Μικρασιατική Ηχώ_423

ΠΛHPΩMENOTEΛOΣ

Tαχ. Γραφείο

Aριθμός Άδειας

ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥX+7

PRE S S POST

PRES S P OST

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»

ΕΤΟΣ 55ο - ΑΡΙΘ. ΦΥΛ. 423ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ -

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013

ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ106 80 ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ.: 210 3633618 - FAX: 210 3634636

ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 – KΩΔIKOΣ 01-2966

Προσφυγή της ΟΠΣΕ στο ΣτΕγια τα ανταλλάξιμα

Δ εκτό επί της αρχής, κατά πλειοψηφία, έγινε από την αρμόδιαΕπιτροπή της Βουλής το σχέδιο νόμου του υπουργείου Δικαιο-

σύνης με τον τίτλο «Τροποποίηση του ν. 927/1979 (Α’ 139) και προ-σαρμογή του στην απόφαση πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ της 28ης Νοεμ-βρίου 2008, για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώ-σεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου (L 328)».Πρόκειται για το λεγόμενο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο το οποίοεκτός των άλλων αφορά και το θέμα της Γενοκτονίας των Ελλήνωντης Ανατολής, για το οποίο όμως δεν γίνεται λόγος πουθενά στο συ-γκεκριμένο νομοσχέδιο. Και εδώ θα μπορούσε κάλλιστα να γραφτείη λόγια φράση: «ώδινεν όρος και έτεκε μυν» (ή επί το νεοελληνικό-τερον «κοιλοπόνησε το βουνό και γέννησε ποντίκι»!), αφού για άλλημια φορά οι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων υποσχέθηκαν πολ-λά και μεγάλα, και δεν έκαναν τίποτα.

Περισσότερα στη σελ. 3

Στο Συμβούλιο της Επι-κρατείας, ύστερα από

απόφαση του ΔιοικητικούΣυμβουλίου της, προσέφυγε ηΟμοσπονδία ΠροσφυγικώνΣωματείων Ελλάδος (ΟΠΣΕ)για την ανταλλάξιμη περιου-σία.

Η αίτηση της Ομοσπον-δίας στρέφεται κατά της διυ-πουργικής επιτροπής ανα-διαρθρώσεων και αποκρατι-κοποιήσεων, που αποτελεί-ται από τους υπουργούς οι-κονομικών, ανάπτυξης καιανταγωνιστικότητας, περι-βάλλοντος –ενέργειας και κλι-ματικής αλλαγής, υποδομών-μεταφορών και δικτύων, παι-

δείας και θρησκευμάτων καιτουρισμού. Με αυτή ζητείταιη ακύρωση της απόφασης234/2013 με την οποία μετα-βιβάζονται και περιέρχονταιχωρίς αντάλλαγμα στο Τα-μείο Αξιοποίησης ΙδιωτικήςΠεριουσίας του Δημοσίου,γνωστού ως ΤΑΙΠΕΔ, κατάπλήρη κυριότητα, νομή καικατοχή πέντε ανταλλάξιμαακίνητα μετά των επί αυτώνκτισμάτων και εγκαταστάσε-ων. Η μεταβίβαση αυτή έγινεπροκειμένου να πωληθούνκαι τα έσοδα να χρησιμοποι-ηθούν για την αποπληρωμήτου δημόσιου χρέους της χώ-ρας.

Όπως αναφέρει ο νομι-κός σύμβουλος της Ομοσπον-δίας κ. Κωνσταντίνος Κατε-ρινόπουλος, ο οποίος ετοί-μασε την προσφυγή, «ηανταλλάξιμη περιουσία δενείναι δυνατόν να καταστείαντικείμενο μεταβίβασης στοταμείο, διότι υποχρεωτικάστο πλαίσιο των διεθνών συμ-βάσεων που την διέπουν,αλλά και των εξαιρετικώνκαι ειδικών κανόνων εθνικούδικαίου που έχουν θεσπισθείσε εφαρμογή τους είναι αφιε-ρωμένη αποκλειστικά στηνκοινωνική προστασία».

Τα πέντε ανταλλάξιμα ακί-νητα είναι:

1. Οικόπεδο 163.125 μ2στη θέση Πολύδροσο του δή-μου Αρταίων του νομού Άρ-τας.

2. Οικόπεδο 451.735,5 μ2στο δήμο Αμπελοκήπων-Με-νεμένης Θεσσαλονίκης

3. Οικόπεδο 9.107 μ2 στηθέση Γιασεμιών και Πασχα-λιάς, στον οικισμό τοπογρά-φων, στο Πανόραμα της Θεσ-σαλονίκης.

4. Οικόπεδο 3.777,44 μ2στη θέση Λαχανόκηποι τουδήμου Θεσσαλονίκης.

5. Οικόπεδο 2.000 μ2, επί-σης στους ΛαχανόκηπουςΘεσσαλονίκης.

Χωρίς αναφορά στη Γενοκτονία των Ελλήνων το αντιρατσιστικό ν/σ

Γ ρήγορα μας άφησε η ΆνναΑϊβαζόγλου - Δημητροπού-

λου. Αυτή η δυναμική και ακα-ταπόνητη γυναίκα που έσφυζεαπό ζωή και δράση έφυγε απόκοντά μας στις 6 Oκτωβρίου2013 κτυπημένη από την επάρα-τη νόσο. Ήταν 66 ετών. Γεννη-μένη στη Ν. Ιωνία του Βόλου,γόνος προσφυγικής και πολύτε-κνης οικογένειας από τα Κούλατης Μ. Ασίας, τελείωσε τιςεγκύκλιες και γυμνασιακέςσπουδές στη γενέτειρά της,σπούδασε φιλολογία στη Φιλο-σοφική Σχολή του Α.Π.Θ. καιεργάσθηκε ως καθηγήτρια στηΔευτεροβάθμια Εκπαίδευση,όπου υπηρέτησε επί 33 συνεχήχρόνια. Το 1994 μαζί με μιαομάδα συμπατριωτών της ίδρυ-

σε την Πολιτιστική Εστία Μι-κρασιατών Ν. Ιωνίας Μαγνη-σίας «Ίωνες», της οποίας υπήρ-ξε πρώτη πρόεδρος μέχρι το θά-νατό της. Επί είκοσι ολόκληραχρόνια υπηρέτησε την τοπικήκοινωνία και τους «Ίωνες» μεήθος, σεμνότητα, αξιοπρέπειακαι ανιδιοτέλεια. Τελευταίο δι-κό της έργο η απόκτηση ιδιό-κτητης στέγης για το σύλλογο, οεξοπλισμός της και η λειτουργίατης.

Το κενό που άφησε στους«Ίωνες» ο απρόσμενος θάνα-τος της Άννας Αϊβαζόγλου ήτανεπιτακτική ανάγκη να κλείσειμε μια επάξια διαδοχή που θαεξασφάλιζε τη συνέχεια της πο-ρείας του συλλόγου χωρίς ταλα-ντεύσεις, κλυδωνισμούς και δι-χαστικές τάσεις. Σ’ αυτό συνέ-πιπταν όλες οι απόψεις μελώνκαι φίλων της Εστίας. Και τελι-κά αυτό έγινε. Στη θέση τηςεκλέχθηκε μια άλλη Άννα, η μέ-χρι τούδε αντιπρόεδρος κ. Πε-τσιάβα - Παπανικολάου. Γεννη-μένη στη Μηλίνα της Μαγνη-σίας με καταγωγή εκ μητρόςαπό το Μπουτζά της Σμύρνης, ηκ. Πετσιάβα είναι πτυχιούχοςτης Φιλοσοφικής Σχολής τουΑ.Π.Θ. και υπηρέτησε ως κα-θηγήτρια φιλόλογος στη Δευτε-ροβάθμια Εκπαίδευση μέχρι τη

συνταξιοδότησή της. Η νέα πρό-εδρος διακρίνεται, όπως και ηπροηγούμενη, για την αφοσίω-σή της προς τις παραδόσεις τωνμικρασιατικών πατρίδων. Άν-θρωπος με χαμηλό προφίλ, μεεμπειρία στα θέματα τηςΕστίας, ξέρει να κατευνάζει τιςανησυχίες των συνεργατών της,να αγκαλιάζει και να ενώνει!

Μ’ αυτά τα δεδομένα είμαστεβέβαιοι πως η συνέχιση του έρ-γου βρίσκεται σε καλά χέριακαι το φως που κράτησε αναμ-μένο η Άννα Αϊβαζόγλου επί εί-κοσι ολόκληρα χρόνια θα πα-ραμένει άσβεστο στην προσφυ-γούπολη της Ν. Ιωνίας. Θάναιαυτό το καλύτερο μνημόσυνογια την Άννα που αγαπήσαμε ...

Ν.Χ.Β.

2 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013

Τριμηνιαία έκδοση της«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»

Γραφεία:Σκουφά 71A & Mασσαλίας

106 80 ΑθήναΤηλ.: 210 3633618 Fax: 210 3634636

E-mail: [email protected]

EKΔOTHΣ:Ευάγγελος Τσίρκας

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:Νίκος Βικέτος

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ-ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ:Κορίνα Σπηλιώτη

ΠAPAΓΩΓH:PRESS LINE

Μάγερ 11 – 104 38 ΑθήναΤηλ.: 210 5225.479

Ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν απόψειςτων συγγραφέων και δεν απηχούν κατ’ανάγκη θέσεις της εφημερίδας ή της

Ενώσεως Σμυρναίων.

ΕΠΑΞΙΑ ΔΙΑΔΟΧΗ ΣΤΟΥΣ «ΙΩΝΕΣ»Aπό την Άννα (Αϊβαζόγλου) στην ... Άννα (Πετσιάβα)

Άννα Πετσιάβα

H «Ναυτική Επιθεώρηση» για τα 90 χρόνια

της Μικρασιατικής Καταστροφής

ΜΕ την ευγενική μέριμνα του φίλου προέδρου της ΈνωσηςΒουρλιωτών κ. Φώτη Καραλή έφτασε στα γραφεία μας η τρι-μηνιαία έκδοση του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (τχ. 582 -τ. 172ος, Σεπτ. - Νοε. 2012) που είναι αφιερωμένη στα 90 χρό-νια της Μικρασιατικής Καταστροφής με σκοπό, όπως σημει-ώνει στον πρόλογο της έκδοσης η Επιτροπή Σύνταξης, «όχι ν'ανασυρθούν από τη συλλογική μας μνήμη "οικεία κακά", αλλάνα φωτιστεί κατά το δυνατόν πολύπλευρα μια ιστορική πε-ρίοδος η οποία επηρέασε αποφασιστικά τη φυσιογνωμία τηςΕλλάδος.»

Τα άρθρα του αφιερώματος είναι των: Ζήση Φωτάκη, Σα-ράντη Καργάκου, Παναγιώτη Γέροντα, Γεωργίου Δ. Λιάκουρη,Ιωάννη Παλούμπη, Αριστείδη Διαμαντή, Ιωάννη Πολυχρονίδη,Αθανασίου Παπαδημητρόπουλου, Λάζαρου Βλαδίμηρου.

Τη σύνθεση του εξωφύλλου - οπισθοφύλλου επιμελήθηκεη ΜΠΥ Άννα Μάγγα της Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού.

Άννα Αϊβαζόγλου

ΔΩΡΕΕΣΕις μνήμην της συζύγου του

ΙΩΑΝΝΑΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ, ο κ.Νικόλαος Βλαχόπουλος κατέθε-σε 100 ευρώ υπέρ των σκοπώντης Ενώσεως Σμυρναίων.

Εις μνήμην της μητέρας τηςΕΥΘΥΜΙΑΣ ΠΕΡΑΚΗ το γένοςΚούμουλου, που γεννήθηκε στηΣμύρνη το 1917, η κ. ΑικατερίνηΣιδέρη κατέθεσε 50 ευρώ υπέρτων σκοπών της Ενώσεως Σμυρ-ναίων.

Η κ. Μαρία Βεϊνόγλου κατέθε-σε 120 ευρώ υπέρ των σκοπώντης Ενώσεως Σμυρναίων.

Εις μνήμην των γονέων της η κ.Μαριάνθη Φουριώτη κατέθεσε100 ευρώ υπέρ των σκοπών τηςΕνώσεως Σμυρναίων.

Εις μνήμην του ομότιμου καθη-γητή του ΕΚΠΑ και ακαδημαϊκούΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΔΡΑΚΑΤΟΥ οκ. Χρήστος Μπαλόγλου κατέθε-σε 20 ευρώ υπέρ των σκοπών τηςΕνώσεως Σμυρναίων.

NEEΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΙΣ■ Η Πολιτιστική Εστία Μι-

κρασιατών Νέας Ιωνίας Μα-γνησίας «ΙΩΝΕΣ» μετά τηναπώλεια της αειμνήστου προέ-δρου Άννας Αϊβαζόγλου, ανα-κοινώνει τη νέα σύνθεση του Δι-οικητικού Συμβουλίου:

Πετσιάβα Άννα: Πρόεδρος. ΔρΠαρασκευά Βάσσα: Αντιπρόε-δρος, Υπεύθυνη Ιστοσελίδας,Υπεύθυνη Τμημάτων Παραδο-σιακών Χορών, Εποπτεία Ανέ-γερσης Κτηρίου. Μάμαλη –Κο-πάνου Αργυρώ: Γενική Γραμμα-τέας, Έφορος Εκδόσεων, Υπεύ-θυνη Ιστοσελίδας, ΥπεύθυνηΕπικοινωνίας και ενημέρωσης.Κεχαΐδης Κωνσταντίνος: Ταμίας,Υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων,Έφορος Εκδόσεων, ΕποπτείαΑνέγερσης Κτηρίου. ΚυρίτσηΧρυσάνθη: Έφορος Αρχείου καιΒιβλιοθήκης. Μεντεκίδου Ευλα-μπία: Υπεύθυνη Ιματιοθήκης,Έφορος Τμημάτων Παραδοσια-κών Χορών. Βεκλίδου Αικατερί-νη: Έφορος Χορωδίας και Υπεύ-θυνη Δημοσίων Σχέσεων.■ Μετά από εκλογές που

πραγματοποιήθηκαν στις 13 Νο-εμβρίου 2013 στο ΜικρασιατικόΣύλλογο Καισαριανής, το νέοΔιοικητικό Συμβούλιο συγκροτή-θηκε σε σώμα με την ακόλουθησύνθεση: Πρόεδρος: ΣτέλλαΣαρρηπαναγιώτου - Λήλου. Αντι-πρόεδρος: Ανδρέας Καρατζάς.Γεν. Γραμματέας: Γρηγόρης Ευ-σταθίου. Ταμίας: Βάσω Βασιλεί-ου - Διακαντώνη. Μέλη: Κατερί-να Μανιατέα, Ηλίας Μολυνδρής,Γιώργος Κατημερτζής.

Δεκτό επί της αρχής,κατά πλειοψηφία,έγινε από την αρμό-

δια Επιτροπή της Βουλήςτο πολυσυζητημένο αντι-ρατσιστικό νομοσχέδιο,χωρίς να περιέχει καμίααναφορά στη Γενοκτονίατων Ελλήνων της Ανατο-λής, γεγονός που προκά-λεσε έντονες διαμαρτυ-ρίες.

