76

ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

  • Upload
    -

  • View
    1.964

  • Download
    7

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜΗ - Περιοδική έκδοση Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Μηχανολόγων & Ηλεκτρολόγων Μηχανικών

Citation preview

Page 1: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 2: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 3: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 4: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 5: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 6: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 7: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 8: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

Α ΦΙΕΡΩΜΑΦ/Β συστήματα: Η τεχνολογία, τα διασυνδεδεμένα Φ/Β συστήματα και η κατάσταση στην ΕλλάδαΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΩΝ ΑΝΤΛΙΩΝΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ

34

42

T EXNOΛOΓIA

Χ ΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

14

54

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ ΙΣΧΥΟΣ ΣΕΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣΕξελίξεις στις κινητές επικοινωνίες

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ του ΠΣΔΜΗ στις 21 Φεβρουαρίου 2011ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ

0406

N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN

E NHMEPΩΣH

Δ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ

Tιμή τεύχους: 1 λεπτόTα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν

κατ’ ανάγκη και την άποψη του “Δελτίου”

KΩΔIKOΣ ENTYΠOY 1127IΔIOKTHΣIA:

ΠANEΛΛHNIOΣ ΣYΛΛOΓOΣ ΔIΠΛΩMATOYXΩNMHXANOΛOΓΩN - HΛEKTPOΛOΓΩN

APIΣTONIKOY 18 & ΓOPΓIOY METΣ 116 36 AΘHNAτηλ.: 2109212741-2-4, fax: 2109217928

e-mail: [email protected], http://www.psdmh.gr

ΔIOIKHTIKO ΣYMBOYΛ[email protected] ΠPOEΔPOΣ

A’ ANTIΠPOEΔPOΣB’ ANTIΠPOEΔPOΣ

ΓENIKOΣ ΓPAMMATEAΣANAΠΛHPΩTHΣ ΓENIKOΣ ΓPAMMATEAΣ

TAMIAΣMEΛOΣMEΛOΣMEΛOΣMEΛOΣMEΛOΣ

YΠEYΘYNOΣ KATA NOMO:

ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH:

ΠAΠAΔOΠOYΛOΣ ΘOΔΩPOΣΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣΜIXAΛIAΣ ΓIΩPΓOΣEYΣTAΘIOY TAΣOΣ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΔΟΥ ΡΑΝΙΑΚΟΤΣΑΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣBAΓΓEΛHΣ KOPTEΣAΣKΩΣTAΣ ΣIΔHPOΠOYΛOΣΓIΩTA ΣTAΘAXAPHΣ TΣOΓKAΣHΛIAΣ XOMΣIOΓΛOY

ΔIAMANTIΔHΣ ΣTEΛIOΣ

ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΣΠΑΠΑΝΤΩΝΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣΚΡΕΣΠΗΣ ΚΩΣΤΑΣΣΧΙΝΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣΚΟΥΛΟΥΜΟΥΝΔΡΑΣ ΣΠΥΡΟΣΠΕΠΟΝΗΣ ΧΑΡΗΣΞΑΝΘΗ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥΧΑΜΠΗΛΟΜΑΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣΒΟΓΚΛΗ ΣΤΕΛΛΑ

εκδότης:

δημόσιες σχέσεις:

υπεύθυνος διαφήμισης:

παραγωγοί διαφήμισης:

art director:

φωτογραφίες:

Παναγιώτης Kοσμάς

Mαλάμω Bαρελά

Kώστας Σιδέρης

Iωάννα MπουρδανιώτηΠαναγιώτης Κυπριώτης

Έφη Μαρκοπούλου[email protected]

wikimedia.org, internet

Tεύχος 435, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010Kυκλοφορεί 10 Φεβρουαρίου 2011

ΠEPIEXOMENA

Παρακαλούνται οι αναγνώστες - μέλη του ΠΣΔM-H για οποιαδήποτε αλλαγή στη διεύθυνση αποστολής του ΔEΛTIOY

να ενημερώνουν έγκαιρα τον Σύλλογοστο τηλέφωνο: 2109212741, fax: 2109579009 ή e-mail: [email protected]

και τον εκδότη στο τηλέφωνο: 2106006917, fax: 2106006981 ή e-mail: [email protected].

Mε τον τρόπο αυτό το ΔEΛTIO του Πανελληνίου Συλλόγου ΔιπλωματούχωνMηχανολόγων Hλεκτρολόγων θα φθάνει πάντοτε στα χέρια τους.

Nομοθεσία - επαγγελματικός οδηγός

Eνημέρωση - τεχνικές πληροφορίες από επιχειρήσεις

60

Ευκαιρίες Χρηματοδότησης από Εθνικά & ΕυρωπαϊκάΠρογράμματα

58

66

για τη διαφήμισή σας στο ΔEΛTIOαπευθυνθείτε στην

Χ. ΚΟΣΜΑ - Κ. ΖΑΜΠΑΡΑ - Κ. ΣΙΔΕΡΗΣ Ο.Ε.εκδόσεις - διαφημίσεις

Μαραθώνος 20, 15343 Aγία Παρασκευήτηλ.: 210 6008530, 210 6006917

fax: 210 6006981email: [email protected]

[email protected]

www.provoli3.gr

Page 9: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 10: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

8 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

ΔΔ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ

Page 11: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 12: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

10 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

ΔΔ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝΝα ανατραπεί η πολιτική της ΕΕ για την «Απελευθέρωση» του

Επαγγέλματος του Μηχανικού σε όφελος του μεγάλου κεφαλαίουΤο σχέδιο της Κυβέρνησης για την προώθη-ση της «απελευθέρωσης» του επαγγέλμα-τος του Μηχανικού δεν είναι καινούργιο.Έχει στόχο την επιτάχυνση της διαδικασίαςσυγκέντρωσης της παραγωγής έργων καιμελετών στα χέρια μια μικρής χούφταςμονοπωλίων σύμφωνα με τις κατευθύνσειςτης ΕΕ. Το Μνημόνιο, η τρόικα και η κρίσηπου εμφανίζονται ως αιτίες, είναι απλά ηπρόφαση. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός απερί-φραστα δήλωσε πως η «απελευθέρωσητων κλειστών επαγγελμάτων ήταν προεκλο-γική δέσμευση του ΠΑΣΟΚ», ενώ οι ίδιεςδεσμεύσεις αποτυπώθηκαν σχεδόν πανο-μοιότυπα και στο πρόγραμμα της ΝΔ. Στηνπραγματικότητα, η «απελευθέρωση» τουεπαγγέλματος του Μηχανικού είναι μια δια-δικασία που ξεκίνησε ήδη από το 1989 μεμια σειρά από ευρωπαϊκές οδηγίες (οδηγία89/48, 2005/36, Μπολκενστάιν, ΕυρωπαϊκόΠλαίσιο Προσόντων), ενώ, στην ίδια κατεύ-θυνση κινήθηκε και το σύνολο της νομοθε-σίας για την παραγωγή δημοσίων έργων καιμελετών, αλλά και η διαδικασία της Μπολό-νια, με την αποσύνδεση πτυχίου-επαγγέλμα-τος και τις αντιδραστικές αναδιαρθρώσειςστις εργασιακές σχέσεις.

Ποιος κερδίζει από την «απελευθέρωση»;

Υπάρχει ήδη πλούσια πείρα απ’ τις συνέπει-ες τις «απελευθέρωσης»:• Οδηγεί στη συγκέντρωση της παραγωγήςμελετών και έργων στα χέρια μονοπωλίωντου κλάδου των κατασκευών και έχει ωςαποτέλεσμα την τεράστια αύξηση τουκόστους τους για το λαό με την όποια «εξοι-κονόμηση» να καταλήγει στις τσέπες τωνμονοπωλίων. Τα έργα ιεραρχούνται καικατασκευάζονται εκεί και στο βαθμό πουαυτό μεγιστοποιεί την κερδοφορία τωνμονοπωλιακών ομίλων και όχι με γνώμονατις λαϊκές ανάγκες…• Συμβαδίζει με τις ελαστικές εργασιακέςσχέσεις και τους «οιονεί μισθωτούς» με ΔΠΥκαι οδηγεί στην προλεταριοποίηση μιαςμεγάλης μάζας μηχανικών που θα εργάζο-νται πλέον ως μισθωτοί με άθλιους όρους

εργασίας, οδηγώντας έτσι τις απολαβές τωνεργαζόμενων μηχανικών, μισθωτών καιαυτοαπασχολούμενων σε ακόμα χαμηλότε-ρα επίπεδα. Οι εργαζόμενοι μηχανικοί βγαίνουνχαμένοι από την προώθηση της πολιτι-κής της απελευθέρωσης. Εξαναγκάζο-νται να πωλούν την εργατική τουςδύναμη με ολοένα και χειρότερουςόρους, ενώ η συγκέντρωση της παρα-γωγής έχει ως προαπαιτούμενο τηνκαταστροφή χιλιάδων αυτοαπασχο-λούμενων μηχανικών. Εξίσου χαμέναβγαίνουν τα λαϊκά στρώματα που πλη-ρώνουν τη γιγάντωση του κόστουςτων τεχνικών έργων, αλλά και τηνευθυγράμμιση των προτεραιοτήτωντων τεχνικών έργων με τις ανάγκες τωνκατασκευαστικών ομίλων. Η κυβέρνη-ση υποκρίνεται ότι ενδιαφέρεται γιατην προστασία του λαϊκού εισοδήματοςενώ την ίδια στιγμή ενισχύει τα καρτέλτων δομικών υλικών, του σιδήρου καιτου τσιμέντου, τους μονοπωλιακούςομίλους στις κατασκευές, στις τράπε-ζες, σε κάθε τομέα της οικονομίας.

Το ΤΕΕ στο ρόλο του πλασιέ της «απελευθέρωσης»

Ο σημερινός ρόλος της ηγεσίας του ΤΕΕστην κατάργηση των κατώτατων αμοιβώναποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα τηςδράσης του ΤΕΕ ως μοχλού προώθησης τηςαντιλαϊκής πολιτικής σε όλα τα μέτωπα της«απελευθέρωσης». Η κυβέρνηση προτείνειστην ουσία το σύστημα που εφαρμόζει ήδητο ΤΕΕ με νομιμοποίηση της ελεύθερης δια-πραγμάτευσης που ως σήμερα γινόταν«άτυπα», κάτι που θα οδηγήσει σε ασφυξίατην πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενωνκαι μικρών επαγγελματιών μηχανικών. Έτσιεξηγείται και η σπουδή της ηγεσίας του ΤΕΕνα αποδεχθεί το κυβερνητικό σχέδιο ωςβάση για συζήτηση και «διαπραγμάτευση»:στην πράξη, έχει ήδη συμφωνήσει από ταπριν και οι «κινητοποιήσεις»-μαϊμού πουεξήγγειλε είναι για τα μάτια του κόσμου.

Ο δρόμος της λαϊκής αντεπίθεσης Η παραπέρα προώθηση της απελευθέρω-σης είναι βέβαιο ότι θα χειροτερεύσει ακόμαπερισσότερο την κατάσταση, τόσο για τουςεργαζόμενους του κλάδου, όσο και τα λαϊκάστρώματα γενικότερα. Και γι’ αυτό είμαστεαντίθετοι και θα παλέψουμε να μην προχω-ρήσουν οι νέες αντιδραστικές ρυθμίσεις πουπροετοιμάζονται, στα έργα, τις μελέτες, τιςαμοιβές, τα επαγγελματικά δικαιώματα. Δεθα παραιτηθούμε από το αυτονόητοδικαίωμα – ανάγκη του αυτοαπασχο-λούμενου να ζει αξιοπρεπώς από τηδουλειά του. Η ικανοποίηση αυτής τηςαπαίτησης δεν είναι μόνο θέμα των αμοιβώναλλά συνδέεται άμεσα και με την πάλη ενά-ντια στη φοροεπιδρομή, με την πάλη ενά-ντια στην κατεδάφιση του ασφαλιστικού κ.ά. Ωστόσο, είναι αυταπάτη να πιστεύει κανείςότι τα ερείπια του προστατευτισμού πουέχουν απομείνει μπορούν να ανακόψουν τηδράση των νόμων της καπιταλιστικής οικο-νομίας. Στα πλαίσια του καπιταλιστικού δρό-μου ανάπτυξης, η πορεία συγκέντρωσης καισυγκεντροποίησης της παραγωγής και τουκεφαλαίου, η μονοπώληση και του κλάδουτων κατασκευών είναι αντικειμενική διαδικα-σία. Η μοναδική διέξοδος προοπτικήςβρίσκεται στη ένταξη του αγώνα ενά-ντια στην πολιτική της ΕΕ για την «απε-λευθέρωση» στην πάλη για τη συνολικήανατροπή της πολιτικής του ευρωμο-νόδρομου και τη διεκδίκηση ενόςάλλου ριζικά διαφορετικού δρόμουανάπτυξης, με κοινωνικοποίηση τωνσυγκεντρωμένων μέσων παραγωγήςκαι λειτουργία τους με κεντρικό σχεδια-σμό και εργατικό έλεγχο, και βέβαια μετην αποδέσμευση της χώρας από τιςδεσμεύσεις της ΕΕ, του ΔΝΤ και τωνάλλων ιμπεριαλιστικών οργανισμών(ΝΑΤΟ κ.λπ.). Σε αυτή την πορεία καιμε αυτόν τον προσανατολισμό, καλού-με τους εργαζόμενους μηχανικούς νααγωνιστούν, μαζί με την ΠΑΣΕΒΕ, τοΠΑΜΕ και την «Πανεπιστημονική», γιατη λαϊκή αντεπίθεση και την ελπιδοφό-ρα προοπτική.

Page 13: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 14: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 15: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 16: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ ΙΣΧΥΟΣ ΣΕ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

14 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

Στο παρόν άρθρο γίνεται παρουσίασητης χρήσης των ηλεκτρονικών μετα-τροπέων ισχύος σε σιδηροδρομικέςεφαρμογές. Παρουσιάζονται οι μετα-τροπείς έλξεως που χρησιμοποιού-νται στις ηλεκτράμαξες, στις πεντά-δυμες ηλεκτροκίνητες αυτοκινητάμα-ξες κανονικής γραμμής καθώς καιστις Δηζελάμαξες (Δ/Η) του Ο.Σ.Ε.Περιγράφεται, για τους τρεις τύπουςτροχαίου υλικού, η αρχή λειτουργίαςτης έλξης μέσω των ηλεκτρονικώνμετατροπέων ισχύος και των ασύγ-χρονων τριφασικών ηλεκτροκινητή-ρων. Όσον αφορά τα ηλεκτροκίνηταοχήματα παρουσιάζονται οι μετασχη-ματιστές, οι ανορθωτές 4 τεταρτημο-ρίων (4QS), το ενδιάμεσο κύκλωματου μετατροπέα ισχύος, ο μεταλλά-κτης εύρους παλμών (PWR), οι βασι-κές έννοιες των GTO και IGBT και οιασύγχρονοι τριφασικοί ηλεκτροκινη-τήρες έλξης. Στην περίπτωση τωνΔ/Η παρουσιάζονται οι ανορθωτές, ομεταλλάκτης έλξης και οι ασύγχρονοιτριφασικοί ηλεκτροκινητήρες έλξηςαυτών. Τέλος, δίνονται οι καμπύλεςισχύος των συρμών και παρουσιάζο-νται τα πλεονεκτήματα των σύγχρο-νων μετατροπέων έλξης των σιδηρο-δρομικών αυτών οχημάτων.

1.ΕΙΣΑΓΩΓΗΗ σύγχρονη τεχνολογία των ηλεκτρονι-κών ισχύος και τα ημιαγωγικά στοιχείαισχύος χρησιμοποιούνται ευρύταταστα σιδηροδρομικά οχήματα. Οι ηλε-κτρονικοί μετατροπείς ισχύος αποτε-λούν αναπόσπαστο τμήμα του σύγχρο-νου τροχαίου σιδηροδρομικό υλικού.Κάθε ηλεκτρονικός μετατροπέαςισχύος χρησιμοποιεί ημιαγωγικά στοι-χεία τα οποία ανοίγουν και κλείνουνμε χρήση ειδικών μονάδων προγραμ-ματισμού (Gate Drive Units). Οι μονά-δες αυτές καθορίζουν τη συχνότηταπαλμοδότησης των ημιαγωγικώνστοιχείων βάσει προγραμματισμούανάλογα με τις απαιτήσεις της κάθεεφαρμογής.Οι ηλεκτρονικοί μετατροπείς ισχύοςπου χρησιμοποιούνται σε σιδηροδρο-μικές εφαρμογές ικανοποιούν τιςαυξανόμενες ανάγκες ελέγχου τηςηλεκτρικής ισχύος των ηλεκτροκινη-τήρων.Πρέπει να σημειωθεί ότι η ευρείαχρήση σήμερα των ηλεκτρονικώνμετατροπέων ισχύος επέφερε αύξησηστη διάρκεια ζωής των ηλεκτροκινη-τήρων αφού ξεκινούν και σταματούνπιο ήπια χωρίς αιχμές τάσης και ρεύ-ματος.

T E X N O Λ O Γ I A

Χρήστος ΡετσινάςΗλεκτρολόγος ΜηχανικόςΔιευθυντής Διεύθυνσης Κυκλοφορίας & Διεύθυνσης Κίνησης ΑμαξοστοιχιώνΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε.e-mail: [email protected]

Page 17: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

15ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H

Ο Ο.Σ.Ε. τα τελευταία χρόνια προέβηστην αγορά νέου τροχαίου υλικούόπου χρησιμοποιείται όλη αυτή η νέατεχνολογία. Πιο συγκεκριμένα αγορά-σθηκαν:• 30 Ηλεκτράμαξες• 20 Πεντάδυμες ηλεκτροκίνητες αυ-τοκινητάμαξες (Η/Α) κανονικής γραμ-μής• 36 Δ/ΗΣε όλους αυτούς τους τύπους οχημά-των οι ηλεκτρονικοί μετατροπείςέλξης μετατρέπουν την συνεχή τάσητου ενδιαμέσου κυκλώματος σε εναλ-λασσόμενη τριφασική τάση μεταβλη-τής συχνότητας και πλάτους που τρο-φοδοτεί τους ασύγχρονους ηλεκτρο-κινητήρες έλξης.Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεταικίνηση των οχημάτων με υψηλή οικο-νομική αποδοτικότητα αλλά και μικρήκατανάλωση ενέργειας λόγω τηςδυνατότητας αξιοποίησης της ενέρ-γειας πέδησης.Στο άρθρο αυτό θα παρουσιαστούν οιτρεις τύποι τροχαίου υλικού δίνονταςβάρος στην τεχνολογία των μετατρο-πέων έλξης που αυτά χρησιμοποιούν.

2. ΗΛΕΚΤΡΑΜΑΞΕΣ2.1 Διάταξη της Ηλεκτράμαξας

Στην Ηλεκτράμαξα (Σχήμα 1) υπάρχειένας μετασχηματιστής υποδαπέδιοςπου τροφοδοτεί μέσω έξι τυλιγμάτωνέλξης τους μετατροπείς έλξης τωνδύο φορείων οι οποίοι είναι τοποθετη-μένοι στο εσωτερικό του οχήματος σεδύο όμοια κεντρικά ικριώματα [4]. Οιμετατροπείς έλξης τροφοδοτούν οκαθένας από δύο ασύγχρονους τρι-φασικούς ηλεκτροκινητήρες που βρί-σκονται σε κάθε κινητήριο φορείο τουοχήματος.

2.2 Αρχή λειτουργίας της ηλεκτροκί-νητης έλξης των ηλεκτραμαξών

Η τάση του αγωγού επαφής (25kV,50Hz) οδηγείται στον κύριο μετασχη-ματιστή μέσω του παντογράφου πουείναι τοποθετημένος στην οροφή τουοχήματος (Σχήμα 2). Ο κύριος μετα-σχηματιστής διαθέτει 6 περιελίξειςέλξης, που μετατρέπουν την τάσητου αγωγού επαφής σε μια τάση προ-σαρμοσμένη στον μετατροπέα. Οανορθωτής 4QS μετατρέπει τη εναλ-λασσόμενη μονοφασική τάση σεσυνεχή τάση η οποία μέσω του ενδια-μέσου κυκλώματος οδηγείται στονμεταλλάκτη και μετατρέπεται σε τρι-φασική τάση με μεταβλητό πλάτος καισυχνότητα. Η τάση αυτή τροφοδοτείτους ασύγχρονους ηλεκτροκινητήρες έλξης που δίνουν κίνηση στο συρμό.

2.3 Κύριος Μετασχηματιστής

Ο κύριος μετασχηματιστής των Ηλε-κτραμαξών (Σχήμα 3) είναι ένας μονο-φασικός μετασχηματιστής για 25kV /50Hz και είναι τοποθετημένος κάτωαπό το δάπεδο στο μέσον της Ηλε-κτράμαξας. Ο τετράγωνος πυρήναςτου είναι κατασκευασμένος με δύο

στήλες, η κάθε μία εκ των οποίωνείναι χωρισμένη ηλεκτρικά σε τρίατμήματα, έτσι ώστε να μπορούν νατοποθετηθούν συμμετρικά, έξι δευτε-ρεύοντα τυλίγματα και ομοκεντρικάπάνω από αυτά, έξι παράλληλα συν-δεμένα τυλίγματα υψηλής τάσης.Εντελώς εξωτερικά βρίσκονται τατυλίγματα τροφοδότησης του αγω-γού θέρμανσης του συρμού καθώςκαι τα τυλίγματα βοηθητικών λειτουρ-γιών. Η τροφοδότηση των 25kV οδη-γείται μέσω καταλλήλων διατάξεωνκαι ενός καλωδίου υψηλής τάσηςστον μετασχηματιστή.Η ψύξη του πραγματοποιείται μευγρό SILIKON το οποίο μέσω δύοαντλιών ανακύκλωσης οδηγείται σεδύο ξεχωριστές εγκαταστάσεις ψύξηςοι οποίες αποτελούνται από έναμεταλλάκτη θερμότητας υγρού –αέρα και έναν ανεμιστήρα.

Ο μετασχηματιστής προστατεύεταιαπό διατάξεις προστασίας και επιτή-ρησης:• Ηλεκτρονόμο Bucholz• Μετρητές ροής στον αγωγό τουψυκτικού μέσου• Αφυγραντήρες και γυάλινα ενδεικτι-κά της στάθμης του ψυκτικού υγρού• Αισθητήρια θερμοκρασίας τύπου PT100

Σχήμα 1. Διάταξη της Ηλεκτράμαξας

Σχήμα 3. Κύριος μετασχηματιστής Ηλε-κτράμαξας

Σχήμα 2. Αρχή λειτουργίας της ηλεκτροκί-νητης έλξης για το ένα φορείο ηλεκτρά-μαξας

Page 18: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

T E X N O Λ O Γ I A

Στον πίνακα που ακολουθεί (Πίνακας1) δίνονται τα ηλεκτρικά μεγέθη τουμετασχηματιστή:

2.4 Τεχνολογία των GTO (Gate TurnOff Thyristor)

Τα ημιαγωγικά στοιχεία GTO (GateTurn Off) θυρίστορ (Σχήμα 4), είναιένα είδος θυρίστορ του οποίου ησβέση ή η αποκοπή επιτυγχάνεταιμέσω της πύλης του (Gate) [1]. Οιιδιότητες ήτοι τα χαρακτηριστικάισχύος και ταχύτητας των GTO απο-τελούν ενδιάμεση κατηγορία μεταξύαυτών των θυρίστορ και αυτών τωντρανζίστορ. Οι εφαρμογές ισχύοςμεταξύ 3 και 10 MW αποτελούν τοπεδίο χρήσης του GTO ως ημιαγωγι-κού διακόπτη. Η διακοπτική του ταχύ-τητα φθάνει έως τα 10ΚΗz.

Το GTO μεταβαίνει σε κατάστασηαγωγής όταν μια θετική τάση εφαρ-μοστεί μεταξύ πύλης και καθόδουδημιουργώντας έτσι ένα θετικό ρεύμαέναυσης στην πύλη του. Το GTOμεταβαίνει από την κατάσταση αγω-γής στην κατάσταση αποκοπής με τηνεφαρμογή μιας αρνητικής τάσηςμεταξύ της πύλης και της καθόδουτου. Τονίζεται ότι το αρνητικό ρεύμαπου δημιουργείται στην πύλη τουλόγω της εφαρμογής της αρνητικήςτάσης είναι αυτό που δίνει την εντολήτης σβέσης του.Τυπικές εφαρμογές τους είναι οι μετα-τροπείς DC-DC, οι μεταλλάκτες (αντι-στροφείς) και οι ανορθωτές. Χρησιμο-ποιούνται επίσης στον έλεγχο ταχύτη-τας περιστροφής ηλεκτρικών μηχα-νών, UPS, αντιστάθμιση αέργουισχύος και επαγωγική θέρμανση [2].

