให*ไดำ*ก&อน ในแต&ละครัอบครั�วม�การับรั�หารัจ�ดำการัอย&างพอดำ� ป็รัะหย�ดำไม&ฟุ่$ @มเฟุ่Aอย สมาช�กในครัอบครั�วแต&ละคนต*องรั! *จ�กตนเอง เช&น ข*อม!ลรัายรั�บ-รัายจ&ายในครัอบครั�วของตนเอง สามารัถูรั�กษารัะดำ�บการัใช*จ&ายของตนไม&ให*เป็�นหน�� และรั! *จ�กดำ,งศ�กยภูาพในต�วเองในเรั0 องของป็2จจ�ยส� ให*ไดำ*ในรัะดำ�บหน, ง

การัพ�ฒนาตนเองให*สามารัถู อย!&ไดำ*อย&างพอเพ�ยง ค0อ ดำ�าเน�นช�ว�ตโดำย“ ”ย,ดำ หล�กที่างสายกลางให*อย!&ไดำ*อย&างสมดำ$ล ค0อ ม�ความส$ขที่� แที่* ไม&ให*รั! *ส,กขาดำแคลน จนต*องเบ�ยดำเบ�ยนตนเอง หรั0อดำ�าเน�นช�ว�ตอย&างเก�นพอดำ� จนต*องเบ�ยดำเบ�ยนผ!*อ0 น หรั0อเบ�ยดำเบ�ยนส� งแวดำล*อม - ย,ดำหล�ก พออย!& พอก�น พอใช* - ย,ดำความป็รัะหย�ดำ ต�ดำที่อนค&าใช*จ&าย ลดำความฟุ่$ @มเฟุ่Aอยในการัดำ�ารังช�พ - ย,ดำถู0อการัป็รัะกอบอาช�พดำ*วยความถู!กต*องและส$จรั�ต - ละเล�กการัแก&งแย&งผลป็รัะโยชน6และแข&งข�นในการัค*าขาย ป็รัะกอบอาช�พแบบ

ต&อส!*ก�นอย&างรั$นแรัง - ม$&งเน*นหาข*าวหาป็ลา ก&อนม$&งเน*นหาเง�นหาที่อง - ที่�ามาหาก�นก&อนที่�ามาค*าขาย - ภู!ม�ป็2ญญาชาวบ*านและที่� ดำ�นที่�าก�น ค0อ ที่$นที่างส�งคม - ต��งสต�ที่� ม� นคง รั&างกายที่� แข�งแรัง ป็2ญญาที่� เฉี�ยบแหลม น�าความรั! * ความเข*าใจ

อย&างล,กซึ่,�ง เพ0 อป็รั�บว�ถู�ช�ว�ตส!&การัพ�ฒนาที่� ย� งย0น

ทฤษฎี�ใหม/ห�วใจของเศรู้ษฐก จพอเพ�ยง

หน้าท� พลเม�องพลเม0องดำ�ตามว�ถู�ป็รัะชาธั�ป็ไตย ค0อ คนที่� ย,ดำหล�กป็รัะชาธั�ป็ไตยในการั

ดำ�ารังช�ว�ต ป็ฏี�บ�ต�ตนอย!&ในจรั�ยธัรัรัมที่� ดำ�งาม ป็รัะพฤต�ตนในกรัอบของส�ที่ธั�เสรั�ภูาพและหน*าที่� ของการัเป็�นพลเม0องรัวมที่��งช&วยส&งเสรั�มให*ผ!*อ0 นป็ฏี�บ�ต�ตนเป็�นพลเม0องดำ� การัมองเห�นค$ณค&าของว�ถู�ป็รัะชาธั�ป็ไตยจะช&วยให*ส�งคมม�ความม� นคง ป็ลอดำภู�ยและสงบส$ขมากข,�นว�ถู�ป็รัะชาธั�ป็ไตยของพลเม0องดำ� ม�ล�กษณะที่� ส�าค�ญ ดำ�งน��

1. การัค�าน,งถู,งป็รัะโยชน6ส&วนรัวมมากกว&าป็รัะโยชน6ส&วนต�ว ไดำ*แก& การัลดำความเห�นแก&ต�ว และเส�ยสละแรังกายและใจเพ0 อที่�าป็รัะโยชน6ให*แก&ส&วนรัวม ช&วยก�นดำ!แลรั�กษาที่รั�พย6ส�นที่� เป็�นสาธัารัณสมบ�ต� เช&น ต!*โที่ศ�พที่6สาธัารัณะ ห*องสม$ดำป็รัะจ�าหม!&บ*าน เป็�นต*น ช&วยก�นอน$รั�กษ6ส� งแวดำล*อม เช&น ป็@าไม* แม&น��าล�าธัารั เป็�นต*น รัวมที่��งช&วยก�นต�กเต0อนหรั0อห*ามป็รัามบ$คคลไม&ให*ที่�าลายสาธัารัณะสมบ�ต�หรั0อส� งแวดำล*อม

2. ว�น�ย ไดำ*แก& การัฝึDกกาย วาจา และใจให*สามารัถูควบค$มพฤต�กรัรัมของตนเองให*อย!&ในรัะเบ�ยบแบบแผนที่� ดำ�งาม เพ0 อให*การัป็ฏี�บ�ต�งานและการัอย!&รั&วมก�นของกล$&มในส�งคมน��นเป็�นไป็ดำ*วยความเรั�ยบรั*อย

3. ความรั�บผ�ดำชอบต&อหน*าที่� ไดำ*แก& การัเอาใจใส& ต��งใจ และม$&งม� นป็ฏี�บ�ต�หน*าที่� ตามบที่บาที่ของตนอย&างเต�มความสามารัถู ที่��งน��เพ0 อให*งานบรัรัล$ผลตามเป็Eาหมายตรังตามรัะยะเวลาที่� ก�าหนดำ

4. ความอดำที่น ไดำ*แก& การัม�จ�ตใจหน�กแน&น เย0อกเย�น ไม&ห$นห�นพล�นแล&น สามารัถูคาบค$มอารัมณ6 และพฤต�กรัรัมให*เป็�นป็กต� เม0 อต*องเผช�ญก�บป็2ญหาหรั0อส� งที่� ไม&พ,งพอใจ

5. การัป็รัะหย�ดำและอดำออม ไดำ*แก& การัรั! *จ�กใช*จ&ายตามความจ�าเป็�นอย&างค$*มค&า และเก�ดำป็รัะโยชน6ส!งส$ดำ ไม&ฟุ่$ Eงเฟุ่Eอฟุ่$ @มเฟุ่Aอย รั! *จ�กเก�บออมเอาไว*ใช*เม0 อยามจ�าเป็�น ใช*ช�ว�ตให*เหมาะสมก�บฐานะความเป็�นอย!&ของตน

6. การัม�น��าใจเป็�นน�กก�ฬา ไดำ*แก& การัม�จ�ตใจเป็Gดำเผย รั! *จ�กรั! *แพ*รั! *ชนะ และให*อภู�ยก�นและก�น ที่�างานในล�กษณะช&วยเหล0อเก0�อก!ลก�นไม&แข&งข�นหรั0อแก&งแย&งช�งดำ�ก�น

7. ความส0 อส�ตย6ส$จรั�ต ไดำ*แก& ม�ความจรั�งใจ ไม&ม�อคต� ป็ฏี�บ�ต�ตนป็ฏี�บ�ต�งานตรังไป็ตรังมาตามรัะเบ�ยบป็ฏี�บ�ต� ไม&ใช*เล&ห6เหล� ยมหรั0อกลโกง ไม&ที่�าแบบ คดำในข*อ งอในกรัะดำ!ก นอกจากน��การัที่�างานต*องอย!&บนพ0�น“ ”ฐานของความไว*วางใจและม�ไมตรั�จ�ตต&อก�น ไม&หวาดำรัะแวงแครังใจก�นหรั0อไม&เช0 อถู0อผ!*อ0 นนอกจากตนเอง