«Θα πρέπει να κάνουμεσκέψεις για σκοπουμένηπαράλειψη, η οποία δεντιμά κανένα Έλληνα, αλλάπιθανόν να προκαλέσειπολύ σοβαρά προβλήμα-τα τόσο στην απονομήτης δικαιοσύνης, όταν οιδικαστές θα κληθούν ναερμηνεύσουν την αορι-στία του νόμου, όσο καιστις διεθνείς σχέσεις τηςχώρας καθώς θα δοθεί ηδυνατότητα σε εκπροσώ-πους άλλων κρατών ναερμηνεύσουν σύμφωναμε τα δικά τους συμφέρο-ντα τη σχετική διάταξη»,αναφέρει σε ανακοίνωσήτης η ΟΠΣΕ και τονίζει:

«Το σχέδιο νόμου αδικείμε την παράλειψή του τηΓενοκτονία του Μικρασια-τικού Ελληνισμού, επιτρέ-ποντας έτσι την οποιαδή-ποτε έκφραση άρνησήςτης από τους πολίτες».Το νομοσχέδιο, που κατέ-θεσε στη Βουλή ο υπουρ-γός Δικαιοσύνης, αναγνω-ρίζει το Ολοκαύτωμα τωνΕβραίων και τις Γενοκτο-νίες άλλων λαών, όχιόμως τη Γενοκτονία τωνΕλλήνων της Ανατολής(Μικρασιατών και Πο-ντίων) και των Αρμενίων,γιατί οι Γενοκτονίες αυτέςδεν έχουν αναγνωριστείμε αμετάκλητη απόφασηελληνικού ή διεθνούς δι-καστηρίου. Στην πράξηαυτό σημαίνει ότι μετάτην ψήφιση του νομοσχε-δίου, όποιος στην Ελλάδαεγκωμιάζει ή αρνείται τοΟλοκαύτωμα των Εβραί-ων ή τις Γενοκτονίες άλ-λων λαών, που αναγνωρί-στηκαν από διεθνές δικα-στήριο, θα τιμωρείται απότο νόμο, δεν θα συμβαίνει

όμως το ίδιο με όσους αρ-νούνται τη Γενοκτονία τωνΕλλήνων της Ανατολήςκαι των Αρμενίων. Και νασκεφτεί κανείς ότι οι δύοτελευταίες έχουν αναγνω-ριστεί με νόμο από το ίδιοτο ελληνικό Κοινοβούλιο.

Μετά τη ψήφιση του νο-μοσχεδίου από την αρμό-δια επιτροπή της Βουλήςμε πρωτοβουλία του πο-ντιακής καταγωγής βου-λευτή της ΝΔ Σάββα Ανα-στασιάδη, 40 βουλευτέςκινητοποιήθηκαν και ζήτη-σαν από τον υπουργό Δι-καιοσύνης κ. Χαρ. Αθανα-σίου (φωτό) να αναφερ-θούν στο νόμο οι Γενοκτο-νίες που αναγνώρισε ηΒουλή των Ελλήνων κα-θώς σε διαφορετική περί-πτωση δεν θα ψηφίσουντο νομοσχέδιο. Ο κ. Αθα-νασίου δεσμεύτηκε προ-φορικά να ρυθμίσει το θέ-μα. Ήδη εκπρόσωποι τωνοργανωμένων φορέωνΠοντίων, Μικρασιατών καιΑρμενίων κλήθηκαν στηΔιαρκή Επιτροπή Δημό-

σιας Διοίκησης, ΔημόσιαςΤάξης και Δικαιοσύνηςτης Βουλής, προκειμένουνα εκφράσουν τις θέσειςτων οργανώσεών τους. Εκμέρους της ΟΠΣΕ παρέ-στη και μίλησε ο αντιπρό-εδρος της ΟΠΣΕ κ. Σπύ-ρος Ισόπουλος. Aπορίαςάξιο είναι, γιατί δεν κλή-θηκαν να εκφράσουν τιςαπόψεις τους οι εκπρόσω-ποι της Πανελλήνιας Ομο-σπονδίας Θρακικών Συλ-λόγων; Αν δεν ξέρουν στηΒουλή πως η Γενοκτονίαεις βάρος των Ελλήνωνάρχισε από την ΑνατολικήΘράκη θα πρέπει κάποιοςνα τους το μάθει.

Ν.Χ.Β.

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013 3

ΔΥΟ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΔΥΟ ΣΤΑΘΜΑστο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο

ΕΝΤΟΝΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΣΕ

Νικήτρια του «ντέρμπι»η Εστία Ν. Σμύρνης

Μια απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών στη δίκη μεταξύ τουΔήμου Νέας Σμύρνης και της Εστίας Νέας Σμύρνης, στις 5Νοεμβρίου 2013, δικαιώνει το ιστορικό προσφυγικό σωμα-τείο, αφού αναγνωρίζει ότι σ’ αυτό ανήκουν η κυριότητα καιη νομή των κτιρίων και του οικοπέδου της, και απορρίπτει έτσιτα επιχειρήματα της Δημοτικής Αρχής περί του αντιθέτου.

Η απόφαση ανοίγει το δρόμο για να καταβληθούν στηνΕστία Νέας Σμύρνης αναδρομικά μισθώματα τριών ετών(2011-2013) για τη λειτουργία των σχολείων, κάτι το οποίο αρ-νιόταν μέχρι σήμερα να πράξει ο Δήμος οδηγώντας το σωμα-τείο σε οικονομικό αδιέξοδο. Δημοσιογραφικοί παράγοντεςτης Νέας Σμύρνης εκτιμούν ότι το ποσό της οφειλόμενης απο-ζημίωσης, που θα πρέπει να εκταμιευθεί, ανέρχεται στα2.000.000 ευρώ, ποσό καθόλου ευκαταφρόνητο για το ταμείοτου Δήμου που θεωρείται πλεονασματικό.

Η «ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΗΧΩ»εύχεται στους συνεργάτες και αναγνώστες της

Ευφρόσυνα Χριστούγεννακαι Ευλογημένο το Νέο Έτος 2014!

Τα κάλαντα της Σμύρνης. Σκίτσο της Έλλης Σολομωνίδου-Μπαλάνου από το Ημερολόγιο της Ενώσεως Σμυρναίων για το 2013

ΣΤΟ ΜΕΤΟΧΙ του Ιερού Γυ-ναικείου Ησυχαστηρίου «Πα-ναγία των Βρυούλλων», στοΜήλεσι Ωρωπού, κατά τονεσπερινό της εορτής του Αγί-ου Λουκά του Ευαγγελιστού,στις 17 Οκτωβρίου 2013, τοΟικουμενικό Πατριαρχείο τί-μησε τον κτήτορα και πνευμα-τικό τής παραπάνω Μονής, π.Γαβριήλ Τσάφο, με το οφίκιοτου αρχιμανδρίτη του Οικου-μενικού Θρόνου.

Σε αποκλειστική δήλωσήτου, στο συνεργάτη μας Αρι-στείδη Βικέτο για τη «Μικρα-σιατική Ηχώ», ο Οικουμενι-κός Πατριάρχης κ. Βαρθολο-μαίος είπε: «Τον πατέρα Γα-βριήλ τον γνωρίζω εδώ καιπολλά χρόνια. Γνωρίζω πώςσκέπτεται και τί πιστεύει, πώςενεργεί. Είναι η προσωποποί-ηση και η έκφραση της μικρα-σιατικής ευσεβείας, τηνοποία μετεφύτευσε στηνΑθήνα, στα πνευματικά τουτέκνα , στη Μονή που δημι-ούργησε. Τον εκτιμώ βαθύτα-τα, έχω επικοινωνήσει με πολ-λά πνευματικά του παιδιά, εγ-γάμους και αγάμους, και όλαείναι εμποτισμένα με το πνεύ-μα το αγνό, το άδολο, το χω-ρίς υποκρισίες, που είναι ηλαϊκή ευσέβεια των απλών αν-θρώπων της Μικράς Ασίας,την οποία διδάσκει στα πνευ-ματικά του παιδιά. Για όλα

αυτά και για την εκτίμηση, τηνοποία έχω προς τον π. Γα-βριήλ, ζήτησα την άδεια τηςΙεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνώνκαι έγινε η χειροθεσία τουαπό τον Σεβασμιώτατο Μη-τροπολίτη Διδυμοτείχου, Σου-φλίου και Ορεστιάδος κ. Δα-μασκηνό σε Αρχιμανδρίτη τουΟικουμενικού Θρόνου».

Στην τελετή της χειροθε-σίας προεξήρχε, ως εκπρόσω-

πος του Οικουμενικού Πα-τριάρχη, ο μητροπολίτης Διδυ-μοτείχου κ. Δαμασκηνός. Πα-ρευρέθηκαν και συμπροσευ-χήθηκαν ο πρόεδρος της Χρι-στιανικής Δημοκρατίας κ.Μανώλης Μηλιαράκης, ο κα-θηγητής της Βυζαντινής Φιλο-λογίας του ΕΚΠΑ κ. Αθ.Μαρκόπουλος, πολλοί κληρι-κοί, μοναχοί και μοναχές, πλή-θος προσκυνητών και πνευμα-

τικών τέκνων του π. Γαβριήλ.Την Ένωση Σμυρναίων εκ-προσώπησε ο δρ ΧρήστοςΜπαλόγλου και την ΈνωσηΒουρλιωτών ο πρόεδρός της κ.Φώτης Καραλής.

Ο π. Γαβριήλ ΤσάφοςΠροσφωνώντας τον π. Γα-

βριήλ, ο σεβ. Διδυμοτείχουεπαίνεσε το αποστολικό καιιεραποστολικό έργο, το οποίοεπιτελεί επί 45 χρόνια, μεπνεύμα αγάπης υπηρετώνταςμε απόλυτη αφοσίωση την Εκ-κλησία του Θεού. Συγκινημέ-νος ο π. Γαβριήλ στην αντιφώ-νησή του ευχαρίστησε τον Οι-κουμενικό Πατριάρχη και τοσεβ. κ. Δαμασκηνό για τη με-γάλη χαρά και τη συγκίνησηπου του επιφύλαξαν στη δύσητης ζωής του και αναφέρθηκεμεταξύ άλλων στην πόλη τωνΒουρλών, στα σκληρά χρόνιατης προσφυγιάς που σημάδε-ψαν τα χρόνια της παιδικήςνιότητας του, στον πρόωραχαμένο πατέρα του, στην πα-ρούσα μεγάλη αδελφή τουΚαλλιόπη, και μνημόνευσειδιαιτέρως την πνευματικήμου μητέρα, τη Βουρλιώτισσανονά του Ευαγγελία Κεχαγιά,η οποία συνεισέφερε πάντα«μία λίρα τα Χριστούγεννακαι μία λίρα το Πάσχα» ωςδώρο.


«Ο π. Γαβριήλ Τσάφος είναι η προσωποποίησηκαι η έκφραση της μικρασιατικής ευσεβείας»

Η χειροθεσία του Γέροντα π. Γαβριήλ Τσάφου σε αρχιμανδρίτη τουΟικουμενικού Θρόνου από το μητροπολίτη Διδυμοτείχου κ. Δαμασκηνό.

Οι Συλλαίοι στη ΘεσσαλονίκηΣΤΙΣ 2 Νοεμβρίου 2013πραγματοποιήθηκε η 4ηετήσια συνάντηση των Συλ-λαίων Βορ. Ελλάδας στοαμφιθέατρο του Βυζαντινού Μουσείου Θεσ-σαλονίκης. Ομιλήτρια ήτανη κα Νέλλη Μελίδου - Κε-φαλά με θέμα «Παραδο-σιακές γυναικείες φορε-

σιές της Σύλλης του Ικονί-ου».

Η ομιλία συνοδευόταναπό προβολή εικόνων καιήταν άκρως επιτυχής,αφού η ομιλήτρια είναι όχιμόνον Συλλαία αλλά καιεπίτιμος Διευθύντρια τουΛαογραφικού ΜουσείουΜακεδονίας-Θράκης. Είναι

επίσης γνωστή για την ειδί-κευσή της στη μελέτη τωνλαϊκών φορεσιών όλου τουελληνικού και βαλκανικούχώρου.

Μετά τη διάλεξη ακο-λούθησε συγκέντρωση τωνΣυλλαίων σε παρακείμενοκυλικείο, όπου επεκράτησεθερμή φιλική ατμόσφαιρα.

Η κα Νέλλη Μελίδου Κεφαλά, ομιλήτρια στην εκδήλωση της Ένωσης Συλλαίων

στη Θεσσαλονίκη.

AΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΣΤΗ «Μ. Ηχ.»

O π. Γαβριήλ (κατά κόσμο Γεώργιος) Τσάφος γεννήθηκε και μεγά-λωσε σε μια προσφυγογειτονιά της Αθήνας, στο Πολύγωνο, καθώςκαι οι δύο γονείς του, ο Βασίλειος και η Ελένη Τσάφου, το γένοςΚρασσά, ήρθαν πρόσφυγες από τα μαρτυρικά Βουρλά το 1922. Οπατέρας του πέθανε νωρίς και έτσι ο νεαρός Γεώργιος ρίχτηκε απόμικρός στη βιοπάλη για να ζήσουν ο ίδιος, η μητέρα του και τρειςαδελφές του. Τελείωσε το Νυκτερινό Γυμνάσιο της Κυψέλης, τοΑνώτερο Εκκλησιαστικό Φροντιστήριο της Ριζαρείου Σχολής και τηΘεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διάκονος χειροτονή-θηκε το 1969 από τον μητροπολίτη Θήρας τότε Γαβριήλ Καλοκαιρι-νό και πρεσβύτερος το 1974 από τον μητροπολίτη Αλεξανδρουπό-λεως (νυν Θεσσαλονίκης) Άνθιμο Ρούσσα. Από τα 45 χρόνια της ιε-ρατικής του διακονίας, τα τελευταία 40 υπηρετεί ως εφημέριος στονΆγιο Ανδρέα της οδού Λευκωσίας με άκρα ταπείνωση και ευλάβειαψυχής, έχοντας επιτελέσει καρποφόρο και υποδειγματικό έργο.

Δ έηση για την επέτειο Στηχορεία των μαρτυρικώςτελειωθέντων κατά τη

Μικρασιατική Καταστροφήκληρικών και λαϊκών, συναριθ-μείται ο εκ Σπάρτης της Πισι-δίας δημογέροντας ΓιωργάκηςΚλημάνογλου (φωτό). Ήταν οδεύτερος, μετά τον Ν. Τσου-ρουκτσόγλου, πρόκριτος της ιω-νικής πρωτοπολιτείας που συ-νόδευσε το μητροπολίτη Χρυ-σόστομο Σμύρνης στο Διοικη-τήριο, όταν ο ιεράρχης συνελή-φθη από τους στρατιώτες τούΝουρεντίν πασά, το απόγευματης 27ης Αυγούστου του 1922(π.η.). Στον Κλημάνογλου ανα-φέρεται ο Θωμάς Βούλτσος, οπιστός καβάσης του μητροπολί-τη Σμύρνης, που συνόδευσε τοΧρυσόστομο και τους δύο δη-μογέροντες μέχρι την άμαξα, μετην οποία οδηγήθηκαν στο Δι-οικητήριο. «Επήραμε τον Τσου-ρουκτζόγλου και τον Κλημάνο-γλου και εμπήκαν οι τρεις καιοι αστυνομικοί στο αυτοκίνητο,για μένα δεν είχε θέσι και μου’πε ο δεσπότης να παραμείνωστη μητρόπολι», αφηγείται οΒούλτσος1.

Ο Γιωργάκης Κλημάνογλου(φωτό) γεννήθηκε στη Σπάρτητης Πισιδίας τη δεκαετία του1870 και ήταν γόνος γνωστήςοικογένειας της πόλης. Μετάτις βασικές σπουδές του στοΑρρεναγωγείο της γενέτειράςτου, ο νεαρός Σπάρταλης έφυ-γε για τη Σμύρνη, προκειμένουνα ασχοληθεί με το εμπόριο χα-λιών, χάρη στο οποίο πέτυχε ναδιακριθεί μεταξύ των συμπα-τριωτών του και να εκλεγεί δη-μογέροντας2. Πότε ακριβώςέγινε αυτό δε γνωρίζουμε. Πά-ντως, τον βρίσκουμε να συμμε-τέχει στη σύσκεψη των δύο κοι-νοτικών αρχών και των εγκρί-των πολιτών της Σμύρνης, σύ-σκεψη που συνήλθε στο μέγαροτης Ι. Μητροπόλεως την πρώτηΜαΐου 1919, στις 5 το απόγευ-μα, και να υπογράφει το πρα-

κτικό της ένωσης της Σμύρνηςμετά της Ελλάδος, το οποίοεστάλη στον πρωθυπουργόΕλευθέριο Βενιζέλο3.