2.5 Μετατροπέας έλξης

O Μετατροπέας έλξης των Ηλεκτρα-μαξών (Σχήμα 5) είναι η σπουδαιότε-ρη μονάδα λειτουργίας των οχημά-των αυτών. Τα ηλεκτρονικά ισχύοςτου είναι κατασκευασμένα με τεχνο-λογία GTO και εξασφαλίζουν, σεσυνεργασία με τους 4 τριφασικούςασύγχρονους ηλεκτροκινητήρεςέλξης, την απαιτούμενη ισχύ λειτουρ-γίας του οχήματος. Η ισχύς αυτή εξα-σφαλίζεται από δύο μετατροπείς(συμπαγή module ισχύος).Στην Ηλεκτράμαξα ο μετατροπέαςέλξης αποτελείται από τα εξής:• 2 x 3 ανορθωτές τεσσάρων τεταρ-τημορίων (4QS)• 2 ενδιάμεσα κυκλώματα με έναπυκνωτή και προστατευτικό moduleτο καθένα• 4 μεταλλάκτες εύρους παλμών(PWR)Ανά τρεις οι ανορθωτές τεσσάρωντεταρτημορίων 4QS τροφοδοτούνκατά τη διάρκεια της πορεία του οχή-ματος, ένα ενδιάμεσο κύκλωμα μεενέργεια από το δίκτυο. Κατά τηνπέδηση οι 4QS επαναφέρουν τηνενέργεια πέδησης στο δίκτυο έτσιώστε η ανάγκη σε ενέργεια της Ηλε-κτράμαξας να μειώνεται αισθητά.Με την κατάλληλη κατασκευή τηςαυτεπαγωγής σκέδασης των τυλιγμά-των έλξης του κύριου μετασχηματι-στή εξοικονομούνται τα αναγκαίαστραγγαλιστικά πηνία για τη λειτουρ-γία του ανορθωτικού συστήματος.Επίσης, με μια συνδεσμολογία φίλ

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 201016

Σχήμα 4. Σύμβολα GTO

ΠΙΝΑΚΑΣ 1ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΥΡΙΩΣ

ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗ ΗΛΕΚΤΡΑΜΑΞΑΣ

Page 19: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 20: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

18 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

T E X N O Λ O Γ I A

Σχήμα 5. Μετατροπέας έλξης των Ηλεκτραμαξών

τρου τοποθετημένη στο πρωτεύονμέρος του κύριου μετασχηματιστή,μειώνονται οι αρμονικές υψηλώνσυχνοτήτων της κρίσιμης περιοχήςσυχνότητας του ρεύματος του δικτύ-ου κάτω των επιτρεπόμενων οριακώντιμών.Για τη λειτουργία με ένα φορείο,αυξάνεται η παλμοδότηση των 4QSπου παρέμειναν σε λειτουργία, ώστεκαι στην περίπτωση αυτή να τηρη-θούν οι οριακές τιμές.Για κάθε ηλεκτροκινητήρα έλξηςυπάρχει ένας ανεξάρτητος μεταλλά-κτης εύρους παλμών (PWR) ως μετα-τροπέας εξόδου που παράγει από τοκύκλωμα ενδιάμεσης τάσης τριφασικήεναλλασσόμενη τάση μεταβαλλόμε-νου εύρους και συχνότητας. Μεαυτόν τον τρόπο η ισχύς εξόδουπαρέχεται με τέτοιον τρόπο ώστε οάξονας του κάθε φορείου να μπορείνα ελέγχεται μεμονωμένα.Στον Πίνακα 2 παρουσιάζονται τατεχνικά χαρακτηριστικά του μετατρο-πέα έλξης για ένα φορείο.

2.6 Ανορθωτής τεσσάρων τεταρτη-μορίων 4QS

Ο ανορθωτής τεσσάρων τεταρτημο-ρίων 4QS (Σχήμα 6) ανορθώνει τηνεναλλασσόμενη μονοφασική τάσητροφοδοσίας σε συνεχή τάση τουενδιαμέσου κυκλώματος και χρησιμο-ποιείται ως μετατροπέας εισόδου,κατάλληλος για τροφοδότηση από τοδίκτυο με συνφ=1 και συντελεστήισχύος λ ≈ 1 σε υψηλές ισχείς.Με την μετατοπισμένη παλμοδότησητων 6 4QS που υπάρχουν συνολικάστην Ηλεκτράμαξα επιτυγχάνεται μιαπολύ περιορισμένη περιεκτικότητααρμονικών στο ρεύμα του δικτύου.Πιο συγκεκριμένα, τα σήματα παλμο-δότησης των τριών 4QS είναι μεταξύτους μετατοπισμένα κατά ΤΡ/3. Μεκατάλληλο συγχρονισμό των μετα-τροπέων των δύο φορείων, η διαφο-ρά φάσης του σήματος παλμοδότη-σης και των έξι εργαζομένων στοδίκτυο 4QS γίνεται ΤΡ/6. Σε σχέση μετην υψηλή συχνότητα παλμοδότησηςστο ρεύμα του δικτύου της Ηλεκτρά-μαξας προκύπτουν πολύ χαμηλέςαρμονικές.Στο δίκτυο των 25kV, οι 4QS παλμο-δοτούνται 5-πλά (Σχήμα 7), πράγμαπου σημαίνει ότι κάθε μισή ταλάντω-ση του δικτύου αναλύεται σε 5 παλ-μούς. Ταυτόχρονα προκύπτει, σεσχέση με το δίκτυο, μια μέση συχνό-τητα ανάδρασης 500 Hz ανά 4QS ηοποία είναι και η διακοπτική συχνότη-τα των GTO- θυρίστορ (fp=2 × 5 × fN = 500Hz)Ο 4QS ως μετατροπέας εισόδου κάνειεπίσης δυνατή την αντίστροφη τρο-φοδότηση της ενέργειας πέδησης στοδίκτυο

2.7 Ενδιάμεσο κύκλωμα και σύστημαπροστασίας

Για τη διατήρηση της αναγκαίας συνε-χούς τάσης στην είσοδο των Μεταλ-λακτών εύρους παλμών (PWR), μερι-μνά το κύκλωμα ενδιάμεσης τάσης μετους πυκνωτές εξομάλυνσης. Η μέγι-στη ενδιάμεση τάση είναι 2600V.Στο ενδιάμεσο κύκλωμα υπάρχει ένακύκλωμα εξομάλυνσης με κατάλληλοσυντονισμό έτσι ώστε να απαλείφεταιη κυμάτωση της ισχύος που προέρχε-ται από το μονοφασικό δίκτυο. Οπυκνωτής του ενδιαμέσου κυκλώμα-τος ενεργεί ως στοιχείο αποθήκευσηςενέργειας που αποσβένει την ανισορ-

ΠΙΝΑΚΑΣ 2ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΑ ΕΛΞΗΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΦΟΡΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΑΜΑΞΑΣ

Page 21: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 22: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

20 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

T E X N O Λ O Γ I A

ροπία μεταξύ της ενεργειακής παρα-γωγής και της κατανάλωσης ενέργει-αςH τάση του ενδιάμεσου κυκλώματοςστην περιοχή των χαμηλών στροφώνελαττώνεται για τον περιορισμό τωναπωλειών που εξαρτώνται από τηντάση στα module του μετατροπέα καιτις απώλειες των αρμονικών στουςηλεκτροκινητήρες έλξης.Οι λειτουργικές υπερτάσεις στοενδιάμεσο κύκλωμα αντιμετωπίζονταιχωρίς αρνητικές επιπτώσεις για τηλειτουργία της ηλεκτράμαξας. Με τοmodule προστασίας (Σχήμα 8) εξα-σφαλίζεται η απάλειψη των δυναμι-κών υπερτάσεων ως κάτωθι: Η προ-στασία για υπέρταση αποτελείται απόένα θυρίστορ, το οποίο μπορεί ναεκφορτίσει το ενδιάμεσο κύκλωμαμέσω ενός στραγγαλιστικού πηνίου.Εάν η τάση του ενδιαμέσου κυκλώμα-τος υπερβεί μια ορισμένη τιμή, τότε ηλειτουργία του μετατροπέα διακόπτε-ται με εντολή απομόνωσης της παλ-μοδότησής του. Εάν η τάση τουενδιαμέσου κυκλώματος αυξηθείακόμη περισσότερο, τότε με το άναμ-μα του θυρίστορ, το ενδιάμεσοκύκλωμα εκφορτίζεται μέσω τουστραγγαλιστικού πηνίου. Ταυτόχρονατίθεται εκτός ο γενικός διακόπτης.Εάν και αυτή η προστατευτική λει-τουργία δεν λειτουργήσει, τότε τοστοιχείο BOD (Break Over Diode) ξεκι-νάει μια διαδικασία προστασίας.Το σύστημα προστασίας προβλέπειεπιτήρηση των ρευμάτων του 4QSκαι των ρευμάτων του ηλεκτροκινη-

τήρα έλξης. Εάν ξεπερασθούν οι ορια-κές τιμές, τότε τίθεται εκτός κυκλώ-ματος η αντίστοιχη φάση του εναλλά-κτη ή το συνολικό τμήμα του κυκλώ-ματος (4QS ή PWR).

2.8 Μεταλλάκτης εύρους παλμών(PWR)

Οι Μεταλλάκτες εύρους παλμών τωνΗλεκτραμαξών (Σχήμα 9) παράγουν,το μεταβαλλόμενης συχνότητας καιτάσης τριφασικό σύστημα εναλλασ-σόμενης τάσης, που είναι αναγκαίογια τη λειτουργία των τριφασικώνασύγχρονων ηλεκτροκινητήρωνέλξης. Το ρεύμα εξόδου του PWRπαρουσιάζει με εφαρμογή της δια-μόρφωσης κατά πλάτος παλμού(PWM), μια προσεγγιστική ημιτονοει-δή μορφή. Η μέγιστη συχνότητα παλ-μοδότησης του PWR ανέρχεται σε260 Hz.

2.9 Ασύγχρονος τριφασικός ηλεκτρο-κινητήρας έλξης

Η απλότητα κατασκευής και στιβαρό-τητα, η κατάληψη μικρού χώρου καιτο μικρό βάρος, η υψηλή αποδοτικό-τητα, οι πολύ μικρές φθορές, η χαμη-λή συντήρηση και το χαμηλό αρχικότου κόστος είναι ένας συνδυασμόςχαρακτηριστικών γνωρισμάτων πουκάνει τον ασύγχρονο τριφασικό ηλε-κτροκινητήρα σχεδόν ιδανικό για τιςεφαρμογές έλξης.Ο σχεδιασμός του μετατροπέα έλξηςδίνει πρόσθετα τη δυνατότητα στονασύγχρονο τριφασικό ηλεκτροκινητή-ρα να χρησιμοποιηθεί σαν κινητήραςέλξεως και πέδησης.

Σχήμα 6. Αρχή λειτουργίας του 4QS

Σχήμα 7. Κυματομορφή τάσης και ρεύμα-τος στο 4QS

Σχήμα 8. Προστασία ενδιάμεσου κυκλώ-ματος από υπέρταση

Σχήμα 9. Αρχή λειτουργίας του PWR Ηλε-κτραμαξών

Σχήμα 10. Διαμόρφωση κυματομορφήςπολικής φάσης στον PWR

Page 23: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 24: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

T E X N O Λ O Γ I A

Ο ασύγχρονος τριφασικός ηλεκτροκι-νητήρας έλξης που χρησιμοποιείταιστις Ηλεκτράμαξες (Σχήμα 11) έχειβραχυκυκλωμένο δρομέα, εξαναγκα-σμένη ψύξη και είναι κατάλληλος γιαλειτουργία με μετατροπέα. Τα ηλε-κτρικά του χαρακτηριστικά φαίνονταιστον Πίνακα 3.

2.10 Καμπύλες Ισχύος

Οι χαρακτηριστικές καμπύλες τηςδύναμης έλξης και της αντίστασηςκύλισης της Ηλεκτράμαξας φαίνονταιστο σχήμα 12.

3. ΠΕΝΤΑΔΥΜΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΕΣΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑΜΑΞΕΣ3.1 Διάταξη της αυτοκινητάμαξας

Η αυτοκινητάμαξα (Σχήμα 13) αποτε-λείται από πέντε οχήματα, εκ των οποί-ων τα δύο είναι τα κινητήρια οχήματατου συρμού και τα άλλα τρία είναι ταρυμουλκούμενα (φερόμενα) [3].Σε κάθε κινητήριο όχημα υπάρχει έναςμετασχηματιστής υποδαπέδιος πουτροφοδοτεί μέσω τεσσάρων τυλιγμά-των έλξης δύο ανεξάρτητους μετα-τροπείς έλξης οι οποίοι είναι τοποθε-τημένοι κάτω από το κινητήριοόχημα. Οι μετατροπείς έλξης τροφο-δοτούν ο καθένας από δύο ασύγχρο-νους τριφασικούς ηλεκτροκινητήρεςπου βρίσκονται σε κάθε κινητήριοφορείο του οχήματος.

3.2 Αρχή λειτουργίας της ηλεκτροκί-νητης έλξης

Η τάση του αγωγού επαφής (25kV,50Hz) (Σχήμα 14) οδηγείται στονκύριο μετασχηματιστή μέσω τουπαντογράφου που είναι τοποθετημέ-νος στο κινητήριο όχημα. Ο κύριοςμετασχηματιστής διαθέτει 4 περιελί-ξεις έλξης, Ο ανορθωτής 4QS μετα-τρέπει τη εναλλασσόμενη μονοφασικήτάση σε συνεχή τάση η οποία μέσωτου ενδιαμέσου κυκλώματος οδηγεί-ται στον μεταλλάκτη και μετατρέπε-ται σε τριφασική τάση με μεταβλητόπλάτος και συχνότητα. Η τάση αυτήτροφοδοτεί τους ασύγχρονους ηλε-

ΠΙΝΑΚΑΣ 3ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΗΡΑ ΗΛΕΚΤΡΑΜΑΞΑΣ

Σχήμα 12. Χαρακτηριστικές καμπύλες της δύναμηςέλξης και της αντίστασης κύλισης Ηλε-κτράμαξας

22 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

Σχήμα 11. Ασύγχρονος τριφασικός ηλε-κτροκινητήρας έλξης Ηλεκτράμαξας

Page 25: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 26: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

24 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

T E X N O Λ O Γ I A

κτροκινητήρες έλξης που δίνουν κίνη-ση στο συρμό.

3.3 Κύριος μετασχηματιστής

Ο κύριος μετασχηματιστής (Σχήμα15) μετατρέπει την τάση των 25kV,50Hz της γραμμής τροφοδότησης σετάση εισόδου που απαιτείται για κάθεσυσκευή. Είναι μονοφασικός ελαιόψυ-κτος μετασχηματιστής για υποδαπέ-δια εγκατάσταση. Διαθέτει στην πλευ-ρά της δευτερεύουσας τάσης 4 περιε-λίξεις έλξης και μία περιέλιξη βοηθητι-κών λειτουργιών. Η ψύξη του λαδιούεξασφαλίζεται από ένα σύστημα πουαποτελείται από μία αντλία ανακύκλω-σης ελαίου και τον μεταλλάκτη θερμό-τητας. Τα ηλεκτρικά του χαρακτηρι-στικά φαίνονται στον Πίνακα 4.

ΠΙΝΑΚΑΣ 4ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΥΡΙΩΣΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΗ ΣΥΡΜΟΥ

3.4 Τεχνολογία IGBT (Insulated Gate BipolarTransistor)

Τα IGBT (Σχήμα 16) συνδυάζει τα χαρακτη-ριστικά ενός MOSFET και του τρανζίστορισχύος [1]. Η λειτουργία του IGBT στηρίζε-ται στην αγωγή του με την εφαρμογή θετι-κής τάσης στην πύλη, ενώ με την αφαίρε-σή της συμβαίνει σβέση. Η συχνότητα λει-τουργίας ενός τυπικού IGBT είναι μέχριπερίπου 50kHz [2].Τα περισσότερα IGBT φέρουν ενσωματω-μένα μια αντιπαράλληλη δίοδο η οποίαονομάζεται δίοδος ελεύθερης διέλευσηςκαι δίνει τη δυνατότητα στον ημιαγωγικόδιακόπτη να έχει αμφίπλευρη ροή ρεύμα-τος (ρεύμα θετικό μέσω του IGBT καιαρνητικό ρεύμα μέσω της διόδου ελεύθε-ρης διέλευσης).Τα IGBT χρησιμοποιούνται στους ηλεκτρο-νικούς μετατροπείς ισχύος σαν διακόπτες.Πιο συγκεκριμένα όταν βρίσκονται σεκατάσταση αποκοπής θεωρούνται σανανοικτοί διακόπτες και όταν βρίσκονται σεκατάσταση αγωγής θεωρούνται ως κλει-στοί διακόπτες.

3.5 Μετατροπέας έλξης

Ο μετατροπέας έλξης (Σχήμα 17) μετατρέ-πει την παρεχόμενη από τον κύριο μετα-σχηματιστή μονοφασική εναλλασσόμενητάση σε τριφασικό σύστημα με μεταβαλλό-μενο πλάτος και συχνότητα για την τροφο-δότηση των ασύγχρονων τριφασικών κινη-τήρων.Σε κάθε κινητήριο όχημα ο μετατροπέαςέλξης αποτελείται από τα εξής:• 2 x 2 ανορθωτές τεσσάρωντεταρτημορίων (4QS)• 2 ενδιάμεσα κυκλώματα έναπυκνωτή και προστατευτικό module τοκαθένα• 2 μεταλλάκτες εύρους παλμών(PWR)Ανά δύο οι ανορθωτές τεσσάρων τεταρτη-μορίων 4QS τροφοδοτούν ένα ενδιάμεσοκύκλωμα με ενέργεια από το δίκτυο. Κατάτην πέδηση οι 4QS επαναφέρουν την ενέρ-γεια πέδησης στο δίκτυο.Κάθε μεταλλάκτης εύρους παλμών (PWR)παράγει από το κύκλωμα ενδιάμεσης

Σχήμα 13. Διάταξη του πεντάδυμου συρ-μού

Σχήμα 14. Αρχή λειτουργίας της ηλεκτρο-κίνητης έλξης για το κινητήριο όχημα συρ-μού

Σχήμα 16. Σύμβολο IGBT

Σχήμα 15. Κύριος Μετα-σχηματιστής

Page 27: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 28: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

26 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

T E X N O Λ O Γ I A

τάσης τριφασική εναλλασσόμενη τάσημεταβαλλόμενου εύρους και συχνότηταςγια την τροφοδότηση δύο ηλεκτροκινητή-ρων έλξης.Στον Πίνακα 5 παρουσιάζονται τα τεχνικάχαρακτηριστικά του μετατροπέα έλξης γιατο κινητήριο όχημα του συρμού.

ΠΙΝΑΚΑΣ 5ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΑ ΕΛΞΗΣΓΙΑ ΕΝΑ ΚΙΝΗΤΗΡΙΟ ΟΧΗΜΑ ΣΥΡΜΟΥ

3.6 Ανορθωτής τεσσάρων τεταρτημο-ρίων 4QS

O 4QS (Σχήμα 18) λειτουργεί σανανορθωτικό σύστημα. Αποτελείταιαπό δύο παράλληλες διατάξεις IGBTμε ενσωματωμένες διόδους ελεύθε-ρης διέλευσης. Σκοπός των 4QS είναιη μετατροπή της μονοφασικής εναλ-λασσόμενης τάσης σε τάση συνεχήτου ενδιάμεσου κυκλώματος. Οι παλ-μοί έναυσης των IGBT ρυθμίζονταιαπό τις μονάδες οδήγησης έτσι ώστελόγω της υψηλής συχνότητας παλμο-δότησης οι αρμονικές στο ρεύμαδικτύου και η κυμάτωση στο ενδιάμε-σο κύκλωμα συνεχούς τάσης να είναιελάχιστες.Κάθε 4QS φέρει στην είσοδο αυτόμα-τους διακόπτες με τους οποίους σεπερίπτωση σφάλματος είναι δυνατή ηαποσύνδεση των 4QS από την περιέλι-ξη έλξης.

Για την εκ των προτέρων φόρτιση τωνπυκνωτών του ενδιάμεσου κυκλώμα-τος προβλέπεται να υπάρχει σε έναν4QS κάθε κυκλώματος ενδιάμεσηςτάσης αντίσταση προφόρτισης, ηοποία συνδέεται μετά τη θέση σε λει-τουργία του γενικού διακόπτη μέσωμιας επαφής και γεφυρώνεται μετάτην ολοκλήρωση της διαδικασίας φόρ-τισης με μια άλλη επαφή.

3.7 Ενδιάμεσο κύκλωμα και σύστημαπροστασίας

Το ενδιάμεσο κύκλωμα (Σχήμα 19)αποτελεί το συνδετικό κρίκο μεταξύτων 4QS και PWR Για κάθε ενδιάμεσοκύκλωμα προβλέπεται ένα κύκλωμαπροφόρτισης. Κάθε ενδιάμεσο κύκλω-μα περιέχει στοιχεία για την προστασίατων IGBT από υπερτάσεις. Οι μεταβα-τικές υπερτάσεις στο ενδιάμεσοκύκλωμα ελαττώνονται χωρίς αρνητι-κές επιπτώσεις για τη λειτουργία τουσυρμού κατά την πορεία.

Σχήμα 17. Αρχή λειτουργίας μετατροπέαέλξης για το κινητήριο όχημα συρμούDESIRO

Σχήμα 18. Διάταξη 2 παράλληλων 4QS τουμετατροπέα έλξης

Σχήμα 19. Ενδιάμεσο κύκλωμα

Σχήμα 20. Κύκλωμα προστασίας ενδιάμε-σου κυκλώματος

Page 29: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 30: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

28 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

T E X N O Λ O Γ I A

Εάν παρόλα αυτά παρουσιαστούνυπερτάσεις που υπερβαίνουν τις τιμέςενεργεί το module προστασίας (Σχήμα20) με την αντίστοιχη αντίσταση (3βήματα προστασίας όπως και στιςΗλεκτράμαξες).Εάν η τάση του ενδιαμέσου κυκλώμα-τος υπερβεί μια οριακή τιμή, ξεκινά ηπαλμοδότηση του συγκεκριμένουIGBT προκειμένου μέσω της αντίστα-σης προστασίας να εξαλειφθεί η υπέρ-ταση. Μετά την πτώση της τάσης τουενδιαμέσου κυκλώματος στην ονομα-στική της τιμή το εν λόγω IGBT προ-χωρεί εκ νέου σε απομόνωση.Εάν η τάση του ενδιάμεσου κυκλώμα-τος στο module προστασίας υπερβείτην οριακή τιμή παρόλο που έχειδοθεί εντολή ενεργοποίησης από τοIGBT, τότε η λειτουργία του μετατρο-πέα διακόπτεται με εντολή απομόνω-σης της παλμοδότησής του. Εάν ητάση ενδιαμέσου κυκλώματος αυξη-θεί περισσότερο τότε το ενδιάμεσοκύκλωμα εκφορτίζεται και τίθεταιεκτός ο γενικός διακόπτης.

3.8 Μεταλλάκτης εύρους παλμών (PWR)

Σκοπός του μεταλλάκτη εύρους παλ-μών (Σχήμα 21) είναι να διαθέτειστους ασύγχρονους τριφασικούςκινητήρες την τριφασική τάση με ρυθ-μιζόμενη συχνότητα και εύρος. Η δια-μόρφωση εύρους παλμών παράγειπροσεγγιστικά ημιτονοειδές ρεύμαστην έξοδο του PWR.Το κύκλωμα του μεταλλάκτη εύρουςπαλμών έχει υλοποιηθεί με IGBT καιαποτελείται από τρείς αντιστροφείςημιγέφυρας, οι οποίοι είναι συνδεδε-μένοι παράλληλα και έχουν την ίδιακυματομορφή τάσης εξόδου με μιαμετατόπιση μεταξύ τους 120ο.