8. การัอน$รั�กษ6ความเป็�นไที่ย ไดำ*แก& ม�จ�ตส�าน,กในความเป็�นไที่ย เช&น พ!ดำ เข�ยน และใช*ภูาษาไที่ยให*ถู!กต*อง อน$รั�กษ6ว�ฒนธัรัรัมและภู!ม�ป็2ญญาไที่ยและน�าความเป็�นไที่ยมาใช*ให*เก�ดำป็รัะโยชน6 รัวมที่��งค�ดำค*น ป็รั�บป็รั$งดำ�ดำแป็ลงความเป็�นไที่ยให*เข*าก�บสภูาพการัณ6ที่� เป็�นอย!&จรั�งที่��งที่างดำ*านเศรัษฐก�จ ส�งคมและการัเม0อง ตลอดำจนถู&ายที่อดำความเป็�นไที่ยส0บต&อไป็ย�งคนรั$ &นหล�งไดำ*อย&างถู!กต*องเหมาะสม

สิ ทธ และหน้าท� เป1น้สิ งค�/ก�น้ เม0 อ ม�ส�ที่ธั�ก�ต*องม�หน*าที่� พลเม0องของที่$กป็รัะเที่ศม�ที่��งส�ที่ธั�และหน*าที่� แต&จะม�มากน*อยเพ�ยงใดำข,�นอย!&ก�บกฎีหมายของป็รัะเที่ศน��น ๆ และแน&นอนว&าป็รัะเที่ศที่� ป็กครัองดำ*วยรัะบอบป็รัะชาธั�ป็ไตย ป็รัะชาชนม�ส�ที่ธั�มากกว&าการัป็กครัองในรัะบอบอ0 น เพรัาะม�ส�ที่ธั�ที่� ส�าค�ญที่� ส$ดำ ค0อ ส�ที่ธั�ในการัป็กครัองตนเอง

พลเม�องดี� หมายถู,ง ผ!*ที่� ป็ฏี�บ�ต�หน*าที่� พลเม0องไดำ*ครับถู*วน ที่��งก�จที่� ต*องที่�า และก�จที่� ควรัที่�า

         หน้าท�  หมายถู,ง ก�จที่� ต*องที่�า หรั0อควรัที่�า เป็�นส� งที่� ก�าหนดำให*ที่�า หรั0อห*ามม�ให*กรัะที่�า ถู*าที่�าก�จะก&อให*เก�ดำผลดำ� เก�ดำป็รัะโยชน6ต&อตนเอง ครัอบครั�ว หรั0อส�งคมส&วนรัวมแล*วแต&กรัณ� ถู*าไม&ที่�าหรั0อไม&ละเว*นการักรัะที่�าตามที่� ก�าหนดำจะไดำ*รั�บผลเส�ยโดำยตรัง ค0อ ไดำ*รั�บโที่ษ หรั0อถู!กบ�งค�บ เช&น ป็รั�บ จ�า ค$ก หรั0อป็รัะหารัช�ว�ต เป็�นต*น โดำยที่� วไป็ส� งที่� รัะบ$ก�จที่� ต*องที่�า ไดำ*แก& กฎีหมาย เป็�นต*น

         ก จท� ควรู้ท,า ค0อ ส� งที่� คนส&วนใหญ&เห�นว&าเป็�นหน*าที่� ที่� จะต*องที่�า หรั0อละเว*นการักรัะที่�า ถู*าไม&ที่�าหรั0อละเว*นการักรัะที่�า จะไดำ*รั�บผลเส�ยโดำยที่างอ*อม เช&น ไดำ*รั�บการัดำ!หม� นเหย�ยดำหยาม หรั0อไม&คบค*าสมาคมดำ*วย ผ!*กรัะที่�าก�จที่� ควรัที่�าจะไดำ*น�บการัยกย&องสรัรัเสรั�ญจากคนในส�งคม โดำยที่� วไป็ส� งที่� รัะบ$ก�จที่� ควรัที่�า ไดำ*แก&ว�ฒนธัรัรัมป็รัะเพณ� เป็�นต*น