Ο Κλημάνογλου είχε τηνάποψη πως, ιδιαίτερα μετά τηναπελευθέρωση της Σμύρνηςαπό τον ελληνικό στρατό, θαέπρεπε να υπάρχει συνεργασίαμεταξύ των δύο συνοίκων λαώνΕλλήνων και Τούρκων, για ναμπορέσει να ευδοκιμήσει η ελ-ληνική παρουσία στη Μ. Ασία.Έκτοτε, διαδραμάτισε σπου-δαίο ρόλο στις πολιτικές εξελί-ξεις.

Σε χειρόγραφη σημείωσητου δικηγόρου Βασιλείου Πε-τράκη (Σπάρτη Πισιδίας 1884 -Αθήνα 1976) το κείμενο τηςοποίας έχει δημοσιευτεί στο βι-βλίο του Χάρη Σαπουντζάκη ΗΕλληνική παιδεία στη Σπάρτητης Πισιδίας στα τελευταία 200χρόνια πριν από την καταστρο-φή (Ν. Ιωνία 1983, σ. 73) ανα-φέρεται ένα περιστατικό –άγνωστο στο ευρύ κοινό–, πουκαταδεικνύει τον πατριωτισμότου Γ. Κλημάνογλου4. Γράφει οΒ. Πετράκης:

«Όταν ο Ελληνικός Στρατόςεπροχώρει προς το Αϊδίνιον,υπήρχον φήμαι ότι οι Ιταλοίεπρόκειτο να αποβιβασθώσινεις Αττάλειαν και να καταλά-βωσιν αυτήν και την ενδοχώ-ραν. Ο αείμνηστος ΓεώργιοςΚλημάνογλου, εξ ιδίας πρωτο-βουλίας, έφυγεν εκ Σμύρνηςκαι μετέβη εις την γενέτειραντου Σπάρτην (Σπάρταν), συνη-ντήθη με τον νομάρχην του τό-που και τον έπεισε να συγκαλέ-ση το Νομαρχιακόν Συμβού-λιον, ίνα τούτο συντάξη πρακτι-κόν περί της ανάγκης της προε-λάσεως του Ελληνικού Στρατούμέχρι της Σπάρτης. Την επαύ-ριον συνήλθε πράγματι το Νο-μαρχιακόν Συμβούλιον, ενώ-πιον του οποίου ο Κλημάνο-γλου ανέπτυξε τα επιχειρήματάτου και βάσει τούτων συνετά-χθη σχετικόν πρακτικόν μετά

αιτήσεως προς τον αρχιστράτη-γον των ελληνικών εν Μ. Ασίαδυνάμεων. Τα έγγραφα ταύταπαραλαβών ο αείμνηστος, ανε-χώρησεν εκ Σπάρτης διά τηνΣμύρνην. Καθ’ οδόν όμως δύ-ναμις τουρκικής Χωροφυλακής,ενταλθείσα υπό της Γεν. Διοι-κήσεως Ικονίου, συνέλαβεντούτον και τον οδήγησε δέσμιονεις Ικόνιον, προφανώς κατόπινκαταγγελίας εκ Σπάρτης».

Χάρη στη μεσολάβηση τουΒασιλείου Πετράκη, ο οποίοςήταν μέλος μιας διασυμμαχικήςΕπιτροπής για τις τουρκικέςωμότητες κατά τη διάρκεια τουπολέμου, στον Υπουργό Εσωτε-ρικών της οθωμανικής Κυβέρ-νησης Αλή Κεμάλ, ο Κλημάνο-γλου αφέθηκε ελεύθερος. «Ση-μειωτέον ότι ο δράστης τού ωςάνω αναφερομένου πατριωτι-κού επεισοδίου ανήκε εις ομά-δα δημογερόντων, τους οποίουςμία μερίς του ελληνικού Τύπουτης Σμύρνης απεκάλει “τουρκό-φιλους” και τους εθεώρει εξαι-ρετέους», καταλήγει στο σημεί-ωμά του ο Πετράκης.

Φαίνεται πάντως πως οΧρυσόστομος δεν ήταν τηςίδιας γνώμης με τους ομογενείςδημοσιογράφους. Γι’ αυτό άλ-λωστε πήρε μαζί του τον Κλη-μάνογλου, όπως και τον Τσου-ρουκτσόγλου, πηγαίνονταςστον Νουρεντίν. Ίσως έτρεφετην ελπίδα πως οι δύο εκείνοιπρόκριτοι, που έχαιραν ιδιαίτε-ρης εκτίμησης μεταξύ τωνΤούρκων, θα μπορούσαν ναεπηρεάσουν το στρατηγό.

Δεν είναι γνωστό τι ελέχθηκατά τη συνάντηση εκείνη, ούτεαν ήσαν παρόντες σ’ αυτήν οιδύο δημογέροντες, ούτε και τοπως μαρτύρησαν. Σύμφωνα μεμία πηγή, ο Τσουρουκτσόγλουκαι ο Κλημάνογλου σύρθηκανστους τουρκομαχαλάδες δεμέ-νοι από τα πόδια, πίσω από ένααυτοκίνητο που ακολουθούσετον όχλο, ο οποίος τυραννούσετο μητροπολίτη5. Κατ’ άλλη πη-

γή: «Όταν ο Χρυσόστομος αλυ-σόδετος και συρόμενος κατήρ-χετο την κλίμακα του Διοικητη-ρίου, ενεφανίσθη εις το κεφα-λόσκαλον ο θηριώδης στρατη-γός Νουρεντίν και κραυγάζων“από το κουρσούμι μου θα πας,πεζεβένκ παπά”, επυροβόλησεεναντίον του. Η σφαίρα ηστό-χησε και αντί του Χρυσοστόμουεφονεύθη ο δημογέρων Κλημά-νογλου»6.

Το όνομα του Κλημάνογλουέχει δοθεί σε δύο δρόμουςστους προσφυγικούς Δήμουςτης Νέας Ιωνίας και της ΝέαςΦιλαδέλφειας, και έχει χαρα-χθεί στα κράσπεδα του ανδριά-ντα του Χρυσοστόμου Σμύρνης,στην πλατεία πίσω από το Μη-τροπολιτικό Ναό Αθηνών, πουφιλοτέχνησε ο γλύπτης ΚώσταςΔημητριάδης. Η μνήμη του πα-ραμένει μέχρι σήμερα ανεξίτη-λη στους συμπατριώτες τουΣπαρταλήδες.

Νίκος Χ. Βικέτος

1. Σπυρίδων Λομβέρδος, Ο Μη-τροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος,Αθήναι 1929, σ. 212.

2. Τα βιογραφικά στοιχεία για τονΓ. Κλημάνογλου οφείλω στο φίλο πρό-εδρο της Ένωσης Σπάρτης Μ. Ασίας,κ. Χάρη Σαπουντζάκη, εκπαιδευτικόκαι συγγραφέα. Τον ευχαριστώ θερμά.

3. Περ. Ιερός Πολύκαρπος, έτος Ε’(1919), αριθ. 1, σ. 5.

4. Βλ. ολόκληρη τη σημείωση σεΧάρη Σαπουντζάκη, Η Ελληνική παι-δεία στη Σπάρτη της Πισιδίας στα τε-λευταία 200 χρόνια πριν από την κα-ταστροφή, Ν. Ιωνία 1983, σ. 73.

5. K. Mισαηλίδης, Η καταστροφήκαι οι τελευταίες μέρες της Σμύρνης,Αθήνα 1923, σ. 32.

6. Π. Καψής,«Ο Εθνομάρτυς Χρυ-σόστομος επιβάλλεται όπως ανακηρυ-χθή άγιος», εφημ. Βραδυνή, αριθ.(3420) 11002, 31.3.1956.


ΓΙΩΡΓΑΚΗΣ ΚΛΗΜΑΝΟΓΛΟΥ

Ο δημογέροντας που συμμαρτύρησε με τον άγιο Χρυσόστομο Σμύρνης

Ο17ος αιώνας θα μπορούσε ναθεωρηθεί ότι αποτελεί τηναπαρχή της μεγάλης οικονο-

μικής, δημογραφικής, κοινωνικήςκαι πολιτιστικής ανάπτυξης τηςΣμύρνης, η οποία συνεχίστηκε σχε-δόν αδιάλειπτα επί τρεις αιώνες, έωςτη δραματική καταστροφή του 1922.Είχε προηγηθεί βέβαια μια μακρό-χρονη περίοδος μαρασμού που ακο-λούθησε τη διάλυση του ΒυζαντινούΚράτους, στη διάρκεια της οποίας ηπρωτεύουσα της Ιωνίας βρέθηκεεκτός των δρόμων του ευρωπαϊκούεμπορίου1. Στη συνέχεια όμως, ότανοι Τούρκοι έδιωξαν τους Φράγκουςαπό το Αιγαίο και την Κύπρο, το λι-μάνι της Σμύρνης άρχισε να συγκε-ντρώνει το διεθνές ενδιαφέρον2 καισε κάποια φάση μάλιστα ξεπέρασεσε εμπορικότητα ακόμα και τη Θεσ-σαλονίκη3. Δεν είναι λοιπόν περίερ-γο που ήδη το 1621 βρίσκουμε τα τό-τε ισχυρότερα δυτικά κράτη, τη Γαλ-λία, την Αγγλία, την Ολλανδία και τηΒενετία, να έχουν ανοίξει στη Σμύρ-νη προξενεία και να διακινούν μέσωαυτής πολύ μεγάλες ποσότητες εμπο-ρευμάτων4.

Οι εξαιρετικές οικονομικές προ-οπτικές που εμφάνιζε την εποχήεκείνη η πρωτεύουσα της Ιωνίας εν-θάρρυναν την εγκατάσταση στην πό-λη και τη γύρω περιοχή σημαντικούαριθμού Ευρωπαίων, Αρμενίων καιΕβραίων, δίπλα βέβαια στους Έλ-ληνες και στους Τούρκους που απο-τελούσαν τον κύριο κορμό του πλη-θυσμού της. Ειδικά η Εβραϊκή πα-ροικία θα πρέπει να ήταν κατά το17ο αιώνα πολυπληθής, σύμφωνα μετη μαρτυρία αρκετών περιηγητών5.

Οι περισσότεροι από τουςΕβραίους της Σμύρνης ήταν Σεφα-ραδίτες, δηλ. Ισπανικής καταγωγής.Είχαν έλθει στην Οθωμανική Αυτο-κρατορία διωγμένοι από την ΙεράΕξέταση και μιλούσαν παρεφθαρμέ-να Ισπανικά6. Ήταν άνθρωποι φιλο-πρόοδοι, φιλόπονοι και άριστοιεπαγγελματίες, οι οποίοι έμαθανστους Τούρκους αλλά και στους Έλ-ληνες διάφορες τέχνες και εισήγα-γαν νέες εφευρέσεις, όπως τα σύγ-

χρονα όπλα και υλικά πολέμου καιτην τυπογραφία7. Αρκετοί από αυ-τούς, λόγω της Ευρωπαϊκής καταγω-γής τους ήταν πολύγλωσσοι, γεγονόςπου τους διευκόλυνε να αναπτύξουναξιόλογη εμπορική και επιχειρημα-τική δραστηριότητα αλλά και να πα-ρακολουθούν τις πνευματικές καιπολιτιστικές εξελίξεις σε όλο το δυ-τικό κόσμο. Ενημερώνονταν έτσιανελλιπώς και για τις σημαντικότε-ρες θεολογικές έρευνες και συζητή-σεις που διεξάγονταν στις μεγάλεςθεολογικές σχολές του παγκόσμιουΕβραϊσμού. Η Σμύρνη τελικά εξελί-χτηκε σε ένα από τα σπουδαιότερακέντρα μελέτης του Ταλμούδ, δηλ.του θρησκευτικού και πολιτικού κώ-δικα των Εβραίων και της Καμπάλα,της Ιουδαϊκής μυστικιστικής θεοσο-φίας.

Στην πολυεθνική και πολυπολιτι-σμική πλέον Σμύρνη του 17ου αιώναγεννήθηκε ο Σαμπατάι Ζεβί το 1626.Ο πατέρας του Μορντεκάι μετανά-στευσε από την Πελοπόννησο στηνπρωτεύουσα της Ιωνίας, όπου κατά-φερε να γίνει αντιπρόσωπος μιας με-γάλης Αγγλικής εταιρίας και να απο-κτήσει περιουσία8. Ο Σαμπατάι,έφηβος ακόμα, άρχισε να παρακο-λουθεί στο yeshibah, το θρησκευτικόδηλαδή κολέγιο της πόλης, τη διδα-σκαλία του σοφού και άριστου ανα-λυτή του Ταλμούδ ραβίνου ΙωσήφΕσκαπά. Σύντομα όμως τον κέρδισεη μελέτη της Καμπάλα με αποτέλε-σμα μετά τα δεκαοχτώ του χρόνια ναθεωρείται σπουδαίος καμπαλιστής9.Προσωπικότητα χαρισματική, ο Σα-μπατάι άρχισε νωρίς να αποκτά τουςπρώτους φανατικούς οπαδούς του,τους οποίους εντυπωσίαζε με τουςμεγαλοπρεπείς τρόπους του, με τηρητορική του δεινότητα, τη δυνατήκαι μελωδική φωνή του. Θα είχε βέ-βαια αποκτήσει πολύ περισσότερουςπιστούς, εάν η συμπεριφορά τουήταν πιο ισορροπημένη και δεν εμ-φάνιζε κατά καιρούς κάποια συ-μπτώματα διπολικής ψυχικής διατα-ραχής. Ειδικά όταν βρισκόταν σεφάση κατάθλιψης, αναγκαζόταν νακαταφεύγει σε περιόδους σιωπής

και απομόνωσης10. Σιγά-σιγά η φήμη του ξεπέρασε

τα όρια της Σμύρνης, ταυτόχροναόμως στους ραβινικούς κύκλους τηςπόλης δημιουργούσαν συνεχή ανη-συχία οι τολμηρές του απόψεις και ηπροκλητική συμπεριφορά του. Ηανησυχία αυτή κορυφώθηκε μετά τοπογκρόμ του 1648 στην Πολωνία,όπου οι κοζάκοι κατέσφαξαν μέσασε πολύ μικρό χρονικό διάστημαεκατό χιλιάδες Εβραίους. Η Ιουδαϊ-κή διασπορά είχε τότε περιπέσει σεφοβερή απελπισία, με αποτέλεσμανα αναβιώσουν και ενταθούν οιπροσδοκίες έλευσης του διαρκώςαναμενόμενου Μεσσία που θα έθε-τε τέρμα στις τραγικές περιπέτειεςτου περιπλανώμενου λαού και θατον οδηγούσε ξανά θριαμβευτικάστην Παλαιστίνη και στην περιπόθη-τη Ιερουσαλήμ11. Ξαφνικά ο Σαμπα-τάι, προφανώς ανταποκρινόμενοςστις ελπίδες και τα όνειρα των ομο-εθνών του, ανακάλυψε το λυτρωτικόπροορισμό του και άρχισε να δηλώ-νει Μεσσίας. Η θρησκευτική ηγεσίατης Εβραϊκής κοινότητας της Σμύρ-νης έγκαιρα κατάλαβε ότι ο άνθρω-πος ήταν εξαιρετικά επικίνδυνος,οπότε του επέβαλε το 1651 την ποινήτού herem, του αφορισμού δηλαδήκαι της εξορίας του ίδιου και τωνοπαδών του από την κοινότητα.

Ο αυτόκλητος Μεσσίας, κυνηγώ-ντας τη μεγάλη του χίμαιρα, εγκατα-στάθηκε τελικά στην Κωνσταντινού-πολη το 1653, όπου τον υποδέχτηκεμετά φανών και λαμπάδων ο ιερο-κήρυκας Abraham ha-Yakini. Ο νέ-ος φανατικός του οπαδός ισχυριζό-ταν ότι είχε στην κατοχή του μια πα-λιά προφητεία που πρoέλεγε πωςκατά το εβραϊκό έτος 5386, δηλ. το1626 μ.Χ., θα γεννιόταν ο Μεσσίαςκαι ότι μάλιστα θα ονομαζόταν Σα-μπατάι.