3.9 Ασύγχρονος τριφασικός ηλεκτρο-κινητήρας έλξης

Ο ασύγχρονος τριφασικός ηλεκτροκι-

νητήρας έλξης (Σχήμα 23) που χρησι-μοποιείται στους πεντάδυμους συρ-μούς έχει βραχυκυκλωμένο δρομέα,είναι κατάλληλος για λειτουργία στουςμεταλλάκτες εύρους παλμών IGBT καιείναι ανθεκτικός στην καταπόνηση πουπροκύπτει από τη χρήση του σε σιδηρο-δρομικό όχημα. Ο κινητήρας προσφέρεισύγχρονη τεχνολογία, κατασκευή μεπεριορισμένες ανάγκες συντήρησης,απλό και ανθεκτικό σύστημα ψύξης καιμειωμένες απώλειες θερμότητας. Ταηλεκτρικά του χαρακτηριστικά φαίνο-νται στον Πίνακα 6.

3.10 Καμπύλες Ισχύος

Οι χαρακτηριστικές καμπύλες τηςδύναμης έλξης, της δύναμης ηλεκτρι-κής πέδησης και της αντίστασης κύλι-σης της πεντάδυμης αυτοκινητάμα-ξας φαίνονται στο σχήμα 24.

4. ΔΗΖΕΛΑΜΑΞΕΣ (Δ/Η)4.1 Αρχή λειτουργίας της έλξης στιςΔ/Η

Εκτός από την ηλεκτροκίνητη έλξη, οιηλεκτρονικοί μετατροπείς ισχύος χρη-σιμοποιούνται επίσης και στις Δ/Η. ΟιΔ/Η είναι εξοπλισμένες με δύο δηζε-λοκινητήρες (Δ/Κ) συνολικής ισχύοςPb = 2100kW [5].Οι στροφές των Δ/Κ είναι ηλεκτρονικάελεγχόμενες και εξαρτώνται από τηνσυνολική απαιτούμενη ισχύ. Σε κάθεΔ/Κ συνδέεται μια σύγχρονη γεννή-τρια με ενσωματωμένη διέγερση. Ηπαραγόμενη έξοδος, που ρυθμίζεταιμε τη βοήθεια ηλεκτρονικού ρυθμι-στή, είναι ένα 3 φασικό εναλλασσόμε-νο ρεύμα ημιτονοειδούς μορφής(AC). Η παραγόμενη τάση ανορθώνε-ται από τους ανορθωτές και ομαλο-ποιείται από τον πυκνωτή του ενδια-μέσου κυκλώματος, ο οποίος ενεργείκαι ως στοιχείο αποθήκευσης ενέργει-ας. Ο μεταλλάκτης έλξης που συνδέε-ται με το ενδιάμεσο κύκλωμα μετα-τρέπει την συνεχή τάση (DC) σε εναλ-λασσόμενη 3-φασική (ΑC) τάση μεμεταβλητή συχνότητα και πλάτος γιατην τροφοδότηση 4 ασύγχρονων ηλε-κτροκινητήρων έλξης.

4.2 Ανορθωτές

Η τριφασική εναλλασσόμενη τάσητων γεννητριών στις Δ/Η μετατρέπε-ται σε συνεχή τάση με μέγιστη τιμή2800V με τη βοήθεια δύο ανορθωτώντων οποίων τα χαρακτηριστικά φαίνο-

T E X N O Λ O Γ I A

Σχήμα 24. Χαρακτηριστικές καμπύλες τηςδύναμης έλξης, της δύναμης ηλεκτρικήςπέδησης και της αντίστασης κύλισηςπεντάδυμου συρμού DESIRO

ΠΙΝΑΚΑΣ 6ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΗΡΑ ΣΥΡΜΟΥ

Page 31: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 32: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

30 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

T E X N O Λ O Γ I A

νται στον Πίνακα 7.Ο μεταλλάκτης έλξης των Δ/Η είναικατασκευασμένος με την τεχνολογίατων GTO και έχει ψύξη με λάδι μετα-σχηματιστή. Αποτελείται από:•Το module των ημιαγωγών συμπερι-λαμβανομένων και των Gate Units•Το τροφοδοτικό των Gate Units•Τους πυκνωτές εξομάλυνσης τουενδιαμέσου κυκλώματος•Την προστασία του ενδιαμέσουκυκλώματοςΟ Μεταλλάκτης έλξης μετατρέπει τηνσυνεχή τάση του ενδιαμέσου κυκλώ-ματος σε εναλλασσόμενη 3-φασικήτάση με μεταβλητή συχνότητα καιπλάτος για την τροφοδότηση των ηλε-κτροκινητήρων έλξης.Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του moduleτου μεταλλάκτη φαίνονται στον Πίνακα.

4.4 Ασύγχρονος τριφασικός ηλεκτροκι-νητήρας έλξης

Οι Ασύγχρονοι τριφασικοί ηλεκτροκινη-τήρες έλξης των Δ/Η έχουν παρόμοιαχαρακτηριστικά με τους κινητήρες πουπαρουσιάστηκαν στους ηλεκτροκίνη-τους συρμούς. Τα ονομαστικά στοιχείααυτών φαίνονται στον Πίνακα 9.

4.5 Καμπύλες Ισχύος

Οι χαρακτηριστικές καμπύλες της δύνα-μης έλξης για τρεις περιπτώσεις συρ-μών με Δ/Η φαίνονται στο σχήμα 27.

5. ΣYMΠEΡAΣMATAΟι ηλεκτρονικοί μετατροπείς ισχύοςαποτελούν σήμερα το πιο σημαντικόκομμάτι του συστήματος έλξης τωνσύγχρονων σιδηροδρομικών οχημάτωντου Ο.Σ.Ε (Ηλεκτράμαξες, Δηζελάμα-ξες, ηλεκτροκίνητες αυτοκινητάμαξες).Τα βασικά πλεονεκτήματα των ηλε-κτρονικών μετατροπέων έλξης τωντριών τύπων οχημάτων μπορούν νααποτυπωθούν ως εξής:• Ελάχιστη συντήρηση των ηλεκτροκι-νητήρων(επισκευή μετά από1.800.000km)• Μέγιστος βαθμός απόδοσης τηςελκτικής ισχύος• Μικρή κατανάλωση ενέργειας σταηλεκτροκίνητα οχήματα (ανάκτησηενέργειας) αφενός λόγω τροφοδοσίαςτων βοηθητικών κυκλωμάτων και αφε-τέρου λόγω επιστροφής ενέργειας στοδίκτυο κατά την πέδηση. Επίσης, λόγωτροφοδοσίας των βοηθητικών κυκλω-μάτων στις Δ/H κατά την πέδηση.

Επιπρόσθετα πλεονεκτήματα των ηλε-κτρονικών μετατροπέων έλξης:• Μικρό κόστος, βάρος και όγκος• Μικρότερες ροπές αιώρησης τωνηλεκτροκινητήρων έλξης• Αύξηση του βαθμού άνεσης λόγωλιγότερων θορύβων και καλύτερηςρύθμισης της έλξης• Μείωση των αρμονικών στο ρεύματου δικτύου• Ρύθμιση του συντελεστή απόδοσης(cosφ≈1) με συνέπεια την περιορισμένηανάγκη σε άεργη ισχύ κατά την πορείακαι την πέδηση• Οικονομία στη συντήρηση λόγω χρή-σης ενιαίων moduleΓίνεται λοιπόν σαφές ότι η χρήση τωνηλεκτρονικών μετατροπέων ισχύος μει-ώνει το κόστος συντήρησης και λει-τουργίας σιδηροδρομικών οχημάτωνκάνοντας ταυτόχρονα πιο άνετο τοταξίδι των επιβατών.Αυτό έχει σαν συνέπεια την εξοικονόμη-ση κόστους για τον Ο.Σ.Ε. και ταυτό-χρονα την καλύτερη εξυπηρέτηση τουεπιβατικού κοινού.

ΠΙΝΑΚΑΣ 7ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΟΡΘΩΤΗ Δ/Η

ΠΙΝΑΚΑΣ 9ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΥΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΤΗΡΑ Δ/Η

Σχήμα 27. Χαρακτηριστικές καμπύλες τηςδύναμης έλξης για τρεις περιπτώσειςσυρμών με Δ/Η

ΠΙΝΑΚΑΣ 8ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ MODULE

ΜΕΤΑΛΛΑΚΤΗ ΕΛΞΗΣ Δ/Η

ΑΝΑΦΟΡΕΣ[1] Στέφανος Ν. Μανιας, «Ηλεκτρο-νικά Ισχύος», Εκδόσεις Συμεών,2000[2] Ε. Μητρονίκας, Π.Ι. Παπαδόπου-λος, Α.Ν. Σαφάκας, Π.Δ. Λαδακάκος,Μ.Γ. Ιωαννίδου, «Σύγχρονα Ηλε-κτρονικά Στοιχεία και ΔιατάξειςΙσχύος για Βιομηχανική Χρήση»,Δελτίο Πανελληνίου ΣυλλόγουΔιπλωματούχων Μηχανολόγων Ηλε-κτρολόγων, 341, Ιούνιος 2001,σελ.57-66[3] Ο.Σ.Ε., «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣΥΜΦΩΝΙΑ 33 α (ΠΣ 33 α)ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ 33 α (ΣΔ 33α)», ΤΟΜΟΣ Α, ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1999[4] Ο.Σ.Ε., «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣΥΜΦΩΝΙΑ 39 (ΠΣ 39) ΣΥΜΒΑΣΗΔΙΑΡΚΕΙΑΣ 39 (ΣΔ 39)»[5] Ο.Σ.Ε., «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣΥΜΦΩΝΙΑ 50 (ΠΣ 50) – ΣΥΜΒΑΣΗΔΙΑΡΚΕΙΑΣ 50 (ΣΔ 50)»,ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1999

Page 33: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 34: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 35: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 36: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

Τσελεπής Στάθης, [email protected] Κυρίτσης Αναστάσιος, [email protected]Νικολετάτος Ιωάννης, [email protected]

Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης ΕνέργειαςΔιεύθυνση Ανανεώσιμων Πηγών ΕνέργειαςΤμήμα Φωτοβολταϊκών Συστημάτων και Διε-σπαρμένης Παραγωγής

34 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

1. Από το φωτοβολταϊκό φαινόμενο σταΦ/Β στοιχεία και πλαίσια Η μετατροπή της φωτεινής σε ηλεκτρι-κή ενέργεια βασίζεται στο «φωτοηλε-κτρικό ή φωτοβολταϊκό φαινόμενο» πουανακαλύφθηκε το 1839 από τονAlexander Bequerel, ωστόσο οι πρακτι-κές εφαρμογές του άρχισαν τα τέλη τηςδεκαετίας του 1950 και μάλιστα αρχικάσε διαστημικές εφαρμογές λόγω τουυψηλού κόστους. Η βασική δομική μονάδα όπου γίνεται ημετατροπή της ηλιακής ενέργειας σεηλεκτρική είναι το φωτοβολταϊκό (Φ/Β)στοιχείο η κυψέλη. Η πρώτη ύλη σεποσοστό άνω του 85% όλων των Φ/Βστοιχείων που παράγονται παγκοσμίως,είναι το πυρίτιο (Si), το οποίο είναι έναςημιαγωγός που καθίσταται ηλεκτρικάαγώγιμος υπό την επίδραση της φωτει-νής ακτινοβολίας και έχει το πλεονέκτη-μα ότι συναντάται σε αφθονία στηφύση. Οι λόγοι καθιέρωσης του συγκε-κριμένου ημιαγώγιμου υλικού οφείλο-νται κυρίως στην εξελιγμένη τεχνολογίαπου το συνοδεύει, λόγω της ευρείαςχρήσης του στη βιομηχανία της πληρο-φορικής και των ηλεκτρονικών, καθώςεπίσης και στη υψηλή αξιοπιστία πουπαρουσιάζει σε ακραίες θερμοκρασια-κές και διαβρωτικές συνθήκες. Στηναγορά υπάρχουν κυρίως οι εξής τύποι

Φ/Β στοιχείων/πλαισίων: μονοκρυσταλ-λικό Si, πολυκρυσταλλικό Si, άμορφο Si,άμορφο/μικρο-κρυσταλλικό Si, τελλου-ριούχο κάδμιο (CdTe) και της οικογενεί-ας δισεληνοϊνδιούχου χαλκού(CIS/CIGS). Ο πλέον χρησιμοποιούμενοςτύπος είναι αυτός του κρυσταλλικούπυριτίου, ενώ οι υπόλοιποι τύποι χαρα-κτηρίζονται και ως τεχνολογίες λεπτούυμενίου (thin film) καθώς το πάχος τουενεργού υλικού είναι περί τις 50 φορέςμικρότερο από αυτό του κρυσταλλικούπυριτίου. Η ηλεκτροπαραγωγική ικανό-τητα των προαναφερθέντων Φ/Β στοι-χείων επηρεάζεται καθοριστικά από τιςκλιματολογικές συνθήκες και συγκεκρι-μένα με την θερμοκρασία λειτουργίαςτων, και το ποσοστό άμεσης ως προςτην διάχυτη ηλιακή ακτινοβολία, μεάμεσο αποτέλεσμα κάποια από αυτά ναπλεονεκτούν έναντι των υπολοίπων σεδιαφορετικές γεωγραφικές ζώνες.Εντούτοις, σε περιοχές με μεικτές κλιμα-τικές συνθήκες, όπως σε αρκετά γεω-γραφικά διαμερίσματα της χώρας μας, ηηλεκτροπαραγωγική ικανότητα τωνπαραπάνω Φ/Β στοιχείων δεν παρου-σιάζει αξιόλογη διαφοροποίηση (αναφε-ρόμενοι πάντα σε ίδιες τιμές εγκατεστη-μένης ισχύος). Αν στα παραπάνω συνυ-πολογίσουμε ότι στις μέρες μας τοκόστος κατασκευής-αγοράς μεταξύ των

Φ/Β συστήματα: Η τεχνολογία, τα διασυνδεδεμένα Φ/Β συστήματακαι η κατάσταση στην Ελλάδα

Φ/Β συστήματα: Η τεχνολογία, τα διασυνδεδεμένα Φ/Β συστήματακαι η κατάσταση στην Ελλάδα

Page 37: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

35ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H

διαφόρων τεχνολογιών έχει αμβλυνθείσημαντικά, τεκμαίρεται ότι τα μόναουσιαστικά κριτήρια επιλογής μεταξύτων Φ/Β στοιχείων (άρα και κατ’ επέκτα-ση πλαισίων) είναι η αξιοπιστία, η διαθε-σιμότητα αυτών και το μέγεθος της δια-θέσιμης προς εγκατάσταση επιφάνειας.Για την παραγωγή ενός Φ/Β στοιχείουκρυσταλλικού πυριτίου, το πυρίτιο υπο-βάλλεται σε μία σειρά από βήματα επε-ξεργασίας. Σημαντικό στάδιο της επε-ξεργασίας ενός Φ/Β στοιχείου αποτελείη πρόσμιξη (doping) του καθαρού πυρι-τίου που είναι τετρασθενές με τρισθενήκαι πεντασθενή στοιχεία (Βόριο καιΦώσφορο αντίστοιχα), ώστε να δημι-ουργηθούν δυο περιοχές του πυριτίου,μία με πλεόνασμα φορέων θετικών φορ-τίων, ενώ η άλλη περιοχή με πλεόνασμαφορέων αρνητικών φορτίων. Στηνεπαφή διαχωρισμού μεταξύ των δύοπεριοχών (επαφή p-n) αναπτύσσεταιένα εσωτερικό ηλεκτρικό πεδίο, όπωςσυμβαίνει σε μία δίοδο. Όταν ένα φωτό-νιο με ενέργεια μεγαλύτερη από τοενεργειακό χάσμα του πυριτίου (1 eV)προσπέσει στην επιφάνεια του στοιχείουπυριτίου και απορροφηθεί, δημιουργού-νται ένα θετικό και ένα αρνητικό φορτίοτα οποία διαχωρίζονται υπό την επίδρα-ση του εσωτερικού ηλεκτρικού πεδίουκαι αναπτύσσεται μια διαφορά δυναμι-κού στα άκρα του Φ/Β στοιχείου, πουμπορεί να μετρηθεί μέσω λεπτώνμεταλλικών επαφών. Όταν οι επαφέςείναι συνδεδεμένες σε ένα ηλεκτρικόφορτίο, παράγεται συνεχές ρεύμα ανά-λογο με την προσπίπτουσα ηλιακή ακτι-νοβολία με τάση περίπου 0,5V. Ένα τυπικό Φ/Β στοιχείο κρυσταλλικούπυριτίου έχει πάχος περίπου 180-240μm. Το ρεύμα που παράγεται από ταΦ/Β στοιχεία είναι ανάλογο του εμβαδούτης επιφανείας τους και της προσπί-πτουσας ηλιακής ακτινοβολία. Μάλιστα,η μέγιστη ένταση του ρεύματος πουμπορεί να παραχθεί από ένα τυπικό Φ/Βστοιχείο πυριτίου (διαστάσεων15x15cm) είναι περίπου 8Α (σε συνθή-κες ακτινοβολίας 1000W/m2 και θερμο-κρασία 25oC).Η λειτουργία ενός Φ/Β στοιχείου χαρα-κτηρίζεται από την χαρακτηριστικήκαμπύλη τάσης-έντασης (I-V χαρακτηρι-στική). Μία καμπύλη I-V παρουσιάζεταιστο Σχ. 1, και δίδει την εξάρτηση μετα-ξύ της τάσης και του ρεύματος εξόδουτου Φ/Β στοιχείου σε συγκεκριμένεςσυνθήκες ακτινοβολίας και θερμοκρα-σίας λειτουργίας. Η μορφή της καμπύ-

λης οφείλεται στην επαφή p-n, καιπαρουσιάζει ομοιότητες με αυτήν μιαςδιόδου. Το σημείο λειτουργίας ενός Φ/Βστοιχείου στις εκάστοτε συνθήκες εξαρ-τάται από το φορτίο που θα συνδεθείστα άκρα του. Πρακτικά, είναι επιθυμη-τό να είναι όσο το δυνατόν πλησιέστεραστο σημείο που το Φ/Β δίδει την μέγιστηισχύ του. Στην χαρακτηριστική καμπύληενός Φ/Β στοιχείου διακρίνονται τα ακό-λουθα χαρακτηριστικά σημεία-τιμές: α)το ρεύμα βραχυκύκλωσης (Isc) το οποίοείναι ανάλογο της προσπίπτουσας ακτι-νοβολίας, β) η τάση ανοικτού κυκλώμα-τος (Voc), η οποία έχει λογαριθμικήσυμπεριφορά συναρτήσει της προσπί-πτουσας ακτινοβολίας και η τιμή τηςεξαρτάται από την θερμοκρασία. Μάλι-στα χαρακτηρίζεται από αρνητικό θερ-μοκρασιακό συντελεστή, και συνεπώςμειώνεται για δεδομένη ηλιακή ακτινο-βολία σε υψηλότερες θερμοκρασίες. γ)το ρεύμα και η τάση στο σημείο μέγι-στης ισχύος (Imp, Vmp), το γινόμενότων οποίων αντιπροσωπεύει τη μέγιστηισχύ που μπορεί να παραχθεί από το Φ/Βστις συγκεκριμένες συνθήκες ακτινοβο-λίας και θερμοκρασίας. Η μέγιστη ισχύςπου προκύπτει από την καμπύλη πουαντιστοιχεί σε συνθήκες ακτινοβολίας1000W/m2 και θερμοκρασία 25oC (πρό-τυπες συνθήκες) είναι η ονομαστικήισχύς του Φ/Β, που δίδεται σε Wp (Wattpeak).

Στις πρακτικές ηλεκτροπαραγωγικέςεφαρμογές η βασική δομική μονάδαείναι το Φ/Β πλαίσιο, το οποίο αποτελεί-ται από ομάδες Φ/Β στοιχείων ηλεκτρικάσυνδεδεμένων σε σειρά η και παράλλη-λα. Σε ένα Φ/Β πλαίσιο τα στοιχεία είναισυνήθως τοποθετημένα ανάμεσα απόανθεκτικό διαφανές υλικό για μόνωσηαπό την υγρασία και στην εμπρός πλευ-ρά τοποθετείται γυαλί ειδικών προδια-γραφών. Με τη σύνδεση αριθμού Φ/Βπλαισίων σε σειρά και παράλληλα δημι-ουργούνται Φ/Β συστοιχίες. Η χαρακτη-ριστική εξόδου ενός Φ/Β πλαισίου ή μιαςΦ/Β συστοιχίας έχει την μορφή του Σχ.1αλλά σε διαφορετική κλίμακα, ανάλογαμε τις εν σειρά και εν παραλλήλω συνδέ-σεις.

2. Διασυνδεδεμένα Φ/Β συστήματαΚάθε διασυνδεδεμένο Φ/Β σύστημαμπορεί να αναλυθεί σε δύο επιμέρουςδομικές μονάδες. Τα Φ/Β πλαίσια, ταοποία μετατρέπουν την ηλιακή ενέργειασε ηλεκτρική και τον ηλεκτρονικό μετα-τροπέα (ή αντιστροφέα όπως έχει επι-κρατήσει στην αγορά), ο οποίος ανα-λαμβάνει: α) την προσαρμογή της παρα-γόμενης ηλεκτρικής ενέργειας (υπό τημορφή συνεχούς τάσης και ρεύματος)στις προδιαγραφές του δικτύου εναλ-λασσομένου ρεύματος (Ε.Ρ.), β) τη μεγι-στοποίηση της ενεργειακής παραγωγήςτων Φ/Β πλαισίων, με την εφαρμογή

Σχήμα 1: Χαρακτηριστική Καμπύλη I-V ενός Φ/Β στοιχείου.