พลเม0องดำ�ม�หน*าที่� ต*องป็ฏี�บ�ต�ตามกฎีหมาย ขนบธัรัรัมเน�ยมป็รัะเพณ� และว�ฒนธัรัรัมของชาต�ค�าส� งสอนของพ&อแม& ครั! อาจารัย6 ม�ความสาม�คค� เอ0�อเฟุ่A� อเผ0 อแผ&ซึ่, งก�นและก�น รั! *จ�กรั�บผ�ดำชอบช� วดำ�ตามหล�กจรั�ยธัรัรัม และหล�กธัรัรัมของสาสนา ม�ความรัอบรั! * ม�สต�ป็2ญญาขย�นข�นแข�ง สรั*างความเจรั�ญก*าวหน*าให*แก&ตนเอง ครัอบครั�ว ส�งคม และป็รัะเที่ศชาต�

 ความสิ,าค�ญของการู้ปฏิ บ�ต ตน้เป1น้พลเม�องดี�การู้ปฏิ บ�ต ตน้เป1น้พลเม�องดี�ของสิ�งคมม�ความสิ,าค�ญต/อปรู้ะเทศ เช/น้

        1. ที่�าให*ส�งคมและป็รัะเที่ศชาต�ม�การัพ�ฒนาไป็ไดำ*อย&างม� นคง         2. ที่�าให*ส�งคมม�ความเป็�นรัะเบ�ยบเรั�ยบรั*อย         3. ที่�าให*เก�ดำความรั�กแบะความสาม�คค�ในหม!&คณะ         4. สมาช�กในส�งคมอย!&รั&วมก�นอย&างม�ความส$ข

แน้วทางการู้พ�ฒน้าตน้เองเพ� อเป1น้สิมาช กท� ดี�ของครู้อบครู้�วโรู้งเรู้�ยน้และช'มชน้แน้วทางการู้พ�ฒน้าตน้เองเพ� อเป1น้สิมาข กท� ดี�ม�แน้วทางปฏิ บ�ต ดี�งน้�6

1. การัเป็�นสมาช�กที่� ดำ�ขอบครัอบครั�ว 2. การัเป็�นสมาช�กที่� ดำ�ของโรังเรั�ยน 3. การัเป็�นสมาช�กที่� ดำ�ของช$มชน

ค'ณธรู้รู้มของการู้เป1น้พลเม�องดี�  1. การัเห�นแก&ป็รัะโยชน6ส&วนรัวม 

2. การัม�รัะเบ�ยบว�น�ยและรั�บผ�ดำชอบต&อหน*าที่�  3. รั�บฟุ่2งความค�ดำเป็�นขอบก�นและก�นและเคารัพในมต�ของเส�ยงส&วนมาก 4. ความซึ่0 อส�ตย6ส$จรั�ต 5. ความสาม�คค� 6. ความละอายและเกรังกล�วในการักรัะที่�าช� ว 7. ความกล*าหาญและเช0 อม� นในตนเอง8. การัส&งเสรั�มให*คนดำ�ป็กครัองบ*านเม0องและควบค$มคนไม&ดำ�ไม&ให*ม�อ�านาจ

จรู้ ยธรู้รู้มของการู้เป1น้พลเม�องดี� ค'ณธรู้รู้ม จรู้ ยธรู้รู้ม หมายถู,ง ความดำ�ที่� ควรัป็รัะพฤต� ก�รั�ยาที่� ควรั

ป็รัะพฤต� ค$ณธัรัรัม จรั�ยธัรัรัมที่� ส&งเสรั�มความเป็�นพลเม0องดำ� ไดำ*แก&1. ความจงรู้�กภู�กดี�ต/อชาต ศาสิน้า พรู้ะมหากษ�ตรู้ ย7 หมายถู,ง

การัตรัะหน�กในความส�าค�ญของความเป็�นชาต�ไที่ยการัย,ดำม� นในหล�กศ�ลธัรัรัมของศาสนา และการัจงรั�กภู�กดำ�ต&อพรัะมหากษ�ตรั�ย6