Με όπλο ένα τόσο προκλητικάξεκάθαρο χρησμό, ο θριαμβικόςδρόμος ήταν ανοιχτός για το Σμυρ-νιό Μεσσία. Το 1659 επισκέφτηκε τηΘεσσαλονίκη, σημαντικό κέντρο τωνκαμπαλιστών. Εκείνο τον καιρό στηνπόλη του Αγίου Δημητρίου επικρα-

τούσε κλίμα χιλιαστικής υστερίας,καθώς πλησίαζε το κρίσιμο έτος1666, κατά το οποίο, σύμφωνα με τιςπροβλέψεις πολλών Εβραίων αλλάκαι Χριστιανών θεολόγων, θα ξεκι-νούσε η χιλιετής επίγεια βασιλείατου Μεσσία12. Η άφιξη του Σαμπα-τάι προκάλεσε μεγάλη αναστάτωσηκαι ανάγκασε τους ραβίνους να τονδιώξουν από την πόλη13. Ξεκίνησελοιπόν αυτός μια μεγάλη περιοδεία,στη διάρκεια της οποίας επισκέφτη-κε την Αθήνα, πήγε ξανά στην Κων-σταντινούπολη, γύρισε για λίγο στηγενέτειρά του τη Σμύρνη και τελικάτο 1662 κατέληξε στο Κάιρο, όπουγνωρίστηκε με τον πάμπλουτο Ιου-δαίο Ραφαήλ Ιωσήφ Χαλαμπί πουέγινε ο Μαικήνας του14.

Έχοντας έτσι εξασφαλίσει πλού-σια χρηματοδότηση του κινήματόςτου, ήταν έτοιμος πια να εξελιχθεί σεπολιτικό και πνευματικό ηγέτη όλωντων Εβραίων. Με τη βοήθεια της γυ-ναίκας του Σάρας και του εξαιρετι-κού του υπαρχηγού, του Ναθάν Βε-νιαμίν Λεβί, του επονομαζόμενουΓκαζατί15, κατάφερε να προβάλεικαι επιβάλει σε όλες σχεδόν τις Ευ-ρωπαϊκές, Ασιατικές και Βορειοα-φρικανικές Ιουδαϊκές κοινότητες,αλλά ακόμα και σε σημαντικό αριθ-μό χριστιανών, το Μεσσιανικό τουπροφίλ.

Και φτάνουμε πια στη σημαδια-κή χρονιά του 1665. Ο χιλιαστικόςπυρετός εξαπλώθηκε ραγδαία σανεπιδημία παντού. Ειδικά οι Εβραίοιαλλοπαρμένοι περίμεναν με ασυ-γκράτητη ανυπομονησία την εμφάνι-ση του Μεσσία που κατά το επόμενο,σωτήριο έτος 1666 επρόκειτο να φέ-ρει τα πάνω κάτω σε όλο τον πλανή-τη. Σύμφωνα με τη μαρτυρία ενόςΆγγλου περιηγητή, κανένας Ιουδαί-ος «δεν έκανε καμιά συναλλαγή,εκτός κι αν ήταν για να κλείσει κά-ποιες παλιότερες διαπραγματεύσειςκαι να προετοιμαστεί ο ίδιος και ηοικογένειά του για το ταξίδι στην Ιε-ρουσαλήμ: όλες τους οι κουβέντες,τα όνειρα και το πώς τακτοποιούσαντις υποθέσεις τους δεν είχαν άλλοσκοπό από το να εγκατασταθούν και


Σαμπατάι Ζεβί.

Ο μυστικιστής Μεσσίαςαπό τη Σμύρνη

Ο Σαμπατάι Ζεβί, σχέδιο άγνωστουκαλλιτέχνη, Σμύρνη 1666. Του ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ. ΓΑΒΡΙΗΛ

πάλι στη Γη της Επαγγελίας, χάρηστη μεγαλοσύνη, τη δόξα, τη σοφίακαι τη διδασκαλία του Μεσσία»16.Πολλοί ζηλωτές συνεπαρμένοι απότις φαντασιώσεις τους σταματούσαννα τρώνε και ξεψυχούσαν. Άλλοι αυ-τομαστιγώνονταν, ρίχνανε λιωμένοκερί στο σώμα τους, κυλιόνταν γυ-μνοί στο χιόνι ή πέφτανε σε παγω-μένες θάλασσες και ποτάμια για νακαθαρίσουν την συνείδησή τους απότην αμαρτία 17.

Ήταν πια φανερό πως είχε φτά-σει η μεγάλη ώρα του Σαμπατάι. Οιεπιτελείς του σχεδίασαν προσεκτικάτη θριαμβευτική πορεία του προς τηδόξα. Από την Ιερουσαλήμ ξεκίνησεπανηγυρικά, επικεφαλής των πιστώντου ο επίδοξος Μεσσίας με τελικόπροορισμό την Κωνσταντινούπολη.Στο Χαλέπι έγινε δεκτός με έξαλλοενθουσιασμό και στη συνέχεια κα-τευθύνθηκε στην πατρίδα του τηΣμύρνη, όπου έφτασε το Φθινόπωροτου 1665. Οι Εβραίοι συμπατριώτεςτου τον αποθέωσαν, η πλειοψηφίαόμως των ραβίνων δεν τον αποδέ-χτηκαν και οχυρώθηκαν στη μεγάλησυναγωγή της πόλης. Ο Σαμπατάι μεπεντακόσιους φανατικούς οπαδούςτου και έχοντας στο πλευρό του τηγυναίκα του, έσπασε με τσεκούρι τηνπόρτα του ναού18, καθαίρεσε τον αρ-χιραβίνο Ααρών Λαπαπά και τοναντικατέστησε με τον Χαγίμ Μπεν-βενίστε. Ξεπερνώντας και τους τε-λευταίους δισταγμούς σε μια λαμπρήτελετή αυτοανακηρύχθηκε επίσημαΜεσσίας και το πλήθος τον χαιρέτι-σε με έξαλλο ενθουσιασμό ως το Βα-σιλιά και Λυτρωτή του.

Στις αρχές του 1666 ο Σαμπατάιαναχώρησε με πλοίο από τη Σμύρνηγια την Κωνσταντινούπολη με όλο τοεπιτελείο του, για να αναλάβει τηνπαγκόσμια εξουσία!!! Ζώντας εδώκαι πολύ καιρό μέσα σε μια παρα-ληρηματική ατμόσφαιρα, ο Ζεβί καιοι συνεργάτες του είχαν χάσει πλέοντην επαφή με την πραγματικότητακαι τη λογική. Πίστευαν πως, ότανθα αποβιβαστούν στην Πόλη, ο Σα-μπατάι θα στεφθεί αμέσως βασιλιάςστη θέση του Σουλτάνου Μεχμέτ τουΔ’. Πέσαν από τα σύννεφα, ότανστην προκυμαία οι Τούρκοι, ενημε-ρωμένοι εγκαίρως από ραβινικούςκύκλους της Σμύρνης και της Κων-σταντινούπολης, συνέλαβαν το«Μεσσία» και τον φυλάκισαν19.

Ύστερα από δύο μήνες μεταφέ-ρανε το Σαμπατάι στην Άβυδο καικατόπιν στην Αδριανούπολη. Κατάδιαταγή του Μεγάλου Βεζίρη οι συν-θήκες κράτησης του Ζεβί ήταν πολύκαλές και γενικά οι Τούρκοι ακο-λούθησαν μια έξυπνη τακτική, απο-φεύγοντας συστηματικά να τον ηρω-ποιήσουν. Του επιτρέπανε να δέχε-ται ακόμα και αντιπροσωπίες πιστώναπό την Ευρώπη. Όσο περνούσε ο

καιρός όμως, ο Σαμπατάι άρχισε ναπροσγειώνεται ανώμαλα στην πραγ-ματικότητα και τελικά, μετά τη μανι-κή έξαψη των προηγούμενων μηνών,θα πρέπει να περιέπεσε σε κρίση κα-τάθλιψης, κάτι που φυσικά δεν τουσυνέβαινε για πρώτη φορά20. Ότανβρισκόταν σε αυτή την κατάσταση,οι ψυχικές του δυνάμεις συνήθωςεξασθενούσαν, οπότε ήταν σχετικάεύκολο να χειραγωγηθεί.

Τότε λοιπόν συνέβηκε το απί-στευτο! Ο εκλεκτός του Θεού, ο πο-λυαναμενόμενος Μεσσίας, το ίνδαλ-μα του Εβραϊκού λαού οδηγήθηκεξαφνικά μια μέρα στα ανάκτορα τουΣουλτάνου στην Αδριανούπολη καιενώπιόν του φόρεσε το μουσουλμα-νικό σαρίκι, δηλώνοντας έτσι τηνπροσχώρησή του στη μωαμεθανικήθρησκεία. Ταυτόχρονα πήρε το όνο-μα Αζίζ Μεχμέτ Εφέντης, παντρεύ-τηκε και δεύτερη γυναίκα και τουαπονεμήθηκε έμμισθο αξίωμα στησουλτανική αυλή. Δηλαδή ο πλήρηςεξευτελισμός !!! Μετά από λίγο και-ρό πάντως, επειδή οι Τούρκοι δενεμπιστεύονταν την ειλικρίνεια τηςαλλαξοπιστίας του ταπεινωμένουΜεσσία και τον θεωρούσαν διπρό-σωπο, τον εξόρισαν σε μια μικρή αλ-βανόφωνη πόλη της Αδριατικής,όπου και πέθανε μόνος το 1676.

Όταν πρωτομαθεύτηκε η απίθα-νη είδηση της εξωμοσίας του Σα-μπατάι, στην αρχή επικράτησε σα-στισμάρα. Στη συνέχεια οι πιστοί τουδιασπάστηκαν. Οι περισσότεροι τοναποκήρυξαν με θυμό, υπήρξαν όμωςκαι πολλοί που άρχισαν να σκέφτο-νται μήπως τα πράγματα δεν ήταντόσο ξεκάθαρα, όσο φαίνονταν.Ορισμένοι μάλιστα, πιστεύονταςπως όλη αυτή η ιστορία αποτελούσεμέρος ενός μυστικού θεϊκού σχεδίουπου θα κατέληγε τελικά στο θρίαμ-βο του Μεσσία, έσπευσαν να γίνουντυπικά τουλάχιστον και αυτοί μου-σουλμάνοι, ακολουθώντας τον αρχη-γό τους21. Παράλληλα ο Ζεβί και ουπαρχηγός του, ο Ναθάν Γκαζατί,κατέβαλλαν απεγνωσμένες προσπά-θειες να δικαιολογήσουν τα αδικαι-ολόγητα. Λίγες μέρες μετά την απο-στασία του, ο Σαμπατάι είχε το θρά-σος να γράψει στους συμπατριώτεςτου στη Σμύρνη ότι σε ένα όραμαπου είδε, ο Θεός τον διέταξε να αλ-λαξοπιστήσει και φυσικά αυτός υπά-κουσε22.

Όσοι πιστοί του Ζεβί προσχώ-ρησαν στο Ισλάμ, σχημάτισαν τελικάτην παράδοξη θρησκευτική κοινότη-τα των Ντονμέδων (Dönme: εξωμό-της), της οποίας τα πιστεύω περι-λαμβάνουν στοιχεία από τη μωαμε-θανική και την Εβραϊκή θρησκεία.Πολλοί εκπρόσωποι αυτής της κοι-νότητας εξελίχθηκαν σε προοδευτι-κά στοιχεία της Οθωμανικής κοινω-νίας, ενστερνίστηκαν πλήρως την ευ-

ρωπαϊκή εκπαίδευση και βαθμιαίαριζοσπαστικοποιήθηκαν πολιτικά.Στα τέλη του 18ου και τις αρχές του19ου αι. όλοι ετούτοι ενίσχυσαν τοκίνημα των νεοτούρκων, δίνονταςέτσι την ευκαιρία σήμερα σε ορι-σμένους κύκλους να υποστηρίζουνότι και ο Κεμάλ Ατατούρκ από τη με-ριά της μάνας του ήταν Ντονμές23,χωρίς όμως να καταφέρνουν να απο-δείξουν με πειστικότητα κάτι τέτοιο.

Τους Ντονμέδες τους γνωρίζουναρκετοί Έλληνες, οι οποίοι όμωςσχεδόν στην πλειοψηφία τους αγνο-ούν πώς δημιουργήθηκε αυτή ηΕβραιομουσουλμανική σέχτα που ταμέλη της για πολλά χρόνια εξακο-λουθούσαν να μιλούν τα εβραιοϊ-σπανικά και που οι προσευχές και οιύμνοι τους ήταν γεμάτοι από μυστι-κιστικούς υπαινιγμούς. Ελάχιστοιξέρουν κάτι για τον ιδρυτή της σέ-χτας, τον απρόβλεπτο ηγέτη Σαμπα-τάι Ζεβί.

Και εδώ είναι που αρχίζει κά-ποιος να προβληματίζεται: Πώς μιατόσο μεγάλη κίνηση, όπως αυτή τουΣαμπαταϊσμού, που ξεκίνησε από τηΣμύρνη, που είχε απήχηση σε ολό-κληρη την Οθωμανική Αυτοκρατο-ρία αλλά και σε σημαντικό μέρος τηςΕυρώπης, πέρασε σχεδόν απαρατή-ρητη σε εμάς τους Έλληνες, ειδικάτους Μικρασιάτες και προπάντωντους Σμυρνιούς; Την απάντηση στοβασικό αυτό ερώτημα φαίνεται ναδίνει ο Mark Mazower στο θαυμάσιοβιβλίο του για την πολυεθνική Θεσ-σαλονίκη, όπου γράφει: «…οι δυοαυτές ιστορίες – η ελληνική και ηεβραϊκή – μάλλον διασταυρώνονταναδιάφορα παρά αλληλοσυμπληρώ-νονταν». Το ίδιο θα μπορούσαμε ναπούμε ότι συνέβαινε και στις επίσηςπολυεθνικές Σμύρνη και Κωνσταντι-νούπολη. Ενώ δηλαδή στην καθημε-ρινή ζωή τους Έλληνες, Τούρκοι,Εβραίοι, Αρμένιοι, Λεβαντίνοι έρ-χονταν σε στενή επαφή, ο κάθε λαόςέμοιαζε να ζει χωριστά τα σημαντικάγεγονότα της τοπικής αλλά και γενι-κότερης ιστορίας του, βαθιά επηρε-ασμένος από στερεότυπα, προκατα-λήψεις, εγωισμούς αλλά και από τιςεθνικές και θρησκευτικές του πεποι-θήσεις. Και κάτι ακόμη χειρότερο: Ηζημιά της μιας ομάδας ήτανε κέρδοςγια κάποια άλλη24.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ1. De Scherzer, Charles (1995).

Σμύρνη. Γεωγραφική, Οικονομική καιΠολιτιστική Θεώρηση. Αθήνα: Νεοελλη-νική Ιστορική Βιβλιοθήκη, Μέρος Α’, σ.179.

2. Μεχτίδης, Πέτρος (2008). Ιστορίατης Σμύρνης κατά τον 17ο αιώνα. Μικρα-σιατική Ηχώ, αρ. φύλλου 395, Ιούλιος-Αύγουστος, 2008, σ. 6-7. Σαλκιτζόγλου,Τάκης (2011). Τι είδε ένας καπουτσίνοςστη Σμύρνη του 1687. Εφ. ΜικρασιατικήΗχώ, αρ. φύλ. 413,414.

3. Risal, P. (1914). La Ville Convoitée.Salonique. Paris: Perrin et Cie, σ. 195.

4. Μεχτίδης, Πέτρος, ό.π.. DeScherzer, Charles, ό.π., σ.180 κ.ε. Σαλκι-τζόγλου,Τάκης, ό.π.

5. Ο Γαλλικής καταγωγής Άγγλοςπεριηγητής D’ Avrieux ανεβάζει τοναριθμό του Εβραϊκού πληθυσμού τηςΣμύρνης σε 8.000, σε σύνολο κατοίκων90.000.