Page 38: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

36 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

κατάλληλης τεχνικής ανίχνευσης τουσημείου μέγιστης παραγόμενης ισχύος(Maximum Power Point Tracking,M.P.P.T.) και γ) την ανίχνευση καταστά-σεων νησιδοποίησης του δικτύου(islanding). Όπως όλες οι ηλεκτρικέςεγκαταστάσεις παραγωγής ή κατανάλω-σης ηλεκτρικής ενέργειας, που συνδέο-νται στο δίκτυο Ε.Ρ, έτσι και οι αντιστρο-φείς των Φ/Β συστημάτων οφείλουν ναυπόκεινται στις προδιαγραφές που ορί-ζονται από τους κανονισμούς και ταπρότυπα που έχουν θεσπιστεί ή υιοθε-τηθεί από τους Διαχειριστές των Σ.Η.Ε.Συγκεκριμένα, η σύνδεση Φ/Β μονάδωνστο δίκτυο Ε.Ρ. θεωρείται αποδεκτήόταν η ενέργεια που παρέχεται στο ηλε-κτρικό δίκτυο μέσω των ηλεκτρονικώνμετατροπέων δεν επηρεάζει αρνητικάτην ποιότητα ισχύος που παρέχεταιστους άλλους συνδεόμενους χρήστες(καταναλωτές ή παραγωγούς), δεν δια-ταράσσει την ορθή λειτουργία τωνμέσων ρύθμισης και προστασίας τουδικτύου και δεν θέτει σε κίνδυνο πρόσω-πα και εγκαταστάσειςΑνάλογα με τον τρόπο που συνδυάζο-νται οι παραπάνω δομικές μονάδες(πλαίσια και αντιστροφέας), τα διασυν-δεδεμένα Φ/Β συστήματα κατηγοριο-ποιούνται σε πέντε τεχνολογικές τάσεις,οι οποίες απεικονίζονται στο Σχ. 2.Μάλιστα σε όλες τις περιπτώσεις οαριθμός των χρησιμοποιούμενων πλαι-σίων καθορίζει τη μέγιστη παραγόμενηισχύ, ενώ η εν σειρά και παράλληλη σύν-δεση αυτών προσδιορίζει τα ηλεκτρικάχαρακτηριστικά (τιμές της τάσης και τουρεύματος εισόδου) των μετατροπέωνπου θα χρησιμοποιηθούν.Η τεχνολογική τάση του Σχ2.α. είναιγνωστή με τον όρο Φ/Β Πλαίσια Ε.Ρ.(AC-PV Modules). Πρόκειται για Φ/Β δια-τάξεις μικρής ισχύος (έως 300W), οι

οποίες δημιουργούνται από την ενσω-μάτωση ενός μόνο Φ/Β πλαισίου καιενός μονοφασικού αντιστροφέα (microinverter ή Module Integrated ConverterM.I.C) σε μια αυτοτελή ηλεκτρονική διά-ταξη.Σαν πλεονεκτήματα των Φ/Β πλαισίωνΕ.Ρ. θεωρούνται η απλότητα της χρήσηςκαι εγκατάστασης σαν συσκευή για τοευρύ κοινό, η μείωση των απωλειώνπου τυχόν προκαλούνται λόγω ανομοιο-μορφίας της προσπίπτουσας ακτινοβο-λίας ή των χαρακτηριστικών μεταξύ τωνπλαισίων, η εύκολη επεκτασιμότητατου συστήματος και η υψηλή αξιοπιστία,καθώς ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος ολι-κής απώλειας της παραγωγής. Στα μειο-νεκτήματα συγκαταλέγονται το υψηλό-τερο κόστος και η χαμηλότερη απόδοσησυγκριτικά με αυτούς της μεγαλύτερηςισχύος των υπολοίπων τεχνολογικώντάσεων. Στη τεχνολογίας Αλυσίδας (Σχ. 2.β) ταΦ/Β πλαίσια συνδέονται εν σειρά σχη-ματίζοντας μία μόνο “αλυσίδα ή στοιχει-οσειρά”, η οποία τροφοδοτεί ένα μόνοαντιστροφέα. Λόγω του περιορισμένουαριθμού Φ/Β πλαισίων (συνήθως λιγότε-ρα από 25 εξαιτίας της υψηλής τάσηςστα άκρα της στοιχειοσειράς) η ηλεκτρι-κή ισχύς που παρέχεται στο δίκτυοπεριορίζεται στο επίπεδο των 0.7 με 12kW (ως εκ τούτου οι αντιστροφείς είναιμονοφασικοί), ενώ η παράλληλη λει-τουργία πολλών Φ/Β συστημάτωντεχνολογίας Αλυσίδας επιτρέπει τηνπαραγωγή μεγαλύτερων ποσών ηλε-κτρικής ενέργειας. Ορισμένοι κατασκευ-αστές επιτρέπουν τον παραλληλισμόπερισσότερων αλυσίδων (του ίδιουπάντα αριθμού πλαισίων). Κατά κανόναο βαθμός απόδοσης των χρησιμοποιού-μενων αντιστροφέων είναι μεγαλύτεροςαυτών των Φ/Β πλαισίων Ε.Ρ, ενώ επί-σης η μαζική παραγωγή των εν λόγωαντιστροφέων οδήγησε σε σημαντικήμείωση του κόστους κατασκευής τους,με αποτέλεσμα να θεωρείται μία τεχνο-λογία που προτιμάται στην αγορά.. Στοναντίποδα των δυνατών σημείων πουέχουν να επιδείξουν τα Φ/Β συστήματατεχνολογίας Αλυσίδας, υπάρχουν ορι-σμένα μειονεκτήματα. Συγκεκριμένα, ηαρκετά υψηλή τιμή συνεχούς τάσης πουεμφανίζεται στα άκρα των στοιχειοσει-ρών, απαιτεί τη χρήση ακριβού βοηθητι-κού εξοπλισμού και την εγκατάστασήτου από ειδικευμένο προσωπικό (υπό τοπρίσμα των κτηριακών ανεξάρτητωνπαραγωγών), ενώ ο έλεγχος μεγαλύτε-

Σχήμα 2:(α) Φωτοβολταϊκά Πλαίσια Ε.Ρ. (AC-PVModules)(β) Φ/Β σύστημα τεχνολογία Αλυσί-δας/Στοιχεισειράς (String Technology)(γ) Φ/Β σύστημα Μικροκεντρικής τεχνολο-γίας (Minicentral Technology )(δ) Φ/Β σύστημα τεχνολογία ΠολλαπλώνΑλυσίδων/Στοιχεισειρών (Multi StringTechnology)(ε) Φ/Β σύστημα Κεντρικοποιημένηςτεχνολογίας (Centralized Technology)

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Page 39: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 40: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

38 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

ρου αριθμού Φ/Β πλαισίων από τονM.P.P.T. ελεγκτή (συγκριτικά με τηνπροηγούμενη τεχνολογία), δυσχεραίνειτην απόλυτη εκμετάλλευση των Φ/Βπλαισίων.Σε αντίθεση με τις προηγούμενες τεχνο-λογικές δομές όπου η τροφοδότηση τουηλεκτρικού δικτύου γίνεται με μονοφασι-κούς αντιστροφείς, στην περίπτωση τωνΦ/Β συστημάτων όπου η εγκατεστημένηισχύς ξεπερνά τα 5kW (για μικρά Φ/Βσυστήματα μέχρι 20kW) είναι απαραίτη-τη η χρησιμοποίηση είτε τριών μονοφα-σικών αντιστροφέων (Σχ.2.γ) είτε ηεφαρμογή τριφασικών διατάξεων (Σχ.2.δκαι Σχ.2.ε). Αναλυτικότερα τα Φ/Β συστή-ματα που είναι δομημένα σύμφωνα με τοΣχ.2.γ. αποτελούν μια προέκταση τηςτεχνολογίας Αλυσίδας στο πεδίο των τρι-φασικών συστημάτων. Η τεχνολογικήαυτή τάση συναντάται στη βιβλιογραφίαμε τον όρο Μικροκεντρική και απαιτείτον ταυτόχρονο έλεγχο τριών μονοφασι-κών αντιστροφέων (οι οποίοι εμπεριέχο-νται στη ίδια ηλεκτρονική συσκευή) ώστετο παρεχόμενο ρεύμα σε κάθε φάση τουηλεκτρικού δικτύου να ακολουθεί τουςπεριορισμούς και τους κανόνες που διέ-πουν τις τριφασικές ηλεκτροπαραγωγι-κές μονάδες.

Ένα Φ/Β σύστημα τεχνολογίας Πολλα-πλών Αλυσίδων (Σχ.2.δ) απαρτίζεται απόπολλούς ανεξάρτητους μετατροπείςσυνεχούς τάσης σε συνεχή, καθένας εκτων οποίων εμπεριέχει το δικό τουM.P.P.T.. Η είσοδος κάθε μετατροπέασυνδέεται με μια ανεξάρτητη “αλυσίδα”εν σειρά συνδεδεμένων Φ/Β πλαισίων,ενώ οι έξοδοι τους συνδέονται σε έναμόνο κεντρικό αντιστροφέα. Με αυτόντον τρόπο, επιτυγχάνεται άρτια συνερ-γασία μεταξύ πολλών ανεξάρτητων“αλυσίδων” οι οποίες μπορεί να απαρτί-ζονται τόσο από διαφορετικό αριθμό Φ/Βπλαισίων, όσο και από Φ/Β πλαίσια δια-φορετικής τεχνολογίας. Επιπρόσθετα, ηπαράλληλη λειτουργία “αλυσίδων” μεδιαφορετικό γεωγραφικό προσανατολι-σμό ή με διαφορετικές συνθήκες σκίασηςδεν δυσχεραίνουν την παραγωγικότητατου όλου συστήματος, καθώς κάθε μιατους μπορεί να δουλεύει στο δικό τηςσημείο μέγιστης αποδιδόμενης ισχύος. Οσυνδυασμός των παραπάνω πλεονεκτη-μάτων καθιστά τα Φ/Β συστήματα Πολ-λαπλών Αλυσίδων ως μια από τις αρτιό-τερες προτάσεις για την παραγωγήσημαντικών ποσών ηλεκτρικής ενέργειαςαπό Φ/Β συστήματα μεγάλης κλίμακας.Σαν μειονέκτημα της τεχνολογίας αυτής

μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότιτυχόν βλάβη του “κεντρικού” αντιστρο-φέα προκαλεί την ολική απώλεια της ηλε-κτροπαραγωγικής διαδικασίας. Η Κεντρικοποιημένη τεχνολογία (Σχ.2.ε),αποτέλεσε την πρώτη προσπάθεια έντα-ξης Φ/Β συστημάτων μεγάλης κλίμακαςστην ηλεκτροπαραγωγική διαδικασία. Ιδι-αίτερο χαρακτηριστικό αυτής της τεχνο-λογίας αποτελεί η χρησιμοποίηση μεγά-λου αριθμού Φ/Β πλαισίων, τα οποίαμέσω ενός μόνου “κεντρικού” αντιστρο-φέα συνδέονται στο δίκτυο Ε.Ρ. Τα Φ/Βπλαίσια χωρίζονται σε εν σειρά ομάδες(στοιχειοσειρές) για την επίτευξη αρκετάυψηλής τιμής συνεχούς τάσης στα άκρααυτών, και στη συνέχεια η παράλληλησύνδεση των στοιχειοσειρών επιτρέπειτην επίτευξη του επιθυμητού επιπέδουισχύος. Μολονότι η δομή των Φ/Βσυστημάτων αυτής της τεχνολογίαςείναι αρκετά απλή, η αποδοτικότητάτους και η οικονομική τους βιωσιμότητααποδυναμώνεται από ορισμένα σημαντι-κά μειονεκτήματα. Αναλυτικότερα, ηύπαρξη ενός κεντρικού M.P.P.T. για τοσύνολο των Φ/Β πλαισίων, επιφέρει μει-ωμένη ενεργειακή παραγωγή των Φ/Βπλαισίων σε συνθήκες ανομοιόμορφηςσκίασης, ενώ ταυτόχρονα απαιτείταιαυξημένη καλωδίωση και μέσα προστα-σίας στην πλευρά του συνεχούς ρεύμα-τος. Επίσης, λόγω της ύπαρξης ενόςμόνο “κεντρικού” αντιστροφέα η ολο-κληρωτική διακοπή της ηλεκτροπαραγω-γικής διαδικασίας είναι αναπόφευκτητόσο σε περιπτώσεις προγραμματισμέ-νης συντήρησης όσο και σε περιπτώσειςβλάβης ή αντικατάστασης μέρους τουΦ/Β εξοπλισμού. Η ετήσια ενέργεια που παράγεται απόένα Φ/Β σύστημα εξαρτάται από τηνεγκατεστημένη ισχύ του συστήματοςτην ηλιακή ακτινοβολία στο επίπεδο τηςΦ/Β συστοιχίας και την ποιότητα τηςόλης κατασκευής (ηλεκτρική και μηχανο-λογική συναρμολόγηση, ποιότητα υλι-κών). Αναλυτικότερα, οι παράμετροι πουεπιδρούν στην παραγωγική ικανότηταενός Φ/Β σταθμού είναι οι θερμοκρασια-κοί συντελεστές μείωσης ισχύος, οι οποί-οι είναι περίπου χαρακτηριστικοί για κάθετεχνολογία πλαισίων (παρουσιάζουνμικρή διακύμανση μεταξύ πλαισίων τηςιδίας τεχνολογίας), ο συντελεστής από-δοσης του αντιστροφέα, οι ωμικές απώ-λειες, οι απώλειες λόγω ανόμοιων χαρα-κτηριστικών μεταξύ πλαισίων ή και στοι-χειοσειρών κλπ. Επίσης σημαντικός παρά-γοντας είναι οι σκιασμοί οι οποίοι πρέπει

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Page 41: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 42: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

40 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

να αποφεύγονται κατά την διάρκεια τωνπαραγωγικών ωρών της ημέρας.Όπως φαίνεται από τα ανωτέρω εδάφιαοι Φ/Β σταθμοί διαφέρουν αισθητά απότους συνήθεις ηλεκτροπαραγωγικούςσταθμούς, κυρίως λόγω της αρχής λει-τουργίας των Φ/Β πλαισίων. Συνεπώς,για την σωστή και απρόσκοπτη λειτουρ-γία ενός Φ/Β συστήματος απαιτείταιμεθοδικός σχεδιασμός, ειδικά στην πλευ-ρά του συνεχούς ρεύματος. Σε μεγάλεςεγκαταστάσεις η συνδεσμολογία και οικαλωδιώσεις στην πλευρά του συνεχούςρεύματος γίνονται αρκετά πολύπλοκεςκαι απαιτούν προσεκτικό σχεδιασμό γιατην βελτιστοποίηση του συστήματος καιτη μείωση των απωλειών. Στην ιστοσελί-δα του ΚΑΠΕ έχουν αναρτηθεί οι βασικέςοδηγίες οι οποίες αφορούν κυρίως τηνεγκατάσταση κτηριακών Φ/Β συστημά-των, αλλά είναι χρήσιμες για κάθε Φ/Βεγκατάσταση (είναι διαθέσιμες στην σύν-δεση http://www.cres.gr/kape/pdf/odi-gos_pv_systimaton.pdf).

3. Η πορεία των Φ/Β συστημάτων στηνΕλλάδαΤα τελευταία χρόνια παρατηρείται στηνΕλλάδα μία ραγδαία αύξηση των εγκατα-στάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέρ-γειας που βασίζονται στην Φ/Β τεχνολο-γία. Η αύξηση αυτή οφείλεται στα κίνη-τρα που έχουν δοθεί από την πολιτεία,μέσω της αυξημένης τιμής πώλησης τηςηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται απόΦ/Β και διοχετεύεται στο δίκτυο, και τουσυνεπαγόμενου οφέλους προς τον ανε-ξάρτητο παραγωγό. Συνεπώς οι κυρίαρ-χες εφαρμογές αφορούν διασυνδεδεμέ-να με το δίκτυο Φ/Β συστήματα, η ισχύςτων οποίων μπορεί να κυμαίνεται απόλίγα kW, όπως στα συστήματα που εγκα-θίστανται σε κατοικίες, έως και MW, σεκεντρικούς σταθμούς παραγωγής ηλε-κτρικής ενέργειας. Σε όλες αυτές τιςδραστηριότητες εμπλέκεται μεγάλοςαριθμός μηχανικών, διαφόρων ειδικοτή-των, η συμβολή των οποίων είναι καθο-ριστική για την ποιότητα των εγκαταστά-σεων. Επιπρόσθετα, το μεγάλο εύροςισχύος των εφαρμογών δίδει την δυνα-τότητα όχι μόνο σε μεγάλες και εξειδικευ-μένες τεχνικές εταιρείες αλλά και σεμεμονωμένους μηχανικούς να απασχο-ληθούν στο αντικείμενο αυτό, και νααποκτήσουν χρήσιμη τεχνογνωσία, σεμία εποχή δύσκολη για την αγορά εργα-σίας. Η εξελικτική πορεία της εγκατεστημένηςισχύος των Φ/Β εγκαταστάσεων στην

Ελλάδα, ανά έτος και συνολικά, για τατελευταία έτη, παρουσιάζεται στο Σχ.3.α, (σύμφωνα με στοιχεία που συλλέγειτο ΚΑΠΕ), ενώ στο ΣΧ.3.β παρουσιάζεταιη εγκατεστημένη ισχύς των Φ/Β συστη-μάτων στην Ελλάδα συγκριτικά με ταυπόλοιπα μέλη κράτη της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης για το έτος 2009 (σύμφωνα μεεπίσημα στοιχεία τα οποία δημοσιεύτη-καν στο SYSTEMES SOLAIRES le journal duphotovoltaique No3-2010: BarometrePhoto-voltaique – EUROBSERV’ER –April2010) Στην Ελλάδα η βιομηχανική βάση για ταΦ/Β ηλεκτροπαραγωγικά συστήματααναπτύχθηκε σημαντικά τα τελευταίαχρόνια όχι μόνο στο πεδίο εισαγωγήςέτοιμων εμπορικών λύσεων από άλλεςχώρες που έχουν να επιδείξουν ισχυρήβιομηχανία στα Φ/Β συστήματα, αλλά καιστο επίπεδο εγχώριας κατασκευής Φ/Βπλαισίων δισκίων και στοιχείων, αλλά καιτων παρελκυόμενων βοηθητικών συστη-μάτων αυτών τονώνοντας με αυτόν τοντρόπο την Ελληνική επιχειρηματικότητακαι την εγχώρια αγορά εργασίας. Συγκε-κριμένα στο χώρο της κατασκευής Φ/Βστοιχείων και πλαισίων ή συναρμολόγη-σης Φ/Β πλαισίων δραστηριοποιούνται 5εταιρίες ελληνικών συμφερόντων, μεδυνατότητα παραγωγής περίπου 230MWp Φ/Β πλαισίων ετησίως. Όσοναφορά την κατασκευή άλλων εξαρτημά-των που χρειάζονται για την σύνθεσηενός φωτοβολταϊκού συστήματος στηνΕλλάδα υπάρχουν εταιρίες που δραστη-ριοποιούνται στην κατασκευή μεταλλι-κών βάσεων στήριξης και βάσεων μεδυνατότητα παρακολούθησης της τρο-χιάς του ήλιου, μετατροπέων ισχύος,μπαταριών ειδικά για βαθιές εκφορτίσεις,ηλεκτρικών πινάκων και συστημάτωνασφάλειας, καλώδια, συστήματα επισκό-πησης και τηλεμετρίας, κλπ. Οι παραπά-νω δραστηριότητες είχαν σαν αποτέλε-σμα τα τελευταία χρόνια να δημιουργη-θούν μέχρι στιγμής περί τις 4.000 νέεςθέσεις εργασίας.Κλείνοντας πρέπει να τονισθεί ότι υπάρ-χουν δυνατότητες ανάπτυξης και ευκαι-ρίες σχετικά με τα Φ/Β συστήματα καιτην ενσωμάτωση αυτών στα ηλεκτρικάδίκτυα και δεν πρέπει να θεωρείται ότιείναι πλέον αργά. Βρισκόμαστε ουσιαστι-κά στην αρχή μιας περιόδου αλλαγής τουενεργειακού συστήματος και η ανάπτυξηκαινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιώνείναι δυνατό να δώσει νέα ώθηση στηνοικονομία μας και πολλαπλά οφέλη στηνκοινωνία μας.

Σχήμα 3:(α) Ετήσια και συνολική εγκατεστημένηισχύς Φ/Β συστημάτων στην Ελλάδα(2010: εκτίμηση ΚΑΠΕ).(β) Ετήσια εγκατεστημένη ισχύς Φ/Β συ-στημάτων μεταξύ των κρατών μελών τηςΕ.Ε. για το έτος 2009

(α)

(β)

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Page 43: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 44: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

Οι Γεωθερμικές Αντλίες Θερμότητας(ΓΑΘ) είναι συστήματα θέρμαν-σης/ψύξης που αποτελούνται από τοεξωτερικό γεωθερμικό κύκλωμα(εναλλάκτης εδάφους ή υδρογεώτρη-ση), υδρόψυκτη αντλία θερμότηταςκαι το εσωτερικό σύστημα θέρμαν-σης-ψύξης χαμηλής θερμοκρασίας.Επειδή αξιοποιούν την πρακτικά στα-θερή θερμοκρασία του εδάφους,εξοικονομούν ηλεκτρική και πρωτογε-νή ενέργεια, με αποτέλεσμα να συμ-βάλουν στη μείωση των εκπομπώναερίων του θερμοκηπίου και στηνπροστασία του περιβάλλοντος. Οιγεωθερμικές αντλίες θερμότηταςείναι διαδεδομένες στην Ευρώπη, καιιδιαίτερα σε χώρες όπως η Σουηδία, ηΑυστρία, η Ελβετία, η Γερμανία και ηΓαλλία, όπου έχει αναπτυχθεί καικαθιερωθεί η αντίστοιχη τεχνολογίακαι πρακτικές, και όπου συστήματαγεωθερμικών αντλιών θερμότηταςλειτουργούν αξιόπιστα επί σειράδεκαετιών.

1. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΩΝΑΝΤΛΙΩΝ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣΈνα σύστημα γεωθερμικών αντλιώνθερμότητας (ΓΑΘ) αποτελείται από: • Σύστημα εναλλαγής θερμότητας

εντός του εδάφους, το οποίο είναιείτε γεωεναλλάκτης θερμότητας(ΓΕΘ) είτε υδρογεώτρηση.• Γεωθερμική αντλία θερμότητας(κυρίως αντλία θερμότητας νερού-νερού).• Σύστημα θέρμανσης χαμηλής θερ-μοκρασίας ή/και ψύξης εντός του κτι-ρίου

1.1 Σύστημα εναλλαγής θερμότηταςεντός εδάφους

Ένα σύστημα εναλλαγής θερμότηταςεντός εδάφους μπορεί να είναι είτεκλειστό είτε ανοικτό.Στο κλειστό κύκλωμα, οι ΓΕΘ είναι είτεοριζόντιοι, δηλαδή σωλήνες εντόςτου εδάφους σε οριζόντια διάταξημέσα σε τάφρους, σε βάθος μεταξύ1,2 και 2,0 μέτρα (Εικόνες 1α και 4) τοοποίο εξαρτάται από τις κλιματολογι-κές συνθήκες που επικρατούν, είτεκατακόρυφοι (Borehole HeatExchangers - BHEs), δηλαδή σωλήνεςεντός του εδάφους σε κατακόρυφηδιάταξη μέσα σε γεωτρήσεις (bore-holes) (Εικόνα 1β). Οι σωλήνες αυτοίείναι κατασκευασμένοι συνήθως απόπολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας(HDPE) ή ακτινοδικτυωμένο πολυαι-θυλένιο, έχουν διάρκεια ζωής το λιγό-

Κ. ΚαρύτσαςΙ. ΧωροπανίτηςΟ. ΠολύζουΑ. Μπένου Τμήμα Γεωθερμίας, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγώνκαι Εξοικονόμησης Ενέργειας, 19° χλμ Λεωφ. Μαραθώνος, 19009 Πικέρμι Αττικήςemail: [email protected]

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 201042

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΩΝ ΑΝΤΛΙΩΝ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Page 45: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

τερο 50 έτη, και τυπική εξωτερική διά-μετρο 32 ή 40 mm. Ανάλογα με τοεύρος της θερμοκρασίας λειτουργίας(παράμετρος σχεδίασης), η πλήρωσητου σωλήνα πραγματοποιείται με νερόή με μίγμα νερού και αντιψυκτικούυγρού. Στο ανοικτό κύκλωμα το νερό αντλεί-ται από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζο-ντα από μία γεώτρηση, και επαναδιο-χετεύεται σε αυτόν με δεύτερη γεώ-τρηση (Εικόνα 1γ). Παρόλο που οι κατακόρυφοι ΓΕΘ έχουνυψηλότερο κόστος από τους αντίστοι-χους οριζόντιους, οι κατακόρυφοι χρη-σιμοποιούνται στις περισσότερες περι-πτώσεις επειδή έχουν τα εξής πλεονε-κτήματα:• Απαιτείται λιγότερος χώρος σε σχέσημε τους οριζόντιους ΓΕΘ.• Δεν αντιμετωπίζονται ορισμένεςτεχνικές δυσκολίες που ενδεχομένωςπαρουσιάζονται στις υδρογεωτρήσεις.Η τυπική τεχνολογία για την κατα-σκευή ενός κατακόρυφου ΓΕΘ περι-λαμβάνει απλό ή διπλό σωλήνα σχήμα-τος “U” (Εικόνα 2) ο οποίος τοποθετεί-ται σε μια ή περισσότερες κατακόρυ-φες γεωτρήσεις, συνήθως 50 έως 100μέτρα βάθος η καθεμία. Μεταξύ τωνσωλήνων σχήματος “U” και των τοι-χωμάτων των γεωτρήσεων πραγματο-ποιείται πλήρωση με ρευστοκονίαμα(Εικόνα 3) ή σπανιότερα πλήρωση μενερό γεώτρησης (Σκανδιναβική πρα-κτική), εάν ο υδροφόρος ορίζονταςτης περιοχής βρίσκεται σε μικρό βάθοςκαι η αλληλεπίδραση μεταξύ διαφορε-τικών υδροφόρων οριζόντων δεν δημι-ουργεί πρόβλημα. Κατακόρυφοι ΓΕΘ προσφέρονται απόαρκετούς κατασκευαστές σαν τυπο-ποιημένα προϊόντα, στα οποία έχουνπραγματοποιηθεί δοκιμές και είναιπιστοποιημένα (Εικόνα 2). Επιπλέον,απαραίτητα υλικά όπως ρευστοκονία-μα με βελτιωμένες ιδιότητες μετάδο-σης θερμότητας, συνδέσεις σωλήνων,κ.λπ., έχουν σχεδιαστεί ειδικά για εγκα-ταστάσεις ΓΑΘ και είναι διαθέσιμαστην αγορά.