2. ความม�รู้ะเบ�ยบว น้�ย หมายถู,ง การัย,ดำม� นในการัอย!&รั &วมก�นโดำยย,ดำรัะเบ�ยบว�น�ย เพ0 อความเป็�นรัะเบ�ยบเรั�ยบรั*อยในส�งคม

3. ความกลาทางจรู้ ยธรู้รู้ม หมายถู,ง ความกล*าหาญในที่างที่� ถู!กที่� ควรั

4. ความรู้�บผ ดีชอบ หมายถู,ง การัยอมเส�ยผลป็รัะโยชน6ส&วนตนเพ0 อผ!*อ0 น หรั0อส�งคมโดำยรัวมไดำ*รั�บป็รัะโยชน6จากการักรัะที่�าของตน

5. การู้เสิ�ยสิละ หมายถึ9ง การัยอมเส�ยผลป็รัะโยชน6ส&วนตนเพ0 อผ!*อ0 น หรั0อส�งคมโดำยรัวมไดำ*รั�บป็รัะโยชน6จากการักรัะที่�าของตน

6. การู้ตรู้งต/อเวลา หมายถู,ง การัที่�างานตรังตามเวลาที่� ไดำ*รั�บมอบหมาย

การู้สิ/งเสิรู้ มใหผ�อ� น้ปฏิ บ�ต ตน้เป1น้พลเม�องดี�การัที่� บ$คคลป็ฏี�บ�ต�ตนเป็�นพลเม0องดำ�ในว�ถู�ป็รัะชาธั�ป็ไตยแล*ว ควรั

สน�บสน$นส&งเสรั�มให*บ$คคลอ0 นป็ฏี�บ�ต�ตนเป็�นพลเม0องดำ�ในว�ถู�ป็รัะชาธั�ป็ไตยดำ*วย โดำยม�แนวที่างการัป็ฏี�บ�ต�ดำ�งน��

1. การัป็ฏี�บ�ต�ตนให*เป็�นพลเม0องดำ�ในว�ถู�ป็รัะชาธั�ป็ไตย โดำยย,ดำม� นในค$ณธัรัรัมจรั�ยธัรัรัมของศาสนา และหล�กการัของป็รัะชาธั�ป็ไตยมาใช*ในว�ถู�การัดำ�ารังช�ว�ตป็รัะจ�าว�นเพ0 อเป็�นแบบอย&างที่� ดำ�แก&คนรัอบข*าง

2. เผยแพรั& อบรัม หรั0อส� งสอนบ$คคลในครัอบครั�ว เพ0 อนบ*านคนในส�งคมให*ใช*หล�กการัที่างป็รัะชาธั�ป็ไตยเป็�นพ0�นฐานในการัดำ�ารังช�ว�ตป็รัะจ�าว�น

3. สน�บสน$นช$มชนในเรั0 องที่� เก� ยวก�บการัป็ฏี�บ�ต�ตนให*ถู!กต*องตามกฎีหมาย โดำยการับอกเล&า เข�ยนบที่ความเผยแพรั&ผ&านส0 อมวลชน

4. ช�กชวน หรั0อสน�บสน$นคนดำ�ม�ความสามารัถูในการัม�ส&วนรั&วมก�บก�จกรัรัมที่างการัเม0องหรั0อก�จกรัรัมสาธัารัณป็รัะโยชน6ของช$มชน

5. เป็�นห!เป็�นตาให*ก�บรั�ฐหรั0อหน&วยงานของานรั�ฐในการัสน�บสน$นคนดำ� และก�าจ�ดำคนที่� เป็�นภู�ยก�บส�งคม การัสน�บสน$นให*ผ!*อ0 นป็ฏี�บ�ต�ตนเป็�นพลเม0องดำ�ในว�ถู�ป็รัะชาธั�ป็ไตย ควรัเป็�นจ�ตส�าน,กที่� บ$คคลพ,งป็ฏี�บ�ต�เพ0 อให*เก�ดำป็รัะชาธั�ป็ไตยอย&างแที่*จรั�ง