6. Jewish Encyclopedia (2002-2011).Shabbetai Zebi B. Mordecai. JewishEncyclopedia. com.

7. Levy, A. (1992). The Sephardim inthe Ottoman Empire. Prinston, σ. 26. Δεςκαι: Mazaower, Mark (2006). Θεσσαλο-νίκη, Πόλη των Φαντασμάτων. Αθήνα:Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, σ. 71 κ.ε.

8. Μαστακούρης, Θωμάς (2012). Σα-μπατάι Ζεβί: Ένας επίδοξος Μεσσίαςαπό τη Σμύρνη. Περιοδικό ΙΣΤΟΡΙΑ ει-κονογραφημένη, εκδ. οργ. Πάπυρος, τεύ-χος 529, σ. 78 κε.

9. Scholem, Gershom (1983).Sabbatai Tsevi. Le Messie Mystique, 1626-1676. Lagrasse: Éditions Verdier, 1ère

édition. O Scholem, βαθύς γνώστης τηςιστορίας του Εβραϊκού μυστικισμού, δί-δαξε στο Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ.Το σπουδαίο βιβλίο του για τον Σαμπα-τάι κυκλοφόρησε στα εβραϊκά το 1957,μεταφράστηκε στα αγγλικά το 1973 καιστα γαλλικά το 1983.

10. Scholem, Gershom, ό.π.. σ. 775.11. Smolarski, Henri (1984). Le

Messie de Smyrne. Tribune Juive du 27Janvier au 2 Fevrier 1984.

12. Mazaower, Mark, ό.π., σ.101.13. Mazaower, Mark, ό.π., σ.102.

Jewish Encyclopedia, ό.π.14. Jewish Encyclopedia, ό.π.15. Από τη Γάζα.16. Από το βιβλίο του: Lukach, H. C.

(1914). The City of Dancing Dervishes andother Sketches and Studies from the NearEast, London: σ. 189-190. Αναφέρεταιστο: Mazaower, Mark, ό.π., σ. 102 (μετά-φρ. Κώστα Κουρεμένου ).

17. Mazaower, Mark, ό.π., σ. 101-102(μετάφρ. Κώστα Κουρεμένου).

18. Furet, François (1984). Lalumière noire de Sabbatai Tsevi. LeNouvel Observateur, Janvier 1984.

19. Jewish Encyclopedia, ό.π..Mazaower, Mark, ό.π., σ.103.

20. Δες και υποσημ. 10.21. Mazaower, Mark, ό.π., σ. 103.

Jewish Encyclopedia, ό.π.. Θα πρέπει νασκεφτούμε πάντως ότι, αν ο Ζεβί δεν εί-χε αλλαξοπιστήσει, θα είχε μείνει στηνιστορία ως ένας αφελής και επιπόλαιοςφαντασιόπληκτος. Με την αποστασίατου όμως έγινε τελικά ο αρχηγέτης μιαςθρησκευτικής σέχτας που, όπως θα δού-με αμέσως πιο κάτω, έπαιξε σημαντικόρόλο στην εξέλιξη της Οθωμανικής αυ-τοκρατορίας και στη συνέχεια της νέαςΤουρκίας.

22. Jewish Encyclopedia, ό.π.23. Mopsik, Charles (1984). Le

messie mystique. L’ Ane, Mars-Avril1884. Scholem, Gershom, ό.π.. Χριστο-δούλου-Τερζή, Γεωργία (2011). Σαμπα-τάι Ζεβί και κεμαλισμός. ΜικρασιατικήΗχώ, αρ. φύλου 412, Ιούλιος-Αύγουστος2011, σ. 8-9. Διερωτόμαστε τι υπονοούνόσοι υποστηρίζουν με πάθος την εβραϊ-κή καταγωγή του Κεμάλ: Ότι ο ιδρυτήςτης νέας Τουρκίας έπραξε τα όσα έκα-νε, ειδικά σε εμάς τους Έλληνες, επειδήείχε Εβραϊκή καταγωγή ή ότι, αν ήτανκαθαρόαιμος Τούρκος, θα ακολουθούσεδιαφορετική πολιτική;

24. Mazaower, Mark, ό.π., σ. 27-29.


Ενα κείμενο που δημο-σιεύθηκε στα ΙΣΤΟ-ΡΙΚΑ της «Κυριακά-

τικης Ελευθεροτυπίας »(22.9.2013) αποκαλύπτει πώςσώθηκαν οι Έλληνες τηςΣμύρνης από τη σφαγή πουεξαπέλυσαν εναντίον τους οιστρατιώτες του Κεμάλ, τονΑύγουστο του 1922. Συντά-κτης αυτής της άγνωστης στοευρύ κοινό ιστορίας ο υπο-ναύαρχος ε.α. Ιωάννης Ι. Θε-οφανίδης Π.Ν., του οποίου οομώνυμος πάππος ο κυβερ-νήτης του θωρηκτού «Κιλ-κίς» μαζί με τον πάστοραΑsa Jennings, βοηθό διευθυ-ντή της αμερικανικής ΧΑΝστη Σμύρνη, έπαιξαν πρωτα-γωνιστικό ρόλο στη διάσωσητου άμαχου πληθυσμού. Bα-σικά αποσπάσματα της αφή-γησης του ναυάρχου Ι. Θεο-φανίδη καταχωρούμε στη συ-νέχεια:

«Ο ελληνικός στόλος είχεως αποστολή την υποστήριξητου υποχωρούντος στρατούμας από την Μικρά Ασία.[...]. Στις 26 Αυγούστου / 7Σεπτεμβρίου μοίρα του στό-λου, αποτελουμένη από ταθωρηκτά «Λήμνος» και«Κιλκίς», το καταδρομικό«Έλλη», τα αντιτορπιλικά«Ασπίς» και «Σφενδόνη» καιτο εύδρομο «Νάξος», υπό τηδιοίκηση του υποναύαρχουΚαλαμίδα απέπλευσε από το

λιμάνι της Σμύρνης και κα-τευθύνθηκε προς τα Βουρλάγια να προστατεύσει τα τμή-ματα του στρατού και τουςπρόσφυγες που υποχωρού-σαν προς τον Τσεσμέ.

Την αυτή νύκτα υπό τουναύαρχου του ελαφρού στό-λου εξεδόθη διαταγή προς τοθωρηκτό «Κιλκίς» με κυβερ-νήτη τον Πλοίαρχο Ι. Ε. Θε-οφανίδη ΒΝ, όπως - έχωνυπό την διοίκησή του το κα-ταδρομικό “Έλλη” και τααντιτορπιλικά “Ασπίς” και«Βέλος» - υποστηρίξει τηναποχώρηση του στρατού από

Σμύρνη προς Τσεσμέ. Η επι-χείρηση αυτή που άρχισεστις 27 Αυγούστου/8 Σεπτεμ-βρίου περατώθηκε στις 3/16Σεπτεμβρίου».

Οι πρωτοφανείς θηριω-δίες και οι ωμότητες τουτουρκικού στρατού που άρ-χισαν στις 27 Αυγούστου / 9Σεπτεμβρίου με την είσοδοτης 4ης ίλης του τουρκικούιππικού στη Σμύρνη και οεμπρησμός των ελληνικώνκαι αρμενικών συνοικιών τηςπόλης είναι γεγονότα γνω-στά, όπως γνωστή είναι και ηφιλοτουρκική στάση των

«Συμμάχων» μας απέναντιστο δράμα του άμαχου πλη-θυσμού. Στις ελάχιστες εξαι-ρέσεις που έχουν καταγρα-φεί θα πρέπει να συμπεριλη-φθεί εκείνη του αμερικανούπάστορα Αsa Jennings, οοποίος τον Αύγουστο του1922 υπηρετούσε στη Χ.Α.Ν.της Σμύρνης και είχε ανα-πτύξει αξιοσημείωτη δράσηγια τη διατροφή και την πε-ρίθαλψη των προσφύγωνπου κατέφθαναν στην πόληαπό το εσωτερικό της Μ.Ασίας.


Πώς σταμάτησεη ολοκληρωτική σφαγήτων Ελλήνων της ΣμύρνηςΑπό μια αφήγηση του ναύαρχου ΙΩΑΝΝΗ Ι. ΘΕΟΦΑΝΙΔΗ

Ο κυβερνήτης του «Κιλκίς» πλοίαρχος Ιωάννης Ε. Θεοφανίδης.

Ο αμερικανός πάστορας Αsa Jennings

Ο Jennings και ο Κεμάλ

Για τον αμερικανό αυτόπάστορα ο υποναύαρχος Ι.Θεοφανίδης σημειώνει:«Υπό το κράτος της απελπι-σίας από τις σφαγές και τηνπυρκαγιά και μετά απόέγκριση του Αμερικανούαρμοστού στην Κωνσταντι-νούπολη υποναύαρχουBristol, αφού κατόρθωσε νασυναντήσει τον Κεμάλ, τουζήτησε να του δοθεί η δυνα-τότητα να βρει τρόπο νααναχωρήσουν οι Έλληνεςαπό την Σμύρνη με πλοίακαι αν το επιτύχει να σταμα-τήσουν οι σφαγές. Ο Κεμάλσυμφώνησε με την προϋπό-θεση ότι αυτό πρέπει να υα-λοποιηθεί ΑΜΕΣΑ, συγκε-κριμένα στο διάστημα μιαςεβδομάδας. Μια δεύτερηπροϋπόθεση ήταν ότι, αν ημεταφορά γινόταν με ελλη-νικά εμπορικά, τα τελευταίααυτά θα εισέρχονταν στονκόλπο της Σμύρνης χωρίςσημαίες και ότι δεν θα επι-βιβάζονταν άνδρες σε ηλι-κία στρατεύσεως. Εάν όμωςη προσπάθεια του πάστορανα διασφαλίσει εντός επτάημερών τα συμφωνηθέντααποτύγχανε, η σφαγή θα συ-νεχιζόταν μέχρι του τελευ-ταίου νηπίου.

Για να φέρει εις πέρας τοεγχείρημα που είχε αναλά-βει, ο πάστορας ναύλωσειταλικό εμπορικό με το όνο-μα «Κωνσταντινούπολις»,που βρήκε στη Σμύρνη. Επι-βίβασε σ’ αυτό δύο χιλιάδεςεξαθλιωμένους Έλληνες καιτους αποβίβασε στη Μυτιλή-νη. Αποβιβαζόμενος δε στηΜυτιλήνη, συνάντησε τονανώτερο στρατιωτικό διοικη-τή στρατηγό Φράγκο, ο οποί-ος όμως του αρνήθηκε τηδιάθεση πλοίων.

Απερχόμενος απελπισμέ-νος από τη συνάντηση αυτή,ο Asa Jennings αντελήφθηότι στο λιμένα πλησίαζε έναθωρηκτό, το οποίο μετά απόλίγο αγκυροβόλησε: ήταν το«Κιλκίς». Διαπιστώνοντας δεότι ήταν ελληνικό, ο πάστο-ρας προέτρεξε προς αυτό, μετην ελπίδα κάποιος να τονακούσει. Και αφού επιβιβά-σθηκε, ζήτησε να τον δεχτείο κυβερνήτης».

H αντίδρασητου Θεοφανίδη

«Ήταν η 10η/23η Σεπτεμ-βρίου, πρωί. Ο πλοίαρχος Ι.Ε. Θεοφανίδης τον εδέχθηαμέσως. Ο πάστορας τονενημέρωσε για την κατάστα-ση στη Σμύρνη και του υπέ-βαλε την πρότασή του, ενη-μερώνοντας συγχρόνως γιατη συμφωνία του με τον Κε-μάλ. Κατόπιν αυτού, ο κυ-βερνήτης επικοινώνησε διά

σήματος με τον Πρόεδρο τηςΚυβερνήσεως και Υπουργότων Ναυτικών ΝικόλαοΤριανταφυλλάκο και του ζή-τησε την έγκρισή του. Ακο-λούθησαν άλλα δυο σήματα.Μετά την αποστολή του τε-λευταίου σήματος, αργά τοβράδυ της αυτή ημέρας η κυ-βέρνηση απήντησε θετικά,αποδεχόμενη την πρόταση.Αφού δε έλαβε την έγγραφηέγκριση της κυβερνήσεως, οκυβερνήτης του θωρηκτούδιέταξε τους πλοιάρχους τωνεκεί αγκυροβολημένωνεμπορικών να προσέλθουνστο «Κιλκίς» Ορισμένοι κα-πεταναίοι αρνήθηκαν ναεκτελέσουν την εντολή προ-φασιζόμενοι βλάβες. Τότεόμως ο πλοίαρχος Ι. Ε Θεο-φανίδης τους είπε χωρίς πε-ριστροφές ότι θα τους περά-σει Ναυτοδικείο επί τόπου.Και κατόπιν αυτού πάσααντίρρηση έπαυσε.

Με το πρώτο φως της ημέ-ρας τα 26 ατμόπλοια, με επι-κεφαλής τον πάστορα Jen-nings στο πρώτο εμπορικόπλοίο, ξεκίνησαν μαζί για τηδιάσωση των εναπομενόντωνζωντανών Ιώνων της Σμύρ-νης».


Το ραδιογράφημα από τον κυβερνήτη του «Κιλκίς» προς τον Πρόεδρο της ελληνικής κυβέρνησης στην Αθήνα.

Το θωρηκτό «Κιλκίς» στο λιμάνι της Σμύρνης.

Μέσα σε μία κατάμε-στη αίθουσα ετίμησεη Ένωσις Σμυρναίων

την Δευτέρα 7 Οκτωβρίου2013 την εκατονταετηρίδααπό της γεννήσεως τουεκλεκτού τέκνου της σμυρ-ναϊκής γης και λογίου συ-νεργάτου της ΑλεξάνδρουΔεσποτοπούλου (Σμύρνη26 Ιανουαρίου 1913-Αθήνα5 Αυγούστου 2004).

Η εκδήλωση εκκίνησε μετον χαιρετισμό του Προέ-δρου της Ενώσεως Σμυρ-ναίων Ευαγγέλου Τσίρκα,στρατηγού ε.α., ο οποίοςχαιρέτησε τους παρευρι-σκομένους, μεταξύ τωνοποίων ήσαν ο πρώηνυπουργός Ανδρέας Ζαϊ-μης, ο ομότιμος τακτικόςΚαθηγητής της ΣΣΕ Σάβ-βας Σπέντζας, ο Καθηγη-τής της Ιατρικής ΣχολήςΘάνος Κωνσταντινίδης,πρώτης γενεάς Σμυρναίοςκαι άλλοι πανεπιστημιακοίκαι φιλόμουσοι.

Την προσωπικότητα καιτο έργο του ΑλεξάνδρουΔεσποτοπούλου ανέλυσαντρεις ομιλητές. Η Καθηγή-τρια Ιστορίας της Νεωτέ-ρας Ελλάδος του Τμήμα-τος Πολιτικής Επιστήμηςκαι Ιστορίας του ΠαντείουΠανεπιστημίου Πολιτικώνκαι Κοινωνικών Επιστημώνκυρία Καίτη Αρώνη-Τσίχλη,ο διδάκτωρ ΚοινωνικώνΕπιστημών του Πανεπιστη-μίου της Γενεύης και διδά-κτωρ της ΦιλοσοφικήςΣχολής του ΠανεπιστημίουΑθηνών Μελέτιος Η. Μελε-τόπουλος και ο διδάκτωρΟικονομικών ΕπιστημώνΧρήστος Π. Μπαλόγλου.Την ημερίδα συντόνισε οΑντιπρόεδρος της Ενώσε-ως Σμυρναίων κύριος Γε-ώργιος Αρβανιτάκης, οοποίος παρουσίασε τουςομιλητές.