Ο σχεδιασμός, η εγκατάσταση και ηδοκιμαστική λειτουργία όλων τωντύπων των ΓΕΘ περιγράφεται λεπτομε-ρώς στα γερμανικά πρότυπα VDI4640. Επίσης στοιχεία για τις αντλίεςθερμότητας αναφέρονται στο ευρω-παϊκό πρότυπο EN 15450 «ΣυστήματαΘέρμανσης στα κτίρια – Σχεδιασμόςσυστημάτων θέρμανσης με αντλίεςθερμότητας» (standard EN 15450“Heating systems in buildings – Designof heat pump heating systems”).Χώρες με τεχνολογικά ώριμες αγορέςΓΑΘ, όπως η Σουηδία και η Ελβετία,έχουν δικούς τους κανονισμούς.

Εικόνα 2: Κατώτερο τμήμα του κατακόρυφουγεωεναλλάκτη εργοστασιακής κατασκευής

Εικόνα 3: Άποψη πληρωμένου με κονίαμα κατα-κόρυφου ΓΕΘ διπλού σωλήνα σχήματος “U”

Τυπικές θερμοκρασίες λειτουργίας τωνΓΕΘ είναι -3°C→0°C στη Σουηδία και3°C→+2°C στη Γερμανία, όπου θερμο-

κρασίες εδάφους κυμαίνονται από 8,5-9,0°C. Σ’ αυτές τις συνθήκες, η βέλτι-στη αποληψιμότητα του εδάφους γιαοριζόντιο ΓΕΘ είναι 8-32 W/m2 (Εικόνα4), ενώ για κατακόρυφο ΓΕΘ είναι 20-70 W/m, η οποία εξαρτάται από τηγεωλογία και το ποσοστό υγρασίας τουυπεδάφους. Σε περιπτώσεις μεγάληςυδροφορίας η βέλτιστη αποληψιμότη-τα του εδάφους μπορεί να φτάσει τα100W/m για κατακόρυφο ΓΕΘ σωλήνααπλού-U. Σε πεδία κατακόρυφων ΓΕΘ(Εικόνα 5), θα πρέπει επίσης να λαμβά-νονται υπόψιν η αμοιβαία αλληλεπίδρα-ση των κατακόρυφων ΓΕΘ.

Εικόνα 4: Πεδίο οριζοντίων ΓΕΘ σε οικίαστην Μύκονο

Εικόνα 5: Πεδίο κατακόρυφων ΓΕΘ (σταγερμανο-βελγικά σύνορα)

Στη Νότια Ευρώπη, όπου οι συνήθειςθερμοκρασίες του εδάφους κυμαίνο-νται από 15-18°C, οι ανωτέρω τιμέςβέλτιστης αποληψιμότητας του εδά-φους μπορούν να αυξηθούν έως και50% για όμοιες θερμοκρασίες λειτουρ-γίας ΓΕΘ. Στην περίπτωση που δενχρησιμοποιείται αντιψυκτικό υγρό,μπορεί να επιτευχθούν όμοιες τιμέςβέλτιστης αποληψιμότητας του εδά-φους στην Κεντρική Ευρώπη, με τηδιαφορά όμως ότι οι θερμοκρασίες λει-τουργίας των ΓΕΘ θα είναι υψηλότερεςκαι θα κυμαίνονται από +3°C→+8°C. Εκτός από τις κατευθυντήριες γραμμέςVDI 4640, μεθοδολογία σχεδιασμούγια ΓΕΘ περιγράφεται επίσης στο εγχει-ρίδιο της ASHRAE 1995 σε εφαρμογέςθέρμανσης, αερισμού και κλιματισμού(HVAC), στο κεφάλαιο 29 της γεωθερ-μικής ενέργειας. Επίσης, ορισμένοιυπολογιστικοί κώδικες είναι διαθέσιμοι,συνήθως από τους κατασκευαστές

Εικόνα 1: Διατάξεις γεωεναλλακτών θερμότητας: οριζόντιοι (α), κατακόρυφοι (β), υδρογε-ωτρήσεις παραγωγής και επανεισαγωγής (γ)

43ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H

Page 46: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

44 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

των αντλιών θερμότητας. Ένας τέτοι-ος κώδικας είναι ο «Σχεδιαστής ΓήινωνΣυστημάτων» (“Earth EnergyDesigner” – EED), ο οποίος έχει ανα-πτυχθεί από το Πανεπιστήμιο Lundστη Σουηδία, σαν αποτέλεσμα γερμα-νο-σουηδικής συνεργασίας.Σε μεγάλα συστήματα, όπου η υπερ-διαστασιολόγιση των ΓΕΘ θα έχει σαναποτέλεσμα αύξηση του κόστους,είναι σημαντικό να πραγματοποιηθούνμετρήσεις των θερμικών ιδιοτήτωντου εδάφους και της θερμικής απόδο-σης του κατακόρυφου ΓΕΘ με τηχρήση του εξοπλισμού thermalresponse test. Κατά τη διάρκεια ενόςthermal response test, διοχετεύεταιθερμότητα εντός του κατακόρυφουΓΕΘ και μετράται η θερμοκρασία εισό-δου και εξόδου του ρευστού. Η μέσηθερμική αγωγιμότητα του πετρώμα-τος και η θερμική αντίσταση της γεώ-τρησης είναι δύο παράμετροι πουυπολογίζονται με τη βοήθεια ειδικούλογισμικού. H πραγματοποίηση ενόςthermal response test γίνεται αμέσωςμετά την κατασκευή του πρώτουκατακόρυφου γεωεναλλάκτη, ρόλοςτου οποίου είναι να καθοριστεί μεμεγάλη ακρίβεια ο αριθμός κατακόρυ-φων ΓΕΘ που απαιτούνται σε ένασυγκεκριμένο σύστημα.

1.2 Γεωθερμικές Αντλίες Θερμότητας

Οι ΓΑΘ είναι αντλίες θερμότηταςκυρίως νερού-νερού χρησιμοποιούνταικυρίως για θέρμανση και ψύξη κτιρίων,όπως επίσης και για παροχή ζεστούνερού χρήσης. Εγκαθίστανται σταπερισσότερα συστήματα ΓΑΘ παρόλοπου ορισμένοι κατασκευαστές διαθέ-τουν επίσης αντλίες θερμότηταςνερού (εξωτερικό κύκλωμα) – αέρα(εσωτερικό κύκλωμα).Σε αντίθεση με την κατάσταση πουεπικρατούσε πριν από 10 χρόνια,σήμερα στην αγορά είναι διαθέσιμεςυδρόψυκτες αντλίες θερμότητας υψη-λής απόδοσης. Συνήθως χρησιμοποι-ούνται σπειροειδείς (scroll) συμπιεστέςμε ρύθμιση on-off και σαν ψυκτικάυγρά τα R407C ή R134a με την τάσηνα αντικατασταθούν από το R410A, τοοποίο έχει καλύτερες ιδιότητες μετά-δοσης θερμότητας και καλύτερη από-δοση σε αναστρέψιμα συστήματα γιαλειτουργία θέρμανσης / ψύξης. Μελ-λοντική τάση είναι η χρήση συμπιε-στών μεταβλητής ισχύος.

Ο συντελεστής ενεργειακής απόδοσης(COP) των ΓΑΘ ορίζεται ο λόγος τηςαποδιδόμενης ενέργειας προς την ηλε-κτρική κατανάλωση, και αφορά μιασυγκεκριμένη στιγμή, ή συνθήκες. Οεποχιακός συντελεστής απόδοσης(SPF) είναι το ολοκλήρωμα του COPκατά την περίοδο θέρμανσης/ψύξης.Τυπικές τιμές των COP και SPF για συν-δυασμό της αντλίας θερμότητας μεΓΕΘ και ενδοδαπέδιο σύστημα θέρμαν-σης είναι μεταξύ 3,5 και 5,0. Στην περί-πτωση που η αντλία θερμότητας συν-δέεται με ανοικτό σύστημα δηλαδή μευδρογεώτρηση, οι τυπικές τιμές τωνCOP και SPF είναι μεταξύ 4,0 και 6,5.

1.3 Συστήματα θέρμανσης/ψύξηςεντός κτιρίου

Η ενεργειακή απόδοση των συστημά-των ΓΑΘ ενισχύεται, όταν η θερμο-κρασία λειτουργίας του συστήματοςθέρμανσης του κτιρίου είναι χαμηλή.Σε περίπτωση λειτουργίας ψύξης,υψηλότερες θερμοκρασίες του συστή-ματος ψύξης οδηγούν σε καλύτερηενεργειακή απόδοση. Συστήματα θέρ-μανσης που λειτουργούν σε χαμηλέςθερμοκρασίες είναι το ενδοδαπέδιοσύστημα, το ενδοτοίχιο, τα fan-coilsκαι οι κεντρικές κλιματιστικές μονάδεςμε αεραγωγούς. Στην περίπτωσηψύξης, τα καλύτερα συστήματα απόπλευράς ενεργειακής απόδοσης είναιτα συστήματα οροφής και τα ενδοτοί-χια συστήματα.Μετρήσεις του COP στην Ευρώπη,στο κέντρο δοκιμών αντλιών θερμότη-τας στο Töss στη Ελβετία, έδειξαν ότιγια θερμοκρασία εδάφους 0°C, μπορείνα επιτευχθεί COP = 5 για θερμοκρα-σία θέρμανσης 35°C και τιμές γύρωστο COP = 3.5 για θερμοκρασία θέρ-μανσης 55°C (Εικόνα 7).

2.ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟΝΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΓΑΘΤο Ευρωπαϊκό έργο GeoCool

Το έργο GeoCool (Γεωθερμικές αντλίεςθερμότητας για ψύξη και θέρμανσηκατά μήκος των παράκτιων ευρωπαϊ-κών περιοχών, www.geocool.net) έχειεπιδείξει με επιτυχία, την εξοικονόμη-ση ενέργειας που επιτυγχάνουν οιτεχνολογίες των ΓΑΘ για θέρμανση καιψύξη στη Μεσόγειο. Η μεγάλη εξοικο-νόμηση που επιτυγχάνεται, σε συν-δυασμό τα οικονομικά πλεονεκτήμα-τα, καθιστά τις ΓΑΘ σαν την πλέον

Εικόνα 7: Τιμές COP για αντλίες θερμότητας πουμετρήθηκαν στο κέντρο δοκιμών αντλιώνθερμότητας στο Töss

Εικόνα 6: Άποψη υδρόψυκτης αντλίας θερ-μότητας στο Δημαρχείο Πυλαίας στη Θεσ-σαλονίκη

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Page 47: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

υποσχόμενη εναλλακτική τεχνολογίαστη αγορά συστημάτων κλιματισμούτης Μεσογείου.Ο σημαντικότερος στόχος του έργουαυτού ήταν η ανάπτυξη ενός εμπορι-κού, οικονομικού, ενεργειακά αποδοτι-κού και περιβαλλοντικά φιλικού,συστήματος γεωθερμικών αντλιώνθερμότητας για ψύξη και θέρμανση,στοχεύοντας ιδιαίτερα σε παράκτιεςεφαρμογές στις περιοχές της ΝότιαςΕυρώπης.

Το Ευρωπαϊκό έργο SHERPHA Το έργο SHERPHA (Βιώσιμη θέρμανσηκαι ενεργειακή έρευνα για εφαρμογέςαντλιών θερμότητας, http://sherhpa.fiz-karlsruhe.de/) αφορά την ανάπτυξηαντλιών θερμότητας οι οποίες είναιοικονομικά και ενεργειακά αποδοτικέςκαι είναι σύμφωνες με τους μελλοντι-κούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς.Οι νέοι περιβαλλοντικοί κανονισμοί, σεότι αφορά τα αέρια του θερμοκηπίουκαι την προστασία της στοιβάδας τουόζοντος, θα απαγορεύουν την χρήσητων συμβατικών αντιψυκτικών υγρών.Για παράδειγμα, με βάση τον κανονι-σμό της Ε.Ε. το «Φρέον» R22 σχεδιάζε-ται να απαγορευτεί, και σύμφωνα μετο νέο κανονισμό F-gas της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης το αντιψυκτικό υγρό HFCθα χρησιμοποιείται μόνο σε ορισμένεςεφαρμογές. Επομένως τα «φυσικάυγρά ρευστά» κερδίζουν συνεχώςμερίδιο στην αγορά (υδρογονάνθρα-κες, διοξείδιο του άνθρακα ή αμμω-νία), τα οποία όμως απαιτούν αλλαγήστα εξαρτήματα και τα συστήματαελέγχου. Οι αντλίες θερμότητας είναιμηχανήματα τα οποία επιτρέπουν τηνεξοικονόμηση ενέργειας για θέρμαν-ση και ψύξη στα κτίρια αλλά και σεπολλές βιομηχανικές εφαρμογές, καιαφορούν ένα ευρύ φάσμα εφαρμο-γών, μεγαλύτερο από τις αντλίες θερ-μότητας που υπάρχουν σήμερα στηναγορά. Το έργο SHERPHA, συνεισφέ-ρει επίσης στη διάδοση των ανανεώ-σιμων πηγών ενέργειας για θέρμανσηκαι ψύξη, χρησιμοποιώντας την ενέρ-γεια από τον αέρα, το νερό και τουπέδαφος, καθώς επίσης και στημεγαλύτερη ενεργειακή αποδοτικότη-τα μέσω της ανάκτησης της απορρι-πτόμενης θερμότητας στα κτίρια, τιςβιομηχανίες επεξεργασίας και τις βιο-μηχανίες παραγωγής ηλεκτρικήςενέργειας.

Το Ευρωπαϊκό έργο GROUNDHIT Το έργο GROUNDHIT (Γεωθερμικέςαντλίες θερμότητας υψηλής τεχνολο-γ ίας,http://www.groundhit .eu/,Συντονιστής ΚΑΠΕ) αφορούσε στηνέρευνα και ανάπτυξη γεωθερμικώναντλιών θερμότητας και κατακόρυφωνγεωεναλλακτών. Οι στόχοι της έρευ-νας περιλαμβάνουν την ανάπτυξητριών (3) γεωθερμικών αντλιών θερ-μότητας, μία ΓΑΘ με βελτιωμένη από-δοση ή COP>5,5, μία ΓΑΘ που να μπο-ρεί να λαμβάνει ζεστό νερό 80C και ναείναι ικανή να λειτουργεί σε συστήμα-τα θέρμανσης υψηλής θερμοκρασίαςγια αντικατάσταση συμβατικώνσυστημάτων θέρμανσης υψηλής θερ-

μοκρασίας, και μία ΓΑΘ με χρήση υπο-γείων υδάτων με COP>7,0 με θερμο-κρασία 20-30º C. Η αναπτυσσόμενητεχνολογία αξιολογήθηκε τόσο απόπλευράς επίτευξης των στόχων τουέργου όσο και από πλευρά τεχνολογι-κής καινοτομίας. Για κάθε επιτυχημένηαντλία θερμότητας κατασκευάστηκανδύο πρωτότυπα, τα οποία επιδείχτη-καν μαζί με τον κατακόρυφο ΓΕΘ καιπαρακολουθήθηκαν κατά τη διάρκειατης λειτουργίας τους.Το έργο είχε διάρκεια από 1 Ιουνίου2004 έως και 31 Μαίου 2008. Κατά τηδιάρκεια αυτών των χρόνων, κατα-σκευάστηκε ένας ομοαξονικός κατακό-ρυφος ΓΕΘ και λειτούργησε πιλοτικά

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 45

Page 48: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

46 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

στην Πανεπιστημιούπολη της Setubal(Πορτογαλία), παρουσιάζοντας ευκο-λία στην εγκατάσταση και ανθεκτικότη-τα, επίσης κατασκευάστηκαν τρίαπρωτότυπα ΓΑΘ. Το πρώτο πρωτότυ-πο, λειτούργησε πιλοτικά στην Πανεπι-στημιούπολη της Setubal (Πορτογα-λία), με μεγάλη ενεργειακή απόδοση(COP=5,2 για τις ονομαστικές συνθή-κες στο GROUNDHIT ή 15-20% μεγα-λύτερη απόδοση από άλλες γεωθερμι-κές αντλίες θερμότητας). Το δεύτεροπρωτότυπο, λειτούργησε πιλοτικά στοεπιτελείο Feistritzwerke-STEWEAG στοGleisdorf (Αυστρία), όπου συνδέθηκεμε τρεις κατακόρυφους ΓΕΘ σε συστή-ματα θέρμανσης υψηλής θερμοκρα-σίας εντός του κτιρίου, με ικανότητανα λαμβάνει θερμοκρασία 80º C (20-25% από άλλες γεωθερμικές αντλίεςθερμότητας) με αναμενόμενη ενεργει-ακή απόδοση. Το τρίτο πρωτότυπο,λειτούργησε πιλοτικά στο εργοστάσιοκεραμοποιίας Χριστοδουλίδη κοντάστη Θεσσαλονίκη και συνδέθηκε μευδρογεώτρηση με θερμοκρασία υπό-γειου ρευστού 26º C, με πολύ μεγάληαπόδοση ή COP 40% μεγαλύτερο απόάλλες γεωθερμικές αντλίες θερμότη-τας. Όλα τα πρωτότυπα επέδειξανάψογη αντοχή και αξιοπιστία. Παράλληλα, η τεχνική εργασία συνο-δευόταν από μία σειρά δραστηριοτή-των προώθησης, οι οποίες περιελάμ-βαναν τον ιστοχώρο του έργουhttp://www.groundhit.eu/, διάφορεςμελέτες (αγοράς, κοινωνικο-οικονομι-κών επιπτώσεων, κ.α), με ενδιάμεσηκαι τελική συνάντηση εργασίας, έκθε-ση των πρωτότυπων στην Πολωνία,καθώς επίσης και δημοσιεύσεις τωναποτελεσμάτων του έργου σε διεθνήσυνέδρια. Το Ευρωπαϊκό έργο GROUNDHIT έχειλάβει το πιο σημαντικό σήμερα περι-βαλλοντικό βραβείο σε παγκόσμιο επί-πεδο, το ENERGYGLOBE ΑWARD, ωςτο καλύτερο ενεργειακό έργο στηνΕλλάδα για το 2008 (Εικόνα 8).

Το Ευρωπαϊκό έργο GROUND-MEDΤο έργο GROUND-MED (Προηγμένεςγεωθερμικές αντλίες θερμότητας γιαθέρμανση και ψύξη για Μεσογειακόκλίμα, www.groundmed.eu, Συντονι-στής ΚΑΠΕ) αφορά στην κατασκευήγεωθερμικών αντλιών θερμότητας γιαθέρμανση και ψύξη, με SPF>5,0, όπουθα λειτουργήσουν πιλοτικά σε 8 διαφο-ρετικές θέσεις, στη Νότια Ευρώπη.

Λαμβάνοντας υπόψιν το γεγονός ότι οSPF δεν προσδιορίζεται μόνο από τημονάδα της αντλίας θερμότητας, αλλάαπό τις συνθήκες λειτουργίας τηςαντλίας θερμότητας, το γεωεναλλάκτηθερμότητας και το σύστημα θερμαν-σης/ψύξης του κτιρίου, τα ενιαίασυστήματα ενσωματώνουν τεχνολογι-κές λύσεις που θα επιδειχθούν και θααξιολογηθούν. Οι τεχνολογικές λύσειςπεριλαμβάνουν: α) νέα αντλία θερμό-τητας νερού με βελτιωμένο εποχιακόσυντελεστή απόδοσης SPF, β) κατακό-ρυφους ΓΕΘ και συστήματα θερμαν-σης/ψύξης που θα λειτουργούν με τημικρότερη δυνατή διαφορά θερμοκρα-σίας μεταξύ τους και γ) μικρότερηενεργειακή κατανάλωση του εξοπλι-σμού του συστήματος.

3. ΑΓΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΑΘ Η αγορά των συστημάτων γεωθερμι-κών αντλιών θερμότητας που εκμεταλ-λεύονται την αβαθή γεωθερμία γιαθέρμανση/ψύξη και παροχή ζεστούνερού χρήσης (ΖΝΧ) σε κατοικίες, γρα-φεία, ξενοδοχεία, θερμοκήπια και λοι-πούς χώρους στηρίζεται σε μία ώριμηκαι δοκιμασμένη τεχνολογία. Όπωςαποδεικνύεται από τα μέχρι σήμερααποτελέσματα επιδεικτικών έργων τηςDG TREN ο βαθμός απόδοσης τωνγεωθερμικών αντλιών θερμότητας επι-δέχεται περαιτέρω βελτίωση (βλέπε ταέργα GROUNDHIT και GROUNDMED). Σημειώνεται ότι η αγορά των ΓΑΘ ανα-πτύσσεται σε παγκόσμια κλίμακα τατελευταία 15 χρόνια με σταθερά πάραπολύ υψηλούς ρυθμούς άνω του 25%κατ’ έτος. Ο λόγος της παρατηρούμενης τα τελευ-ταία 15 χρόνια ευρείας διάδοσης των ωςάνω εφαρμογών έγκειται στο ότι με τηνεφαρμογή των γεωθερμικών αντλιώνθερμότητας επιτυγχάνεται σημαντικήεξοικονόμηση ενέργειας (άνω του 50%)σε σχέση με τους συμβατικούς τρόπουςθέρμανσης/ψύξης/ΖΝΧ (π.χ. φυσικόαέριο). Παράλληλα η εξοικονόμησηπρωτογενούς ενέργειας σε σχέση μεσυμβατικούς τρόπους (π.χ. φυσικόαέριο) ανέρχεται σε 30-40% και αντί-στοιχη είναι η αποφυγή αερίων ρύπωνστην ατμόσφαιρα (π.χ. διοξειδίου τουάνθρακα). Ήδη παγκοσμίως είναιεγκατεστημένες 2.000.000 (22.000MWth) γεωθερμικές αντλίες θερμότη-τας, με 225.000 μονάδες να εγκαθί-στανται ετησίως στην ΕU-27 και μεπρόβλεψη τα επόμενα χρόνια να ανέρχε-

Εικόνα 8: Περιβαλλοντικό παγκόσμιο βραβείο ENER-GYGLOBE ΑWARD & τα τρία πρωτότυπατου έργου GROUNDHIT

1GROUNDHIT nominal conditions and2EUROVENT conditions

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Page 49: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

47ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H

ται η ετήσια αύξηση στις 500.000 μονά-δες (Πίνακας 2). Η συνέχιση της ανοδι-κής πορείας των πωλήσεων των ΓΑΘεξασφαλίζεται από την κοινοτική οδηγίαγια τα κτίρια (Energy Performance ofBuildings Directive-EPBD), Energy for achanging world-Energy Policy for Europe2020, το SET-PLAN (On Investing in theDevelopment of Low Carbon Techno-logies) και επιβεβαιώνεται από την ETP-RHC (European Technology Platform-Renewable Heating & Cooling). Η συνεχής αύξηση των πωλήσεων τωνΓΑΘ παρατηρείται στα Διαγράμματα 1και 2 που ακολουθούν τα οποία προέρ-χονται από ETP-RHC/European Techno-logy Platform-Renewable Heating &Cooling-Geothermal Panel/Vision 2020-2030.Βασική παράμετρος αυτής της διαπι-στούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης

από την χρήση γεωθερμικών αντλιώνθερμότητας, η οποία αποτελεί και δεί-κτη της EU-Directive, είναι ο επιτυγχα-νόμενος συντελεστής απόδοσης τηςαντλίας θερμότητας δηλ. το COP(coefficient of performance) που απο-τελεί τον λόγο της αποδιδόμενης απότην αντλία θερμότητας θερμικής ενέρ-γειας σε kWth προς την απορροφούμε-νη ηλεκτρική ενέργεια σε kWe. Όσοκαλύτερη η απόδοση μίας αντλίας θερ-μότητας τόσο μεγαλύτερο το COP καισυνεπώς τόσο μεγαλύτερη και η εξοι-κονόμηση πρωτογενούς ενέργειας.Αυτή τη στιγμή η πλειονότητα τωνγεωθερμικών αντλιών θερμότηταςπου κυκλοφορούν στην αγορά παρου-σιάζουν COP μεταξύ 4.5 και 5.5. Στα πλαίσια του έργου GROUNDHITκατασκευάστηκε γεωθερμική αντλίαθερμότητας με μεγαλύτερο συντελε-

στή απόδοσης από τις υπάρχουσεςγεωθερμικές αντλίες θερμότητας κατά10%-15% ο οποίος έχει την τιμήCOP= 6,06 όταν οι τυπικές γεωθερμι-κές αντλίες θερμότητας της αγοράςμε τις ίδιες συνθήκες έχουνCOP=5,40.

Στην Ελλάδα, λόγω και του παρόντοςευνοϊκού νομοθετικού πλαισίου, έχειεπιτευχθεί αύξηση της ισχύος τωννέων εγκατεστημένων γεωθερμικώναντλιών θερμότητας (σε κατοικίες,γραφεία, καταστήματα, ξενοδοχεία,κολυμβητήρια, αγροτικές εφαρμογέςκλπ.) κατά 100% έως 120% το έτος.Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνονται καιαπό τα στοιχεία της EGEC για την πρό-βλεψη για το 2020 όπου προβλέπονται30.000 μονάδες ΓΑΘ εγκατεστημένες.

Page 50: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

48 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

3. ΑΜΕΣΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΓΑΘΤα πλεονεκτήματα των εγκαταστάσε-ων ΓΑΘ σε σύγκριση με τις αντίστοιχεςσυμβατικών καύσιμων συνοψίζονταιστα εξής:• Δεν υφίσταται λέβητας, πετρελαίουή φυσικού αερίου, διότι δεν χρησιμο-ποιείται καθόλου υγρό καύσιμο, οπότεδεν πραγματοποιείται καύση και κατάσυνέπεια δεν παράγονται ρύποι (όπωςμονοξείδιο του άνθρακα κτλ).• Λόγω της απουσίας καύσης, δενυπάρχει κίνδυνος ανάφλεξης οπότεμειώνονται οι απαιτήσεις για ενεργητι-κή πυροπροστασία.• Δεν υφίσταται πύργος ψύξης, πουπαράγει θόρυβο και είναι ιδιαίτεραενοχλητικός στην λειτουργία τους.• Δεν υπάρχουν στο κτίριο εξωτερικέςεγκαταστάσεις και μονάδες (π.χ. στηνοροφή του κτιρίου) που είναι αντιαι-

σθητικά στην εικόνα του κτιρίου.• Τα ψυκτικά μέσα των ΓΑΘ είναι100% οικολογικά.• Σε περίπτωση ανοικτών συστημά-των ΓΑΘ Δεν διαταράσσεται η ισορρο-πία του υδροφόρου ορίζοντα διότι δεναλλοιώνεται ποσοτικά ή ποιοτικά ηποσότητα νερού.• Το ετήσιο κόστος λειτουργίας θέρ-μανσης και ψύξης θα είναι μειωμένο,συγκρινόμενο με τις συμβατικές μεθό-δους θέρμανσης (φυσικό αέριο,πετρέλαιο θέρμανσης και ηλεκτρισμόςγια A/C ή VRV). Συνοπτικά στους παρακάτω πίνακεςαναφέρεται η ετήσια εξοικονόμησηπρωτογενούς ενέργειας για σύστηματυπικής ΓΑΘ και ΓΑΘ GROUNDHITισχύος 20kWth και 16kWc σε σχέση μεσυμβατικό σύστημα καθώς η μείωσητων εκπομπών CO2.

Διάγραμμα 1: Πρόβλεψη εγκατεστημένων MWth από ΓΑΘ μέχρι το 2020 (πηγή ETP-RHC/EuropeanTechnology Platform-Renewable Heating & Cooling-Geothermal Panel/Vision 2020-2030), 2009.

Διάγραμμα 2: Πρόβλεψη αριθμού εγκατεστημένων ΓΑΘ μέχρι το 2010 (πηγή ETP-RHC/EuropeanTechnology Platform-Renewable Heating & Cooling-Geothermal Panel/Vision 2020-2030), 2009.

Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α

Page 51: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

49ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H

Βιβλιογραφία[1] COELHO, L., CERDEIRA, R.,GARCIA, J.,SANNER, B., ABRY, M. AND KARYTSAS, C.,(2010) “Development and Demonstrationof Ground Coupled Heat Pumps of HighTechnology” This article has been approvedto be announced in the World GeothermalCongress 2010, in Bali, Indonesia, 25-29April 2010.[2] SANNER, B., KARYTSAS, C., MENDRI-NOS, D., AND RYBACH, L.(2003): CurrentStatus of Ground Source Heat Pumps andUnderground Thermal Energy Storage inEurope. Geothermics, Vol. 32, pp 579-588.[3] Benou A., Choropanitis J., KontoleontosE., Karytsas C. (2009): “GSHP systems inthe built environment”, International

Forum, “Geothermal Energy in theSpotlight”, Thessaloniki, Greece, 11-12December 2009.[4] Mendrinos D., Karytsas C. and Sanner B.(2007): Project GROUND-REACH“Reaching the Kyoto targets by means of awide introduction of ground coupled heatpumps (GCHP) in the built environment”,Proceedings European GeothermalCongress 2007, Unterhaching, Germany,30 May-1 June 2007.[5] SANNER B., KARYTSAS C., ABRY M.,COELHO L., GOLDBRUNNER J. & MENDRI-NOS D. (2007): GROUNDHIT – advancement in groundsource heat pumps through EU support,Proceedings European Geothermal

Congress 2007, Unterhaching, Germany,30 May-1 June 2007.[6] Project GeoCool NNE5-2001-00847“Geothermal Heat Pump for Cooling andHeating along European Costal Areas”:Publishable Version to the Final Report.[7] MENDRINOS D., KARYTSAS C. ANDROSCA M. (2010): The European ProjectGround-Med “Advanced Ground SourceHeat Pump Systems for Heating andCooling in Mediterranean Climate”. Thisarticle has been approved to be announcedin the World Geothermal Congress 2010, inBali, Indonesia, 25-29 April 2010.[8] SHERHPA project COLL-CT-2004-500299: Publishable Executive Summaryfor Year One.

Page 52: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 53: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 54: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 55: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 56: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

54 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

1. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ LTE1.1 Εισαγωγή

Το Long Term Evolution (LTE) αποτελείσύσταση προδιαγραφών, που συντά-χθηκε από την ομάδα του Συνεργατι-κού Προγράμματος Τρίτης Γενιάς(Third Generation Partnership Program(3GPP)) και περιγράφει μια νέα μέθοδοπρόσβασης στον χώρο των κινητώντηλεπικοινωνιών, η οποία βελτιώνειτην ήδη πετυχημένη τεχνολογία πουείναι γνωστή ως Παγκόσμιο ΣύστημαΚινητών Επικοινωνιών (UniversalMobile Telecommunication System(UMTS)) προκειμένου να ικανοποιήσειτις αυξημένες μελλοντικές απαιτήσειςχρηστών και παρόχων. Τα κυψελοειδήδίκτυα που βασίστηκαν στο πρόγραμ-μα 3GPP εξελίχτηκαν από το GSM πουείναι τεχνολογία μεταγωγής κυκλωμά-των και αναπτύχθηκε για επικοινωνίεςφωνής, σε τεχνολογίες μεταγωγήςπακέτων. Τα δίκτυα επόμενης γενιάςαπαιτείται να μεταφέρουν υπηρεσίεςφωνής, βίντεο, δεδομένων κ.λπ. με τοπρωτόκολλο IP για όλα τα τερματικάτου χρήστη που μπορεί να κινείταιανάμεσα σε δίκτυα σταθερής και κινη-τής πρόσβασης και να περιάγεται σεδιαφορετικά δίκτυα. Οι προδιαγραφές σχετίστηκαν από

την πλευρά πρόσβασης με τις εξελί-ξεις της επίγειας ραδιο-πρόσβασης(Evolved -UTRA (E-UTRA)) του UMTS,και του επίγειου δικτύου ραδιο-πρό-σβασης του UMTS (Evolved-UTRAN(E-UTRAN)) και από την πλευρά τουδικτύου με την εξέλιξη του δικτύουκορμού πακέτων (Evolved PacketCore (EPC)). Το E-UTRAN είναι γνω-στό ως LTE [1-3] ενώ το EPC ονομά-ζεται και προηγμένη αρχιτεκτονικήσυστήματος (System ArchitectureEvolution (SAE)). Το LTE και εξέλιξή του από το δίκτυοGSM παρουσιάζεται στο σχήμα 1από το οποίο φαίνεται η απλούστευ-ση του δικτύου LTE σε σχέση με αυτήτου UMTS. Το LTE όπως φαίνεται στοσχήμα 1 αποτελείται από μια απλου-στευμένη αρχιτεκτονική σε σχέση μεαυτή του UMTS όπου τα RNC καιNodeB έχουν αντικατασταθεί με τοE-NodeB και τα MSC, SGSN καιGGSN έχουν αντικατασταθεί με τοEPC. Συνεπώς το δίκτυο πρόσβασηςαποτελείται από τους σταθμούςβάσης που αποκαλούνται E-NodeBsκαι είναι εξελιγμένοι σε σχέση μετους προγενέστερους σταθμούς ταNodeBs του UMTS αφού περιλαμβά-νουν από τις επόμενες βαθμίδες και

Γεώργιος Αγαπίου

T E X N O Λ O Γ I A

Εξελίξεις στις κινητές επικοινωνίες

Page 57: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

επιπλέον έχουν έξυπνες λειτουργικό-τητες που τους δίνει τη δυνατότητανα επικοινωνούν γειτονικοί σταθμοίμεταξύ τους για να διαχειρίζονται τηκινητότητα του χρήστη για την απο-φυγή παρεμβολών.

1.2 Εξοπλισμός τεχνολογίας LTE

Ο βασικός εξοπλισμός της τεχνολο-γίας LTE αποτελείται από: •Το τερματικό (κάρτα ή τηλέφωνο)του χρήστη (user equipment (UE))

•Το Σταθμό Βάσης που ονομάζεταιπροηγμένος κόμβος (Evolved E-NodeB) και•Το Δίκτυο κορμού που ονομάζεταιπροηγμένο δίκτυο κορμού πακέτων(Evolved Packet Core (EPC))

1.3 Βασικά Κίνητρα για την σχεδίασηκαι υλοποίηση του LTE

Η 3GPP έχει καθορίσει μια ομάδα απόστόχους και απαιτήσεις για το LTE,που περιλαμβάνουν:

•Υψηλό ρυθμό μετάδοσης από καιπρος το χρήστη,•Βελτιωμένη χωρητικότητα και κάλυ-ψη συστήματος,•Μειωμένη σημαντικά καθυστέρηση,•Μείωση κόστουςΕιδικότερα, οι βασικές απαιτήσεις γιατην ανάπτυξη της τεχνολογίας LTEστοχεύουν σε:•Ιδιαίτερα υψηλό ρυθμό μετάδοσης,με κατερχόμενο ρυθμό πάνω από 100Mb/s (σε φάσμα 20 MHz) για 4x4MIMO , και ανερχόμενο ρυθμό πάνωαπό 50 Mb/s (σε φάσμα 20MHz) για2x2 MIMO. Όπως θα αναφερθεί σεεπόμενη παράγραφο οι απαιτήσειςαυτές έχουν αυξηθεί.•Βελτιωμένη απόδοση φάσματος: 2-4φορές καλύτερη από την απόδοση,που υποσχόταν η αναφορά 6 και αφο-ρούσε την τεχνολογία HSPA. •Καθυστέρηση στη ραδιοδιεπαφήτου δικτύου μικρότερη από 10 ms.•Υποστήριξη κλιμακωτού εύρουςζώνης: 1,4, 3, 5, 10, 15, 20 MHz.•Υποστήριξη φάσματος για FDD καιTDD συστήματα•Υποστήριξη διαλειτουργικότητας μεσυμβατικά συστήματα•Βελτιωμένη σχέση κόστους-απόδο-σης λόγω:•Μείωσης στο CAPEX και OPEX σεσύγκριση με αντίστοιχα συστήματαπαλαιότερης τεχνολογίας•Καλύτερης αξιοποίησης του διαθέσι-μου φάσματος (ήδη σε χρήση καινέου) [4-6].

1.4 Αρχιτεκτονική τεχνολογίας LTE

Ο κύριος στόχος της τεχνολογίας LTEείναι η ανάπτυξη ολοκληρωμένουπροηγμένου συστήματος συμπερι-λαμβανομένου του δικτύου κορμούγια τη μετάδοση δεδομένων υψηλούρυθμού, χαμηλής καθυστέρησης καιυποστήριξης τεχνολογίας πολλαπλήςραδιοπρόσβασης. Η τεχνολογίαεστιάζεται στη μετάδοση πακέτων μετην προοπτική υποστήριξης και υπη-ρεσιών φωνής. Επιπλέον απαιτείται ηυποστήριξη ετερογενών δικτύωνπρόσβασης στα οποία θα παρέχεταικινητότητα και λειτουργία αδιάλει-πτης υπηρεσίας. Η αρχιτεκτονική τουδικτύου πρόσβασης E-UTRAN πουαναφέρεται παραπάνω παρουσιάζε-ται στο σχήμα 2.Ανάμεσα στο δίκτυο πρόσβασης καισε ένα δίκτυο πακέτων δεδομένων(PDN ), όπως το διαδίκτυο, υπάρχουν

Σχήμα 1. Εξέλιξη αρχιτεκτονικής κινητού δικτύου από GSM σε UMTS και UMTSσε LTE

Σχήμα 2. Προηγμένη αρχιτεκτονική δικτύου τέταρτης γενιάς (4G)

55ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H

Page 58: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

56 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

άλλες δύο οντότητες, που ορίζονταιαπό το EPC και είναι υπεύθυνες γιατον διαχωρισμό και την απόδοση τηςαπαιτούμενης ποιότητας κίνησης.Όπως φαίνεται στο σχήμα 2, ηπρώτη η οποία ονομάζεται Εξυπηρε-τούσα πύλη (Service Gateway (S-GW)), προωθεί και λαμβάνει τα πακέ-τα που προέρχονται ή προορίζονταιγια ένα συγκεκριμένο E-NodeB. Απότην άλλη, η PDN Gateway (P-GW)διαθέτει κατάλληλες διεπαφές για ναεπικοινωνεί/συνδέεται με άλλα εξω-τερικά PDN, όπως το διαδίκτυο ή μίαπλατφόρμα IMS. Είναι επίσης υπεύ-θυνη και για την απόδοση διευθύνσε-ων και προτεραιότητας, για την κατη-γοριοποίηση των πακέτων, καθώς καιγια τις διαδικασίες δρομολόγησης.Στην πράξη, και οι δύο αυτές λογικέςοντότητες (S-GW, P-GW) μπορούν ναυλοποιηθούν ενιαία ανάλογα και μετις ανάγκες κάθε παρόχου. Συνεπώςη μόνη οντότητα που δεν περιλαμβά-νεται στην αρχιτεκτονική του LTEείναι o εξυπηρετητής με τη βάσηδεδομένων των συνδρομητών(Home Subscriber Server (HSS)).

Ένα ακόμη στοιχείο της αρχιτεκτονι-κής EPC είναι η οντότητα διαχείρισηςκινητότητας MME , που διαχειρίζεταιτην κινητικότητα του τελικού χρήστηκαι είναι υπεύθυνο για θέματα σημα-τοδοσίας και ταυτοποίησης. Το EPC αναφέρεται σε μία απλου-στευμένη δικτυακή αρχιτεκτονική μεχρήση πακέτων, που έχει σχεδιαστείγια την ομαλή ενοποίηση όλων τηλε-πικοινωνιακών δικτύων των βασίζο-νται στο πρωτόκολλο IP. To EPC υλο-ποιεί ένα δίκτυο προσανατολισμένοστο IP, το οποίο επιτρέπει την συνδε-σιμότητα και την μεταγωγή σε αυτόόλων των διαθέσιμων τεχνολογιώνπρόσβασης (ασύρματες και ενδύρμα-τες), συμπεριλαμβανομένων των3GPP/3GPP2, WiFi, WiMAX, xDSL καιGPON. Οι υλοποιήσεις του LTE θα είναισημαντικά απλούστερες σε σύγκρισημε τα υφιστάμενα δίκτυα 3GPP. Οιδιαδικασίες επεξεργασίας και διαχεί-ρισης των IP πακέτων θα γίνονταιαποκλειστικά στη μεριά του δικτύουκορμού (EPC), επιτρέποντας ταχύτε-ρους χρόνους απόκρισης για προ-γραμματισμό και επαναμετάδοση,βελτιώνοντας έτσι την καθυστέρησηκαι την ρυθμαπόδοση. Το στοιχείοRNC, ο οποίος ήταν ένας συγκεντρω-

τής στην τεχνολογία UMTS, έχει απα-λειφθεί πλήρως από την νέα αρχιτε-κτονική, ενώ οι περισσότερες λει-τουργίες του έχουν ενσωματωθείστο στοιχείο E-NodeB, το οποίο συν-δέεται άμεσα με το αναβαθμισμένοδίκτυο κορμού.

2. ΣυμπεράσματαΌπως γίνεται αντιληπτό από τααναγραφόμενα στο κεφάλαιοαυτό, τα κινητά δίκτυα πρόσβα-σης νέας γενιάς διαφαίνεται ότιθα μεταμορφώσουν κυριολεκτικάτον τρόπο με τον οποίο βιώνουμετην ευρυζωνική πρόσβαση. Μίαπληθώρα καινοτόμων τεχνολο-γιών αναπτύσσεται ραγδαία σεπαγκόσμιο επίπεδο, προτείνονταςυλοποιήσεις που θα υποστηρίζουνπολύ μεγάλο εύρος ζώνης(100Μbps ως 1 Gbps) και οι οποί-ες υπόσχονται να ικανοποιήσουναποδοτικά ακόμα και τις πιο απαι-τητικές επερχόμενες δικτυακέςυπηρεσίες και ευκολίες.

3. Αναφορές1) K. Bogineni et. al., ‘’LTE Part IIRadio Access,’’ IEEE Comun. Mag.,Apr. 20092) A. Larno et. al., ‘’The LTE Link layerDesign,’’ IEEE Commun. Mag., April20093) D. Astely, et. al., ‘’A future radioaccess framework,’’ IEEE JSAC, vol. 24,no. 3, Mar. 20094) M. Hung Ng, et. al., ‘’Coexistencestudies for 3GPP LTE with othermobile systems,’’ IEEE Commun.Mag., April 20095) J. Robson, et. al., ‘’the LTE/SAE trialinitiative: taking LTE/SAE form specifi-cation to rollout;’’ IEEE Commun.Mag., April 2009

6) D. Astely, et. al., ‘’LTE: The evolu-tion of Mobile Broadband,’’ IEEECommun. Mag., April 2009

T E X N O Λ O Γ I A

Page 59: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

Η ∆ΕΗ Ανανεώσιµες Α.Ε. 100% θυγατρική εταιρεία της ∆ΕΗ, είναι η µόνη ελληνική εταιρεία που δρα-στηριοποιείται στις πέντε κύριες µορφές Ανανεώσι-µων Πηγών Ενέργειας (Αιολική, Υδροηλεκτρική, Ηλιακή, Γεωθερµική και Βιοµάζα). Έχοντας την τεχνογνωσία και την εµπειρία της ∆ΕΗ στο χώρο του ηλεκτρισµού, η ∆ΕΗ Ανανεώσιµες, επιστρατεύει τη δύναµη και τους πόρους της φύσης για να παρέ-χει καθαρή, πράσινη, ηλεκτρική ενέργεια µε µηδενι-κή επίπτωση στο περιβάλλον. Συνεχίζοντας τα έργα της ∆ΕΗ ΑΕ, της µεγαλύτε-ρης επιχείρησης της πατρίδας µας, η οποία στήριξε την ανάπτυξη της εθνικής οικονοµίας, παρέχοντας το αγαθό της ηλεκτρικής ενέργειας σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, η ∆ΕΗ Ανανεώσιµες φιλοδοξεί να δι-αδραµατίσει ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη των Ανα-νεώσιµων Πηγών Ενέργειας και κατά συνέπεια να συµβάλει στην Πολυπόθητη πράσινη ανάπτυξη και να οδηγήσει την Ελλάδα στη νέα εποχή της οικο-νοµίας της καθαρής ανανεώσιµης ενέργειας.

Page 60: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

58 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

Από το τρέχον τεύχος του Δελτίου καιστο εξής εγκαινιάζεται μια νέα στήλημε τίτλο: “Ευκαιρίες Χρηματοδότησηςαπό Εθνικά & Ευρωπαϊκά Προγράμμα-τα” που σκοπό θα έχει την ενημέρω-ση των συναδέλφων για τα προγράμ-ματα που προσφέρονται για τουςΜηχανικούς και τις επιχειρήσεις μέσωεθνικών και ευρωπαϊκών χρηματοδο-τικών μηχανισμών.

Ενεργά Προγράμματα

Ενίσχυση επιχειρήσεων λιανεμπορίουγια την υλοποίηση ψηφιακών επενδύ-σεων (Digi-Retail) Καταληκτική ημερομηνία: 15-2-2011Αφορά στην υλοποίηση στοχευμένωνεπενδύσεων στον τομέα του λιανε-μπορίου, από υφιστάμενες επιχειρή-σεις που λειτουργούν εντός της Ελλη-νικής Επικράτειας. Στόχος της δράσηςείναι οι επιχειρήσεις που θα ενισχυ-θούν να μπορούν να αξιοποιήσουννέα τεχνολογικά εργαλεία για την ανά-πτυξη τους, να αντιμετωπίσουν τιςαρνητικές επιπτώσεις της οικονομικήςύφεσης καθώς και τις αλλαγές συμπε-

ριφοράς των καταναλωτικών συνη-θειών εξαιτίας αυτής.Περισσότερες Πληροφορίες:http://digi-retailportal.digitalaid.gr

Πράσινος ΤουρισμόςΚαταληκτική ημερομηνία: 25-2-2011Αφορά στην υλοποίηση επενδύσεωνστον τομέα του τουρισμού για συγκε-κριμένες κατηγορίες επιλέξιμων ενερ-γειών (Βελτίωση της ενεργειακήςαπόδοσης και αξιοποίηση Α.Π.Ε. μεστόχο την εξοικονόμηση ενέργειας,Διαχείριση απορριμμάτων -ρύπανση,στερεά και υγρά απόβλητα, Ανάπτυξηπράσινων πολιτικών / διαδικασιών καιενσωμάτωση προτύπων, Ενημέρωσηκαι προβολή) από επιχειρήσεις πουδραστηριοποιούνται ως ξενοδοχειακάή λοιπά τουριστικά καταλύματα καιλειτουργούν εντός της Ελληνικής Επι-κράτειας.Περισσότερες Πληροφορίες:http://epan2.antagonistikotita.gr/greek

Εξοικονόμηση Κατ’ ΟίκονΚαταληκτική ημερομηνία: 31-3-2011Συνίσταται στην παροχή κινήτρων γιαπαρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργει-

Επιμέλεια: Βαγγέλης Χαμπηλομάτης

Χ ΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

Ευκαιρίες Χρηματοδότησης από Εθνικά & Ευρωπαϊκά Προγράμματα

Page 61: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

ας στον οικιακό κτηριακό τομέα, μεστόχο την μείωση των ενεργειακώναναγκών. Το πρόγραμμα αφορά σεπαλαιά κτίρια, νομίμως υφιστάμενα,τα οποία έχουν κατασκευαστεί χωρίςτην εφαρμογή του Κανονισμού Θερ-μομόνωσης (ΠΔ 1.6/4-7-1979), βρί-σκονται σε περιοχές με τιμή ζώνηςμικρότερη ή ίση των 1750 ευρώ/τ.μ.,χρησιμοποιούνται ως κύρια ή πρώτηδευτερεύουσα κατοικία και των οποί-ων οι ιδιοκτήτες πληρούν συγκεκριμέ-να εισοδηματικά κριτήρια.Περισσότερες Πληροφορίες:http://exoikonomisi.ypeka.gr

Εγγύηση από την ΤΕΜΠΜΕ Α.Ε. Χαμη-λότοκων Δανείων για την κάλυψηδαπανών αγοράς πρώτων υλών,εμπορευμάτων και υπηρεσιώνΚαταληκτική ημερομηνία: 31-8-2011Στόχος του Προγράμματος είναι ηανάπτυξη και επέκταση της γενικήςεπιχειρηματικής δραστηριότητας υφι-σταμένων, νέων και υπό σύσταση ΜΕκαι ΠΜΕ μέσω της υποστήριξης τηςπρόσβασης στο χρηματοπιστωτικόσύστημα για την άμεση κάλυψη τρε-χουσών αναγκών για δαπάνες αγοράςπρώτων υλών, εμπορευμάτων καιυπηρεσιών και συνεπώς απελευθέρω-σης πόρων για την επίτευξη στο απώ-τερο μέλλον του τεχνολογικού τουςεκσυγχρονισμού. Στο πλαίσιο αυτό τοΤΕΜΠΜΕ εγγυάται μεγάλο μέρος τωνδανείων που συνάπτουν οι ΜΕ και ΠΜΕ με τουςχρηματοπιστωτικούς φορείς, διασφα-λίζοντας παράλληλα χαμηλό σχετικάεπιτόκιο, παροχή ελάχιστων ή μηδενι-κών εξασφαλίσεων για τις ΜΕ και ΠΜΕκαι ομαλό τρόπο αποπληρωμής τωνδανείων.