Ο Αλέξανδρος Ι. Δεσπο-τόπουλος γεννήθηκε στηνΣμύρνη, διήκουσε τα πρώ-τα μαθήματα στην γενέτει-ρά του, εβίωσε την Μικρα-σιατική Καταστροφή καιτον ξεριζωμό, έζησε τηνψυχολογία του πρόσφυγα,

επεράτωσε αριστούχος τοΑ’ Γυμνάσιο Αρρένων Αθη-νών, εσπούδασε την επι-στήμη της Θέμιδος καιάσκησε δικηγορία, νομικόςσύμβουλος του ΟμίλουΕπιχειρήσεων του Προ-δρόμου Μποδοσάκη-Αθα-νασιάδη, Καππαδόκα τοφρόνημα, εφοίτησε στηνΦιλοσοφική Σχολή Αθηνών,απ’ όπου ανεκηρύχθη αρι-στοβάθμιος διδάκτωρ τηςΙστορίας με εισηγητή-επό-πτη της διατριβής τον Κα-θηγητή Νικόλαο Βλάχο καιμε θέμα «Ο Κυβερνήτης Ιω-άννης Καποδίστριας και ηΑπελευθέρωσις της Ελλά-δος»(1954). Υπηρέτησε ωςέφεδρος αξιωματικός καιέλαβε μέρος στις πολεμι-κές επιχειρήσεις τον Απρί-λιο 1941 στην Μακεδονία.Συνεργάτης και επιμελη-τής πολλών κεφαλαίων τουπολυτόμου έργου «Ιστορίατου Ελληνικού Έθνους»της Εκδοτικής Αθηνών.Εξελέγη τον Μάρτιο 1979Τακτικός Καθηγητής τηςΙστορίας της Νεωτέρας Ελ-λάδος της Παντείου Ανω-

τάτης Σχολής ΠολιτικώνΕπιστημών και εδίδαξε τοαντικείμενο έως την αφυ-πηρέτησή του την 31ην Αυ-γούστου 1980. Συνεργά-σθηκε με την ΑκαδημίαΑθηνών για την συγγραφήέργου που αφορά την συμ-βολή της Ελλάδος στον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η Καθηγήτρια ΚαίτηΑρώνη-Τσίχλη, Πρόεδροςτου Τμήματος ΠολιτικήςΕπιστήμης και Ιστορίας,ανεφέρθη δια μακρών στηνεμπειρία της ως συνεργάτι-δος του Αλεξ. Δεσποτοπού-λου στην Εδρα της Ιστο-ρίας της Νεωτέρας Ελλά-δος και στον ζωντανό τρό-πο διδασκαλίας του αντικει-μένου από τον ΑλέξανδροΔεσποτόπουλο. Κατώρθω-νε να συνδέη την αρχαιότη-τα με την Νεωτέρα Ελληνι-κή Ιστορία. Επεσήμανε τηνεξέλιξη των ιστορικώνσπουδών στην Ελλάδα καιτην συνεισφορά του Αλεξ.Δεσποτοπούλου.

Ο Μελέτιος Μελετόπου-λος αναφέρθηκε ειδικώςστο έργον του Δεσποτο-

πούλου για τον Καποδί-στρια, επεσήμανε τις αρε-τές του έργου και υπε-γράμμισε τον πλατωνικόΚαποδίστρια. Ιδιαιτέρωςαναφέρθηκε στο ήθος τωναδελφών Δεσποτοπούλου.

Ο Χρήστος Μπαλόγλουανέλυσε μία άλλη πλευράτου συγγραφικού έργουτου Αλεξ. Δεσποτοπούλου,αρκετά παραγνωρισμένη,εκείνη του ιστορικού τηςΑρχαίας Ελλάδος. Μετάαπό μία βραχεία αναφοράστον βίο του, όπου επεσή-μανε την μοναδική στιγμήτης διασώσεώς του από τοεκτελεστικό απόσπασματην 30ην Απριλίου 1944 καιτο ήθος του με την άρνησήτου να δεχθή το Αριστείοτων Κοινωνικών Επιστημώναπό την Ακαδημία Αθηνών,ανέλυσε επί μακρόν τοσυγγραφικό του έργο πουπραγματεύεται την ιστορίατης Αρχαίας Ελλάδος,ενταγμένο στην Ιστορίατου Ελληνικού Εθνους.

Ακολούθως έλαβε τονλόγο ο δίδυμος αδελφόςτου Ακαδημαϊκός Κων/νοςΔεσποτόπουλος, ο οποίος,πρώτον, ευχαρίστησε τηνγεραρά Ενωσι Σμυρναίωνγια την πρωτοβουλία τηςαυτή να τιμήση την 100ετίααπό της γεννήσεως τουΑλεξάνδρου, δεύτερον,συνεχάρη τους ομιλητέςγια την εμβρίθεια των ομι-λιών τους και τρίτον, ανέ-γνωσε απόσπασμα περίτου βίου του αδελφού του,ειλημμένο από το βιβλίοτου «Αοιδίμων Φήμη»(2006).

Ο Αλέξανδρος Δεσπο-τόπουλος κατώρθωσε νααναδείξη το συγγραφικότου έργο μέσα από αντίξο-ες συνθήκες, εργασίας καιδιαβιώσεως, μακράν τουησύχου ακαδημαϊκού περι-βάλλοντος, και άφησε μνή-μη αγαθή για την ταπεινο-φροσύνη του, την ανεξικα-κία του και την ευπροσηγο-ρία του. Για τον λόγο αυτόαποτελεί ένα παράδειγμαπρος μίμηση.

Χρήστος Π. Μπαλόγλου


Επιστημονική Ημερίδαγια τον Αλέξανδρο Ι.

Δεσποτόπουλο

Ο Σμυρναίος ιστορικόςΑλέξανδρος Ι.

Δεσποτόπουλος.

Σαν μικρό παιδί, που δενμπορεί να κρύψει τηχαρά του, έκανε η γνω-

στή τοις πάσι διακεκριμένηδημοσιογράφος της «Καθη-μερινής» και αντιπρόεδροςτης Ένωσης Σμυρναίων Ελέ-νη Μπίστικα – Κατραμοπού-λου, όταν κατά τη διάρκειατης φιλοξενίας που έγινεστην 115 Πτέρυγα Μάχης,μετά την κεντρική εκδήλωσηγια τον εορτασμό της Επετεί-ου των 100 χρόνων από τηνΈνωση της Κρήτης με τηνΕλλάδα, στο Πνευματικό Κέ-ντρο της Πόλης μας, της απε-νεμήθη από τον γενικό διευ-θυντή του Εθνικού ΙδρύματοςΕρευνών και Μελετών

«Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»Νίκο Παπαδάκη, ένα ανα-μνηστικό στυλό. Είχε προη-γηθεί την προηγούμενη μέρα,29 Νοεμβρίου, η αναγόρευσήτης σε εταίρο του Ιδρύματος,σε εκδήλωση που έγινε στιςεγκαταστάσεις του (εταίροιαναγορεύθηκαν και οι: Αιμι-λία Κλάδου – Μπλέτσα και οΔημήτρης Χαλιβελάκης) γιατα συνεχή “αγαπητικά” δη-μοσιεύματά της στην «Καθη-μερινή», υποστήριξης προςτο Ίδρυμα, ιδιαίτερα τον τε-λευταίο καιρό, που λόγω έλ-λειψης χρηματοδότησης απότο κράτος αντιμετώπισε (καιαντιμετωπίζει) πολλά προ-βλήματα. Τεράστιο και ιδιαί-

τερα ποιοτικό το “βενιζελο-γενές πρωτογενές πλεόνα-σμα” που διαθέτει η Ελένητης ωραίας δημοσιογραφίας,πρωτίστως και κυρίως χάριςστον βενιζελικό πατέρα τηςτον αείμνηστο Γεώργιο Κα-τραμόπουλο που είναι, εκτόςτων άλλων και συγγραφέαςτριών βιβλίων για τη Σμύρ-νη, «Πώς να σε ξεχάσωΣμύρνη αγαπημένη» (1995),«Ενας αιώνας, δύο πατρίδες»(1995) και «Η Σμύρνη τωνΣμυρνιών» (2002), οι τίτλοιτους, και ο οποίος της το κλη-ροδότησε. Σ’ αυτόν άλλωστε,αφιέρωσε τόσο τον τίτλο όσοκαι το μετάλλιο που της επέ-δωσε, εκπροσωπώντας το

Ίδρυμα ο και επίτιμος πρόε-δρός του, πρόεδρος της Βου-λής των Ελλήνων ΕυάγγελοςΜεϊμαράκης (φωτ. ΦάνηΜανουσάκη). Τούτο το «πλε-όνασμα» τής υπαγορεύει ναγράφει και να υπερασπίζεταιτο Ιδρυμα που «ύστερα από13 χρόνια διαρκούς προσφο-ράς και ενώ έχει κερδίσει μετις δράσεις του και τις ορθά-νοιχτες πόρτες της ιστορικήςγνώσης την εμπιστοσύνη τηςδιεθνούς επιστημονικής κοι-νότητας», κινδυνεύει να κλεί-σει. Και βέβαια τούτο το«πλεόνασμα» την έφερε, μα-ζί με τη φίλη της, πρώην πρό-εδρο της Παγκρητίου, ΦαλήΒογιατζάκη, στα Χανιά, γιανα στείλει από εδώ τη μαρτυ-ρία της, ότι «η συνέχεια θαπρέπει να ’ναι καλή», αφού«υπάρχει φιλότιμο και κοινόςνους, και, οπωσδήποτε χώ-ρος για τον πολιτισμό». Άξιακαι υπεράξια του τίτλου τηςεταίρου του Εθνικού Ιδρύμα-τος Ερευνών και Μελετών,κυρία Ελένη! Με συνηγό-ρους σαν και σας, μια απ’ τιςελάχιστες «χρυσές πένες»στον χώρο της δημοσιογρα-φίας, είμαστε σίγουροι ότιποτέ δεν θα σβήσουν τα φώ-τα του Ιδρύματος.

Εφημερίδα “ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ”9 Δεκεμβρίου 2013


Από την επίδοση του τιμητικού διπλώματοςτου Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»στη δημοσιογράφο και αντιπρόεδρο τηςΕνώσεως Σμυρναίων κ. Ελένη Μπίστικα -Κατραμοπούλου. Στη φωτογραφία ηδιακεκριμένη δημοσιογράφος με τον πρόεδροτης Βουλής των Ελλήνων, κ. ΕυάγγελοΜεϊμαράκη.

Η Ελένη της Ωραίας ΔημοσιογραφίαςΓράφει ο ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ

Σε ειδική εκδήλωση πουπραγματοποιήθηκεστις 21 Δεκεμβρίου

2013, ώρα 20.00, στην αίθου-σα εκδηλώσεων της Αναγνω-στικής Εταιρείας στην Κέρ-κυρα, το Διοικητικό Συμβού-λιο του Ιδρύματος ΜουσείοΚαποδίστρια – Κέντρο Καπο-διστριακών Μελετών τίμησεμε το μετάλλιο του Κυβερνή-τη Ι. Καποδίστρια τον επίτιμοπρόεδρό του κ. Βιάρο Καπο-δίστρια και τον Μεγάλο Ευ-εργέτη του κ. Χρίστος Φωκά.

Η είδηση της βράβευσηςτων δύο επιφανών Κερκυ-ραίων ίσως να μην ενδιέφε-

ρε τις στήλες της «Μ.Ηχ.»,αν ο κ. Φωκάς δεν τύχαινε ναείναι ο αποκλειστικός χορη-γός της έκδοσης του ημερο-λογίου της Ενώσεως Σμυρ-ναίων για το 2014.

Γεννημένος στο νησί τωνΦαιάκων, γιος του Γεωργί-ου και της Γεωργίας Φωκά,το γένος Ζαφειράκη, προ-σφυγοπούλας από τη Ραι-δεστό της Ανατ. Θράκης, οκ. Χρ. Φωκάς μόνιμος κά-τοικος Ζυρίχης, που διατη-ρεί την ελληνική υπηκοότη-τά, δεν ξεχνάει τη ονειρικήΚέρκυρα και με κάθε ευκαι-ρία επισκέπτεται τη γενέτει-

ρά του. Για το Μουσείο Κα-ποδίστρια ο κ. Φωκάς,όπως διάβαζα στον «Τήλε-

φο» της Καθημερινής, πρό-σφερε «αθόρυβα και αποτε-λεσματικά» το ποσό των20.000 ευρώ με χορηγία σεετήσια βάση, ισοβίως, αρ-χής γενομένης από το2007, που θα συμβάλειστην εύρυθμη λειτουργίατου Μουσείου.

Στον κ. Φωκά, ο οποίοςγια λόγους ανεξάρτητουςαπό τη θέλησή του δεν πα-ρέστη στην εκδήλωση της21ης Δεκεμβρίου, το μετάλ-λιο του κυβερνήση Ι. Καπο-δίστρια θα παραδοθεί τον Ια-νουάριο του 2014 στο CorfuPalace της Κέρκυρας.

Mε το μετάλλιο του κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια τιμήθηκε ο Χρίστος Γ. Φωκάς

Ο Κερκυραίος επιχειρηματίας κ.Χρίστος Γ. Φωκάς, εκ Ραιδεστού τηςΑνατ. Θράκης καταγόμενος.

Εξαιρετική επιτυχία σημείωσε η ημερήσια εκδρο-μή που πραγματοποίησε το σωματείο μας στις13/10 στην Ελευσίνα Αττικής και στη Μονή του

Αγίου Ιωάννη Μακρυνού περιοχής Αλεποχωρίου. Στοπλαίσιο των εξορμήσεων που στοχεύουν στη γνωριμίαμας με άλλους μικρασιατικούς φορείς, η Ένωση Σμυρ-ναίων είχε αυτή τη φορά την ευκαιρία να γνωρίσειέναν από τους πιο παλαιούς προσφυγικούς συλλόγουςτης Ελλάδας, το Σύλλογο Μικρασιατών Ελευσίνας(ίδρυση το 1932) και τους μικρασιάτες πρόσφυγες πουέδωσαν στον αρχαίο τόπο της Ελευσίνας το δικό τουςπολιτισμικό χρώμα και τη δυναμική. Ο Γιώργος Αρχο-ντάκης, μέλος του ΔΣ της Ένωσης Σμυρναίων στάθη-

κε η αιτία να απολαύσουμε μιαν εμπεριστατωμένη ξε-νάγηση στον αρχαιολογικό χώρο Ελευσίνας, τέτοιαπου λίγοι θα έχουν την τύχη να παρακολουθήσουν γιανα ενημερωθούν. Αφού δεχτήκαμε τη ζεστή φιλοξενίατων Μικρασιατών Ελευσίνας στα γραφεία του συλλό-γου τους και ανταλλάξαμε τα δώρα μας ξεκινήσαμε γιατο Ντουράκο Αλεποχωρίου όπου γευματίσαμε. Η επί-σκεψή μας ακολούθως στο θρησκευτικό περιβάλλοντου συγκροτήματος της Μονής Αγίου Ιωάννου Μα-κρυνού μετά από διαδρομή στα πευκόφυτα Γεράνειαόρη, προσέφερε ευχαρίστηση αλλά και μεγάλο θαυ-μασμό για το εξαιρετικό έργο που επιτελούν με τόσοζήλο οι εκεί μοναχές.

ΤΗΝ Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013, στην αίθουσα εκδη-λώσεων της Ενώσεως Σμυρναίων έγινε η παρουσίασητου νέου βιβλίου της Μαρίας Βεϊνόγλου, που έχει τίτλο:«Το Φάντασμα της Προύσας» (εκδόσεις Μπαλτά).Ύστερα από σύντομο πρόλογο του προέδρου του συλ-λόγου των Σμυρναίων κ. Ευάγγ. Τσίρκα, μίλησε για τοβιβλίο ο πρόεδρος του ΚΕΜΙΠΟ Ν. Ιωνίας (Αττικής) κ.Λουκάς Χριστοδούλου., ενώ αποσπάσματα διάβασε ηίδια η συγγραφέας.

«Το Φάντασμα της Προύσας» προσφέρει μια πολυ-φωνική θέση στην ελληνοθωμανική ιστορία, από τηνπλευρά της αφηγηματικής λογοτεχνίας. Πρωταγωνι-στής στην αφήγηση είναι πάντα ο τόπος, ενώ οι άν-θρωποι εμφανίζονται με την προσωπική τους ιστορία,με τις τέχνες, τη δουλειά, την καθημερινότητά τους καιμε την κοινοτική τους διάσταση σε ένα έντονο σκηνικόπεριβάλλον. Πολύπτυχα παρουσιάζονται οι ήρωες καιοι ιστορίες τους, με γλώσσα εναργή και χαλαρή συ-

νοχή, για να ζωντανέψουν με πληρότητα και ακρίβειατην παρουσία του Γένους μας, των θεσμών και τωνονείρων του, από τα χρόνια των Σελτζούκων ως τηναρχή του 19ου αιώνα.