Περισσότερες Πληροφορίες:http://www.tempme.gr/

Πρόγραμμα απόκτησης εργασιακήςεμπειρίας για νεοεισερχόμενους στηναγορά εργασίας Καταληκτική ημερο-μηνία: Μέχρι εξαντλήσεως Π/ΥΑπευθύνεται μόνο σε επιχειρήσεις τουιδιωτικού τομέα, παρέχει στους ωφε-λούμενους νέους μισθό και ασφάλιση,η χρονική του διάρκεια είναι συγκεκρι-μένη (6-12 μήνες), δικαίωμα συμμετο-χής έχουν μόνο οι νέοι ηλικίας 16-24ετών και παρέχει ισχυρά κίνητρα στιςεπιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα ναμετατρέψουν την σύμβαση απόκτη-σης εργασιακής εμπειρίας σε σύμβασηεργασίας.Περισσότερες Πληροφορίες:http://www.oaed.gr

Προδημοσιευμένα Προγράμματα

Εναλλακτικός ΤουρισμόςΑφορά στην υλοποίηση επενδύσεωνστον τομέα του τουρισμού από επιχει-ρήσεις που δραστηριοποιούνται ή προ-τίθενται να δραστηριοποιηθούν στηνανάπτυξη εναλλακτικών μορφών του-ρισμού (Αθλητικός τουρισμός αναψυ-χής, Πολιτιστικός τουρισμός, Θαλάσ-σιος τουρισμός, Τουρισμός υπαίθρου,Γαστρονομικός τουρισμός, Τουρισμόςυγείας και ευεξίας) και λειτουργούνεντός της Ελληνικής Επικράτειας.Περισσότερες Πληροφορίες:http://epan2.antagonistikotita.gr/greek

Εξωστρέφεια - Ανταγωνιστικότητατων ΕπιχειρήσεωνΣτοχεύει στη δημιουργία των αναγκαί-ων προϋποθέσεων για την ενίσχυσητης εξωστρεφούς επιχειρηματικότη-τας, σαν βασικής επιλογής για την

αναβάθμιση της παραγωγικής βάσηςτης χώρας προς αγαθά και υπηρεσίεςυψηλής προστιθέμενης αξίας, και έχειως σκοπό την ενίσχυση και υποστήρι-ξη των ΜμΕ, και υπό προϋποθέσεις καιτων μεγάλων επιχειρήσεων, για τηνέναρξη/συνέχιση της εξωστρεφούςανταγωνιστικότητας και επιχειρηματι-κής τους δράσης μέσω επιχειρηματι-κών μεμονωμένων ή συνεργατικώνσχεδίων.Περισσότερες Πληροφορίες:http://epan2.antagonistikotita.gr/greek

59ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H

Page 62: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ – ΜΕΛΕΤΕΣΠ.Δ. υπ’αριθμ.150/2010 (Φ.Ε.Κ. 243Α/27-12-2010)Τροποποίηση του Π.Δ/τος 215/1997 (Α 167 ) «Σύσταση Ειδικής υπηρεσίαςΔημοσίων Έργων (ΕΥΔΕ) για τη μελέτηκαι κατασκευή των έργων Αεροδρο-μίων Νοτίου Ελλάδος (ΕΥΔΕΑΕΡΟΔΡΟΜΙΩΝ ΝΟΤΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ)»,όπως τροποποιημένο ισχύει.Π.Δ. υπ’αριθμ.151/2010 (Φ.Ε.Κ. 243Α/27-12-2010)Τροποποίηση του Π.Δ/τος 151/2005 (Α 211) «Σύσταση Ειδικής υπηρεσίαςΔημοσίων Έργων (ΕΥΔΕ) για τη μελέτηκαι κατασκευή τμημάτων του Διευρω-παϊκού Δικτύου Πελοποννήσου (ΕΥΔΕ / ΔΙΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ)».

ΟΧΗΜΑΤΑ – ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑΥ.Α. υπ’αριθμ. 14924/Γ3Β/3789 (Φ.Ε.Κ. 1843Β/24-11-2010)Τροποποίηση της υπ’αριθμ. οικ.11337/Γ3Β/2365/27-06-09 (Φ.Ε.Κ.

1146/Β/09) απόφασης του ΥπουργούΑγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων«Απογραφή αγροτικών μηχανημάτων»

ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΑΥ.Α. υπ’αριθμ. (Φ.Ε.Κ. 1980Β/21-12-2010)Διαδικασίες και προδιαγραφές εγκατά-στασης, και ελέγχου ολοκληρωμένωνσυστημάτων παρακολούθησης εισρο-ών – εκροών στα πρατήρια υγρών καυ-σίμων. Απαιτήσεις συμμόρφωσης,καταγραφής, λειτουργίας και διασφάλι-σης των μετρήσεων και ηλεκτρονικήςαποστολής δεδομένων.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΥ.Α. υπ’αριθμ. 115276/44 (Φ.Ε.Κ. 1843Β/24-11-2010)Αγορά και πώληση των ειδών τηςαυτοφυούς χλωρίδας και άγριας πανί-δας που κινδυνεύουν με εξαφάνιση καιτων δειγμάτων αυτών, επεξεργασμέ-νων ή μη, μεταξύ εγκεκριμένων επι-στημονικών ιδρυμάτων με σκοπό τηναναπαραγωγή σε αιχμαλωσία ή τοντεχνητό πολλαπλασιασμό από όπου θαπροκύψουν αυξημένα οφέλη για τα ενλόγω είδη από άποψη διατήρησης, ήτην έρευνα και εκπαίδευση με στόχοτη διατήρηση ή συντήρηση των ενλόγω ειδών.

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣΝόμος υπ’αριθμ. 3903 ( Φ.Ε.Κ. 217Α/23-12-2010 )Κύρωση της Συμφωνίας Προσχώρησηςστο Ευρωπαϊκό Κοινό Ταμείο ΔυτικώνΒαλκανίων, των Γενικών Όρων τουΕυρωπαϊκού Κοινού Ταμείου ΔυτικώνΒαλκανίων και των Όρων αναφοράςτης Ενιαίας Χρηματοδοτικής Διευκό-λυνσης του Επενδυτικού Πλαισίου Δυτι-κών Βαλκανίων.Νόμος υπ’αριθμ. 3894 ( Φ.Ε.Κ. 204Α/02-12-2010 )Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησηςΣτρατηγικών Επενδύσεων.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑΥ.Α. υπ’αριθμ. 11308 ( Φ.Ε.Κ. 1964Β/21-11-2010 )Λεπτομέρειες εφαρμογής για την υποβολήαιτήσεων ενίσχυσης στο πλαίσιο του καθε-στώτος ενίσχυσεων για την ενθάρρυνσητων επενδύσεων στις γεωργικές εκμεταλ-λεύσεις. Μέτρο 121 «ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ»Υ.Α. υπ’αριθμ. 7730/Αρ. Απ. 727 ( Φ.Ε.Κ. 1935Β/14-12-2010 )Καθεστώς ενισχύσεων του Μέτρου 144«Εκμεταλλεύσεις υπό αναδιάρθρωσηλόγω μεταρρύθμισης κοινής οργάνωσηςαγοράς» του Άξονα 1 του ΠρογράμματοςΑγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδος 2007 -2013

60 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

ENHME PΩΣH

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

Eπιμέλεια: K. Kρέσπης

Page 63: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

Aresti Power E.Π.Ε.Χαριλάου Τρικούπη 56, 145 74 Ροδόπολη Αττικήςτηλ: 210 8150 744, 210 6443 472 • κιν: 6974114772, fax: 210 8150 598, e-mail: [email protected]: www.arestipower.gr

Page 64: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

Ως δίκτυο πρόσβασηςορίζεται το ακραίο χάλ-κινο τμήμα του ενσύρ-

ματου δικτύου, που συνδέειτους συνδρομητές με ταπαλαιά τηλεφωνικά κέντρα,μέσω του οποίου παρέχεταιτο σύνολο των υπηρεσιώνσταθερής τηλεφωνίας και τομεγαλύτερο μέρος των ευρυ-ζωνικών υπηρεσιών. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώ-ρες καθώς και την Ελλάδα,υπάρχει τα τελευταία χρόνιαμια συνεχής διαβούλευσηστον ακαδημαϊκό, τεχνικόκαι πολιτικό κόσμο για τηνανάγκη ανάπτυξης δικτύωνπρόσβασης νέας γενιάς,που βασίζονται στην εκτετα-μένη χρήση οπτικών ινώνμέχρι και τον συνδρομητή,και εξασφαλίζουν ένα ουσια-στικά απεριόριστο εύρος ζώνης, ικανό να καλύψει το σύνολο των μελλο-ντικών αναγκών του σε ταχύτητες πρόσβασης. Παράλληλα, οι τεχνολογι-κές εξελίξεις στον τομέα των ασύρματων επικοινωνιών με την σύγκλισητων τεχνολογιών 3,5G και WiMAX και την διαμόρφωση του LTE, προβά-λουν σαν μια εναλλακτική πρόταση δικτύων πρόσβασης νέας γενιάς μεσυγκριτικά χαμηλότερες ταχύτητες αλλά σημαντικά μικρότερο κόστοςυλοποίησης.Τα δίκτυα πρόσβασης νέας γενιάς, που αποτελούν την μελλοντική εξέλι-ξη των αστικών δικτύων (ενσύρματων και ασύρματων), αναμένεται ναβασιστούν σε τεχνολογίες, που αφορούν FITL (Fibre In The Loop) και RITL(Radio In The Loop). Από κοινού, οι τεχνολογίες αυτές, έχουν σαν στόχοτην δημιουργία της μελλοντικής δικτυακής υποδομής των επόμενωντριάντα ετών, με δυνατότητα παροχής στους συνδρομητές του δικτύουταχυτήτων πρόσβασης από 100 Mb/s έως 1Gb/s για σταθερή σύνδεσηκαι από 10 Mb/s έως 100 Mb/s για κινητή σύνδεση.Το παρόν βιβλίο δομείται σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος αναφέρεται σε ενσύρματα δίκτυα νέας γενιάς, τα οποίαβασίζονται στην τεχνολογία FTTx, και περιλαμβάνει μια πλήρη αναφοράσε όλες τις διαθέσιμες τεχνολογίες (FTTx, xDSL, Ethernet και PON) καιστις διαθέσιμες επιλογές καλωδιακής υποδομής (οπτικές ίνες, καλώδια,μικροκαλώδια, πολυσωλήνια και μικροσωληνίσκοι), που χρησιμοποιού-νται σε υλοποιήσεις οπτικών δικτύων πρόσβασης. Το δεύτερο μέρος αναφέρεται σε ασύρματα δίκτυα πρόσβασης νέαςγενιάς, περιγράφοντας τις εξελίξεις, τόσο στα ασύρματα δίκτυα σταθε-ρής πρόσβασης, που αναπτύσσονται από εταιρίες σταθερής τηλεφωνίαςγια την παροχή υπηρεσιών σε διεσπαρμένους συνδρομητές δυσπρόσι-των ή απομονωμένων περιοχών (ΣΑΡ, WiMax), όσο και στα ασύρματαδίκτυα κινητής πρόσβασης (HSPA+, LTE) που ανέπτυξαν εταιρίες κινητήςτηλεφωνίας για τις ευρυζωνικές ανάγκες των χρηστών υπηρεσιών κινη-τής τηλεφωνίας. Το τρίτο μέρος του βιβλίου αναφέρεται σε τρία θέματα τεχνολογίας αιχ-μής, στον χώρο τόσο της ενσύρματης (διαχείριση φάσματος, WDM-PON) όσο και της ασύρματης πρόσβασης (LTE), που αναμένεται να επη-ρεάσουν την μελλοντική εξέλιξη των δικτύων πρόσβασης νέας γενιάς.

Οι συγγραφείς του βιβλίου είναι όλοι στελέχη της Γενικής ΔιεύθυνσηςΤεχνολογιών του ΟΤΕ, υπηρεσιακά αρμόδιοι για τα αντικείμενα πουπραγματεύονται, και συνδυάζουν αξιόλογα ακαδημαϊκά προσόντα καιπολυετή υπηρεσιακή εμπειρία.

Β ΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ - ΜΕΤΑΦΟΡΕΣΠ.Δ. υπ’αριθμ. 125/2010 ( Φ.Ε.Κ. 202Α/01-12-2010 )Προσδιορισμός έναρξης ισχύος των άρθρων16 και 18 του ν. 3891/2010 ( Α /188 ) «Ανα-διάρθρωση, εξυγίανση και ανάπτυξη του ομί-λου Ο.Σ.Ε. και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και άλλες δια-τάξεις για το σιδηροδρομικό τομέα»

ΕΡΓΑΣΙΑΚΑΚ.Υ.Α. υπ’αριθμ. 4799/ΙΑ ( Φ.Ε.Κ. 76Β/28-01-2011 )Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στην Ελλάδααπό επαγγελματίες υπηκόους κρατών μελώντης Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τιςδιατάξεις των άρθρων 5 έως και 9 του π.δ.38/2010 σε επαγγέλματα αρμοδιότητας τουτομέα Μεταφορών και Επικοινωνιών τουΥπουργείου Υποδομών, Μεταφορών καιΔικτύων

ΔΗΜΟΣΙΟΝόμος υπ’αριθμ. 3895 ( Φ.Ε.Κ. 206Α/08-12-2010 )Κατάργηση και συγχώνευση υπηρεσιών,οργανισμών και φορέων του δημόσιουτομέα.

ΠΟΛΙΤΗΣΠράξη Νομοθ. Περιεχ. ( Φ.Ε.Κ. 1Α/04-01-2011 )Αναστολή των πλειστηριασμών από πιστωτι-κά ιδρύματα και άλλους πιστωτές.Κ.Υ.Α. υπ’αριθμ. Ζ1-1398 ( Φ.Ε.Κ. 1Β/03-01-2011 )Καθορισμός πιστοποιητικών, δηλώσεων,καταστάσεων και σχεδίων διευθέτησης οφει-λών που προβλέπονται από την παρ. 7 τουάρθρου 4 του ν. 3869/2010Νόμος υπ’αριθμ. 3904 ( Φ.Ε.Κ. 218Β/23-12-2010 )Εξορθολογισμός και βελτίωση στην απονομήτης ποινικής δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις.Νόμος υπ’αριθμ. 3902 ( Φ.Ε.Κ. 216Β/23-12-2010 )Κύρωση Συμφωνίας Έδρας μεταξύ της Ελλη-νικής Δημοκρατίας και του FRONTEX ( Ευρω-παϊκού Οργανισμού για τη διαχείριση της επι-χειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικάσύνορα των Κρατών – Μελών της Ευρωπαϊ-κής Ένωσης ), για τη φιλοξενία του επιχειρη-σιακού γραφείου FRONTEX στην Ελλάδα.Αποφ. Α.Π.Π.Δ. υπ’αριθμ. Γ/ΕΞ/7526 ( Φ.Ε.Κ. 1982Β/21-12-2010 )ΟΔΗΓΙΑ 1/2010 σχετικά με την επεξεργασίαπροσωπικών δεδομένων προς το σκοπό τηςπολιτικής επικοινωνίας.

. .

:

:

:

.

.

.

.

.

.

.

: .

2009

ENHME PΩΣH

62 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

Page 65: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 66: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 67: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 68: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

Η ελβετική εταιρεία Holcim Switzerland θαεξοικονομεί ενέργεια σε εργοστάσιο τσι-μέντου που διαθέτει, παράγοντας καθα-ρή ενέργεια χωρίς εκπομπές CO2, χάρηστο νέας τεχνολογίας σύστημα ανάκτη-σης θερμότητας που ανέπτυξε η ΑΒΒ.Η ΑΒΒ, ηγετική δύναμη στις τεχνολο-γίες Ενέργειας και Αυτοματισμού και ηελβετική Holcim προχώρησαν σε συμ-φωνία για την εγκατάσταση σε εργο-στάσιο τσιμέντου στο Untervaz, τουνέου συστήματος της ΑΒΒ για τηνπαραγωγή ενέργειας από την ανάκτη-ση της αποβαλλόμενης θερμότητας.Η λύση που προσφέρει η ABB βασίζεταιστη νέα τεχνολογία ORC (OrganicRankine Cycle) η οποία επιτρέπει τημετατροπή της θερμότητας των καυ-σαερίων σε καθαρή ηλεκτρική ενέργεια.Χάρη στην επαναχρησιμοποίηση τηςαποβαλλόμενης θερμότητας, δεναπαιτείται η παραγωγή ενέργειας απόορυκτά καύσιμα για τη λειτουργία τηςηλεκτροπαραγωγικής μονάδας. Έτσι,το εργοστάσιο τσιμέντου της Holcimείναι σε θέση να μειώνει σημαντικά τοκόστος ενέργειάς του και η εγκατάστα-ση να λειτουργεί πιο αποδοτικά.Η σύμβαση με την ΑΒΒ περιλαμβάνειμελέτη, σχεδιασμό, παράδοση, εγκα-

τάσταση και θέση σε λειτουργία τουσυνολικού πακέτου για όλα τα μέρητου σταθμού παραγωγής όπως οστρόβιλος, η γεννήτρια οι εναλλάκτεςθερμότητας κλπ. Η ΑΒΒ διαθέτει τηντεχνογνωσία για την πλήρη ένταξη τηςηλεκτροπαραγωγικής μονάδας στηδιαδικασία παραγωγής τσιμέντου,συμπεριλαμβανομένου και του συστή-ματος ελέγχου. Το σύστημα αναμένε-ται να τεθεί σε λειτουργία στα τέλητου 2011.Η λύση της ΑΒΒ για την ανάκτηση τηςθερμότητας είναι ένα νέο ολοκληρω-μένο σύστημα για την αποτελεσματικήαξιοποίηση της αποβαλλόμενης θερ-μότητας ακόμα και σε σχετικά χαμηλήθερμοκρασία. Τα καυσαέρια τα οποίαβρίσκονται σε θερμοκρασία πάνω από150 ˚ C μπορούν να χρησιμοποιηθούνέτσι ώστε να παραχθεί ηλεκτρική ενέρ-γεια από 500 kW έως και πολλά MW.Τα εργοστάσια που θα εγκαταστήσουντο νέο σύστημα της ΑΒΒ, θα επωφελη-θούν από τη μείωση του κόστους λει-τουργίας χάρη στην επί τόπου, χωρίςεκπομπές CO2, πηγή παραγωγής ηλε-κτρικής ενέργειας που τους καθιστάλιγότερο εξαρτημένους από τις αυξα-νόμενες τιμές της ενέργειας.

ALCONSOFTΝέο πρόγραμμα μετρήσεων ExtrAXIONαπό τεχνικά σχέδια! Κυκλοφόρησε πρόσφατα το νέο πρό-γραμμα της ALCONSOFT ExtrAXIONπου αποτελεί ένα πρωτοποριακόεργαλείο μετρήσεων από σχέδιατεχνικών έργων.Το ExtrAXION υποστηρίζει ένα μεγάλοαριθμό τύπων αρχείων και δίνει τηδυνατότητα ταχύτατης μέτρησης, μεμεγάλη ακρίβεια, μηκών, επιφανειών,όγκων και τεμαχίων, τόσο από διανυ-σματικά αρχεία - CAD (dwg, dxf κ.ά.),

ABΒ Νέο σύστημα που μετατρέπει τη θερμότητα που αποβάλλεται από τα εργοστάσια σε χρησιμοποιήσιμη καθαρή ενέργεια

66 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

N EA TΩN EΠIXE IPHΣEΩ N

Page 69: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

όσο και από αρχεία εικόνων όπως«σκαναρισμένα» σχέδια, ψηφιακέςφωτογραφίες (bmp, gif, jpg κ.ά.).

Το ExtrAXION απευθύνεται σε κατα-σκευαστές, εργολάβους, μελετητικάγραφεία, τεχνικές εταιρίες που ανα-λαμβάνουν δημόσια ή ιδιωτικά έργα,μελετητές, κοστολόγους, προμετρη-τές καθώς και τεχνικές υπηρεσίεςδημοσίου, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, ΝΠΙΔ.Με το ExtrAXION απλοποιείται η σύν-θετη διαδικασία της κοστολόγησηςτων τεχνικών έργων και ελαχιστοποι-ούνται οι πιθανότητες λάθους, καθώςτα αποτελέσματα των μετρήσεωνκαταχωρούνται αυτόματα στις εργα-σίες του προϋπολογισμού. Σε περί-πτωση δε, που το ExtrAXION «τρέχει»μέσα από το ConstrAXION, τη σουίταπρογραμμάτων διαχείρισης έργων τηςALCONSOFT, τα στοιχεία των μετρή-σεων εντάσσονται άμεσα και στιςσυνοπτικές επιμετρήσεις, τα ΠΠΑΕ, τιςπιστοποιήσεις, τους ΑΠΕ κλπ.Η ALCONSOFT, εκτός από την παρα-γωγή έτοιμων προγραμμάτων για τηδιαχείριση έργων, αναλαμβάνει επί-σης την ανάπτυξη λογισμικού κατάπαραγγελία, για πελάτες με εξειδικευ-μένες ανάγκες και υψηλές απαιτήσεις.Στον ανανεωμένο δικτυακό τόπο τηςεταιρίας, www.alconsoft.gr, οι επισκέ-πτες μπορούν να ενημερώνονται γιατο λογισμικό και τις υπηρεσίες πουπαρέχει η ALCONSOFT, να παρακο-λουθούν on-line παρουσιάσεις τωνπρογραμμάτων και να «κατεβάζουν»πλήρως λειτουργικές δοκιμαστικέςεκδόσεις ή να βλέπουν εκπαιδευτικάvideo. Μπορούν επίσης να εγγραφούνδωρεάν ως μέλη, για να λαμβάνουντο Νewsletter της ALCONSOFT,καθώς και να ενημερώνονται για ειδι-κές προσφορές και για τα τρέχοντανέα της αγοράς.

Η ALCONSOFT ΑΕ ιδρύθηκε το 2005και δραστηριοποιείται στην παραγω-γή πακέτων λογισμικού διαχείρισης

έργων. Από το 2007 είναι πιστοποιη-μένος συνεργάτης της Microsoft(ISV/Software Solutions).

ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε.Σεμινάριο για εγκαταστάτες με τηνALUMIL SOLARΗ ALUMIL SOLAR διοργάνωσε διήμεροσεμινάριο στο εκπαιδευτικό της κέντροστην Ευκαρπία Θεσσαλονίκης στις 9-10/12/2010 και στις εγκαταστάσειςτης στην Αθήνα στις 21-22/12/2010,για να παρουσιάσει στους εγκαταστά-τες-πελάτες της το ολοκληρωμένοπακέτο προϊόντων για οικιακές φωτο-βολταϊκές εγκαταστάσεις, που διαθέτειστην αγορά και το οποίο απαρτίζεταιαπό βάσεις στήριξης, φωτοβολταϊκάπάνελς, αντιστροφείς, πίνακες, καλώ-δια και συνδετήρες.Εξειδικευμένα στελέχη της εταιρείαςΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε., ηοποία συνεργάζεται με την ALUMILSOLAR στον τομέα των καλωδίων,παρουσίασαν στo σεμινάριο τα καλώ-δια OLFLEX®-SOLAR, τα οποία είναικατάλληλα για τη σύνδεση των ηλια-κών πάνελ γιατί είναι ανθεκτικά στηνηλιακή ακτινοβολία (UV) , στο όζονκαι γενικά σε πάσης φύσεως καιρικέςσυνθήκες και τα οποία μάλιστα καλύ-πτονται από 25ετή γραπτή εγγύησητου κατασκευαστή οίκου LAPPGROUPΓερμανίας.Η μόνωση των καλωδίων αυτών υφί-σταται ειδική κατεργασία με τη μέθο-δο πολυμερισμού β-ακτινοβολίας(electron beam cross-linking), την

καλύτερη μέθοδο παγκοσμίως, ηοποία χρησιμοποιείται επίσης στηνκατασκευή καλωδίων για τραίνα καιλεωφορεία. Με την κατεργασία αυτήτα καλώδια γίνονται ιδιαίτερα ανθε-κτικά στις καιρικές συνθήκες , γεγονόςαπαραίτητο για την επίτευξη μακρούχρόνου ζωής των Φ/Β συστημάτων. Παρουσιάστηκαν επίσης τεχνικά στοι-χεία για τους συνδετήρες (connec-tors) που απαιτούνται για τη σύνδεσητων καλωδίων στα ηλιακά πάνελ καιστους αντιστροφείς (inverters).Οι συμμετέχοντες εγκαταστάτεςπαρακολούθησαν με ιδιαίτερο ενδια-φέρον την παρουσίαση και υπέβαλανπλήθος ερωτήσεων στους ομιλητές οιοποίοι κάλυψαν όλες τις απορίες.Πιστοποιημένη κατά ISO 9001 και μεπερισσότερα από 35 χρόνια επιτυχη-μένης παρουσίας στο χώρο τωνκαλωδίων και της δομημένης καλω-δίωσης η εταιρεία ΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε., όπως πάντα, παρακο-λουθεί στενά τις τεχνολογικές εξελί-ξεις και τα τελευταία χρόνια έχειεδραιωθεί και στο ραγδαία αναπτυσ-σόμενο χώρο των ΑνανεώσιμωνΠηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) φροντίζονταςνα μεταφέρει στον τεχνικό κόσμο τηςχώρας την τεχνογνωσία που έχει απο-κτήσει το εξειδικευμένο ανθρώπινοδυναμικό της με την πολύχρονηπαρουσία του στην αγορά.Μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι η εται-ρεία έχει προμηθεύσει με καλώδια καικονέκτορες φωτοβολταϊκά πάρκα σεόλη την Ελλάδα συνολικής ισχύος άνωτων 150 ΜW, γεγονός που καθιστά τηΔΗΜΟΥΛΑΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ Α.Ε.πρωταγωνιστή της αγοράς και ιδανι-κό συνεργάτη για την ALUMIL SOLAR.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 67

Page 70: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

SOLAR CELLS HELLASΟλοκλήρωση έργουκατασκευής Φ/B Πάρκου 1 MWp στηΒοιωτία

Ο Όμιλος Solar Cells Hellas πρό-σφατα ολοκλήρωσε για λογαρια-σμό πελάτη του την κατασκευήΦΒ Πάρκου συνολικής ισχύος1MWp στην θέση “Προσήλιο” τουΔήμου Χαιρώνειας στο Νομό Βοι-ωτίας. Το φωτοβολταϊκό σύστη-μα, το οποίο αναμενόταν να συν-δεθεί εντός του Ιανουαρίου,κατασκευάστηκε χρησιμοποιώ-ντας 4.478 Φ/Β πλαίσια ισχύος215Wp - 225Wp τα οποία παρή-χθησαν εξ’ ολοκλήρου στην βιο-μηχανική μονάδα της Soltech A.E.,μέλους του Ομίλου Solar CellsHellas, στην ΒΙ.ΠΕ. Πατρών. Ταανωτέρω πλαίσια είναι πιστοποιη-μένα κατά τα διεθνή πρότυπαIEC6215 & IEC61730 και κρίνο-νται κατάλληλα για εφαρμογέςμεγάλης κλίμακας.

Επίσης για την υλοποίηση τουέργου χρησιμοποιήθηκαν 56 τρι-φασικοί μετατροπείς SunnyTripower 17000TL της SMA. Η λει-τουργία του ΦΒ πάρκου αναμένε-ται να συμβάλει στη μείωση τουδιοξειδίου του άνθρακα κατά1.300 τόνους ετησίως, όσο δηλα-δή θα απορροφούσαν περίπου2.000 στρέμματα δάσους, περιο-ρίζοντας έτσι τις δυσμενείς επι-πτώσεις του φαινομένου του θερ-μοκηπίου.

Ο Γενικός Διευθυντής Έργων τουΟμίλου Solar Cells Hellas κ. Παπα-ευσταθίου Νικόλαος σε δήλωσητου αναφέρει“Βρισκόμαστε στηνευχάριστη θέση να ανακοινώσου-με την επιτυχή ολοκλήρωση τουμεγαλύτερου έργου του Ομίλου

μέχρι στιγμής, το οποίο αποτελείμόνο την αρχή προς την πορείαυλοποίησης εκατοντάδων kW”. ΟΌμιλος Solar Cells Hellas πρόσφα-τα ολοκλήρωσε για λογαριασμόπελάτη του την κατασκευή Φ/ΒΠάρκου συνολικής ισχύος 1MWpστην θέση “Προσήλιο” του ΔήμουΧαιρώνειας στο Νομό Βοιωτίας.

OLYMPIA ELECTRONICS AEΑπόκτηση πιστοποιητικού LPCBγια τους πίνακες BSR-2104 και BSR-2114 H ΟLYMPIA ELECTRONICS A.E. απέ-κτησε το πιστοποιητικό LPCB γιατους διευθυνσιοδοτούμενους πίνα-κες BSR-2104 και BSR-2114, 2 βρόγ-χων και 4 βρόγχων αντίστοιχα. Το LPCB, έγκριτο Ινστιτούτο Πιστο-ποίησης της Μεγάλης Βρετανίας,έχει ασχοληθεί με τη βιομηχανία γιαπερισσότερα από 100 χρόνια, μεκύριο στόχο της να καθορίσει ταπρότυπα που απαιτούνται για ναεξασφαλιστεί η ασφάλεια των εγκε-κριμένων προϊόντων και υπηρε-σιών. Τα πιστοποιημένα προϊόνταμε LPCB, μειώνουν τους κινδύνουςκαι απαλλάσσουν τους κατασκευα-στές και καταναλωτές από τονχρόνο και την οικονομική επιβάρυν-ση που απαιτείται για την αναζήτη-ση και την αξιολόγηση των προϊό-ντων και υπηρεσιών.Οι πίνακες BSR-2104 και BSR-2114αποτελούν το 1ο ελληνικό διευθυν-σιοδοτούμενο σύστημα πυρανί-χνευσης 2,4,6 ή 8 βρόγχων. Είναικατασκευασμένοι σύμφωνα με ταπρότυπα ΕΝ-54-2, ΕΝ-54-4 και λει-τουργούν με τάση τροφοδοσίας220-240V AC. Είναι κατάλληλοι γιατοποθέτηση σε μεγάλες εγκαταστά-σεις όπως πολυκαταστήματα, ξενο-δοχεία και εργοστάσια.Με την απόκτηση του πιστοποιητι-κού LPCB τα προϊόντα αυτά μπο-ρούν να αυξήσουν την αξία τουςκαι τις πωλήσεις τους, γιατί ταεγκεκριμένα προϊόντα LPCB καθορί-ζονται σε παγκόσμιο επίπεδο καιαναγνωρίζονται για την ικανότητάτους να ανταποκρίνονται κάθεφορά στις απαιτήσεις των κατανα-λωτών.

StoΧτίζουμε με συνείδηση

Όπως σε παγκόσμιο επίπεδο, έτσι καιστην Ελλάδα, η StoHellas είναι από τιςμεγαλύτερες εταιρίες της αγοράςΣυστημάτων Εξωτερικής Θερμομό-νωσης. Συνδυάζοντας την τεχνογνω-σία και εμπειρία περισσότερων από50 ετών στην παραγωγή υλικών γιαπροσόψεις, και βασιζόμενη στην ποιό-τητα των υλικών και των τεχνικώνλύσεων, η Sto ηγείται της παγκόσμιαςαγοράς. Η εξειδίκευσή μας δεν στα-ματά εκεί. Η Sto αναπτύσσει, παράγεικαι διανέμει μια μεγάλη γκάμα προϊό-ντων τα οποία επιλέγονται και χρησι-μοποιούνται σε χιλιάδες έργα στηχώρα μας κάθε χρόνο. Οι κυριότερες κατηγορίες είναι:* Συστήματα εξωτερικής θερμομόνω-σης StoTherm* Συστήματα ακουστικής – ηχοαπορρό-φηση StoSilent* Προκατασκευασμένα διακοσμητικάπροσόψεων StoDeco Profil* Βαφές – επιχρίσματα προσόψεωςStolit - StoSilco* Βαφές – επιχρίσματα εσωτερικούχώρου StoColor – StoSil* Διακοσμητικές επικαλύψεις εσωτερι-κού χώρου StoLinea Di Calce - StoTex* Προστασία σκυροδέματος StoCryl -StoCrete* Επικαλύψεις δαπέδων StoPox – StoPurΣύστημα Εξωτερικής ΘερμομόνωσηςStoTherm: Το σύστημα που κάνειαυτά που υπόσχεται. Σε μια εποχή που τα αποθέματα συμ-

N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 201068

Page 71: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 72: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

βατικών καυσίμων εξαντλούνται και τοκόστος ενέργειας αυξάνεται, τασυστήματα μόνωσης προσόψεωνStoTherm προσφέρουν εγγυημένηοικονομία, καλύτερες συνθήκες δια-βίωσης και συμβάλλουν στην προστα-σία του περιβάλλοντος. Η Sto AG με 50χρόνια εμπειρία στην μελέτη και παρα-γωγή υλικών για τα συστήματαStoTherm, με την ευθύνη του μεγαλυ-τέρου παραγωγού συστημάτων εξω-τερικής θερμομόνωσης στον κόσμοκαι έχοντας εφαρμόσει πάνω από400.000.000 m² συστήματος σταμεγαλύτερα έργα παγκοσμίως, υπο-γράφει την πιο πλήρη και άρτια μελε-τημένη σειρά υλικών για την εξωτερι-κή θερμομόνωση κάθε τύπου κτιρίου. Στην Ελλάδα τα συστήματα εξωτερι-κής θερμομόνωσης StoTherm , είναιεφαρμοσμένα σε πλήθος μεγάλωνέργων αλλά και σε παρα πολλά δημό-σια ή ιδιωτικά κτίρια, σε νέα κατα-σκευή ή ανακαίνιση, και έχουν κερδίσειτην εμπιστοσύνη και τον σεβασμόόλων όσων τα έχουν χρησιμοποιήσειγια την υψηλή ποιότητα, την αντοχήστον χρόνο, την ταχύτητα, την αξιοπι-στία και τους ατελείωτους συνδυα-σμούς εξωτερικών επιχρισμάτων καιχρωμάτων.

UTECO ΑΒΕΕΕπαγωγικοί διακόπτεςVARICONT από τηνPepperl+Fuchs Η Pepperl+Fuchs, που δραστηριοποιεί-ται στην αγορά επαγωγικών διακοπτώναπό το 1958, παρουσίασε τη νέα εξε-λιγμένη σειρά διακοπτών, VARIKONT.Κύρια χαρακτηριστικά:4 LEDs για να είναι ορατά από όλες τιςγωνίες Κορυφαία απόρριψη ηλεκτρομαγνητι-κών παρεμβολών Εύκολη εγκατάσταση με τυποποιημένηβάση αισθητήρα

Συμπαγής διαστάσεις. Μια κεφαλή γιαδιάφορες αποστάσεις ανίχνευσης Ανθεκτικό, στιβαρής κατασκευής, υδα-τοστεγές, ανθεκτικό σε ακτινοβολία UVΥψηλή χρηστικότητα. Σχεδιασμένο γιαεσωτερική και εξωτερική χρήση Ανθεκτικό σε θερμοκρασίες -25…+85οCΜε εξόδους PNP/NPN ή NAMUR πουμπορεί να είναι ΝΟ/NC antivalent.Για συνδεσμολογία 2 αγωγών, 3 ή 4αγωγών DC ή ACΜε όλα τα απαραίτητα εξαρτήματατοποθέτησης/εγκατάστασης

VESTASΗ πρώτη ΚWh στηνΙσπανία από την ανεμο-γεννήτρια V112-3.0 MW Η πρώτη ανεμογεννήτρια V112-3.0MW που εγκαταστάθηκε στην περιοχήτης Μεσογείου – δεύτερη στον κόσμο– άρχισε πρόσφατα να παράγει καθαρήενέργεια στην Cantabria της Ισπανίας.Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, το πρω-τότυπο μοντέλο ανεμογεννητριώνV112-3.0 MW της Vestas εγκαταστά-θηκε στο Monte Cotio της Cantabriaστην Ισπανία και άρχισε να παράγεικαθαρή ηλεκτρική ενέργεια πριν τηνεκπνοή του 2010, κατόπιν επιτυχημέ-νης εγκατάστασης και δοκιμαστικήςλειτουργίας. Τους επόμενους μήνες, στα πλαίσιατων δοκιμών λειτουργίας της πρωτό-τυπης αυτής ανεμογεννήτριας, θα διε-ξαχθεί διεξοδικός έλεγχος, ο οποίοςπεριλαμβάνει εκτός των άλλων τηνπρογραμματισμένη αλλαγή και μετα-τροπή κάποιων εξαρτημάτων.Οι δοκιμές λειτουργίας της ανεμογεν-νήτριας περιλαμβάνουν διάφορα τεστως προς την ποιότητα των χαρακτηρι-στικών της παραγόμενης ισχύος, την

καμπύλη ισχύος και την αξιοπιστία τωνεξαρτημάτων προκειμένου να εξασφα-λιστεί η αποδοτικότητα και η αξιοπι-στία της ανεμογεννήτριας, πριν απότην έναρξη της κανονικής σειριακήςπαραγωγής.Οι πρωτότυπες ανεμογεννήτριες,όπως αυτές της V112-3.0 MW, επιτρέ-πουν στη Vestas να δοκιμάσει εξ ολο-κλήρου τις ανεμογεννήτριες σε πραγ-ματικές συνθήκες, αφού πρώτα έχειυποβάλει σε διεξοδικό έλεγχο κάθεκύριο εξάρτημα – ακόμη και ολόκληρητη νασέλλα – σε μία μοναδική εγκατά-σταση στον κόσμο, το Κέντρο Δοκιμώντης Vestas στη Δανία. Χάρη στις δοκι-μές που διεξάγονται τόσο στο ΚέντροΔοκιμών όσο και στο πάρκο, η Vestasείναι σε θέση να εγγυάται απαράμιλλοεπίπεδο αξιοπιστίας των ανεμογεννη-τριών της.Οι ανεμολογικές και εδαφικές συνθή-κες που επικρατούν στην Cantabriaτης Ισπανίας αποτέλεσαν εξαιρετικήπρόκληση προκειμένου να αποτελέσειη συγκεκριμένη περιοχή την ιδανικήτοποθεσία για την εγκατάσταση και τηδοκιμή της πρωτότυπης ανεμογεννή-τριας. Αυτό εξηγεί και η Διευθύντριατου συγκεκριμένου project για τη Πρω-τότυπη Α/Γ V112-3.0 MW της VestasMediterranean, Carolina GarciaBarquero: «Το αιολικό πάρκο στοMonte Cotio της Cantabria είναι ίσως ηκαταλληλότερη τοποθεσία για τη δοκι-μή της V112. Δεδομένων των ανεμο-λογικών, των καιρικών και των εδαφι-κών συνθηκών, η ανεμογεννήτριαV112-3.0 MW θα αποδείξει την υπερο-χή της, υπό πραγματικά δυσμενείςσυνθήκες, όπως αυτές που επικρα-τούν σε πολλές άλλες περιοχές τουκόσμου, όπου και θα εγκατασταθεί».H V112-3.0 MW ήλθε πρόσφατα ναπροστεθεί στο ευρύ φάσμα των προϊ-όντων της Vestas, συνδυάζοντας απο-δεδειγμένα επιτυχημένες τεχνολογίεςτων προηγούμενων μηχανών της,όπως αυτές των 2 MW και των 3 MW,με καινοτομίες υψηλής τεχνολογίας. ΗV112-3.0 MW εκμεταλλεύεται τηνενέργεια πάρκων με μέτριο έως χαμη-λό αιολικό δυναμικό, τα οποία αποτε-λούν προς το παρόν τη μεγάλη πλειο-νότητα στην αγορά και τα καθιστά μεαυτό τον τρόπο προσοδοφόρα.Μέχρι την άφιξη της V112-3.0 MW, ταπερισσότερα πάρκα με αυτά τα χαρα-κτηριστικά θεωρούνταν πρακτικώς μηβιώσιμα ή όχι εξαιρετικά προσοδοφό-

N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN

ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 201070

Page 73: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H 71

Page 74: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010

ρα. Χάρη στη V112-3.0 MW, τα αιολι-κά πάρκα μετρίου έως χαμηλού αιολι-κού δυναμικού θα μπορούν να προ-σφέρουν υψηλότερες αποδόσεις τόσοσε επίπεδο παραγόμενης ενέργειαςόσο και σε επίπεδο απόδοσης τηςοικονομικής επένδυσης.Μία από τις σημαντικότερες τεχνολο-γικές καινοτομίες στις ανεμογεννή-τριες V112-3.0 MW είναι τα πτερύγιαμήκους 54,6 μέτρων, τα οποία είναι11 μέτρα μακρύτερα από αυτά τουπροηγούμενου μοντέλου, της V90-3.0MW. Ο μεγαλύτερος ρότορας τηςνέας ανεμογεννήτριας αποτελεί ένααξιοσημείωτο βήμα προόδου ωςπρος την αεροδυναμική και τεχνολογι-κή του πολυπλοκότητα, με κύριοστόχο την καλύτερη εκμετάλλευσητης ενέργειας πάρκων με μέτριο έωςχαμηλό αιολικό δυναμικό. Επιπλέον,με τη συγκεκριμένη ανεμογεννήτριαεισάγονται στην αγορά δύο νέασυστήματα της Vestas, το CoolerTopκαι το GridStreamer, τα οποία βελτι-στοποιούν την ψύξη της ανεμογεννή-τριας και την ενσωμάτωσή της στοδίκτυο ηλεκτροδότησης, αντίστοιχα,βοηθώντας έτσι στη μεγιστοποίησητης απόδοσης σε ό,τι αφορά τηνπαραγόμενη ενέργεια και συνολικάτην επένδυση στο αιολικό έργο.Η πρωτότυπη ανεμογεννήτρια V112-3.0 MW στην Cantabria της Ισπανίαςαποτελεί έμπρακτη απόδειξη τηςδέσμευσης της Vestas έναντι των αγο-ρών της περιοχής της Μεσογείου. Μετην παράδοση σε λειτουργία αυτήςτης ανεμογεννήτριας, στην Cantabriaτης Ισπανίας, ανοίγει και πάλι ο δρό-μος της Τεχνολογικής Έρευνας & Ανά-πτυξης στον τομέα της αιολικής ενέρ-γειας, εισάγοντας στην αγορά μία απότις πλέον προηγμένες τεχνολογικά καιαποδοτικές ανεμογεννήτριες τηςκατηγορίας της.Ο Πρόεδρος της Vestas Mediterranean,Juan Araluce τονίζει με έμφαση ότι:«Είμαστε περήφανοι που η πρώτηπρωτότυπη ανεμογεννήτρια V112-3.0MW που εγκαταστήσαμε στην περιοχήτης Μεσογείου - και τη δεύτερη στονκόσμο – άρχισε να παράγει ενέργειακαι θα είναι σε πλήρη λειτουργία στιςαρχές του 2011. Πιστεύουμε στιςδυνατότητες αυτού του προϊόντος καιθεωρούμε σαφώς ότι αυτή η ανεμο-γεννήτρια αποτελεί ορόσημο για τηνπαραγωγή αιολικής ενέργειας στηνπεριοχή της Μεσογείου, αφού ανταπο-κρίνεται απόλυτα στις ανάγκες της

αγοράς» και καταλήγει λέγοντας ότι:«Ανυπομονούμε να δούμε τους πελά-τες μας να επιλέγουν τη V112-3.0MWγια τα αιολικά τους πάρκα σε όλη τηνπεριοχή της Μεσογείου, από τη Λατινι-κή Αμερική έως τη Μέση Ανατολή».

LEXIS ΠληροφορικήΔωρεάν Σεμινάριο απότη DrayTek

Ένα λεπτομερές και περιεκτικότριήμερο σεμινάριο πωλήσεων καιτεχνικών θεμάτων είχαν την ευκαι-ρία να παρακολουθήσουν, δωρεάν,οι συνεργάτες της LEXIS(www.lexis.gr). Συγκεκριμένα, πρό-κειται για το «DrayTek Roadshow2011», ένα σεμινάριο Πωλήσεωνκαι Τεχνικών Θεμάτων που πραγ-ματοποιήσαν η LEXIS σε συνεργα-σία με τη DrayTek, από τις 18 έωςτις 20 Ιανουαρίου, στις κεντρικέςεγκαταστάσεις της, στο ΓέρακαΑττικής (Καρπάθου 2-4 & Εθν.Αντιστάσεως).Το σεμινάριο, που απευθύνθηκε σεμεταπωλητές και συνεργάτες σε ολό-κληρη την Ελλάδα, καθώς και σε τηλε-πικοινωνιακούς πάροχους και ISPs, θακαλύπτει όλη την γκάμα των προϊό-ντων της DrayTek, με αναφορές στακύρια χαρακτηριστικά και τα πλεονε-κτήματά τους, ενώ αναφέρθηκανενδεικτικές εφαρμογές και πραγματι-κά σενάρια των λύσεων που υποστη-ρίζουν. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε

στην παρουσίαση μοντέλων για ασύρ-ματη πρόσβαση στο Internet σε υψη-λές ταχύτητες 3G/4G (VigorFly), γιαπρόσβαση σε ταχύτητες έως 800bpsdownstream μέσω Fiber ή Fast DSL(Vigor 2130 series), για εταιρικέςεφαρμογές Dual Wan (Vigor 2920Series) και Multi WAN (Vigor 3200series), αλλά και σε λύσεις κεντρικήςδιαχείρισης από απόσταση (VigorACSSI). Οι παρουσιάσεις διεξήχθησανστην Αγγλική γλώσσα από ομάδα επι-στημόνων της DrayTek.

Η LEXIS πληροφορική λειτουργεί ωςαποκλειστικός αντιπρόσωπος και δια-νομέας των προϊόντων της DrayTekστην Ελλάδα από το 2001.

KACO NEW ENERGYΠρόσκληση σε τεχνικήημερίδαΗ εταιρία KACO new energy, γερμανι-κός κατασκευαστής inverters φωτο-βολταϊκών συστημάτων έχει την τιμήνα σας προσκαλέσει σε Τεχνική Ημερί-δα, η οποία θα πραγματοποιηθεί στηΘεσσαλονίκη την Παρασκευή 4 Μαρ-τίου στο ξενοδοχείο MediterraneanPalace επί της οδού Σαλαμίνος 3 &Καρατάσου και ώρες 10:00 – 16:00.

Οι θεματικές ενότητες θα είναι:i.Σειρά Powador 00 μονοφασικοί. Συν-δέσεις και χειρισμόςii.Σειρά Powador 02 μονοφασικοί.Συνδέσεις και χειρισμός iii.Νέα σειρά Powador 10.0 – 14.0 TL3τριφασικοί. Συνδέσεις και χειρισμόςiv.Νέα σειρά Powador 16.0 – 18.0 TR3τριφασικοί. Συνδέσεις και χειρισμόςv.Σειρά Powador 000xi-κεντρικοί τρι-φασικοί και νέα σειρά Powador 30.0 –39.0 TL3 . Συνδέσεις και χειρισμόςvi.Κεντρικοί μετατροπείς XPvii.Συστήματα παρακολούθησηςδεδομένων, Powador PrologΗ παραπάνω ημερίδα απευθύνεται σεεταιρίες σχεδιασμού, εμπορίας, εγκα-τάστασης φωτοβολταϊκών συστημά-των, μηχανικούς, εγκαταστάτες καιγενικότερα σε κάθε εμπλεκόμενο στοχώρο των φωτοβολταϊκών συστημά-των.

Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμε-τοχής στα τηλέφωνα 2810235214,6985017340 email: [email protected]

72 ΔEΛTIO ΠΣΔM-H ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010

N EA TΩN EΠIXEIPHΣEΩN

Page 75: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010
Page 76: ΔΕΛΤΙΟ, Τεύχος 435, Δεκέμβριος 2010