Εκδρομή σε Ελευσίνα – Μονή Αγίου Ιωάννη Μακρυνού

Αριστερά. Μέλη και φίλοι της Ενώσεως Σμυρναίων παρακολουθούν την ξενάγηση του καθηγητή Γιώργου Αρχοντάκη (στο κέντρο με την πλάτη στο φακό) στοναρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας. Δεξιά. ́ Αλλη μια εικόνα από την εκδρομή στην Ελευσίνα. Στην πρώτη σειρά, ο αειθαλής ορειβάτης Θάνος Κωνσταντινίδης.

Ο Λουκάς Χριστοδούλου παρουσιάζει το νέο βιβλίο της Μαρίας Βεϊνόγλου.Αριστερά η συγγραφέας του έργου και δεξιά ο πρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων

Ευάγγελος Τσίρκας.

«ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΥΣΑΣ».Το νέο βιβλίο της Μαρίας Βεϊνόγλου

Τη Δευτέρα 18 Νοεμβρίου2013 μέλη και φίλοι τηςΕνώσεως Σμυρναίων πα-

ρακολούθησαν μια ξεχωριστήεκδήλωση στα γραφεία του Σω-ματείου. Ξεχωριστή γιατί ενώαναφερόταν σε μνήμες που προ-καλούν θλίψη ταυτόχρονα η όληατμόσφαιρα απέπνεε ελπίδα!

Συγκεκριμένα, τη βραδυά αυ-τή παρουσιάστηκε το ιστορικόμυθιστόρημα του Δημοσιογρά-φου και Συγγραφέως ΓιώργουΝ. Παπαθανασόπουλου “ΜΕ-ΡΕΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΣΤΗΝ ΙΩ-ΝΙΑ, Το δράμα των Ελλήνων τηςΙωνίας (1914-1922)”

Την παρουσίαση προλόγισε οΠρόεδρος της Ενώσεως Σμυρ-ναίων κ. Ευάγγελος Τσίρκας οοποίος αναφέρθηκε στον εξαι-ρετικό συνδυασμό που καταφέρ-νει ο συγγραφέας μέσα από τιςσελίδες του βιβλίου, δηλαδή ναμας προσφέρει ένα μυθιστόρημα

αλλά και με ιστορικές καταγρα-φές, κάτι που το κάνει να διαβά-ζεται ευχάριστα.

Πρώτος παρουσίασε το βι-βλίο ο Παν. Αρχιμανδρίτης Νι-κόλαος Ιωαννίδης, Καθηγητήςτης Θεολογικής Σχολής του Πα-νεπιστημίου Αθηνών, ο οποίοςστάθηκε ιδιαίτερα στην κεντρι-κή μορφή του ιστορικού μυθι-στορήματος, τον ιερέα π. Γεώρ-γιο και έκανε διεξοδική αναφο-ρά στα χαρίσματα, την προσωπι-κότητα και την ποιμαντική αγά-πης στα δύσκολα χρόνια τωνδιωγμών.

Ακολούθησε ο ΠολιτικόςΕπιστήμων, κ. ΚωνσταντίνοςΧολέβας, ο οποίος οριοθέτησετην παρουσίασή του σε 7 επιση-μάνσεις: Ο Συγγραφέας, ο Τρό-πος, ο Τόπος, οι Ήρωες, οΆγιος, η Ελπίδα και το Χρέος.

Συγκίνηση προκάλεσε ο συγ-γραφέας του βιβλίου κ. Παπα-

θανασόπουλος με την αναφοράτου στους λόγους που τον οδήγη-σαν να καταγράψει τα δύσκολαχρόνια από το 1914 μέχρι την κα-ταστροφή. Ένα χρέος και μιαευθύνη απέναντι στιυς συγγενείςτου οι οποίοι υπέστησαν τις συ-νέπειες της Μικρασιατικής τρα-γωδίας!

Το συντονισμό της παρου-σίασης του βιβλίου είχε η κα Μα-ρία Βεϊνόγλου, μέλος του Δ.Σ.και έφορος Δημοσίων Σχέσεωντης Ενώσεως Σμυρναίων, ηοποία με τις εύστοχες τοποθετή-

σεις της βοήθησε τους παρευρι-σκομένους να γνωρίσουν καλύ-τερα το ιστορικό μυθιστόρημα.

Ήταν μια βραδιά που πραγ-ματικά πρόσφερε μοναδικά ελ-πιδοφόρα μηνύματα, αφού μέσααπό τις σελίδες του ιστορικού μυ-θιστορήματος του Γιώργου Πα-παθανασόπουλου οι ήρωες έδει-ξαν συγκλονιστικό θάρρος, ανε-πανάληπτη πίστη και θέληση γιαζωή που μπορούν να αποτελέ-σουν παράδειγμα για τη ζωή μαςτις δύσκολες αυτές στιγμές πουπερνάμε!

Μια έκθεση πλούσια σε φω-τογραφικό υλικό και σε

ιστορικά-λαογραφικά στοιχεία,που αφορούν στη ζωή των προ-σφύγων της Μικράς Ασίας μετάερχομό τους στην Ελλάδα, εγκαι-νιάστηκε το απόγευμα της Κυ-ριακής, 24 Νοεμβρίου, στο Σπίτιτου Πολιτισμού, στο Ρέθυμνο καιλειτούργησε έως τις 27 Δεκεμ-βρίου 2013.

Πριν από τα εγκαίνια, πραγ-ματοποιήθηκε επιστημονική ημε-ρίδα από τον Σύλλογο ΡεθυμνίωνΜικρασιατών με κεντρικό θέμα:Η ελληνική Μικρά Ασία μέσαστους αιώνες. Οι ομιλίες πουακούστηκαν ήταν οι εξής:

•«Η Μικρά Ασία στους Αρ-χαίους και Ρωμαϊκούς χρόνους»από τον κ. Παναγιώτη Παρα-σκευά (ιστορικό - σχολικό σύμ-βουλο Φιλολόγων Ν. Χανίων καισυγγραφέας).

• «Η Μικρά Ασία από ταΒυζαντινά χρόνια ως την Ελληνι-κή Επανάστα<ση του ’21», από

την κ. Βίκυ Κόλλια (φιλόλογο -δημοσιογράφο).

• «Η Μικρά Ασία στουςαπελευθερωτικούς αγώνες και ησυμβολή της στη δημιουργία τηςΝέας Ελλάδας» από τον κ. Πα-ρασκευά Συριανόγλου (συγγρα-φέα - μέλος του Διοικητικού Συμ-βουλίου του Συλλόγου ΡεθυμνίωνΜικρασιατών).

• «Πατρίδες της μνήμης καιτου στοχασμού» από τον κ. Γε-ώργιο Φρυγανάκη (φιλόλογο -συγγραφέα).

Συμμετείχε το Μουσικό Ερ-γαστήρι του Συλλόγου ΡεθυμνίωνΜικρασιατών που παρουσίασεπαραδοσιακά τραγούδια της Μ.Ασίας.

Στην έκθεση, την οποία οργά-νωσαν το Ίδρυμα της Βουλής τωνΕλλήνων για τον Κοινοβουλευτι-σμό και τη Δημοκρατία και ο Δή-μος Ρεθύμνης, σε συνεργασία μετον Σύλλογο Ρεθυμνίων Μικρα-σιατών και τον Σύλλογο Ρεθυ-μνίων Μικρασιατών “Ιωνία”, πα-

ρουσιάστηκε η διπλή εμπειρίατης υποδοχής των προσφύγων του1922 στην Αττική και την Κρήτη.Έγινε επίσης αναφορά στις πρώ-τες δυσκολίες της νέας ζωής τωνπροσφύγων, την καινούρια καθη-μερινότητά τους, καθώς και οιπροσπάθειες για επιβίωση καιένταξη στην τοπική κοινωνία τηςνέας τους πατρίδας.

Σκόπιμο είναι να αναφέρου-

με ότι κατά τη διάρκεια του πρώ-του διωγμού, στο Ρέθυμνο, εγκα-ταστάθηκαν λίγες οικογένειεςαπό την Κωνσταντινούπολη καιτη Μ. Ασία. Οι πρώτοι που έφτα-σαν στην πόλη τον Αύγουστο του1922, προέρχονταν από τον υπόρωσική κυριαρχία Πόντο. Ως τονΟκτώβριο, κατέφθασαν, επίσης,3.000 περίπου Έλληνες από τηΜ. Ασία, αλλά και Αρμένιοι.


«ΜΕΡΕΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΣΤΗΝ ΙΩΝΙΑ»

Βιβλίο με πολλάμηνύματα....

Από το πάνελ για την παρουσίαση του βιβλίου του δημοσιογράφου ΓιώργουΠαπαθανασόπουλου. Δίπλα στο συγγραφέα, ο πολιτικός επιστήμων

Κωνσταντίνος Χολέβας και η συντονίστρια της παρουσίασης Μαρία Βεϊνόγλου.

Έκθεση για τους πρόσφυγες του ’22 στο Ρέθυμνο

«Η γενοκτονία των Ελλήνων.Από τη σιωπή και την άρνησηστη διεκδίκηση και τηναναγνώριση» ήταν ο τίτλος του2ου Συμποσίου που πραγματο-ποίησε ο Σύλλογος Μικρασια-τών Πτολεμαΐδας, τον Απρίλιοτου 2011, σε συνεργασία με τοΠανεπιστήμιο Δυτικής Μακε-δονίας, στο χώρο της Μικρα-σιατικής Στέγης. Συνδιοργα-νωτές του Συμποσίου ήταν οΔήμος Εορδαίας, η Περιφέ-ρεια Δυτικής Μακεδονίας καιη Πανελλήνια ΟμοσπονδίαΜικρασιατικών Σωματείων,με τη στήριξη της ΠανελλήνιαςΟμοσπονδίας Θρακικών Σω-ματείων, της ΠαμποντιακήςΟμοσπονδίας Ελλάδας, τηςΘρακικής Εστίας Εορδαίαςκαι του Ποντιακού ΣυλλόγουΠτολεμαΐδας, ενώ η Δ.Ε.Η.στήριξε οικονομικά το Συμπό-σιο.

Το Συμπόσιο, στο οποίο τι-μήθηκαν οι πρώην βουλευτέςκαι υπουργοί Γ. Καψής, Γ.Χα-ραλάμους και Γ. Διαμαντίδης,αποτέλεσε μια πολύ σπουδαίαδιοργάνωση που έγινε για δεύ-τερη φορά από το Σύλλογοτων Μικρασιατών –τα πρακτι-κά του πρώτου ήδη κυκλοφο-ρούν– και στην οποία συμμε-τείχαν πολλοί εκπρόσωποιπροσφυγικών σωματείων απ’όλη τη χώρα

Όπως σημειώνεται καιστον πρόλογο του τόμου τωνπρακτικών, «Ο Σύλλογος Μι-κρασιατών Πτολεμαΐδας, θεω-ρεί ιερή υποχρέωση να παρα-δώσει σε όλους όσους ενδια-φέρονται για την ιστορικήαλήθεια, τα πρακτικά του 2ου

Συμποσίου. Μέσα από τις ει-σηγήσεις των εκλεκτών ομιλη-τών διαφαίνονται οι παραλεί-

ψεις, τα στρατηγικά λάθη, ηαποσιώπηση των γεγονότων,ενώ αναδεικνύεται η αλήθεια,η αποδοχή της Γενοκτονίαςκαι η ανάγκη διατήρησης τηςιστορικής μνήμης».

Στα πρακτικά του 2ου Συμπο-σίου περιλαμβάνονται οι εξήςεισηγήσεις: Παυλίδης Αντώ-νης: «Το υπόβαθρο της Γενο-κτονίας των Χριστιανικών λα-ών της Ανατολής και το χρέοςμας σήμερα», Τσίρκας Ευάγ-γελος: «Μικρασιατική Εκ-στρατεία. Πώς κερδίσαμε τιςμάχες και χάσαμε τον πόλε-μο», Λυγερός Νικόλαος: «Ηστρατηγική της ανθρωπότηταςπέρα της ανθρωπιάς», Μαλκί-δης Θεοφάνης: «Νομικές, Δι-πλωματικές και Πολιτικές δια-στάσεις της Γενοκτονίας των

Ελλήνων», ΜπουμπουγιατζήΕυαγγελία: «Τα οικονομικάμέτρα κατά των Ελλήνων τηνπερίοδο 1914-1922», Φωτιά-δης Κωνσταντίνος: «Πόντος.Δικαίωμα και υποχρέωση στημνήμη», Τσακόγλου Βασιλική: «Ο πρώτος διωγμός των Ελ-λήνων στην Ανατολική Θρά-κη», Γαλανού Χαρά: «Τοέγκλημα της Γενοκτονίας ειςβάρος του Μικρασιατικού Ελ-ληνισμού και οι αρνήσεις του:Η προσέγγιση του ΔιεθνούςΔικαίου και της εγκληματολο-γίας».

Στο συνέδριο ήταν προγραμ-ματισμένη και η εισήγηση τουαείμνηστου καθηγητή του Πα-ντείου Πανεπιστημίου ΝεοκλήΣαρρή με θέμα: «Η ιστορικήσυνέχεια της Γενοκτονίας τωνΧριστιανικών πληθυσμών τηςκαθ’ ημάς Ανατολής. Νοημα-τοδότηση της σημερινής πολι-τικής της Τουρκίας», η οποίαόμως δεν παρουσιάστηκε, λό-γω των προβλημάτων υγείαςενός ανθρώπου που είχε πρω-ταγωνιστική θέση στο ζήτημαανάδειξης της Γενοκτονίας.

Οι εισηγήσεις, που παρου-σιάζονται στα πρακτικά, κατα-γράφουν την κεντρική ιδέα

μιας πράξης, η οποία 90 χρό-νια πριν, άφησε τα αποτυπώ-ματά της στην ιστορία της αν-θρωπότητας και μέχρι σήμερα.Γιατί μια γενοκτονία, όπως αυ-τή των Ελλήνων, αλλά και τωνΑρμενίων και των Ασσυρίων,δεν αμαυρώνει μόνο τις σελί-δες της ιστορίας του θύτη, δη-λαδή της Τουρκίας, αλλά καιεκείνες της ανθρωπότητας.

Κάθε Έλληνας προσφυγι-κής ή μη καταγωγής νιώθειπραγματικά υπερήφανος πουυπάρχουν σύλλογοι όπως αυ-τός των Μικρασιατών της Πτο-λεμαΐδας, που υπερβαίνουν ταγνωστά και τα τυπικά καιπράττουν τα καίρια, τα μείζο-να. Η ιερή υπόθεση της Γενο-κτονίας, όταν οι πολιτειακοίθεσμοί αδιαφορούν, ολιγω-ρούν και πολεμούν, ανήκειστους πολίτες, στο λαό. Γιατί ηιστορική γνώση και απαίτησηπου απορρέει από τη βασικήυποχρέωση της πολιτείας, πουείναι απούσα, είναι το στοιχει-ώδες καθήκον του καθενόςμας. Για την ανάκτηση της ταυ-τότητάς μας και της αλήθειας.

Φάνης Μαλκίδης


BIBΛΙΟγραφικά

Είναι ευχάριστο να εκδίδο-νται βιβλία με μικρασιατικόενδιαφέρον στην περιφέρεια,και όχι μόνο στην αδηφάγοΑθήνα. Έτσι με πολλή χαράείδαμε το νέο βιβλίο του Δρα-μινού λογοτέχνη Γιάννη Δεϊρ-μεντζόγλου με τίτλο “Λύκοικαι πρόβατα”, ιστορικό μυθι-στόρημα που εκτυλίσσεται στηΣύλλη του Ικονίου κατά τηνπερίοδο 1920-1923. Ο συγγρα-φέας, άριστος γνώστης του τό-που και των γεγονότων, ζω-

ντανεύει την κρίσιμη εκείνηεποχή, όπου, σε μια αντιπρο-σωπευτική πολίχνη του ελλη-νισμού της Μικράς Ασίας, ηδραματική πλοκή της διήγησηςδιασταυρώνεται με τα ιστορι-κά γεγονότα και με τα πρόσω-πα που πρωταγωνίστησαν. Οαναγνώστης βρίσκεται μπρο-στά σε μια πολύτιμη αναπαρά-σταση της ζωής των Ελλήνωντης Σύλλης, πλαισιωμένη απότην αφήγηση των ιστορικάαδιαμφισβήτητων τοπικών

συμβάντων, τα οποία εκθέτειμε αρκετή αντικειμενικότητα οσυγγραφέας. Πηγές του είναιη μελέτη της βιβλιογραφίαςκαι οι προφορικές και γρα-πτές αναμνήσεις προσώπωνπου είχαν την τύχη αλλά καιτην ατυχία να τα βιώσουν. Γό-νος μικρασιάτικης, και μάλι-στα συλλέϊκης, οικογένειαςκαι ο ίδιος εξοφλεί έτσι καιένα μέρος της οφειλής τουπρος τους πρόσφυγες γονείςτου αλλά και προς την απώτε-ρη πατρίδα του.

Το ιστορικό αυτό μυθιστό-ρημα προστίθεται στην τόσοαξιόλογη λογοτεχνική παρα-γωγή των έργων που προσπα-θούν να περιγράψουν και νασυγκινήσουν τις νεότερες γε-νεές, εξιστορώντας τα πάθητων πέραν του Αιγαίου Ελλή-νων, “ινα μη εξίτηλα γένηται”.

Τ. Σ.

ΛΥΚΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΑΤΑ

Ξεριζωμένοι απ’ τις αλησμόνητες Πατρίδες

Δράμα 2013

Γιάννη Θ. Δεϊρμεντζόγλου

(ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ)

Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝΑΠΟ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗΣΤΗ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΚΑΙΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΠρακτικά του 2ου Συμποσίου. Επιμ.: Χρύσα Μαρτινάκη - Κοκκίνη.

Πτολεμαΐδα 2013.

ΜΙΑ θεματικά διαφορετική διάλεξη από αυτές, που είχαμε συνη-θίσει μέχρι τώρα, και οι οποίες στη μεγάλη πλειονότητά τους ανα-φέρονται κυρίως σε θέματα θεωρητικής κατεύθυνσης με μικρα-σιατικό ενδιαφέρον, ήταν αυτή που παρακολουθήσαμε στις 4 Νο-εμβρίου, το απόγευμα, στη Βιβλιοθήκη της Ενώσεως Σμυρναίων.Ομιλητής ο κ. Ξενοφών Διον. Μουσάς, καθηγητής της Φυσικής τουΔιαστήματος στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και θέμα της ομιλίας του:«Το αρχαιότερο Μηχανικό Σύμπαν. Από τους ΠροσωκρατικούςΊωνες Φιλοσόφους στο Μηχανισμό των Αντικυθήρων».

Μπροστά σ’ ένα ακροατήριο που στη συντριπτική του πλειοψη-φία δεν το αποτελούσαν επιστήμονες αστροφυσικοί, ο καθηγητήςΜουσάς ανέλυσε με εύληπτο και επαγωγικό τρόπο τον τρόπο κα-τασκευής και λειτουργίας του Μηχανισμού, του αρχαιότερου υπο-λογιστή που γνωρίζουμε, ο οποίος προσδιορίζει τη θέση του ηλίουκαι της σελήνης, προβλέπει τις εκλείψεις και δίνει τις θέσεις τωνπλανητών. «Ο Μηχανισμός», είπε ο καθηγητής Μουσάς, «μοιάζεινα είναι ένα αντικείμενο εκτός εποχής, ενώ στην πραγματικότηταβασίζεται κυρίως στους ΄Ιωνες φιλοσόφους».

Τον ομιλητή παρουσίασε η κ. Αικατ. Μπαρμπάτση, μέλος του Δ.Σ. της Ενώσεως Σμυρναίων. Χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος τουσωματείου κ. Ευάγγελος Τσίρκας.

Από μια πόλη παλιά καιπλούσια που στην εποχήτου Βυζαντίου ονομαζότανΘεοδωρούπολη, οι Σαφρα-μπολίτες με την ανταλλαγήτων πληθυσμών βρέθηκανσε μια ερημιά της Αττικήςπου τη λέγανε Ποδαράδες.Φεύγοντας από μια εύφο-ρη και καταπράσινη περιο-χή, όπου παράγονταν όλατα καλά του Θεού, ήρθανκαι εγκαταστάθηκαν σ’ έναξερότοπο, όπου βόσκανεμόνο κατσίκια. Το 1923αναγκάστηκαν με πόνο ψυ-χής να αφήσουν τα μεγα-λόπρεπα σπίτια τους στηνπλαγιά του Κιράνκιοϊ κιεγκαταλείψανε στουςΤούρκους τα μαγαζιά καιτα πλούσια χωράφια τους,στα οποία κάθε Φθινόπωροφύτρωνε ο κρόκος, το ευ-λογημένο και ακριβό σα-φράνι. Όσοι φθάνονταςστην Ελλάδα αποβιβάστη-καν στον Πειραιά, προωθή-θηκαν στο βορινό κομμάτιτης περιφέρειας της Αθή-νας, και εγκαταστάθηκανσε μια προσφυγούπολη,την οποία θεμελίωσε με

αρκετή προχειρότητα τοΕλληνικό κράτος, για ναστεγάσει όπως - όπως σταδύσκολα εκείνα χρόνιαπρόσφυγες από τουλάχι-στον 150 Μικρασιατικέςκοινότητες. Σ’ αυτήν τηνπροσφυγούπολη δημιουρ-γήθηκε και ο συνοικισμόςτης Σαφράμπολης, ο οποί-ος ξεκινώντας από το μη-δέν ακολούθησε σταθεράτην επική πορεία ολόκλη-ρης της Νέας Ιωνίας στοδρόμο της ανάπτυξης καιτης προόδου.

Η Πολιτιστική Ένωση

Μικρασιατών Νέας ΙωνίαςΑττικής «Η Καππαδοκία»,συμμετέχοντας στον εορ-τασμό των ενενήντα χρό-νων από την ίδρυση της με-γάλης προσφυγούποληςοργάνωσε την Τετάρτη 16Οκτωβρίου 2013, στο συ-νεδριακό κέντρο του Δή-μου την εκδήλωση «Από τηΣαφράμπολη του Πόντουστη Σαφράμπολη της ΝέαςΙωνίας». Για την παλιά Μι-κρασιατική Πόλη του Σα-φράμ μίλησε με μεγάληεπιτυχία ο Σαφραμπολίτηςκαι μέλος της «Καππαδο-

κίας» Πέτρος Τριανταφυλ-λίδης, προβάλλοντας καιφωτογραφίες που τράβηξεστα επανειλημμένα ταξίδιαπου έχει κάνει στην αγαπη-μένη του πατρίδα. Στη συ-νέχεια ο γνωστός ερευνη-τής και συγγραφέας Μά-κης Λυκούδης αναφέρθηκεμε τη σειρά του στην προ-σφυγική Σαφράμπολη πα-ρουσιάζοντας συγχρόνωςσπάνιες παλιές φωτογρα-φίες, οι οποίες ενθουσία-σαν ιδιαίτερα το κοινό πουείχε κατακλύσει την αίθου-σα. Την όλη εκδήλωσηπλαισίωσαν μελωδικά η καΡοδή Τομουρτσουκγιούλπου τραγούδησε υπέροχαπαλιά πολίτικα και μικρα-σιαάτικα τραγούδια και ομουσικός Δημήτρης Κρανί-δης που τη συνόδευε με τοούτι του.

Μια βραδιά γεμάτηέντονη συγκίνηση και νο-σταλγία, μια βραδιά γιαόσους θέλουν να θυμού-νται, να μαθαίνουν και ναονειρεύονται!

Α.Γ.


Από τη Σαφράμπολη του Πόντου στη Σαφράμπολη της Ν. Ιωνίας

Περιφορά λειψάνων του πρωτομάρτυρα διακόνου Στεφάνου στη Σαφράμπολητης Ν. Ιωνίας Αττικής. Πρώτος από δεξιά, ο επίσκοπος Πατάρων Μελέτιος.

Ο καθηγητής Ξεν. Μουσάς παρουσιάζει τον τρόπο λειτουργίας του«Μηχανισμού των Αντικυθήρων», πρώτου υπολογιστή της ανθρωπότητας,

κατά την ομιλία του στην Ένωση Σμυρναίων.

Από τους Προσωκρατικούς φιλοσόφουςστο Μηχανισμό των Αντικυθήρων

Από τις εκδόσεις τηςΕνώσεως Σμυρναίωνεκδόθηκε και κυκλο-

φορεί το επιτραπέζιο ημε-ρολόγιο του σωματείου γιατο 2014 με τίτλο «ΣμύρνηςΠροάστια». Μπουτζάς, Κο-κάργιαλι, Κορδελιό,Μπουρνόβας, Πετρωτά, Κο-ζαγάκι, Παπά Σκάλα, Κα-ρατάσι, Παράδεισος, Χαλκά- Μπουνάρ, Αγία Τριάδα«ονόματα που ανακαλούνστη μνήμη όχι μόνο απαρά-μιλλες φυσικές ομορφιές αλ-λά και μέρες ειρηνικές καιευτυχισμένες, με τον Ελλη-νισμό σε πλήρη ακμή και ταυψηλά επιτεύγματα του πο-λιτισμού του σε πλήρη άνθη-ση», όπως σημειώνει στοχαιρετισμό του για τον Και-νούργιο Χρόνο ο πρόεδροςτου Διοικητικού Συμβουλίουτης Ενώσεως Σμυρναίων,Ευάγγελος Τσίρκας.

Το υλικό του ημερολογίουμε επιστολικά δελτάρια τηςπρο του 1922 εποχής, προ-έρχεται στο μεγαλύτερό του

μέρος από το Αρχείο Φωτο-γραφιών του σωματείου καισυνοδεύεται από αποσπά-σματα έργων Σμυρνιών ωςεπί το πλείστον συγγραφέ-ων.

Το χαιρετισμό του προέ-δρου της Ενώσεως Σμυρναί-ων «Με το καραβάκι τουΚορδελιού», (φωτογραφίαΕμμανουήλ Καρ. Ομήρου,εμφανισθείσα από τον υιότου, Ντικ, ακολουθεί το άρ-θρο της δημοσιογράφου καιαντιπροέδρου της ΕνώσεωςΣμυρναίων Ελένης - Μπί-στικα Κατραμοπούλου «Ταπροικιά της μνήμης» που«όσο περνούν τα χρόνια ημία γενιά προσφύγων παρα-δίδει στην άλλη». Το κείμε-νο πλαισιώνουν το "Πιστο-ποιητικόν Γεννήσεως καιΒαπτίσεως" του ΓεωργίουΘ. Κατραμόπουλου και ηκαρτ ποστάλ με τον "'Αγγε-λο της Σμύρνης" έργο τουζωγράφου Αλέκου Φασια-νού. Το ημερολόγιο κατα-κλείει σκίτσο, φιλοτεχνημέ-

νο ειδικά για την έκδοσηαπό την Ελλη Σολομωνίδου- Μπαλάνου, με τέσσεραρωμνάκια, τα οποία κρατώ-ντας τουμπελέκι, τρίγωνο,φαναράκι και βαπόρι λένετα κάλαντα κάτω από τονέναστρο ουρανό της Σμύρ-νης, όπου τα παιδιά έλεγαντα κάλαντα τις παραμονέςτων εορτών του Δωδεκαημέ-ρου πάντα το βράδυ.

Το ημερολόγιο εκδόθηκεμε επιμέλεια της ΕλένηςΜπίστικα - Κατραμοπούλου

και του Χρήστου Φ. Μαργα-ρίτη. Lay out Tάνια Δεμιρ-τζή. Εκδοτική παραγωγή«Επτάλοφος Α.Β.Ε.Ε.».

Πωλείται στη τιμή των 10ευρώ αποκλειστικά από ταγραφεία της Ενώσεως Σμυρ-ναίων, Σκουφά 71α & Μασ-σαλίας, Αθήνα (Κολωνάκι)τηλεφ.: 210 3633618, φαξ:210 3634636 email: [email protected] κάθε μέραεκτός Σαββάτου, Κυριακήςκαι αργιών από 10:00 έως14:00.


Σμύρνης προάστια«Με το καραβάκι του Κορδελιού στο Νέο Χρόνο»

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ προς τους απογόνους των Αϊδινιω-τών με σκοπό τη δημιουργία Συλλόγου Μικρασια-τών Αϊδινίου απευθύνει, μέσα από τις στήλες της«Μ.Ηχ.», ο μικρασιατικής καταγωγής γιατρός καιιστορικός ερευνητής Παύλος Χατζημωυσής.

Μια μεγάλη πόλη 40 χιλιάδων κατοίκων (7-10 χιλ. Έλληνεςχριστιανοί), πανέμορφη, όπως ομολογούσαν όσοι επέζησαν απότη φονική μανία των άτακτων Τούρκων το καλοκαίρι του 1919.Πού βρέθηκαν σπαρμένοι, πεταγμένοι από τον καταστροφικόάνεμο του ’22; Κι οι απόγονοί τους πού είναι; Σε ποιες περιο-χές της χώρας, η 2η, η 3η κι ίσως η 4η γενιά ζουν και συμμετέ-χουν στον κοινό αγώνα του σήμερα; Θυμούνται; Μήπως η ζωήκι η βαρετή καθημερινότητα απώθησαν στο πίσω μέρος του νου,τις ιστορίες για τα παθήματα της πατρίδας απέναντι;

Έπρεπε να περάσουν 91 χρόνια από τον ξεριζωμό, για να ψά-ξουμε τα ίχνη τους. Όλα αυτά τα χρόνια δεν υπήρξε ποτέ έναςσύλλογος Αϊδινιωτών… Άραγε η φωνή κι η μνήμη όλων αυτώντων ανθρώπων που έζησαν εκεί και πέθαναν στα χώματα αυτάδεν πρέπει να τιμηθεί; Δεν πρέπει να ανασύρουμε το μαρτυρι-κό αλλά και όμορφο Αϊδίνι από τα βαριά πέπλα του χρόνου καιτης λήθης;

Έχω κι εγώ ευθύνες…. Θα μπορούσα πολύ νωρίτερα να δώ-σω στίγμα, να κάνω μια προσπάθεια να μάθω και να «συγκε-ντρώσω» όσους έχουν μνήμες ζωντανές. Δεν το έκανα και είναιαπό τα πράγματα που μαζεύονται στη μεγάλη λίστα των λαθών.

Όσοι απόγονοι των Αϊδινιωτών, λοιπόν, δουν αυτή την πρό-σκληση και θέλουν να διατηρηθεί το κοινό νήμα που τους συν-δέει με το μαρτυρικό Αϊδίνι, ας επικοινωνήσουν μαζί μου.

Ήδη αρκετοί (ες) ανταποκρίθηκαν κιόλας στην πρόσκλησηαυτή και μάλιστα έχουμε συναντηθεί δύο φορές. Κοινή επιθυ-μία όλων μας είναι να δημιουργήσουμε ένα Σύλλογο Μικρα-σιατών Αϊδινίου για να σώσουμε την πολυποίκιλη ιστορία τηςπόλης και των ανθρώπων της. Είναι μια αρχή…. Είναι ίσως έναςμικρός σπόρος στο πολυκαιρισμένο χώμα της κοινής γης, ένακεράκι γι αυτούς που έφυγαν, βασανισμένοι, όλο παράπονα και«γιατί» που έμειναν αναπάντητα…..

Για επικοινωνία: e mail: [email protected] ή με το κινητότηλ. 693-6555407.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΪΔΙΝΙΩΤΕΣΝα ξαναπιάσουν το νήμα που τους συνδέει με το μαρτυρικό Αϊδίνι

Documents

Μικρασιατική Ηχώ_423